Ankara Rehberi

ANKARA

REHBERİ

Ankara Ticaret Odası

Bu yayin Ankara II Turizm Mudurlugu taraflndan hazirlanmi? ve Ankara Ticaret Odasi tarafmdan bastirilmi§tir. (2000)

Devran MatbaaclllkTel: 229 36 62 Fax: 23194 75

Kapak Duzenleme: Dogan ACAR Derteme : Dogan ACAR, Suat OKAY

Fatma ALPER, BetuI TOKTA?

Dikkat! Bu kitap tarayıcı ile taranıp OCR ile metne

dönüştürüldüğü için harf hataları içermektedir.

ONSOZ

Ulke ekonomlsine, gerek yarattigi istihdam kapasitesi, gerekse sagladtgi doviz girdisi He buyiik katkida bulunan turizm sektorii, uluslararasi kiiltur ve ticaret etkile§imiyle de milletleri birbirine yakinla§tirmada onemli bir rol oynamaktadir. Ancak uluslararasi alanda gungegtikge daha ?etin bir hal alan rekabet ortammda, Lilkemiz igin olumlu bir turizm imaji yaratilmasi ve bu imajm dogru olarak tamtimi §arttir. Bu baglamda ki§i ve toplum olarak hepimize gorevler du§mektedir.

Turkiye ekonomisi agismdan buyiik onem arzeden turizmde rekabet §artlanna ayak uydurabilmek /pin tamtun ve pazarlama temel hedefimiz olmahdir. Bu da her gehrimizi, her turizm belde-mizi, tarihi anitimizi, eglence yerimizi, ula§im ve konaklama imkanlanmizi iyi tamtmakla miimkiin olacaktir.

Tarih boyunca pek gok ulusun uygarhgina be§iklik eden Ba§kent Ankaramizm ki§ turizmi, eko turizm, kultiir turizmi, termal turizm ve kongre turizmi bakimmdan zengin altyapismi tamtarak turizm aktivitelerini geli§tirmemn, kentin yeni bir turizm kimligi kazanmasim da saglayacagma inamyoruz.

Ankara'nm inevcut turizm alanlarmm yer aldigi ve ba§ken-timizi ziyaret edenlerin rehber kitap olarak bagvurabilecekleri "Ankara Rehberi 2000" gahgmasmm ilimizin tamtimi agismdan faydah olacagma inamyor; bu tarz £ah§malarin devamim dili-yoriim.

SinanAYGÜN Ankara Ticaret Odası Yonetim Kurulu Başkanı

SUNUŞ Turizm istihdam yaratici niteligiyle milli ekonomiye gok biiyilk

katkida bulunan, uluslararasi kultur ve ticaret alamndaki etkisiyle milletleri birbirine baglayan ve kayna§tiran, boylelikle de ku-reselle§me surecine girdigimiz şu donemde dunya ban§im ve kar-de§ligini kommada etkin rol oynayan onemli bir sektordur.

Sosyal kulturel ve ekonomik olgularla devamh etkile§im igerisinde onemli faaliyet sahasi olan ve ula§im, konaklama, yeme-igme, eglence, ticaret ve seyahat duzenlenmesi gibi hizmetlerin tumunu igeren turiztn 2000'li yillann en onemli hizmet sektorlerinden biri konumunda ola-caktir. Son yillarda ulkemiz, dunya turiztn pazanmn rekabet §artlanna ayak uydurmu§ ve artik aranan tatil ulkeleri arasmda amlmaya ba§-

Ankara'mn sahip oldugu tarihi, kulturel ve turistik zenginlikler kisa zamanda ulkemiz ve dunya turizmi igerisindeki gerecek yerini alacakttr. ilimiz onemli bolgesel kaynaklari ve alt yapisi He her tiirlu turistik geli§meye siiratle uyum saglayabilecek gucte ve açikliktadir.

Ankara'mn mevcut turizm potansiyelinin on plana $i-kartilabilmesi, degerlendirilmesi ve ba§kentimizi ziyaret edenlerin ko-naklama surelerini artirici yeni aktivitelerin tespit edilmesi ve turizmin ge§itlendirilerek Ankara'ya yeni bir turizm kimligi kazandirmak ama-ciyla ba§latilan qali§malar gergevesinde hazirlanan "Ankara Ili Tu-rizm Envanteri ve Turizmi Geligtirme Plant" tamamlanmi§ olup ilgili turn taraflarm incelemesine ve bilgisine sunulmu§tur.

Turizmi geli§tirme projesi kapsammda "Turizmde Ankara", "Termal Turizmde Ankara", "2000'li Yillara Girerken Ankara'da Turizjn" ve "Ankara'da Kongre Turizmi" isimli yaymlar kaynak kitap olarak hazirlanmi§ bulunmaktadir.

2000 yihnda Mudurlugumuzce yurutulmekte olan tamtim fa-aliyetleri gergevesinde Ankara'yi daha yakmdan tamtabilmek icin "Ankara Rehberi 2000" i hazirlami§ bulunmaktayiz. Bundan sonraki gahgmalanmizda bilyuk olgude, halkimizin, sektdriin ve ilgili ku-rulu§lann destegine ihtiyacimiz vardir. Getireceginiz yapici tenkit ve onerilerinizi biitun samimiyetimizle degerlendirecegimizi belirterek 2000 yihmn ulkemize, sektorumiize ve Ankara turizmine hayirh ve ugurlu olmasim dilerim.

Bu yayimn hazirlanmasinda yardimlanm esirgemeyen kamu kurum ve kurulu§ yoneticileri He personeline, bastirdmasmi ustlenen Ankara Rehberler Dernegine ve mesai arkada§larima te§ekkurlerimi sunarim.

DoganACAR II Turizm Mudilru

ĐÇĐNDEKĐLER ONSOZ

SUNUŞ I- TARiHQE

1- Admin Kaynagi ..................................................................... 1

2-Tarihi ..................................................................................... 1

n- COGRAEIKONUM

1- Genel Cografya ve Yeryiizu §ekilleri ................................... 3

2- Bitki Ortusu ........................................................................... 4

3- Barajlar .................................................................................. 4

ra-iKLiM Genel Iklim Durumu ....................................................................... 6

IV- NUFUS .......................................................................................... 8 V- EKONOMiK DURUM ................................................................ 9

VI- EiTIM 1- Okul Oncesi, llkogretim, Lise ve dengi okullar ................... 1 1 2- Yuksekogretim Kurumlan .................................................. 12

1- Saglik Bakanligma Bagh Hastaneler .................................. 13 2- Universite, SSK ve Diger Kurum Hastaneleri .................... 13 3- Askerf Hastaneler ................................................................ 14 4- Ozel Hastaneler ................................................................... 14 5- Ambulans ............................................................................ 15 6- Ozel AmbulSns ..................................................................... 15 7- Laboratuvarlar ...................................................................... 16 8- Rehabilitasyon ve Danis.rnanhk Merkezleri ........................ 16 9- Ozel Poliklinikler ................................................................. 16

VIH- KULTUR VE TABIAT VARLIKLARI 1- Tariht ve Kiilttirel Degerler................................................. 17 2- Arkeolojik Degerler ....................................... : ................... 23 3- Miizeler ............................................................................... 27

4- Hanlar ................................................................................. 53 5- Hamamlar ........................................................................... 54 6-CamiIer ............................................................................... 58 7- Turbeler .............................................................................. 64 8- Kiliseler .............................................................................. 67

IX- GEZiVEMESiREYERLERI ..................................................68

X-PARKLAR 1- Parklar ................................................................................ 73 2- Milli Parklar ........................................................................74

3- Orman Igi Dinlenme Yerleri ............................................... 75 XI - KAMP YERLERl ...j. ................................................................ 77

xn - YEME - ICME TESISLERI ................................... 78

1- Birinci Simf Lokantalar .....................................................78

2-ikinci Simf Lokantalar ........................................................ 79

3- Ozel Belgeli Lokantalar ...................................................... 84

4-Kafeteryalar ........................................................................85

Xin - GECE EGLENCEIMKANLARI 1- Miistakil eglence yerleri ......................................................86

2- Barlar .......................................................................... 88 XIV - KAPLICA VE ICMELER ........................................................ 89

XV - KONGRE - SERGISALONLARI VE FUAR ALANLARI

1- Kongre - Sergi Salonlan ....................................................93

2- Fuar Alanlan ................................................................... 100

XVI - SPOR

1- Spot Tesisleri ....................................................................101

2- Ki§ Sporlan .................................................................... 103

3- Havacilik Sporlari ............................................................ 103

4- Genglik ve Izcilik Merkezleri ............................................103

5- Spor Kuliipleri ............................................................. 103 XVH - AVCILIK VE BALIKCILIK

1- Avcihk- ......................................................................105 2- Bahkeihk ...................................................................107

xvra - ALI§VERI§

1- Hediyelik E§ya ................................................................. 110

2- Hali - Kilim ...................................................................... 110

3- Kuyumcular ...................................................................... I l l

4-Deri-Kiirk ....................................................................... Ill

5- Fotografgilar ............................................................... Il l 6- Ritapîlar .......................................................................... 112

7- Buyiik Ah|veri§Merkezleri............................................. 112

8-internet Cafeler ................................................................. 113

XIX - BELlRLI GtfNLER 1- AnmaGunleri .................................................................. 114 2- Festival ve §enlikler ......................................................... 114 3- Uluslararasi Faaliyetler .................................................... 114

XX - YORESEL HALK KULTURU 1- Giyim ................................................................................ 115 2- Halk Oyunlan ................................................................... 119 3- Turkiiler ............................................................................ 121 4- Mutfak........................................................................... 122

XXI - GUZEL SANATLAR 1- Sinemalar .......................................................................... 123 2- Devlet Tiyatrolan ............................................................. 124 3- Ozel Tiyatrolar ................................................................. 124 4- Operalar ............................................................................ 125 5- Konser Salonlan ............................................................... 125 6- Sanat Galerileri ................................................................. 126

xxn - ULA§IM 1- Karayolu Ula§imi ............................................................ 131 2- Demiryolu Ulagimi ........................................................... 149 3- Havayolu Ula§imi ......................................................... 154 4-'Ozel Havayolu UIa§im Kurulus.lan ................................. 154 5- Yabanci Havayollari Bilet Sati§ Acentalan ..................... 155 6- Denizyollan Dam§ma ve Rezervasyon Biirosu ................. 155

XXm - KONAKLAMA 1- Turizm t§letme Belgeli Konaklama Tesisleri ................... 156 2- Belediye tgletme Belgeli Bazi Konaklama Tesisleri ........ 163

XXIV - iSTATiSTlKI BiLGILER 1- 1999 Yilmda Esenboga Havalimam'ndan Giri§ ve îki§

Yapan Yabancilann Aylara Gore Dagilirai (1999) .......... 165 2- 1999 Yilinda Esenboga Havalimam'ndan Girls, ve <îki§

Yapan Turk Vatanda§lannm Aylara Gore Dagihmi (1999) .......................................... 166

3- Ankara Turizm Dam§ma Mudurlugune Gelen Yerli ve Yabanci Turist Sayisi (1999) ............................................ 167

XXV - ONEMLIADRES VE TELEFONLAR 1- II Turizm Mudurlugii ve Turizm Dani^ma Miidurliikleri ... 168 2- Resmi Kurulusjar .............................................................. 168 3- Kaymakamhklar ................................................................ 171 4-Belediye Ba§kanhklan .................................................... 171 5- Buytikelgilikler ve Temsilcilikler ...................................... 172 6- Kutiiphaneler ..................................................................... 179 7-Kiiltiir Merkezleri ............................................................ 181 8- Kultiir ve Turizm ile llgili Dernekler, Vakiflar.

Meslek Birlikleri ...................... , ................ ....... 182

9- Kamu Yaranna Faaliyet Gdsteren Dernekler, Vakiflar, Meslek Birlikleri ........................................... 183

10- Seyahat Acentalan ........................................................ 184 11- Hamam ve Saunalar ..................................................... 193 12- Oto Servis Istasyonlan ................................................. 194 13- Oto Kiralama §irketleri ............................................... 195 14- Akaryakit istasyonlari .................................................. 196 15- £ama§ir Yikama Uniteleri ........................................... 196 16- Kargo ve Kurye Servisleri ............................................ 197

XXVI - gALI§MA SAATLERI 1- Resmi Kurulu§lar ............................................................. 198 2- Bankalar ........................................................................... 198 3-MiizeIer ............................................................................. 198

XXVH- DiGERGEKEKliBiLGiLER . 1- 6nemli Telefonlar ............................................................. 198

2- Kayip E§ya ...................................................................... 198 3- Doviz Bozdurma .............................................................. 198

XXVm- ILCELER Altmdag ............................................................................ 199 Akyurt ............................................................................... 201 Aya§ ..................................................................................203 Beypazari .........................................................................205 Bala ................................................................................... 208 £amhdere ..........................................................................210 gubuk ................................................................................212 £ankaya ............................................................................ 214 Elmadag ............................................................................217 Etimesgut ......................................................................... 219 Evren ................................................................................221 G6lba§! .............................................................................223 Giidul .................................................................................225 Haymana .......................................................................... 227 Keîoren .......................................................................... 230 Kazan ................................................................................232 Kalecik .............................................................................234 Kizilcahamam .................................................................. 236 Mamak ............................................................................. 238 Nalhhan .....................................................,...................... 240 Polath .............................................................................. 242 Yenimahalle .................................................................... 244 Sincan ............................................................................... 246 §erefliko?hisar ...................................,.............................. 248

I. TARfflgE 1-ADININKAYNAGI

Ankara admin kaynagi kesin olarak bilinememekle birlikte, belgelere dayanmayan ve giiniimiize kadar gelen soylentilere gore; tarihte bahsedilen ilk adi Galatlar tarafindan verilen ve Yunanca gapa anlamma gelen Ankyra'dir. Daha sonra degi§erek sirasiyla Ancyre, Engiiriye, Engiiru, Angara, Angora ve Ankara olmugtur.

2-TARIffl Ankara'nm kurulu§ tarihi kesin olarak bilinemiyor. Ancak son za-

manlarda bolgede yapilan ara§tirmalarda bulunan prehistorik izler, §ehrin in-sanoglunun yerle§ik diizene gegtigi ddnemlerde kuruldugunu gostermektedir. Buluntular ve ara§tirmacilarm yaptiklan incelemeler, Ankara'da Hititlerin, Frigyahlarm, Lidyalilann ve Galatlarin yafarnis. olduklanm gostermektedir. §ehrin yerle§ik diizeni gok eskilere dayanmasma ragmen tarihi, ancak Hitit devrinden itibaren takip edilebilmektedir.

Ankara'nm dogusunda bulunan Bogazkoy (Hattu§a|)'de yapilan ka-zilarda, §ehir ile ilgili onemli ipuglari elde edilmis,tir. Bir kisim yabanci ta-rihgilere gOre Hitit eserlerinde sik sik rastlanan Ankuva, muhtemelen bugunku Ankara §ehri'nin bulundugu yerdedir.

Hititlerden sonra yoreye Friglerin hakim olduklari goriilmektedir. Eski 9ag kaynaklarmdaki bir efsaneye gore de Ankara'yi biiyiik Frig Krah Midas kurmu§tur. §ehrin iki yanmda yapilan kazilarda, Friglerin oturduguna dair kesin bilgiler elde edilmi§tir. Frig Devletinin yikilmasmda birinci derecede onem arzeden Kimmer istila'smdan sonra Ankara Lidyalilann eline gegmigtir. Fakat bu hakimiyet Pers Krah Kyros'un biitun Anadolu ile birlikte Ankara'yi da zaptetmesi iizerine gok §abuk sona ermi§tir. Aradan iki asir gegtikten sonra Biiyiik tskender, Anadolu'daki Pers hakimiyetine son vermi§tir.

Imparator Augustus'un Ankara'yi kesin olarak almasmdan sonra burasi bir eyalet olarak geli§mi§, mabetler, pazar yerleri, yollar ve su yollan yapil-mi§tir.

Daha sonra 334 - 1073 yillari arasinda Bizans imparatorlugunun ha-kimiyeti altmda kalmigtir. Bu sure zarfmda da Hiristiyanligm Anadolu'daki onemli bir merkezi olmu§tur. VII. yuzyildaki Iranhlann saldirilarmdan sonra ise Araplar §ehri bir siire ellerinde tutmu§lardir.

Ankara'nm kaderi Anadolu'daki Turk akmlannm ilk safhalarmda Bizans ordulannm Selguklu Sultani Alparslan tarafindan 1071 yihnda maglup edil-mesiyle sona eren Malazgirt Meydan Muharebesi ile tayin edilmi§tir. Bu ga-libiyet sonucunda §ehir Tiirklerin eline gegmi§tir. Ankara'nm Tiirklerin eline gegmesi oldukga onemlidir. îinku Ankara Kalesi askeri bakimdan onemli bir konumdaydi. Diger taraftan, Ege liman kentlerinden bas.layarak Mezopotamya ve diger dogu iilkelerine kadar uzanan onemli yollar iizerinde bulunan bb'lge, aym zamanda dogal kaynaklar agismdan da zengindi.

Ankara'mn en parlak devri Alaaddin Keykubat zamanidir. §ehrin asker? bakimdan tahkim edilmesinin yani sira, cami ve medrese gibi dini ve ilmi eserlerle de imar edilmigtir.

Selguklu Sultani n. Giyaseddin Keyhiisrev zamanmda §ehir Mogollann istilasma ugramis., turn gabalara ragmen istilamn oniine gesilememis.tir. Sul-tan Giyaseddin Keyhusrev Mogol saldinlan kar§ismda Ankara Kalesi'ne si-gmmi§tir. Mogol saldinlan neticesinde Selguklu Devleti zayif du§nui§ ve bu durum Anadolu'nun llhanlilar Devletinin egemenligi altma girmesine kadar surmus.tur. Ankara bir sure llhanhlann gonderdigi valilerin, sonra da Eret-naogullantun yonetimi altmda kalmis.tir. 1354 yilinda Orhan Gazi'nin oglu Siileyman Pa§a, §ehri Osmanh Ulkesine kataustir. Yildinm Beyazid devrine kadar onemli bir olay olmami§tir. Ankara Sava§indan sonra §ehrin kaderi de degi§mi§tir. Timur Ankara'dan aynldigi sirada, Yildinm Beyazid'm oglu Mehmet êlebi padi§ahhgmi il^n etmi§ ve boylece Ankara'yi da almi§tir.

Kanuni devrinde Anadolu'da bir eyalet orgiitu kurulmu§ ve Ankara bu Anadolu eyaletlerinden birinin merkezi olmu§tur. §ehir XVH. yiizyihn ba§-lannda Celali Ayaklanmasi sirasmda isyancilann eline dus.miis.tur. n. Mah-mud'a isyan eden Misir Valisi Mehmet Ali Pa§a'nm kisa bir zaman ha-kimiyetine giren Ankara, tekrar Osmanblann eline gegmis. ve artik higbir istilSya ugramadan bir Osmanh vilayet? olarak kalmi§tir.

Balkan Sava§i sonunda Rumeli vilSyetlerinin cogunun kaybedilmesiyle, batidaki Turk smirlan Istanbul'a gok yakla§mi§n. Istanbul Bogazi'mn ele geQirilmesi de oldufcâ kolayla§mi§ti. Bu yiizden devlet merkezinin 1s-tanbul'da kalmasi tehlikeli ve sakmcah goriilerek, ba§kentin Anadolu i?inde ba§ka bir §ehre ta§mmasi dusunulmu§tu. Sava§ yillannda en ôk saldin batidan gelmekteydi ve Ankara bu saldmlara hayli uzak kahyordu. 27 Aralik 1919 tarihinde, ba§ta Mustafa Kemal Pa§a olmak iizere "Anadolu ve Rumeli Miidafa-i Hukuk Cemiyeti Heyeti Temsiliyesi" Ankara'ya gelerek 29 Aralik 1919'da yayimlanan bir teblig ile biitun mebuslara toplantmm Ankara'da ya-pilacagini duyurmu§tur. Bu genelgeden sonra 23 Nisan 1920'de kurulan Tur-kiye Bu'yiik Millet Meclisi Hukumetinin idare merkezi Ankara olarak ilan edilmi§tir. 13Ekim 1923'te cikanlan bir kanun ile Ankara, Tiirkiye Devleti'nm ba§kenti olmu§tur.

Ba§kent seeildigi yillarda Ankara ?ok az sayida binasi olan kiieiik, yok-sul ve ôrak bir §ehirdi. tstiklEl Sava§miizin hazirlamp sevk ve idare edildigi bir merkez olarak adj milli miicadelemizin sembolu haline gelen bu tarihi §ehir, 29 Ekim 1923'te Tiirkiye Cumhuriyeti'nin ilamndan sonra, giderek bii-yumii§, yepyeni, biiyiik ve modern bir goriinum kazanmi§tir.

H. COĞRAFÎ KONUM 1-GENEL COĞRAFYA ve YERYÜZÜ ŞEKĐLLERĐ 26.897 km2 'lik bir alana sahip olan Ankara, 39° 57' N enlemi ile 32° 53'

E boylamları arasında yer almaktadır. Ortalama olarak deniz seviyesinden yüksekliği 890 metredir.

Doğuda Kırşehir ve Kırıkkale; batıda Eskişehir; kuzeyde Çankırı; ku-zeybatıda Bolu ve güneyde Konya ve Aksaray illeri ile çevrilidir.

Đlçeleri; Altındağ, Çankaya, Mamak, Keçiören, Sincan, Yenimahalle, Akyurt, Beypazarı, Çamlıdere, Çubuk, Elmadağ, Etimesgut, Evren, Kazan, Gölbaşı, Balâ, Ayaş, Güdül, Haymana, Kalecik, Kızılcahamam, Nallıhan, Polatlı ve Şereflikoçhisar'dır.

Ankara, Orta Anadolu'nun kuzeybatısında bulunan Kızılırmak ve Sakar-ya nehirlerinin kollarının oluşturduğu ovalarla kaplı bir bölgededir. Bu bölgede orman alanları ile step ve bozkır alanlarını bir arada görmek müm-kündür. Đlin kuzey sınırını Kuzey Anadolu sıra dağlarının kollan olan dağlar, Orta Anadolu düzlüklerinin devamı olan ovalar çizer. Güney kısmında Tuz Gölü çanağı, Kepez Ovalan ve Hacıbekirözü gibi düzlükler bulunur. Bu düz-lükler arasında volkanik Karadağ Đle Karasimir Dağı, Paşa Dağı ve Teke Dağı yükselir.

Orta kesimlerden kuzeye doğru yaklaştıkça Haymana, Balâ hattının ku-zeyinde Kuzey Anadolu sıra dağlan ile irtibatları bulunan dağ sıralan belirir. Bunlann arasında îdris ve Elmadağlan yükselir. Güney-Batı Kuzey-Doğu doğrultusunda Güre, Elma, Đdris, Karyağdı-Mire-Aydos-Çile, Ayaş ve Hıdır dağ sıraları arasında çöküntü alanları ve kıvrılmalarından dolayı Balaban, Mogan Gölü, Çubuk, Mürted ve Babayakup Ovaları meydana gelmiştir. An-kara Ovası doğu-batı yönünde uzanmıştır. Sakarya ve Kızılırmak nehir kol-ları arasındaki çukurlarda münferit olarak yükselen sıradağları görmek müm-kündür.

Kuzeyde, Çubuk ve Kızılcahamam ilçelerinde yer yer sarp görünüşlü Yıldırım, Işık ve Yakut dağları, batıda Ayaş, Beypazarı ve Nallıhan il-çelerinin kuzey sınırlan Karakiriş, Kartal ve Manastır dağları ile çev-rilmiştir.Güney bölgedeki dağlar tatlı meyilli, yuvarlak sırtlı ve üzerleri düz-dür. Bu alanda yükseklikler 1050 -1500 m. arasındadır.

Đl sınırları Đçinde Mogan, Eymir, KaragÖl, Kurumcu ve Samsun gölleri bulunur. Bölgede yer yer volkanik arazilere rastlanır. Bu kütle üzerinde 2378 m. yüksekliğindeki Köroğlu Dağı ile Mahya Tepesi (2006 m.) yükselir. Đlin güneydoğusunda Hüseyingazi dağ kütlesi bulunur.

Đlin arazisini Sakarya ve Kızılırmak nehirleri ile Çubuk Çayı, Đncesu ve Ova Çayları sular.

2-BĐTKĐ ÖRTÜSÜ

Etrafı dağlarla çevrili olan Ankara, kışlan soğuk, yazlan kurak geçen bir iklime sahiptir. En yağışlı mevsim ilkbahardır.

Bu iklim şartlan ve topografîk yapı Ankara ve çevresinde iki ayn bitki topluluğunun (step ve orman) gelişmesine imkân sağlamıştır. Yörede en yaygın olan bitki topluluğu step (bozkır) tir. Step bitki örtüsü az yağış alan çukur alanlarda ve platolar üzerinde yaygın haldedir. Bu bitki topluluğu içinde ağaç yok denecek kadar azdır. Genelde dikenli çalılar dikkati çeker. Bunun yanı sıra akarsu boylarında sıralar halinde görülen iğde, söğüt ve kavak ağaç-lan step içerisinde yer alır. Step bitki örtüsünün en yaygın türlerini otlar oluşturur. Çoğu küçük boylu olan bu bitkiler birbiri yanında ve kümeler ha-linde toplanmıştır. Step bitki topluluğunun başlıca türlerini kısa boylu ça-yırlar, aynkotu, keven, sorguçotu, üzerlik otu, katırtırnağı, yabani arpa, püs-küllü çayır, hardalotu, yemlikotu, yılgınotu, yavşanotu, gelincik, papatya, hatmi, kekik, sütleğen, ballıbaba, yabani gül, böğürtlen ve isimlerini sa-yamadığıma birçok bitki oluşturur.

Ankara çevresinde plato üzerinde yükselen münferit dağlar ile kuzeydeki dağlık sahada yağışlardaki artış yüzünden orman örtüsü kendini belli etmeye başlar. Bozkır (step) ortasında adacıklar halinde görülen ormanlar, genelde tahripten arta kalan korulardır. Bu tür ormanlarda hakim ağaç türü karaçam, ardıç ve yer yer meşedir. Kurakçıl orman deyimiyle adlandırılan bu ormanlara en güzel örneği, Beynam Ormanı oluşturmaktadır. Ankara'nın kuzeyindeki Kızılcahamam ilçesi yakınlarından başlamak üzere orman örtüsü sıklaşmaya ve gürleşmeye başlar ki, burada iğne yapraklı ağaçlar yaygın türü oluş-tururlar.

3- BARAJLAR

Ankara'daki barajian yararlanma çeşidi itibariyle içme suyu, sulama suyu, içme ve sulama suyu, elektrik enerjisi sağlanan barajlar olmak üzere dört ayrı başlık altında toplamak mümkündür.

a) Đçme Suyu Sağlanan Barajlar

- Çubuk I Barajı; Çubuk Çayı üzerinde olup, şehre 12 km. uzaklıktadır. Ankara'nın sulama, mesire yeri, şehrin su ihtiyacının temin edilmesi, ağaç landırma gibi amaçlarla 1930 yılında inşasına başlanmış ve 1936 yılında işletmeye açılmıştır. Göl alanı 0.94 km2dir.

- Çubuk II Barajı: Ankara'nın 54 km. kuzeyinde Çubuk Çayı üzerinde Çubuk'un 5 km. kuzeyinde, vadinin nispeten daraldığı bir yerde şehrin su ih tiyacını karşılamak amacıyla kurulmuştur. 1964 yılında faaliyete geçmiştir. Göl alanı 1.20 km2 dir.

- Bayındır Barajı: Ankara'nın 12 km. güneydoğusunda, Bayındır Deresi üzerinde kurulmuştur. 1965 yılında faaliyete geçmiştir. Göl alanı 0.71 km2

dir.

- Çamhdere Barajı: Çamlıdere'de Bayındır Deresi üzerindedir. 1985 yılında faaliyete geçmiştir. 32 km2 Hk gol alanına sahiptir.

b) Sulama Suyu Sağlanan Barajlar

- Asartepe Barajı: Güdül ilçesi yakınlarında Đlhan Deresi üzerinde ku rulmuş ve 1980 yılında faaliyete geçmiştir. Göl alanı 1.77 km2 dir. Sulama alanı 2.260 hektardır.

c) Đçme ve Sulama Suyu Sağlanan Barajlar

- Kurtboğazı Barajı: Ova Çayının kolu olan Kurtboğazı Deresi üze rinde kurulmuş ve 1977 yılında faaliyete geçmiştir. 5 km2 lik göl alanına sa hiptir.

d) Elektrik Enerjisi Sağlanan Barajlar

- Sarıyar Barajı: Ankara'ya 165 km. uzaklıkta olan baraj, Anadolu'nun elektrik ihtiyacını karşılamak üzere 1966 yılında faaliyete geçmiştir. Barajın arkasındaki suni göl balıkçılık ve su sporları için elverişlidir. Sakarya Nehri üzerinde kurulmuştur. 6.50 km2 lik göl alanına sahiptir.

- Kesikköprü Barajı: Kızılırmak Nehri üzerinde 1966 yılında faaliyete geçmiştir. Göl alanı 6.50 km2 dir.

m. IKLIM

GENEL ĐKLĐM DURUMU

Đlin geniş arazisinde yer yer iklim farklılıkları görülür. Güneyde, îç Anadolu ikliminin bariz özellikleri olan step iklimi, kuzeyde ise, Karadeniz ikliminin ılıman ve yağışlı halleri görülebilir. Kara ikliminin hüküm sürdüğü bu bölgede kış sıcaklıkları düşük, yaz ise sıcak geçer. En sıcak ay Temmuz-Ağustos, en soğuk ay ise Ocak ayıdır.

Bölgeye düşen yağış miktarları kuzey ve güney kesimlerde farklılık gösterir. Kuzeyde Kızılcahamam ve Çubuk, Karadeniz yağış rejimi özelliğini; güney ise îç Anadolu karakterini taşır. Bölgenin yapısı gereği özellikle kış aylarında sis olayı oldukça fazla görülür ve hayatı etkiler.

îl bazında ortalama sıcaklık 10 - 13°C arasında, ortalama yağış miktarı da 370 - 565 mm arasındadır. En yüksek sıcaklık değeri 4Đ,4°C Đle Sanyar istasyonunda; en düşük sıcaklık da 32.2°C ile Esenboğa istasyonunda kay-dedilmiştir. Donlu günler sayısı yılda ortalama 60 - 114 arasında, karla örtülü günler sayısı ise yılda ortalama 17 - 42 gün arasında değişmektedir. En yüksek kar kalınlığı 82 cm. olarak Kızılcahamam istasyonunda kaydedilmiştir.

Đl merkezî ve istasyonların rüzgâr durumuna genel olarak bakıldığında; hakim rüzgârın topoğrafik yapıya bağlı olarak değişim gösterdiği açıkça gö-rülür. Buna göre hakim rüzgâr Ankara (merkez), Esenboğa, Çubuk, Ayaş ve Yenimahalle'de kuzeydoğu, Haymana (Đkizce), Sincan, Dikmen ve Nallıhan'da batı, Polatlı ve Şereflikoçhisar'da kuzey, Etimesgut ve Elmadağ'da güneybatı, Kızılcahamam'da güneydoğu ve Beypazan'nda kuzey - kuzeydoğudandır. Kuvvetli rüzgârların görüldüğü aylar mart ve nisan aylandır Ankara'da tespit edilen en yüksek rüzgâr hızı güney yönünden 39.4 m/sn. dir.

Normal şartlarda günlük olarak basıncın değerlerinde fazla değişiklik görülmez. Ancak yurdumuzu etkileyen hava kütlelerine bağlı olarak de-ğişim-Ier gözlenir. Uzun yıllar değerlerine göre; Ankara'nın ortalama basınç değeri 912.4 mb., tespit edilen en yüksek basınç değeri 936.5 mb. ve en düşük basınç değeri 882-6 mb. dır.

Aylara Göre Ortalama Sıcaklık (Derece) (Merkez)

Yıllık ortalama 11.7 Ocak 0 Temmuz 23.1 Şubat 1.3 Ağustos 23 Mart 5.4 Eylül 18.4 Nisan 11.1 Ekim 12.9 Mayıs 15.9 Kasım 7.1 Haziran - 19,9 Aralık 2.4

Aylara Göre Tesbit Edilmiş Ortalama Yağış Miktan (mm.) (Merkez)

Yıllık ortalama 382.2 Ocak 8 Temmuz 14.6 Şubat 34.3 Ağustos 10.4 Mart 36.4 Eylül 16.9 Nisan 41.7 Ekim 25.6 Mayıs 52.2 Kasım 32.2 Haziran 33.7 Aralık 46.0

Ortalama Bulutluluk (0 - 10)

Yıllık ortalama 4.8 Ocak 7.0 Temmuz 2.2 Şubat 6.9 Ağustos 1.8 Mart 6.1 Eylül 2.6 Nisan 5.6 EkĐm 4.0 Mayıs 5.3 Kasım 5.4 Haziran 3.8 Aralık 7.1

Ortalama Nisbi Nem (%)

Yıllık ortalama 60 Ocak 77 Temmuz 44 Şubat 73 Ağustos 43 Mart . 65 Eylül 48 Nisan 59 Ekim 59 Mayıs 57 Kasım 70 Haziran 5 1 Aralık 78

IV. NÜFUS

Cumhuriyetin ilânından sonra Ankara, genç Türkiye Cumhuriyeti'nin başkenti olmuştur. Đdarî organların teşkilatlanması ve sanayinin gelişmesi nedeniyle, yakın il ve ilçeler ve yurdun diğer yörelerinden gelen göç ile özel-likle 1927 - 1935 ve 1950 - 1955 yıllan arasında Ankara hızlı bir nüfus ar-tışına sahne olmuştur. Cumhuriyet Öncesi küçük bir şehir iken bugün Tür-kiye'nin nüfusu yoğun ikinci büyük şehri, modern başkenti haline gelmiştir.

CUMHURĐYET DÖNEMĐNDEN ĐTĐBAREN SAYIM YILLARI ĐTĐ-BARÎYLE ANKARA'NIN NÜFUSU

SAYIM ŞEHĐR KÖY - TOPLAM YILLIK NÜFUS YILJ NÜFUSU NÜFUSU NÜFUS ARTTS ORANI (%) 1927 99.066 305.515 444.581 -

1935 152.695 381.330 534.025 34.70

1940 188.416 414.549 602.965 24.28 1945 279.491 416.035 695.526 28.56

1950 348.552 471.141 819.693 32.85 1955 551.364 569.500 1.120.584 62.59

1960 783.85 1 537.529 1.321.380 32.92 1965 1.069.761 574.541 3.644.302 43.73

1970 1.467.304 574.354 2.041.650 43.29 1975 1.997.980 587.313 2.585.293 47.22

1980 2.238.967 615.722 2.854.689 19.82 1985 2.337.209 569.118 3.306.327 29.38

1990 2.836.719 399.907 x 3.236.626 21.22

1997 3.294.220 399.170 3.693.390

V. EKONOMĐK DURUM

Cumhuriyet'ten önceki Ankara, Kale ve çevresinde gelişmiş, 30.000 nü-fuslu bir kent idi. ÎHn başlıca geçim kaynağı tarım ve hayvancılık olup, ta-rımsal ve hayvansal malların alım satımı ile kısıtlı bir ticaret sözkonusu idi. Cumhuriyetin iîk yılları ile beraber Ankara'da bir yoğunlaşma dönemi baş-lamıştır. Başkent olmanın gerektirdiği hizmetleri verebilecek bir şehir ku-rulması amacı ile başlatılan alt ve üst yapı inşaatları önce ticarî hayatı can-landırmıştır. Bunun yanı sıra inşaat malzemelerini karşılamaya yönelik küçük imalâthaneler kurulmuştur. Makina ve Kimya Endüstrisi Kurumu, Sü-merbank ve EtĐbank gibi kamu sanayi kuruluşlarının ve bu kuruluşlara bağlı fabrikaların Ankara'da yapılmış olması, bu fabrikalara yan sanayi olarak ça-lışan küçük boyutlu özel işletmelerin kurulmasını teşvik etmiştir.

Bu gelişmeler, diğer yerleşim merkezlerinden Ankara'ya nüfus göçünü başlatmış; böylelikle Ankara'da sanayileşme ve artan nüfus birbirinin hem sebebi hem sonucu olmuştur. Bugün Ankara ülke genelindeki illerin ekonomik faaliyet konularındaki ağırlığı itibariyle sanayi ağırlıklı iller arasında yer al-maktadır,

Ankara'da sürdürülen üretim faaliyetleri incelendiğinde; ağaç işleri da-lında Türkiye genelinde önemli bir yeri olduğu görülmektedir. Bu üretim da-lında faaliyette bulunan keresteciler, marangozlar, mobilyacılar, lakeciler ve döşemeciler Siteler'de 13 binin üstündeki işyerlerinde üretim yap-maktadırlar.

Cumhuriyetin başlarında, 1925'te kurulan bira, 1926'da kurulan çimento ve Elmadağ'da kurulan barut fabrikaları gibi sayıları pek az sanayi kuruluşu var iken, yakın yıllarda sanayi kuruluşlarının sayısı hızla artmış ve sanayi, büyük bir çeşitlilik kazanma yoluna girmiştir. Artık Ankara'da il sınırları içinde makarna, un, bitkisel yağ, süt ürünleri, şeker, şarap, bira gibi besin sa-nayiine ait kuruluşlarla çimento, traktör, tarım aleti ve makinaları, motor, boya, tuğla, kiremit ve orman ürünleri, mobilya, madeni eşya, dokuma üreten sanayi kuruluşları vardır.

Savunma sanayii ile ilgili en Önemli yatırımlar da Ankara'da ger-çekleştirilmiştir, Türkiye'nin en büyük savunma sanayii projesinin yapımcısı olan Türk Havacılık ve Uzay Sanayii (TAI) 1984'te Türk-Amerikan işbirliği ile kurulmuştur. Türkiye'de modern bir havacılık ve uzay sanayii kurulması, işletilmesi ve idamesi için gerekli teknolojileri geliştirmek; F-16 uçağını or-taklaşa üretmek ve bu uçağın Türk Hava Kurumları için modernizasyonunu yapmak gibi amaçlarla faaliyete geçen TAI bugüne kadar 86 F-16 Savaşan Şahin üretmiştir. Türk Silâhlı Kuvvetleri için 40 adet Ağusta SF-260 D eğitim uçağı ile 50 adet Casa CN-235 hafif nakliye uçağının da ortak üretimine 1991 yılından itibaren başlanmıştır.

Ankara'da sürdürülmekte olan bazı üretim faaliyetleri, konulan itibariyle Türkiye'de tek olma özelliğine sahiptir. Örneğin; rulman ile seri halde dişli üretimi, sadece Ankara'da gerçekleştirilmektedir. Bunun yanında ilâç ham-maddesi olarak kullanılan morfin ile dializ makinesi üretimleri de yine sadece Ankara'da gerçekleştirilen üretim faaliyetleridir.

Aynca Başkent olması sebebiyle Ankara'ya sık sık yabancı heyetler gelmekte ve yapılan karşılıklı temaslar sonucu dış ticarette önemli gelişmeler sağlanmakta ve eğitim konusunda da geniş imkânlara sahip olması dolayısıyla işgücünün mesleki hareketliliği, artan bir eğilim göstermektedir.

7999 yılında Ankara Ticaret Odası üyelerince ihracatı gerçekleştirilen çeşitli ürünlere ait bilgiler aşağıda verilmektedir.

1999 YILI VE 2000 YILININ MART AYI SONU ĐTĐBARĐYLE ATODAN GERÇEKLEŞEN ĐHRACAT TUTARI (Dolar Bazında)

Mal Miktar kg Tutar (USD) Tutar (TL)

1- GIDA MADDELERĐ 4.128.492 6.414.586 2.369.392.482.439

2- MOBĐLYA 15.940 69.214 40.885801.762

3- TEKSTĐL 4.740.751 778.421.668 68.890.856.599.074

4- ĐNŞAAT MALZEMELERĐ 21.86!. 109 12.142.945 8.957.095.505.017

5- MAKÎNA 270.171 1 326.242 625.211.498.861

6- HALI VE KĐLĐM 992.213 7.286.351 511.349.168.407

7- HEDĐYELĐK EŞYA 63.164 209.685 107.259.972.695

8- ET VE CANLI HAYVAN 900 14.571 7.839.405.288

9- MUHTELĐF 8.865.190 32.406.47! 9.610.173.311.993

TOPLAM: 40,937.930 838.293.733 91.120.063.745.536

10

VI EĞĐTĐM

l- OKUL ÖNCESĐ, ĐLKÖĞRETĐM, LĐSE VE DENGĐ OKULLAR

Ankara ili 1998 - 1999 eğitim - öğretim yılı itibariyle okul öncesi, il-köğretim, lise, meslek ve teknik liselerin okul, öğrenci ve öğretmen sayıları aşağıda gösterilmiştir.

1999 - 2000 YILI 1STATISTIKI BĐLGĐLER ĐL TOPLAMI

KADEME OKUL TÜRÜ OKUL DERSLiK ÖÖRENCl ÖĞRETMEN

OK

UL

ÖN

CE

Sİ 'E

V. iÜ az BAĞI HSR ANAOKULU 13 50 1010 91

UYÛULAMAIJ ANASINI R 2i C 10Z3 139 ANA SINIFI 121 0 14332 880 ÖZEL EĞİTİM BÜNYESiNDE ANASINIFI 1 0 39 1 RESMİ OKUL ÖNOSl TOPLAMI 469 50 16404 1111

LU NJ O

ÖZEL ANAOKULU 33 S7 630 71 ÖZEL ANASINIFI 3S 0 773 62 Ö2EI OKUL ÖNCESi TOPLAMI 71 37 1403 133

« < 3

2C O

E 1- a *j •o X

'Ü V) LU û£

iLKÖĞRETiM OKULU 12 1 1 10533 Wfi625 20854 Y l B O . 1 20 526 22 CÜBME ENGELLiLER iLKÖĞRETiM OKULU 2 23 207 71 ISlTME ENGELLİ LEH İLKÖĞRETiM OKULU 3 46 523 94 ORTOPEDiK ÖZÜRLÜLER MESLEK OKULU 1 0 71 22 GENEL USE BÜNYESİNDEKİ ORTAOKUL 3 0 63 0 ANADOLU LiSESi BÜNYESiNDE ORTAOKUL 25 0 0972 0 ANADOLU İMAM HATİP ÜSES! BÜNYESİNDE ORTAOKUL 2 0 480 0- İMAM HAT!P BÜNYESİNDE ORTAOKUL 2 0 46 0 RESMi ILKÖİBETİM OKUUnOPLAMİ 1260 11022 ' 565515 21063

_J LJ ISI O

ÖZEL TÜRK OKULU fi7 R24 71295 1557 ÖZEL (UZ MESLEK ÜSESİ BÜNYESiNDE ORTAOKUL 0 0 0 0 ÖZEL OKULLAR TOPLAMI 67 824 21295 1557

GE

NE

L Lİ

SE

LER

ffi û±

GENEL ÜSE KR iqfi>; s^S25 4971 AKSAM LİSESİ 0 0 0 0 ANADOLU LiSESi 23 651 13849 1097 ANADOLU GÜZEL SANATLAR LiSESi 1 8 197 44 FEN LiSESi 1 12 332 32 ANADOLU ÖĞRETMEN LİSESf 2 33 1052 68 RESMi CENEL LİSELER TOPLAMI :zo 2674 99255 6212

_ı LJ M =O

ÖZEL TÜRK LiSESi 35 743 «071 954 ÖZEL AKSAM LfSESl 0 0 0 0 ÖZEL FEN ÜSESİ 12 S2 1351 147 ÖZEL ÜSELER TOPLAMI 47 S75 7422 1101

ME

SLE

K! V

E T

EK

NİK

Ll

SE

LER

"E ıo LU o:

ERKEK TEKNiK 70 5S-) 24194 2177 KIZ TEKNiK 49 368 12709 1763 TiCARET TURiZM 27 334 193356 1013

873 DiN ÖĞRETiMi 23 415 6374 ATAKULEİLK SANAT. OK VEMES ÜS (ORTOPEDİK ÖZÜRLÜLER) 1 11 36 10 RESMi, MESLEKi VE TEKNiK LlSELER TOPLAMI 170 1717 63269 5836

_ı ÖZE. Kil MESLEK LiSESi 1 S 69 9 M ÖZEL OÎELClLlK VE TURiZM MESLEK ÜSESi 1 6 73 8 ÖZEL MESLEKi VE TEKNiK LlSELER TOPLAMI 2 11 142 17

E J= «J

u 5 >-

BAĞIMSIZ PRATiK KIZ SANAT OKULU 2 0 741 28 BAĞIMLI PRATiK KIZ SANAT OltlirU 26 0 8842 0

KIZ TÎKNlK VE OLGUMLASMfc ENSTtîUSÖ 1 0 210 90 TÜRK -ALMAN MESLEK EĞİTİM MERKEZİ 1 0 508 0 HALK FfilTlM MERKEZi Z4 0 19705 229

ÇIRAKLIK EÜİTlM MERKEZi 14 0 16734 277

11

2- YÜKSEK ÖĞRETĐM KURUMLARI

Ankara'da 4'ü özel olmak üzere toplam 8 üniversite, bir Devlet Kon-servaru van, bir polis akademisi, Gülbane Askeri Tıp Akademisi ve Kara Harp Okulu bulunmaktadır, 1999-2000 öğretim yılında üniversitelerde, önlisans ve lisans öğrenimi gören 136,103 kişi ve lisansüstü öğrenim gören 17.407 kişiyle birlikte, toplam 153.510 öğrenci vardır.

ÜNĐVERSĐTELER - Ankara Üniversitesi De Gaulle Cad. TANDOĞAN Tel: 212 60 40 - Gazi Üniversitesi Beşevler Tel: 212 64 70 - Hacettepe Üniversitesi Beytepe Kampusu Tel; 235 25 00 Merkez Kampusu Tel: 310 35 45 .- Orta Doğu Teknik Üniversitesi Eskişehir Yolu Tel: 210 20 00

ÖZEL ÜNĐVERSĐTELER - Atılım Üniversitesi Kızılcaşar Köyü Đncek - Gölbaşı Tel: 499 12 77 - 78 - Başkent Üniversitesi Bağlıca Kampusu Eskişehir Yolu 20. Km. Tel: 234 10 10 - Bilkent Üniversitesi Eskişehir Yolu Tel: 266 40 40 - Çankaya Üniversitesi Öğretmenler Cad. No: 112/2 100. Yıl - Balgat Tel: 284 45 00

AKADEMĐLER - Güttıane Askeri Tıp Akademisi ETLĐK Tel: 325 12 11 - Kara Harb Okulu 06654 BAKANLIKLAR Tel: 417 51 90 - Polis Akademisi ____ Necatîbey Cad. ANTTTEPE Tel: 231 78 40

DEVLET KONSERVATUARI

- Hacettepe Üniversitesi Devlet Konservatuvarı Beşevler Tel: 212 62 10

12

VIL S AĞLIK

1-SAĞLIKBAKANLIĞINABAĞLI HASTANELER - Ankara Hastanesi Ulucanlar Cad. DÖRTYOL Tel: 363 33 30 - Atatürk Sanatoryuma Göğüs Hastalıkları Hastanesi Sanatoryum Cad. KEÇiÖREN Tel: 355 21 10 - Dr. Muhittin Ülker Acil Yardım ve Travmatoloji Hastanesi Konya Yolu BALGAT Tel : 287 24 00 - Dr. Sami Ulus Çocuk Hastanesi Babür Cad. ALTINDAĞ Tel: 317 07 07 - Dr. Zekai Takır Burak Kadın Hastanesi Talatpaşa Bul. SAMANPAZARI Tel :310 31 00 - Etimesgut Devlet Hastanesi ETĐMESGUT Tel: 244 49 49 - Fizik Tedavi Rehabilitasyon Merkezi Baştabipliği Türkocağı Sok. No: 3 SIHHĐYE Tel: 310 32 30 - Numune Hastanesi Talatpaşa Bul. SAMANPAZARI Tel :310 30 30 - Onkoloji Hastanesi 12. Cad. DEMETEVLER Tel: 336 09 09 - Türkiye Yüksek Đhtisas Hastanesi SIHHĐYE Tel: 310 30 80 - Zübeyde Hanım Doğum Evi Babür Cad. ALTINDAĞ Tel: 317 06 06 2- ÜNĐVERSĐTE, SSK ve DĐĞER KURUM HASTANELERĐ - A. Ü. Tıp Fakültesi Hastanesi Tıp Fakültesi Cad. DĐKĐMEVĐ Tel: 319 21 60 - A.Ü. Tıp Fakültesi Đbni Sina Hastanesi Kızılay Sok. SAMANPAZARI Tel: 310 33 33 - Belediye Hastanesi Hanımeli Sok. SIHHÎYE Tel :23171 40

13

- Deri ve Tenasül Hastalıkları Hastanesi DIŞKAPI Tel: 311 66 94 - G.Ü. Tıp Fakültesi Hastanesi BEŞEVLER Tel: 214 10 00 - H.Ü. Tıp Fakültesi Hastanesi Hasırcılar Cad. SAMANPAZARJ Tel: 310 35 45 - Başkent Üniversitesi Hastanesi l. Cad. 77 / 3 B AHÇELÎEVLER Tel: 221 3246 - SSK Ankara Hastanesi îrfan Baştuğ Cad. DIŞKAPI Tel: 317 05 05 -SSK Doğum Evi ETLĐK Tel: 322 01 80 - SSK Meslek Hastalıkları Hastanesi Đstanbul Yolu 14. Km. KÖYLER Tel: 278 08 30 - SSK Ulus Hastanesi Rüzgârlı Sok. 4 ULUS Tel; 310 30 00 - TCDD Hastanesi Çiftlik Yolu Tel: 212 66 66 - T.C. Ziraat Bankası Hastanesi Mahatma Ghandi Cad. 38 G.O.P. Tel: 446 61 3j0 3- ASKERÎ HASTANELER - Gülhane Askerî Tıp Akademisi ETLĐK Tel: 325 12 U - Mevki Hastanesi Yıldırım Beyazıt DIŞKAPI Tel: 310 35 35 (6 Hat) 4- ÖZEL HASTANELER - Alkan Hastanesi Birlik mah. 8. Cad. 103. Sok. No: 10 Çukurca ÇANKAYA Tel: 495 40 40 - Ankara Tıp Merkezî Hastanesi Büklüm Sok. No: 72 Kavaklıdere ÇANKAYA Tel: 466 38 38 - Başkent Hastanesi Fevzi Çakmak Cad. 10. Sok. No. 45 B AHÇELÎEVLER Tel: 212 68 68 - Bayındır Klinik Hastanesi Atatürk Bulvarı No: 201 Kavaklıdere ÇANKAYA Tel: 428 06 00

14

- Bayındır Tıp Merkezi Hastanesi Kızılırmak Mah. 28. Sok. No: 2 SÖĞÜTÖZÜ Tel: 287 90 00 - 287 98 74 - Çağ Hastanesi Meşrutiyet Cad. No. 33 KIZILAY Tel: 430 08 08 - Demet Hastanesi Vatan Cad. No: 81 DEMETEVLER Tel: 332 26 61 - Fatih Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Çiftlik Cad. No: 57 EMEK Tel: 212 62 62 - Güven Hastanesi Paris Cad. No: 58 KAVAKLIDERE Tel: 468 72 20 - Keçiören Hastanesi Anavatan Cad. No: 20 KEÇĐÖREN Tel :3814444-382 13 13 - Sevgi Hastanesi Tunus Cad. No: 28 KAVAKLIDERE Tel: 425 63 08 - Olgunlar Hastanesi Olgunlar Sok. No: 14 BAKANLIKLAR Tel: 418 76 29 - Özel Çankaya Hastanesi Bülten Sok. No: 44 KAVAKLIDERE Tel: 426 14 50 - Özel Yaşam Hastanesi Özveren Sok. No; 17 MALTEPE Tel: 231 8788 5- AMBULANS - Ankara Hastanesi: - Atatürk Sanatoryumu Göğüs Hastanesi - Dr. Sami Ulus Çocuk Hastanesi : - Onkoloji Hastanesi : - Numune Hastanesi :

- Dr. Muhittin Ülker Acil Yardım ve Travmatoloji Hastanesi :

- Etimesgut Devlet Hastanesi : - Belediye Hastanesi : 6- ÖZEL AMBULANS - Ankara Özel Ambulans : - Gensan Özel Ambulans Servisi: - Doğan Tıp Merkezi: - Müftüoğlu özel Ambulans :

Tel: 363 33 30/2144 Tel: 355 21 201'270 Tel: 317 07 07/190 Tel: 336 09 09 /147 Tel: 310 3030/1721

Tel: 287 84 55 /1090 Tel: 244 49 49 / 206 Tel: 23] 7'l 40/105

Tel: 431 75 75 - 431 75 76 Tel: 311 3324 Tel: 435 37 07 Tel: 31110 75

15

- Vatan Ambulans Servisi: Tel: 363 59 72 - Alo Ambulans: Tel: 430 06 06 - 430 06 07 l- LABORATUVARLAR - Akdeniz Laboratuvan: Tel: 433 42 12 - Düzen Laboratuvan : Tel: 427 81 70 - Konak Labr. Grubu: Tel: 44768 50 - Med-Lab Laboratuvan: Tel: 46719 54 - Örnek Medical: Tel: 441 65 92 - Tunalı Laboratuvan: Tel: 46614 54 8- REHABĐLĐTASYON VE DANIŞMANLIK MERKEZLERĐ - Görme Özürlüler Derneği: Tel: 433 63 50 - Altı Nokta Körler Eğt. ve Kült. Merk. : Tel: 363 77 45 - Özel Meltun Zihinsel Engelliler Merk: Tel: 235 35 55 - Ses Đşitme ve Konuşma B. Merk.: Tel: 418 01 56 - Özel Grup Đşitme, Ses K. B. Merk.: Tel: 434 43 06 - Özel Odyoloji Merkezi: Tel: 418 08 61 - Sevecen işitme S,es K. B. Merk.: Tel: 433 65 34 9- ÖZEL POLĐKLĐNĐKLER -100. Yıl Polikliniği 432. Sok. 28/2 BALGAT Tel: 285 20 00 -Ayrancı Polikliniği Hoşdere Cad. No: 54 Y. AYRANCI Tel: 467 13 39 - Balgat Mrk. Polikliniği Ceyhun Aüf Kansu Cad. No: 301/1 BALGAT Tel: 479 55 30 - Beşevler Tıp Merkezi Fevzi Çakmak Cad. No. 16/A BEŞEVLER Tel: 215 44 44 - Check-Vp Center Hoşdere Cad. No: 193/1 ÇANKAYA Tel :440 73 87 - Çağ Tıp Merkezi Selanik Cad. No: 52/A KIZILAY Tel: 419 05 75 - Dikmen Merkez Polikliniği Dikmen Cad. No: 243 DĐKMEN Tel: 480 18 08 - Mithatpaşa Polikliniği Mithatpaşa Cad. No: 61 KIZILAY Tel:431 7787 - Keçiören Polikliniği Kızlarpanarı Cad. Dutluk No: 216 KEÇĐÖREN Tel: 381 31 31

16

VIII. KÜLTÜR ve TABĐAT VARLIKLARI l- TARĐHÎ ve KÜLTÜREL DEĞERLER

- Akköprü:

Varlık Mahallesi önünde ve Ankara Çayı üzerinde olup, Ankara'nın en eski köprüsüdür. 1222 yılında Selçuklu Hükümdarı L Alaaddin Keykubat ta-rafından Ankara Valisi Kızılbey zamanında yaptırılmıştır.

Bugün sağlam bir durumda bulunmakla beraber dar bir köprü oluşu ve bugünkü kullanılan geniş yolun dışında kalışı nedeniyle işlerliğini yi-tirmiştir. O zamanlarda Batı Anadolu'yu Ankara'ya bağlayan yolun üzerinde idi. Eskiden Ankara'dan askere ve hacca gidenler bu köprünün başında ayrılık ağıtları söylenerek uğurlanırdı.

Kesme bazalt taşından yapılmıştır. Yedi adet sivri kemerden meydana gelmiştir. Batı yönünde biri silik iki yazıt yer almaktadır.

- Ankara Kalesi:

Asırlardır kentin bekçiliğini yapan Ankara Kalesi kentin sembolü ol-muştur. Ankara Kalesi'nin tarihi, kentin tarihi kadar eskidir. Yapılış tarihi kesin olarak bilinmemekle beraber ilk kez Romalılar tarafından yapıldığı fikri yaygındır. Selçuklular tarafından onartılıp genişletilmiştir. Kurulduğu tepe yanında akan (Hatip Çayı) Bentderesinden 110 metre yüksektedir. Osmanlılar zamanında pek üzerinde durulmamış, ancak Mısır Valisi Mevhur Ali Paşa'nm oğlu Đbrahim Paşa'nm aldığı ;Ankara Kalesi'ni tekrar onarttığı bilinmektedir. Kale, iç ve dış kale olmak üzere iki kısımdır, yirmiden fazla kulesi vardır. Dış kale eski Ankara Şehrini yürek biçiminde çevirir. Dört katlı olan iç kale kıs-men Ankara taşından, kısmen de toplama (spoliyen) taşlarla yapılmıştır. Đç kalenin iki büyük kapısı olup, birisi dış kapı, diğeri hisar kapısı adını taşır.

17

Bu kapı üzerinde Đlhanlılara ait bir de kitabe bulunur. Đç kaledeki kulelerin yüksekliği 14 île 16 metre arasında değişmektedir. Kuzeybatı kısmında Sel-çuklu Hükümdarının yaptırdığını gösteren bir yazı bulunmaktadır. Bugün kale içinde Osmanlı Ankara'sının XVII. yüzyıldan itibaren ayakta kalmış birçok Ankara evi bulunmakta ve çeşitli hizmetlerde kullanılmaktadır.

- Anıtkabir: .>

Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu, inkılâpların yaratıcısı, kahraman asker, büyük önder Mustafa Kemal Atatürk'ün ebedî istirahatgâhımn bu-lunduğu Anıtkabir, Rasattepe'de inşa edilmiştir. Mimarları Prof. Emin Onat ve Doç. Orhan Arda'dır. 1944 yılında yapımına başlanan anıt, 1953'te ta-mamlanmıştır. Aynı yıl Ata, Etnografya Müzesindeki geçici kabrinden büyük bir törenle buraya nakledilmiştir.

Anıtkabir kompleksi içindeki üniteler :

Đstiklâl Kulesi: Aslanlı yolun başında sağda yer alan kulenin içindeki kabartma kompozisyonunda, bir kayanın Üzerinde ayakta duran ve elinde kılıç tutan bir genç ile eski Türklerde güç ve kuvveti temsil eden Selçuklu Dev-leti'nin kartal figürü işlenmiştir. Genç, Türk Ulusu'nun koruyucusu olan or-dumuzu; kartal ise ulusumuzun güç ve kudretini temsil etmektedir.

Hürriyet Kulesi: Aslanlı yolun solunda yer alan bu kulede, kabartma bir kompozisyon bulunmaktadır. Kabartmada at hürriyeti simgelemekte; genç kız şeklindeki uzun kanatlı melek ise elinde hürriyet beyannamesini tutmaktadır. Hürriyet Kulesinin önünde, Aslanlı Yolun başında erkek heykeller grubu bu-lunmaktadır. Üç erkek heykelinden oluşan bu grupta; elinde kitap tutan, Türk gençliğini; miğferli olan Türk askerini; diğeri ise Türk köylüsünü sim-gelemektedir. Grubun karşısında üçlü kadın heykeller grubu yer alır. Giysileri

18

birbirine benzeyen bu üç kadından kenardakiler, buğday başaklarından oluşan bîr çelenk tutmaktadırlar. En soldaki kadın elinde tuttuğu göklere açık kapla Büyük Atatürk'e tanrıdan rahmet dilemekte, ortadaki kadın bir eliyle yüzünü kapatmış ağlamaktadır. Böylece bu üçlü grup Türk kadınlarının büyük kur-tarıcısının ölümü karşısında duydukları acıyı dile getirmektedir.

Aslanlı Yol: Ziyaretçiyi mozoleye ulaştıran uzun aslanlı yolun iki ya-nında 24 aslan heykeli sıralanmıştır. Anadolu'da büyük devlet kurmuş olan Hititlerde kuvvet ve kudreti simgeleyen koruyucu aslanlar, yine Hititlerin sanat üslûbuna uygun olarak çift yapılmışlardır.

Müdafa-i Hukuk Kulesi: Bu kule aslanlı yolun büyük toplantı mey-danına ulaştığı yerin sonunda bulunmaktadır. Ulusumuzun işgalcilere karşı korunmasını simgeleyen bu kulenin duvarlarından birinin dış yüzünde kı-lıcını yere dayamış ve bir elini ileriye doğru uzatmış genç bîr erkek figürü işlenmiştir. Genç bu haliyle düşmana "dur" demektedir.

Mehmetçik Kulesi: Müdafa-i Hukuk Kulesinin karşısında yükselen ku-lenin dış yüzündeki Đki kompozisyonda, Mehmetçiğin evinden ayrılarak cepheye gidişi tasvir edilmektedir. Kulenin Đçinde ise Atatürk'ün Mehmetçik ve Türk kadınları konusunda söylediği özlü sözler yer almaktadır.

Zafer Kulesi: Kulenin iç duvarlarında tarih boyunca kazandığımız bazı zaferlerin tarihleri ile Atatürk'ün bu konudaki özlü sözleri yazılıdır. Zafer Kulesinin içinde 19.11.1938'de Atatürk'ün tabutunu Dolmabahçe'den alarak Sarayburnu'ndaki donanmaya teslim eden top arabası sergilenmektedir. Zafer Kulesinden sonra uzanan galerinin ortasında Türkiye-'m'n ikinci Cum-hurbaşkanı ismet Đnönü'nün lâhiti bulunmaktadır.

Barış Kulesi: Galerinin sonunda yer alan kulenin iç kısmında çiftçilik yapan köylüler ve kılıcım uzatarak onları koruyan ve Türk prdusunu sim-. geleyen bir asker figürü bulunmaktadır. Kulenin duvarlarında Atatürj^ün ba rışla ilgili özlü sözleri yazılıdır. -,;

fc 23 Nisan Kulesi: Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin 23 Nisan 1920'de açılması ve bu tarihin bayram olarak kabul edilmesi gibi Türk tarihinin öriemli olaylarını simgeleyen bu kulenin iç kısmında yine bir kabartma kompozisyon yer almaktadır. Kompozisyonda ayakta duran kadının tuttuğu kağıdın üze-rinde 23 Nisan 1£20 yazılıdır. Kadının diğer elinde Millet Meclisimizin açı-lışını simgeleyen bir anahtar bulunmaktadır.

Misak-ı Milli Kulesi: Bu kule, Kurtuluş Savaşı sırasında Türk Ulusunca bu amaca ulaşmak için içilen andı ve birleşmeyi simgelemektedir. Kulenin içinde bu konuyu ifade eden kabartmada bir kılıcın kabzası üzerinde birleşmiş birkaç el işlenmiştir.

Müze: Misak-ı Milli Kulesi'nden Atatürk Müzesine geçilmektedir. Bu-rada Atatürk'ün giydiği elbiseler, kullandığı çeşitli eşyalar, kendisine verilen armağanlar ve fotoğraflar sergilenmektedir.

19

Đnkılâp Kulesi: Kuledeki kabartma kompozisyonda inkılâptan sim-geleyen iki meşale görülmektedir. Zayıf, güçsüz bir elin tuttuğu meşale sön-mek üzere olup, çökmekte olan Osmanlı imparatorluğunu simgelemektedir. Güçlü bir elin göklere doğru kaldırdığı çevresine ışıklar saçan diğer meşale ise Atatürk'ün Türk Ulusu'nu çağdaş uygarlık seviyesine ulaştırmak için yaptığı inkılâpları simgelemektedir.

Zafer Kabartmaları: Mozoleye çıkan merdivenlerin iki yanında iki büyük kabartma kompozisyonu yer almaktadır. Bu kabartmaların konulan Türk tarihinin Atatürk ile ilgili bölümünden seçilmiştir. Bunlardan sağdakinin konusu Sakarya Meydan Savaşıdır. Kabartmaların tamamı işgalci düşmanlar karşısında kadın, erkek, yaşlı, genç tüm Türk Ulusunun dayanma gücünü dile getirmektedir. Merdivenlerin solunda ise Başkumandanlık Meydan Savaşı canlandmlmıştır.

Mozole - Şeref Holü: Mozole uzunca dikdörtgen bir plan üzerinde ku-rulmuş ve dört taraftan kolonatlarla çevrelenmiştir. Mozole cephesinde solda Atatürk'ün Türk Gençliğine Hitabı, sağda ise Cumhuriyetin Onuncu Yıl Nutku yazılıdır. Anıtkabirin ve mozolenin bir bütün olarak en Önemli bölümü Şeref Holüdür. Atatürk'ün mezarı Şeref Holünün altındadır. Şeref Holünün zemini ve duvarları renkli mermerlerle kaplanmıştır. Düz tavan XV, ve XVI. yüzyılın Türk halı ve kilim motiflerinden oluşan mozayiklerle süslüdür. Holün so-lundaki geniş pencerenin önünde Ata'nın lâhiti bulunmaktadır. Tek parça renkli mermerden yapılan lâhîtîn üzerinde hiçbir süs yoktur.

- Augııstus Tapınağı:

Ulus'ta Hacıbayram Camii bĐtişiğindedĐr. M.Ö. II. yüzyılda Frigya Tan-rıçası Men adına yapılmış olan tapınak zamanla yıkılmıştır. Bugün ka-lıntılarj bulunan tapınak ise son Galat Hükümdarı Amintos'un oğlu Kral Pylamenes tarafından Roma imparatoru Augustus adına bir bağlılık nişanesi

olmak üzere yaptırılmıştır. Bizanslılar za-manında çeşitli eklemeler yapılıp, pencereler açılarak kilise haline getirilmiştir. Etrafı sü-tunlarla kuşatılmış dört duvar halindedir. Et-rafını çevreleyen uzunluğuna onbeşer, enine al-tışar adet kırkiki, tapınağın kapısı önünde dört, arkada Đki adet sütunun yerleri bulunmaktadır. Yalnız iki yan duvan ile kenarları işlemeli olan kapı kısmı eski hali ile ayakta durmaktadır. Bu kısım 12.5 x 29 metre ebadındadır. Kapının yüksekliği 8,40 metre, genişliği 3.34 metredir. Planı Manisa'daki Artemis Tapınağına ben-zemektedir. Büyük kapıdan Sella denilen tann evine ve Pronaos denilen üstü kapalı bir geçide girilir. Aslı Roma Tapınağında bulunan ve Au-

gustus'un başardığı işleri gösteren Latince ve Yunanca dilleri ile yazılmış vasiyetnamesi bir yazıt ile bu tapınağın türbeye bitişik duvarına da ko-nulmuştur. M.Ö. 43 - M.S. 14 yıllan arasında geçen askerî ve siyasî olayları, Đmparatorluğun giderleri, inşaat faaliyetleri, şenlikleri vasiyetnamenin met-ninde belirtilmiştir.

20

- Güvenlik Anıtı;

Kızılay'da Güven Park içerisindedir. 1935 yılında Ankara taşından ya-pılmıştır. Türk Ulusunun polis ve jandarmaya bir armağanı olduğundan do-layı Emniyet Anıtı da denilmektedir. Anıtın Kızılay'a bakan yönünde; güveni temsil eden bir sopayı elinden düşüren yaşlı bir erkek ile korunmayı temsil eden bir sopayı eline alan kuvvetli genç erkek heykelleri yer almıştır. Bu heykellerin altında Atatürk'ün söylediği "Türk, Öğün, Çalış, Güven" sözleri tunç harflerle yazılıdır. Bu yazının sağında Türk Polisinin, solunda Türk Jan-darmasının halka olan yardımlarını sembolize eden çeşitli kabartmalar bu-lunmaktadır. Anıtın Bakanlıklara bakan yönünde ise; Atatürk'ün Kurtuluş Savaşı'nda ve inkılâp hareketlerinde beraber bulunduğu arkadaşları be-lirtilmektedir. Heykellerin altında anıtın yapılış tarihi olan 1935 yılı romen rakamlarıyla yazılıdır. Sağ tarafta yaratıcı insan zekâsını, sol tarafta Đse çift-çinin tarım çalışmalarını belirten kabartmalar yer almıştır.

- Kalecik Kalesi:

Vilâyet içindeki diğer Bizans kalelerinden hiçbiri gerek boyutları gerekse bugüne dek ayakta kalan kısımlarının mükemmelliği açısından Ankara Ka-lesiyle boy Ölçüşemez. Fakat bunların içinde Kalecik yine de en dikkate değer olanıdır. (Çankırı'ya giden yol üzerinde Ankara'dan 78 km.) Kale modern ka-sabaya hakim olan, aşağı yukarı simetrik koni biçimli bir tepenin üzerine ku-rulmuştur. Güneybatısındaki dağlara bir sırtla bağlanır ve Kızılırmak'a doğru uzanan ovada tek başına yükselir, Kızılırmak Vadisinin bîr kısmını da de-netimi altında bulundurmakla kale, Ankara'nın doğusundan geçen yolu da hi-maye etmiştir. Tavium'a giden Roma yollarından bir tanesi bu kuzey yolu iz-lemiş ve Kalecik'in üç kilometre doğusundaki eski bir köprü herhalde daha sonraki devirde bu Roma yolunu izleyen Bizans yoluna geçişi sağlamıştır.

Kalede iki yapı safhası görülür; ilk safha kalenin esas girişinin batısında bulunan dışarı çıkış, burçta çok belirgindir ve şimdi burada oldukça aşınmış volkanik taşlardan düzgün Örülmüş bir duvar gözükür. Daha sonraki yapı safhası Đse araları tahta hatıllar ile desteklenmiş küçük taşlardan yapılmış geniş güzel bir yapı ile temsil edilir. Her iki yapı da Bizans Devrine tarihlenir. Kapı girişi Osmanlı Devrinde genişletilmiş ve yeniden yapılmıştır.

- Julianus Sütunu:

Defterdarlık ve Va-lilik' Binası arasındaki ha-vuzun kenarında bu-lunmaktadır. Hiçbir yazıt yoktur. Başlığı Bizans tar-zındadır. Gövdesinde bir-çok halka olup, yüksekliği onbeş metre kadardır. Ju-lianus Sütunu dîye ad-landırılmış olan bu eserin

2i

tepesinde ne olduğunu gösteren hiçbir belge yoktur. Sütunun Đmparator Ju-lianus'un (MS. 361 - 363) Ankara'dan geçtiğinde şerefine dikildiği söylenir. Bizans Devrinde IV. yüzyılda yapıldığı sanılan esere halk arasında Belkıs Minaresi de denilmektedir.

- Mimar Sinan Anıtı:

Dil ve Tarih - Coğrafya Fakültesinin önündedir. 1956 yılında Türkiye Emlâk Kredi Bankası tarafından heykeltraş Hüseyin Anka'ya yaptırılmıştır. Atatürk'ün Türk Tarih Araştırma Kurumuna söylediği sözlerini kendi el yazısı ile "T.T.A.K. Sinan'ın heykelini yapınız. K. Atatürk : VHI. 1935 saat 22.50" yazdığı vasiyetini ancak bu banka yerine getirmiştir.

Heykelin ağırlığı yedi ton ve tabanı ile birlikte yüksekliği 4.30 metredir. Mermer tabanının ön yüzünde "Mimar Koca Sinan 1490 -1588 Türkiye Emlâk Kredi Bankasının ilim ve sanat camiasına armağanıdır" oyma yazısı vardır. Tabanı üzerinde de en büyük mimarımız Mimar Sinan (1409-1588)'m ayakta duran, kendine has giysileriyle mermer heykeli bulunmaktadır.

- Mithat Paşa Anıtı: Ulus'ta T.C. Ziraat Bankası Genel Müdürlüğü binasının yanındadır. 1966

yılında T.C. Ziraat Bankası tarafından Đstanbul Güzel Sanatlar Akademisi öğ-retim üyelerinden Heykeltraş Prof. Hüseyin Anka'ya yaptırılmıştır. Sadrazam Mithat Paşa'mn Tuna valisi iken çiftçilerin kredi ihtiyaçlarını karşılama amacı ile 1863 yılında kurduğu bu bankanın 103. kuruluş yıldönümünde, yani 21.11.1966 tarihinde yapılan bir törenle açılmıştır. Bir koltukta oturmakta olan o zamanki giysisi ile Mithat Paşa'ya ait heykel büyük boydadır. Solda üç başak ve çark, sağda ise terazi, tabanda "Mithat Paşa 1822 - 1884" yer al-mıştır.

- Roma Hamamı: Ulus Meydanından Yıldırım Beyazıd Meydanına uzanan Çankırı Cad-

desi üzerinde, caddeden 2.5 metreye kadar yükseklikteki bir platform üzerinde bulunmaktadır, Hamamın bulunduğu yüksek platformun höyük olduğu bi-linmektedir. Burada 1937 yılında kazılar yapılmış olup höyüğün Frig ve Roma Devri katlan ortaya çıkartılmıştır. Bu kazılar sonucunda bulunan hamam binası 1940 - 1943 yıllarında yapılan kazılarla da bütünüyle ortaya çıkartılmıştır. Bugünkü Roma Hamamı olarak adlandırılan bu platformun bir höyük olduğu, en üstte Roma Çağı (kısmen Bizans ve Selçuklu kalıntıları), onun altında Frig Devri yerleşmesinin kalıntıları tespit edilmiş bu-lunmaktadır. 1937 - 1944 yıllarında yapılan kazılarda ortaya çıkarılan bu muhteşem anıt, biri palaestra, öteki kapalı hamam kısımları olmak üzere iki bölümden ibarettir. Burada yapılan kazılarda bulunmuş sikkelere dayanılarak hamam; kazı başkanı tarafından Caracalla (M.S. 212 - 217) devrine ta-rihlenmiştir. Kazı, sırasında bulunan diğer .sikkelerden anlaşıldığına göre, hamam aşağı yukarı beşyüz yıllık bir süre işinde devamlı kullanılmış ve zaman zaman onarılmıştır.

Caracalla Hamamının Çankm Caddesindeki girişi, sütunlu bir revak kalıntısının çevrelediği geniştir alana;,PaIaestraya yani bir güreş sahasına

22

açılır. Bu revaklı avlunun bir kenarında 32 sütun olmak üzere bütün yüzünde 128 mermer sütun bulunmaktadır. Bugün burada Roma devrinin An-kara'sından toplanan yazıtların oluşturduğu zengin bir koleksiyon ser-gilenmektedir. Hamam binaları palaestra kısmının hemen arkasında yer alır-lar. Bu yapılar ender rastlanan bir büyüklükte olup, her zaman olduğu gibi Apoditerium (soyunma kısmı), Frigidarium (soğukluk kısmı), Tepidarium (ılık kısım) ve Caldarium (sıcak kısım) bölümlerinden oluşurlar. Tepidarium ve Caldarium bölümlerinin daha geniş olmasının nedeni kuşkusuz Ankara'nın soğuk kış mevsimi gözönüne alındığında kolaylıkla anlaşılır. Bunlar et-rafında ocaktan (külhan) gelen sıcak havanın rahatça dolaştığı tuğla sü-tunlardan oluşan bir yeraltı ısıtma tesisatı ile desteklenir ve yukarıdaki odalar da böylelikle ısıtılırdı. Bu yer altı ısıtma tesisi, ocakçıların ateşi körüklemek Đçin geçtikleri bir takım tünel ve geçitler ile birbirine bağlı idiler.

- Ulus Cumhuriyet Anıtı: Ulus Meydanmdadır. Anıt, Kurtuluş Savaşı kahramanlarına Türk

Ulusu'nun bir armağanı olarak 1927 yılında dikilmiştir. Yan yüzünde stilize edilmiş iki kurt başı vardır. Ön yüzünde bir eliyle arkadaşlarını savaşa ça-ğıran, diğeri ufukları gözetleyen iki Türk askeri canlandınlmıştır. Gövdenin sağ yüzünde, kabartma Atatürk ve arkadaşlarının Başkumandanlık Meydan Savaşı'nda, sol yüzünde şanlı Türk Bayrağım selamlayan istilâ ordusu tasvir edilmiştir. Gövdenin üst kısmında "Đlk hedefiniz Akdeniz'dir, ileri, Dum-lupınar 1922" yazılıdır. Arkada, devrilmiş bir çınar ağacı Osmanlı Đm-paratorluğunu ve onun gövdesindn fışkıran genç bir fidan yeni Türkiye Cum-huriyetini temsil eder. Arka yüzde mermi taşıyan kadın figürü, Türk anasının Kurtuluş Savaşındaki kahramanlığının bir hatırasıdır. En üstte Atatürk Baş-kurnandanlık-kıyafeti ile bir at üzerindedir.

- Zaför Anıtı: Yenişehir'de Atatürk Bulvarı üzerinde, Ordu Evi Önündedir. Atatürk'ün

ayakta ve kılıcına dayanmış halde üniformalı,-tunçtan yapılmış bir hey-kelidir. Tabanında kabartma halinde zafer çelenkleri yer almıştır. Herhangi bir yazı yoktur. Đtalyan heykeltraş Pietro Cannonica tarafından 1927 yılında ya-pılmıştır. Milli bayram ve kurtuluş yıldönümlerinde çelenklerle süslenen bir anıttır.

- Zübeyde Hanım Büstü: Đsmet Paşa Kız Enstitüsü binasının Önündedir. Atatürk'ün annesi Zübeyde

Hanım'm büstü Türk Kadınlar Birliği Merkezi tarafından Türk analarının en büyüğüne armağan olmak üzere 31 Mart 1964 tarihinde dikilmiştir.

Büst mermer bir tabanın önündedir. Sol tarafta "Erkeklerimizin teşkil ettiği ordunun hayat membalarını kadınlarımız işlemiştir-Kemal Atatürk." ve sağ tarafta ise "Kadınlarımız eğer milletin hakiki anası olmak istiyorlarsa er-keklerimizden ziyade münevver ve fazüetkâr olmaya çalışmalıdırlar. Kemal Atatürk" sözleri yer almıştır.

2- ARKEOLOJĐK DEĞERLER -Ahlathbel: Ahlatlıbel, Ankara'nın 14 kilometre güneybatısında Taşpınar Köyü -

23

Gavurkale - Haymana eski yolu üzerindedir. Bu yer Atatürk'ün emriyle 1933'te Müzeler Müdürü Dr. Hamit Zübeyr Koşay tarafından kazıldı. Kazı sonunda Ahlatlıbel'in Eski Tunç Çağma ait bîr yerleşme yeri olduğu tespit edildi. Bu-radaki yerleşme M.Ö. 3000 yıllarında başlamış, M.Ö. 2000 yıllarına doğru sona ermiştir. Ankara'ya çok"yakın olan bu Eski Tunç Çağı istasyonu Anadolu için önemli bir düz yerleşme birimidir.

- Ankara Roma Tiyatrosu: Hisar Caddesi ile Pınar Sokak arasında yer alır. ilk defa 1982 yılı so-

nunda bulunmuş, kurtarma kazılarına 15 Mart 1983'te Müzeler Genel Mü-dürlüğünce başlanmıştır. Anadolu Medeniyetleri Müzesi Müdürlüğü de ka-zıları 1986 yılı sonuna kadar sürdürmüştür. Sonuçta M.S. II. asrın başına tarihlenen tipik bir Roma Tiyatrosunun kalıntıları çıkarılmıştır. Bunlar ara-sında tonozlu parados binaları, döşemeli orkestra, seyirci oturma yerleri (kavea), sahne odası (scene)'ndan artakalan temel ve duvarların yamsıra bir-çok heykel ve parçalan bulunmuştur.

- Bitik: Bitik Höyüğü Ankara'nın 42 kilometre kuzeybatısındadır. Burayı 1941

yılında Türk Tarih Kurumu adına Remzi Oğuz Arık, heyetiyle kazmıştır. Yukarıdan aşağıya doğru M.Ö. V. yüzyılda başlayan bir Klasik Çağ iskânı ile kalın bir Eski Tunç Çağ iskânı meydana çıkarılmıştır. Frig ve Hitit iskânı di-ğerlerinden Önemsizdir. Bitik'teki Eski Tunç Çağı kalıntıları bölgenin Doğu ve Batı Anadolu ile ilgisini belgeler.

- Etiyokuşu: Ankara'nın 5 kilometre kuzeyinde, Çubuk Çayı kıyısındadır. Buradaki

kazı Prof. Şevket Aziz Kansu tarafından 1937 yılında Türk Tarih Kurumu adına yapılmıştır. En alt katta Eski Taş Devri tipte aletler ele geçmiştir. Onun üs-tündeki Eski Tunç Çağı kültürü Ahlatlıbel kültürü ile benzerlik gösterir. En üstte ise Roma - Bizans devirlerine ait büyük bir sarayın kalıntılarına rastlanmıştır.

- Gavurkale: Ankara'nın 60 kilometre güneybatısındadır. Yanında akmakta olan Ba-

bayakup Deresinin tabanından 60 metre yüksekte olan tepe, uzun süren bir yerleşmeye sahne ol-muştur. Tepeye buradaki eski yıkık duvarlar ne-deniyle Gavurkale adı ve-rilmiştir. 1930 yılında Atatürk'ün emriyle burada Prof. Von Der Osten ta-rafından bir kazı ya-pılmıştır. Elde edilen so-nuca göre kalenin üst duvarları Hitit Çağına ait-tir. Buradaki ana kaya üzerinde bulunan ka-bartmaların tipik Hitit eseri olduğu kesin olarak tespit edilmiştir. Đkinci

kültür katı Friglere aittir, bir Hitit tapınağının üzerine kurulmuştur. Roma ve Bizans Çaglanna ait az eşya ele geçtiğinden, Gavurkale'nin bu zamanlarda küçük bir karakol olduğu sanılmaktadır.

Polatlı'nın 21 kilometre batısında Yassıhöyük Köyündedir. Sakarya

Irmağı sahilinde, 500 x 350 metre boyutunda, alçak bir höyük şehirdir. Gordion'un tarihi M.Ö. 3000 yılına (Eski Tunç Çağı) kadar dayanmaktadır. Asur, Hitit (M.Ö. 1950 - M.Ö. 1180) ve Frigya (M.Ö. 900 - M.Ö.610) mn öneı Ü bir yerleşme yeri idi. Frigya Devletine başkentlik yapmıştır. Gor-üıos adlı (Frig başkenti kurucusu) kralın adını almıştır. Efsanevi özellikleri buiünan bu eski şehri Gordios'un kurduğu kabul edilir. M.Ö. 695 yılında Frigya Krallığına son veren Kimmerler şehri yağmalayıp, yakıp yık-mışlardır. Fakat Persler burasını bîr ticaret merkezi haline getirmişlerdir. Bir efsaneye göre, çözülmesi güç bir düğümü çözen, bütün Asya'da kraf olacaktı, işte bu düğüm buradan geçen Đskender tarafından bir kılıç dar-besiyle kesilerek çözülmüştür. M.Ö. 333 yılında Đskender tarafından Pers-lerin elinden alınan şehir, M.Ö. 278 yılında Galatlarca yakılmış ve M.Ö. 189 yılında Romalılar şehri aldıklarında boş bulmuşlardır. Şehir bundan böyle değerini kaybetmiştir.

1900 yılında Alman Köerte Kardeşler ve 1950 yılında Pensilvanya Üni-versitesi adına R.S. Young başkanlığındaki bir kurul tarafından yapılan kazılar sonunda, buranın Kral Midas'm şehri olduğu anlaşılmıştır. HĐtit Mezarlığı ile Frigya Sarayı (mozaik süslemeler) ve mezarlığı (iümülüsler) bulunmuştur. Bu kazılar sonunda bulunan Hitit ve Frigyahlara ait bronz mühürler, bronz kazan, tas ve kaplar, motifli kazan kulbu, boyalı kaplar, hayat ağacı ve keçiler, pişmiş topraktan yapılmış duvar süslemeleri, yazıtlar, Frigya Tanrıçası Kybele'nin heykeli vb. eserler Ankara Anadolu Medeniyetleri Müzesine kaldırıldığı gibi, bir kısmı da Yassıhöyük Köyünde 1965 yılında yeni bir binada açılan Gordion Müzesinde kronolojik bir sıra Đle sergilenmektedir.

- Gordion:

- Karalar: Karalar, Ankara'nın 60 km. Kuzeybatısında bir köydür. Karalar'ın önemi,

Klasik Çağda sürekli bir yerleşmeye sahne olmasından ilen gelmektedir. Bu-radaki kazılan ve sondajlan Türk Tarih Kurumu adına 1933 yılında Remzi Oğuz Ank yönetmiştir. Đlk çalışmada köyün içinde bir sondaj yapılmıştır. Kazıya bir tümülüs üzerinde de devam edilmiştir. Asarkaya denilen yerdeki kazılarda Galatlara ait bir kalenin mimarî kalıntıları açığa çıkarılmıştır. Tü-mülüslerde Helenistik Çağ eserleri bulunmuştur. Elde edilen antik paralar bu bölge ile Mısır - Suriye arasında ticarî ilişkiler kurulduğunu göstermiştir. Tümülüslerden birinde ele geçen stel, Galat Kralı Deotaros ile Kraliçe Be-renikis için dikilmiştir.

- Karaoğlan: Karaoğlan, Ankara'nın 25 km.» güneyinde ve Ankara-Konya yolu üze-

rindedir. Buradaki kazı Türk Tarih Kurumu adına Remzi Oğuz Ank tarafından idare edilmiştir. Höyükte aşağıdan yukarıya doğru Kalkolitik, Eski Tunç, Hitit, Frig, Helenistik, Roma ve Bizans çağlarının kültür katlan meydana çı-karılmıştır. Ankara Gölbaşı bölgesinde Hitit ve Frig katlarına sahip en önemli Đstasyonlardan birisidir.

- Tümülüsler (Beştepeler): Anıtkabir alanındaki tümülüslerde ilk kazı 1926 yılında Makridi ta-

rafından yapılmıştır. 1945 yılında Anıtkabir alanında yapılan toprak dü-zeltmesi sırasında birkaç tümülüsün kaldırılması gerekmiştir. Arkeolog Dr. Tahsin Özgüç ve Arkeolog Mahmut Akok tarafından iki tümülüs açılmış ve burada Friglere ait birçok çanak çömlek ile beraber aletler de ele geçmiştir. Uzmanlar bu tümülüslerin Gordion Frig mezarlarıyla çağdaş olduğunu mey-dana çıkarmışlardır. Friglerin tümülüslere ölü gömme sistemleri incelenmiş ve şu sonuca varılmıştır: Frigler ölülerini düz toprak içinde kazdıkları çu-kurlara koyuyorlardı. Çukurların etrafına kalaslar yerleştiriliyor ve çevreden alman topraklarla bir tümülüs yapılıyordu. Ölü bir takım hediyelerle birlikte gömülüyordu.

- Yumurtatepe (Demetevler) Tümülüsil: Çiftlik - Demetevler Kavşağında Demetevîere giden yolun sol tarafında

yer alır. 1986 ve 1987 kazı mevsimlerinde Ankara Anadolu Medeniyetleri Müzesi Müdürlüğünce kazılmıştır. Yapılan kazılar sonucunda, tümülüsün te-pesinde Eski Tunç Çağına ait küçük ve yuvarlak tek bir yapı ve içinde pişmiş toprak eserler ele geçirilmiştir.

26

3- MÜZELER

- Alagöz Karargâh Müzesi Alagöz Köyü POLATLI Tel: 641 65 13 (Alagöz Muhtarlığı)

Kurtuluş Sa-vaşında Türk Or-dusu Sakarya hattına

çekilirken; Başkomutan Mus-tafa Kemal'in ka-rargâhı ile Batı Cep-hesi Komutanlığı karargâhı 1921 yı-lında Alagözdeki Çiftlik binasına yer-leşmiştir. Mustafa Kemal, Türk zev-kine göre yapılmış

ve döşenmiş olan bu ikî katlı çiftlik evine yerleşerek savaşı buradan yönetmiş ve 9 Eylül 1921 tarihine kadar burada kalmıştır.

Alagöz'deki bu karargâh binası, Türkoğlu Ali'nin oğullan Mahmut ve Şerafettin Türkoğlu tarafından, Büyük Atatürk'ün anısına Milli Eğitim Ba-kanlığınca müze yapılması için hibe edilmiş, Bakanlıkça restore edilip bah-çesi düzenlenen karargâh binası, 10 Kasım 1968 tarihinde yapılan törenle zi-yarete açılmıştır. Bugün Amtkabk Müzesinin bk şubesi durumunda olup, Atatürk'ün bir kısım eşyaları ve silâhlan sergilenmektedir.

- Anadolu Medeniyetleri Müzesi Gözcü Sokak. No: 2 HĐSAR / 06 240 Tel: 324 31 60-312 62 48 Açık bulunduğu günler: Pazartesi hariç hergün Açık bulunduğu saatler: 08.30 - 17.30

Ankara Ka- lesi'nin Güneydoğu kıyısında, Atpazarı olarak bilinen semtte bulunan iki

Osmanlı yapısı olan Mahmut Paşa Bedesteni ile Kur-şunlu Han; Ata-türk'ün bir "Eti Mü-•zesi" kurulması isteği üzerine za-manın Kültür Mü-dürü Hamit Zübeyir

27

Koşay tarafından Milli Eğitim Bakanı Saffet Arıkan'a yapılan öneri sonunda, Milli Eğitim Bakanlığı tarafından satın alınarak 1938 yılından 1968 yılma kadar süren onarımlar sonunda Ankara Arkeoloji Müzesi olarak ziyarete açıl-mıştır.

Bugün yönetim binası olarak kullanılan Kurşunlu Han'da çalışma oda-ları, kütüphane, konferans salonu, laboratuar ve iş atölyeleri; Bedesten'de ise teşhir salonları yer almaktadır.

Kendine özgü koleksiyonları ile dünyanın sayılı müzeleri arasında yer alan müzede, Anadolu Arkeolojisi, Paleolitik Çağdan başlayarak günümüze kadar, Osmanlı Dönemi mekânlarında kronolojik bir sırayla ser-gilenmektedir.

Paleolitik (Yontma Taş) Çağ: (M.Ö ..... 8000) Yontma Taş Çağı insanları mağara ve kaya altı sığınaklarında bannan avcı ve toplayıcı topluluklardır. Antalya Karain Mağarasında bulunan taş ve kemik aletler bu devri belirleyen önemli buluntulardır.

Neolitik (Cilalı Taş) Çağ: (M.Ö. 8000 - M.Ö. 5500) insanlık tarihinde besin üretimi yanında ilk yerleşik toplumların kurulmasıyla başlayan bu dönem, müzede Çatalhöyük ve Hacılar gibi çağın iki merkezinde ele geçen buluntularla temsil edilmektedir. Buluntular arasında ana tannça heykelleri, damga mühürler, pişmiş toprak kaplar, kemik tarım araçları yer alır.

Kaltolitik (Bakır - Taş) Çağ: (M.Ö. 5500 - M.Ö. 3000) Taş aletler ya-nında, bakır da işlenerek bu dönemde günlük hayata girmiştir. Hacılar, Can-hasan, Tilkitepe, AlacahÖyük ve Alişar'dan zengin buluntular müzede ser-gilenmektedir.

Eski Tunç (Maden) Çağ: (M.Ö. 3000 - M.Ö. 1950) M.Ö. HL binin baş-larında Anadolu'da yaşayan insanlar, bakıra kalay katarak tunç elde et-mişlerdir. Tuncun yanısıra devrin bilinen bütün madenlerini dökme ve döğme tekniği Đle olağanüstü bir ustalıkla işlemişlerdi. AlacahÖyük Kral Me-zarlarından ele geçen değerli madenlerden yapılmış, görkemli ölü he-diyelerinin yanında Hasanoğlan, Mahmatlar, Eskiyapar, Horoztepe. Ka-raoğlan, Merzifon, Etiyokuşu, Ahlatlıbef, Karayavşan, Bolu, Beycesultan, Semahöyük, JCaraz, Tilkitepe buluntuları zengin bir Eski Tunç koleksiyonu olarak sergilenmektedir.

Asur Ticaret Kolonileri Çağı: (M.Ö. 1950 - M.Ö. 1750) M.Ö. H. binde Mezopotamya ile başlayan ticari ilişkiler sonucu Asurlu Tüccarlar yazıyı Anadolu'ya getirmişlerdir. Yazının gelişi ile Anadolu'da sosyal ve siyasî önemli değişiklikler olmuştur. Bu dönemde seramik yapımında çömlekçi çarkı yaygın bir şekilde kullanılmıştır. Acemhöyük, Alişar, Kültepe bu dö-nemin en önemli yerleşim merkezleridir.

Hititler: (M.Ö. 1750 - M.Ö. 700) M.Ö. ü. binde Anadolu'da ilk siyasî birlik Kızılırmak yayı içinde Hititler tarafından kurulmuştur. Başkentleri Boğazköy (Hattuşaş) ile birlikte Đnandık, Eskiyapar, AlacahÖyük, Alişar,

28

Ferzant zengin buluntu veren Hitit merkezleridir. Kabartmalı, boğa biçimli kaplar, pişmiş toprak eserler, Devlet Arşivine ait tabletler, kral adı basktlı mühürler dikkati çekmektedir.

Frigler: (M.Ö. 1200 - M.Ö. 700) M.Ö. yaklaşık 1200 yıllarında Bal-kanlar Üzerinden gelen Frigler, merkezleri Gordion kenti olmak üzere Orta Anadolu'da egemen olmuşlardır. Gordion tümülüslerinden ve ören yerinden ele geçen eserler Frig sanatının en güzel Örnekleridir.

Urartular: (M.Ö. 1200 - M.Ö. 600) Altıntepe, Adilcevaz, Kayalıdere, Patnos, Van, Çavuştepe gibi merkezlerde mimarlıkta ve madencilikte ileri bir düzeye ulaşan Urartular; Doğu Anadolu'da Friglerle çağdaş olarak ya-şamışlardır.

Geç Hititler: (M.Ö. 1200 - M.Ö. 700) Hitit Đmparatorluğunun yıkıl-masından sonra Hititlerin bir kısmı Güney ve Güneydoğu Anadolu'da şehir devleti kurarak Geç Hitit Beyliği dönemini yaşamışlardır. Malatya Aslantepe, Kargamış, Sakçagözü, önemli Geç Hitit yerleşmelerini temsil ederler.

M.Ö. I. binin ikinci yarısından başlayarak Yunan, Helenistik, Roma ve Bizans Dönemlerine ait altın, gümüş, cam, mermer, bronz eserler ile ilk kul-lanılan sikkeden başlayarak günümüze kadar olanları da içine alan sikke ko-leksiyonları müzenin nadir kültür varlıklarını temsil etmektedir.

- Anıtkabir Müzesi Anıt Caddesi TANDOĞAN Tel: 231 79 75 Açık bulunduğu günler: Hergün açık. (Pazartesi günleri öğleden sonra) Açık bulunduğu saatler: Yaz: 09.00 - 17.00 , Kış: 09.00 - 16.00

Anıtkabir'de Misak-ı Milli Kulesi ile inkılâp Kulesi arasındadır. 1960 yılının Haziran ayında ziyarete açılmış ve zamanla geliştirilerek bugünkü durumuna getirilmiştir. Atatürk'e ait çeşitli eşyalar sergilenmektedir. Ata-türk'ün giydiği elbiseler, kendisini ziyaret eden yabancı devlet adamlarının

sundukları ar- mağanlar; maddi değeri yanında büyük manevî de ğerler taşımaktadır. Atatürk'ün bizzat kullandığı bu eş yalar O'nun nasıl ince bir zevk sahibi olduğunu lirtirken, yüksek ki-şiliği hakkında da fikir vermektedir.

29

- Ankara Atatürk Kültür Merkezi Cumhuriyet Müzesi Hipodrom ULUS Tel: 342 10 10-342 10 11 Açık bulunduğu günler: Cumartesi, Pazar hariç hergün, Açık bulunduğu saatler: 08.30 -17.30

Atatürk'ün doğumunun 100.-yılında, Ulu Önderimizin anısına armağan

olmak üzere, 27 Aralık 1987 tarihinde hizmete açılan kompleksin orta bö-lümünde yer alan Cumhuriyet Müzesi üç kat olup, "Kurtuluş Savaşı ve Ata-türk Devrimleri Müzesi" ile "Bilim - Teknoloji ve Tabiat Tarihi Müzesi" olmak üzere iki ayrı bölümden oluşmaktadır.

Kurtuluş Savaşı ve Atatürk Devrimleri Müzesi: Binanın giriş katında bulunan müzenin duvarları Kurtuluş Savaşını, devrimleri, Atatürk'ün cum-huriyet, bağımsızlık, gençlik ve sanat konularındaki sözlerini ihtiva eden röl-yeflerle kaplıdır. Rölfeyler tüm olarak aydınlatilabĐIdiği gibi, bölüm bölüm de aydınlatılarak müzik ve ses eşliğinde "ses ve ışık" gösterileri yapılmaktadır. Bu gösteriler Türkçe, Almanca, ingilizce ve Fransızca olmak üzere dört dilde hazırlanmış olup, her gösterinin süresi yaklaşık onbeş dakikadır. Giriş al-tındaki katta Đse Kurtuluş Savaşı, devrimler, kalkınan Türkiye ve kuruluşları; resim, obje, yazı, maket, manken, video gibi araçlarla tanıtılmaktadır. Bu katta ayrıca "Kurtuluş Savaşı" ile "Lozan, Cumhuriyet ve Devrimler" konulu iki adet multivizyon programı gösterilmektedir.

Bilim - Teknoloji ve Tabiat Tarihi Müzesi: Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu (TÜBÎTAK) ile işbirliği yapılarak düzenlenen müzede belirli sürelerle değişmek üzere çeşitli teknik ve bilimsel konular; obje, maket, resim, slayt, video, harita ve ışıklı pano olarak tanıtını amacıyla ser-gilenmektedir.

30

-Ankara Devlet Resim ve Heykel Müzesi (Eski Türkocağı) Etnografya Müzesi yanı Opera Meydanı ULUS Tel: 310 20 94-95 Açık bulunduğu günler: Pazartesi hariç hergün Açık bulunduğu saatler: 09.00-12.00 / 13.30 - 17.00

Ankara Devlet Resim ve Heykel Müzesi, Atatürk'ün direktifleri üzerine

Mimar Arif Hikmet Koyunoğlu tarafından projelendirilerek, 1927 yılında inşa edilmiştir.

1980 yılında restore edilerek hizmete giren Ankara Devlet Resim ve Heykel- Müzesi, kısa bir süre içinde çağdaş müzeciliğin gerektirdiği tüm fonksiyonlara ve hizmetlere sahip bir kurum durumuna gelmiştir.

Bugün için müze, XIX. yüzyıl başından günümüze kadar ve geleneksel sanatlarımıza kıyasla çok yakın bir geçmişi olan resim ve heykel sa-natlarımızın oluşumu ve gelişiminde önemli role sahip tüm sanatçılarımızın en seçkin eserlerinin teşhir edildiği bir sanat merkezi niteliğindedir. Gerek müzedeki Türk Plastik Sanatlarının geçirdiği gelişim dönemlerini ve grup-larını yansıtan eserler, gerekse satın alma ya da yerli - yabancı "yayınevlerinin ve yabancı ülke büyükelçiliklerinin bağışıyla her geçen gün zenginleşen ve bu alanda büyük bir boşluğu dolduran Plastik Sanatlar Kütüphanesi ve bunlara ek olarak geliştirilen,Türk Plastik Sanatçıları Belgeliği, bu alanlarda çalışan araştırmacıların ihtiyaçlarına cevap verebilecek bir seviyededir.

Müzenin eğirim dışındaki en önemli sorumluluklarından biri olan eser-lerin korunması (konservasyon) sorunu ise ısı, nem ve istif açısından en sağ-lıklı depolama sisteminin geliştirildiği bir yöntemle sağlanmakta, tüm ko-

31

rumaya karşın zaman nedeniyle kaçınılmaz olarak yıpranan eserler, müze bünyesinde ayrı bir birim olarak oluşturulan restorasyon atölyelerindeki uz-manlarca bakım ve onarıma alınmaktadır.

Müzenin 1980 yılında geçirdiği restorasyon sırasında ve daha sonraki onanmlarda üzerinde Önemle durulan bir husus da amatör, profesyonel tüm sanatçıların çalışabileceği resim, heykel, seramik atölyelerini oluşturmak ol-muştur.

Güvenlik önlemleri açısından tüm müze birimlerini denetleyebilecek bi-çimde kurulan kapalı devre TV, ultrasonik alarm ve yangın ihbar alarmları sistemleri ile donatılmıştır.

Dış ülkelerle ülkemiz arasındaki kültürel anlaşmalar çerçevesinde ül-kemizde düzenlenmesi programlanan resim, heykel, seramik, baskı sanatları ve fotoğraf sergileri; müzenin periyodik sergiler için ayrılan üç galerisinde düzenlenmektedir. Müze, yabancı ülkelerin sanatlarını bu yolla ülke içinde tanıtma görevi yamsıra, yine kültürel anlaşmalarımız ya da Özel davetlerle düzenlenen ve Türk Plastik Sanatlarım dış ülkelerde tanıtmayı amaçlayan sergileri de bugün için niteîik ve nicelik açısından oldukça iyi bir seviyede bulunan koleksiyonundan yararlanarak gerçekleştirmektedir. Müze ga-lerilerinde gerçekleştirilen, kültürel anlaşmalara bağlı bu sergiler dışında Güzel Sanatlar Genel Müdürlüğünün organizasyonu ile hazırlanan retrospektif sergiler, başvurulana değerlendirilmesiyle oluşan kişisel sergiler ve ya-rışmalı sergiler müzenin bu konudaki diğer etkinliklerini oluşturmaktadır.

Geçirdiği restorasyonla tümüyle orijinal haline döndürülen tarihî salonda konser, tiyatro, sinema vb. sanatın değişik dallarını içeren faaliyetler yer al-maktadır.

Đzleyicilere hizmet vermek için kurulmuş bulunan modern kafeteryası, yaygın satış bölümü, dahili ses yayın sistemi ile bu kurum yalnızca bir eski eser teşhir mekânı olmanın ötesinde günümüz çağdaş sanat müzeciliği an-layışının tüm niteliklerine sahiptir.

- A. U. Eğitim Bilimleri Fakültesi Oyuncak Müzesi 06590 CEBECĐ Tel: 363 33 50/335 : 340 Açık bulunduğu günler: Hafta içi hergün açık. Açık bulunduğu saatler: 10.00-17.00 (Ziyaretler randevulu yapılmaktadır.)

Eğirim Bi-limleri Fakültesi Oyuncak Müzesi 20 Nisan 1990'da açılmıştır. Temel işlevi, hızh top-lumsal değişim içinde kaybolmakta olan oyuncakları korumak olan mü-zenin, aynı za-manda bir araş-

32

tırma ve eğitim merkezi olarak da hizmet vermesi planlanmıştır. Halen 500 do-layında oyuncak bulunan müzede oyuncaklar dört ana grupta toplanmaktadır.

- Geleneksel Oyuncaklar: Daha çok oyuna bağlı, yerel, mevsimlik, el ya pımı oyuncaklar; uçurtma, sapan, çember, topaç, bez bebek, beşik, yürüteç vb.

- Fabrikasyon Oyuncaklar: Sanayi ürünü olan bu oyuncaklar ya pıldıkları malzemeye göre sınıflandırılmıştır:

Tahta Oyuncak: Çeşitli arabalar, evler, hayvanlar vb. Đlk fabrikasyon Türk oyuncağı da (1938) bu grupta yer almaktadır.

Teneke Oyuncak: Araba, tren, kamyon, çeşitli hayvanlar, mutfak eş-yaları, kurşun askerler, vb.

Kağıt Oyuncak: Kartondan ve kâğıttan üretilen çeşitli oyuncaklar.

Plastik Oyuncak: Plastikten yapılmış eski ve yeni çeşitli oyuncaklar.

Bebek ve Yumuşak Oyuncak: Kâğıt hamuru, porselen, plastik gibi çeşitli maĐzemelerden yapılmış bebekler, pelüş hayvan modelleri.

-Yabancı Oyuncaklar: Kişisel ya da ticarî amaçlarla başka ülkelerden getirilmiş çeşitli oyuncaklar. Müzenin en eski parçaları (1890) bu grupta yer almaktadır.

- Antik Oyuncaklar: Ülkemizin birçok arkeoloji müzesinde sergilenen antik oyuncakların fotoğrafları ile reprodüksiyonları.

Eğitim Bilimleri Fakültesi Oyuncak Müzesi, oyuncağın ülkemizdeki ta-rihsel gelişimim tespit etme çalışmalarını sürdürmektedir. Đleride eski çocuk fotoğrafları, çocuk kitapları bölümleri de kurulduğunda çocukluğun tarihîni yazma çalışmalarına da girişilebilecektir.

Müzeye giriş ücretsizdir. Müzede oyuncak konulu kartpostal, poster, hediyelik eşya satışı yapılmaktadır.

Atatürk Orman Çiftliği Atatürk Evi Müzesi A.O.Ç. Müdürlüğü GAZĐ MAHALLESĐ Tel: 211 01 70/285 Açık bulunduğu günler: Pazartesi, Cuma hariç. (Milli Bayramlarda açık) Açık bulunduğu saatler: 09.00- 37.00

Türk ulusunun Ata'sına sevgi ve saygısının kanıtı olarak O'nun doğup büyüdüğü evin ay-nısı, Atatürk'ün Ankara'da kurmuş olduğu Atatürk Orman Çiftliği ara-zisi üzerinde, 10 Kasım 1981'de müze olarak zi-yarete açılmıştır.

33

Yapılan binanın ölçüleri, içerisine yerleştirilen eşyaların ölçü, desen ve bi-çimleri Selanik'teki evin aynısıdır. Yerleştirme düzeni de aslına uygun olarak yapılmıştır.

Ev zemin katla birlikte üç katlıdır. Zemin katta kapıdan bir hole girilir. Sağında birinci oda kiler, ikinci oda mutfaktır. Soldaki birinci oda" hizmetçi odası, ikinci oda merdivenli sofadır. Buradan birinci kata çıkılır. Birinci katta ahşap tavanlı geniş bir sofa, sofanın çevresinde Zübeyde Hanım odası, misafir odası ve mutfak ile sofadan bahçeye açılan bir kapı bulunmaktadır

Zemin katın sandık odası bitişiğindeki merdivenli sofadan Đkinci kata Çjkılır. Burada birincj kattaki sofanın aynısı yalnız biraz küçüğü yer al-maktadır. Anıtkabir müzesinden gelen eşyaları ile düzenlenmiş Atatürk'ün çalışma odası, yatak odası, banyo ve bir balkon bulunmaktadır.

Cumhuriyet Müzesi (II. TBMM Binası) Cumhuriyet Caddesi No: 22 ULUS Tel: 310 53 61 Açık bulunduğu günler: Pazartesi hariç hergün Açık bulunduğu saatler: 09.00 -12.00 /13.30 -17.00

I. Büyük Millet Meclisi Binasının yetersiz olması ve gelişen Cumhu-

riyet Türkiyesi Meclisinin ihtiyaçlarmı karşılayamaması nedeniyle, Mimar Vedat Tek tarafından Cumhuriyet Halk Fırkası binası olarak tasarlanmış ve 1924 yılında yapılmış olan bu yapı, birtakım değişiklik ve eklemeler ya-pılarak 18 Ekim 1924 tarihînde U. Türkiye Büyük Millet Meclisi olarak kul-lanılmaya başlanmıştır.

1924 - 1960 yıllan arasında Atatürk ilke ve inkılâplarının ger-çekleştirildiği, Cumhuriyetimizin gelişmesi için çok önemli kararların alm-

34

dığı, çağdaş yasaların çıkarıldığı, uluslararası alanda Türkiye'nin etkinliğini ve saygınlığını artıran antlaşmaların yapıldığı, çok partili sisteme geçişin sağlandığı bu binada II. TMBB, Đşlevini 27 Mayıs 1960 tarihîne kadar 36 yıllık bir dönem boyunca sürdürmüştür.

1961 yılında meclisin yeni yapılan modern binasına taşınması üzerine 1965 - 1979 yıllan arasında CENTO Genel Merkezi olarak kullamlan bina CENTO'nun kaldırılması ile aynı yıl Kültür Bakanlığına devredilmiş ve bi-nanın ön kısmının Cumhuriyet Müzesi olarak düzenlenmesi ka-rarlaştırılmıştır.

Müze kısmı onarım ve restorasyonlardan sonra düzenlenerek 30 Ekim 1981 tarihînde Cumhuriyet Müzesi olarak hizmete açılmıştır. 1981 yılından bu yana Türkiye'nin ekonomik, siyasî, askerî, sosyal ve kültürel olayları kro-nolojik olarak belge, fotoğraf, eşya, maket ve grafikler sergilenmektedir.

Bodrum üzerine iki katlı olan yapının iç bölümleri, iki kat boyunca yük-selen ortadaki Meclis Salonunun üç kenarına dizilmiştir. Girişten sonra enine uzanan, iki ucunda merdivenlerin yer aldığı geniş geçit, üst katta Selçuklu ve Osmanlı bezeme motifleriyle süslü bir tavanla örtülmüştür. Benzer biçimde ele alınmış yerlerden birisi de büyük salondur. Yer yer localarla de-ğerlendirilmiş bu salonun özellikle yıldız motiflerini içeren ahşap panoları, Birinci Ulusal Mimarlık Döneminin genel özelliklerinin bir yansımasıdır. Bu durum özellikle Ön cephede varlığını gösterir. Sonradan düzenlenen taç kapı dışında kemerler, saçaklar, yer yer çinilerin yer aldığı bölümler dönemin egemen olan anlayışı olarak ortaya çıkmıştır.

Çankaya Müze Köşk Cumhurbaşkanlığı Köşkü ÇANKAYA Tel: 468 63 00/2675

Açık bulunduğu günler: Pazar günleri ve resmi bayramlarda açık

Açık bulunduğu sa-atler: 13.30- 17.00

Atatürk 27 Aralık 1919'da Ankara'ya gel-dikten sonra önce Ziraat Mektebinde, sonra Ankara Garındaki konutta otur-muş, daha sonra Ankaralı Bulgurzade' Tevfik Efen-di'nin Çankaya'daki iki katlı bağevi Ankaralılar tarafından satın alınarak Ordu Köşkü adıyla Baş-kumandan Atatürk'e tahsis edilmiştir.

Zamanla binanın yetersiz olması nedeniyle daha kullanışlı hale ge-tirilmesi görevi Mimar Vedat Tek Bey'e verilmiş, 1924 yılında bugünkü şek-lini alan bina 1932 yılında Cumhurbaşkanlığı Yeni Köşkü yapılıncaya kadar ilk Cumhurbaşkanlığı Köşkü olarak görev yapmıştır. 1950 yılında Atatürk Müzesi adıyla, Atatürk'ün kullandığı eşyalar orijinal konumlarında kul-lanılarak ziyarete açılmıştır.

Köşke camlı kapısından, önce aynalarla süslü küçük bir hole, sonra büyük hole girilir. Sağda Yeşil Salon denilen ziyaretçi kabul salonu, soida iki bölmeli elçi ve yabancı misafir kabul salonu, üst kata çıkan merdiven, karşıda yemek salonu ve kule odası bulunmaktadır.

Üst kata çıkışı sağlayan merdivenin birinci kısmında sahanlık, ikinci dönemeçten sonra sağda küçük bir yatak odası vardır. Bu odadan bir kapı üst kat sofaya açılır. Ortada halılar, divan ve mangalla bîr şark odası karakterini taşıyan sofanın şehre bakan yönünde giriş kısmının üstüne rastlayan bir bal-kon bulunmaktadır. Sofadan Atatürk'ün yatak odasına, buradan banyo da-iresine geçilir. Yatak odasına bitişik kule odası kitaplık ve çalışma yeri olarak düzenlenmiştir. Yatak odası ife kule odası arasındaki camekân yerine kitap rafları eklenmiştir. Binanın Ön ve yan cephesine pencereleri olan kütüphane odası, ceviz rengi eski tarz rafları ile camekânlı dolapların bulunduğu, kanepe koltuklarıyla büyük bir çalışma masasının yer aldığı, Büyük Nutkun kaleme alındığı yerdir. Üzeri sivri külahla örtülü ve çokgen planlı kule odası ile kü-tüphane Atatürk'ün günlerce kapanıp çalıştığı ve en sevdiği mekânlardır.

Köşkün alt ve üst katları Atatürk'ün zevkine göre tefriş edilmiştir. Türk Süsleme Sanatının en güzel örneklerinin yer aldığı tavan süslemeleri, mobil-yaları; ahşap alçı ve çini malzemenin ne kadar özenli bir çalışmanın ürünleri olduğunu göstermektedir.

- Devlet Meteoroloji Đşleri Genel Müdürlüğü Müzesi Sanatoryum Caddesi Meteoroloji Genel Müdürlüğü KALABA Tel : 359 75 45 / 2420 Açık bulunduğu günler: Cumartesi, Pazar hariç hergün, Açık bulunduğu saatler: 09.00 - 12.00 / 14.00- 17.00

Bugün Devlet Meteoroloji isteri Gene! Müdürlüğü Đstiklâl Savaşında Genel Kurmay Başkanlığı olarak kullanılan tarihî binada, en modern alet ve cihazlarla 1100'Ün üzerindeki çeşitli büyüklükteki istasyonlarla hizmet ver-mektedir.

Bu tarihî binada Atatürk'ün kaldığı ve Kurtuluş Savaşı harp pi; hazırladığı oda Atatürk Odası adıyia müze haline getirilmiştir. Bu odada bu-lunan soba, masa ve perdeler Atatürk zamanından kalmıştır.

Ayrıca meteorolojik parametrelerin ölçümünde kullanılan birçok eski alet ve cihazların sergilendiği Meteoroloji Müzesi açılmıştır. Meteoroloji Müzesinde alet ve cihazların zaman içinde teknolojik gelişime paralel olarak nasıl değiştiği açıkça görülmektedir. Müzede eski Türkçe ile kayıtları yapılan rasatlar da mevcut olup sergilenmektedir.

36

- Devlet Mezarlığı Müzesi A.O.Ç. GAZĐ MAHALLESĐ Tel: 22 3 0627 Açık bulunduğu günler: Pazartesi ve Sah hariç bergün, Açık bulunduğu saatler: 09.30 - 17.00 (Kış sezonu: 09.30 - 16.30)

Cumartesi-Pazar: 10.00-17.00

Devlet Mezarlığı ve Müzesi; Atatürk Orman Çiftliği arazisi içerisinde, 1931 yılında Atatürk tarafından yaptırılmış olan ve Devlet Mezarlığı inşaatı kapsamında restore edilen Karadeniz Havuzu'nun da bulunduğu Ankara'ya hakim bir tepe üzerinde yer almaktadır. Milli Savunma Bakanlığı, yapımından sorumlu olduğu Devlet Mezarlığında bakım, onarım, restorasyon ve çevre düzenlemesi ile yönetim hizmetlerini de yürütmektedir.

Devlet Mezarlığı ve Müzesi, 30 Ağustos Đ988 tarihînde Devlet töreni ile ziyarete açılmıştır. Devlet MezarĐığımr. yapışa! bütünlüğü içerisinde, "Simge" olarak adlandırılan bir anıt ile çevresinde cumhurbaşkanları ve Đs-tiklâl Savaşı komutanlarının mezarları yer almaktadır. Ayrıca, Đstiklâl Savaşı ile Cumhuriyetimizin gelişimini simgeleyen üç ayrı heykel grubu bu-lunmaktadır.

Müze binası, giriş ve alt kat olmak üzere iki bölümden oluşmaktadır. Müzede, cumhurbaşkanları ile Đstiklâl Savaşı komutanlarının eşya ve bel-geleri sergilenmektedir. Ana giriş bölümünden bakıldığında; Doğu cephesine yerleştirilen pencereden Anıtkabir'in görülmesi sağlanmış, böylece Ulu Önder Atatürk ile yakın silâh arkadaşları olan Đstiklâl Savaşı komutanları ve Cumhuriyetin sürekliliğini simgeleyen cumhurbaşkanlarımız arasında manevi bir bağ kurulmuştur. Giriş katında, "Đstiklâl Savaşı" konulu fotoğraf sergisi ile mezarları bulunanların vârislerinden temin edilen eserler sergilenmektedir. Buradaki vitrinlerde bulunan, Kazım Karabekir'in yazdığı bütün kitapları ve Tümgeneral M. Hayri Tarhsın tarafından yapılmış olan Atatürk portresi gö-rülmeye değer eserlerdendir.

Müzenin alt kısmında ise, Devlet Mezarlığına defnedilmiş olan cum-hurbaşkanları ve Đstiklâl Savaşı komutanlarının vârislerinden temin edilen eşyalar sergilenmektedir. Bunlar; üniforma, silâh, madalya ve nişanlar, kılıç, kırbaç, kılıç - baston, ayakkabı, çizme, kar botları ve çeşitli kimlik belgeleri gibi eşyalardan oluşmaktadır. Bunların içinde yakın tarihimize ışık tu-tabilecek ilgi çekici örnekler bulunmaktadır. Bunlardan birisi; Cumhuriyetin ilan edildiği gün, 29 Ekim !923'te Fransız uçaklarının Ankara semalarından attıkları, bir kutlama mesajını içeren Bayrak - Belge'dĐr. Ayrıca, Yunan Ordu Komutanı General Trikopis'e ait bir harita çantası ve kırbaç ile cum-hurbaşkanlanmıza ve komutanlara dünyanın çeşitli ülke yöneticileri ta-rafından verilmiş olan madalya ve nişanlar diğer ilginç eşyalar arasmda yer almaktadır.

Ayrıca ziyaretçilere, müzenin alt kat salonunda sinevizyon ile ''Kurtuluş Savaşı" konulu belgesel bîr arşiv filmi gösterilmektedir.

37

- Eğitim Müzesi M.E.B. Eğitim Araçları ve Donatım Daire Başkanlığı 100.Yıl Eğitim

Merkezi BEŞEVLER Tel: 222 03 80 Açık bulunduğu günler: Cumrrtesi ve pazar hariç hergün Açık bulunduğu saatler: 09.00 - 12.30 / 13.30-17.00 Ülkemizde ilk eğitim müzesi, "Mektep Müzesi" adıyla zamanın Milli

Eğitim Bakanı Mustafa NECATĐ zamanında, Ulus'taki Bakanlık binasının alt kat salonlarında, l Mart 1926 tarihinde hizmete girmiştir.

Mektep Müzesi, Türk Eğitim tarihine ait değerli eşya ve belgeleri, öğ-renci ve öğretmenlerin çalışmalarını; okulların durumları ile eğitim ve öğ-retim çalışmalarını gösteren fotoğraflarını; okul eşyası, ders araç ve ge-reçlerini toplama, kurslar açma, sergiler düzenleme ve kitaplık kurma gibi çalışmalara başlayarak 1938 yılına kadar faaliyetlerini sürdürmüştür.

Đkinci Dünya Savaşı başlangıcında, Müzede toplanan eserleri salonların alamayacak duruma gelmesiyle, fotoğraf ve resim albümleri, hayvan tahnitleri, ders araçları, eşyalar ve kütüphanedeki kitaplar, Gazi Terbiye Enstitüsü (Gazi Eğitim Fakültesi) ne ve Ankara Hasanoğlan Köy Enstitüsü (Hasanoğlan Ata-türk Öğretmen Lisesi)ne taşınmıştır.

Atatürk'ün doğumunun 100.Yıl dönümünde 24 Kasım 1981 tarihinde Müze yeniden hizmete açılmıştır.

Eğitim Müzesi, "Türk Eğitim Sistemi ve Eğitim Teknolojisini tarihi ge-lişim içinde araştırmak; araç, gereç, doküman ve başka eserleri toplamak, arşîvlemek, gelecek nesillere tanıtmak ve benimsetmek" amacıyla kurulmuş olup, başka yerleşim merkezleri ile okullarda müze kurma çalışmalarını da sürdürmektedir.

38

Müzede Türk Eğitim Tarihi ile ilgili belge, eşya, kitap teşhir salonları, bir kütüphane ve Türk Eğitim Tarihi ve Başöğretmen Atatürk arşivleri bu-lunmaktadır.

- Etnografya Müzesi Opera Geçidi Üstü ULUS Tel: 311 95 56-31130 07 Açık bulunduğu günler: Pazartesi hariç hergün, Açık bulunduğu saatler: 08.30 - 12.30 /13.30 -17.30

Eskiden bayram namazlarının kılındığı, Millî Mücadele yıllarında

önemli ulusal törenlere sahne olan Namazgah Tepesi, 15 Kasım 1925 tarihli Bakanlar Kurulu Karan ile Vakıflar Genel Müdürlüğünden Milli Eğitim Ba-kanlığına müze yapılmak üzere bağışlanmış, Mimar Arif Hikmet Koyunoğlu 'tarafından 1925 yılında yapımına başlanarak 1927 yılında tamamlanmış, 18 Temuz 1930 tarihinde Atatürk'ün isteği üzerine halkın ziyaretine açılmıştır.

21 Kasım 1938 tarihinden itibaren 15 yıl süreyle müzenin iç avlusu Ata-türk'ün geçici kabrine ayrılarak Anıtkabir olarak kullanılmış, bu arada mü-zecilik çalışmaları 'tfa sürdürülmüştür. Atatürk'ün mezarının bulunduğu yer bir sembol olarak korunmakta ve üzerindeki mermer yazıtta "Burası 10.11.1938'de sonsuzluğa ulaşan Atatürk'ün 21.11.1938'den 10.11.1953'e kadar yattığı yerdir" yazısı yer almaktadır.

Müzenin önünde 1927 yıında Đtalyan Heykeltraş Canonnîca'nın yapmış olduğu bronz atlı Atatürk heykeli bulunmaktadır.

Müze, 854 metrekare bir alan üzerine yapılmış sekiz salon ve bir hol ile iki kat üzerine beş odalı idare kısmından oluşmaktadır Yapının duvarları köfeki taşıyla kaplanmış olup, ön cephede üzeri oymalı alınlık bu-lunmaktadır.

39

Yapıya 28 basamaklı merdivenle çıkılır ve dört sütunlu üçlü giriş sis-temiyle kubbealtı holüne, buradan da iç avluya geçilir. Sergi salonları iç av-lunun etrafında simetrik olarak yer almaktadır.

Selçuklu Döneminden günümüze kadar olan süre içinde üretilen ve Ana-dolu'nun çeşitli yerlerine ait geleneksel sanat ürünlerinin en güzel örnekleri müzenin kolesiyonımu oluşturmaktadır. Bunlar arasında geleneksel halk giy-sileri, süs eşyaları, Türklere özgü teknik, malzeme ve desenlerle kendi içinde gelişen halı dokuma merkezlerinden Uşak, Gördes, Bergama, Kula, Milas, Ladik, Karaman, Niğde, Kırşehir yörelerine ait halı ve kilimler önemli bir yer tutar.

Anadolu Maden Sanatının özelliklerini yansıtan, XV. yüzyıl Memlûk kazanları, Osmanlı şerbet kazanları, güğüm, leğen, sini, sahan ve taslar mü-zede sergilenen üstün nitelikteki önemli eserler arasındadır.

XVII. yüzyıldan kalma bir Ankara Evinin misafir edası bütün Özellikleri ile teşhir edilmektedir. Evin özellikte tavan ve duvar süsleri dikkati çek-mektedir.

Nevşehir Đli, Ürgüp Đlçesi, Damsa Köyü Taşkun Paşa Camiinden ge-tirilen minber ve mihrap ağaç işçiliğinin en güzel örneklerinden olup, ser-gilenen eserler içinde önemli bir yer tutmaktadır.

- Füze ve Topçu Okulu Müzesi

Polatlı Đlçe merkezinde, Füze ve Topçu Okulu Kışlası içindedir. Askerî Silâh Müzesi olarak Türkiye'de ikinci sırada yer alır.

- Gazi Üniversitesi Mesleki Eğitim Fakültesi Müzesi G.Ü. Mesleki Eğitim Fakültesi içi BEŞEVLER Tel: 212 64 60 745 Açık bulunduğu günler: Cumartesi ve pazar hariç hergün, (resmi bay-

ramlar dahil) Açık bulunduğu saatler: 08.30 - 12.00 / 13.00 - 17.30

Müze etnografya nitelikli olup, 1974 yılında Kız Teknik Yüksek Öğret-men Okulu bünyesinde, Cumhuriyetin 50. yıldönümüne îthafen açılmıştır.

Müzedeki eserlerin çoğu, eîh yıl Öncesinden Kız Teknik Yüksek Öğ-retmen Okulunun öğretmenleri tarafından, Anadoiu yer yer dolaşılarak temin edilmiştir. Okulda yeni yapılmış elliye yakın sanat değeri yüksek ürünler de bu eserlerin içerisinde yer almıştır. Ayrıca bir kısım hibelerle de bu ko-leksiyon zenginleştirilmiştir.

Bugün için bine yakın eseri bünyesinde toplayan Mesleki Eğitim Fa-kültesindeki eserler şu gruplanmayı göstermektedir:

- Giysiler (bindallı, üç etek, cepken ve şalvarlar) - Đşlemeler (çevre, peşkir, yağlık, uçkur, nehale ve ayna örtüleri) - Takılar (giyimle ilgili olarak; gümüş kemer, başlık, kolye, küpe ve ta

kunyalar)

- Çoraplar - Dokümanlar - Oyalar - Keseler.

Eserlerin bir kısmı Topkapı Müzesindeki eserlerle eşdeğerdedir. Bugün için bu müze üniversiteler arasında taşıdığı Özellikler açısından tek müze olma niteliğini taşır. Mesleki Eğitim Fakültesi, bünyesinde topladığı gençlere, sanat eğitimi açısından büyük bir hizmet vermektedir.

- Gordion Müzesi (YassıhÖyük Köyü/GORDÎON) Tel: 638 21 88 Açık bulunduğu günler: Yaz sezonu her-gün. Kış-Pazaıtesi hariç. Açık bulunduğu sa-atler: Yaz sezonu 8.30-17.30 Kış Se-zonu: 8.30-17.00

Polatlı Yas-sıhÖyük Köyünde, Midas Mezarının karşısında yer alır. Gordion ve me-zarlarından bu-lunmuş eserlerin kronolojik sıra ile sergilendiği bir

müzedir. - Kız Teknik Öğretim Olgunlaşma Enstitüsü Müzesi Atatürk Bulvarı No: 41 Radyoevi yanı SIHHĐYE Tel : 324 32 65 Açık bulunduğu gün ve saatler: Halka açık değildir. (Bakanlık müsaadesi ve Valilik izni ile gezilebilir.)

Ankara Kız Teknik Olgunlaşma Enstitüsü bünyesi içinde 24 Kasım 1981 tarihînde açı lan müze, giderek tükenmekte ve yoz laşmakta olan Türk El Sanatlarını ge lecek nesillere ak tarmak amacıyla, iki büyük ve bir küçük salonda ku- rulmuştur. Müzede 934 adet etnografik eser bulunmakta olup, bunlar Anadolu'nun çeşitli yerlerinden toplanarak koleksiyona katılmıştır. Cam, bakır, gümüş eşya ve takıların yamsıra bindallı, peşkirler, uçkurlar, ke-seler, oyalar, kumaş ve çorap Örnekleri teşhirdeki eserler arasındadır.

Okul bünyesinde giyim, sırma, fantazi nakış, Türk Đşleri, renkli nakış, makine nakışlan, dokuma, moda, çiçek, seramik, serigrafi, resim, taş bebek, folklorik bebek, beslenme ve ev yönetimi atölyelerinde üretilen işlerin ya-pımında, Eski Türk Elsanatlan Örnek alınmakta ve bunun için de müzeden yararlanılmaktadır.

- Kurtuluş Savaşı Müzesi (L TBMM Binası) Cumhuriyet Caddesi No: 14 ULUS Tel: 310 71 40 - 310 49 60 /188 Açık bulunduğu günler: Pazartesi hariç hergün Açık bulunduğu saatler: (Kış: 9.00 - 12.00 / 13.00 - 17.00)

(Yaz: 9.00- 12.30 / 13.30- 17.00) •

Ulus Meydam'nda bulunan tarihî I. Büyük Millet Meclisi binasının ya-

pımına 1915'te Đttihat ve Terakki Cemiyeti Kulübü olarak başlanmış, planı evkaf mimarı Salim Bey tarafından yapılmış, yapımına kolordunun askerî mimarı Hasip Bey nezaret etmiştir. Birinci Ulusal Mimarlık Dönemi ya-pılarından olan Đki katlı binanın duvarlarında Ankara taşı kullanılmıştır.

23 Nisan 1920 ile 15 Ekim 1924 tarihleri arasında L TBMM binası olarak kullanılan yapı daha sonra Cumhuriyet Halk Fırkası Genel Merkezi ve Hukuk Mektebi olarak işlevini sürdürmüş, 1952 yılında Maarif Vekâletine dev-redilmiş, 1957 yılında müze olarak açılmasına karar verilerek çalışmalara başlanmıştır.

Bina, 23 Nisan 1961 tarihinde "Büyük Millet Meclisi Müzesi" adıyla halkın ziyaretine açılmıştır. Atatürk'ün doğumunun 100. yılını kutlama programı çerçevesinde,-1981 yılında Kültür Bakanlığı Eski Eserler ve Müzeler Genel Müdürlüğü tarafından yapılan restorasyon ve teşhir tanzim çalışmaları sonucu 23 Nisan 198Î tarihînde "Kurtuluş Savaşı Müzesi" adıyla yeniden zi-yarete açılmıştır.

Büyük Millet Meclisi burada kurularak toplanmış, Kurtuluş Savaşı bu-radan sevk ve idare edilerek başarıya kavuşmuş, Türkiye'nin halk ege-menliğine dayanan ilk Anayasası hazırlanarak ulusal egemenlik ve ba-ğımsızlık üzerine kurulan yeni Türk Devleti'nin temelleri 23 Nisan 19'20 tarihînde burada atılmıştır.

Meclis binasının üst katı müze olarak düzenlenmiştir. Ortadaki ko-ridorun iki yanında bulunan dokuz oda ve bir toplantı salonundan oluş-maktadır. Koridorun sol yanındaki odalarda ve koridorda. Kurtuluş Sa-vaşı'nm başlangıcından itibaren bütün evreleri (1918 - 1923), koridorun sağındaki odalarda ve koridorun bir kısmında ise meclis çalışmaları ve L dönem milletvekillerine ait fotoğraf, belge, yağlıboya tablo, harp silâh araç gereçleri aslına uygun olarak anlatılmaktadır.

Toplantı salonu, reis odası, riyaset divanı (Bakanlar Kurulu) odası, en-cümen odası, idare odaları ve mescit otantik olarak döşenmiş olup, eski şek-liyle korunmaktadır. Binanın alt katında eser depoları, sergi salonu, fo-toğrafhane ve laboratuar bulunmaktadır.

Müze koleksiyonu içinde; Kurtuluş Savaşı ve Atatürk ile yakın ar-kadaşları \-e Cumhuriyet Döneminin ilk yıllarına ait fotoğraf, etnografîk mal-zeme, sikke, pul, savaş silâh araç gereçleri, madalya, hatıra para, arşiv bel-geleri, harita ve yağlıboya tablolar bulunmaktadır

- MTA Genel Müdürlüğü Tabiat Tarihi Müzesi Genel Müdürlük Binası Đçi Eskişehir Yolu BALGAT Tel: 287 34 30/1023 Açık bulunduğu gün ve saatler: Resmi bayram tatilleri hariç hergün, Açık bulunduğu saatler: 09.00 - 17.00 Cumartesi-Pazar: 10.00-15.00

Tabiat Tarihi Müzesi Đle ilgili ça lışmalara, 1960 yı lında MTA'nın ya pılmakta olan yeni tesisleri Đçinde ku rulmasının amaç- lanmasıyla baş lanmıştır. düşüncenin ger çekleştirilmesi ile oluşturulan müze. ilk olarak 7 Şubat

1968 tarihinde halka açılmıştır. Müzeye geçmiş fosil, mineral ve taş örnekler 1935 tarihinden bugüne kadar yapılan jeoloji çalışmaları sı rasında toplanmıştır. Bu teknik araştırmalardan elde edilen bilimsel materyal bugüne kadar titizlikle saklanmıştır. Bugün de Genel Müdürlüğün çalışma programında yer alan bütün projelerde görev yapan Türk ve yabancı yeı bĐ-

limcilerin çalışmalarına ait malzeme, raporlarıyla birlikte kayda geçmekte, sonra da arşivlenmektedir. Bunların içinde tanıtıcı özelliği tam ve çarpıcı olan-lar müzenin teşhir vitrinlerinde tanıtılmaktadır. Yani müze; yer bilimlerinin tüm evrelerine ait her türdeki materyalin saklandığı, bunların içinde gerekenin ulus-lararası standartlara uygun olarak tanıtıldığı bilimsel ve eğitsel bir ünitedir.

400 metrekarelik bir alana yayılan müze üç kattan oluşmuştur. Giriş katı tümü ife paleontolojiye ayrılmıştır. Üçbine erişen fosil örnekleri bu bölümde önce sistematik olarak, sonra tarihsel jeolojiye ait fauna ve floralar halinde ta-nıtılır. Bu kısımda ABD'den satın alınmış olan dinazorlardan Allosaurus Mulajı, Fransa Doğa Tarihi Müzesinin armağanı olan Mastadon Mulajı ve pekçok yabancı doğa tarihi müzesinin isteği ve ilgisini çeken Maraş Filine ait fosil iskelet monte edilmiş halde bulunmaktadır. Yine bu katta 193 milyon yıl önce Ankara civarında yaşamış, l .5 metre çapa'erişen dev Ammoniti, 25 bin yıl önce Anadolu'da yaşamış insana ait ayak izleri görülebilir. Manisa - Salihli - Çakallar Tepe'de bulunan ayak Đzleri, bugüne kadar dünyada bulunmuş en güzel ve en iyi korunmuş ayak izleridir. Bu ayak izlerinin bulunduğu yöre de bugün açıkhava müzesi olarak koruma altına alınmıştır. Kızılcahamam'ın meşhur diaîomitleri içinde yer alan (10 - 15 milyon yaşında) balık, kurbağa, bitki ve karınca gibi zengin fauna ve florayı kapsayan fosillerin üst kretasenin belli bir iklim kuşağını tanıtan ve bugün nesli tükenmiş olan hippuritleri (65 - 90 milyon yaşında) yine bu katta görülebilir.

Birinci kat mineralojiye ve petrolojiye ayrılmıştır. 2650 mineral ve taş örnekleri uluslararası standartlara uygun olarak, sistematik bîr şekilde ser-gilenmiştir. Türkiye için tipik olan kıymetli ve yarı kıymetli taşlar, ülkemizin mermer çeşitleri, MTA'nın bulmuş olduğu maden yataklarını gösteren ışıklı Türkiye haritası, madencilik tarihimize ışık tutan materyaller bu kısımda yer alır. Türkiye için son derece ilginç olan karstik olaylar orijinal görünümüne bağlı olarak yine bu kısımda tanıtılmaktadır.

Alt kat Diaromalann bulunduğu kısımdır. Burada ülkemiz için tipik olan bugün yaşayan ve gittikçe nesli tükenen hayvanlar yaşam ortamlarında ta-nıtılmaktadır.

- Hava Müzesi Hava Lojistik Komutanlığı Đstanbul Yolu 12. km. ETĐMESGUT

Tel: 244 85 50/4059-4114 Açık bulunduğu

günler: Pazartesi ve Salı günleri hariç hergün Açık bulunduğu saatler: 09.00-16.30 20 Ağustos i 997 tarihinden itibaren Ankara Hava Mü-zesinde kuruluş ça-lışmalarına baş-lanmış;sergîlenece k eserlerin çağdaş müzecilik anlayışı-na uygun olarak de-ğerlendirilmesi ve tarîhlendirilmesi ya-pılarak, bunlann geniş halk kit-lelerine tanıtlını ve

bakımı, korunması ile gelecek kuşaklara havacılık tarihinin daha iyi yan-sıtılması amacıyla 18 Eylül 1988'de Etimesgut'ta açılmıştır.

Açık sergi alanında teşhir edilen uçaklar arasında halen uçabilen uçaklar olduğu gibi Türk Hava Kuvvetlerine uzun yıllar hizmet vermiş ve görev sü-relerini tamamlamış uçaklar da vardır. Hatta bu uçaklardan iki tanesi, hizmete girmiş olan "Mavi Dünya" adlı binada ziyaretçilerin kullanımına su-nulmuştur.

Müzede Türk ve Dünya Havacılığı olaylarını ve geçirdiği gelişmeleri kronolojik olarak çeşitli maketler, fotoğraflar ve tarihi belgelerle incelemek mümkündür. Ayrıca Müzede Türkiye'nin ilk bayan pilotu olan Sabîha GOK-ÇEN'e ait özel bir köşe de oluşturulmuştur.

Mehmet Akif Ersoy Müze Evi Hacettepe Üniversitesi Merkez Kampusu SIHHĐYE Tel: 305 21 23

Açık bulunduğu günler: Cumartesi, pazar ve resmi ta-tiller hariç hergün, Açık bulunduğu saatler: 8.30-Î2.00/ 13.30-17.30

Mehmet Akif Ersoy Evi, za-manında Tacettin Dergâhı olarak kullanılmaktaydı.

Binanın selâmlık bölümü, Tacetîin Şeyhi tarafından Đstiklâl Savaşı yıllarında L TBMM Burdur Mebusu Mehmet Akif Ersoy'a tahsis edilmiş; Şair, Đstiklâl Marşı'nın şiiri başta olmak üzere birçok şiirini burada yazmıştır.

Yapı, 30 Ekim 1949'da Şehir Meclisinin kararı ile "Mehmet Akif Evi" adını almış ve müzeye dönüştürülmüş ise de uzun yıllar bakımsız ve harap kalmıştır. Üniversite Merkez Kampusunun kuruluşu sırasında, yapının eski durumuna sadık biçimde onarımı sağlanmış ve yapı ziyarete açılmıştır. Üni-versitenin 1982 yılında yapının yeniden onarılması için teşebbüse geç-mesiyle, Kültür Bakanlığı, Vakıflar Genel Müdürlüğü, Türkiye Diyanet Vakfı ve bazı Özel şahısların katkılarıyla yapının onarım ve döşemesi ta-mamlanmış, 27 Aralık 1984 günü yapılan bir törenle ziyarete açılmıştır.

Yüksek avlu duvarları ile çevrili olan yapının bahçesine küçük avlu ka-pısından girilmektedir. Bahçenin ortasında iki katlı ahşap bir Ankara evi gö-rülmektedir. Üst kata çıkan tahta trabzanlı merdiven boyunca Ersoy'a ait fo-toğraflar bulunmaktadır. Üst katta dinlenme ve toplantı odası bulunmaktadır. Evin en gösterişli olan toplantı odasının bahçeye bakan üç penceresinin önünde boydan boya sedirler, duvarlarında sedef kakmalı aynalar, şamdanlar ve gaz lâmbaları bulunmaktadır. Odanın tavanı, ortada kalem işleri ile süslü altıgen bir göbek bulunan yöresel Ankara tavanıdır.

- Milli Mücadelede Atatürk Konutu

T.C.D.D. Genel Müdürlük Binası Gar ULUS Tel: 309 05 15/4084 Açık bulunduğu günler: Pazar ve Pazartesi hariç, Açık bulunduğu saatler: 9.00 - 12.00 / 13.00 - 17.00

Bağdat Demiryolunun yapımı sırasında inşa edilen konut Ankara Gar Kompleksi içinde yer almaktadır. Ata-türk'ün 27 Aralık 1919 ta-rihinde Ankara'ya gelişinden itibaren uzun süre emrine tah-sis edilmiş, 1920 - 1922 yıl-lan arasında alınan en önemli iç ve dış kararlara tanıklık et-miştir. Kurtuluş Savaşı'nm harekât planlan burada ha-zırlanmış, 21 Ekim 1921 ta-rihinde Fransız-larla yapılan anlaşmanın görüşmeleri ve imza töreni, 23 Nisan 1920 tarihinde Türkiye Büyük Mil-

let Meclisi'nin oluşturulması ile bugünün her yıl Milli Egemenlik ve Çocuk Bayramı olarak kutlanmasının kararlan bu binada alınmıştır.

Ulu Önder Atatürk'ün aziz hatırasını yaşatmak amacıyla TCDD, Türkiye Cumhuriyeti tarihinde seçkin bir yeri olan bu binayı yeniden düzenleyerek, 24 Aralık 1964 tarihinde müze olarak halkın hizmetine açmıştır.

iki katlı olan müze binasının üst katında, Atatürk'ün çalışma odası, top-lantı salonu ve yatak odası bulunmaktadır. Binanın alt katı ise, Demiryolları Müzesi olarak kullanılmakta olup, 1858 yılından itibaren Demiryolları ile ilgili eşya ve belgeler sergilenmektedir. Bu kat 5 bölüm olarak düzenlenmiştir.

1. Bolüm ; Demiryollarına ait çeşitli hatıra madalyalar, bazı hatların açılış törenlerinde kullanılan makas ile yemekli vagonlarda kullanılan gümüş servis takımları bulunmaktadır.

2. Bölüm : Osmanlı Đmparatorluğu döneminde kullanılan mühür, dip loma ve kimlik kartian ile Alman Demiryolları Đdaresi tarafından Genel Müdür Behiç Erkin'e armağan edilen çalışır durumda buharlı lokomotif ma keti bulunmaktadır.

3. Bölüm : Sultan Abdülaziz'e Đngiliz Hükümeti tarafından armağan edilen altın kaplama minyatür vagon ve trende kullandığı sedef işlemeli ea hşma masası ile duvar saatleri yer almaktadır.

4. Bölüm : TCDD'nin tren işletmeciliğinde kullandığı lokomotif, yük ve yolcu vagonu maketleri bulunmaktadır.

5. Bölüm : Osmanlı döneminde haberleşmede kullanılan telefon ve tel graf makineleri ile Đngilizler tarafından 1905 yılında hizmete konulan kafesli vagon maketi bulunmaktadır.

46

- TCDD Açık Hava Buharlı Lokomotif Müzesi

Celal Bayar Bulvarı Tel: 309 05 15 74774

Açık bulunduğu günler: Hergün

Açık bulunduğu saatler : 08.30 -18.30

Ankara Gar sa-hasında 12600 met-rekarelik bir alanda bulunmaktadır, Hizmet dışı 10 adet çeşitli tipte buharlı lokomotif ser-gilenmektedir.

- Demiryolları Müzesi ve Sanat Galerisi TCDD Genel Müdürlüğü Gar ULUS Tel; 388 56 03 Açık bulunduğu günler: Pazar ve Pazartesi hariç hergün, Açık bulunduğu saatler: L3.30 - 17.00 1924 yılında yapılan, tarihî değeri olan tescilli bina, bir katı 340 met-

rekare olmak üzere iki katlı taş bir yapıdır. Bu yapının korunması ve müze olarak de- ğerlendirilmesi ge rekliliğine ina nılmış, yapının özelliği zulmadan mevcuda sadık kalınarak restore edilmiştir.

Giriş katında danışma, konuk kabul, büro (ga leriyi kiralayan ki şiye üzere) dia, gösteri odası ve sergi bi rimleri yer al maktadır. Sergi bi

rimleri resim, heykel, el sanatları gibi eserlerin sergilenmesine olanak verecek biçimde çok yönlü düşünülmüştür. Sergi sahipleri isterlerse eserlerini gösteri odasında dia ve video olarak gösterebilirler.

Sergi ve müze katındaki avize, koltuk vb. eşyaların tümü TCDD bün-yesinden toplanmıştır. Müze olarak kullanılan birinci katta demiryolu tarihini anlatan demiryolları ile ilişkili lök parçalan, hareket ve yol fenerleri, yol ölçü aletleri, haberleşme aletleri, gümüş ve cam eşyalar, ahşap evrak dolapları, tahviller, biletler, sağlık aletleri, para çantalan gibi eserlere ve tabloların ser-gilenmesine yer verilmiştir.

47

- Milli Savunma Bakanlığı Harita Genel Komutanlığı Haritacılık Müzesi Milli Savunma Bakanlığı Harita Genel Komutanlığı 06100 CEBECĐ Tel : 363 70 09/2038 Açık bulunduğu günler: Salı, Perşembe günleri (izinsiz ziyaret edi-

lemiyor) Açık bulunduğu saatler: 09.30- 12.00/14.00- 17.30 Milli Savunma Bakanlığı Harita Genel Komutanlığında Haritacılık Müzesi ilk olarak, Kabartma Haritalar ile eski ve kullanılmakta olan alet ve

malzemelerin birer Örneğini kap-sayacak şekilde 1971 yılında açıl-mıştır.

1978 yılında aynı kapasitede ancak bir resim ga lerisinin ilâvesi su retiyle yalnız Ha rita Komutanlığı per soneli ve resmi ku ruluşlara olmak üzere ye

niden düzenlenmiştir.

Müze, Türk haritacılık tarihini ve kültürünü tam olarak yansıtacak şekilde vatandaşların, ilgili meslek ve failim adamlarının is tifadesine sunulmak Üzere 1987 yılında bugünkü yerinde yeniden dü zenlenmeye başlanmış ve çalışmalar 2 Mayıs 1990 tarihinde tamamlanarak hizmete açılmıştır.

Yeni düzenlemede haritacılık Đle ilgili eski alet ve malzemelerle, ar-şivlerden, yurtiçi ve dışından temin edilen haritalarla zenginleştirilmiştir. Ayrıca; bir Şeref Salonu, eski ve yeni bütün haritaların ve haritacılıkla ilgili yayınların bulunduğu bir harita okuma odası ile 1880 yılında dünyada ilk defa Türkler tarafından yapılan Kabartma Harita Salonu ilave edilmiş, profesyonel ve haritacı Türk ressamları eserlerinin sergilendiği resim galerisi de geniş-letilmiştir. BĐr atlas odası açılarak eski atlasların incelenmesine imkân sağ-lanmıştır.

- Orta Doğu Teknik Üniversitesi Müzesi ODTÜ Kampusu içi Eskişehir Yolu Tel: 210 22 09 Açık bulunduğu günler: Cumartesi, pazar hariç hergün Açık bulunduğu saatler: 08.30- 17.00 Orta Doğu Teknik Üniversitesine ait arkeolojik ve et-nografik eserlerden oluşan bir müzedir. Đlk olarak üni-

48

versite arazisi içerisinde bulunan arkeolojik alanlardan elde edilen eserleri sergilemek ve yavaş yavaş ortadan kalkan halk el sanat eserlerini toplamak amacı ile kurulmuştur Üniversite daha sonra Ankara Belediye sınırları içe-risindeki Frig Çağı mezarlığında kazılar yapmış, bu kazıların verileri müzenin zenginleşmesine neden olmuştur. Üniversite bir bilim ve öğretim kurumu ol-duğu için müze bunların ötesinde halka ve öğrencilere yararlı bilgiler vermek ve aynca arkeoloji ve tarihe katkıda bulunmak amacını gütmektedir.

- PTT Pul Müzesi Tel: 316 62 63 Samsunyohı Kavşağı Türk Telekom Kampusu Đçi. AYDINLIKEVLER Açık bulunduğu günler: Cumartesi-Pazar ve resmi tatil günleri hariç

hergün Açık bulunduğu saatler: 08.30-12.30/13.30.17.30 PTT'nin 142. Kuruluş Yıldönümü olan 23 Ekim 1982 tarihinde dönemin

Başbakanı Bülent Ulusu tarafından Aydınlıkevler semtindeki Türk TeĐekom Kampusu içindeki 3 katlı binasında faaliyete geçen ve Posta, Telgraf, Telefon, Pui olmak üzere dört bölümden oluşan Müzedeki eserlerin Posta, Telgraf, Telefonla ilgili bölümlerinde bulunan malzemeler 24,2.2000 tarihinde Đstanbul Sirkeci'de kurulan ve 1.5.2000 tarihinde Prof. Dr. Enis ÖKSÜZ tarafından açılan Müzeye gönderilmiştir.

Halen faaliyetini Ankara'daki binasında sürdürmekte olan Müzede ise Türk pullan, Türk pullarının basımına esas teşkil eden Resim Baskı Ör-nekleri, Posta kartı ve örnekleri, Đlk gün zarfları, özel gün Zarfları, KKTC Pulları ve ilk gün zarflan, Hatay Pullan, Dünya Posta Birliğine Üye Yaklaşık 200 Ülkede Tedavüle çıkan Pullar bulunmaktadır.

Müzede yukarıda bahsi geçen Filatelik malzemelerin kayıt, katologlama, tasnif işlerinin yanı sıra zaman zaman tematik geçici pul sergileri dü-zenlenmekte, bunun yanı sıra Müzeyi tez konusu yapan üniversitelerin Ar-keoloji ve Sanat tarihi bölümü öğrencileri ile öğretim üyelerinin ilmi çalışma yapmalarına olanak sağlanmakta, Müzeler haftası nedeniyle düzenlenen sos-yal ve kültürel faaliyetlere aktif olarak katılmakta, çeşitli Ülkelerin Posta ve Filateîi Müzeleri ile Pul ve bilgi alışverişinde bulunulmakta ve ortak ak-tivitelere katılmaktadır. Özellikle Osmanlı dönemi Posta tarihi konusundaki yoğun bilgi talepleri Müze tarafından cevaplandırılmaktadır.

- T. C. Ziraat Bankası Müzesi

T.C. Ziraat Bankası Genel Müdürlük Binası Şeref Salonu ULUS Tel: 310 37 50 74348

Açık bulunduğu günler: Cumartesi, Pazar hariç hergün

Açık bulunduğu saatler: 08.30-12.307 13.30-17.30

Müze, 1926 - 1929 yılları arasında Đtal yan Mimar Guilio Mongeri tarafından yapılan ve Birinci Ulusal Mimarlık Dönemi

pılarından bîri olan

49

T.C. Ziraat Bankası Genel Müdürlük binasında, Bankanın 118. Kuruluş Yıl-dönümünün kutlandığı 20 Kasım 1981 tarihinde açılmış olup, yurdumuzun ilk ve tek banka müzesi özelliğini taşımaktadır.

Müze koleksiyonunun en eski belgeleri arasında, Mithat Paşa'nın Mem-leket Sandıklan'nın kurulması için Sadaret Makamı'na yazdığı ve mühürlediği 6 Kamınievvel 1280 ve 19 Recep 1281 tarihli Mektuplar, 3 - 15 Ağustos 1304 (1888) tarihli Memleket Sandıklan'ndan Ziraat Bankası'na geçiş Nizamnamesi, Emniyet Sandığı'nın kuruluşunda yazılan mektup ve belgelerle (1868) Şurayı Devlet Reisi Mithat Paşa'ya ait l nolu hesap sayfası bulunmaktadır.

1863 ve 1867 yıllarında açılan Şarköy ve Tavas Memleket Sandıkla-rı'nda kullanılmış standart ölçü ve şekilde yapılmış demir çemberli gürgen veya çam ağacından bölmeli sandıklar, 1889 yılında Sivrihisar Sandığının açılışından beri kullanılan mıhlı para kasası, Bergama Şubesinden gelen demir kasa, Genel Müdürlük ve şubelerde kullanılan hesap ve yazı makineleri ile kristal hokka ta-kımı, telefonlar, çeşitli altın ve mektup terazileri, bekçi kontrol saatleri, banka kapı levhaları teşhirde bulunan değerli eşyalar arasındadır. Bir kısım şubelere ait resmi banka mühürleri ile bazı şube yetkililerinin mühür Örnekleri (1890 -1930), 1889 yılı, sonrası ve bazı şubelere ait yevmiye defteri, kasa esas defteri ve diğer günlük evrakların bir kısmı da teşhir edilmektedir.

1928 tarihli, Ressam Đbrahim Çalh'ya ait Banka binası için Özel olarak yapılan 4.50 x 5.00 metre boyutunda "Harman" isimli tablo ile Ressam Namık ismail'e aît "Gazi Mustafa Kemal Çiftçiler Arasında" isimli 1928 tarihli ve 4.50 x 5.00 metre boyutunda yağlı boya tablo müze duvarlarında yer almaktadır. Aynca Mithat Paşa ve Atatürk portreleri ile Cumhuriyet Dönemi res-samlarımıza ait bazı eserler de müze koleksiyonunda bulunmaktadır.

Tarihî nitelikte teftiş defterleri, teftiş raporları, imza sirküleri, 60 - 70 yıllık bugünkü fotokopi yerine -kullanılan haberleşme kopya defterleri, ta-sarruf ve tevdiyat hesabı cüzdan örnekleri, makbuzlar ve fiş dip koçanları (1903), altın alım satım, mültezim defterleri gibi geçmişi belgeleyen önemli belgelerin yamsıra genel müdürlük binasının açılışında (1929) kullanılan altın orak ve tepsi, çeşitli kurum ve kuruluşların bankaya verdiği madalyon ve berat örnekleri müze koleksiyonunda yer almaktadır.

- Vehbi Koç Müzesi ve Ankara Araştırmaları Merkezi (VEKAM) Pınarbaşı Mah. Şehit Hakan Turan Sok. No: 9 KEÇĐÖREN

Tel: 381 26 70 Açık bulunduğu günler: Sah hariç hergün Açık bulunduğu saatler: 9.00- 17.30

Keçiören'deki Vehbi Koç'a ait bağ evi restore edilerek 1994 yılında araş-tırma merkezi ola-rak açılmıştır.

Vehbi Koç ve Ankara ile ilgili her türlü kitap, belge, fotoğraf, film ve diğer arşivleri bün yesinde lundurmaktadır. Araştırmacılara ve halka açıktır.

50

- T.C. Ankara Valiliği Milli Eğitim Müdürlüğü 75. Yıl Cumhuriyet Eğitim Müzesi

Strazburg Cad. Lale Sok. No:6 Atatürk Lisesi Yanı Sıhhiye Tef: 231 353/223 Açık bulunduğu günler: Cumartesi-Pazar ve Resmi Tatil günleri hariç

hergün Açık bulunduğu'saatler: 09.00-12.30/13.30-17.00

Müze, Sıhhîye semtindeki Ankara Atatürk Lisesi yanında, genişçe bir bahçesi ve bodrumu olan tek katlı müstakil bir binadır. Cumhuriyetimizin 75. yılı kutlamaları çerçevesinde, Milili Eğitim Bakam Hikmet Uluğbay ta-rafından verilen bir talimatla 4 Kasım 1998 tarihinde ziyarete açılmıştır.

Müze, dört ana mekanlı sergi salonları, sembolik eski sınıf tasarımı me-kanı, belgesel fotoğrafların sergilendiği koridor ve dinlenme yerleri ile zi-yaretçilere hizmet vermektedir. Eserler; çoğunlukla duvarlarla bütünleşmiş büyük camlı ahşap vitrinler ve ortalarda bulunan bağımsız, kübik, camlı ahşap vitrinlerde sergilenmektedir. Duvarlarda tablolar, fotoğraflar, duvar sa-atleri gibi asılarak sergilenebilecek diğer eserler yer almakta olup dörtyüzü aşkın eğitim araç ve gereci yazılı dokümanlar ve kitaplar ziyaretçilerin iz-lenimine sunulmuştur.

51

- Şefik Bursalı Müze Evi Ahmet Mithat Efendi Sokak No:36/3 Çankaya Tel: 441 23 90 Açık bulunduğu günler: Pazartesi hariç hergün Açık bulunduğu saatler: 09.00-12.00/13.00-17.00

Şefik Bursalı'nın yaşadığı ev Kültür Bakanlığı tarafından Şefik Bursalı Müzesi olarak düzenlenmiş bulunmaktadır. Resim alanında Kültür Ba-kanlığına bağlı ilk özel müzedir.

Türk resminin en büyük temsilcilerinden olan, 20.04. 1990 tarihinde aramızdan ayrılanı Şefik Bursalı, eserlerinin tamamına yakın kısmım ve "atölye-ev"ini T.C. Kültür Bakanlığına bağışlamıştır. Bağışlanmış bulunan eserler sanatçının sağlığında bizzat kendisi tarafından sanat yaşamının tüm dönemlerini kapsayacak biçimde Özenle seçilmiştir.

Sanatseverlerin hizmetine sunulan bu evde çeşitli düzenlemeler ya-pılırken, mekanlar genelde yaşandığı biçimde muhafaza edilmiş, diğer bö-lümler eserlerin korunabilmesi Đçin gereken teknik niteliklerle donatılmış ve yeniden tefriş edilmiştir. Evin bahçesinin eski doğal nitelikleri ile ko-runmasına özen gösterilmiş ve ön kısmına sanatçının bir büstü konulmuştur. Şimdiki ve gelecek kuşaklar "Şefik Bursalı Sanatını" bir bütünlük içinde ve sanatçının yaşadığı atmosferin bir parçası halinde inceleme ve tanıma imkanı bulacaklardır.

4- HANLAR

- Çengel Han:

Kale altında ve At pazarı Meydanı Sefa Sokakta bulunmaktadır. Kitabe-sinin 1522 tarihinde yapılmış olduğu anlaşılmaktadır.

Klasik Osmanlı şehiriçi hanlarından olan Çengel Han kareye yakın dik-dörtgen planlı olup meyilli bir arazi üzerine kurulmuştur, îki kat halinde ya-pılmış olan beden duvarları dışında sivri kemerli ve tonozlu dükkânlar sı-ralanmaktadır. Giriş kapısı büyük Bursa kemerli olup önünde sivri beşik tonozlu bir eyvanı bulunmaktadır. Eyvanın sağ ve sol yanlarında taş kemerli nişler yer almakta ve kapı kemerinin arkasında çapraz tonozlu bir geçit ile iki yanda iki kapı hücresi bulunmaktadır.

Avlunun Güney ve Kuzey kenarlarında beşer sivri kemerli dükkân ile Doğu ve Batı kenarlarında üçer dükkânı bulunan hanın, birkaç defa yapılan onarım ile esas karakterinin değişmiş olduğu görülmektedir. Kemerler üç tuğla, bir kesme taş sıralarından meydana gelmekte; duvarlar da yontma taşlar arası tuğla hatıllarla takviye edilmiş bulunmaktadır. Kapı üzerindeki bir kar-tuş içine yazılmış kitabede, 1522 tarihi okunmaktadır.

Doğu ve Güneydeki dış cephelerin duvarları moloz taştan yapılmış ve dört sıralı tuğla hatıllarla takviye edilmiştir.

Hanın ikinci kat revakları arasında dört kenarı dolaşan odalar sı-ralanmaktadır.

- Kurşunlu Han:

Ankara Kalesine giden yol üzerinde bulunan ve Fatih'in sad-razamlarından Mahmut Paşa tarafından 1421 yılında yaptırılmış olan eser, tipik Osmanlı şehiriçi hanlarındandır.

Bugün müze olarak kullanılan eseri, bulunduğu arazinin şekline uy-durmak için plânı biraz yamuk yapılmıştır.Güney yanında bitişik olan be-desten ve bedestenin dışındaki arasta üzerinde ikinci bir platform teşkil eden han, bedestenle aynı mimarî özellikleri göstermekte ve aynı devirde yapılmış olduğu bilinmektedir.

Arazinin meyilli oluşu ile, aslında iki kat halinde bulunan hanın altında, ahır ve depoların, arabalıkların konduğu üçüncü kat yapılmıştır.

Batı cephedeki giriş eyvanının her Đki yanında, arazinin meyline uygun olarak kademeli yapılmış altı dükkân bulunmaktadır ki bunların hepsi beşik tonozludur. Beşik tonozla örtülü giriş eyvanının Đki yanında da yuvarlak ke-merli iki hücre yer almaktadır. Eyvanın bilimindeki büyük kapısı basık yay kemerlidir.

Hanın iç avlusunun etrafını, dört kenardan payeli kemerlerin teşkil ettiği revaklar çevirmekte; Güneybatı kenarda meyilli bir yol üçüncü katı teşkil eden bodruma, yani ahır ve arabalıklara inmektedir.

Giriş zemininden itibaren iki kat halindeki hanın her iki katında da iç avlu etrafı payeli revaklarla çevrilmiş olup Batı ve Güney yönlerde yedişer, diğer iki kenarda altışar paye ve üzerlerinde yuvarlak tuğla kemerler bu-lunmaktadır, ikinci kat revakların üzerinde kirpi saçaklarla nihayetlenen du-varlar kesme taştandır.

53

Hanın Kuzey ve Batı cephelerindeki dükkânlar, esas duvarlarda birinci kat hizasında ileri doğru çıkıntı teşkil etmekte olup; Batıdaki giriş eyvanının üzeri üçgen almlıklı bir oda ile yukarı doğru devam etmektedir.

Birinci Katın Kuzeyi ve Batısı dıştan dükkânlarla çevrili olmasına mu-kabil diğer yanlar sağır duvarlar halindedir. Đkinci katta Đse duvarlar dikdörtgen söveli ve Üzeri sivri kemerli pencerelerle donanmıştır. Beden duvarları kö-şelerde kesme kofeki taşından, diğer kısımlar ise moloz taştan olup araları derz yapılmıştır.

Muntazam olmayan planı üzerinde mekan teşekkülü oldukça sade ol-makla beraber, son yapılan restorasyon esnasında, müze olarak ihtiyaca cevap verecek şekilde bazı tadilâtla yeniden düzenlenmiştir. Bazı odalar bir-birleriyle birleştirilerek daha büyük mekânlar elde edilmiştir.

Her iki katta da üst Örtüsü, boyuna uzanan beşik tonozlar halindedir.

Büyük giriş kapısını takiben revaklann başladığı yerde üst kat re-vaklanna çıkılan taş merdiven yer almaktadır.

- Mahmut Paşa Bedesteni

Kale yolu üzerinde ve Kurşunlu Hanın bitişiğindedlr. 1421 -1459 yıllan arasında han ile birlikte Sadrazam Mahmut Paşa tarafından yaptırılmıştır. Doğu - Batı istikametinde boyuna uzanan büyük ve muntazam dikdörtgen plânda olup, on adet büyük kubbe ile örtülü bedesten ve bedesten dışında meydana gelmiş olan arasta ile birlikte iki kısımdan ibarettir.

Türk Bedesten Mimarisinde, bedesten olarak yapılmış orta kısmın gayet kalın ve yüksek beden duvarları moloz ve yontma taşlardandır.Taşlar arası kırmızı bir harç ile (Horasan) derzlidir. Doğu - Batı istikametindeki orta aks üzerinde eşit aralıklarla sıralanmış dört adet kalın kare paye ve bu payeleri beden duvarlarına birleştiren kalın kuvvetli kemerlerle on bölüme ayrılmıştır. Bedesten mimarisinde oldukça büyük sayılan Mahmut Paşa Bedesteninin dış duvarları etrafında, çepeçevre yarı hizaya kadar dükkânlar sıralanmaktadır. Fakat Bedestenin dış çevresinde sıralanan bu dükkânların sayılan her kenarda aynı değildir. Esasen Doğu ve Batı kenarlar Kuzey ve Güney kenarlara göre daha dar olduğundan dükkân adedinin doğu ve batı kenarlarda daha az olması normaldir.

Bedestenin kapıları, dört kenarı ortasında üstüste iki kemerli olarak ya-pılmış olup kemerlerden üstteki sivri, alttaki yuvarlaktır. Doğu kapısı da yine üstüste iki kemerli olup, kemerlerde bir sıra taş, üç sıra tuğla alternatif olarak kullanılmıştır. Kuzey ve Güney kapıları tek sivri kemerli ve tamamı tuğ-ladandır. Bazı kubbelerin üst kısımları kesilmiş ve tepe pencereleri kon-muştur. Mekânı on bölüme ayıran büyük kemerler ve üst Örtüyü teşkil eden pandantifler tamamen tuğladandır.

Orta bölümdeki kubbe diğer bölümlerden farklı olarak kınk hatlı pan-dantifli ve değirimili kubbe olarak yapılmıştır. Kemerler ikişer adet ağaç gergilerle birbirine bağlanmıştır. Dış duvarların her kenan üzerinde üst ta-rafta her bölüme açılan ikişer sivri kemerli pencere, mekânı aydınlatır. Ka-pılar bedesten içinde beden duvarlarından hafif çıkıntı teşkil etmekledir.

54

Bedestenin Kuzey ve Güney duvarlarında, kapıların iki yanında simetrik olarak sekiz dükkân bulunması gerekmekteyse de güney cephede bunların bir kısmının sadece izleri görülür. Batı yönündeki giriş kapısının üzerinin kub-beli olduğu ve yine kapının sağ ve solunda dükkânların bulunduğu, izlerinden anlaşılmaktadır. Bedestenin dört tarafı ikinci bir duvar ile çevrilmekte ve dört tarafı dolaşan üzeri örtülü koridorlarla ve dış duvarların iç yüzeyinde boydan boya sıralanan küçük dükkânlar ile büyük bîr arasta meydana gelmektedir. Yapılan restorasyonla eski durumunu kaybetmiş olan arastanın bedestenden hemen sonra yapılmış olduğu tahmin edilmektedir. Batı cephe arastanın esas girişi olup, cephede duvarlar yontma taştan ve derzlidir. Portal, beden du-varlarından çıkıntılı ve sivri kemer nişlidir. Portalin her iki yanında yer alan pencereler üzerinde sivri kemer alınlıklar bulunmakta, beden duvarları kirpi saçaklarla nihayetlenmektedir.

Anılan bedesten bugün Anadolu Medeniyetleri Müzesi teşhir salonu olarak kullanılmaktadır.

- Sulu Han

Hacı Doğan Mahallesi Tekneciler Sokağı ile Sulu Han Sokağı arasında bulunmaktadır.

1685 tarihinde Şeyhülislâm Gev var Zade Mehmet Emin Bey tarafından Zincirli Camiye vakıf olarak yaptırılmış olduğu ileri sürülen Sulu Hana Hasan Paşa Hanı da denilmektedir. Fakat 1141 tarihli vakfiyede, Hanın Ab-dülkerimzade Mehmet Emin Bey tarafından vakfedildiği kayıtlardan anlaşıl-makta olup, eserin yapılışına ait bir kayıt bulunmamaktadır. Suluhan, büyük bir araziyi kaplamakta ve iki kısımdan meydana gelmektedir. Birinci kısım kareye yakın dikdörtgen plândaki ortası avlulu ve iki katlı kısımdır ki, bu bö-lümden sadece Doğu ve Güney cephedeki dükkânların pek azı günümüze ge-lebilmiş; Batı ve Kuzey cephelerdeki binalar tamamen yıkılarak sadece dış duvarları kalmıştır. Güney tarafı ise yandan itibaren tamamen toprak altında kalmış ve kapanmıştır. Kalıntılardan, Hanın iç avlusunun dört kenarda pa-yeler üzerine istinat eden sivri kemerli revaklarla çevrilmiş olduğu an-laşılmaktadır. Revaklar arkasında birer kapı ile revaklara açılan ocaklı odalar sıralanmakta, köşelerdeki hücrelerin kubbeli okluğu anlaşılmaktadır. Hanın esas girişi Batı kenar ortasında bulunmaktadır.

Güney uçta arazinin şekline ve yanından geçen sokaklara uyularak kö-şeleri peşli ve birinci kısma göre daha dar olan ikinci kısmın bir katlı olduğu görülür. Bunun da ortasında muntazam olmayan bir avlu boşluğu kalmaktadır. Halen tamamen toprak altında kalmış ve büyük bir bölümünün kapalı olduğu görülen ikinci kısmın ahırlar ve depolara ayrıldığı tahmin edilmektedir. Her iki kısımda da hanın duvarları moloz taştan yapılmış ve bazı yerlerinde taşlar arası derz edilmiştir.-

Eski fotoğrafında Hanın birinci kısmının avlusu ortasında, bir de köşk mescit bulunduğu görülmektedir.

Hanın Batı kenarında üç bölümlük küçük bir de arasta bulunmakta olup, her bolüm kalın beşik tonozlarla örtülmekte ve koridorların yanlarında küçük dükkânlar yer almaktadır.

55

- Zağfiran (Safran) Hanı

At Pazanndadır. Aslen Kayseri'Ii olup, Ankara'ya yerleşen Hacı Đbrahim Bin Hacı Mehmet tarafından yaptırılmıştır. Vakfiyesi 1512 tarihlerinde dü-zenlendiğine göre bu tarihlerde yapılmış olmalıdır. Hanın yansı mülk, yansı vakıfın ruhuna cüz-i şerif okumak, Lütfi Han kapısındaki musluğa bakmak için vakfedilmiştir. Đçinde bir mescit yer almaktadır. Klâsik Osmanlı Hanları tipinde alt ve üst kattaki hücreleri iç avluya bakmaktadır. Etrafında duvarlarına bitişik yirmi dükkân yer almaktaydı. 28 Eylül 1806 tarihli bir hüccetten, Hanın 5500 kuruş sarfedilerek tamir edildiğini, bundan sonra da vakıf ile mülkün birlikte masraf ederek tamir edecekleri öğrenilmiştir. Bu donemde, gerek Han gerekse etrafındaki dükkânlar işlek durumda idi.

5- HAMAMLAR

- Eski Hamam

Eski Hamam, Gazi Lisesinin tam karşısında yer almaktadır. Oldukça harap durumda olan hamamın soyunmahğı tamamen yıkılmış olmasına mu-kabil, soğukluk ve sıcaklık, külhan dahil olmak üzere ayakta durmaktadır. Eserin mimari yapısı ve tekniği itibariyle XV. yüzyıla ait olduğu tahmin edil-mektedir. Boyuna uzanan dikdörtgen plan teşkil eden Hamamda, so-yunmalığm dikdörtgen ve ahşap tavanlı olduğu anlaşılmaktadır. Büyük bir alan kaplayan soyunmahğm tavanı, bugün dahi durumunu muhafaza eden dört adet korent başlıklı sütunla desteklenmektedir.

Kuzeybatı köşeye yakın bir yerde soyunmalık içinde çıkıntı teşkil eden soğukluğun giriş kapısı bulunmaktadır ki, bu girişin iki yanında iki kubbenin Örttüğü kare planlı hücreler yer alır. Güney kenarına bitişik iki kubbeli küçük hücrenin muhtemelen tuvaletlere ait olduğu zannedilmektedir.

Sıcaklık dört eyvanlı olmasına rağmen Kuzey ve Güneydeki eyvanların önleri kapatılarak Đki eyvanlı hale getirilmiştir. Ortadaki merkezî kubbeli kıs-mın eyvanlarının dört köşesinde kubbeli küçük halvet hücreleri ile sıcaklık planı kareye tamamlanmaktadır. En sonda hamamın Doğu cephesi boyunca uzanan sıcak su sarnıcı ve külhan bulunmakta olup sarnıç beşik tonozla Ör-tülmüştür. Sıcaklık kısmında orta kubbenin geçişleri mukarnaslı küçük pan-dantiflerle sağlanmakta olup, hamamın yegane dekoratif unsurları bunlardır.

- Karacabey Hamamı

Karacabey Hamamı Talat Paşa Bulvarı üzerinde olup 1444 tarihinde yapılmıştır.

Çifte hamam olarak teşkil olunmuş Karacabey Hamamı Batı kısmında birbirine bitişik soyunmalıklan, Doğu kısmında ise Batıdakilere göre daha değişik inşa tarzı gösteren sıcaklık ve halvetleriyle birlikte bütünü kareye yakın büyük bir dikdörtgen meydana getirmektedir.

56

Hemen hemen çok az farkla birbirinden aynlan her iki bölümde de so-yımmahklar kare plânda olup, her iki kısmın da üzerleri, ortasında fenerleri bulunan ahşap çatılarla örtülmüştür. Dışarıda dört tarafa meyilli basit bir çatı şeklinde olmasına mukabil, iç mekanda piramit şeklinde bir tavanı bu-lunmaktadır.

Erkekler kısmının Doğu köşesindeki büyük nişli bir kapı ile soğukluğa girilmektedir.

Dikdörtgen plânda üzen kubbe ile örtülü soğukluk hücresinin kubbeye geçişi üçgen satıhlarla sağlanmaktadır. Kuzey kenarındaki bir kapıdan tu-valetlerin bulunduğu hücrelere, diğer bir kapı ile de sıcaklığa açılan dar bir koridora geçilmektedir, tonozla Örtülü olan bu koridorun bitiminden önce üzeri manastır tonozu ile örtülü uzunca bir dikdörtgen hücreye ve buradan da kubbeli özel yıkanma hücresine geçilir. Dar koridorun Batı kenarı büyük bir kemer ile orta sıcaklığa açılır. Pandantifi! ve mukarnaslı orta kubbenin dört kenarında dört ey\an bulunmakta ve eyvanlar orta mekâna büyük sivri ke-merlerle açılmaktadır. Batı eyvanı çok küçük bırakılmış ve arkasına tuvaletler kısmı yerleştirilmiştir. Diğer üç eyvanın tonozları, ortalarında birer sivri ke-merle takviye edilmiştir.

Doğu eyvanın iki yanındaki birer kapı ile eyvanın ikî yanında yer alan özel halvet hücrelerine girilir. Kuzey hücrenin tam bir kare teşkil etmesine mukabil Güneydoğu hücre dikdörtgen olup bindirmeli bir kubbe ile ör-tülmüştür.

Kadınlar kısmı erkekler kısmına göre biraz daha değişik bir plân gös-terir. Kadınlar soyunmalığı. erkekler kısmından biraz daha büyük olmasına mukabil, sıcaklığı erkekler kısmı sıcaklığından daha küçüktür. Erkekler so-yunmalığından biraz daha Batı yönde çıkı ılı teşkil eden kadınlar soyunmalığı da erkekler kısmında olduğu gibi moloz ta^ dm arlı ve kiremitle örtülü ahşap çatılı olup, çaîı ortasında küçük bir feneri bulunmaktadır. Her iki so-yunmalıkta da ortada fıskiyeli bir havuz bulunmakta ve kenarları saran ze-minden yüksek sekiler camekânlarla bölünmektedir

Kuzeydoğu kenara yakm dar bir kapı, manaittıı tonozlu dikdörtgen so-ğukluğ;. ^ılırken Güney düvaî daki bir kapı, tonozlu küçük bir hücre ile Batı yönde de .sıcaklık orta kubbesi ile birleşmektedir.

Kadınlar kısmı sıcaklığının sadece Kuzey ve Güney yönlerinde, erkekler kısmındaki eyvanların yarısı kadar derinlikte tonozlu ey vanlaı yer almaktadır. Doğu kenarda ise iki adet kare plânlı kubbeli halvet hücresi ile hamamın plânı tamamlanmaktadır. Hamamın Doğusu külhan ve <,ıeak su saırncı ile ni-hayetten i r iki kısmın halvet hücreleri arasına kadar uzanan sarnıç T plânı meydana getirmektedir.

- Şengül Hamamı

Đstiklâl Mahallesi Acı Çeşme sokakta bulunmaktadır. Kadınlar ve er-kekler kısmı olmak üzere çifte hamam halinde yapılmış ok.n Şengüt Ha-mamının bugün Đstiklâl Caddesi üzerindeki erkekler kısmı evvelce kadınlara ait idi. Yanyana olan iki kısmın da soyunmalıklarının inşa tekniği ve mal-zemesinden, XIX. yüzyılda yapıldığı anlaşılmaktadır.

57

Hamamın soğukluk, sıcaklık ve halvetleri, soyunmalığına göre daha eski olup daha çok XVI. - XVII. yüzyıl eseri olduğunu göstermektedir. XIX. yüz-yıldan önce tahribata uğramış olan eserin soyunmalığı, son yüzyılda ye-nilenerek ahşap tavanlı ve bağdadî kubbeli hale getirilmiştir. Soyunmalığın bazı antik yapılan yansıtan iç mimarisi de, sıcaklık kısmının iç mimarisi ile tezat teşkil etmektedir ki bunlar da, bu yenilenmeyi açıkça göstermektedir. Moloz taştan yapılmış olan soyunmalık duvarları da dış yapısı itibariyle sı-caklık kısmından ayrılmaktadır.

Kenarları sekili olan erkekler kısmı soyunmalığının duvarlarında sivri kemerli nişler bulunmaktadır.- Oval kubbeli soğukluk kısmının sağında tu-valetler yer almaktadır. Sıcaklık merkezi, kubbenin üç yanında üç eyvanlıdır. Köşelerde özel halvet hücreleri yer alıp, bunlar da pandantifli kubbelerle ör-tülmüştür.

Kadınlar kısmı soyunmalığı, erkekler kısmından biraz daha küçük ve L şeklindedir. Soyunmalık, soğukluk ve sıcaklık duvarları ile iki cephede ka-patılmıştır. Sıcaklık, büyük bir kubbenin iki köşesinde birleşen iki eyvanlı ve üç halvet hücrelidir.

Külhan ve sıcak su sarnıçları, hamamın doğu kısmında her iki bölüm boyunca uzanmaktadır.

6- CAMĐLER

- Ağaç Ayak Camii

Ulucanlar Caddesi üzerinde bulunan cami, geniş bir avlu içinde yer alır. Su başmanına kadar moloz taş malzeme, onun üzerine ahşap hatıllı ve tuğla kerpiç duvarlıdır. Kitabesi olmayan caminin 1705 tarihli olduğu tahmin edil-mektedir. Cami, ahşap minberi, boyalı nakışları ile dikkati çeker. Ahşap iş-çiliği, geç devir üslubu gösteren desenleri ve alçı mihrap stiliyle XVII. yüzyıl sonu ve XVHr. yüzyıla tarihlenir. Eser ahşap boyamah minberi, mihrabı ile önem kazanan geç devir Ankara eserleri için tipik bir yapıdır.

- Ahi Elvan Camii

Samanpazannda, Ahi Mahallesinde, Koyunpazan Sokağında bulunan çok sade bir dış görünüşe sahip cami, meyilli bir kayanın üzerine inşa edil-miştir. Duvarlarının alt kısmı taş, üst kısmı kerpiç, iç kontriksiyonu ahşaptır. Çatı bugün kiremit ile örtülmüştür. Yakın senelerde yapılan tamirde içi ve dışı tuğla kaplama ile onarılmıştır, îlk yapılışı XIV. yüzyılın sonundadır. XV. yüzyıl başlarında yenilenmiştir.

Dört sahmlı bazilikal plâna sahip cami, büyük ihtimalle Doğu giriş cep-hesinde tamamen yenilenerek bir şahinlik daralma görmüştür. Yenilenmiş olan minare, caminin Kuzeybatısında duvara bitişik olarak yükselir. Kare ka-idesi taş, silindirik gövdesi tuğladır ve tek şerefelĐdîr.

58

Dahilde ahşap doz örtü sistemi, bugün üzeri boyalı olan 12 ahşap sütun tarafından taşınır. Sütunlar düzenli aralıklarla yerleştirilmemiştir. Mermer sütun başlıkları Korint ve Dor tipi Roma Devri devşirme malzemesidir. Cami içinde, Kuzeyde yine ahşap olarak birinci sütun sırasına kadar uzanan bir alt kat ve ikinci sütun sırasına kadar uzanan bir üst kat mahfili vardır.

Giriş kapısı sade bir kapı şeklinde Doğu cephededir. Kuzeyde, üç mah-filde bugün kapalı olan biıâpı daha vardır. Ahşap minber, güzel bir işçiliğe örnektir.

Minber kitabesinden caminin 1413'te yenilendiği, banisinin Elvan Meh-met Bey Bin Mecduddin Đsa olduğu, minberi Harputlu usta Mehmet Bin Be-yazit'in yaptığı anlaşılmaktadır.

- Ahi Yakup Camii

ismet Paşa Mahallesi Çamlıca Sokakta meyilli bir arazide bulunan ca-miye Doğu cephesinden onbir basamaklı merdivenle çıkılır. Taş temel üzerine kerpiçle yapılmış üzeri sıvanmış kiremit çatılı sade dış görünüşlü bir ya-pıdır.

1392 yılında Ahi Sinan oğlu Ahi Çelebi'nin oğlu Ahi Yakup imar et-miştir.

XIV. yüzyıl Ankara camileri için tipik olan mihrabı ile dikkate değer bir eserdir. Yenilenerek kısmen karakterini kaybetmiştir.

- Alaaddin Camii

ĐÇ Hisar Mahallesinde Aktaş Sokağının başında yer alan cami, basit dış görünüşlüdür. Duvarlar bol devşirme antik malzemenin karıştırıldığı kesme ve moloz taş, üzeri sıvalı, kiremit çatıh bir yapıdır.

Minber kitabesine göre burada yer alan ilk cami 1178 tarihlidir. XIV. ve XV. yüzyıllarda ve daha yakın tarihlerde yapılan tamirlerle esas karakterini kaybetmiştir. Alaaddin Devrinde tamir gören cami bu sebeple Alaaddin Camii adını almıştır.

Alaaddin Cami bilhassa 1178 tarihi taşıyan minberi, son cemaatte bu-lunan antik sütun başlıkları, kapı üzerindeki XIV. ve XV. yüzyıl tamir ki-tabeleriyle Önem kazanan bir eserdir. Yapılan araştırmalara göre XVIII. ve XIX. yüzyıllarda yenilenerek tarihi hüviyetini kaybetmiştir.

- Aslanhane (Ahi Şerafettin) Camii

Samanpazarında Aslanhane Mahallesinde bulunan caminin dvş gö-rünüşü çok sade ve iyi durumdadır. Taş duvarlıdır ve bugün üzeri sivri kurşun kaplama çatıyla örtülmüştür. Caminin Doğusunda bulunan türbe kompleksi duvarına gömülü antik aslan heykeli sebebiyle Aslanhane Camii olarak anılır. Đlk yapılışı XIII. yüzyılın başına, Ahi Kardeşler tarafından tamiri ise 1289 -1290'a rastlar.

59

Plânı uzunlamasına beş sahınlı bazilikal tiptedir. Orta şahın yan sa-hınlardan biraz daha yüksek ve geniş tutulmuştur. Tek şerefeli minare, ca-nıinir Kuzeydoğu duvarına bitişik olup, taş kare kaideli ve silindirik tuğla gövdelidir. Minare kaidesinde Roma Devri malzemesi dikkati çeker. Haremin Kuzeyinde yine ahşap olan kadınlar mahfili yer alır. Caminin biri doğuda biri Batıda, diğeri de Kuzeyde olan üç girişi vardır. Cami içi ahşap Selçuklu ca-milerinin XIII. yüzyıldan güzel bir örneğini vermektedir.

- Cenâb-ı Ahmet Paşa Camii

Đç Cebecide Ulucanfar Caddesi üzerinde bulunan Cenab-ı Ahmet Paşa Camii kesme taş duvarlı, kubbeleri kurşun kaplı Klâsik Osmanlı yapıların-dandır. Kuzeydoğusunda Azimi Türbesi ve Cenab-ı Ahmet Paşa Türbeleri yer alır.

Cami, kitabesine göre Kanun-i Sultan Süleyman devrinde Ankara Bey-lerbeyliği yapmış olan Cenab-ı Ahmet Paşa tarafından 1565 - 1566 ta-rihlerinde inşa ettirilmiştir. Sinan'a atfedilen bu yapının kaba detaylarının Sinan'ın öğrencilerine ait olduğu tahmin edilmektedir.

Plânı kare mekân üzerine tek kubbeli ve son cemaatlĐdir. Son cemaat yeri üç kubbeli ve yanlan açıktır. Cenab-ı Ahmet Paşa Camii, XVI. yüzyıldan Ankara'nın en önemli camisidir.

- Çiçekçioğlu Camii

Göztepe Sokağında Alparslan Mahallesinde bulunan Çiçekçioğlu Camiî, kerpiç duvarlı, ahşap hatıllı, taş kaideli, kiremit çatılı bîr yapıdır. Cami, tavan sistemi, pencere üstü yazılan, mihrabı ile tipik XVII. yüzyıl sonu ve XVIII. yüzyıi Ankara camilerinin güzel bir örneğidir.

- Direkli Camii

Ulucanlarda Develi, Direkli ve Ceylân sokaklan arasında bulunan cami, çok sade dış görünüşlü, taş kaideli, kerpiç duvarlı, sivri kiremit çatılı bir ya-pıdır. Caminin kitabesi yoktur. Mihrap stiline göre ilk yapılışı XV. yüzyıl, yenilenmesi XVÜI. yüzyıl olan cami, mihrabı haricinde Önem ta-şımamaktadır.

- Eskicioğlu Camii

Đstiklâl Mahallesi Eskicioğlu Sokağında taş kaideli, kerpiç duvarlı, ahşap hatıllı, kiremit çatılı bir yapıdır. 1906 - 1907 tamir tarihini taşıyan cami, XVII, yüzyıî sonuyla XVIII. yüzyıl Ankara camileri tipindedir.

- Hacettepe Camii

Hacettepe Sümer Mahallesi Sankadın Sokakta bulunan cami, kerpiç du-varlı, ahşap hatıllı, taş kaideli, kiremit çatılı sade bir yapıdır. Kuzeydoğuda ahşap bir minaresi mevcuttur. Kadınlar mahfili ve tavanı son yüzyıllarda ye-nilenmiş olup, bugün üzeri yağlıboyadır. Yenilenmiş olan bu cami XIV. ve XV. yüzyıl tipindeki mihrabı ile Önem kazanmıştır.

60

- Hacı Arap Camii

Samanpazarı Asker Sokağında bulunan cami, taş kaideli, ahşap hatıllı, keıpiç duvarlı çok sade bir yapıdır. Mihrap stiline göre XIV. - XV. yüz-yıllardan olduğu tahmin edilmektedir. Planı enine dikdörtgen olup doğuya doğru büyütülmüştür ve minaresi yoktur. Mihraplar haricinde yenilenmiş. eski karakterini kaybetmiş bir camidir.

- Hacı Bayram Camii

Bayram Sokak, Augustus Meydanında yer alan Hacıbayram Camii taş kaideli, tuğla duvarlı, kiremit çatılı bir yapıdır.

Plânı uzunlamasına dikdörtgen olan cami, Doğuda Augustus Mabedi duvarına, Güneyde Hacıbayram Türbesine dayanmıştır. Kuzeyde ve Batıda haremin yarıdan fazlasını kaplayan son cemaat yeri sonradan Đlâve edilmiştir. Kare taş kaideli, silindirik tuğla gövdeli ve iki şerefeli minare türbenin Gü-neydoğu duvarında yükselir.

Dışta alt pencereler sivri kemerli taş nişlerle kuşatılmıştır. Alçı şe-bekeli üst pencereler sivri tuğla kemerlidir. Son cemaat yerinde ayrıca dik-dörtgen ara pencereler sıralanır. Son cemaat yerinin güneye bakan çıkıntı du-varında yeşil sırlı tuğlaya benzer yağlıboya ile sülüs "Kelime-i TevhĐd" yazılıdır.

Harem tek salimlidir ve kasetleme işçiliği ile yapılmıştır. Ahşap ta-vanlıdır. Kuzeyde ahşap kadınlar mahfili yer alır. Tavan, kenarlarda çeşitli çiçek desenleriyle süslü bir pervaz ile çevrilidir. Haremde duvarlar pencere üstlerine kadar, yenilenmiş olan çinilerle kaplıdır. Müezzin mahfilinin altında eski çiniler mevcuttur. Bunlar XVIII. yüzyıla ait Kütahya Çinileridir.

61

Kalıplama tekniği ile yapılmış olan mukarnas nişli mihrap sonradan boyanmıştır. En dışta mukarnas frizi ile kuşatılmıştır. Tepesi mazgal gibi palmet yapraklan ile taşlanmıştır. Đkinci bordürde neshî yazı ile "Kelime-i Tevhid" tekrarlanır. Üçüncü bordur, yıldızlar meydana getiren çokgenlerle doldurulmuştur. Dördüncü bordur, yine "Kelime-i Tevhid"in tekrarlandığı nesbîyazı ile süslenmiştir.

Taklit kündekari tekniği ile yapılmış, ahşap üzerine boyalı minber, ka-liteli işçiliğe sahiptir. Camide ahşap üzerine boyalı bütün nakışlar Nakkaş Mustafa tarafından yapılmıştır. Cami Hacı Bayram-ı Veli'nĐn torunlarından Mehmet Baba tarafından Đ714'te tamir ettirilmiştir.

Đlk yapılışı 1427 - 1428 tarihlerinde olan cami, tavan, mihrap - minber işçiliği dekorasyonu, müezzin mahfili altındaki çinileri ve tavan kontriksiyonu ile tamamen XVII. yüzyılın sonu, XVBI. yüzyılın başı Ankara camilerinin karakterini kazanmıştır. Tamir kitabesi de bunu gösterir. Hacıbayram Camii Ankara'nın en Önemli camilerindendir.

- Đbadullah Camii

Doğanbey Mahallesi Çerkez Sokakta bulunan Đbadullah Camii taş ka-ideli, ön cephesi tuğla duvar örgülü, ahşap hatıllı, yan duvarları kerpiç, kiremit çatılı bir eserdir. Kitabesi yoktur.

Plânı uzunlamasına dikdörtgen ve son cemaatlidir. Silindirik tuğla göv-deli tek şerefeli minare, haremin kuzeydoğusunda yükselir. Ortadaki daha küçük olmak üzere, üç sivri tuğla kemerli son cemaat yeri bugün kapatılmıştır. Cami, cephe düzeni, tavan işçiliği, mihrap ve tavan stili bakımından XVII. yüzyıl sonu veya XVHI. yüzyıla tarihlenen bir eserdir. Tamirlerle be-zemelerinin değeri kalmamıştır.

- Karacabey Camii

Sümer Mahallesi Samsun Sokakta bulunan cami, türbe, çeşme ve Ha-mamönündeki Çift Hamamla beraber bir külliyedir. Bugün mevcut olmayan hamamın yanında iki medrese, cami yanında Hacettepeye kadar uzanan am-barlarla külliyenin kapladığı saha çok geniştir. Taş ve tuğla karışımı bir ya-pıdır. Üzeri kiremit çatıyla kaplıdır. Ankara'nın en önemli eserlerindendir. Bu cami beş kubbeyle örtülüdür. Çokgen gövdeli tuğla minare ile yükselir. Şe-refeden sonrası yenilenmiştir. Minare kaidesi yarıya kadar kesme taşlı, ya-ndan sonra minarenin pabuçluk kısmını meydana getirmek üzere tuğladandır ve her yüzde içice çift sıra nişlere sahiptir. Minaresi bilhassa sırlı tuğla ve çini işçiliği ile önemli bir örnektir.

- Kocatepe Camii

XVI. yüzyıl estetiği Đle XX. yüzyıl teknolojisinin bütünleşmesinden oluşan Kocatepe, emsal camilerle ortak özellik taşır. Dört minaresiyle Se-limiye'yi, merkezî kubbe ve yarım kubbeleriyle Sultanahmed'i andırır.

62

64 x 67 metre (4288 m2) ölçüsündeki asıl cami (harem) kısmı, 48.5 metre yüksekliğinde, 25.5 metre çapında bir ana kubbe ile örtülüdür. Ana kubbe et-rafında dört yarım kubbe yer ahr. Bu yarım kubbeler 12 kubbe ile ge-nişletilmiştir. Kubbeler geleneksel tarzda kurşunla kaplanmıştır.

Asıl cami kısmına, kündekari (ahşap geçmeli) tarzda yapılmış bir ana ve dört yan kapıdan girilir. Caminin kuzey kısmında, ana giriş kapısı önünde yer alan ve 2400 m2 alanı kaplayan revaklı avluyu, bir mermer şadırvan süsler. Revaklar 14 metre yüksekliğinde 26 kubbe ile örtülüdür. Revaklı avluyu çev-releyen kubbelerle caminin yan giriş kapıları kubbelerinin alemleri mer-merden; ana ve yan kubbelerle minarelerin alemleri, altın varak ile kaplı ba-kırdan imal edilmiştir. 88 metre yüksekliğindeki üçer şerefeli dört minareye hem merdiven hem de asarsörle çıkılır.

Asıl cami bölümü olan ana mekânı "U" şeklinde mahfiller sarar. Bu mahfiller iki kat olarak uygulanmıştır. Böylece hem harem kısmına özel bir görünüm, hem yeni mekân kazandırılmıştır. Mahfillere, ana mekâna bakan yüzleri mermerle kaplı altı merdivenden çıkılır. Merdivenlerden çıkarken, sahınlıklar hizasına ana mekâna nazır balkoncuklar yapılmıştır. Bu suretle merdiven çıkışlarına ferahlık getirilmiştir.

On metre yüksekliğindeki mihrap, beyaz mermerden imal edilmiştir. 8.70 metre yüksekliğindeki minber, özel süslemelerle işlenmiş mermerden yapılmıştır.

Đç tezyinatta Klâsik Osmanlı Mimarisi örnek alınmış, malzeme olarak; çini, mermer, sarı maden, altın varak ve özel boyalar kullanılmıştır. Ana kubbe ve aslan göğsü yazılan pirinçten dekope suretiyle yazılmış ve altınla kaplanmıştır. Kuşak yazıları ise mermer kaplama olup, keza altın kaplamadır. Caminin iç süslemeleri arasında ayrı bir yeri olan vitraylar, özel camdan imal edilmiş olup, Klâsik Osmanlı Tarzı ile Modern Tarz arasında bir geçiş teşkil ederler.

Đç aydınlatma için bir adet ana avize, 32 adet uydu avize, 4 adet köşe avize kullanılmıştır. Isıtma sistemi, tabandan ısıtma tarzında, merkezî sis-temle gerçekleştirilmiştir.

Projesi Hüsrev Tayla ve Fatih Uluengin'e ait olan caminin Klâsik Os-manlı Mimarisini yansıtmasına mukabil, konferans salonu, otopark, sü-permarket, idarî büro gibi yan cüzler çağdaş mimariye göre yapılmış, ancak caminin klâsik üslubuna uydurulmuştur.

- Kurşunlu Camii

Samanpazannda Anafartalar üzerinde Daracık Köşesinde bulunan Kur-şunlu Cami, taş duvarlı, arada üçer tuğla sıralı, kubbesi kurşun kaplı Klâsik Osmanlı camilerindendir. Kitabesi olmayan caminin plânı, kare mekân üze-

rine, merkezî kubbeli ve son cemaatlidir. Ahşap minber, yan aynalıklarla dik-dörtgen panolara bölünmüştür. Cami, plân tipi, duvar örgüsü ve mihrap stili bakımından XVI. yüzyıl Ankara camilerindendîr.

- Tabakhane Camii

Tabakhane Camii, Bendderesi Mahallesinde, taş kaideli, ahşap hatıllı, kerpiç duvarlı, kiremit çatılı .sade bir yapıdır. Plânı uzunlamasına dik-dörtgendir. Doğuda silindirik yenilenmiş minaresi vardır. Eski minarenin kare kaidesi kıble duvarına bitişik, kesme taş ve tuğladır.

Kuzeyde camiye giriş kapısı yenilenmiştir. Harem kuzeyinde, iki ta-raftan altışar ahşap destekle taşınan ahşap kadınlar mahfili vardır. Kitabesine göre 1900 - 190Tde Necmeddin'in torunlarından Şükrü Efendi tarafından ye-nilenmiştir. Buna göre ilk yapılışı XVIII. yüzyıl olmalıdır. Cami eski Özel-liğini kaybetmiş Ankara yapılanndandır.

- Tacettin Camii

Harnamönü Sümer Mahallesi Taçlı Sokakta, Karacabey îmareti ya-kınında bulunan cami, aynı adı taşıyan türbeye bitişik, kesme taş duvarlı, kiremit çatılıdır.

Plânı uzunlamasına dikdörtgen ve son cemaatlidir. Türbe batısında yer alır. Kuzeybatısında yükselen kare kaideli, silindirik gövdeli minaresi taş-tandır.

1901 - 1902'de Abdülhamit tarafından yaptırılmıştır.

- Zincirli Camii

Ulusta Anafartalar Caddesinde bulunan Zincirli Cami, taş kaideli, tuğla gövdeli, üzeri kiremit çatılı bir yapıdır.

Đlk yapılışının XVII. yüzyıl ortalan veya sonu olduğu tahmin edil-mektedir. Kuzeyde tek kapı ile girilen harem tek sahınlıdır. Cami içinde asılı bir levhadan 1879 - 1880'de tamir edildiği öğrenilmiştir. Burada "Şeyhülislam Ankara'lı Mehmet Emin Efendi'nin mamuresini 1879 - 1880'de Ankara Valisi Hurşit Paşa tamir ettirdi" denilmektedir. Caminin kasetleme işçiliği ile ya-pılmış ahşap tavanı, minberi, mihrabı ve cephe düzeni Ankara'nın XVII. yüzyıl sonu XVIII. yüzyıl camileri ile birlik gösterir. 1685'ten vakfiyesi olan Suluhan (Hasa Paşa Ham) ve XVII. yüzyıldan Hasan Paşa Hamamı, Zincirli Camiye vakıf olarak yapıldığına göre, Zincirli Caminin XVII. yüzyıl or-talarından veya ikinci yansmdan olması gerekir.

7- TÜRBELER

- Ahi Şerafettin Türbesi

Aslanhane Mahallesinde aynı isimdeki caminin karşısındadır. Yapılış tarihi 1350 olup, türbenin güney penceresi üzerinde Arapça bir kitabe vardır.

64

Türbe, kesme taş ve tuğla ile yapılmıştır. Kubbesinin, üstü ahşap bir çatı ile örtülmüştür. 1947 yılında aslına uygun şekilde onarılmıştır. Ahi Şerafettin'in üstün sanat tekniği ile yapılmış olan oymalı sandukası Etnografya Müzesine kaldırılmıştır.

- Azimi (Đsmail Paşazade Hacı Esad) Türbesi

Cenab-ı Ahmet Paşa Türbesinin güneyinde kare plânlı ve ahşap tavanlı türbenin büyük bir özelliği bulunmaktadır. Tamamı tuğladan yapılmış tür-benin iki köşesi iki metre yüksekliğinde kesilmiş ve duvarlar ağaç hatıllarla takviye edilmiştir. Pahlanmış olan köşelerde bir taş ve dört sıra tuğla kul-lanılmıştır, Türbeyi örten ahşap tavan ve kiremitli çatı çok sadedir. Kıble yönünde yarım sifindirik mihrabın iki yanında iki adet, batı yönünde ise bir adet dikdörtgen pencere bulunur. Doğu kenarı ortasında bulunan ağaç kapının üzeri tuğladan sivri kemer alınlık şeklinde düzenlenmiştir.

Türbede bir kabir bulunmakta ve mezar taşındaki kitabede 1 171 H. tarihi okunmaktadır. Tavan pervazları XIX. yüzyıl nakışlan ile süslüdür.

- Cenab-ı Ahmet Paşa Türbesi

Ulucanlarda Mimar Sinan Meydanında Cenab-ı Ahmet Paşa Camisinin solundadır. Cami ile aynı stildedir ve kesme Ankara taşından yapılmıştır. Kubbesi kasnaksız olarak doğruca duvarın üzerine oturtulmuştur. Klâsik Os-manlı Mimarisinin Ankara'daki güzel örneklerinden biri olan cami ve türbe, 1565'te yapılmıştır. Türbede yatan zat, camiye adı verilen ve Anadolu Bey-lerbeyliği yapmış olan Cenab-ı Ahmet Paşa'dır.

- Hacıbayram Veli Türbesi

Hacıbayram Camisinin önündedir. Türbe iri ve kırmızı Ankara taşından yapılmıştır. Üst kısmı beyaz mermerlerle örtülmüştür. Kapısının kemeri renkli mermerlerle süslenmiştir. 1947 yılında aslına uygun şekilde onarıl-mıştır.

- Đsmail Fazıl Paşa Türbesi

Hacıbayram Camisinin avlusunda bulunan türbenin yapılış tarihi kesin ; 'fîrak bilinmemesine rağmen XVIII. yüzyıla ait olduğu tahmin edilmektedir. Beden duvarları üç sıra tuğla, bir sıra kesme taştan yapılmış ve taşlar arası -.lîkey durumdaki tuğlalarla kasetlenmiştir. Mekânı Örten kubbe ise basık ve kaplıdır.

- Karacabey Türbesi

Karacabey Mahallesinde Samsun Sokağında Karacabey Camisinin av-lusundadır. 1444 tarihinde, Ankara taşından ve tuğladan yapılmıştır. Zarif bir kubbe ile örtülüdür. 1 944 yılında tamir ettirilmiştir. Kapısının üstündeki sülüs kitabede, burada yatan Karacabey övülmektedir. Kapının üstünde, bu türbenin 1796'da Pir Mehmet Bey tarafından onartıldığını gösteren bir kitabe de var-dır.

65

- Karyağdı Türbesi

Đtfaiye Meydanında olup, kapısının üstünde kaba bir yazı ve onun altında 1477 tarihi görülmektedir. Kurşunlan sökülmüş kubbesi yer yer çatlamıştır. Duvarlarında birçok onarım izleri görülmektedir. Halk arasında, türbede yata-nın bir kız olduğuna dair rivayetler vardır.

- Kesikbaş Türbesi

Asfanhane Camisinin biraz ilerisinde ve At Pazarı Yokuşu üzerinde yer almaktadır. Aslanhane Camii ve Türbesine çok yakın olan türbe, kare ve küçük bir platform üzerinde, dört sütunlu, üzeri kubbeli açık türbelerdendir. Dört köşede yer alan mermer sütunlar üzerinde, köşeleri pahlanmış sütun baş-lıkları ve bu başlıklara bakan sivri tuğla kemerleri bulunmaktadır. Dört ke-narındaki kemerler üzerinde pandantifti bir kubbe yer ahr. Dış kenarlarda ke-merler üzeri kirpi saçaklıdır. Gerek pandantifler ve gerekse kubbe içi, son yapılan tamirat esnasında beyaz badanalı bir sıva tabakası ile kaplanmıştır. Türbenin ortasında beton sıvalı bir lahit bulunmaktadır. Kemerler başlıkların üzerinde gergi ağaçlan ile birbirine bağlanmaktadır.

- Yörük Dede (Doğan Bey) Türbesi

Öksüzler Sokakta yer alan kümbetin, mimarî elemanlannın değerlendi-rilmesiyle XIV. yüzyılda yapılmış olduğu tahmin edilmektedir.

Beş kenarlı planı ile çok değişik ve ilgi çekici olan Yörük Dede Küm-betinin beden duvarlan moloz taştan ve taşlar arası tuğla parçaları ile kasetli olarak yapılmıştır. Beden duvarları üzerindeki kasnak sekizgen kenarlı olup, kasnakta üç sıra halinde tuğla hatıllar kullanılmıştır. Binanın üzeri dıştan, sekiz kenarlı piramit şeklindeki bir külahla örtülmüştür. En enteresan olan tarafı, külahın alt sıralannda daha uzun kenarlı olan tuğlaların, yukarı doğru daraldıkça ebatlarının da küçülmesi ve mümkün olduğu kadar tuğla sayısının aynı tutulmaya çalışılmış olmasıdır.

Kümbetin iç planı da dışta olduğu gibi beş kenarlı olmakla beraber, kıble köşede yerleştirilmiş olan çok dar mihrap kenan ile, plânın altı kenarlı hale getirilmiş olduğu hissini vermektedir. Batı yönündeki iki kenar ile doğudaki kenarları kırık sivri kemerli nişlerle genişletilmiştir. Türbenin giriş kapısının hemen solundaki köşeye küçük bir mihrap yapılmıştır.

Türbenin örtüsü, Selçuklu türbelerinin hemen hepsinde olduğu gibi konik çatı altında kubbeli olarak yapılmıştır. Beden duvarlarından kubbeye geç-meden evvel küçük mukarnaslı pandantifler yer alır. Türbe plânı beş kenarlı olmasına mukabil pandantiflerin altı tane oluşu dikkati çeker. Güney ke-nardaki kapının solundaki köşeye yerleştirilmiş olan mihrabın üst kenarları kubbe eteğine kadar çıkmakta ve böylece birbirine çok yakın olan altıncı kenar meydana gelmektedir. Kubbe içten kasnaksızdır.

Yörük Dede Türbesinin altında bir cenazeliği bulunup bulunmadığı bi-linmemektedir. Fakat Selçuklu Türbelerinin hemen hepsinde cenazelik bu-lunduğuna göre, mutlaka burada da bulunması gerekmektedir. Yapılacak bir kazıyla ortaya çıkması muhtemeldir.

66

8- KĐLĐSELER

- Katolik Kilisesi (St. Paul Kilisesi)

Atatürk Bulvarı No: 118 KAVAKLIDERE (Đtalyan Büyükelçiliği Bah-çesinde)

Tel: 426 65 18 Ayin

gün ve saatleri:

Cumartesi günleri : (Yaz) 19.00 (Kış) 18.00

Pazar günleri: (Yaz) 10.00 - 12.00 - 19.00

(Kış) 18.00

- Katolik Kilisesi (St. Therese Kilisesi)

Işıklar Caddesi Kardeşler Sok. 15 ULUS

Tel: 311 01 18

Ayin gün ve saatleri:

Pazar günleri : 10.30 (Türkçe)

- Katolik Kilisesi (Meryem Ana Kilisesi)

Birlik Mah. 3. Cad. No: 35 Oyak/Çankaya

(Vatikan Büyükelçiliği yanı)

Tel: 495 35 23 Ayin

gün ve saatleri:

Pazar günleri : 09.45 (Đngilizce)

11.00 (Fransızca)

- Anglikan Kilisesi (St, Nicolas Kilisesi)

Şehit Ersan Cad. 46 ÇANKAYA

(Đngiltere Büyükelçiliği içinde)

Tel: 468 62 30 73285

Ayin gün ve saatleri:

Pazar günleri : 10.00 (Đngilizce)

- Sinagog (Museviler Cemiyeti)

Sakalar Mah. Birlik Sok. 8 SAMANPAZARI Tel:

311 62 00

67

IX. GEZĐ ve MESĐRE YERLERĐ - Alttnpark

Đrfan Baştuğ Cad. AYDINLIKEVLER

Tel: 31796 70 3179696

Faks-317 68 52

Yönetim ve Fuar Merkezi: 317 % 96

Bilim Merkezi: 317 99 19

2? Nisan Kültür Merkezi: 3 i 7 96 96 /1814

Spor Merkezi: ?17 40 bl

Yüzme Havuzu: 316 31 13 -14

Belediye evi Park Restoran: 347 27 41

Altmkemer Et Lokantası: 317 61 67

Đtalyan Lokantası: 318 29 21

Çin Lokantası: 318 1407

Rıhtım lokantası: 347 56 69

68

Đrfan Baştuğ Caddesi dmhkevler'de, 640 bin m2'Iik alanda

hizmat vermektedir. Park alanında Ulus-lararası Fuar Mer-kezi, Bilim Merkezi, Kültür Merkezi, Kapalı ve Açık Spor Alanları, Aç f k ve Yarı Açık Gösteri An- fileri. Türk, Đtalyan

ve Çin Lokantaları, Türk Sokağı ve Tepe hanından oluşan bölüm, Gölet ve bahçeler, Üretim seraları, Olimpîk Yüzme Havuzu, Mini Golf Sahası ve At Tavlası halkın ziyaretine sunulmuştur.

- Atakule

Varlığı ile modern Ankara görünümüne önemli bir katkıda bulunan Ata-kule, 13.10.1989 tarihinda açılmıştır. Yüksekliği 125 metre olan kulenin tepe rakımı 118.2 metredir. 115.6 metredeki göısı-i ve işitsel cihazların kul-lanımına uygun çok amaçlı kokteyl salonu (nikâh töreni, seminer, konferans vb.) 600 metrekarelik bir alana sahiptir. Saatte bir tur atan döner lokanta 111.8 metrededir. Hergün 09.30 - 23.00 arası açık olan seyir terası, 103.8 metrededir. 99.8 metrede ise cafe - bar bulunmaktadır.

Tel: 440 77 01 Faks: 440 77 02 Alışveriş merkezi:

inşaat alanı : 23.500 metrekare Garaj alanı: 5.520 metrekare

Ticari kullanım alanı : 10.245 metrekare

Kat adedi : Đki kat garaj, beş kat alışveriş merkezi

Dükkan adedi: 155

Açık bulunduğu saatler : Hergün 10.30 - 22.00 arası.

- Atatürk Orman Çiftliği Tel: 212 02 31

Atatürk tarafından kurulan çiftlik, günümüzde gazinoları, parkları, pik-nik yerleri, hayvanat bahçesi, çeşitli ürünleri ve doğası ile Ankaralılar ta-rafından çok ziyaret edilen bir gezi ve mesire yeridir. Ulaşım belediye oto-büsleri, dolmuş ve banliyö treni ile mümkündür.

69

Tel: 372 28 13 Ankara'ya 12 kilometre uzaklıkta, Samsun Yolu üzerindedir. Tabii gü-

zelliği, gazinosu, kamp yeri ve bir de yüzme havuzu olan baraj, yabancıların da beğenisini toplayan bir gezi ve mesire yeridir. Ulaşım, otobüs ve minibüsle mümkündür.

- Çankaya Sırtlan

Cumhurbaşkanlığı Köşkü ve Atatürk Müzesinin bulunduğu yerdir. Yaz

aylarının sıcak günlerinde nispeten serin olan Çankaya'da pastaneler ve geniş park alanı içinde kır kahveleri de mevcut olup, Ankara'nın bir tablo gibi sey-redilebileceği en güzel yerdir.

70

- Bayındır Barajı

Tel-. 338 45 80 Ankara'ya 12 kilometre uzaklıktadır. Baraj çevresindeki ormanlık alan

içinde gazinolar, piknik yerleri, yürüyüş alanları ve kır kahveleri vardır. Mo-tor gezileri içinde elverişli olan baraja belediye otobüsü ile gitmek mümkündür.

- Elmadağ Kayak Merkezi Ankara'ya 26 kilometre uzaklıktadır. Kayak tesisleri ve dağevinin bu-

lunduğu Elmadağ, kış aylarında yerli ve yabancıların rağbet ettikleri bir kayak ve dağcılık merkezidir.

- Gençlik Parkı îstasyon - Opera binaları arasında yer alır. Lunaparkı, çay bahçeleri, ga-

zinoları, yaz aylarında faaliyet gösteren tiyatroları, kayık ve su bisikletiyle içinde dolaşılan büyük havuzuyla, restoran ve çeşitli eğlence yerleriyle halkın yazın rağbet ettiği önemli bir gezi ve eğlence merkezidir. Parktaki bütün te-sisler mayıs - ekim aylan arasında açıktır.

- Gölbaşı Ankara'nın 25 kilometre güneybatısında ve Konya Yolu üzerinde olan

Mogan Gölü'nün kıyısında plaj ve gazinolann yanı sıra restoran ve kahveler vardır. Sıcak yaz aylarında deniz özlemini bir parça da olsa gideren bir gezi ve mesire yeridir. Kıyısında bir yüzme havuzu olan göl, kayık gezileri için el-verişlidir. Ulaşım, belediye otobüsü ile sağlanmaktadır. -

- Kurtboğazi Barajı Đstanbul Yolu üzerinde 56. kilometrededir. Piknik aianı, yüzme havuzu

ve restoranı bulunan barajın gölü su sporlarına elverişlidir.

71

Çubuk Barajı

- MTA Gül Bahçesi Tel: 287 34 30/1025

Tabiat Tarihi Müzesinin de içinde bulunduğu MTA sitesinde, görülmeye değer son derece güzel, bakımlı bir gül ve botanik bahçesidir. Ziyarete açık-tır.

- Sanyar Barajı

Ankara'ya 165 kilometre uzaklıkta, Nallıhan Yolu üzerindedir. Barajın

arkasındaki suni göl balıkçılık ve su sporları için elverişli olup, kıyısında te-sisler de bulunmaktadır. Ulaşım, Nallıhan otobüsleri ve minibüsleri ile sağ-lanmaktadır.

X- PARKLAR

l- PARKLAR PARKIN API BULUNDUĞU YER Abdi ipekçi Parkj Sıhhiye Adnan Ötüken Parkı Milli Kütüphane Karşısı

Đrfan Baştuğ Cad. Altın Park Cad. arası Çankaya

(Atakule Altı) Botanik Parkı Demetevler Parkı Demetevler l . Durak

Gençlik Parkı Ulus

Güven Park Kızılay Hacettepe Parkı Hacettepe Üniversitesi Hisar Parkı Hisarpark Cad, Kurtuluş Parkı Kurtuluş (Cemal Gürsel Cad., Ziya Gökalp Cad. arası)

Örnek Park ' B ^- Cad. üzeri Seymenler P^rkı Çankaya Iran Cad. Atatürk Bulvarı arası Şafaktepe Parkı Şafaktepc Mah. Mamak Cad. Vedat Dalokay Parkı Baökcn' (Ticaret Merkezi yanı) 50. Yıl Parkı Aktcpe 50. Yıl Mah.

BÜYÜKLÜĞÜ fanft 37.000

30.000

640.000

72.300

76.000

260.000

22.00

43.000

50.000

110.000

35.000

65.000

32.850

42.000

250.000

FONKSĐYONLARI Havuz, Anfi Oîimpik buz pateni, spor tesisi, dinlenme parkı,

çocuk oyun alanı Havuz, çocuk oyun alanı, piknik alanı, anfı, fuar. restoran, golf sahası. Havuz, anfi, çocuk oyun alanı, sera Havuz, çocuk oyun alanı, lunapark, spor alam, restoran Havuz, çocuk oyun alam, çay bahçeleri, lo-kantalar, lunapark, anfi, sağlıklı ya§am parkuru, piknik alanı Havuz, ışıklı su gösterisi Havuz, seyir terasları Havuz, anfi, restoran Havuz, çocuk oyun alanı, spor kompleksi, pik-nik, buz pateni, hayvan hastanesi Havuz, özürlü çocuklar için oyun alam Havuz, anfi, çocuk oyun alam, seyir teraslan Havuz Anfi, çocuk oyun alanı, havuz Havuz, seyir teraslan

Altın Park

Konumu ve Önemi: 1959 yılında tesis edilmiş bulunan Soğuksu Millî Parkı, Ankara Đh* Kızılcahamam Đlçesi mülkî huduttan içerisinde 1050 hek-tarlık bir alanı kaplamaktadır. Ankara'ya 80 kilometre uzaklıkta bu-lunmaktadır.

Turistik bakımdan büyük bir önem taşıyan, Kızılcahamam! çevreleyen ormanların flora yönünden step ile orman zonu arasında bir geçit îeşkîl etmesi sebebiyle biyolojik bakımdan ayrı bir özellik taşımaktadır. Bu sebeple mevcut ormanların korunması ve iman amacıyla ve Ankara'ya çok yakın bir mesafede bulunmasından dolayı Millî park olarak tefrik edilerek değerlendirilmiştir.

Millî park; bilimsel ve estetik bakımdan, Millî ve milletlerarası ender bulunan tabii ve kültürel kaynak değerleri ile koruma, dinlenme ve turizm alanlarına sahip tabiat parçalanm Đfade ettiğine göre; Soğuksu Millî Parkının aynlış sebepleri daha iyi anlaşılmaktadır.

Tabii Özellikleri: Soğuksu Millî Parkı, en yakın köye yedi kilometre uzaklıktadır. Bölge ormanlarının bulunduğu saha volkanik arazi parçasıdır. Bu bakımdan, bu tip arazilere özgü vasıflardan olmak üzere civarında sıcak ve soğuk su kaynaklan bulunmakta olup, bunlar kaplıca olarak da değerlendiril-mektedir. Soğuksu Millî Parkında yükseklik 1000 - 1800 metre arasında de-ğişmektedir. En yüksek tepesi 1789 metre rakımlı Arhut Tepesidir.

Đklim: Soğuksu Millî Parkında yıllık ortalama sıcaklık 11.9°C, en yük-sek sıcaklık 35.6°C ve en düşük sıcaklık ise 14.6°C civanndadır. Ortalama yağış miktarı 350.3 mm., yıl Đçinde yağmurlu gün sayısı 209, kapalı gün sa-yısı 81'dir.

Bitki Örtüsü : Seri ormanları genellikle koru ormanı görünümündedir. Parkta mevcut orman ağaçlan sançam, karaçam, köknar, meşe olup, bunların ormandaki karışım oranlan; Sançam %65, Karaçam %24, Köknar %6, Meşe %5'tir.

74

2- MĐLLÎ PARKLAR - Soğuksu Millî Parkı Tel: 736 11 15

Millî Park flora yönünden de oldukça zengindir. Çeşitli çayır otlan ve çiçekleri mevcut olup, ayrıca yabani çilek, yabani gül, ağaççıklar da vardır. Millî Parkın 800 hektarı ormanlık saha, 250 hektarı içe açıklık sahadır. Açık sahalar sarıçam ve karaçam fidanları ile ağaçlandmlmıştır. Millî Park sa-hasının 1/3'ü kullanma ve 2/3'ü ise koruma sahası olarak tefrik edilmiştir.

Hayvan Topluluğu : Millî Park sahasında yaban domuzu, ayı, tilki, çakal, sincap ve tavşan gibi hayvanlar ve otuzbeşin üzerinde kuş çeşidi bu-lunmaktadır.

Sosyal Durum : Soğuksu Millî Parkına giriş ücretlidir. Kullanma sa-hasında; 8.000 ziyaretçinin ihtiyacım karşılayacak piknik masası, piknik ocağı, çöp bidonu, çeşmeler, tuvaletler ve yağmur sığınakları mevcut bu-lunmaktadır. Bu tesislere ayrıca her yıl yenileri ilâve edilmektedir. Yılda or-talama 500.000 kişinin ziyaret ettiği Soğuksu Millî Parkı ziyaretçilerinin ço-ğunu, ilkbahar ve sonbaharda Ankara'dan hafta sonu geçirmek üzere gelenler teşkil etmektedir.

Millî Park dahilinde bir adet idare binası, bir adet sekiz yataklı mi-safirhane, iki adet gazino, bir adet memba suyu işletmesi, bir adet büfe, 500 kişilik açık hava tiyatrosu ve 80 yatak kapasiteli her türlü konforu haiz bir tu-ristik otel mevcuttur. Koruma yönünden bir adet polis karakolu vardır.

Ayrıca Millî Park haricinde parka bağlı pırnak, keklik ve çil üretme is-tasyonu bulunmaktadır. Üretme istasyonunda kınalı keklik, çil keklik, şahin, sülün, bıldırcın ve güvercin bulunmaktadır.

Park içinde 16 kilometrelik çevre yolu mevcut olup, park sahası bu yolla tamamen gezilebilecek durumdadır. Ayrıca piknik alanlarına giden yollar da vardır.

Soğuksu Millî Parkında çadır kurulabileceği gibi, karavanlı kamp yap-mak da mümkündür. Park sahasında dağ turizmine meraklı olanlar için de imkân mevcuttur. Parkın her köşesinde manzara çok çeşitli ve günün her sa-atinde değişik güzelliktedir.

3- ORMAN ĐÇĐ DĐNLENME YERLERĐ - Beynam Orman Đçi Dinlenme Yeri

Tel: 417 22 32

Günübirlik kullanıma açık 1.601 Ha. genişliğindedir. Ankara'ya 40 ki-lometre Ankara - Kırşehir Karayoluna 3 kilometre mesafededir. 1983 yılında kurulmuş olup, piknik üniteleri ve kır gazinosu bulunmaktadır. Tabii bitki örtüsü karaçamdır.

- Çamkoru Orman Đçi Dinlenme Yeri

Tel: 751 1254

Günübirlik kullanıma açık olup, 1957 yılında kurulmuştur. 27 Ha. ge-nişlikte ve Ankara'ya 100 kilometre mesafededir. Bitişiğinde Geyik Üretim Đstasyonu vardır.

75

- Güven - Karagül Orman Đçi Dinlenme Yeri

Günübirlik kullanıma açık ve genişliği 15 Ha. civarındır. 1989 yılında kurulmuş olup, içerisinde iki adet pınar mevcuttur. Batı ve güneyi çam or-manları ile kaplıdır. Kızılcahamam - Çerkeş Yoluna 7 kilometre uzak-lıktadır.

- Hasebe Orman Đçi Dinlenme Yeri

Tel: 339 45 96

Günübirlik kullanıma açık ve 20 Ha. genişlikte bir sahadır, 1970 yılında kurulmuş olup Nallıhan'a 3 kilometre mesafededir. Đçerisinde Hoşebe Türbesi

bulunmaktadır.

- Karagül Orman Đçi Dinlenme Yeri

Tel: 833 23 93/833 20 57

Günübirlik kullanıma açık olup, 1961 yılında kurulmuştur. Ankara'ya 70, Çubuk'a 27 kilometre mesafededir. Đçerisinde 2.35 Ha. genişlikte volkanik

bir göl vardır.

- Sorgun Orman Đçi Dinlenme Yeri

Günübirlik kullanıma aç.k ve genişliği 200 Ha. dır. 1989 yılında ku-rulmuş olup, Güdül - Yeşilöz - Çeltikçi Karayoluna 20 kilometre me-safededir.

- Söğütözü Orman Đçi Dinlenme Yeri

Tel: 440 96 61

Günübirlik kullanıma açık, 5 Ha. genişliğinde bir sahadır. 1963 yılında

kurulmuştur. Đçerisinde Atatürk'ün dinlenme evi ve Tabiat Müzesi vardır.

- Tekkedağı Orman Đçi Dinlenme Yeri

Tel: 785 U 74

Günübirlik kullanıma açık, 5 Ha. genişlikte bir sahadır. Beypazarı'na 17 kilometre mesafede olup, 1976 yılında kurulmuştur.

- Vluhan Orman Đçi Dinlenme Yeri

Günübirlik kullanıma açık ve 2 Ha genişliktedir- I%4 yılında kurulmuş olup, Nallıhan'a 30 kilometre mesafededir

76

XL KAMP YERLERĐ

0.S.L KAMPI Bayındır Barajı 12. kilometre Tel: 372 27 31 Açık olduğu dönem: Nisan - Eylül ayları arası

Karavan ve çadır sahaları, elektrik, sıcak su, lokanta, gazino, yüzme havuzu, wc, çamaşır ve bulaşık yıkama üniteleri mevcuttur.

Ulaşım : Kayaş - Yeniyol Belediye otobüsleri, tren ve dolmuşla sağ-lanabilir.

- YAYLA MOKAMP Ankara Đstanbul Yolu 108. Km. Yayla Tesisleri Tel: 751 51 01

77

Xn. YEME ĐÇME TESĐSLERĐ 1) BĐRĐNCĐ SINIF LOKANTALAR

- Âtakule Çankaya Cad. Âtakule Tel: 440 74 12 Faks; 438 54 34

- ÇırağanhEt Konya Yolu Üzeri Fen Lisesi Tel: 284 11 11 Faks: 284 49 66

- Cengiz Kaan Uğur Mumcu Cad. No:37/A G.O.P Tel: 446 02 50 Faks: 437 51 01

- Chez-Le Belge Konya Asfaltı Üzeri No: 86 Gölbaşı Tel: 484 14 78 Faks: 484 14 78

-Devran Çankaya Belediyesi Spor Tesisleri Tel: 490 79 52 Faks: 491 05 61

- El Torito Billur Sk. No: 17 K. Dere Tel: 466 41 02 Faks: 468 71 19

- Göksu Bayındır Sok. No:22/A Kızılay Tel: 4312219 Faks: 431 22 19

- Gölan Haymana Yolu No: 150 Gölbaşı Tel: 484 63 73 Faks: 484 63 75

- HardRockCafe Duyu Sok. No:2/23 Çankaya Tel: 4406006 Faks; 440 88 54

- Ivy Restoran Đran Cad. No:35 K. Dere Tel: 466 45 70-71 Faks: 466 45 44

- Kubbeate Turan Güneş Bul. 45. Sfc. No:3/A Tel: 490 22 22 Faks: 490 12 13

-Primo Uğur Mumcu Cad. No:88 G.O.P. Tel: 446 17 27 Faks: 446 17 27

- RV Atatürk Bul. No:243/D K. Dere Tel: 427 03 76 Faks: 426 89 32

- Sports International Lodumlu Mah. Bilkent 1. cad. Tel: 266 71 00 Faks: 166 71 23

78

- Tagaddi Kızılırmak Mah28 Sok. No: l Söğütözü Tel: 286 10 17 Faks: 286 06 82

- Uludağ Denizciler Cad. No:54 Ulus Tel: 309 04 00 Faks:31218î9

- Wine House Arif Nihat Asya Sk. No:37 Oran Tel: 490 86 74 Faks: 490 40 34

2) ĐKĐNCĐ SINIF LOKANTALAR - Akdeniz-Akdeniz

Galip Dede Sok.No.5/D Farabi Tel: 427 69 33 Faks: 467 52 24

- Ankara-Hüsrev Osmanlı Cad. No:27/A Balgat Tel: 284 73 73 Faks: 285 79 57

- Assos Ferit Recai Ertuğrul Cd. No:2/B Tel: 491 31 12 Faks: 491 31 14

- Atatürk Buz Pateni ve Lokantası Kurtuluş Parkı Îçi-Kurtuluş Tel: 433 04 22 Faks: 446 04 89

- Av Köşkji f ' 7.Cad:36'sk. 12/ABahçelievler Tel: 2.123696 Faks: 212 31 31

- Ayna Azerbaycan Cad. No:41 B. Evler

•Tel: 2153400 Faks: 215 34 09 - Aysa,

Haymana Asfaltı 2. Km Gölbaşı . Tel: 4841706 - Bey Konağı

Karyağdı Sok. No:20 A.Ayrancı 'Tel: 4405008 '- Beykoz

Abdullah Cevdet Sok. No: 14/1 Çankaya Tel: 441 70 80 - Faks: 441 71 56

- Beykoz Karşıyaka Mah. HaymanaYoîu Gölbaşı -Tel: 441 70 80 Faks: 441 71 53

- Beyler Sofrası Filistitf Cad. Đlgaz Sok.No:10 Çankaya Tels 446 65 41 Faks: 446 65 52

79

• Birbaran AImteri Bulvan 211. Sok. No: 3 Batıkent Tel: 385 37 07 Faks: 354 62 63

-Biz Reşit Galip Cad. Hatır Sok.No:4 Tel: 436 20 00 Faks: 436 58 38

• Budakaltı Budak Sk.No:6 Çankaya Tel: 427 72 71 Faks: 427 32 52

-Çıpa Sancak Mah. No:44 Yıldız Tel: 439 80 60 Faks: 441 62 77

-Caffein 25. Sk.No:10 Bahçelievler Tel: 2122907

• Çamaltı Akyarma Çamaltı Res. Kızılcahamam Tel: 733 53 83

• Çamkonı Onur Çamkoru Orman Đçi Dinlenme Yeri

Tel: 751 12 54 -Çankaya Piri Reis Ahmet Mithat Efendi Sk.No:4 Tel: 441 41 19 • Çeşni S.Cad.No:23/A Emek Tel: 212 26 76 Faks: 212 26 76

•Chef Kuleli Sk.No:28/A GOP Tel: 446 17 00

• Cult Köroğlu Cad.Küpe Sok.No:8/8 G.O.P Tel: 447 63 90

• Dining Room Üskup Cd.No:24/2 K.Dere

• Exlibris

Konur Sk. No:41Kızılay Tel: 4194837

• G.O.P.Amisos Filistin (Hemşeri)Sok.No:28 G.O.P Tel: 446 83 45 Faks: 446 83 45

80

• Gaziosmanpaşa Gar Çankaya Horasan Sk.No:2/B G.O.P Tel: 447 52 68 Faks: 447 52 68

• HBV Anadolu

Sokullu Mehmet Paşa Cad. Đğde Sok. Dikmen Tel: 479 04 69 Faks: 480 89 59

• ihtiyar Balıkçı Anadolu Bulvarı No: 138 Eskişehir Yolu

• Jade Cinnah Cd.Ahenk Sk.No:2

Tel: 440 40 4Đ • Kıraç Mantı

85.Sok No:3 Emek Tel: 223 82 52

• Kıraca Koza Sok. No: 153/1 G.O.P Tel:

437 88 44 • Karaf

Uğur Mumcu Cad No: 96/A-8 Tel: 436 31 01 Faks: 446 20 71 Kebap 49 BüJten Sk.No:5 K.Dere

Tel: 466 37 37 Faks: 428 43 79 • Keyzi Arjantin C?d Budak Sok.No5/l GOP Tel: 466 46 82 Kimmeria 3. Etap Ticaret Merkezi. No:2 Sincan Tel: 2825060-70 Knıght and Flıght

'Üsküp Sk.(CevreSk.)No:7/A Çankaya Tel: 466 39 30 Faks: 467 65 22 Köşe (Gezako) Arjantin Cad. No:2/BGOP. Tel: 466 09 66 Faks: 427 06 l O

• Küçükev

Haymana Yolu No: 149 Göihî 7e!: 484 20 22

-Küfe 35. Sok. No:38 Behçelievler Tel: 223 81 56

- Lazoli

Uğur Mumcu Cad. No: 48/A G.O.P Tel: 436 61 36 Faks: 437 36 89

- Mahzen Hafta Sk.No:25/B G.O.P Tel: 447 62 30

- Merkez

A.O.Ç.Çiftlik Cad. No:72 Tel: 211 02 20

-Mest AttarSok. No:10G.O.P Tel: 468 07 43 Faks: 468 60 29

- Meyhane 2 Koza Sk.No:157 Çankaya

Tel: 446 54 54 Faks: 447 81 00 - Mezzaluna

Ankuva Alışveriş Merkezi No:2 Çankaya Tel: 266 13 60 Faks: 266 13 58

- Mikado Japon

Zühtii Tigrel Cd. Türk-Japon Vakfi

Tel: 490 03 82 Faks: 490 46 29 - Mona Liza

Mahatmagandi Cad. No:44 Çankaya Tel: 447 25 25 Faks: 436 59 92

- Mum Işığı Geçim Sk. No:2l Kurtuluş Tel: 363 55 15 Faks: 433 08 84

- Müslüm Çağlar Haymana Cad. No: 127 Gölbaşı Tel: 4843191

- Đncek TYK Ankara Çevreyolu Đncek Sapağı Tel: 499 13 24 Faks: 499 13 25

-Neco YıldızevlerMah. 89. Sok. No:21 Tel: 441 03 03 Faks:442 34 02

82

- Net Piknik Đnkılap Sok. No:7 Kızılay Tel: 435 06 41

- New Century Mahatmagandi-Cad. No:84/A Çankaya

- Ney ve Mey Çan. mah. 249.Sok.No:3/9-10 Tel: 442 59 00 Faks: 442 58 78

- Nisan Pizza Meşrutiyet Cad. No:17/C Kızılay

Tel: 425 26 93 Faks: 425 61 87 - Öz Köroğlu

Uğur Mumcu Cad. Koza Sok. Tel: 446 54 64 Faks: 446 99 55

- Öz Seyhan Uğur Mumcu Cad. No:31/5 G.O.P

Tel: 4470647 - Rönesans

Karanfil Sk. No:38/A Bakanlıklar Tel: 4193570 ' -

- Sabahattin Babanın Yeri Uğur Mumcu Cad. No:102/A GOP

Tel: 436 82 82 - Safari Ocakbaşı

100. Yıl Bulvan 30/A No: l OSTĐM Tel: 354 22 46 Faks: 385 42 32

- Serçen Çankaya Cad. No:30

Tel: 439 25 84-86 Faks: 440 94 44 - Small Đkizler

Konur Sok.No:2Đ/16 Kızılay Tel: 417 82 82 -Su Nü Turan Güneş Bulvarı No:52 Oran Tel: 440 44 40 Faks: 441 12 88

- TgiFriday's Çankaya Cad. No: 14/A Çankaya Tel: 440 17 73 Faks: 441 05 11

-Tokana Sancak mah. 255.sok. No:6/7 Yıldız / Çankaya Tel: 442 30 96

- Trilye Balık Kes. Hafta Sk.No:! l Çankaya Tel: 446 59 76

- Usaş Esenboğa Hav. HmJçhatlar Tel: 398 03 08 Faks: 398 03 47

- Villa Restoran

Boğaz Sok.No:13 K.Dere Tel: 467 65 25 Faks: 427 08 38

- Washington Nenehatun Cad.No:97 G.O.P Tel: 445 02 12 Faks: 436 68 58

- Yakamoz Diplomat Sancak Mah. 249 Sk.No:77 Çankaya Tel: 439 50 50 Faks: 440 24 05

- Yeşü Vadi Kırlangıç Sok.No:12/B G.O.P Tel: 4270491

3) ÖZEL BELGELĐ LOKANTALAR - Bağevi

Horasan Sk. No:32 G.O.P Tel: 447 33 39 Faks: 447 41 60

- GM Kale Hisarevi Doyran Sok.No:3 Kaleiçi Tel: 312 69 03 Faks: 310 40 69

- Hatipoğlu Restoran Sevinç Sok.No:3 Altındağ Tel: 309 74 19 Faks: 309 74 19

- K*n«"~ılar Evi Hisariçi Kalekapı sok,No:28 Teî: 3100237 Faks: 312 56 01

- Mydonose

Çetin Emeç Bulvarı No:75Balgat Tel: 4781666 Faks: 478 00 92

84

-Tütav Uğur Mumcu Sok. No:24/A G.O.P Tel: 4472597 Faks: 440 96 01

- Zenger Paşa Konağı

Doyran Sok.No:13 Hisar Tel: 311 70 70 Faks: 311 40 60

4) KAFETERYALAR - El Paso

3. Cad.No:12/A Bahçelievler Tel: 222 00 49

- Happy Day's

Ziya Gökalp Cad.No:l8 Kızılay Tel: 434 21 06-07 Faks: 433 71 60

- Happy Day's Đran Cad. Karum iş Merkezi Kavaklıdere Tel: 468 52 44-45 Faks: 433 71 60

- Karum Pizza

Đran Cad. Karum Đş Mer. No:21/91 Kavaklıdere Tel: 468 52 39-40 Faks: 468 52 48

- Mc-Donald's Tunalı Hilmi Cad. Bilir Sok.No:3/17 Kavaklıdere Tel: 467 06 58 Faks: 427 19 44

- Mc.Donald's Atatürk Bulvarı No:89 Kızılay Tel: 4315956 Faks: 435 27 98

- Mc.Donald's -• CinnahCad.No:110/A Tel: 440 07 76 Faks: 441 16 20

- Mc.Donald's Atatürk Bul. No:143/A Bakanlıklar Tel: 425 25 60 Faks: 425 88 56

- Mc.Donald's Aşkaabat Cad.27.Sk.No:13 Bahçelievler Tel: 2132556 Faks: 222 62 65

- Mc.Doıtald's

Uğur Mumcu Cad.No:38/7 G.O.P Tel: 4468558 Faks: 446 85 60

85

- McDonald's Çetin Emeç Blv.No: 117 Balgat Tel: 284 10 04 Faks: 284 02 33

- Mc.Donald'5

Mesa Koru Sitesi Tic.Mer.No:2 Tel: 241 03 72-73 Faks: 241 03 74

- Schlotzsk's Deli Ankuva Đş Merkezi Bilkent Plaza Tel: 266 78 88 Faks: 266 78 79

- Wîmpy

Anıt Cad.No:8/16 Tandoğan Tel: 212 91 59 Faks: 222 91 66

- Yükseliş Turistik Tesisleri Söğütözü Cad. No:52 Söğütözü Tel: 286 99 70 Faks: 287 59 13

- Zirvekent Sporlum

Birlik Mah. 5. Cad. No:48 Yıldız Çankaya Tel: 495 47 90 Faks: 495 48 00.

XHI. GECE EĞLENCE ĐMKANLARI

1) MÜSTAKĐL EĞLENCE YERLERĐ - Altınkapı

Esat Cad. No:40 K. Esat Tel: 418 88 77 Faks: 417 17 71

- Altmnal Cinnah Cad. No: 67/A Çankaya Tel: 438 44 64 Faks: 440 57 21

- Ayıcığı Güfte Sok. No: 11 Kavaklıdere Tel: 425 68 93 Faks: 417 13 36

- Başkent Küçükesat Cad. No:33/E Küçükesat Tel: 488 03 63 Faks:425 80 84

- Şehrazat Sümer Sk. No:20/C Kızılay Tel: 230 16 43 Faks:2299233

-Final Büklüm Sok. No:6/19 Kavaklıdere Tel: 419 47 90-91 Faks: 418 25 85

86

- Fondue Willy Brand Sk. No:7/A Çankaya Tel: 439 11 11 Faks: 4385758

- Jackîes KırçiçeğiSok.No:lGOP Tel: 446 81 00 ' Faks: 44?"81 01

- Küllük GMK Bulvarı.No:98/A Maltepe Tel: 229 43 76 Faks: 230 60 02

- Maksim

Esat Cad.No:61/1 K. Esat Tel: 418 00 00 • Faks: 418 83 83

- Monamour

G.M.K.Bulvarı No:30/A Maltepe Tel: 229 76 19 Faks:230 78 14

- Manilya

G.MK. Bulvarı No:63/C Maltepe Tel: 231 02 01 Faks: 231 02 02

- Miami G.M.K. Bulvarı No:73/B Maltepe Tel: 2291121 Faks: 229 1858

- On Club Azerbaycan Cad. No:8/5 Bahçelievler

Tel: 2124909 Faks: 212 24 63 - The Club 20

Cevizli Dere Man. Konya Yolu Tel: 284 84 32

- Valentino Konur Sok. No:75 K.Dere Tel: 418 75 74 Faks: 425 56 39

-Yahkent Talatpaşa Bulvarı No:154/B Ulus Tel: 319 06 95 Faks: 362 74 42

- Yeni Royal Büklüm Sok.No:23/C K.Dere Tel: 418 73 70 Faks: 418 83 85

- Yeni Tropicana

Büklüm Sok.No: 7/18 Kavaklıdere Tel: 4254069

87

- Yeni Yakut G.M.K. Bulvarı No:55/A Maltepe Tel: 231 83 60 Faks:231 85 79

- Zıkkım

Kızılırmak Sok.No:12 Kızılay Tel: 419 68 05

2) BARLAR - 06 Opera

Konur Sok.No:24/A Kızılay Tel: 417 88 99

- Barley

Turan Güneş Bul. 48. SokNo:7/D Oran Tel: 490 88 33 Faks: 490 99 33

- Dipsomania AtakuleTur.Mer.8.PIazafcatNo:I32 Çankaya Tel: 440 72 36 Faks: 440 96 66

-Ki Bar

Adakale Sok.No:21/A Yenişehir Tel: 4334749

- MNL Fasıl KırkpmarSok.No:13/l Çankaya Tel: 440 81 85 Faks: 440 86 95

- Temptatîon

Karanfil Sk.No:34/A Çankaya Tel: 419 30 35

XIV. KAPLICA ve ĐÇMELER

- Ayaş Đçmesi ve Kaplıcası

Açık olduğu tarihler: 01 Mayıs - 30 Ekim Tel : (0312) 712 14 36 - 712 31 01 (02)

Ankara'ya 80 km., Ayaş'a 23 km. uzaklıkta, anayoldan 5 km. ileride, Ihça vadisi tabanında yer almaktadır. Şifalı sularının işletmeciliği bir şirket ta-rafından yapılmaktadır. Şirket işletmesine bağlı otel ve motellerin toplam 1000 yatak kapasitesi vardır. Tedavi amacvyla kullanılan kaplıca; otellerin dışında halka açık iki havuzu, dört özel banyosu, içme tesisleri ve Fizik Tedavi Enstitüsünün yanında lokantası, gazinosu ve diğer yardımcı üniteleri ile komple bir tesistir. Sıcaklık derecesi 51°C, debisi 15 it/sn, toplam mineraliz. 410 mg/lt, radyoaktivitesi 38 ş/Avp'dir. Rezervasyon için Ayaş Kaplıca ve Đçmelerine başvurulabilir.

Kaplıca ve içmeler; romatizma, nevralji, kadın hastalıkları, safra kesesi taşları ve böbrek kumlarının düşürülmesinde yardımcı olmaktadır.

- Ayaş Karakaya Kaplıcası

Açık olduğu tarihler: 01 Mayıs - 30 Ekim Tel: (0312) 712 18 67

Ankara'ya 58 km. uzaklıktaki Ayaş ilçesinde ve karayolu üzerinde bu-lunan Karakaya Termal Kaynağı'nın çıktığı yerde Selçuklular döneminden günümüze kalan tarihi bir hamamdır. Kaplıca suyunun sıcaklık derecesi 31°C, kaynak akım değeri 4.8 it/sn, radyoaktivitesi 22 ş/Avp'dir. Kimyasal bileşimi bikarbonattı, sodyumlu, kalsiyumlu ve karbondioksitlidir. Tarihi kaplıca ha-mamında dön özel banyo ve ikî havuz bulunmaktadır. Ayrıca mide, bağırsak, karaciğer, safrakesesi ve metabolizma rahatsızlıkları olan hastalar dışarıya yapılmış çeşmelerden çeşme olarak yararlanmaktadır. Kaplıca suyu; felç ve mafsal rahatsızlıkları, kadın hastalıkları, romatizma, nevrajlı ve nevrasteni gibi hastalıklara iyi gelmektedir.

- Başkent Üniversitesi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Merkezi

Karakaya Otopark Cad. No: l Ayaş Tel: (0312) 712 23 40 (41)

Ankara-Ayaş karayolu üzerinde belediye tarafından yaptırılmış olan kaplıca oteli, Başkent Üniversitesi tarafından kiralanarak Başkent Üni-versitesi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Merkezi olarak hizmete açılmıştır. 88 yataklı tesiste sürekli sağlık ekibi bulunmaktadır. Havuz, lokanta, tedavi ve rehabilitasyon birimlerinden başka spor ve kondisyon salonu bulunmaktadır.

- Beypazarı-Dutlu-Tahtah Kaplıca ve Đçmeleri Tel: (0312) 763 14 21

Ay aş-B ey pazarı yolunun 34. km.'sinden, güneydoğu yönünde sola ay-rılan yolun 5. km.'sindedir. Su kaynaklarından kaplıca ve içme olarak ya-rarlanılmaktadır. Su sıcaklığı 31-52°C, kaynak akım değeri 6 It/sn'dir. Banyo

kapasitesi 2468 kişi / gündür. Kaplıca suyu; klorürlü, sülfattı, sodyumlu, kal-siyumlu, karbondioksiti! bir bileşime sahiptir. Termal su ile banyo tedavisi yamsıra çamur tedavisi de yapılmaktadır, içme kürlerine de elverişli olan bu sulann; omatizma, deri hastalıklan, kadın hastalıklan, sinir ve sindirim sis-temi hastalıkları, böbrek ve idrar yollan ve metabolizma bozukluklannın te-davisinde olumlu etkileri görülmektedir. Aynca içme olarak karaciğer, saf-rakesesi ve pankreas üzerinde etkili olmaktadır.

- Karakoca Maden Suyu

Beypazan'nda bulunan maden suyu tesislerinde 12.000 şişe/saat kapasite ile üretim yapılmakta ve Türkiye çapında pazarlanmaktadır.

- Kapullu Kaplıcası

Beypazan'na 50 Km. uzaklıkta ve Sakarya Nehri kenanndadır. Ro-matizmal hastalıkların tedavilerinde yararlanılmaktadır.

- Çubuk Melikşah Kaplıcası

Esenboğa Melikşah Köyü Tel: (0312) 822 4211-12- 13

Esenboğa Havalimanı ayın m ı-Çubuk yolundan sola ayrılan yoldan 4 km. gidilerek ulaşılan Melikşah kaplıcası Ankara'ya 30 km. uzaklıktadır. Me-likşah Köyü'nün güneyinde bulunan iki termel kaynakta toplam kaynak akım değeri 20 it/sn ve sıcaklık 31°Cdir. Bu kaynak sulan kalsiyum, magnezyum ve bikarbonat içermekötedir. Termal sular romatizmal ağnlara ve bazı cilt so~ runlanna olumlu etki yapmaktadır,

- Haymana Kaplıcası

Haymana Merkez Kaplıcası Termal Oteli Çaldağı Man. Haymana Tel: (0312) 658 29 00 -01

90

Haymana Belediyesi Seyran Kaplıcası Ankara Belediyesi Seyran Kaplıcası Tel: (0312) 658 29 07

Haymana Belediyesi Medrese Kaplıcası Ofısaltı Haymana Tel: (0312) 658 29 02

Termal Otel Niyazi Siren Cad. Haymana Tel: 658 20 00

Ankara'ya 73 km. uzaklıktaki kaplıcaya Ankara-Haymana karayolu ile ulaşılmaktadır. Su sıcaklığı 44.5°C, kaynak akım değeri 4.8 it/sn, Ph değeri 6.8 dolayındadır. Suyun bileşimi; bikarbonat, kalsiyum, sodyum, magnezyum ve karbondioksitten oluşmaktadır. Banyo ve içme kürlerine elverişli olan ter-mal sular; karbondioksitten oluşmaktadır. Banyo ve içme kürlerine elverişli olan termal sular; romatizma, deri, kalp ve kan dolaşımı, nevralji, solunum yolu, kadın hastalıkları, sinirsel ve kas yorgunluğu hastalıklarına iyi gel-mektedir. Đçildiği takdirde mide, karaciğer, safrakesesi ve pankreas üzerinde olumlu etki yapmaktadır.

Đlçe merkezinde belediyeye ait üç kaplıca ve iki otel bulunmaktadır. Medrese, Seyran ve Merkez kaplıcaları ile birlikte Haymana'nın termal yatak kapasitesi günlük 2000 kişiye ulaşmaktadır. 68 yataklı Cimcime Kaplıca Oteli ile 120 yataklı Termal Oteli arasında bir fizik tedavi merkezi bu-lunmaktadır. Bu kaplıca merkezinde küvet havuz banyosu ışın ve fizik tedavi hizmetleri verilmektedir.

- Kızılcahamam - Şey Hamamı Kaplıcası Tel: (0332) 745 61 35-36

Kızücahamam,Çerkeş yolu üzerinde, Güvem Bucağı'nın 2 km. ba-tısında, Kızılcahamam'a 16 km. uzaklıktadır.

Su sıcaklığı 43°C, Ph değeri 6.5 olan kaplıca suyu; bikarbonath, sod-yumlu, kalsiyumlu, karbondioksiti! ve florürlü bir bileşime sahiptir. Banyo ve içme kürlerine elverişlidir. Romatizma, kalp ve kan dolaşımı bozuklukları, böbrek, idrar yollan ve kadın hastalıkları, mide ve bağırsak hastalıktan ile sinir hastalıklarının tedavisinde yararlanılmaktadır.

- Kızılcahamam Kaplıcası

Soğuksu Cad, No: l Kızılcahamam Tel : (0312) 736 16 48 - 736 55 42 - 736 30 01

7361644

Kızılcahamam kaplıca suları, Kızılcahamam Belediye'si sınırları Đçinde ve kent merkezinde yer almaktadır. Ankara'ya 75 km. uzaklıktadır. Kaynak

91

akım değeri 60 It/sn, su sıcaklıkları 44-86.5°C ve Ph değeri 7 olan Kı-zılcahamam kaplıca sulan, 8640 kişi/gün/banyo ve temel termal yatakarz ka-pasitesine sahiptir. Bikarbonatlı, klorürlü, sodyumlu, karbondioksiti! ve ar-senikli bir bileşime sahip olan termal sular; romatizma, kalp ve kan dolaşımı, sinirsel ve kas yorgunluğu, sinirsel hastalıklar, karaciğer ve safrakesesi, eklem ve kireçlenme Rahatsızlıkları, iç salgı sistemi rahatsızlıkları, sindirim sistemi ve beslenme bozukluklarının tedavisinde olumlu etki yapmaktadır.

Kent merkezinde bulunan otel ve tesisler:

- Patalya Termal Resort (****) Soğuksu Milîi Parkı içi Tel : (0312) 736 02 00 (10 hat)

- Ab-ı Hayat Termal Oteli (****) Kızılcahamam

Tel: (0312) 736 56 20

- Çam Oteli

Soğuksu Milli Parkı içi

Tel: (0312) 736 53 97

- Kızılcahamam Kaplıca Oteli (*) Soğuksu Cad. No: l Kızılcahamam Tel: (0312) 736 16 44 - 736 30 01

- Kızılcahamam Maden Suyu

Kızılcahamam'a 4 kilometre uzaklıkta ve l .050 metre yüksekliktedir. Su sıcaklığı 34°CdĐr. Suyun debisi 0.7 It/sn, radyoaktivitesi 30 ş/Avp'dir. Günde 15.000 şişe maden suyu şîşelennıektedir. Su; mide, karaciğer ve safra yol-larının dışında dolaşım sistemi rahatsızlıkları, bronşit ve kalp ra-hatsızlıklarının tedavilerinde yararlanılmaktadır.

92

XV - KONGRE - SERGĐ SALONLARI VE FUAR ALANLARI l-

KONGRE - SERGĐ SALONLARI

ADRES - TEL KONGRE SALONU SERGĐ SALONU SEZON GÖRSEL - ĐŞĐTSEL MALZEMELER

ADET KAPASĐTE(KĐ$i) ADET KAPASĐTE (m2)

Altınpark ĐrfanBaştuğ Cad. Aydınhkevler Tel: 3179670 Fax; 3176852

1 1.100 1 5.000 m2 Bütün yıl Sinevizyon, slayt, tepegöz

Atakule ÇANKAYA Tel; 441 24 67-440 70 60

1 750 — — Bütün yıl Ses düzeni

Atatürk Kültür DĐI ve Tarih Yüksek Kurumu Atatürk Bulvan 217 Kavaklıdere Tel: 428 61 00 - 04

2 270 210 2 27

25 Bütün yıl Film makinesi, TV, video, ses düzeni, tepegöz, slayt, epidiaskop

Atatürk Kültür Merkezi Hipodrom Tel: 341 1418 Fax: 341 14 16

1 230 1 3555 Bütün yıl Video, TV, multivizyon, sinevîzyon, tepegöz, slayt makinesi, film makinesi, ses düzeni

Devlet Đstatistik Merkezi Đrfan Baştuğ Cad. Aydmlıkevler Tel: 3179670 Fax: 3176852

1 150 - - Bütün yıl Tepegöz

AHRITS . TRT KONGRE SALONU SERGĐ SALONU

SEZON GÖRSEL - ĐŞĐTSEL MALZEMELER ADET KAPASĐTEfKisi) ADET KAPASĐTE (m2)

DSÎ Genel Müdürlüğü A Blok Yücetepe Tel: 418 3407

1 435 — — Haziran -Temmuz, Ağustos hariç bütün

yi Ses düzeni

Karayolları Genel Müdürlüğü Yücetepe Tel:4191430 Fax:4254738

1 650 _ — Bütün yıl

Ses düzeni, simültane sistem, film makinesi, slayt makinesi, tepegöz, video, TV, epidiaskop, projeksiyon makinesi

Milli Kütüphane Başkanlığı Bahçelievler Son Durak Tel: 212 62 00 Fax:2230451

2 274 50 1 300 Temmuz - Ağustos

hariç bütün yıl

Film makinesi, slayt maki-nesi, tepegöz, video, TV, simültane sistem, mikrofilm, ses düzeni

M.T.A. Genel Müdürlüğü Eskişehir Yolu Tel: 287 34 30 - 85 Telcx: 42741 mtatr Fax:2879188

3 575 125 50

1 593 Bütün yıl

Simültane sistem, film makinesi, tepegöz, slayt makinesi, video, TV, sine-vizyon, ses düzeni, copy-board, LSD projeksiyon makinesi

vû LA

AT1P17Ç TT?T KONGRE SALONU SERGĐ SALONU

SEZON GÖRSEL - ĐŞĐTSEL MALZEMELER ADET KAPASĐTE(Kı$i) ADET KAPASĐTE (m2)

SSK Genel Müdürlüğü Mithatpaşa Cad. 1 Kızılay Tel: 430 20 50 Fax:433 1467

1 375 — — Bütün yıl

Film makinesi, TV, video, projeksiyon makinesi, tepegöz, ses düzeni, slayt makinesi

T.O.B.B. Başkanlığı Atatürk Bulvarı 149 Bakanlıklar Tel: 418 17 61 Fax;4183268

3 297 50-65

1 150 Bütün yıl Film makinesi, projeksiyon makinesi, slayt makinesi, slayt, TV, video, simültane sistem, ses düzeni

A.Ü.Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Atatürk Bulvarı 45 Sıhhiye Tel: 310 32 80 -94 Fax:3105713

1 545 1 54 Bütün yıl Ses ve ışık düzeni

A.Ü. Eczacılık Fakültesi Tandoğan Tel: 212 68 05 -09

1 400 __ — Temmuz - Ağustos hariç bütün yıl

Slayt makinesi, tepegöz, ses düzeni

ADRES - TEL

KONGRE SALONU SERGĐ SALONU

SEZON GÖRSEL - ĐŞĐTSEL MALZEMELER ADET KAPASĐTEDĐR ADET KAPASĐTE (m2)

Ci.Ü. Eczacılık Fakültesi

Hipodrom Tel. 2126645-47 1 200 — — Bütün yıl

Slayt makinesi, tepe-göz, video, TV

Pax:2235018

Hacettepe Üniversitesi Hasırcılar Cad. Sıhhiye Tel; (Merkez) 310 35 45 (Beylepe) 235 25 00 Telex: 0607 42237 htktr

Merkez 2

Beytepe

700, 90, 60, 248, 72 100, 145

Merkez 1,3

Beytepe

160 Sonbahar, Kış, Đlkbahar

Film makinesi, Projeksiyon makinesi, slayt makinesi, tepegöz, simültane sistem,

Fax: (Merkez) 310 55 52 (Beytepe) 235 25 75

Orta Doğu Teknik Üniversitesi Eskişehir Yolu Tel: 210 41 51 Tclex: 42761 odtk tr Fax:21041 54

1

65 360 120 40 80 70 73

2 90 100 Eğilim süresince

Slayt makinesi, tepegöz, simültane sistem, ses dü-zeni TV, video, ses düzeni, projeksiyon makinesi,

50 TODAĐ

Yücetepe l.Cad. 8 Anıttepe Tel: 229 35 90-229 34 91

1 325 — — Bütün yıl Slayt, Tepegöz, Projeksiyon makinesi

Fax: 231 38 81

ADRES - TEL


SEZON GÖRSEL - ĐŞĐTSEL MALZEMELER ADET KAPASĐTE(Kişi) ADET KAPASĐTE (m2)

AdorAItmel Oteli 350 Tandoğan Meydanı G.M.K. Blv. 151 Tel: 23 177 60 Telex: 44419 ebottr

4 100 50 15

— — Bütün yıl Ses Düzeni, slayt, Tepegöz, kasetçalar, T.V. Video

Fax: 230 23 30

Ankara Best Otel

Atatürk Bulvarı 195 Kavaklıdere

1 300 — — Bütün yıl Tüm teknik cihazlar

Tel: 467 08 80-468 1 1 22 Telcx: 46607 bst tr Fax: 467 08 85

Ankara Dedeman Oteli Akay Cad. Büklüm Sok. 1 Tel: 417 62 00 (15 Hat) Telcx: 42408 dede tr Fax:41762I4

4

300 450 500 850 1 75 Bütün yıl

Tepegöz, ses düzeni Slayt, video, TV, simültane sistem, Overead-Projektör

Best Apart Otel Uğur Mumcu Sok. 71 G.O.P. Tel: 446 80 80

2 500 500 — — Bütün yıl

set, ses düzeni, projeksi-yon,

Fax: 446 80 90

ADRES - TEL


SEZON GÖRSEL - ĐŞĐTSEL MALZEME LER ADET KAPASĐTE(Kişı) ADET KAPASĐTE (m2)

Bilkent Oteli 10-20 Lodumlu Köyü Bilkent 10-20 (3) Tüm teknik cihazlar Tel: 266 46 81 -88 Fax: 266 46 79

9 35-40 (6 adet)

4 10 20

Bütün yıl. Ses düzeni, slayt, tepegöz, perde, T.V.

150

Büyük Ankara Oteli

Atatürk Bulvarı 183 Kavaklıdere Tel: 425 66 55 Telex: 42398 gtel tr

2 600 80 1 200 Bütün yıl

TV, video, sinevizyon Ses düzeni, Tepegöz, Slayt Perde

Fax: 425 50 70

Büyük Sürmeli Oteli 750

Cihan Sok. 6 Sıhhiye * Tel: 23 176 60 (10 HatJ Telex: 44110 sbotr Fax:4295176

6 450 350 90 45

— — Bütün yıl tepegöz, perde, epidiaskop TV, video, sinevizyon Film ve slayt makinesi,

25

Hilton Oteli 600

250

tepegöz, video, TV, ses Tahran Cad. 12 170 düzeni Kavaklıdere Tel: 468 28 88 Telex: 46705 lııa tr

8 150 130 60

— — Bütün yıl Flipchart, tepegöz, projek-tör,spot ışıklar, kaset çalar,

Fax: 468 09 09 50

ADRES - TEL


SEZON GÖRSEL - ĐŞĐTSEL MALZEMELER ADET KAPASĐTE(Kışi) ADET KAPASĐTE (m2)

îçkale Oteli G.M.K. Blv, 89 Maltepe Tel: 231 77 10 -12 Telex: 44336 Fax:2306133

3 450 - 500 200 - 250 150

__ — Bütün yıl kayıt aleti, perde, T.V. Video - slayt, tepegöz

Kent Otel MĐthatpaşa Cad. 4 Yenişehir Tel: 435 50 50 (24 Hat) Telex: 46428 tr Fax: 434 46 57

4 300 150 30 25

Bütün yıl

Slayt, tepegöz, video, TV, ses düzeni

Sheraton Oteli Noktalı Sok. Kavaklıdere Tel: 468 54 54 (40 hat) Telex: 46506 Fax:4671136

5 600 60 60 20 20

— — Bütün yıl Tüm teknik cihazlar

Stad Otel istiklâl Cad. 20 Ulus Tel: 3 10 48 48 (20 Hat) Telex: 42248 has tr Fax:3l08969

2 60 20 — — Bütün yıl

Tepegöz, slavt, flipchart, TV, video

2- FUAR ALANLARI

YERĐ TEL KAPALI-ACIK ALAN fnA

Altın Park irfan Baştuğ Cad. 142 AYD1NLIKEVLER 3179668-31731 58 Açık: 14.000, Kapalı: 25.000

Atatürk Kültür Merkezi

Atatürk Bulvarı 183 BAKANLIKLAR

*Devlet Güzel Sanatlar Galerisi Necatibey Cad. 55

Noktalı Sok. KAVAKLIDERE

342 10 10

425 66 55

229 30 37

468 54 54

Açık , Kapalı: 30.000

Kapalı: 1.000

Kapalı: 200 Kapalı:

622

* Devlet Güzel Sanatlar galerisi sergi etkinlikleri için kullanılmaktadır.

HĐPODROM

Büyük Ankara Oteli

Sheraton Oteli

XVI - SPOR l-SPOR TESĐSLERĐ

1999 yılı itibariyle Ankara merkez ve ilçelerinde bulunan spor tesislerine ait bilgiler aşağıda belirtilmiştir.

TESĐSĐN ADI

Atatürk Spor Salonu Yaşar Doğu Spor Salonu Cimnastik Spor Salonu Taekvando Spor Salonu Boks Spor Salonu ve Kanıp Eğ. Mrk. Sporcu Eğt. Sağlık Arş. Mrk. Eksrim Spor Salonu Halter Spor Sal. ve Kamp Eğt. Mrk. 19 Mayıs Stadyumu Ziya Ozan Açık Yüzme Havuzu Yıldıray Daş Tenis Kortları 19 Mayıs Havalı Silah. Atış Pol. 19 Mayıs Futbol ,sahalan (2 adet) AH Naili Moran Atletizm Sahası Ali Naili Moran Atletizm Kapalı Sahası Cebeci Đnönü Stadyumu Hentbol Spor Salonu Altındağ Spor Salonu Altındağ Basketbol Sahası Altındağ Voleybol Sahası Amttepe l Nolu Futbol Sahası Anıttepe 2 Nolu Futbol Sahası Amttepe 100. Yıl Açık Yüzme Havuzu Amttepe 100. Yıl Kapaiı Yüzme Havuzu Anıttepe Atletizm Sahası Selim Sırrı Tarcan Spor Salonu

KAPASĐTESĐ

4.370 750

1.350 1.350 1.350

Tribünsuz 150

Tri bunsuz 23.045

1.500 Tribünsüz Tri bunsuz

3.000 3.000

Tribünsüz 35.000

500 1.350

Tribünsüz Tribünsüz Tribünsüz Tribünsüz Tribünsüz

250 Tribünsüz

1.640

TESĐSĐN BULUNDUĞU YER

19 Mayıs Spor Kompleksi 19 Mayıs Spor Kompleksi 19 Mayıs Spor Kompleksi 19 Mayıs Spor Kompleksi 19 Mayıs Spor Kompleksi 19 Mayıs Spor Kompleksi 19 Mayıs Spor Kompleksi 19 Mayıs Spor Kompleksi 19 Mayıs Spor Kompleksi 19 Mayıs Spor Kompleksi 19 Mayıs Spor Kompleksi 19 Mayıs Spor Kompleksi 39 Mayıs Spor Kompleksi 19 Mayıs Spor Kompleksi 19 Mayıs Spor Kompleksi Cebeci Spor Kompleksi Cebeci Spor Kompleksi Altındağ Spor Kompleksi Altındağ Spor Kompleksi Altındağ Spor Kompleksi Anıttepe Spor Kompleksi Anıttepe Spor Kompleksi Amttepe Spor Kompleksi Amttepe Spor Kompleksi Anmepe Spor Kompleksi Gençlik Parkı Kars. DDY. Lojm. Yanı

TESĐSĐN ADI

Ayaş Spor Salonu Ayaş Futbol Sahası Bala Futbol Sahası Bala Spor Salonu Y. Mahalle Futbol Sahası Y. Mahale Basketbol Sahası Ş.Koçhisar Futbol Sahası Ş. KoçhĐsar Spor Salonu Beypazarı Futbol Sahası Beypazarı Spor Salonu Sincan Futbol Sahası Sincan Spor Salonu K. Hamam Futbol Sahası K. Hamam Spor Salonu Güdül Futbol Sahası Güdül Spor Salonu Çubuk Futbol Sahaları (2 Adet) Çubuk Spor Salonu Eryaman Futbol Sahası Eryaman Yedek ÇĐm Parkı 2 adet Eryaman Atış Poligonu Haymana Futbol Sahası Haymana Spor Şatonu Kalecik Futbol Sahası Kalecik Spor Salonu Polatlı Stadyumu Polatlı Spor Salonu Nallıhan Futbol Sahası Nallıhan Spor Salonu Elmadağ Kayak Tesisi Elmadağ Teleski Tesisi Gölbaşı Su Sporları Tesisi Saim Onhon Kapalı Maneji Bedri Böke Açık Maneji

KAPASĐTESĐ

250 Tri bunsuz

500 500

1.000 Tribünsüz

1.000 250

1.000 250 500

2.500 1.000

250 500 500

5.000 250

Tribünsüz Tribünsüz TıĐbünsüz

500

500 250

2.000 1.500

500 500

Tribünsüz Tribünsüz Tribünsüz Tribünsüz 250

TESĐSĐN BULUNDUĞU YER

Ayaş tlçesi Ayaş ilçesi Bala ilçesi Bala ilçesi End. Meslek Lisesi Yanı End. Meslek Lisesi Yanı Ş. Koçhisar ilçesi Ş. Koçhisar ilçesi Beypazarı tlçesi Beypazarı tlçesi Sincan Spor Kompleksi Sincan Spor Kompleksi Kızılcahamam ilçesi Kızılcahamam îlçesi Güdül ilçesi Güdül ilçesi Çubuk ilçesi Çubuk Đlçesi Eryaman Spor Kompleksi Eryaman Spor Kompleksi Eryaman Spor Kompleksi Haymana ilçesi Haymana îlçesi Kalecik ilçesi Kalecik ilçesi Polatlı ilçesi Polatlı Đlçesi Nallıhanllçesi Nallıhan Đlçesi Elmadağ ilçesi Elmadağ ilçesi Gölbaşı ilçesi Atatürk Orman Çiftliği Yanı Atatürk Orman Çiftliği Yanı

2 - KIŞ SPORLARI

Ankara'ya 26 kilometre uzaklıktaki Elmadağ Kayak Merkezinde, kar ka-lınlığı 30 - 40 cm'yĐ bulan kış aylarında kayak yapma imkânı mevcuttur. Karın yerde kalış süresi üçbuçuk aydır. 650 metrelik bir kayak parkuru, 300 ve 650 metrelik 2 adet teleskĐ bulunmaktadır.

Elmadağ Kayak Merkezinde; otoparkı, restoranı, kafeteryası ve diskoteği bulunan 33 yataklı turistik bir tesis olan Elmadağ Dağ Evi'nin yanı sıra, bazı kurum ve kuruluşların sadece kendi mensuplarına hizmet verdiği tesisler de vardır.

Ayrıca Ankara'da biri Kurtuluş Parkı içinde, diğeri Bahçelievler Son-durakta olmak üzere, iki adet de buz pateni sahası bulunmaktadır.

3 - HAVACILIK SPORLARI

Türk Hava Kurumunun havacılık çalışmaları Türk Kuşu tarafından yü-rütülmektedir. Bu çalışmalar uçuş, planör, paraşüt ve model uçak dallarında sür-dürülmekte olup, her yıl paraşüt ve model uçak dallarında yarışmalar düzen-lenmektedir. Hipodrom Caddesindeki paraşüt kulesinde paraşütle at-lama, Etimesgut tesislerinde uçuş, planör imkânlarından ücret karşılığında yararlanmak mümkündür.

4 - GENÇLĐK ve ĐZCĐLĐK MERKEZLERĐ - Ankara Gençlik Merkezi ' 19 Mayıs Stadyumu içi

Tel: 311 3743

- Yenimahalle Gençlik Merkezi Ragıp Tuzun Cad. 4. Durak No. 114/17 YENĐMAHALLE Tel :3156401

- Çamlıdere Çamkoru Gençlik ve Đzcilik Merkezi CAMLIDERE Tel: 753 21 65

5-SPORKLÜPLERĐ Ankara Atlı Spor Klübü

Çiftlik Cad. No. 22 BEŞTEPE Tei: 213 21 92

- Ankara Binicilik Đhtisas Klübü Çiftlik Cad. Đlker Tuncay Sok. No:34 BAHÇELĐEVLER Tel: 222 74 95

103

Ankara Dağcılık ve Kış Sporları Đhtisas Klübü: G.M.K. Bul. 57/1 MALTEPE Tel: 3291447

ANKART (Ankara Karting ve OtomobU Sporlan Klübü) Kahramankadın Sok. No: 18/9 G.O.P Tel: 436 92 59 Faks: 437 87 17

Ankara Golf Klübü Erkeksu Çiftliği YenikayıMah. Yenikent SĐNCAN Tel: 490 32 55 - 56 Fax : 490 54 90

Ankara Tenis Klübü 19 Mayıs Spor Tesisleri ULUS Tel: 310 71 74

Ankara Eskrim Klübü 19 Mayıs Spor Tesisleri ULUS Tel: 310 68 82

Kavaklıdere Sporting Klübü Đran Cad. 4 KAVAKLIDERE Tel: 427 14 73

Türkiye Jokey Klübü Çiftlik Cad. Emniyet Mah. No:26/A BEŞTEPE Tel: 212 46 61 Faks: 212 90 84

Ankara Şehir Klübü Uğur Mumcu Cad. No:88 G.O.P Tel: 446 17 27

Ankara Fitness Klübü Uğur Mumcu Cad. KırçĐçeği sok. No:3/4 G.O.P Tel: 447 68 20

Mars Bowling Atatürk Orman Çiftliği Tel: 332 52 50

Bilkent Sports International Lcad.06533Bilkent Tel: 266 71 35

104

XVII. AVCILIK VE BALIKÇILIK

l- AVCILIK Geniş bir alana sahip olan Ankara çok çeşitli av hayvanları barındır-

maktadır. Bunların başında keklik, çil keklik, tavşan gelmektedir ve yaban ördekleri ile yaban kazları bunları takip eder.

Nallıhan, Beypazarı, Kızılcahamam, Çamlıdere, Çubuk ve Güdül ilçeleri dahilinde kalan ormanlık kesimlerde ayı, vaşak, yaban domuzu, geyik bu-lunmaktadır. Nallıhan ve Beypazarı civarında yakın yıllara kadar yaban ko-yunu da lokal bir yayılışa sahip iken Sarıyar Barajı inşaatı tamamlandıktan sonra nesli tükenmiştir. Ankara'nın her tarafında yırtıcılardan kurta rastlamak mümkündür. Tilki de bol miktarda vardır. Bunlardan başka porsuk, kokarca, tavşan, kakım, gelincik gibi hayvanlara rastlanabilir. Ayrıca üveyik, yabani güvercin, bağırtlak, toy ve mezgeldek gibi kuşlar da bulunmaktadır.

Orman Bakanlığı'nca Tefrik ve Tesis Edilen Yaban Hayatı Koruma Sahaları ile Yaban Hayvanı Yetiştirme Sahaları:

Ankara - Beypazarı Kapaklı Yaban Hayatı Kanıma Sahası:

Kuzeyi: Kızılcahamam - Beypazarı işletme sının; Doğusu: Ayıkuzu Tepesi'nden Güvercinlik Tepe'ye giden hat bu tepeden 18'nci ve 19'ncu bö-lümleri ayıran hattan Karanlık dereye, Karanlık dereyi takiben 32 nolu bölme sınır noktasından kasaların Doruk tepeye çıkan sırt hattı; Güneyi: Kasaların Doruk tepeden Dedeninkaşı tepesi, Orta tepe Urus Yaylası, Türkeş kabalığı, Develi Yaprak Tepesi'nden Dikenli tepeye inen hat; Batısı: Dikenli Dere de-vamı Cuma deresi, buradan Saray Yaylası ve Baş Yayla'ya uzanan hat.

Ankara - Nallıhan Saçak Yaban Hayatı Koruma Sahası:

Doğusu: Nallıdere Çayı; Güneyi: Nal lidere Çayı ile Avdallar deresi nin kesiştiği yerden Đtibaren batıya doğru Tahtalık tepe Kapı Yan tepe, Ortacal tepe, Ayvacık tepe ve Akçulîuk tepe; Batısı: Akçulluk tepeden Tepeyurt ve Tekkeköy yol ayırımına, yolu takiben kuzeye doğru Yeldeğirmeni tepe, Ka-kirek tepe, Sarıkaya tepe, Duvakhkaz tepe, Saçaklı tepe ve Düzenlik tepe; Kuzeyi: Ayı Yatağı tepe ve Koruluğun Başı tepeden Seri sınırını takiben Nallıdere Çayına ulaşan hat.

Ankara - Nallıhan Davııtoğlan Yaban Hayatı Koruma Sahası:

Güneyi: Beypazarı - Nallıhan yolu üzerinde Davutoğlan köyünden baş-layarak Çayırhan köprüsü ve yeni açılan Akçabayır yolu ayrımına; Batısı: Yeni açılan Akçabayır yolunu takiben Akçabayır çiftliğine; Kuzeyi ve Do-ğusu: Akçabayır çiftliğinden Davuîoğlan köyü ve Beypazarı - Nallıhan as-faltına birleşen yol arasında kalan saha.

Ankara - Nallıhan Emremsultan Yaban Hayatı Koruma Sahası:

Kuzeyi: Nallıhan Đlçe Merkezinden, Eskişehir yol ayrımından, Em-remsultan köy sapağına kadar olan Nallıhan - Ankara asfalt; Doğusu' Em-remsultan Köy sapağından asfaltı takiben Sakarya nehri üzerindeki köprüye; Güneyi: Sakarya Nehri ve Gökçekaya Barajı; Batısı: Gökçekaya Barajından Nallıdere boyunca Eskişehir yol ayrımına kadar olan hal arasında kalan saha:

105

Av Mevsimine Ait Đl Av Komisyonu Kararlan ve 62 Sayılı Merkez Av Komisyonu Karan Madde 8/h uyarınca Tespit Edilen Yasak Av Sa-haları:

Balâ: Kuzeyi ve Doğusu: Ankara - Balâ makasından itibaren devamla, Çiğdemli, Yaylalıözü, Sofular, Karahanızah köy yolunun Konya asfaltını kestiği yer; Güneyi: Ankara-Koya Karayolu; Batısı: Balâ ilçe sının;

Elmadağ: Doğusu: Kalecik ilçe ve Kırıkkale Đl hududu; Batısı: Alündağ Đlçesi hududu; Kuzeyi: Akyurt ve Kalecik Đlçesi hududu; Güneyi: Ankara, El-madağ ve Kırıkkale karayolu ile çevrili saha;

Haymana: Doğusu: Sinanlı, Yenice, Çalış, Boyalık Köyleri; Batısı: Demirözü, Kavak, Soğulca-ve Polatlı Đlçe sının; Kuzeyi: Yaylabeyi, Durutlar, Karaömerli, Oyaca Kasabası; Güneyi: B. Konakgörmez, Çekirge, Sinanlı Köyleri sınırlan;

Kazan: Doğusu: Ankara, Kazan, Đstanbul E-5 Karayolu; Baüsı: Ankara, Đstanbul TEM Otoyolu; Güneyi: Ankara TEM Otoyolu; Kuzeyi: Kı-zılcahamam Đlçe sınırlan;

Gölbaşı: Kuzeyi: Ahiboz, Günalan, Karaali yolunun Đlçe sınınnı kestiği yere kadar; Doğusu: Balâ Đlçe sının; Batısı: Ankara, Konya asfaltı; Güneyi: Şimşit, Emirler Köy yolunun Đlçe sınırını kestiği nokta;

Beypazarı: Batısı: Beypazan merkezden başlayarak Kıbnscık ka-rayolunun Bolu Đl sınırını kestiği yer; Kuzeyi: Bolu II sının; Doğusu: Güdül Đlçe sınırının Beypazan, Güdül yolunun Đlçe sınınnı kestiği yere kadar; Gü-neyi: Güdül, Beypazan yolu;

Güdül: Batisi: Beypazan Đlçe ve Bolu Đl sının; Kuzeyi: Camhdere Đlçe sının; Doğusu: Sorgun, Güdül yolu; Güneyi: Güdül, urus. yoluun Đlçe sınırım kestiği yere kadar;

Kızılcahamam: a) Doğusu: Eski Çerkeş yolu Eyrek Kaya Barajı Gölü, Güvem'den Çerkeş'e giden yoiun Çankırı Đl sınırını kestiği yere kadar; Batısı: Gerede Đlçe sının; Kuzeyi: Bolu Đl sının; Güneyi: E-5 Otobanı ile çevrili üçgen sahada;

Doğusu: TEM Otoyolu; Batısı: Güdül ĐlçeSınm; Kuzeyi: Çamlıdere Đlçe sının; Güneyi: Ayaş Đlçesi ile çevrili saha;

Nallıhan: a) Kuzeyi: Nebîoğlu, Ozankoy, Çamalan köy yolu, Ça-malan'dan Beydili köy yolu; Doğusu: Beydili Belenalan köy yolunu takiben Nallıhan - Eskişehir yolunu takiben Osmanköy; Güneyi: Osmanköy asfaltını takiben Đlçe sınırı; Batısı: ilçe sının arasında kalan saha;

b) Doğusu: Sanyar asfalt yolu, Emremsultan köyü, Gökçekaya Barajı; Batısı: Nallıhan Çayım takiben; Kuzeyi: Nallıhan - Ankara asfaltı; Güneyi: Gökçekaya Barajı, Kozlu Yaylası, Dişbayın, Sakızlı kın, Kayapınar çiftliği mevkileri;

Çamlıdere: Kuzeyi: Ankara - Đstanbul TEM Otoyolu; Batısı: TEM Oto-yolundan Sankavak-Falderesi, Peçenek, YılanlıkÖy; Güneyi: Yılanlı-Akkaya yolunu takiben Đlçe sınırı; Doğusu: Đlçe sının arasında kalan saha;

Kalecik: Kuzeyi: Ankara - Çankın Karayolunun doğusun^ jçalan Çan-kın Đl sının; Doğusu: Kalecik-Sutakyurt Đlçe sının; Güneyi: K^ıkkâfa^B ö* nın; Batısı: Kırıkkale - Kalecik - Çankın Karayolu arasında kalan «anıt;

106

Polatlı: Kuzeyi: Ayaş Đlçe sının; Doğusu: Girmeç, Balcı, Temelli Be-yobası, Eski Köseler, Taşpınar, Kızılcakışla, Şeyhali, Haymana yolunu kes-tiği noktadan devamla Haymana Đlçe sınırının Ihça Çayına kavuştuğu yere kadar; Güneyi: Ilıca çayının Sakarya nehrim kestiği yere kadar; Batısı: Sa-karya nehri;

Şereflikoçhisar-Balâ: Güneyi: E 23 karayolunun Konya Makasından Kaman yolu ayrımına kadar; Batısı: Konya Makası, Köşker, Suyugüzel Y. Hacıbekir A. Hacıbekir yolu, Kuzeyi: Y. Hacıbekir - Kesikköprü yolu; Do-ğusu: Kesikköprü, Küçük Camili, Büyük Camili, Bektaşh, Bıyıkh'dan E-23 karayoluna kadar; (Paşadağı ve çevresi)

2- BALIKÇILIK

Ankara il sınırları dahilinde yapılmakta olan balıkçılık akarsu, göl, baraj gölü ve gölet balıkçılığı olmak üzere 4 grupta toplanabilir.

Akarsu Balıkçılığı:

Kızılırmak, Sakarya nehirleri ile bunların kollan ve Kirmir Cayı'nda yapılmaktadır. Bu su rezervuarfarında yaşayan belli başlı balık türleri; pullu sazan, kadife balığı, gümüş balığı, tatlı su kefali, kara balık, çapak balığı, kerevit, yayın balığı, nadiren yılan balığı, sudak ve turna balığıdır.

Göl Balıkçılığı:

Mogan Gölü: Balık türleri; turna balığı, pullu sazan, kadife balığı, yayın balığı, gümüş balığı ve kerevit.

Eymir Gölü: Balık türleri; turna balığı, pullu sazan, kadife balığı, yayın

balığı, gümüş balığı ve kerevit.

Kara Göl: Balık türleri; göl alası ve sazan balığı.

Baraj Gölü Balıkçılığı:

Sarıyar (Hasan Polatkan) Barajı: Balık türleri; yayın balığı, pullu sazan, gümüş balığı, kadife balığı, çapak balığı, tatlı su kefali, kerevit ve az miktarda yılan balığı.

Gökçekaya Barajı : Balık türleri; yayın balığı, gümüş balığı, çapak balığı, kadife balığı, tatlı su kefalı ve kerevit.

Asartepe Barajı: Balık türleri; aynalı sazan, pullu sazan ve tatlı su ke-fali.

Hirfanlı Barajı: Balık türleri; pullu sazan, yayın balığı, tatlı su kefali, gümüş balığı, kadife balığı ve kerevit.

Kesikköprü Barajı: Balık türleri; pullu sazan, yayın balığı, tatlı su ke-fali, gümüş balığı, kadife balığı ve kerevit.

Çubuk I - II Barajı: Balık türleri; aynalı sazan, pullu sazan, tatlı su ke-fali ve gümüş balığı. Avlanma tamamen yasaktır.

Kurtboğazı Barajı: Balık türleri; aynalı sazan, pullu sazan ve gümüş balığı. Avlanma tamamen yasaktır.

107

Gölet Balıkçılığı:

Üçbaş, Aşağı Karacaören, Đğdir, Çeştepe, Karagüney (Kızılcahamam), Kirazdibi (Ayaş), Avşar (Balâ), Kızılca (Çubuk), Güvenç (Yenimahalle) Di-kilitaş (Haymana), Danacı (Sulakyurt), Yüzüncüyıl (Kızılcahamam), De-mirtaş (Kalecik), HacımusaĐı (Polatlı), Akçaoren (Kızılcahamam), Kösrelik (Çubuk), Karakaya (Polatlı), Çukurören II (Güdül), Çamkoru (Çamhdere),

Kızık (Çubuk), Ilıca (Polatlı) ve Bucuk (Yenikent) Göletleri. Bu göletler Tarım ve Köyişleri Bakanlığı'nca balıklandırma programı çerçevesinde balı ki and ınlmaktadır ve avlanma tamamen yasaktır.

Đç Sularla Đlgili Yasaklar:

Cins ve Boy Yasaklan:

Alabalık Avcılığı: Đç sularda l Eylül ile 31 Mart tarihleri arasında her türlü alabalığın avlanması yasaktır. Avcılığın serbest olduğu dönemler-de ise 25 cm. den büyük olan alabalıklar avlanabilir.

Kerevit Avcılığı: Hirfanh ve Sanyar Baraj Göllerinde bu dönemde, ke-

revit avcılığı yasaktır. Bu göllerin dışında, kerevit ihtiva eden bütün iç sularda l Aralık ile 31 Mart tarihleri arasında kerevit avlanması, nakli, pazarlanması, ihracatı ve işlenmesi yasaktır. Bu avlanma döneminde 10 cm'den küçük ke-revitlerin avlanması yasaktır.

Turna Avcılığn 15 Ocak-31 Mart tarihleri arasında turna balıklarının

avlanmaları yasaktır. Avlanmanın serbest olduğu dönemlerde ise 35 cm.den küçük turna balıklarının avlanması yasaktır. Mogan Gölünde kişi başına bir olta ile sportif avcılık dışında turna avcılığı bütün dönem yasaktır. Sportif amaçlı turna avcılığında kaşıkh olta kullanılmaz.

Sudak Avcılığı: Bütün iç sularımızda sudak balıklarının l Nisan - l

Mayıs ile l Mart - 31 Mart tarihleri arasında her türlü istihsal vasıtası ile av-cılığı yasaktır. Ankara ili sınırları içerisinde bulunan iç sularda, sazangillerin avcılığının yasak olduğu zamanlarda sudak avcılığı da yasaktır. 26 cm.den küçük sudak balıklan avlanamaz.

Sazan, Yavm ve Yılan Balığı Avcılığı: Sazan Balığının 30 cm., yılan

balığının 50 cm., yayın balığının 70 cm.'den küçük olanlarının bütün dönem boyunca avlanmaları yasaktır. Hirfanlı, Sanyar Baraj Göllerinde sazangillerin yasak olduğu dönemlerde yayın avcılığı da yasaktır.

Sportif Aycılık:

Pareketa hariç çaparı, seyirtme, kaşık vb. gibi her nevi oltalar, 5 kg.

ağırlığa kadar serpme ağlar ve kepçeler ile yapılabilir. Bunların dışındaki is-

tihsal vasıtaları ile, tüple dalarak zıpkın ve ışık kullanılarak sportif avcılık

yapılması yasaktır.

Sportif avcılıkta tutulan balık miktarı, diğer yasaklara uyulması kaydı ile

iç sularda kişi başına günde en fazla 5 kg.'ı geçemez. Bütün iç sularda sportif amaçla avlanacak dere ve göl alabalıklarının sayısı, kişi başına 3 adet, gök-

kuşağı alabalığının sayısı 8 adetten fazla olamaz.

Sportif avcılık güneşin batışı ile doğuşu arasındaki zaman içerisinde

yapılamaz.

Kiraya verilen istihsal sahalannda avcılığın serbest olduğu dönemlerde, tatil günleri kişi başına bir olta ile sportif avcılık yapılması serbesttir.

Avlanmanın tamamen veya kısmen yasaklandığı iç sularda göletler ve

orman içi su kaynaklan hariç, türlerin ve bölgelerin genel zaman yasaklarına uyulması kaydı ile resmi tatil günlarĐnde sportif avcılık yapılması serbesttir.

DSĐ Genel Müdürlüğünün mülkiyetinde bulunan ve su ürünleri av-

cılığının tamamen yasaklanmış olduğu göletlerde resmi tatil günleri, olta ile

sportif avcılık yapılabilir. Ancak Çubuk I ve Bayındır Baraj Göllerinde her

türlü sportif balık avcılığı dönem boyunca yasaktır.

109

XVIII- ALIŞVERĐŞ

l-HEDĐYELĐK EŞYA " Aygün Turistik Eşya

Tunah Hilmi Cad. 84/B KIZILAY Tel: 426 05 81 • Firuze Hediyelik Eşya

Mestan Sok. 6/D AŞAĞIEĞLENCE Tel: 322 76 47 • GESAV (Geleneksel Türk El Sanatları Vakfı)

Kireçli Sok. No:6 KALEÎÇĐ Tel: 310 69 15 - 324 38 73 • Green Peace Đran Cad. Kanım Đş Mrk. 21/231 KAVAKLIDERE Tel: 467 72 86

• Güzel Đş Bakır Koyun Pazarı Salman Sok. 3 l/F SAMANPAZARI Tel: 324 14 36

• Kültür Bakanlığı Döner Sermaye Đşletmesi Hediyelik Eşya Satış Mağazası Mithatpaşa cad. No:18 Tel: 309 49 53-54

• Otantik Sheraton Oteli Lobisi Tel: 468 48 20

• Turizm Bakanlığı Döner Sermaye Đşletmesi Hediyelik Eşya Satış Mağazası No: 121 MALTEPE Tel: 231 67 63/169

• Türk El Sanatlarım Tanıtma Derneği Barolar Birliği Đş Hanı Karanfil Sok. No: 5/53 KIZILAY Tel: 418 85 37

• Ünal Bakır El Sanatları Koyun Pazarı Can Sok. 24 SAMANPAZARI Tel: 311 36 36

• Yöre Türk El Sanatları Atakule 210 ÇANKAYA Tel: 440 73 82

2- HALI - KĐLĐM • Has Hah

Hoşdere Cad. 194 ÇANKAYA Tel: 439 00 83

• Kerim Carpet Kilim Gözcü Sok. 5 Atpazarı ULUS

• Sümer Halı Gazi Mustafa Kemal Bulvarı 19 DEMĐRTEPE Tel: 231 79 92

• Öztürk Hak-Kilim:

Pirinç sok. Pirinç han.

No:4/A SAMANPAZARI Tel: 310 73 01

• Uçan Hah Nenehatun Cad. 52/E GAZĐOSMANPAŞA Tel: 426 33 34

• Yöre Hah Üsküp Cad. Çevre Sok. No: 30 ÇANKAYA Tel: 468 08 50

110

3- KUYUMCULAR • Başkent Kuyumcusu

Anafartalar Cad. 37 Vakıf Đş Hanı ULUS Tel: 310 74 37 • Zeki - Đsmet Candan

Atatürk Bulvarı 67/18 YENĐŞEHĐR Tel; 433 77 26

4- DERĐ - KÜRK • Altay Deri Süet Konfeksiyon

Anafartalar Cad. 87/D ULUS Tel: 331 91 26 • Antilop Deri Mağazası

Atatürk Bulvarı 107/32 KIZILAY Tel: 425 34 46 • Ankara Deri

G.M.K. Bulvarı 21/1 DEMĐRTEPE Tel: 230 29 21 • As Kürk Deri Đzmir Cad. Menekşe Sok. l KIZILAY Tel: 418 46 08

• Defile Deri NecatĐbey Cad. 22/4 SIHHĐYE Tel: 229 00 63

• Elhamra Deri Ürünleri Anafartalar Çarşısı 1. Kat 114 ULUS Tel: 310 95 51

• Karaca Deri Konfeksiyon Zafer Çarşısı 56 YENĐŞEHĐR Tel: 433 84 07

• Mete Deri Napa Đzmir Cad. Sümer Sok. Sümer Han 4/2 KIZILAY Tel: 230 20 67

• Fec Deri Giyim Đzmir Cad. Menekşe Sok. Menekşe Pasajı No: 6/38 KIZILAY Tel: 425 54 40

• Uğur Deri Moda Merkezi Tunalı Hilmi Cad. 106 KAVAKLIDERE Tel: 426 86 87

5-FOTOĞRAFÇILAR • Afo Fotoğraf Stüdyosu

Karanfil Sok. Karanfil Apt. 14/3 kızılay TEL: 418 88 23 • Ajans Fotoğrafçılık

Karanfil Sok. Karanfil îş Hanı 3/39 KIZILAY Tel: 431 66 69 • Büyük Stüdyo

G.M.K. Bulvarı 40/33 MALTEPE Tel: 229 76 76 • Foto Ser

100. Yıl Çarşısı Giriş Kat No: 2 ULUS Tel : 310 58 62 • Foto özlem

Rüzgarlı Sok. Funda îş Ham 11/6 Kat: l ULUS Tel: 310 75 78 • Đlkay Color

Karanfil Sok. 28/2 KIZILAY Tel: 425 35 44 • Refo Color Şehit Adem Yavuz Sok. 8/A KIZILAY Tel: 418 86 86

• Stüdyo Karakedi Tunalı Hilmi Cad. Bülten Sok. 17/41 KAVAKLIDERE Tel: 468 48 81

• Stüdyo MCN Uğur Mumcu Cad. Kemer Sok. No: l O/A G.O.P. Tel: 447 38 90

• Stüdyo Sinire Color Karanfil Sok. 3/16 KIZILAY Tel: 435 06 03

• Tunus Fotoğraf Ajansı Tunus Cad. 10/2 KAVAKLIDERE Tel: 418 64 75

11

6- KĐTAPÇILAR

• ABC Kîtabevi Selanik Cad. l/A KIZILAY Tel: 434 38 42

• Arapça Kitabevi Hacıbayram Kitapçılar Çarşısı No: 32 ULUS Tel: 311 67 02

• Arkadaş Kitabevi Mithatpaşa Cad. No: 28/A Yenişehir ANKARA Tel: 434 46 24

• Arzum Kitap - Kırtasiye Konur Sok. 13/D KIZILAY Tei: 418 04 03

• Besteciler Bookshop Tunalı Hilmi Cad. Önal Pasajı 59/G KÜCÜKESAT Tel: 417 02 05

• Bilgi Kitabevi Sakarya Cad. 8/A KIZILAY Tel: 434 41 06

• Dünya Kitabevi Tunalıhilmi Cad. No:82/12 ÇANKAYA Tel: 467 16 33

• Doğan Raks Kitabevi (D & R) Konur Sok. No: 8/A-B KIZILAY Tel: 419 79 46

• Dost Kitabevi Konur Sok. 4/A KIZILAY Tel: 418 83 27

• Evrensel Kitabevi Karanfil Sok. 43/2 KIZILAY Tel: 418 39 48

• Fen Kitabevi Milli Müdafa Cad. 14/7 KIZILAY Tel: 425 31 II

• Galeri Kültür Selanik Cad. l/B KIZILAY Tel: 433 Ol 84

" Đmge Kitabevi Konur Sok. No: 17 KIZILAY Tel: 419 46 10

• Tarhan Kitabevi Selanik Cad. 19/A KIZILAY Tel: 417 25 50

• Taş Kitabevi Selanik Cad. 3/1 KZILAY Tel: 433 09 14

7- BÜYÜK ALIŞVERĐŞ MERKEZLERĐ • Atakule

Zübeyde Hanım Mah. Çankaya Cad. No: l ÇANKAYA Tel: 440 77 01 • Ankuva

Ankuva Alışveriş Merkezi Bilkent-Plaza 06530 BĐLKENT Tel: 266 02 10-266 53 41

• Beğendik Kocatepe Mağazası Dr. Mediha Eldem Sok. No: 72 KOCATEPE Tel: 419 32 32

• Contour istanbul Yolu üzeri, MacunkÖy kavşağı Tel: 397 41 51

112

• Galeria 8. Cadde No: 53 ÜMĐTKÖY Tel: 235 04 61

• Gima Atatürk Bulvarı Ziya Gökalp Cad. Emek Đşhanı KIZILAY Tel: 417 62 36

• Hoşta 06374 ERYAMAN Tel: 282 60 00

• Karum Đran Cad. No: 21 KAVAKLIDERE Tel: 467 15 47

" Metro Halil Sezai Erkut Cad. No:30 ETLĐK Tel: 352 85 23

• Migros Akköprü Mevkii-îskitler Tel: 541 10 30

• Praktiker Bilkent Center Eskişehir Yolu 8. Km. BÎLKENT Tel: 266 03 03

• Real Bilkent Center Eskişehir Yolu 8. Km. BÎLKENT Tel: 266 04 04

• Tansaş Ayaş Yolu Çatalkara Sok. No: 199 Sincan TeĐ: 269 99 99

• Y.K.M, (Yeni Karamürsel) G.M.K. Bulvarı No: 3 KIZILAY Tel: 417 20 92

• Yimpaş Đstanbul Yolu 14. Km. Yenimahalle Tel: 257 30 50

8- INTERNET CAFELER • Puzzle Internet Cafe

6. Cad. No: 16 BAHÇELĐEVLER Tel: 215 60 07

• Geyik internet Cafe J7. Sok. No:42 BAHÇELĐEVLER Tel: 215 49 55

• Đntek internet Cafe Karanfil Sok. No:47/A KIZILAY Tel: 417 1772

• Papirüs internet Cafe Bestekar Sok. No:59/l KAVAKLIDERE Tel: 468 03 22

• Meet Net internet Cafe Tuna Cad. No: 18 MĐthatpaşa YENĐŞEHĐR TEL: 434 00 71

• Surf internet Cafe Hatır Sok. 23/2 G.O.P Tel: 447 07 00

0 Atatürk internet Cafe Atatürk Araşürma Merkezi G.M.K Bulvan No: 133 TANDOGAN Tel: 231 23 48

• Kaynak internet Cafe Meşrutiyet Cad. No:29/l KIZILAY Tel: 41940 18

XIX. BELĐRLĐ GÜNLER

1- ANMA GÜNLERĐ

- Ankara'nın Başkent Oluşu (13 Ekim 1923)

- Atatürk'ün Ankara'ya Gelişi (27 Aralık 1919)

2- FESTĐVAL VE ŞENLĐKLER

- Ayaş Dut Festivali (Temmuz)

- Beypazarı Havuç Festivali (Ekim)

- Sincan Lâle ve Kültür Festivali (Mayıs)

- Haymana Kaplıca Festivali (Haziran)

- Çamlıdere Aluçdağı Festivali (Temmuz)

- Kızılcahamam Soğuksu Festivali (Ağustos)

- Karapürçek Yağlı Güreş ve Müzik Etkinlikleri (Ağustos)

- Elmadağ Bayram Aracı Kültür Şenliği (Eylül)

- Polatlı Sakarya Zaferi'ni Kutlama Şenlikleri (Eylül)

- Şereflikoçhisar Tuz Festivali (Ağustos)

3- ULUSLARARASI FAALĐYETLER

- Ankara Uluslararasj Film Festivali (Mart)

- 23 Nisan Uluslararası Çocuk Şenliği (Nisan)

- Ankara Uluslararası Çizgi Film Festivali (Nisan)

- Ankara Sanat Festivali (Mayıs)

- Asya - Avrupa Sanat Bienali (Mayıs - Haziran)

- Ankara Uluslararası Müzik Festivali (Nisan-Mayıs)

114

XX. YÖRESEL HALK KÜLTÜRÜ

l-GĐYĐM a) Kadın Giyimi:

Ankara'da ele geçen en eski örneklerden yakın zamana kadar yapılan araştırmalarda görülen başlıca kadın kıyafetlerinin en ilginç olanlarını takım halinde holta ve salta ile birlikte veya tek giyilen sırmalı entarilerle setentiliyon gibi düz ve kalın münakkaş ipekli kumaşlardan yapılan etek ceket şeklindeki elbiseler teşkil etmektedir. Kadın kıyafetleri evde, sokakta, misafirliğe gi-derken, düğün ve gelin elbiseleri gibi ağır ve kıymetli, herbiri çeşitli renk ve şekillerde, mevsim ve yaşa göre değişen birtakım elbise çeşitleriyle kar-şımıza çıkar.

, - Düğün Kıyafetleri: Gelin elbiseleri ile düğün elbiseleri aynıdır. Yalnız gelinleri farklı kılan şey, başlarındaki tel ve duvaklardır. Ağır elbise olarak addedilen bu elbiseler sadece düğün ve düğünle ilgili törenlerde (nişanlar, kına geceleri, paça günleri vb.) giyilir, bunun dışında kesinlikle giyilmezdi.

Düğün elbiselerinin en eski örneklerini üç etek entariler oluşturur. Bun-ların aşağı yukarı üç asırlık bir geçmişi vardır. Üç eteklerden sonra iki etek denilen harbalı ve holtalı elbiseler giyilmeye başlanmıştır. Đki eteklerden sonra da yavaş yavaş holtalar terkedilerek holtasız düz elbiselere rağbet baş-lamıştır ki bunların da ilk örneklerini, belinin Đki yanı büzgü ve pastalı bolca tek etekten oluşan, çantalı entari olarak tabir edilen sırmalı elbiseler teşkil etmektedir, II. Abdulhanıit devrinden itibaren ise setentiliyon gibi kalın ipekli ve münakkaş kumaşlardan yapılan ve daha çok Avrupa modası olduğu tahmin edilen korsajlı, balinalı, bugünkü deux pĐeces'leri hatırlatan uzun etek ve ce-ketten oluşan elbiseler giyilmeye başlanmıştır.

- Genç Kız Kıyafetleri: Genç kızların kıyafeti genellikle sade ve basittir. Süslü elbiseler giymeleri toplumca ayıp sayılırdı. Esasen kızların kına gecesi ve şerbet (nişan) ten başka merasimlerde (düğün veya mevlüt) bulunmaları da geleneklere aykırı idi. Çok özel durumlarda düğüne gitmesi gerektiği zaman bile basma, pazen veya yünlüden alelade elbiseler giyerlerdi.

- Gezme Elbiseleri: II. Abdülhamit devrinden otuz sene öncesine kadar resmi misafirliklere gidişlerde, bayram ziyaretlerinde zengin hanımlar ipek kadife veya fasone denilen yünlü kumaşlardan veya çitari denilen ipeklilerden uzun entariler giyerlerdi. Daha eskiler ise kutni denilen kumaşlardan yapılan elbiseler giyerlerdi. Bu elbiseler üzerine Đpek şaldan, mongül veya plüş de nilen ipek kadifeden hırkalar giyilir, üstüne elmas gerdanlık, elmas muska, .'gıdık - altın, elmaslı saat takılır, başa oyalı yemeni örtülür, üstüne Bağdat çarı (çarşaf) carlanarak ziyaretlere gidilirdi.

- Đç Çamaşırları: Çamaşır olarak tene üç en dokuma bezden'kalçaya kadar uzunlukta bolca bir gömlek giyilirdi. Bu gömlek üzerine sutyen yerine

115

canfes veya diğer herhangi bîr kumaştan kolsuz astarlı, havuz yakalı, önden üç düğme ile iliklenen bir yelek üzerine de gezi veya diğer kumaşlardan bîr içlik giyilirdi. Bundan başka dize kadar uzanan paçaları geniş dantelli veya fistolu beyaz patiskadan bir iç donu, bunun üzerine de basmadan iç astarlı, uçkurlu, paçalı, ayak bileklerinde hafifçe bol bir dış donu giyilirdi.

- Gündelik kıyafetler: Mevsime, yaşa, ekonomik duruma göre bazı de ğişiklikler gösterir.

Fakir ve orta halli kadınlar, doğrudan doğruya çinti donu denilen dış donu üzerine basmadan bir içlik, içlik üzerine de basmadan içi pamuklu ve üstü parmak dikişli ceket şeklinde düz hırka giyerler, başlarına yaşlılar kalıpsız iki parmak yüksekliğinde fes giyip, üzerine oyasız yemeni örterlerdi. Gençler ise biraz daha yüksekçe kalıplı fes giyip yemeniyi üçgen şeklinde üç köşe katlayarak fesin üzerine örterlerdi. Sokağa çıkacakları zaman, yakın komşuya giderlerken damarlı çar dedikleri bir Örtü ile başlarını örterler daha uzak bir yere giderken de damarlı veya kareli uzun çarlara bürünürlerdi.

Zengin olan kadınlar ise çinti don üzerine basma, yünlü vb.den oluşan uzun, düz, baştan geçme peşli entariler giyerlerdi. Bu entari üzerine de eko-nomik duruma göre basmadan, yünlü veya kadifeden, parmak dikişli, içi pa-muklu hırkalar giyerlerdi. Yaşlılar başlarına takke gibi kalıpsız fes, gençler ise dalıa uzun ve kalıplı fes giyerlerdi. Fes üzerine gençler yemeni, yaşlılar oyasız yemeni örterlerdi.

- Sokak Kıyafetleri: Ele geçen en eski kaynaklara göre XVII. yüzyılda Ankara'da ferace giyildiği görülür. Feracelerden sonra çarlar giyilmeye baş lanmıştır. II. Abdülhamit devrinde feraceler yasaklanıp çarşaf giyilmesi em redilince, gençler çarşafı tercih etmiş, yaşlılar ise beyaz çarlarını giymeye devam etmişlerdir.

- Hamam Kıyafetleri: Yeni gelin veya zengin genç hanımların hamam kıyafetleri de dikkate değerdir. Yeni gelin veya zengin genç bir hanım hamama giderken helâi don ve gömleğini, sevai telli yelek ve içliğini, üstüne elbisesini giyer, başına oyalı yemenisini takar, hamam bohçasını hazırlayarak Bağdat çarını giyip hamama giderdi.

h) Erkek Giyimi:

\iuidnlu erkek giyimini, Ankara da dahil olmak üzere üç grup altında

lopl.ııiKik mümkündür:

- Üç etek entariler,

- Şalvar ve işlik, fermani veya gazekiden oluşan takımlar,

- Efe, zeybek veya dadaşlara özgü dizlikti zıpka veya zıvgalı camadan veya cepkenlî kmıll-ıîcr

Ankara'da erkek kıyafetleri üzerindeki araştırmalar, yaklaşık bir - bîr-buçuk yüzyıl evvelinden Cumhuriyet devrine kadar olan kıyafet çeşitleri üze-rinde yapılmıştır. Bu süre içinde Ankara'da çeşitli halk tabakasının giydiği kıyafetleri başlıca beş ana başlık altında toplamak mümkündür:

16

- Đlmiye Sınıfının Kıyafeti: ilmiye sınıfına ait başlıca takımların en dikkate değer olanlarını üç etek entariler teşkil eder. AbdülhamĐt devrinin so nuna dek ilmiye sınıfının olduğu kadar esnaf sınıfının da giyiminin esas un surunu oluşturmuştur. Genellikle şetari, altıparmak veya osmaniye topu gibi yollu kumaşlardan yapılan bu entariler önü baştan başa açık, yanlarının birer karış yeri yırtmaçlı, uzun kollu, haydari yakalı, önünün bele kadar kısmı ile kol yerleri kaytan süslü olur ve belinin yanında küçük bir bağla bağlamak su retiyle iki önü birbiri üstüne kavuşurdu. Yaklaşık olarak II. AbdülhamĐt dev rinin ük yarısına kadar hocalar tarafından gayet uzun ve bol şalvarlar pamuklu iç işlikleri ile giyilen bu üç etek entariler üzerine bele ince tarzda (esnaf ve efeleri n kinden ince olmak üzere) ipek Trablus kuşağı, beyaz tiftik veya Gürün şalından bir kuşak sarılır, sırta da mevsim ve duruma göre ya pamuklu hırka veya Mekke hırkası, sokakta lata, camide ise cüppe giyilirdi.

Üç etek entariler terk edildikten sonra, ilmiye sınıfı tarafından pantolona çok benzeyen, yalnız üstü ondan biraz daha bolca elifiye şalvarlar giyilmiştir. Elifiyeler üzerine, biraz zengince olanlar Şam toplarından, zengin olmayanlar yollu pazen veya ketenden parmak yakalı, önden düğmeli, uzun bilezikli kollu bir Đşlik giyer, bele beyaz tiftik veya Gürün şalından bir kuşak sarar, üzerine çuha veya kumaştan bir yelek giyerlerdi.

- Okuma Çağındaki Çocukların Kıyafeti: Okuma çağındaki çocuklar, okuyan ve okumayan olmak üzere iki kısma ayrılır ve bunlardan okumayanlar esnaf olurdu.

Okuyan çocukların kıyafeti; II. AbdülhamĐt devrinin birinci yansına kadar üç etek entari üzerine çuhadan mintan giyer, bellerine şal kuşak sa-rarlardı. Ankara'da ilk Maarif Teşkilatı kurulduktan sonra bu üç etek entariler kalkınış, yerine pazen veya kumaştan içi astarlı uzun şalvarlar ile işlik ve pamuklu hırkadan ibaret takımlar giyilmeye, daha sonraları ise elĐfıyeler ve nihayet ekonomik durumu iyi olanlar tarafından setre pantollar giyilmeye başlanmıştır.

Yeni yetişen ve okumayan 13-14 yaşındaki esnaf çocuklarından efeliğe hevesli olanlar yaşlıların giydiği bu kısa şalvarların biraz daha darca ve itinalı olanları ile tıpkı efelerinki gibi işlik, yelek, fermani giyer, bele genişçe bir kuşak ile isteyenler silâhlık kuşanırdı.

Ete olmak istemeyen gençler ise yaşlıların giydiği takımların daha dar ve gösterişlisini giyerlerdi.

- Esnaf Kıyafetleri: II. AbdülhamĐt Devri'nin sonlarına kadar Ankaralı esnaf da tıpkı ilmiye sınıfı gibi üç etek entarilerden oluşan takımlar giyerdi. Bu entarilerin altına, yakasından güzel görünmesi için bir içişliği giyilir, bele uzun veya değirmi şal kuşak kuşanılır, sırta da hocalardan farklı olarak ku şağın üzerini örtecek uzunlukta işlemesiz bir gazeki veya fermani giyilirdi. Mekke hırkası bulunanlar bunların üzerine ayrıca bîr Mekke hırkası veya pa muklu hırka, kışın ise hocalardan farkh olarak isteyenler miriz, aba, daha zengince olanlar ise kürk giyerlerdi.

117

- Efe ve Zeybek Kıyafeti: Zeybeklerin giydikleri elbiseler hemen hemen birbirine benzer. Bunlar dizlik, işlik, camadan veya cepken ve bellerinde ge nişçe sanlı kuşak, kuşak üzerinde çeşitli silâhlarla dolu bir silâhlıktan iba rettir.

Zeybekler kendi aralarında cesaret ve yiğitlikle sivrilenleri efe diye anarlardı. Efeler, çarlık dizlik denilen beyaz patiskadan diz kapağının hemen altında bir tür kısa şalvar giyerlerdi. Bu dizliklerin paçalık tabir edilen kı-sımları sarı ipekli işli olur ve sim karışık, yünden uzun, beyaz Sivrihisar diz çorapları ile giyilirdi. Sonraları bu dizlik ve çoraplar terkedĐlerek ü. Adülhamit devrinin ilk yarısına kadar bunların işlemesiz, düz patiskadan olanları ile düz beyaz yünden diz çorapları giyilmiştir. Sekiz metre patiskadan çok bol ve geniş bir surette yapılan bu dizliklerin bütün kıvnntı ve döküntüleri arkada toplamak suretiyle önü adeta düz ve kırışıksız olur, diz kapağının hemen al-tında ve dize sıkıca oturmuş durumda olan paçasıyla ayağa giyilen diz çorabı arasında iki parmak yer açık kalarak ten görünürdü. Beyaz dizlikler ile şuta çarlık işlik denilen beyaz patiskadan parmak yakalı, önden iri sedef düğmeli, uzun bilezikli kollan olan bir işlik ve onun üzerine kırmızı beyaz yollu os-maniye işlik giyilir, bele genişçe şal kuşak ile silâhlık takılırdı. Bu takımlar ile ayağa kesinlikle kırmızı diz bağlı, uzun, beyaz ajurlu diz çorabı ve kırmızı cimcime veya yemeni, sırta da osmaniye işlik üzerine sırmalı camadan veya sırmalı cepken, bunlar yoksa sırmalı yelek giyilirdi.

Uzun konçlu diz çorabı ve hatta çizme giymekle beraber dizlik gi-yenlerinin diz kapaklan ile baldırlannın büyük bir kısmı mutlaka açık bu-lunurdu. Başlarına fes giyer, üzerine Đpekli çevre ve pusu sararlardı. Cep-kenlerini giymeyip omuzlarından aşağı sarkıtmak âdetleri idi.

- Memur Kıyafetleri: Ankara'daki memur kıyafetleri; yüksek, orta ve küçük dereceli memur kıyafeti olmak üzere üç gruba ayrılır.

Yüksek dereceli memurlar, setre pantollar ile beş cm yüksekliğinde dik veya uçları kelebek yakalı gömlekler giyer, yakalara boynun arkasından ilik-lenen hazır uzun kravat veya papyon kravat bağlayıp, bunlan mücevherli iğ-neler ile tuttururlar, gömlek ve pantolon üstüne de göğsü kapalı bir yelek gi-yerlerdi. Başlarında kalıplı fes (daha sonra hasırlı fes) ve ellerinde şık bir baston bulunurdu.

Orta dereceli memurlar; setre pantol veya ceket pantollar ile kolalı göm-lek yerine basma işlik giyer ve üzerine işliği örterek şık görünmesi için düz ya da pastalı, kolalı patiskadan bîr jile takarlardı. Bu jileler üzerine dik veya ucu kıvnk kolalı bir yakalık ve beş parmak genişliğinde uçları kıvnk kolalı kolluk ile boynun arkasından iliklenen hazır kravat takılır ve üstüne yelek gi-yilirdi. Başlarına da şıllık fesleri denilen feslerden takarlardı.

Küçük dereceli memurların kıyafetleri ise kanşıktır. Genellikle elifĐye giymekle beraber üzerine ceket giyenler de bulunurdu. Başlarında, sanksız dal fes bulunması şarttı.

118

Bugün Türkiye'nin her beldesinin ayrı bir Özellik taşıyan halk oyunlarına göz atılırsa görülür ki, Ankara bu konuda olgunluk, mertlik ve vakar ifadeleri taşıyan unsurlarıyla, söz sahibidir. Ankara halk oyunları iki kısımda in-celenir:

a) Zeybekler:

- Ankara Zeybeği: Oyunların en gösterişlisidir. Yiğitlik ve mertlik ifade eder. Bu zeybek sazla oynanmakta olup, ağır bir melodisi vardır. En az iki kişi tarafından oynanır. Üçlü sacayağı denileni daha da gösterişlidir. Zeybek oyunlarında dikkat edilecek ve en başta gelen husus, oyunun vermiş olduğu karakteristik hava ve melodiye göre jest ve figürleri ayarlamaktır. Yani duruş, kasılış ve poz zeybek oyununun bütün ihtişamını ortaya koyar.

- Mendil Zeybeği: Bu zeybek oyunu da ağır ve akıcı figürleri ile Ankara Zeybeğine yakındır. Keza iki kişi tarafından ya da daha fazla kişiyle oynanır. Bu zeybeğin en güzel görünüşü, çöküşte her iki dizin de yere vurularak doğ- rulmasıdır.

- Karaşar Zeybeği: Ankara'nın ilçelerinden Beypazarı'mn Karaşar na hiyesinin eski Ankara ile ilgisi olduğu bilinmektedir. Gerek melodisîndeki akıcılık, gerek oyundaki tek ayak figürleri île dikkati çeker. Zeybek, söylenen türküyü takiben ve iki kişi tarafından oynanır.

- Seymen Zeybeği: Diğer zeybeklerden tamamen ayrı bir özelliği olan seymen zeybeği, diğer zeybek oyunları gibi sazla değil, davul zurna ile, iki veya üç kişi tarafından oynanır. Seymen zeybeği, isminden de anlaşılacağı üzere tertip edilen seymen alaylarında, düğünlerde, alayın önünde bulunan davul ve zurnanın hemen önünde kılıç veya tekke palalanyla giden zeybekler tarafından oynanır.

119

2- HALK OYUNLARI

- Seymen Alayı: Ankaralıların dilinde efe, yiğit ruhlu ve atlı an lamlarında kullanılan seymenin uzun bir geçmişi vardır. Seymen düzme, An kara halkının Oğuz Türklerinden armağan olarak yaşattığı bîr gelenektir. Seymen düzmeyi, yalnız Ankara'nın saklamış olması bîr raslantı değildir. Çünkü Ankara dolayları Oğuz Boylanyla doluydu. Çubuk'da Kargın, Aşağı Çavundur, Büydüz; Elmadağ eteklerinde Bayındır; Yenimahalle'de Kayı, Kınık, Dodurga; Hüseyin Gazi eteğinde Peçenek, Yazır; Balâ'da Avşar köy lerinin adlan 24 Oğuz boyunun adlarından gelmektedir. Seymen alayı "Milli Ruh"un coştuğu zamanlarda kurulurdu. Selçuklu ve Osmanlı devletlerinin kuruluşlarında böyle alaylar kurulmuştur. Mustafa Kemal'in Ankara'ya gel diği gün de sabah erkenden sancak dikilmiş, seymen alayı düzülmüştü.

- Yağcıoğhı Zeybeği: Bu zeybek oyunu Efe Yağcıoğlu Ahmet Ağa'ya ithaf edilmiştir. Zeybeğin ritm, ayak oyunları, poz ve hareketleri mertlik ifade eder. Diz vuruşları, dönüşleri, melodisi, insanları eski Ankara'ya götürür. Saz, ayakta ve göğüste tutularak çalınır.

b) Düz Oyunlar:

Ankara düz oyunlarının ahengi farklı, ritmi yumuşaktır. Sazın sesi bazen hareketli, bazen duygulu, bazen de coşkuludur. Düz oyunların figürleri ayak oyunlarıyla süslenmiştir ve birbirine çok benzer. Hepsi saz ile grup halinde oynanır. Sazdan başka müzik aleti yoktur.

- Misket; Yıllar önce yaşanmış gerçek bir aşkı dile getirir. Oyuna ayak figürleri hakimdir. Üç veya dört kişi tarafından oynanır. Bu oyunda üç hareket esastır. Duruş, yürüyüş ve sekiş.

- Hüdayda: Ankara'nın eski bir oyunudur. Đsmini, padişaha rakkaselik yapmış olan Fatma adında güzel bir kadından almıştır. Đki kişiden fazlasıyla oynanmaz. Sekerek yürürken yapılan hareketler Đlgi çekicidir. Karşılıklı ka sılmadan ve ağır ağır gezinmeden sonra oyuna girilir. Efe, silâhını çekerek önce sağa, sonra sola, tekrar sağa sallanarak silâhını ateşler. Oyunun de vamında karşılıklı gidiş geliş ve yanyana sekiş hareketleri estetik yönden doyurucudur.

- Mor Koyun: Đki ile dört kişi tarafından oynanır. Kol ve ayak hareketleri hakim olup, karşılıklı eş tutularak açılıp kapanma hareketleriyle kendine özgü bir estetiği vardır. Dört efenin bir noktada toplanıp hafif sağa eğilerek açılmaları bir gül goncasına benzetilir. Bu oyun da efsanevi bir aşktan doğ muştur.

- Yandım Şeker: Düz oyunların en hareketlisi olup, yürüme, sekiş ve kolların ahenkli hareketi, seyrine zevk katan unsurlardır. Sazla, üç Đle dört kişi tarafından oynanır.

- Name Gelin: Ankara efelerinin en çok sevdikleri, daha çok yaşlı efe lerin oynadıkları bir oyundur. Sağ ayak hep beraber yere vurularak oynanır.

- Sabahî: Saz düzeniyle oynanan bu oyun, en ağır olanıdır. Türkü oku nurken, iki ile üç efe ağır ağır gezinirler, arada bir dururlar, bu duruşta sağ el silahlıkta, sol el arkada belde olur. Türkünün bitiminde oyuna başlanır.

120

- Yıldız: Đki kişilik bir oyundur. Güzel bir melodisi olup, sazla oynanır. Bu oyun seher yıldızına ithaf edilmiştir. Eski sohbetlerde tan yeri ağarırken, pırıl pırıl parlayan yıldız artık sohbetin bittiğini, sabahın yaklaştığını ha-tırlattığı için bu oyun en son oyundur.

- Çarşamba: Karşılıklı Đki kişi tarafından oynanır. Çok hareketli bir oyundur. Kol hareketleri, karşılıklı gidiş gelişler ve kolların yukarıda ol mayıp normal şekilde sarkıtılarak sallanışı göz doldurur.

- Arap Oyunu: Bir kadın yüzünü siyaha boyar, gözlerinin önüne un sürer, sırtına bir minder sokarak kambur yapar. Üzerine bir palto giyer, eline defi alır, kollarını sallayarak mani okur.

Ankara halkoyunlarmda kadınlar ve kızlar yer almamıştır. Kadınlar dü-ğünlerde, şerbelerde, kına gecelerinde ve kendi aralarında düzenledikleri eğ-lencelerde kendilerine özgü güldürücü, eğlendirici oyunlar tertip ederlerdi. Çalgı aletleri def ve kaşıktı.

3- TÜRKÜLER

Ankara türküleri, saz çalma töresince şöyle grupîandınlır:

- Divan: Yaylı sazla çalınır, sazdan başka enstrüman kullanılmaz. Saz çalma bir töreye bağlıdır. Bu töreye göre en iyi saz çalan yaşlı kimse ortaya ve yükseğe bağdaş kurarak oturur, ikinci derecede saz çalanlar etrafına di zilirlerdi. Önce ağa teller üzerinde bir gezinti yapar, diğerlerine ayak ve düzen verir, yalnız başına bir divan söyler. Divanlar bir öğüt ve hayat dersi ni teliğinde olup, nazım şeklindedirler. Tabiatı, aşkı, gurbeti, hasreti, isyan ve ilenci, yiğitlik ve kahramanlığı, ölümü tasvir ederler.

- Kırat: Türkün kahramanlık öykülerine girmiş, yiğitlere arkadaş olmuş, onunla vuruşmuş, onunla ölmüş olan kıratın öyküsü anlatılır.

- Muhabbet Havalan: Daha çok yaşlı ve olgun kimselerin topluluğuna denir. Bu toplantıda içki ve saz bulunmasına rağmen sık sık savak verilir. (Sazın dinlenmesi). Bu dinlenme esnasında sohbet edilir. Topluluğun en yaş lısı konuşur, diğerleri dinler. Saz başlayınca konuşulmaz, sesi uygun olanlar sazaeşîik ederler.

- Oturak Havaları (Kıvrak Zil Havaları): Muhabbetle oturak bir birinden farklıdır. Oturak aleminde saz ve içkiden başka kadın vardır, içki ve mezeyi kadınlar dağıtır. Bunlar saki ve rakkase olarak adlandırılmış olup, para ile tutulurlardı.

- Bozlaklar (Uzun Havalar): Genellikle aşk, gurbet, sitem, isyan, ilenç, yakarış gibi ruh hallerini ifade eder'er. Başlangıçta aniden parlayan bir alev gibidirler. Yavaş yavaş hafifler ve nihayet sönerler.

- Ağıtlar: Daima hüznü, kederi, acıyı ve zamansız bir ölümü ifade eder ler. Ağıtlar, ya olay ile yakından ilgisi olanlar tarafından veya bu işi meslek edinmiş kişiler tarafından söylenir. Çoğunluğunu erkeklerin oluşturduğu ağıt yakanların sesleri güzel ve dokunaklıdır.

4-MUTFAK Eski Ankara "mutfağı evin en büyük kısmını meydana getirirdi. Bir tarafta

ocak ye tandır, bir tarafta kışlık erzakın muhafaza edildiği kiler bulunurdu. Kilerler genellikle iki katlı olur ve yukarı kısmına miisandere denirdi. Mut-fağın bir kenarına odun istif edilirdi. Yemekler yere serilen sofralarda yenir, önce büy-ükler, sonra ev halkı otururdu.

Ankara Yemekleri: - Çorbalar: Aş çorbası, dutmaç, keşkek çorbası, rniyane çorbası, sütlü

çorba, tarhana çorbası, toyga çorbası. ' - Et Yemekleri: Ankara tavası, alabörtme, calla, çoban kavurması, iliş-

kik, kapama, orman kebabı, patlıcanlı et, sızgıç, siyel, siyer. - Pilavlar: Bici, bulgur pilavı, oğmaç aşı, pıtpıt pilavı.

-Köfteler: Kadınbudu köfte, mucirim köftesi, yumurtalı köfte, tohma, tiritli köfte:

- Dolmalar: Efelek dolması, mantı, şirden dolması (humbar), yalancı dolma, yaprak dolması.

- Börekler - Çörekler: Altüst böreği, ay böreği, bohça böreği, entekke böreği, hamman, kaba, kol böreği, papaç, pazar böreği, tandır böreği, yalkı. , r - Yemekler:' Carcıran, bici aşı, çılbır, çırpma, göçe, göter, kaile, keşkek

yemeği, köremez, mıhlama, omaç, papara, saz, tamtak tiridi, topaç. - , -. Hamur Đşi Yemekler: Bazlama, cızlama, gözleme, nevîzme, Öllüğün

körü,, su. böreği. - Tatlılar - Kompostolar: Ayva boranası, baklava, bırtlak, datlaş, ekir,

fıslak, höşmerim, kabak tatlısı, karga beyni, kar helvası, kaygana, köyter, omaç, perçem, saraylı, tiltîl helvası, tuhafiye, zerdali boranası, zerdali ho şafı.

- Ekmekler: Bazlamacın, bezdirme, gizleme, cerpit, ebem ekmeği, kar- talâç-, kömbe, kete, saçkıran, şerit, yarımca.

Mutfak Malzemeleri: Aşhane - ayşene: Mutfak, bağa: Đki kulplu bir çeşit kahve tepsisi, bandil: Küçük testi, bardak: Toprak testi, beden: Bakır sahan, bodiç: Küçük testi, bulgulu senek: Toprak testi, caba: Toprak tencere, cağa: Deri ve bezden ya-pılan .büyük torba, çatura: Ağaç su tepsisi, çente: Çinko sahan ve tas kapağı, cork; Ocak, gelder: Ağaçtan su, yoğurt ya da yağ kabı, gırgırı: Ağzı dar testi, gölek: .Yağ kutusu, haranı: Đki kulplu küçük kazan, hereni: Büyük tencere, miren: Küçük testi, sergen: Tavanlara yakın konulan raf, tahar: Ağzı geniş kulpsuz kap, terek: Raf, tıngır: Tepsi, yangı: Kulplu küçük kap, tandır: Küçük fırın,' çamçak: Ağaç su kabı, çapçak: Tahta maşrapa, çekkel: Küçük nacak, çoiîiça:'Büyük ağaç kepçe, çömçü: Toprak ibrik, eğri: Bıçak, eyseren işiran: Hamur kazıma aleti, enge: Küçiik biiyjk, ersin: Demir hamur kazıma aleti, lğp; Kevgir, kaşıkla: Kaşık sepeti, mengel: Bakraç, oklaç-oklağaç: Oklava, : Tahtadan yufka çevirme aleti, susak: Ağaç maşrapa, sapsak: Bakır, teneke,, çini, çinkodan yapılmış su kabı, yunak: Đçinde birşey yıkanan kap, boduc':" Fıçı, boğ: Sofra bezi, çalpak - hatun: Büyük yayık, dövce: Havan, sitil: Bakırdan saplı şekerlik, yaslahaç: Hamur açma tahtası.

122

XXI. GÜZEL SANATLAR

l- SĐNEMALAR - Akün Sineması

Atatürk Bulvarı 227 KAVAKLIDERE Tel: 427 76 56

- ASM Sineması Đzmir Cad. Ihlamur Sok. 7/A KIZILAY Tel: 425 02 56

- Batı Sineması Atatürk Bulvarı 151 BAKANLIKLAR Tel: 418 83 23

- Derya Sanat Merkezi Necatibey Cad, 57 KIZILAY Tel: 229 96 18

- Kavaklıdere Sineması Tunah Hilmi Cad. No: 105 Tel: 468 71 98

- Kızılırmak Sineması Kızılırmak Sok. 21 KIZILAY Tel: 425 53 93

- Megapol Kültür ve Sanat Sitesi Konur Sok. 33 KIZILAY Tel: 419 44 92

- Menekşe Sineması Menekşe Sok. 8 KIZILAY Tel: 425 55 61

- Metropol Sanat Merkezi Selanik Cad. 76 KIZILAY Tel: 425 74 78

- Mithatpaşa Gösteri Merkezi Mithatpaşa Cad. 51 KIZILAY Tel: 431 8515

- Nergis Sineması Menekşe Sok. 10/13 KIZILAY Tel: 418 38 83

- On Sinemaları Azerbaycan Cad. (3. Cad.) No: 41 BAHÇELĐEVLER Tel: 215 34 00

- Odeon Cineplex Migros Alışveriş Merkezi AKKÖPRÜ Tel: 541 14 44

- Büyülü Fener Sineması 7. cad. 18. Sok. 22 Bahçelievler Tel: 212 92 96

- Cinepol Galleria Đş Merkezi ÜMÎTKÖY Tel: 235 45 80

123

- Ancapol Kızılırmak sok. No: 14 KIZILAY Tel: 419 35 59

- Koru Sineması Eskişehir Yolu Koru Sitesi Giriiş Migros Binası Tel: 241 1100

-Cinemax Bilkent Center (Alt Kat) Tel: 266 16 32-33-34

2- DEVLET TĐYATROLARI

- Altındağ Tiyatrosu

Babür Cad. Yıldırım Beyazıt Lisesi Yanı ALTINDAĞ

Tel: 316 59 02

- Büyük Tiyatro Atatürk Bulvarı Opera Binası Opera Meydanı ULUS Tel: 324 22 10

- Đrfan Şahînbaş Atölye Sahnesi Devlet Tiyatrosu Sos. Tes. MACUNKÖY Tel: 397 33 64

- Küçük Tiyatro Đstiklâl Cad, Ahmet Demiral Sok ULUS Tel: 311 11 69

- Mahir Canova Sahnesi Balgat ANKARA Tel: 286 64 86/2900

- Oda Tiyatrosu istiklâl Cad. Vakıf Đşhanı ULUS Tel: 324 22 10

- Şinasi Sahnesi Tunus Cad. 92 KAVAKLIDERE Tel: 467 17 44

- YenĐ Sahne Tuna Cad. 5 KIZILAY Tel: 431 38 87

3- ÖZEL TĐYATROLAR - Ankara Ekin Tiyatrosu

Güvenlik Cad. Yazanlar Sok. B- Blok No: 20/10 A. AYRANCI Tel: 426 84 08

- Ankara Masal Tiyatrosu Celal Atik Sokak Köseoğlu ĐşhanıNo: 4/77 Rüzgarlı - ULUS Tel: 324 06 59

124

- Ankara Tiyatro Ajansı Meşrutiyet Cad. No:49/15 KIZILAY/ANKARA

- Ankara Sanat Tiyatrosu îzmir Cad. Ihlamur Sokak No: 7/A Yenişehir Tel: 425 02 56-419 49 06

- Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih - Coğrafya Fakültesi Tiyatro Bölümü

Sıhhiye - Ankara Komedi Sahnesi

Adnan Saygım Cad. No:6/10 Sıhhiye ANKARA Tel: 430 î 5 68

- Çan Tiyatrosu Sağlık Mah. Adnan Saygun Cad. No: 6/8 06410 Sıhhiye Tel: 431 95 66

- Çevre Çocuk Tiyatrosu Olgunlar Sokak No: 11/24 Bakanlıklar Tel: 425 60 29

- Gülüm Pekcan Dans Tiyatrosu Büyükelçi Sokak No: 10/12 Kavaklıdere Tel: 437 03 37

- Nüans Tiyatro Sanatevi Sakarya Cad. No: 36/2 Kızılay Tel: 431 1098-4334627

- Tiyatro Özgün Deneme Ziya Gökalp Cad. No: 16/11 KIZILAY Tel: 435 27 94

4- OPERALAR - Devlet Opera ve Balesi Genel Müdürlüğü

Atatürk Bulvarı Opera Meydanı ULUS Tel: 324 22 10

5- KONSER SALONLARI - Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası Konser Salonu

Talatpaşa Bulvarı 38/A ULUS Tel: 310 72 90-309 13 43

Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası, Cuma Akşamları 20.30 ve Cu-martesi günleri 11 .OO'de Türk ve yabancı bestecilerin klâsik batı müziği eser-lerini seslendirmektedir.

- Bilkent Senfoni Orkestrası Bilkent Senfoni Orkestram, Bilkent Konser Salonu BĐLKENT Tel: 266 43 82

- Ankara Caz Derneği Güniz Sokak 36/8 KAVAKLIDERE Tel: 468 46 76

125

6- SANAT GALERĐLERĐ l- GÜZEL SANATLAR GENEL MÜDÜRLÜĞÜNE BAĞLI GALERĐLER

- Ankara Güzel Sanatlar Galerisi Müdürlüğü (Ankara Devlet Resim ve Heykel Müzesi Müdürlüğü bünyesinde) Opera Tel:311 82 64 - 310 20 94-95

- Ankara Devlet Güzel Sanatlar Galerisi Müdürlüğü

Necatibey Cad. No: 55 Tel: 220 30 37- 232 19 45

2- ANKARA'DA BULUNAN ÖZEL SANAT GALERĐLERĐ

-100. Yıl Sanat Galerisi 100. Yıl Çarşısı Ulus

-Akpuıar Sanat Galerisi Güneş Sk. No:31 Kavaklıdere -Arda Sanat Galerisi Hoşdere Cad. 122/9 Y. Ayrancı

-D.D.Y Sanat Galerisi Gar

- Dam Sanat Galerisi Bülten Sokak 10/1 Kavaklıdere

- Galeri Artı Cinnah Cad. Gelibolu Sk. 3/2 Kavaklıdere

- Fransız Kültür Merkezi Ziya GökaJp Cad. No: 15 Kızılay

- Galeri Ayda

Sancak Mah. 249. Sokak 49/1 Çankaya

-Soyut Sanat Galerisi Menekşe Sk. 29/2 Kızılay -Akbank Çankaya Sanat Galerisi Hoşdere Cad. 197/A Çankaya

Alman Kültür Merkezî Atatürk Bulvarı No: 131 Kavaklıdere

Artium Sanat Galerisi Cinnah Cad. W. Brand Sk. No:24/5 Çankaya

Tel: 468 76 90

Tel: 438 72 75

Tel:427413I

Tel: 466 52 83-84

Tel: 441 43 06

Tel: 418 90 71

Tel: 440 52 68

Tel: 425 14 36

Tel: 440 33 39

126

• Şekerbank Sanat Galerisi

Atatürk Bulvarı No: 171

• Doku Sanat Galerisi

Enis Behiç Koryürek Sk. l l/A Çankaya

•Emlakbank Sanat Galerisi

Tunalıhilmi Cad. No: 104 Kavaklıdere

•Toprakbank Sanat Galerisi

Cinnah Cad. 12/1-A Çankaya

Mi-ge Sanat Galerisi

Tunalı Hilmi Cad. 88/78 Kavaklıdere

•Ziraat Kültür Merkezi

Mithatpaşa Cad. No:64 Kızılay

•Sanat -Yapım Atölye Galerisi

Çiftlik Cad. 35/1 Beştepe

Şark Sigorta Sanat Galerisi

Atatürk Bulvarı No: 148 Kavaklıdere

Anka Sanat Galerisi

Güniz Sokak 12/4 Kavaklıdere

Çankaya Belediyesi Sanat Galerisi

Mithatpaşa Cad. No:52 Kızılay

Vakko Sanat Galerisi

Atatürk Bulvarı No: -113 Kızılay

inönü Kültür Vakfı

Şehit Ersan Cad, Pembe Sk. Konut Sitesi

Vaktfbank Fuaye Sanat Galerisi

Atatürk Bulvarı No:207 Kavaklıdere

Desti Sanat Galerisi

Tahran Cad. 21/19 Kavaklıdere

•Talüıkuşu Sanat Galerisi

GMK Bulvarı No:4 Kızılay

•Altanay Sanat Galerisi

Kuveyt cad. 10/B Güvenevler

•Başak Sigorta Sanat Galerisi

Şehit Adem Yavuz Sk.No: 12 Kızılay

Tel: 425 16 80/168

Tel: 439 78 80

Tel: 427 19 92

Tel: 417 84 58

Tel: 222 19 06

Tel: 428 02 22

Tel: 435 59 00

Tel: 425 22 85

Tel:4661160/2580

Tel: 468 42 66 Tel:

417 91 00 Tel: 468

30 76 -Tel: 417 23

19

127

-Çetinkaya Sanat Galerisi Cînnah Cd. 21/10 Çankaya -Đlisulu Plastik Bilgi Bankası Tunalı Hilmi Cad. Kuğulu Đşham

B Blok 162 Kavaklıdere -italyan Kültür Merkezi

AtaçSk.No:22 Kızılay -Akbank Sanat Galerisi GMK Bulvarı Kızılay -Armoni Sanat Galerisi Ebuzziya Tevfık Sk. 9/1 Çankaya -Đlhan Đlhan Sanat Evi Menekşe 2 Sk. 26/A-2 Kızılay -Vakıfbank Köroğlu Sanat Galerisi Uğur Mumcu Cad. No:78 G.O.P -Karaca Sanat Galerisi Karanfil Sk. No:20 Kızılay

-Galeri Siyah-beyaz Kavaklıdere Sk. 3/2 Kavaklıdere

- Galeri Gözde

Farabi Sk. 6/4 Çankaya

-The Bntısh Council Art Galery Esat Cad. Nb:4I Küçükesat -Dedeman Sanat Galerisi Büklüm Sokak No: l Küçükesat

-iş Bankası Ankara Sanat Galerisi Meşrutiyet Cad. No:10 Bakanlıklar -Transparan Sanat Galerisi Koza Sokak 56/3 G.O.P -Helikon Sanat Galerisi

Ebuzziya Tevfık Sk. 15/1 Çankaya - Galeri Nev

Gezegen Sok. No:5 G.O.P

- Galeri Selvin

Tunalı Hilmi Cad. Bestekar

SK.61/A Kavaklıdere

Tel: 467 31 77

Tel: 446 40 85

Tel: 427 35 52 Tel:

417 58 07 • Tel:

446 85 54 Tel: 416

78 73

Tel: 427 03 75 Tel:

468 61 92

Tel:41762 00/8860

Tel: 418 67 97 Tel:

445 02 10 Tel: 441

78 01 Tel: 437 93

90

Tel: 426 26 58

128

- Galeri Turkuvaz Cinnah Cad. Kırkpınar Sk. 5/A Çankaya Tel: 439 14 79

- Fedo Sanat Galerisi Esat Cd. No:57 Küçükesat Tel: 419 01 66

- Piano Piano Sanat Galerisi

Hoşdere Cad. Halit Ziya Sk. 3/A Y. Ayrancı Tel: 441 95 88 - Türk Amerikan Derneği Sanat Galerisi

Cinnah Cad. No:20 Tel: 426 26 48 - Ha Sanat Galerisi

Sancak Mah. 206 Sk, No:20 Çankaya Tel: 439 39 32 -Marduk Galeri Atölye

Billur Sk. 24/5 Kavaklıdere Tel: 468 42 98 - Turkuaz Güzel Sanatlar Galerisi

Bayındır 2 Sokak 38/4-5 Kızılay Tel: 433 59 74 - Ankara Sanat Galerisi

Cinnah Cad. Yeşilyurt Sk. No:6 Çankaya Tel: 466 23 60 -Başkent Tem Sanat Galerisi

Kale Kapısı Sk. No: 11 Ulus - Sevgi Sanat Galerisi

Konur Sk. No:10/5 Kızılay Tel: 425 48 30 - Türk Đngiliz Kültür Derneği

Bestekar Sk. No:32 Kavaklıdere Tef: 419 18 44 - Anadolu Ajansı Sanat Galerisi

GMK Bulvarı No:128/C Tandoğan Tel:231 70 00 - Halk Bankası Sanat Galerisi

Nene Hatun Cad. No:55 G.O.P Tel: 436 12 59 - Merkez Bankası Sanat Galerisi

Atatürk Bulvarı No: 140 Bakanlıklar Tel: 311 97 42 - Galeri Sera

Horasan Sokak No:14 G.O.P Tel: 446 77 14 - Kavaklıdere Sanat Galerisi

Bestekar Sokak 59/2 Kavaklıdere Tel: 426 53 12 - Bu - De Yaşar Sanat Galerisi

Esat Cad. 103/4 Küçükesat Tel: 447 07 85 -Ummag Sanat Galerisi

Paris Cad. No:14 Kavaklıdere Tel: 417 77 20 - Anatolia Sanat Galerisi

Uğur Mumcu Sk. No:35 G.O.P Tel: 447 20 22

129

- Atalier Sanat Galerisi

Kuleli Sk. 1/4 G.O.P Tel: 437 30 13

- Boyut Galeri

Yazanlar Sk. 17/5 Kavaklıdere Tel: 426 37 28

-Hobby Cafe Sanat Galerisi

7. Cad. No;3 Bahçelievler Tel: 215 Ol 13

- Atika Sanat Galerisi Cinnah Cad. 43/B Çankaya Tel: 438 53 66

- Ankara Üniversitesi Kültür Ve Sanat evi

Kuleli Sok. No:42 Gaziosmanpaşa Tel: 222 85 32

-A Stüdyo Sancak Mah. 206 Sk. No:20 Yıldız-Çankaya Tel:

439 39 32

- Bayram Sanatevi

Đlk Yerleşim Mah. Çağdaşlar sit-.-

379. Sk. No:20 Batıkent Tel: 354 80 42

- Dali Sanat Galerisi Bestekar Sk. 61/1 Kavaklıdere Tel: 428 IS 81

-Đl;îyda Sanat Galerisi

Mesnevi Sok. No:4/A A. Ayrancı Tel: 440 22 88

-l ;.:aSanateviAte!ye

( lincik Sk. 2/9 Kavaklıdere Tel: 427 00 13

- Müo Sanat Galerisi

Kanım îş Merkezi No:370 Kat:3 Kavaklıdere Tel: 427 71 72

-Neşe Üçer Sanat Galerisi

Turan Güneş Bulvarı 235. Sk. 4/13 Tel: 442 39 55

- Valör Sanat Galerisi

Horasan Sk. 17/A G.O.P Tel: 437 08 78

- Mıknatıs Sanat Galerisi

Fiîistin Sk. 26/1 G.O.P Tel: 43Î l8 20

-Nefertiti Sanat Galerisi

Birlik Mah. 21. Sk. No: 1/8 Oyak Tel: 439 77 78

- Teku Sanat Galerisi

Mesnevi Sk. 15/2 Çankaya Tel: 442 23 63

130

XXII- ULAŞIM ı- KÂRA YQLU ULAŞIMI

ŞEHĐRLERARASI ULAŞIMI SAĞLAYAN OTOBÜS FĐRMALARI

AŞTĐ SANTRAL TEL NO: 224 10 00

FİRMA ADI

DAHİLİ

TELEFON HARİCİ TELEFON YER

ABONE 1285 224 05 15 YOZGAT, SORGUN, ALACA, AYDINCIK, ÇEKEREK, ZİLE, AMASYA ADANA LİDER 1254 224 07 83 - 224 07 84 ADANA, CEYHAN, KOZAN, KADİRLİ ADANA LÜX 1250 224 16 00 ADANA, CEYHAN, OSMANGAZİ ADANA YENİ 1447 224 07 00 ADANA, KADİRLİ, KOZAN, CEYHAN ADAPAZARI VİP 1251 224 06 99 SAKARYA, BOLU ADIYAMAN GÜLARAS 1265 224 02 00 - 224 02 06 ADANA, KAYSERİ, İSTANBUL, ADIYAMAN ADIYAMAN ÜNAL 1253 224 02 02 K. MARAŞ, PAZARCIK, MENZİL AFŞİN SEYAHAT 1238 224 06 42 AVŞUN, KAYSERİ, GÖKSÜN AĞA TUR 1246 224 06 42 ADAPAZARI, HENDEK, AKYAZI AĞRI DAĞI 1217 224 04 25 ERZURUM, AĞRI, İRANKAPISI AĞRI TUR 1243 224 00 59 SİVAS, ERZİNCAN, ALAÇAM, MERZİFON, SAMSUN, ÇORUM AKTURİZM 1283 224 07 88 KAYSERİ, GÖKSU, K. MARAŞ AKDENİZ 1249 2240163-2240164 AFYON, SANDIKLI, ANTALYA, MANAVGAT, SİDE AKSOĞANOĞLU ZAFER 1253 224 04 04 MALATYA AKSARAY LİDER 1291 224 03 68 - 224 16 68 AKSARAY AKSARAY YEŞİL 1259 224 07 68 AKSARAY, ŞEREFLİ KOÇHİSAR AKSEL 1267 224 03 50 BOLVADİN, AKŞEHİR, SULTANDAĞI AKSU Î285 2240060-2240061 K. MARAŞ, KAYSERİ, PINARBAŞI, GÖKSÜN, PAZARCIK AMASYA MİS TUR 1245 224 02 70 ÇORUM, MERZİFON, SULUOVA, AMASYA AMASYA TUR 1240 224 06 05 - 224 07 05 ÇORUM, MERZİFON, AMASYA, İSPARTA, İZMİR, ANTALYA, BALIKESİR ANADOLU 1223 224 09 32 KAYSERİ, GÖKSÜN, MARAŞ, NARLI, GAZİANTEP

FİRMA ADI DAHİLİ TELEFON HARİCİ TELEFON YER

<

ANAMUR ZAFER ANKA ANTALYA TUR ARTVİN EXSPRES ARTVİN LÜX AS BAFRA AS 71

1238 224 07 42 1260 2240086 1279 2240510 1221 224 05 08 1237 2240208 1243 224 04 55 - 224 04 56 1297 2240665

KULU, TAVŞANLI, ANAMUR, YENİCEOVA, CİHANBEYLİ, KONYACUMRA ESKİŞEHİR, KÜTAHYA, BİLECİK ANTALYA, ALANYA, FİNİKE, TURUNÇOVA ARDEŞEN, ARTVİN, ŞAVŞAT, HOPA, TRABZON, SAMSUN, PAZAR, RİZE SAMSUN, ORDU, GİRESUN, TRABZON, RİZE, HOPA, ARTVİN BURSA, İZMİR, ERZURUM, DOĞUBEYAZIT,DİYADİN, AĞRI, PATNOS GEBZE, İSTANBUL

AS 74 ASTUR ASYA TUR AVRUPA

1224 1236 1263 1232

224 05 74 224 07 40 224 17 27 224 08 00

YENJÇAĞ, MENGEN, DEVREK, ÇAYCUMA, BARTIN İSTANBUL, ARTVİN, SAMSUN, TRABZON, RİZE, ORDU, GİRESUN, İZMİT, GÖLCÜK, KARAMÜRSEL ZONGULDAK, KARABÜK

HOPA

AYDIN SEYAHAT 14 AYDIN TURİZM

1294 1281

224 07 85 2 2 4 05 5 1

KARADENİZ EREĞLİ, BOLU, AKÇAKOCA.DÜZCE, ALATLI AYDIN, BODRUM

BAFRA ÖZGÜL 1241 224 06 55 SAMSUN, BAFRA, ALAÇAM BAFRA SEYAHAT 1219 224 19 49 SAMSUN, BAFRA BARTIN ÖZ 1222 224 1 4 1 4 - 2 2 4 0 8 0 8 MENGEN, GEVREK, ÇAYCUMA, BARTIN BATMAN PETROL 1294 224 02 76 ADANA, G.ANTEP, VİRAN, BATMAN, SİİRT

ta BAYBURT SEYAHAT BAYSAL

1241

1245 224 06 69

224 05 42 KELKİLİ, SUŞEHRİ, BAYBURT

POLATLI

BERGAMA GÜVEN 1352 224 13 52-22411 35 İZMİR, SALİHLİ, AFYON, UŞAK, DİKİLİ, MENEMEN BEST VAN 1226 224 13 65 VAN, MALATYA, KAYSERİ, ELAZIĞ, BİNGÖL BEYDAGJ 1238 224 06 44 MALATYA, DARENDE, GÜRÜN, KAYSERİ BİNGÖL ÖZLEM 1231 2 2 4 01 1 2 KAYSERİ, MALATYA, ELAZIĞ

Ui U3 FİRMA ADI DAHİLİ TELEFON HARİCİ TELEFON YER

CAN ELBİSTAN 1280 224 07 46 ELBİSTAN, KAYSERİ, İSTANBUL O CAN TUNCELİLİLER 1221 224 01 62 KAYSERİ, MALATYA, ELAZIĞ, TUNCELİ

CEYLAN TURİZM 1263 224 02 49 ESKİŞEHİR, BİLECİK, KÜTAHYA

ÇANAKKALE TRUVA 1287 224 00 96 BURSA, BANDIRMA, GÖNEN, ÇANAKKALE, LAPSEKİ, GELiBOLU ÇANKIRI ÇAĞDAŞ 1232 224 17 18 ÇANKIRI

o ÇANKIRI ÖZLEM 1232 224 08 18 ÇANKIRI ÇAYIRAĞASI 1253 224 12 12 ALANYA, İSPARTA, DENİZLİ, AYDIN, SÖKE, ESKİŞEHİR, BURSA, G. ANTEP, ADANA, KİLİS, OSMANİYE, NİZİP ÇORUM LİDER 1247 224 13 14 ÇORUM, SUNGURLU, ALACA, OSMANCIK, ANTALYA ÇORUM ÖZLER 1274 224 06 19 ÇORUM, ALACA, İSPARTA, ANTALYA, FETHİYE, BODRUM DADAŞ 1253 224 06 25 - 224 08 25 ERZURUM, ERZİNCAN, OLTU, NARMAN, ŞENKAYA DAĞISTANLI 1270 224 05 65 SAMSUN, ÇARŞAMBA, TERME, AYVACIK, SALIPAZARI DENİZLİ SEYAHAT 1295 224 05 19 - 224 02 76 DENİZLİ, NAZİLLİ, AFYON DENİZ KIZI 1273 224 00 92 KONYA, MUT, SİLİFKE, TAŞUCU DİLEK SEYAHAT 1290 224 09 55 VEZİRKÖPRÜ, MERZİFON, BURSA DİYARBAKIR LÜKS 1287 224 15 21 ARDAHAN, KARS, GÖLE, ERZURUM

û DİYARBAKIR SUR 1217 224 02 25 ELAZIĞ, DİYARBAKIR DİYARBAKIR YENİ 1297 224 07 21 MALATYA, ELAZIĞ, SİVEREK, ERGANİ, DİYARBAKIR, URFA, SİL- VAN DOĞAN KÖRFEZ 1252 224 02 16 ESKİŞEHİR, BURSA, BALIKESİR

DOĞU KARADENİZ 1226 224 02 53-224 06 55 ÇORUM, MERZİFON, SAMSUN, ÇARŞAMBA, ORDU, GİRESUN, TRABZON, RİZE, ÇAYELİ, HAZAR, ARDEŞEN, ARHAVİ, HOPA DOĞU KARS 1285 224 05 35 SİVAS, İMRANLI, ERZİNCAN, TERCAN, ERZURUM DOĞUŞ ARDAHAN 1296 224 09 33 HORASAN, SARIKAMIŞ, ARDAHAN, KARS, PASOF


EDİRNE ÇAĞLAR 1243 224 03 22-224 04 22 EDİRNE, SİLİVRİ, MARMARA, EREĞLİ, TEKİRDAĞ, MALKARA

EDİRNE ECE 1294 224 00 22 EDİRNE, ÇORLU, LÜLEBURGAZ EFE TUR 1294 224 00 41 İZMİR, SEVMEN, GÖLCÜK EFES TURİZM ALAŞEHİR 1280 224 08 87 AFYON, UŞAK, ALAŞEHİR, ÇEŞME, İZMİR ELAZIĞ HARPUT 1283 224 02 23 MALATYA, ELAZIĞ ELAZIĞ HAZAR 1266 224 03 23 MALATYA, ELAZIĞ, DİYARBAKIR ELAZIĞ MURAT TURİZM 1282 224 12 23-224 14 23 MALATYA, ELAZIĞ

ERAY 1274 224 05 55 MECİTÖZÜ, MERZİFON, SULUOVA, SAMSUN, TERME, ÜNYE, FATSA, ORDU, GİRESUN, İZMİR ERCİŞ İTİMAT 1227 224 02 65-224 03 65 KAYSERİ, MALATYA, ELAZIĞ, BİNGÖL, MUŞ, AHLAT EREKTAŞ 1277 224 12 32 AMASYA, TAŞOVA, ERBA, İZMİR, ÇORUM ERZİNCAN BARIŞ 1227 224 08 97- 224 06 24 ERZİNCAN, İMRANLI, ÇAYIRLI

ERZİNCAN VENİ 1228 224 03 24-224 04 24 SİVAS, İMRANLI, ERZİNCAN, KELKİT ES 1380 224 01 93-224 01 94 İZMİR, ANTALYA, GEBZE, İSTANBUL, ALANYA ES ADAŞ 1257 224 00 36 ERZURUM, ERZİNCAN, OLTU, NARMAN, SENKAYA

İL FATSALILAR 1217 224 08 47 FATSA, ORDU, GiRESUN FINDIKKALE 1447 224 18 18 ORDU, GİRESUN, SAMSUN COKTAŞ ARDAHAN 1291 224 00 57 SİVAS, ERZİNCAN, ERZURUM, HORASAN, KARS, SARIKAMIŞ, ARDAHAN, ORDU, GÖLE, NAHÇIVAN, BAKU, TİFLİS, AZER- O BAYCAN, ÇILDIR

GÖREME 1267 224 05 50 NEVŞEHİR, AVANOS, ÜRGÜP, GÖREME, KAPADOKYA GÜZEL VAN TUR 1233 224 09 39 VAN, KAYSERİ, MALATYA, ELAZIĞ, BİNGÖL, MUŞ, TATVAN,

HAKKARİ

U) Uı


HAKİKİ KOÇ 1252 224 03 63 AFYON, UŞAK, İZMİR, SALİHLİ, MANİSA, İSTANBUL

HATAY CAN 1247 224 00 94 ADANA, İSKENDERUN, HATAY, S. ARABİSTAN, AMMAN, ÜRDÜN, ŞAM HATAY HAS 1273 224 00 90 - 224 00 91 ADANA, İSKENDERUN, HATAY, İSTANBUL, EDİRNE, YALOVA, LÜLEBURGAZ HATAY JET 1272 224 00 81-82-83 ADANAJSKENDERUN, HATAY, DÖRTYOL, KIRIKHAN, REYHANLI, SERİNYOL HATAY ÖZTUR 1283 224 02 23 HATAY X HATAY NUR 1281 224 08 51 ADANA, HATAY HATTUŞAŞ 1228 224 19 19-20-21-22-23 SUNGURLU, ÇORUM, İZMİR, ANTALYA HİDAYET 1339 224 11 55-56-57 İSTANBUL, İZMİR, ANTALYA, ÇEŞME, KUŞADASI, ADANA, G. ANTEP, KİLİS, MANAVGAT, OSMANİYE, İSLAHİYE, MECİTÖZÜ, ÇORUM, AMASYA, TAŞOVA HİDEYET 1257 224 09 63 ADANA, ANTEP, OSMANİYE, İSTANBUL, İZMİR, ANTALYA, ALANYA, ÇEŞME, KUŞADASI mm İĞDIRLI 1231 224 06 76 KAĞIZMAN, SIVAŞ, ERZİNCAN, TUZLUCA, ERZURUM, İĞDIR İĞDIR HAT 1251 224 04 97 ERZURUM. İĞDIR İPEK 1254 224 00 16 KAYSERİ, BALIKESİR, İSTANBUL, İZMİR, BURSA .mm İSPARTA GÜRMAN 1241 224 04 32 İSPARTA, EĞRİDİR, KEÇİBORLU İSTANBUL SEYAHAT 1254 224 00 16 TEKİRDAĞ, ŞARKÖY, SİLİVRİ, EDİRNE İZMİR SEYAHAT 1295 224 00 33 AFYON, U5AK, SALİHLİ, MANİSA, TORBALI, TİRE, ÖDEMİŞ KAFKAS KARS 1297 224 09 36 SIVAŞ, ERZURUM, ERZİNCAN, HORASAN, SARIKAMIŞ KALE SEYAHAT 1237 224 06 08 ÇERKEZKÖY, KIRKLARELİ, PINARHİSAR * KAMİL KOÇ 1234-1235 224 17 00(8 HAT) İZMİR, İSTANBUL, ANTALYA, BURSA, ÇANAKKALE, ERDEK, AY- VALIK, BURDUR, DİDİM, AYDIN KAMBEROĞLU 1249 224 14 54 GİRESUN, TRABZON, OF, ZONGULDAK, SAMSUN, YENİCE, MEN- GEN, DEVREK


KAPADOKYA 1380 224 12 50 KAPADOKYA, GÖREME, NEVŞEHİR KARABÜK GÖREN 1240-1244 224 00 80-224 02 70 KARABÜK, SAFRANBOLU KARS TURGUTREİS 1290 224 07 36-224 08 36 KARS, ERZURUM, ERZİNCAN, HORASAN, SİVAS, SARIKAMIŞ KASTAMONU HUZUR 1270 224 11 37-224 02 37 KASTAMONU, TAŞKÖPRÜ KASTAMONU ÖZLEM 1282 224 08 37 İLGAZ, KASTAMONU, KÜRE, ADANA, BOZKURT, ÇATALZEYTİN KAYSERİ İNCİ 1264 224 11 38 KAYSERİ, İZMİR, İSTANBUL, BURSA, BALIKESİR, AKÇAY, AL- TİNOLUK KENT KAYSERİ 1448 224 02 38 KAYSERİ, İZMİR, İSTANBUL, BURSA, BALIKESİR, AKÇAY, AL- TINOLUK

£ KEŞAN GÜREL 1267 224 03 30 TEKİRDAĞ, MALKARA, İPSALA, KEŞAN KONTAŞ 1291 224 00 42 KULU, CİHANBEYLİ, BEYŞEHİR, KONYA, EĞRİDİR, İSPARTA, SA- RAYÖZÜ, KADINHANI, KARAMAN KONTUR 1256 224 06 06-224 07 07 KONYA, ANTALYA, ALANYA, SİLİFKE, MERSİN, TAŞUCU, SEY- DİŞEHİR, BEYŞEHİR, KARAMAN, MUT, CİHANBEYLİ KONYA GÜLTUR 1238 224 00 90 MERZİFON, HAVZA, ÇORUM, TRABZON, SAMSUN KOKSALLAR 1266 224 11 33 TARSUS, MERSİN, ERDEMLİ KÜTAHYA AS TUR 1293 224 17 99 ESKİŞEHİR, KÜTAHYA, TAVŞANLI, EMET KÜTAHYALILAR 1239 224 17 99 ESKİŞEHİR, KÜTAHYA. GEDİZ, SİMAV MALATYA MEDİNE 1247 224 00 44 MALATYA, KAYSERİ, GÜRÜN, DARENDE, PINARBAŞI MALATYALILAR VIP 1280 224 04 44-224 14 44 MALATYA, KAYSERİ, DARENDE, İSTANBUL, BURSA MARDİN EXPRES 1217 224 06 47 ADANA, URFA, MARDİN MARSOY 1226 232 00 73 MARDİN, NUSAYBİN, CİZRE, ADANA, GAZİANTEP, URFA, Vİ-

s RANŞEHİR, KIZILTEPE

MARTUR 1223 224 15 47-224 16 47 SİLOPİ, MARDİN, ADANA, CİZRE, G. ANTEP, URFA, NUSAYBİN MEGA ESER ÇANKIRI 1296 224 01 18 ÇANKIRI MERMERLER 1261 224 12 13 KIRŞEHİR, ANTALYA, ALANYA, İZMİR, İSTANBUL, MUCUR, HA- CIBEKTAŞ, ORTAKÖY


MERSİN KOÇ 1281 224 05 51 MERSİN, TARSUS, ERDEMLİ MERSİN SEYAHAT 1447 224 15 15 TARSUS, MERSİN, ERDEMLİ

2 MERSİN VİP 1225 224 00 47-48 MERSİN, TARSUS, ERDEMLİ METEOR 1289 224 03 81 SİVAS, ERZİNCAN, AĞRI, D. BEYAZIT, İRAN KAPI, DİYADİN, PAT- NOS MİDYAT KOÇ 1218 224 11 47-224 12 47 MARDİN, MİDYAT, ÖMERLİ, KIZILTEPE MUŞ SÜPHANDAĞ 1296 224 09 38 MUŞ, BİNGÖL. ELAZIĞ, MALATYA. BULANIK, MALAZGİRT NEVTUR 1267 2240150 KAPADOKYA, NEVŞEHİR, ÜRGÜP, AVANOS, GÖREME NİĞDE İNAN 1268 2240131 AKSARAY, NİĞDE, BOR, İSTANBUL Z NİĞDE SEYAHAT 1281 2240551 NİĞDE, AKSARAY, BOR, BURSA NİKSAR KALE 1226 2240760-2241151 TOKAT, TURHAL, TAŞOVA, ÇORUM, AMASYA NİKSAR TÜR 1286 224 08 27 TOKAT, NİKSAR, ÇORUM, TURHAL NOBEL 1243 224 11 61-62 ADANA, OSMANİYE, G. ANTEP, NİZİP. KİLİS ÖZ BATMANLILAR 1292 224 13 72-224 06 72 MALATYA, ELAZIĞ, DİYARBAKIR, SİLVAN, SİVEREK ÖZ DEVELİ 1296 224 09 38 KAYSERİ, DEVELİ ÖZ DİYARBAKIR 1251 224 06 99 DİYARBAKIR, URFA, SİVEREK, ELAZIĞ 02 ELBİSTAN 1288 224 09 46 ELBİSTAN, GÖKSÜN, KAYSERİ, KIRŞEHİR, PINARBAŞI, BİSMİL ÖZ EMNİYET 1218 224 00 32- 34 MENGEN, DEVREK, ÇAYCUMA, BARTIN ÖZHABURTUR ' 1292 224 15 64 ADANA, ANTEP, SİLOPİ, URFA, GÖREN, KIZILTEPE, MARDİN, :O NUSAYBİN, CİZRE ÖZ KAYMAK 1259 224 00 55-56 KONYA, İSTANBUL, ANTALYA, ALANYA, SEYDİŞEHİR, AK- SARAY, KARAMAN ÖZ KAYMAK 1259 224 03 59 KONYA, KARAMAN, ALANYA, MANAVGAT, SEYDİŞEHİR, AN- TALYA, İSTANBUL, GAZİPAŞA, AFYON, BURDUR ÖZ YENİ BOLU 1281 224 03 07 BOLU ÖZEN İSTANBUL 1239 224 06 34 İSTANBUL, GEBZE ÖZGÜL BAFRA 1241 224 06 55 SAMSUN, BAFRA, ALAÇAM

FİRMA ADI DAHİLİ TELEFON HARlCİ TELEFON YER

ÖZGÜNLER 1222 2241434-3319797 ÇORUM, MERZİFON, SULUOVA, AMASYA, KAYALIHİSAR : ÖZGÜVEN 1233 224 05 67 ZONGULDAK, MENGEN, DEVREK ÖZLEM BİNGÖL 1231 22401 12 KAYSERİ. MALATYA Fi AZlfi, KARAÇAM. BİNfiÖI

û. PAKKALE 1270 224 02 20 DENİZLİ, AYDIN, SALIPAZARI PAMUKKALE 1275-1276 224 05 77 EGE SAHİLİ REŞADİYE ÖZLEM 1221 224 11 60 MECİTÖZÜ, ÇORUM, ERBAA, TAŞOVA, AMASYA RİZELİLER 1264 224 00 54 RİZE, ARTVİN, GİRESUN, HOPA, ARHAVİ, PAZAR, ÇAYELİ, AR- DESEN, SAMSUN, ÇARŞAMBA. TERME, TRABZON SAHİL SEYAHAT 1352 224 15 57 SAHİL KISMI SAKARYA VİP 1251 224 06 99 ADAPAZARI, SAKARYA, BOLU SEÇ ANTEP 1269 224 02 27 G. ANTEP, OSMANİYE, ADANA, İSTANBUL, AKÇAY SELÇUK CANLAR 1222 224 05 58 SİVAS, KONYA, DİVRİĞİ SES TUR 1284 224 03 66-224 05 66 BODRUM, AYDIN, DENİZLİ, İSTANBUL, MUĞLA, MARMARİS, MİLAS, KUŞADASI, DİDİM, İZMİR, ANTALYA, ALANYA, BURSA, BALIKESİR, EDREMİT, AKÇAY, ALTINOLUK, YOZGAT, SA- ü) RIKAYA, ÇAYIRALAN, ÇANDIR, BOĞAZLIYAN, KOZAKLI, BEK- TAŞLI, YENİ FAKILI SET KONYA 1269 224 02 42 KONYA, İSTANBUL, KARAMAN SEZER TUR 1352 224 15 55 SAMSUN, HAVZA, MERZİFON. KAVAK, ÇORUM SHOW 1265 2240155-2240255 İSTANBUL, TRABZON, RİZE, İZMİR, ANTALYA, ALANYA, KA- RABÜK, ZİLE, SAMSUN, KUŞADASI, BODRUM SİİRT PETROL 1268 224 01 56 MALATYA, ELAZIĞ, DİYARBAKIR, BATMAN, SİİRT SİNOP BARIŞ 1233 2240657 SAMSUN, BAFRA, GEBZE, SİNOP, KARABÜK, ÇATAK, ZEYTİN, ABANA, BOZKURT, TÜRKELİ, AYANCIK SİNOP BİRLİK 1245 224 00 80 SAMSUN, BAFRA, GEBZE, SİNOP SİVAS HUZUR 1249 224 06 58-224 07 58 YOZGAT, SORGUN, AKDAĞ, SİVAS SİVAS TUR 1244 224 00 63-64-65 SİVAS, YOZGAT, SORGUN, AKDAĞ


SIVAŞ VIP 1291 224 00 69 KAYSERİ, YENİÇUBUK, GEMEREK

</> SUNGURLU SEYAHAT 1218 224 00 32-34 SUNGURLU, ÇORUM

SÜZER 1245 224 00 80-224 02 70 SAMSUN, ORDU, GİRESUN, MERZİFON, HAVZA, TRABZON

ŞAMPİYON HERSEKLİ 1282 224 08 26 ÇORLU, LÜLEBURGAZ, BABAESKİ, İSTANBUL, KIRKLARELİ

SANAL KIRŞEHİR 1286 224 02 40 KIRŞEHİR, MUCUR, HACIBEKTAŞ, ORTAKÖY, ANTALYA, İZMİR,

İSTANBUL tu ŞEREFLİKOÇHİSAR 1264 224 00 53 ŞEREFLİKOÇHİSAR

Wı

ŞİMŞEK 1257 224 00 78 SİLİFKE, KONYA, MUT, KIZKALESİ, MERSİN, ERDEMLİ, TAŞUCU,

KIBRIS ŞİRİNKENT 1233 224 09 29 ERZİNCAN, KELKİT, ŞİRAN

ŞİRİN SEYAHAT 1225 224 19 29-224 10 39 KELKİT, ERZİNCAN, ŞİRAN, İSTANBUL

TANRIVERDİ 1283 224 01 58 224 02 58 SİVAS, YOZGAT, SORGUN, AKDAĞ MADENİ, SUŞEHRİ, İMRANLI,

ERZİNCAN

TATLISES 1260 309 02 02 ADANA, G. ANTEP, URFA

TAVŞANLI 1247 224 01 43 ESKİŞEHİR, KÜTAHYA, TAVŞANLI, BİLECİK

H TEZCAN 1224 2 2 4 0 1 9 0 MESUDİYE, AMASYA

TOKAT SEYAHAT 1277 224 01 60 AYDINCA, EZNE, UYDUR, TURHAL, TOKAT, ANTALYA, ALANYA, DENİZLİ, AYDIN, MUĞLA, MARMARİS

TOKÇAM 1279 224 03 60-224 04 60 TOKAT, ALANYA, ANTALYA, DENİZLİ, AYDIN, MUĞLA, MAR-

MARİS, TAMİR, BURSA, TURHAL, ÇORUM

TOSYA SEYAHAT 1223 224 00 37 ÇANKIRI, İLGAZ, TOSYA

o FİRMA ADI DAHİLİ TELEFON HARİCİ TELEFON YER

3 ULUDAĞ ULUSOY URFA CESUR

URFA İTİMAT

UŞAK EGEMEN

UZAY

1262 1230 1282 1237 1263 1224

224 16 16 224

01 72-73 224 16 63 224 04 63 224 16 64 22401 30

İSTANBUL, İZMİR, ANTALYA, ANAMUR İSTANBUL, İZMİR,

ANTALYA, ALANYA, KEMER, HOPA, SAMSUN, TRABZON, ORDU,

GİRESUN, LAPSEKİ, RİZE, AKDENİZ SAHİLİ URFA, ADANA,

ANTALYA ADANA, G. ANTEP, Ş. URFA, DİYARBAKIR AFYON,

UŞAK, İZMİR FATSA. ÜNYE

> VANGÖLÜ VAN

SEYAHAT

VARAN

1240

1289

1229

224 15 65

224 08 92

224 00 43

YÜKSEKOVA, KAYSERİ, MALATYA, ELAZIĞ, BİNGÖL, MUŞ, BİTLİS, TATVAN, VAN, HAKKARİ, İRAN BİTLİS, TATVAN, HAKKARİ, YÜKSEKOVA, BİNGÖL, MUŞ, ELAZIĞ, MALATYA İZMİR, KUŞADASI, BODRUM, MARMARİS, İSTANBUL, ANTALYA, ALANYA, SİDE, KEMER, G. ANTEP, ADANA

> YALOVA SEYAHAT YALVAÇ ÖZEN YEŞİL

GÜMÜŞHANE YILMAZ

BURSA YOZGAT

ZAFER

1237 1286

1225

1289

1288

224 07 17 224 07 34 224

19 29-30 224

14 00 224 13

66

ESKİŞEHİR, BURSA, GEMLİK, ORHANGAZİ, GÖLCÜK, KA-

RAMÜRSEL, ALTINOVA, YALOVA YALVAÇ, BEYŞEHİR, KONYA,

AKŞEHİR, BOLVADİN, ÇAY, GEBZE SAMSUN, ORDU, GİRESUN,

GÜMÜŞHANE ESKİŞEHİR, BURSA, BALIKESİR İSTANBUL, İZMİR,

ANTALYA, BURSA, BALIKESİR, DENİZLİ, AYDIN, NAZİLLİ, MİLAS,

BODRUM, YOZGAT, SORGUN

N ZAFER ANAMUR ZAFER MALATYA ZAFER YOZGAT

1238

1253

1288

224 00 97 224 04 04 224 12 60

MERSİN, ANAMUR MALATYA YOZGAT

İL MERKEZLERİNE ULAŞIM

ADANA

LUX ADANA STAR ADANA YENİ ADANA VARAN

TAlLIStS SEÇ HATAY/HAS/JE NOBEL

ÇAYİRAGASJ ADY. GÜLAR Ş.KOÇHİSAR HATAY CAN

ADIYAMAN ÜNAL GÜL ARAŞ

AFYON

İSPARTA SEYAHAT İSPARTA GÜRM İSPARTA PETRO UŞAK EGEMEN

ATS ABONE KÖSEOĞLU

AĞRI METEOR AĞRI TUR ERZ. BARIŞ

AĞRI DAĞI

AMASYA

AMASYA ÖZLEM YENİ AMASYA ABONE HAKİKİ KOÇ

TANRİVERDİ EREKTAŞ R. ÖZLEM ERBAA EROVA

NİKSAR KAL

ANTALYA

AKDENİZ KAMİL KOÇ METRO PAMUKKALE

ULUDAĞ KONTUR ANTALYA TUR İSP. GÜRMAN

02 KAYMAK AS TURİZM ULUSOY HATTUSAS

ARTVİN

ARTVİN LÜX METRO AS TURİZM ARTVİN EXP.

AS TURİZM D. KARADENİZ

AYDIN

KÖSEOĞLU PAKLALE PAMUKKALE KAMİL KOÇ

METRO DENİZLİ SEYAHAT TOKAT TURHAN İPEK

ATS İZMİR SEYAHAT

BALIKESİR METRO DOĞAN KÖRFEZ KAMİL KOÇ ULUDAĞ

AMASYA TUR İPEK MLT. BEYDAĞI KENT

BİLECİK BİLECİK TUR CEYLAN

ANKA TAVŞANLI

BİNGÖL

ERCİŞ İTİMAT LÜX BİNGÖL VAN TUR VAN BEST

MUŞ SEYAHAT VAN GÖLÜ

BİTLİS

ERCİŞ İTİMAT BEST VAN VAN GÖLÜ ERZİNCAN BARIŞ

BOLU AYDIN ŞEY. 14 ÜSTÜN ERÇELİK

BURDUR SEMA SİDE AKDENİZ

BURSA

METRO ULUDAĞ D. KÖRFEZ KAMİL KOÇ

HATAY HAS ERAY DİLEK ŞEY. İPEK

KENT LİDER KOP. ADANA LÜX NİKSAR TUR.

ÇANAKKALE Ç. TURUVA KAMİL KOÇ

ÇANKIRI Ç. ÖZLER Ç. ÇAĞDAŞ KAS. HUZUR

Ç. ESER MEGA

ÇORUM

LİDER Ç. ÖZLER HATTUSAS ÖZGÜNLER

AMASYA T. HİTİT TUR AKKUŞ ÖZ. DAĞISTANLI

TOKAT S. DİLEK S. ABONE

DENİZLİ PAKLALE DENİZLİ ŞEY. PAMUKKALE SAHİL S.

DİYARBAKIR

ÖZ. DİYARBAKIR LÜX DİYARBAKIR YENİ D. BAKIR SUR DİYARBAKIR

URFA İTİMAT BATMANLILAR MARDİN MİT. ELAZIĞ HUZUR

SİİRT PET.

EDİRNE ULUDAĞ E. ÇAĞLAR E. ECE EDİRNE BİRLİK

HATAY HAS

ELAZIĞ

E. MURAT E. HAZAR E. HARPUT BİNGÖL TUR

VAN GÖLÜ SİİRT PETROL D.BAKIR SUR DİYARBAKIR ÖZ.

TUNCELİLİLER

ERZİNCAN BAYBURT ŞEY. E. YENİ E. BARIŞ DADAŞ

ŞİRAN ŞEY. HATAY NUR AĞRI TUR KARS SEYAHAT

ERZURUM DADAŞ ESADAŞ İĞDIRLI AĞRI DAĞI

KARS SERHAT

ESKİŞEHİR

ANKA CEYLAN TUR DİLEK ŞEY. KÜTAHYALILAR

NİĞDE ŞEY. A. SAĞAN. ZAFER TAVŞANLI YALOVA

GAZİANTEP ÇAYIRAĞASl SEÇ HİDAYET ÖZ HABUR

BATMAN KOÇ NOBEL TATL1SES URFA CESUR

BATMAN K. MARTUR

GİRESUN FINDIKKALE ULUSOY METRO SEZER

SÜZER FATSAULAR

LÖX ARTVİN SEMA TUR

142

GÜMÜŞHANE GÜMÜŞHANE YEŞİL

HAKKARİ VAN TUR VAN GÖLÜ BEST VAN

HATAY CAN- - HATAY CAN HATAY HAS HATAY SET PATAY PAN

HATAY GUNSAS HATAY NUR HATAY SAS HATAY ÖZTUR

ŞAHİN TUR

İSPARTA

!. GÜRMAN 1. PETROL İSPARTA ŞEY. ANTALYA TUR

AMASYA TUR

İÇEL (MERSİN) MERSİN ŞEY. MERSİN KOÇ MERSİN VİP VERSİN İTİMAT

KOKSALLAR

İSTANBUL OSKAR KAMİL KOÇ METRO PÂMUKKALE

SHOW AS TUR VARAN LİDER

KENT HAKİKİ KOÇ ÖZEN TUR SET TUR

İZMİR

KAMİL KOÇ ULUDAĞ KÖSEOĞLU VARAN

UŞAK EGEMEN ATS AS TUR İZMİR SEYAHAT

METRO PÂMUKKALE SAS

KARS SERHAT KARS DOĞU KARS

KASTAMONU KAST. ÖZLEM KAST. HUZUR SİNOP BARIŞ

KAYSERİ İPEK KENT AFŞİN ŞEY. İÇ ANADOLU

ELAZIĞLILAR MALATYALILAR BİNGÖLLÜLER VANLILAR

TUNCELİLİLER CAN ELBİSTAN

KIRKLARELİ ŞAMPİYON HERSEKLİ

KIRŞEHİR SANAL KIRŞEHİR ŞEY. MERMERLER

KOCAELİ (iZMiT) .ASYA TUR EFE TUR

KONYA ÖZKAYMAK KONTAŞ KONTUR SET

MERAM

KÜTAHYA K. AS TUR KÜTAHYALILAR

143

MALATYA

BEYDAĞl MALATYA ŞEY. MALATYA ÖZ. AKSOĞANOĞLU

ZAFER

MANİSA HAKİKİ KOÇ

K.MARAŞ EDE AKSU İÇANADOLU

MARDİN MİDYAT KOÇ MARSOY ÖZ HABUR EXP. HABUR

MUĞLA PAMUKKALE KAMİL KOÇ

MUŞ

BEST VAN MUŞ ŞEY. VAN GÖLÜ VAN TUR

VAN SEYAHAT

NEVŞEHİR GÖREME NEVTUR

KAPADOKYA

NİĞDE İNAN SEYAHAT NİĞDE SEYAHAT

ORDU UZAY FIND1KKALE METRO ULUSOY

FATSALILAR MERMERLER KAMBEROĞLU

SÜZER AS TURİZM

RİZE

SHOW RİZELİLER METRO ULUSOY

D. KARADENİZ LÖX KARADENİZ

SAKARYA (APAZAH)

V İPTim AĞA TUR AS TURİZM

SAMSUN DAĞISTANLI SEZER GÜLTUR

SHOW ULUSOY METRO

SİİRT SİİRT PETROL SİİRT BATMAN

SİNOP SİNOP BİRLİK SİNOP BARIŞ

SİVAS SEDA SHOW TURİZM

TEKİRDAĞ ŞAMPİYON HERSEKLİ

144

TOKAT TOKAT ŞEY.

TRABZON

ULUSOY GÜLTUR METRO SÜZER

AS TUR ÇAĞLAR TURİZM D. KARADENİZ LÜX KARADENİZ

KAMBERO

TUNCai TUNCELİLİLER

ŞANLIURFA TATLISES URFA CESUR URFA İTİMAT

UŞAK U. EGEMEN

VAN

VAN TUR VAN BEST VAN GÖLÜ VAN ŞEY.

YOZGAT ZAFER TURİZM SE TURİZM

ZONGULDAK AVRUPA ÖZ GÜVEN KAMBEROĞLU

ULUSOY

AKSARAY

YEN İ AKSARAY AKSARAY VİP AKSEL NİĞDE SEYAHAT

İNAN TURİZM

BAYBURT BAYBURT ŞEY.

KARAMAN ANAMUR ZAFER

KIRIKKALE ÖZ KAYMAK ÇORUM ÖZLER

BATMAN ÖZ BATMAN KOÇ BATMAN

DİYARBAKIR SİİRT PETROL

ŞIRNAK MARTUR MARSOY

BARTIN AS 74 ÖZ BARTIN ÖZEMNİYET GÜVEN KARABÜK

ARDAHAN

ARDAHAN LÜX ARDAHAN GÖKTAŞ KARS SERHAT KARS DOĞU

İĞDIR İĞDIR ŞEY. DOĞU ŞEY.

YALOVA L. YALOVA

145

KARABÜK

AVRUPA GÜVEN METRO ULUSOY

KlÜS HİDAYET ÇAYIRAĞASI NOBEL

OSMANİYE LÖX ADANA YENİ ADANA

DÜZCE DÜZCE SEYAHAT

146

TURĐSTĐK ĐLÇELERE ve BAZI MERKEZLERE ULAŞIM

AKÇAY METRO KAMİL KOÇ PAMUKKALE İPEK

AKS. ZAFER KENT

ALANYA AS TURİZM ARENA AKDENİZ İPEK

KONTUR HİDAYET ÖZKAYMAK ULUDAĞ

ANTALYA KAMİL KOÇ METRO

ANAMUR ANA. ZAFER ULUDAĞ

AVANOS NEVTUR GÖREME KAPADOKYA

AYVALIK KAMİL KOÇ

BERGAMA PAMUKKALE

BODRUM

VARAN KAMİL KOÇ PAMUKKALE SES TUR

HAKÎKÎ KOÇ KÖSEOĞLU METRO SAHİL ŞEY.

ULUDAĞ AYDIN TUR LİDER KOP.

ÇEŞME

PAMUKKALE HİDAYET HAKİKİ KOÇ ATS

METRO KAMİL KOÇ PAKULE

DATÇA

METRO PAMUKKALE KAMİL KOÇ ULUDAĞ

DİDİM

KÖSEOĞLU PAMUKKALE METRO SİVAS TUR

ATS PAKLALE DENİZLİ ŞEY. AS TURİZM

KAMİL KOÇ AYDIN TUR ABONE

DİKİLİ KAMİL KOÇ

ERDEK ULUDAĞ KAMİL KOÇ METRO

SES TUR

FETHİYE

PAMUKKALE ULUDAĞ KAMİL KOÇ METRO

GÖREME NEVTUR GÖREME

KAŞ

METRO PAMUKKALE ANTALYA KAMİL KOÇ

KEMER METRO PAMUKKALE

147

KUŞADASI PAMUKKALE KAMİL KOÇ AYDİN TURİZM HİDAYET

METRO KÖSEOGLU

MANYAS ULUDAĞ

MARMARİS

METRO PAMUKKALE KAMİL KOÇ AYDIN TURİZM

MANAVGAT ANTALYA ŞEY.

POLATU BAYSAL

SİDE PAMUKKALE

D. BEYAZIT LÜX AĞRI DAĞI AĞRI TUR

ÜRGÜP NEVTUR GÖREME TURİZM

SAFRANBOLU KARABÜK-CÜVEN

148

2- DEMĐRYOLU ULAŞIMI

TCDD Danışma ve Rezervasyon Bürosu Talatpaşa Bulvarı Gar ULUS Tel: 311 06 20-21 - 22 - 23 (Danışma) 311 49 94 - 310 65 15 (Rezervasyon)

Tren Tarifesi T A . f-, .. . Kalkış Varis Tren Adı Güzergah Saati Saatf Gün

Başkent Ekspres H Paşa-Ankara

Ankara-H Paşa 10-00

10-20 1630 1650

Her gün

Fatih Ekspresi H Pafa Ankara

Antara-H Paşa 2330

2330 07.20 07.30

Her gün

Dumlupınar Mavi Treni An kariAl sancak

AfcancakJUfcara 1835 1835

0925 1000

Her gün

Boğaziçi Ekspresi H Paşa-Ankara

Ankara-H Fasa 1330 os no

22.27 1645

Her gün

Anadolu Ekspresi H Paşa-Aflkara

Ankara-H Pasa 2200

2200 07.12 07.15

Her gün

Ankara Ekspresi H Paşa-Ankara

Ankara-H Paşa 2230

2230 0804 0800

Her gün

Eskişehir Ekspresi E. Şehır-H. Paşa H

Pasa-E Şehir 0635 ıs M 1059

33.26 135 135

İçanadolu Mavi Treni H Paşa-Er6îjlı

Ereill-H Pasa 23 Sû ÎR 10

15.09 19.19

Her gün

Meram Ekspresi H Paja-Konya

Konva-H Pasa 19.20 17.50

0821 0630

Her gün

Pamukkale Ekspresi H Pasa-Denızlı

Dsralı-H Fa» 17.35 17.05

0820 0834

Her gün

Toros Ekspresi H Paşa-GszıantBçı

Gaîlantep-H Paşa 08,55 1430

11.35 1755

247 246

İzmir Mavi Treni Ankara-Basımhane

BasımhanifAnkara 1810 18,20

07.50 08 20

Her gün

Karesi Treni Ankaıa-Balıkesır Balı

keslr-An kara 2035 20.25

0655 07.05

Her gün

Gülistan Ekspresi Ankara-lsparta

Isparta-AnKara 18.35 2245

06.05 10.45

135 247

4 Eylül Mavi Treni Ankata-Dıyarbıkır

EıyarbakiT-Arplısja 1940 09.05

1720 06,58

247 246

4 Eylül Mavi Treni Ankara-Da;ığ

£to§-Ankara 19-40 12.05

14.29 06.5S

Her gün

Doğu Ekspresi H Paşa-Kars

Kars-H Paja 0835 0710

22.00 21,45

Her gün

Güney Ekspresi H Paşa-Kurtalin

Kurtalan.» Pa» 20.05 08.15

1052 23.00

2457 1357

Vangölü Ekspresi H Paça-Tanan

Talvan-H Paşa 20.05 0720

13.09 23.00

136 246

Çukurova Ekspresi Ankara-Adâia

AJîna-Anbıra 2015 1930

0805 0805

Her gün

Erciyes Ekspresi Kayseri Adana

AJana-Kavserl 04.30 17.30

1035 24.00

Her gün

Ege Ekspresi £ Şehır-Basımhane

Basmıtıane-E Ş«hır 07,30 06.55

18.14 1825

Her gün

Marmara Ekspresi Ba sı mhüns- Bandırma 1605 08,30

2240 1455

Her gün

Goller Ekspresi tparta-BasEmhane

Easımhant-bparta 23.50 21.30

08.40 06.24

Her gön

Karaelmas Ekspresi Ankaıa-Iong^Mak

Zonguldak-An kara 08.10 0920

19.05 2023

Her gün

Fırat Ekspresi BmfrMiia 0730 08.40

18.35 20.15

Her gün

Selanik ist. Yolcu Treni tstanbul-Sstanık

SilanlUstaıiMi! 0820 0725

23.04 21.25

Her gün

Bosfor Ekspresi Islan bufBukreş

KJtaeî-tsanlsJl 2150 1425

1508 0655

Her gün

Not: Tren Sefer saatleri değişebilir

149

ANKARA KALKIŞLI TREN SEFERLERĐ

ANKARA-ĐSTANBUL- ANKARA ARASINDA

ÇALIŞAN TRENLER

(K: KaIkış-V:Vanş) ANKARA ESKĐŞEHĐR BĐLECĐK K. 1)8.00 11.32-11.40 12 54-12.56 V:22.27 18.45-18.36 1721-17.16

ĐZMiT PENDĐK 15.10-15.12 16.12-16.14

15 06-15.04 14:05-14.03

BOSTANCI HAYDARPAŞA 1629-16.31 V:16.45

13.48-13.46 K:1330

BOĞAZĐÇĐ EKSPRESĐ

Mesafe: 562 km Seyir Süresi:

Ankara-Haydarpaşa: 06.30' Haydarpaşa-Ankara: 06.30'

Teşkilatı: 5 Pulman ve l Yemekli Vagon Đşleme günleri: Hergün

ANKARA ESKĐŞEHĐR BĐLECĐK ĐZMĐT PENDĐK BOSTANCI HAYDARPAŞA K: 10 20 1132- 11.40 DURUŞU 3539-15.40 10.24-16.25 ,16.37-16.38 V.-16-50 V: 16.30 13.56-13.52 YOK 11:11-11:10 1025-10.24 10.12-10.11 K: 10.00

BAŞKENT EKSPRESĐ


Ankara-Haydarpaşa: 06.30' Haydarpaşa-Ankara: 06.30' Teşkilatı:

6 Pulman ve l Yemekli Vagon Đşleme günleri: Hergün

ANKARA ESKĐŞEHĐR BĐLECĐK ĐZMĐT PENDĐK BOSTANCI HAYDARPAŞA K. 22.00 01.33-OI-4S 03.11-03.16 1(522-05.24 06.28-06.30 06.53-06.55 V:07.15 VU712 03.35-03 16 0159-0154 2335-23.33 2240-22.3S 2220-22.18 K:22.00

ANADOLU EKSPRESĐ



Teşkilatı: 5 Pulman, 2 Örtülü kuşedi ve l Yemekli Vagon işleme günleri: Hergün

150

(K: Kalkış-V:Varış)

ANKARA ESKĐŞEHĐR BĐLECĐK ĐZMÎT PENDĐK BOSTANCI HAYDARPAŞA K 1230 «S 58-02 15 0402-04.(K 06.05-06.07 (17.10-07.12 07.37-07.19 V0 8 0 0 V 08.04 04.17-03 54 0218-02.10 0005-00.03 23.08-23 lifi 22.48-22.46 K:22.3(>

ANKARA EKSPRESĐ

Mesafe; 562 km Seyir Süresi:

Ankara-Haydarpaşa: 09.30' Haydarpaşa-Ankara: 09.34' Teşkilatı:

10 yataklı ve l Yemekli Vagon Đşleme günleri: Hergün

ANKARA ESKĐŞEHĐR BĐLECĐK ĐZMÎT PENDĐK BOSTANCI HAYDARPAŞA K 2330 02 23-02.30 03 34-03 41 05 38-05 41) 0644-06.46 0708-0710 V 07 30 V.07.20 04 25-04. IS 03.14-03.06 <)l 03-0101 (X) 08-00.06 23 47-23 45 K.23.30

FATĐH EKSPRESĐ



Teşkilatı:8 Pulman ve l Yemekli Vagon Đşleme günleri: Hergün

ANKARA-ĐZMĐR-ANKARA ARASINDA ÇALIŞAN TRENLER

ANKARA ESKĐŞEHĐR KÜTAHYA BALIKESĐR SOMA MANĐSA BASMANE K IS 10 21.09-2121} 22.39-22 43 03 1S-03.25 04 55-04.57 06 26-06.2$ V 07 50 V.08 20 0515-0504 03.44-03 40 22 50-22.40 2109-2107 iy.39-iy.37 K IS 20

iZMiR MAVĐ TREN


Ankara-Basmane: 13.40' B asmane-Ankara: 14.00'

Teşküatı:4 Pulman 2 Yataklı ve l Yemekli vagon Đşleme günleri: Hergün

ANKARA ESKĐŞEHĐR AFYON •JŞAK ALAŞEHĐR MANĐSA ALSANCAK K IS 35 22.1X1-22. 15 01 07-0 i 25 03 53-03 58 0613-06 18 07.57-07 59 V.09 25 V'IOOO 06 33-06 24 03 33-03 09 (X) 40-00 35 21 57-2 J. 52 20 11-20 119 K: 18.35

DVMLUPINAR

MAVĐ TREN


Ankara-Aisancak: 14.50' Alsancak-Ankara: 15.25'

Teşkilatı: 6 Pulman, l Örtülü Kuşetli, l Yataklı ye l Yemekîi Vagon Đşleme günleri: Hergün

151

ANKARA-BALIKESĐR-ANKARA ARASINDA ÇALIŞAN TREN

(K: Kalkış-V:Vanş) ANKARA ESKĐŞEHĐR KÜTAHYA BALIKESĐR K:20 35 0015-0025 01,50-0154 V-M.55 V 07 1)5 03.25-03.15 01.51-0140 K 2(1.25

KARESĐ EKSPRESĐ


Ankara-Balıkesir: 10.50' Balıkesir-Ankara: 10.40'

Teşkilatı: 2 Numarasız Kompartmanlı, 2 Pul-man, 2 Örtülü Kuşetli, 2 Yataklı ve l Yemekli Vagon Đşleme günleri: Hergün

ANKARA-ISPARTA-BURDUR-ANKARA ARASINDA ÇALIŞAN TREN

ANKARA ESKĐŞEHĐR ALAYUNT AFYON KARAKUYU ĐSPARTA BURDUR K: 18.35 22.00-22 !5 23.29-23.31 01 07-01.45 04.12-11420 V0605 V 07.05 v-ıooo 06.33-06 24 05.10-05.07 (13 33-02 5y 00.40-00.33 K 22 10 K'22 15

GÜLĐSTA

N

EKSPRESĐ


Ankara-Isparta: 11.30' Isparta-Ankara: 12.00'

Teşkilatı: 2 Pulman, l Örtülü kuşetli (Burdur'a kadar) ve l Yemekli (Afyon'a kadar) vagon. Trendeki kuşetli vagon Gümüşgün'de başka bir trene verilerek Burdur'a ak-tarmasız direkt ulaşım sağlanır.

Đşleme günleri: Dumlupınar Mavi Treni ile Ankara -Afyon-Ankara arasında birleşik işlemek üzere Ankara'dan pazartesi, çarşamba, cuma ve Burdur/Đsparta'dan salı, per-şembe ve cumartesi günleri

ANKARA-ZONGÜLDAK-ANKARA ARASINDA ÇALIŞAN TREN

ANKARA IRMAK K:OS 10 0943-09.45 V:2I>.23 18.32-1830

ÇANKIRI KARABÜK GÖKÇEBAY ÇATALAĞZI ZONGULDAK l! .50-11 55 16.01-16.18 17.4S-17.50 18.52-18.53 V:1905 1625-1615 12.15-121)2 10.30-10.34 0934-09.32 K:0920

ELMAS EKSPRESĐ


Ankara-Zonguldak: 10.55' Zonguldak-An kara: 11.03' Teşkilatı: 4

Pulman vagon, aynca 2 pulman Karabük'te ilave edilir. Đşleme günleri: Her gün

152

ANKARA-ADANA-ANKARA ARASINDA ÇALIŞAN TREN

(K: Ka!kiş-V:Vanş) ANKARA IRMAK BOĞAZKÖPRU MCEE ULUKIŞLA YENĐCE ADANA

ÇUKUROVA EKSPRESĐ

Mesafe: 669 Seyir Süresi:

Ankara-Adana: 11.50' Adana-Ankara: 12.35'

Teşkilatı: 3 Pulman, Đ Kuşetli, l Yataklı ve l Yemekli vagon Đşleme günleri: Her gün

ANKARA-ELAZIG--DĐYARBAKIR-ANKARA ARASINDA

ÇALIŞAN TREN

ANKARA IRMAK KAYSERĐ DIVARBAK1R

4 EYLÜL MAVĐ

TRENĐ

Mesafe: 973 km (Elazığ'a) 1094 km. (Diyarbakır'a) Seyir Süresi:

Ankara-Diyarbakir: 21.40' Zonguldak-Ankara:2l.53' Diyarbakır-Elazığ: 18.49' Elaziğ-Ankara: 18.53'

Teşkilatı: 3 Pulman, l Kuşetli, l Yataklı ve l Yemekli vagon Đşleme günleri: Her gün

153

3- HAVAYOLU ULAŞIMI

THY Danışma ve Rezervasyon Bürosu Atatürk Bul varı No. 154 KIZILAY TeJ: 482 02 00 (5 hat) 482 17 00-468 73 40 Bilet Satış : Atatürk But. No. 23 l/Â KAVAKLIDERE Tel: 468 73 00 4- ÖZEL HAVAYOLU ULAŞIM KURULUŞLARI

a. YERLĐ KURULUŞLAR - Đstanbul Havayolları Atatürk Bulvarı 64/1 KIZILAY Tel: 432 22 34 - Kıbrıs Türk Hava Yollan Selanik Cad. 17/1 KIZILAY Tel: 418 04 45 - Türk Hava Kurumu Atatürk Bul. 33 Opera /ULUS Tel: 31048 40 - M Air Esenboğa Hava Limanı Tel 3980000/1596 Merkez Ofis: Necatibey Cad. 88/6 Tel: 229 04 40-229 07 57 - Altay-Skyline Esenboğa Hava Limanı Özel Hangarlar Bölgesi Çubuk Yolu Çubuk Tel: 827 15 62 - Air Alfa Esenboğa Hava Limanı C Terminali Tel: 398 08 22 Faks: 398 08 24 Merkez Ofisi: Atatürk Bul. Foto Cemal Đş Hanı No: 83 Kat:3 Kızılay Tel: 439 06 98 - Onur AĐr Esenboğa Hava Limanı Tel: 398 08 07 Merkez Ofisi: Atatürk Bul. 143/2 Tel: 419 25 30 - Burak Havayolları Esenboğa Hava Limanı Tel: 398 00 00/1469 - Kalyon Havacılık Esenboğa Hava Limanı Tel: 398 00 00/1393

- AOG. CT. Havacılık Esenboğa Hava Limanı Tel:39805 16

154

b. YABANCI KURULUŞLAR

- Aeroflot (Sovyet Havayolları) Cinnah Cad. 114/2 ÇANKAYA Tel: 440 98 74

- Air France (Fransız Havayolları) Atatürk Bul. 231/7 KAVAKLIDERE Tel: 467 44 00

- Avusturya Havayolları Tahran Cad. 12/10 HĐlton Oteli girişi KAVAKLIDERE Tel: 468 11 44 - British Airways (Đngiltere Havayolları) Atatürk Bulvarı 237/29 KAVAKLIDERE Tel: 467 55 57 - Jal - Japan Havayolları Atatürk Bulvarı 223/13 KAVAKLIDERE Tel: 417 56 16-17 - KLM Royal Dutlh Airlines (Hollanda Kraliyet Havayolları) Atatürk Bulvarı 199/2 KAVAKLIDERE Tel: 417 56 16 - Kanada Havayolları Cinnah Cad. 43/8 ÇANKAYA Tel: 417 56 16-17 - Azerbaycan Havayolları Atatürk Bulvarı 138/A KAVAKLIDERE Tel: 427 26 77 - Delta Havayolları Atatürk Bul varı 223/13 KAVAKLIDERE Tel: 468 78 05 - Singapore Airlines (Singapur Havayolları) Tunalı Hilmi Cad. Bülten Sok. 79/3 KAVAKLIDERE Tel: 468 46 70 - Swissair (Đsviçre Havayolları) Tahran Cad. No. 12/10 KAVAKLIDERE Tel: 468 11 44-468 48 45 - Iberia (Đspanyol Havayolları) Ziya Gökalp Cad. 6/20 -21 KIZILAY Tel: 431 8494 - Lufthansa (Alman Havayolları) Esenboğa Hava Limanı Tel: 398 03 74 Cinnah Cad. 102/5 ÇANKAYA Tel:442 05 80

5- YABANCI HAVAYOLLARI BĐLET SATIŞ ACENTALARI A £rubu seyahat acentaları yabancı havayollarına ait biletleri satmaya

yetkilidir. Bakınız: Seyahat Acentaları sayfa : 184

6- DENĐZYOLLARI DANIŞMA VE REZERVASYON BÜROSU Şehit Adem Yavuz Sok. 3/2 KIZILAY Tel: 417 11 61 - 425 63 68

155

XXHI- KONAKLAMA

l- TURĐZM ĐŞLETME BELGELĐ KONAKLAMA TESĐSLERĐ

5 YILDIZLI KONAKLAMA TESĐSLERĐ

Ador Altınel Otel GMK Bulvarı No: 151 Tandoğan Tel: 231 77 60 Faks: 230 23 30 Bilkent Otel Bilkentl. CaddeBilkent Tel: 266 46 86 - 266 46 79 Faks: 266 46 79 Büyük Ankara Oteli Atatürk Bulvarı No: 183 Kavaklıdere Tel: 425 66 55 Faks: 425 50 70 Büyük Sürmeli Oteli Cihan Sok. No: 6 Sıhhiye Tel: 231 76 60 Faks: 229 51 76 Hilton Otel Tahran Cad. No: 12 Kavaklıdere Tel: 468 28 88 Faks: 468 09 09 Sheraton Otel Noktalı Sok. Kavaklıdere Tel: 468 54 54 Faks: 467 11 36

4 YILDIZLI KONAKLAMA TESĐSLERĐ Aldino Oteli Tunalı Hilmi Cad. Bülten Sok. No: 22/24 Çankaya Tel: 468 65 10 Faks: 468 65 17 Ayma Oteli Meşrutiyet Cad. No: 25 Kocatepe Tel: 425 46 00 Faks: 419 18 55 Best Otel Atatürk Bulvarı No: 195 Kavaklıdere Tel: 467 08 80 Faks: 467 08 85 Dedeman Oteli Büklüm Sok. No: l Küçükesat Tel: 417 62 00 (15 hat) Faks: 417 62 14 Đçkale Otel GMK Bulvarı No: 89 Maltepe Tel: 231 77 10 Faks: 23061 33 Kent Otel Mithatpaşa Cad. No: 4/6 Sıhhiye Tel: 4355050 Faks: 434 46 57 Otel Best Uğur Mumcu Sok. No: 71 G.O.P. Tel: 4468080 Faks: 446 80 90

156

- Patalya Lakeside Resort Haymana Yolu 4. km. No: 159 Gölbaşı Tel: 4844444 Faks: 484 46 46

- Patalya Thermal Resort Soğuksu Milli Parkı Kızılcahamam Tel: 736 02 00 (8 hat) Faks: 736 02 10

- Sergah Otel Çankırı Cad. No: 48 Ulus Tel: 318 8500 Faks: 311 31 00

- Stad Oteli Đstiklal Cad. No: 20 Ulus Tel: 310 48 48(20 hat) Faks: 310 89 69

3 YILDIZLI KONAKLAMA TESĐSLERĐ - Ab-ı Hayat Otel Kazım Karabekir Cad. No: 28 Kızılcahamam Tel: 7365620 Faks: 736 32 11

- Akyüz Oteli Rüzgarlı Sok. No: 22 Ulus Tel: 309 02 44(10 Hat) Faks: 310 76 87

- Alfîn Otel Menekşe Sok. No: 11 Kızılay Tel: 417 84 25 Faks: 418 62 07

- Aymer Otel Çankırı Cad. No: 17 Ulus Tel: 309 04 35 (8 hat) Faks:311 56 77

- Apaydın Otel Bayındır Sok. No: 8 Sıhhiye Tel: 435 49 50 (10 hat) Faks: 433 40 05

- Atalay Otel Çankırı Cad. No:20 Ulus Tel: 3091515 Faks: 309 27 57

•Başkent Otel Đstanbul Cad. No:28 Ulus Tel: 310 90 80 Faks: 310 92 93

- Büyük Erşan Oteli Selanik Cad. No:74 Kızılay Tel: 417 6045 Faks: 417 49 43 Class Otel Bestekar Sok. No: 64 Kavaklıdere Tel: 466 18 50 Faks: 426 99 85 Elit Otel

Olgunlar Sok. No; 10 Bakanlıklar Tel: 4174695 Faks: 417 46 97 Evkuran Otel Dr. Mediha Eldem Sok. No: 40 Yenişehir Tel: 435 51 10 (5 hat) Faks: 434 07 86

157

- Eyüboğlu Otel Karanfil Sok. No: 73 Kızılay Tel: 417 64 00 Faks: 417 81 25

- Houston Otel Güniz Sok. No- 26 Kavaklıdere Tel: 466 16 80 Faks: 466 16 74

- Keykan Otel Fevzi Çakmak Sk. No: 12 Kızılay Tel: 231 80 70 Faks: 230 02 16

- King Otel Güvenlik Cad. No: 13 A.Ayrancı Tel: 418 90 99 Faks: 417 03 82

- Metropol Oteli Olgunlar Sok. No.5 Yenişehir Tel: 417 30 60 Faks: 417 69 90

- Neva Palas Esat Cad. No: 32 Küçükesat Tel :4J95888 Faks: 419 58 25

- OğultürkOtel Eşdost Sok. No: 6 Rüzgarlı Ulus Tel: 309 29 00 Faks: 311 83 21

- Örnek Otel Gülseren Sok. No: 4 Maltepe Tel: 231 81 70 (4 Hat) Faks: 229 03 52

Parlıament Otel Đstanbul Cad. No: 88 Đskitler Tel: 384 35 10 (3 hat) Faks: 384 35 09

Sıla Otel Đstanbul Yolu 27. Km. Đpragaz Karşısı Sarayköy Kazan Tel: 815 43 80 (10 Hat) Faks: 815 43 84 Seğmen Otel Büklüm Sok. No: 13 Kavaklıdere Tel: 417 53 74 Faks: 417 28 59 Selvi Otel Çankırı Cad. No.16 Ulus Tel: 310 35 00 (10 Hat) Faks: 312 26 92

Sembol Otel Sümer Sok. No: 28 Kızılay Tel: 231 82 22 Faks: 230 46 91

Star Gap Oteli Kazım Karabekir Cad. No.74/1 Altındağ Tel: 310 24 15 (5 Hat) Faks: 311 79 79

158

Starton Oteli Dr. Mediha Eldem Sok. No.37 Kızılay Tel: 435 65 20 (10 Hat) Faks: 435 45 10

Tunalı Otel Tunah Hilmi Cad. No.l 19 Kavaklıdere Tel : 467 44 40 Faks: 427 40 82 Turist Otel Çankırı Cad. No.37 Ulus Tel: 310 39 80 (9 Hat) Faks: 311 83 45 Ulaşan Otel Konya Yolu Çıkışı 3. Km. Gölbaşı Tel: 484 58 58 (6 Hat) Faks: 484 41 01

Yeni Otel Sanayi Cad. No.5/B Ulus Tel: 310 47 20 Faks: 311 84 39

2 YILDIZLI KONAKLAMA TESĐSLERĐ

Acar Otel G.M.K. Bulvarı No: 66/A Maltepe Tel: 231 86 86 Faks: 231 86 94 Akman Otel Opera Meydanı Tavus Sok. No.6 Ulus Te! : 324 41 40 Faks: 324 01 61

Bulduk Otel Sanayi Cad. No.26 Ulus Tel: 31049 15 Faks: 311 26 17

Cevikoğlu Otel Çankırı Cad. Orta Sok. No.2 Ulus Tel: 31045 35 Faks:311 1940

Doğan Royal Otel Sağlık 1. Sok. No: 29 Kızılay Tel: 435 23 33 Faks: 435 84 54

Elhamra Otel Çankırı Cad. No.58 Ulus Tel: 310 48 85 (4 Hat) Faks: 310 48 85

Elif Otel Erguvan Sok. No: 9 Ulus Tel: 312 56 56 Faks: 311 94 10

Erşan Otel Meşrutiyet Cad. No.13 Kızılay Tel: 418 98 75 Faks: 418 40 92

159

Ercan Otel Denizciler Cad. No.36 Ulus Tel : 309 27 22 (5 Hat) Faks: 311 71 70

Ergen Oteli Karanfil Sok. No.48 Bakanlıklar Tel: 417 59 06 (4 Hat) Faks: 425 78 19

Erk Otel Menekşe 2 Sok. No.27 Kızılay Tel: 418 24 23 Faks: 418 76 49

Gimat Otel Bağdat Cad. No: 91 MacunkÖy Tel: 397 67 48 Faks: 397 67 42

Grand Duman Otel Çankırı Cad. Orta Sok. No:7 Ulus Tel: 310 02 12 Faks: 310 10 34

Güleryüz Otel Sanayi Cad. No.37 Ulus Tel : 310 49 10 Faks: 310 73 42

Karyağdı Otel Sanayi Cad. Kuruçeşme Sok, No.4 Ulus Tel: 310 24 40 (4 Hat) Faks: 312 67 12

Klasman Otel Rüzgarlı Plevne Sok. No: 4 Ulus Tel :3109797 Faks:310 1030

Koyunlu Otel Ulucanlar Cad. No: 35 Ulus Tel : 310 49 00 Faks: 310 49 03

Melodi Otel Karanfil Sok. No.10 Kızılay Tel: 417 64 14 (4 Hat) Faks: 418 78 58

Mersin Otel Milli Müdafaa Cad. No: 16/2 Kızılay Tel :419 04 00 Faks: 419 04 12

Munzur Otel Talatpaşa Bul. No: 57 Samanpazarı Tel: 311 45 97 Faks: 310 35 23

Özilhan Otel Akay Cad. No.9 Bakanlıklar Tel: 417 50 66 Faks: 417 02 43

i 60

Spor Otel Plevne Sok. No.6 Rüzgarlı Ulus Tel: 324 21 65 Faks: 312 21 53

Sultan Otel Bayındır Sok. No.35 Yenişehir Tel: 431 59 80 Faks: 431 1083

Yıldız Otel Eşdost Sok. No: 4 Rüzgarlı Ulus Tel: 312 75 81 Faks: 312 75 84

l YILDIZLI KONAKLAMA TESĐSLERĐ As Otel Rüzgarlı Sok. No.4 Ulus Tel: 310 39 98 - 310 39 99 Faks: 312 75 84 Cimcime Otel Kemal Paşa Cad. No: 25 Haymana Tel : 658 10 72 Faks: 658 18 48 Efes Otel Denizciler Cad. No. 12 Ulus Tel : 324 32 11 - 12 Faks: 311 51 37 Hitit Otel Hisarpark Cad. Firuz Ağa Sok. No: 12 Ulus Tel : 310 86 17 (3 Hat) Faks: 311 41 02

Medine Otel Đstanbul Cad. No. 14 Ulus Tel: 309 13 81 (3 Hat) Faks: 312 71 29

Olimpiyat Otel Rüzgarlı Eşdost Sok. No. 14 Ulus Tel: 324 33 31 Faks: 324 55 85

Safir Otel Denizciler Cad. No.34 Ulus Tel: 311 61 94 Faks: 310 90 54

Taç Otel Çankırı Cad. No.35 Ulus Tel: 324 31 95 Faks: 324 29 57

Yeni Bahar Oteli Çankırı Cad. No.25 Ulus Tel : 31048 95 (4 Hat) Faks: 31048 99

161

DĐĞER KONAKLAMA TESĐSLERĐ

First Apart Otel

Đnkılâp Sok. No.29 Kızılay

Tel: 425 75 75 Faks: 419 27 14

Ömür Turistik Tesisleri

Đstanbul Yold 9. Km, No: 162 Etimesgut Tel:

397 21 79 - 80 ~ 81 Faks: 397 21 82

Ümit Apart Otel

Kubilay Sok. No: 11 Tandoğan

Te(: 230 03 03 - 231 05 55 Faks: 231 05 55

Mega Center Mega Residence (özel Otel) Tahran Cad. No.5 Kavaklıdere

Tel: 468 54 00 (14 Hat) Faks: 468 54 15

Grand Özbek (Pansiyon)

Eskişehir Yolu 52. Km. Polatlı

Tel: 645 12 72 Faks: 645 15 35

Reyhan Pansiyon

Kaplıca Sok. No. 15 Haymana

Tel: 658 10 64 Faks: 658 17 49

White Tail Oberj Yakup Abdal Köyü Elmadağ

Tel: 499 22 50 - 499 22 14 (3 Hat) Faks: 499 22 59

162

2- BELEDĐYE ĐŞLETME BELGELĐ BAZI KONAKLAMA

TESĐSLERĐ - Anıl Otel

KevgĐrli Sok. No: 12 ULUS Tel: 324 31 87

- Başkent Otel istanbul Cad. No:28 ULUS Tel: 310 90 80

- Çiçek Palas Otel Çankırı Cad. No: 56 ULUS Tel: 310 73 92

- Çınar Otel Hilal Sok. No: 6 ULUS Tel :3I251 83

- Derya Oteli Altındağ Cad. Ayçe Sok. No: l DÎŞKAPI Tel: 311 28 50

- Devran Otel Sanayi Cad. Tavus Sok. No: 8 ULUS Tel: 313 04 85

- DilsonOtel Eşdost Sok. No: 10 ALTINDAĞ Tel : 324 28 45

- Erdem Oteli Đtfaiye Meydanı Dibek Sok. No: 23 ULUS Tel: 31Đ 37 38

- Enıperyal Otel Çankırı Cad. No: 54 ULUS Tel: 312 52 35

- ErtanOtel Selanik Cad. No: 70 KIZILAY Tel: 418 40 84

- Otel Ferah Denizciler Cad. No: 58 ULUS Tel: 309 II 75

- Gönç Palas Rüzgarlı Sok. No: 6 ULUS Tel: 311 80 03

- Otel Gürhan Çankırı Cad. No: 23 ULUS Tel: 312 38 61

- Hisar Oteli Hisarpark Cad. No: 6 ULUS Tel : 311 98 89

- Kale Oteli Alataş Sok. No: 13 ULUS Tel: 3! I 3393

163

- Konak Oteli Çankırı Cad. No: 50 ULUS Tel: 311 4021

- Köşk Oteli Denizciler Cad. No: 56 ULUS Tel : 324 52 29

- Lale Palas Telgraf Sok. No: 5 ULUS Tef : 312 52 20

- Otel Mithat Tavus Sok. No: 2 ULUS Tel: 311 54 10

- Pınar Oteli Hisarpark Cad. No: 14 ULUS Tel: 311 8951

- Park Otel Altındağ Cad. No: 3 ULUS Tel: 310 44 67

- Sema Otel Öz Sok. No: l Samanpazar ULUS Tel: 324 1292

- Sipahi Otel Kosova Sok. No: l ULUS Tel: 324 02 35

- Opera Otel Kosova Sok. No: 5 ULUS Tel : 324 23 30

- Tandoğan Otc-I Gülseren Sok. No: 28 MALTEPE Tel : 23 i 74 57

- Toros Oteli Demiray Sok. No: 2 BALGAT Tel: 288 50 30

- Tuna Palas Çarşı Sok. No: 2 ULUS Tel: 310 84 83

- TermalOtel Kemalpaşa Cad. Haymana Tel : 658 29 00-658 29 OI

- Ulus Otel Adliye Sok. No: l ULUS Tel : 310 50 36

- Yavuz Otel Konya Sok. No: 6 ULUS Tel: 324 32 55

- Marmara Otel Denizciler Sok. No: 17 ULUS Tel : 324 27 40

XXIV- ÎSTATĐSTĐKI BĐLGĐLER

l-1999 YILINDA ESENBOĞA HAVA LĐMANI'NDAN GĐRĐŞ VE ÇIKIŞ YAPAN YABANCILARIN AYLARA GÖRE DAĞILIMI

YABANCILAR GİRİŞ YABANCILAR ÇIKIŞ

OCAK 8,618 OCAK 9.434

ŞUBAT 9,625 ŞUBAT 7.785

MART 9,120 MART 8.467

NİSAN 9,876 NİSAN 9.350

MAYIS 11,370 MAYIS 8.962

HAZİRAN 20,289 HAZİRAN 10.113

TEMMUZ 13,023 TEMMUZ 10.682

AĞUSTOS 17,305 AĞUSTOS 28.818

EYLÜL 13,900 EYLÜL 18.516

EKİM 12,081 EKİM 14.272

KASIM 8,199 KASIM 9.041

ARALIK 8,777 ARALİK 9.159

TOPUM 142,183 TOPLAM 144.599

165

2- 1999 YILINDA ESENBOGÂ HAVA LĐMANTNDAN GĐRĐŞ VE

ÇIKIŞ YAPAN TÜRK VATANDAŞLARIMIN

AYLARA GÖRE DAĞILIMI

T.C VATANDAŞLARI GİRİŞ T.CVATANDAŞURİ Ç|KIŞ

OCAK 26.349 OCAK 42.566

ŞUBAT 22.717 ŞUBAT 24.721

MART 36.184 MART 45.259

NĐSAN 28.349 NĐSAN 31.568

MAYIS 35.081 MAYIS 26.803

HAZĐRAN 72.663 HAZĐRAN 25.323

TEMMUZ 49.270 TEMMUZ 38.315

AĞUSTOS 56.470 AĞUSTOS 96.631

EYLÜL 29.359 EYLÜL 77.030

EKiM 29.123 EKĐM 50.449

KASIM 23.396 KASIM 32.522

ARAUK 32.640 ARAUK 31.284

TOPLAM 441.601 TOPLAM 522.471

166

3- ANKARA TURĐZM DANIŞMA MÜDÜRLÜĞÜNE GELEN

YERLĐ VE YABANCI TURĐST SAYISI (1999)

YABANCĐ

OCAK 425 110 535

ŞUBAT 380 115 495

MART 350 107 457

NĐSAN 370 123 493

MAYIS 400 192 592

HAZĐRAN 450 141 591

TEMMUZ 525 187 712

AĞUSTOS 550 275 825

EYLÖL 500 253 753

EKĐM 450 120 570

KASIM 480 140 620

ARALIK 400 67 467

GENEL TOPLAM 5280 1830 7110

î 67

TOPLAM AY YERLĐ

XXV. ÖNEMLĐ ADRES ve TELEFONLAR

1- ĐL TURĐZM MÜDÜRLÜĞÜ ve TURĐZM DANIŞMA MÜDÜRLÜKLERĐ

- ANKARA ĐL TURĐZM MÜDÜRLÜĞÜ

G.M.K.BUI. NO: 121 MALTEPE Tel: 229 26 31-229 36 61 Santral: 231 67 63 - 64/137-138 Faks: 229 36 61

- ANKARA TURĐZM DANIŞMA MÜDÜRLÜĞÜ G.M.K. Bul. No: 121 MALTEPE Tel: 231 55 72-288 61 66 Faks: 231 55 72

- ESENBOĞA TURĐZM DANIŞMA MÜDÜRLÜĞÜ Esenboğa Hava Limanı Dış Hatlar Gelen Yolcu Salonu Tel: 398 03 48 Santral: 398 00 00/l 578

2- RESMĐ KURULUŞLAR - Ankara Valiliği

Hükümet Caddesi Ulus Tel: 3 U 12 87 Faks: 324 27 23

- Đl Emniyet Müdürlüğü

Đskitler

Tel: 384 06 06 Faks: 384 07 03

- Dördüncü Kolordu Komutanlığı

4. Kolordu Komutanlığı

Tel : 369 57 10 - 369 57 10 Faks: 369 57 04

- Cumhuriyet Başsavcılığı Đdari Đşler Müdürlüğü

Ankara Adliyesi Sıhhîye

Tel: 309 07 00 - 99 Faks: 309 15 08

- Hava Limanı Mülki Đdare Amirliği

Esenboğa Hava Limanı Esenboğa Tel: 398 03 49 - 398 00 00 / 1313-1030 Faks: 398 01 51

- Jandarma Genel Komutanlığı Đl Jandarma Komutanlığı Đf Jandarma Komutanlığı Yenimahalle/Lalegül Tel: 346 39 90 - 92 Faks: 335 39 89

- Ü Nüfus ve Vatandaşlık Müdürlüğü

Ankara Valiliği ti Nüfus ve Vatandaşlık Müdürlüğü Ulus Tel: 311 45 64-311 2074 Faks: 310 80 20

- Sivil Savunma Müdürlüğü

Yeni Ziraat Mahallesi 14. Sok. No:17 06110 Altındağ Tel: 341 28 86 - 341 23 38 Faks: 341 22 16

168

- Başbakanlık Gençlik ve Spor Đl Müdürlüğü

19 Mayıs Spor Kompleksi içerisi Ulus Te) 309 21 00 (12 Hat) Faks: 324 10 26

- ^ iifuOar Genel Müdürlüğü Ankara Vakıflar Bölge Müdürlüğü

Vaiıırk Bulvarı No: 44 Ulus Te! 3113774 Faks: 324 48 33

- Ankara Valiliği Đl Müftülüğü

' ipera Caddesi No: 23 Opera ! î . 3 1 2 1663-3102827-3100004 Faks: 310 10 08

; ara Meteoroloji Bölge Müdürlüğü

F 'labaMah. Haliç Sok. No: 6 06120 Keçiören

-VI : 359 83 50 - 359 83 65 Santral: 359 75 45 - Faks: 359 78 49

Taşkent Elektrik Dağıtım A.Ş. Đdari ve Sosyal Đşler Müdürlüğü

Necatibey Cad. No: 10 Yenişehir Tel : 231 70 80 (24 Hat) Faks: 231 40 57

- Đl Defterdarlığı Hükümet Cad No: 11 Ulus Tel: 311 55 71 Faks:31I4857

- Gümrük Müsteşarlığı Gümrükler Başmüdürlüğü

Sanayi Cad. No: 29 Ulus Tel: 311 74 38 - 324 32 25 Faks: 324 37 20

- Tekel Pazarlama ve Dağıtım Başmüdürlüğü

Eskişehir yolu 9. km Mustafa Kemal Mah. 6. Cad. Tel : 310 45 40 (5 Hat) - 324 42 38

- Đl Sosyal Hizmetler Müdürlüğü

Zafer Meydanı Armağan îş Hanı No: 76 Kızılay Tel : 418 66 62 Faks: 425 96 04

- Milli Eğitim Müdürlüğü

Ankara Đl Milli Eğitim Müdürlüğü Beşevler Tel : 212 66 40 - 43 - 223 75 04 Faks: 223 75 20

- Yükseköğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu

Ankara Bölge Müdürlüğü

Aydoğmuş Sok No: 4 Kurtuluş Tel : 434 01 80 (4 Hat) Faks: 431 47 03

- Bayındırlık ve Đskan Müdürlüğü

Eskişehir Yolu 8. Km. ODTÜ Karşısı No: 146 ' Tel: 287 36 60 (10 Hat) Faks: 287 92 26

- Karayolları 4. Bölge Müdürlüğü

Etlik Cad. No: 39 06110 Dışkapı Tel: 384 31 41 (20 Hat) Faks: 384 31 28

169

• Devlet Su Đşleri Bölge Müdürlüğü

Eskişehir Yolu 8. Km. ODTÜ Karşısı Tel: 287 93 20 (8 Hat) Faks: 287 93 40

• Đller Bankası Genel Müdürlüğü

Atatürk Bulvarı No: 21 06053 Opera Tel: 310 31 41 (30 Hat) Faks:3122989-3107459

• Ankara Đl Sağlık Müdürlüğü

Đstanbul Cad. No: 22 Rüzgarlı Tel: 309 13 48 Faks: 309 06 80

• Ulaştırma Bakanlığı Ankara Bölge Müdürlüğü

TCDD Binası Zemin Kat Gar Tel: 31Đ 30 03 Faks: 309 27 70

• TCDD Genel Müdürlüğü 2. Bölge Başmüdürlüğü

TCDD Gar Tel: Rezervasyon: 312 18 72 - 309 05 15 Danışma: 311 06 20

• Türk Telekomînikasyon A.Ş. Türk Telekom Başmüdürlüğü

T.T. Alsarıcak Sok. A Blok Kat 5 Ulus Tel: 313 30 00 Faks: 310 88 38

• Türk Telekom Başmüdürlüğü Abone Đşleri Müdürlüğü

Rüzgarlı Sok. Ek 2 Bina Önüçler Đş Merk. 2. Kat Ulus Tel: 309 48 00 Faks: 309 48 40

Keçiören Telekom Müdürlüğü

Sanatoryum Cad. Dalgıç Sok. No: 28 Keçiören Tel: 555 53 00 - 359 59 59 Faks: 360 68 78

• Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü 1. Bölge Müdürlüğü

Varlık Mah. Tanzimat Cad. Varlık Tel: 384 05 60 (12 Hat) Faks: 341 81 14

> Ankara Köy Hizmetleri Đl Müdürlüğü

Koy Hizmetleri Đl Müdürlüğü Đskitler Tel: 384 05 50 (7 Hat) Faks: 341 39 50

Orman Bölge Müdürlüğü

Orman Bölge Müdürlüğü Gazi Te!: 223 76 16 - 223 50 78 Faks: 222 73 72

Tanm ve KÖyişleri Bakanlığı Ankara Đl Müdürlüğü

ÇınardibiSok.No: 12 P.K.65 Yenimahalle Tel: 344 59 50 - 55 Faks: 315 60 07

TMO Ankara Bölge Müdürlüğü

Đstanbul Yolu 9 Km. P.K. 780 Ulus Tel: 397 20 94 - 397 21 l! (18 Hat) Faks: 397 20 93

170

- Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Ankara Bölge Müdürlüğü

Rüzgarlı Sok. No:26 Kat: l Ulus Tel: 312 38 07 Faks: 310 92 18 212 96 94

- Đş ve Đşçi Bulma Kurumu Ankara Bölge Müdürlüğü

Altındağ Cad. No: 47 Dışkapı Tel : 317 03 62 (6 Hat) Faks: 317 91 02

- Sanayi ve Ticaret Đl Müdürlüğü

Đstanbul Cad. No: 30 Ulus Tel: 310 66 81-311 85 16-311 55 82 Faks: 310 69 90

- Petrol Ofisi Bölge Müdürlüğü Esat Cad. No: 123 K. Esat Tel: 44778 04 Faks: 447 53 75

- Başkent Elektrik Dağıtım Genel Müdürlüğü Đdari ve Sosyal Đşler Müdürlüğü Necaübey Cad. No: 10 Y. Şehir Tel : 231 70 80 (24 Hat) Faks: 231 40 57

- Đl Kültür Müdürlüğü

Đstanbul Cad. No:4 06060 Ulus Tel : 312 35 25 - 324 05 76 - 310 68 18 Faks: 310 03 42

- Đl Planlama ve Koordinasyon Müdürlüğü

Hükümet Konağı Ulus Tel:3H2776 Faks: 324 23 10

- Vilayetler Hizmet Birliği Tunus Caddesi 41/A Kavaklıdere Tel: 417 00 69 Faks: 417 57 07

- Tapu ve Kadastro Bölge Müdürlüğü

G.M.K. Bulvarı 15 DemĐrtepe Tel : 417 05 62 Faks: 417 07 33

- Bağ-Kur Đl Müdürlüğü

Mithatpaşa Cad. 25 Kızılay Tel: 433 49 52 Faks: 435 51 85

- AŞTĐ Müdürlüğü

Konya Yolu Söğiitözü Tel: 224 10 00 Faks: 224 11 06

- Ankara Atatürk Kültür Merkezi

Kazım Karabekir Caddesi Hibodrum Đçi Ulus Tel: 342 10 10-11 -341 1418 Faks: 384 50 60

3- KAYMAKAMLIKLAR Bakınız Đlçeler Sayfa No: 199

4- BELEDĐYE BAŞKANLIKLARI Batanız Đlçeler Sayfa No: 199

171

5- ANKARA'DA BULUNAN BÜYÜKELÇĐLĐKLER VE TEMSĐLCĐLĐKLERĐ

- Afganistan Büyükelçiliği Cinnah Cad. No: 88 ÇANKAYA Tel : 438 l Đ 21 Faks: 438 77 45

- Almanya Federal Cumhuriyeti Büyükelçiliği Atatürk Bul. No: 114 KAVAKLIDERE (Konsolosluk Paris Cad. No:29) Tel : 426 54 65 - 67 Faks: 426 69 59

- Amerika Birleşik DevJetleri Büyükelçiliği Atatürk Bul. No: 110 KAVAKLIDERE Tel : 468 61 10 Faks: 467 00 19

- Arjantin Cumhuriyeti Büyükelçiliği Uğur Mumcu Cad. No: 60/4 G.O.P. Tel: 446 20 61 - 62 Faks: 446 20 63

- Arnavutluk Cumhuriyeti Büyükelçiliği Ebuziya Tevfik Sok. No: 17 ÇANKAYA Tel : 441 61 03 Faks: 441 61 04

- Avustralya Büyükelçiliği

Nenehatun Cad, No: 83 G.O.P. Tel: 446

11 80 - 87 Faks: 446 11 88

- Avusturya Cumhuriyeti Büyükelçiliği Atatürk Bul. No: 189. KAVAKLIDERE Tel: 419 04 31-33 Faks: 418 94 54

- Azerbaycan Büyükelçiliği Cemal Nadir Sok. No: 20 ÇANKAYA Tel : 441 26 20 - 22 Faks: 441 26 00

- Bangladeş Halk Cumhuriyeti Büyükelçiliği Cinnah Cad. No: 78/7-9 ÇANKAYA Tel: 439 27 50 - 51 Faks: 439 24 08

- Belarus Cumhuriyeti Büyükelçiliği Han Sokak No: 131/1 ve 2 G.O.P Tel: 446 30 42 Faks: 446 01 50

- Belçika Krallığı Büyükelçiliği Mahatma Gandi Cad. No: 55 G.O.P. Tel: 446 82 47 - 50 Faks: 446 82 51

- Birleşik Arap Emirlikleri Büyükelçiliği Mahmud Yesari Sok. No: l O Çankaya Tel : 440 84 10-13 Faks: 438 98 54

172

• Bosna Hersek Büyükelçiliği Mahatma Gandi Cad. No: 91/8-9 G.O.P Tel:

446 40 90 Faks: 446 62 28 Brezilya Federatif Cumhuriyeti Büyükelçiliği Đran Cad. No:47/l - 3 G.O.P Tel : 468 53 20 - 22 Faks : 468 53 24

• Bulgaristan Cumhuriyeti Büyükelçiliği Atatürk Bul. No: 124 KAVAKLIDERE Tel: 426 74 55 - 56 Faks: 427 31 78

Cezayir Demokrat Halk Cumhuriyeti Büyükelçiliği Şehit Ersan Cad. No: 42 ÇANKAYA Tel : 427 87 00 Faks: 426 89 59

• Çek Cumhuriyeti Büyükelçiliği Uğur Mumcu Cad. No: 100/3 G.O.P Tel: 426 12 44-446 48 04 Faks: 446 12 45

• Çin Halk Cumhuriyeti Büyükelçiliği Gölgeli Sok. No:34 G.O.P. Tel :

436 06 28 Faks: 446 42 48 Danimarka Krallığı Büyükelçiliği Kırlangıç Sok. No:42 G.O.P. Tel: 468 77 60 Faks: 468 45 59

• Endonezya Cumhuriyeti Büyükelçiliği Abdullah Cevdet Sok. No:10 ÇANKAYA Tel :

438 21 90 Faks: 438 21 93 Fas Krallığı Büyükelçiliği Rabat Sok. No: 11 G.O.P. Tel : 437 60 20-21 Faks: 446 84 30

Filipinler Büyükelçiliği Mahatma Gandi Cad. No: 56 G.O.P.

Tel : 446 58 31 Faks: 446 57 33

Filistin Devleti Büyükelçiliği Filistin Sok. No:45 G.O.P. Tel: 436 08 23 - 24 Faks: 437 78 01

Finlandiya Cumhuriyeti Büyükelçiliği Kader Sok. No:44 G.O.P. Tel: 426 19 30-426 49 64-426 56 85-426 59 21 Faks: 468 00 72 Fransa

Cumhuriyeti Büyükelçiliği Paris Cad. No: 70 KAVAKLIDERE Tel: 468 J l 54 - 59 Faks: 467 94 34

173

• Güney Afrika Cumhuriyeti Büyükelçiliği Filistin Sok. No:27 G.O.P Tel: 446 40 56-446 36 26 Faks: 446 64 34

• Gürcistan Cumhuriyeti Büyükelçiliği Abdullah Cevdet Sok. No: 15 ÇANKAYA Tel: 442 65 08 -09 Faks: 442 15 10-07

• Hırvatistan Büyükelçiliği Kelebek Sok. No: 15/A G.O.P Tel: 446 94 60-446 08 31 Faks: 436 62 12

• Hindistan Cumhuriyeti Büyükelçiliği Cinnah Cad. No: 77/A ÇANKAYA Tel: 433 21 95 - 98 Faks: 440 34 29

• Hollanda Krallığı Büyükelçiliği Uğur Mumcu Cad. No: 16 G.O.P. Tel: 446 04 70 - 74 Faks: 446 33 58

• Irak Cumhuriyeti Büyükelçiliği Turan Emeksiz Sok. No; 11 G.O.P. Tel : 468 74 21 - 22 Faks: 468 48 32

• Büyük Britanya ve Kuzey Đrlanda Birleşik Krallığı Büyükelçiliği Şehit Ersan Cad. No: 46/A ÇANKAYA Tel: 468 62 30-42 4686643 Faks: 468 32 14

• Đran Đslâm Cumhuriyeti Büyükelçiliği Tahran Cad. No: l O KAVAKLIDERE Tel: 427 43 20 - 22 Faks: 468 28 23

• Đrlanda Büyükelçiliği Uğur Mumcu Cad. No:88 MNG Binası B Blok Kat 3 G.O.P, 06700 Tel : 446 61 72 Faks: 446 80 61

Đspanya Büyükelçiliği Abdullah Cevdet Sok. No: 8 ÇANKAYA Tel: 438 03 92 - 94 440 21 69-440 17 96 Faks: 439 51 70

Đsrail Büyükelçiliği Mahatma Gandi Cad. No: 85 G.O.P Tel: 446 36 05 - 446 45 84 Faks: 426 15 33

Đsveç Krallığı Büyükelçiliği Katip Çelebi Sok. No:7 KAVAKLIDERE Tel: 468 02 54-466 45 58 Faks: 466 45 58-59

Đsviçre Konfederasyonu Büyükelçiliği Atatürk Bul. No: 247 KAVAKLIDERE Tel: 467 55 55 - 56 Faks: 467 11 99

174

- Đtalya Cumhuriyeti Büyükelçiliği Atatürk Bul. No: 118 KAVAKLIDERE Tel: 426 54 60 - 63 Faks: 426 58 00

- Japonya Büyükelçiliği Reşit Galip Cad No:81 06700 G.O.P Tel: 446 05 00-437 18 12 Faks: 437 25 04

- Kanada Büyükelçiliği Nenehatun Cad. No: 75 G.O.P. Tel: 436 12 75 Faks: 446 44 37

- Katar Devleti Büyükelçiliği Karaca Sok. No. 19 G.O.P Tel: 441 13 64 - 66 Faks: 441 15 44

- Kazakistan Büyükelçiliği Ebüzziya Tevfık Sok. No-. 6 ÇANKAYA Tel: 441 23 01 - 02 Faks: 441 23 03

- Kırgızistan Büyükelçiliği Boyabat Sok. No; 11 G.O.P. Tel : 446 84 08 - 09 Faks: 446 84 13

- Kore Cumhuriyeti Büyükelçiliği Alaçam Sok. No:5 ÇANKAYA Tel: 468 48 22 - 23 Faks: 468 22 79

- Kuveyt Büyükelçiliği Reşit Galip Cad. Kelebek Sok. No:110 G.O.P. Tel: 445 05 76 - 80 437 97 07 Faks: 446 68 39

- Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Büyükelçiliği Rabat Sok. No:20 G.O.P. Tel: 446 29 20-446 01 85 -446 10 36 Faks: 446 52 38

Küba Cumhuriyeti Büyükelçiliği Komşu Sok. No: 7/2 ÇANKAYA Tel: 439 41 10-439 53 62 Faks: 441 40 07

Libya Arap Halk Sosyalist Cemahiriyesi Halk Bürosu Cinnah Cad. No:60 ÇANKAYA Tel : 438 11 10-14 Faks: 440 38 62

Litvanya Cumhuriyeti Büyükelçiliği Mahatma Gandi Cad. No: 17/8-9 G.O.P Tel: 447 07 66 Faks: 447 06 63

175

- Lübnan Cumhuriyeti Büyükelçiliği Kızkulesi Sok. No.44 G.O.P Tel : 446 74 85-88 Faks: 446 10 23

- Macaristan Büyükelçiliği Sancak Mah. 1. Cad. No:30 Yıldız- ÇANKAYA Tel: 442 22 73 Faks: 441 50 49

- Makedonya Cumhuriyeti Büyükelçiliği Filistin Sok. No: 30/2 G.O.P Tel : 446 92 04 - 05 Faks: 446 92 06

- Malezya Büyükelçiliği Mahatma Gandi Cad. No: 58 G.O.P. Tel : 446 35 47 - 48 Faks: 446 4i 30

- Meksika Büyükelçiliği Reşit Galip Cad. Rabat Sok. No: 16 G.O.P Tel: 446 06 30 446 03 35-36 Faks: 446 25 21

- Mısır Arap Cumhuriyeti Büyükelçiliği Atatürk Bul. No: 126 KAVAKLIDERE Tel: 426 64 78 Faks: 427 00 99

- Moğolistan Büyükelçiliği Koza Sok. No: 109 G.O.P Tel: 446 79 77 Faks: 446 77 91

- Moldova Büyükelçiliği Kaptanpaşa Sok. No.49 G.O.P Tel : 446 55 27 Faks: 446 58 16

- Norveç Krallığı Büyükelçiliği Kelebek Sofc. No: 18 G.O.P. Tel : 447 86 90 Faks: 447 86 94

- Oman Sultanlığı Büyükelçiliği Mahatma Gandi Cad. No:63 G.O.P. Tel: 447 06 30 - 31 Faks: 447 06 32

- Özbekistan Cumhuriyeti Büyükelçiliği Willy Brand Sok. No:13 ÇANKAYA Tel: 441 3871-72 4476673 Faks: 441 96 15

Pakistan Đslâm Cumhuriyeti Büyükelçiliği Đran Cad. No:37 G.O.P. Tel : 427 14 10 - 13 Faks: 467 10 23

Polonya Cumhuriyeti Büyükelçiliği Atatürk Bul. No: 241 KAVAKLIDERE Tel: 426 16 94-98 Faks: 427 39 87

176

- Portekiz Cumhuriyeti Büyükelçiliği Kuleli Sok. No:26 G.O.P Tel: 446 18 90-91 Faks: 446 18 92

• Romanya Büyükelçiliği Bükreş Sok. No:4 ÇANKAYA Tel : 466 37 06 -427 12 43 Faks: 427 15 30

- Rusya Federasyonu Büyükelçiliği Karyağdı Sok. 5 ÇANKAYA TeĐ : 439 2 J 22-440 82 17 Faks: 438 39 52

- Slovak Cumhuriyeti Büyükelçiliği Atatürk Bul. No:245 KAVAKLIDERE TeĐ : 426 58 87- 426 58 97 Faks: 468 26 89

. Sîovenya Cumhuriyeti Büyükelçiliği Küpe Sok. No. Đ/3 G.O.P Tel : 446 59 04-05 Faks: 446 68 87

• Sudan Cumhuriyeti Büyükelçiliği Koza Sok. No: 5 i G.O.P. Tel : 441 38 84 - 85 Faks: 441 38 86

• Suriye Arap Cumhuriyeti Büyükelçiliği Sedat Simavi Sok. No: 40 ÇANKAYA Tef : 440 96 57 - 58 Faks: 438 56 09

Suudi Arabistan Krallığı Büyükelçiliği Turan Emeksiz Sok. No:6 G.O.P. Tel: 468 55 40 Faks: 427 48 86

Şîîi Cumhuriyeti Büyükelçiliği Reşit Galip Cad. Đrfanlı Sok. Đ4/1 -3 G.O.P Tel : 447 34 i 8-447 35 82 - 447 36 64 Faks: 447 47 25

Tacikistan Büyükelçiliği Mahatma Gandi Cad. No: 36 G.O.P. Tel : 446 Đ 6 02 Faks: 446 36 21

Tayland Krallığı Büyükelçiliği Çankaya Cad. Kader Sok. No: 45/3-4 ÇANKAYA Tel : 467 34 09-467 30 59 Faks: 438 64 74

Tunus Cumhuriyeti Büyükelçiliği Kuleli Sok. No: 12 G.O.P. Tel : 437 78 12-437 77 20 Faks: 437 71 00

Türkmenistan Büyükelçiliği Koz-i Sok. No:28 Çankaya Tei :44Đ 71 22-24 Faks: 441 71 25

j Taşımı Ürdün Krallığı Büyükelçiliği Dede Korkut Sok. No: 18 ÇANKAYA Te! : 440 20 54 - 440 45 94 Faks: 440 43 27

Ukrayna Büyükelçiliği Cemal Nadir Sok. No.9 ÇANKAYA Te! : 439 99 73 Faks: 44Ü 68 15

77

- Vatikan Büyükelçiliği Birlik Mahallesi 3. Cad. No:37 ÇANKAYA Tel: 495 35 14 Faks: 495 35 40

- Venezüella Cumhuriyeti Büyükelçiliği Cinnah Cad. No: 78/2 ÇANKAYA Tel: 438 71 35-439 31 98 Faks: 440 66 19

- Yemen Cumhuriyeti Büyükelçiliği Fethiye Sokak No:2 G.O.P. Tel : 446 26 37-446 31 78 Faks: 446 17 78

- Yeni Zelanda Büyükelçiliği Ticari Đşler Bürosu Đran Cad. No. 13 Kat: 4 KAVAKLIDERE Tel : 467 90 54-56-58 Faks: 467 90 13

- Yugoslavya Federal Cumhuriyeti Büyükelçiliği Paris Cad. No:47 KAVAKLIDERE Tel : 426 02 36-425 24 32 Faks: 427 83 45

- Yunanistan Cumhuriyeti Büyükelçiliği Ziya ür-Rahman Cad. No:9-l l G.O.P. Tel: 436 88 60 - 62 Faks: 446 31 91

- Avrupa Toplulukları Komisyonu Temsilciliği Uğur Mumcu Cad. No:88 Kat: 4 G.O.P. Tel : 446 55 II Faks: 44667 37

Birleşmiş Milletler Temsilciliği Atatürk Bul. No:197 KAVAKLIDERE Tel: 426 81 13 Faks: 426 13 72

Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü Temsilciliği Atatürk Bul. No: 197 KAVAKLIDERE Tel : 428 06 64- 468 75 13 Faks: 427 48 52

Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği Abidin Daver Sok. No: 17 ÇANKAYA Tel : 439 66 15 - 18 Faks: 438 27 02

Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu Temsilciliği Đran Cad. No: 35 G.O.P. Tel: 427 86 03 Faks: 427 57 40

Uluslararası Çalışma Örgütü Temsilciliği Atatürk Bul. No: 197 KAVAKLIDERE Tel: 468 79 22 Faks: 427 38 16

Dünya Sağlık Örgütü Temsilciliği Atatürk Bul. No:197 KAVAKLIDERE Tel: 428 40 31 Faks: 467 70 28

Đslâm Ülkeleri Đstatistik, Ekonomik ve Sosyal Araştırma ve Eğitim Fonu Attar Sok. No:4 G.O.P. Tel: 468 61 72-76 Faks: 467 34 58

Dünya Bankası Ofisi Atatürk Bul. No: 2 H Kat: 6 KAVAKLIDERE Tel : 468 45 27 - 30 Faks: 468 45 26

178

6- KÜTÜPHANELER

- Milli Kütüphane Bahçelîevler son durak 06 490 Tel: 212 62 00

- Ankara Adnan Otüken Đi Halk Kütüphanesi Kumrular Sok. No:3 Kızılay Tel: 425 34 98 - 4 Đ 8 00 45 Faks: 425 45 03

- Ankara Ali Dayı Çocuk Kütüphanesi Nenehatun Cad. No: 57 G.O.P. Tel: 436 52 94

- Aktepe Halk Kütüphanesi Özyurt Cad. 32. Sok. No.3 Aktepe- Keçiören Tel: 381 25 62

- Balgât Hüseyin Alpar Halk Kütüphanesi Ziyabey Cad. 19. Sok. No: 9 Balgât Tel: 385 30 72

- Batıkent Halk Kütüphanesi 4. Cad. Basm-Đş (19) 8. Bl. Yenimahalle

- Cebeci Halk Kütüphanesi Dumlupınar Cad. Eceabat Sok. No: 5 Cebeci Tel: 363 45 39 Faks: 362 30 59

- Ankara Oran Sevgi Yılı Halk Kütüphanesi Villalar Semti 1. Cad. No: 19 Oran - Çankaya Tel: 490 23 56 - 490 23 57

- Şentepe Halk Kütüphanesi Avcılar Mah. Pazaryeri Yenimahalle Tel: 330 31 91

- Yenimahalle Đlçe Halk Kütüphanesi îvedik Cad. Gülderen Sok. No: 15 Yenimahalle Tel: 315 52 64-315 81 36

- Akyurt Đlçe Halk Kütüphanesi 19 Mayıs 90. Cad. Akyurt Tel: 344 10 25

- Ayaş Đlçe Halk Kütüphanesi Camii Atik Mah. Dispanser Sok. No:9 Ayaş Tel :7Đ2 10 5 i

179

Beypazarı Mehmet Akif Ersoy Đlçe Halk Kütüphanesi Kemal Milaslı Cad. Beypazarı Tel: 763 11 73

Çamlıdere Đlçe Halk Kütüphanesi ÖmerağaMah. No: 22 Çamlıdere Tel : 753 15 08

Çubuk Đlçe Halk Kütüphanesi Yavuz Selim Mah. Duru sok. Taş bina ÇUBUK Tel: 837 18 39

Elmadağ Đlçe Hafk Kütüphanesi Hükümet Cad. Okul Sok. No: 65 Elmadağ Tel: 863 25 60

Eryaman 75, Yıl Halk Kütüphanesi 2. Etap Eryaman

Gölbaşı Đlçe Halk Kütüphanesi Gazi Osman Paşa Mah. Ankara Cad. Belediye îşhanı 3. Blok Gölbaşı Tel :484 1043

Güdül Đlçe Halk Kütüphanesi inkılap Cad. No: f/î GüdıiJ Tel: 728 1562

Haymana Đlçe Ha!k Kütüphanesi Ankara Cad. Belediye Binası Haymana Tel: 658 11 53

Kalecik Đlçe Halk Kütüphanesi Yeşilyurt Mah. Ankara Cad. No: 12 Kalecik Tel: 857 1531

Kazan Đlçe Halk Kütüphanesi Atatürk Mah. Belediye Pasajı Kat: l No:62

Kızılcahamam Đlçe Halk Kütüphanesi Cengiz Topel Cad. Belediye Pasajı Kat: I K.Hamam Tel: 736 1067

Mamak Kültür Sanat Evi Çağlayan Mah. 43. Sok. No.2 Mamak

Nallıhan Đlçe Halk Kütüphanesi Nasuhpaşa Mah. Bursa Cad. Günfaş îşhanı No: i Nallıhan

180

- Polatlı Đlçe Halk Kütüphanesi Zafer Mah. Turan Cad- No: 42 Polatlı Tel: 623 1831

- Şereflikoçhisar Yunus Emre Đlçe Halk Kütüphanesi Đstiklal Mah. Ofis Cad. Şereflikoçhisar Tel: 687 23 17

- Sincan ilçe Halk Kütüphanesi Belediye eski kreş binası Fatih-Sincan

7- KÜLTÜR MERKEZLERĐ

- Alman Kültür Merkezi Atatürk Bul. No:131 06640 Bakanlıklar Tel: 425 1436-41831 24 Faks: 418 08 47

- Türk - Alman Dostluk Derneği Necatibey Cad. Yeşilırmak Sok. 10/16 Maltepe Tel: 231 9237

- Türk - Amerikan Derneği Cinnah Cad. No:20 Kavaklıdere Tel : 426 26 44 - 426 26 48 Faks: 468 25 38

- Fransız Kültür Merkezi Ziya Gökalp Cad. No:15 Kızılay Tel: 431 1458 Faks: 431 1807

- Türk - Đngiliz Kültür Derneği Bestekar Sok.No: 32 06680 Kavaklıdere Tel: 419 18 44 Faks: 418 54 04

- Đtalyan Kültür Merkezi Kuleli Sok. 89/5 G.O.P Tel : 446 51 78 - 446 40 85 Faks: 446 51 76

- Libya Kültür Merkezi Güniz Sok. No:50 Kavaklıdere Tel: 229 87 64 Faks: 426 83 19

- Türkiye - Pakistan Kültür Derneği Necatibey Cad. Yeşilırmak Sok. No: 10/16 Sıhhiye Tel :231 9237

181

8- KÜLTÜR ve TURĐZM ĐLE ĐLGĐLĐ DERNEKLER, VAKIFLAR, MESLEK BĐRLĐKLERĐ

- TURSAB (Ankara Bölgesel Yürütme Kurulu Başkanlığı) Ayten Sok. No: 27 Mebusevleri - Tandoğan Tel: 212 04 74-212 04 75 Faks: 213 22 16

- ATÎD (Anadolu Turizm Đşletmecileri Derneği) Tunah Hilmi Cad. Kuğulu tş Hanı B Blok Kat: l No: 139 Tel: 427 19 83 Faks: 427 22 19 Tunah

- ARED (Ankara Rehberler Derneği) Onur Sokak Defne Apt. No.68/5 Maltepe Tel: 232 21 56 Faks: 232 21 56

- Türk Tanıtma Vakfı (TÜTAV) Uğur Mumcu Cad. No. 24 06700 G.O.P. Tel: 437 51 66 - 437 45 76 Faks: 447 41 33

- Anadolu Folklor Vakfı Yüksel Cad. 5/2 Kızılay Tel: 418 56 58-418 99 11 Faks: 425 61 33

- Ankara Kültürünü Yaşatma Derneği Đzmir Cad. 16/B Kızılay Tel: 425 79 74-417 74 19

- Ankara Kulübü Derneği Bayındır Sok. No: 17/2 Kızılay Tel: 431 05 91 Faks: 431 05 91

- GESAV (Geleneksel Türk El Sanatları Vakfı) Kireçli Sok. No.6 06240 Demirfırka Mah. Kaleiçi Tel: 324 38 73-310 69 15 Faks: 310 69 15

- GESAM (Güzel Sanat Eserîeri Sahipleri Meslek Birliği) G.M.K Bulvarı 63/4 Maltepe Tel: 231 10 82 Faks: 231 23 84

- ĐLESAM (Đlim ve Edebiyat Eseri Sahipleri Meslek Birliği) Đzmir Cad. No: 33/16 Kızılay Tel: 419 49 38 - 417 52 65 Faks: 419 49 39

- AFSAD (Ankara Fotoğraf Sanatçıları Derneği) Fevzi Çakmak I. Sok. 14/12 06420 Kızılay Tel : 230 04 09 Faks: 229 45 66

- Türk El Sanatlarını Tanıtma Derneği Karanfil Sok. 5/53 Kızılay Tel :4I88537

- Vekam (Vehbi Koç ve Ankara Araştırmaları Merkc/i) Pınarbaşı Mah. Şehit Hakan Turan Sok. No: 9 Keçiören Tel: 355 20 27 Faks: 381 26 70

- Ankaralılar Vakfı Devlet mah. Sosyal Tesis 2. sok. No:52/D Çankaya Tef: 441 07 37

i 82

9- KAMU YARARINA FAALĐYET GÖSTERGEN DERNEKLER, VAKIFLAR, MESLEK BĐRLĐKLERĐ

- Atatürk Kültür Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Başkanlığı Atatürk Bul. 217 Kavaklıdere Tel: 428 61 00 - 04 - 427 78 30 Faks: 428 52 88

- Vilayetler Hizmet Birliği Başkanlığı Tunus Cad. 4 l/A 06680 Kavaklıdere Tel: 417 00 69 - 417 07 57 Faks: 417 07 57

- Türkiye Kızılay Derneği Genel Müdürlüğü Ataç Sok. No: 32 06420 Yenişehir Tel: 430 23 00 (30 Hat) Faks: 430 01 75 - 433 05 31

- Türk Eğitim Derneği Kızılırmak Sok. No: 8 Kocatepe Tel : 418 06 14 - 417 42 02 Faks: 417 53 65

- TÜBĐTAK (Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu) Atatürk Bulvarı No: 221 Kavaklıdere Tel : 468 53 00 (20 Hat) Faks: 427 74 89

- Türk Dil Kurumu Atatürk Bul. No: 217 06680 Kavaklıdere Tel : 428 61 00 (5 Hat) Faks: 428 52 88

- Ankara Umum Otomobilciler ve Şoförler Odası Mareşal Fevzi Çakmak Cad. No: 5 Beşevîer Tel : 212 60 60 (8Hat) Faks: 223 34 04

- Gazeteciler Cemiyeti Çevre Sok. No: 35 Çankaya Tel: 427 27 12 - 427 15 22 Faks: 468 23 84

- Türkiye Ticaret, Sanayi, Deniz Ticaret Odaları ve Borsalar Birliği (TOBB)

Atatürk Bulvarı No: 149 06640 Bakanlıklar Tel: 417 77 00 (10 Hat) Faks: 418 32 68 - 417 82 35

- Türk Hava Kurumu Opera Tel: 310 48 40

- Türk Eğitim Vakfı Akay Cad. No: 22/5 Tel: 417 41 90 Faks: 418 79 99

- Türk Tarih Kurumu Kızılay Sok. No: l Sıhhiye Tel :310 23 68

- Đnsan Hakları Derneği Tunah Hilmi Cad. No: 104/4 Kavaklıdere -Tel: 446 49 13

- ASO (Ankara Sanayi Odası) Atatürk Bulvarı No: 193 Kavaklıdere Tel: 417 1200 Faks:4174370-4175205

- ATO (Ankara Ticaret Odası) Söğütözü 06 530 Tel: 285 79 50 Faks: 286 50 29

10- SEYAHAT ÂCENTALARI

l- A Grubu Seyahat Acentaları 3F TURĐZM Meşrutiyet Cd. No:29/7 Kızılay ACAR Atmaca Sok No: 8 / 2 Dışkapı ACUPULCO Hoşdere Cad. No:97/I5 Y. Ayrancı

A ÇEL YA Meşrutiyet Cad. No. 17/1 Kızılay ADESYA Bülten Sk. Sametoğlu Apt. No:S/8 K Dere ADIM CĐtmab Cad. 22/5 Çankaya ADOR Uğur Mumcu Cad. No:56/I COP ADRES Atatürk Bul. No:143/2 Çankaya ADS Halıcı Sok No:8/3 GOP

AIR TOUR Tahran Cad.No:9/4 K. Dere AKA Cinnah Cad No'28/2 Çankaya AKULA Sedat Simavi Sok. No: 42 Çankaya ALABANDA Cinnah Cad.No:67/B Çankaya ALEM Hükümet Cd. No:3/18-19 Ulus ALMOND Cinnah Cad. No:62/2 Çankaya

ALOHA Cinnah Cad. No:39/5 Çankaya ALP REY AL tznıir Cad No:36/4 Kızılay ALP REYAL Cinnah Cd. Mesnevi Sk. No:12/17 Çankaya ALTUR Atatürk Bul v No-127/312-325 Bakanlıklar ALTUR Atatürk Bulv No:I27 Sercan Han K:3 Bakan. ALVVAYS Billur SkNo 35/3 K Dere

ANGEL Cinnah Cıtd.No:34/2 K. Dere ANSIDA Selanik Cad No:33/I9 Kızılay ARĐSTO Cinnah Cad. No:34/4 Çankaya ARĐVA HavaSok.No:10/3 Çankaya ASPECT Tunah Hilmi Cad. No. 89 /69 Kavaklıdere ASYA Tunalı Hilmi Cad. No:92/9 K. Dere

ATAK Aziziye M. Enis Behiç KoryurekS. No:2 Ç AURORA Koza Sk. No:134/6 GOP AVRASYA Hükümet Cad. 2 kat No:45 Ulu.s AVRASYA Akay Cad. No:20/3 BakanlıHar AY-SEL Hirfanlı Sk. No:17/3 GOP AZĐZ Hükümet Cad. No;5/40 Ulus

BABĐL Güniz Sk No.32/1-2 Kavaklıdere BABUSSELAM HükümetCad.No:3/51 Ulus

Tel: 419 19 32 Faks: 419 1937 Tel: 324 06 06 Faks: 324 06 34

Tel: 441 07 32 Faks: 447 07 33 Tel, 425 59 13 Faks- 425 59 15

Tel: 426 90 28 Faks: 496 90 28

Tel: 428 24 67 Faks: 428 24 66 Tel: 446 72 03 Faks: 446 05 69

Tel: 419 25 30 Faks: 419 25 33 Tel' 442 13 36 Faks: 467 65 05

Tel. 4276456 Faks. 427 64 58

Tel -427 06 03 Faks: 426 70 99 Tel: 44 154 05 Faks: 441 54 09

Tel: 440 56 00 Faks: 439 59 35

Tel: 309 50 13 Faks: 309 50 14 Tel: 44 184 64 Faks: 441 84 65

Tel' 440 9S 55 Faks- 440 13 29

Tel. 4257191 Faks: 418 32 14

Tel 4410710 Faks 44Đ 0713 Tel. 425 00 20 Faks 41 S 33 79

Tel: 417 27 72 Fak-i. 417 52 09 Tel: 427 81 05 Faks 427 SI 06

Tel: 467 SS 75 Faks- 467 S9 30 Tel: 41 7 62 40 Faks: 425 75 49

Te! 46718 10 Faks: 427 56 09

Tel 441 31 67 Faks: 441 3i 70

Tel 468 75 25 Faks: 468 75 28

Tel- 466 13 74 Faks: 466 1377 Tel. 44 190 00 Faks 4405324

Tel 4477207 Faks: 447 72 08 Tel 3114072 Faks 31 [ 4073

Tel -41 9 50 56 Faks. 419 08 28 Tel 4265930 Faks 4277991 Tel' 31046 3S faks 3J046JS Tel 4673610 Faks 46799 16 Tel 31091 93 Faks 3127462

184

BABÜR Meşrutiyet Cad. No 3/15 Bakanlıklar HAKHUS Tuna!'Hilmi Cad. No 114/3! K Dere BAŞKENT Atatürk Bulvarı No 85/2 Kızılay BAYRAMOGLU Ank Cad Kavukçuoğiu Pas No 86 Polatlı

BEDEL Atatürk Bulvarı No:127/212 Bakanlıklar BKKSET CmnahCad No 31/A/12 Çankaya IHÎYTULLAII Hükümet Cad Be! Dük Ne 18/41 IIĐ-RS/, Atalutk Bul No 233/4 Bakanlıklar BLUEFUN Hatır Sok No:!l/4GOP BOHEME Filistin Sk No:9/6 GOP

BONN AIR Ali Dede Sk.No:6/10 Kavaklıdere BORDERS Cmnatı Cad No 27/5 Çankaya ROSFOR Boğaz Sk. No-21/l GOP lîTO BĐLĐNTUR Bilkenı UnĐver Mer Kanı 2 Cd Bıikent BTO Bil.ĐNTUR Iran Cad Konur Is Mer 13/7 K. Dere BlıRUÇ ZıyabeyCd No'32/JO Balgaı

CA.NDAS Notjtıbcv Cad Bjlık;«ğltı Đs ilanı fi/l8(SSılıhıye OENNKT Sümer 2 sok. No-40/4 Kızılay CEYTUU Iran Cd.Karura Is Merk No:21 /36-37K.Dere CHEROKEE Güvenlik Cad. No:64/l A Ayrancı ÇARE Ebuzıya Tevfik Sok. No 3/3 Çankaya ÇAVUSOĞLU Ankara Cad Çavuş. Sk l/B Şereflıkoçhism

ÇELEBĐ Atatürk Bulv No 127/215 Bakanlıklar WĞHAN Bayındır 1 Sok. No 11/5 Kızılay DELTA Tunus Cad No.9/9 BakunlıkĐaı DENGE Karanfil Sk No:18/5 Kızılay DESTEK izmir Cad No 36/3 Kızılay DESTĐNA Bülten Sk No Đ2/5K Dere

DIASOS Rabat Sk No- 27/3 COP DĐCLE U£ur Mumcu Cad No'65/B GOP DILBE Çankırı Cad No 22/1 Ulus DOKTUR Atatürk Bulv. No 83/1 Kuıl.ıy DURU CınnabCad No 62/1 Çankaya ECAR Tunus Cd No 39/A K Dere

ECAR DHMI Lseııbojia iç Hatlar Gnıs Terminali EFOR Cmııah Cad No 46/7 Çankaya EGEMEN lıınab Hilmi Cad No 28/B K Dere KGE-R Al.ıturk Bulv Anı hlıanı No 69/174

Tel 4182038 Faks 418 1089 Tel 466 1500 Faks- 466 1525

î'el 435 85 86 F<ıks. 435 73 97

Tel 621 06 !1 Faks- 62! 06 11 Tel 4196802 Faks 4196804

Tel 427296^ Faks 427 22 95 Tel 3105760 Faks 3114482

Tel 466 1202 Faks 466 1206 Tel 4468449-50 Faks 44606 19

Tel. 427 67 74 Faks 427 67 76

Tel 4269145 Faks- 426 92 45

Tel 468 1590 Faks 468 07 88 Tel. 468 77 70 Faks 4687774

Tel 2664855 Faks 2665082

Tel: 46S 75 80 Faks 4687624 Tel. 287 92 61 Faks 287 92 38

Tel- 231 i 5 83 Faks: 23 126 12 Tel 229 95 03 Faks: 229 56 01

Tel, 468 57 24 Faks 468 16 00

Tel 4686573 Faks 467 84 38 'le!- 442 22 06 Tel 68723S3 Faks 6865697 rlel 4186240 Faks 4180557 Tel: 431 4725 Faks 43 1 47 82

Tel 4183049 F-aks:4IS7807 Tel 419 50 78 Faks 425 29 54

Tel- 425 66 42 Faks 4256641

Tel- 468 70 00 F-aks 468 70 05 Tel 4374995 Faks 43751 46

Te! 4468056 Faks' 447 60 07 Tel ' 311 6300 Faks 312 1604

Tel 433 36 26 Faks 432 48 65 Tel. 440 75 76 Faks 440 36 23

Tel 4170496 faks- 425 96 08

Tel 4175952 1-aks 3980713

Te!. 440 79 27 Faks. 442 37 37 Tel 41 7 65 00 Faks: 41928 68

Tel 431 3374 Faks- 430 29 56

!fK,,A x. . ,.v...,-- K;, «'Önlere Sk ,V.. 2j/J Çankaya Tel: 426 94 59 EKSEk Büküme- Cd. Cei Çr. No: 1 8/48 Ulus Tel: 31159 33 ELBĐ - j-^fi]Sk No:5/5^ K)2JÎay Tel: 4J 9 93 3 J ELĐT Kenech Cad. No:65/l K. Dere Tel: 436 00 Đ4

ERBĐL Hacıbayram C Eti Zafer S. No: l Ulus Tel. 324 66 24 EREL Sımon Bolıvar Cd. No:3/2 Çankaya Tel- 438 57 19 ES CÜNEYT Fanıbı Sk.No:50/3 Çankaya Tel 427 65 74 ESMERALDA Necatibey Cad No 13/9 Sıhhiye Tel- 229 16 87 FABER Cinnah Cad No:22/1 2 Çankaya Tel. 427 63 53-54 FĐYOR TUR Atatürk Bulvarı No: 91/28 Kızılay Tel' 435 96 34

FLAP Cinnah Cad. No:42 Çankaya Tel1 442 07 00 FLAŞ izmir Cad. Menekşe Sk. No'2 A Blok Kıalay Tel 413 22 52 GATA Atatürk Bul. And Çar. No'69/l 63 Kızılay fd 435 54 24 GENÇLĐK Bayındır Sk.No'45/9 Kızılay fd'4] 7 29 91

GENERATION Akay Cd. No:20/l 3 Bakanlıklar Tel.419 24 24 GĐNTAŞ Tunali Hilmi Cad. No-123/136 Kuğulu Isbanr tcĐ- 466 01 Ot

GONDOL -\ Tunali Hilmi Cd.No:65/39 Kavaklıdere Td -467 60 98-99 GÖZÜBÜYÜK Cınnah Cad. No 63/2 Çankaya Tel: 440 76 91 GRĐDA TOURS Cınııah Cad. No 72/6 Çankaya Tei: 440 74 20 GÜVENKARDEŞ Hıık mıet Cad. No 8/4 1 Ulus Tel' Mi 69 64 HECE izmit CdHaîiîBey 1% Hanı No:9/S Kızılay U- 1 2.ĐO 47 24-25 HERBĐE Cinnah Cad No 30,2 Çankaya 1^1 468 86 76

HĐTS MahdtmaGandiCadNo 19/2GO.P îel 4472914 HÜNKAR Huküii'el Cad No.3 '48-49 Ulus f el- 324 00 25 ĐKĐ M(2M) K,ifi.mI>Mer No'424 Kavaklıdere Td. 4770035 ĐLGĐ Alai rk Bulvarı No. 1 90/22 Kavaklıdere î «f 466 3000 ĐMAMOĞLU Hük-ımctCd Tıtırui Han No'3/3! Ulus l el ^Đ26Đ6 ĐRIÎMTUR At.iM-k Rlv Apt No 219 Kavaklıdere k-! W 2S 70

ĐTĐMAT I Jıtkııraet Cad Belediye Çjr No- î 8/47 Ulu-- Tef 31:2682 JET TÜR 7ıjaGoktılpCadNoi3Kızılay Td l?4')02i KAMER TUR Tahran Cıtf No:7/6 K. Dere Td1 i,1? 67 M KANDĐL Verin lı Sk. Bankacılar Apt. No.205/24 Dikmen iç!1 ^2 '.S 7ı) KARAÖREN Hukumctt'cl Şehit Keskin Sk No'5/2 Ulus Tt-I- 124146! KERVAN Sakarya Cd Ali N.ızmi Đs Ham No 1/37 KızıUı> 1VI H560')l

KIRAY Şanlı H,.n No HJ5/2IO Kızılay Tel- 418 1 1 00 KIZILCAHAMAM Hükümet Cad No V4S Ulus Tel- 324 00 25 KÎZILELMA -Mim.-. Miıha, Tlendi Sok No.22/5 Çankaya Tel 447 18 ! l KOLON Bukıes Sk, N- 19/6 Çankaya Tel. -166 15 36

F.ıks:42771 61

Faks.3 1 1 50 33

F;ıkv4J977!7

F<ıks:437 29 OS

Faks:324 66 24

Fakv439 35 41

Faks 427 65 77

Fak-. 231 52 32

Faks 427 32 42

Faks'435 69 S8

Faks 440 77 97

Faks -4 1 7 87 35

Faks 435 40 92

Faks:425 81 92

Faks.425 9S 99

F,ıks:466 Ol 09

Faks:427 l<M)y

Faks:44Ü 76 92

r-aks:440 74 22

Faks 309 1741

Faks:230 85 57

Faks 46S 86 76

Faks'4471657

Faks:324 00 25

Faks.427 09 U

Faks:466 58 88

Fakf,:32426 16

Fuk;,:4I7 59 23

Faks:3122683

Faks t3I205l

Hık.s:-l27 67 25

Fak-.-482 !S72

Faks ?09 IS 85

FAs 43 ! 08 S"1

Kıks-425 ^ M

F.ıks:"2i'H) :^

186

KONVOY TUR Atatürk BĐv No:233/3 K. Dere Tel: 426 3) 10 Faks.467 46 08 KORKMAZLAR Hükümet Cd Oğulturk ilhanı No:5 Ulus Tel 3092! 13 Faks;3092I 14 KÖKLÜ Hükümet Cad Hükümet Han K2/20 Uîııs Tel 3104406 Faks: 309 09 26 KUBABA Gülseren Sfc No.4 Maltepe Tel-231 8071-72 Fuks: 2290352

KUBABA Güniz Sk No:44/l K Dere Tel 428 04 00 FaU 428 03 05 KUMRU Ş Adem Yavuz Sk.No.6/2 Kizılay Tel. 425 68 15 Faks. 425 27 13 KUTAY Cırmah Cîid. No-72/!5 Çankaya Tel: 442 29 64 Faks: 442 29 65 LALE Çıkrıkçılar Yokuşu 1/20 Ulus Tel 324 68 00 Faks: 324 68 02 LAPINA Nene Hatun Cd No 44/1 COP Tel. 447 59 73 Faks: 447 15 41 LAZER Selanik Cad. Titiz Ap.No:29/S Kızılay Tel: 417 34 26 Faks: 415 54 87

LEBBEYK Hükümet Cad- Hükümet Han No-8/2! Ulus Tel-3094781 Fak;, 3Đ09297 LĐBRA Mahatmagandı Cad, No:30/l GOP Tel. 446 90 60-70 Faks. 446 91 41 MARAL AutürkBulv Bittıhan Is Mer. No 15Đ/406 Tel: 4198000 Faks: 4197577 MAVIYOL BesıekarSk No:84/l K Dere Tel'468 05 81 Faks-4680583 MAKĐ Tunalı Hilmi Cd No 65/38 K Dere Tel: 468 79 74 Faks: 468 29 51 MEVLÜT 10 Sok.No'2l Demetevler Tel 3355417 Faks:3355417

MĐDAS Bestekar Sk No:74/2 K Dere Tel: 427 59 43 Faks. 427 59 45 MILTUR Atatürk Bulvarı No. Î48/7 K Dere Tef:42741 07 Faks:4274861 MĐRAGE BağlarCd No 234/3 B. Esat Tel 4473815 Faks:4374!37 MĐSYON Cınnah Cd No 40/7 Çankaya Tel: 441 57 76 Faks 440 53 78 MURABBA HukumetCd Hilal Sk.No 25/20 Ulus Tel.3125479 Faks: 311 1870 NAGĐHAN Hükümet Cad Belediye Çar. No: 18/42 Ulus Tel 3105981 Faks. 3100070

NEUIMEX Atatürk Blv. No'85/3 Kızılay Tel- 426 80 15 Faks 426 80 19 NM Tunalı Hilm) Cad No 68/8 K. Dere Tel 426 98 72 Faks: 426 98 71 NOSYON Tahran Cd No'9/6 K Dere Tel 46S 03 28 Faks: 467 86 07 NUANCE Tahran Cd. No:9/3 K Dere Tel: ^68 31 94 Faks 467 40 31 NUR YAĞMUR Hükümet Cd Oğulturk Đlhanı No 5/63 Tel 3091625 Faks:3125463 NURA DOĞRU Hükümet Cad. Hükümet Han 8/26 Ulus Tel: 309 76 40 Faks-3 H 64 84

ODTÜ ODTÜ Kam- Yurtlar Bol Ter. Binası Ankara Tel: 210 38 58 Faks: 210 38 65 OKAZ Cınnah Cd No 9/10 Çankaya Tel 4664671 Faks" 467 64 98 OKOTO G.M.K Bulvarı No:83/3 Maltepe Tel: 231 49 03 Faks 2303148 ONUR Yüksel Cd No.8/17 Kızılay TeV 425 77 77 Faks: 425 20 75 OSMANLI Strazburg Cd. Sezenler Sk No'20/6 Sıhhiye Tel-231 6635 Faks: 231 98 13 OYAK NecatibeyCad No:51 Kızılay Tel* 232 25 60 Faks: 232 25 75

ÖYKÜ ZıyaGökalp Cad No 6 Kızılay Tel 435 85 90 Faks: 434 04 71 ÖZ-AK KABE Rüzgarlı Cd. Plevne Sk. No:8/14 Ulus Tel: 3! l 74 99 Faks 310 74 99 ÖZCĐVELEK Patis Cd.No:76/5 ŞĐ1Đ Meydanı K Dere Tel 4687851-52 Faks: 467 37 40 ÖZMEDĐNE Altınay Cd. No l Siteier Tel. 351 78 13 Faks. 350 35 27 ÖZSÜMER Esat Cad No 59/7 KüçukesaL Tet '4170202 Faks:4Đ866l6

187

ÖZVARLIK Menekşe 2 Sk. No:35/38 Kızılay Te!: 419 29 29 Faks: 419 29 31 PACHA Cinnah Cd.No:33/17 Cankayj Tel. 441 93 04 Faks: 441 93 66 PANKO Mithat Paşa Cd No-49/2 Yenişehir Tel: 431 68 94 Faks: 433 48 35 PARASOL Kuzgun Sk.No 97/4 A Ayrancı Tel: 441 47 53-54 Faks: 441 47 55

PERGE Atatürk Blv Alemdar tşhanı No-SS/17 Kızılay Tel: 4254882 Faks- PERZAN Turan Güneş Blv. No 32/16 Çjnkaya Tel. 442 29 92 Fafo.442 29 86 PĐNTO Uğur Mumcu Cd. No:34/l 06 700 GOP TeJ.446 09 65 Fdks:446 09 68 PONY TOUR Nenehiitun Cad. No:93/3 GOP Tel' 436 IS 64 Faks:436 5i 08 PREMIER Tuna Cd. Marmara Sk.No 42/3 Sıhhiye Tet 435 95 46-47 Faks:435 95 47 PUBLICANA Koza Sok. No:6 i/2 G.O P Tel 446 77 27 Faks 446 77 28

RAYTUR TCDD Gar Binası içi CĐP Salonu Gar Tel 311 42 00 Fııks'311 37 52 REFTCR AtatürkBIv No:S3/2 Kızılay Tel. 430 1866 Faks;433 10 16 REPĐNO Esat Cd.No' 109-A/4 K. Esat Tel 4473769 Faks;4367924 REY Tunah Hilmi Cd No:79/2 K Dere Tel- 428 32 25-26 Faks:426 53 68 RĐTMO Nenehatun Cd. No:4S/3 GOP Tel: 437 34 43 Faks;446 07 81 RUTES Tunus Cad. No:68/2 K. Dere Tel: 467 23 13 Faks.467 57 03

RUTES Esenboğa Havalimanı iç Hatlar Tel. 39S 03 15 Faks 398 01 11 SAHRA Bestekar Sk No:80/7 K Dere Tel-467 55 13 Faks.467 57 17 SALTUR Atatürk Bulvarı No:169/19 Bakanlıklar Tel- 418 83 00 Faks:418 9524 SALTUR Tunus Cad. No-14/3 Kavaklıdere Tel 425 1333 Faks.42571 37

SELVĐ ÇankınCd No-16/AUfus Tel'312 79 79-80 Faks-324 47 78 SEMOR Atatürk BIv.No. 127/302-306 Bakanlıklar Tel; 4J7 39 17 Faks;417 55 97

SERAPĐS Seianik Cd.No:61/6 Kızılay Tel: 4Đ8 80 61 Faks:417 57 22 SERENA Çevre Sk. No:26/2 Çankaya Tel: 467 71 31 Faks.467 71 78 SETUR Şıîi Meydanı K. Dere Sk.No-5/B K. Dere Tel- 467 11 65 Fuks-467 87 75 SEYRĐALEM Şehit Keskin Sfc.No:9 H. Bayram Ulus Tel.311 3961 Faks3Il 396! SHOW -ON Awtiırk Blv Nrr83/6 Kızılay Tel 435 96 16 FaLs 433 75 fıiı SIRAT Arjantin Cad No:44/2 GOP Tel 4689395 Faks 468 42?'

SĐMENA Đzmir Cad. No. 13/8 Kızılay Tel. 230 52 05-75 Faks-229 29 2 ' SĐMGE Cinnalı Cd. Bükreş. Sk No-19/16 Çankaya Tel: 426 24 71 Fakv468 48 fi3 SRM Turan Güneş Blv. 203 Sok. No,2/7 Çankaya Tel: 441 96 26-36 F-ıks 439 70 40 STAR Cmnah Cd.No 61/1 Çankaya Tel: 440 27 95 Faks.438 55 97 SULTAN Ziya Gökalp Cd. Şaziyem Çr. No:6/20 Kızıiay Tel: 431 84 94 Fiiks 432 43 l! SYNERGY Üskup Cad. Çevre Sok. No-22/4 Kavaklıdere Tel- 46S 50 22 F.ıks.468 52 50

T.C.I. Nergis Sok. No.5/5 Çankaya Te! 468 77 57 Faks 468 65 78 TAKSĐMTUR Cinnah Cd.No:32/2 Çankaya Tel. 467 55 05 Faks-467 55 00 T4NCAJV Meşrutiyet Cd. No 2/183 Kızılay Tel' 4!8 25 33 Fafe:41S 86 37 TAN2ER Abdullah Cevdet Sk. No:24/2 Çankaya Tel: 441 41 S! Faks:439 58 48

TAŞMANLAR Cinnah Cd- No 31/A-16 Çankaya

TE-VE-TE TUR Abdullah Cevdet Sok. No 22/7 Çankaya

TEMAS Cinnah Cad No.41/9 Çankaya

TEMPO Tunah Hilmi Cd Binnaz Sk.No 1/4 K. Dere

TEOS Cemal Nadir Sk. No 4/2 06680

THOR Tunah Hilmi Cd No:79/6 K. Dere

T J Dr, Mediha Eldem Sk No-56/2 Kızılay

TOTAL Karanfil Sk. No-1/401 Kızılay

TRANSFER Selanik Cd Oba Han No:36/8 Kızılay

TULIP Koza Sok No:66/l G O.P

TURAŞ Cinnah Cd.Kırkpınar Sk. No 5/B Çankaya

TURBAN Karanfil Sk No:32 Kızılay

TURFA Strazburg Cd No:5/12 Sıhhiye

TURSO Cinnah Cd No 28/3 Çankaya

TURVAK Meşrutiyet Cad No:9/3 KmĐay

TÜRK EKSPRES Cinnah Cd No 9/4 K. Dere

TÜRKER TunalsHılmi Cd No:62n -2 k.Dere

TÜRMEK Konur Sk No 30/7 Bakanlıklar

ULTRA inkılap Sk-No:î8/B Kızılay

ULUSAL Selanik Cd.No:41/3 Kızılay

UYGAR AtatiirkBlv.No-151/201 Bakanlıklar

UYGAR GMK Blv. No:5/301 Maltepe

V.E.S. Atatürk Blv. No.81/2 Kızılay

VALÖR Portakal Çiçeği Sk No'2/7 A Ayrancı

VAMOS Cinnah Cd No 41/14 Çankaya

VANDERZEE Ziya Bey Cd.4. Sk.No !0/LBalgat

VARUNA Uğur Mumcu Cd No'59/5 06700 GOP

VEFA Talatpasa Blv. No:145/20 Cebeci

VEGA Güneş Sk. No: 1/9 Guvenevler Çankaya

VĐTRIOL Tahran Cd.No: 18/S K.Dere

YANKI Atatürk Blv. No 169/65 Bakanlıklar

YAŞASIN Tunus Cd No 6719 K Dere

YĐBITAŞ Hoşdere Cd No 147 Y Ayrancı

YUDEM Karanfil Sok. No:36/4 Kızılay

ZED Büklüm Sk No 20/18 K. Dere

ZETUR Sakarya Cd Alı Nazmi ilhanı No:l/25 Kızılay

ZEYNEL Sanbağ Mh Sanbağ Sk.No:23 Ulus

Tel: 468 76 87 Faks'4687142 Tel- 440 92 34 Faks.440 22 34

Tel. 442 27 87 Faks 442 27 89

Tel 428 20 96 Faks:4261670

Tel: 440 95 80 Faks.4389260

Tel: 468 19 95 Fak* 468 05 56

Tel- 434 56 36-37 Faks.-

Tel. 425 94 98 Faks:4188505

Tel. 419 13 66 Faks:41900l5

Tel' 442 25 01-02 Faks:442 25 00

Tel: 442 23 34 Faki 442 96 36

Tel: 419 51 51 Faks 419 51 54

Tel: 229 59 00 Faks-2297450

Tel- 468 55 20 Faks:427 04 04

Tel. 425 25 46 Faks:4370359

Tel 4677334 Faks:467 29 20

Tel: 46S 2S 02 Fate:4tS77134 Tel: 41 7 39 80 Faks:41S7689

Tel:4193278-79 Faks 418 65 55 Tel:4193272 Faks'4175253 Teî:4194402 Faks.4194406

Tel:425 39 72 . Faks 425 27 83

Tel. 430 44 30 Faks 430 44 10

Tel 447 46 07 Faks:4474610

Tel: 442 23 73 Faks:4421473

Tel: 285 60 25 Faks:2S56017

Tel:44697IO Faks:446 97 1 1

Tel: 446 97 10 Faks-446 97 1 1

Teî: 467 28 62 Faks'467 53 96

Tei: 427 74 01 FakS'427 74 03

Tel:4176890 Faks'417 68 93

Tel 41 7 55 76 Faks 425 58 53

Tel' 441 15 90 Faks:439 41 22

Tel- 417 13 33 Faks:41787 18

Tel 4181190 Faks:4181190

Tel.433 26 26-27 Faks:435 1 1 00

Tel- 324 24 12 Faks:3242412

189

2- AĞ Grubu Seyahat Acentaları A TOURS Tunus Cad No'65/2 Kavaklıdere Tel: 466 1 1 52 Faks:468 97 77 AHĐ Hükümet Cd.Hükümet Han 8/26 Ulus Tel: 309 47 81 Faks:309 47 82

AKDEMSĐBESA Tunus CdNo:61/l K. Dere Tel 467 62 62 Faks-468 43 58

AKSĐYON Atatürk Blv. Engüru Han No: 107/49 Kızılay Tel: 419 76 76 Faks:419 82 89

ALA Cinnuh Cd.No.71/S Çankaya Te!: 440 64 1 1 Faks:440 64 15

ALANCA Tunus Cd. K. Dere Sk.No:57/2 K. Dere Tel: 427 77 27 Faks:-

ALAYBEYĐ Uğur Mumcu Cd- No:96/3 G.O.P Te!:44731 10-11 Faks:446 60 92

ALĐEN Karanfil Sk. Nor40/l 1 Kızılay Tel: 440 55 26 Fafc» 440 41 39

ANIL Sümer Sk.No:33/16 Kızılay Tel: 232 30 44 Faks. 232 30 26

ARDMORE Reşit Galip Cd. No:66/4 GOP Tel:4476748 Faks:4472I 72

AREL TUR Atatürk Blv. No:91/41 Kızılay Tel: 430 17 60 Faks: 435 25 04 ATEON Karanfil Sk. No:36/4 KızjJay Tel. 417 13 33 Faks: 4J7 87 SS A\ -11 Ali Suavi Sk.Ak Han tşMer.No 23/54 Maltepe Tel: 232 48 20 Faks:232 48 1 9 A.\ \M,l Hükümet Cd.Oğultürfc tshanı 5/49 Ulus Tel: 324 59 17 Faks:- AVTK Bayındır 2 Sk.No.50/6 Kızılay Tel: 417 31 25-26 Fafcs:41732I2

HK1 \/ TURĐZM Atatürk Blv. No:I75/9 Bakanlıkiar Tei:4251533 Faks:-

BĐLBA\ Atatürk Blv Engürü Pasajı No: 1 07/43 Kızıljy Tel: 468 25 50 Faks: 468 25 49

BLUE NIGHT Şehit Adem Yavuz Sk.No:9/13 Kızılay Tei:4171517 Faks:4187764

BRILLANT Yüksel CdBeırak Isbanı No-I 1/18 Kızılay Te!: 363 20 1 1 Faks: -

CA ÜMERA Koza Sk No:46/2 GOP Tel:4460640-41 Faks'4460639

CALL Meşrutiyet Cd. No: Đ 0/7 Kızılay Tel: 425 23 66 Faks: 425 53 40

DESĐRE Cinnah Cad. No:62/A Çankaya Tel. 440 98 78 Faks: 440 97 84

DISNEY EsatCd.No:6I/24 Küçükesjt Tel: 419 39 34 Faks: 419 37 27

DTI 46 Sok. No:26/4 Bahçelievler Tel 223 82 09 Faks:222 61 94

EGĐDA Ayyıldız Mn. Zıya GokaFp Cd No:2f! Pursaklar Tel: 328 60 22 Fafcs: 328 60 22

EKSEN Hoşdere Cd.Fuar Sk. No-8/4 Yukan Ayrancı Te1:44l 66 13 Faks: 440 09 24

ELVAN Atatürk Blv. Engürü Psj. No:107/59 Kızılay Tel: 468 25 50 Faks: 468 25 49

ETKĐN BĐşkek Cd.85 Sk.No. 1/3 Emek Tel: 215 38 33 Faks: 21203 85

FLUG EKSPRES Atatürk Blv. No: J 5 J /l 02 Bckanbklar Tel:4I951 10 Faks'41951 14 GÜMVAK Yüksel Cad. N0-46 Kızılay Tel: 435 65 33 Faks' 435 08 47 GÜZELOĞLU Uğur Mumcu Cad. No:35/8 G.O P Tel: 447 47 10 Faks: 446 09 99

HĐPOKRAT Sümer Sk. No:2/7 Kızılay Te!: 232 05 93 Faks: 230 58 73 HYB-EOS BĐlkent Plaza A 3 Blk. No:2I Bilkent Tel: 266 57 07 Fafcs:266 57 10 ĐMESA Halit Ziya SkJfo:20/6 Çankaya Tel: 438 76 28 Faks:438 76 28

JUNĐOR Selanik Cd.No:30/5 Kızılay TeL 41746 17 Faks:4I7l726

KARMĐNA Meşrutiyet Cd. No:17/4 Kızılay Tel: 417 05 18-1 Faks:417 05 03

190

KAYATRAVEL Budak Sk No 4/1 GOP Tel'468 10 40 Faks 467 02 29

KENET Kuleli Sk No 83/11 GOP Tel: 447 05 70 Faks 446 87 99

KOM AIR - Sakarya Cd Alı Nazmı IşH No: l/î 5 Kı/ıLı> Tel 435 03 58 Faks 435 68 08

LA LUNE Çankaya Cd.No:30/4 Çankaya Tel 440 64 23 Faks-440 18 74

LE MONDE Tunalı Hilmi Cd No.94/6 K Dere Tel:468 69 22 Faks-468 69 21

LEMĐS Selanik Cd.No: 12/7 Kızılay Te!:418044Đ Faks.4175597

MAKBUL Ziya Gökalp Cd No:6/401 Kızılay Tel 430 13 51 Faks:430 135i

MARCHE Çankırı Cd. No.7/2 Koç Han Ulus Tel: 310 04 66 Faks:3I l 49 41

MÜRERSĐN Çeün Emeç BVv. Hürriyet Cd No S/B Dikmen Teî:479 98 24 Faks:- NASĐP Hükümet Cad No: 18/26 Ulus Tel 3108632 Faks3108632 OBSERVER DegolCd.No-17/6Tandoğiin Tel 2126603 Faks:2132083 OBTĐON Konur Sok. 12/26 Kızılay Tel; 418 18 32 Faks-418 06 2S ÖZKÖPRÜLÜ Ş Süreyya Aydemir SkNo.3/20 B. Evler Tel: 222 71 41 Faks 215 36 62

PALMET Selanik OĐ No 31/3 Kızılay Tel' 434 48 27 Faks.417 49 91

PBBEYOND CinnahCd Alaçam Sk No: 1/26 Çankaya Tel 4661590 Faks:466159)

PĐRĐ REĐS Tunus Cad No 70/3 Kavaklıdere Tel. 466 60 25 Füks:466 60 26

S.A.B.A Atatürk B iv. No: 69/187 Kızılay Tel: 430 18 53 Faks-4354092

SAH Selanik Cd. No.îO/15 Kızılay Teî: 434 48 27 Faks.435 98 48

SAKARYA Bayındır Sk îdil ilhanı No 6/3 Kızılay Tel: 435 12 61 Faks:-

SAKURA Uğur Mumcu Cd. No.81/5 GOP Tel 4470020 Faks'44651 44 SEMERKANT Çankın Cad No.26/17 Ulus Tel. 212 66 03 Faks:213 20 83 SEMPATĐ Atatürk Bulvarı No'71/8-9 Kızılay Tel. 231 25 26 Faks:432 09 17 SETENEY Akay Cd No:22/8 Bakanlıklar Tel 419 85 97 Faks'419 69 02

SEYAHAT 53 Atatürk Blv. No:88/l8 Kızılay Tel: 418 06 46 Faks'418 36 34 SEYĐR Ziya Gökalp Cd No:6/301 Kızılay Tel: 430 32 00 Faks 430 Đ 5 13

SINIR Hoşdere Cd.No.126/7 Y. Ayrancı Tel: 441 59 93-94 Fab, 438 96 88

SĐNEMĐS NecatibeyCad No 74/6 Kızılay Tel-2317072 Faks-2317074

SKY Atatürk BĐv No S3/6 Kızılay Tel: 435 96 16 Faks:433 75 60

TATAROĞLU Hürriyet Cd.No. 14/A Dikmen Tel 480 25 25 Faks:480 25 45

TEMAS Cinnah Cad No:41/9 Çankaya Tel 442 27 87 Faks:442 27 S9

TRANSOB Moda Đlhanı No 21/i 56 Kızılay Tel. 425 27 10 Faks:425 97 64

UZMAN Hükümet Cd. Oğulturk Işbanı No-5 K. 1/8 Tel: 309 48 53 Faks:309 48 44

V.H.S Gülseren Sk. No 8/10 Maltepe Tel: 231 57 74 Faks.-

VERO Çayhane Sok No-î 0/2 GOP Tel: 446 74 10 Faks, 446 75 31

Y and V Tunus Cad.No.71/i Kavaklıdere Tel. 428 15 94 Faks:427 17 99

ZĐŞAN Karşıyaka Đvedi* Cd No:416/7 Yenimahalle Tel. 334 08 V3 Faks334 76 89

3- B Grubu Seyahat Acentalan

A-H KozaSkNo:92/13GOP Tel. 447 05 05 Faks:447 07 70 ACTION Tutıalı Hilmi Cd.No-50/1 K.Dere Tel: 467 OS 17 Faks:427 64 10

ALARA Çankuya Cd.No 20 Çankaya Tel: 440 23 26-27 Fafcs:-

ARTĐK Tumılı Hilmi Cd.No:l 12/4 K Dere Tel: 41845 1! Faks'41841 83

ĐÇKALE GMK Blv.No:S9/A Maltepe Tel- 23177 10 Faks:2306l 33

LETON TUR Cihan Sk No: 1/5 Sıhhiye Tel.23l 1050 Faks:231 9051

OYMER Atatürk BIv No:S8/4 Kızılay Tel: 419 00 45-46 Fafcs:4187323

PAN EKSPRES Atatürk Blv. No:223/I3 K. Dere Tel 468 78 05 Faks.467 Đ9 76

PARLAMEN-D Atatürk BJv. înce Han No:103/4-5 Kızılay Tel:419 45 45 Faki:4IS 95 90

PSG KozaSk.No:75/6GOP Tel' 447 60 09 Faks:447 56 04

RALLY TUR Atatürk Blv.No:109/l Kızılay Tel: 418 95 96 Faks:417 0040

SĐLVER Tahran Cd No: 12/10 K. Dere Tel: 468 1 1 44 Faks:-

SPOR Atatürk Blv.No:I03/52 Kızılay Tel:4I73SOO Fats.4183630

TRĐP Atatürk Blv. No:I05/306 KızıUy Tel: 418 22 98 Faks.-

VĐOLA Hammeii Sk.No:2l/16 Sıhhiye Tel: 232 28 40 Fafcs:232 22 37

VĐRGO Lfçaklı Sok. No J/1 Yukan Ayrancı Tel:4675732 Fab.-467SI 13

4- C Grubu Seyahat Acentalan

AKAYDIN Tuna1ıHilmjCd.No:3l/D Kavaklıdere Tel: 418 63 60 Faks.4194127

ARDUAZ HacıyoluSk.No:lI K.Esat Tel- 425 SS 67 Foks:-

AYDER Strazburg Cd.No:26/9 Sıhhiye Tel. 23 ! 27 67 Fafcs:232 28 25

BASKET Tahran Cd.No: 1 1/B K.Dere Tel: 468 95 5 1 Faks:232 82 73

BĐKEY izmir Cd.No:3/19 Kızılay Tel: 229 82 80 Faks:-

DĐLAY Hatay Sk.No:8/6 Kızılay Te!: 418 68 44 Faks:-

FIRTINA Necatibey Cad. No:14/14 Sıhhiye Tel: 430 84 89 Faks:230 72 05

FRESKO Bestekar SLNo:59/A K.Dere Tel: 468 99 07 Faks:426 43 99

GRÎFON Bestekar Sk.No:74/l K. Dere Tel. 426 64 91 Faks:426 64 03

MERAM OPERA Karanfil SkNo:36/12-13 Kızılay Tel: 425 30 48 Faks:418 1351

ORNĐTO Sağlık 1 Sk. No:46/l I Yenişehir Tel- 430 10 22 Faks:433 49 67

RAPĐD Yiıksel Cd. No 8/13 Kızılay Tel. 419 45 53-52 Faki:4l9 45 52

SIRET Uüklünı Sk.No:89/9 K. Dere Tel- 467 00 08 Faks:467 02 05

UTBU Tunalı Hilmi Cd. No 30/C K. Dere Tel.4192666 Faks:4!92655

2ECAR Dikmen Cd.No:ll6fA Dikmen Tel- 4Sf SS 55 Faks:4Sl 12 25

192

11 - HAMAM ve SAUNALAR

- Yeni Ankara Hamamı Talatpaşa Bulvarı 166 CEBECĐ Te i :3 Đ93430

- Başkent Hamamı Turgut Reis Mah. Uzunyol Sok. 49/C DIŞKAPI Tel'i 311 43 83

- Best Otel Saunası Atatürk Bul. 195 KAVAKLIDERE Tel : 467 08 80

- Büyük Ankara Oteli Saunası Atatürk Bul. 183 BAKANLIKLAR Tel : 425 66 55

- Hisar Hamamı Hisarpark Cad. 6/A ULUS Tel: 311 46 67

- HUton Hamam ve Saunası Tahran Cad. 12 KAVAKLIDERE Tel : 468 28 88

- Hyde Park Sauna Nenehatun Cad. 56/1 G.O.P. Tel : 436 24 85

- Karacabey Hamamı Talatpaşa Bul. 101 HAMAMÖNÜ Tel: 311 8447-3102155

- Marmara Hamamı Denizciler Cad 17 ULUS Tel: 324 25 27

- Ador Altınel Hamam ve Saunası G.M.K. Bul. 151 TANDOĞAN Tel: 231 77 60

- Sheraton Oteli ve Saunası Noktalı Sok. KAVAKLIDERE 06 900 Tel: 468 54 54

- Şengül Hamamı s Denizciler Cad. Acıçeşme Sok 3 ULUS Tel: 310 22 98

- Yenişehir Hamamı Sümer Sok. 16/A KIZILAY Tel :230 1621

12- OTO SERVĐS ĐSTASYONLARI

• Audi /OTOKARAKUŞ Đstanbul Cad. Sedef Sok. 6 BÜYÜKSANAYĐ Tel: 341 15 63

-BMW 1. Cad. No: 80/11 BÜYÜKSANAYĐ

• Citroen E-5 Đstanbul Yolu 10 Km. Oto Sanayi Girişi No: 43

• Chevrolet Đskitler Sel Sok. No: 40 Tel: 341 23 04

Fiat(Tofaş) Eskişehir Yolu 7. Km. ORMAK Tel: 287 92 15

Ford OTOKOÇ Eskişehir Yolu Sögütözü Cad. l SÖĞÜTÖZÜ Tel; 287 35 50

Hyundai Büyüksanayi l. Cad. No:l l ĐSKĐTLER Tel: 342 50 70 (5 Hat)

•Lada Oto Sanayi Sitesi 2. Cad. 29. Sok. No: 6/8 ŞAŞMAZ

Mercedes - Benz Yeni Sanayi Çelik Cad. 38 ULUS Tel: 311 87 28

Mitsubishi Çankırı Cad. 69/C DIŞKAPI Tel: 311 72 03

Nissan Đstanbul Yolu Oto Sanayi Sitesi l. Cad. 9. Sok. 22 Tel: 278 1601

Opel Seçim Sok. No: 4 ĐSKĐTLER Tel: 341 26 88-89

Peugeot Tesviyeci Sok. No:21 BÜYÜKSANAYĐ Tel : 341 34 93

194

Renault Eskişehir Yolu Söğütözü Mevki 7. Km. No:4 BALGAT Tel : 287 38 00

Skoda G.M.K. Bulvarı No: H S/B MALTEPE Te] : 341 92 55 (3 Hat)

Toyota Çetin Emeç Bul. No, 75 DĐKMEN Tel: 479 90 90

VoĐkswagen Elif Sok 4/5 T.H.K. Rant Tesisleri A Blok 4/5 BÜYÜKSANAYĐ Tel: 341 54 12

Volvo Plaza Konya Yolu 8. Km. 100. Yıl girişi Tel : 284 61 ĐO

MOTO-ART Bağlar Cad. No: 11 l/A SEYRANBAĞLARI Tef: 445 03 30

13- OTO KĐRALAMA ŞĐRKETLERĐ

ANATOLIA Tımah Hilmi Cad. No: 65/31 Tel : 466 04 26 AVĐS Tunus Cad. 68/2 KAVAKLIDERE Tel : 467 23 13 BÂRTAŞ Atatürk Bulv. No: 105/615 Tel : 418 62 42-418 24 14 BEST Büklüm Sokak No: 89/9 KAVAKLIDERE Tel : 467 00 08 - 467 02 04 BUDGET Tunus Cad. No: 39/A KAVAKLIDERE Tel: 425 80 81 EUROP CAR (ESĐN) Akay Cad. No: 25/B-C BAKANLIKLAR Tel : 418 34 30 GÜVEN Çoban Yıldızı Sok. No: 5/A ÇANKAYA Tel : 467 53 00 - 467 07 76 HERTZ Atatürk Bulvarı No: I38/B KAVAKLIDERE Tel: 468 l O 29

195

14- AKARYAKIT ĐSTASYONLARI

• AYTEMĐ2 • Đstanbul Cad. 12. Km. BÜYÜK SANAYĐ Tel: 34 i 60 00

-BPMOBĐL • Tıp Fakültesi Cad. 151 ABĐDĐNPAŞA Tel : 364 30 24

OPET PETROL • Kazım KarabekirCad.No:103 Tel: 384 61 94

• PETROL OFĐSĐ • Đstanbul Cad. 118 BÜYÜK SANAYĐ Tel: 341 f 6 80 • Dikmen Cad. Gazino Durağı 271 DÎKMEN Tel ; 482 21 56

•SHELL • Kenedy Cad. 8 KAVAKLIDERE Tel: 426 93 19

• Libya Cad. 22 AHMETLER Tel: 435 82 52 TÜRK PETROL • De Gaulle Cad. 47 BEŞEVLER Tel: 213 15 86

15- ÇAMAŞIR YIKAMA ÜNĐTELERĐ

• Ankara Çamaşır Yıkama Sanayii Mamak Cad. No: 119 SAĐMEKADIN Tel: 364 36 16

• Beğendik Çamaşır Yıkama Dr. MedihaEIdem Sok. No: 72, KOCATEPE Tel: 419 32 32/272

Bora Çamaşır Yıkama DumlupmarCad. 16 CEBECĐ Tel: 363 42 43

Etiler Ltd. Şti. (Şube) Dikmen Cad. No: 205 DĐKMEN Tel: 483 33 93

(Fabrika) Ahmet Mithat Sok. 8/A ÇANKAYA Tel: 438 45 53

Kip Hoşdere Cad. Hava Sok. No.179 YUKARI AYRANCI Tel: 438 67 96

196

16- KARGO VE KURYE SERVĐSLERĐ

l- YURTĐÇĐ KARGO

- Araş Kargo Bitiştiren Sok. No:5 Anıttepe Tel : 231 32 72

- Yurtiçi Kargo Ordu Pazarı Karşısı Kültür Sok, No:6 Tel: 229 99 92

- Inter Kargo Kenedy Cad. 30/B Kavaklıdere Tel :468 60 l1

- Varan Kargo Đzmir Cad. No:34 Kızılay Tel: 418 37 36

2- YURTĐÇĐ KURYE

- Aktif Kıırye Yeni Ziraat Mah. 13. Sok. No: 10 Altındac Tel : 384 27 38

- Atak Kurye Bülbül Deresi Cad. No: 45 Küçükesat Tel: 435 61 21

- Hedef Dağıtım Ali Süavi Sok. No: 64 Maltepe Tel: 232 47 97

- Metropol Dağıtım Kumrular Sok. No: 28 710 Kızılay Tel: 230 30 86

- Postmen Rüzgarlı Sok. No: 2/7 Ulus Tel : 309 50 40

3- YURTDIŞI KARGO VE KURYE

-DHL Đrfan Bastuğ Cad. No:119 Aydınlıkevler Tel: 318 68 00

-TNT Ziyabey Cad. No:77 Balgat Tel : 285 73 94

-UPS Đrfan Bastuğ Cad. No:99 Kavacık Subayevîeri Tel : 318 67 29

- ASE EXPRESS KURYE Ziyabey cad. No:59 Balgat Tel : 285 90 77

197

XXVI- ÇALIŞMA SAATLERĐ 1- RESMĐ KURULUŞLAR

08.30-12.30/13.30-1730 09.00-13.00/14.00-18.00

2- BANKALAR 08.30-12.30/13.30-17.30 09.00-13.00/14.00-18.00

3- MÜZELER (Müzeler Bölümüne bakınız) Sayfa No: 27

XXVn- DiĞER GEREKLĐ BĐLGĐLER l- ÖNEMLĐ TELEFONLAR

Yangın Hızır Acil Servi;, Bilinmeyen Numaralar Telefon Arıza Alo Zabıta Alo Trafik Polis Đmdat Jandarma Đmdat Su Arıza Elektrik Arıza Dogalgaz Arıza Kan Merkezi Zehir Danışma Merkezi Karayolları Yol Durumu Hava Durumu 2-KAYIP

EŞ YA -THY Esenboğa Hava Limanı -

HAVAS Esenboğa Hava Limanı -AŞTĐ SöğütÖzü -EGO Hipodrom Cad. No.l l Belediye Otobüs Daire Başkanlığı Tel:

384 03 60/318 - EMNĐYET MÜDÜRLÜĞÜ Đskitler Cad. Emniyet Sarayı Đkmal Şubesi

Tel: 384 06 06/6445 3- 0ÖVĐZ BOZDURMA

Bankalarda, seyahat acentalarında ve otel resepsiyonlarında, döviz bürolarında, döviz bozdurulabilîr.

198

110 112 118 121 153 154 155 I5h 185 186 187 362 97 00 4337001 -08003147900 42547 12-419 1430/459-559 359 75 45 / 4

Tel: 398 00 00/1517 - 398 05 50

Tel: 398 00 00/1649

Tel: 224 10 00

Altındağ Đlçesi idari yönden 113 mahalle, 7 köy ve l Belediyeden oluş-

maktadır. Đlçe toprakları ilkçağlardan beri Đnsan topluluklarının yerleşim alanı olmuştur. Romalılar, Selçuklular ve Osmanlı döneminde Önemli bir merkez olduğu tarihi kalıntıların zenginliğinden anlaşılmaktadır.

13 Ekim 1923 tarihinde Ankara'nın başkent olmasıyla hızlı bir nüfus artışı başlamış ve 1953 yılında Altındağ Đlçesi kurulmuştur. Başkent An-kara'nın ilk günkü şehir merkezi bugünkü Altındağ Belediyesinin hudutları

dahilindedir. Arazisi engebeli ve dağlık olan ilçenin kuzeyinde, üzerinde Çubuk Barajı

bulunan Çubuk Çayı, güneyinde Ankara ve Hatip Çayları vardır. Tarihî ve kültürel kalıntılar açısından oldukça zengin olan ilçede; Ankara

Kalesi, Augustus Tapınağı, Julianus Sütunu, Roma Kamamı, Cumhuriyet Anıtı, Anadolu Medeniyetleri Müzesi, Devlet Resim ve Heykel Müzesi, Et-

nografya Müzesi, Kurtuluş Savaşı Müzesi ve Cumhuriyet Müzesi bu-lunmaktadır. Ayrıca Karacabey, Ahi Şerafettin, Hacı Bayram Veli Efendi,

199

XXVIII- ĐLÇELER

ALTINDAĞ ĐLÇESĐ

Yüzölçümü : 573 Km2 Rakım : 850 m Şehir Merkezine Uzaklığı : l km

Karyağdı, Gülbaba ve Đzzettin Baba türbeleri ile Hacı Bayram, Aslanhane, Ahi Elvan. Alaaddin. Zincirli ve Kurşunlu camileri de ilçe sınırları içerisindedir. Đlçenin gelmişi, ekonomisi tarım ve ticarete dayanmakta olup bugün, sanayi ve küçük sanayi dallarında büyük bîr gelişme göze çarpmaktadır. Bunun yanında, hayvancılık da Đlçe ekonomisinde önemli bir yer işgal etmektedir.

Kaymakamlık Belediye Başkanlığı Đlçe Emniyet Müd. Jandarma Komutanlığı Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı (Adliye Sarayı) Đlçe Milli Eğt. Müd. Đlçe Kütüphane Müd. Anadolu Medeniyetleri Müzesi

TEL NO.

(0.312)3419469 309 31 03 3164843 328 55 11 309 07 00

341 33 68

3243160

FAKS NO, (0.312)3419469 3115090 3164863 328 55 11

341 89 58

3112839

2(K)

Anadolu Medeniyetleri Müzesi Müdürlüğünce Akyurt Đlçesi ve çev-

resinde yapılan kazı ve araştırmalarda bölgenin Hitit çağından bu yana yer-

leşim alanı olduğu belirlenmiştir.

Eski Tunç Döneminden 14. yüzyılın başlarına kadar Akyurt Đlçesi ve çevresinin yerleşim bölgesi olmasının en büyük etkenleri, Ankara Đline çok

yakın olması ve mil taşlarından anlaşılacağı üzere buradan Đpek Yolunun geçmesi olarak düşünülebilir.

Tarihi 13. yüzyıla kadar uzanan Akyurt'un Çubuk ilçesine bağlı eski bir

yerleşim bölgesi olduğu, 1402 yılında Timur ve Yıldırım Beyazıt arasında yapılan Ankara Savaşının bu yörede (Çubuk-Abat Ovası) yapıldığı bi-linmektedir. 1971 yılında ilk Belediye Teşkilatı kurulmuştur. Son olarak 20.5.1990 gün ve 20523 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 3644 sayılı ka-

nunla Çubuk'tan 15, Kalecik'ten 5 adet köy bağlanarak ilçe haline gelmiştir.

Akyurt'un eski adı "RAVLI" dır. Bu adın Rumca'dan geldiği tahmin

edilmekte ise de anlamı bilinmemektedir. 1961 yılında AKYURT olarak de-

ğiştirilmiştir.

Đlçeye bağlı Balıkhisar Köyüne l km uzaklıkta,, köyün kuzrydoğu^;nd;i-

en çok 15 metre yükseklikte 200x300 metre çapında, M.CX " • - • - - ' \f!' m

AKYURT ĐLÇESĐ

Yüzölçümü : 364 Km2 Rakım ı 960 m Şehir Merkezine Uzaklığı : 33 km

talanndan itibaren yerleşime sahne olmuş, Eski Tunç Çağına ve sonrasına ait büyük bir höyük bulunmuş ve bu bölge Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Yüksek Kurulunca 1. derece sit alanı ilan edilmiştir.

Elecik Köyü hudutlarında yer alan Kızıkeşik mevkiindeki tümülüs kazısı

21-23 Eylül 1987 tarihinde Anadolu Medeniyetleri Müzesi arkeologları ta-rafından yapılmış ve mezar odasında, koku kalıplan, küpe ve diğer takı eş-yaları bulunmuştur.

Kaymakamlık Belediye Başkanlığı Đlçe Emniyet Müd. Jandarma Komutanlığı Cumhuriyet Başsavcılığı Đlçe Milli Eğt. Müd. Đlçe Kütüphane Müd. Sağlık Grup Başkanlığı

TEL NO.

(0.312)8441435 8441097 844 03 90 8441862 8441300 844 1855 844 10 25 8441006

FAKS NO.

(0.312)844 1111 844 10 10 844 18 75

844 1855

8441858

202

AY AŞ ĐLÇESĐ

Yüzölçümü : 1158 km2

Rakım : 1500 m

Ankara Şehir Merkezine Uzaklığı : 58 km

Bugün ilçemerkezi olan Ayaş'ın ne zaman ve kimler tarafından ku-rulduğu kesin olarak belli değildir. Bir kısım tarihçiler ve araştırmacılar eski devirlerin piskoposluk merkezlerinden biri olduğu ve Đstanbul'dan Ankara'ya gelen büyük yol üzerinde bulunduğu bilinen MnĐzos'u (Minizos) bugünkü Ayaş'ta aramışlardır. Bu görüşte olan Teurrefort, Kiepert ve Perrot, Ayaş'ın birçok binalarında eski büyük taşlar bulunmasını fikirlerinin kanıtı olarak göstermektedir. Tarihçilere göre MnĐzos, Ayaş Kasabasıdır. Mnizos'un Bi-zanslılar zamanında şifalı bir suya ve daha fazla savunma kolaylığına sahip bulunan Karakaya mevkiine yavaş yavaş intikal ettiği sanılmaktadır.

Ayaş bölgesine gelen Türklerin Oğuz boylarına mensup oldukları laı tışma götürmez bir gerçektir. Zira ilçeye bağlı köylerden Bayat, Afşar, Pe-çenek, Karkın gibi Oğuz boy adlarını taşıyan isimler bulunmaktadır.

Şehre 'Ayaş' adının Türkler tarafından verildiği bilinmektedir. Çünkü "Ayaş"kelimesi bugün dahi Toroslarda yaşayan Türkmen oymaklarından bi-rini adlandıran Türkçe bir kelimedir.

Bölgeye gelen Oğuz Türkleri başlangıçta ilçenin Karakaya kesimine yerleşmiş, sonradan Ayaş Çayına doğru yayılarak buralarda Kırkevler, Ka-rakaya Kaplıcası, Killik, Bünyamin ve Eski Camii gibi tarihi eserleri yap-mışlardır.

203

Đlçe merkezindeki Karakaya Kaplıcası ile 23 km batısındaki Ayaş Đç-melerinin mineralli ve radyoaktifi! suları sağlığa yararlılığı açısından önemli bir zenginlik kaynağı sayılabilir. Đçmeler, mide, karaciğer ve bağırsak tem-belliklerini giderir, safra kesesi, böbrek taş ve kumlan döker.bağırsakları da solucandan temizler.

Karadere Bağları, Ova Bağları, Arıklar Bağları, Kirazdîbi Bağlan, Ayaş Đçme ve Kaplıcaları ilçenin tabiat varlıklarını oluşturur.

Đlçede her yıl Temmuz ayının ilk haftası "Dut Festivali" dü-zenlenmektedir.

Kaymakamlık Belediye

Başkanlığı Jandarma

Komutanlığı Cumhuriyet

Başsavcılığı ilçe Milli

Eğt. Müd. Đlçe

Kütüphane Müd. Halk

Eğitim Merkezi Sağlık

Grup Başkanlığı

TEL NO.

(0.3J2)7J2 1001

7122601-712 1020

7121035 712 10 18 712 1554 712 1051

712 1039

712 1078

FAKS NO.

(0.312)712 1034

0 20

712 1035

1 16

7122125

712 1051

712 1644

712 1078

204

BEYPAZARI ĐLÇESĐ

Yüzölçümü : 1868km2

Rakım : 675 m

Ankara Şehir Merkezine Uzaklığı : 99 km

Beypazarı Đlçesinin tarihi Hitit ve Friglere kadar uzanmaktadır. Beypazarı ve çev resinde zaman zaman toprak altından çıkan kalıntılar, eşyalar ve paralar üzerinde ya pılan araştırmalar so nucunda, ilçe ve çev resinde sıra ile Hititler, Frigler, Galatlar, Ro malılar, Selçuklular ve Osmanlıların egemen oldukları laşılmaktadır. Bey-pazarı Romalılar za-manında Đstanbul-Ankara-Bağdat gibi

önemli merkezlerin geçiş yolu üzerinde idi. Bey pazarının aynı zamanda bir pis-koposluk merkezi ol-

duğu adının önceleri LAGANIA, ANASTASIOPOLIS olarak değiştirildiği tarihi eser ve haritalardan anlaşılmaktadır. Yine mevcut kayıtlara göre Bey-

pazarı ilçesinin GermĐyanoğlu Şahın veziri (ZĐNAR-HEZAR) tarafından Rumlardan alındığı anlaşılmaktadır. Bu (ZĐNAR-HEZAR) veya (GER-MIYAN-HEZAR) tâbirlerinin sonradan kasabayı fetheden beyin şimdiki Beytepe mahallesinde bir mahalle ve büyük pazar yeri kurduğu, bu büyük ve meşhur pazarın zamanla beyin adı olan (HEZAR)ı da unutturarak (HEZAR) kelimesinin yerini de yalnızca (BEY)sözcüğünün aldığı ve böylece adının

BEYPAZARI olarak değiştiği tahmin edilmektedir.

205

Kasabanın daha önceleri Derbencik köyü mevkiinde olduğu, zamanla

Đnözü Vadisi ve etrafında yayıldığı yapılan kazılardan anlaşılmaktadır.

Tamamen Oğuz Türklerinin Orta Asyadan gelip yerleştikleri Beypazarı, Osmanlı idaresine geçtikten sonra bugünkü Bursa ili Hüdavendigar Sancağına

bağh bir Bucak merkezi olmuştur. Daha sonra 1863 tarihinden itibaren Ankara Sancağına bağlı bir ilçe haline getirilmiştir.

Beypazarı tarihi evleri, gümüş işçiliği ve havucu ile ünlü şirin bîr ilçedir. Boğazkesen kümbeti, Suluhan, Eski Hamam, Sultan Alaaddin Camii, ak-şemseddin Camii, Kurşunlu Camii, Rüstem Paşa Hamamı, Gazi Gû'ndüzalp Türbesi (Hırkalepe), Kara Davut Türbesi (Kuyumcutekke), Karaca Ahmet

Türbesi, ilçe sınırları içerisinde olup görülmeye değer tarihi mekanlardır. -

ilçenin kuzeyinde bulunan ve Đnözü Deresi'nin ortasından aktığı inözü Vadisi, doğal güzellikleriyle insanı büyüleyen bir yerdir. Sarp kayahklarmdaki sayısız mağaralarıyla insanı cezbeden vadinin ve burada bulunan mağaraların eski çağlardan kaldığı bilinmektedir. Bu mağaraların o devirlerde yaşayan

önemli şahsiyetlerin kıymetü eşya ve ziynetleriyle birlikte muhafaza edil-dikleri mezarlar oldukları tahmin edilmektedir.

ilçeye 10 km uzaklıkta bulunan Tekke Yaylasına Kuyumcutekke Kö-yünden çıkılmaktadır. Yılın her mevsiminde piknik yapmak için ormaniçi parkı şeklinde düzenlenmiştir.

Karaşar beldesinde bulunan Eğriova Yaylası ve Gölü, Beypazarı'na 44 km toprak bir yolla bağlıdır. Bulunduğu alan ormanlarla çevrili olup, Yaylada Golf turizmi, Alabalık Avcılığı, Tıukking, Atla Gezinti turları için elverişli alanlar mevcuttur.

Ayrıca volkanik çökeltilerin yüzeysel etkenlerle aşınması sonucunda

Dereli Köyü civarında Peri Bacalarını andıran yapılar oluşmuştur.

Şifalı sulan ile de ünlü olan Beypazarı'na merkeze 15 km uzaklıkta bu-lunan Dutlu Tahtalı Termal Tesislerinin içme ve kaplıca sulan, romatizma, cilt, solunum yolu, iç salgı sistemi, kireçlenme ve metabolizma bozuklukları

türünden hastalıkları için faydalıdır. Beypazarma 50 km uzaklıkta. Sakarya Nehri kenarında bulunan Kapuîlu Kaplıcası da roınatizmal hastalıklar için şi-falıdır. Öte yandan, bölgede Karakoca Maden Suyu Tesisleri de bu-lunmaktadır.

206

Kaymakamlık Belediye Başkanlığı Đlçe Emniyet Müd. Jandarma Komutanlığı Cumhuriyet Başsavcılığı Đlçe MÜH !:ğt. Müd. Điçe Kütüphane Müd. H;ı' Eğitim Merkezi S _ ıik Ocağı

TEL NO.

(0.312)763 1004 76225 10 763 1006 763 10 10 763 1005 763 10 54 763 11 73 763 22 90 763 1076

FAKS NO. (0.312)7632291

763 1358 763 60 00

763 22 91

763 22 90

207

BALÂ ĐLÇESĐ

Yüzölçümü Rakım Ankara Şehir Merkezinden Uzaklığı

: 2.372 km2

: 1350 m .69 km

Balfı Üçesi Ankara'nın güne) imle yer alır. Doğusunda Kırşehir Đline bağ)ı Kaman ilçesi ile Kınkkıle iline hığlı Karakeçili Đlçesi, batısında Hay-mana ve Gi'i'nşı ilçeleri, güneyinde Şereflikoçhisar Đlçesi, kuzeyinde El-madağ Đlçesi MÜ çeu'ilidir.

1877-1878 Osmanlı Rus savaşında Osmanlı ordularının yenilmesi so-

nucunda Kafkaslar Rusların etine geçmiştir. Rus idaresine geçen Kafkas dağ-larında yaşayan Türkler buralardan göçmek zorunda kalmışlardır. Kaf-kaslardan göçüp Anadoluya «eien Türkler yerleşim yeri olarak Anadolu'nun yüksek yerlerini seçmişlerdir. Bir grup Kafkas göçmeni de şimdi Balâ olarak bilinen ilçeye gelerek burada Kartal Dağına yerleşmişlerdir. Đlk olarak yeni

yerlerim yerlerine KARTALTEPE adını vermişlerdir. Đlk kurulduğu yıllarda Kartaltepe adını alan Balâ Đlçesi daha sonraları HAMĐDÎYE adım almıştır. Bu isim o yıllarda Osmanlı Devletinin başında bulunan Abdulhamrt Han'a ithafen verilmiştir. Daha sonraları çevreden gelenlerle nüfusu çoğalan Ha-midiye Đlçesi Balâ adını almıştır. Balâ Đlçesi Önceleri merkez olan Karaali'ye bağlı iken zamanla merkez KaraalĐ'den alınıp Balâ'ya verilmiştir. Ankara'nın

eski ilçelerinden birisi olan Bakı. Hasanoğlan, Elmadağ gibi yerleşim alan-Đarını da kendi sınırları içerisinde bulunduruyordu.

208

Baki çevresinde en eski yerleşim yeri önceleri merkez olan Karaali Ka-sabusıdîr. Burası 600 > il önce Karaaii adında bir Türk tarafından kurulmuştur. Karaali Kasabalı yakınlarında Tonıu' denilen ve Romalılar zamanından kal-dığı sanılan şehrin harabeleri ilçeye 25 km uzaklıktadır.

ilçe merkezine ve Ankara'ya 35 km uzaklıkta olan ve Orman Ba-kanlığınca Milli Park haline getirilen Beynam Ormanları Balâ ilçesinin olduğu kadar Ankara'nın da önemli mesire yerlerindendir Burası genellikle çam or-manları ile kaplıdır. MÜH Park olduğundan piknik masaları ve piknik ocakları mevcuttur. Ankara'ya yakınlığı ve diğer imkanları ile haftasonu tatilinin ge-çirileceği güzel bir dinlenme yeridir.

Yine ilçe merkezine 40 km, Ankara'ya 110 km uzaklıkta Kesikköprü Barajı civarında dinlenme, piknik, yüzme ve sandalla gezinti yapılmaktadır. Kesikköprü Barajında Ankara Büyükşehir Belediyesinin gençlik dinlenme kampları mevcuttur. Baraj gölüne gidebilmek için ilçe merkezinden geçmekte olan Devlet yolu kullanılmaktadır.

1991 yılından bu yana her yıl Haziran ayının 20'si ile 30'u arasındaki bir Pazar gününde "Hasat Festivali" düzenlenmektedir.

TEL NO.

(0.312)876 1005 876 1008 876 1042 876 1026 876 1045 876 1024

209

FAKS NO.

(0.312)876 1058 Kaymakamlık Belediye Başkanlığı Jandarma Komutanlığı Cumhuriyet Başsavcılı Đlçe Milli Eğt. Müd. Sağlik Grup Başkanlığ

876 1045

ÇAMLIDERE ĐLÇESĐ

Yüzölçümü Rakım

: 650 km2

: 1175 m Şehir Merkezinden Uzak-

lığı : 108 km Çumlıdere An-

kara'nın kuzeybatısında yer almakta, güneyden Güdül, doğu ve kuzeyden Kızılcahamam, batıdan Gerede ve Beypazarı Đl-çeleri ile çevrilidir.

ilçe 1953 yılma kadar Kızılcahamam Đl-çesine bağlı Bucak olarak kalmış, 02.12.1953 ta-nhĐnde 6191 sayılı kanunla Đlçe statüsünü kazanmıştır.

Çamlıdere Đlçesinin tarihçesi hakkında kesin bir bilgiye dayanan her-hangi bir kaynak mevcut değil ise de, ilçede Sel-Çuklu dönemine ait Pe-çenek Beldesinde bir Camii bulunmakta, Pe-çenek, Ozmuş , Yahşi han, Dağkuzören gibi bazı koy isimleri de Selçuklu beylerinin Đsimlerini taşımakta ve yer yer

Selçuklu Dönemine ait kalıntılara rastlanılmaktadır. Bunun yanı sıra Bizans Dönemine ait mezar ve yerleşim yerleri gibi kalıntılara da rastlanılmaktadır.

Aynca Çamlıdere Đlçe merkezinde Peygamberimiz Hazret-i Mu-hammed'in manevi evladı Ömer-ül Faruk'un dördüncü soyundan gelen Şeyh Ali Semerkandi'ye ait türbe bulunmaktadır. Söz konusu türbe yurdumuzun her bölgesinden gelen vatandaşlarımız tarafından yoğun bir şekilde ziyaret edil-mektedir.

Đlçede her yıl genelde Temmuz ayı içerisinde Yağlı Güreş, Müzik Şöleni, Sinsin Oyunları, Sünnet Şöleni ve ilçede türbesi bulunan Şeyh Ali Se-merkandî'yi anma gününün yer aldığı geleneksel "Camhdere Aîuç Dağı Fes-tivali" düzenlenmektedir.

210

Kaymakamlık :

Belediye Başkan! ığı :

Đlçe Emniyet Müd. :

Jandarma Komutanlığı :

Cumhuriyet Başsavcılığı ;

îlçe Milli Eğt. Müd. :

Đlçe Kütüphane Müd. :

Halk Eğitim Merkezi :

Sağlık Grup Başkanlığı :

TEL NO.

(0.312)753 1001

753 10 13

753 14 13

753 10 05

753 10 02

753 13 98

753 15 08

753 1021

753 10 07

FAKS NO.

(0.312)753 1041

753 24 88

753 14 13

753 14 68

753 25 66

753 10 35

753 1035

753 10 07

211

ÇUBUK ĐLÇESĐ

Yüzölçümü : 1.500 km~ Rakım ;960m Ankara Şehir Merkezine Uzaklığı : 39 km

Daha önce kasaba olan Çubuk I902'de ilçe merkezi haline getirilmiştir.

Çubuk Đlçesinde Hititlerin yerleştiklerine ilişkin deliller arasında, Aktepe'de bulunan bir kale harabesi ve Karadana Köyünde Oyulu Kaya mezarı vb. bu-lunmaktadır. Daha sonra tarih sırasıyla, Frigler, Galatlar, Persler, Romalılar, Bizanslılar, Selçuklular yerleşmişlerdir. Osmanlılar Döneminde önemli bir merkez olmuştur. Timur orduları ile Osmanlı Đmparatorluğu arasındaki An-

kara veya Çubuk Savaşı'nda (1402) Yıldırım Beyazıt yenilerek. Timur or-dularınca tutsak edilmiştir. Yeniden Osmanlıların eline geçen ilçenin Me-likşah Köyünde Timurlenk'in yaptırdığı bir hamam vardır. Bu hamam Ankara Valiliğince yeniden restore edilerek hizmete sunulmuştur. Şifalı suyunun deri ve cilt hastalıklarına iyi geldiği bilinmektedir. Ayrıca Ankara Valiliğince Ka-ragöl mevkiinde yaptırılan modern tesisler görülmeye değer niteliktedir.

Çubuk II. Barajı drenaj alanında bulunan ormanlık ile Karagöl mev-kiinde bulunan ormanlık alanlar önemli mesire yerleridir.

212

Kaymakamlık Belediye Başkanlığı Đlçe Emniyet Müd. Jandarma Komutanlığı Cumhuriyet Başsavcılığı Đlçe Milli Eğt. Müd, Đlçe Kütüphane Müd. Halk Eğitim Merkezi Sağlık Ocağı

TEL N O.

(0.312)838 1649

837 1073

837 79 66

837 62 68

837 1045

837 18 30

837 i 8 30

837 17 36

837 66 60

FAKS NO.

(0.312)8385805 838 59 60 837 1250

837 80 60 837 1092 837 1839 837 33 05 837 66 60

213

ÇANKAYA ĐLÇESĐ

Yüzölçümü : 1.Đ57 km2 Rakım : 870 m Ankara Şehir Merkezine Uzaklığı: 9 km

Çok eski bir tarihe sahip olan Ankara'nın gerçek değeri Kurtuluş Savaşı ve Atatürk'ün An kara'ya gelişi ile ortaya çıkar. Cumhuriyetten önce 20.000 nüfuslu küçük bir kasaba niteliği taşıyan Ankara şehri, Ankara Kalesi ve etek lerinde ve Ulus çev resinde yer almıştır. Bugün Çankaya Đlçesi hudutları içerisinde kalan ve Ankara'nın en modern bölgesini kesim, bağlık ve bahçelik bir görünümdeydi. ĐI-Çenin merkezi olan Ye-nişehir semti ise, 50 yıl önce Đncesu Deresinin sık sık su baskınına uğrattığı çukur bir ova gö-rünümündeydi, îlçe, Cumhuriyetin ilk yıl-

larında yerleşme yeri olmaya başlamıştır. Bakanlıklar ilçede yapılan ilk modern ve büyük binalardır. Daha sonra, Namık Kemal Mahallesindeki Kay-makamlık, Eski Kütüphane binalarının bulunduğu semtte, Şükrü Sa-raçoğlu'nun Başbakanlığı döneminde memurlar için ilk konutlar yapılmıştır. Hızlı şehirleşme hareketlerinin bir sonucu olarak, 9 Haziran 1936 ta-rihinde kabul edilen 330 sayılı kanunla Çankaya, ilçe haline getirilmiştir. Devletimizin üst yönetim idare binaları Çankaya Đlçesi hudutları içerisinde kalmaktadır.

Çankaya Đlçesi engebeli bir araziye yerleşmiş olup, denizden ortalama yüksekliği 870 metredir. Çankaya'nın önemli dağlan doğusundadır. El-

214

madağ'm Çaldağ Tepesi bunlardan birisidir. 1800 metreyi bulan zirvelerin ya-nında ilçenin kuzeyi ve batısı Ankara Ovası'nın düzlüklerini oluşturur. Bah-çelievler Emek Mahallesi Atatürk Orman Çiftliği bu ova üzerinde ku-rulmuştur.

Đlçe topraklarının kuzeydoğusunda Hatip Çayı'nın yer aldığı Kayaş Va-disi ilçenin merkezine kadar uzanır. Dikmen Vadisi ve Portakal Çiçeği Vadisi gibi yeni projelerle ilçenin ticaret, turizm ve kültür merkezi haline getirilmesi için çalışılmaktadır.

Ova özelliği taşıyan düzlüklerin içerisinde önceden akarsu yatağı olan dereler vardır. Günümüzde ıslah edilerek üzerleri kapatılmıştır. Bunlar sulan kurutulmuş çukur alanlar durumundadır. Đncesu Deresi, Bülbül Deresi, Araplar Deresi, Kavaklıdere ve Cevizlidere gibi günümüzde önemli bulvar ve yollar bu derelerin üzerinden geçmektedir, ilçenin en önemli akarsyu olan Đm-rahor Deresi, Kavaklıdere, Küçükesat, Seyranbağlan, Topraklık ve Cebeci Semtlerinden sonra Altındağ Đlçesine geçer. Đncesu Çayı ile birlikte Ankara Çayı'na karışır.

Đlçede bulunan tek göl EymĐr'dir. Kent merkezine 15 krn uzaklıktadır. Gölbaşı Đlçesinde bulunan Mogan GölÜ'nün kuzeydoğusunda yer alır. Uzun-luğu 5 km, genişliği 300 m kadardır. Derinliği 10-12 m olan gölün suyu tat-lıdır. Çevresinde tesislerin kurulduğu gölde balık üretilmektedir.

ilçenin ormanlık bölgesi Elmadağ, Eymir Gölü, Çal Dağı arasında yer alan meşelikler ve Oran Şehrindeki ormanlık alandır.

Anıtkabir, Atatürk Müzesi, Atatürk Anıtı (Zafer Anıtı-Sıhhiye), MTA Genel Müdürlüğü Tabiat Tarihi Müzesi, Güvenlik Anıtı, Etnografya Atatürk Anıtı, Doğa Tarihi Müzesi, ODTÜ Arkeoloji Müzesi, Devlet Resim ve Heykel Sergi Salonu Anıt Park, Botanik Bahçesi, Abdi Đpekçi Parkı, Güven Park, Kurtuluş Parkı, Kuğulu Park, Milli Egemenlik Parkı, Ahmet Arif Parkı, 100. Yıl Kapalı Yüzme Havuzu, Belediye Buz Paten Sahası gibi spor alanları, Oyuncak Müzesi (Cebeci-Ankara Üniversitesi Eğilim Fakültesi), Hitit Anıtı, Atakule, TBMM ilçenin başlıca turistik yerlerindendir. Elmadağ Kayak Te-sisleri, Ahlatlıbel Spor ve Eğlence Merkezi, Eymir Gölü ilçenin güneyinde ODTÜ arazisi içerisindedir.

Đlçedeki oteller, restoranlar, parklar, çay bahçeleri, sinema ve tiyatro sa-lonları turistlerin aradığı özelliklere sahiptir.

Uluslararası festival niteliğinde olan Ankara(Çankaya) Film Festivalinin 11. si 1999 yılı Mayıs ayında, Ankara Çankaya Müzik Festivalinin 16. sı 1999 Nisan ayında gerçekleştirilmiştir. Yurt içinden ve yurt dışından amatör ve profesyonel tüm tiyatro gruplarına açık olan Tiyatro Festivalinin 4. siı Kasım (1999) ayında düzenlenmiştir.

2Î5

Kaymakamlık Belediye

Başkanlığı Đlçe Emniyet

Mü'd Jandarma Komutanlığı

Ankara Cumhuriyet

Başsavcılığı (Adlîye Sarayı)

Đlçe Milli Eğt. Müd. Halk

Eğitim Merkezi Sağlık Grup

Başkanlığı

TEL NO.

(0.312)4189972 433 60 35

23081 25-232 1789 345 93 90-346 39 90

309 07 00

418 1720-4188458 2291045 4175638

FAKS NO.

(0.312)425 1957 435 33 95 230 87 12

419 27 84 2307132

216

Đlçenin kuruluş tarihi kesin olarak bilinmemekle beraber tarihsel ka-lıntılar, yapılan arkeolojik araştırmalardan elde edilen Prehistorik eserler, El-madağ ve çevresinin tarihten Önceki devirlere uzanan medeniyetlere sahne ol-duğuna işarettir. Yapılan ön araştırmalara göre, yörede önce Frigler, Lidyalılar, M.Ö. 547'ye kadar varlıklarını sürdürmüşler, daha sonra Perslerin eline geçen yöre M.Ö. 83'e kadar değişik kavimlere yerleşim merkezi olmuş, bu tarihten sonra da Roma imparatorluğunun egemenliğine geçmiştir. Çevrede yapılan kazılarda bulunan eserlerden, Roma hakimiyetinin ve medeniyetinin büyük Đzler bıraktığı anlaşılmaktadır 1071 Malazgirt Meydan Savaşından sonra Anadolu'ya yerleşmeye başlayan Türkler, 1073'ten sonra yöreye hakim olmuşlardır. Anadolu'ya yapılan Haçlı Seferlerine karşı büyük yararlılıklar göstermişlerdir. Yine Anadolu'ya yapılan Moğol saldırılarından nasibini alan ilçe, Moğol imparatoru Baycu Noyan komutasındaki Moğollar tarafından ya-kılip yıkılmıştır.

Kökü Selçuklulara kadar uzanan halıcılık, el dokuması, kilim, heybe ve çantalar kültür zenginliklerini günümüze kadar getirmiştir. Halıcılık; Tekke, Akçaali köylerinde, kilim, heybe ve el dokuması çantalar; Akçaali, Deliler,

217

ELMADAĞ ĐLÇESĐ

Yüzölçümü : 573 km2 Rakım : 990 m Şehir Merkezine Uzaklığı : 41 km

Hasanoğlan, Karacahasan ve Kayadibi köylerinde halen varlığını koruyan kültür zengin ilklerindendir.

Üçe merkezinden Kargah adı verilen mevkii yine ilçe merkezindeki Be-lediye parkı, doğal güzellikleriyle Elmadağ ve çevresinin mesire ihtiyacına cevap vermektedir. Hasanoğlan Atatürk Anadolu Öğretmen Lisesi'nin 698 dönümlük arazisi içerisinde yer alan koruluklar, çevrenin tabii güzelliğine başka bir çehre kazandırmaktadır.

Kaymakamlık Belediye Başkanlığı Đlçe Emniyet Müd. Jandarma Emniyet Müd. Cumhuriyet Başsavcılığı Đlçe Milli Eğt. Müd. Đlçe Kütüphane Müd. Halk Eğitim Merkezi Sağlık Grup Başkanlığı

TEL NO. FAKS NO. (0.312)8631051 (0.312)8632868

863 06 54 863 36 60 8630891 863 08 95 863 1014 863 60 00 863 30 85 863 10 12 863 1035 863 07 99 863 25 60 - 863 1028 863 09 59 863 1031 _

218

ETĐMESGUT ĐLÇESĐ

Yüzölçümü : 10 km2 Rakım - : 894 m Ankara Şehir Merkezîne Uzaklığı : 20 km

Etimesgut'un kurulduğu bölgenin ilkçağlarda Hitit ve daha sonra da Frigya Medeniyeti alanı içinde kaldığı bilimsel bir gerçektir. Tarihçi Afif Erzen, "Đlkçağda Ankara" adlı eserinde, Ahi Mes'ud'da bulunan aslanların FrĐgya aslanı olduğunu yazmakta, bu yörenin ilkçağdaki adının da Amaksis olduğnu belirtmektedir. Meşhur haritacı Kiepert de çizdiği haritalarda Eti-mesgut'un bulunduğu bölgeyi Amaksyz adı ile anmaktadır. Osmanlı ha-ritalarında bu isim Amaksus ve Akmasus şeklînde geçmiştir.

Etimesgut, Cumhuriyetin ilanır.dan sonra Batı Trakya'dan gelen göçmen Türkler için 1924, 1925 yıllarında Atatürk'ün emri ile 50 haneli Örnek bir köy olarak yaptırılmış, 1928 yılında iskana açılarak nahiye olarak kurulmuştur.

Atatürk'ün Etimesgut'a özel bîr ilgisi vardı. Haftada birkaç kez gelip at gezintileri yapar ve halkla yıllık mahsuller hakkında sohbet eder, hatta tar-lalara kadar gidip çiftçilerden bilgi alırdı. Atatürk zamanında Sağlık Merkezi, Devlet Hastanesi, PTT, hamam, çarşı, memur lojmanları yaptırılmış olup; halen ilçede bu binalar mevcuttur.

Etimesgut, 18 bağlı köyü ile 1968 yılma kadar nahiye olarak kalmış, aynı yıl mahalleye dönüştürülmüştür. 20 Mayıs 1990 gün ve 20523 sayılı Resmi Gazetede'de yayınlanan 3644 sayılı kanunla ilçe yapılmış, hemen ar-dından 19 Ağustos 1990 tarihinde yapılan belediye başkanlığı seçimi ile Be-lediye Teşkilatı kurulmuştur.

Đlçedeki kültür varlıklarına örnek teşkil eden Atatürk Çeşmesi bir kültür varlığı olarak 1928'den beri varlığını sürdürmektedir. Bugün Atatürk Çeşmesi

219

olarak anılan çeşme günümüze kadar pek çok mekan değiştirdikten sonra 1993 yılında yapjlan Turgut Özal köprüsü bitişiğine alınmıştır.

Etimesgut'un çeşitli yerlerinde bulunarak Merkez Camii Parkında ko-runan tarihi kalıntılar bir başka kültür zenginliğidir. 1925 yılında Mimar Ahmet Burhaneddin tarafından yapılan Gazi Tren Đstasyonu ve Atatürk'ün Đs-tanbul'a gidiş gelişlerinde uğurlandığı Etimesgut Tren Đstasyonu tarihi yapı özellikleriyle dikkat çekicidir.

Etimesgut'a adım veren Ahi Mes'ud, Ahi Elvan gibi Türk büyüklerinden. Ahi Elvan Hazretlerinin türbesi ElvankÖy'de Elvanköy Camii avlusunda bu-lunmaktadır.

Eryaman bölgesinde yer alan mesire ve piknik yeri olarak bilinen Susuz Gölü. tatil günlerinde Etimesgut ve Eryaman halkının dinlenme yeridir. Ayrıca Atatürk Orman Çiftliği, ilçe sınırları içerisinde olup, iyi bir dinlenme,piknik ve gezi alanıdır.

1999 yılının 25-31 Ekim 1999 tarihleri arasında ilki gerçekleştirilen "Anadolu Günleri l Festivali" gelecek yıllarda 7-15 Ekim tarihleri arasında devam ettirilecektir. 7-15 Ekim'de düzenlenmesinin nedeni; söz konusu haf-tanın Türkiye Ahilik Haftası olması ve Etimesgut'un adının da Ahi mes'ud'dan gelmesidir.

TEL NO. (0.312)2441057 244 49 22 244 57 57 335 63 68

309 07 00 24333 19 243 15 19 2440907

220

FAKS NO. (0.312)2440205

244 46 46 244 14 51

Kaymakamlık Belediye Başkanlığı Đlçe Emniyet Müd. Jandarma Emniyet Müd. Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı (Adliye Sarayı) Đlçe Milli Eğt. Müd. Halk Eğitim Merkezi Sağlık Grup Başkanlığı

244 14 36 244 93 00 244 39 40

Yüzölçümü Rakım Şehir Merkezine Uzaklığı

EVREN ĐLÇESĐ

:218 km2 : 900 m : 178 km

Đlçenin tarihi, kasabayken bağlı olduğu Şereflikoçhisar ilçesiyle birlikte Hititler Dönemine kadar uzanır. Sonra Asurlular, Frigyalılar, Romalılar, Persler, Bizanslılar, Büyük Selçuklular, Anadolu Selçukluları ve Beylikler hakimiyetinde bulunmuştur.

Evren ve çevresi 1467 yılında ve Fatih zamanında Osmanlıların ege-menliğine girmiştir. Đlçenin eski adı "Çıkmağı!" dır. Đsmi, dağınık olarak bu-lunan ağıların ve evlerin daha iyi korunabilmesi için biraraya toplanması ile "Çokuraağıl" adından gelmektedir. Sonra da Çıkınağıl'a dönüştüğü şekliyle bilinir.

Osmanlı arşivlerinde Çıkmağıl ismine pek rastlanmamıştır. Buranın en eski yerleşme birimlerinden olduğu sanılmaktadır. Bu yöreye en çok etkî eden Kızılırmak'tır. Çevrede rastlanan höyük ve kilise, kale kalıntıları bu yörenin islamlıktan çok önceleri yerleşim yeri olduğunu göstermektedir. Osmanlı ar-şivlerinde yörede yaşayan halkın 'Şerefli1 aşiretinden geldiği bilinmektedir.

Đlçenin eski yerleşim yeri şîrndi Hirfanh Baraj gölünün sulan altındadır. Yeni yerleşim alanı Đse eski yerleşim yerinin 4 kın kadar güneyindedîr. ilçe büyümeye ve gelişmeye elverişli bir şekilde kurulmuştur. 1957 yılında yeni yerine yerleşmiştir.

221

1983 yılında zamanın Cumhurbaşkanı Kenan Evren'in soy adına atfen Çıkınağıl adı Evren olarak değiştirilmiştir. 1990 yılında çıkartılan 3644 sa-yılı kanunla ilçelik statüsüne kavuşmuştur.

Đlçe sınırları içerisinde Evren-Sanyahşi yolu üzerinde Evren'e 2 km uzaklıkta bir höyük vardır. Höyük ve çevresi 3. derece sît alanıdır. Burada Birinci 1000 yıla ait seramik kalıntılarına rastlanmıştır. Çatalpınar Köyünün 2 km güneybatısında bulunan Sığırcık Kalesi Geç Bizans ve Osmanlı Dö-nemine aittir. Harabe halindedir. Sadece bir kulesinin yaklaşık 8 metre kadar tahrip olmuş duvarı yer almaktadır.

Kızılırmak ve Hirfanlı Baraj Gölü ilçede turistik açıdan çok önemlidir. Göl kıyısındaki konaklama yerleri ve piknik alanları ile çevre insanını buraya çeker. Ayrıca göl kıyısında plaj niteliğinde ve suya girilebilecek yerler de vardır.

Kaymakamlık Belediye Başkanlığı Đlçe Emniyet Müd. Jandarma Komutanlığı Cumhuriyet Başsavcılığı Đlçe Milli Eğitim Müd. Halk Eğitim Merkezi SağlıkOcağı

TEL NO.

(0.312)8935255

8935001

893 55 57

893 51 12

893 54 27

893 52 64

893 54 86

893 50 69

FAKS NO.

(0.312)8935102

893 51 68

893 55 58

893 52 64

893 54 86

893 50 69

222

GÖLBAŞI ĐLÇESĐ

Yüzölçümü : 1.810 km2 Rakım : 974 m Ankara Şehir Merkezine Uzaklığı : 20 km

Gölbaşı ve çevresinin sırasıyla M.Ö. 3. 2. ve 1. bin Erken Bronz, Hitit, Frig, Tunç Çağı, Roma ve Bizans Dönemlerinde iskan alanı olduğu, Kültür Bakanlığı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğünce Se-lametli, Tulumtaş, Tulumtaş-Ortaçayır Mevkii, Kızılcaşar-Gökçepınar Mevkii, Bacılar Köyü, Bezirhane Kültepe Mevkii, Bezirhane-Kepenekçi ve Încek-Hannantepe Mevkiinde yapılan inceleme ve araştırmalar sonucu ortaya çıkmıştır.

Kayı Beylerinin Söğüt'e gitmeden evvelki yerleşim alanı Golbaşı'dır. Beynam, Karaoğlan, Karaali, Oğulbey bu dönemdeki yerleşim alanlarıdır. 1402 Ankara Savaşında Timur fillerini Gölbaşı yöresindeki ormanlarda sak-lamıştır. Đlçe Mogan Gölü çevresinde bulunduğu için Gölbaşı adım almıştır. Resmi gazetede yayımlanan 29.11.1983 gün ve 2963 sayılı kanunla Đlçe Teş-kilatı kurulmuştur."

1991 yılının sonunda da Gölbaşı Belediyesi 07.09.1991 gün ve 20702 sayılı kararla Büyükşehir Belediyesi sınırları Đçerisine alınmıştır.

Ankara gibi Gölbaşı ve yöresi de en eski medeniyetlerin yerleşim alan-larından biridir. Gölbaşı sınırlan içinde -çok bilinmemekle birlikte-buranın eski tarihine ışık tutan sit alanı ve ören yerleri bulunur. Yapılan kazı ve araştırmalarda bölgede ilk Tunç, KĐtit Đmparatorluğu, Roma ve Bizans dö-nemlerine ait bulgulara rastlanmıştır. Bunlardan bir kısmı ilçe sınırları Đçin-dedir. Buluntulara genellikle yörede bulunan küçük yerleşim alanlarında rast-lanmaktadır.

223

Bunlar, kuzeybatıda Ahlatlıbel ve Taspınar, güneybatıda Gökçehöyük, güneydoğuda Karaoğlan, güneyde Selametlt Beldesi, doğuda Yurtbeyi Köy yerleşimleridir. Selametlî, Gökçehöyük ve Bezirhane köylerinde ilk Tunç ça-ğına ait höyükler ve kalıntılar, Taspınar Köyünde Roma döneminden kalma mezarlık ve sütun başları; Karaoğlan'da Bizans Dönemine ait sikkeler ve ka-lıntılar; Yurtbeyi ve Karaoğlan köylerinde Erken Hıristiyanlık dönemine ait kilise kalıntıları bulunmuştur.

Kent yakınında yer alan diğer önemli bir ören yeri ise Tulumtaş Ma-ğarasıdır. Ankara Çevre Otoyolunun yapımı sırasında işletilen bir taş oca-ğında çıkan bu mağara Đncek, Hacılar ve Tulumtaş köyleri arasındaki Ka-rayatak Tepe Mevkiinde bulunur. Ankara'ya 15 km uzaklıktadır. Uzunluğu 5 km, genişliği 1-1.5 km, yüksekliği 30-40 m olan, büyük bir kireç taşı blo-ğunun içinde kimyasal erimeler sonucunda oluşan mağarada görülmeye değer dikit, sarkıt ve sütunlar bulunmaktadır.

Ankara'ya çok yakın olan bu mağara henüz ziyarete açılmamış olmakla birlikte sözkonusu mağara bölge için önemli bir turizm potansiyeli ta-şımaktadır. Bu mağara ve çevresi l. derece doğal sit alanı ilan edilmiştir.

îlçe Ankara'nın mesire, sayfiye, turizm ve sanayi bölgesi durumundadır. Mogan ve Eymir Gölleri, doğal güzelliği, temiz havası ve balık üretimi ile il-çeye turistik bir değer kazandırmaktadır.

Kaymakamlık Belediye Başkanlığı Đîçe Emniyet Mud. Đlçe Jandarma Karakolu Cumhuriyet Başsavcılığı Đlçe Milli Eğt. Müd. Đlçe Kütüphane Müd. Halk Eğtim Merkezi Sağlık Grup Başkanlığı

TEL NO. (0.312)4841040 4841080-81 484 68 68 - 484 76 76 4841108 4841056 48411 14 4841043 484207Đ 48411 13-4841100

FAKS NO. (0.312)4846810

484 26 96 484 32 90

484 56 69

484 20 71 4841101

224


GÜDÜL ĐLÇESĐ :419 km2

: 1.100 m :89km

Ankara'nın kuzeybatısında yeralan, 89 km uzaklıkta şirin ve yeşil bir ilçedir. Kızılcahamam, Beypazarı ve Ayaş ilçeleriyle çevrilidir. Tarihi, M.Ö. 3000-3500 yıllarına dayanmaktadır. Đlçenin yanından geçen Kirmir Çayı ke-narında bulunan büyük mağaralardan, buralarda Hititlerin yaşadıkları an-laşılmaktadır. Kirmir Çayı ve çevresi Hititlerden sonra merkezi Đzmit olan Bitinya Krallığı topraklan içine girmiştir.

1071 Malazgirt Savaşı'ndan sonra Anadolu, Selçuklulara geçince Güdül ve çevresi de Anadolu Selçuklularının idaresine geçmiştir.

Anadolu Selçuklu Hükümdarlarından Mesut'un eniştesi ve Ankara Emiri (Valisi) Şahabüddevlet Güdül Bey tarafından şimdiki yerinde kurulduğu kesin olmamakla beraber aşağı yukarı 850 senelik bir tarihi olduğu bilinmektedir.

Güdül ilçesinin gezilip görülmeye değer pek çok yerleri vardır. Kirmir Çayı Vadisinde Đn önündeki kayalara oyulmuş mağaraları bulunan Samutbaîi Türbesi ve Tekke Mevkiindeki Kasım Baba Türbesi ilçenin kültürel zen-ginlikleri arasındadır.

ilçenin kuzeyinden geçen Kirmir Çayı ilçe topraklarını ikiye ayırarak etrafjndaki yeşillikleriyle birlikte güzel bir görünüm sağlamaktadır.

Sorgun Köyü yöresinde bulunan orman alanı ve bu alan içinde yer alan gölet, doğal zenginliklerdendir.

225

Kaymakamlık Belediye Başkanlığı Jandarma Komutanlığı Cumhuriyet Savcılığı Đlçe Milli Eğt. Müd. Halk Eğitim Merkezi Devlet Hastanesi

TEL NO.

(0.312)728 10 01 728 10 09 7281028 728 1004 728 11 44 728 10 34 728 10 26

FAKS NO.

(0.312)728 1798 728 12 27 7281084 728 02 32 728 13 25

728 13 83

226

Đlçenin değişik yörelerinde bulunan tarihi kalıntılar ve yapılan kazılarda Çıkartılan eserlerin incelenmesi sonucunda; bölgede Hititler,Frigyahlar, Ro-malılar ve Bizanslıların bir süre yaşadıkları anlaşılmaktadır. Anadolu'nun Türkleşmesinden sonra Selçuklular ve Osmanlı idaresine giren bölge Cum-huriyet döneminde de varlığını sürdürmektedir.

Haymana adının verilişi iki rivayete dayanır. Birincisi; Divan-ı Lügat -it Türk'e göre Haymana rnera, otlak, yeşillik anlamına gelir, ikincisi ise; Sel-çuklular 1071 yılında Malazgirt Meydan MuharebesĐndan sonra Anadoluyu istilaları sırasında, kendilerine bağlı aşiretleri Anadolu'nun çeşitli yerlerine yerleştirmişlerdi. Kayı Aşiretine mensup bîr kısım da Ankara'nın batısındaki Karacadağ ve şimdiki Haymana dolaylarına yerleşmişlerdi. Bu kabilenin 14. Yüzyıl başlarındaki lideri Ertuğrul Bey idî. Ertuğrul Bey'in annesinin adı Hayme Ana idi. Rivayete göre Hayme Ana öldüğünde o zaman bile bîr şifa kaynağı olan kaplıca yakınlarına gömülmesi uygun görülmüştü. Çok sevilen Hayme Ana'nın ebedileşmesi Đçin Osmanlıların ilk çekirdeği olan bu aşiret, kaplıca çevresine Hayme Ana adını vermiş ve bu tabir zamanla Haymana'ya dönüşmüştür.

227

HAYMANA ĐLÇESĐ

Yüzölçümü : 2.367 km2 Rakım : 1-259 m Şehir Merkezine Uzaklığı : 73 km

Tarihi Hititler zamanına dayanan Haymana ilçesi bugün Polatlı'ya bağlı Sivri Köyünde kurulmuş, 1278 yılında Sandeğirmen Köyüne, 1284 yılında Çulluk Köyüne, 1290 yılında ilçe merkezi Yeşilyurt Köyüne nakledilmiştir. Nihayet 1296 yılında Ankara Valisi Abidin Paşa tarafından bugün ilçenin bulunduğu yer merkez olarak seçilmiştir.

GAVURKALE: Ankara'nın 60 km güneyinde, Haymana ilçesine bağlı Dereköy sınırlan içerisinde kalan Gavurkale seyyahlar tarafından ilk olarak 19 yüzyılda keşfedilerek bilim dünyasına tanıtılmıştır. Burası bir tepe üze-rindeki dik kayaların güneye bakan yüzünde yer alan; birbiri ardına yürüyen iki tanrı, karşılarında oturan bir tanrıça kabartması ve bu kayalığın çev-resindeki iri bloklardan oluşan duvarlar ile dikkati çekmiştir. Sözkonusu kaya kabartmaları Hititlere özgü eserlerden olup, Anadolu'nun değişik yerlerinde bulunan benzer anıtlardan sadece birisidir.

Yapılan çeşitli araştırmalar sonucunda buranın surlarla çevrili önemli bir merkez olduğu anlaşılmıştır. Đlk ciddi çalışma 1930 yılında Büyük Ata-türk'ün isteği ile gerçekleştirilmiş ve çalışmalar H.H. von der Osten tarafınan yürütülmüştür, önceleri yalnızca Hititlerin ibadet yeri olarak bilinen Ga-vurkale'de önemli Frig yerleşiminin olduğu da anlaşılmış, burası 1930 yı-lındaki çalışmalar sırasında bizzat Atatürk tarafından ziyaret edilmiştir. Daha sonraki yıllarda çevresinde çeşitti yüzey araştırmaları yapılmış olan Ga-vurkale'de 1998 yılında Anadolu Medeniyetleri Müzesi Başkanlığında kazı çalışmalarına da başlanmıştır. Polatlı ilçesinde bulunan Gordion Ha-rabelerine benzemektedir.

HÖYÜK: Türkhöyük Köyü sınırlan içerisinde bulunmakta olup, mermer kolonları ve mezarlıkta mermer taşlar vardır. Bizans ve Roma döneminden kalmadır.

KÜL HÖYÜK: Oyaca Kasabası sınırlan içerisinde olup, Ankara-Haymana karayolunun yaklaşık 50. kilometresinde sola ayrılan Boyalık, Culuk, Çalış ve Durupınar yolundan 1.5 km gittikten sonra yolun sağında ve 150 metre mesafededir.

Orta büyüklükte höyüklerden olan Külhöyük'te, Anadolu Medeniyetleri Müdürlüğü Başkanlığında 1992 yılında kazı çalışmaları başlatılmış ve ça-lışmalara devam edilmektedir.

Höyüğün yaklaşık 8 km batısında bulunan Hitit Kült merkezi Ga-vurkale'ye yakmhğı, buranın Önemli bir Hitit yerleşim merkezi olabileceğine işaret etmektedir.Beş yıl süre ile devam eden çalışmalar neticesinde, Hi-titlerde önemli bir mimari gelenek olan monümental potern mimarisi, aynı tarzda yapılmış bir gizli sarnıç ve çok kuvvetli eski Hitit iskanı dışında, kuvvetli olması muhtemel görünen Eski Tunç ve büyük ihtimalle Hitit Đm-paratorluk Çağı başına tarîhlenebilecek monümental temel mimari kalıntıları, elde edlen seramik, bronz ve diğer arkeolojik buluntular ışığında, gü-nümüzden 5000 yıl öncesinden itibaren iskan gördüğü bilinmektedir.

228

Ayrıca ilçenin çeşitli köylerinde çıkan mezar taşlan üzerinde yazılan kitabelere bakıldığında ilçenin Yenice beldesi ve çevresinde Ortaçağa ait Bi-zans döneminin tarihi Heliopolis harabelerinin burada bulunması muh-temeldir.

Yenice Beldesi yakınında yan tarafları üzüm salkımları ve asma filizleri île süslenmiş ve üzerinde fıçı resimleri bulunan mezar taşı yer almaktadır. Ayrıca masa, kase ve kulplu bardaklar vardır. Kitabesinde şunlar yazılıdır: "Burada Nikolos Kilisesinin ve Heliopolis şehrinin başpapazı Aureüos Mo-nios'un karısı Aurelîya Muna yatıyor. Bu taşı kocası ve yedi çocuğu ile be-raber onun hatırası için diktiler."

Haymana kaplıcalarıyla dünyaca ünlüdür. Başta romatizma olmak üzere birçok hastalığa şifa dağıtan kaplıcaların tarihi Hititlere kadar uzanmaktadır. Hititlerden sonra Romalılar devrinde kaplıca tesisleri yeniden onarılmış, ay-rıca kaplıcanın 1-1.5 km doğusunda halen harabeleri bulunan bir şehir ku-rularak, bu bölge bir su tedavi merkezi haline getirilmiştir. Selçuklular ve Os-manlılar devrinde de kaplıca, layık olduğu ilgiyi görmüştür.

Đlçede geleneksel olarak her yıl Haziran ayı içerisinde "Uluslararası Haymana Kaplıca Festivali ve Kültür Şenlikleri düzenlenmektedir.

TEL NO. FAKS NO. Kaymakamlık Belediye Başkanlığı Đlçe Emniyet Müd. Jandarma Komutanlığı Cumhuriyet Başsavcılığı Đlçe Milli Eğt. Müd. îlçe Kütüphane Müd. Halk Eğitim Merkezi Sağlık Grup Başkanlığı

(0.312)6581009 658 24 27 658 18 97 658 10 32 658 25 10 658 25 14 658 11 53 658 1098 658 12 22

(0.312)6581718 658 1848 658 1161

658 17 99 658 01 75 658 11 46

658 24 38

229

KEÇĐÖREN ĐLÇESĐ

Yüzölçümü : 759 km2 Rakım : 850 m Ankara Şehir Merkezine Uzaklığı : 3 km

Keçiören'in tarihi Ankara ilinin tarihinden ayrı düşünülemez. Çünkü Ankara'nın Merkez ilçelerinden biridir. 1356 yılında Orhan Gazi zamanında Ankara Osmanlıların eline geçmiştir. 1402'de Timur'un orduları ile Yıldırım Beyazıt komutasındaki ordular Çubuk Ovasında karşılaştıklarında Yıldırım Beyazıt'ın orduları, Keçiören-Kalaba'yı karargah olarak kullanmışlardır.

Kurtuluş Savaşı dönemine kadar sönük bir yaşamı olan Ankara, Kur-tuluş Savaşı ile birlikte Türkiye'nin kalbi olmuştur.

Keçiören Ankara'nın bağlık, bahçelik ve bağ evlerini oluşturduğu şirin, yeşil bir semtiydi. Bu semtten şehre at sırtında gidip gelinirdi.

1923 yılında Ankara'nın Türkiye'nin başkenti olması ile başlayan şehrin hızlı nüfus artışı Keçiören'i de etkilemiştir. Kısa bir süre içinde tek katlı ev-lerin sayısı hızla artmıştır. Şehir merkezine otobüs seferlerinin konulmasıyla birlikte bu bağ ve bahçe evlerinde yaz-kış oturulmaya başlanmıştır. 1950'lerden sonra bu güzel yeşil ve şirin sayfiye yeri giderek görünümünü gecekondulara ve beton binalara bırakmıştır.

Keçiören Alündağ ilçesine bağlı bir semt iken 1983 yılında Ankara'nın metropol ilçesi olmuştur.

Türkiye'nin ve dünyanın en büyük meteoroloji istasyonlarından biri ve

230

Ankara Üniversitesi'nin bazı bölümleri Atatürk Sanatoryumu ile Gulhane As-keri Tıp Akademisi bulunmaktadır. Ayrıca Mustafa Kemal'in Kurtuluş Sa-vaşına hazırlandığı ve karargah olarak kullandığı Ankara Eski Tarım Okulu bugün müze olarak Keçiören sınırları içerisindedir.

Devlet Meteoroloji işleri Genel Müdürlüğü Müzesi: Đstiklal Savaşında Genel Kurmay Başkanlığı olarak kullanılan tarihi bina, en modern alet ve ci-hazlarla 1100'ün üzerindeki çeşitli büyüklükteki istasyonlarla hizmet ver-mektedir. Bu tarihi binada Atatürk'ün kaldığı ve Kurtuluş Savaşı harp plan-larını hazırladığı oda Atatürk Odası adıyla müze haline getirilmiştir. Bu odada bulunan soba, masa ve perdeler Atatürk zamanından kalmıştır.

Ayrıca meteorolojik parametrelerin Ölçümünde kullanılan birçok eski alet ve cihazların sergilendiği Meteoroloji Müzesi açılmıştır.

Vehbi Koç Müzesi ve Ankara Araştırmaları Merkezi (VEKAM): Ke-çiören'deki Vehbi Koç'a ait bağ evi restore edilerek 1994 yılında Araştırma Merkezi olarak açılmıştır. Vehbi Koç ve Ankara ile ilgili her türlü kitap, belge ve fotoğraf, film ve diğer arşivleri bünyesinde bulundurmaktadır, araş-tırmacılara ve halka açıktır.

TEL NO.

(0.312)31421 10 361 16 65 3141387 309 07 00 361 19 12

3812562

231

FAKS NO.

(0.312)3600262 361 1078 314 13 87 3118899 361 1900

Kaymakamlık Belediye Başkanlığı Đlçe Emniyet Müd. Cumhuriyet Başsavcılığı Đlçe Milli

Eğt. Müd. Đlçe Kütüphane Müd.

Đlçenin kuruluş tarihi kesin olarak bilinmemektedir. Yapılan kazılar so-nucu çıkan birçok tarihi eser, çok değişik medeniyetler zamanında ilçe ve köylerinde yerleşim olduğunu göstermektedir.

Oldukça yaygın olan bir söylentiye göre ilçenin adının verilmesi şöy-ledir: 1402 yılında Osmanlı Hükümdarı Yıldırım Beyazıd ile Türk Moğol Hükümdarı Timurlenk arasındaki Ankara Savaşı, bilindiği üzere Çubuk Ova-sında yapılmıştır. Savaşın yapıldığı dönemde Osmanlı Đmparatorluğu'nün topraklan Kayserî-Kemah-Erzincan hattına dayanmaktaydı. Ancak Moğol Đmparatoru Timurlenk, Osmanlı topraklannı ele geçirerek Ankara yakınlarına dayanmıştı. Savaş, yörede cereyan ettiğinden ilçenin bulunduğu bölgede as-kerlerin yemekleri büyük kazanlarda pişirilmişti. Bu yüzden ilçenin adının Kazan olarak kaldığı söylenmektedir.

Đlçe, ilk Türk egemenliğine Selçuklular zamanında girmiştir. Beyliklerin kısa egemenliğinden sonra da Osmanlı egemenliğine girmiş ve kesin olarak Türkleştirilmiştir.

1961 yılında bucak merkezi Yazıbeyîi (Halkavun) Köyünden ilçeye ta-şınmış, 6.6.1971 tarihinde Belediye Teşkilîı kurulmuş ve 4 Temmuz 1987 tarihinde yürürlüğe giren 3392 sayılı kanun ile de ilçe statüsüne ka-vuşmuştur.

232

KAZAN ĐLÇESĐ

Yüzölçümü : 560 km2 Rakım : 780 m Şehir Merkezinden Uzaklığı : 45 km

Đlçede turizme açılabilecek alanlar oldukça fazladır. Karalar Köyü Aşar Mevkiinde bulunan tarihi eserler ve buna bağlı bazı yöreler bu inancı kuv-vetlendirmektedir. Ayrıca ilçede her yıl yaz aylarında "Kavun Festivali" dü-zenlenmektedir.

Kaymakamlık Belediye Başkanlığı Đlçe Emniyet Müd. Jandarma Komutanlığı Cumhuriyet Başsavcılığı Đlçe Milli Eğt. Müd. Halk Eğitim Merkezi Sağlık Ocağı

TEL NO.

(0.312)8141003 814 53 00-7 hat 8141498 8141049 8142738 814 14 49 8141229 814 10 10

FAKS NO.

(0.312)8140533 8141012 8141800

8140291 8140618

233

Kalecik ve civarının ilk defa M.Ö. 3500-4000 yıllannde erken Kalkolitik Devirde iskan edilmiş olduğu araştırıcılar ve tarih adamlarınca tahmin edil-mektedir.

Kalecik ve civarının Hititler tarafından yerleşim merkezi olarak kul-lanıldığı bilinmektedir.

M.Ö. 4000 yıllarında Frigyahların da Kalecik civarında yaşadığı, bu-lunan tarihî eserlerden anlaşılmaktadır.

Anadolu'ya Trakya üzerinden gelmiş olan Galatlar, Ankara-Kalecik ve çevresine hakim olmuşlardır. Galatlardan sonra Kalecik ve civan bir süre Roma Đmparatorluğunun hakimiyeti altında kalmıştır. Daha sonra Kalecik Bizans Đmparatorluğunun egemenliği altına geçmiştir.

Kalecik'in Türkler tarafından fethi 1075 yıllarına rastlar. Ünlü Türk bü-yüğü Seyyid Battal Gazi tarafından fethedildiği ve Bizanslılardan alındığı söylenilmektedir.

1243 yılında Selçuklu ordularının, Kösedağında yapılan savaşta Baycu Noyan yönetimindeki Moğol kuvvetlerine yenilmesi üzerine Anadolu'daki diğer şehirler gibi Kalecik de onların hakimiyeti altına girmiştir.

234

KALECĐK ĐLÇESĐ

Yüzölçümü : 1.318 km2 Rakım : 725 m Şehir Merkezinden Uzaklığı : 71 km

Fatih Sultan Mehmet'in 1461 yılında Candaroğullan Beyliğine son ver-mesi üzerine Kalecik artık tamamen Osmanlıların eline geçmiştir. Osmanlılar zamanında Kalecik ticari yönden çok gelişmiş bir merkez idi ve "Küçük Mısır" namı ile Anadolu'da ün salmıştı. Ankara'nın kuzeydoğusunda bulunan ilçenin doğusunda Sulakyurt, batısında Çubuk ve Akyurt, kuzeyinde Çankırı il merkezi ve Şabanozü, güneyinde Kırıkkale ve Elmadağ vardır. Kızılırmak, ilçe topraklarında kuzey-güney yönünde akar.

Hasbey, Saray, Tabakhane Camileri, Kazancıbaba, Alîşoğlu Türbesi ile Kızılırmak üzerindeki Develioğlu Köprüsü ve Kalecik Kalesi belli başlı tarihi eserleridir.

Đlçenin yöresel halk kültürü, ilçedeki giyim,halk oyunları, türkü ve mut-fak yönünden Đç Anadolunun özelliklerini taşımaktadır.

Kalecik, Osmanlılar döneminde oldukça gelişmiş bir kasaba olarak bi-linmektedir. Ahilik yörede yaygındır. Tabakçıhk, bakırcılık ve kumaş do-kumacılığı oldukça gelişmiştir.

Kaymakamlık Belediye Başkanlığı Jandarma Komutanlığı Đlçe Emniyet Müd. Cumhuriyet Başsavcılığı Đlçe Milli Eğt. Müd. Đlçe Kütüphane Müd. Halk Eğitim Müdürlüğü Kalecik Devlet Hastanesi

TEL NO.

(0312)85710 12 S57S036 875 00 05 857 00 53 857 10 15 85713 17 8571531 857 10 43 8571008

FAKS NO.

(0.312)857 11 13 857 10 16

857 1031

857 1008

Đlçe, ilk çağlara kadar uzanan tarihinde YABANABAT, ÇORBA ve son olarak da KIZILCAHAMAM ismini almıştır.

Kuruluş tarihi ile ilgili kesin bilgi olmamakla beraber, genel olara Ankara tarihi ile birlikte ele alınır. Bölgede bulunan Hitit Devri kalıntıları ilçenin M.Ö. kurulduğunu ortaya koymaktadır. M.Ö. 12. Asırda Frigler'in YA-BANABAT Đsmiyle Kirmir Çayı boyunca kuzeyden güneye doğru yer-leştikleri sanılmaktadır. Friglerden sonra Lidyalılar,GaIatlar, Romalılar, bi-zanslılar, M.Ö. 333 yılında da Makedonyalı Büyük Đskender bölgede hakimiyet kurmuştur. Đlçede rastlanan kalıntılar bunu ortaya koymaktadır.

Bilinen ilk yerleşim merkezi Demirciören Köyü olup, "Yabanabat" adıyla anılmıştır. 1285 Salnamesinde "Yabanabat" olarak anılan ilçe bugünkü Kızılcahamam'dır. 1296'da Ankara Valisi Đzzet Paşa tarafından bugünkü Pazar Bucağına yerleştirilmiş olup, Cumhuriyetin ilanına kadar "Çorba" adıyla anıldığı kayıtlardan ve diğer verilerden anlaşılmaktadır.

Cumhuriyetin ilanından sonra 1926 yılında Ankara Valisi Suphi Bey ta-rafından bugünkü yerine nakledilmiş olup, toprağının kırmızı renkli oluşu ve bölgedeki kaplıcalardan dolayı KIZILCAHAMAM adı verilerek günümüze kadar bu adla anılagelmiştir.

Đlçede her yaz Milli Park içerisinde "Soğuksu Festivali" dü-zenlenmektedir. Ayrıca Ekim ve Kasım aylannda ilçe içerisinde hayvan ke-simi ve canlı hayvan satışlarının yapıldığı Çorak Panayırı dü-zenlenmektedir.

236

KIZILCAHAMAM ĐLÇESĐ

Yüzölçümü : 1785 km2 Rakım : 975 m Şehir Merkezinden Uzaklığı : 83 km

Đlçe maden suyu bakımından zengindir. Kaplıca sulan ile de tanınan il-çede Belediye tarafından çalıştırılmakta olan büyük ve küçük kaplıca tesisleri mevcuttur. Ayrıca Kızılcahamam'a 16 km uzaklıkta Çerkeş yolu üzerinde Güvem Bucağının 2 km batısında Şey Hamamı Kaplıcası da bulunmaktadır. Anılan kaplıca sularının uzmanlarca romatizmal hastalıklara, eklem ki-reçlenmelerine, omurga kireçlenmelerine, dolaşım bozukluklarına lumbago ve siyatik gibi hastalıklara iyi geldiği belirtilmektedir.

Kızılcahamam îlçesi Ankara îli sınırları ile karşılaştırıldığında en yoğun orman örtüsüne sahip olan yerleşim yeridir. Bu orman sahasında, ül-kemizde mevcut sayılı milli parklar içerisinde olan Soğuksu Milli Parkının bulunması yoğun bir nüfus taşıyan Ankara için bir akciğer görevi yapabilecek kapasitededir. Haftasonlan başta Ankara olmak üzere civar yörelerden halk mesire yeri olarak bu alandan yararlanmaktadır. Öte yandan, Kızılcahamam ve çevresinde modern imkanlara sahip, termal kaynaklan kullanan Turizm işletme Belgeli konaklama tesisleri mevcuttur.

TEL NO. FAKS NO.

Kaymakamlık

Belediye Başkanlığı Đlçe Emniyet Müd. Jandarma Komutanlığı Cumhuriyet Başsavcılığı Đlçe Milli Eğt. Müd. Đlçe Kütüphane Müd. Sağlık Grup Başkanlığı

(0.312)7361102

736 10 03

736 10 12

7361034

736 10 09

73651 11

736 00 55

736 10 67

736 1008

(0.312)7360001

736 30 02

736 39 84

7361947

736 37 21

763 10 67

237


MAMAK ĐLÇESĐ

:90km2 :899m :7km

Mamak ilçesi son yıllarda büyük bir gelişme göstermesi nedeniyle

30.11.1983 tarih ve 2963 sayılı yasa ile Ankara'nın merkez ilçelerinden biri haline getirilmiştir. Đlçeye bağlı l kasaba, 6 köy, 57 mahalle muhtarlığı bu-lunmaktadır.

Mamak Đlçesi Ankara Đlinin doğu yönünde yeralan ve çoğunluğu ge-cekondu bölgelerini kapsayan geniş bir alan üzerine kurulmuştur. Güneyinde

ve batısında Çankaya, kuzeyinde Altındağ, doğusunda da Elmadağ ilçeleri yer almaktadır.

Mamak'ın kelime anlamı "askeri ve sivil yerleşme alanı" dır. Mamak nüfus bakımman Ankara'nın 4. büyük ilçesidir. Kentleşme hızlı olduğundan sağlıklı bîr altyapı ve modern bir şehir görüntüsü yoktur. Semtlerin çoğunda değişik illerden göç eden insanların yaptıkları gecekondular hakimdir. Bu

nedenle tarihi yapj yoktur. Kayaş semtindeki dere boyları, bağ ve bahçeler eskiden Ankaralıların piknik ve dinlenme yeri olmasma rağmen sağlıksız ya-pılanma sonucunda bu dinlenme alanları yok olmuştur. Mamak Đlçesinin mo-dern bir şehir düzenine kavuşturmak için imar çalışmaları yürütülmektedir.

238

Đlçede kültür hizmetlerini yerine getirmek için şimdiki Belediye Baş-

kanlık Binasının yer aldığı Konservatuar Binası bulunmaktadır. Ayrıca 75.

Yıl Cumhuriyet Anfî Tiyatrosu, kültürel faaliyet varlıklarından sayılabilir.

Tabiat varlıkları olarak Hatip Çayı, Bayındır Barajı ve mahallelerde

hizmette bulunan park ve bahçeler bulunmaktadır.

Kaymakamlık Belediye Başkanlığı

Đlçe Emniyet Müd. Jandarma Komutanlığı Cumhuriyet Başsavcılığı Đlçe Milli Eğt. Müd. Đlçe Kütüphane Müd. Halk Eğitim Merkezi Sağlık Grup Başkanlığı

TEL NO.

(0.312)3687861 3202901-363 1159 3635961-3191823 365 02 55-56 372 02 62 3190700 3191754

320 34 86 3643741

FAKS NO.

(0.312)36943 13

367 76 76 3-73 1882 311 8899 3194238

Nallıhan topraklan; çağlar boyunca Kilitlerin, Friglerin, Britanya Kral-lığının, Pers, Đskender, Roma ve Bizans Đmparatorluklarının hakimiyetinde bulunmuş, Müslüman Arapların Đstanbul seferleri sırasında iki defa da Arap-ların istilasına maruz kalmıştır. 1071 Malazgirt Zaferinden sonra Türkler ta-rafından fethedilmiş, Haçlı seferleri sırasında yeniden Bizanslılar'm eline geçmiştir. Daha sonra Türk hakimiyetine giren bu topraklar önce Da-

nişmentliler'in daha sonra da Anadolu Selçuklularının idaresinde bulunmuş, Anadolu Selçuklularının 1308'de yıkılmasından sonra da Candaroğulları Beyliği sınırlan içinde kalmıştır. Orhan Bey zamanında da Osmanlı Beyliği topraklarına katılmıştır.

Đlçe merkezi Nallıhan, 1599'da Vezir Nasuhpaşa'nın burada bir han yap-

tırmasıyla teşekkül etmiş, adını bu Han'dan alınıştır. Halen çatısı yıkık olan ve 3000 m2 lik bir alanı kaplayan bu Han'dan başka, cami ve hamam da aynı tarihlerde yapılmıştır.

Đlçede, Osmanlı vezirlerinden Nasuhpaşa'nm yaptırdığı camiler, hanlar

240

NALLIHAN ĐLÇESĐ

Yüzölçümü : 1.967 km2 Rakım : 625 m Şehir Merkezine Uzaklığı : 161 km

ve çeşmelerin yanında Ulunan (Köstebek) Köyünde 17. Yüzyılda inşa edil-

miş olan Uluhan Camii de diğer önemli bir eserdir. Đlçeye bağlı Emremsultan

Köyünde Tabduk Emre, Tekke Köyünde Bacım Sultan, Ömerşeyhler Kö-

yünde Ömerşeyhler Türbeleri vardır. Tarihi Đpek Yolu ilçe topraklarından

geçmektedir.

"Hoşebe Ormanı" ilçedeki en önemli dinlenme ve piknik alanıdır.

Đlçede her yıl Ağustos ayının son Pazar günü Tabduk Emre'yi anma tö-

renleri düzenlenmektedir.

Kaymakamlık Belediye Başkanlığı Cumhuriyet Başsavcılığı Đlçe Milli Eğt. Müd. Đlçe Kütüphane Müd.

TEL NO.

(0.312)785 1007 7851011 7851018 785 1047-7852009 78531 11

FAKS NO.

(0.312)7852001

785 45 60

785 26 75

785 16 59

241

POLATLI ĐLÇESĐ

Yüzölçümü : 3.100 km2 Rakım : 850 m ' Şehir Merkezinden Uzaklığı : 78 km

Polatlı çok eski bir yerleşim merkezidir. M.Ö. 3000 yıllarında ku-rulmuştur. Fakat yerleşim merkezi bugünkü olmayıp, Gordion ve çevresi idi. Gordion sırasıyla Hititlerin, Frigleria, Perslerin, Büyük Đskender Đm-paratorunun, Romalıların, Bizanslıların elinde kalmıştır. Bölge 1516'da Yavuz Sultan Selim tarafından Osmanlı Đmparatorluğuna katılmıştır. Po-latlı'nın Kurtuluş Savaşımızda Önemli bir yeri vardır. Sakarya Savaşları il-çenin Beyliköprii, Çekirdeksiz, Đğciler, Đnler, Toydemir köyleri civarında ce-reyan etmiş olup, Atatürk Sakarya Savaşını ilçenin Alagöz Köyünde kurulan karargahtan yönetmiştir. Alagöz Köyünde Karargah Müzesi bulunmaktadır.

Ankara'yı ele geçirmek isteyen Yunanlılar Polatlı sınırına kadar gelmiş, fakat Sakarya Savaşında yenilerek geri çekilmek zorunda kalmıştır. Türk kuvvetlerinin Başkumandanlık karargahı Alagöz Köyünden Polatlı'ya ta-şınmıştır.

Bugünkü Polatlı'nın 20 m kuzeybatısına düşen YassıhÖyük Köyü ve çevresi bölgede gerçek bir tarih başlangıcı sayılabilir.

Sakarya Nehrinin Porsuk Irmağı ile birleştiği yerin biraz yukarısında Frigyalıların en büyük şehri Gordion kazılar sonucu ortaya çıkarılmıştır. Gordion Büyük Đskenderin Anadolu'yu zaptı sırasında 334-333 yılında as-

242

kerleri ile birlikte konakladığı şehirdir. Bu çevrede 86 adet Tümülüs ve kral mezarları ve kalıntıları ilçe merkezinde de Lise'nin arkasında tümülüs ve şehir kalıntıları bulunmaktadır.

Polatlı ilçesinde 13. Asrın ilk yarısında Menteşeoğulları Beyliğinden aşiretlerin geldiği ve Menteşe ve Eskipolath köyleri civarında yerleştikleri tesbit edilmiştir. POLAT kelimesinin Farsçası PULAT olup, "Çevik veya Kuvvetli" anlamına gelmektedir.

Đlçede Frigyalılarm başşehir olarak kullandıkları Gordion kazılar so-nucu bulunmuştur. Bugün Polatlının en çok turist çeken yeridir. Burda 86 adet Tümülüs ve kral mezarları vardır. Tarihte kulaklarıyla ün yapmış Kral MĐdas'm mezarı burada bulunmaktadır.

Polatlı'nın güneyinde ilçeye 15 km uzaklıkta bulunan Karahamzalı Kö-yünde Bizanslılar Devrinden kaldığı söylenen, halk arasında "LTyuz Hamamı" olarak tarif edilen hamam kalıntılarına rastlanmaktadır.

FAKS NO. (0.312)6235272 623 43

29 623 1866

623 14 16 623 1831 622 20 47

TEL NO.

(0.312)623 1066

623 45 45

621 05 05

623 10 71

623 1986

623 13 10

623 18 31

623 17 74

621 10 19

638 21 88

Kaymakamlık' Belediye Başkanlığı îlçe Emniyet Müd. Jandarma Komutanlığı Cumhuriyet Başsavcılığı Đlçe Milli Eğt. Müd. ilçe Kütüphane Müd. Halk Eğitim Merkezi Sağlık Grup Başkanlığı Gordion Müzesi

Bugün Ankara iliyle kaynaşmış olan Yenimahalle Đlçesinin temeli 1925 yılında atılmıştır. Atatürk Ankara Đlini başkent seçtikten sonra Ye-nimahalle'deki çorak topraklan yeşertmek amacıyla 5 Mayıs 1925 tarihinde Orman Çiftliğim kurmuştur. 1946-1949 tarihleri arasında o zamanın Ankara

Belediye Başkanı Ragıp Tuzun de, Orman Çiftliği karşısındaki boş ya-maçları satın alıp, bu arsaları dar gelirli memurları konut sahibi yapmak amacıyla dağıtmış, Yenimahalle Đlçesinin planlı bir biçimde kurulmasının temelini atmıştır, l Eylül 1957 tarihinde Đlçe merkezi haline gelen Ye-nimahalle Đlçesi 1984 yılı mahalli Đdareler seçimleri ile müstakil Belediye şeklini almıştır.

Yenimahalle Đlçesi; doğuda Mira Dağı, batıda Ayaş Dağları, kuzeyde Ova Çayının vadilerle ayırdığı Kızılcahamam Dağlarının tepeleri ve güneyde Polatlı-Haymana Ovasına kadar uzanan geniş bir alanı kaplar. Yenimahalle topraklan içinde yer alan en büyük akarsu Ankara Çayı'dır. Đlçenin tarihini vurgulayan eserler arasında Selçuklu Hükümdarı Alaaddin Keykubat ta-

rafından 1222 yılında eski Bağdat Ticaret yolunun geçtiği Ankara Çayı iize-

244

YENĐMAHALLE ĐLÇESĐ

Yüzölçümü : 295 km2 Rakım : 894 m Şehir Merkezine Uzaklığı : 5 km

Ulu Önder Atatürk tarafından parası bizzat Ödenmek kaydı ile 5 Mayıs 1925 tarihinde kurulan Atatürk Orman Çiftliği Yenimahalle Đlçesinin sınırları içerisinde olup, halka dinlenme imkanı sağlamakta ve örnek çalışmaları ile hizmetini sürdürmektedir. Atatürk'ün doğumunun 100. yıldönümünde Atatürk

Orman Çiftliği arazisi içerisinde Selanik'te doğduğu evin bir benzeri yapılarak ziyarete açılmıştır (19 Mayıs 1981).

Yenimahalle Đlçesi Ankara'nın merkez ilçesi olması nedeniyle şehirle

kaynaşmış durumdadır. Düğün ve bayramlarda mahalli oyun oynamak, kına geceleri yapmak, gelin alaylarında maniler, ağıtlar söylemek ilçenin yaşayan geleneklerindendir.

TEL NO. (0.312)3153820 3440231-3433000 3158649-3443497 345 93 92-346 39 90 309 07 00

3150683 3155264 31531 37 3153891

245

FAKS NO.

(0.312)3440063 315 53 87' 3158649

Kaymakamlık : Belediye Başkanlığı : Đlçe Emniyet Müd. : Jandarma Komutanlığı : Ankara Cumhuriyet : Başsavcılığı (Adliye Sarayı) Đlçe Milli Eğt. Müd. : Đlçe Kütüphane Müd. : Halk Eğitim Merkezi : Sağlık Grup Başkanlığı:

343 30 43

343 49 51

SĐNCAN ĐLÇESĐ

Yüzölçümü : 364 km.2 Rakım : 855 km Ankara Şehir Merkezine Uzaklığı : 27 km

Đlçenin ilk yerleşim merkezi tarihi kesin olarak bilinmemekle birlikte, araştırmalara göre 17. Yüzyıl arşiv kayıtlarında Sincan Köy adına rast-lanılmaktadır. 31.12.1892 tarihinde ilk tren istasyonu kurulmuştur. Cum-huriyetin ilk yjllannda 28 haneden ibaret küçük bir köy görünümünde iken, 1953 yılında 305 kişinin yaşadığı tespit edilmiştir. Ulu Önder Atatürk'ün emirleriyle yurtdışından gelen soydaşlarımızın yerleştirilmeleri ile nüfusu hızla artmaya başlamış olup tipik bir göçmen köyü görünümünü almıştır. 1950 yılında Etimesgut'a bağlı bir köy iken 1956 yılında Belediye Teşkilatı kurulmuş ve bir yıl sonra Yenimahalle'nin ilçe olması nedeniyle Etimesgut'tan ayrılarak Yenimahalle'ye bağlanarak Bucak Teşkilatı kurulmuştur.

Sincan 30.11.1983 tarih ve 2963 sayılı kanunla ilçe haline getirilmiş olup ilçeye bağlı Yenikent Bucağı ile 15 köyü bulunmaktadır. Daha sonra Bakanlar Kurulunun 8.3.1988 tarih ve 88/12721 sayılı karan ile Ankara Büyükşehir Belediye sınırlan içine alınarak Merkez Đlçe haline getirilmiştir.

Sincan'ın simgesi olan lale ile halkın yeşile teşvik edilmesi ve kültürün yaşatılması amacıyla Sincan Belediyesince her yıl Mayıs ayı içinde "Lale Festivali" yapılmaktadır.

Ayrıca yörede yetiştirilen kavun-karpuz ve beldenin tanıtılması için Yenikent Belediyesince her yıl Eylül ayı içinde "Kavun Festivali" dü-zenlenmektedir.

246

Kaymakamlık Belediye Başkanlığı Đlçe Emniyet Müd. Jandarma Komutanlığı Cumhuriyet Başsavcılığı îlçe Milli Eğt. Müd.

TEL NO. (0.312)2702780 269 38 38 2716161 273 99 44 270 72 52-270 72 53 2703040

FAKS NO. (0.312)2718584

269 38 38 270 29 38

2719199 2702971

-247

ŞEREFLĐKOÇHĐSAR ĐLÇESĐ

Yüzölçümü : 1.520 km2 Rakım : 975 m Şehir Merkezine Uzaklığı : 148 km

^pn/fi:^; .•".- ; ,; ; ı ; : ' , " . 1 ' . ' ' , ' , '• Đlçe M.Ö. 1400- 1 "' ;'•,, , , ' , 1300 yıllannda

', ' kurulmuş bir yer- leşim birimidir. Selçukluların son zamanlan ile Os-

manlıların ilk za-manlarında, adı "Koçhisar" idi. Selçuklular Dö-neminde ilçenin hemen yanındaki tepenin etrafında bir kale ve daha üstteki tepede de Đkinci bir kale bu-lunmaktaydı. Hisar; kale, koç: çift anlamına geldiği için Türkler buraya "çift kaleli şehir"anlamında

"Koçhisar" de-mişlerdir. Kale ile bu yörede otu-ran Şerefli aşi-retinin isminden dolayı ilçeye bu ad verilmiştir.

Fatih Sultan Mehmet zamanında Koçhisar, Konya Vilayetinin Aksaray Sancağına bağlı idi. Daha sonra kurulan Esb-Kesan (Kulu) kazasına bağlı b'ir bucak oldu. Kısa bir zaman Cihanbeyli Đlçesine bağlı kalan Koçhisar, 1891 yılında müstakil ilçe haline gelerek Konya'ya, 1933'te de Ankara'ya bağlanmıştır. Ankara'nın Balâ, Evren, Kırşehir'in Kaman, Aksaray'ın Ağaçören, Sanyahşi ilçeleri ve Konya'nın Kulu ilçesi ile komşudur.

Đlçede, Türkiye'nin ikinci büyük gölü olan 1642 metrekare yüzölçümlü Tuz Gölü bulunmaktadır. Kuzeyinde bulunan Hirfanlı Baraj Gölünde sulama

248

alanında faydalanılmakta ve ayrıca balıkçılık yapılmaktadır.

Tuz Gölü, Kurşunlu Camii, KoçhĐsar Kalesi ve Parlasan Kalesi, ilçenin tarihi ve turistik zenginliklerini oluşturur.

Ekonomik faaliyetlerin başında tarım ve hayvancılık gelmektedir. Buğ-day, arpa, nohuUmercimek, ayçiçeği ve şeker pancarı en çok ekilenlerdir. Hayvancılık alanında ise suni tohumlama faaliyetleri yanında kredili besicilik de yaygınlaşmaktadır.

Kaymakamlık Belediye Başkanlığı Đlçe Emniyet Müd. Jandarma Komutanlığı Cumhuriyet Savcısı Đlçe Milli Eğt. Müd. Đlçe Kütüphane Müd. Halk Eğitim Merkezi Sağlık Ocağı

TEL NO.

(0.312)6871771 687 17 44 687 17 10 687 23 16 687 64 18 687 17 84 68723 17 687 17 83 687 17 53

FAKS NO.

(0.312)687 1773 687 03 11

687 86 05

Documents

Ankara Rehberi