1

Autorzy: mgr inż. Krzysztof Wojewoda Stanisław Krupa Recenzenci: mgr inż. Grażyna Piontecka mgr inż. Jarosław Proć Opracowanie redakcyjne: mgr Bożena Stadnicka - Graboś

2

Spis treści Wprowadzenie 4

I. Założenia programowo-organizacyjne kształcenia w zawodzie 7

1. Opis pracy w zawodzie 7 2. Zalecenia dotyczące organizacji procesu dydaktyczno –

wychowawczego 9II. Plany nauczania 18III. Moduły kształcenia w zawodzie 19 1. Techniczne podstawy budownictwa 19 Posługiwanie się podstawowymi pojęciami z zakresu

budownictwa 23 Przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy,

ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska 26 Rozpoznawanie podstawowych materiałów budowlanych 30 Posługiwanie się dokumentacją techniczną 34 Magazynowanie, składowanie i transportowanie materiałów

budowlanych 37 2. Technologia robót ciesielskich 41 Dobieranie narzędzi, sprzętu i maszyn do robót ciesielskich 45 Wykonywanie podstawowych pomiarów w robotach

ciesielskich 47 Ręczna obróbka drewna 49 Mechaniczna obróbka drewna 52 Wykonywanie połączeń i złączy ciesielskich 55 Wykonywanie i demontaż rusztowań drewnianych 58 Wykonywanie drewnianych ścian szkieletowych 61 Wykonywanie ścian wieńcowych 64 Wykonywanie stropów drewnianych 67 Wykonywanie wiązarów i dźwigarów dachowych 70 Deskowanie fundamentów i stóp fundamentowych 73 Deskowanie ścian i słupów 76 Deskowanie stropów 79 Deskowanie schodów 82 Zabezpieczanie ścian wykopów 84 Wykonywanie napraw konstrukcji ciesielskich 87 Zabezpieczanie drewna przed szkodliwymi czynnikami

zewnętrznymi 90 Rozliczanie robót ciesielskich 92

3

3. Montaż obiektów z elementów prefabrykowanych 94 Dobieranie narzędzi, sprzętu i maszyn do robót

montażowych 98 Wykonywanie podstawowych pomiarów w robotach

budowlanych 101 Montowanie elementów ściennych 103 Montowanie drewnianych konstrukcji dachowych 106 Wykonywanie montażu stropów i stropodachów 109 Wykonywanie montażu schodów drewnianych 112 Wykonywanie podłóg z gotowych elementów drewnianych 115 Wykonywanie rusztowań do robót montażowych 118 Rozliczanie robót montażowych 121

4

Wprowadzenie

Celem kształcenia w szkole zawodowej jest przygotowanie aktywnego, mobilnego i skutecznie działającego pracownika gospodarki. Efektywne funkcjonowanie na rynku pracy wymaga: przygotowania ogólnego, opanowania podstawowych umiejętności z obszaru zawodowego oraz kształcenia ustawicznego.

Absolwent współczesnej szkoły powinien charakteryzować się otwartością, wyobraźnią, zdolnością do ciągłego kształcenia i doskonalenia się oraz umiejętnością oceny swoich możliwości. Wprowadzenie do systemu szkolnego programów modułowych ułatwi osiągnięcie tych celów. Kształcenie modułowe, w którym cele i materiał nauczania są powiązane z realizacją zadań zawodowych umożliwia: – przygotowanie ucznia do wykonywania zawodu, głównie przez

realizację zadań zbliżonych do tych, które są wykonywane na stanowisku pracy,

– korelację i integrację treści kształcenia z różnych dyscyplin wiedzy, – opanowanie umiejętności z określonego obszaru zawodowego. Kształcenie modułowe charakteryzuje się tym, że: – proces uczenia się dominuje nad procesem nauczania, – uczeń może podejmować decyzje dotyczące kształcenia zawodowego

w zależności od własnych potrzeb i możliwości, – rozwiązania programowo – organizacyjne dają możliwość

kształtowania umiejętności zawodowych różnymi drogami, – umiejętności opanowane w ramach poszczególnych modułów dają

możliwość wykonywania określonego zakresu pracy, – wykorzystuje się w szerokim zakresie zasadę transferu umiejętności

i wiedzy, – programy nauczania są elastyczne, poszczególne jednostki można

wymieniać, modyfikować, uzupełniać oraz dostosowywać do poziomu wymaganych umiejętności, potrzeb gospodarki oraz lokalnego rynku pracy. Realizacja modułowego programu nauczania zapewnia opanowanie

przez uczniów umiejętności określonych w podstawie programowej kształcenia w zawodzie oraz przygotowanie do kształcenia ustawicznego.

W pracach nad doborem treści kształcenia i konstruowaniem programu nauczania w układzie modułowym została wykorzystana dostępna literatura, doświadczenia polskie i zagraniczne, a zwłaszcza metodologia MES Międzynarodowej Organizacji Pracy. Według metodologii MES zostały opracowane programy szkolenia dorosłych w ramach projektu TOR #9, którego celem było między innymi

5

zwiększenie mobilności zawodowej osób dorosłych. Opracowany modułowy program nauczania składa się z zestawu modułów kształcenia w zawodzie i odpowiadających im jednostek modułowych, wyodrębnionych na podstawie określonych kryteriów, umożliwiających zdobywanie wiedzy oraz kształtowanie umiejętności i postaw właściwych dla zawodu. Jednostka modułowa stanowi element modułu kształcenia w zawodzie, obejmujący logiczny i możliwy do wykonania wycinek pracy o wyraźnie określonym początku i zakończeniu, nie podlegający zwykle dalszym podziałom, a jego rezultatem jest produkt, usługa lub istotna decyzja.

W strukturze programu wyróżnia się: – założenia programowo – organizacyjne kształcenia w zawodzie, – plany nauczania, – programy modułów i jednostek modułowych.

Moduł kształcenia w zawodzie zawiera: cele kształcenia, wykaz jednostek modułowych, schemat układu jednostek modułowych, literaturę.

Jednostka modułowa zawiera: szczegółowe cele kształcenia, materiał nauczania, ćwiczenia, środki dydaktyczne, wskazania metodyczne do realizacji materiału nauczania, propozycje metod sprawdzania i oceny osiągnięć edukacyjnych ucznia.

Schemat korelacji modułów i jednostek modułowych (dydaktyczna mapa programu), zamieszczony w założeniach programowo – organizacyjnych kształcenia w zawodzie umożliwi uczniowi wybór ścieżki edukacyjnej, w zależności od predyspozycji, możliwości intelektualnych oraz wcześniej uzyskanych i potwierdzonych umiejętności.

W programie przyjęto system kodowania modułów i jednostek modułowych, zawierający elementy: – symbol cyfrowy zawodu, zgodnie z obowiązującą klasyfikacją

zawodów szkolnictwa zawodowego, – symbol literowy, oznaczający grupę modułów:

B – dla modułów ogólnozawodowych, Z – dla modułów zawodowych, S – dla modułów specjalizacyjnych,

– cyfra arabska dla kolejnej wyodrębnionej w module jednostki modułowej.

Przykładowy zapis kodowania modułu: 712[02].B1 712[02] – symbol cyfrowy zawodu: cieśla, B1 – pierwszy moduł ogólnozawodowy: techniczne podstawy

budownictwa,

6

Przykładowy zapis kodowania jednostki modułowej: 712[02].B1.01 712[02] – symbol cyfrowy zawodu: cieśla, B1 – pierwszy moduł ogólnozawodowy: techniczne podstawy

budownictwa 01 – pierwsza jednostka modułowa wyodrębniona w module B1:

posługiwanie się podstawowymi pojęciami z zakresu budownictwa.

7

I. Założenia programowo-organizacyjne kształcenia w zawodzie

1. Opis pracy w zawodzie Typowe stanowiska pracy

Absolwent szkoły zawodowej może być zatrudniony w małych i średnich przedsiębiorstwach budowlanych oraz w rzemieślniczych warsztatach remontowo - budowlanych na stanowiskach prac ciesielskich, może też prowadzić samodzielną działalność gospodarczą.

Zadania zawodowe Zadania cieśli obejmują: – analizowanie rysunków roboczych, ustalanie na ich podstawie

zakresu robót, potrzebnych materiałów oraz rozwiązań konstrukcji ciesielskiej,

– ocenianie przydatności elementów drewnianych do wykonania konstrukcji ciesielskiej,

– przygotowywanie elementów konstrukcji ciesielskiej do montowania,

– wykonywanie form i deskowań drewnianych do konstrukcji betonowych i żelbetowych,

– wykonywanie rusztowań drewnianych, pomostów roboczych i daszków ochronnych,

– wykonywanie tymczasowych obiektów drewnianych na placu budowy, – wykonywanie w budynkach murowanych monolitycznych

i prefabrykowanych elementów budowlanych z drewna (np. stropy, schody, konstrukcje dachowe, ścianki działowe),

– wykonywanie skomplikowanych konstrukcji stropów drewnianych (np. kopułowych) i łuków (krążyn),

– wykonywanie konstrukcji drewnianych inżynierskich, jak: mosty, wieże, hangary, remizy,

– transportowanie elementów ciesielskich na placu budowy, – dokonywanie wymiany uszkodzonych lub zniszczonych elementów

konstrukcji ciesielskiej, – wykonywanie konserwacji konstrukcji ciesielskiej, zabezpieczanie

przed gniciem i zagrzybieniem, przed niszczeniem przez owady oraz przed działaniem ognia,

– rozbieranie konstrukcji ciesielskich, – wykonywanie konstrukcji rozporowych i podporowych ścian

w wykopach i na powierzchni,

8

– wykonywanie prac konstrukcyjnych związanych z budową domu drewnianego.

Umiejętności zawodowe W wyniku kształcenia w zawodzie absolwent szkoły powinien umieć: – organizować, użytkować i likwidować stanowiska pracy, zgodnie

z zasadami organizacji pracy, wymaganiami technologicznymi, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, przeciwpożarowymi, ochrony środowiska i zasadami ergonomii,

– rozróżniać i dobierać materiały, oceniać ich przydatność do robót ciesielskich,

– przygotowywać narzędzia i urządzenia do robót ciesielskich, – posługiwać się narzędziami, urządzeniami i sprzętem do robót

ciesielskich i pomocniczych, nie wymagającym dodatkowych uprawnień,

– wykonywać obróbkę skrawaniem, sprawdzać elementy przygotowane do montażu,

– wykonywać złącza i połączenia ciesielskie, szczególnie połączenia trwałe bez użycia innych łączników niż drewno,

– czytać dokumentację techniczną, zwłaszcza rysunki robocze, – wykonywać konstrukcje z drewna i materiałów drewnopochodnych, – wykonywać montaż, rozbiórkę, konserwację i renowację drewnianych

elementów budowli, – wykonywać montaż, rozbiórkę i konserwację deskowań i rusztowań, – zabezpieczać wykopy przy robotach ziemnych oraz wykonywać formy

drewniane do prefabrykatów z betonu, – przeprowadzać remonty typowych konstrukcji ciesielskich drobno –

i wielkowymiarowych, wszelkiego rodzaju rusztowań i gotowych deskowań,

– montować typowe obiekty z elementów prefabrykowanych, – składować, przechowywać i transportować drewno surowe, materiały

drewnopochodne oraz prefabrykaty, – zabezpieczać drewno i materiały drewnopochodne przed szkodliwym

działaniem czynników biologicznych, chemicznych, wody i ognia, – rozwiązywać proste problemy techniczno - technologiczne

na stanowisku pracy, – korzystać z norm, katalogów i instrukcji, – wykonywać roboty ciesielskie zgodnie z wiedzą budowlaną,

obowiązującymi normami i warunkami technicznymi wykonania i odbioru robót, a także zgodnie z zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisami przeciwpożarowymi oraz z zachowaniem dbałości o stan środowiska naturalnego,

– wykonywać prace pomocnicze: murarskie i tynkarskie,

9

– sporządzać zapotrzebowania i rozliczenia materiałowe dla stanowiska pracy,

– sporządzać umowy na wykonanie prostych robót budowlanych, – obliczać wynagrodzenie za wykonaną pracę, – korzystać z urządzeń, wyposażenia i zaplecza techniczno -

socjalnego placu budowy, – komunikować się i współpracować z zespołem na budowie, – korzystać z różnych źródeł informacji, – korzystać z praw obywatelskich i pracowniczych, – wykorzystywać znajomość procesów zachodzących w gospodarce

rynkowej przy poszukiwaniu pracy oraz w prowadzeniu własnej działalności gospodarczej,

– wykorzystywać środki ochrony indywidualnej przy pracach szczególnie niebezpiecznych,

– udzielać pierwszej pomocy w nagłych wypadkach. Wymagania psychofizyczne właściwe dla zawodu – odpowiedzialność i zdyscyplinowanie, – umiejętność pracy w zespole, – zdolność podejmowania samodzielnych decyzji, – zrównoważenie emocjonalne, – wyobraźnia przestrzenna, – spostrzegawczość, – koncentracja i podzielność uwagi, – ogólnie dobry stan zdrowia, – dobry wzrok i słuch, – poczucie równowagi, odporność na zmiany wysokości. 2. Zalecenia dotyczące organizacji procesu dydaktyczno -

wychowawczego Podstawowym celem kształcenia w zawodzie jest przygotowanie

ucznia do wykonywania prac ciesielskich na poziomie robotniczym oraz wyposażenie absolwenta szkoły zawodowej w wiedzę i umiejętności niezbędne do dalszego kształcenia w formach szkolnych i pozaszkolnych.

Proces kształcenia zawodowego według modułowego programu nauczania dla zawodu cieśla jest realizowany w szkole zawodowej dla młodzieży oraz w szkole zawodowej dla dorosłych. Program nauczania obejmuje kształcenie ogólnozawodowe i zawodowe. Kształcenie ogólnozawodowe zapewnia orientację w obszarze zawodowym – budownictwo oraz ułatwia ewentualną zmianę zawodu. Kształcenie zawodowe ma na celu przygotowanie absolwenta szkoły

10

zawodowej do realizacji zadań na typowych dla zawodu stanowiskach pracy. Ogólne i szczegółowe cele kształcenia wynikają z podstawy programowej kształcenia w zawodzie.

Treści programowe zawarte są w trzech modułach: techniczne podstawy budownictwa, technologia robót ciesielskich, montaż obiektów z elementów prefabrykowanych. Moduły uwzględniające zadania zawodowe są podzielone na jednostki modułowe. Każda jednostka modułowa zawiera treść stanowiącą pewną całość, której realizacja umożliwi opanowanie umiejętności, pozwalających na wykonanie określonego zakresu pracy. Czynnikiem sprzyjającym w nabywaniu umiejętności zawodowych jest wykonywanie ćwiczeń określonych w poszczególnych jednostkach modułowych.

Program modułu 712[02].B1 –„Techniczne podstawy budownictwa” zawiera ogólnozawodowe treści z obszaru zawodowego – budownictwo. W wyniku realizacji programu uczeń powinien umieć: – posługiwać się podstawowymi pojęciami z zakresu budownictwa, – stosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony

przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska, – rozróżniać podstawowe materiały budowlane, – posługiwać się budowlaną dokumentacją techniczną, – magazynować, składować i transportować materiały oraz sprzęt

budowlany. Program modułu powinien być realizowany w pierwszej kolejności

w różnych formach organizacyjnych, zależnie od rodzaju treści: w pracowniach w systemie klasowo – lekcyjnym, w grupach na stanowiskach ćwiczeniowych i w terenie. Pracownie powinny być wyposażone w niezbędne środki dydaktyczne określone w jednostkach modułowych.

Program modułu 712[02].Z1 – „Technologia robót ciesielskich”, składający się z osiemnastu jednostek modułowych zawiera treści pozwalające na opanowanie podstawowych umiejętności dla zawodu cieśla. Zagadnienia technologii ciesielskiej obejmują: wytwarzanie i montaż elementów z drewna i materiałów drewnopochodnych; obróbkę elementów, wykonywanie złączy i połączeń ciesielskich, wykonywanie konstrukcji z drewna i materiałów drewnopochodnych, wykonywanie montażu, rozbiórki, konserwację i renowację drewnianych elementów budowli, wykonywanie deskowań i rusztowań, zabezpieczanie wykopów przy robotach ziemnych, remonty konstrukcji ciesielskich.

Program modułu 712[02].Z2 – ”Montaż obiektów z elementów prefabrykowanych” składa się z dziewięciu jednostek modułowych. Realizacja programu modułu pozwala na opanowanie umiejętności umożliwiających wykonywanie zadań zawodowych dotyczących montażu.

11

Moduły kształcenia w zawodzie uwzględniają zadania zawodowe, z jakimi może spotkać się absolwent w przyszłej pracy. Drugi i trzeci moduł stanowia integralną całość i mogą być realizowane w dowolnej kolejności.

Zależności występujące pomiędzy modułami i jednostkami modułowymi przedstawiono w tabeli korelacji.

Tabela korelacji modułów i jednostek modułowych

Orientacyjna liczba

godzin na realizację Symbol jednostki

modułowej

Zestawienie modułów

i jednostek modułowych Klasa I Klasa II

Moduł 712[02].B1 Techniczne podstawy budownictwa

712[02].B1.01 Posługiwanie się podstawowymi pojęciami z zakresu budownictwa 32

712[02].B1.02 Przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska

14

712[02].B1.03 Rozpoznawanie podstawowych materiałów budowlanych 20

712[02].B1.04 Posługiwanie się dokumentacją techniczną 38

712[02].B1.05 Magazynowanie, składowanie i transportowanie materiałów budowlanych 10

Moduł 712[02].Z1 Technologia robot ciesielskich

712[02].Z1.01 Dobieranie narzędzi, sprzętu i maszyn do robót ciesielskich 30

712[02].Z1.02 Wykonywanie podstawowych pomiarów w robotach ciesielskich 18

712[02].Z1.03 Ręczna obróbka drewna 36 712[02].Z1.04 Mechaniczna obróbka drewna 50

712[02].Z1.05 Wykonywanie połączeń i złączy ciesielskich 90

712[02].Z1.06 Wykonywanie i demontaż rusztowań drewnianych 44

712[02].Z1.07 Wykonywanie drewnianych ścian szkieletowych 74

712[02].Z1.08 Wykonywanie ścian wieńcowych 72 712[02].Z1.09 Wykonywanie stropów drewnianych 70

712[02].Z1.10 Wykonywanie wiązarów i dźwigarów dachowych 70

712[02].Z1.11 Deskowanie fundamentów i stóp fundamentowych 16 20

712[02].Z1.12 Deskowanie ścian i słupów 42

12

712[02].Z1.13 Deskowanie stropów 42 712[02].Z1.14 Deskowanie schodów 50 712[02].Z1.15 Zabezpieczanie ścian wykopów 42

712[02].Z1.16 Wykonywanie napraw konstrukcji ciesielskich 42

712[02].Z1.17 Zabezpieczanie drewna przed szkodliwymi czynnikami zewnętrznymi 24

712[02].Z1.18 Rozliczanie robót ciesielskich 42 Moduł 712[02].Z2

Montaż obiektów z elementów prefabrykowanych

712[02].Z2.01 Dobieranie narzędzi, sprzętu i maszyn do robót montażowych 30

712[02].Z2.02 Wykonywanie podstawowych pomiarów w robotach budowlanych 10

712[02].Z2.03 Montowanie elementów ściennych 60

712[02].Z2.04 Montowanie drewnianych konstrukcji dachowych 54

712[02].Z2.05 Wykonywanie montażu stropów i stropodachów 38

712[02].Z2.06 Wykonywanie montażu schodów drewnianych 60

712[02].Z2.07 Wykonywanie podłóg z gotowych elementów drewnianych 60

712[02].Z2.08 Wykonywanie rusztowań do robót montażowych 36

712[02].Z2.09 Rozliczanie robót montażowych 32 Na podstawie tabeli korelacji sporządzono dydaktyczną mapę

programu nauczania dla zawodu, uwzględniającą schematy układów jednostek modułowych w modułach.

13

Dydaktyczna mapa programu

712[02].B1 Techniczne podstawy budownictwa

712[02].B1.01

712[02].B1.02

712[02].B1.03

712[02].B1.04 712[02].B1.05

712[02].Z1 Technologia robót ciesielskich

712[02].Z2 Montaż obiektów z elementów

prefabrykowanych

712[02].Z1.01

712[02].Z1.02

712[02].Z1.03

712[02].Z1.04

712[02].Z1.05

712[02].Z1.06

712[02].Z1.07

712[02].Z1.08

712[02].Z1.09

712[02].Z1.10

712[02].Z1.11

712[02].Z1.12

712[02].Z1.13

712[02].Z1.14

712[02].Z1.15

712[02].Z1.18 712[02].Z1.17 712[02].Z1.16

712[02].Z2.01

712[02].Z2.02

712[02].Z2.03

712[02].Z2.04

712[02].Z2.05

712[02].Z2.06

712[02].Z2.07

712[02].Z2.08

712[02].Z2.09

14

Dydaktyczna mapa programu ułatwi nauczycielowi i uczniowi wybór optymalnej drogi kształcenia. Uczeń może wybrać ścieżkę kształcenia w zależności od predyspozycji, zainteresowań i zebranych dowodów potwierdzających opanowanie umiejętności. Nauczyciel realizujący program nauczania powinien posiadać przygotowanie w zakresie metodologii kształcenia modułowego, aktywizujących metod nauczania, pomiaru dydaktycznego oraz projektowania i opracowywania pakietów edukacyjnych.

Nauczyciel kierujący procesem zdobywania umiejętności przez ucznia powinien udzielać pomocy w rozwiązywaniu problemów technicznych związanych z realizacją zadań, sterować tempem kształtowania umiejętności zawodowych, z uwzględnieniem predyspozycji oraz doświadczeń uczniów. Nauczyciel, w uzasadnionych przypadkach, może ustalić indywidualny tok kształcenia. Ponadto, powinien rozwijać zainteresowania zawodem, wskazywać na możliwości dalszego kształcenia, zdobywania nowych umiejętności zawodowych. Powinien również kształtować pożądane postawy uczniów, jak: rzetelność i odpowiedzialność za pracę, dbałość o jej jakość, o porządek na stanowisku pracy, poszanowanie dla pracy innych osób, dbałość o racjonalne stosowanie materiałów.

Nauczyciel powinien uczestniczyć w organizowaniu bazy techniczno – dydaktycznej oraz ewaluacji programów nauczania, szczególnie w okresie dynamicznych zmian w technologii i technice budowlanej. Wskazane jest opracowywanie przez nauczycieli pakietów edukacyjnych, wspomagających realizację programu nauczania. Pakiety edukacyjne stanowiące obudowę dydaktyczną programu powinny być opracowane zgodnie z metodologią kształcenia modułowego.

Zaleca się, aby kształcenie modułowe było realizowane metodami aktywizującymi jak: metoda tekstu przewodniego, metoda samokształcenia kierowanego, metoda sytuacyjna oraz metoda projektów i ćwiczeń praktycznych. Dominującą metodą nauczania są ćwiczenia praktyczne. Wskazane jest wykorzystywanie filmów dydaktycznych, organizowanie wycieczek do magazynów, sklepów z materiałami i narzędziami, na targi, wystawy materiałów i sprzętu. Podczas realizacji procesu dydaktycznego należy położyć nacisk na samokształcenie z wykorzystaniem materiałów innych niż podręczniki jak: normy, instrukcje, poradniki i pozatekstowe źródła informacji. W realizacji treści kształcenia, w tym ćwiczeń, należy uwzględniać współczesne technologie, materiały, narzędzia i sprzęt.

Prowadzenie zajęć metodami aktywizującymi wymaga przygotowania materiałów metodycznych, jak: tekst przewodni, instrukcja do metody projektów, karty instrukcyjne do kształcenia kierowanego, instrukcje

15

do wykonywania ćwiczeń, instrukcje stanowiskowe, bezpieczeństwa i higieny pracy.

Istotnym elementem procesu dydaktycznego jest system sprawdzania i oceniania osiągnięć szkolnych ucznia. Wskazane jest prowadzenie badań diagnostycznych, kształtujących i sumatywnych.

Badania diagnostyczne mają na celu dokonanie oceny poziomu wiedzy i umiejętności uczniów w początkowej fazie kształcenia.

Badania kształtujące powinny być przeprowadzone w trakcie zajęć. Mają na celu dostarczanie bieżących informacji o efektywności nauczania, uczenia się. Informacje uzyskane w wyniku badań pozwalają na dokonanie niezbędnych korekt w procesie nauczania.

Badania sumatywne powinny być prowadzone po zakończeniu realizacji programu jednostki modułowej.

Ocenianie powinno uświadamiać uczniowi poziom jego osiągnięć w stosunku do wymagań edukacyjnych, wdrażać do systematycznej pracy, samokontroli i samooceny. Sprawdzanie i ocenianie osiągnięć uczniów powinno być realizowane za pomocą sprawdzianów: ustnych, pisemnych i praktycznych, obserwacji czynności ucznia, pomiaru dydaktycznego.

Sprawdzanie i ocenianie osiągnięć szkolnych wymaga od nauczyciela określenia kryteriów i norm oceny, opracowania testów osiągnięć szkolnych, arkuszy obserwacji i arkuszy oceny postępów. Środki dydaktyczne, niezbędne w organizacji i prowadzeniu

modułowego procesu kształcenia, powinny stanowić: pomoce dydaktyczne, materiały dydaktyczne, techniczne środki kształcenia, dydaktyczne środki pracy. Pracownie powinny być wyposażone w środki dydaktyczne, które zostały określone w jednostkach modułowych.

Podana w tabeli wykazu jednostek modułowych orientacyjna liczba godzin na realizację może ulegać zmianie w zależności od stosowanych przez nauczyciela metod i środków dydaktycznych.

Kształcenie w zawodzie cieśla powinno odbywać się w pracowniach, na poligonach ćwiczebnych lub na budowie. Należy uwzględnić wiek ćwiczących, co w przypadku robót ciesielskich jest istotne ze względu na wymogi bhp. Ponieważ główną metodą nauczania są ćwiczenia, dlatego pracownia powinna być wyposażona w środki dydaktyczne (materiały, narzędzia, sprzęt) niezbędne do realizacji ćwiczeń praktycznych. Gdy zajęcia odbywają się w pracowni lub poligonie, to powinny znajdować się tam rozbieralne modele konstrukcji obiektów drewnianych ze wszystkimi elementami architektoniczno - konstrukcyjnymi pozwalającymi na wykonywanie ćwiczeń z zakresu robót ciesielskich.

16

W zintegrowanym procesie kształcenia modułowego nie ma podziału na zajęcia teoretyczne i praktyczne. Formy organizacyjne pracy uczniów powinny być dostosowane do treści i metod kształcenia.

Wskazane jest, by zajęcia były prowadzone w grupach 12 – 16 osobowych. Proponowane formy organizacyjne: praca w zespołach 2 – 4 osobowych i praca indywidualna.

Kształtowanie umiejętności praktycznych powinno odbywać się na odpowiednio wyposażonych ćwiczeniowych stanowiskach symulacyjnych w pracowniach ćwiczeń praktycznych, warsztatach oraz na stanowiskach roboczych na budowie. Przy stanowiskach ćwiczeniowych należy stworzyć warunki, umożliwiające przyswajanie wiedzy związanej z wykonywaniem ćwiczeń.

Ćwiczeniowe stanowisko pracy ucznia powinna stanowić wydzielona część pracowni ćwiczeń praktycznych, warsztatów, hali. Korzystając ze zgromadzonych narzędzi i sprzętu uczeń wykona określone zadania.

Na podstawie analizy zadań zawodowych określonych dla zawodu cieśla można wytypować następujące stanowiska pracy – miejsca indywidualnego kształcenia umiejętności zawodowych ucznia: – stanowisko wykonywania konstrukcji ciesielskich drewnianych, – stanowisko wykonywania form i deskowań drewnianych do konstrukcji

betonowych i żelbetowych, – stanowisko wykonywania rusztowań drewnianych, pomostów

i daszków ochronnych, – stanowisko wykonywania połączeń i złączy ciesielskich, – stanowisko wykonywania wiązarów i dźwigarów dachowych, – stanowisko wykonywania deskowania ścian, słupów, stropów,

stropodachów, – stanowisko wykonywania montażu schodów drewnianych, – stanowisko wykonywania podłóg z gotowych elementów drewnianych.

Szkoła podejmująca kształcenie w zawodzie systemem modułowym powinna posiadać odpowiednie warunki lokalowe wraz z wyposażeniem. W pracowni ćwiczeń praktycznych, wyposażonej w narzędzia, sprzęt i urządzenia należy zorganizować: – stanowiska pracy uczniów, dostosowane do różnych form

organizacyjnych (praca grupowa, praca indywidualna), – stanowisko nauczyciela wyposażone w sprzęt audiowizualny

i multimedialny, – bibliotekę podręczną odpowiadającą potrzebom samodzielnego

lub grupowego uczenia się, – podręczny magazyn materiałów instalacyjnych i budowlanych.

Stosowanie metody tekstu przewodniego i metody projektów wymaga wyposażenia pracowni ćwiczeń praktycznych w sprzęt i urządzenia

17

techniczne, umożliwiające organizację pracy w grupach 2 – 4 osobowych lub wieloosobowych zespołach.

Wskazane jest, żeby uczestnicy kształcenia modułowego mieli możliwość zapoznania się z rzeczywistymi warunkami budowy, poznali organizację placu budowy, warunki magazynowania materiałów, sprzętu, zabezpieczenia budowy pod względem bhp, specyfikę pracy indywidualnej i zespołowej oraz organizację stanowisk pracy.

Konieczne są systematyczne działania szkoły, jak: – organizowanie zaplecza technicznego, umożliwiającego

przygotowanie obudowy dydaktycznej, – współpraca z zakładami pracy (przedsiębiorstwami budowlanymi,

warsztatami rzemieślniczymi), związanymi z kierunkiem kształcenia w celu aktualizacji treści programowych, odpowiadających wymaganiom technologii, techniki oraz wymaganiom rynku pracy,

– doskonalenie nauczycieli w zakresie metodologii kształcenia modułowego, aktywizujących metod nauczania, pomiaru dydaktycznego oraz projektowania pakietów edukacyjnych. Podejmując się realizacji modułowego programu nauczania

w zawodzie cieśla powinno się uwzględniać możliwości organizacyjne szkoły, zapotrzebowanie na danym terenie i specyfikę regionu kraju.

18

II. Plany nauczania PLAN NAUCZANIA Szkoła zawodowa dla młodzieży Zawód: cieśla 712[02]

L.p. Moduły kształcenia w zawodzie Liczba godzin

w okresie nauczania (2 lata)

1. Techniczne podstawy budownictwa 114 2. Technologia robót ciesielskich 874 3. Montaż obiektów z elementów prefabrykowanych 380

Razem 1368* * W przypadku dłuższego niż 2 – letni okres nauczania liczba godzin zmienia się proporcjonalnie PLAN NAUCZANIA Szkoła zawodowa dla dorosłych Zawód: cieśla 712[02]

L.p. Moduły kształcenia w zawodzie

Liczba godzin w okresie nauczania

(2 lata) Forma stacjonarna

Liczba godzin w okresie nauczania

(2 lata) Forma zaoczna

1. Techniczne podstawy budownictwa 76 36

2. Technologia robót ciesielskich 646 306

3. Montaż obiektów z elementów prefabrykowanych 342 162

Razem 1064* 504* * W przypadku dłuższego niż 2 – letni okres nauczania liczba godzin zmienia się proporcjonalnie

19

III. Moduły kształcenia w zawodzie Moduł 712 [02]. B1 Techniczne podstawy budownictwa 1. Cele kształcenia W wyniku procesu kształcenia uczeń/słuchacz powinien umieć: – stosować terminologię budowlaną, – odróżniać technologie wykonania budynku, – przestrzegać zasad bezpiecznej pracy, przewidywać i zapobiegać

zagrożeniom, – stosować procedury udzielania pierwszej pomocy osobom

poszkodowanym, – rozpoznawać i charakteryzować podstawowe materiały budowlane, – odczytywać i interpretować rysunki budowlane, – posługiwać się dokumentacją budowlaną, – wykonywać przedmiary i obmiary robót, – wykonywać pomiary i rysunki inwentaryzacyjne, – organizować stanowiska składowania i magazynowania, – transportować materiały budowlane. 2. Wykaz jednostek modułowych

Symbol jednostki modułowej Nazwa jednostki modułowej

Orientacyjna liczba godzin na realizację

712[02] B1.01 Posługiwanie się podstawowymi pojęciami z zakresu budownictwa 32

712[02] B1.02

Przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska

14

712[02] B1.03 Rozpoznawanie podstawowych materiałów budowlanych 20

712[02] B1.04 Posługiwanie się dokumentacją techniczną 38

712[02] B1.05 Magazynowanie, składowanie i transportowanie materiałów budowlanych

10

Razem 114

20

3. Schemat układu jednostek modułowych

Realizację programu rozpoczyna się od jednostki modułowej 01 – Posługiwanie się podstawowymi pojęciami z zakresu budownictwa” stanowiącej podbudowę do realizacji pozostałych jednostek modułowych. Jednostka modułowa 02 – „Przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska" powinna być realizowana przed jednostką modułową 03. Jednostki modułowe 04 i 05 mogą być realizowane równolegle (w dowolnej kolejności).

712[02].B1.01 Posługiwanie się

podstawowymi pojęciami z zakresu budownictwa

712[02].B1.03 Rozpoznawanie podstawowych

materiałów budowlanych

712[02].B1.05 Magazynowanie, składowanie i transportowanie materiałów

budowlanych

712[02].B1.04 Posługiwanie się dokumentacją

techniczną

712[02].B1.02 Przestrzeganie przepisów

bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska

712[02].B1 Techniczne podstawy

budownictwa

21

4. Literatura Baranowicz W.: Wytyczne w zakresie ochrony przeciwpożarowej oraz wzór instrukcji bezpieczeństwa pożarowego dla obiektów szkół. MEN, Warszawa 1997 Jerzak M.: Bezpieczeństwo i higiena pracy w budownictwie. PWN, Warszawa 1980 Kowalewski S., Dąbrowski A., Dąbrowski M.: Zagrożenia mechaniczne. Centralny Instytut Ochrony Pracy, Warszawa 1997 Kuczyński A., Lenkiewicz W.: Zarys budownictwa ogólnego. WSiP, Warszawa 1999 Mac S., Leowski J.: Bezpieczeństwo i Higiena Pracy. Podręcznik dla szkół zasadniczych. WSiP, Warszawa 1999 Poradnik kierownika budowy. Praca zbiorowa. PZiTB. Arkady, Warszawa 1989 Poradnik majstra budowlanego. Praca zbiorowa. Arkady, Warszawa 1997 Szymański E.: Materiałoznawstwo budowlane. WSiP, Warszawa 1999 Szymański E., Wrześniowski Z.: Materiały budowlane. WSiP, Warszawa 1997 Urban L.: Murarstwo i tynkarstwo. Podręcznik dla ZSZ. WSiP, Warszawa 1995 Wasilewski Z.: BHP na placu budowy. Arkady, Warszawa 1989 Wojciechowski L.: Materiały budowlane w budownictwie indywidualnym. Arkady, Warszawa 1998 Wojciechowski L.: Zawodowy rysunek budowlany. WSiP, Warszawa 1999 Wojewoda K.: Magazynowanie, składowanie i transportowanie materiałów budowlanych. Zeszyt 3. Podręcznik dla ucznia. REA, Warszawa 1999 Wolski Z.: Zarys materiałoznawstwa budowlanego. WSiP, Warszawa 1994 Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 26.09.1997r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy Dz. U. Nr 129, poz. 844 Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 3.11.1992r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków i innych obiektów budowlanych i terenów Dz. U. Nr 92, poz. 460; Dz. U. Nr 102/95, poz.507 Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 28.07.1998r. w sprawie ustalenia okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy oraz sposobu ich dokumentowania, a także zakresu informacji zamieszczonych w rejestrze wypadków przy pracy Dz. U. Nr 115, poz. 744

22

Rozporządzenie Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa z dnia 1.10.1993r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy eksploatacji, remontach i konserwacji sieci kanalizacyjnych Dz. U. Nr 96, poz. 437 Rozporządzenie Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych z dnia 28.03.1972r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy wykonywaniu robót budowlano – montażowych i rozbiórkowych Dz.U. Nr 13, poz. 93 Zarządzenie Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa z dnia 15.12.1994r. w sprawie dziennika budowy oraz tablicy informacyjnej M.P. Nr 2, poz. 29 z 1995r. Kodeks Pracy (aktualnie obowiązujący) Czasopisma specjalistyczne: MURATOR, ATLAS, MATERIAŁY BUDOWLANE. Wykaz literatury należy aktualizować w miarę ukazywania się nowych pozycji wydawniczych.

23

Jednostka modułowa 712[02].B1.01 Posługiwanie się podstawowymi pojęciami z zakresu budownictwa 1. Szczegółowe cele kształcenia W wyniku procesu kształcenia uczeń / słuchacz powinien umieć: – rozróżnić rodzaje budowli i budynków, – rozróżnić obciążenia działające na budowlę, – rozróżnić elementy konstrukcyjne i niekonstrukcyjne budynku, – określić metody wykonawstwa budowlanego, – zidentyfikować rodzaje gruntu, – scharakteryzować rodzaje wykopów i fundamentów, – określić przebieg robót budowlanych, – rozróżnić rodzaje ścian ze względu na konstrukcję i rodzaj materiału, – rozróżnić rodzaje schodów i elementy klatki schodowej, – rozróżnić rodzaje stropów, dachów i stropodachów, – rozróżnić materiały i technologie wykończenia budynku, – rozróżnić rodzaje izolacji, – rozpoznać instalacje i sieci występujące w budownictwie. 2. Materiał nauczania Rodzaje budowli i budynków. Elementy składowe budynku i ich funkcje. Obciążenia działające na budynek. Metody wykonawstwa w budownictwie. Grunty budowlane. Roboty ziemne. Fundamenty. Ściany. Schody. Stropy. Dachy i stropodachy. Roboty wykończeniowe. Instalacje w budynku.

3. Ćwiczenia • Nazywanie przedstawionych na rysunku elementów. • Wskazywanie na rysunku położenia elementów budynku. • Zestawianie przedstawionych na rysunku elementów w grupy

konstrukcyjne i niekonstrukcyjne.

24

4. Środki dydaktyczne Dokumentacja budowlana. Modele budowli i elementów budowli. Podstawowe materiały budowlane. Zestawy norm budowlanych, instrukcje, atesty, certyfikaty. Katalogi i materiały reklamowe. Czasopisma specjalistyczne (Murator, Atlas, Materiały Budowlane). Filmy dydaktyczne, plansze poglądowe. 5. Wskazania metodyczne do realizacji materiału nauczania

Treść jednostki modułowej wspólna dla zawodów budowlanych dotyczy działu gospodarki związanego ze wznoszeniem, konserwacją i rozbiórką obiektów budowlanych. Bazą, punktem wyjścia do dalszego kształcenia jest opanowanie przez ucznia podstawowych pojęć i terminologii budowlanej. W praktyce budowlanej często używane są określenia żargonowe i zapożyczone. W związku z tym wskazane jest zwracanie uwagi na posługiwanie się przez uczniów poprawną terminologią. Zaleca się, żeby w trakcie realizacji programu nauczania rozszerzać w miarę potrzeb te zagadnienia, które dotyczą bezpośrednio zawodu

W pracy nauczyciela powinny znaleźć zastosowanie przede wszystkim metody aktywizujące: sytuacyjna, inscenizacji, dyskusja dydaktyczna, gier dydaktycznych oraz metoda projektów. Dla ułatwienia zrozumienia realizowanych treści, wskazane jest wykonywanie ćwiczeń, prezentowanie filmów dydaktycznych, organizowanie wycieczek na budowę, do zakładów produkujących materiały budowlane .

Zajęcia należy prowadzić w pracowni szkolnej, w terenie, na budowie, w zakładzie produkcji materiałów. Należy stosować zarówno indywidualną, jak i grupową formę pracy uczniów. Praca w grupach sprawia, że zdolności i umiejętności uczniów sumują się i wzrasta jakość pracy. Praca w grupach pozwala także na zdobywanie przez uczniów umiejętności ponadzawodowych, jak: komunikowanie się, współpraca w zespole, prezentowanie wyników.

Uczniowie powinni mieć możliwość korzystania z różnych źródeł informacji (internet, normy, instrukcje, poradniki, atesty, materiały informacyjne producentów). 6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osiągnięć

edukacyjnych ucznia Sprawdzanie postępów ucznia powinno odbywać się w trakcie

realizacji programu jednostki modułowej na podstawie kryteriów przedstawionych na początku zajęć. Podczas kontroli i oceny należy

25

sprawdzać umiejętności uczniów w operowaniu zdobytą wiedzą, zwracać uwagę na merytoryczną jakość wypowiedzi, właściwe stosowanie pojęć technicznych, poprawność wnioskowania. Ocena osiągnięć szkolnych powinna aktywizować i mobilizować do pracy zarówno ucznia jak i nauczyciela. Proces oceniania powinien obejmować: – diagnozę stanu wiedzy i umiejętności uczniów pod kątem założonych

celów kształcenia, – identyfikowanie postępów uczących się w toku realizacji treści

kształcenia oraz rozpoznawanie trudności w osiąganiu założonych celów kształcenia,

– sprawdzanie wiedzy i umiejętności ucznia po zrealizowaniu treści kształcenia. Podczas realizacji programu nauczania należy oceniać uczniów

w zakresie wyodrębnionych celów kształcenia na podstawie: – ustnych sprawdzianów poziomu wiadomości i umiejętności – pisemnych sprawdzianów (testy osiągnięć szkolnych), – obserwacji ucznia podczas wykonywania zadań (ćwiczenia).

Kontrolę poprawności wykonania ćwiczenia należy przeprowadzić w trakcie i po jego wykonaniu. Uczeń powinien samodzielnie sprawdzić wyniki swojej pracy według przygotowanego przez nauczyciela arkusza oceny postępów. Potem kontroli według tego samego arkusza powinien dokonać nauczyciel oceniając poprawność, jakość i staranność wykonania zadania.

Po zakończeniu realizacji programu jednostki modułowej proponuje się zastosowanie testu dydaktycznego wielostopniowego. Zadania w teście mogą być otwarte (krótkiej odpowiedzi, z luką) lub zamknięte (wyboru wielokrotnego, na dobieranie, typu prawda – fałsz).

26

Jednostka modułowa 712[02].B1.02 Przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska 1. Szczegółowe cele kształcenia W wyniku procesu kształcenia uczeń / słuchacz powinien umieć: – zinterpretować podstawowe akty prawne, prawa i obowiązki

pracownika oraz pracodawcy, związane z bezpieczeństwem i higieną pracy,

– dostrzec zagrożenia związane z wykonywaną pracą, – zastosować zasady bezpiecznej pracy, – zastosować procedury udzielania pierwszej pomocy osobom

poszkodowanym, – zastosować odpowiednie zabezpieczenia terenu budowy, – zareagować w przypadku zagrożenia pożarowego, zgodnie

z instrukcją przeciwpożarową, – zastosować podręczny sprzęt oraz środki gaśnicze, zgodnie

z zasadami ochrony przeciwpożarowej, – zastosować zasady ochrony środowiska naturalnego, – dobrać i zastosować odzież ochronną oraz środki ochrony

indywidualnej w zależności od prowadzonych prac budowlanych, – przewidzieć i zapobiec zagrożeniom życia i zdrowia pracowników, – zastosować zasady bezpiecznej pracy podczas styczności

z urządzeniami elektrycznymi. 2. Materiał nauczania Prawna ochrona pracy. Wymagania higieniczno-sanitarne i bezpieczeństwa pracy oraz bezpieczeństwa przeciwpożarowego w budownictwie. Wentylacja i klimatyzacja pomieszczeń pracy. Czynniki szkodliwe, uciążliwe i niebezpieczne występujące w procesach pracy. Zasady kształtowania bezpiecznych i higienicznych warunków pracy. Zabezpieczenie urządzeń napędowych. Bezpieczeństwo pracy przy urządzeniach elektrycznych. Środki ochrony indywidualnej i zbiorowej. Bezpieczeństwo pracy przy urządzeniach pod ciśnieniem. Zagrożenia pożarowe, zasady ochrony przeciwpożarowej. Zasady bezpieczeństwa przy transporcie oraz magazynowaniu materiałów i wyrobów.

27

Zasady ochrony środowiska na stanowisku pracy. Organizacja pierwszej pomocy w wypadkach przy pracy. Zabezpieczenie miejsca wypadku. 3. Ćwiczenia • Dobieranie środków ochrony indywidualnej stosownie do rodzaju

pracy. • Udzielanie pierwszej pomocy osobie rażonej prądem elektrycznym,

zgodnie z zasadami. • Opanowanie sposobu alarmowania straży pożarnej, zgodnie

z instrukcją • Dobieranie sprzętu i środków gaśniczych w zależności od rodzaju

pożaru. • Stosowanie podręcznego sprzętu i środków gaśniczych do gaszenia

zarzewia pożaru. • Wykonanie (na fantomie) sztucznego oddychania, zgodnie

z obowiązującymi zasadami. 4. Środki dydaktyczne Teksty przewodnie do ćwiczeń. Kodeks Pracy. Przepisy dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy w budownictwie. Polskie Normy i akty prawne dotyczące ergonomii. Ilustracje i fotografie - zagrożenia na stanowiskach pracy. Wyposażenie do nauki udzielania pomocy przedlekarskiej (fantom, niezbędne środki medyczne). Typowy sprzęt gaśniczy, gaśnice. Odzież ochronna i sprzęt ochrony indywidualnej. Regulaminy i instrukcje dotyczące obsługi urządzeń stwarzających zagrożenia. Foliogramy i przezrocza – typowe zagrożenia w budownictwie i na stanowiskach pracy. Filmy dydaktyczne – procedury postępowania w razie wypadków przy pracy, udzielanie pomocy przedlekarskiej. Filmy dydaktyczne – ochrona środowiska na stanowiskach pracy. Filmy dydaktyczne – zagrożenia pożarowe, zachowanie pracowników w przypadku powstania pożaru i w sytuacjach awarii technologicznych. 5. Wskazania metodyczne do realizacji materiału nauczania

Treść jednostki modułowej obejmuje: podstawowe pojęcia z dziedziny bhp, zasady kształtowania bezpiecznych i higienicznych warunków pracy oraz zasady bezpieczeństwa na stanowisku pracy. Podczas realizacji

28

programu nauczania należy zwrócić uwagę na obowiązki pracownika i pracodawcy w zakresie bhp, znaczenie ochrony zdrowia w pracy zawodowej oraz nieprawidłowości, które mogą wystąpić w procesie pracy w zakresie bhp, ochrony ppoż. i ochrony środowiska. Zaleca się, aby podczas realizacji programu nauczania stosować aktywizujące metody nauczania: inscenizacji, sytuacyjną, dyskusję dydaktyczną, tekstu przewodniego oraz ćwiczeń praktycznych z zastosowaniem środków ochrony indywidualnej i sprzętu.

Metoda tekstu przewodniego wymaga przygotowania materiałów do wykonania ćwiczenia: pytań prowadzących i formularzy do wypełnienia. Nauczyciel prowadzący zajęcia powinien być specjalistą z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy.

Program jednostki modułowej należy realizować w pracowni symulacyjnej bhp, wyposażonej w standardowe techniczne środki kształcenia. Ilość środków dydaktycznych jest uzależniona od liczby stanowisk symulacyjnych. Zajęcia powinny odbywać się w grupach 2 – 3 osobowych.

Podczas ćwiczeń uczeń powinien opanować umiejętności rozpoznawania i stosowania sprzętu, wykonywania określonych czynności, związanych z udzielaniem pomocy osobom poszkodowanym. Konieczne jest uświadomienie uczniom, że ochrona człowieka w środowisku pracy jest zagadnieniem nadrzędnym. 6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osiągnięć

edukacyjnych ucznia Do sprawdzania osiągnięć szkolnych uczniów proponuje się

zastosować: sprawdzian ustny, sprawdzian pisemny, obserwację czynności ucznia podczas wykonywania ćwiczeń, pomiar dydaktyczny. Zaleca się prowadzenie badań diagnostycznych, kształtujących i sumatywnych. W badaniach sumatywnych, które prowadzone są na zakończenie realizacji programu jednostki modułowej, wskazane jest zastosowanie pomiaru dydaktycznego. Wiadomości teoretyczne niezbędne do realizacji czynności praktycznych mogą być sprawdzane za pomocą testów osiągnięć szkolnych. Zadania w teście mogą być otwarte (krótkiej odpowiedzi, z luką) lub zamknięte (wyboru wielokrotnego, na dobieranie, typu prawda-fałsz).

Proponuje się sprawdzanie umiejętności praktycznych przez obserwację czynności wykonywanych przez ucznia podczas realizacji ćwiczeń oraz stosowanie testów sprawdzających z zadaniami praktycznymi (typu próba pracy).

Obserwując czynności ucznia podczas wykonywania ćwiczeń i dokonując oceny pracy, należy zwrócić uwagę na: – wykonywanie pracy zgodnie z przepisami bhp,

29

– udzielanie pomocy przedlekarskiej, – stosowanie sprzętu przeciwpożarowego oraz środków gaśniczych.

Kontrolę poprawności wykonania ćwiczeń należy prowadzić w trakcie i po jego wykonaniu. Uczeń powinien samodzielnie sprawdzić wyniki swojej pracy według przygotowanego przez nauczyciela arkusza oceny postępów. Potem kontroli powinien dokonać nauczyciel według tego samego arkusza.

W ocenianiu osiągnięć uczniów należy uwzględnić zasady: – wynik sprawdzianu opanowania umiejętności powinien mieć charakter

alternatywny, co oznacza, że uczeń umie lub nie umie poprawnie wykonać ćwiczenia,

– opanowanie umiejętności może mieć różną biegłość; ćwiczenie może być wykonane szybciej lub wolniej, bezbłędnie lub z błędem zauważonym i poprawionym przez ucznia. Podstawą uzyskania przez ucznia pozytywnej oceny powinno być

poprawne wykonanie ćwiczeń, zaproponowanych w programie jednostki modułowej.

30

Jednostka modułowa 712[02].B1.03 Rozpoznawanie podstawowych materiałów budowlanych 1. Szczegółowe cele kształcenia W wyniku procesu kształcenia uczeń / słuchacz powinien umieć: – rozpoznać spoiwa budowlane, – rozpoznać kruszywa, – rozpoznać lepiszcza bitumiczne, – rozpoznać ceramiczne wyroby budowlane, – rozpoznać rodzaje szkła budowlanego, – rozpoznać wyroby metalowe, – rozpoznać drewno budowlane i materiały drewnopochodne, – rozpoznać tworzywa sztuczne stosowane w budownictwie, – rozpoznać materiały malarskie, – rozpoznać materiały impregnacyjne i grzybobójcze, – rozpoznać materiały do izolacji przeciwwilgociowych, – rozpoznać materiały do izolacji cieplnych i dźwiękochłonnych, – rozpoznać naturalne materiały kamienne, – rozpoznać materiały występujące w instalacjach i sieciach, – określić właściwości fizyczne, chemiczne i mechaniczne materiałów

budowlanych, – rozróżnić zaprawy budowlane, – określić skład zapraw, – przygotować podstawowe rodzaje zapraw, – rozróżnić rodzaje betonów, – określić skład betonów zwykłych, – przygotować mieszanki betonowe zwykłe, – rozpoznać materiały składowe zapraw i betonów, – określić zastosowanie poszczególnych materiałów budowlanych, – zastosować zasady bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony

środowiska podczas prac z materiałami budowlanymi. 2. Materiał nauczania Fizyczne, chemiczne i mechaniczne właściwości materiałów budowlanych. Ceramiczne wyroby budowlane. Naturalne materiały kamienne. Kruszywa budowlane. Spoiwa budowlane. Woda do celów budowlanych. Zaprawy budowlane.

31

Betony. Wyroby z zapraw i betonów. Lepiszcza bitumiczne. Materiały do izolacji przeciwwilgociowych, cieplnych i dźwiękowych. Drewno budowlane i materiały drewnopochodne. Metale i wyroby metalowe stosowane w budownictwie. Szkło budowlane. Tworzywa sztuczne i wyroby z tworzyw sztucznych stosowane w budownictwie. Materiały malarskie. Materiały do zabezpieczania i konserwacji materiałów budowlanych. 3. Ćwiczenia • Rozpoznawanie przedstawionych próbek materiałów i określanie

ich zastosowania. • Ocenianie jakości i przydatności przedstawionych próbek materiałów

budowlanych, zgodnie z wymaganiami technicznymi. • Przygotowanie sposobem ręcznym określonej ilości zaprawy

wapiennej o proporcji 1:2 do robót murarskich metodą objętościową, zgodnie z wymaganiami technicznymi.

• Przygotowanie, z zastosowaniem betoniarki, określonej ilości zaprawy wapienno – cementowej o proporcji 1:2:6 do robót murarskich metodą objętościową, zgodnie z wymaganiami technicznymi.

• Przygotowanie sposobem ręcznym według receptury określonej ilości mieszanki betonowej zwykłej o konsystencji plastycznej, zgodnie z wymaganiami technicznymi.

• Wykonanie zabezpieczenia drewna na elementy więźby dachowej przed owadami i grzybami (dobór środków i sposobów zabezpieczenia), zgodnie z wymaganiami technicznymi, warunkami bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony środowiska.

• Określanie rodzajów materiałów budowlanych, ich podstawowych parametrów ,cech, zastosowania i warunków przechowywania. na podstawie przedstawionych opakowań, etykiet.

4. Środki dydaktyczne Stożek pomiarowy do badania konsystencji zapraw. Próbki materiałów budowlanych w opakowaniach i bez. Skrzynia murarska, łopata, wiadro. Betoniarka. Sprzęt komputerowy z oprogramowaniem umożliwiającym dostęp do internetu.

32

5. Wskazania metodyczne do realizacji materiału nauczania Treść jednostki modułowej jest niezbędna do dalszej nauki

w zawodach budowlanych. Szczególną uwagę należy zwrócić na podstawowe dla zawodu materiały budowlane. W procesie nauczania-uczenia się powinny znaleźć zastosowanie metody aktywizujące i podające: pokaz z opisem materiałów, metoda tekstu przewodniego, ćwiczenia praktyczne. Każdy uczeń powinien mieć możliwość bezpośredniej identyfikacji materiałów. Wskazane jest prowadzenie ćwiczeń praktycznych w grupach 2 – 3 osobowych, umożliwiając uczniom wielokrotne ich wykonywanie, aż do uzyskania zadowalających wyników.

Ze względu na dużą różnorodność i wytwarzanie nowych materiałów, należy kształtować umiejętność trafnego wyboru materiałów, z uwzględnieniem jakości, trwałości, możliwości zastosowania, ochrony środowiska oraz czynnika ekonomicznego. Wskazane jest korzystanie z internetu do pozyskiwania informacji dotyczących materiałów budowlanych, zamieszczanych przez firmy budowlane.

Pracownia powinna być wyposażona w potrzebne materiały budowlane, przynajmniej w postaci próbek, opakowania oraz informatory producentów różnych materiałów budowlanych.

Wskazane jest organizowanie wycieczek do sklepu lub hurtowni z materiałami budowlanymi, a także na teren budowy w celu poznania stosowanych materiałów. 6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osiągnięć

edukacyjnych ucznia Sprawdzanie osiągnięć ucznia powinno odbywać się przez cały czas

realizacji jednostki modułowej na podstawie kryteriów przedstawionych na początku zajęć. Wiedza niezbędna do realizacji zadań praktycznych może być sprawdzana za pomocą testów osiągnięć szkolnych. Zadania w teście powinny dotyczyć rodzajów, zastosowania i podstawowych właściwości materiałów.

Proponuje się sprawdzanie umiejętności praktycznych przez obserwację wykonywanych czynności podczas realizacji ćwiczeń oraz zastosowanie testów sprawdzających z zadaniami praktycznymi (typu próba pracy).

Obserwując czynności ucznia podczas wykonywania ćwiczeń i dokonując oceny pracy należy zwrócić uwagę na: – rozpoznawanie próbek materiałów oraz materiałów w warunkach

ich przechowywania – rozróżnianie grup materiałów budowlanych, – określanie zastosowania materiałów, – charakteryzowanie właściwości materiałów,

33

– przygotowywanie podstawowych zapraw i mieszanek betonowych, – przestrzeganie zasad bhp i ochrony środowiska.

Każdy uczeń powinien wykazać się umiejętnością przygotowania podstawowych zapraw i mieszanek betonowych na podstawie zadanej receptury.

Przed przystąpieniem do wykonania zadania należy sprawdzić znajomość podstaw teoretycznych. W zależności od warunków może to być sprawdzian pisemny lub ustny, obejmujący rodzaje, zastosowanie i podstawowe właściwości materiałów budowlanych. Pozytywna ocena sprawdzianu powinna być warunkiem przystąpienia do wykonania ćwiczeń.

Podczas wykonywania ćwiczeń należy obserwować pracę uczniów, a wyniki oceniać w skali dwustopniowej: umie, nie umie.

W ocenie osiągnięć ucznia po zakończeniu realizacji programu jednostki modułowej należy uwzględnić wyniki sprawdzianu oraz poziom wykonania ćwiczeń.

34

Jednostka modułowa 712[02].B1.04 Posługiwanie się dokumentacją techniczną 1. Szczegółowe cele kształcenia W wyniku procesu kształcenia uczeń / słuchacz powinien umieć: – określić znaczenie rysunku technicznego, – dobrać papiery rysunkowe i przybory do rysowania, – rozróżnić i zastosować znormalizowane linie rysunkowe, – posłużyć się skalą, – zwymiarować i opisać rysunki, – zastosować podstawowe zasady geometrii wykreślnej, – dobrać dokumentację techniczno – budowlaną do realizacji zadania, – rozróżnić poszczególne elementy dokumentacji, – wykorzystać informacje zawarte w opisie technicznym, – rozróżnić oznaczenia graficzne zastosowane w dokumentacji, – odczytać rzuty poziome i przekroje pionowe, – przenieść wymiary z dokumentacji na miejsce realizacji prac, – wykonać szkice elementów budowlanych i obiektów, – odczytać rysunki elementów konstrukcyjnych i niekonstrukcyjnych, – odczytać kompletną dokumentację, – wykonać przedmiary robót, – przeprowadzić pomiary, sporządzić rysunki inwentaryzacyjne. 2. Materiał nauczania Rodzaje i znaczenie rysunków technicznych. Materiały i przybory do rysowania. Opisywanie i wymiarowanie. Zasady geometrii wykreślnej. Elementy składowe projektu. Oznaczenia graficzne na rysunkach budowlanych. Rysunki robocze. Podstawowe zasady wykonywania rzutów i pionowych przekrojów budynku. Podstawowe zasady przedmiarowania. Zasady wykonywania pomiarów i szkiców inwentaryzacyjnych. 3. Ćwiczenia • Dobieranie papieru oraz przyrządów do wykonania szkiców

i rysunków w określonej skali. • Dobieranie linii rysunkowych do wykreślania osi przedmiotów, urwania

przekrojów, linii wymiarowych oraz oddzielenia widoku od przekroju, zgodnie z normami.

35

• Sporządzanie w aksonometrii szkicu cegły ceramicznej pełnej. • Przenoszenie wymiarów z rzutów i przekrojów na stanowisko pracy. • Wykonanie rysunku graniastosłupa o określonych wymiarach w trzech

rzutach. • Odczytywanie rzutu poziomego parteru budynku jednorodzinnego

sporządzonego w skali 1:50, z uwzględnieniem wymiarowania oraz oznaczeń graficznych.

• Odczytywanie pionowego przekroju budynku jednorodzinnego w skali 1:50.

• Odczytywanie rodzajów kanałów dymowych, spalinowych i wentylacyjnych oraz bruzd i wnęk z dokumentacji sporządzonej w skali 1:50.

• Sporządzanie inwentaryzacyjnego szkicu rzutu poziomego np. pracowni rysunku technicznego, z zachowaniem obowiązujących zasad wymiarowania.

4. Środki dydaktyczne Dokumentacja techniczna budynku. Papiery rysunkowe. Przybory i przyrządy do rysowania. Wzory pisma znormalizowanego. Model rzutni prostokątnej. Modele konstrukcji budowlanych. Normy graficznych oznaczeń budowlanych. Normy oznaczeń elementów budynku. Modele brył geometrycznych. Plansze poglądowe, foliogramy, fazogramy. Rysunki techniczne zwymiarowane i opisane. Materiały budowlane. Stoły kreślarskie. Taśma miernicza. Przymiary rysunkowe. 5. Wskazania metodyczne do realizacji materiału nauczania

Realizacja treści programowych jednostki modułowej ma na celu ukształtowanie umiejętności wykonywania i czytania szkiców elementów i obiektów budowlanych oraz posługiwania się dokumentacją techniczno-budowlaną. Program nauczania należy realizować za pomocą opisu i wyjaśnienia w połączeniu z pokazem i ćwiczeniami. Pokaz rysunków powinno się ograniczać, a jeżeli jest to niezbędne, odsłaniać je w momencie, kiedy są omawiane, czytane bądź przerysowywane. Demonstrując organizację miejsca pracy należy zwrócić uwagę

36

na rozmieszczenie materiałów i przyborów rysunkowych, oświetlenie i postawę podczas pracy. Uczniowie powinni wykonywać szkice modeli i elementów budowlanych, zgodnie z zasadami techniki szkicowania zachowując kształt i proporcje wymiarowe.

Bardzo ważne jest odpowiednie przygotowanie jednostki metodycznej: sprecyzowanie celów, dobór metod, technik, form nauczania oraz środków dydaktycznych. Przed przystąpieniem do wykonywania ćwiczeń ważne jest zabezpieczenie i przygotowanie materiałów, których zastosowanie usprawni przebieg zajęć. Podczas realizacji określonych ćwiczeń zaleca się korzystanie z opisu technicznego.

Zajęcia powinny odbywać się w pracowni wyposażonej zgodnie z zasadami ergonomii w stoły kreślarskie, rysownice oraz środki techniczne. 6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osiągnięć

edukacyjnych ucznia Osiągnięcia szkolne uczniów w zakresie wyodrębnionych celów

kształcenia powinny być oceniane na poszczególnych etapach realizacji programu nauczania jednostki modułowej poprzez ukierunkowaną obserwację czynności uczniów podczas wykonywania ćwiczeń oraz stosowanie sprawdzianów testowych z zadaniami praktycznymi. Obserwując czynności ucznia podczas wykonywania ćwiczeń i dokonując oceny jego pracy należy zwrócić uwagę na: – czytanie dokumentacji technicznej, – szkicowanie elementów budynku, – stosowanie oznaczeń, – opis i wymiarowanie rysunków. – przedmiarowanie.

Wykonanie ćwiczeń powinno być oceniane w kategoriach: umie, nie umie. Po każdym ćwiczeniu należy sprawdzić postępy uczniów.

Wskazane jest systematyczne prowadzenie kontroli i oceny. Bieżąca analiza postępów ucznia umożliwia nauczycielowi korygowanie stosowanych metod kształcenia. Popełniane przez ucznia błędy powinny być interpretowane, uczeń powinien je rozumieć i samodzielnie poprawiać. Podstawą uzyskania przez ucznia pozytywnej oceny powinno być poprawne wykonanie ćwiczeń, zaproponowanych w programie jednostki modułowej.

37

Jednostka modułowa 712[02].B1.05 Magazynowanie, składowanie i transportowanie materiałów budowlanych 1. Szczegółowe cele kształcenia W wyniku procesu kształcenia uczeń /słuchacz powinien umieć: – zorganizować stanowiska składowania i magazynowania, – dokonać składowania i magazynowania materiałów drzewnych

i drewnopochodnych, – dokonać składowania i magazynowania spoiw budowlanych, – dokonać składowania i magazynowania kruszyw budowlanych, – dokonać składowania i magazynowania materiałów metalowych, – dokonać składowania i magazynowania stolarki budowlanej, – dokonać składowania i magazynowania szklanych wyrobów

budowlanych, – dokonać składowania i magazynowania materiałów

drobnowymiarowych, – dokonać składowania i magazynowania materiałów

prefabrykowanych, – dokonać składowania i magazynowania materiałów łatwopalnych

i niebezpiecznych, – dokonać składowania i magazynowania materiałów do wykonywania

instalacji i sieci, – oszacować ilość magazynowanego i składowanego materiału, – dobrać sposób i środki transportu do rodzaju materiału, – przetransportować materiały w poziomie i pionie, – przetransportować materiały indywidualnie i zespołowo, – przetransportować materiały ręcznie i mechanicznie, – dokonać czyszczenia i konserwacji środków transportu materiałów, – wykonać prace dotyczące magazynowania i składowania,

z zachowaniem zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska.

2. Materiał nauczania Sposoby przechowywania materiałów na placu budowy. Miejsca składowania i magazynowania materiałów budowlanych na placu budowy. Rodzaje składowanych i magazynowanych materiałów budowlanych. Zasady organizowania stanowisk składowania i magazynowania. Zasady magazynowania i składowania materiałów budowlanych.

38

Zasady transportowania materiałów budowlanych na placu budowy zależnie od rodzaju materiałów i sposobu transportu. Narzędzia i sprzęt do transportu na budowie. Szacowanie ilości składowanych i magazynowanych materiałów. Przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej, ochrony środowiska, związane ze składowaniem i magazynowaniem materiałów budowlanych. 3. Ćwiczenia • Dokonanie podziału materiałów budowlanych (z określonego

zestawu) według sposobu ich przechowywania (miejsce, sposób), zgodnie z zasadami składowania i magazynowania materiałów budowlanych.

• Określanie miejsca i sposobu przechowywania tarcicy w warunkach placu budowy, zgodnie z technicznymi wymaganiami składowania.

• Zaproponowanie miejsca i sposobu przechowywania stali zbrojeniowej w warunkach placu budowy, zgodnie z wymaganiami technicznymi składowania.

• Szacowanie ilości cementu przechowywanego w workach, w magazynie o powierzchni 4,5 m x 6 m i wysokości 3 m, całkowicie zapełnionego, zgodnie z zasadami składowania i magazynowania.

• Demonstrowanie sposobu transportowania pojemnika z substancją szkodliwą o ciężarze powyżej 25 kg, zgodnie z zasadami postępowania z substancjami szkodliwymi i niebezpiecznymi.

• Dobieranie sprzętu pomocniczego do transportu ręcznego materiałów budowlanych (cegła, piasek, zaprawa, elementy długie) ze składowiska na stanowisko pracy, zgodnie z wymaganiami technicznymi transportu materiałów.

• Przygotowanie stanowiska do ręcznego transportu cementu workowanego, układanego w magazynie w stosy, zgodnie z zasadami transportu ręcznego.

• Przygotowanie drogi transportu taczką, po podłożu piaszczystym, z miejsca składowania na stanowisko pracy, zgodnie z wymaganiami technicznymi.

4. Środki dydaktyczne Plansze, rysunki. Foliogramy, fazogramy, przezrocza, filmy dydaktyczne. Polskie Normy, instrukcje fabryczne. Sprzęt transportowy. Sprzęt komputerowy z oprogramowaniem umożliwiającym dostęp do internetu.

39

5. Wskazania metodyczne do realizacji materiału nauczania Treść jednostki modułowej dotyczy ogólnych zasad składowania

i magazynowania materiałów budowlanych, określonych w Polskich Normach i instrukcjach fabrycznych oraz transportu ręcznego i zmechanizowanego. Wskazane jest zwrócenie uwagi na aspekty ekonomiczne, bezpieczeństwa i ochrony środowiska, dotyczące prawidłowego składowania i magazynowania materiałów budowlanych na placu budowy. Zaleca się, żeby w trakcie realizacji programu nauczania rozszerzać w miarę potrzeb te zagadnienia, które dotyczą bezpośrednio zawodu.

Program nauczania powinien być realizowany metodami: opis i wyjaśnienie w połączeniu z pokazem , ćwiczenia praktyczne samokształcenie kierowane, metoda tekstu przewodniego. Jako formy organizacyjne pracy uczniów można wymienić: samodzielną, indywidualną pracę ucznia oraz praca grupową, zespołową. Podczas wykonywania ćwiczeń należy korzystać z Polskich Norm i instrukcji fabrycznych.

Zagadnień dotyczących transportu zmechanizowanego nie można zrealizować praktycznie ze względu na wiek uczniów. W związku z tym wskazane jest wykorzystywanie filmów dydaktycznych, a ćwiczenia ograniczyć do wyboru odpowiedniego środka transportu zmechanizowanego.

Należy wykorzystywać internet do pozyskiwania informacji, zamieszczanych przez firmy budowlane, dotyczących maszyn i urządzeń do transportu materiałów budowlanych. Wskazane jest organizowanie wycieczek na teren budowy i do zakładów budowlanych w celu zapoznania uczniów ze sposobami przechowywania i transportowania materiałów. 6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osiągnięć

edukacyjnych ucznia Sprawdzanie osiągnięć ucznia powinno odbywać się przez cały czas

realizacji jednostki modułowej na podstawie ustalonych kryteriów. Wiedza niezbędna do realizacji zadań praktycznych może być sprawdzana za pomocą testów osiągnięć szkolnych. Zadania w teście powinny dotyczyć: ochrony wyrobów i materiałów budowlanych przed ujemnym wpływem warunków atmosferycznych, prawidłowego składowania oraz środków transportu ręcznego i zmechanizowanego. Proponuje się sprawdzanie umiejętności praktycznych przez obserwację czynności wykonywanych przez ucznia podczas realizacji ćwiczeń oraz zastosowanie testów z zadaniami praktycznymi. Obserwując czynności ucznia podczas wykonywania ćwiczeń i dokonując oceny jego pracy należy zwrócić uwagę na:

40

– dobór miejsca składowania i przechowywania różnych rodzajów materiałów z uwzględnieniem terminu ważności,

– dobór środków transportu – przestrzeganie zasad bhp i ochrony środowiska.

Przed przystąpieniem do wykonania zadania należy sprawdzić znajomość podstaw teoretycznych. W zależności od warunków może to być sprawdzian ustny lub pisemny.

Podczas wykonywania ćwiczeń należy obserwować pracę uczniów, a wyniki oceniać w skali dwustopniowej: umie, nie umie.

W końcowej ocenie osiągnięć ucznia po zrealizowaniu programu jednostki modułowej należy uwzględnić wyniki sprawdzianów oraz poziom wykonania ćwiczeń.

41

Moduł 712[02].Z1 Technologia robót ciesielskich 1. Cele kształcenia W wyniku procesu kształcenia uczeń/słuchacz powinien umieć: – organizować stanowisko pracy zgodnie z wymogami

technologicznymi, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony środowiska i zasadami ergonomii,

– dokonywać doboru i selekcji materiałów budowlanych niezbędnych do wykonywania prac ciesielskich,

– dobierać i przygotowywać narzędzia oraz sprzęt niezbędny do wykonywania robót ciesielskich,

– transportować na stanowisko pracy materiały i sprzęt niezbędny do wykonywania zadań zawodowych,

– składować i suszyć materiały niezbędne do robót ciesielskich, – posługiwać się dokumentacja budowlaną przy wykonywaniu robót

ciesielskich, – dokonywać wyboru odpowiedniej konstrukcji wykonywanego

elementu budowli, – wykonywać złącza konstrukcji ciesielskich, – wykonywać konstrukcję ściany szkieletowej, – wykonywać proste schody, – wykonywać wiązar dachowy, – wykonywać izolację: termiczną, akustyczną, przeciwwilgociową

ściany, – wykonywać warstwę ochronną elementu drewnianego, – wykonywać deskowanie: schodów żelbetowych, płyty żelbetowej,

słupa i stopy fundamentowej, – wykonywać konstrukcję połaci dachowej, – wykonywać deskowanie pod dowolne pokrycia dachowe, – wykonywać konserwację elementów konstrukcji drewnianej, – rozbierać konstrukcje ciesielskie, – wykonywać ręczną i mechaniczną obróbkę drewna w zakresie

operacji podstawowych, – wykonywać proste połączenia konstrukcji drewnianych za pomocą

gwoździ, śrub, klamer i wkrętów, – naprawiać uszkodzone elementy konstrukcji drewnianej, – zamawiać i rozliczać materiały na stanowisku pracy, – kontrolować jakość i prawidłowość wykonywanych przez siebie robót, – posługiwać się prostym sprzętem pomiarowym, – wykonywać pomiary inwentaryzacyjne, – wykonywać obmiary robót i obliczać wynagrodzenie za pracę,

42

– stosować zasady prawidłowej gospodarki odpadami przy wszelkiego rodzaju robotach budowlanych oraz w życiu pozazawodowym,

– stosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska przy wykonywaniu robót budowlanych.

2. Wykaz jednostek modułowych

Symbol jednostki

modułowej Nazwa jednostki modułowej

Orientacyjna liczba godzin na realizację

712[02].Z1.01 Dobieranie narzędzi, sprzętu i maszyn do robót ciesielskich 30

712[02].Z1.02 Wykonywanie podstawowych pomiarów w robotach ciesielskich 18

712[02].Z1.03 Ręczna obróbka drewna 36 712[02].Z1.04 Mechaniczna obróbka drewna 50 712[02].Z1.05 Wykonywanie połączeń i złączy ciesielskich 90 712[02].Z1.06 Wykonywanie i demontaż rusztowań drewnianych 44 712[02].Z1.07 Wykonywanie drewnianych ścian szkieletowych 74 712[02].Z1.08 Wykonywanie ścian wieńcowych 72 712[02].Z1.09 Wykonywanie stropów drewnianych 70 712[02].Z1.10 Wykonywanie wiązarów i dźwigarów dachowych 70 712[02].Z1.11 Deskowanie fundamentów i stóp fundamentowych 36 712[02].Z1.12 Deskowanie ścian i słupów 42 712[02].Z1.13 Deskowanie stropów 42 712[02].Z1.14 Deskowanie schodów 50 712[02].Z1.15 Zabezpieczanie ścian wykopów 42 712[02].Z1.16 Wykonywanie napraw konstrukcji ciesielskich 42

712[02].Z1.17 Zabezpieczanie drewna przed szkodliwymi czynnikami zewnętrznymi 24

712[02].Z1.18 Rozliczanie robót ciesielskich 42 Razem 874

43

3. Schemat układu jednostek modułowych

712[02].Z1.01 Dobieranie narzędzi, sprzętu i maszyn do robót

ciesielskich

712[02].Z1.02 Wykonywanie podstawowych pomiarów w robotach

ciesielskich

712[02].Z1.03 Ręczna obróbka drewna

712[02].Z1.04 Mechaniczna obróbka drewna

712[02].Z1.05 Wykonywanie połączeń i złączy ciesielskich

712[02].Z1.06 Wykonywanie i demontaż rusztowań drewnianych

712[02].Z1.07 Wykonywanie drewnianych ścian szkieletowych

712[02].Z1.08 Wykonywanie ścian wieńcowych

712[02].Z1.09 Wykonywanie stropów drewnianych

712[02].Z1.10 Wykonywanie wiązarów i dźwigarów dachowych

712[02].Z1.11 Deskowanie fundamentów i stóp fundamentowych

712[02].Z1.12 Deskowanie ścian i słupów

712[02].Z1.13 Deskowanie stropów

712[02].Z1.14 Deskowanie schodów

712[02].Z1.15 Zabezpieczanie ścian wykopów

712[02].Z1.18 Rozliczanie robót ciesielskich

712[02].Z1.17 Zabezpieczanie drewna

przed szkodliwymi czynnikami zewnętrznymi

712[02].Z1.16 Wykonywanie napraw konstrukcji ciesielskich

712[02].Z1 Technologia robót ciesielskich

44

4. Literatura Lenkiewicz W., Zdziarska-Wis Z.: Technologia ciesielstwa. WSiP, Warszawa 1998 Poradnik majstra budowlanego. Praca zbiorowa. Arkady, Warszawa 1997 Warunki techniczne wykonania i odbioru robót budowlano-montażowych. MBiPMB, ITB, Warszawa, 1993 Katalog Jednostkowych Norm Zużycia Materiałów Budowlanych. Instytut Organizacji Zarządzania i Ekonomii Przemysłu Budowlanego. Warszawa 1993 Katalog Norm Rzeczowych: Z-02. MBiPMB, Warszawa 1996 Polskie Normy: PN-81/B-03150/00 PN-81/B-03150/01 PN-81/B-03150/02 PN-81/B-03150/03 Wykaz literatury należy aktualizować w miarę ukazywania się nowych pozycji wydawniczych.

45

Jednostka modułowa 712[02].Z1.01 Dobieranie narzędzi, sprzętu i maszyn do robót ciesielskich 1. Szczegółowe cele kształcenia W wyniku procesu kształcenia uczeń/słuchacz powinien umieć: – rozróżnić narzędzia, sprzęt i maszyny do piłowania drewna, – rozróżnić narzędzia, sprzęt i maszyny do strugania drewna, – rozróżnić narzędzia, sprzęt i maszyny do dłutowania – rozróżnić narzędzia, sprzęt i maszyny do frezowania, – rozróżnić narzędzia, sprzęt i maszyny do szlifowania, – rozróżnić narzędzia i sprzęt do łączenia drewna, – rozróżnić narzędzia do ciosania drewna, – przygotować narzędzia, sprzęt i maszyny do pracy, – wykonać konserwację narzędzi i sprzętu, – wykonać drobne naprawy, – przechować narzędzia, sprzęt i maszyny, – dobrać narzędzia i sprzęt do określonych robót ciesielskich, zgodnie

z zasadami bhp. 2. Materiał nauczania Narzędzia, sprzęt i maszyny do piłowania drewna. Narzędzia, sprzęt i maszyny do strugania drewna. Narzędzia, sprzęt i maszyny do dłutowania. Narzędzia, sprzęt i maszyny do frezowania. Narzędzia, sprzęt i maszyny do szlifowania. Narzędzia i sprzęt do łączenia drewna. Narzędzia do ciosania. Przygotowanie narzędzi, sprzętu i maszyn do pracy. Konserwacja narzędzi, sprzętu i maszyn. Przeglądy maszyn i urządzeń. Zasady bhp przy użytkowaniu narzędzi i urządzeń mechanicznych i elektrycznych. 3. Ćwiczenia • Dobieranie narzędzi do rodzaju obróbki drewna. • Dobieranie sprzętu do rodzaju obróbki drewna. • Dobieranie maszyn do rodzaju obróbki drewna. • Demonstrowanie posługiwania się narzędziami i sprzętem. • Wykonanie przeglądu sprzętu przed jego użyciem. • Wykonanie konserwacji narzędzi i sprzętu.

46

• Wykonanie naprawy uszkodzonego sprzętu (uwzględnienie uprawnień).

4. Środki dydaktyczne Plansze i rysunki urządzeń. Filmy dotyczące budowy i obsługi urządzeń. Instrukcje obsługi urządzeń. Zestawy narzędzi i sprzętu do obróbki drewna. Maszyny do obróbki drewna (obrabiarki do drewna). 5. Wskazania metodyczne do realizacji materiału nauczania

Treści tej jednostki modułowej dotyczą wszystkich robót ciesielskich a są jedynie wprowadzeniem w tematykę zagadnień, powinny więc nawiązywać do podstawowych robót, z którymi uczeń zetknie się w toku dalszej nauki. Realizacja treści powinna być prowadzona z zastosowaniem metod pokazu z objaśnieniem oraz ćwiczeń indywidualnych. Z zestawu narzędzi i sprzętu będących na wyposażeniu pracowni uczeń powinien umieć wybrać te, które są niezbędne do wykonania ćwiczeń i przygotować je do pracy. Zwrócić tu należy uwagę na dbałość i poszanowanie narzędzi i sprzętu oraz obsługę zgodnie z instrukcją i zasadami bhp. Uczeń może obsługiwać tylko te narzędzia i sprzęt, których obsługa nie wymaga dodatkowych uprawnień. 6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osiągnięć

edukacyjnych ucznia Ocenianie efektów realizacji wyodrębnionych celów kształcenia

jednostki modułowej wymaga sprawdzenia głównie umiejętności praktycznych w zakresie rozpoznawania narzędzi i sprzętu, dobierania do danego rodzaju robót ciesielskich oraz posługiwania się nimi zgodnie z zasadami bhp.

Sprawdzanie osiągnięć ucznia powinno odbywać się w sposób ciągły i systematyczny, przez cały czas realizacji jednostki modułowej, na podstawie ustalonych kryteriów. Sprawdzenie umiejętności proponuje się przeprowadzić w formie zadań praktycznych oraz końcowego testu umiejętności. Uczeń powinien nabyć umiejętność rozpoznawania podstawowych narzędzi i sprzętu oraz ich doboru do danego rodzaju robót. Ocenę poprawności wykonania ćwiczenia należy przeprowadzić w trakcie i po jego wykonaniu, zgodnie z obowiązującą skalą ocen. Końcowa ocena powinna uwzględniać zakres znajomości narzędzi i sprzętu dodatkowego, ich różnorodność i sprawne posługiwanie się nimi.

47

Jednostka modułowa 712[02].Z1.02 Wykonywanie podstawowych pomiarów w robotach ciesielskich 1. Szczegółowe cele kształcenia W wyniku procesu kształcenia uczeń/słuchacz powinien umieć: – zmierzyć w terenie długość odcinka taśmą, – wytyczyć w terenie kąt prosty węgielnicą, – wytyczyć obrys budynku na placu budowy, – wyznaczyć poziom zerowy budynku, – wykonać pomiar odeskowanej powierzchni, – obliczyć miąższość drewna, – wykonać pomiar ogrodzenia. 2. Materiał nauczania Rodzaje pomiarów na budowie. Przyrządy pomiarowe. Pomiary poziome. Pomiary kątowe. Pomiary pionowe. 3. Ćwiczenia • Wytyczenie kąta prostego metodą pomiarów trójkąta. • Wyznaczenie i wykonanie ławy drutowej oraz wytyczenie obrysu

budynku. • Wyznaczenie na podstawie przykładowej dokumentacji przy pomocy

węża wodnego, poziomu zerowego budynku i stabilizacja palikami. • Wykonanie pomiaru odeskowanej powierzchni płyty stropowej. • Obliczenie objętości przykładowej belki lub o zadanych wymiarach. • Wykonanie pomiaru przykładowego ogrodzenia. 4. Środki dydaktyczne Plansze ilustrujące sposoby wykonywania pomiarów. Przykładowa dokumentacja budynku. Przyrządy pomiarowe. 5. Wskazania metodyczne do realizacji materiału nauczania

Narzędzia pomiarowe stosowane w robotach ciesielskich, dotyczą głównie pomiarów wymiarów elementów drewnianych i wykonywania tyczenia budynków. Pracownia powinna być wyposażona w kompletne zestawy narzędzi pomiarowych do każdego rodzaju pomiarów. Pomiary

48

można wykonywać na zestawach elementów drewnianych. Realizując treści należy stosować metody: pokaz z objaśnieniem oraz ćwiczenia. Dobrze jest prowadzić ćwiczenia w warunkach naturalnych. Przy pomiarach szczególnie należy zwracać uwagę na dokładność pomiaru i odpowiedni sposób zapisu wyników pomiarów. Ważne jest aby uczeń znał celowość pomiarów, dlatego dobrze jest połączyć sam pomiar z rodzajem robót i przeznaczeniem mierzonych elementów. Ze względu na stosowane narzędzia i sprzęt należy zwracać dużą uwagę na bezpieczeństwo pracy. 6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osiągnięć

edukacyjnych ucznia Ocenianie efektów realizacji wyodrębnionych celów kształcenia

jednostki modułowej, wymaga sprawdzenia głównie umiejętności praktycznych, a w szczególności wytyczenia kąta prostego, naniesienia obrysu budynku na ławy drutowe i przeniesienia reperu roboczego na ławy drutowe.

Sprawdzanie osiągnięć ucznia powinno odbywać się w sposób ciągły i systematyczny, przez cały czas realizacji jednostki modułowej, na podstawie ustalonych kryteriów. Przed przystąpieniem do ćwiczeń należy sprawdzić pisemnie lub ustnie znajomość sprzętu pomiarowego, rodzajów i zasad wykonywania pomiarów przy poszczególnych robotach ciesielskich. Uczeń powinien nabyć umiejętność wykonania pomiarów wymiarów elementów drewnianych i tyczenia obrysu budynku. Ocenę poprawności wykonania ćwiczenia należy przeprowadzić w trakcie i po jego wykonaniu. Uczeń powinien samodzielnie sprawdzić wyniki swojej pracy według przygotowanego przez nauczyciela arkusza oceny postępów. Zakres tematyczny testu powinien uwzględnić treści dotyczące pomiarów prostych i złożonych, występujących w robotach ciesielskich. Na końcową ocenę powinny mieć wpływ stopień skomplikowania pomiarów, dokładność i znajomość różnych narzędzi pomiarowych. Oceny należy dokonać zgodnie z obowiązującą skalą ocen.

49

Jednostka modułowa 712[02].Z1.03 Ręczna obróbka drewna 1. Szczegółowe cele kształcenia W wyniku procesu kształcenia uczeń/słuchacz powinien umieć: – dobrać narzędzia do obróbki ręcznej drewna, – ociosać drewno toporem, – wyciąć wręby siekierą, – zaostrzyć końce pali siekierą, – wbijać klamry, – przygotować piłę ręczną do pracy, – wykonać piłowanie drewna wzdłuż i w poprzek włókien piłką ręczną, – wykonać piłowanie drewna skośnie do włókien, – wyrównać powierzchnię drewna za pomocą struga, – wyrównać większe nierówności drewna zdzierakiem, – wyrównać powierzchnię drewna równiakiem, – wykonać gniazda w drewnie dłutami, – wykonać dłutami bruzdy w drewnie, – wykonać świdrami otwory w drewnie, – okorować ośnikiem ręcznym. 2. Materiał nauczania Własności drewna ze względu na obróbkę. Narzędzia do obróbki ręcznej drewna. Obróbka siekierą i toporem. Piłowanie ręczne. Struganie ręczne. Dłutowanie ręczne. Wiercenie ręczne. Okorowywanie drewna. 3. Ćwiczenia • Dobieranie narzędzi do określonych operacji obróbki drewna. • Ociosywanie siekierą okrąglaka o średnicy 25 cm do kształtu

o przekroju kwadratowym z zachowaniem zasad bezpieczeństwa pracy.

• Zaostrzenie pala siekierą pod zadanym kątem. • Cięcie wzdłuż i w poprzek włókien deski o grubości 25 mm piłką

ręczną po wyznaczonych liniach. • Przepiłowanie deski o grubości 38 mm piłką ręczną pod określonym

kątem.

50

• Naostrzenie siekiery ręcznie przy użyciu pilnika z zachowaniem wymaganego kąta ostrza.

• Naostrzenie piły ręcznie przy zastosowaniu pilnika zgodnie z zasadami ostrzenia pił.

• Wyrównanie poprzez struganie deski grubości 32 mm z minimalną grubością struganej warstwy drewna.

• Obrabianie poprzez zdzieranie i równanie elementu drewnianego grubości 50 mm.

• Wykonanie poprzez dłutowanie gniazda nieprzelotowego (na zadaną głębokość) i przelotowego w krawędziaku o wymiarach 150x150 mm.

• Wykonanie otworów o zadanych średnicach w elemencie drewnianym przy użyciu świdrów ręcznych.

• Okorowanie przy pomocy ośnika okrąglaka o średnicy 15 cm. 4. Środki dydaktyczne. Rysunki przedstawiające budowę narzędzi do obróbki drewna. Ilustracje przedstawiające obsługę narzędzi do obróbki drewna. Narzędzia i sprzęt do ręcznej obróbki drewna: topór, siekiera, osełki, zdzieraki, strugi, ośniki. Piły ręczne. Zestaw pilników. Zestaw równiaków. Zestaw dłut ręcznych. Zestaw świdrów. Elementy drewniane: deski o różnej grubości, okrąglaki. 5. Wskazania metodyczne do realizacji materiału nauczania

Realizacja treści tej jednostki modułowej powinna odbywać się w pracowni obróbki ręcznej drewna wyposażonej we wszystkie potrzebne narzędzia i sprzęt. Uczeń powinien nabywać umiejętności obsługi wszystkich narzędzi i sprzętu do ręcznej obróbki drewna oraz wykonywania podstawowych operacji obróbki ręcznej drewna. Podstawowymi metodami nauczania mogą być: pokaz z objaśnieniem i ćwiczenia. Uczeń samodzielnie powinien dobierać narzędzia i wykonywać obróbkę drewna. Obsługę narzędzi najlepiej ćwiczyć na konkretnych elementach służących do robót ciesielskich i na podstawie dokumentacji. Zakres posługiwania się narzędziami i wykonywania obróbki drewna należy dostosować do możliwości uczniów. Szczególnie zwracać uwagę na bezpieczeństwo pracy.

51

6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osiągnięć edukacyjnych ucznia Ocenianie efektów realizacji wyodrębnionych celów kształcenia

jednostki modułowej wymaga sprawdzenia głównie umiejętności praktycznych, w tym doboru narzędzi do rodzaju obróbki, doboru materiałów, poprawnego wykonania zadania i przestrzegania zasad bhp.

Sprawdzanie osiągnięć ucznia powinno odbywać się w sposób ciągły i systematyczny, przez cały czas realizacji jednostki modułowej, na podstawie ustalonych kryteriów. Przed przystąpieniem do ćwiczeń należy sprawdzić pisemnie lub ustnie znajomość rodzajów obróbki ręcznej drewna, stosowanych do tego narzędzi i zasad posługiwania się nimi. Uczeń powinien nabyć umiejętność ręcznej obróbki podstawowych rodzajów drewna oraz posługiwania się potrzebnymi narzędziami. Uczeń powinien samodzielnie sprawdzić wyniki swojej pracy według przygotowanego przez nauczyciela arkusza oceny postępów. W teście końcowym należy uwzględnić umiejętność doboru różnych narzędzi do wykonywania zadań złożonych oraz stosowania przepisów bhp. Na końcową ocenę powinny mieć wpływ umiejętności wykonywania złożonych zadań, zgodność z dokumentacją, dokładność i szybkość pracy. Oceny należy dokonać zgodnie z obowiązującą skalą ocen.

52

Jednostka modułowa 712[02].Z1.04 Mechaniczna obróbka drewna 1. Szczegółowe cele kształcenia W wyniku procesu kształcenia uczeń/słuchacz powinien umieć: – dobrać sprzęt i maszyny do obróbki drewna, – wykonać cięcie drewna pilarką tarczową poprzeczną, – wykonać cięcie drewna pilarką tarczową wzdłużną, – wywiercić otwory wiertarką pionową, – wywiercić otwory wiertarką poziomą, – wykonać otwory, gniazda i rowki dłutarkami, – wyrównać powierzchnię drewna strugarką równiarką, – wykonać struganie drewna strugarką grubiarką, – wykonać szlifowanie elementów drewnianych szlifierkami

mechanicznymi, – wykonać frezowanie elementów drewnianych, – wykonać czopy i gniazda przy pomocy czopiarek, – wykonać obróbkę elementów krzywoliniowych drewna, – wykonać obróbkę elementów drewnianych przy pomocy obrabiarek

przenośnych, – wykonać obróbkę mechaniczną drewna zgodnie z zasadami bhp. 2. Materiał nauczania Rodzaje mechanicznej obróbki drewna. Urządzenia do mechanicznej obróbki drewna. Piłowanie przy pomocy pilarek. Struganie przy pomocy strugarek. Wiercenie przy pomocy wiertarek. Dłutowanie przy pomocy dłutarek. Szlifowanie mechaniczne. Frezowanie. Zasady bhp przy obsłudze obrabiarek do drewna. 3. Ćwiczenia • Cięcie kawałka drewna (deski) na określony wymiar pilarką tarczową

poprzeczną stacjonarną z zadaną dokładnością. • Cięcie kawałka drewna (deski) na określony wymiar pilarką tarczową

wzdłużną stacjonarną z zadaną dokładnością. • Wykonanie otworów o różnej średnicy w balu przy użyciu wiertarki

stacjonarnej pionowej, poziomej oraz wiertarki elektrycznej ręcznej. • Wykonanie otworu podłużnego o zadanych wymiarach w belce

o grubości 200 mm przy zastosowaniu dłutarki łańcuszkowej.

53

• Wyrównanie bala z czterech stron o zadanej grubości przy pomocy strugarki wyrówniarki.

• Struganie deski na żądaną grubość przy pomocy strugarki grubiarki. • Wyszlifowanie powierzchni deski po cięciu pilarką przy użyciu szlifierki

elektrycznej ręcznej. • Wyszlifowanie powierzchni deski szlifierką taśmową. • Wykonanie czopa o zadanych wymiarach w balu grubości 63 mm

frezarką wielowrzecionową. 4. Środki dydaktyczne Instrukcje obsługi maszyn i urządzeń do obróbki drewna. Plansze ze schematami maszyn i urządzeń do obróbki drewna. Ilustracje przedstawiające zasady obsługi maszyn do obróbki drewna. Pilarki tarczowe: wzdłużna, porzeczna, ręczna. Pilarka łańcuchowa. Wiertarki: pionowa, pozioma, elektryczna ręczna. Komplet pił. Komplet wierteł. Dłutarka z kompletem dłut. Strugarka wyrówniarka. Strugarka grubiarka. Szlifierka ręczna. Szlifierka taśmowa. Frezarka jednowrzecionowa. Frezarka wielowrzecionowa. 5. Wskazania metodyczne do realizacji materiału nauczania

Realizacja treści tej jednostki modułowej powinna odbywać się w pracowni obróbki mechanicznej drewna wyposażonej we wszystkie potrzebne maszyny (obrabiarki) i sprzęt. Uczeń powinien nabywać umiejętności obsługi wszystkich maszyn do obróbki drewna oraz wykonywania podstawowych operacji obróbki mechanicznej drewna. Podstawowymi metodami nauczania mogą być pokaz z objaśnieniem i ćwiczenia. Przed przystąpieniem do ćwiczeń uczeń winien dokładnie zapoznać się z instrukcją i zasadami pracy maszyn. Uczeń samodzielnie powinien dobierać maszyny i wykonywać obróbkę drewna. Uwzględnić należy wiek uczniów, ich możliwości obsługi obrabiarek ze względu na obowiązujące w tym zakresie przepisy. Obsługę obrabiarek najlepiej ćwiczyć podczas wykonywania elementów konstrukcji ciesielskich na podstawie dokumentacji. Ćwiczenia należy prowadzić raczej w małych grupach, by mieć stały nadzór nad pracą z użyciem obrabiarek. Należy zapoznać uczniów z zasadami

54

pracy obrabiarek w warunkach budowy zwracając uwagę na miejsce i ustawienie. Szczególnie zwracać uwagę na bezpieczeństwo pracy. 6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osiągnięć

edukacyjnych ucznia Ocenianie efektów realizacji wyodrębnionych celów kształcenia

jednostki modułowej wymaga sprawdzenia głównie umiejętności praktycznych, a w szczególności: doboru maszyn i urządzeń do wykonywania obróbki drewna, doboru materiałów i wykonania zadania, obsługi maszyn i urządzeń, zgodnie z zasadami bhp.

Sprawdzanie osiągnięć ucznia powinno odbywać się w sposób ciągły i systematyczny, przez cały czas realizacji jednostki modułowej, na podstawie ustalonych kryteriów. Przed przystąpieniem do ćwiczeń należy sprawdzić pisemnie lub ustnie znajomość zasad obsługi i zakres stosowania obrabiarek. Uczeń powinien nabyć umiejętność obsługi obrabiarek oraz wykonania obróbki mechanicznej elementów ciesielskich z drewna zgodnie z dokumentacją (rysunkiem roboczym). Ocenę poprawności wykonania ćwiczenia należy przeprowadzić w trakcie i po jego wykonaniu. Uczeń powinien samodzielnie sprawdzić wyniki swojej pracy według przygotowanego przez nauczyciela arkusza oceny postępów.

Zakres tematyczny testu powinien uwzględnić treści dotyczące różnego typu obrabiarek stacjonarnych i przenośnych, możliwości ich zastosowania przy robotach ciesielskich oraz umiejętność doboru obrabiarek do wykonania złożonych obróbek. Na końcową ocenę powinny mieć wpływ umiejętności wykorzystania pełnych możliwości obrabiarek, dokładność pracy, sprawność obsługi maszyn i stosowania zasad bezpieczeństwa. Oceny należy dokonać zgodnie z obowiązującą skalą ocen.

55

Jednostka modułowa 712[02].Z1.05 Wykonywanie połączeń i złączy ciesielskich 1. Szczegółowe cele kształcenia W wyniku procesu kształcenia uczeń/słuchacz powinien umieć: – rozróżnić złącza ciesielskie, – wykonać łączniki sworzniowe, – wykonać łączniki wkładkowe, – wykonać łączniki skośne, – wykonać złącza cienkich elementów na gniazda, – wykonać złącza na wkręty, – wykonać złącza na kołki drewniane, – połączyć elementy drewniane za pomocą sworzni stalowych, – połączyć elementy drewniane za pomocą kleju, – połączyć belki drewniane połączeniem na styk prosty, – połączyć belki drewniane połączeniem na styk ukośny, – połączyć elementy drewniane połączeniem na styk z wcięciem

pojedynczym i podwójnym, – wzmocnić styki przy zastosowaniu nakładek prostych i ukośnych, – połączyć elementy drewniane na zakładki, – połączyć elementy drewniane na zamki, – przedłużyć elementy pionowe, – wykonać złącza elementów konstrukcyjnych na zakładkę prostą, – wykonać złącza elementów drewnianych węgłowych, – wykonać zamki węgłowe z ostatkami, – połączyć elementy leżące w różnych płaszczyznach na wręby, – połączyć tymczasowe konstrukcje na kliny. 2. Materiał nauczania Złącza na gwoździe i wkręty. Złącza na kołki drewniane i sworznie stalowe. Złącza na skawy. Złącza na klej. Złącza wrębowe. Przedłużanie elementów drewnianych poziomych i pionowych. Złącza elementów konstrukcyjnych. 3. Ćwiczenia • Wykonanie połączenia na klej dwóch krótkich desek o dowolnej

grubości. • Wykonanie połączenia na wkręty dwóch cienkich elementów

drewnianych.

56

• Wykonanie przedłużenia belki drewnianej grubości 200x200 mm na styk prosty.

• Wykonanie przedłużenia belki drewnianej grubości 200x200 mm na styk ukośny.

• Wykonanie przedłużenia belki drewnianej grubości 250x250 mm na nakładkę prostą.

• Wykonanie przedłużenia belki drewnianej grubości 200x200 mm metodą łubkową.

• Wykonanie złącza belek drewnianych grubości 200x200 mm krzyżujących się pod kątem prostym na nakładkę prostą.

• Wykonanie złącza belek drewnianych grubości 200x200 mm krzyżujących się pod kątem ostrym na nakładkę prostą.

• Wykonanie złącza węgłowego z ostatkami w połączeniu belek drewnianych w narożach.

• Wykonanie złącza węgłowego bez ostatków na zakładkę bali grubości 63mm.

• Wykonanie złącza na czopy w jaskółczy ogon z klinem belek 200x200mm.

• Wykonanie złącza na czopy środkowe belek 150x150mm. • Wykonanie złącza elementów schodzących się pod kątem ostrym

na wręb pełny. • Wykonanie złącza elementów schodzących się pod kątem ostrym

na wręb z czopem. • Wykonanie złącza elementów schodzących się pod kątem ostrym

na wręb podwójny. 4. Środki dydaktyczne Modele połączeń i złączy ciesielskich. Rysunki połączeń i złączy ciesielskich. Narzędzia i sprzęt do połączeń i złączy ciesielskich: młotek, żabki, pędzle, wkrętaki, siekiera, piły, dłuta, klucze do śrub, gwoździe. Pilarka tarczowa ręczna. Wiertarka elektryczna z osprzętem. Komplet wierteł. 5. Wskazania metodyczne do realizacji materiału nauczania

Treści tej jednostki modułowej są niejako kontynuacją poprzednich i dlatego należy wykorzystać umiejętności, które uczniowie powinni posiadać w zakresie ręcznej i mechanicznej obróbki drewna. Uczniowie powinni skupić się już na sposobach łączenia elementów występujących w konstrukcjach drewnianych tj. wykonywaniu połączeń i złączy ciesielskich. Ćwiczenia należy prowadzić w pracowniach ręcznej

57

i mechanicznej obróbki drewna aby uczniowie mogli wykonywać połączenia i złącza przy użyciu narzędzi i maszyn. Należy stworzyć możliwości samodzielnego doboru materiałów i urządzeń. Do dyspozycji ucznia powinny być modele złączy, najlepiej rozkładane oraz ich rysunki. Na ich podstawie uczeń może wykonywać ćwiczenia. W miarę nabywanych umiejętności proponować zadania o wyższym stopniu trudności. Cały czas należy zwracać uwagę na staranność pracy i przestrzeganie przepisów bhp. 6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osiągnięć

edukacyjnych ucznia Ocenianie efektów realizacji wyodrębnionych celów kształcenia

jednostki modułowej wymaga sprawdzenia posługiwania się narzędziami i sprzętem, obsługi obrabiarek do drewna a szczególnie umiejętności wykonywania połączeń i złączy ciesielskich.

Sprawdzanie osiągnięć ucznia powinno odbywać się w sposób ciągły i systematyczny, przez cały czas realizacji jednostki modułowej, na podstawie ustalonych kryteriów. Przed przystąpieniem do ćwiczeń należy sprawdzić pisemnie znajomość poszczególnych połączeń i złączy ciesielskich występujących w elementach konstrukcyjnych. Uczeń powinien nabyć umiejętność wykonania połączeń i złączy na podstawie rysunku roboczego. Ocenę poprawności wykonania ćwiczenia należy przeprowadzić w trakcie i po jego wykonaniu. Uczeń powinien samodzielnie sprawdzić wyniki swojej pracy według przygotowanego przez nauczyciela arkusza oceny postępów. Uczeń powinien wykazać się umiejętnością doboru sposobu łączenia podstawowych elementów konstrukcji ciesielskich. Na końcową ocenę powinny mieć wpływ dokładność wykonania, ilość wykonywanych połączeń i złączy, oszczędność materiałów oraz przestrzeganie zasad bhp. Oceny należy dokonać zgodnie z obowiązującą skalą ocen.

58

Jednostka modułowa 712[02].Z1.06 Wykonywanie i demontaż rusztowań drewnianych 1. Szczegółowe cele kształcenia W wyniku procesu kształcenia uczeń/słuchacz powinien umieć: – rozróżnić i nazwać elementy rusztowania stojakowego, – przygotować podłoże pod ustawienie rusztowania, – dobrać materiały do rusztowań drewnianych, – wykonać podkłady pod rusztowania, – ustawić elementy rusztowań, – połączyć poszczególne elementy rusztowań, – wykonać pomost roboczy, – wykonać pion komunikacyjny, – zamocować elementy zabezpieczające, – wykonać rusztowanie stojakowe jednorzędowe, – wykonać rusztowanie stojakowe dwurzędowe, – zdemontować rusztowanie stojakowe, – wykonać pracę z zachowaniem zasad bhp przy montowaniu

rusztowań. 2. Materiał nauczania Rodzaje rusztowań drewnianych. Rusztowania stojakowe jednorzędowe drewniane. Rusztowania stojakowe dwurzędowe drewniane. Przygotowanie podłoża pod rusztowania. Zasady montażu rusztowań stojakowych drewnianych. Elementy komunikacyjne i zabezpieczające. Demontaż rusztowań. Zasady bhp przy montażu i pracy na rusztowaniach. 3. Ćwiczenia • Przygotowanie terenu pod ustawienie rusztowań. • Łączenie stojaków z krawędziaków 125x125mm pojedynczych przy

pomocy klamer i jarzm. • Łączenie stojaków z dłużyc podwójnych o średnicy 15cm w cieńszym

końcu przy pomocy klamer i jarzm. • Wykonanie dwurzędowego rusztowania stojakowego z dłużyc

o wysokości 6m. • Wykonanie jednorzędowego rusztowania stojakowego

z krawędziaków 125x125mm o wysokości 4m.

59

• Wykonanie pomostu roboczego z desek grubości 38 mm wraz z poręczami i odbojnikami.

• Wykonanie pionu komunikacyjnego z drabinami i bortnicami. • Zdemontowanie rusztowania stojakowego o wysokości 4 m. 4. Środki dydaktyczne Modele rusztowań stojakowych. Przezrocza przedstawiające montaż rusztowań. Rysunki pokazujące wykonanie połączeń elementów rusztowań. Dokumentacja techniczna rusztowań. Narzędzia i sprzęt do montażu rusztowań: siekiera, piła, żabka, młotki, wyciągarka, łopata piaskowa, szpadel. 5. Wskazania metodyczne do realizacji materiału nauczania

Ze względu na bezpieczeństwo pracy należy tak organizować zajęcia, aby wszyscy uczniowie posiedli umiejętności wykonywania rusztowań; w szczególności ich ustawiania i montażu. Nauczanie prowadzić metodą pokazu z objaśnieniem i ćwiczeń na elementach konstrukcyjnych w warunkach szkolnych, a najlepiej na budowie. Przed rozpoczęciem ćwiczeń uczniowie powinni mieć możliwość obejrzenia w pracowni modelu rusztowania lub rusztowań w warunkach rzeczywistych. Ćwiczenia należy prowadzić w grupach 8-10 uczniów, tak by każdy z nich mógł wykonać wszystkie podstawowe operacje. Należy dbać o prawidłową organizację pracy, przydział czynności do wykonania. Zwracać uwagę na prawidłowe połączenia i mocowania rusztowań drewnianych. 6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osiągnięć

edukacyjnych ucznia Ocenianie efektów realizacji wyodrębnionych celów kształcenia

jednostki modułowej wymaga sprawdzenia umiejętności wykonywania rusztowań drewnianych i ich ustawienia zgodnie z wymaganiami technicznymi i przepisami bhp.

Sprawdzanie osiągnięć ucznia powinno odbywać się w sposób ciągły i systematyczny, przez cały czas realizacji jednostki modułowej, na podstawie ustalonych kryteriów. Przed przystąpieniem do ćwiczeń należy sprawdzić pisemnie lub ustnie znajomość zasad wykonywania rusztowań drewnianych, ich rodzajów, podstawowych elementów konstrukcyjnych oraz zasad ustawiania i demontażu. Uczeń powinien opanować umiejętność ustawienia elementów rusztowania, przynajmniej na wysokość jednej kondygnacji. Ocenę poprawności wykonania ćwiczenia należy przeprowadzić w trakcie i po jego wykonaniu. Uczeń

60

powinien samodzielnie sprawdzić wyniki swojej pracy według przygotowanego przez nauczyciela arkusza oceny postępów.

Zakres tematyczny testu powinien uwzględnić treści dotyczące rodzajów rusztowań drewnianych, zasad ustawiania i montażu na dużych wysokościach, demontażu z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa. Na końcową ocenę powinny mieć wpływ trafność doboru materiałów, oszczędność i staranność wykonania. Oceny należy dokonać zgodnie z obowiązującą skalą ocen.

61

Jednostka modułowa 712[02].Z1.07 Wykonywanie drewnianych ścian szkieletowych 1. Szczegółowe cele kształcenia W wyniku procesu kształcenia uczeń/słuchacz powinien umieć: – dobrać narzędzia i sprzęt do wykonania ścian, – dobrać materiały do wykonania ścian szkieletowych, – wykonać połączenie podwalin ze słupem w ścianie szkieletowej, – wykonać połączenie oczepów ze słupem, – wykonać połączenie słupów z ryglami, – wykonać połączenie mieczy lub zastrzałów z konstrukcją nośną, – wykonać deskowanie pionowe ściany szkieletowej zewnętrznej, – wykonać deskowanie poziome ściany szkieletowej wewnętrznej, – wykonać ocieplenie sypkimi materiałami izolacyjnymi, – wykonać ocieplenie matami izolacyjnymi, – wykonać konstrukcję ścian sumikowo–łętkowych, – wykonać konstrukcję ścian ryglowych, – wykonać szkielet ściany z desek, – wykonać poszycie ściany z desek, – wykonać zakotwienia podwaliny z fundamentami, – wykonać ściankę działową szkieletową, – wykonać pracę zgodnie z zasadami bhp, ochrony ppoż. i ochrony

środowiska. 2. Materiał nauczania Materiały na ściany szkieletowe drewniane. Elementy ścian szkieletowych drewnianych. Ściany drewniane ryglowe. Deskowanie ścian. Wypełnianie ścian izolacją. 3. Ćwiczenia • Zakotwienie podwaliny ściany szkieletowej w ścianie fundamentowej

z cegły. • Wykonanie złącza narożnego podwaliny 12x16cm na zamek francuski

w ścianie ryglowej. • Wykonanie złącza podwaliny 12x16cm ściany wewnętrznej

z podwaliną ściany zewnętrznej na ogon jaskółczy w ścianie ryglowej. • Wykonanie połączenia słupa o wymiarach 12x12cm z podwaliną

i oczepem na czopy zwyczajne w ścianie ryglowej. • Wykonanie połączenia bala 5cm ze słupem 14x14cm w ścianach

sumikowo-łętkowych.

62

• Wykonanie fragmentu ściany zewnętrznej z obustronnie wsuniętych desek grubości 32 mm w słup 16 x 16 cm i zasypką ocieplającą z trocinami i wapnem w ścianach sumikowo-łętkowych.

• Wykonanie połączenia miecza z jednej strony ze słupem, a z drugiej z oczepem na jednostronny ogon jaskółczy w ścianach sumikowo- łętkowych.

• Wykonanie fragmentu szkieletu ściany z desek grubości 40 mm łączonych na gwoździe.

• Wykonanie poszycia fragmentu ściany z desek grubości 25 mm na gwoździe z poziomo przybijanymi deskami łączonymi na przylgę w ścianach z desek.

• Wykonanie oczepu i ułożenie belek stropu strychowego z desek grubości 40 mm w ścianach z desek.

4. Środki dydaktyczne Modele konstrukcyjne ścian szkieletowych. Modele połączeń elementów konstrukcyjnych ścian szkieletowych. Przekroje modelowe ścian szkieletowych. Rysunki połączeń elementów konstrukcyjnych ścian. Dokumentacja techniczna. Narzędzia, sprzęt i materiały: pilarka tarczowa, siekiera, dłuta, pobijaki, młotki, żabka, gwoździe. 5. Wskazania metodyczne do realizacji materiału nauczania

Zajęcia powinny odbywać się w pracowni wyposażonej w potrzebne materiały, narzędzia i sprzęt. Może to być pracownia ręcznej obróbki drewna. Uczeń samodzielnie dobiera materiały i sprzęt na podstawie dokumentacji. Podstawową metodą nauczania są ćwiczenia. Jednak przed przystąpieniem do nich należy uczniowi pokazać wykonanie ściany szkieletowej na modelu lub w warunkach rzeczywistych. Ćwiczenia należy prowadzić w grupach 8 - 10 uczniów tak, by każdy uczeń mógł wykonać elementy wszystkich konstrukcji ścian szkieletowych drewnianych, zgodnie z przedstawioną dokumentacją. Szczególnie należy zwracać uwagę na wykonywanie połączeń ścian szkieletowych. 6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osiągnięć

edukacyjnych ucznia Ocenianie efektów realizacji wyodrębnionych celów kształcenia

jednostki modułowej wymaga sprawdzenia wykonania podstawowych konstrukcji ścian szkieletowych drewnianych zgodnie z dokumentacją.

63

Sprawdzanie osiągnięć ucznia powinno odbywać się w sposób ciągły i systematyczny, przez cały czas realizacji jednostki modułowej, na podstawie ustalonych kryteriów. Przed przystąpieniem do ćwiczeń należy sprawdzić pisemnie lub ustnie znajomość rodzajów konstrukcji ścian szkieletowych, elementów konstrukcyjnych tych ścian, materiałów do ich wykonania oraz zasad montowania. Uczeń powinien opanować umiejętność wykonania każdego rodzaju ściany szkieletowej drewnianej, na podstawie dokumentacji. Ocenę poprawności wykonania ćwiczenia należy przeprowadzić w trakcie i po jego wykonaniu. Uczeń powinien samodzielnie sprawdzić wyniki swojej pracy według przygotowanego przez nauczyciela arkusza oceny postępów. Zakres tematyczny testu powinien uwzględnić treści dotyczące różnorodności konstrukcji, różnorodności stosowanych materiałów oraz znajomość zasad bhp. Na ocenę końcową powinny mieć wpływ staranność i sprawność wykonania złożonych konstrukcji. Oceny należy dokonać zgodnie z obowiązującą skalą ocen.

64

Jednostka modułowa 712[02].Z1.08 Wykonywanie ścian wieńcowych 1. Szczegółowe cele kształcenia W wyniku procesu kształcenia uczeń/słuchacz powinien umieć: – dobrać narzędzia i sprzęt do wykonania ścian wieńcowych, – dobrać materiały do wykonania ścian wieńcowych, – wykonać element ściany wieńcowej z bali, – wykonać połączenie ściany wieńcowej z bali, – wykonać ścianę wieńcową z bal, – wykonać element ściany wieńcowej z okrąglaków, – wykonać połączenie ściany wieńcowej z okrąglaków, – wykonać ścianę wieńcową z okrąglaków, – wykonać element ściany z połowizn, – wykonać połączenie ściany z połowizn, – wykonać ścianę wieńcową z połowizn, – wykonać element ściany z belek prostokątnych bez oflisów, – wykonać połączenie ściany z belek prostokątnych bez oflisów, – wykonać ścianę wieńcową z belek prostokątnych bez oflisów, – wykonać element ściany z belek prostokątnych z oflisami, – wykonać połączenie ściany z belek prostokątnych z oflisami, – wykonać ścianę wieńcową z belek prostokątnych z oflisami, – wykonać połączenie ścian zewnętrznej i wewnętrznej, – wykonać pracę zgodnie z zasadami bhp i ochrony ppoż. 2. Materiał nauczania Materiały na ściany wieńcowe. Rodzaje ścian wieńcowych. Wykonanie ścian wieńcowych. 3. Ćwiczenia • Wykonanie połączenia fragmentu ściany wieńcowej z bali złączem

węgłowym bez ostatków na zakładkę. • Wykonanie połączenia fragmentu ściany zewnętrznej z fragmentem

ściany wewnętrznej na złącze w jaskółczy ogon. • Wykonanie połączenia fragmentu naroża ściany wieńcowej

z okrąglaków. • Wykonanie połączenia dwóch elementów ściennych na kołki w ścianie

wieńcowej z okrąglaków. • Przygotowanie elementu ściennego z okrąglaka do zamontowania

w ścianie.

65

• Wykonanie fragmentu ściany z połowizn wraz z deskowaniem od zewnątrz.

• Wykonanie naroża ściany wieńcowej z połowizn na zamek węgłowy prosty z ostatkami.

• Wykonanie fragmentu naroża ściany wieńcowej zewnętrznej na zamek w jaskółczy ogon bez ostatków w ścianie wieńcowej wykonanej z belek prostokątnych bez oflisów.

• Osadzenie ościeżnicy drzwiowej w ścianie wieńcowej z belek prostokątnych bez oflisów.

• Wykonanie połączenia fragmentu ściany zewnętrznej ze ścianą wewnętrzną w ścianie wieńcowej z belek prostokątnych z oflisami.

• Osadzenie ościeżnicy okiennej w ścianie wieńcowej z belek prostokątnych z oflisami.

4. Środki dydaktyczne Rysunki – przekroje ścian wieńcowych. Model ściany wieńcowej. Narzędzia i sprzęt: piła, siekiera, dłuta, świdry, pobijaki, młotki, żabka, ośnik, piła łańcuchowa. 5. Wskazania metodyczne do realizacji materiału nauczania

Zajęcia powinny odbywać się w pracowni wyposażonej w potrzebne materiały, narzędzia i sprzęt. Najlepiej jak stanowisko do ćwiczeń znajduje się obok pracowni ręcznej i mechanicznej obróbki drewna. Prace wymagające większego wysiłku (przecinanie i wyrównywanie) powinny odbywać się mechanicznie a wykonywanie złącz w pracowni obróbki ręcznej. Uczeń samodzielnie dobiera materiały i sprzęt na podstawie dokumentacji. Podstawową metodą nauczania powinny być ćwiczenia. Jednak przed przystąpieniem do nich należy uczniowi pokazać wykonanie ściany wieńcowej na modelu lub w warunkach rzeczywistych. Ćwiczenia należy prowadzić w grupach 8 – 10 uczniów, by każdy uczeń mógł wykonać wszystkie podstawowe operacje konstrukcji ścianowych wieńcowych. Do wykonywania ścian wieńcowych można utworzyć zespoły 2 osobowe. Realizacja ćwiczeń powinna się odbywać na podstawie dokumentacji. Szczególnie należy zwracać uwagę na wykonywanie połączeń. Zauważone braki i nieprawidłowe połączenia powinny być usunięte podczas montażu. Ćwiczenia powinny umożliwiać wykonywanie ścian wieńcowych z różnych materiałów.

66

6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osiągnięć edukacyjnych ucznia Ocenianie efektów realizacji wyodrębnionych celów kształcenia

jednostki modułowej wymaga sprawdzenia doboru materiałów, wykonywania elementów i ich połączeń zgodnie z dokumentacją.

Sprawdzanie osiągnięć ucznia powinno odbywać się w sposób ciągły i systematyczny, przez cały czas realizacji jednostki modułowej, na podstawie ustalonych kryteriów. Przed przystąpieniem do ćwiczeń należy sprawdzić pisemnie lub ustnie znajomość rodzajów konstrukcji ścian wieńcowych, stosowanych materiałów, rodzajów połączeń i zasad montowania. Uczeń powinien opanować umiejętność wykonania ścian wieńcowych, zgodnie z dokumentacją. Ocenę poprawności wykonania ćwiczenia należy przeprowadzić w trakcie i po jego wykonaniu. Uczeń powinien samodzielnie sprawdzić wyniki swojej pracy według przygotowanego przez nauczyciela arkusza oceny postępów. Zakres tematyczny testu powinien uwzględnić treści dotyczące połączeń elementów z różnych materiałów oraz łączeń z elementami konstrukcyjnymi ścian wieńcowych. Na końcową ocenę powinny mieć wpływ: wykonywanie złożonych kształtów ścian, jakość i sprawność wykonania oraz przestrzeganie przepisów bhp. Oceny należy dokonać zgodnie z obowiązującą skalą ocen.

67

Jednostka modułowa 712[02].Z1.09 Wykonywanie stropów drewnianych 1. Szczegółowe cele kształcenia W wyniku procesu kształcenia uczeń/słuchacz powinien umieć: – dobrać narzędzia i sprzęt do wykonania stropów drewnianych, – dobrać materiały do wykonania stropów drewnianych, – rozmieścić drewniane belki stropowe, – oprzeć belki stropowe na ścianach nośnych, – oprzeć podciąg na słupie drewnianym, – wykonać połączenie belek przyściennych w budynkach murowanych, – zakotwić belki stropowe w budynkach murowanych, – wykonać strop nagi, – wykonać strop z pułapem i podsufitką, – wykonać strop ze ślepym pułapem, – wykonać strop deskowy, – wykonać podłogi jednowarstwowe z desek na półwpust, – wykonać podłogi dwuwarstwowe z desek na wpust, – wykonać pracę zgodnie z zasadami bhp, ochrony ppoż. i ochrony

środowiska. 2. Materiał nauczania Materiały na stropy drewniane. Rodzaje stropów drewnianych. Elementy konstrukcyjne stropów drewnianych. Wykonanie stropów drewnianych. 3. Ćwiczenia • Wykonanie oparcia belki stropowej na wsporniku nadwieszonym. • Wykonanie oparcia belki stropowej w gnieździe muru zewnętrznego. • Wykonanie oparcia podciągu na ścianach i słupie przy rozpiętości 8m. • Wykonanie zakotwienia belki stropowej w murze oraz w filarku

międzyokiennym przy zastosowaniu płaskownika i zatyczek. • Wykonanie stropu nagiego o rozstawie belek 1-1,5 m z układaniem

desek na nakładkę polską. • Wykonanie fragmentu stropu z deskowaniem górnym na dotyk

i podsufitką z desek na wpust i grzebień przy rozstawie belek 80 – 120 cm.

• Wykonanie fragmentu stropu ze ślepym pułapem z desek lub bali o rozstawie 40 cm wraz ze wzmocnieniem krzyżakami z łat.

• Wykonanie fragmentu podłogi z desek .

68

• Wykonanie fragmentu podsufitki z desek. • Wykonanie fragmentu polepy i ocieplenia z izolacją. • Wykonanie fragmentu podłogi jednowarstwowej łączonej na obce

pióro z desek na belkach stropowych. • Wykonanie fragmentu podłogi jednowarstwowej łączonej na wpust

z desek na legarach z krawędziaków. • Wykonanie fragmentu podłogi jednowarstwowej łączonej na półwpust

z desek na podłożu betonowym z legarami z desek. • Wykonanie fragmentu ślepej podłogi z desek łączonych na wpust. 4. Środki dydaktyczne Model stropu drewnianego. Rysunki przekrojów stropów. Narzędzia i sprzęt: pilarka tarczowa, piła poprzeczna, siekiera, młotek, klamry, żabka. 5. Wskazania metodyczne do realizacji materiału nauczania

Zajęcia powinny odbywać się w pracowni wyposażonej we wszystkie potrzebne materiały, narzędzia i sprzęt. Uczeń samodzielnie dobiera materiały i sprzęt na podstawie dokumentacji. Podstawową metodą nauczania są ćwiczenia. Jednak przed przystąpieniem do nich należy uczniowi pokazać wykonanie stropu drewnianego na modelu lub w warunkach rzeczywistych. Ćwiczenia prowadzić w grupach 8-10 uczniów tak, by każdy uczeń mógł wykonać wszystkie podstawowe operacje konstrukcji stropów drewnianych. Wykonywanie ćwiczeń powinno się odbywać na podstawie dokumentacji. Szczególnie należy zwracać uwagę na rozmieszczenie mocowania belek, estetykę wykonania podsufitki i układania desek. Ćwiczenia powinny obejmować wykonanie wszystkich elementów stropów drewnianych każdego rodzaju. 6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osiągnięć

edukacyjnych ucznia Ocenianie efektów realizacji wyodrębnionych celów kształcenia

jednostki modułowej wymaga sprawdzenia doboru materiałów, wykonania elementów i ich montowania w różnych rodzajach stropów zgodnie z dokumentacją.

Sprawdzanie osiągnięć ucznia powinno odbywać się w sposób ciągły i systematyczny, przez cały czas realizacji jednostki modułowej, na podstawie ustalonych kryteriów. Przed przystąpieniem do ćwiczeń należy sprawdzić pisemnie lub ustnie wiadomości o rodzajach stropów drewnianych, ich budowy i zasad wykonania. Uczeń powinien opanować

69

umiejętność wykonania stropu, zgodnie z dokumentacją. Ocenę poprawności wykonania ćwiczenia należy przeprowadzić w trakcie i po jego wykonaniu. Uczeń powinien samodzielnie sprawdzić wyniki swojej pracy według przygotowanego przez nauczyciela arkusza oceny postępów. Zakres tematyczny testu powinien uwzględnić treści dotyczące wszystkich rodzajów stropów drewnianych oraz różnych rozwiązań materiałowych. Na końcową ocenę powinny mieć wpływ umiejętności wykonywania zadań złożonych, estetyka wykonania, przestrzeganie zasad bhp oraz bieżące osiągnięcia. Oceny należy dokonać zgodnie z obowiązującą skalą ocen.

70

Jednostka modułowa 712[02].Z1.10 Wykonywanie wiązarów i dźwigarów dachowych 1. Szczegółowe cele kształcenia W wyniku procesu kształcenia uczeń/słuchacz powinien umieć: – dobrać narzędzia i sprzęt do wykonania wiązarów i dźwigarów, – dobrać materiały do wykonania wiązarów i dźwigarów, – rozróżnić i nazwać elementy drewniane dachów, – rozróżnić rodzaje więźb dachowych, – połączyć namurnicę z krokwią, – wykonać elementy konstrukcyjne dachów drewnianych, – połączyć płatwie z krokwią, – połączyć słupki stolca z krokwią, – połączyć kleszcze ze słupkiem i krokwią, – połączyć zastrzał ze słupkiem stolca, – wykonać dach o konstrukcji krokwiowej, – wykonać dach o konstrukcji krokwiowo-płatwiowej , – wykonać dach o konstrukcji jętkowej, – wykonać dach z zastosowaniem wiązarów wieszarowych, – wykonać konstrukcję drewnianą belkowego dźwigara pełnego, – wykonać konstrukcję drewnianą belkowego dźwigara kratowego, – wykonać konstrukcję drewnianą ramy klejonej, – wykonać konstrukcję drewnianą ramy zbijanej, – wykonać pracę zgodnie z zasadami bhp i ochrony ppoż. 2. Materiał nauczania Materiały na więźby dachowe. Rodzaje ustrojów więźb dachowych. Elementy więźb dachowych. Konstrukcje dachów. Wiązary dachowe. Dźwigary dachowe. 3. Ćwiczenia • Wykonanie połączenia murłaty-namurnicy z krokwią na wręb pełny

jednostronny. • Wykonanie połączenia murłaty-namurnicy z krokwią na wręb

dwustronny. • Wykonanie połączenia krokwi z płatwią na wręb dwustronny. • Wykonanie połączenia słupka stolca z podwaliną na czop zwykły. • Wykonanie połączenia słupka stolca z podwaliną na czop w jaskółczy

ogon z klinem.

71

• Wykonanie połączenia kleszcza ze słupkiem stolca i krokwią w jaskółczy ogon.

• Wykonanie połączenia zastrzału ze słupkiem stolca na wręb pełny. • Wykonanie fragmentu ustroju krokwiowo-belkowego o rozstawie

wiązarów 80-120cm z połączeniem krokwi z belką główną na wręb czołowy.

• Wykonanie fragmentu ustroju krokwiowego z podparciem krokwi słupkami.

• Wykonanie fragmentu ustroju płatwiowo-kleszczowego z połączeniem słupa z płatwią i belki głównej na czop i gniazdo, kleszczy ze słupem na wrąb wzajemny, krokwi z płatwią na wręby pełne jednostronne.

• Wykonanie fragmentu ustroju jętkowego z dwiema ścianami stolcowymi przy odległości między ścianami zewnętrznymi wynoszącej 10m.

• Wykonanie ustroju wieszara jednowierzchowego. • Wykonanie dźwigara belkowego pełnego o rozpiętości 6m przy

wykorzystaniu desek grubości 38mm na pasy i na ścianki dźwigara desek grubości 19mm.

• Wykonanie dźwigara kratowego o rozpiętości 8m z desek o wymiarach 150x25mm.

• Wykonanie modelu ramy klejonej i ramy zbijanej. 4. Środki dydaktyczne Rysunki przedstawiające konstrukcje dachów drewnianych. Modele ustrojów dachów drewnianych. Model dźwigara kratowego. Model ramy klejonej. Dokumentacja techniczna dachu drewnianego. Piła poprzeczna. Pilarka tarczowa. Narzędzia i sprzęt: siekiera, młotki, dłuta, pobijaki, żabka. 5. Wskazania metodyczne do realizacji materiału nauczania

Zajęcia powinny odbywać się w pracowni wyposażonej w potrzebne materiały, narzędzia i sprzęt lub na poligonie do ćwiczeń. Uczeń samodzielnie dobiera materiały i sprzęt na podstawie dokumentacji. Podstawową metodą nauczania są ćwiczenia. Przed przystąpieniem do nich należy uczniowi pokazać różne rodzaje konstrukcji więźb dachowych na modelach lub w warunkach rzeczywistych. Ćwiczenia należy prowadzić w grupach 8-10 uczniów tak, by każdy uczeń mógł wykonać wszystkie podstawowe operacje konstrukcji wiązarów i dźwigarów dachowych. Wykonywanie ćwiczeń

72

powinno się odbywać na podstawie dokumentacji. Szczególnie należy zwracać uwagę na dobór materiałów i staranne wykonywanie połączeń. Podczas ćwiczeń uczniowie powinni wykonać wszystkie rodzaje wiązarów i dźwigarów dachowych. 6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osiągnięć

edukacyjnych ucznia Ocenianie efektów realizacji wyodrębnionych celów kształcenia

jednostki modułowej wymaga sprawdzenia doboru materiałów i wykonywania różnych konstrukcji więźb dachowych zgodnie z dokumentacją.

Sprawdzanie osiągnięć ucznia powinno odbywać się w sposób ciągły i systematyczny, przez cały czas realizacji jednostki modułowej, na podstawie ustalonych kryteriów. Przed przystąpieniem do ćwiczeń należy sprawdzić pisemnie lub ustnie znajomość zasad doboru materiałów na elementy konstrukcyjne, rodzajów więźb dachowych i ich konstrukcji oraz zasad montażu w tym wykonywania połączeń. Uczeń powinien opanować umiejętność wykonywania wiązarów i dźwigarów dachowych, zgodnie z dokumentacją. Ocenę poprawności wykonania ćwiczenia należy przeprowadzić w trakcie i po jego wykonaniu. Uczeń powinien samodzielnie sprawdzić wyniki swojej pracy według przygotowanego przez nauczyciela arkusza oceny postępów. Zakres tematyczny testu powinien uwzględnić treści dotyczące wszystkich konstrukcji dachów drewnianych, wszystkich występujących połączeń i zasad bhp. Na końcową ocenę powinny mieć wpływ umiejętność wykonania dachów o złożonych kształtach, staranność wykonania i estetyka, a także sposób organizacji stanowiska pracy. Oceny należy dokonać zgodnie z obowiązującą skalą ocen.

73

Jednostka modułowa 712[02].Z1.11 Deskowanie fundamentów i stóp fundamentowych 1. Szczegółowe cele kształcenia W wyniku procesu kształcenia uczeń/słuchacz powinien umieć: – scharakteryzować rodzaje fundamentów, – dobrać narzędzia i sprzęt do wykonania robót, – dobrać materiały do deskowania, – wykonać tarczę z pojedynczych desek do deskowania fundamentów, – wyznaczyć ławy drutowe, – wykonać ławy drutowe, – wyznaczyć poziom zerowy budynku, – wykonać deskowanie ław fundamentowych o przekroju prostokątnym, – wykonać deskowanie ław fundamentowych o przekroju trapezowym, – wykonać deskowanie stóp fundamentowych o przekroju

prostokątnym, – wykonać deskowanie stóp fundamentowych schodkowych, – wykonać deskowanie stóp fundamentowych w kształcie ostrosłupa

ściętego, – wykonać pracę zgodnie z zasadami bhp i ochrony ppoż. 2. Materiał nauczania Rodzaje fundamentów Materiały na deskowania. Deskowanie ław fundamentowych. Deskowanie stóp fundamentowych. 3. Ćwiczenia • Wykonanie tarczy do deskowania o wymiarach 320 x 60 cm z desek

o grubości 25 mm łączonych na gwoździe. • Wykonanie ław drutowych, naniesienie punktu wysokościowego,

przybicie desek w poziomie oraz rozprowadzenie drutów kierunkowych.

• Deskowanie ławy fundamentowej o szerokości 60cm i wysokości 30 cm.

• Deskowanie ławy fundamentowej przy zmianie jej szerokości o 40 cm na długości 2 m lub zmianie skokowej.

• Deskowanie gotowymi tarczami ławy trapezowej z zastosowaniem rozpór, ściągów i kołków.

• Deskowanie stopy fundamentowej prostokątnej o zadanych wymiarach.

74

• Deskowanie stopy fundamentowej prostokątnej schodkowej o zadanych wymiarach.

• Deskowanie stopy fundamentowej w kształcie ostrosłupa ściętego o zadanych wymiarach.

4. Środki dydaktyczne Rysunki deskowań fundamentów. Modele deskowań fundamentów. Modele deskowań stóp fundamentowych, Gotowe tarcze do deskowania. Osprzęt do deskowania. Pilarka tarczowa wzdłużna. Pilarka porzeczna. Narzędzia, sprzęt i materiały: siekiera, młotki, żabka, poziomnica, pion, miara metrowa, przymiar taśmowy, gwoździe, drut wiązałkowy. 5. Wskazania metodyczne do realizacji materiału nauczania

Zajęcia powinny odbywać się w pracowni wyposażonej w potrzebne materiały, narzędzia i sprzęt. Uczeń samodzielnie dobiera materiały i sprzęt na podstawie dokumentacji. Podstawową metodą nauczania są ćwiczenia. Jednak przed przystąpieniem do nich należy uczniowi pokazać deskowanie fundamentów i stóp fundamentowych na modelach lub w warunkach rzeczywistych. Ćwiczenia należy prowadzić w grupach 8-10 uczniów tak, by każdy uczeń mógł wykonać wszystkie podstawowe operacje przy deskowaniu fundamentów i stóp fundamentowych. Wykonywanie ćwiczeń powinno odbywać się z wykorzystaniem rysunków roboczych. Należy zwracać uwagę na zachowanie kształtu i wymiarów deskowania oraz na solidność wykonania. 6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osiągnięć

edukacyjnych ucznia Ocenianie efektów realizacji wyodrębnionych celów kształcenia

jednostki modułowej wymaga sprawdzenia doboru materiałów do deskowania, wykonania deskowania podstawowych rodzajów fundamentów i stóp fundamentowych zgodnie z dokumentacją.

Sprawdzanie osiągnięć ucznia powinno odbywać się w sposób ciągły i systematyczny, przez cały czas realizacji jednostki modułowej, na podstawie ustalonych kryteriów. Przed przystąpieniem do ćwiczeń należy sprawdzić pisemnie lub ustnie znajomość zasad doboru materiałów, rodzajów fundamentów i zasad ich deskowania. Uczeń powinien opanować umiejętność deskowania fundamentów zgodnie

75

z rysunkami roboczymi. Ocenę poprawności wykonania ćwiczenia należy przeprowadzić w trakcie i po jego wykonaniu. Uczeń powinien samodzielnie sprawdzić wyniki swojej pracy według przygotowanego przez nauczyciela arkusza oceny postępów. Zakres tematyczny testu powinien uwzględnić treści dotyczące deskowania fundamentów o różnych kształtach, wszystkimi metodami. Na końcową ocenę powinny mieć wpływ: jakość deskowania, oszczędność materiałów, deskowanie fundamentów o złożonych kształtach. Oceny należy dokonać zgodnie z obowiązującą skalą ocen.

76

Jednostka modułowa 712[02].Z1.12 Deskowanie ścian i słupów 1. Szczegółowe cele kształcenia W wyniku procesu kształcenia uczeń/słuchacz powinien umieć: – dobrać narzędzia i sprzęt do deskowania ścian i słupów, – dobrać materiały do deskowania ścian i słupów, – wykonać deskowanie ścian prostych, – wykonać deskowanie ścian o małej krzywiźnie, – wykonać deskowanie ścian o dużej krzywiźnie, – wykonać deskowanie ścian przy zastosowaniu systemowych tarcz

drewnianych, – wykonać deskowanie ścian przy użyciu systemowych tarcz

metalowych, – wykonać deskowanie przy użyciu systemowych tarcz z tworzyw

sztucznych, – wykonać deskowanie słupów prostokątnych i kwadratowych, – wykonać deskowanie słupów sześciokątnych, – wykonać deskowanie słupów okrągłych, – wykonać deskowanie słupów o kształtach złożonych, – wykonać pracę przestrzegając zasad bhp i ochrony ppoż. 2. Materiał nauczania Materiały na deskowania ścian i słupów. Deskowanie ścian prostych. Deskowanie ścian krzywoliniowych. Deskowanie z zastosowaniem tarcz systemowych drewnianych, metalowych i tworzyw sztucznych. Deskowanie słupów o różnym kształcie. 3. Ćwiczenia • Deskowanie zwykłej ściany z gotowych tarcz wzmocnionych

rozporami i słupkami. • Deskowanie ściany monolitycznej z pojedynczych desek

z wykorzystaniem słupków, nakładek i rozpór łączonych na gwoździe. • Deskowanie ściany krzywoliniowej o małej krzywiźnie

z wykorzystaniem pojedynczych desek, krążyn, słupków i rozpór łączonych na gwoździe i wzmocnionych ściągami z drutów.

• Deskowanie ściany krzywoliniowej o dużej krzywiźnie z wykorzystaniem pojedynczych desek, krążyn, słupków i rozpór łączonych na gwoździe i wzmocnionych ściągami z drutów.

77

• Wykonanie deskowania ścian z systemowych tarcz ze sklejki, desek i z tworzyw sztucznych przy wykorzystaniu stężeń poziomych i pionowych, sworzni łączących tarcze.

• Deskowanie słupa prostokątnego lub kwadratowego z gotowych tarcz przy zastosowaniu jarzm drewnianych.

• Deskowanie słupa z deskami wsuwanymi z wykorzystaniem ramki stabilizującej położenie skrzyni słupa.

• Deskowanie słupa sześciokątnego z pojedynczych desek wykorzystując jarzma drewniane.

• Deskowanie słupa okrągłego z inwentaryzowanych dwóch połówek wzmocnionych jarzmami.

• Deskowanie słupa okrągłego z pojedynczych listew wzmocnionych jarzmami kwadratowymi.

• Deskowanie słupa okrągłego z pojedynczych listew wzmocnionych jarzmami wielokątnymi.

• Deskowanie słupa o kształcie złożonym przy wykorzystaniu wkładek z desek wzmocnionych jarzmami stalowymi.

4. Środki dydaktyczne Rysunki przedstawiające deskowanie ścian i słupów. Modele deskowań ścian. Modele deskowań słupów. Tarcze systemowe gotowe. Osprzęt do deskowania. Narzędzia i sprzęt: pilarka tarczowa wzdłużna, pilarka poprzeczna, siekiera, młotek, żabka. 5. Wskazania metodyczne do realizacji materiału nauczania

Zajęcia powinny odbywać się w pracowni wyposażonej w potrzebne materiały, narzędzia i sprzęt. Uczeń samodzielnie dobiera materiały i sprzęt na podstawie dokumentacji. Podstawową metodą nauczania są ćwiczenia. Przed przystąpieniem do nich należy uczniowi pokazać deskowanie ścian i słupów na modelach lub w warunkach rzeczywistych. Przydatna byłaby projekcja filmu instruktażowego. Ćwiczenia należy prowadzić w grupach 8-10 uczniów tak, by każdy uczeń mógł wykonać wszystkie podstawowe operacje przy deskowaniu konstrukcji ścian i słupów. Wykonywanie ćwiczeń powinno się odbywać na podstawie rysunków roboczych. Szczególnie należy zwracać uwagę na zachowanie kształtu i wymiarów deskowania oraz solidność wykonania. Istotne jest tu prawidłowe wykonanie ściągów i rozpór w ścianach a jarzm w słupach. Wskazane jest ćwiczenie deskowania różnych kształtów ścian i słupów.

78

Należy zwracać uwagę na dobrą organizację pracy, przestrzeganie przepisów bhp. 6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osiągnięć

edukacyjnych ucznia Ocenianie efektów realizacji wyodrębnionych celów kształcenia

jednostki modułowej wymaga sprawdzenia doboru materiałów i sprzętu, wykonania deskowania i prawidłowego rozmieszczenia ściągów, rozpór i jarzm.

Sprawdzanie osiągnięć ucznia powinno odbywać się w sposób ciągły i systematyczny, przez cały czas realizacji jednostki modułowej, na podstawie ustalonych kryteriów. Przed przystąpieniem do ćwiczeń należy sprawdzić pisemnie lub ustnie znajomość zasad doboru materiałów, potrzebnego sprzętu, rodzajów ścian i słupów, zasad deskowania i przepisów bhp. Uczeń powinien opanować umiejętność deskowania ścian i słupów zgodnie z dokumentacją i z zachowaniem zasad bezpieczeństwa pracy. Ocenę poprawności wykonania ćwiczenia należy przeprowadzić w trakcie i po jego wykonaniu. Uczeń powinien samodzielnie sprawdzić wyniki swojej pracy według przygotowanego przez nauczyciela arkusza oceny postępów. Zakres tematyczny testu powinien uwzględnić pytania sprawdzające znajomość metod deskowania ścian i słupów o różnych kształtach z zastosowaniem różnorodnych materiałów. Na końcową ocenę powinny mieć wpływ: umiejętność deskowania elementów o złożonym kształcie, ilość stosowanych materiałów, staranność wykonania. Oceny należy dokonać zgodnie z obowiązującą skalą ocen.

79

Jednostka modułowa 712[02].Z1.13 Deskowanie stropów 1. Szczegółowe cele kształcenia W wyniku procesu kształcenia uczeń/słuchacz powinien umieć: – dobrać narzędzia i sprzęt do deskowania stropów, – dobrać materiały do deskowania stropów, – wyznaczyć poziom stropu pod deskowanie, – wykonać deskowanie stropu na belkach stalowych, – wykonać deskowanie stropów płytowych i gęstożebrowych, – wykonać deskowanie płyt stropowych przy zastosowaniu specjalnych

dźwigarów stalowych, – wykonać deskowanie stropów żebrowych, – wykonać deskowanie belek i podciągów, – wykonać deskowanie stropów grzybkowych, – wykonać rozbiórkę deskowania, – wykonać deskowanie stropów z zachowaniem zasad bhp i ochrony

ppoż. 2. Materiał nauczania Materiały na deskowanie stropów. Rodzaje deskowanych stropów. Deskowanie i stemplowanie stropów płytowych. Deskowanie i stemplowanie stropów żebrowych. 3. Ćwiczenia • Wyznaczenie poziomu większej powierzchni (stropu) przy pomocy

węża wodnego z dokładnością zawartą w wymaganiach technicznych. • Wykonanie deskowania fragmentu stropu podwieszonego do belek

stropowych z wykorzystaniem poprzecznic z krawędziaków, drutów i klinów.

• Deskowanie fragmentu stropu płytowego lub gęstożebrowego z wykorzystaniem stempli drewnianych, krawędziaków, desek na podwaliny oraz klinów.

• Wykonanie deskowania płyt stropowych na stemplach stalowych o zmiennej wysokości.

• Deskowanie fragmentu stropu żebrowego przy zastosowaniu stempli, rygli z desek i tarcz z desek.

• Deskowanie belek i podciągu z gotowych tarcz przy wykorzystaniu stempli, rygli łączonych na gwoździe.

• Rozebranie deskowania przy użyciu żabki i siekiery.

80

4. Środki dydaktyczne Rysunki – przekroje stropów drewnianych. Modele stropów drewnianych. Gotowe tarcze do deskowania. Stemple drewniane i stalowe. Narzędzia, sprzęt i materiały: pilarka poprzeczna, tarczowa, wzdłużna, wąż wodny, drut wiązałkowy, gwoździe, siekiera, żabka, młotek. 5. Wskazania metodyczne do realizacji materiału nauczania

Zajęcia powinny odbywać się w pracowni wyposażonej w materiały, narzędzia i sprzęt potrzebne do robót ciesielskich. Uczeń samodzielnie dobiera materiały (zgodnie z wymaganiami) i sprzęt na podstawie dokumentacji. Podstawową metodą nauczania powinny być ćwiczenia. Przed przystąpieniem do nich należy uczniowi pokazać deskowanie stropów na modelach lub w warunkach rzeczywistych. Przydatna byłaby projekcja filmu. Ćwiczenia należy prowadzić w grupach 8-10 uczniów tak, by każdy uczeń mógł wykonać wszystkie podstawowe operacje przy deskowaniu elementów konstrukcji stropów. Wykonywanie ćwiczeń powinno się odbywać na podstawie rysunków roboczych. Szczególnie należy zwracać uwagę na rozstawienie i ustawienie stempli, rygli wzmocnień oraz solidność wykonania ze względu na zużycie materiałów i możliwość uszkodzenia konstrukcji przy wylewaniu mieszanki betonowej. Deskowanie wszystkich rodzajów stropów należy ćwiczyć rożnymi metodami. Zwracać uwagę na dobrą organizację prac i przestrzeganie przepisów bhp. 6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osiągnięć

edukacyjnych ucznia Ocenianie efektów realizacji wyodrębnionych celów kształcenia

jednostki modułowej wymaga sprawdzenia prawidłowego doboru materiałów, wykonania deskowania ścianek i rozmieszczenia stempli, rygli i wzmocnień zgodnie z dokumentacją.

Sprawdzanie osiągnięć ucznia powinno odbywać się w sposób ciągły i systematyczny, przez cały czas realizacji jednostki modułowej, na podstawie ustalonych kryteriów. Przed przystąpieniem do ćwiczeń należy sprawdzić pisemnie lub ustnie wiadomości dotyczące wymogów materiałowych elementów deskowania stropów zasad deskowania poszczególnych elementów stropu i warunków bhp. Uczeń powinien opanować umiejętność deskowania prostego stropu z prawidłowym ustawieniem stempli, rygli i wzmocnień, na podstawie rysunku roboczego. Ocenę poprawności wykonania ćwiczenia należy przeprowadzić w trakcie i po jego wykonaniu. Uczeń powinien

81

samodzielnie sprawdzić wyniki swojej pracy według przygotowanego przez nauczyciela arkusza oceny postępów. Zakres tematyczny testu powinien uwzględnić treści dotyczące właściwości stawianych materiałom do deskowania stropów, deskowanie wszystkich rodzajów stropów z zastosowaniem różnego sprzętu. Na końcową ocenę powinny mieć wpływ: umiejętność deskowania stropów o złożonym kształcie, ilość wykorzystanych materiałów i sprzętu oraz jakość wykonania deskowania. Oceny należy dokonać zgodnie z obowiązującą skalą ocen.

82

Jednostka modułowa 712[02].Z1.14 Deskowanie schodów 1. Szczegółowe cele kształcenia W wyniku procesu kształcenia uczeń/słuchacz powinien umieć: – dobrać narzędzia i sprzęt do deskowania schodów, – dobrać materiały do deskowania schodów, – wykonać deskowanie schodów płytowych, – wykonać deskowanie schodów policzkowych, – wykonać deskowanie schodów zabiegowych, – wykonać deskowanie schodów zewnętrznych opartych na gruncie, – wykonać deskowanie schodów z zachowaniem zasad bhp. 2. Materiał nauczania Materiały na deskowanie schodów. Rodzaje deskowanych schodów. Deskowanie schodów płytowych. Deskowanie schodów policzkowych. Deskowanie schodów zabiegowych. Deskowanie schodów zewnętrznych. 3. Ćwiczenia • Deskowanie schodów płytowych o szerokości 120cm (spocznik dolny

i górny, bieg) z desek łączonych na gwoździe z wykorzystaniem stojaków i leżni.

• Deskowanie schodów policzkowych z belką policzkową na ścianie (spocznik dolny, bieg klatki schodowej) z desek łączonych na gwoździe z wykorzystaniem stojaków i leżni.

• Deskowanie (z desek łączonych na gwoździe) schodów zabiegowych, policzek zewnętrzny oparty na słupku, policzek przyścienny oparty na ścianie.

• Deskowanie schodów zewnętrznych opartych na stabilizowanym gruncie z desek łączonych na gwoździe, wykorzystaniem pali i rozpór.

4. Środki dydaktyczne Rysunki – konstrukcje schodów. Rysunki – deskowanie schodów. Modele deskowań schodów. Pilarka poprzeczna. Narzędzia i sprzęt: siekiera, żabka, młotek, młot 5kg.

83

5. Wskazania metodyczne do realizacji materiału nauczania Zajęcia powinny odbywać się w pracowni wyposażonej

w materiały, narzędzia i sprzęt potrzebne do robót ciesielskich. Uczeń samodzielnie dobiera materiały (zgodnie z wymaganiami) i sprzęt na podstawie dokumentacji. Podstawową metodą nauczania są ćwiczenia. Przed przystąpieniem do nich należy uczniowi pokazać deskowanie schodów na modelach lub w warunkach rzeczywistych. Należy także wykorzystać rysunki konstrukcyjne stropów i plansze z rożnymi rodzajami schodów. Przydatne byłoby zaprezentowanie filmu. Wskazane jest prowadzenie ćwiczeń w grupach 3-5 uczniów tak, by każdy uczeń mógł wykonać wszystkie podstawowe operacje przy deskowaniu elementów konstrukcyjnych schodów. Wykonywanie ćwiczeń powinno się odbywać na podstawie rysunków roboczych. Szczególnie należy zwracać uwagę na rozmieszczenie stojaków, podpór, leżni i zastawek, na solidność wykonania oraz możliwość uszkodzenia konstrukcji przy wylewaniu mieszanki betonowej. Deskowanie wszystkich rodzajów schodów należy ćwiczyć rożnymi metodami. Zwracać uwagę na dobrą organizację pracy i przestrzeganie przepisów bhp. 6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osiągnięć

edukacyjnych ucznia Ocenianie efektów realizacji wyodrębnionych celów kształcenia

jednostki modułowej wymaga sprawdzenia doboru materiałów, rozmieszczenia elementów deskowania i ich mocowania dla podstawowych rodzajów schodów.

Sprawdzanie osiągnięć ucznia powinno odbywać się w sposób ciągły i systematyczny, przez cały czas realizacji jednostki modułowej, na podstawie ustalonych kryteriów. Przed przystąpieniem do ćwiczeń należy sprawdzić pisemnie lub ustnie zasady: doboru materiałów, rodzajów schodów, zasad deskowania elementów schodów. Uczeń powinien opanować umiejętność deskowania schodów o prostym kształcie, na podstawie rysunku roboczego. Ocenę poprawności wykonania ćwiczenia należy przeprowadzić w trakcie i po jego wykonaniu. Uczeń powinien samodzielnie sprawdzić wyniki swojej pracy według przygotowanego przez nauczyciela arkusza oceny postępów. Zakres tematyczny testu powinien uwzględnić pytania sprawdzające dotyczące umiejętności deskowania wszystkich rodzajów schodów oraz przepisy bhp. Na końcową ocenę powinny mieć wpływ umiejętności deskowania schodów o złożonych kształtach, staranność wykonania i przestrzeganie zasad bhp. Oceny należy dokonać zgodnie z obowiązującą skalą ocen.

84

Jednostka modułowa 712[02].Z1.15 Zabezpieczanie ścian wykopów 1. Szczegółowe cele kształcenia W wyniku procesu kształcenia uczeń/słuchacz powinien umieć: – dobrać sposób zabezpieczenia ścian wykopów, – dobrać narzędzia i sprzęt do wykonania zabezpieczenia ścian

wykopów, – dobrać materiały do wykonania zabezpieczenia ścian wykopów, – zabezpieczyć wykopy ścianką szczelną drewnianą podpartą, – zabezpieczyć wykopy ścianką szczelną stalową, – zabezpieczyć wykopy szczelną ścianką żelbetową na własne

lub na obce „pióro”, – wykonać deskowanie wąskoprzestrzenne wykopu z bali rozporowych

za pomocą rozpór z okrąglaków, – wykonać deskowanie wąskoprzestrzenne wykopu za pomocą

śrubowej ramy rozporowej, – wykonać zabezpieczenie grodzą ziemną z pojedynczą ścianką

szczelną, – wykonać zabezpieczenie grodzą ziemną z podwójną ścianką

szczelną, – wykonać ażurowe zabezpieczenie wykopów wąskich, – wzmocnić wykopy kotwami, – wykonać zabezpieczenie wykopów z zachowaniem zasad bhp. 2. Materiał nauczania Materiały do zabezpieczania ścian wykopów. Rodzaje zabezpieczanych wykopów. Zabezpieczanie wykopów ściankami drewnianymi. Zabezpieczenie ścian wykopów ściankami stalowymi. Wzmacnianie i uszczelnianie wykopu. 3. Ćwiczenia • Zabezpieczenie balami fragmentu wykopu ścianką szczelną

z pojedynczymi palami kierującymi. • Zabezpieczenie balami fragmentu wykopu ścianką szczelną

z podwójnymi palami kierującymi i kleszczami. • Zabezpieczenie fragmentu wykopu szczelną ścianką stalową typu

„Larsena” wypartymi rozporami stalowymi. • Zabezpieczenie fragmentu wykopu szczelną ścianką stalową typu

„Ransomea” wypartymi typowymi rozporami.

85

• Zabezpieczenie fragmentu wykopu ścianką szczelną żelbetową na własne pióro lub na obce pióro metodą wbijania przy zastosowaniu „czapki ochronnej”.

• Deskowanie fragmentu wykopu wąskoprzestrzennego z bali rozpartych za pomocą rozpór z okrąglaków.

• Deskowanie fragmentu wykopu wąskoprzestrzennego z bali rozpartych śrubową ramą rozporową.

• Zabezpieczenie grody ziemią i pojedynczą ścianką szczelną z elementów żelbetowych łączonych na własne pióro.

• Wzmocnienie wykopu wąskiego bez deskowania z wykorzystaniem bali i drewnianych rozpór z okrąglaków.

• Zabezpieczenie fragmentu wykopu szerokoprzestrzennego kotwami przy wykorzystaniu bali, pali i odciągów.

4. Środki dydaktyczne Rysunki z przekrojami zabezpieczonych wykopów. Modele zabezpieczeń wykopów. Przeźrocza przedstawiające zabezpieczanie wykopów. Rzutnik przeźroczy. Prefabrykowane elementy do zabezpieczania wykopów. Narzędzia i sprzęt: pilarka poprzeczna, tarczowa wzdłużna, siekiera, młotek, żabka, młot 5kg. 5. Wskazania metodyczne do realizacji materiału nauczania

Zajęcia powinny odbywać się w pracowni wyposażonej w materiały, narzędzia i sprzęt potrzebne do robót ciesielskich. Uczeń samodzielnie dobiera materiały (zgodnie z wymaganiami) i sprzęt na podstawie dokumentacji. Podstawową metodą nauczania są ćwiczenia. Przed przystąpieniem do nich należy uczniowi pokazać zabezpieczenia ścian wykopów na modelach i planszach lub w warunkach rzeczywistych. Przydatne byłaby projekcja filmu. Ćwiczenia należy prowadzić w grupach 8-10 uczniów tak, by każdy uczeń mógł wykonać wszystkie podstawowe operacje przy zabezpieczeniu ścian wykopów. Wykonywanie ćwiczeń powinno się odbywać z wykorzystaniem rysunków roboczych. Szczególnie należy zwracać uwagę na rozstawienie rozpór, pali, elementów grodzi oraz wytrzymałość konstrukcji ścian wykopu. Należy ćwiczyć zabezpieczenie wszystkich rodzajów wykopów o różnych kształtach i wymiarach z zastosowaniem rożnych materiałów. Zwracać uwagę na dobrą organizację prac i przestrzeganie przepisów bhp.

86

6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osiągnięć edukacyjnych ucznia Ocenianie efektów realizacji wyodrębnionych celów kształcenia

jednostki modułowej wymaga sprawdzenia doboru materiałów i sprzętu, wykonania ścianek i ich podparcia przy zabezpieczeniu wykopów wąsko- i szerokoprzestrzennych.

Sprawdzanie osiągnięć ucznia powinno odbywać się w sposób ciągły i systematyczny, przez cały czas realizacji jednostki modułowej, na podstawie ustalonych kryteriów. Przed przystąpieniem do ćwiczeń należy sprawdzić pisemnie lub ustnie wiadomości z zakresu zasad doboru materiałów, rodzajów wykopów i zasad ich zabezpieczania. Uczeń powinien opanować umiejętność wykonania zabezpieczenia ścianek wykopów wąsko- i szerokoprzestrzennych o prostych kształtach, na podstawie dokumentacji. Ocenę poprawności wykonania ćwiczenia należy przeprowadzić w trakcie i po jego wykonaniu. Uczeń powinien samodzielnie sprawdzić wyniki swojej pracy według przygotowanego przez nauczyciela arkusza oceny postępów. Zakres tematyczny testu powinien uwzględniać treści dotyczące wszystkich rodzajów wykopów i różnych metod ich zabezpieczania. Na końcową ocenę powinny mieć wpływ: umiejętność zabezpieczenia ścianek wykopów o złożonych kształtach i rożnych głębokościach, jakość wykonania oraz przestrzeganie zasad bhp. Oceny należy dokonać zgodnie z obowiązującą skalą ocen.

87

Jednostka modułowa 712[02].Z1.16 Wykonywanie napraw konstrukcji ciesielskich 1. Szczegółowe cele kształcenia W wyniku procesu kształcenia uczeń/słuchacz powinien umieć: – rozpoznać rodzaj uszkodzenia elementu drewnianego, – określić wielkość uszkodzenia, – określić zakres naprawy, – dobrać narzędzia i sprzęt do wykonania naprawy, – wymienić podwalinę w ścianie drewnianej, – wymienić wieniec w ścianie z okrąglaków, – uzupełnić ścianę po zlikwidowaniu okna, – wzmocnić belki drewniane stropowe, – wymienić belki drewniane stropowe, – wymienić zniszczone końce belki drewnianej, – naprawić uszkodzoną drewnianą podsufitkę, – wymienić uszkodzone legary podłogowe, – naprawić uszkodzoną białą podłogę, – wymienić uszkodzone elementy więźby dachowej, – naprawić uszkodzone deskowanie dachowe, – wykonać roboty naprawcze z zachowaniem przepisów bhp i ochrony

ppoż. 2. Materiał nauczania Przyczyny i rodzaje uszkodzeń konstrukcji drewnianych. Rozpoznawanie uszkodzeń. Naprawianie elementów stropu drewnianego. Naprawianie elementów ścian drewnianych. Naprawianie podłóg. Naprawianie elementów więźby dachowej. 3. Ćwiczenia • Wymiana słupa drewnianego zakotwionego na czop zwykły. • Wymiana podwaliny w ścianie z drewna na zadanej długości. • Wymiana w ścianie wieńca poziomego z okrąglaków na długości

ściany. • Wykonanie fragmentu ściany drewnianej w otworze powstałym

po zlikwidowaniu okna (z bali łączonych na kołki). • Wykonanie otworu drzwiowego w ścianie drewnianej z bali przy

pomocy pilarki łańcuchowej.

88

• Wzmocnienie balami belki stropowej drewnianej obustronnie, przy gwoździ.

• Wymiana drewnianej belki stropowej opartej na murze. • Wymiana zniszczonego końca belki drewnianej stropowej przy

zastosowaniu kątowników nierównoramiennych mocowanych śrubami.

• Wymiana fragmentu uszkodzonej podsufitki wykonanej z desek na wpust.

• Wymiana fragmentu zniszczonej białej podłogi z desek łączonych na przylgę.

• Wymiana fragmentu uszkodzonego odeskowania połaci dachowej. 4. Środki dydaktyczne Model konstrukcji ściany drewnianej. Model konstrukcji stropu drewnianego. Model konstrukcji podłogi. Model konstrukcji więźby dachowej. Pilarka tarczowa poprzeczna. Pilarka tarczowa wzdłużna. Narzędzia: siekiera, dłuta, pobijaki, młotek, żabka. 5. Wskazania metodyczne do realizacji materiału nauczania

Realizując treści jednostki modułowej należy wykorzystywać wiadomości i umiejętności wcześniej opanowane. Wykonywanie ćwiczeń powinno się prowadzić w oparciu o wykonane wcześniej prace (fragmenty konstrukcji drewnianych). Istotne jest, aby prace naprawcze uczeń traktował jako działania mające na celu zwiększenie bezpieczeństwa i przedłużenie małymi nakładami trwałości konstrukcji, co w efekcie prowadzi do wymiernych korzyści ekonomicznych. Przed przystąpieniem do ćwiczeń uczeń powinien zapoznać się z rodzajami uszkodzeń, ich przyczynami i skutkami dla konstrukcji budynku. Można to zrobić poprzez pokazanie na planszach lub próbkach uszkodzonych drewnianych elementów konstrukcji. Naprawy należy prowadzić zgodnie z wcześniej przygotowanym planem. Ilość uczniów w grupie uzależnić od rodzaju i zakresu naprawy. Szczególnie zwracać uwagę na bezpieczeństwo przy demontażu elementów oraz staranność wykonania napraw. 6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osiągnięć

edukacyjnych ucznia Ocenianie efektów realizacji wyodrębnionych celów kształcenia

jednostki modułowej wymaga sprawdzenia głównie umiejętności

89

rozpoznania przez ucznia uszkodzenia, wyboru sposobu naprawy, doboru materiałów i sprzętu oraz wykonania naprawy.

Sprawdzanie osiągnięć ucznia powinno odbywać się w sposób ciągły i systematyczny, przez cały czas realizacji jednostki modułowej, na podstawie ustalonych kryteriów. Przed przystąpieniem do ćwiczeń należy sprawdzić pisemnie lub ustnie wiadomości o rodzajach uszkodzeń, przyczynach ich powstawania, sposobach ich rozpoznawania i naprawy (wzmocnienie, wymiana). Uczeń powinien opanować umiejętność wykonywania napraw najczęściej spotykanych uszkodzeń konstrukcji drewnianych. Ocenę poprawności wykonania ćwiczenia należy przeprowadzić w trakcie i po jego wykonaniu. Uczeń powinien samodzielnie sprawdzić wyniki swojej pracy według przygotowanego przez nauczyciela arkusza oceny postępów. Zakres tematyczny testu powinien uwzględnić treści dotyczące zakresu uszkodzeń, metod naprawczych oraz przepisów bhp. Na końcową ocenę powinny mieć wpływ zakres rozpoznawanych i naprawianych uszkodzeń, staranność naprawy i bezpieczeństwo pracy. Oceny należy dokonać zgodnie z obowiązującą skalą ocen.

90

Jednostka modułowa 712[02].Z1.17 Zabezpieczanie drewna przed szkodliwymi czynnikami zewnętrznymi 1. Szczegółowe cele kształcenia W wyniku procesu kształcenia uczeń/słuchacz powinien umieć: – scharakteryzować czynniki szkodliwe dla drewna, – scharakteryzować sposoby zabezpieczania drewna, – dobrać sposób zabezpieczenia drewna, – dobrać materiały i sprzęt do zabezpieczania drewna, – zabezpieczyć drewno przed wpływami atmosferycznymi, – zabezpieczyć drewno metodą fizyczną, – zabezpieczyć drewno środkami chemicznymi, – zabezpieczyć drewno przed uszkodzeniami mechanicznymi, – zabezpieczyć drewno przed działaniem ognia, – wykonać pracę zgodnie z przepisami bhp i ochrony ppoż. 2. Materiał nauczania Czynniki szkodliwe dla drewna. Zabezpieczanie drewna przed wpływami atmosferycznymi. Zabezpieczanie drewna przed uszkodzeniami mechanicznymi. Zwiększanie odporności drewna na działanie ognia. Środki i metody zabezpieczania drewna. 3. Ćwiczenia • Zabezpieczenie elementu drewnianego środkami chemicznymi,

metodą kąpielową na zimno. • Zabezpieczenie naroża słupa prostokątnego drewnianego poprzez

zamontowanie narożnika metalowego. • Zabezpieczenie stopni schodów drewnianych poprzez zamontowanie

narożników metalowych. 4. Środki dydaktyczne Instrukcje stosowania środków chemicznych zabezpieczających drewno. Opakowania po środkach chemicznych. Środki chemiczne do zabezpieczania drewna. Narożniki stalowe. Narzędzia, materiały: siekiera, pilarka poprzeczna, młotek, gwoździe.

91

5. Wskazania metodyczne do realizacji materiału nauczania Zajęcia powinny odbywać się w pracowni wyposażonej

w materiały, narzędzia i środki do zabezpieczania drewna. Uczeń samodzielnie dobiera materiały i ocenia przydatność środków zabezpieczających dostępnych na rynku. Istotne jest, aby uczeń potrafił dobierać środki i sposoby adekwatne do przeznaczenia zabezpieczanych elementów z uwzględnieniem czynników ekonomicznych. Podstawową metodą nauczania są ćwiczenia i pokaz. Nauczanie należy oprzeć na technologiach zabezpieczania drewna oferowanych przez różne firmy. Ćwiczenia powinno się prowadzić w grupach 8-10 uczniów tak, by każdy uczeń mógł poznać stosowane operacje przy wykonywaniu zabezpieczeń drewna. Wykonywanie ćwiczeń powinno się odbywać zgodnie z instrukcją producenta. Zwracać uwagę na bezpieczeństwo stosowania środków trujących i szkodliwych. Należy dbać o dobrą organizację prac i przestrzeganie przepisów bhp. 6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osiągnięć

edukacyjnych ucznia Ocenianie efektów realizacji wyodrębnionych celów kształcenia

jednostki modułowej wymaga sprawdzenia umiejętności wyboru sposobów i materiałów do zabezpieczenia elementów konstrukcji drewnianych.

Sprawdzanie osiągnięć ucznia powinno odbywać się w sposób ciągły i systematyczny, przez cały czas realizacji jednostki modułowej, na podstawie ustalonych kryteriów. Przed przystąpieniem do ćwiczeń należy sprawdzić pisemnie lub ustnie wiadomości o czynnikach szkodliwych dla drewna, zasadach zabezpieczania zależnie od przeznaczenia i zasadach postępowania z substancjami szkodliwymi. Uczeń powinien opanować umiejętność wykonania zabezpieczenia drewna i konstrukcji drewnianych. Ocenę poprawności wykonania ćwiczenia należy przeprowadzić w trakcie i po jego wykonaniu. Uczeń powinien samodzielnie sprawdzić wyniki swojej pracy według przygotowanego przez nauczyciela arkusza oceny postępów. Zakres tematyczny testu powinien uwzględnić wszystkie czynniki mogące szkodzić drewnu i konstrukcjom drewnianym oraz sposoby zabezpieczania przed nimi. Na końcową ocenę powinny mieć wpływ znajomość sposobów zabezpieczania drewna, zużycie środków oraz trafność ich doboru. Oceny należy dokonać zgodnie z obowiązującą skalą ocen.

92

Jednostka modułowa 712[02].Z1.18 Rozliczanie robót ciesielskich 1. Szczegółowe cele kształcenia W wyniku procesu kształcenia uczeń/słuchacz powinien umieć: – wykonać przedmiar robót ciesielskich, – wykonać zamówienie materiałów, – wykonać wstępną wycenę robót, – przekazać wykonane roboty, – rozliczyć zużyte materiały, – wystawić rachunek za wykonaną pracę, – zdać do magazynu nie zużyte materiały. 2. Materiał nauczania Przedmiar robót ciesielskich. KNR (Katalog Norm Rzeczowych) i KNJZMB (Katalog Norm Jednostkowych Zużycia Materiałów Budowlanych). Zapotrzebowanie na materiały. Wycena robót ciesielskich. Rozliczenie materiałów. Warunki techniczne odbioru robót. 3. Ćwiczenia • Wykonanie przedmiaru zadanej powierzchni deskowania stropu. • Wykonanie zestawienia niezbędnych materiałów dla poprzedniego

ćwiczenia. • Przeprowadzenie negocjacji ceny powyższych robót. • Sporządzenie protokołu odbioru wykonanych robót. • Rozliczenie zużytych materiałów według Katalogu Norm Zużycia

Materiałów Budowlanych. • Sporządzenie rachunku końcowego za wykonaną pracę. • Rozliczenie pobranych materiałów (nie zużytych) w celu zwrotu

do magazynu. 4. Środki dydaktyczne Katalog Norm Zużycia Materiałów Budowlanych. Dokumenty magazynowe. Blankiety rachunków i umów. Przyrządy pomiarowe.

93

5. Wskazania metodyczne do realizacji materiału nauczania Głównym celem tej jednostki jest nauczenie uczniów praktycznych

zasad rozliczania robót ciesielskich. Dlatego pojedynczo lub w grupach uczniowie powinni kolejno wykonać zadania potrzebne do osiągnięcia tego celu. Najpierw trzeba pokazać uczniom przykładowe rozliczenia robót, a następnie przydzielić do rozliczenia te prace, które wykonywali podczas zajęć. W obliczeniach można stosować uproszczenia. Pomiary należy wykonywać zgodnie z zasadami inwentaryzacji. Do obliczenia nakładów na robociznę, materiały i pracę sprzętu powinno się wykorzystywać aktualne katalogi, normy i inne dokumenty. Wskazane jest stosowanie oryginalnych dokumentów rozliczeniowych. 6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osiągnięć

edukacyjnych ucznia Ocenianie efektów realizacji wyodrębnionych celów kształcenia

jednostki modułowej wymaga sprawdzenia głównie umiejętności wykonania obmiaru robót, posługiwania się katalogami i końcowego ich rozliczenia.

Sprawdzanie osiągnięć ucznia powinno odbywać się w sposób ciągły i systematyczny, przez cały czas realizacji jednostki modułowej, na podstawie ustalonych kryteriów. Przed przystąpieniem do ćwiczeń należy sprawdzić pisemnie lub ustnie znajomość zasad wykonywania obmiaru, obliczenia materiałów i robocizny. Uczeń powinien opanować umiejętność rozliczenia robót na podstawie dokumentacji lub wykonanej pracy. Ocenę poprawności wykonania ćwiczenia należy przeprowadzić w trakcie i po jego wykonaniu. Uczeń powinien samodzielnie sprawdzić wyniki swojej pracy według przygotowanego przez nauczyciela arkusza oceny postępów. Zakres tematyczny testu powinien uwzględnić treści dotyczące rozliczania pełnego zakresu robót oraz całej dokumentacji. Na końcową ocenę powinny mieć wpływ wielkość i złożoność robót podlegających rozliczeniu, a także sprawność stosowania katalogów, norm i rysunków. Oceny należy dokonać zgodnie z obowiązującą skalą ocen.

94

Moduł 712[02].Z2. Montaż obiektów z elementów prefabrykowanych 1. Cele kształcenia W wyniku procesu kształcenia uczeń/słuchacz powinien umieć: – organizować stanowisko pracy zgodnie z wymogami

technologicznymi, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony środowiska i zasadami ergonomii,

– dokonywać doboru i selekcji materiałów budowlanych niezbędnych do wykonania montażu obiektów z elementów prefabrykowanych,

– dobierać i przygotowywać narzędzia oraz sprzęt niezbędny do wykonania robót montażowych,

– transportować na stanowisko pracy elementy i sprzęt niezbędny do wykonania zadań zawodowych,

– posługiwać się dokumentacja budowlaną przy wykonywaniu robót montażowych,

– dokonywać wyboru odpowiedniej konstrukcji wykonywanego elementu budowli,

– wykonywać złącza konstrukcji ciesielskich z elementów prefabrykowanych,

– montować konstrukcję ściany szkieletowej, – montować drewniane konstrukcje dachowe z elementów

prefabrykowanych, – wykonywać termiczną, akustyczną i przeciwwilgociową izolację ściany

szkieletowej, – wykonywać montaż schodów, – montować deskowanie pod dowolne pokrycia dachowe, – wykonywać konserwację elementów konstrukcji drewnianej, – rozbierać konstrukcje ciesielskie, – wykonywać proste połączenia konstrukcji drewnianych za pomocą

gwoździ, śrub, klamer i wkrętów, – naprawiać uszkodzone elementy konstrukcji drewnianej, – zamawiać i rozliczać materiały na stanowisku pracy, – kontrolować jakość i prawidłowość wykonywanych przez siebie robót, – posługiwać się prostym sprzętem pomiarowym, – wykonywać pomiary inwentaryzacyjne, – wykonywać obmiary robót i obliczać wynagrodzenie za pracę, – stosować zasady prawidłowej gospodarki odpadami przy wszelkiego

rodzaju robotach budowlanych oraz w życiu pozazawodowym, – stosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, przeciwpożarowe

i ochrony środowiska przy wykonywaniu robót budowlanych,

95

2. Wykaz jednostek modułowych

Symbol jednostki

modułowej Nazwa jednostki modułowej

Orientacyjna liczba godzin na realizację

712[02].Z2.01 Dobieranie narzędzi, sprzętu i maszyn do robót montażowych 30

712[02].Z2.02 Wykonywanie podstawowych pomiarów w robotach budowlanych 10

712[02].Z2.03 Montowanie elementów ściennych 60 712[02].Z2.04 Montowanie drewnianych konstrukcji dachowych 54 712[02].Z2.05 Wykonywanie montażu stropów i stropodachów 38 712[02].Z2.06 Wykonywanie montażu schodów drewnianych 60

712[02].Z2.07 Wykonywanie podłóg z gotowych elementów drewnianych 60

712[02].Z2.08 Wykonywanie rusztowań do robót montażowych 36 712[02].Z2.09 Rozliczanie robót montażowych 32

Razem 380

96

3. Schemat układu jednostek modułowych

712[02].Z2.01 Dobieranie narzędzi, sprzętu i maszyn

do robót montażowych

712[02].Z2.02 Wykonywanie podstawowych pomiarów

w robotach budowlanych

712[02].Z2.03 Montowanie elementów ściennych

712[02].Z2.04 Montowanie drewnianych konstrukcji

dachowych

712[02].Z2.05 Wykonywanie montażu stropów

i stropodachów

712[02].Z2.06 Wykonywanie montażu schodów

drewnianych

712[02].Z2.07 Wykonywanie podłóg z gotowych

elementów drewnianych

712[02].Z2.08 Wykonywanie rusztowań do robót

montażowych

712[02].Z2.09 Rozliczanie robót montażowych

712[02].Z2 Montaż obiektów z elementów

prefabrykowanych

97

4. Literatura Lenkiewicz W., Zdziarska-Wis Z.: Technologia ciesielstwa. WSiP, Warszawa 1998 Warunki techniczne wykonania i odbioru robót budowlano-montażowych. MBiPMB, ITB, Warszawa 1993 System lekkiej obudowy z poliuretanowych płyt warstwowych „Atlantis PU”. Atlantis. Oddział Lublin 1995 Poradnik majstra budowlanego. Praca zbiorowa. Arkady, Warszawa 1997 Od piwnic, aż po dach. Szkieletowe domy drewniane. Poradnik. Wydawnictwo MURATOR, 1995 Kanadyjski szkieletowy dom drewniany. Wydawnictwo: MURATOR 1995 Katalog Jednostkowych Norm Zużycia Materiałów Budowlanych. Instytut Organizacji Zarządzania i Ekonomii Przemysłu Budowlanego. Warszawa 1993 Katalog techniczny płyt z rdzeniem styropianowym „Atlantis”, technologia australijska. Świadectwo Instytutu Techniki Budowlanej, Nr 1017/94 Katalog Norm Rzeczowych: Z-02. MBiPMB, Warszawa 1996 Polskie Normy: PN-81/B-03150/00 PN-81/B-03150/01 PN-81/B-03150/02 PN-81/B-03150/03 Wykaz literatury należy aktualizować w miarę ukazywania się nowych pozycji wydawniczych.

98

Jednostka modułowa 712[02].Z2.01 Dobieranie narzędzi, sprzętu i maszyn do robót montażowych 1. Szczegółowe cele kształcenia W wyniku procesu kształcenia uczeń/słuchacz powinien umieć: – rozróżnić narzędzia, sprzęt i maszyny do piłowania drewna, – rozróżnić narzędzia, sprzęt i maszyny do strugania drewna, – rozróżnić narzędzia, sprzęt i maszyny do dłutowania – rozróżnić narzędzia, sprzęt i maszyny do frezowania, – rozróżnić narzędzia, sprzęt i maszyny do szlifowania, – rozróżnić narzędzia i sprzęt do łączenia drewna, – rozróżnić narzędzia do ciosania drewna, – przygotować narzędzia, sprzęt i maszyny do pracy, – wykonać konserwację narzędzi i sprzętu, – wykonać drobne naprawy, – przechować narzędzia, sprzęt i maszyny, – posłużyć się narzędziami i sprzętem zgodnie z ich przeznaczeniem

i zasadami bhp. 2. Materiał nauczania Narzędzia, sprzęt i maszyny do piłowania drewna. Narzędzia, sprzęt i maszyny do strugania drewna. Narzędzia, sprzęt i maszyny do dłutowania. Narzędzia, sprzęt i maszyny do frezowania. Narzędzia, sprzęt i maszyny do szlifowania. Narzędzia i sprzęt do łączenia drewna. Narzędzia do ciosania. Przygotowanie narzędzi, sprzętu i maszyn do pracy. Konserwacja narzędzi, sprzętu i maszyn. Przeglądy maszyn i urządzeń. Użytkowanie narzędzi, urządzeń mechanicznych i elektrycznych, zgodnie z przepisami bhp. 3. Ćwiczenia • Dobieranie narzędzi do rodzajów obróbki drewna. • Dobieranie sprzętu do rodzaju obróbki drewna. • Dobieranie maszyn do rodzaju obróbki drewna. • Demonstrowanie posługiwania się narzędziami i sprzętem. • Wykonanie przeglądu sprzętu przed jego użyciem. • Wykonanie konserwacji narzędzi i sprzętu.

99

• Wykonanie naprawy uszkodzonego sprzętu zgodnie z uprawnieniami. 4. Środki dydaktyczne Plansze i rysunki urządzeń. Filmy z budowy i obsługi urządzeń. Instrukcje obsługi urządzeń. Zestawy narzędzi i sprzętu do obróbki drewna. Maszyny do obróbki drewna (obrabiarki do drewna). 5. Wskazania metodyczne do realizacji materiału nauczania

Treści tej jednostki modułowej są wstępne i dotyczą wszystkich robót ciesielskich, dlatego należy nawiązywać do podstawowych robót z jakimi uczeń zetknie się w toku dalszej nauki w ten sposób, aby nie były one oderwane od pozostałych treści. Realizacja treści powinna być prowadzona z zastosowaniem metod pokazu z objaśnieniem oraz indywidualnych ćwiczeń. Z zestawu narzędzi i sprzętu będących na wyposażeniu pracowni uczeń powinien umieć wybrać te, które są niezbędne do wykonania ćwiczeń i przygotować je do pracy. Zwracać należy uwagę na dbałość i poszanowanie narzędzi i sprzętu oraz obsługę zgodnie z instrukcją i zasadami bhp. Uczeń może obsługiwać tylko te narzędzia i sprzęt, które nie wymagają dodatkowych uprawnień. 6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osiągnięć

edukacyjnych ucznia Ocenianie efektów realizacji wyodrębnionych celów kształcenia

jednostki modułowej wymaga sprawdzenia głównie umiejętności praktycznych w zakresie rozpoznawania narzędzi i sprzętu, dobierania ich do danego rodzaju robót ciesielskich oraz posługiwania się nimi zgodnie z zasadami bhp.

Sprawdzanie osiągnięć ucznia powinno odbywać się w sposób ciągły i systematyczny, przez cały czas realizacji jednostki modułowej, na podstawie ustalonych kryteriów. Uczeń powinien opanować umiejętność rozpoznawania podstawowych narzędzi i sprzętu oraz ich doboru do danego rodzaju robót. Celem stwierdzenia, czy uczeń osiągnął określone umiejętności, proponuje się przeprowadzenie sprawdzianów w formie zadań praktycznych oraz testu końcowego. Ocenę poprawności wykonania ćwiczenia należy przeprowadzić w trakcie i po jego wykonaniu. Uczeń powinien samodzielnie sprawdzić wyniki swojej pracy według przygotowanego przez nauczyciela arkusza oceny postępów. Na ocenę końcową powinny mieć wpływ umiejętność

100

doboru narzędzi i sprzętu dodatkowego oraz sprawne posługiwanie się nimi. Oceny należy dokonać zgodnie z obowiązującą skalą ocen.

101

Jednostka modułowa 712[02].Z2.02 Wykonywanie podstawowych pomiarów w robotach ciesielskich 1. Szczegółowe cele kształcenia W wyniku procesu kształcenia uczeń / słuchacz powinien umieć: – zmierzyć w terenie długość odcinka taśmą, – wytyczyć w terenie kąt prosty węgielnicą, – wytyczyć obrys budynku na placu budowy, – wyznaczyć poziom zerowy budynku, – wykonać pomiar odeskowanej powierzchni, – obliczyć objętość elementu drewnianego, – wykonać pomiar ogrodzenia. 2. Materiał nauczania Rodzaje pomiarów na budowie. Przyrządy pomiarowe. Pomiary poziome. Pomiary kątowe. Pomiary pionowe. 3. Ćwiczenia • Wytyczenie kąta prostego metodą pomiarów trójkąta. • Wyznaczenie i wykonanie ławy drutowej oraz wytyczenie obrysu

budynku. • Wyznaczenie na podstawie przykładowej dokumentacji poziomu

zerowego budynku przy pomocy węża wodnego i stabilizacja palikami.

• Wykonanie pomiaru odeskowanej powierzchni płyty stropowej. • Obliczenie objętości przykładowej belki lub o zadanych wymiarach. • Wykonanie pomiaru przykładowego ogrodzenia. 4. Środki dydaktyczne Plansze ilustrujące sposoby wykonywania pomiarów. Przykładowa dokumentacja budynku. Przyrządy pomiarowe. 5. Wskazania metodyczne do realizacji materiału nauczania

Narzędzia pomiarowe stosowane w robotach ciesielskich używane są głównie do pomiarów elementów drewnianych i wykonywania tyczenia budynków. Pracownia powinna być wyposażona w kompletne zestawy

102

narzędzi pomiarowych do każdego rodzaju pomiarów. Pomiary można wykonywać na zestawach elementów drewnianych. Realizując treści jednostki modułowej należy stosować metody pokazu z objaśnieniem oraz ćwiczeń. Dobrze jest prowadzić ćwiczenia w warunkach rzeczywistych. Przy pomiarach należy zwracać szczególną uwagę na dokładność pomiaru sposób zapisu wyników. Ważne jest, aby uczeń znał celowość pomiarów, dlatego dobrze jest połączyć sam pomiar z rodzajem robót i przeznaczeniem mierzonych elementów. Ze względu na stosowane narzędzia i sprzęt należy zwracać dużą uwagę na bezpieczeństwo pracy. 6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osiągnięć

edukacyjnych ucznia Ocenianie efektów realizacji wyodrębnionych celów kształcenia

jednostki modułowej wymaga sprawdzenia głównie umiejętności praktycznych, a w szczególności wytyczenia kąta prostego, naniesienia obrysu budynku na ławy drutowe i przeniesienia reperu roboczego na ławy drutowe.

Sprawdzanie osiągnięć ucznia powinno odbywać się w sposób ciągły i systematyczny, przez cały czas realizacji jednostki modułowej, na podstawie ustalonych kryteriów. Przed przystąpieniem do ćwiczeń należy sprawdzić pisemnie lub ustnie znajomość sprzętu pomiarowego, rodzajów i zasad wykonywania pomiarów przy poszczególnych robotach ciesielskich. Uczeń powinien opanować umiejętność wykonania pomiarów wymiarów elementów i tyczenia obrysu budynku, zgodnie z dokumentacją. Ocenę poprawności wykonania ćwiczenia należy przeprowadzić w trakcie i po jego wykonaniu. Uczeń powinien samodzielnie sprawdzić wyniki swojej pracy według przygotowanego przez nauczyciela arkusza oceny postępów. Zakres tematyczny testu powinien uwzględnić treści dotyczące pomiarów prostych i złożonych, występujących w robotach ciesielskich. Na końcową ocenę powinny mieć wpływ stopień skomplikowania pomiarów, dokładność i znajomość różnych narzędzi pomiarowych. Oceny należy dokonać zgodnie z obowiązującą skalą ocen.

103

Jednostka modułowa 712[02].Z2.03 Montowanie elementów ściennych 1. Szczegółowe cele kształcenia W wyniku procesu kształcenia uczeń/słuchacz powinien umieć: – rozróżnić rodzaje elementów ściennych, – dobrać materiały do montażu elementów ściennych, – dobrać narzędzia i sprzęt do montażu, – zmontować elementy ścienne z płyt warstwowych Atlantis

w technologii australijskiej o różnej grubości, – zmontować elementy ścienne z płyt warstwowych Atlantis PV, – zmontować elementy ścienne z płyt warstwowych PW-8, – zmontować elementy ścienne z płyt warstwowych PUW-03, – zmontować elementy ścienne z blachy fałdowanej i trapezowej, – zmontować ściany z gotowych elementów drewnianych, – wykonać montaż zgodnie z dokumentacją i przepisami bhp. 2. Materiał nauczania Materiały ścienne prefabrykowane. Narzędzia i sprzęt do montażu elementów ściennych. Montaż elementów ściennych płytowych Atlantis. Montaż elementów płytowych PW-8. Montaż elementów ściennych z blachy. Montaż elementów ściennych drewnianych. Przepisy bhp przy robotach montażowych. 3. Ćwiczenia • Mocowanie płyty ściennej do fundamentu przy zastosowaniu

kątownika cokołowego, śrub samowiercących i kołków rozporowych w technologii australijskiej.

• Wykonanie połączenia płyta-płyta (w ścianie) na kit silikonowy w technologii australijskiej.

• Wykonanie połączenia płyt warstwowych Atlantis PU na uszczelniacz butylowy 801 w układzie poziomym.

• Wykonanie połączenia płyty ze ścianą betonową przez zastosowanie łączników rozporowych 705 i łącznika L102 uszczelnionych uszczelniaczem butylowym 801.

• Wykonanie montażu płyty warstwowej PW-8 łączonych łącznikami do konstrukcji i listwami stykowymi zasuwanymi E-0950 z użyciem uszczelek poliuretanowych.

104

• Wykonanie montażu elementów ściany z płyt PUW-03 z zastosowaniem uszczelki silikonowej 801A i listew P103 PCW mocowanych obustronnie.

• Montowanie na zakład elementów z blachy fałdowanej lub trapezowej z zastosowaniem śrub samowiercących, kołków rozporowych i wkrętów.

• Montowanie gotowych elementów drewnianych łączonych na śruby z zastosowaniem uszczelek poliuretanowych i kitu silikonowego oraz wykończenie obustronnie listwą drewnianą.

4. Środki dydaktyczne Próbki płyt z rdzeniem styropianowym. Katalog techniczny płyt z rdzeniem styropianowym. Materiały: elementy ścienne z różnych technologii, materiały uszczelniające. Narzędzia i sprzęt: podnośnik, komplet wkrętaków, komplet kluczy, nitownica, piła poprzeczna, młotek, siekiera, poziominca, obcęgi, żabka. 5. Wskazania metodyczne do realizacji materiału nauczania

Zajęcia powinny odbywać się w pracowni wyposażonej w potrzebne materiały, narzędzia i sprzęt. Uczeń samodzielnie dobiera materiały i sprzęt na podstawie dokumentacji. Podstawową metodą nauczania powinny być pokaz z objaśnieniem i ćwiczenia. Przed przystąpieniem do nich należy uczniowi pokazać wykonanie montażu ścian w wybranych technologiach na modelu lub w warunkach rzeczywistych. Wskazane byłoby pokazać film prezentujący poszczególne technologie. Ćwiczenia należy prowadzić w grupach 8-10 uczniów tak, by każdy uczeń mógł wykonać podstawowe operacje i elementy wszystkich konstrukcji. Wykonywanie ćwiczeń powinno odbywać się na podstawie rysunków. Szczególnie trzeba zwracać uwagę na wykonywanie połączeń i dokładność ustawiania prefabrykatów. 6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osiągnięć

edukacyjnych ucznia Ocenianie efektów realizacji wyodrębnionych celów kształcenia

jednostki modułowej wymaga sprawdzenia głównie wykonania podstawowych konstrukcji ścian w wyszczególnionych technologiach zgodnie z dokumentacją.

Sprawdzanie osiągnięć ucznia powinno odbywać się w sposób ciągły i systematyczny, przez cały czas realizacji jednostki modułowej, na podstawie ustalonych kryteriów. Przed przystąpieniem do ćwiczeń należy sprawdzić pisemnie lub ustnie znajomość rodzajów konstrukcji

105

ścian, elementów konstrukcyjnych, materiałów do ich wykonania oraz zasad montowania. Uczeń powinien opanować umiejętność wykonania montażu prostych ścian na podstawie dokumentacji. Ocenę poprawności wykonania ćwiczenia należy przeprowadzić w trakcie i po jego wykonaniu. Uczeń powinien samodzielnie sprawdzić wyniki swojej pracy według przygotowanego przez nauczyciela arkusza oceny postępów. Zakres tematyczny testu powinien uwzględnić treści dotyczące różnorodności stosowanych materiałów, konstrukcji oraz znajomość zasad bhp. Na końcową ocenę powinny mieć wpływ możliwość wykonania złożonych konstrukcji, staranność i sprawność wykonania. Oceny należy dokonać zgodnie z obowiązującą skalą ocen.

106

Jednostka modułowa 712[02].Z2.04 Montowanie drewnianych konstrukcji dachowych 1. Szczegółowe cele kształcenia W wyniku procesu kształcenia uczeń/słuchacz powinien umieć: – scharakteryzować rodzaje konstrukcji dachów drewnianych, – rozróżnić elementy drewnianych konstrukcji dachów, – dobrać materiały do montażu elementów dachów, – dobrać narzędzia i sprzęt do montażu, – wykonać montaż drewnianej konstrukcji dachowej o ustroju

krokwiowym, – wykonać montaż drewnianej konstrukcji dachowej o ustroju

krokwiowo-płatwiowym, – wykonać montaż drewnianej konstrukcji dachowej o ustroju jętkowym, – wykonać montaż drewnianej konstrukcji dachowej z wiązarów

wieszarowych, – wykonać montaż drewnianej konstrukcji belkowego dźwigara pełnego, – wykonać montaż belkowego dźwigara kratowego, – wykonać montaż konstrukcji drewnianej ramy klejonej, – wykonać montaż konstrukcji drewnianej ramy zbijanej, – wykonać prace zgodnie z dokumentacją techniczną i przepisami bhp. 2. Materiał nauczania Rodzaje konstrukcji dachów. Materiały na konstrukcje dachów drewnianych prefabrykowanych. Montaż dachu o ustroju krokwiowym. Montaż dachu o ustroju krokwiowo-płatwiowym. Montaż dachu o ustroju jętkowym. Montaż dachu o ustroju z wiązarów wieszarowych. Montaż drewnianych dźwigarów pełnych i kratowych. Montaż drewnianych ram klejonych i zbijanych. 3. Ćwiczenia. • Montowanie namurnicy przez mocowanie na śruby w gniazdach

muru. • Montowanie belki łączonej z namurnicą na wrąb jednostronny

i wzmocniony gwoździami. • Montowanie dwóch krokwi łączonych na zwidłowanie opartych

na belce. • Montowanie wiązarów pełnych z pary krokwi i belki głównej. • Łączenie wiązara pustego z płatwią stropową

107

• Montowanie wiatrownic przybitych gwoździami do wiązarów pełnych i pustych.

• Montowanie elementów ustroju jętkowego ze ścianą stolcową: słupa z belką główną i podciągiem łączonych na czop i gwoździe, miecza łączonego na wrąb czołowy przedni.

• Montowanie wieszara jednowieszakowego. • Połączenie ściągu z namurnicą za pomocą śrub zakotwionych

w murze. • Połączenie wieszara ze ściągiem za pomocą obejm (chomąt). • Montowanie zastrzału i wieszaka. • Ustawianie dźwigara o ściance pełnej na podporach przy pomocy

dźwigu. • Wykonanie tymczasowych stężeń z desek łączonych na gwoździe. • Połączenie na stałe dźwigara z płatwiami. • Połączenie połówek dźwigara kratowego łączonych za pomocą desek

i gwoździ. • Montowanie ram klejonych metodą kolejnego ustawiania. • Montowanie ram zbijanych metodą równoczesną. 4. Środki dydaktyczne Modele wiązarów dachowych drewnianych. Modele dźwigarów dachowych. Rysunki łączeń elementów w więźbach dachowych. Przykłady dokumentacji więźb dachowych. Materiały: elementy konstrukcyjne dachów drewnianych, gwoździe, deski. Narzędzia i sprzęt: piła poprzeczna, siekiera, młotek, żabka, klucze, dłuta, dźwig, rusztowania, poziomnica. 5. Wskazania metodyczne do realizacji materiału nauczania

Zajęcia powinny odbywać się w pracowni wyposażonej w potrzebne materiały, narzędzia i sprzęt lub na poligonie do ćwiczeń. Uczeń powinien samodzielnie dobierać materiały i sprzęt na podstawie dokumentacji. Podstawową metodą nauczania powinny być ćwiczenia. Przed przystąpieniem do nich, należy uczniowi pokazać wykonanie różnych rodzajów prefabrykowanych konstrukcji więźb dachowych na modelach lub w warunkach rzeczywistych. Ćwiczenia należy prowadzić w grupach 8-10 uczniów tak, by każdy uczeń mógł wykonać podstawowe operacje przy montażu wszystkich istotnych elementów konstrukcji. Wykonywanie ćwiczeń powinno się odbywać na podstawie rysunków roboczych. Szczególnie trzeba zwracać uwagę na dobór

108

odpowiednich materiałów i staranne wykonywanie połączeń. Podczas ćwiczeń należy wykonać montaż wszystkich typów dachów. 6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osiągnięć

edukacyjnych ucznia Ocenianie efektów realizacji wyodrębnionych celów kształcenia

jednostki modułowej wymaga sprawdzenia głównie doboru materiałów i montażu różnych konstrukcji więźb dachowych zgodnie z dokumentacją.

Sprawdzanie osiągnięć ucznia powinno odbywać się w sposób ciągły i systematyczny, przez cały czas realizacji jednostki modułowej, na podstawie ustalonych kryteriów. Ocenę poprawności wykonania ćwiczenia należy przeprowadzić w trakcie i po jego wykonaniu. Uczeń powinien samodzielnie sprawdzić wyniki swojej pracy według przygotowanego przez nauczyciela arkusza oceny postępów. Przed przystąpieniem do ćwiczeń należy sprawdzić pisemnie lub ustnie wiadomości o rodzajach więźb dachowych, ich konstrukcji oraz o zasadach montażu, w tym wykonywaniu połączeń. Uczeń powinien opanować umiejętność wykonania montażu poszczególnych elementów konstrukcyjnych, ich ustawienie i połączenie w konstrukcji dachu o prostym kształcie, zgodnie z dokumentacją elementów dachowych zgodnie z dokumentacją. Zakres tematyczny testu powinien uwzględnić treści dotyczące konstrukcji dachów drewnianych prefabrykowanych, wszystkich występujących połączeń i zasad bhp. Na końcową ocenę powinny mieć wpływ umiejętność wykonania dachów o złożonych kształtach, staranność wykonania i estetyka, a także sposób organizacji stanowiska pracy. Oceny należy dokonać zgodnie z obowiązującą skalą ocen.

109

Jednostka modułowa 712[02].Z2.05 Wykonywanie montażu stropów i stropodachów 1. Szczegółowe cele kształcenia W wyniku procesu kształcenia uczeń/słuchacz powinien umieć: – scharakteryzować stropy i stropodachy drewniane, – dobrać materiały do wykonania montażu, – dobrać narzędzia i sprzęt do montażu stropów i stropodachów, – zmontować elementy stropodachu z płyt warstwowych Atlantis

w technologii australijskiej, – zmontować elementy stropodachu z płyt warstwowych Atlantis PU, – zmontować elementy stropodachu z płyt warstwowych PW-8, – zmontować strop drewniany na belkach drewnianych, – zmontować ślepy pułap z oddzielnych desek, – zmontować ślepy pułap z gotowych płyt, – docieplić stropy, – wykonać montaż podsufitki, – wykonać prace montażowe zgodnie z przepisami bhp. 2. Materiał nauczania Stropy z płyt z rdzeniem styropianowym. Standardowe szczegóły montażu płyt. Stropy osłonowe i przykrycia lekkie. Montaż stropów. Wypełnienia izolacyjne stropów. 3. Ćwiczenia • Montowanie dwóch płyt warstwowych Atlantis w technologii

australijskiej gdy miejsce połączenia ich występuje na płatwi. • Montowanie płyty dachowej w technologii australijskiej w miejscu

połączenia ze ścianą z zastosowaniem obróbki blacharskiej, nitów jednostronnych, kitu silikonowego, pianki poliuretanowej i wkładki styropianowej.

• Wykonanie połączenia płyty dachowej Atlantis PU z płytą ścienną z wykorzystaniem naroża zewnętrznego P101 i wewnętrznego C 102.

• Mocowanie płyty dachowej Atlantis PU do płatwi ceownikiem z użyciem zacisków i łączników.

• Połączenie płyty dachowej warstwowej PW-8 do płatwi z zastosowaniem listwy stykowej E 0980, wkrętów, łączników E 0855, uszczelki poliuretanowej i impregnowanych środkiem U-2/P 30x20.

110

• Montowanie fragmentu stropu drewnianego z desek łączonych na belkach drewnianych i ocieplonego wełną mineralną.

• Montowanie ślepego pułapu z desek opartych na łatach zamocowanych do bocznych płaszczyzn belek.

• Wykonanie izolacji z papy i ocieplenia stropu wełną mineralną. • Montowanie podsufitki z desek ostruganych łączonych na wpust

i grzbiet. 4. Środki dydaktyczne Model konstrukcji stropu drewnianego. Eksponaty przekroju stropu. Modele połączeń elementów stropu drewnianego. Podnośnik. Narzędzia i sprzęt: zestaw kluczy, zestaw wkrętaków, nitownica, młotek, obcęgi, żabka, nóż do cięcia izolacji, poziomnica. Płyty stropowe. 5. Wskazania metodyczne do realizacji materiału nauczania

Zajęcia powinny odbywać się w pracowni wyposażonej w potrzebne materiały, narzędzia i sprzęt. Uczeń samodzielnie dobiera materiały i sprzęt na podstawie dokumentacji. Podstawową metodą nauczania może być pokaz i ćwiczenia. Przed przystąpieniem do nich należy uczniowi pokazać wykonanie stropu z elementów w każdej technologii na modelu lub w warunkach rzeczywistych. Wskazane byłoby pokazanie filmu. Ćwiczenia należy prowadzić w grupach 8-10 uczniów tak, by każdy uczeń mógł wykonać podstawowe operacje przy montażu w wybranych technologiach wykonanywia dachów i stropodachów. Wykonywanie ćwiczeń powinno się odbywać na podstawie rysunków roboczych. Szczególnie trzeba zwracać uwagę na rozmieszczenie mocowań poszczególnych elementów konstrukcyjnych. Ćwiczenia obejmują montaż wszystkich gotowych elementów stropów i stropodachów drewnianych każdego rodzaju. 6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osiągnięć

edukacyjnych ucznia Ocenianie efektów realizacji wyodrębnionych celów kształcenia

jednostki modułowej wymaga sprawdzenia głównie doboru materiałów i ich montowania w różnych rodzajach stropów i stropodachów, zgodnie z dokumentacją.

Sprawdzanie osiągnięć ucznia powinno odbywać się w sposób ciągły i systematyczny, przez cały czas realizacji jednostki modułowej, na podstawie ustalonych kryteriów. Przed przystąpieniem do ćwiczeń

111

należy sprawdzić pisemnie lub ustnie wiadomości o rodzajach stropów i stropodachów drewnianych z gotowych elementów, ich budowy i zasad wykonania. Uczeń powinien opanować wykonania montażu stropów i stropodachów z wybranych technologii, zgodnie z dokumentacją. Ocenę poprawności wykonania ćwiczenia należy przeprowadzić w trakcie i po jego wykonaniu. Uczeń powinien samodzielnie sprawdzić wyniki swojej pracy według przygotowanego przez nauczyciela arkusza oceny postępów. Zakres tematyczny testu powinien uwzględnić treści dotyczące rodzajów stropów i stropodachów drewnianych, różnych rozwiązań materiałowych i technologii. Na końcową ocenę powinny mieć wpływ umiejętności wykonywania zadań złożonych, estetyka wykonania i przestrzeganie zasad bhp oraz bieżące osiągnięcia. Oceny należy dokonać zgodnie z obowiązującą skalą ocen.

112

Jednostka modułowa 712[02].Z2.06 Wykonywanie montażu schodów drewnianych 1. Szczegółowe cele kształcenia W wyniku procesu kształcenia uczeń/słuchacz powinien umieć: – scharakteryzować schody drewniane, – dobrać materiały do montażu schodów, – dobrać narzędzia i sprzęt montażowy, – zmontować schody drabiniaste drewniane, – zmontować schody składane drewniane, – zmontować schody wsuwane, – zmontować schody ze stopniami osadzanymi w policzkach, – zmontować schody ze stopniami nakładanymi, – zmontować schody zabiegowe, – zmontować spoczniki, – zmontować słupki i poręcze schodowe, – wykonać montaż schodów zgodnie z zasadami bhp. 2. Materiał nauczania Rodzaje schodów drewnianych. Schody drabiniaste i podwieszane. Schody ze stopniami wsuwanymi. Schody ze stopniami osadzanymi w policzkach. Schody ze stopniami nakładanymi. Schody drewniane zabiegowe. Spoczniki i poręcze. 3. Ćwiczenia • Montowanie schodów drabiniastych drewnianych wykonanych z belek

policzkowych i policzków opartych na belkach stropowych. • Montowanie drewnianych schodów składanych, podwieszanych

wykonanych z belek policzkowych i szczebli wykonanych z desek. • Montowanie schodów wsuwanych drewnianych wykonanych z belki

policzkowej ( z bali), podnóżek z desek i przednóżek. • Montowanie stopni schodowych drewnianych ze stopniami

osadzonymi w policzkach połączonych ze sobą na półwpust przy wykorzystaniu ściągów metalowych z nagwintowanymi końcówkami.

• Montowanie policzków, podnóżków i przednóżków łączonych na półwpust.

113

• Montowanie schodów zabiegowych: policzek zewnętrzny i przyścienny wykonany z bala, podnóżek i przednóżek z desek, słupek dolny zaokrąglony.

• Montowanie spocznika drewnianego wykonanego z bali opartego na belkach spocznikowych i usztywniających.

• Montowanie poręczy i słupków łączonych na czop i gniazdo. 4. Środki dydaktyczne Modele schodów drewnianych. Rysunki schodów. Narzędzia i sprzęt: piła ramowa , młotek, siekiera, komplet dłut, wiertarka, komplet wierteł, cęgi, żabka, pobijaki, klamry. 5. Wskazania metodyczne do realizacji materiału nauczania

Zajęcia powinny odbywać się w pracowni wyposażonej w potrzebne materiały, narzędzia i sprzęt. Uczeń samodzielnie dobiera materiały i sprzęt na podstawie dokumentacji. Podstawową metodą nauczania powinny być pokaz i ćwiczenia. Jednak przed przystąpieniem do nich należy uczniowi pokazać montowanie schodów wszystkich typów z gotowych elementów na modelach lub w warunkach rzeczywistych. Wskazana byłaby projekcja filmu. Ćwiczenia należy prowadzić w grupach 8-10 uczniów tak, by każdy uczeń mógł wykonać podstawowe operacje przy montażu wszystkich typów schodów. Wykonywanie ćwiczeń powinno się odbywać na podstawie rysunków roboczych. Szczególnie należy zwracać uwagę na dopasowanie i mocowanie poszczególnych elementów konstrukcyjnych. Ćwiczenia obejmują montaż wszystkich gotowych elementów schodów drewnianych. 6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osiągnięć

edukacyjnych ucznia Ocenianie efektów realizacji wyodrębnionych celów kształcenia

jednostki modułowej wymaga sprawdzenia głównie doboru elementów i ich montowania w różnych typach schodów montowanych z gotowych elementów zgodnie z dokumentacją.

Sprawdzanie osiągnięć ucznia powinno odbywać się w sposób ciągły i systematyczny, przez cały czas realizacji jednostki modułowej, na podstawie ustalonych kryteriów. Ocenę poprawności wykonania ćwiczenia należy przeprowadzić w trakcie i po jego wykonaniu. Uczeń powinien samodzielnie sprawdzić wyniki swojej pracy według przygotowanego przez nauczyciela arkusza oceny postępów. Przed przystąpieniem do ćwiczeń należy sprawdzić pisemnie lub ustnie wiadomości o typach schodów drewnianych z gotowych elementów,

114

ich budowy i zasad montażu. Uczeń powinien opanować umiejętność wykonania montażu schodów, zgodnie z dokumentacją. Zakres tematyczny testu powinien uwzględnić treści dotyczące typów schodów drewnianych, różnych rozwiązań materiałowych i technologii. Na końcową ocenę powinny mieć wpływ umiejętności wykonywania zadań złożonych, estetyka wykonania i przestrzeganie zasad bhp oraz bieżące osiągnięcia. Oceny należy dokonać zgodnie z obowiązującą skalą ocen.

115

Jednostka modułowa 712[02].Z2.07 Wykonywanie podłóg z gotowych elementów drewnianych 1. Szczegółowe cele kształcenia W wyniku procesu kształcenia uczeń/słuchacz powinien umieć: – zmontować belki stropowe (legary), – zmontować ślepe podłogi ze sklejki, – zmontować ślepe podłogi z desek , – zmontować podłogi jednowarstwowe z desek, – zmontować deski lub deszczułki na ślepej podłodze, – zmontować płyty klejone warstwowe na ślepej podłodze mocowane

na klej i gwoździe, – zmontować podłogi z płyt klejonych na podłożu betonowym, – wykonać izolację ciepłochronną pod podłogi, – wykonać izolację przeciwwilgociową pod podłogi, – wykonać montaż podłóg przestrzegając zasad bhp. 2. Materiał nauczania Rodzaje stropów drewnianych. Montowanie stropów. Układanie podłóg. Materiały do izolacji termicznej i przeciwwilgociowej. Wykonywanie izolacji termicznych i przeciwwilgociowych stropów. 3. Ćwiczenia • Montowanie belki stropowej opartej na murze oraz wykonanie izolacji

cieplnej i przeciwwilgociowej. • Montowanie ślepej podłogi z elementów ze sklejki opartych

na występach belki. • Montowanie ślepej podłogi z desek opartych na łatach przybitych

do bocznych ścianek belki. • Montowanie podłogi jednostronnej z desek łączonych na wpust

i grzebień, mocowanych na gwoździe. • Wykonanie podłogi z deszczułek dębowych na ślepej podłodze,

mocowanych na klej i gwoździe. • Wykonanie podłogi z desek na ślepej podłodze, mocowanych na klej

i gwoździe. • Wykonanie podłogi z płyt klejonych warstwowych typu Bar, na ślepej

podłodze, mocowanych na klej i gwoździe.

116

• Wykonanie podłogi z płyt klejonych warstwowych typu Hajnówek, na podłożu betonowym, mocowanych na klej.

• Wykonanie izolacji termicznej fragmentu podłogi z zastosowaniem wełny mineralnej.

• Wykonanie izolacji przeciwwilgociowej pod fragment podłogi z papy na lepiku na gorąco.

4. Środki dydaktyczne Modele przekroju podłóg drewnianych. Rysunki podłóg drewnianych. Narzędzia i sprzęt: pilarka tarczowa wzdłużna, piła poprzeczna, młotek, siekiera, cęgi, packa do kleju, poziomnica, nóż, pojemnik do grzania lepiku, szczotki do smarowania lepiku. 5. Wskazania metodyczne do realizacji materiału nauczania

Zajęcia powinny odbywać się w pracowni wyposażonej w potrzebne materiały, narzędzia i sprzęt. Uczeń samodzielnie dobiera materiały i sprzęt na podstawie dokumentacji. Podstawową metodą nauczania powinny być pokaz i ćwiczenia. Jednak przed przystąpieniem do nich należy uczniowi pokazać montowanie podłóg różnych typów z gotowych elementów na modelach lub w warunkach rzeczywistych. Wskazane byłaby projekcja filmu. Ćwiczenia należy prowadzić w grupach 8-10 uczniów tak, by każdy uczeń mógł wykonać podstawowe operacje przy montażu elementów gotowych podłóg różnych typów. Wykonywanie ćwiczeń powinno się odbywać na podstawie rysunków roboczych. Szczególnie zwracać uwagę na równe układanie, dopasowanie i mocowanie poszczególnych elementów konstrukcyjnych oraz wykonanie izolacji. Ćwiczenia powinny obejmować montaż wszystkich gotowych elementów podłóg drewnianych w każdej technologii. Podkreślać należy także konieczność starannego wykonania podłóg ze względu na estetykę. 6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osiągnięć

edukacyjnych ucznia Ocenianie efektów realizacji wyodrębnionych celów kształcenia

jednostki modułowej wymaga sprawdzenia głównie doboru gotowych elementów do wybranej technologii montażu podłóg, ich przygotowania i wykonania montażu zgodnie z dokumentacją.

Sprawdzanie osiągnięć ucznia powinno odbywać się w sposób ciągły i systematyczny, przez cały czas realizacji jednostki modułowej, na podstawie ustalonych kryteriów. Przed przystąpieniem do ćwiczeń należy sprawdzić pisemnie lub ustnie wiadomości z zakresu

117

rodzaju podłóg, elementów wchodzących w ich konstrukcję i zasad montażu w różnych technologiach. Uczeń powinien opanować umiejętność wykonania montażu podłóg w wybranej technologii, zgodnie z dokumentacją i wymaganiami technicznymi wykonania i odbioru robót. Ocenę poprawności wykonania ćwiczenia należy przeprowadzić w trakcie i po jego wykonaniu. Uczeń powinien samodzielnie sprawdzić wyniki swojej pracy według przygotowanego przez nauczyciela arkusza oceny postępów. Zakres tematyczny testu powinien uwzględnić treści dotyczące technologii montażu podłóg, różnorodności stosowanych materiałów i wymagań techniczne. Na końcową ocenę powinny mieć wpływ dokładność i estetyka wykonania oraz sprawność montażu. Oceny należy dokonać zgodnie z obowiązującą skalą ocen.

118

Jednostka modułowa 712[02].Z2.08 Wykonanie rusztowań do robót montażowych 1. Szczegółowe cele kształcenia W wyniku procesu kształcenia uczeń/słuchacz powinien umieć: – rozróżnić rusztowania do robót budowlanych, – dobrać narzędzia i sprzęt do montażu rusztowań, – zmontować rusztowania na kozłach, – zmontować rusztowania stolikowe, – zmontować rusztowania stojakowe, – zmontować rusztowania stojakowe teleskopowe, – zmontować rusztowania ramowe z rur, – zmontować rusztowania rurowe, – zmontować rusztowania drabinowe, – zmontować rusztowania typu „Warszawa”, – zastosować zabezpieczenia do pracy na wysokości, – wykonać demontaż rusztowań, – składować rusztowania, – wykonać montaż rusztowań przestrzegając zasad bhp. 2. Materiał nauczania Rodzaje rusztowań i zakres ich stosowania. Materiały na rusztowania. Rusztowania na kozłach. Rusztowania stolikowe. Rusztowania z rur stalowych. Rusztowania teleskopowe. Rusztowania typu „Warszawa”. Rusztowania drabinowe. Rusztowania ramowe. Demontaż i składowanie rusztowań. BHP przy montażu i użytkowaniu rusztowań. 3. Ćwiczenia • Wykonanie rusztowania na kozłach na wysokość jednej kondygnacji. • Montowanie i ustawienie rusztowania stolikowego na wysokość jednej

kondygnacji. • Montowanie i ustawienie rusztowania teleskopowego na wysokość

jednej kondygnacji. • Montowanie i ustawienie rusztowania typu „Warszawa” na wysokość

3 m w terenie.

119

• Wykonanie montażu rusztowania rurowego z pojedynczych elementów na wysokość 3 m w terenie.

• Montowanie rusztowania drabinowego z trzech segmentów drabin na wysokość 3m z zakotwieniem do muru i wzmocnienie krzyżulcami.

• Montowanie rusztowania ramowego z rur na wysokość 2,5 m z zastosowaniem podstawek, tężników i barier ochronnych.

• Montowanie rusztowania rurowego na wysokość 3,6 m z wykorzystaniem pełnego zestawu elementów składowych.

4. Środki dydaktyczne Modele rusztowań. Instrukcje montażu rusztowań. Plansze poglądowe. Instrukcje bhp i ppoż. Zbiór potrzebnych norm i wymagań technicznych. Przeźrocza z montażu rusztowań. Rzutnik przeźroczy. Zestawy elementów różnych typów rusztowań. 5. Wskazania metodyczne do realizacji materiału nauczania

Realizując program nauczania należy podkreślać konieczność bezwzględnego przestrzegania zasad bhp. Nauczanie oprzeć głównie na ćwiczeniach, które należy wykonywać w terenie z wykorzystaniem rzeczywistych rusztowań. Szczególnej uwagi wymagają zagadnienia związane z wykonywaniem połączeń elementów rusztowań, ustawianiem na podłożu, montowanie elementów zabezpieczających oraz wykonanie pionów komunikacyjnych. Ćwiczenia przeprowadzać w grupach 4-5 osobowych w taki sposób, by każdy uczeń mógł wykonać wszystkie operacje przy montażu rusztowań. Należy także podkreślać zasadność stosowania danego typu rusztowań do określonego rodzaju robót montażowych. 6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osiągnięć

edukacyjnych ucznia Sprawdzenie osiągnięć ucznia powinno dotyczyć głównie

praktycznych umiejętności wykonywania zadań związanych z montażem rusztowań, na podstawie ustalonych kryteriów. Dla stwierdzenia, czy uczeń osiągnął określone cele kształcenia należy przeprowadzić sprawdziany ustne i pisemne. Uczeń powinien opanować umiejętność wykonywania rusztowań do robót montażowych, zgodnie z wymaganiami technicznymi i zasadami bhp. Przed przystąpieniem do ćwiczeń uczeń powinien zaliczyć sprawdzian teoretyczny w zakresie koniecznym do ich

120

realizacji. Ocenę poprawności wykonania ćwiczenia należy przeprowadzić w trakcie i po jego wykonaniu. Uczeń powinien samodzielnie sprawdzić wyniki swojej pracy według przygotowanego przez nauczyciela arkusza oceny postępów. Zakres tematyczny testu powinien uwzględnić treści dotyczące różnego rodzaju rusztowań do prac montażowych. Różnice w ocenie mogą dotyczyć znajomości różnych typów rusztowań, ich detali konstrukcyjnych, dokładności i szybkości montażu. Oceny należy dokonać zgodnie z obowiązującą skalą ocen.

121

Jednostka modułowa 712[02].Z2.09 Rozliczanie robót montażowych 1. Szczegółowe cele kształcenia W wyniku procesu kształcenia uczeń/słuchacz powinien umieć: – wykonać przedmiar robót ciesielskich, – sporządzić zapotrzebowanie i rozliczenie materiałowe, – wykonać wstępną wycenę robót, – przekazać wykonane prace, – rozliczyć zużyte materiały, – wystawić rachunek za wykonaną pracę, – zdać do magazynu nie zużyte materiały. 2. Materiał nauczania Przedmiar robót ciesielskich montażowych. KNR (Katalog Norm Rzeczowych) i KNJZMB (Katalog Norm Jednostkowych Zużycia Materiałów Budowlanych). Zapotrzebowanie na materiały. Wycena robót ciesielskich montażowych. Rozliczenie materiałów. Warunki techniczne odbioru robót. 3. Ćwiczenia • Wykonanie przedmiaru zadanej powierzchni dachu do wykonania

z elementów gotowych. • Wykonanie zestawienia niezbędnych materiałów dla poprzedniego

ćwiczenia. • Przeprowadzenie negocjacji ceny powyższych robót. • Sporządzenie protokołu odbioru wykonanych robót. • Rozliczenie zużytych materiałów według Katalogu Norm Zużycia

Materiałów Budowlanych. • Sporządzenie rachunku końcowego za wykonaną pracę. • Rozliczenie materiałów pobranych z magazynu. 4. Środki dydaktyczne Katalog Norm Zużycia Materiałów Budowlanych. Dokumenty magazynowe. Blankiety rachunków i umów. Przyrządy pomiarowe.

122

5. Wskazania metodyczne do realizacji materiału nauczania Realizując program jednostki modułowej wskazane jest, by uczniowie

opanowali umiejętność samodzielnego rozliczania robót ciesielskich i montażowych. Pojedynczo lub w grupach uczniowie powinni kolejno wykonać potrzebne do tego celu zadania. Uczniom należy pokazać przykładowe rozliczenia robót,a następnie przydzielić do rozliczenia te zadania, które wcześniej wykonywali. W obliczeniach stosować uproszczenia. Pomiary wykonywać zgodnie z zasadami inwentaryzacji. Do obliczenia nakładów na robociznę, materiały i pracę sprzętu wykorzystać aktualne katalogi, normy i inne dokumenty. Stosować też oryginalne dokumenty rozliczeniowe. 5. Propozycje metod sprawdzania i oceny osiągnięć

edukacyjnych ucznia Ocenianie efektów realizacji wyodrębnionych celów kształcenia

jednostki modułowej wymaga sprawdzenia umiejętności wykonania obmiaru robót, posługiwania się katalogami i końcowego ich rozliczenia.

Sprawdzenie osiągnięć ucznia powinno dotyczyć głównie praktycznych umiejętności wykonywania zadań związanych z rozliczaniem robót montażowych, na podstawie ustalonych kryteriów. Ocenę poprawności wykonania ćwiczenia należy przeprowadzić w trakcie i po jego wykonaniu. Uczeń powinien samodzielnie sprawdzić wyniki swojej pracy według przygotowanego przez nauczyciela arkusza oceny postępów. Przed przystąpieniem do ćwiczeń należy sprawdzić pisemnie lub ustnie znajomość zasad wykonywania obmiaru, obliczenia materiałów i robocizny. Uczeń powinien opanować umiejętność wykonania rozliczenia robót na podstawie dokumentacji lub wykonanej pracy. Na końcową ocenę powinny mieć wpływ wielkość i złożoność robót podlegających rozliczeniu, a także sprawność stosowania katalogów, norm i rysunków. Oceny należy dokonać zgodnie z obowiązującą skalą ocen.