Atsız Mecmua - Sayı 12

Embed Size (px)

Citation preview

  • 8/14/2019 Atsz Mecmua - Say 12

    1/22

    www.atsizcilar.com

    AylkFikirMecmuas

    Yl:1,Say:12 SahibiveMdr:H.Nihl 15Nisan1932Ku Bak

    BizeBir"Genlik"LazmdrTemelindecehalet,duvarlarndariya,tavanlarndadalkavuklukbulunmasn

    "Birmilletinikbaligenliininterbiyesinemevdudur".Layibnibuszndeokhakldr.Bugnnocuklar,bugnngenleri,yarnnkumandanlar,idarecileri,kanunyapclardr.Bugnmazbutbirahlak;ilmibiruurlayetiengen,yarncemiyetiiinfenabiruzuvolamaz.Genci,genliiyetitirmekbirmemleketmeselesidir.

    ***

    YeniTrkcemiyetindegencin,genliinvazifesinedir?Onaverilencephe,gsterilenyollarhangileridir?

    ***

    Cumhuriyetmemleketindeher eydeimitir.Hadiseler,dahabirok eylerindeimesiniemretmektedir.BuhummalistihaledevrindeTrkgencininvazifesinedir?Onunkuvvetvezeksbudeiikliklerkarsndakaytszmkalacaktr?

    Mazininkaranlkgnlerinihatrlatmakistiyoruz.okuzaagitmeyeceiz,hepimizhatrlarz:

    BykharptenokyorgunvebitikbirhaldekanTrkiyeMondrosmtarekesiylekanlve ereflibirmaziyikaranlkvezelilbirdevrebalad,Trkn

    bklmezkollarnakahpecezincirlervuruldu.stanbul'unmahutvemenfurbirzmresi,

    bataSultanolmakzerebumasumveyorgunmilletiinenhatragelmezhainliklerhazrladlar. stanbul,Adana,Edirneve zmirgibiTrknencanalcmafsallartylerrpertecekbirervahetlealnd.

    ***

    EvvelaErzurumda,sonraSivastaMustafaKemalPaaetrafndatoplanan"Trk"sava tarihleriningstermediibiryararlklavurulanzincirlerikrd;kendivarlndnyayatantt.Sultanveadamlarnkovarakmemlekettecumhuriyetilanetti.okazbirzamandaitimaivesiyasiyenilikleryaparakmazininkhnevesakatmesseseleriniykt.Fakat:

    nklptamamdeildir.

    nklbnenmhimeksikliiyenibinayayaraan;mterekdnr,mterekamelveakslamelleremalikbirgenlikyokluudur.

    ***

    Yenibinannad"Cumhuriyettir". Temelindekanveimanvardr.Bizbubinannyklmayacanainanmz.Bizimgzmznnndeyaplanbubinannbazustalarndabeceriksizlik,kaytszlk,yorgunlukvardr.Genkuvvetlerinyard

  • 8/14/2019 Atsz Mecmua - Say 12

    2/22

    www.atsizcilar.com

    Say:12 ATSIZMECMUA Sayfa:2

    mnamuhtatrlar.Ustalar,dlgerleralmaktadrlar,fakatbunlarnmesaisindeihtisasvei blmyoktur.

    Milletimizinyenidouuylamuasrz.Btnmesseselerimizebaknzbiryenilik,biracemilikgreceksiniz.Bazlarbubeceriksizlii,buacemiliiktniyetimize,bazlar arkllmzaatfetmektedirler.Siyasetimizde,idaremizde,iktisadmzdaacemilikvardr.

    Bupektabiidir.AhdiatikagreAllahdnyayyedigndeyaratmtr. tebizYeniTrkiye'nindahailkgnndeyiz.Fakatdikkatedelim.Nuhuntufanlar,Firavununzulmveistibdadbizimiindir.Herattmzadmmetinolmalvebirdahageridnmemeliyiz.Garbnteekklvetekemmletmicemiyetlerinebenzerhibiryerimizyoktur.Garpcemiyetlerindekiahenkveinzibattanmahrumuz.htisas,iblm,kymetveehliyetmefhumlardahabizeulamamtr.YeniTrkiye'nininkiafve

    nevnemasgtr.Garpmilletlerindeolduugibibizdemterekhislerkuvvetlideildir.Bunamukabilmfritbir"Bencillik"vardr.Halknidrakisathangenilemi fakatderinlikitibarylaazalmtr.Dnnkaranlkhkmlerindenkurtulanmilliduygulardauuryoktur.Sevkitabiiyemstenittir.

    Bugnnadamlarnadenvazife,temelikanveimanrlyenibinadaoturacakinsanlarburayalaykbirekildeyetitirmektir.Buradaoturacakinsanlarnbubinannencrakesinevarncayakadarhrmetkrolmalarlazmdr.

    Bykdevletadamlar, hretlilimlergenliklemegulolmular,onuyetitirmeyealmlardr.Atina'daSolon,Isparta'daLikrgYunansitelerinegenyetitiriyorlard,Fransa'daAnsiklopedistler,Almanya'daFihteFranszveAlmanmedeniyetlerininsalamtemellerinigenlerleberaberrmlerdir.

    Bizelazmolangenlikbirfrkavebirzmregenliideildir.Bizfrkave ahsiyetlerinebediyetinekanideiliz.Her eydenstn,her eydenncebir

    Trkiyevardr.BizTrkgenliiistiyoruz!Tekilatesasiyekanunumuzmkemmeldir. dare eklimizenasriesaslarzerinekurulmutur.FakatbizbtnbunlaramstahakolabilmekiinAnsiklopedistlerdevrinihiolmazsabugnyaamaklmzlazmdr.

    Dnyannhertarafndagenlikbir ahsiyetsahibidir.Bu,nian,rtbedeildir.Birklhalindegenliinmteradifidir.Kanunlarla,emirlebaholunmaz.Demokrasienmklidaresistemidir.Demokratidarelerdevatandalardanruhiistikrar,ahlakiciddiyetistenir.Ruhiistikrar,ahlakiciddiyetolmayandemokrasilermonarilerdendahavahimneticelertevlitedebilirler.

    Trkgenciinklbbenimsememitir.Mugaltayalzumyoktur.Bizhadisevevakalaraeserleriylekymetvemanaveririz.Mersindemtevazvebintrlmahrumiyetleriindegrnmeyealanbirk,mnevverTrkgencininAnadolu'yakar

    lakaydisindenbahsediyordu.okyazkkibukferyatlarnabircevapgelmedensnd.

    tirafetmeliyizVazifemiziyapamyoruz.Elrpmakla,yaademekleinklbakarborcumuzudemi saylamayz.

    HangiadszTrkgenci ehirdenkyebirdamlanurulatrmtr?

    Efendimizolduunukanunlarmzlailanettiimizkylyeherbamzskldkakoarz.O,ananevibir

    tevekkllebizeher eyiniverir.Bizonaneveriyoruz

    Demokratikmesseselerdemuallim,avukat,doktor,sanatkrvegazetecigibimnevverlermilligayelerintahakkukuiinhkmetkadarfaaldirler.

    Her eyihkmettenbeklemekdorudeildir.Biz,bumemleketinsrtndamnevverizdiyegeinenlerfazileti, uuruanlayabildiimizkadaretrafmzdakilereanlatmakveonlartenviretmekmecburiyetindeyiz.

  • 8/14/2019 Atsz Mecmua - Say 12

    3/22

    www.atsizcilar.com

    Say:12 ATSIZMECMUA Sayfa:3

    Umumiharptensonrabtndnyacemiyetlerimullveafakbirsurettegenliihazrlamaktadrlar.Buhareketlerdehkmetinmzaheretvealakasnaihtiyayokturdenemez.Fakatbirokmemleketlerdebuheyecan,buteekklhalkniindendomutur.Almanya'da1923senesindebiryzbaetrafndatoplananyedigen1931senesinihayetinde600.000faalsivilasker,onikimilyontaraftarkazanmtr.Finlandiyada,Polonyadavebilhassaekoslovakyadabyledir. talyadaisedevletbizzateskiYunansitelerindeolduugibigenliikendisevkveidaresinealmtr.

    Bizherie arklaraaitbirheyecanlabalarz.Halkevlerigzelveheyecanlbirharekettir.Temenniederizkibugzelveheyecanlhareket uurluneticelervererek,merhumTrkocaklarnnsonzamanlarndaolduugibifaaliyetiyalnzCumhuriyetbayramlarndaverilenbalolarainhisaretmesin

    MemleketinenmtekmilgenlikmuhitiolanDarlfnundatalebecemiyetleri,birliklerivardr.Buefendileringayesimderrislerinedanslay,arkadalarnagezintilertertipetmektir.Evet,bunlardagencinhakkdr.Fakatyaplacakvazifeler?

    BizeTurkuvazsalonlarndahocalarnakasidekarnutuklarsyleyengenlazmdeildir.Kyeinen,fkvetoprakkokularnaalknnasrlkyleliskacak,onubkmadandinleyecekgenlazmdr.

    Bizeyalnzdansetmesini,iyigiyinmesini,kuryapmasnvekolmasnbilengencinlzumuyoktur.Bizebugnmesleindeusanmadanalacak,yarnhuduttagzkrpmadanlebilecekgenlazmdr.Bizebirgenliklazmdr.Temelindecehalet,duvarlarndariya,tavanlarndadalkavuklukbulunmasn.

    ***

    ktisadiBuhranveBeynelmilelKredi[*]Be ylnceyinemhimbiriktisadbuhranyard.Fakatbudahaziyademillvedahilbirbuhrand.Belikabundankendisinidostkuvvetlerinkrediaarakyaptklaryardmvekolaylksayesindeparasnnistikrarnteminederek,kolaycasyrabilmiti.Bugnyinebirbuhranvar.Fakat,bunedahilvenedemillbirbuhrannsonudur.Belkibeynelmilel,hattalemmuldiyebileceimizbirkrizdir.Biziolduukadarbakamilletleridemteessirediyor.Bugnbakalarndanyardmbekleyemeyiz.

    Bilkislemibufecivaziyettenkurtarmayayardmiin____________________

    [*]BelikaKralnnfahrKtibivedyunuumumiyeumummdrM.L.Gerard'n27.10.1932'deLiyejDarlfnunu'ndaverdiikonferansnksaltlmdr.

    bir eyleryapabiliriz.

    lemmul ktisadBuhran:Meseleteferruatndantecritedilirse,FrankfortDarlfnu'nuprofesrlerindenBelikalDeMan'nmkemmelbirsuretteifadeettiisuesasnoktagrlr:"derninpekbololduu udevirdebinlerceadamayakkabszvebinlercekunduracissizdir.Buisizkunduraclaraibulmak,ileyemedikleriiintazminatvermektenokdahaucuzolacaktr."DeMan'ndediigibivaziyet

    korkulumeselelerimeydanakoyduu inokvahimveackldr."Ktleler,vaziyetlerinin gndengneiyiletiimidinesahipoldukaheridaretarztedricvesakinbirtekmlleteekklvetemadieder.Bumidinkaybolmasn

  • 8/14/2019 Atsz Mecmua - Say 12

    4/22

    www.atsizcilar.com

    Say:12 ATSIZMECMUA Sayfa:4danbakaonuyklmayamahkmedenbir eyyoktur".

    Ylgnlauraypdaher eyinkaybolduunuzannetmekveiindeyaadmziktisadrejiminakbetiolmadnbirdakikatekrarlamakdorudeildir.Bununlaberabermes'ullerin,sermayedarcemiyetinbir eyleryapmasnnzarurolduunuidraketmelerigerektir.Nefalanveyafilnsnfnvenedefalanveyafiln ahsnmenfaatimevzubahistir.Unutmayalmkiistihsalin"Hkimi

    mevviki"hrriyetolanbugnkcemiyet eklininbirtakmfaydalarvardr.Bununesasnoktalannkorumaklzmdr.Sermayedarcemiyetinmdrlerininbirtekiltveinzibatgayretiylelemibuiktisadbuhranlardankurtarmalarlzmdr.

    esseselerinistihsalkabiliyetindendahaabukterakkisideilbelkimtezayitbirahenkleistihsalimknlarnamunzamolanteknikterakkiiktisadbuhrannsebeplerindenbiridir.

    Acabamuhterilerinhayalndehaddindenfazlabirbereketyokmu?Vebubereketiktisadleminintizamnbozanmillerdenbirideilmidir?Ziramesseselerterakkiyigngnnetakipedebilmekiin,dahauzunmddetieyarayacakaltveedevatpekksabirzamandare

    karmayamecburkalyorlar.

    Bazteknikterakkiyatnyavalamasndilemekvesnainaatnyenilenmesiahenginintehirinemuvaffakolmaklzmgelmez

    Mefkre

    Yksel,btyerdeilheyarkada yerin,Sendenbugnvatanmefkrebekliyor.SenmevkiimbudurderkenserinsernEtrafdinlebak;lemnesylyor:Trkgenliindeyokbircanllk,diyor.

    Artkyeterbuak,sevdateranesiKumralgzellerin; en,nazlesmerin..Bakitealyoritenderinderinkszkalanvatan,Trk'nzannesi,

    Sendenbugnutanmefkrebekliyor,Yksel,buyerdeilheyarkada yerin.

    Dni Remzi

    Stoklarveistihsal:Bugnmahrebulamadklariinsatlmadanbekleyenhercinsten(Kauuk,pamukvs..)nihayetsizmalstoklarvar.Diercihettengzearpmayanvetekindendeazmahsuruolmayanbirstok eklivar.

    Mstahsilfabrikalarpiyasayadahaokmalkarmakiktidarnhaizolduklarhlde,btnkudretleriylealmyorlar.Mevcutfabrikalarnmstahsilkudretindenbakabirdefabrika,ina,altveedevatiml,ettirmekkabiliyetivardr.

    Bukudret,piyasaybilhassa udevirdekolaylklabuharmakineleri,dokumatezghlariledoldurabilir.

    Bugrnmeyenncstok eklinefabrikalarnihtiyatdiyebiliriz.Buistihsalvesaitininmtemadioalmas,yalnzsnam

    mi?okpahalyamalolanbutesisatnokksahaddindenksabirzamandaamortiedilmesimecburiyetikarsndasnainaatnyenilenmesininhaddindenfazlasratininistihsaliarcaezdiininazaritibaraalmaldr.

    Satnalmakabiliyeti: stihlkneticede,snaistihsalingayesidir.Lzmolanbuistihlkkabiliyetiniteekklettirmektir.Malmdurkiinsann,aayukarherkesiinayn,birtakmesasihtiyalarvardr.Arzvetalebinyanbandamstehliktebirdesatnalmakabiliyetiolmaldr.

    stenilenbuhassabulunmadkammknhibriktisadhareketyoktur.Busatnalmakabiliyetinaslyaratlabilir?Busualisormakbiraniinmevzuunruhunatemasetmektir.Mevzuubahisolan,brcemiyetinmuayyenbirsnfnnsatnalmakabiliyetiniderbirsnfnkiiledeitirmekdeildir. n

  • 8/14/2019 Atsz Mecmua - Say 12

    5/22

    www.atsizcilar.com

    Say:12 ATSIZMECMUA Sayfa:5

    gilizbuhrannnsebepolduumnakaalarda,isizlereverilentazminatnazaltlmasteklifolunmutu."Tazminateksiltirseniz,isizlerinsatnalmakabiliyetini deeksiltirvebuhranyaymolursunuz"diyenlerbulundu.Hayr,eersatnalmakabiliyetiisizlerdenalndysa,vergileriyleisizliksandklarnbesleyenemlksahiplerineverilmi oldu.Yaplmaslzmgelen ey,satnalmakabiliyetineyerdeitirmekdeil,belkiisizleri,aranlanveistihslkabiliyetifazlageni olmayanmemleketlertarafndansatnalnabilecekeyannistihsalinemuktedirbirhlegetirmektir.Vemeselesatnalmakabiliyetiolmayanlaraaranlanmevadistihslettirerekbukabiliyetinteekklnemuvaffakolmaktr.

    Fracqui[*]plan:FikrimizinteredddvebiroklarnsarsanylgnlkortasndamsyFrancquidiyorki:Sermayenintevezzveemtianntedavlmekanizmasnyenideniletmekiinbirarebulmaklzmdr.

    Bufikrinince"beynelmileltediyatbankas"ileortayaatt.AvrupaittihadtetkikkomisyonunavenihayetAkvamCemiyetinetaktimetti."CemiyetiAkvammeclisi,Francquiplnnn,malencmentarafndanmsyFranequivediermtehassslarndaitirakiyle,tetkikinekararvarmtr".

    Francquiplnnizahabalamadanncemaysayndazuhuredenmhimhdisedenbahsetmekdahadoruolur.FranszhkmetibeynelmilelglklerinhalliiinCenevre'yegetirdiiumumiplndadiyorduki;

    "Malitirakarelerininaranmaslzmgeldiiniyebunsuz;Avrupayyenidencanlandracakhibirplnnkuvvedenfi'lekarlmasnnmuvaffakiyetlebaarlamayacanbeyanveaolmayanmemleketlersermayesininaolanlarnpiyasasnaaknnnbuyenidenteekkliinmuzirbir artolduunuilveeder,FranszpiyasasisterCemiyetiAkvamnhimayesinde,ister____________________[1]FrancquihermklzamandaBelika'nni banagetirdiibykbiradamdr.

    malipiyasalararasndakievresigeniletilmi hususimnasebettadiersermayedarpiyasalarlaelelevererekfaydalmalmuameltnmuvaffakiyetinintemininealmayaamadedir".

    Franszmuhtrasbudikkate ayanbeyanattansonraelletutulurbirplnvermiyordu.HalbukiFrancquiplnelletutulur,etrafndafikirlerintoplanpteekkledebilecei,slahedilerekzerindefaydalmnakaalaryaplabilecekmsbetbirprojedir.

    Yenimemleketler:

    MsyFrancqui,garptenncegarbAvrupa'nnzenginmemleketlerinden arkAvrupa'nnfakirmemleketlerineuzak arkaveCenubiAmerika'yadoruemtiaaknileaynistikamette,birsermayeaknnnmevcudiyetinigstererekprojesinitahkikediyor, ngiltere,Almanya,BelikaveFransayaptklaristikrazlarsayesinde,mstekrizmemleketlerdeyollar

    yaptlarvesnamesseselervcudagetirdiler.Bumemleketlerinahalisineferdistihsalkabiliyetleriniarttrarakalmakimknlarnverdiler. ehirlermeydanagetirdilervehattabunlar arktasrleneyaimalinemuktedirbirseviyeyeykselttiler.BugarbAvrupa'nnihraettiisermayeninecnebimemleketteilettirilmesiidi.

    SonzamanlardakendisindenokbahsedilenManuri,geeninJaponharbisralarndasefilveazbirhalkktlesiyle(imdilikin'inbirokmntkalarndaolduugibi)meskndu..GalipgelenJaponlarinliler'den

    Manurizerindebirtakmhukukeldeettiler.YolvedemiryoluyaptlarDemirsanayiikurdularvekmrmadenleriniilettiler.25yldaManuriahalisimhimnispetteartt.Veyaay seviyeleriykseldi.Satnaldlar,sattlarvememleketuzak arktaasrimedeniyetmerkezlerindenbirioldu.Yabancsermayesininmeydanagetirdii,birhdiseyeiaretederkenlemmulfeyzvebereketbakmndanJaponya'nnManuri'dekieseriniitmamveidameetmesi

  • 8/14/2019 Atsz Mecmua - Say 12

    6/22

    www.atsizcilar.com

    Say:12 ATSIZMECMUA Sayfa:6

    okdahatemenniye ayandr.Japonyainzibattemin,slhikameeden;maarif,shhiyevepolistekiltnyapankuvvetlibirhkmettir.Manuri'deAvrupavebununbir ubesiolanAmerikanmedeniyetininncsdr.Bununiinherhangibirsiyasisebeptendolay,Japonya'nnmua

    hedelerleigalettiiveeskidensefilolanbuhavzayterakkiettirmemesiManuriiinokmuzurolacaktr.

    [Sonugeleceksayda]

    Trke'yeevirenZeybekoluZeki

    BugnnMeseleleri

    AynTarihYanllaDyoruzBykTrkmverrihlerindenbiri,bugndarlfnundaTrktarihiprofesrolanBakurdistanlZekiVelidiBey,MsrdabastrdTrktarihineaitbirkitabndabykharbinneticesiningarpcephesindedeilanakkaledehallolunduunusylediktensonra,artkbununlaTrklerindrtasrdrdevamedentarihtekimnfailrolnnbittiiniveTrklerinyineeskizamanlardaolduugibi"faal"vaziyetegetiklerinisylyor.Bufikrebendeitirakediyorum.Fakatbu,hibirzaman,artkTrkrkiintehlikekalmadniaretetmekdeildir.Bununlanedemekistiyorum, imdionuanlatacam:

    BugnbizYakn arkmedeniyetidairesindengarpmedeniyetidairesinegiriyoruz.Buhareketgndelikgazetestunlarndagrdmzgibicumhuriyetinilnndanberidevamedenbirhdisedeildir.Bilkis,uurluolarakbirbuukasrdanberidevamedenbirvakadr.BilhassaondokuzuncuasrnTrkiyetarihibatanaagarpmedeniyetinedoruyaplanhamleninsarsntlaryladoludur.Fakatbtnbunlararamencumhuriyetinilnnakadar,buhareketlerihtiyatlayaplyordu.

    nk slmmedeniyetiananesiveirticahenzkuvvetliydi. imdiiseartkgarpmedeniyetinegirihamlesininnnedikilecekdahilkuvvetkalmamtr.Ohaldebizbtn

    hzmzlagarbakoabilir,garplolabilirizdeilmi?Hayr...

    lknce unuanlamalve unubilmeliyiz:Medeniyetnelerdir?Birmedeniyetalnrkenonunbtnmesseseleriveunsurlarmalnr?Yoksabirksmbraklabilirmi?VaktiyleTrkler slmmedeniyetinegirerkenomedeniyetinbtnmesseselerinialmlarvetabiomesseselerinbandabulunan"din"idebirlikteveenncekabuletmilerdi.Bugndegarpmedeniyetinegirerken,bugiriintamolmasiin,garpmedeniyetininbtnmesseselerinialacakmyz?..VegarbndiniolanHristiyanldakabuledecekmiyiz?

    Bugndinhayattabirincisaftabirroloynamyor.Devletdinibirkenaraatmtr.Fakatdin,halkynlarzerindekibyknfuzunuyapmaktadevamediyor.VeBolevikRusyamstesnaolmakzerehibirdevlet,hibirmilletdinsizliiniilnacesaretedememitir.OhaldemademkiTrkmilletinindebirdiniolmaslzm,budinneolacaktr?

    Vaktiylemilletmeclisinde,asrhayatnahlkszlkdourduunuiddiaedenbirmrtecimebusakarHamdullahSuphiBeyverdiicevapta"medeniyetbirmemleketegmreuramadangelir"demiti.BununlaHamdullahSuphiBeygarpmedeniyetinegirerkenonun

  • 8/14/2019 Atsz Mecmua - Say 12

    7/22

  • 8/14/2019 Atsz Mecmua - Say 12

    8/22

    www.atsizcilar.com

    Say:12 ATSIZMECMUA Sayfa:8

    fincanlar",diyesatacakyerde"koldmeler","yakaineler","kahvefincanlar"diyesatmayabalyor.Beriyandanresmdairelerdebileadreslerinmesel"HavyarcHan","DereSoka" eklindeyazlacakyerde"HavyarcHan","DereSokak" eklindeyazldngryoruz.Bukadarladakalmyor.Memlekettebirtakmmhimmesseselerinadlardazppeleiyor."Turingkulp","Aerakulp"gibi"lisanveledizinalar"meydanakyor.Btnbunlargsteriyorkibirdilzabtasnaolanihtiyakuvvetlidir.HalbukibudilzabtaliiniyapmakzerekurulanveilerindeRagpHulusiBeydenbakahibiridildenanlamayan,birksmdaalayllisaniyatolanbu"DilEncmeni"yaptlgatinbana"aeropln"kelimesinikoyuyor.Tanesionkuruakelimetoplayanbuheyetdedzelteceidilinbelinebirtekmevurarakhibiri yapamadanlyor.

    HalbukivaktiyleArapaveAcemcededilimizebylesokulmutu.Trkeyence"Allah"girmi

    "Muhammed"onunpeindengelmi,ondansonrakelimelerinyerinekliecmlelerbirbirinikovalamt.Bugndeayn eyoluyor.Artkmnevverlerimizinazndasade"bonjur","bonsuvar"veya"mersi'yideil,"maparoldonr"ve"idealistpr"desksk

    ____________

    gryoruz.TrkeninyoksulbirdilolduuhakkndakitelkkilerdevamettikevemnevverlerruhenTrklemedikebununbylesreceinikabuletmeklzmdr. htimalkivaktiyle"OsmanllisanTrke,ArapaveAcemcedenmrekkepbirlisandr"dediimizgibibirgnde"TrkdiliTrke,Franszcave ngilizcedenmrekkepbirlisandr"diyeceiz.Fakatbylezlmektensedorudandoruyabirecnebidilinikabuletmekdahaiyideilmi?Evet,vaktiylebucinayetdeyapld.RuhiyatmderrisiSekipBeybundandrtbe ylncebualtnyumurtaydayumurtlad.FakatozamanTrkgenliionunkarsndayelesinikabartnca"maruranebirricat"laiiniindensyrld.

    Ohaldedemindenberisylediimszlerinneticesinedir?Gayetbasit:Vaktiylemedeniyetdeitirirkenyaptmzyanllklanbugndeyapyoruz.BugndemillharsmztehlikededirHembuasrdamedeniyetlerintesiri,eskiasrlardakindenkatkat

    stnolduuiintehlikedahabyktr.Fakatbukadarladakalmyor.Bizimmanevtaraflarmzdatehlikededir.Bunudagelecekseferyazacaz.

    H.Nihl

    ___________

    KapitalizmBuhranYazan:N.Basilescu *** eviren:

    Bkre HukukFakltesiReisi SafaattinRza

    Btndnyaytehditedenkorkunbirfelketnndeyiz. ktisadbuhranbirkoleragibidevlethudutlarnaarakbtncemiyetleri,btnmilletlerisarmtr.Buhrandan ikyetetmeyen,onunpenesialtndainlemiyenbirmilletyoktur.Ferdisermayemthi birbuhraniindedir;

    dnyannbtn ehirlerindeiktisadveahlakbirdarlkvardr;Ellerikalalarnda;avurtlarkm 25milyonisizamele,120milyonavemustaripinsannifadesidir.alabilenler3il4gnlkyevmiyeyekarbirhaftalkmesaisarfetmektedr?neoluyoruz?nereyegidiyoruz?

  • 8/14/2019 Atsz Mecmua - Say 12

    9/22

    www.atsizcilar.com

    Say:12 ATSIZMECMUA Sayfa:9

    imalthanelerkapanyor:Makinelerpaslanmaktadr.Sermayeneparasnnedefaizinialabilmektedir. Ferdtasarruflarn,millktisatlarnkalbiolanbankalarngielerikapanmakzeredir.Bumesseselerherhangibirgnmterilerininanihcumunamaruzkatpdasarslmamakendiesiyle,mevduataelsrememektedirler.

    Ziraattabuhrandahaumum,dahabarizdir.Fazlaistihsaliledoluambarlardamahsulrmektedir.Buday,Pirin,Arpa,Msr,Dar,Patates,Fasulyevesairegibimevatgeensenelerenazarangrlmemidereceoktur.

    Umumsefaletherkesimuhtabulunduugdaytedarikettiremeyecekbirvaziyetedrmtr.Kylektiitohumunparasnkarpvergisiniveremeyecekbirhldedir.Hububatfiyatlarfevkaldedktr.Kylmalnsatamamakta,ambarlardolduranziramevatfilizlenipbozulmaktadr.

    ***

    Snaistihsaldebyledir.Eldeedilenhammaddelerbilemasrafnkaramamaktadr.Madenocaklarnda,fabrikalardaameleokazyevmiyeilealmakta,bunarameni bulamamaktadr.Mamultnistihlkedemeyenimalthanelerkapanmakta,hergnbirmiktarameleyeyolvermektedir.Btndnyaysarsmaktaolanbuumumbuhranndini,milliyetiyoktur.Beerdir.Hibirkimsebir eyistihsaledebilecekvaziyettedeildir,nkmteriyoktur.

    Buumumbuhranhailesindeenziyadedevletistikrazlarna,snaveziraiteebbsleremevdusermayemteessirolmaktadr.Bugibimevduathemenhemenhibirfaizalmadgibigngetikememurmaalarn,devletvergilerinidemekistirariyleazalmaktadr.Devlettahviltileziravesnamesseselerineshamlarntetkikediniz.Geen,senelerenazaranfiyatlarnmthi birsurettedmolduunugrrvehayretedersiniz.Devlettahviltilesnaveziramesseselerineshamndaolduugibibufiyatdknl

    gayrimenkulmallardabilhassaarazidebellidir. Arazi,emlkfiyatlarokdkndr.

    Niin?..nkkimsesatnalmyor;herkessatmakistiyor.nkhikimsedeparayoktur.Sermayegizlenmitir.Gizlenenyerindenkmayateebbsedensermayekorkaktr.Onunbukorkakltaliplerinhrsveistinasnarttrmaktadr.Butehalkkarsndasermayefazlateminat,mthi faizistemektedir.

    tebugnkbuhrannhakikimahiyeti...

    Bumahiyetmeseleninbirsafhasdr.. kincicephedahamhm,dahabyktr.Sermayesahipleri,iadamlararasndaitimatyoktur.Elindeparasolanherkespaniklerden,iktisadbuhranlardankorkarakmevcudunutenmyeyecesaretedemeyipsaklamaktadr.Filhakikasonbirkasenezarfndaalnlarnnteriniparayatahviledenbirokinsanlarn

    iflsedenbankalarnkapanankielerinndeyumruklarnsrdklarniittik.AynvaziyetigeenlerdeAlmanya'dagrdk.Almanpiyasasnsarsanbirbuhranhalknpanikhlindebankalarahcumederekparalarngeriistemelerinesebepolmutur.Buhcumbirokbankalarniflsnabirksmnntemelindensarslmasnasebebiyetvermitir.

    Bankalardaki mevduatsna,ticar,veziraiteebbsvetaahhtleresarfedilir.Tabizamanlardahikimsebankadakimevduatngeriekmeyidnmez,yalnzfaizalmaklaiktifaeder.Fakatbuhranesnasndahalk

    mevduparasnnalmakzerebankalarakoar.BylebuhransralarndaAlmanya'daolduugibibankalarnderhalbirleerekmttehitbircephealmalarlzmdr.Herbuhranbirtabihltakipeder;muvaffakiyetbuhranlardanzedelenmeden,mahvolmadanatlamaktr.

    Bankaokmhimbirmessesedir.Fertlerinhusushayatlarndamhimrolleroynayanbumesseselerdevletsiyasetlerindemil,milletlermnasebetindenzm

  • 8/14/2019 Atsz Mecmua - Say 12

    10/22

    www.atsizcilar.com

    Say:12 ATSIZMECMUA Sayfa:10

    vemessirvazifeleryapmakistidadndadrlar.Binaenaleyhbankalarnnizamnamelericiddi,bilhassamevduatamteallikahkmnokskolmaslzmdr.Almanya'dabuhusustakuvvetlibircereyanvardr.Almanlarbtnbankalardanmevduatkabuletmekhakknnezederekbuhakkmstekilresmbirdevletmessesesinevermeyidnmektedirler.Buteekkldierufakbankalarlatemasvemnasebettebulunarakonlarnmuhtaolduklarsermayeyiteminvesrasndadtkleribuhranlardankurtarmaaalacaktr.

    Bugnkdnyabuhran,bazkzldncelileriniddiaettiklerigibiferdsermayesistemindenilerigelmemektedir.

    domaktadr.Hi pheedilemezkiazistihlktenmtevellitbuhranlardanenfazlasermayesonradaiimteessirolmaktadr.Bu,btn nsanltehditedenbirafettir.Sermayesahibiparasntehlikeyekoymamak,zararetmemekendiesiyletedavldenkarmaktadr;sermayeninyokluumuameltndurgunluunuisizliinmeydanagelmesinivenihayetumumisefaletimucipoluyor.

    Binaenaleyhbugnkbuhrandankurtulabilmekiinsermayeyeemniyetlisahalarhazrlayarakfazlaistihsaledipfazlaistihlketmekmecburiyetindeyiz.

    Bitti

    DarbmeselMecmualarKitabiyatBuvebunutakipedecekolanmakalelerle,zerindealtmbirmevzuatemasedeceinivefaaliyetiminbirhlasasnvcudagetireceim.ButetkiktecrbesiningayesiTrkdarbmesellerinimuhtevieserlerinoldukamufassalbirkitabiyatnmeydanagetirmektir.

    Bumaksadteminehizmetedeceknekadareservarsahepsinibulmayaaltm.Buhusustaktphanekataloglarnaveevvelcebumevzuylaalkadarolmukimselerin[1]malmatvemtalaalarnamracaatettim.

    Elimdeyazmavebasmabirokeserlerledoluzenginbirstevar.Yerlerinitespitettiimbueserleri;yahut

    mecmualarvakitvefrsatbuldukatetkik,ediyorvemufas____________________

    [1]TrkiyatEnstitsasistanlarndanNihlBeyevvelceaynkitabiyatmevzuuzerindeuram ve12eserdenbahsedenbirtetkikvcudagetirmiti.Benbutetkiktenistifadeettim.KezaAzerbaycanAtalarSzadylabireserneredenH.ZeynallBey,kitabnnsonunaocivardarbmeselleriniihtivaeden"darbmeselmecmualarnnbasitbirbibliyografyasnilveetmiti.

    salbirbibliyografivcudagetiriyorum. lerikihalkiyat,edebiyatvelisaniyattetkiklerindemhimvazifelergrecekolanTrkdarbmesellerininkymetveehemmiyetiniburadazikrebilelzumgrmyorum.

    Tetkikim,zerindepekazilenmi birmevzuatemasedeceiiintabibazyanl veeksikleriolacak.Bunlarnhsnniyetimebalanacanmitederekyanllarnihtarvebanabumevzuetrafndakimalmatlarnbildirmeksuretiyleyardmedecekzevata imdidenteekkrbirvazifesayyorum.

    Eldemevcuteserlerinhepsitetkikedilemediiiinbumakalelerdekitaplarntarihsrasnazaritibaraalnmamtr.

    1 inasi:DurbemsliOsmniyye inasimerhumtarafndanilkdefa1280,ikincidefa1287hicrdekarlanbukitap inasi'ninlmndensonraEbzziyaTevfkBeytarafndanaslnnyarsnayaknilvelerle1302'dencdefabastrlmtr.Eserinhaizolduuehemmiyetveherbasmarasndamhimfarklarbulunmas,bunlarnayr

  • 8/14/2019 Atsz Mecmua - Say 12

    11/22

    www.atsizcilar.com

    Say:12 ATSIZMECMUA Sayfa:11ayrtetkikikiniicapettiriyor.

    Birincibasm(inasi):16x10,5boyunda229sayfa,Eser"TasviriEfkrgazetehanesinde"baslm.

    Mukaddemede inasidiyorki:"Durbemsalkihikmetlavamdr,lisanndansdrolduumilletinmhiyetiefkrnadelleteder.Durbemsli

    aynenvardr. ncbasm(inasiveEbzaiya)1302'deyaniinasi'ninlmndensonraneredilenbuncbasmyapanEbzziyamerhumdur.

    TevfikBeykendimukaddemesindediyorki:"DurbemsliOsmniyyebukerretarafciznemdennsfnakaribemsalvecmiininmttehazolanusuleittibenmakmistihddabazmnasibebyt

    KaraYaz

    GemediyraszmzYollardakaldgzmzYerealndyzmzByleymi karayazmz.

    PnarlariilmezolduiekleralmazolduYrbizebirglmezolduByleymi karayazmz.

    BubahtmznisidirBuherilerinbadrYrbakasnneidirByleymi karayazmz.

    Yaln

    zonayrdemitikOndabir eyvardemitikBizioanlardemitikByleymi karayazmz.

    EysabahyinebugeceKederingecedenyceGelsusalmberaberceByleymi karayazmz

    SabahattinAliTemmuz1931

    Osmniyyeisecmletenmanidardr.Binaenaleyhbunlarnkabatbrtmtemilolanlardanmaadaekseriniibumecmuayaelifbatertibizeredereceledimilh."

    Eserintertibinehicr1208'debalanlm vebaslmasancak12ylsonra,yani1280'dekabilolabilmitir.1500kadardarbmesel,tabir,fkravesaireyihtivaedenbuilkbasmdatertipveintizamortaderecededir.Eserdeelifbesrasnadabirlgatkitabndaolduugibitammanasylaihtimamedilmemitir.

    kincibasm(inasi):Buikincibasm,gereksayfalarnnbyklveokluugerekseiindekilerinokluuitibarylabirincisindenstndr.17,5X13boyunda,329sayfa,2000denokdarbmeselvesaire...Eser1287'deyine"TasviriEfkrmatbaasnda"baslmtr.inasi,eserininteknikbakmndandahamuntazamveiyitertipedilmi olanbuikincibasmnabirokilveleryapmtr.Bata,birincibasmdakimukaddeme

    veibartderciylevemrn'ileyhinmahdumundanaldmruhsatiresmiyyezerinencdefaolaraktemsiledilmitirilh."

    Eserilkikibasmdanherhusustaokzengindir:17,5X11,5boyunda510sayfa4004tanedarbmeselvesaire.Aayukaryarmasrncebaslm olmasnaramenmkemmelbirbasm,tertipveintizam.

    4004darbmeselvesairevardedik.Busairedenmaksat"tabir","fkra","kinaye"gibidarbmeselolarakkabuledilenbirtakmszlerdir.

    inasibelkidefarknavaramayarak,Ebzziyaiseksmenbilerekbuszleridarbmesellerekartrmlardr[1]____________________[1]Buyanllamaalesefbtndarbmeselmecmualarndatesadfedilir.SadettinNzhetBeyin"Konyavilyetihalkiyatveharsiyat"gibiilmbirzihniyetlevcudagetirileneserlerdedebilmnasebetarifleriyaplan,farklargsterilen

  • 8/14/2019 Atsz Mecmua - Say 12

    12/22

    www.atsizcilar.com

    Say:12 ATSIZMECMUA Sayfa:12Ebzziyamerhum,bueserinsonunauzunbirmlahazaeklemi,buradadarbmeselvesarenintariflerini,ehemmiyetlerinimisalleriylekaydetmitir.Fakatbtnbumalmatnaramenmisallerdebiledarbmeselvetabiribirbirinekartrm,mesel"ka yaparakgzkarr"tabirinidarbmeselolarakgstermitir.Halbukibubirtabirdir.Eser,bilhassabuncbasm,saydmkusurlarnaramenmuntazam

    ihtivaetmektedir.

    ***

    3) airHfz:ManzumeiDurbEmsalElimizdebulunandarbmeseleaitbasleserlerinhemenhemeneneskilerindenbiridir.Tet

    Klda,hanerdeyaralarama Okeskinbaknyarasdeil.

    Benibirkezyerealanbufelek,Birdahitopraavurasdeil.

    Heybunedenizdir,grnmezdibi,udalardumanlbamzgibi,stndeessedekasrga,tipiNeyleyim,gnlmnborasdeil.

    Gnllervermitirsanavarn,Diyemem:"Ayosmadnyarn",Senbylegzelkengnhlarn,KorkarmTanrdasorasdeil.

    Demisinkim:"BanavzgelirAtsz,

    Kendisikabadr,szleritatsz"Benseninhakkndangelirdimakz,Neyleyim imdiceksrasdeil!

    Atsz

    vekymetlibirmehazdr.

    2)AhmetMitatEfendi:TrkDurbEmsal 19X13,5boyunda168sayfa,4300darbmeselvesaire...

    Tetkikettiimnushalardaeserinneredevekimintarafndanbasldnaaitbirkaytyok.KitabnAhmetMitatEfendiyeaitolup1295hicrdebasldn,ayneserinLondra'daDavistarafndanneredilennushasndananladm.Fakat stanbul

    tabnnneredebasldnaaitbirkaytyok.Eserzengindir.Mellifdarbmeselvesaireyielifbesrasylavearalarnabireryldziaretikoyarakbirbiriarkasndansralamtr.Kitaptamukaddemefilndayoktur.

    Hicr1315'teLondra'dayaplanbasmnagelince,eseraslnnebadnda569sayfadanibarettir.Sadan168sayfaaslndanfotoraflaklieyeekilenvepekmkemmelbaslanTrkDurbEmsalinkitaphlindeaynnihtivaediyor. Soldan401sayfaisebukitaptageen4300darbmeselinltinharfleriyletelffuzunu, ngilizcemanaveizahlarnvebazen ngilizcekarlklarn

    ____________________buszlerledarbmesellerbirbirinekartrlmtr.Bumeseleye

    dairtetkikatyap

    yorum,ilerdemesaimibirmakaleiletespitedeceim.

    kikettiimkitapikinciAhmetHanzamannda,yanihicr11021105arasndatelifedilmi veAbdlmecitzamannda,1262'de,tabhaneimiredebaslmtr.

    Eserdarbmesellerimizibirarayatoplamakendiesiyledeil,bunlarArapa,Acemcekelimelerlessleyerek(?)manzumbirhlegetirmekvebusuretle:

    "meclisi 'ervebleilehuzrhmayncenab

    ehriyrcihanprdardedilebilirbir eklilatifeircaetmek"gayesiylevcudagetirilmitir.Eser19,5X13,5boyunda25sayfalkhurufatbasmasbireserdir. inde638darbmeselvesairevardr.Birfikirverebilmekiinbirtanesiniaslylaberaberzikrediyorum:

    Esbinerminiftesisertizolur.Yumuakhuyluatniftesipektir.

    4)Vacid:DurbEmsal 17x12boyunda31sayfadanibaretolanbuta basmaseserhicri1275'de.BasmacirEfendimatbaasndabaslmtr.Mukaddemedeverilenizahatagremellifinyegnemehaz airHfz'nneseridir.Eser,bumanzumdarbmesellerdendahaltifolanasllarntoplayarak

    "etflegre

  • 8/14/2019 Atsz Mecmua - Say 12

    13/22

    www.atsizcilar.com

    Say:12 ATSIZMECMUA Sayfa:13

    mtalaassehil"birkitapneretmekarzusuylameydanagetirilmitir.Kitapta600darbmeselvesaireyle3manzumbilmecevardr.SiciliiOsmaniyegrevcidEfendihicr1300'deLimni'delmtr.

    5)JanDimitriyadis:DurbEmsliOsmniyyeveFranseviyye

    Mild1888'deEbzziyyaMatbaas'ndabaslm olanbueser353TrkdarbmeseliylebunlarnFranszcatercmeleriniihtivaetmektedir.Eser20X14boyunda25sayfadanmrekkeptir.Kapaktakikayt

    tankitab telifedenzatn"Trke,FranszcaveRumcamuallimiJanDimitriyadis"olduuanlalmaktadr.Eserdedarbmesellerharfsrasnariayetedilerekaltaltasralanmlardr.MellifFranszcatercmeleriniterfikeylediini,fakatbutercmelerinTrkdarbmesellerininhakikmanalarnmehmaemkenbildirenFranszca'dakimukabildarbmesellerolmadn"sylemektedir.

    (Bitmedi)Adnan

    EdebiyatZmresiTalebesinden

    KtahyaHalk airlerinden"Pesendi"19'uncuasrnKtahya'nnmehurhalk airlerindenbri"Pesend"dir.Doduutarihkat'olarakbilinmiyor.Bykharbinilkyl,kurbanbayramnda8690yalarndaikenlmtr.Aslad"Ali"dir.Fakathalkonu"HacPesendi"veya"Pesend"diyetanr.Pesend,mevlevtarikatnamensupolupmridiEskiehirli"HacHasanDede"dr30yandaBursa'daaskerlikyaparkentandbirhocannnfuzundakalm,ilimsizklkolmayacakdiyerekMedine'yeAraparenmekiingitmi,oradaylkaldktansonraKtahya'yadnm ve"Dualarl"hocadandersalmayabalamtr.

    Birgnmedreselerininkarsndadnvarm."enizalt"[1]gecesidnevininpenceresinden,birkadnmedreseyekar iirlembarezeyebalam.MollalarbununlabaakamayacaklarnanlayarakPesend'ninevinekomular.Nargilesiniubuunu

    toplayarakPesend'ylemedreseyegelmiler.Medreseodasnnnnenargilesiylebada kurupoturmu.Kadnsylemi,o

    ____________________[1]"enizalt"dnhaftasnnarambagecesidir.Bugecekielencekzlaravegenkadnlaramahsustur.

    cevapvermi o sylemi kadncevapvermi;mbarezeortalkyncayakadarsrm.Pesendbirkakerekadndanadnsormusadakadn"erolanararbulur"cevabnvermi.BirazsonraPesend'ninerefinediyeeiteityemeklergelmi.Hocalarmedreseyegeldiktemollalarmeseleyianlatmlar.BununzerineDualarlHocamemnunolmu.Ozamanakadar iirokumasnavesazalmasnamsaadeetmediindenPesend"Arifimdengizligizlidersalrm.Ogn"mridin'Arifiilebembezmolmanavevetarkiakadahilolmanabendenmsaade"demi.Bundansonra"Arif"ninbtnmeclislerindePesenddebulunmayabalam,onuniirlerindenbirounadanazireyazmtr.Ktahya'yagelensazairleriPesendtarafndanmukabeleyeuradklarndanfazlakalamazlarm.Buhlhemhalk,hemdeklartarafndan ikyetimucipolduundanbundanmteessirolarakbirmddetsaznbrakmsa

    dadostlarnnsreklisrarlarzerinetekraralmayabalamtr.Hayatkalendercevederviegemitir.Masalclpekmehurdur.Gecesohbetlerine,bahesohbetlerinefazladknm.Bulunduumeclislerpekkalabalkolurmu.Yazlar,Ktahya'yabirbuuksaat

  • 8/14/2019 Atsz Mecmua - Say 12

    14/22

    www.atsizcilar.com

    Say:12 ATSIZMECMUA Sayfa:14

    mesafede"Kunduren"dekibahesindeoturduuhldedostlarperembevecumagnleriyemekleriyleberaberorayasohbetegiderlenni. iirsyletmekiindayanlmayacak akalaryaparlarm.Odabazengln,bazenhakimanemazmunlarlaonlaramukabeleedermi.Divanndaki"Veznihr"ndabusohpetlerinibize akacbirlisanlaanlatyor.Pesend'nin57benttenmrekkek"OsmanlTrk"destanvardr.Budestanbir ehirliylebirkylnnkonumasnhaviolupdnkbykitimaiyaramzterennmeder.Halkarasndapekmehurdur.GeensenebudestanMustafaHakkBeytarafndan"KylehirLiDestan"adylaneredilmitir.Pesendaynzamandaoldukasanatkrbirhattatm Ktahya'dakibazevlerdeonuntrnakyazsylayazdgzellevhalarvardr.Yukardazikredilenvezniahrndabiraralkhattatlndandabahseder.Dertli,Dern, em'.HsnveArifi'nintesiriiirlerindebarizolarakgrldgibibube airin iirlerikendi iirmecmuasarasndaoldukageni biryertutar.iirlerinimahalllehevedncelerleyazmtr. iirlerindeokdarbmeselkullanmtr.Bugnsa olan"emseddin"ve"MehmetDede"adndaikioluvardr.BuihtiyarlarbababalarnnmirasbraktsazlaPesend'nin iirlerini

    okuyarakhergecebrparaalarveruhunutazizederler.

    1Kalenderiye

    Dilberbutekyeiaknhakakarnverkkimannsbahasdr[1]tmarnverGetgnlnalkolannumarnvereftaliyknbirkyasetbenkanarnverVerbirbsebugnbirbseyarnver

    ***

    Hsnndeolan eftelilerdalnemiToplatsanaaagecekyerleredemiYelessederdirnemeliherbiriermieftaliyknbirkyasetbertkanarnverVerbirbsebugnbirbseyarnver

    BabanasezabundafakirinsanalzmBabnvarisebekliyeyimhaylmlzmYerierim eftaliyeterma [1]nemelzmeftaliyknbirkyasetbenkanarnver

    ____________________[1]"sbaha":Kylerdeartoplayanmltezim.

    Verbirbsebugnbirbseyarnver.

    YazdefterinebirseneyatbeklealacannLalanolaymkarnaelpenedivannYevmiyye"Pesend"kulunabudurihsann eftaliyknbirkyasetbenkanarnverVerbirbsebugnbirbseyarnver.

    2Koma

    BdisebalbunmeyiiletHkipayayzsrcananmaverCanmakrettibuderdihasretBildirahvalimisultanmaver

    EynmevarncayarnyannaSylecevretmesnkannaAlbendenateibrakcannaBirazdaolkakemanmaver

    ***

    Cemlin ulesidoupyzme

    OldemaknklhanyaktzmeCemlinleuykugirmezgzmeemihtrimjgnmaver

    BensdkmdiyeyledinikrarittimolmusunadvlereyrDerdmendPesendoldutarmrDerdimindermanLokmanmaver

    3lembirbirinigrrgrrAksinekurulmu devrintemeliEydilkilisendamanndevirKalmahayvangibibeynisemel[2]

    GnlhikimseninizinizlemeNefsinibilelkusurungzlemeSizanharamdr,srrnyzlemeBerki[3]annandayokturmethali

    Elekihtilttan,szn,olmellGerolmayaymdersenzemmilemegulHerkesinisyankendindenmes'ulYedindedirhayr erameli

    ____________________[1]Maa.[2]Alk,dimafelceuram.

    [3]Belki

  • 8/14/2019 Atsz Mecmua - Say 12

    15/22

    www.atsizcilar.com

    Say:12 ATSIZMECMUA Sayfa:15

    HakksevenhalkayarnneimiHakiradeicz'iyyeelinevermiKiiemsalindenazardenilmiblisinhemdemibuluresfeli

    OlvcuddemdzcebirgemiAklyelkenidirfikridmeni

    GemisinkurtaranderlerkaptanHartadananlaypsezerseyeli

    Demekazibdir uehliriyaKendinoksannbilmektirkimyaSensenibilsenikilidnaPesendneylersineliheydeli

    KtahyalMehmetHalil

    Anadolu'daSihirliTalarBuyaznnilhamnEdebiyatMecmuasndastatKprlzadeFuatBeyinTa veHalkbilgisihaberlerimecmuasndaCaferoluAhmetBeyin"Trklerdesihirlitalar"atlmakalesindenaldm.

    Trkiye'ninheryerinde"TA"larvastasylatefe'lleryaplmakta,hastalartedaviedilmekte,muratlareldeedilmekteolduunadairhususbiritikadnelnyaamaktabulunduunugrmekteyiz.

    EskibirTrkdetiolanSihirlitalarhakknda"Anadolu"daiittiimvenotettiimbirkamaddeyiAtszMecmua'yataktmediyorum.

    Bursa:28/9/926.AkrabalarmzdanNuriyeHanmanlatyordu:klarsemtindeAskerlisesininarkasnda"Piremir"ismindebirtrbevar.Derdiolanbirksmhanmlarotrbedenta alrlar,butalaniyibiryerdemuhafazaederlerEerbutalarbirkazayauramadansaklanabilirse saklayannniyetettiimurathaslolurmu.

    Nevehir:8/5/927.ResimmuallimiYaarBeykarmzdakidaiaretederekdediki:BudanadnaKahvecidaderler;dancenupsilsilesindegrlen ukaya ubesineNevehirkadnlartalidenemeyegiderlerveoradabulunantalarlatefelederler,arzuettiklerimuradaereceklerineitikatederler.

    G.Antep:5/11/929.CingifekylmollaMehmetEf.naklediyordu:Kendimtecrbeetmedimfakatdilerimard

    zamanlardabanaokdefa uilctavsiyeetmilerdi.

    Diiaryanbradamyeditaneakmaktansudakaynatrveosuiledilerinigargaraedersemroldukadi arsgrmezm yanidileriakmaktakadarmetinolurmu.

    Nizip:10/2/930.HamamcSleymanAahikyeediyordu:Birocuundilerikmaabaladgnlerdeocuunanas7taneakmaktaylayavrusununyenikandiini7gnbirerdefahafifedverseoocuunsonunakadardiidmezmi.

    Nizip:14/2/930.Nizip'teCumhuriyetmektebininarkndaeskibirtrbevardr.Kadnlaryaknvakitlerekadarbutrbeniniindekitalardanbirininterleyipterlememesinitefe'lettikleriniherkesdefeatlasylenmektedir.

    G.Antep:2/1/931.MaarifktiplerindenAhmetMuhtarBeysylyordu: ehrin arkiimalisinde"Aydnbaba",kaleiinde"mamGazali", ihcan

    tekyesinde"ihcan"narlsemtinde"LoBaba"ziyaretlerindekadnlarnbazufakduvardeliklerinebirerkkta sktrarakmuratdilediklerigrlmektedir.Butalarduvarayapttaktirdeniyetolunan,muradnhaslolacaitikatolunur.

    Aynzamanda ihcancamiindehlmevcutolankarabirta stunuvardrkimukaddesbirabidegibiziyaretolunur

  • 8/14/2019 Atsz Mecmua - Say 12

    16/22

    www.atsizcilar.com

    Say:12 ATSIZMECMUA Sayfa:16

    Ba arsgrenkadnlarbutaabalarnsrerlervebutanHicaz'dankendikendinegeldiineinanrlar.

    G.Antep:4/1/931MaarifdaktilosuHaticeHanmdediki:Buradabazihtiyarkadnlardaknlariindesaklanm krmzrenktebirta vardr.Butanismine"Korkuta"derler.Birkimsekorkarsabutabeyazbirtaasrterler,beyazta birmiktarkrmzyaboyanr,sonrabeyaztatakibukrmzboyaykanrveonuykayansukorkanadamaiirilir.Bunuieninbusuretlekorkusutedaviolunur.

    10/1/931tarihindeAnteb'in arknda"Gnda"etrafnatoplanm birokkadngrmtmdikkatettimtahkikatyaptm.Meeroradabirdeliklitavarm Bomacaksrnetutulanocuklarbude

    liklitaniindengeiriyorlarm.Ayrcaksrkiinocuklarnboynunataklandahabirnevita davardrkibunudahibomacaksrne ifalsayarlar.

    Gzta,kantagibitalardahepbumeyandabirerderde ifaaddedildiihemenAnadolu'nunheryerindegrlenacubelerdendir.

    20/6/931tarihindeKilis'incenubundaTrkmenler'inmehur"Yelbaba"trbesindekalknkadnerkektrbeetrafndayeditrltaataabbtettiklerivakidir.

    GrlyorkiAnadolu'da"Ta"akarmhimbirrabtavardrveburabtaadetabirakidehalindedir.Bumes'eletamikedilecekolursadahayzlercemaddeeldeetmekitenbiledeildir.

    Adana lkTedrisatMfettiiAhmetRza

    KulcaHayatndanParalarKazaklarnevleriniKazakkadnlaryapar.Evinduvarlarportatifekildeinceinceaalardanyaplr.styndenyaplm kiyizlerlertldr. lkbahardakadnlarsrailebirbirlerindetoplanarakevvelkoyunkrparlar.Alnanynlerinensertlerindenkyiz,dierlerindentekemet,pima(klkayakkab),enyumuandandaiplikyaparlar,elbiselikekmenleri,odalarnnyegnessolanincetekemetleridokurlar.Bunlarlaekseriyaota(otakgelinin=babasndangetirdiiev)sslerler.

    Kazaklardaenoki grenkadndr.Fakatkadnnmevkiibyktr.Evinher eyine"Baybie"(bykhanm)hkimdir.Pazaramalsatlrkendeobandabulunur.Bykhanmnadhikimsetarafndansylenmez.Hrmetsizlikhattagnahsaylr.Ona,kendiocuklar"e"(=anne)der."Kocas"bizimki",bakalarda"baybie"der.Gelinleriseailesindekihikimseninadn

    sylemezler. Birgn,birgelinbanakaynanasnamektupyazdrd.Adresiyazmakiinadnsordum.iededi.Birseninmiienvar?adnsylesenededim.Gnahtrdiyebirtrlsylemedi.Kardelerininatlarnsordum.Syletemedim.EnsonraNuayBeyinkomusuiemediyeadresyazdrd.Bykhanmlenekadartorunlarkendiannelerineannedemezler.Kiminocuudyesoruluncaieninbalascevabnverirler.Bykhanmldktensonramevkiibykgelinekalr.Galibabununtesiriyleilkocuunkzolmasnuur

    sayarlar.

    KakarlklarlaSartlardapekfakirolmadkakadnigrmez.Ancakbirssgibigiyinir,kuanr,boubounaoturur.Erkeklerdenkaar.Sokaadaseyrekveapandediklerirtylekar.

    Kazaklardabirkadnevlendiktensonrabirdahababaevinednmez.Kocas

  • 8/14/2019 Atsz Mecmua - Say 12

    17/22

    www.atsizcilar.com

    Say:12 ATSIZMECMUA Sayfa:17

    lrsekaynbiraderiyle,odayoksaokyaknakrabasndanbiriyleevlenir.Dierlerindeisekadnistediizamanayrlr.Enufakbir eyekzsa"Senkoyuvetmesenmenkoyuvettim"derbabasnnevinednerBuna"yamanlapbitmek"denirvebunasksktesadfolunur.

    Kazaklardaokkadnalmakyoktur.Yalnzmecburiyetaltnda,meselkardeildzamanonundulkarsylaevlenmekvardr.Halbulkitekilerelbisedeitirirgibikadndeitirirler.Kaynanalardakzncaoullarna"tokal"(=ikincizevce)alrlar.

    Musiki:

    Kazaklardayalnztanbur,Kakarlklardaiserebapvardr.AslmusikiTaranlardadr.Taranlarbazen10bazendahaokmusikiinaslabirmusikiheyetivcudagetirirler.alglar unlardr:

    Dotar:ikitelli,tellerikerpitenolupbiimiburanntanburugibidir.

    Tanbur:Sekiztellioluptellerieliktendir.

    Setar:Onikiveyaonsekiztelliolupkemangibiyaylaalarlar.

    Def:Aynburadakitefgibidir.Yalna

    etrafndakizilleriyoktur.

    Kanun:Buradakininayndr...Yalnztokmaklarlaalnr.

    Heek:Budakemangibialmanbiralgdr.

    ***

    algalnrkenmillrakslaryaplr.Raksetmeye"ustaoynamak"derler.Raksburanniftetellisiniandrr.Aynzamandaalgclartarafndan arkdasylenir.arkyaKazaklar"len"derler.Lzumuolduuzamanherkeslenuydurabildiigibimehurlencilerdevardr.Bulencilerbilhassabykleriveonlarnhanmlarnvereklenleruydururlar.Taranlararkyanahderler.Perevedemakamderler.12tanemakamlarolupenmuteberituvadr. arklarbirikimsradanibaretolmaypbirakmacerasnveyagemi birtarihivak'avtemsilenyazlm olan

    namelerdir.Mehurlarndanbirisi"SadrKanrak"tr(Kanrak=hmhm).

    Karahanzamannda'sadr'adndabirpehlivaninlilerekarisyanederekYedisuvilayetiniokazbirzamaniinkurtarm venihavetkulcaadndakiehirdeyenilerekhapseatlm,bu arkdaonunazndanuydurulmutur:

    YerliLeheile

    Sadrdepatmkald

    DanzdahytmkaldHytmokupbaksambalamyetimkaldMenimguikiolumbonupennameokduMoynumumoytonzudaapsaTenimikaaokduYambulunyaalarEkizkaraayanz.YambuldankypkkanSadrdigenhohanzYambulutiipkoyup

    kiktmlalaaMenibakkanbe yay

    TrkiyeLehesiyle

    Sadrdye(diyp)admkald

    HapisanelevhasndamektubumkaldMektubumuokuyupbaksamocuumyetimkaldBenim kiolumvarBypennameokuyorBoynumukesselerTenimikargayiyorHapisaneninaalarYksekkavaktandirekHapisaneninkapkanSadrdenenpehlivanHapisaneyideipbrakp

    kidefaktmdaryaBanabakanbe nbeti

  • 8/14/2019 Atsz Mecmua - Say 12

    18/22

    www.atsizcilar.com

    Say:12 ATSIZMECMUA Sayfa:18

    EmdikaldbalaaYambuldankypkpYatkanyerimyambulakHudaymdantileymenManaversinbiulakAltyambultikleymenTelkinindavanaDuaklpyatamenBuelinamana

    mdi(imdi)kaldbelyaHapisanedenkapkpYattmyeryambulakHdamdandiliyorumBanaversinbirulakAltyambudikeceimTilkinineteineDuaedipyatyorumBuelin(memleketin)iyiliine

    TrkistanKzIlgazKif

    KadroveZiyaGkalpTopraklarmznaltndayatanulunarlarbirkurtgibikemirmeyealmayalm.

    ubat'nbandanberiyenibirmecmuakyor.AdKadro.

    stanbul'dabaslyor.Ankara'dakargrnyor.Adyabancgelmesin.FalihRfkBeyin"YeniRusya"atlkitabndakibirok,satrlararasnda,birsatrvardr.Yenibir nklpfrkasnnher eydenncebirkadroyaihtiyacolduunusyler. tebukadrooKadrodur.

    Messislerarasnda.ElebaolarakYakupKadriBeyyazlmtr.Fakatbiz,buyenimtehidinyanahrmetenbaayazldnakaniyiz.

    Bumecmuaiinolanduyguvedncelerimizisylemeliyiz.nkTrkiye'dekyorveAnadolu'nungbeindeintiaretmekdavavesevdasndadr.

    Kadro,bizegreYeniMecmua'dansonradahaTrkiye'debireikmam ciddendeerlimesaiyideihtivaedenkymetlibirmecmuadr.Hemde imdiyekadarpekksrkaldmziktisadisahadabirboluudolduruyor.HerTrkocuubumecmuayokumal,dnmeli,tahlilveistifadeetmelidir.Kadrobudur.Fakatonundavasbukadardeildir.

    Ortayabir tezataraksadeceotezi:mdafaaetmekle,kalmyor.Kendindenncekikymetlerehcumederek,onlardevirmeyealyor.nkinklbmzninklptansonra,gelenbirorganizatrdr.

    Binaenaleyhenerjikolmakmecburiyetindedir.Yniharptensonraharpsonrasgnllleriveterhistensonrameydanaatlankahramanlar.

    Kadroartkbuasrdavehelebubaryankyurttahibircephenin,cephetaarruzlar;ileyklmayacan,sinsisinsiyanlarnvegerilerinievirmeklzmgeldiinibilenbirtabiyecidir.

    lknushasndaeskiAnadolucuFilozofHilmiZiya'nnfaydasolmasadapekzarardaolmayanbirkitabn

    elealarak,derhalksabirtahlilileykmayaalm vesonratokveensesikaln,birboksrhrsileHilmiZiya'nn ahsiyetineullanmtr.Haklveyahakszdr.Obakamesele,fakat,ortadabirhakikatvar.HilmiZiyayerlimaldrvebutopranalkanbiroludur.KadroHilmiZiya'nnstneullanm vehattaullanmaklakalmam onu,yazarasnaskankurnazvekvrakbirsatrlajurnalekalkmtr.Butarzdabir

  • 8/14/2019 Atsz Mecmua - Say 12

    19/22

    www.atsizcilar.com

    Say:12 ATSIZMECMUA Sayfa:19

    hareketintabiyesigzelolsadakarakterigzeldeildir.

    BizHilmiZiya'nnhayranlarndandeiliz.FakatbyleyerlimalvealkanbirlisehocasnnvenihayetbiryerlimalTrkdelikanlsnnMarksizm'eihvanlgdendelikanllartarafndanbo grnenbirmeydandayakalanpyerealnmasnagzyumanvehelekaytszbakabilenlerdendeiliz.

    Kadro,bylebirkadrodur. lknshadaHilmiZiyaamarlandya...iteikincinusha:bugnkafalardabirkymetolarakyaayabilenkimvardr?...

    ZiyaGklp.

    Gzelbirvesiledevar.NzhetBeyinaltayncekanbirkitab.Ohaldehaydi.MetotaynMetottur.NzhetBeyinkitabndan ylebirkasatrlabahistensonraderhalZiyaGklpn ahsnageivermelidir.

    ZiyaGklp,marksizmeiltifatetmeyenadamdr. uhldearplmalveyklmaldr.Fakatbugnhtrasgnllerdevetavsiyelerikanunlarmzdafikirleribeyinlerimizdeyaayanbirkymettir.yleiseteferruattaho grmeliveesaslarndadevirmeli.ZiyaGklpbirmbeirdlr.Evet..Gebeolanhercemiyettebirmbeirgelir.ZiyaGklpdebugnleregebeolancemiyetimizdedomu veyaambirmbeirdir.YniKadronunmbeiri...

    Sayfalarcakelimesalatasokuduktansonraitesonsatrdanbirazncehkmverilmitir:ZiyaGklpdar

    vetezsizdir.

    BatayenimtehitlerdenYakupKadriBeydedahilolmak,zeremuhteremefendilervemstakbelinklpfrkasKadrosusizehitapediyoruz!...

    BizMalz.YerliMal.Butopranocuklar;HilmiZiyaveZiyaGklpdemaldr.YerliMalvebuTopranocuklar.

    uhldeyabancyerlerdenyabanckltrveyabancmefkurelerleiimizekatlansizlere,ynikontenjan

    listeleriilememleketegirmelerimenedil

    mesilzmgelenEfendilerimizediyoruzki;

    ZiyaGklpSibirya'dandahaharapolanbiryurtta,yniAnadolu'daveVolgamahkmlarndandahamustaripolanbircemiyette,yniTrkmilletiiindedomu,bym,yetimi veyetitirmi birbykTrk'tr.

    plakAnadoluyaylasndakendikendinefilizvermiveglgesalm ulubirnardr.

    Hermemleketteonabenzeyenlerveyaondanileriolanlarbulunabilir.Fakatunutmaynki,oralardamuhit artlarzeklarnnevnemasnamsaittir.Halbuki,ZiyaGklp,okumakiinbabasnnevindenkam,Diyarbekir'den stanbul'akadarfersahlaram,hrriyetiinBaytarmektebindenkovulmu veTaklazindanlardalisanalarakgarbiokumu,bizivetarihimiziokumu,hrriyetetapm,Trkluurlandrm venihayeteserleriylebugnkinklbn

    ideolojisiniyapm vekanunlarnayolgstererekinklborganizeetmi bykbirmustarip,bykbirzek,bykbirmrit,bykbirkarakter,bykbirdehvenihayetefendilerhepsininstndeolarakUlubirTrktr.

    Dehdediimiinglmeyinefendiler.

    Asrlarnsefaletleriiindebudayvebeygiribilebcrolanbuplakyaylastndeyetimi bykbirdehdr.Garpcemiyetleri,iindeyetiseydi phesizki,bykbirtariholacakvehertaraftatevazuve

    asaletiilesizikarlayanheykelleriykselecekti.

    Nasldnyattnleriiindekendikendineyetien,bizimgzelttnlerimizvarsa,nasleniptidai eraitteyetitiihaldeeniyibizimafyonumuzveyeryznnneniyiaskeribizimmilletimizise,ZiyaGklpdeyeryznnenuluinsanlarndanbiridir.Birmmettenbrmilletkarm,bizemilluurvemillgururukazandrm,hakikiilminvemedeniyetinyollarngstermitir.

    ButopranocuklariinKarlMarks'tan

  • 8/14/2019 Atsz Mecmua - Say 12

    20/22

    www.atsizcilar.com

    Say:12 ATSIZMECMUA Sayfa:20

    veLenindendahabykbirinsandr.

    Gklp'inMalta'daruhdepresyonauram olacanfarzederekMalta'dansonrakihayayatninkrediyorsunuz.Hapislervemenfalarzayfruhluinsanlariinbirgeriyedn noktasolabilir.Fakattakladangemi birTrkmtefekkiriiinMalta,serinhavalbiroteldir.

    NetekimGazi,menfalardakuvvetlenmi venihayetMalupbirordununiindenkm birmuzafferkumandanvebirelikiradedir.

    ZiyaBey,herkesinbildiiveduyduduu eylerinAvukatdeildi.Bilinmeyenveinkredilenkymetlerindavacsidi.

    BugnbumemleketteherkesMarksistveyaKomnistolduunuakasyleyebilirvesylemektedir.FakatZiyaBey'inortayaatldzamanlardaherkesTrk'm

    veTrkymdiyemezdi.

    BugnkRusinklbnnesaslarnnaslLeninkurduise,bugnkTrkinklbnnilkesaslarndaZiyaBeykurmutur.

    PrzszTrkdilindenmedenikanunakadarbugnhakikatolanbykkymetlerdenbirouZiyaBeyinyazdtemennilerdi.

    Neacvenear?...

    ZiyaGklp,YakupKadriBeyinfirmasaltndakanbirmecmuayakarsmdafaamecburiyetindebulunuyoruz.

    Demekhereybukadarabuklyor,bukadarabukunutuluyor,vebukadar

    abukinkaredilmekisteniyor.Haklolarakaklmzageliyor.Acaba?...Bugnyaayankymetlerdebukadarabukmuunutulacakveinkrakalklacak?Hayr...

    Butoprakvebuhalkiinalm olanlarkltmeyeceiz.Aalarveyababalarcephelerdecanvermi insanlar,lleriveulularbukadarabukunutmazlarvehiesaymakistemezler.

    BizlmezGklpadeil,onunmezarveeserlerizerindetepinerekkendilerinildrenlereacyoruz.

    Btnbunlardansonravenihayet,Trkgenlerisizesylyoruz!...

    Kadromecmuasnokuyunuz:ZevklivegzelbirkapiindegzelbirbaskveucuzbirfiyatlakanKadroyuokuyunuz.

    smailHsrevimzasileParamzaveKyiktisadiyatmzadairyazlankymetlimakaleleri. .SimzalTrkttncln,BurhanAsafBeyin"Merhumundolakileri"altorijinalyazsn,Dr.VedatNedimbeyinpoplermakaleleriniiyiokuyunuz.Ciddenistifadelitetkiklerbulacaksnz.

    Fakat,izmedenyukarkarak ahsiyetleriboazlamayavebugngynmzdeyaayankymetleridrmeyekalkanvenihayetbizdenncekinesillerinyaptmukaddesihtillleribirerbeygirsrsitmalarmabenzetmekisteyenfenave

    irenkastlyazlarndaelmeleyicituzanakaplmaktansaknnz.

    NamkKemal

    MecmuaveKitaplarEgeKzlar:Sonzamanlardakan"Ege"adnihayetedebiyatadagirdi.OsmanUlu Beyin46sayfalk,nesirlerdenmrekkepolanbueseri"gzelTrke"nineniyirneklerindenbiridir.Kelimefalsolarpekaz.Kitabnherhangibiryeriniapokuyuncabundabir

    bakalk,birstnlkolduunuseziyoruz;itebir

    misal:Sznaslbir uahzmesininmenurdanszldktensonrayaptrenklerinbazlarngrmedinizveanlayamadnzsaruhumdaduyduugzelliklerinveinceliklerinounuanlatamad..Fakatsadebukadardeil.Sonzamanlarda evkimizi

    trmalayanHintmiskinleriveinafyonkeleri,yerine,buradaAltay

  • 8/14/2019 Atsz Mecmua - Say 12

    21/22

    www.atsizcilar.com

    Say:12 ATSIZMECMUA Sayfa:21

    lardanbirrzgrveBozKurttandabirhabervar.Yanibizimsusadmz eyler.

    ocukKitaplar:YaknzamanlardakinatktphanesiCemilCahitBey'inikikitabnneretti:"Atelibirdelikanl"adndabirperdelikbirmekteptemsiliyle"Kanienhastalk"adndabirpolisroman.Bunlaredebkymetiolmamaklaberaberelenceli,bo vemeraklkitaplarolduuiinocuklarabunutavsiyeedebiliriz.Bilhassagenortamektepocuklar(adnburadasylemekistemediimiz)bazromanlaryerinebylecinakitaplarokumakladahaiyiederler.nkbiz,ocuklarmzmtereddibirzppehalindegrmektensekrcbirhaydut eklindegrmeyitercihederiz.

    Smblgzlkadn:Yenibir airdaha.GalipFuat...Bulularkuvvetli,dilidzgn.Fakatbirdebykkusuruvar:biroklargibimariz. airnereyebaksahislerininkrklnterennmediyor.Halbukibizgen

    neslingen airlerinidahametinvemilletigrmekisteriz.

    Dampingveiktisadbuhranlar:TunalMustafaAhmetBey'inbukitabmlkiyetfikrinindouundanbugnktekmlnekadar,olantarihiylebalyor.Akvammeclisininiktisadhizmetlerinitakdiredenmellifafyonmeselesindebitarafdavranamadnveafyonticaretimizinbirtakmmutavasstistismarclarnelindenkurtarlmaslzumunuiaretediyor.MustafaBey,afyoniiiyivefennidareedilirseherylTrkiye'ye50.000.000liragireceini

    iddiaetmektedir.Budikkate ayanvekymetlieseritavsiyeederiz.

    Mevln'nnRubaileri:HasanliBeyevvelcehayatmecmuasndanerettiiburubaileribuseferilvelerlekitaphlindekard.TercmelereBakiveerefeddinBeyleryardmetmilerdir.AyrcaBakiBeyinKoleksiyonundanalnm Mevln'nnrenklibirresmiile airinelyazsilebirTrke iirieserinkymetiniarttryor.Bilhassabu23beyitlikgazelintamamenTrkeolmasfevkalademhimdir.

    FakatbukitabnbirdekomiktarafvarkiodaFarsmetinlerindeltinharfleriyleyazlm olmasdr.

    BununiinHasanliBeyingsterdiisebepisehitekuvvetlideildir.BundanbakaHasanAliBeyMevln'nnTrke iiriniyeniharflereiyievirememitir.Eski"elif"harfiniHasanAl Beyyalnz"a"mukabilisanyor.Halbukibuharfokdefa"a"(yanibugnkharflerimizle"e")mukabiliolarakdakullanlr.Farsmetinlerinltinharfleriyazlmasndadadahaiyibirusulgzetilebilirdi.Bilhassaaadabahsettiimizikikitapbuhusustaokmkemmeldir.

    AmmeveTebareke:KinatKtphanesi'ninnerettibuikikitapammevetebarekeninyeniharflerlebaslm Arapametnidir.Fakatbirkatrlharfkullanmak artiylaarapabtnharflergsterilmitir.Mesel"sin"ve"sat"harfleriniayrmakiinbunlardanbiriitalikolarakkullanlmtr.HasanAliBeydebyleyapsayd phesizdahaiyioturdu.

    ***

    Ya Trkistan:Dokuzuncusaymzda,Paris'tezbekeolarakkan"Ya Trkistan"arkadamzhakkndayazdmzsatrlara,Ya Trkistan,27'ncisaysndacevapverdi.Yazlancevaptan,arkadamzn,bizimevzubahiseserdenhabersizsandanlalyor.ZekiVelidiBeyTrkistan'nyaknzamantarihinevesoninklplardevrineait"BugnkTrkistan"adylabykbreseryazm,bundandrtbe ylnceMsr'dabaslmayabalananbueser552sayfa

    basldktansonraparaszlktanbitirilememitir.YaTrkistanmuharririokayoluMustafaBeybueserinbazformlarnelegeirmi vekitabnAvrupadillerindenbirineevrilmekteolduunuiitince,kendiifadesinegrencedostolupsonranedenseayrldarkadaZekiVelidiBey'lehesapgrmeebalamtr.Busuretle,Ya Trkistan'n25,28,27'ncisaylarndaZekiBeyehakszvelzumsuztaarruzlardabulunmutur.Bununzahirsebepleri

  • 8/14/2019 Atsz Mecmua - Say 12

    22/22

    www atsizcilar com

    Say:12 ATSIZMECMUA Sayfa:22

    unlardr:1)ZekiBeyin,eserinin340'ncsayfasnda,1918'deokayolu'nundaitirakiyleFergana'daikiaysrenHukantHkmetihakknda"Takarrretmi birfikrveprogramyoktu"demesi;2)HenrihZigeladndabirAvusturyalYahudi'yimezkrhkmetemensupgstermesi;3)BolekviklerinreisiStalinhakkndabizimgazetelergibi"yolda"tabirinikullanm olmas.DemekkiyllardanberiAvrupa'dademokrasimerkeziolanParis'teyaayanTrkistanlokayoluhlenufaktenkitlerebiletahammledemiyor.Halbukibuhkmetazalarnnfikristraplarokayolu'nun1927'de"YeniTrkistan"da(Say7)yazdmakaledenanlalyor.EerprogrammuayyenolsaydbuhkmetyalnzikiaysrmezvenfuzuHukan'damnhasrkalmazd.Bizokayolu'nunBeyazRusmatbuatndayazdklarnokuyamyorsaktaTrkeveFranszcayazlarngryoruz.okayolu"OrientetOccident"mecmuasnda(1923say17,s.46)kiyazsnda"DemokratRusyaerevesindeTrkistanllarnis

    tikllfikri"[1]ndenbahsediyor.Rusyaerevesindeistikll...Bu,pektuhafbirfikir!Ya Trkistan'n27'ncisaysndadamuharrirkendiimzasyla"Trkistan'ntalihsizliiveonunnecatyolu"adylayazdmakaledeManuri'yimisalalarakTrkistanllarnaczindenbahsediyor.okayolu'nagremcadeleetmekfena,etmemekdefena. tefaciabudur.ZekiVelidiBey,HenrihZigelhakknda"evvelceHukantticaretodasreisiolanbuzathkmetteazalkhakknamalikti"diyor.okayoluisebununyalanolduunu,boleviklerdenalnm provokas

    ____________________[1]LavolontesouverainedeshabitatantsduTurkestan,dansleslimitesdelarepubliquedemocratiquefederativeRusse.

    yonolduunusylyor.Halbukibize,sonTrkistanhareketlerineitiraketmi olanlardanAbdlkadirBey,HukantHkmetihakkndakitekimalmatgibibununda,okayolununkendisindenalnanifadelerdenibaretolduunugsteriyor.12Terin1924deBerlin'deyazlannotlarda"ahAhmedoffinansnazr"kelimeleriyanndaokayolununkendieliyleyazlan ucmleyigzmzlegryoruz:

    Acabaokayolubusatrlaranecevapverir?BizeylegeliyorkiokayoluhernedenseZekiBey'ehcumetmekistiyorvebunubirbahaneediyor.FakatTrkistaniinalm,harbetmi birinsanabu ekildehcumdorumu?BuolsaolsaTrkistanistikllinindmanlarnsevindirecektir.

    Lisanmeselesinegelince:bizonunyahalisGarpTrkesi'yleveyahalisaatayzbekTrkesi'ylekmasnisteriz.Arkadamzbizeverdiicevaptamedenibirmecmuanngebezbeklerindiliyle

    kamayacansylyor.Bizdezatenondanbunuistemedik.FakatTrkistanmillistiklalinigdenbirmecmuanndilideherhldeSartaolmamaldr.

    Mesel27'ncisaydaki;kelimelerininaslTrkesi"orna","oturgan","yberilmek","Trkistanllar"olmakgerektir"Hemdearkadamz unuelbettakdirederki,TrkrknnistikblinikuracakvekoruyacakolanlarTrkiye'ninehirlileriveTrkistansartlardeil,Trkiye'ninkylleriyle.Trkistan'ngebeleridir.

    K.A.

    Busaydamddetibitenabonelerimizin,abonelikleriniyenilemeleriniricaederiz.