59
สวพ. มทร.สุวรรณภูมิ รายงานการวิจัย เรื่อง ผลของการใช้ไคโตซานและแคลเซียมเคลือบผลต่อการหลุดร่วงของผล กล้วยหอมทองระหว่างการสุก ทุนอุดหนุนการวิจัย ประเภทงานวิจัยสร้างองค์ความรูงบประมาณแผ่นดินประจาปี 2558 กระทรวงศึกษาธิการ ผศ.ดร. ละอองศรี ศิริเกษร คณะเทคโนโลยีการเกษตรและอุตสาหกรรมเกษตร มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลสุวรรณภูมิ

ผลของการใช้ไคโตซานและแคลเซียมเคลือบผลต่อการหลุดร่วงของผล ...research.rmutsb.ac.th/fullpaper/2558/2558240240234.pdf ·

  • Upload
    others

  • View
    8

  • Download
    1

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: ผลของการใช้ไคโตซานและแคลเซียมเคลือบผลต่อการหลุดร่วงของผล ...research.rmutsb.ac.th/fullpaper/2558/2558240240234.pdf ·

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

รายงานการวจย

เรอง

ผลของการใชไคโตซานและแคลเซยมเคลอบผลตอการหลดรวงของผลกลวยหอมทองระหวางการสก

ทนอดหนนการวจย ประเภทงานวจยสรางองคความร งบประมาณแผนดนประจ าป 2558

กระทรวงศกษาธการ

ผศ.ดร. ละอองศร ศรเกษร

คณะเทคโนโลยการเกษตรและอตสาหกรรมเกษตร มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลสวรรณภม

Page 2: ผลของการใช้ไคโตซานและแคลเซียมเคลือบผลต่อการหลุดร่วงของผล ...research.rmutsb.ac.th/fullpaper/2558/2558240240234.pdf ·

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

รายงานการวจย

เรอง

ผลของการใชไคโตซานและแคลเซยมเคลอบผลตอการหลดรวงของผลกลวยหอมทองระหวางการสก

ผชวยศาสตราจารย ดร. ละอองศร ศรเกษร

ทนอดหนนการวจย ประเภทงานวจยสรางองคความร งบประมาณแผนดนประจ าป 2558

กระทรวงศกษาธการ

Page 3: ผลของการใช้ไคโตซานและแคลเซียมเคลือบผลต่อการหลุดร่วงของผล ...research.rmutsb.ac.th/fullpaper/2558/2558240240234.pdf ·

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

สารบญ

เรอง หนา

บทคดยอ 1

Abstract 2

บทนา 3

วตถประสงค 4

การตรวจเอกสาร 4

อปกรณและวธการ

การทดลองท 1 12

การทดลองท 2 14

การทดลองท 3 18

ผลการทดลองและวจารณ

ผลการทดลองท 1 18

ผลการทดลองท 2 24

ผลการทดลองท 3 29

สรปผลการทดลอง 34

เอกสารอางอง 35

Out put ทไดจากโครงการน 41

ภาคผนวก 51

Page 4: ผลของการใช้ไคโตซานและแคลเซียมเคลือบผลต่อการหลุดร่วงของผล ...research.rmutsb.ac.th/fullpaper/2558/2558240240234.pdf ·

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

สารบญภาพ

ภาพท หนา

ภาพท 1 ระยะการสกของผลกลวย 6

ภาพท 2 โครงสรางทางเคมของไคตน-ไคโตซาน 8

ภาพท 3คาส a (A) และ คาส b(B) ของเปลอกผลกลวยหอมทองทไดรบแคลเซยม 21

และไคโตซานเขมขน 0-1.5 % ในวนท 4 -6 หลงจากไดรบสาร

ภาพท 4 คาส L (A) และ คาส b(B) ของเนอผลกลวยหอมทองทไดรบแคลเซยม 22

และไคโตซานเขมขน 0-1.5 % ในวนท 4 -6 หลงจากไดรบสาร

ภาพท 5 แรงตานการหลดรวงของผลกลวยทไดรบแคลเซยมรวมกบไคโตซาน 24

เขมขนตางกน 4-6 วนหลงจากไดรบสาร

ภาพท 6 แรงตานการหลดรวงของผลกลวยทไดรบแคลเซยมรวมกบไคโตซาน 24

เขมขนตางกน 4-6 วนหลงจากไดรบสาร

ภาพท 7 ความแนนเนอของเปลอกบรเวณขวผล (A) และบรเวณกลางผล (B) 26

กลวยทไดรบแคลเซยมรวมกบไคโตซานความเขมขนตางกน 4-6 วน

หลงจากไดรบสาร

ภาพท 8 ปรมาณนาในเปลอกกลวยทไดรบแคลเซยมรวมกบไคโตซาน 27

เขมขนตางกน D1-D5 เปนจานวนวนหลงจากไดรบสาร

ภาพท 9 ปรมาณของแขงทละลายนาได (A) และปรมาณกรดทไตเตรทได (B) 28

ของเนอกลวยจากผลทไดรบแคลเซยมรวมกบไคโตซานเขมขนตางกน

4-6 วนหลงจากไดรบสาร

ภาพท 10 คะแนนความชอบและคณภาพในการรบประทานในวนทผลสก 29

ภาพท 11 กจกรรมของเอนไซม pectinmethylesterase (PME) ในเปลอกกลวยบรเวณ 30

weak zone หลงจากไดรบแคลเซยมและไคโตซานเขมขนตางกนเปนเวลา

1 4 (กลวยสก) และ 5วน (สกมากขนกอนผลรวง)

ภาพท 12 แนว “weak zone”ซงมเซลลขนาดใหญและผนงเซลลคอนขางบาง 31

ในผลกลวยทยงไมสก

Page 5: ผลของการใช้ไคโตซานและแคลเซียมเคลือบผลต่อการหลุดร่วงของผล ...research.rmutsb.ac.th/fullpaper/2558/2558240240234.pdf ·

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ภาพท 13 เซลลปกตของเปลอกกลวยบรเวณทจะเกดการขาด 4 วน 31

หลงจากไดรบแคลเซยมคลอไรด 4%

ภาพท 14 ชนเซลล บรเวณ “weak zone”ของเปลอกกลวย 4 วนหลงจากไดรบ 32

แคลเซยมและไคโตซาน 1%

สารบญภาพ (ตอ)

ภาพท หนา

ภาพท 15 รอยแยกของเซลลเปลอกกลวยบรเวณ “weak zone” 4 วน 32

หลงจากไดรบแคลเซยมและไคโตซาน 1.5%

ภาพท 16การเปลยนแปลงของเซลลบรเวณ “weak zone” ของเปลอกกลวย 33

ในชดควบคม 4 วนหลงจากเรมทดลอง

ภาพท 17รอยแยกของเซลลบรเวณ “weak zone”ในเปลอกกลวย 5 วน 33

หลงจากไดรบแคลเซยม 4%

ภาพท 18รอยแยกของเซลลบรเวณ “weak zone”ในเปลอกกลวย 5 วน 34

หลงจากไดรบแคลเซยมและไคโตซาน 0.5%

ภาพท 19รอยแยกของเซลลบรเวณ “weak zone”ในเปลอกกลวยชดควบคม 34

5 วนหลงจากเรมทดลอง

ภาพท 20 รอยแยกของเซลลบรเวณ “weak zone”ในเปลอกกลวยเมอผลสกเตมท 35

6 วนหลงจากไดรบแคลเซยและไคโตซาน 1.5%

Page 6: ผลของการใช้ไคโตซานและแคลเซียมเคลือบผลต่อการหลุดร่วงของผล ...research.rmutsb.ac.th/fullpaper/2558/2558240240234.pdf ·

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

สารบญตาราง

ตารางท เรอง หนา

ตารางท 1ดชนการสกของผลกลวยหอมทองทไดรบแคลเซยมและไคโตซาน 19

ความเขมขนตางกนในวนท 4 และ วนท 5 หลงจากไดรบสาร

Page 7: ผลของการใช้ไคโตซานและแคลเซียมเคลือบผลต่อการหลุดร่วงของผล ...research.rmutsb.ac.th/fullpaper/2558/2558240240234.pdf ·

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ผลของการใชไคโตซานและแคลเซยมเคลอบผลตอการหลดรวงของผลกลวยหอมทองระหวางการสก

1

ชอโครงการ: ผลของการใชไคโตซานและแคลเซยมเคลอบผลตอการหลดรวงของผลกลวยหอมทองระหวางการสก

ภาษาองกฤษ: Effects of chitosan and calcium coating on fruit dropping in ‘Hom thong’ bananas during ripening

ชอผวจย: ผศ.ดร. ละอองศร ศรเกษร และ รศ.ดร. สชาดา บญเลศนรนดร ไดรบทนอดหนนการวจย ประเภทการวจยสรางองคความร มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคล สวรรณภม งบประมาณแผนดนป 2558 เปนโครงการวจยปเดยว

บทคดยอ กลวยหอมทอง เมอสกเตมทผลจะรวงหมดทงหวท าใหสญเสยคณคาทางการตลาด การทดลองน

มวตถประสงคเพอทดสอบผลของการใชไคโตซาน (DP ≈ 2790, DA 10-15%) เขมขน 0, 0.5, 1 และ 1.5 %รวมกบแคลเซยมคลอไรด 4% ตอการหลดรวงของผลกลวยหอมทองระหวางการสก ท าการทดลองในเดอนธนวาคม 2557 ถง สงหาคม 2558 วางแผนการทดลองแบบสมสมบรณ (CRD) ประกอบดวย 4 สงทดลอง และชดควบคม คอ ไมไดรบสาร โดยใชผลกลวยหอมทองทตดในระยะการคา น าหวยอยของกลวยจมในสารละลายแคลเซยมผสมกบไคโตซาน 2 ครงๆ ละ 1 นาท หลงจากไดรบสาร 6 วน เมอผลสกเตมท ผลกลวยจะหลดรวง ผลการทดลองพบวาแคลเซยมและไคโตซาน 0.5% .ใหผลในทางทดทงตอการสก และการหลดรวงของผล และท าใหผลกลวยมแรงตานการหลดรวงเพมขน (20.39 นวตน) แตกตางทางสถตกบชดควบคมซงมแรงตานเพยง 18.6 นวตน เมอผลสกเตมท (d6) แคลเซยมและไคโตซาน 1.5% ท าใหแรงตานเพมขน จงท าใหผลรวงนอยลงเพยง 2.32% แตกตางทางสถตกบชดควบคม ซงผลรวงถง 40.16% ในท านองเดยวกน กมกจกรรมของเอนไซม PME ทมบทบาทส าคญในการสลายตวของผนงเซลล ลดลง ผลกลวยทไดรบแคลเซยมและไคโตซานทกสงทดลองมการสกเปนปกต โดยลกษณะคณภาพหลงการเกบเกยวตางๆ ไมมผลตอการยอมรบ (TSS, TA ความแนนเนอ) และผบรโภคชอบผลทไดรบแคลเซยมและไคโตซาน 0.5% มากทสด ผลการทดลองเหลานบงชวา แคลเซยมผสมกบไคโตซาน เขมขน 0.5 และ 1.5 % มผลตอการหลดรวงของผลกลวยหอมขนอยกบระยะการสก และการหลดรวงเกดจาก เนอเยอบรเวณ “weak zone” เกดการแยกตว

Page 8: ผลของการใช้ไคโตซานและแคลเซียมเคลือบผลต่อการหลุดร่วงของผล ...research.rmutsb.ac.th/fullpaper/2558/2558240240234.pdf ·

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ผลของการใชไคโตซานและแคลเซยมเคลอบผลตอการหลดรวงของผลกลวยหอมทองระหวางการสก

2

Abstract

‘Hom Thong’ banana fruit (AAA group) exhibited 100% finger drop when they were fully ripe, that limited the marketability of the cultivars. This study investigates the composite effect of chitosan (DP ≈ 2790, DA 10-15%) at the concentrations of 0, 0.5, 1 and 1.5% mixed with calciumchloride (4%) on the banana finger drop and ripening. The experiment was conducted in a laboratory during December 2014 to September 2015 using Completely Randomized Design (CRD) with 4 treatments and non treated as a control. At commercial maturity, the hands (pedicel) were twice dipped for 1 min each in chitosan-calcium mixture. Finger drop occurred once the fruits reached the full yellow color which was about 6 days after application. Calcium with chitosan of 0.5 % showed the most positive effects on ripening and finger drop and increased force resistance to finger drop of banana fruit. It was (20.39 N), significant difference from control (17.16 N) at early ripe stage (d4) and also did in calcium with chitosan of 1.5% (18.6 N). At the late ripe stage (d6), it was found that the calcium with chitosan of 1.5% increased force resistance to finger drop while the incidence of finger drop (2.32%) were significantly defferent decreased when compared to the control (40.16%). Similarly, PME activity was tended to be decreased. This enzyme activity was tended to be increase in calcium without chitosan treatment and control. Ripening of the fruit with calcium-chitosan mixture proceeded normally and there was no effect on sensory quality (TSS, TA, firmness), but the most favorite was calcium with chitosan of 0.5% at the ripe stage. The present data indicate that calcium with chitosan of 0.5 or 1.5% might be effective response for the finger drop, depend on the ripe stage. Moreover, separating of tissue in “weak zone”, the peripheral tissue adjacent to peel rupture, was causing finger drop.

Page 9: ผลของการใช้ไคโตซานและแคลเซียมเคลือบผลต่อการหลุดร่วงของผล ...research.rmutsb.ac.th/fullpaper/2558/2558240240234.pdf ·

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ผลของการใชไคโตซานและแคลเซยมเคลอบผลตอการหลดรวงของผลกลวยหอมทองระหวางการสก

3

บทน า

กลวยหอมทอง [Musa acuminata (AAA Group) ‘Kluai Hom Thong’ กลมยอย Gros Michel] ชอสามญ Hom Thong Banana เปนพชเศรษฐกจชนดหนงทมศกยภาพในการสงออกจงมการผลตเปนจ านวนมากในแตละปเพอสงออกไปยงตลาด ยโรป สหรฐอเมรกา และญปนซงตลาดมความตองการสง กลวยหอมทองสามารถน าเงนตราเขาประเทศไดปละกวารอยลานบาท ดวยคณลกษณะของกลวยหอมทอง ทผลเรยงกนอยในหวอยางสวยงาม สผวของกลวยเมอสกจะเปลยนเปนสเหลองทอง รสชาตด มกลนหอม นารบประทาน อกทงผลผลตมความปลอดภย ไมมสารเคมตกคางปนเปอน ท าใหกลวยหอมทองของไทยไดรบความนยม เปนทยอมรบของผบรโภคในตลาดญปน ซงนบวนแนวโนมความตองการของตลาดยงเพมมากขน นอกจากน ตลาดภายในประเทศกยงไดรบความนยมจากผบรโภค พนทการเพาะปลกกลวยหอมทองของประเทศไทยมกระจายอยทวไป แตแหลงผลตเปนการคาหรอผลตในระดบอตสาหกรรมทส าคญจะอยบรเวณตอนกลางของประเทศ

การเกบเกยวกลวยหอมทองเพอการสงออกจะเกบเกยวกลวยหอมทมความแกประมาณ 70 % แบงเครอกลวยออกเปนหว คดกลวยทไดตามขนาดและมความสมบรณ หลงจากนนจะตดเกสร ลางท าความสะอาดผลกลวย ตดครงหวกลวย ตดแตงผลทเสยหาย แชน า 5 นาท ลางยางกลวย เปาลมตามชอง เพอก าจดแมลงและท าใหกลวยแหง จากนนจงบรรจกลอง เพอขนสงไปรอการสงออก แตส าหรบการขายภายในประเทศ จะตดกลวยทมความแกเตมท 100% (ส านกงานสหกรณจงหวดเพชรบร, มปป.) แตปจจบนพบวากลวยหอมทองทผลตไดมการสญเสยเกดขนในระหวางการสงออกโดยปญหาทพบไดแก ผลกลวยหอมทองเกดการสกในระหวางการขนสงเขาสประเทศผรบซอ จงไมสามารถสงออกกลวยหอมทองไดตามปรมาณการสงซอทตลาดตางประเทศตองการ เนองจากเมอมการเปลยนสของผลเพยง 3-4 วน ผลจะหลดรวงแทบทงหว การหลดรวงของผลกลวย (finger drop) เปนการเกดความออนแอ และความออนนมของเนอเยอ เนองจากกระบวนการทางสรรวทยา ท าใหผลกลวยหลดออกจากกานผล ( Baldry et al., 1981) และหวกลวยทมผลหลดรวงจะไมสามารถวางขายได ผลกลวยทหลดออกมากไมมกานผลและเปลอกฉกขาด จงไมสามารถวางขายเปนผลไมสดไดเชนกน การรกษาคณภาพของผกและผลไมหลงการเกบเกยวเปนปญหาส าคญทไดมการศกษาวจยมากมายเพอแกปญหาเหลาน ส าหรบผลไม ไดมการศกษาการเคลอบผลเพอท าใหเกดการเสอมสภาพไดชาลงโดยเฉพาะอยางยงการใชวสดทปลอดภยทงตอผผลต ผบรโภค รวมทงสงแวดลอม

ไคโตซานซงเปนวสดชวภาพธรรมชาต ทประเทศไทยสามารถผลตขนไดเองในปรมาณมาก มคณสมบตทสามารถออกฤทธเปนตวกระตน (elicitor) ตอพชได โดยจะกระตนระบบปองกนตวเองของพช ท าใหพชผลตเอนไซมและสารเคมเพอปองกนตนเองหลายชนด เชน ลกนนและแทนนน จงลดโอกาส

Page 10: ผลของการใช้ไคโตซานและแคลเซียมเคลือบผลต่อการหลุดร่วงของผล ...research.rmutsb.ac.th/fullpaper/2558/2558240240234.pdf ·

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ผลของการใชไคโตซานและแคลเซยมเคลอบผลตอการหลดรวงของผลกลวยหอมทองระหวางการสก

4

ทจะถกคกคามโดยเชอสาเหตโรคพชได (Bell, 1998) และในการใชไคโตซานเคลอบผวผลมะเขอเทศ ท าใหมการสรางสารประกอบฟนอลก เพมขน เพมความแขงแรงแกเซลลของผล (Liu et al., 2007) สวนในผลไมอน เชน ลนจ ล าไย ไคโตซานทเคลอบผวผลสามารถรกษาลกษณะทางคณภาพ โดยการชะลอการเปลยนส การสญเสยน า (Yueming et al., 2001; 2005) ของผล สวนแคลเซยม เปนแรธาตอาหารพช ซงเปนสวนประกอบอยในผนงเซลลล และการทแคลเซยมสามารถจบกบสารอนๆท อยในผนงเซลลดวยกน เชน เพกตน จะท าใหเนอเยอพชมความแขงแรงมากขน และชะลอการออนนมของเนอเยอผลได (Aghdam et al., 2012)

จากคณสมบตดงกลาวจงมความเปนไปไดในการใชไคโตซานรวมกบแคลเซยมเคลอบผลกลวยเพอลดความออนแอของเซลลเนอเยอเปลอกกลวยบรเวณทท าใหเกดการฉกขาด และผลหลดรวง เนองจากการศกษาสวนใหญมงเนนทการชะลอการสกของผล แตส าหรบกลวยทเรมสกและก าลงวางขาย การลดการหลดรวงของผลจะท าใหวางขายไดนานขน และดวยคณสมบตของไคโตซานและแคลเซยมเมอน ามาใชในการทดลองอาจท าใหมระยะการสกแตกตางไปจากผลกลวยทไมไดรบสารดงกลาว โดยยงคงคณสมบตทเปนทยอมรบในการบรโภค

วตถประสงค

1. เพอศกษาผลของไคโตซานและแคลเซยมทมตอการหลดรวงของผลกลวยหอมระหวางการสก

2. เพอศกษาการเปลยนแปลงโครงสรางระดบเซลลบรเวณทท าใหเกดการหลดรวงของผล

3. เพอหาความสมพนธระหวางกจกรรมของเอนไซมทเกยวของกบการเปลยนแปลงของผนงเซลลกบการหลดรวงของผล

การตรวจเอกสาร

กลวยหอมทองเปนผลไมทสามารถปลกไดเกอบทกพนทของไทย ใชเวลาราว 9 เดอนกสามารถเกบเกยวผลผลตได สวนใหญจะปลกมากในพนทภาคกลาง โดยขอมลจากส านกงานเศรษฐกจการเกษตรระบวา ในป 2556 ประเทศไทยมพนทปลกกลวยหอมทงประเทศ 86,270 ไร มผลผลตรวม 234,220 ตน ใชบรโภคภายในประเทศ 232,689 ตน สงออกตางประเทศ 1,531 ตน มลคาการสงออกกวา 46.07 ลานบาท แหลงเพาะปลกกลวยหอมทส าคญสวนใหญอยบรเวณภาคกลาง โดย 5 จงหวดทมพนทเพาะปลกกลวยหอมมากทสด 5 อนดบแรกในป 2556 คอ จงหวดปทมธาน 14,170.5 ไร จงหวดเพชรบร 8,956 ไร จงหวดชมพร 8,507 ไรจงหวดสระบร 3,997 ไร และจงหวดหนองคาย 3,254 ไร ) ในป 2558 กระแสการบรโภคกลวยหอมทองเพมสงขนอยางกาวกระโดด หลงจากมการน ามาแบงหวขายในแพกเกจจงทสวยงาม โดยการวางจ าหนายในรานสะดวกซอเซเวนอเลฟเวน และในหางโมเดรนเทรด ไมวาจะเปนแมคโคร บกซ เทสโก โลตส เปนตน ซงเปนการกระจายสนคาถงมอผบรโภคไดอยางทวถง (นรนาม, 2558)

Page 11: ผลของการใช้ไคโตซานและแคลเซียมเคลือบผลต่อการหลุดร่วงของผล ...research.rmutsb.ac.th/fullpaper/2558/2558240240234.pdf ·

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ผลของการใชไคโตซานและแคลเซยมเคลอบผลตอการหลดรวงของผลกลวยหอมทองระหวางการสก

5

กลวยหอมทองมล าตนเทยมสง 2.5-3.5 เมตร เสนผาศนยกลางมากกวา 15 ซม. กาบล าตนดานนอกทประด าเลกนอย ดานในสเขยวออนและมเสนสชมพ กานใบมรองคอนขางกวางและมปก เสนกลางใบสเขยว กานชอดอกมขน ใบประดบรปไขคอนขางยาว ปลายแหลม ดานบนสแดงอมมวง มไข ดานลางสแดงซด เครอหนงม 4-6 หว หวหนงม 12-16 ผล ผลใหญ กวาง 3-4 ซม. ยาว 21-25 ซม. ปลายผลมจกเหนชด เปลอกบาง เมอสกเปลยนเปนสเหลองทอง แตทปลายจกจะเปลยนสภายหลง เนอสสมออน ๆ กลนหอม รสหวาน กลวยหอมทองสวนใหญปลกในแถบภาคกลาง โดยเฉพาะจงหวดปทมธานและกรงเทพฯ หรอจงหวดใกลเคยง เคยสงเปนสนคาออกจ านวนมาก ไปยงฮองกง สงคโปร ญปน และยโรป แตเนองจากคณภาพในการขนสงไมด ท าใหปรมาณการสงออกลดลงในชวงเวลาหนง ปจจบนไดมการสงออกไปประเทศญปนจ านวนมาก (เบญจมาศ, 2558)

การปฏบตหลงการเกบเกยวผลกลวย

กลวยเปนผลไมทมสสวย แตสกเรวและเละงาย ( Smith et al., 1989) การรกษาคณภาพของกลวยใหด เปนทตองการของตลาด จงตองมการปฏบตทดทงกอนและหลงเกบเกยว โดยเฉพาะกลวยหอม เมอสก ผลจะขาดหลดจากขวไดงายท าใหไมเปนทตองการของตลาดผลไมสด อายของกลวยหอมแตออกดอกจนถงเรมเกบเกยวใชเวลา 3 เดอน เมอผาตามขวางของผลดจะเหนวาผลคอนขางกลม ไมมเหลยม การเกบเกยวกลวยมกจะเกบเมอผลยงดบ และใหไปสกทตลาด การปฏบตทดกอนการเกบเกยวท าโดยการคลมเครอกลวยดวยถงพลาสตก ทเจาะรระบายอากาศ ซงเปนถงทเปดทงโคนและปลายผา ผกโคนดวยเชอกและปลอยชายดานลาง คลมไวตงแตดอกพฒนาเปนผลหมดทงเครอ และควรพนสารเคมปองกนการท าลายของโรคและแมลง กอนการคลมถง การเกบเกยวกลวยขนอยกบตลาดทจะน ากลวยไปขาย ซงมมาตรฐานตางกน ถาเปนตลาดใกล ทอยในจงหวดเดยวกน การตดกลวย อาจตดไดเมอผลแกเตมท แตถาสงขายตางจงหวดทใชเวลาเดนทางมากขน ตองตดใหออนกวานน สวนการสงขายตางประเทศ ตองใชเวลาขนสงนาน จงตองเกบผลทมอายประมาณ 70% เพราะตองการใหผลนนมสเขยวอยไดในอณหภมหอง 2-7 วน หรออยในหองเยนได 5-20 วน (เบญจมาศ, 2558 และ ส านกงานสหกรณจงหวดเพชรบร, มปป.)

การบรรจหบหอส าหรบการสงออกท าโดย แบงเครอกลวยออกเปนหว คดกลวยทไดตามขนาดและมความสมบรณ หลงจากนนจะตดเกสร ลางท าความสะอาดผลกลวย ตดครงหวกลวย ตดแตงผลทเสยหาย แชน า 5 นาท ลางยางกลวย เปาลมตามชอง เพอก าจดแมลงและท าใหกลวยแหง จากนนจงบรรจกลอง เพอขนสงไปรอการสงออก กลองทบรรจกลวยแลว จะถกน าไปททาเรอดวยรถหองเยนทปรบอณหภม 13-14 oซ เพอปองกนการสะสมของเอทลน ทกลวยปลอยออกมาในระหวางการขนสง (เบญจมาศ, 2558) แตส าหรบการขายภายในประเทศ จะตดกลวยทมความแกเตมท (ส านกงานสหกรณจงหวดเพชรบร, มปป.) ส าหรบกลวยหอมทองนน โดยลกษณะตามธรรมชาต ไมคอยเหมาะตอการสงออก เพราะสกงาย แมไมบมกสกไดเรว จงจ าเปนตองใชอณหภมเยน และวธการอน ๆในการลดเอทลนเพอปดง

Page 12: ผลของการใช้ไคโตซานและแคลเซียมเคลือบผลต่อการหลุดร่วงของผล ...research.rmutsb.ac.th/fullpaper/2558/2558240240234.pdf ·

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ผลของการใชไคโตซานและแคลเซยมเคลอบผลตอการหลดรวงของผลกลวยหอมทองระหวางการสก

6

กนกลวยสกระหวางการเดนทาง เชน สารดดซบเอทลน หรอ สารทยบยงการท างานของเอทลน เชน 1-MCP ( 1-methylcyclopropene) อยางไรกตาม ยงพบวากลวยหอมทองทผลตไดมการสญเสยเกดขนในระหวางการสงออกโดยปญหาทพบไดแก ผลกลวยหอมทองเกดการสกในระหวางการขนสงเขาสประเทศผรบซอ จงไมสามารถสงออกกลวยหอมทองไดตามปรมาณการสงซอทตลาดตางประเทศตองการ เนองจากเมอมการเปลยนสของผลเพยง 3-4วน ผลจะหลดรวง

ขนตอนในการสกของกลวย CSIRO (1972) ไดแบงขนตอนในการสกของกลวยหลงจากตดมาบม ดงน

ระยะท 1 เปลอกเขยวผลแขงไมมการสก ใหคะแนน 1 ระยะท 2 เรมเปลยนสจากเขยวออกเหลองนด ๆ ระยะท 3 เรมเปลยนจากสเขยวออกเหลองมากขน แตยงมสเขยวมากกวาสเหลอง ระยะท 4 เรมเปลยนจากสเขยวออกเหลองและมสเหลองมากกวาสเขยว ระยะท 5 เปลอกเปนสเหลองแตปลายยงเปนสเขยว ระยะท 6 เปนสเหลองทงผล

ภาพท 1 ระยะการสกของผลกลวย (ทมา: เบญจมาศ,2558)

Page 13: ผลของการใช้ไคโตซานและแคลเซียมเคลือบผลต่อการหลุดร่วงของผล ...research.rmutsb.ac.th/fullpaper/2558/2558240240234.pdf ·

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ผลของการใชไคโตซานและแคลเซยมเคลอบผลตอการหลดรวงของผลกลวยหอมทองระหวางการสก

7

การหลดรวงของผลกลวย (finger drop) เปนการเกดความออนแอ และความออนนมของเนอเยอ เนองจากกระบวนการทางสรรวทยา ท าใหผลกลวยหลดออกจากกานผล ( Baldry et al., 1981; New and Marriott, 1983; Semple and Thompson, 1988) และหวกลวยทมผลหลดรวงจะไมสามารถวางขายได ผลกลวยทหลดออกมากไมมกานผล จงไมสามารถวางขายเปนผลไมสดไดเชนกน การหลดรวงของผลน เกดขนเมอผลสกเตมท มรายงานทงในกลวยพนธทเปน diploid ( Prayurawong,1999) พนธทเปน triploid Cavendish AAA Group (Semple and Thomson, 1988) ซงเปนกลมเดยวกบกลวยหอมทอง และพนธทเปน tetraploid (Marriot, 1980) ตลอดจนกลม ‘Dwarf Brazillian (Paull, 1996) และกลวยหอมทอง (AAA group) (Imsabai et al., 2006) การหลดรวงของผลระหวางการสกน จะถกกระตนดวยสภาพแวดลอมในการสกทมอณหภมและความชนสง (Semple and Thomson, 1988) หรอดวยเอทลน ผลกลวยทมความแกมากขน จะเกดการหลดรวงไดงายขน ( Paull, 1996)

การหลดรวงเปนบรเวณทสวนของพชหลดรวงออกจากตน พบไดทงในใบ ดอก สวนตางๆ ของดอก ผล เปลอกตา รวมทงเปลอกไมดวย ถงแมวาการหลดรวงของสวนตางๆ ของพชจะเกยวของกบโครงสรางของพชในรปแบบบรเวณการรวง (abscission zone) เสมอ แตคาดวาในธรรมชาตนาจะมพชทบางสวนของพชหลดรวงไดโดยไมจ าเปนตองมบรเวณการรวง เชน ในกลวยหอม การหลดรวงของผลกลวยนาจะเกดจากเนอเยอเกดความออนแอเฉพาะท ตรงบรเวณเปลอกทกานผล (New and Marriot, 1983; Semple and Thomson, 1988) การออนนมของเปลอกผลนนเกดจากสาเหตเดยวกบในเนอเยอสวนอนๆ คอเกดการ depolimerization ของสารประกอบเพกตน (pectin) ในผนงเซลชน primary cell wall และ middle lamella (Seymour, 1993) เปนททราบกนวาเอนไซมทท าใหผนงเซลลเสอมสภาพ เปนปจจยส าคญในการเกดการออนนมของทงเนอและเปลอกผลไม (Amnuaysin et al., 2012) การออนนมของเปลอกกลวยจงนาจะเกดจากการมไฮโดรไลตกเอนไซมเปนจ านวนมาก ซงเอนไซมเหลานท าหนาทยอยสารทเปนองคประกอบของผนงเซลล และมดวยกนหลายชนด มรายงานวาการหลดรวงของผลกลวยนนเกดจากการฉกขาดของเนอเยอบรเวณรอยตอระหวางกานผลกบเนอกลวย ซงลกษณะของเซลลแตกตางจาก abscission zone แตเกดจากเนอเยอเปลอกทออนแอ และพบการยอยสลายของสารเพกตน รวมทงเอนไซม Pectate lyase (PL) มกจกรรมเพมขนระหวางเกดการหลดรวง ในกลวยหอมทอง ( Musa accuminata, AAA Group) ( (Imsabai et al., 2006) และการทเอนไซม PL และ𝞫-galactosidase (𝞫-Gal) มกจกรรมลดลงสามารถชะลอการออนนมของเปลอกและเนอของผลกลวยได (Amnuaysin et al., 2012) การหลดรวงของผลกลวยนน มรายงานทงในกลวยพนธทเปน diploid (Prayurawong, 1999) พนธทเปน triploid Cavendish AAA Group (Semple and Thomson, 1988) ซงเปนกลมเดยวกบกลวยหอมทอง และพนธทเปน tetraploid (Marriot, 1980) การหลดรวงของผลระหวางการสกน จะถกกระตนดวยสภาพแวดลอมในการสกทอณหภมและความชนสง (Semple and Thomson, 1998)หรอดวยเอทลน ผลกลวยทมความแกมากขน จะเกดการหลดรวงไดงายขน (Paull,

Page 14: ผลของการใช้ไคโตซานและแคลเซียมเคลือบผลต่อการหลุดร่วงของผล ...research.rmutsb.ac.th/fullpaper/2558/2558240240234.pdf ·

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ผลของการใชไคโตซานและแคลเซยมเคลอบผลตอการหลดรวงของผลกลวยหอมทองระหวางการสก

8

1996) การศกษาของ lmsabai (2004) พบวาผลกลวยหอมซงมกหลดรวงจากหวงายกวากลวยน าวา มกจกรรมของเอนไซมทเกยวของกบการหลดรวงในบรเวณขวผลมากกวากลวยน าวา แตบรเวณขวของผลกลวยทกชนดไมนาจะมบรเวณการรวงทสงเกตไดจากกลองจลทรรศน เปนไปไดวาระหวางววฒนาการของกลวยความสามารถในการสรางบรเวณการรวงไดขาดหายไป แตความสามารถในการแสดงออกของยนทเกยวของกบการยอยสลายผนงเซลลในบรเวณดงกลาวยงคงอย ในผลมกพบวามการรวง 3 ระยะ คอ ระยะแรกภายหลงการปฏสนธและพฒนามาไดระยะหนง มกมจ านวนผลบนตนมาก ตนไมไมสามารถสงอาหารใหไดเพยงพอกจะหลดรวงไป ระยะท 2 เปนชวงทผลพฒนามาประมาณครงทางกเกดการหลดรวงขน เชน ทพบในแอปเปลและสาล เรยกกนวา June drop เพราะมกเกดขนตรงกบเดอนมถนายน สนนษฐานวา เกดจากการปฏสนธไมสมบรณ และหรอการแกงแยงอาหาร สวนระยะสดทายเมอผลเจรญเตบโตเตมทแลว พรอมทจะสกหรอสกบนตน กจะเกดการรวงเชนกน (จรงแท , 2549)

ไคตน-ไคโตซาน

ภาพท 2 โครงสรางทางเคมของไคตน-ไคโตซาน

(ทมา http://iat.sut.ac.th/2013/biotech/research/detail/53)

ไคโตซาน (poly-b-1,4-D-glucosamine) เปนวสดชวภาพธรรมชาตอยางหนง ซงมปรมาณมากเปนอนดบสองรองจากเซลลโลส จดอยในกลมคารโบไฮเดรตผสม ในรปของ Glucosamine

Page 15: ผลของการใช้ไคโตซานและแคลเซียมเคลือบผลต่อการหลุดร่วงของผล ...research.rmutsb.ac.th/fullpaper/2558/2558240240234.pdf ·

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ผลของการใชไคโตซานและแคลเซยมเคลอบผลตอการหลดรวงของผลกลวยหอมทองระหวางการสก

9

ประกอบดวยอนพนธของน าตาลกลโคส ทมองคประกอบสวนมากในโมเลกลเปนสารประกอบไนโตรเจน ไดจากปฏกรยา deacetylation ไคตน โดยการเปลยนน าตาล N-acetyl-D-glucosamine ออกตงแต 50% ขนไป ซงสกดจากเปลอกกง ป เหดรา และแมลง มคณสมบตละลายไดในกรดออน (ประภสสร, 2552; Bautista-Ba˜nos et al., 2006; Muzzarelli et al., 2012). ไคโตซานมหลายรปแบบทมน าหนกโมเลกลตางกนน าหนกโมเลกลของไคโตซานบอกถงความยาวของสายไคโตซาน ซงมผลตอความหนด เชน ไคโตซานทมน าหนกโมเลกลสง จะมสายยาวและสารละลายมความหนดมากกวาไคโตซานทมน าหนกโมเลกลต า เปนตน ดงนน การน าไคโตซานไปใชประโยชนจะตองพจารณาทงเปอรเซนตการเกด deacetylation และน าหนกโมเลกล ปจจบนไดน ามาใชประโยชนอยางกวางขวางดานการเกษตรและอาหาร ดวยคณสมบต ในการฟอรมตวเปนฟลม สามารถเขากบสารอนทรยไดหลายชนด และดานอน ๆ อาทเชน อาหารเสรม การแพทย เภสชกรรม การบ าบดน าเสย และดานสงทอ (ประภสสร, 2558)

ประเทศไทยมศกยภาพการผลตไคโตซาน จากสวนของหวและเปลอกกงกลาด า ทเปนวสดเหลอทงในอตสาหกรรมผลตภณฑกงกลาด า มากกวาปละ 200,000 ตน ไคโตซานมคณสมบตในการกระตนการเจรญเตบโตของพชเพราะสารประกอบไนโตรเจนมสวนชวยเพมประสทธภาพของคลอโรฟลล ซงเปนรงควตถทส าคญส าหรบการสงเคราะหแสง อนเปนกระบวนการทเกยวของกบการสะสมน าหนกแหงและการใหผลผลตของพช นอกจากนการใชประโยชนจากไคโตซานทางการเกษตรนนมรายงานวา สามารถปองกนการเขาท าลายของโรคและแมลงโดยการยบยงการเจรญเตบโตของเชอโรค และเพมความแขงแรงใหกบเซลลของพช (Bell ,1998; Romanazzi et al., 2005; Bautista-Ba˜nos et al., 2006) และยงมรายงานวา ไคโตซานมความสามารถในการจบกบไอออนตางๆ เชน โปตสเซยม แคลเซยม แมกนเซยม และฟอสเฟต ทเปนประโยชนกบพชแลวคอยๆปลดปลอยสารอาหารเหลานแกพช เพราะไคโตซานเปนโพลเมอรทมประจ ฉะนนจงชวยลดการชะลางและสญเสยธาตอาหารเหลานท าใหการใชปยมประสทธภาพมากขน (รฐ, 2547)

ไคโตซานยงมคณสมบตทสามารถออกฤทธเปนตวกระตน (elicitor) ตอพชได โดยจะกระตนระบบปองกนตวเองของพช ท าใหพชผลตเอนไซมและสารเคมเพอปองกนตนเองหลายชนด เชน ลกนน แทนนน และการสะสม แคลโลส (Hadwiger, 2013) พชจงลดโอกาสทจะถกคกคามโดยเชอสาเหตโรคพชได นอกจากนยงมการใชไคโตซานเพอปรบปรงคณภาพในการเกบรกษาของเมลดโดยการแชเมลดขาวในสารละลายไคโตซานชนด polymeric เขมขน 50ppm เปนเวลาสามชวโมง และท าใหแหงท 35 oซ ความชน 10±2% สามารถท าใหเมลดขาวทเกบรกษาไว 2-8 เดอน มความงอก และความแขงแรงของเมลดมากกวาเมลดปกต ( Suvannasara and Boonlertnirun, 2013) การฉดพนไคโตซานกบพรก มผลท าใหเกดการปดของปากใบซงสงผลท าใหลดการคายน า เมออยในสภาพขาดน า และพบวาลดการใชน าในพรกไดถง 26-43 % ขณะทผลผลตไมลดลง (Bittelli et al., 2001)

ปจจบนมการใชไคโตซานเปนสารเคลอบผวของผลตผลหลงการเกบเกยว อยางกวางขวาง โดยเฉพาะกบผลไม ดวยคณสมบตทสามารถฟอรมตวเปนฟลมเคลอบผวผลได และเปนสารอนทรยทเสอมสลายไดงาย (Shahidi et al., 1999).และยงเปนสารทสามารถกระตนกลไกการปองกนตวเองของพช

Page 16: ผลของการใช้ไคโตซานและแคลเซียมเคลือบผลต่อการหลุดร่วงของผล ...research.rmutsb.ac.th/fullpaper/2558/2558240240234.pdf ·

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ผลของการใชไคโตซานและแคลเซยมเคลอบผลตอการหลดรวงของผลกลวยหอมทองระหวางการสก

10

โดยรวมตวกบน า ตลอดจนยบยงการท างานของเอนไซมทเกยวของหลายชนด (Devlieghere et al., 2004) ไคโตซานทเคลอบอยบนผวผลไม ท าใหเกดสภาพบรรยากาศดดแปลง จงลดอตราการแลกเปลยนกาซ การสญเสยน า อตราการหายใจ และการผลตเอทลนของผลไมดวย (Bautista-Ba˜nos et al., 2006; Jitareerat et al.,2007). จงชวยชะลอการเสอมสภาพของผกและผลไม แลวยงพบวาการเคลอบผวกลวยหอมดวยสารละลายไคโตซานจะสามารถชะลอการสกและการเปลยนแปลงสเปลอกของกลวยหอมไดดกวากลวยหอมทไมผานการเคลอบผว อยางไรกตาม การเคลอบผวดวยสารละลายไคโตซานดงกลาวยงมขอเสย เนองจากกลวยหอมเปนผลไมทมอตราการหายใจเพมสงขน (climacteric fruit) ในระหวางการเกบรกษา ดงนนสารเคลอบผวทน ามาใชควรชวยลดการสญเสยน าและการแลกเปลยนกาซ (สทธวลย, 2542) สวนการใชไคโตซานตอคณภาพหลงการเกบเกยวของผลกลวยไข พบวาไคโตซานชวยชะลอการเสอมสภาพของผลกลวยไขไดด ซงประเมนจากการเปลยนแปลงของสผวและความออนนมชาลงแตไคโตซานสามารถชวยชะลอการตกกระไดเฉพาะในชวงแรกของการเกบรกษา หลงจากนนไมแตกตางและคณภาพภายในไมพบความแตกตางตลอดการเกบรกษา(มยร, 2551) การควบคมคณภาพหลงการเกบเกยวของผลลองกองดวยไคโตซาน โดยการฉดพนกอนการเกบเกยว พบวาสามารถควบคมคณภาพหลงการเกบเกยวผลลองกองได โดยไคโตซานมผลในการลดอตราการสญเสยน าหนก การเกดสน าตาลของเปลอก และการเปลยนแปลงของสเปลอก นอกจากนการใชไคโตซานฉดพนกอนการเกบเกยวผลลองกอง ทอายการเกบเกยว 13 วนหลงดอกบาน สามารถควบคมคณภาพหลงการเกบเกยวของผลลองกองและยดอายการเกบรกษาได 16 วน (สมคร, 2552) .ในมะเขอเทศสดาระยะผลสเขยวทน าผลมาเคลอบดวยสารละลายไคโตซานความเขมขน 2 เปอรเซนต เกบรกษาทอณหภม 15 องศาเซลเซยส เปรยบเทยบกบผลทไมไดเคลอบสารไคโต

ซานและเกบรกษาทอณหภมหอง 25 องศาเซลเซยส (ชดควบคม) พบวา มะเขอเทศทเคลอบดวยสารละลายไคโตซานและเกบรกษาทอณหภม 15 องศาเซลเซยส มการพฒนาสผวของผลจากสเขยวเปนสแดงชากวาผลทเคลอบดวยไคโตซาน แตเกบรกษาทอณหภมหอง และผลทไมไดเคลอบดวยไคโตซาน สวนการเปลยนแปลงความแนนเนอของผลพบวา การเคลอบดวยสารละลายไคโตซานและเกบรกษาทอณหภม 15 องศาเซลเซยส สามารถชะลอการสกของผลไดนานถง 6 วน เมอเทยบกบชดการทดลองอนๆ โดยผลมะเขอเทศ มความแนนเนอในวนสดทายของการเกบรกษามากกวาชดควบคมประมาณ 10 นวตน (ชลธชา และคณะ 2554)

ไคโตซานยงมผลในการกระตนกจกรรมของเอนไซมทเกยวของกบกลไกการปองกนตวของพช ตลอดจนการสะสมของสารพเศษบางอยางในพช (Cabrera et al., 2006; Trotel et al., 2006) เอนไซมดงกลาว ไดแก peroxidase (POD), polyphenol oxidase (PPO), phenylalanine ammonialyase (PAL) และ 𝞫1-4 glucanase (GLU) (Zhang et al., 2011) และเนองจากเอนไซม PAL และ POD มบทบาทส าคญในกระบวนการสงเคราะหสารลกนน ซงนอกจากเพมความแขงแรงแลวยงชวยรกษาเนอเยอทเกดบาดแผลใหสมานไดเรวขน (Hadrami et al., 2010) เมอมการสะสมลกนนในผนงเซลลมากขน จะท าใหผนงเซลลมโครงสรางทแขงแรงขนดงเชนในใบขาวสาล (Yin et al., 2010) มรายงานวาการใชไคโตซานเคลอบผลกลวยจะชะลอการสกดวยการชะลอการเปลยนแปลงสเปลอก การออนนม และ

Page 17: ผลของการใช้ไคโตซานและแคลเซียมเคลือบผลต่อการหลุดร่วงของผล ...research.rmutsb.ac.th/fullpaper/2558/2558240240234.pdf ·

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ผลของการใชไคโตซานและแคลเซยมเคลอบผลตอการหลดรวงของผลกลวยหอมทองระหวางการสก

11

ปรมาณคารโบไฮเดรตทละลายน า (Win et al., 2007) ผลกลวยหอมทองทเคลอบดวยไคโตซาน เขมขน 1.5% (w/v) และเกบรกษาทอณหภม 32 oซ จะมอายการวางขายเพมขนจาก 10 วนเปน 18วน ( Jitprakong and Changsiriporn, 2011) การใชไคโตซานเคลอบผวยงท าในผลตผลหลายชนด เชน ผลมะเขอเทศทเคลอบไคโตซานจะมกจกรรมของเอนไซม PPO และ POD เพมขน ท าใหมสารประกอบฟนอลกทท าใหเซลลมความแขงแรงเพมขน จงตานทานตอการเกดโรคราสเทา (gray mold ) และ blue mold (Liu et al., 2007) นอกจากนไคโตซานยงชวยในการรกษาคณภาพหลงการเกบเกยวและลดการสญเสยน าในลนจ (Yueming et al., 2005) ล าไย (Jiang and Li, 2001; Yueming et al., 2001) และ Chinese water chestnut (Pen et al., 2003) cherimoya (Liu et al., 2016) ยดอายการวางขายของสตรอเบอร (Han et al., 2004) และการใชเปนสารเคลอบผวผลของพรกหวานท าใหสามารถเกบรกษาทอณหภม 8 oซ ไดเปนเวลา 35 วน โดยยงมคณภาพเปนทยอมรบของผบรโภค และเกดการเนาเสยนอยกวา 5% (Xing et al., 2011) ผลมะมวงน าดอกไมทเคลอบดวยไคโตซาน ชนด HMCTS (High molecular weight chitosan) แลวเกบรกษาท 25 oซ 16 วน พบวา HMCTS สามารถลดกระบวนการเสอมสลาย คงคณภาพและยดอายมะมวงน าดอกไมในระหวางการเกบรกษาได โดยการชะลอการสก คงคากรดทไตเตรทได และคาความแนนเนอใหสง มการสญเสยน าหนก อตราการหายใจ และการผลตเอทลนนอย ทงยงรกษาระดบกรดแอสคอบก ยบยงการเกดไฮโดรเจนเปอรออกไซด ดวยการการเพมกจกรรมของเอนไซม คะตะเลส และ แอสคอรเบทเปอรออกซเดส (Jongsri, at al., 2016) นอกจากนน ในปจจบนการท าผลไมตดแตงพรอมรบประทาน (fresh-cut fruits) ยงใชประโยชนจากการเคลอบผวดวยไคโตซาน ซงมรายงานใน มะมวงตดแตง (Chien et al., 2007) และ prickly pear ทปอกเปลอกพรอมรบประทาน (Ochoa-Velasco et al., 2014)

แคลเซยม เปนธาตอาหารทมบทบาทส าคญในการเจรญเตบโตและการพฒนาของพช และอนภาคแคลเซยม (Ca2+) ยงเปนตวรบสญญาณในการตอบสนองของพชตอสภาพแวดลอมทท าใหพชเกดความเครยดทงสาเหตจากสงมชวตและไมมชวต นอกจากนน ในผลไม แคลเซยมยงเปนธาตอาหารทควบคมคณภาพของผล โดยเฉพาะอยางยง ความแนนเนอ ความออนนม และการเสอมสภาพของผลไม (Barker and Pilbeam, 2007). และลดการเนาเสยของผลหลงเกบเกยวซงเกดจากความผดปกตทางสรรวทยา ไดแก อาการไสซม ไสสน าตาล รอยจดบมบรเวณผวผล และอาการผลแตก มรายงานการวจยพบวาแคลเซยมมคณสมบตในการรกษาความแขงแรงของผนงเซลล และลกษณะทางกายภาพของเยอหมเซลลทท าใหผวสมผสของผลไมดขน(Brett and Waldron, 1990) การทแคลเซยมไปจบกบสารตางๆในผนงเซลลยงมผลท าใหการท างานของเอนไซมทยอยสลายผนงเซลลท างานไดนอยลงอกดวย การใหแคลเซยมแกพชสามารถใหไดทงในแปลงปลก และหลงการเกบเกยว ซงจะท าใหผลตผลนนมอายการวางขายนานขน และมคณคาทางอาหารมากขน (Aghdam et al., 2012) Hern´andez-Mu˜noz และคณะ (2006) ไดรายงานถงการปรบปรงคณภาพผล โดยชะลอการออนนม และยดอายหลงเกบเกยวในผกและผลไมหลายชนด เชน พรกหวาน มะเขอเทศ มะเดอ และสตรอเบอร ดวยการจมในสารละลายแคลเซยม ในสตรอเบอรนน การเคลอบผลดวยไคโตซานชวยชะลอการสก โดยท าใหผลเปลยนสและ

Page 18: ผลของการใช้ไคโตซานและแคลเซียมเคลือบผลต่อการหลุดร่วงของผล ...research.rmutsb.ac.th/fullpaper/2558/2558240240234.pdf ·

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ผลของการใชไคโตซานและแคลเซยมเคลอบผลตอการหลดรวงของผลกลวยหอมทองระหวางการสก

12

ออนนมชาลง และถาใหแคลเซยมรวมกบไคโตซานจะท าใหมปรมาณแคลเซยมอยในผลมากกวาการใหแคลเซยมเพยงอยางเดยว สวนในมะเดอ การจมผลในสารละลายแคลเซยมคลอไรด 4% กอนการเกบรกษาทอณภมต า ท าใหผลมะเดอมอายการเกบรกษาเพมจาก 7 วน เปน 14 วน โดยมรสชาตคงเดม (Irfan et al., 2013) ในการทดลองกบผลสตรอเบอร การใหแคลเซยม หรอออกซนอยางใดอยางหนง มผลตอการสก และการปองกนการเสอมสลายของผนงเซลล ในระหวางการเกบรกษาทอณหภมต า ขณะท ถาใหรวมกน จะไปลดการแสดงออกของยนทเกยวของกบการเสอมสลายของผนงเซลล ภายหลงการเกบรกษาทอณหภมต า ไดแกยน PG1 (polygalacturonase), PL (pectate lyase), XTH1(xyloglucan endotransglycosylase/hydrolase) แตไมท าใหความออนนมแตกตางกน (Figueroa et al., 2012) แคลเซยมทใหกบมะละกอกอนการเกบเกยว ยงชวยใหการเปนโรคหลงเกบเกยวของผลมะละกอลดนอยลง โดยการสะสมแคลเซยมในผล (Madani et al., 2014) นอกจากนแคลเซยมยงเพมความสามารถในการตานอนมล อสระของผลcornelian cherry โดยการกระตนกจกรรมของเอนไซม PAL (phenylalanineammonia lyase) และกระบวนการตาง ๆ ในวถ phenylpropanoid-flavonoids ท าใหผลเชอรมปรมาณ สารฟนอล ฟลาโวนอยด และแอนโทไซยานน สง ตลอดจนปรมาณวตามนซ และกจกรรมตานอนมลอสระของ DPPH (Aghdam, et al., 2013) หรอจะใชแคลเซยม ความเขมขนต า 0.2 และ 0.5% ผสมในน าทใชลดความรอนแบบ hydrocooling กสามารถลดอาการขวผลเนา (brown rot) ในผลเชอรได (Wang et al., 2014) การใชวธการอนๆ เชน การควบคมสภาพบรรยากาศ และไมท าใหผลไมเกดบาดแผล รวมกบการใหแคลเซยมกอนเกบเกยว สามารถลดอาการผลเนา (brown rot) ของแอปเปล (Holb et al., 2012) และไดผลดยงขนในการลดอาการของโรคในผลแพร เมอใชรวมกบสารปองกนก าจดเชอรา (Sugar and Basile, 2011) สวนของ amino และ hydroxyl group ในไคโตซาน สามารถท าปฏกรยากบ carbonyl group ของ กรดซาลซลก และไคโตซานสามารถรวมตวกบกรดนไดเปน chitosan-g-salicylic ทมประสทธภาพในการลดอาการสะทานหนาว ดวยการปลดปลอยกรดซาลซลกออกมา และกระตนกจกรรมของเอนไซมตานอนมลอสระใหเพมขนในผลแตงกวา (Zhang et al., 2015) ผลของการใชไคโตซาน1%รวมกบแคลเซยมคลอไรด และ กรดแอสคอรบค เคลอบผวแอบเปลทตดแตงพรอมรบประทาน สามารถท าใหมความแนนเนอมากกวาทไมใชไคโตซาน หรอใชไคซานเพยงอยางเดยว ซงสามารถคงความแนนเนอไวไดตลอด 8 วน ระหวางทเกบรกษา (Qi et al., 2011)

อปกรณและวธการ

การทดลองท 1 การศกษาผลของไคโตซานและแคลเซยมตอการหลดรวงของผลกลวย

น าผลกลวยหอมจากแหลงปลก ในอ าเภอบางบาล จงหวดพระนครศรอยธยา ทมความแกประมาณ 80% ซงเปนวยของผลกลวยทเกษตรกรตดขาย คอผลยงดบ เปลอกเปนสเขยว และยงมเหลยมอย ขนสงจากสวนเกษตรกรมายงหองปฎบตการ สาขาวชาพชศาสตร คณะเทคโนโลยการเกษตรฯ มาคดเลอกผลทมความสม าเสมอ และไมมโรค แมลง ท าความสะอาดผลกลวยโดยการลางดวยน าผสม

Page 19: ผลของการใช้ไคโตซานและแคลเซียมเคลือบผลต่อการหลุดร่วงของผล ...research.rmutsb.ac.th/fullpaper/2558/2558240240234.pdf ·

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ผลของการใชไคโตซานและแคลเซยมเคลอบผลตอการหลดรวงของผลกลวยหอมทองระหวางการสก

13

โซเดยมไฮโปคลอไรท 100 ppm แชสารปองกนก าจดเชอรา เพอปองกนโรคหวเนา วางผงใหแหง จากนนแชในสารละลายเอทฟอน (52% a.i.) เขมขน 500 ppm เปนเวลา 1-2 นาท เพอใหผลกลวยมการสกอยางสม าเสมอ บมกลวยทอณหภม 29-30 oซ

วางแผนการทดลองแบบสมภายในบลอก (RCBD) ท า 5 ซ า แตละซ าใชกลวยหนงคลสเตอร มผลกลวย 3-5 ผลในแตละคลสเตอร ทรตเมนตในการทดลองคอการจมผลกลวยในสารละลายแคลเซยมคลอไรด 4 % รวมกบไคโตซานชนด polymeric 85-90% DD ความเขมขน 0%, 0.5%, 1%,1.5% (w/v) โดยปรบ pH ของสารละลายไคโตซานใหได 5.5 ทกครง กอนใช จม 2 ครงๆ ละ 1นาท และบมกลวยไวทอณหภมหอง และบนทกผลทกวนจนผลรวง 100%

วสดและอปกรณ 1. โซเดยมไฮโปคลอไรท 2. เอทฟอน 3. แคลเซยมคลอไรด 4. สารละลายไคโตซานชนดโพลเมอร 5. เครองวดส Chroma-meter CR-300 series (Minolta, Japan) 6. เครองชงชนดแขวน 7. ตอบ

การบนทกผลขอมล

1. ดชนการสก บนทกคะแนนดชนการสก ตามขนตอนการสกของผลกลวยทแบงโดย CSIRO (1972) โดยใหเปนคะแนนตามระยะการสก ดงน

ระยะท 1 เปลอกเขยวผลแขงไมมการสก ใหคะแนน 1 ระยะท 2 เรมเปลยนสจากเขยวออกเหลองนด ๆ ระยะท 3 เรมเปลยนจากสเขยวออกเหลองมากขน แตยงมสเขยวมากกวาสเหลอง ระยะท 4 เรมเปลยนจากสเขยวออกเหลองและมสเหลองมากกวาสเขยว ระยะท 5 เปลอกเปนสเหลองแตปลายยงเปนสเขยว ระยะท 6 เปนสเหลองทงผล

น าคะแนนทไดมาค านวณเปนคาดชนการสก ตามสตรตอไปน ผลรวมของ (ระดบคะแนน x จ านวนผลทไดระดบคะแนนนน)

ดชนการสก = จ านวนผลทงหมด

2. วดการเปลยนแปลงสเปลอกและเนอของผลกลวยหอม โดยวดสบรเวณกลางผล ดวยเครองวดส(Minolta CR-300) ในระบบ Hunter’s scale รายงานผลเปนคา L, a และ b

คา L หมายถง ความสวาง โดย L = 0 หมายถงสด า และ L = 100 หมายถงสขาว

Page 20: ผลของการใช้ไคโตซานและแคลเซียมเคลือบผลต่อการหลุดร่วงของผล ...research.rmutsb.ac.th/fullpaper/2558/2558240240234.pdf ·

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ผลของการใชไคโตซานและแคลเซยมเคลอบผลตอการหลดรวงของผลกลวยหอมทองระหวางการสก

14

คา a คาเปนบวก หมายถง สแดง คาเปนลบ หมายถง สเขยว คา b คาเปนบวก หมายถง สเหลอง คาเปนลบ หมายถงสน าเงน

3. บนทกจ านวนผลทหลดรวงตามวธของ Semple และ Thomson (1988) โดยถอคลสเตอรกลวยใหอยเหนอโตะ 15 ซม. เปนเวลา 10 วนาท นบจ านวนผลทรวง และคดเปนเปอรเซนตของจ านวนผลทงหมด

4. วดแรงตานการหลดรวงโดยดดแปลงวธการของ Cerqueira et al. (2003). วดแรงในการท าใหผลรวง โดยหนบกานของผลกลวยไวแลวใชแรงดงจนผลหลดจากขว อานคาแรงทใชดงจากปากกาทตดกบเครองชงและถกลากมาขณะทดง จะไดคาแรงตานการหลดรวง หนวยเปน กโลกรม

5. บนทกปรมาณน าในเปลอก ทงบรเวณกลางผล และบรเวณทท าใหเกดการหลดรวง วดโดยตดเนอเยอบรเวณดงกลาว น าไปอบแหงทอณหภม 60 oซ อยางนอย 5 วน จนน าหนกไมเปลยนแปลง แลวน ามาค านวณ เปอรเซนตปรมาณน าในเปลอก ดงน

(น าหนกสด-น าหนกแหง) ปรมาณน า (%) =

น าหนกสด

การทดลองท 2 การศกษาผลของไคโตซานและแคลเซยมตอการเปลยนแปลงทางสรรวทยาและชวเคมของผลกลวย

เตรยมและใชผลกลวยเหมอนการทดลองท 1 วางแผนการทดลองแบบสมภายในบลอก (RCBD) ท า 5 ซ า แตละซ าใชกลวย 3 คลสเตอร มผลกลวย 3-5 ผลในแตละคลสเตอร ทรตเมนตในการทดลองคอการจมผลกลวยในสารละลายแคลเซยมคลอไรด 4 % รวมกบไคโตซานความเขมขน 0%, 0.5%, 1%,1.5% (w/v) 2 ครงๆละ 1นาท และบมกลวยไวทอณหภมหอง บนทกผลทกวนจนผลรวง 100%

วสดและอปกรณ 1. เครองวดความแนนเนอ 2. Hand refracto meter 3. อปกรณในการไตเตรท 4. เครองปนเหวยง 5. เครองวดความเปนกรด-ดาง 6. เครองกวนสาร 7. สารเคมทใชในการไตเตรท ( NaOH, phybophthalenen) 8. สารเคมทใชในการสกดและวดกจกรรมของเอนไซม ( acetate buffer, NaCl, pectin

HCl, NaOH)

การบนทกผลขอมล

Page 21: ผลของการใช้ไคโตซานและแคลเซียมเคลือบผลต่อการหลุดร่วงของผล ...research.rmutsb.ac.th/fullpaper/2558/2558240240234.pdf ·

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ผลของการใชไคโตซานและแคลเซยมเคลอบผลตอการหลดรวงของผลกลวยหอมทองระหวางการสก

15

1. วดความแนนเนอของเปลอกผลบรเวณกลางผลดานใดดานหนง โดยใชเครองวดทมหวขนาดเสนผาศนยกลาง 0.5 ซม. กดลงไปบนผลกลวย และแสดงคาเปนหนวย นวตน

2. บนทกปรมาณ soluble solids (% SS ของน าคนเนอผล) โดย hand refractometer คาทวดได เปนเปอรเซนต

3. วดปรมาณ titratable acidity (TA) น าน าคนของเนอผล 5 มลลลตร ไทเทรตกบ 0.1 N

NaOH โดยใช 1% phenolphthalein เปน indicator จนถง end point คอเมอสารละลายเปนสชมพ อยางนอย 30 วนาท หรอไทเทรตแลวอานคาความเปนกรดดาง pH 8.1 ค านวณกรดทไดเปนเปอรเซนตกรดมาลก จากสตร

N base × ml base × meq. wt. ของกรดมาลก × 100 % กรดมาลก =

ปรมาณของน าคนทใช (ml) โดย N base = normality ของ NaOH ml base = จ านวนมลลลตรของ NaOH ทใชในการไตเตรท meq. wt malic acid = 0.067

4. วดคณภาพการรบประทาน จากลกษณะตาง ๆ โดยการใหคะแนนของผชมจ านวน 15 คน

ใหคะแนน ดงน สเปลอก

สเขยวมากกวาสเหลอง ใหคะแนน 1 สเหลองมากกวาสเขยว ใหคะแนน 3 สเหลองนวลทงผล ปลายผลเขยว ใหคะแนน 5 สเหลองนวลทงผล ใหคะแนน 7 สเหลองเขม ใหคะแนน 9

สเนอ สขาว ใหคะแนน 1 สขาวครม ใหคะแนน 3 สเหลองออน ใหคะแนน 5 สเหลองครม ใหคะแนน 7 สเหลองเขม ใหคะแนน 9

ความหวาน หวานนอยมาก ใหคะแนน 1 หวานนอย ใหคะแนน 3 หวานปานกลาง ใหคะแนน 5

Page 22: ผลของการใช้ไคโตซานและแคลเซียมเคลือบผลต่อการหลุดร่วงของผล ...research.rmutsb.ac.th/fullpaper/2558/2558240240234.pdf ·

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ผลของการใชไคโตซานและแคลเซยมเคลอบผลตอการหลดรวงของผลกลวยหอมทองระหวางการสก

16

หวานคอนขางมาก ใหคะแนน 7 หวานมาก ใหคะแนน 9

ความเปรยว เปรยวนอยมาก ใหคะแนน 1 เปรยวนอย ใหคะแนน 3 เปรยวปานกลาง ใหคะแนน 5 เปรยวคอนขางมาก ใหคะแนน 7 เปรยวมาก ใหคะแนน 9

ความฝาด ฝาดนอยมาก ใหคะแนน 1 ฝาดนอย ใหคะแนน 3 ฝาดปานกลาง ใหคะแนน 5 ฝาดคอนขางมาก ใหคะแนน 7 ฝาดมาก ใหคะแนน 9

เนอสมผส ไมเละ ใหคะแนน 1 เละเลกนอย ใหคะแนน 3 เละปานกลาง ใหคะแนน 5 เละคอนขางมาก ใหคะแนน 7 เละมาก ใหคะแนน 9

กลนหอม ไมมกลน ใหคะแนน 1 กลนหอมนอยมาก ใหคะแนน 3 กลนหอมนอย ใหคะแนน 5 กลนหอมปานกลาง ใหคะแนน 7 กลนหอมมาก ใหคะแนน 9

กลนและรสชาตผดปกต ไมมกลน ใหคะแนน 1 มกลนนอยมาก ใหคะแนน 3 มกลนนอย ใหคะแนน 5 มกลนปานกลาง ใหคะแนน 7 มกลนมาก ใหคะแนน 9

ความชอบ

Page 23: ผลของการใช้ไคโตซานและแคลเซียมเคลือบผลต่อการหลุดร่วงของผล ...research.rmutsb.ac.th/fullpaper/2558/2558240240234.pdf ·

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ผลของการใชไคโตซานและแคลเซยมเคลอบผลตอการหลดรวงของผลกลวยหอมทองระหวางการสก

17

ไมชอบ ใหคะแนน 1 ชอบนอยมาก ใหคะแนน 3 ชอบนอย ใหคะแนน 5 ชอบปานกลาง ใหคะแนน 7 ชอบมาก ใหคะแนน 9

5. วเคราะหกจกรรมของเอนไซม pectinmethylesterase (PME) การวดกจกรรมของเอนไซม ท าโดยเกบตวอยางเปลอกผลของกลวยบรเวณทหลดรวงของแตละซ า ซงไดบนทกขอมลในขอท1-4 แลวมาแชในไนโตรเจนเหลว แลวเกบไวทอณหภม –20oซ เกบตวอยางในวนทเรมทดลอง วนทผลกลวยเปลยนเปนสเหลอง และวนทสกเตมท จากนนจงน าตวอยางมาหยดปฏกรยาดวยการแชในไนโตรเจนเหลว แลวแชแขงมาสกดและวดกจกรรมของเอนไซม PME ดวยวธการของ Deng et al (2005) การสกด crude enzyme ดวยวธของ Abu-Goukh and Bashir (2003) ดดแปลง

1. น าเนอเยอเปลอกกลวยบรเวณ weak zone ทแชแขงปรมาณ 2 กรม ใสในหลอดพลาสตก เตมสารละลายโซเดยมอะซเตทบพเฟอร pH 6.6 (100 mM sodium-acetate pH 6.6) ทเยนจดปรมาณ 20 มลลลตรและ PVP 1% (w/v) ปรมาณ 0.1 กรม

2. ปนใหละเอยด ขณะปนควรแชตวอยางในน าแขง 3. น าไปปนเหวยงดวยเครองปนเหวยงทอณหภม 4 °ซ ความเรวรอบ 12,000 rpm นาน

15 นาท เทสวนใสทง

4. เตมสารละลายโซเดยมอะซเตทบพเฟอร pH 6 (6% NaCl ใน 1 M sodiumacetate pH 6.0) ทเยนจดปรมาณ 10 มลลลตรลงในตะกอน จากนนปรบ pH ใหได 8.2 ดวยสารละลาย โซเดยมไฮดรอกไซด (2 N NaOH)

5. น าไปปนเหวยงดวยเครองปนเหวยงทอณหภม 4 oซ ความเรวรอบ 12,000 rpm นาน 20 นาท

6. น าสวนใสทไดไปผานการไดอะไลซส (dialysis) ดวยถงไดอะไลซส ในน ากลน นาน 24 ชวโมง ทอณหภม 4 oซ

7. สารละลายทไดน าไปปรบ pH ใหได pH 7 ดวย NaOH เขมขน 2N แลวจงน าสวนใสทไดไปวเคราะหกจกรรม

การวเคราะหกจกรรมของ PME ดวยวธของ Deng et al.(2003) และ Jia et al (2009) ดดแปลง 1. น า pectin citrus เขมขน 0.5 % ปรมาตร 10 มล. ใสในบกเกอรขนาด 100 มล. 2. ปรบ pH .ใหได 7 ดวย NaOH เขมขน 0.01-0.1M.

Page 24: ผลของการใช้ไคโตซานและแคลเซียมเคลือบผลต่อการหลุดร่วงของผล ...research.rmutsb.ac.th/fullpaper/2558/2558240240234.pdf ·

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ผลของการใชไคโตซานและแคลเซยมเคลอบผลตอการหลดรวงของผลกลวยหอมทองระหวางการสก

18

3. เตม crude enz. 1 มล. และจบเวลาทนท นาน 15 นาท จากนนน าไปตมในน ารอน 5 นาท เพอหยดปฏกรยา

4. ไตเตรตดวย NaOH เขมขน 0.005 M ให pH 7 ตลอดเวลา 15 นาท แลวบนทกปรมาตร NaOH ทใช

5. ค านวณ PME unit ดวยสตร [ปรมาตร NaOH (มล.)] x [ความเขมขนของ NaOH (โมล/ลตร)] x 1000 PME unit = [ปรมาตรของ crude enz (มล.)] x [ เวลา (นาท)]

การทดลองท 3 การศกษาผลของไคโตซานและแคลเซยมตอการแปลยนแปลงทางกายวภาคของเนอเยอบรเวณทท าใหเกดการหลดรวงของผล

น าชนสวนของขวผลบรเวณทใกลเคยงกบทเกดรอยแยกและท าใหผลหลดรวงมาศกษาโครงสรางของเนอเยอดวยการท า long section โดยเปรยบเทยบเนอเยอของเปลอกผลในผลทยงไมรวง (วนแรก) และเมอผลรวง (ประมาณวนท4) ของผลทเคลอบดวยแคลเซยมและไคโตซานความเขมขนตางกน

สถานทท าการทดลอง

หองปฏบตการพชไร สาขาวชาพชศาสตร คณะเทคโนโลยการเกษตรและอตสาหกรรมเกษตร มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลสวรรณภม

ผลการทดลองและวจารณ

ผลการทดลองท 1 การศกษาผลของไคโตซานและแคลเซยมตอการหลดรวงของผลกลวย 1. ดชนการสก

การพจารณาการสกของผลกลวยสงเกตจากการเปลยนแปลงสของเปลอกแบงเปนระยะตางๆ ตามท CSIRO (1972) ไดแบงไว เพอน ามาค านวณเปนดชนการสก เนองจากเปลอกกลวยทสกจะเปลยนสจากเขยวเปนเหลอง และเหลองทวทงผลเมอสกเตมท จงใหคะแนนการเปลยนสผลกลวยจาก 1-6 คะแนน เมอค านวณเปนคาดชนการสกแลว พบวาระยะทกลวยเรมสกในวนท 4 ผลกลวยหอมทไดรบแคลเซยมเพยงอยางเดยวและทไดรบทงแคลเซยมและไคโตซานเขมขน 0.5 และ 1 เปอรเซนต มคะแนนดชนการสก 3.46, 3.32 และ3.12 ตามล าดบ และ ไมแตกตางจาก control ลกษณะผลเรมเปลยนสจากเขยวออกเหลองมากขน แตยงมสเขยวมากกวาสเหลอง สวนทไดรบแคลเซยมและไคโตซาน 1.5 เปอรเซนต ม

Page 25: ผลของการใช้ไคโตซานและแคลเซียมเคลือบผลต่อการหลุดร่วงของผล ...research.rmutsb.ac.th/fullpaper/2558/2558240240234.pdf ·

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ผลของการใชไคโตซานและแคลเซยมเคลอบผลตอการหลดรวงของผลกลวยหอมทองระหวางการสก

19

คะแนนดชนการสก 2.88 แตกตางอยางมนยส าคญยงจากสงทดลองอนๆ สวนวนท 5 ผลกลวยทไดรบแคลเซยมอยางเดยว และแคลเซยมกบไคโตซาน 0.5 เปอรเซนต มดชนการสก 4.53 และ 4.79 ตามล าดบ แตกตางจากชดควบคมและทไดรบแคลเซยมกบไคโตซาน 1.5 เปอรเซนต ลกษณะผลมสเหลองมากกวาสเขยว (ตารางท 1) การใหแคลเซยมคลอไรดกบผลกลวย (‘Latundan’ bananan)หลงเกบเกยวมแนวโนมท าใหสผลมการเปลยนแปลงจากเขยวเปนเหลองเรวขนเพยงเลกนอย แตไมมผลตอการสกและ ความชอบของผบรโภค (Esguerra et al., 2009) แตกตางจากสตรอเบอรทมการเคลอบผลดวยไคโตซาน ซงจะมการเปลยนสและออนนมชาลง (lrfan et al., 2013) แสดงถงผลของไคโตซานและแคลเซยมทมตอ

การสกและการเปลยนสของผลไมแตละชนดไมเหมอนกน

ตารางท 1 ดชนการสกของผลกลวยหอมทองทไดรบแคลเซยมและไคโตซานความเขมขนตางกน

ในวนท 4 และ วนท 5 หลงจากไดรบสาร สงทดลอง

วนท 4

ดชนการสก วนท 5

แคลเซยม 4% + ไคโตซาน 0% 3.46 a 4.53 ab แคลเซยม 4% + ไคโตซาน 0.5% 3.32 ab 4.79 a

แคลเซยม 4% + ไคโตซาน 1% 3.12 ab 4.14 bc

แคลเซยม 4% + ไคโตซาน 1.5% 2.88 b 4 c

ชดควบคม 3 ab 4 c F-Test ** * CV(%) 10.79 6.77

* มความแตกตางกนทางสถตอยางมนยส าคญ ทระดบความเชอมน 95 % ** มความแตกตางกนทางสถตอยางมนยส าคญยง ทระดบความเชอมน 99 %

2. การเปลยนแปลงสของเปลอกกลวย การเปลยนแปลงสเปลอก เปนลกษณะหนงทบงชการสกของผลกลวย โดยวดคาการเปลยนส

เปน คา a และคา b ในระบบการวดสแบบ L a b คา a จะเพมขนพรอมๆกบการเปลยนสของกลวยจากสเขยวเปนสเหลองมากขน ขณะทผลกลวยเปนสเขยวคา a ทวดไดจะเปนคาลบ และเพมมากขนจนเปนคาบวกเมอผลกลวยสกและเปลยนเปนสเหลองในระยะทผลเรมสก (วนท 4 ) ผลกลวยทไดรบแคลเซยมและไคโตซาน 1% มคาเปนลบเทากบ -0.74 ขณะทสงทดลองอนมคาเปนบวก และผลกลวยทไดรบแคลเซยมเพยงอยางเดยวมคา a มากทสด จากนนเมอผลกลวยสกมากขน คา a จะเพมมากขนในทกสงทดลอง (ภาพท 3A)

Page 26: ผลของการใช้ไคโตซานและแคลเซียมเคลือบผลต่อการหลุดร่วงของผล ...research.rmutsb.ac.th/fullpaper/2558/2558240240234.pdf ·

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ผลของการใชไคโตซานและแคลเซยมเคลอบผลตอการหลดรวงของผลกลวยหอมทองระหวางการสก

20

คา b บอกถงการเปลยนแปลงจากสน าเงนไปจนถงสเหลองโดยมคาเพมมากขน ในระยะทกลวยเรมสกวนท 4 หลงจากไดรบสาร ผลกลวยทไดรบแคลเซยมและไคโตซานเขมขน 0, 0.5, และ 1.5% มการพฒนาสเปลอกโดย มคา b 51.84, 51.22 และ 50.04 ตามล าดบ สวนผลทไดรบแคลเซยมและไคโตซาน 1% มคา b เทากบ 49.34 ไมแตกตางกบ Control และระยะทกลวยสกเตมทในวนท 6 พบวาผลกลวยทไดรบสารละลายแคลเซยมเพยงอยางเดยว มคา b นอยกวาสงทดลองอนๆ (ภาพท 1B) เชนเดยวกบ มะมวงทเคลอบผวดวยไคโตซานทกความเขมขนมการเปลยนแปลงสจากสเขยวเปนสเหลองชากวาชดควบคม โดยการเคลอบผวดวยไคโตซานความเขมขน 1 เปอรเซนต มคา a และคา b นอยทสด (อษณา และคณะ, มปป) อยางไรกตามการเปลยนสของเปลอกกลวยในแตละสงทดลอง ไมมผลท าใหการสกผดปกต และการทสของเปลอกเปนสเหลองชากวาไมไดท าใหการหลดรวงนอยลงในระยะทผลสกเตมท ในการทดลองนการวดคาสเหลองดวยเครองวดส ไมสอดคลองกบการใหคะแนนดชนการสกซ งเปนการใหคะแนนดวยการสงเกต และใชในการแยกลกษณะการสกทปกต กบลกษณะการสกผดปกตไดด แตในการทดลองนทกสงทดลอง ผลกลวยมการสกแบบปกต จงควรใชเครองวดสเพอแยกความแตกตางของสไดละเอยดกวา

3. การเปลยนแปลงสของเนอกลวย

การวดสเนอของผลกลวยหอมทอง โดยวดคาการเปลยนสเปน คา L และคา b ในระบบการวดสแบบ L a b คา L จะเพมขนพรอมๆกบการเปลยนสของกลวยหอมทองจากสเขยวเปนสเหลองมากขน เมอผลกลวยสกและเปลยนเปนสเหลองในระยะทเรมสกในวนท 4 ผลกลวยทไดรบแคลเซยมคลอไรดและไคโตซานความเขมขน 0, 0.5, 1 และ 1.5% มคา L มากกวา ชดควบคม และระยะทกลวยสกเตมทในวนท 6 พบวาผลกลวยทไดรบสารละลายแคลเซยมคลอไรดและไคโตซานความเขมขน 1 และ 1.5% มการพฒนาสเนอโดย มคา L 79.04 และ 79.22 ตามล าดบ ไมแตกตางกบ ชดควบคม สวนผลกลวยทไดรบแคลเซยมคลอไรดและไคโตซาน 0 และ 0.5% มคา L 77.90 และ 78.32 ตามล าดบ จะมคา L ของสเนอนอยกวา ชดควบคม (ภาพท 4 A)

สวนคา b ซงบอกถงการเปลยนแปลงจากสน าเงนไปจนถงสเหลองโดยคาทเพมมากขนแสดงถงสเหลองเพมขน ในระยะทกลวยเรมสกในวนท 4 ผลกลวยทไดรบแคลเซยมคลอไรดและไคโตซานทกความเขมขนจะมคา b ของสเนอนอยกวา ชดควบคม และระยะทกลวยสกเตมทในวนท 6 พบวาผลกลวยทไดรบแคลเซยมคลอไรดและไคโตซานความเขมขน 0 และ 0.5% จะมคา b ของสเนอนอยกวา ชดควบคม แตสารละลายความเขมขนอนๆไมแตกตางกบ ชดควบคม (ภาพท 4 A) แสดงวาไคโตซานมผลตอการเปลยนสของเนอกลวยเชนเดยวกบมะเขอเทศทเคลอบดวยสารละลายไคโตซานและเกบรกษาทอณหภม 15 องศาเซลเซยส มการพฒนาสผวของผลจากสเขยวเปนสแดงชากวาผลทเคลอบดวยไคโตซาน แตเกบรกษาทอณหภมหอง และผลทไมไดเคลอบดวยไคโตซาน (ชลธชา และคณะ 2554) และการเปลยนสของเนอกลวยโดยวดไดคา L นอยลง และคา b กนอยลงดวย แสดงใหเหนวาเนอกลวยทไดรบสาร เมอสก จะมสเขมขนกวาชดควบคมซงมสขาวครม

Page 27: ผลของการใช้ไคโตซานและแคลเซียมเคลือบผลต่อการหลุดร่วงของผล ...research.rmutsb.ac.th/fullpaper/2558/2558240240234.pdf ·

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ผลของการใชไคโตซานและแคลเซยมเคลอบผลตอการหลดรวงของผลกลวยหอมทองระหวางการสก

21

4. แรงตานการหลดรวง

ผลกลวยหอมทไดรบแคลเซยม หรอแคลเซยมรวมกบไคโตซานทกความเขมขน มแรงตานการหลดรวงเพมขนเมอเปรยบเทยบกบชดควบคม ในชวง 3 วนแรกทผลกลวยเรมเปลยนส ( D4-D6 ภาพท 3) โดยผลกลวยทไดรบแคลเซยมและไคโตซาน 0.5% มแรงตานการหลดรวงมากทสด 20.39 นวตน ในวนท 4 และมแนวโนมลดลงเมอผลสกเตมท ในวนท 6 ของการทดลอง แรงตานการหลดรวงพบมากทสดในผลกลวยทไดรบแคลเซยมและไคโตซาน 1.5 % ซงลกษณะดงกลาวสอดคลองกบการหลดรวงของผลขณะทสกเตมท (ภาพท 5)

5. การหลดรวงของผล

ผลกลวยหอมทองเรมหลดรวงในวนท 5 หลงจากไดรบสาร โดย ชดควบคม มผลรวงมากทสด 19.42% และผลกลวยทไดรบแคลเซยมรวง 4.56% สวนผลกลวยทไดรบแคลเซยมและไคโตซานไมมการหลดรวง หลงจากนน ในวนท 6 ซงผลสกเตมท ผลกลวยทไดรบแคลเซยมรวงมากทสด 53.08% รองลงมาเปน ชดควบคม มผลรวง 40.16% สวนผลกลวยทไดรบแคลเซยมและไคโตซาน 0.5, 1 และ 1.5% มการหลดรวง

18.42, 11.64 และ 2.32% ตามล าดบ (ภาพท 6) ชใหเหนวา การใหไคโตซานและแคลเซยมแกผลกลวย มผลท าใหการหลดรวงของผลนอยลงกวาชดควบคม โดยแตกตางทางสถตอยางมนยส าคญ ในวนท 5 และ 6 หลงจากไดรบสาร ซงอาจเปนผลมาจากทงแคลเซยมและไคโตซานทมตอเนอเยอบรเวณทผลขาดหลดรวง โดยปกตแลวแคลเซยมเปนแรธาตส าคญทเปนองคประกอบของผนงเซลล และรวมตวอยกบเพคตนเพอสรางความแขงแรงใหกบเซลล ตลอดจนท าใหเยอหมเซลลมความคงตวของอกดวย สวนไคโตซานนนมผลตอกลไกการปองกนตวเองของพช เชน การสะสมการประกอบฟนอล ลกนน ทพบในเมลดขาวสาลทไดรบไคโตซาน (Aghdam et al., 2009) และกจกรรมของเอนไซม phenylalanine ammonialyase (PAL) ทเพมขน

การขาดหลดรวงของผลกลวยหอมมสาเหตจากปจจยหลายอยาง เชน ความออนแอของเซลลในบรเวณนน ปรมาณน าในเนอเยอเปลอก และการเสอมสลายของเพกตน และอนๆ ซงแคลเซยมและไคโตซาน ไดแสดงผลรวมกนตอเซลลในเนอเยอบรเวณทออนแอดงกลาว จงมผลในการลดการหลดรวง ชวงกอนทผลจะสกงอม (Lin et al., 2005)

Page 28: ผลของการใช้ไคโตซานและแคลเซียมเคลือบผลต่อการหลุดร่วงของผล ...research.rmutsb.ac.th/fullpaper/2558/2558240240234.pdf ·

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ผลของการใชไคโตซานและแคลเซยมเคลอบผลตอการหลดรวงของผลกลวยหอมทองระหวางการสก

22

ภาพท 3 คาส a (A) และ คาส b (B) ของเปลอกผลกลวยหอมทองทไดรบแคลเซยมและไคโตซานเขมขน

0-1.5 % ในวนท 4 -6 หลงจากไดรบสาร

Pee

L a

Valu

e

Time (day)

Pee

l b V

alu

e

A

B

Page 29: ผลของการใช้ไคโตซานและแคลเซียมเคลือบผลต่อการหลุดร่วงของผล ...research.rmutsb.ac.th/fullpaper/2558/2558240240234.pdf ·

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ผลของการใชไคโตซานและแคลเซยมเคลอบผลตอการหลดรวงของผลกลวยหอมทองระหวางการสก

23

ภาพท 4 คาส L (A) และ คาส b (B) ของเนอผลกลวยหอมทองทไดรบแคลเซยมและไคโตซานเขมขน 0-

1.5 % ในวนท 4 -6 หลงจากไดรบสาร

Pu

lp b

Valu

e P

ulp

L V

alu

e

A

B

Time (day)

Page 30: ผลของการใช้ไคโตซานและแคลเซียมเคลือบผลต่อการหลุดร่วงของผล ...research.rmutsb.ac.th/fullpaper/2558/2558240240234.pdf ·

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ผลของการใชไคโตซานและแคลเซยมเคลอบผลตอการหลดรวงของผลกลวยหอมทองระหวางการสก

24

ภาพท 5 แรงตานการหลดรวงของผลกลวยทไดรบแคลเซยมรวมกบไคโตซานเขมขนตางกน 4-6 วน

หลงจากไดรบสาร

For

ce re

sista

nt (K

g)

Time (day)

Fru

it dr

op (%

)

Time (day)

Page 31: ผลของการใช้ไคโตซานและแคลเซียมเคลือบผลต่อการหลุดร่วงของผล ...research.rmutsb.ac.th/fullpaper/2558/2558240240234.pdf ·

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ผลของการใชไคโตซานและแคลเซยมเคลอบผลตอการหลดรวงของผลกลวยหอมทองระหวางการสก

25

ภาพท 6 แรงตานการหลดรวงของผลกลวยทไดรบแคลเซยมรวมกบไคโตซานเขมขนตางกน 4-6 วนหลงจากไดรบสาร

การทดลองท 2 การศกษาผลของไคโตซานและแคลเซยมตอการเปลยนแปลงทางสรรวทยาและชวเคมของผลกลวย 1. ความแนนเนอของผลและเปลอก

1.1 ความแนนเนอผล เมอผลกลวยสก (D4) ผลทไดรบแคลเซยมและไคโตซาน มคาความแนนเนอมากกวา ชดควบคม โดยผลทไดรบแคลเซยมอยางเดยว และไคโตซานรวมกบแคลเซยม 1 % มความแนนเนอมากทสด แตเมอผลสกเตมท คาความแนนเนอของทกสงทดลองไมแตกตางกน (ภาพท 7A)

1.2 ความแนนเนอของเปลอก ในวนท 4 ของการทดลอง ผลกลวยทไดรบแคลเซยมและไคโตซานมคาความแนนเนอเปลอกไมแตกตางจากชดควบคม แตวนท 6 คาความแนนเนอของผลทไดรบแคลเซยมและไคโตซาน 1% มความแนนเนอนอยทสดแตกตางจากสงทดลองอน และทกสงทดลองมความแนนเนอลดลง และไมแตกตางกนเมอผลสกเตมท (ภาพท 7B) 2. ปรมาณน าในเปลอก

ปรมาณน าในเปลอกบรเวณขวผล ของผลทไดรบแคลเซยมและไคโตซาน 1% มนอยทสดในวนท 4 และ 5 แตกตางทางสถตจากชดควบคม (ภาพท 8) ซงการทมปรมาณน าในเปลอกนอยนาจะท าใหเปลอกมความเหนยวมากขน จงท าใหผลไมหลดรวง อยางไรกตามจากการทดลองของ Imsabai (2006) ปรมาณน าในเปลอกแทบไมมความสมพนธกบแรงตานการหลดรวง และเปอรเซนตการรวงของผลทงในกลวยหอมทองและกลวยน าวา

3. ปรมาณของแขงทละลายน าได (TSS)

ปรมาณของแขงทงหมดทละลายน าได (TSS) ทวดออกมาเปนเปอรเซนต แสดงถงความหวานของเนอกลวย ในการทดลองน ความหวานจะเพมมากขนตามการสกของผล โดยในระยะแรกของการสก (D4) ผลทไดรบแคลเซยมและไคโตซานมความหวานนอยกวาชดควบคมแตเมอผลสกเตมทแลวจะมความหวานมากกวาชดควบคม โดยผลกลวยทไดรบแคลเซยมและไคโตซาน 0.5และ1% มความหวานมากกวาสงทดลองอน (ภาพท 9A) ในการใชไคโตซานกบผลไมอน พบวาปรมาณของแขงทละลายน าไดของมะมวงทเคลอบผวดวยไคโตซานเพมขนชากวามะมวงในชดควบคม โดยการเคลอบผวดวยไคโตซานความเขมขน 0.5 เปอรเซนตมปรมาณของแขงทละลายน าไดนอยทสด และมปรมาณกรดทไตรเตรดไดมากทสด (อษณาและคณะ, มปป.)

4. ปรมาณกรดทไตเตรทได (TA)

ในระยะแรกของการสก ปรมาณกรดของผลกลวยทไดรบแคลเซยมอยางเดยวมนอยกวาสงทดลองอน และผลกลวยทไดรบสารละลายแคลเซยมคลอและไคโตซานความเขมขน 1.5% มปรมาณกรด

Page 32: ผลของการใช้ไคโตซานและแคลเซียมเคลือบผลต่อการหลุดร่วงของผล ...research.rmutsb.ac.th/fullpaper/2558/2558240240234.pdf ·

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ผลของการใชไคโตซานและแคลเซยมเคลอบผลตอการหลดรวงของผลกลวยหอมทองระหวางการสก

26

มากกวาความเขมขนอนๆและ ชดควบคม แตเมอผลกลวยสกเตมทแลว ปรมาณกรดของทกสงทดลองไมแตกตางกน (ภาพท 9B) 5. ความชอบและคณภาพการรบประทาน

ความชอบและคณภาพในการรบประทาน ทดสอบโดยผชม 17 คน และใหคะแนนลกษณะตางๆ โดยแบงคะแนนเปนชวง 1 3 5 7 และ9 จากนอยทสดไปถงมากทสด พบวา ผลกลวยทไดรบแคลเซยมและไคโตซาน ภาพท 7 ความแนนเนอของเปลอกบรเวณขวผล (A) และบรเวณกลางผล (B) กลวยทไดรบแคลเซยม

รวมกบไคโตซานความเขมขนตางกน 4-6 วนหลงจากไดรบสาร

A

Mid

dle

fruit

firm

ness

(N)

Frui

t ped

icel f

irmne

ss

(N)

Time (day)

B

Page 33: ผลของการใช้ไคโตซานและแคลเซียมเคลือบผลต่อการหลุดร่วงของผล ...research.rmutsb.ac.th/fullpaper/2558/2558240240234.pdf ·

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ผลของการใชไคโตซานและแคลเซยมเคลอบผลตอการหลดรวงของผลกลวยหอมทองระหวางการสก

27

ภาพท 8 ปรมาณน าในเปลอกกลวยทไดรบแคลเซยมรวมกบไคโตซานเขมขนตางกน D1-D5 เปนจ านวน

วนหลงจากไดรบสาร 0.5% ผชมมความชอบมากทสด ไดคะแนน 7 จาก 9 คะแนน โดยมความหวานและความเปรยวนอยกวาสงทดลองอน และผลกลวยทไดรบแคลเซยมและไคโตซาน 1% ไดคะแนนความชอบนอยทสด 5.5 จาก 9 คะแนน (ภาพท 10) จากการทดลองนผลกลวยทมรสจด คอมความหวานมากและเปรยวมากกวาจะไดคะแนนความชอบนอยกวาสงทดลองอน 6. การวเคราะหกจกรรมของเอนไซมทเกยวของกบการเสอมสลายของผนงเซลล

การวดกจกรรมของเอนไซม pectinmethylesterase (PME) ซงเปนเอนไซมทมบทบาทในการเสอมสลายของผนงเซลล ดวยการยอยสลายเพกตน ในเปลอกกลวยบรเวณทเปน weak zone ซงเนอเยอมความออนแอและเกดการฉกขาดเมอผลสกเตมท โดยสกดเอนไซมจากเนอเยอของเปลอกกลวยบรเวณดงกลาว พบวา กจกรรมของเอนไซม PME เพมขนเมอกลวยสกในทกสงทดลอง โดยในวนท 5 หลงจากไดรบสาร ผลกลวยทไดรบแคลเซยมอยางเดยวมกจกรรมของเอนไซมสงสด รองลงมาเปนชดควบคม (ภาพท 11) กลวยทไดรบแคลเซยมและไคโตซานทงสามความเขมขนมกจกรรมของเอนไซมไมแตกตางกน ซงสอดคลองกบลกษณะการหลดรวงของผลกลวยหอมทมการหลดรวงในทกสงทดลอง เมอผลสกเตมท เนองจากผลของการท างานของเอนไซมดงกลาว แตในวนท 4 ซงผลกลวยเพงเรมสกนน ผลทไดรบ

Wat

er c

onte

nt (%

)

Time (day)

Page 34: ผลของการใช้ไคโตซานและแคลเซียมเคลือบผลต่อการหลุดร่วงของผล ...research.rmutsb.ac.th/fullpaper/2558/2558240240234.pdf ·

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ผลของการใชไคโตซานและแคลเซยมเคลอบผลตอการหลดรวงของผลกลวยหอมทองระหวางการสก

28

แคลเซยมและไคโตซานไมมการหลดรวงของผล จากการทดลองของ Imsabai (2004) พบวาในผลกลวยหอมขณะทผลสก กจกรรมของเอนไซม PME ในเนอเยอเปลอกกลวยบรเวณทผลหลดรวง กมกจกรรมเพมขน และลดลงเมอผลสกเตมท กจกรรมของเอนไซมดงกลาวอาจมอทธพลรวมกบปจจยอนในการท าใหเนอเยอบรเวณ “weak zone” ฉกขาด เมอผลกลวยหอมสกเตมท และไคโตซานอาจมผลในการลดกจกรรมของเอนไซม ท าใหผลรวงชาลงได

ภาพท 9 ปรมาณของแขงทละลายน าได (A) และปรมาณกรดทไตเตรทได (B) ของเนอกลวยจากผลท

ไดรบแคลเซยมรวมกบไคโตซานเขมขนตางกน 4-6 วนหลงจากไดรบสาร

A

B

Page 35: ผลของการใช้ไคโตซานและแคลเซียมเคลือบผลต่อการหลุดร่วงของผล ...research.rmutsb.ac.th/fullpaper/2558/2558240240234.pdf ·

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ผลของการใชไคโตซานและแคลเซยมเคลอบผลตอการหลดรวงของผลกลวยหอมทองระหวางการสก

29

ภาพท 10 คะแนนความชอบและคณภาพในการรบประทานในวนทผลสก ใหระดบคะแนน 1,3,5,7,9 ตามล าดบจากนอยไปมากคะแนนโดยประเมนลกษณะดงน

1= ความชอบ 6= ความหวาน 2= สเปลอก 7= ความเปรยว 3= สเนอ 8= ความฝาด 4= กลนหอม 9= กลนและรสชาตผดปกต 5= เนอสมผส

คะแน

นคณ

ภาพใ

นการ

รบปร

ะทาน

ลกษณะทใชในการประเมน การประเมน

Page 36: ผลของการใช้ไคโตซานและแคลเซียมเคลือบผลต่อการหลุดร่วงของผล ...research.rmutsb.ac.th/fullpaper/2558/2558240240234.pdf ·

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ผลของการใชไคโตซานและแคลเซยมเคลอบผลตอการหลดรวงของผลกลวยหอมทองระหวางการสก

30

ภาพท 11 กจกรรมของเอนไซม pectinmethylesterase (PME) ในเปลอกกลวยบรเวณ weak zone

หลงจากไดรบแคลเซยมและไคโตซานเขมขนตางกนเปนเวลา 1 4 (กลวยสก) และ 5วน (สกมากขนกอนผลรวง)

การทดลองท 3 การศกษาผลของไคโตซานและแคลเซยมตอการเปลยนแปลงทางกายวภาคของเนอเยอบรเวณทท าใหเกดการหลดรวงของผล

เนอเยอของเปลอกกลวยบรเวณทผลหลดรวงไมใช abscission zone แตเปนเนอเยอทออนแอและเกดการฉกขาด ท าใหเปลอกบรเวณนนขาดออกรอบผลกลวย ผลกลวยหอมทองจงหลดออกจากขวผล ซงแตกตางจากการรวงของผลไมอนทมรอยแยกระหวางขวผล ท าใหผลหลดโดยมขวผลตดไปดวย เมอตดเนอเยอบรเวณทเกดรอยขาด กอนทผลจะหลดรวง พบลกษณะของเซลลทมขนาดใหญ และผนงเซลลบาง เปนแนว ตงแตวนแรกของการทดลอง และเมอผลเรมสก (4 วน หลงจากไดรบสาร) พบรอยแยกของเซลลในทกสงทดลอง ดงนน เมอผลสกเตมทจงมการหลดรวง และไมพบลกษณะการแยกตวของชนเซลลแบบใน abscission zone (ภาพท 12-20)

Pect

inm

ethy

leste

rase

act

ivity

(u

nit)

Time (day)

Page 37: ผลของการใช้ไคโตซานและแคลเซียมเคลือบผลต่อการหลุดร่วงของผล ...research.rmutsb.ac.th/fullpaper/2558/2558240240234.pdf ·

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ผลของการใชไคโตซานและแคลเซยมเคลอบผลตอการหลดรวงของผลกลวยหอมทองระหวางการสก

31

ภาพท 12 แนว “weak zone”ซงมเซลลขนาดใหญและผนงเซลลคอนขางบางในผลกลวยทยงไมสก ภาพท 13 เซลลปกตของเปลอกกลวยบรเวณทจะเกดการขาด 4 วนหลงจากไดรบแคลเซยมคลอไรด 4%

Page 38: ผลของการใช้ไคโตซานและแคลเซียมเคลือบผลต่อการหลุดร่วงของผล ...research.rmutsb.ac.th/fullpaper/2558/2558240240234.pdf ·

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ผลของการใชไคโตซานและแคลเซยมเคลอบผลตอการหลดรวงของผลกลวยหอมทองระหวางการสก

32

ภาพท 14 ชนเซลล บรเวณ “weak zone”ของเปลอกกลวย 4 วนหลงจากไดรบแคลเซยมและไคโตซาน 1%

Page 39: ผลของการใช้ไคโตซานและแคลเซียมเคลือบผลต่อการหลุดร่วงของผล ...research.rmutsb.ac.th/fullpaper/2558/2558240240234.pdf ·

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ผลของการใชไคโตซานและแคลเซยมเคลอบผลตอการหลดรวงของผลกลวยหอมทองระหวางการสก

33

ภาพท 15 รอยแยกของเซลลเปลอกกลวยบรเวณ “weak zone” 4 วนหลงจากไดรบแคลเซยมและไคโตซาน 1.5%

ภาพท 16 การเปลยนแปลงของเซลลบรเวณ “weak zone” ของเปลอกกลวยในชดควบคม 4 วน

หลงจากเรมทดลอง ภาพท 17 รอยแยกของเซลลบรเวณ “weak zone”ในเปลอกกลวย 5 วนหลงจากไดรบแคลเซยม 4%

Page 40: ผลของการใช้ไคโตซานและแคลเซียมเคลือบผลต่อการหลุดร่วงของผล ...research.rmutsb.ac.th/fullpaper/2558/2558240240234.pdf ·

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ผลของการใชไคโตซานและแคลเซยมเคลอบผลตอการหลดรวงของผลกลวยหอมทองระหวางการสก

34

ภาพท 18 รอยแยกของเซลลบรเวณ “weak zone”ในเปลอกกลวย 5 วนหลงจากไดรบแคลเซยมและไค

โตซาน 0.5% ภาพท 19 รอยแยกของเซลลบรเวณ “weak zone”ในเปลอกกลวยชดควบคม 5 วนหลงจากเรมทดลอง

Page 41: ผลของการใช้ไคโตซานและแคลเซียมเคลือบผลต่อการหลุดร่วงของผล ...research.rmutsb.ac.th/fullpaper/2558/2558240240234.pdf ·

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ผลของการใชไคโตซานและแคลเซยมเคลอบผลตอการหลดรวงของผลกลวยหอมทองระหวางการสก

35

ภาพท 20 รอยแยกของเซลลบรเวณ “weak zone”ในเปลอกกลวยเมอผลสกเตมท 6 วนหลงจากไดรบ

แคลเซยและไคโตซาน 1.5%

สรปผลการทดลอง การใหแคลเซยมคลอไรด 4 % รวมกบไคโตซานชนดโพลเมอร 85-90% DD pH 5.5 ความ

เขมขน 0.5 % ใหผลในทางทดทงตอการสก และการหลดรวงของผล และท าใหผลกลวยมแรงตานการหลดรวงเพมขน (20.39 นวตน) แตกตางทางสถตกบชดควบคมซงมแรงตานเพยง 18.6 นวตน เมอผลสกเตมท (d6) แคลเซยมและไคโตซาน 1.5% ท าใหแรงตานเพมขน จงท าใหผลรวงนอยลงเพยง 2.32% แตกตางทางสถตกบชดควบคม ซงผลรวงถง 40.16% ในท านองเดยวกน กมกจกรรมของเอนไซม PME ทมบทบาทส าคญในการสลายตวของผนงเซลล ลดลง ผลกลวยทไดรบแคลเซยมและไคโตซานทกสงทดลองมการสกเปนปกต โดยลกษณะคณภาพหลงการเกบเกยวตางๆ ไมมผลตอการยอมรบ (TSS, TA ความแนนเนอ) และผบรโภคชอบผลทไดรบแคลเซยมและไคโตซาน 0.5% มากทสด ผลการทดลองเหลานบงชวา แคลเซยมผสมกบไคโตซาน เขมขน 0.5 และ 1.5 % มผลตอการหลดรวงของผลกลวยหอมขนอยกบระยะการสก และการหลดรวงเกดจาก เนอเยอบรเวณ “weak zone” เกดการแยกตว

Page 42: ผลของการใช้ไคโตซานและแคลเซียมเคลือบผลต่อการหลุดร่วงของผล ...research.rmutsb.ac.th/fullpaper/2558/2558240240234.pdf ·

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ผลของการใชไคโตซานและแคลเซยมเคลอบผลตอการหลดรวงของผลกลวยหอมทองระหวางการสก

36

เอกสารอางอง

จรงแท ศรพานช. 2549. ชววทยาหลงการเกบเกยวและการวายของพช. นครปฐม : โรงพมพศนย สงเสรมและฝกอบรมการเกษตรแหงชาต.

ชลธชา เชยวชาญ, เสาวรส ปราบมนตร และล าแพน ขวญพล. 2554. ผลของการใชสารเคลอบผวไคโตซานตอคณภาพและการเกบรกษาของผลมะเขอเทศพนธสดา [Online]. Available:

http://www.phtnet.org/download/phticseminar/734.pdf (10/04/2558) เบญจมาศ ศลายอย. 2558. กลวย. ส านกพมพมหาวทยาลยเกษตรศาสตร. กรงเทพฯ. 511 น. ประภสสร สรวฒนาวรรณ. 2552. ไคตอน-ไค”ตซาน. กลมวจยอตสาหกรรมเทคโนโลยชวภาพ. [Online].

Available: https//:www.gpo.or.th/rdi/htm/chitin.html [วนท 22 พฤศจกายน 2557]. นรนาม. 2558. “กลวยหอมทองบมสดขดราคาพง100% “หนองเสอ" เมองปทมอนดบ1ปอนโมเดรนเท

รด-เซเวนฯ”. http://money.sanook.com/307967/ [Online available] 22 ส.ค. 2558. มยร กระจายกลาง. 2551. การใชไคโตซานตอคณภาพหลงการเกบเกยวของผลกลวยไข.

พมพครงท 3. ศนยนวตกรรมเทคโนโลยหลงการเกบเกยวและมหาวทยาลยเกษตรศาสตร. กรงเทพฯ.

รฐ พชญางกร 2547. สมบตทส าคญของไคโตซานในการเลอกใชส าหรบเพาะเลยงกลวยไม. เอกสาร ประกอบการสมมนา “การใชไคโตซานในไมดอก”วนท 29-30 เมษายน 2547 ณ อาคาร สถาบนวจยโลหะและวสด จฬาลงกรณมหาวทยาลย, กรงเทพฯ.

สมคร แกวสกแสง. 2552. การควบคมคณภาพหลงการเกบเกยวของผลลองกองดวยไคโตซานโดย การฉดพนกอนการเกบเกยว. [Online]. Available http://www.pt.tsu.ac.th/rdi/ConAll/POSTER19/P75.pdf (21/02/2558)

ส านกงานสหกรณจงหวดเพชรบร มปป.การปลกกลวยหอมทอง [online]. Available : http://webhost.cpd.go.th/petchburi/download/km/ [ 24 June 13]

สทธวลย สทา. 2542. ผลของการเคลอบผวดวยไคโตซานตอการชะลอการสก. วทยานพนธมหาบณฑต มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร. 130 น.7

อษณา ไตรนอก, เบญจวรรณ ชตชเดช, ศรพร เรยบรอย และประสทธ ชตชเดช มปป. ผลของไคโตซานตอคณภาพหลงการเกบเกยวและอายการเกบรกษา ของมะมวงพนธมหา ชนก [Online]. Available: http://www.journal.msu.ac.th/upload/articles/article122_9753.pdf (4/05/2558)

Aghdam,M. S., M., B., Hassanpouraghdam, G., Paliyath,B., Farmani. 2012. The language of calcium in postharvest life of fruits, vegetables and flowers. Scientia Horticulturae 144: 102–115.

Page 43: ผลของการใช้ไคโตซานและแคลเซียมเคลือบผลต่อการหลุดร่วงของผล ...research.rmutsb.ac.th/fullpaper/2558/2558240240234.pdf ·

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ผลของการใชไคโตซานและแคลเซยมเคลอบผลตอการหลดรวงของผลกลวยหอมทองระหวางการสก

37

Aghdam, M.S., A.Y., Dokhaniehb, H. Hassanpour, J.R. Fard. 2013. Enhancement of antioxidant capacity of cornelian cherry (Cornus mas) fruit by postharvest calcium treatment. Scientia Horticulturae 161: 160–164.

Amnuaysin, N., M.L. Jones,K. Seraypheap.2012. Changes in activities and gene expression of enzymes associated with cell wall modification in peels of hot water treated bananas. Scientia Horticulturae 142 : 98-104.

Irfan, P.K.; Keshava Prakash, V. M. N; Ravi, R. & Kudachikar, V. B. (2013). Calcium chloride extends the keeping quality of fig fruit (Ficus carica L.) duringstorage and shelf-life. Postharvest biology and technology, 82, 70–75.

Baldry, J., Coursey, D.G., Howard, G.E., 1981. The comparative consumer acceptability of triploid banana fruit. Trop. Sci. 23 : 33–66.

Barker, A.V., D.J, Pilbeam. 2007. Handbook of Plant Nutrition. CRC Press, Boca Raton, FL.

Bautista-Ba˜nos, S., A.N. Hernández-Lauzardo, M.G Velázquez-del Valle, M. Hernández-López, , E. Ait- Barka, E. Bosquez-Molina, C. L. Wilson, 2006. Chitosan as a potential natural compound to control pre and postharvestdiseases of horticultural commodities. Crop Prot. 25: 108–118.

Bell, A., A. Habbard and J.C. Liu 1998. Effect of chitin and chitosan on the incidence and severity of Fusarium Yellows of Celery. Plant Disease. 82 : 322-328.

Bittelli, M., M. Flury, G.S. Campbell and E.J. Nichols. 2001. Reduction of transpiration through

foliar application of chitosan . Agricultural and Forest Meteorology. 107(3): 167-175.

Baldry, J., Coursey, D.G., Howard, G.E., 1981. The comparative consumer acceptability of triploid banana fruit. Trop. Sci. 23 : 33–66.

Brett, C. and K. Waldron. 1990. Physiology and Biochemistry of Cell Walls. Unwin Hyman, London. p. 39-44.

Cabrera, J. C., J. Messiaen, P. Cambier and C.P. Van. 2006. Size, acetylation and concentration of chitooligosaccharide elicitors determine the switch from defence involving PAL activation to cell death and water peroxide production in Arabidopsis cell suspensions. Physiologia Plantarum, 127: 44- 56.

Chien, P.J., F. Sheu, F.H. Yang. 2007. Effects of edible chitosan coating on qualityand shelf life of sliced mango fruit. J. Food Eng. 78: 225–229.

Collmer, A., Reid, J.L., Mount, M.S., 1988. Assay methods for pectic enzymes. In: Wood, W.A., Kellogg, S.T. (Eds.), Methods in Enzymology, vol. 161. Academic Press, San Diego, pp. 329–335.

Page 44: ผลของการใช้ไคโตซานและแคลเซียมเคลือบผลต่อการหลุดร่วงของผล ...research.rmutsb.ac.th/fullpaper/2558/2558240240234.pdf ·

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ผลของการใชไคโตซานและแคลเซยมเคลอบผลตอการหลดรวงของผลกลวยหอมทองระหวางการสก

38

Deng, Y., Y. Wu and Y. Li. 2005. Changes in firmness, cell wall composition and cell wall hydrolases of grapes stored in high oxygen atmospheres. Food Research International 38: 769–776.

Devlieghere, F., A. Vermeulen, J. Debevere. 2004. Chitosan: antimicrobial activity,interactions with food components and applicability as a coating on fruit andvegetables. Food Microb. 21: 703–714.

Esguerra, E. B.; Hilario D.C.R. & Absulio, W.L. (2009). Control of Finger Drop in ‘Latundan’ Banana (Musa acuminata AA Group) with Preharvest Calcium Spray. Acta horticulturae 837: 167-169.

Figueroa C.R. M. C. Opazo, V. Patricia, A. Osvin D. Mariana M. A. Moya-Leon. 2012. Effect of postharvest treatment of calcium and auxin on cell wall composition and expression of cell wall-modifying genes in the Chilean strawberry (Fragaria chiloensis) fruit. Food Chemistry 132: 2014–2022.

Hadrami, A.,E., L., R., Adam, I., E., Hadrami, F., Daayf. 2010. Chitosan in Plant Protection. Mar. Drugs. 8:968-987.

Hadwiger, L.,A. 2013. Multiple effects of chitosan on plant systems: Solid science or hype. Plant Science. 208:42-49.

Han, C.,Y. Zhao, S.W. Leonard, M.G. Traber. 2004. Edible coatings to improve storability and enhance nutritional value of fresh and frozen strawberries (Fra-garia × ananassa) and raspberries (Rubus ideaus). Postharvest Biol. Technol. 33: 67–78.

Hern´andez-Mu˜noz, P., E., Almenar, M.,J.,Ocio, R., Gavara. 2006. Effect of calcium dips and chitosan coatings on postharvest life of strawberries (Fragaria x ananassa). Postharvest Biol. And Technol. 39 : 247-253.

Holba, I. J.b, B. Balla, A. Vamosa, J.M. Gall. 2012. Influence of preharvest calcium applications, fruit injury, and storage atmospheres on postharvest brown rot of apple. Postharvest Biol.Technol. 67: 29–36.

Imsabai, W., S. Ketsa, W.G. van Doorn. 2006. Physiological and biochemical changes during banana ripening and finger drop. Postharvest Biol. And Technol. 39 : 211-216.

Irfan, P.K, V. Vanjakshic, M.N. Keshava Prakash, R. Ravi, V.B. Kudachikar. 2013. Calcium chloride extends the keeping quality of fig fruit (Ficus carica L.) during storage and shelf-life. Postharvest Biol. And Technol. 82 : 70-75.

Jiang, Y., Y. Li. 2001. Effects of chitosan coating on postharvest life and quality oflongan fruit. Food Chem. 73: 139–143.

Jitareerat, P.,S. Paumchai, S. Kanlayanarat and S. Sangchote. 2007. Effect of Chitosan on ripening, enzymatic activity, and disease development in mango

Page 45: ผลของการใช้ไคโตซานและแคลเซียมเคลือบผลต่อการหลุดร่วงของผล ...research.rmutsb.ac.th/fullpaper/2558/2558240240234.pdf ·

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ผลของการใชไคโตซานและแคลเซยมเคลอบผลตอการหลดรวงของผลกลวยหอมทองระหวางการสก

39

(Mangifera indica) fruit. New Zealand Journal of Crop and Horticultural Science, 35: 211-218.

Jitprakong, M., J. Changsiriporn. 2011. Effects of chitosan on postharvest quality and shelf life of banana fruit. TIChE International Conference 2011. November 10-11,2011, Songkhla Thailand.

Jongsri, P., T. Wangsomboondee P. Rojsitthisak and K. Seraypheap. 2016. Effect of molecular weights of chitosan coating on postharvest quality and physicochemical characteristics of mango fruit. LWT-Food Science and Technology 73: 28-36.

Lin W., X. Hu, W. W. Zhang, J. Rogers, W. Cai . 2005.Hydrogen peroxide mediates defence responses induced by chitosans of different molecular weights in rice. Journal of plant physiology, 162, 8937-8944.

Liu, J., S.Tian, X. Meng, Y. Xu. 2007. Effects of chitosan on control of postharvest diseases and physiological responses of tomato fruit. Postharvest Biol. And Technol. 44 : 300-306.

Liu, K., J. Liu, H. Li, C. Yuan, J. Zhong and Y. Chen. 2016 Influence of postharvest citric acid and chitosan coating treatment onripening attributes and expression of cell wall related genes incherimoya (Annona cherimola Mill.) fruit. Scientia Horticulturae 198: 1–11.

Madani, B., T. Mahmud, M. Muda, R.B. Alan, K. Jugah Kadir, Y. Awang, A. Tayebimeigooni and R.S.Taha. Effect of pre-harvest calcium chloride applications on fruit calcium level and post-harvest anthracnose disease of papaya. Crop Protection 55: 55-60.

Marriott, J., 1980. Bananas-physiology and biochemistry of storage and ripening for optimum quality. CRC Crit. Rev. Food Sci. Nutr. 13 : 41-88.

Muzzarelli, R. A. A., J. Boudrant, D. Meyer, N. Manno, M DeMarchis and M.G. Paoletti. 2012. Current views on fungal chitin/chitosan, human chitinases, food preservation, glucans, pectins and inulin: A tribute to Henri Braconnot, precursor of the carbohydrate polymers science on the chitin bicentennial. Carbohydrate Polymers. 87: 995–1012.

New, S., Marriott, J., 1983. Factors affecting the development of ‘finger drop’ in bananas after ripening. J. Food Technol. 18: 241–250.

Ochoa-Velasco, C.E., J.A. Guerrero-Beltŕan. 2014. Postharvest quality of peeled prickly pear fruit treated with acetic and chitosan. Postharvest Biol.Technol. 92: 139–145.

Payasi, A., Sanwal, G.G., 2003. Pectate lyase activity during ripening of banana fruit. Phytochemistry 63: 243–248.

Page 46: ผลของการใช้ไคโตซานและแคลเซียมเคลือบผลต่อการหลุดร่วงของผล ...research.rmutsb.ac.th/fullpaper/2558/2558240240234.pdf ·

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ผลของการใชไคโตซานและแคลเซยมเคลอบผลตอการหลดรวงของผลกลวยหอมทองระหวางการสก

40

Paull, R.E., 1996. Ethylene, storage and ripening temperatures affect Dwarf Brazilian banana finger drop. Postharvest Biol. Technol. 8 : 65–74.

Pen, L.T., Y.M.Jiang. 2003. Effects of chitosan coating on shelf life and quality of fresh-cut Chinese water chestnut, Lebensm.-Wiss.U.-Technol. 36 : 359-364.

Prayurawong, A., 1999. Effect of temperature and relative humidity on ripening and finger drop of ‘Kluai Khai’ (Musa AA Group). M.S.Thesis. Kasetsart University, Bangkok (in Thai with English abstract).

Qi, H., H. Wenzhong, J. Aili, T. Mixia, L. Yingqiu. 2011. Extending shelf-life of Fresh-cut ‘Fuji’ apples with chitosan-coatings. Innovative Food Sci.ence Emerg.Technol.12: 62–66.

Romanazzi, G., F. Nigro, A. Ippolito. 2003. Short hypobaric treatments potentiatethe effect of chitosan in reducing storage decay of sweet cherries. PostharvestBiol. Technol. 29: 73–80.

Ross, G.S., R.J. Redgwell and E.A. MacRae. 1993. Kiwifruit 𝞫-galactosidase : isolation and activity againts specific fruit cell wall polysaccharides. Planta 189 : 499-506.

Semple, A.J., Thompson, A.K., 1988. Influence of the ripening environment on the development of finger drop in bananas. J. Sci. Food Agric. 46 : 139–146.

Seymour, G.B., 1993. Banana. In: Seymour, G.B., Taylor, J.E., Tucker, G.A. (Eds.), Biochemistry of Fruit Ripening. Chapman & Hall, London,pp. 83–106.

Shahidi, F., J. K. V. Arachchi and Y. Jeon. 1999. Food applications of chitin and chitosan. Trends in Food Science and Technology, 10: 37-51.

Smith, N. J. S., G. A. Tucker and J. Jeger. 1989. Softening and cell wall changes in bananas and plaintains. Aspects of Applied Biology 20: 57-65.

Sugar, D., S. Bsile. 2011. Orchard calcium and fungicide treatments mitigate effects of delayed postharvest fungicide applications for control of postharvest decay of pear fruit. Postharvest Biol.Technol. 60: 52–56.

Suvannasara R., S. Boonlertnirun. 2013. Studies on appropriate chitosan type and optimum concentration on rice seed storability. ARPN Journal of agricultural and biological science. 8(3 ): 296-300.

Trotel-Aziz, P., M. Couderchet, G. Vernet and A. Aziz. 2006. Chitosan stimulates defense reactions in grapevine leaves and inhibits development of Botrytis cinerea. European Journal of Plant Pathology, 114: 405-413.

Wang, Y., X. Xie, L.E. Long. 2014. The effect of postharvest calcium application in hydro-cooling water on tissue calcium content, biochemical changes, and quality attributes of sweet cherry fruit. Food Chemistry 160: 22–30.

Page 47: ผลของการใช้ไคโตซานและแคลเซียมเคลือบผลต่อการหลุดร่วงของผล ...research.rmutsb.ac.th/fullpaper/2558/2558240240234.pdf ·

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ผลของการใชไคโตซานและแคลเซยมเคลอบผลตอการหลดรวงของผลกลวยหอมทองระหวางการสก

41

Win, N., K., K., P., Jitareerat, S. Kanlayanarat, S., Sangchote. Effects of cinnamon extract, chitosan coating, hot water treatment and their combinations on crown rot disease and quality of banana fruit. Postharvest Biol. Technol. 45 : 333–340.

Xing, Y., L. Xihong, Q.Xu, J. Yun, Y. Lu, y. Tang. 2011. Effect of chitosan coating enriched with cinnamon oil on qualitative properties of sweet pepper ( Capsicum annuum L.). Food Chem. 124 : 1443-1450.

Yin, H., X., Zhao, Y., Du. 2010. Oligochitosan: A plant diseases vaccine. Carbohydrate Polymers 82: 1–8.

Yueming, J., L.Yuebiao. 2001. Effects of chitosan coating on postharvest life and quality of longan fruit. L. Food Chemistry. 73:139-143.

Yueming, J., L. Jianrong, J. Weibo. 2005. Effects of chitosan coating on shelf life of cold-stored litchi fruit at ambient temperature. Lebensm.-Wiss.U.-Technol. 38 : 757-761.

Zhang, H. R., Li, W., Liu. 2011. Effects of chitin and its derivative chitosan on postharvest decay of fruits. Int. J. Mol. Sci. 12: 917-934.

Zhang, Y., M. Zhang and Y. Huqing. Postharvest chitosan-g-salicylic acid application alleviates chilling injury and preserves cucumber fruit quality during cold storage. Food Chemistry 174: 558–563.

Page 48: ผลของการใช้ไคโตซานและแคลเซียมเคลือบผลต่อการหลุดร่วงของผล ...research.rmutsb.ac.th/fullpaper/2558/2558240240234.pdf ·

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ผลของการใชไคโตซานและแคลเซยมเคลอบผลตอการหลดรวงของผลกลวยหอมทองระหวางการสก

42

Out put ทไดจากโครงการน Proceedings book of 12th International Conference of the European Chitin

Society and 13th Tnternational Conference on Chitin and Chitisan Advances in Chitin Science Vol. XVI

Postharvest application of chitosan and calcium mixture on ‘Hom

Thong’ banana

(Musa acuminata, AAA group) ripening and finger drop

Laongsri Sirikesorn

1*, Suchada Boonlertnirun

1

1Faculty of Agricultural Technology and Agro-industry, Rajamangala University of Technology

Suvarnabhumi, Phranakhon Sri Ayutthaya 13000, Thailand

*Corresponding Email:[email protected], [email protected]

ABSTRACT

‘Hom Thong’ banana fruit (AAA group) exhibited 100% finger drop when they

were fully ripe, that limited the marketability of the cultivars. This study investigates the

composite effect of chitosan (DP ≈ 2790, DA 10-15%) at the concentrations of 0, 0.5, 1

and 1.5% mixed with calcium chloride (4%) on the banana finger drop and ripening. The

experiment was conducted in a laboratory during December 2014 to January 2015 using

Completely Randomized design with 4 treatments and non treated as a control. At

commercial maturity, the hands (pedicel) were twice dipped for 10 min each in chitosan-

calcium mixture (CSC). Finger drop occurred once the fruits reached the full yellow color

which was about 5 to 6 days after harvest. CSC of 0.5 % showed the most positive effects

on ripening and finger drop and increased force resistance to finger drop of banana fruit.

It was (20.39 N), significant difference from control (17.16 N) at early ripe stage (d4) and

also did in CSC of 1.5% (18.6 N). At the late ripe stage (d6), it was found that the CSC of

1.5% increased force resistance to finger drop while the incidence of finger drop (2.32%)

were significantly defferent decreased when compared to the control (40.16%). Ripening

of the fruit with CSC proceeded normally and there was no effect on sensory quality

(TSS, TA, firmness) at the ripe stage. The present data indicate that CSC of 0.5 or 1.5%

might be effective response for the finger drop, depend on the ripe stage.

KEYWORDS

finger drop, ‘Hom Thong’ banana, postharvest application, chitosan, calcium chloride

----------------------------------------------------------- List of abbreviations: CSC = chitosan-calcium mixture; DP = degree of polymerization; DA = degree of acetylation;

DD = degree of deacetylation

Page 49: ผลของการใช้ไคโตซานและแคลเซียมเคลือบผลต่อการหลุดร่วงของผล ...research.rmutsb.ac.th/fullpaper/2558/2558240240234.pdf ·

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ผลของการใชไคโตซานและแคลเซยมเคลอบผลตอการหลดรวงของผลกลวยหอมทองระหวางการสก

43

INTRODUCTION

Banana is an economically important fruit for local and export markets worldwide

and is a climacteric fruit which ripen rapidly and soften after harvest [1]. When they reach

fully ripe stage, the so call ‘finger drop’occur. Finger drop is a physiological disorder

wherein ripe fruits easily dislodge from the hand due to weakening and softening of peel

at the pedicel during ripening [2][3]. This incidence is typical in late ripening process for

some cultivar such as ‘Dwarf Brazilian’[4] and ‘Kluai Hom Thong’ (AAA group) [5].

Finger drop has also been reported in the triploid Cavendish AAA Group [3] and

tetraploids as well [6]. Susceptibility varies widely among cultivars. Both hand with

missing finger and finger without pedicel were reduced commercial value hence the need

to control finger drop.

Chitosan is a natural compound similar to cellulose. It has been widely used for

coating of fruits and vegetables due to its capacity of inhibit growing of many pathogenic

microorganisms [7][8]. Chitosan can form a semipermeable film that regulates the gas

exchange and reduces transpiration loses and fruit ripening is slowed down [7]. Chitosan

activates several defense processes in the host tissue, acts as a water-binding agent and

inhibits various enzymes [9][10][11]. The effect of coating in combination with 1%

chitosan Cacl2 and ascorbic acid on minimally process apple slices showed higher

firmness than non coated apple and also did in only chitosan at 1% content treated apple

which showed constant firmness throughout 8 days of storage [12]. Until now, chitosan

has been used to reduce water loss of longan fruit [13] and extend shelf life of

strawberries [14]. More-over, beneficial effects on fresh-cut fruits by chitosan coating

were reported in sliced mango [15] and peeled prickly pear [16]. Calcium has been reported to maintain cell wall integrity and changing the physical

properties of the cell membrane, this can be improved fruit texture [17]. The improved

stem-end peel firmness is probably due to calcium serving as an intermolecular bonding

agent that stabilized the pectin protein complex of the middle lamella. Postharvest

application of calcium in sweet pepper fruit can be delaying the ripening and softening

[18] and also maintained fruit firmness in fig fruits [19]. Recently, [20] reported that the

4% calcium chloride treatment in banana fruit showed the lowest incident of finger drop.

In this study, the effect of chitosan in combination with calcium chloride in

controlling finger drop and sensory quality were determined.

EXPERIMENTAL

1. Plant material and treatments

Banana fruit ‘Hom Thong’ (Musa acumunata, AAA group) were harvested at

commercial maturity. The fruits were placed in airy plastic box and immediately transport

to the laboratory within 30 minute. Hands were selected for uniformity of size and color

and cleaned in a solution of 100µLL-1

chlorine (Clorox). The hands were then dipped in

imidazole for 1min to control crown rot that would affect the data gathering on finger

drop incidence. After air dry, fruits were dipped in 500 mgL-1

ethephon ( 52% a.i.) for

uniform ripening and then dried at ambient temperature (29–30 oC). Polymeric chitosan

solution with 85-90% DD was used. Fruits were randomly distributed into five groups

and each group was assigned to one of five treatments. The treatments consisted of

immersing fruits for 1 min each in chitosan at the concentration of 0, 0.5, 1 and 1.5%

mixed with 4% calcium chloride (CaCl2). Ripening were allowed to occur at 25±2 oC.

Page 50: ผลของการใช้ไคโตซานและแคลเซียมเคลือบผลต่อการหลุดร่วงของผล ...research.rmutsb.ac.th/fullpaper/2558/2558240240234.pdf ·

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ผลของการใชไคโตซานและแคลเซยมเคลอบผลตอการหลดรวงของผลกลวยหอมทองระหวางการสก

44

The hands were monitored daily for finger drop, force, resistance to finger drop, and

sensory quality for 8 days after harvest.

2. Finger drop in hands of banana

The method was modified from [3]. A hand of banana was held at 15 cm above a

table for 10 s, and the number of dislodged fingers was recorded, and expressed as a

percentage of total number of fingers on the hand.

3. Resistance to finger drop

Banana fruit was inserted in a hole and held by a big clip, connected to a weight. As

the fruit was pulled, the piston of the weight and a marker moved together. The marker

stopped when the pedicel broke. The force at the moment of rupture was indicated on the

marker. The resistance to finger drop was expressed in newton (N).

4. Peel water content at the rupture area

Peel at the rupture area of banana fruit was collected, weighed and oven-dried at

60°C for at least 5 days, until the weight did not change. The percentage of water content

was calculated as follow:

(Fresh weight – Dry weight)

Water content (%) = x 100

Fresh weight

5. Peel color and firmness at the rupture area

Peel color was measured in the middle of the fruit, using a Chroma-meter CR-300

series (Minolta, Japan) with 10 mm viewing aperture. The instrument was calibrated

using a white reference tile and a values were recorded. Firmness was measured on one

side, at the rupture area of a fruit. The penetrometer (Chatillon and Sons, Kew Gardens,

NY) was equipped with a 5 mm probe penetrating 5 mm into the fruit.

6. Total soluble solids (TSS) and titratable acidity (TA)

TSS content of the pulp juice, was measured with a hand refractometer (Atago,

Tokyo, Japan) and calibrated with distilled water. TA content of the pulp was determined

by titrating the pulp juice with 0.1 N NaOH using 1% phenolphtalein as an indicator and

expressed as percentage of malic acid.

7. Statistical analysis

Using a SAS package, the data were treated by analysis of variance, calculating the

DMRT between means, determined at the 5% level. Data were the average five

replications±standard error (S.E.). All experiments were repeated once or twice at later

dates.

RESULTS AND DISCUSSION

Page 51: ผลของการใช้ไคโตซานและแคลเซียมเคลือบผลต่อการหลุดร่วงของผล ...research.rmutsb.ac.th/fullpaper/2558/2558240240234.pdf ·

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ผลของการใชไคโตซานและแคลเซยมเคลอบผลตอการหลดรวงของผลกลวยหอมทองระหวางการสก

45

A. Peel color, Peel firmness, TSS and TA

In order to characterize fruit ripening stage, peel color, firmness, TSS and TA were

daily determined. The a value at the middle of the fruit increased in all samples

throughout the experiment (Fig.1 A). Peel yellowing was observed while a value

changed from minus to plus value. The increase in a value was associated with increased

visible peel yellowing.

Fig. 1 Effect of 0, 0.5, 1, or 1.5% chitosan mixed with 4% calcium chloride (CSC 0, CSC

0.5, CSC 1, and CSC 1.5 respectively) coating on a value of peel color (A) and peel

firmness (B). Time is days after harvest, d4 is time point which the peel had been mostly

yellow. Data are mean ± S.E. of five replication.

a V

alu

e P

eel

firm

nes

s (k

g)

Time (day)

-2

0

2

4

6

8

10

12

D4 D5 D6

CSC 0 CSC 0.5

CSC 1 CSC 1.5

control

0.0

0.2

0.4

0.6

0.8

1.0

1.2

1.4

1.6

1.8

D4 D5 D6

CSC 0 CSC 0.5

CSC1 CSC 1.5

control

A

B

Time (day)

Page 52: ผลของการใช้ไคโตซานและแคลเซียมเคลือบผลต่อการหลุดร่วงของผล ...research.rmutsb.ac.th/fullpaper/2558/2558240240234.pdf ·

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ผลของการใชไคโตซานและแคลเซยมเคลอบผลตอการหลดรวงของผลกลวยหอมทองระหวางการสก

46

Application of 4% CaCl2 showed the highest increment of a value on the fourth day

(at that time, fruit were at the table ripe stage) and steadily increased onwards, it was

significantly differ from others while the CSC 1% treated fruits still have minus a value.

Delay color development in fruits has been reported by the slow rate of chlorophyll

degradation of peel tissue [21]. However, it did not affect ripening of the fruit which was

likewise work of [20] who found that application of 4% CaCl2 could not be affected

‘Latundan’ banana ripening. Initially ripe stage, the firmness of CSC treated fruits were

significantly different higher than control. The peel firmness were then decreased and

there are no differences in all samples at nearly late ripe stage (Fig.1 B).

Fig. 2 Percentage of fruit pulp total soluble solids for 0, 0.5, 1, or 1.5% chitosan mixed

with 4% calcium chloride (CSC 0, CSC 0.5, CSC 1, and CSC 1.5 respectively) treated

fruits. Time is days after harvest, d4 is time point which the peel had been mostly yellow.

Data are mean ± S.E. of five replication.

The role of chitosan on extending fruit firmness was reported in sapota which

maximum firmness was maintained by the chitosan of 1.5% coated fruit when compare

with non treated and coating of lower concentration of chitosan throughout 14 days

storage [22]. Besides firmness, finger drop was correlated with pectate lyase activity [5]

which played important role in peel softening such would be examined in our further

studies. ‘Hom Thong’ banana with CaCl2 treatment could be promoted TSS during ripe

stage. The fruit treated with CSC showed the lower TSS than control on d4-d5. On the

sixth day of experiment, the treatment of 0.5% CSC, 1% CSC or CaCl2 alone contributed

to higher TSS of the fruit (Fig.2). Sucrose was the main increasing presented in early

ripening process and reached to the maximum content in fully ripened fruits. The results

indicated that 1.5 % CSC could significantly delayed the increasing rate of the total

soluble solids content at table ripe stage but not affected sensory quality. These are also in

agreement with the finding of a slow rise in TSS in mango and banana fruits treated with

chitosan alone [23]. Coating ‘Hom Thong’ banana with 1.5% chitosan solution was

similar found the effectiveness for low increasing of total soluble solids content [24]. In

20

21

22

23

24

25

26

27

28

D4 D5 D6

CSC 0 CSC 0.5

CSC 1 CSC 1.5

control

Tota

l so

lub

le s

oli

ds

(%)

Time (day)

Page 53: ผลของการใช้ไคโตซานและแคลเซียมเคลือบผลต่อการหลุดร่วงของผล ...research.rmutsb.ac.th/fullpaper/2558/2558240240234.pdf ·

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ผลของการใชไคโตซานและแคลเซยมเคลอบผลตอการหลดรวงของผลกลวยหอมทองระหวางการสก

47

contrast, chitosan and calcium cannot be effecting TA (data not shown). However, all

samples exhibited non significant difference of sensory attributes (data not shown).

B. Peel water content

The least water content at the rupture area of the fruit were achieved from application

of CSC 1% on d4. On the fifth day of experiment, the treatment of 1% CSC showed the

least water content with significant difference from control (Fig. 3). However, peel water

content was not correlated with finger drop and resistance to finger drop as consistent

with Imsabai reported the finger drop in ‘Hom Thong’ compared to ‘Namwa’ banana [5].

Fig. 3 Peel water content of 0, 0.5, 1, or 1.5% chitosan mixed with 4% calcium chloride

(CSC 0, CSC 0.5, CSC 1, and CSC 1.5 respectively) treated fruits. Time is days after

harvest, d4 is time point which the peel had been mostly yellow. Data are mean ± S.E. of

five replication.

C. Resistance to finger drop and finger drop

All samples treated with CSC or CaCl2 alone increased in resistance to finger drop

during the three days after the peel had become yellow (d4-d6 in Fig. 4A) when

compared to control. The most increment of resistance to finger drop was found with

CSC 0.5% on d4 (20.39N) and tend to decrease in nearly late ripe stage. On the sixth day

of experiment, the highest resistance to finger drop was found with CSC 1.5% treated

fruit. Finger drop of ‘Hom Thong’ bananas started on day 1 after peel yellowing and

increased to 100% within 4 days (d7). Application of CSC contributed to retard finger

drop on d5 and d6 (Fig. 4B). The fruit treated with CSC 1.5% showed the least of finger

85

86

87

88

89

90

91

92

D4 D5

CSC 0

CSC 0.5

CSC 1

CSC 1.5

control

Pee

l w

ate

r co

nte

nt

(%)

Time (day)

Page 54: ผลของการใช้ไคโตซานและแคลเซียมเคลือบผลต่อการหลุดร่วงของผล ...research.rmutsb.ac.th/fullpaper/2558/2558240240234.pdf ·

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ผลของการใชไคโตซานและแคลเซยมเคลอบผลตอการหลดรวงของผลกลวยหอมทองระหวางการสก

48

drop and all samples with CSC were lower than control. These differences of finger drop

were statistically significant. Such the results may due to the effects of both chitosan and

calcium in peel rupture area. In general, calcium is an important component of the plant

cell wall, and binds together the strands of pectin which raised cell strength. It is also

involved in maintaining membrane integrity.

0

5

10

15

20

25

D4 D5 D6

CSC 0

CSC 0.5

CSC 1

CSC 1.5

control

0

10

20

30

40

50

60

D5 D6

CSC 0 CSC 0.5

CSC 1 CSC 1.5

control

Res

ista

nce

to f

inger

dro

p (

N)

(N)

Fin

ger

dro

p (

%)

Time (day)

A

B

Page 55: ผลของการใช้ไคโตซานและแคลเซียมเคลือบผลต่อการหลุดร่วงของผล ...research.rmutsb.ac.th/fullpaper/2558/2558240240234.pdf ·

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ผลของการใชไคโตซานและแคลเซยมเคลอบผลตอการหลดรวงของผลกลวยหอมทองระหวางการสก

49

Fig. 4 Resistance to finger drop (A) and percentage of finger drop (B) of 0, 0.5, 1, or

1.5% chitosan mixed with 4% calcium chloride (CSC 0, CSC 0.5, CSC 1, and CSC 1.5

respectively) treated fruits. Time is days after harvest, d4 is time point which the peel had

been mostly yellow. Data are mean ± S.E. of five replication.

Calcium binding to cell wall component may also reduce the activities of cell wall

degrading enzymes causing weakening area of pedicel portion of the fruit [25]. Chitosan

is thought to be partly effective through its potential to induce plant defence mechanisms,

such as the accumulation of phenolics and lignin in chitosan-treated wheat seed [26] and

increased the activity of phenylalanine ammonialyase (PAL) [27]. As banana peel

rupture occurs due to physical breakage causes by a number of factors , such as the

periphery of the area, the water content of the peel, pectin degradation and so on. The

attributes of both chitosan and calcium may be beneficial to strengthen weakening cell in

area where the rupture occurs.

CONCLUSION

Based on the results of this study, It is concluded that chitosan plus with calcium

chloride has the potential to reduce finger drop at ripening stage (d5-d6 after harvest)

before senescence.

ACKNOWLEDGMENTS

This work has been supported by Rajamangala University of Technology Suvarnabhumi.

REFERENCES

[1] Smith, N. J. S.; Tucke , G. A. & Jeger, J. (1989). Softening and cell wall changes in

bananas and plaintains. Aspects of Applied Biology, 20, 57-65

[2] New, S. & Marriott, J. (1983). Factors affecting the development of ‘finger drop’ in

bananas after ripening. Journal of food technology, 18, 241-250

[3] Semple, A.J. & Thompson, A.K. (1988). Influence of the ripening environment on the

development in finger drop in bananas. Journal of the science of food and

agriculture, 46, 139–146

[4] Paull, R.E. 1996. Ethylene, storage and ripening temperatures affect Dwarf Brazilian

banana finger drop. Postharvest biology and technology, 8, 65-74

[5] Imsabai, W.; Ketsa S. & van Doorn, W. G. (2006). Physiological and biochemical

changes during banana ripening and finger drop. Postharvest biology and technology,

39, 211–216

[6] Marriott, J. (1980). Banana-physiology and biochemistry of storage and ripening for

optimum quality. CRC critical reviews in food science and nutrition, 13, 41-88

[7] Bautista-Ba˜nos, S.; Hernández-Lauzardo, A.N.; Velázquez-del Valle M.G.;

Hernández-López, M.; Ait- Barka, E.; Bosquez-Molina, E. & Wilson, C. L. (2006).

Chitosan as a potential natural compound to control pre and postharvestdiseases of

horticultural commodities. Crop protection, 25, 108–118

Page 56: ผลของการใช้ไคโตซานและแคลเซียมเคลือบผลต่อการหลุดร่วงของผล ...research.rmutsb.ac.th/fullpaper/2558/2558240240234.pdf ·

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ผลของการใชไคโตซานและแคลเซยมเคลอบผลตอการหลดรวงของผลกลวยหอมทองระหวางการสก

50

[8] Romanazzi, G.; Nigro, F. & Ippolito, A. (2003). Short hypobaric treatments

potentiatethe effect of chitosan in reducing storage decay of sweet cherries.

Postharvest biology and technology, 29, 73–80

[9] Young, D.H.; Kohle, H. & Kauss, H. (1982). Effect of chitosan on membrane

permeability of suspension cultured Glycine max and Phaseolus vulgaris cells. Plant

physiology, 70, 1449–1454

[10] El-Ghaouth, A.; Ponnampalam, R.; Castaigne, F. & Arul, J. (1992). Chitosan coating

toextend the storage life of tomatoes. Hortscience, 27, 1016–1018

[11] Devlieghere, F.; Vermeulen, A. & Debevere, J. (2004). Chitosan: antimicrobial

activity,interactions with food components and applicability as a coating on fruit and

vegetables. Food microbiology, 21, 703–714

[12] Qi, H.; Wenzhong, H.; Aili, J.; Mixia, T. & Yingqiu, L.(2011). Extending shelf-life

of Fresh-cut ‘Fuji’ apples with chitosan-coatings. Innovative food science and

emerging technology, 12, 62–66

[13] Jiang, Y. & Li, Y. (2001). Effects of chitosan coating on postharvest life and quality

oflongan fruit. Food chemistry, 73, 139–143

[14] Han, C.; Zhao, Y.; Leonard, S.W. & Traber, M.G. (2004). Edible coatings to

improve storability and enhance nutritional value of fresh and frozen strawberries

(Fra-garia × ananassa) and raspberries (Rubus ideaus). Postharvest Biol. Technol.

Postharvest biology and technology, 33, 67–78

[15] Chien, P.J.; Sheu, F. & Yang, F.H. (2007). Effects of edible chitosan coating on

qualityand shelf life of sliced mango fruit. Journal of food engineering, 78, 225–229

[16] Ochoa-Velasco, C.E. & Guerrero-Beltŕan, J.A. (2014). Postharvest quality of peeled

prickly pear fruit treated with acetic and chitosan. Postharvest biology and

technology, 92, 139–145

[17] Brett, C. & Waldron, K.(1990). Physiology and Biochemistry of Cell Walls. Unwin

Hyman, London; pp. 39-44

[18] Rao, T.V.R.; Gol, N.B. & Shah, K.K. (2011). Effect of postharvest treatments and

storage temperatures on the quality and shelf life of sweet pepper (Capsicum annum

L.). Scientia horticulturae, 132, 18–26

[19] Irfan, P.K.; Keshava Prakash, V. M. N; Ravi, R. & Kudachikar, V. B. (2013).

Calcium chloride extends the keeping quality of fig fruit (Ficus carica L.)

duringstorage and shelf-life. Postharvest biology and technology, 82, 70–75

[20] Esguerra, E. B.; Hilario D.C.R. & Absulio, W.L. (2009). Control of Finger Drop in

‘Latundan’ Banana (Musa acuminata AA Group) with Preharvest Calcium Spray.

Acta horticulturae, 837

Page 57: ผลของการใช้ไคโตซานและแคลเซียมเคลือบผลต่อการหลุดร่วงของผล ...research.rmutsb.ac.th/fullpaper/2558/2558240240234.pdf ·

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ผลของการใชไคโตซานและแคลเซยมเคลอบผลตอการหลดรวงของผลกลวยหอมทองระหวางการสก

51

[21] Pelayo, C.; Vilas-Boas, E.; Benichou, M. & A. A. Kader. (2003). Variability in

responses of partially ripe bananas to 1-methylcyclopropene. Postharvest biology

and technology, 28, 75-85

[22] Ahlawat, A.; Anuradh, S.; Tyagi, K. Y. & Gupta, R. K. (2015). Development of

chitosan based edible coatings to study Sapota (Manilkara zapota) fruit shelf life.

Journal of chemical and pharmaceutical research 7(1), 879-885

[23] Kittur, F.S.; Saroja, N.; Habibunnisa, N. & Tharanathan, R.N. (2001).

Polysaccharide-based composite coating formulations for shelf- extension of fresh

banana and mango. European food research and technology, 213, 306-311

[24] Jitprakong, M. & Changsiriporn, J. (2011). Effects of chitosan coating on postharvest

quality and shelf life of banana fruit. TIChE International Conference 2011.

November 10-11, 2011 at Hatyai, Songkhla THAILAND

[25] Aghdam, M. S.; Paliyath, M. B. G. & Farmanid B. (2009). The language of calcium

in postharvest life of fruits, vegetables and flowers. Scientia Horticulturae, 144, 102–

115

[26] Bhaskara-Reddy M.V., J. Arul, P. Angers, L. Couture.1999. Chitosan treatment of

wheat seed induces resistance to Fusarium gramninearum and improves seed quality.

Journal of agricultural food chemistry, 47, 1208-1216

[27] Lin W., X. Hu, W. W. Zhang, J. Rogers, W. Cai . 2005.Hydrogen peroxide mediates

defence responses induced by chitosans of different molecular weights in rice.

Journal of plant physiology, 162, 8937-8944

Page 58: ผลของการใช้ไคโตซานและแคลเซียมเคลือบผลต่อการหลุดร่วงของผล ...research.rmutsb.ac.th/fullpaper/2558/2558240240234.pdf ·

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ผลของการใชไคโตซานและแคลเซยมเคลอบผลตอการหลดรวงของผลกลวยหอมทองระหวางการสก

52

ภาคผนวก

ภาพผนวกท 1 ผลกลวยหอม ระยะทใชทดลอง

ภาพผนวกท 2 ผลกลวยหอมระยะเรมสก

Page 59: ผลของการใช้ไคโตซานและแคลเซียมเคลือบผลต่อการหลุดร่วงของผล ...research.rmutsb.ac.th/fullpaper/2558/2558240240234.pdf ·

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ผลของการใชไคโตซานและแคลเซยมเคลอบผลตอการหลดรวงของผลกลวยหอมทองระหวางการสก

53

ภาพผนวกท 3 ผลกลวยหอมระยะสก