AutoCad Civil 3D Kullanımı - akademik.ahievran.edu.tr · Autocad Civil 3D Kullanımı Kaman Meslek Yüksekokulu Öğr.Gör. Emre İNCE Sayfa 2 Autocad Civil 3D Programının Başlatılması

Autocad Civil 3D Kullanımı

Kaman Meslek Yüksekokulu Öğr.Gör. Emre İNCE Sayfa 2

Autocad Civil 3D Programının Başlatılması

Şekil 1 Masa üstüne kurulan Autocad Civil 3D kısa yolları

Şekil 2 Kullanılacak olan Autocad Civil 3d (Metric)

Autocad Civil programı açıldıktan sonra karışımıza “Welcome Screen – Hoş Geldin Ekranı”

çıkacaktır. Eğer bu ekranın daha sonra tekrar gözükmesini istemiyorsak, pencerenin alt

kısmında ki “Show this dialog at startup – Diyalog penceresini başlangıçta göster” onay

kutusunu kapatmalıyız.

Program kurulduktan sonra

masaüstüne birden fazla autocad

Civil ile alakalı kısa yol gelecektir

(Şekil 1).

Çalışmalarımızı yapabilmemiz için

gerekli olan kısa yol, Autocad

Civil 3D Metric olandır (Şekil 2).



Şekil 3 Autocad açıldığında çıkan "Hoş geldin ekranı"

Autocad Civil 3D penceresi açıldığında ilk yapmamız gereken çalışma ara yüzünü

belirlememiz gerekir. Bunun iki yolu vardır. Birincisi Şekil 4’de gösterilen pencerenin üst

kısmındaki liste menüsünden seçmektir.

Şekil 4 Program açıldığında seçilecek çalışma arayüzü

İkinci yol ise Autocad Civil 3D penceresinin sağ alt kısmında ki dişli simgeli düğmeye

farenin sol tuşu ile basılarak açılan menüden değiştirilir (Şekil 5).



Şekil 5 Çalışma arayüzünün değiştirileceği diğer kısa yol

Dört adet farklı ara yüz vardır. Her birinde farklı araçlar ve bazı ortak araçlar (tabaka/katman

yönetimi gibi) bulunur.

Şekil 6 Civil 3D çalışma ara yüzü

Şekil 7 Drafting & Annotation (çizim ve yazı) çalışma arayüzü

Şekil 8 3D modelling (3 boyutlu Modelleme) Çalışma ara yüzü

Şekil 9 Planning and Analysis (Planlama ve analiz) çalışma ara yüzü



Yapmak istediğimiz işlem için uygun olan çalışma ara yüzü seçilir ve ilgili araçlar kullanılır.

Ara yüzler arası geçişlerde veri kaybı olmaz.

AutoCad Civil 3D Programında Birimlerin ve Koordinat Sisteminin

Ayarlanması

Uygun olan çalışma ara yüzü seçildikten sonra, Autocad Civil 3D programında

kullanacağımız birimler ayarlanmalıdır. Kullanılan Autocad programı birçok ülkede

kullanıldığından dolayı, ülkelerin farklı birimlerine göre uyarlanabilir. Bu birim ve birimlerin

hassasiyetlerinin ayarları hem programların geneline yöneliktir, hem de kullanılacak objenin

cinsine göre de değişecektir.

İlk ayarlama programda kullanılacak uzunluk, açı birimleri, projenin ölçek değeri, kullandığı

projeksiyon ve projeksiyona göre çalışma alanı (zone) neresi olduğunu belirlemek için olacak.

Bunun için Şekil 10’a göre, Autocad Civil 3D penceresinin en üst sol köşesinde kalan büyük

A tuşuna (Şekil 10’da 1 numaralı alan) basıldığında çıkan pencerede Drawing Utilities –

Çizim Araçları (Şekil 10’da 2 numaralı alan) menüsü ile açılan yan pencerede Drawing

Settings – Çizim Ayarları kısmı (Şekil 10’da 3 numaralı alan) seçilir.

Şekil 10

Açılan Drawing Settings – Çizim Ayarları penceresinde 5 ayrı sekme vardır.

Units and Zone – Birimler ve çalışma alanı: Program içindeki temel olan çizim

uzunluk ve açı birimlerinin belirlenmesi, projenin ölçeğinin belirlenmesi, kullanılacak çalışma

alanının koordinat sisteminin belirlenmesinin yapıldığı kısım. Şekil 11 işlemlerin yapıldığı



sekmeyi göstermekte. 1 numaralı alanda drawing units - çizim biriminin seçildiği alan. 2

numaralı alan Angular units – açısal birimlerin belirlendiği alan. 3 numaralı alan Scale – ölçek

proje ölçeğinin belirlendiği alan. 4 numaralı alan ise çalışma alanının koordinat sisteminin

belirlendiği alan. Örnekte, çizim birimi metre, açısal birim grad, ölçek 1/1000, koordinat

sistemi olarak 3 derecelik gauss kruger koordinat sisteminde 27° Dilim orta meridyeni ve ED

– 50 datumu seçilmiştir.

Şekil 11

Transformation – Dönüşümler: Proje dosyasının farklı koordinat sistemleri arasında

dönüşümlerinin yapılacağı kısım.

Object Layers – Obje katmanları/tabakaları: Her obje tipinin (nokta, boru hattı,

güzergâh, yüzey, boyuna kesit…) hangi katmanda tutulacağının belirlendiği kısım. Katmanlar

kullanıcı tanımlı olabildiği gibi Autocad Civil 3D programında önceden belirlenmiş ve

tanımlanmış katmanlar olabilir. Şekil 12 her objenin hangi tanımlı katmana kaydolacağı

gösterilmektedir.



Şekil 12

Abbreviations –Kısaltmalar: Bazı obje tiplerine ve uygulamalara verilen kısaltmalar

tanımlandığı kısım. Kısaltmalar değişebilir. Şekil 13 objelerin ve uygulamaların kısaltmalarını

gösteriyor.

Şekil 13

Ambient Settings – Ortam değişkenleri: ve hesaplama sonucu çıkacak olan uzunluk,

açı, alan gibi değerlerin birimlerinin belirlenmesi için kullanılan kısımdır. Şekil 14 genel



görünüm vermektedir. Şekil 15 ile şekil 19 arasındaki tüm şekiller ayrı ayrı yapılabilecek

değişiklikleri göstermektedir.

Şekil 14

Şekil 15 sol resim Distance – uzunluk birimini ve birimin ondalık hane sayısının kaç

olacağının belirlendiği yer. Örnekte birim metre yapılmış ve ondalık hanesi mm. olacak

şekilde ayarlanmış. Şekil 15 sağ resim ise röleve değerlerinin ne olarak belirleneceği

belirtilmiş.

Şekil 15



Şekil 16 sol resimde Coordinate – koordinat biriminin ne olacağı ve ondalık hane sayısının ne

olacağının ayarlanması gösterilmiş. Koordinat değerlerimiz düzlem ve düşey koordinatlarımız

olan X – Y –Z değerlerinin birimleri metre olarak ve mm. hassasiyetinde gösterilmesi için

ondalık değeri 3 hane olacak şekilde ayarlanmıştır. Şekil 16 sağ resimde ise Grid – karelaj

koordinatlarının ve hassasiyetinin ne olacağının nasıl belirleneceği gösterilmektedir.

Karelajlar çıktı kağıt üzerinde 10cm.’de bir atılacak ve çıktı ölçeğe göre koordinat aralığı

belirlecektir. Örneğin 1/5000 ölçeğindeki bir harita için karelaj aralığının hesaplanması:

1𝑐𝑚. 5000𝑐𝑚 = 50𝑚.10𝑐𝑚. 𝑥 = 500𝑚.

1/5000 ölçeğinde karelajların aralığı 500m. olmalıdır.

Şekil 16

Şekil 17 sol resimde elevation – yükseklik değerinin birimini ve ondalık değerinin kaç hane

olacağı (precision - hassasiyet) olacağı ayarlanmıştır. Yükseklik birimi metre olarak

ayarlanmış ve hassasiyeti mm. olması için ondalık değeri (hassasiyeti) 3 hane olarak

ayarlanmıştır. Şekil 17 sağ resim ise area – alan birimini ve hassasiyetinin ayarlandığı kısmı

göstermektedir. Alan değerleri 100 lük birimde artış azalış gösterdiği için hassasiyeti (ondalık



sayı değeri) 2 hane olmalıdır. Alan değerleri koordinatlardan hesaplandığı için birimi metre

kare olmalıdır.

1 𝑚2 = 100 𝑑𝑚2

1578.67 𝑚2 = 1 𝑑ö𝑛ü𝑚 578 𝑚267 𝑑𝑚2

Şekil 17

Şekil 18 sol resimde Volume – hacim birimi ve hassasiyetinin ayarlanmasını göstermektedir.

Koordinatlardan hesaplanan hacim değeri metre küp biriminde ve onalık hanesi 2 veya 1

olabilir. Şekil 18 sağ resim ise açı biriminin ayarını ve hassasiyet biriminin ayarlanmasını

göstermektedir. Haritacılıkta grad açı birimi kullanılır ve hassasiyet değeri 4 olmalıdır.

Ondalık hane ayıracından önceki kısım grad, ondalık hane ayıracı noktadan sonraki ilk iki

hane grad dakikası, geriye kalan son iki hanede grad saniyesini verdiğinden ötürü hassasiyet 4

hane gösterim için yeterlidir.

48.7652𝑔 = 48𝑔 76𝑐 52𝑐𝑐



Şekil 18

Şekil 19

Şekil 19 Direction – açısal yön nasıl

belirleneceğini göstermekte. Açı birimi grad

olmalı ve ölçüm değeri olarak Kuzeyle yani x

ekseni ile yapılan North Azimuth – kuzeyle

olan semt açısı değerini vermesi gösterilmiştir.



Şekil 20

Şekil 21

Drawing units – çizim birimleri penceresinde ayrıca angle – açı değerlerinin hangi birimde

gösterileceği ve precision – hassasiyet değerinin nasıl ekranda temsil edileceği belirtilir. Şekil

21 örneğinde açı birimi grad ayarlanmış ve hassasiyeti ondalık değeri olarak 4 hane

belirtilmiş. Açı değerinin artış yönü bu pencerede belirtilir. Clokwise – saat artış yönü

yanındaki onay kutusu seçilirse özellikle semt açıların hesaplanmasında açı artış yönü olarak

saat artış yönü belirlenir (Şekil 21).

Autocad Civil 3D Obje Ayarları

Autocad Civil 3D yazılımında projede kullanılacak olan objelerin obje tipleri ve yazı tipleri

gibi özellikleri projeye başlanmadan ayarlanmalıdır. Obje ayarlamaları, Autocad Civil 3D

Diğer birim ayarlama işlemi,

pencerenin sol üst köşesinde bulunan A

harfine (Şekil 20 1 numaralı kısım) sol

tuşla tıkladığında açılan pencerede

Drawing utilities – Çizim araçları

(Şekil 20 2 numaralı kısım)menüsü ile

açılan pencerede Units – birimler kısmı

seçilir (Şekil 20 3 numaralı kısım).

Drawing units – çizim birimleri

penceresi açılır.

Bu kısımdan length - uzunluk

değerlerinin gösteriminin ve açı

gösteriminin nasıl olacağı seçilir.

Şekil 21 örneğinde uzunluk

decimal – ondalıklı olarak

ayarlanmış, precision – hassasiyeti

mm. uzunluğu düşünülerek ondalık

hane sayısı üç hane olarak

ayarlanmış.



yazılımında Civil 3D arayüzünde Home – Ana menü kısmında ki Palettes – palet yani

araçların olduğu palet kısmından Şekil 22 kırmızı kutu içine alınan kısım olan Settings –

Ayarlar kısmından Toolspace – araç uzayı penceresine ek sekme olarak ayarlar penceresi

gözükür (Şekil 22). Bu pencere içinde her obje tipi için (Point – nokta, Point cloud – nokta

bulutu, surface – yüzey,…) ayrı ayar yapma imkanı vardır.

Şekil 22

Şekil 23

İlk uygulamalar nokta üzerine olacağı için

noktaların ayarlamaları anlatılacak, diğer

objeler yeri geldiğinde gösterilecektir. Şekil

23 Settings – ayarlar sekmesinde Point –

nokta obje tipine sağ tuşla tıkladığımızda

açılan pencere ile 1 numara ile gösterilen Edit

Feature Settings – obje ayarlarını düzenleme

ayarlarına, 2 numara ile gösterilen ise Edit

label style defaults –varsayılan etiket stilini

düzenleme ayarlarına ulaşabiliriz.



Şekil 23 1 numara ile belirtilmiş Edit feature settings – obje ayarları düzenleme seçildiğinde

şekil 24’de ki pencere açılacaktır. Açılan pencerede ağaç yapısında sıralanmış obje özellikleri

gözükmektedir. Default style – varsayılan stil kısmında şekil 24’de 1 numara ile gösterilen

Point style – nokta stili kısmından nokta objesinin ekranda hangi grafik sembol ile temsil

edileceği belirlenecektir.

Şekil 24

Default – varsayılan olarak Basic – temel/basit grafik sembolü seçili gözükmekte (şekil 24 1

numara). Basic yazısının sağında kalan üzerinde 3 nokta olan düğme ile nokta stillerinin

değiştirilebildiği pencere açılacaktır (şekil 25). Şekil 25’de iki adet Point style penceresi

gözükmektedir. Küçük olan pencere ilk açılan penceredir ve noktayı grafik ekranda temsil

edecek grafik objenin ismi biliniyorsa liste kutusundan ilgili isim seçilir. Eğer grafik objelerin

isimlerini bilmiyorsak veya grafik objelerin diğer özelliklerini de değiştirmek istiyorsak o

takdirde pencerede üzerinde mavi bir pencere ve üzerinde kalem sembolü bulunan düğmeye

basarak çıkan ekrandan yararlanırız. Düğmeye bastıktan sonra açılan pencerede (Şekil 25’de

başlığı Point Style – Basic yazan pencere) marker – işaretçi sekmesinde seçilen noktayı temsil

edecek olan grafik sembol Preview – ön izleme penceresinde geçici çizimi yapılacaktır.

Ekrandaki Size –boyut kısmından ise işaretçinin boyutu mm. ölçüsünde düğiştirilebilir (Şekil

25).



Şekil 25

Şekil 26’da nokta işaretçisinin artı (+) sembolü olarak ayarlandığı (1 numaralı kısım),

işaretçinin ekranda gözükecek boyutunun 1 mm. olarak değiştirildiği (2 numaralı kısım)

gözükmektedir. Yapılan değişikliklerin kaydedilip uygulanması için Apply – uygula tuşuna

basılır (3 numaralı kısım). Apply – uygula tuşuna basıldıktan sonra preview – ön izleme

penceresinde değişiklikler görülür (4 numaralı kısım).

Şekil 26



Point style – nokta stili penceresinde display – görüntü sekmesinde noktanın ekranda

gözükecek grafik simgesinin (marker – işaretçi) ve noktanın yanında gözükecek olan bilginin

(Label – etiket) Autocad tarafından hazırlanmış hangi tabakada kaydedildiği, hangi renk ile

gösterileceği, görünüp görünmeyeceği (visible - görünürlük) ayarları değiştirilebilir.

Şekil 27

Autocad Civil 3D Veri Girişi ve Yakalama Modlarının Ayarlanması

Veri Girişi Ayarı

Autocad Civil Programında objelerin oluşturulmasında veri girişi ayarlanabilir. Örneğin

noktanın objesinin oluşturulması sadece verilen X – Y koordinatlarının girilmesiyle olabilir.

Elle tek tek noktaların girilmesinde bu imkanın olması için ekranın alt tarafında yer alan

Dynamic Input – etkileşimli veri girişi modunun aktif hale getirilmesi gerekir (Şekil 28).

Şekil 28 Veri girişinin fare imleci yanından sağlanması için açılması gereken "Dynamic Input" aracı.



Şekil 29

Dynamic Input modu açıldıktan sonra Autocad Civil 3D ekranında, nota aktarma işlemine

girildiğinde, Mouse imleci yanında iki adet kutu belirecektir. Solda kalan kutu Y (Easting)

değeri, sağda kalan kutu ise X (Northing) değerlerini girmek için kullanılır (Şekil 29).

Obje Yakalama Modları

Oluşturulan objeleri seçilmesi gerektiğinde objenin türüne göre o objeyi Mouse ile tutabilmek

için gerekli yakalama modunun açılması gerekir. Yakalanacak olan objenin nokta olması,

çizgi olması, çizgilerin kesişimi olması, orta noktadan yakalanıyor olması, gibi yakalanacak

olan obje veya objelerin belirli alanlarından tutulmasına göre yakalama modu açılmalıdır.

Yakalama modları Autocad Civil 3d yazılımında ekranın alt kısmında ki araç çubuğunda yer

alan Object Snap – obje yakalama aracı ile belirlenir (Şekil 30).

Şekil 30 Yakalam modlarının düzenleneceği "Object snap" aracı



Şekil 31 "Object Snap" aracına sağ tuşla basıldığında açılan pencere.

Şekil 32 "Object Snap" tuşuna sağ tuşla tıklandığında açılan pencereden "Settings" alt menüsü ile açılan pencere

İlk işlemlerimiz noktalar ile olacağından noktaların yakalanması için Node – nokta yakalama

modunun açılması gerekir.

Object Snap düğmesine sağ tuş ile

tıklandığında açılan menüden Settings -

ayarlar Drafting Settings – çizim ayarları

penceresi ekrana gelir (Şekil 32). Pencere

de object snap sekmesinde yakalama

modları ve yanlarında onay kutuları

bulunur.

Bu yakalama modları:

Endpoint: son nokta yakala

modu. Çizginin ucunu yakalamak

için kullanılır.

Midpoint: orta nokta yakalama.

Center: Merkezinden yakalama.

Node: nokta yakalama.

Quadrant: dört köşesinden

yakalama.

Intersection: Kesişimden

yakalama.

Extension: Objeye uzatma.

.

.

.



Objelerin oluşturulması

Nokta objesinin oluşturulması:

Nokta objesinin elle girilmesi:

Nokta objesinin X – Y – Z koordinatları ve nokta adından oluşan bir grafik objedir. Coğrafik

objelerden sembol ile gösterilek olanları veya sabit noktalar grafik objelerden nokta ile temsil

edilirler. Bayrak direği, heykel, kuyu, musluk, trafo gibi coğrafik objeler ve poligon, nirengi

gibi sabit referans objeleri nokta grafik objesi ile temsil edilecek objelere örnek gösterilebilir.

Şekil 33

Point Creation tools – nokta oluşturma araçları menüsüne tıklandığında bu menü ile alakalı

Create points – nokta oluştur penceresi açılacaktır (Şekil 34).

Şekil 34

Nokta koordinatlarını elle

girebilmek için Home – Ana

menüsünden Create Ground Data

– yer verisi oluşturma kısmından

Points – noktalar liste kısmından

iki alt menü bulunmakta (Şekil

33). Birinci menü Point Creation

Tools – Nokta oluşturma araçları.

İkinci menü ise Create points –

Miscellaneous – Farklı yollarla

nokta oluşturma.



Şekil 34’de tasviri olan Create points penceresinde 1 numaralı kısımda bulunan aşağı oka

tıklandığında (Şekil 35 sol resim) açılan pencereden Manual – elle yapılan seçili olmalıdır.

Seçili olduğunu Şekil 35’de olduğu gibi yanında onay işaretinin olması ile anlayabiliriz. Artık

Şekil 34’de 1 numara ile gösterilen düğmeye tıklandığında nokta ekleme işlemi elle yapılacak

yani koordinat değerleri girilerek nokta objesi oluşturulacak (Şekil 35 sağ resim).

Şekil 35

Şekil 35’de sağ resimde düğmeye basıldığında, Dynamic Input – etkileşimli veri girişi açık

olduğu için fare imleci yanında hem ne yapılacağı hem de koordinat verilerinin girilebilmesi

için haneler açılmıştır (Şekil 36). Şekil 36 incelendiğinde Please specify a location for the new

point – lütfen yeni nokta için bir konum belirleyin uyarısı verilmiş ve iki adet hane

oluşturulmuş. Sol hane Y yani Easting – sağa değer (sağa doğru artan değer), sağ hane ise X

yani Northing – yukarı değer (yukarı doğru artan değer) koordinatlarını girilmesi için

kullanılır.

Şekil 36

Tablo 1

Nokta Adları Y X

5 562025.462 4359751.772

8 562048.093 4359778.069

11 562066.592 4359759.837



15 562056.470 4359740.191

Tablo 1 elle nokta girişi için oluşturulmuş örnek veriler gözükmekte. Bu değerleri girmek

için:

İlk haneye Y (Sağa doğru – doğuya doğru artan değer) değerini girdikten sonra klavyeden

TAB tuşuna basarak ikinci haneye geçilir (Şekil 37). İkinci hanede X (Yukarı doğru – kuzeye

doğru artan) değeri girilir.

Şekil 37

Enter tuşuna basıldığında ekranda yapılan ayarlara göre ek bilgiler istenecek (Nokta adı, nokta

tanımı, nokta yüksekliği gibi). Şekil 38 Y – X girişinden sonra kullanılan Autocad Civil 3d

Programında çıkan pencereyi göstermektedir. Şekil 38’de noktanın tanım bilgisinin istendiği

gösterilmektedir. Açıklama yazısında yer alan <.> yazısının anlamı tanım bilgisi girilmeden

enter tuşuna basılırsa bu nokta bilgisi için hiçbir şeyin kaydının yapılmayacağıdır.

Şekil 38

Programda nokta girişi için yapılan ayarlamalara göre, tanım bilgisi girildikten sonra enter

tuşuna basıldığında kullanıcıdan nokta ile ilgili ek bilgiler istenebilir. Kullanılan programdaki

ayarlara göre noktanın yükseklik bilgisi de istenmektedir (Şekil 39).



Şekil 39

Yükseklik bilgisi girildikten sonra eğer ayarlarda nokta için başka bir bilgi istenmemişse,

işlem yenilenecek yani yeni bir nokta için koordinat değerlerinin girilişi istenecektir (Şekil

40).

Şekil 40

Verilen tablodaki koordinat ve nokta adlarına göre veri girişi yapılması için sistemde bazı

ayarlamaların yapılması gerekir. Bu işlemi yapmak için Create Groun Data – Yersel veri

oluştur kısmında Points – noktalar menüsü altındaki Point creation tools – nokta oluşturma

araçları penceresinde sağ taraftaki aşağı oka tıklayarak nokta eklemede yapacağımız

değişikliklerin ayarlandığı pencere açılacaktır (Şekil 41 1 numaralı alan).

Şekil 41



Şekil 41 2 numaralı alan noktanın yükseklik bilgisinin, 3 numaralı alan noktanın adı

bilgisinin, 4 numaralı alan ise noktanın tanım bilgisinin kullanıcıdan istenip istenmeyeceği

veya otomatik olarak doldurulacağı ayarlamalarının yapıldığı kısımdır.

Örneğin şekil 42 noktanın Elevation – Yükseklik bilgisi için ayarlamayı tasvir etmektedir.

Manual – elle yapılan, kullanıcının bilgiyi elle gireceğini, None – hiç bilginin kullanıcıdan

istenmeyeceği, Automatic – otomatik bilginin tanımlanmış bir değer olarak otomatik

girileceğini belirtir.

Şekil 42

Eğer Automatic – otomatik olarak seçilirse önceden Default – varsayılan olarak ayarlanan

değerler girilecektir. Şekil 43 Default Elevation – varsayılan yükseklik (Şekil 43 1 numaralı

alan), Default descrition – varsayılan tanım bilgilerinin (Şekil 43 2 numaralı alan) girileceği

alanları göstermektedir.

Şekil 43 3 numaralı alanda kırmızı kutu içine alınan yeşil kutu, varsayılan yükseklik bilgisinin

grafik alandan seçilmesini sağlar.

Noktanın yükseklik ve tanım bilgilerinin girişleri otomatik olarak ayarlandığında, Default –

varsayılan değerler sayesinde kullanıcı veri girmese bile noktaya ait bu bilgiler otomatik

olarak dolacaktır.



Şekil 43

Veri girişleri ayarlandıktan sonra aktif hale gelmesi için Crate points – nokta oluştur penceresi

kapatılır ve tekrar açılır.

Örnekte yüksekli ve tanım bilgileri kullanıcıdan istenmeden sadece nokta adı istenerek veri

girişi sağlanmış bu sonuca göre ekranda nokta girişinin nasıl olduğu aşağıdaki resimler ile

gösterilmiştir. Şekil 44 sol resimde ilk önce noktanın koordinatları girilmiş, enter tuşuna

basıldığında şekil 44 sağda resimde görülen nokta adı istenmiştir.

Şekil 44

Nokta adı girildikten sonra tekrar enter tuşuna basıldığında kullanıcıdan tekrar yeni nokta

girişi istenmektedir.

Şekil 45



Eklenen Nokta Bilgilerine Ulaşma – Toolspace Prospector Penceresi

Şekil 46

Eklenen noktaların grafik ekranda gözükmesi

Oluşturulan her obje sonrasında grafik ekran yeniden çizilir. Fakat grafik ekran sosuz bir X –

Y koordinat sistemine sahip olduğu için çizimleri görebilmek için bazı görüntü araçları

kullanılır. En kolay araç ekranın sağ tarafında yer alan Navigation Bar – Yönlendirme Barı

kısmında yer alan Zoom Extent – limit bul aracıdır (Şekil 47 sol resim). Bu araç aynı

zamanda View – görünüm menüsünde de bulunur (Şekil 47 sağ resim).

Eklenen noktaların görülebilmesi

için Home menüsü altındaki

Palettes – paletler kısmında yer

alan Toolspace – araç uzayı

araçlarından Prospector – içerik

görüntüleyici aktif hale

getirildiğinde noktalara ait

içerikler görüntülenir. Prospector

– içerik görüntüleyici aracı ile

oluşturulan çizim objelerine ait

bilgileri görebiliriz. Şekil 46,

Tablo 1’de verilen noktaların

Autocad Civil 3D programına

eklenmesini tasvir ediyor.

Toolspace penceresinde Points –

noktalar seçili olduğunda eklenmiş

olan noktalara ait liste

görünecektir (Şekil 46). Bu listede

dikkat edilirse, kullanıcı tarafından

girilmiş olan nokta adları ve

program tarafından oluşan nokta

numarası bulunur.



Şekil 47

Şekil 48 noktaların grafik ekranda görünümünü tasvir etmektedir.

Şekil 48



Noktaların etiketlerinin açılması

Grafik ekrandaki noktaların birbirinden ayırt edilebilmesi, noktaların istenen

bilgilerinin (Yükseklik, koordinat bilgisi gibi) grafik ekran veya çıktı harita üzerinde

gözükmesi için noktaların etiket bilgilerinin aktif hale gelmesi gerekir.

Nokta objeleri ekrana aktarıldıktan sonra etiketleri açılmayabilir (Şekil 49 sol resim)

ya da istenilen etiket ekranda olmayabilir. Yapılması gereken, etiketi açılması veya

değiştirilmesi istenen nokta gruplarından birine ait bir noktayı farenin sol tuşu ile seçip (şekil

49 sol resim) tekrar aynı noktaya sağ tuş ile basıp açılan pencereden Point Group Properties

… - nokta grup özellikleri seçilir (Şekil 49 sağ resim).

Şekil 49

Açılan Point Group Properties penceresinde Information – bilgi sekmesinde (Şekil 50

1 numaralı kısım) Point style – nokta stili ve Point Label Style – Nokta etiket stili grafik ve

etiket bilgileri değiştirilebilir. Point label style kısmında nokta işaretçisinin yanın hangi nokta

bilgisinin gözükeceği belirlenir (Şekil 50 2 numaralı alan). Şekil 50 nokta numarasının etiket

olarak gözükmesi için yapılan seçimi temsil etmektedir.



Şekil 50

Şekil 50 4 numaralı düğmeye basıldığında seçilen etiketin özelliklerinin değiştirileceği Label

Style – etiket stili penceresi gelecektir (Şekil 51).

Şekil 51

Pencerenin Layout – çıktı

sekmesinde şekil 51 1

numaralı kısımda Contents

– içerikler yani etikette

hangi bilgi/bilgilerin

gösterileceği belirlenir, 2

numaralı kısımda Text

Height – yazı yüksekliği

değiştirilir.



Şekil 52 örneğinde yazı boyu 1 mm. olacak şekilde nokta numarası etiket olarak

belirlenmiştir.

Şekil 52

Autocad Civil 3D yazılımdan Nokta adı tanımlı etiket olarak gelmemektedir. Eğer

nokta numarası yerine nokta adı gözükmesi isteniyorsa şekil 51 1 numaralı alan olan Contents

– içerikler kısmında kendimiz nokta adını etiket olarak tanımlamalıyız.

Şekil 53

Şekil 54 Text Component Editor – yazı bileşeni düzenleyicisi ekranı gözükmektedir.

Pencere açıldığında Properties – özellikler sekmesinde Properties liste kutusunda önceden

ayarlanmış olan Point number – nokta numarası seçili olarak gelecektir ve Ön izleme

ekranında nokta numarasının şablon olarak görünüşü bulunmaktadır.

Şekil 53 örneğinde kırmızı

kutu ile çizilen üç adet

simgeli düğme üzerinde

tıklandığında açılan pencere

(Şekil 54) yardımı tanımlı

olmayan etiketleri oluşturma

olanağımız bulunmakta.



Şekil 54

Şekil 55

Nokta objelerinin Dosyadan Okunması

Nokta objeleri, Autocad Civil programına elle girilebildiği gibi, dışarıdan bir dosyadan

programa aktarılabilir. GPS veya Total Station gibi nokta koordinatlarını elde edebileceğimiz

ölçüm aletlerinden, bilgisayara nokta aktarımında bu yöntem kullanılabilir.

Etiket olarak sadece

nokta adı gözükmesi

isteniyorsa, ön izleme

kısmındaki şablonlar

silinmesi, Properties

liste kutusundan Name

– ad özniteliği

seçilmeli ve Şekil

54’de kırmızı kutu

içine alınmış ok

simgeli düğmeye

basılmalı. Şekil 55 sol

resim yapılan

değişiklikleri

göstermektedir.



Kelimeler

Abbreviations: Kısaltmalar

Ambient Settings: Ortam değişkenleri

Angle: açı

Apply: uygula

Area: alan

Angular units: Açısal birimler

Automatic: otomatik

Azimuth: semt

Basic: temel, basit

Clokwise: saat artış yönü

Contents: içerikler

Coordinate: Koordinat

Create Ground Data: yer verisi oluşturma

Create points: nokta oluştur

Create points – Miscellaneous: Farklı yollarla nokta oluştur

Decimal: ondalıklı

Default style: varsayılan stil

Dimension: röleve, boyut.

Direction: açısal yön

Display: görüntü, görünüm

Distance: uzunluk

Drafting Settings: çizim ayarları



Drafting & Annotation: çizim ve yazı

Drawing Settings – Çizim Ayarları

drawing units - çizim birimleri

Drawing Utilities – Çizim Araçları

Dynamic Input – etkileşimli veri girişi

Easting: sağa değer (sağa doğru artan değer)

Edit Feature Settings: obje ayarlarını düzenleme

Edit label style defaults: varsayılan etiket stilini düzenleme

Elevation: yükseklik

Grid: karelaj

Home: Ana, ev

Information: bilgi

Layer: tabaka, katman.

Length: Uzunluk

Manual: elle yapılan

Marker: işaretçi

None: hiç

North Azimuth: Kuzey semti

Northing: yukarı değer (yukarı doğru artan değer)

Object: obje, nesne, çizim nesnesi (bir nokta, bir çizgi gibi)

Object Layers: Obje katmanları/tabakaları

Object Snap: obje yakalama

Palettes: palet



Planning and Analysis: Planlama ve analiz

Please specify a location for the new point: lütfen yeni nokta için bir konum belirleyin

Point: nokta

Point cloud: nokta bulutu

Point Creation Tools: Nokta oluşturma araçları

Point Group Properties: Nokta grup özellikleri

Point Label Style: Nokta etiket stili

Point style: nokta stili

Precision: hassasiyet

Preview: ön izleme

Prospector: içerik görüntüleyici

Scale: ölçek

Settings: Ayarlar

Show this dialog at startup: Diyalog penceresini başlangıçta göster

Size: boyut

Surface: yüzey

Text Component Editor: yazı bileşeni düzenleyicisi

Text Height: yazı yüksekliği

Toolspace: araç uzayı

Transformation: Dönüşümler

Units and Zone: Birimler ve çalışma alanı

Visible: görünürlük

Volume: hacim



Welcome Screen: Hoş Geldin Ekranı

Zone: çalışma alanı

Zoom Extent: limit bul

3D modelling: 3 boyutlu Modelleme

Documents

AutoCad Civil 3D Kullanımı - akademik.ahievran.edu.tr · Autocad Civil 3D Kullanımı Kaman Meslek Yüksekokulu Öğr.Gör. Emre İNCE Sayfa 2 Autocad Civil 3D Programının Başlatılması