Arıcılığın Tanımı Arı Yetiştirme canlı üretme sanatıdırzootekni.agri.ankara.edu.tr/?download=/2016/11/HYB... · 7.11.2016 1 Hayvan Yetiştirme ve Besleme Dersi Arı Yetiştirme

7.11.2016

1

Hayvan Yetiştirme ve Besleme Dersi

Arı Yetiştirme

Prof. Dr. H. Vasfi GENÇERAr. Gör. Yasin KAHYA

Arıcılığın Tanımı

• Arıcılık; bitkisel kaynakları, arıyı ve emeği birarada kullanarak, bal, polen, arısütü,balmumu, propolis, arı zehiri gibi ürünler ilegünümüzde arıcılığın önemli gelirunsurlarından olan ana arı, oğul, paket arı gibicanlı materyal üretme faaliyeti ya da sanatıdır.

Ürünler

• Bal

Ürünler

• Polen

Ürünler

• Propolis

Ürünler

• Balmumu

7.11.2016

2

Ürünler

• Arı sütü

Ürünler

• Arı zehiri

Arıcılığın Tarım Faaliyetleri İçerisinde Yeri

• Arıcılıktan elde edilen ürünler çeşitlidir (bal, polen, arısütü, balmumu, propolis, arı zehiri).

• Arıcılık ürünlerinin muhafazası kolaydır.

• Tümüyle floraya bağlı bir faaliyettir.

• Bir arıcılık işletmesinin ilk kurulum maliyeti düşüktür.

• Bal arıları hızlı üreme özelliğine sahiptir. Bu nedenle işletme kapasitesini artırmak kolaydır.

• Arazi olsun ya da olmasın herkes için gelir getirici bir faaliyettir.


• Arıcılık çevre dostu bir tarımsal faaliyettir. Diğer tarımsal faaliyetlerin çevreye olumsuz etkileri açıktır (gübreleme, ilaçlama vb.).

• Entansif tarım uygulamaları yararlı böceklere zarar verebilmektedir.

• Bal arıları çevre kirliliğine duyarlı oldukları için biyoindikatör olarak değerlendirilir.

Arıcılığın Tarım Faaliyetleri İçerisinde Yeri Arıcılığın Tarım Faaliyetleri İçerisinde YeriTozlaşma-Polinasyon

• 20 000 kadar arı türü vardır.• Dünya üzerinde çiçekli bitkilerin (angiosperm)

%60’ı böcekler tarafından tozlanır.• Entansif tarımda bal arıları bitkisel üretim

girdisidir(koloni kiralama).• Bal arılarının bitkisel üretime katkıları ürünleri ile

yaptıkları katkının çok üzerindedir.• Bal arısı kolonilerinin yönetilebilmesi ve üründen

ürüne taşınabilmesi bal arılarını önemlitozlaştırıcılar haline getirmektedir.

• Bombus-tozlaşma(Kapalı alanlarda-seralarda)

7.11.2016

3

• Dünyada yaygın yetiştirilen 2 böcek türü vardır. Bunlardan biri bal arısı (Apis mellifera) diğeri ise ipek böceğidir (Bombyxmori)


Apis mellifera

Bombyx mori

Bal Arısı Türleri

Açıkta yuva yapan türler;

• Apis florea

• Apis dorsata

Kapalı ortamda yuva yapan türler

• Apis mellifera

• Apis cerana

Bal Arısı Türleri-Apis florea Bal Arısı Türleri-Apis dorsata

Bal Arısı Türleri-Apis cerana Bal Arısı Türleri-Apis mellifera

7.11.2016

4

• Coğrafi ırk kavramı

• Coğrafi ırkların dağıldığı gruplar;

I. Tropikal Afrika (A),

II. Batı Akdeniz ve Kuzeybatı Avrupa (M),

III. Orta Akdeniz ve Güneydoğu Avrupa (C)

IV. Yakın Doğu (O)’dur.

• Coğrafi ırklar arasından ekonomik ırk olarak bilinenleri,

Avrupa Esmer, Karniyol, İtalyan ve Kafkas arısıdır.

H. Vasfi GENÇER, A. Ü. Ziraat Fakültesi Zootekni Bölümü, Ankara

Dil

20


• Ön kanat

• Arka bacak • Üçüncü ve dördüncü tergit

• Abdomen kıl örtüsü

21


• Ön kanatta damar açıları

Bal Arısı-Ekonomik Irklar

4 ekonomik bal arısı ırkı

• Apis mellifera mellifera - Avrupa esmer arısı

• Apis mellifera ligustica - İtalyan arısı

• Apis mellifera carnica - Karniol arısı

• Apis mellifera caucasica - Kafkas arısı

Bal Arısı-Ekonomik Irklar• Apis mellifera mellifera - Avrupa esmer arısı

Bal Arısı-Ekonomik Irklar• Apis mellifera ligustica - İtalyan arısı

7.11.2016

5

Bal Arısı-Ekonomik Irklar• Apis mellifera carnica - Karniol arısı

Bal Arısı-Ekonomik Irklar• Apis mellifera caucasica - Kafkas arısı

• Ekonomik bal arısı ırkları (soldan sağa): Avrupa Esmer arısı (A. m.

mellifera), İtalyan arısı (A. m. ligustica) ve Karniyol arısı (A. m. carnica)


• Sosyal yaşam

Bal arısı kolonisi;

• tek ana arı,

• (mevsime bağlı) birkaç bin’den 60 bin’e kadar işçi arı,

• (sadece ilkbahar ve yaz) birkaç yüzden birkaç bine kadar değişen sayıda erkek arı

Bal Arısı Kolonisi-süperorganizma

Bal Arısı Kolonisi - Petekler

Arı uzayı; 0,95 cmÇerçeveli kovan

Bal Arısı Kolonisi – Petek Gözleri

7.11.2016

6

Ana arı Erkek arı

İşçi arı

Bal Arısı Kolonisi – Bireyler, Cinsiyet oluşumu

Bal Arısı Kolonisi – Kast farklılaşması

Bal Arısı Kolonisi –Gelişim evreleriBal Arısı Kolonisi – Ana arı

Gelişim süresi;• 3 gün yumurta,• 5 gün larva,• 8 gün pupa (toplam 16 gün)

Yaşam süresi; • ortalama 2-3 yıl

İşlevleri;• Yumurtlama• Feromon salgılama

Bal Arısı Kolonisi - İşçi arı


Yaşam süresi; • mevsime bağlı

İşlevleri;• kovan içi faaliyetler• kovan dışı faaliyetler

Bal Arısı Kolonisi - Erkek arı


Yaşam süresi; • mevsime bağlı (40-60 gün)

İşlevleri;• Çiftleşme

7.11.2016

7

Bal arısı kolonisinin genetik yapısı

Alt aile 1İşçi arılar




Yarım kız kardeş (%25)

Süper kız kardeş (%75)

Koloni Yönetimi• Arıcılık malzemeleri

Koloni Yönetimi - Mevsimlik İşler

• Erken ilkbahar dönemi

• İlkbahar yönetimi (bal akımı öncesi dönem)

• Yaz yönetimi (bal akımı dönemi)

• Sonbahar bakımı ve kışlatma

Koloni populasyonunun mevsimlik değişimi

Kış İlkbahar Yaz Sonbahar Kış

Mevsimler

Bir

ey s

ayıs

ı


Erken ilkbahar dönemi;

• Sönmüş (ölmüş) kolonilerin arılıktan uzaklaştırılması



• Açlık tehlikesi

• Yiyecek stoklarının lokasyon ve düzeninin denetlenmesi

7.11.2016

8



• Kek ile besleme


İlkbahar dönemi;

• Yiyecek stokunun kontrolü

• Teşvik beslemesi (şurupla besleme)

1:1 /şeker:su


İlkbahar dönemi;

• Ana arının durumunun denetlenmesi ve Ana arı yenileme


İlkbahar dönemi;

• Hastalık denetimi ve ilaçlama

Varroa destructor


İlkbahar dönemi;

• Hastalık denetimi ve ilaçlama (yavru çürüklüğü)


İlkbahar dönemi;

• Zayıf kolonileri birleştirme

• Oğul kontrolü

7.11.2016

9

Bal Arısı Kolonisi - Oğul

Oğul verme

Oğul salkımı


Yaz dönemi (bal akımı dönemi);

• petek verme

• ballık ilave etme


Bal hasadı


Sonbahar bakımı;

• Ana arı kontrolü

• Hastalık kontrolü ve ilaçlama

Koloni Yönetimi - Mevsimlik İşlerSonbahar bakımı;• Petek alma ve kovan içini daraltma

Kışlatma

Documents

Arıcılığın Tanımı Arı Yetiştirme canlı üretme sanatıdırzootekni.agri.ankara.edu.tr/?download=/2016/11/HYB... · 7.11.2016 1 Hayvan Yetiştirme ve Besleme Dersi Arı Yetiştirme