14
Nghiên cứu sphân bố không đồng nht vhàm lượng Asen trong nước ngầm trên một phm vi hp minh ha tại xã Vạn Phúc, Thanh Trì, Hà Nội Nguyn Ngc Mai Trường Đại hc Khoa hc Tnhiên Khoa Môi trường Luận văn Thạc sĩ ngành: Khoa học môi trường; Mã số: 60 85 02 Người hướng dn: TS. Phm ThKim Trang Năm bảo v: 2011 Abstract. Tng quan vshình thành và một stính chất địa hóa của nước ngầm; ô nhiễm asen trong nước ngầm trên thế gii; vấn đề ô nhiễm asen trong nước ngm Vit Nam; nhng githiết vsxut hin của asen trong nước ngâm. Nghiên cứu sphân bố không đồng nht vhàm lượng asen trong nước ngầm trên một phm vi hp ti khu vực Van phúc, huyện Thanh Trì, Hà Nội. Tìm hiểu vphương pháp nghiên cứu: phương pháp khoan giếng và lấy mu trầm tích; phương pháp lấy mẫu nước; phương pháp phân tích mẫu. Đưa ra kết quvà thảo luận: đặc điểm trầm tích, hàm lượng asen và một sthành phần hóa học khác trong nước ngm tại vùng nghiên cứu; phân tích một snguyên nhân dẫn đến sphân bố không đồng nht vhàm lượng asen trong nước ngm khu vực nghiên cứu (tính khử thhin trầm tích; ở nước ngm; bng chng vskhác nhau ở tính khử trong trầm tích và nước ngm các giếng có độ sâu khác nhau cùng một vtrí nghiên cứu) Keywords. Khoa học môi trường; Ô nhiễm nước; Asen; Nước ngm Content MĐẦU Sô nhiễm As trong nước ngầm đã được biết đến tlâu, với các ảnh hưởng xấu đến sc khỏe con người khi sdng nguồn nước có ô nhim As để ăn uống và sinh hoạt. Tuy nhiên, những nguyên nhân dẫn đến sxut hiện As trong các tầng ngậm nước vẫn đang được các nhà nghiên cứu bàn luận. Ngoài ra, sphân bố As không đồng đều trong các vùng bị nh hưởng cũng đang là một vấn đề khó hiểu. Skhác nhau ln vhàm lượng As trong nước ngầm đã được tìm thấy Bangladet trong khoảng cách 100 m. Các nghiên cứu gn đây ở mt svùng thuộc đồng bằng sông Hồng cũng đã phát hiện skhác nhau lớn thậm chí trong một

Bai Bao Asen

Embed Size (px)

Citation preview

  • Nghin cu s phn b khng ng nht v

    hm lng Asen trong nc ngm trn mt

    phm vi hp minh ha ti x Vn Phc, Thanh

    Tr, H Ni

    Nguyn Ngc Mai

    Trng i hc Khoa hc T nhin

    Khoa Mi trng

    Lun vn Thc s ngnh: Khoa hc mi trng; M s: 60 85 02

    Ngi hng dn: TS. Phm Th Kim Trang

    Nm bo v: 2011

    Abstract. Tng quan v s hnh thnh v mt s tnh cht a ha ca nc ngm;

    nhim asen trong nc ngm trn th gii; vn nhim asen trong nc ngm

    Vit Nam; nhng gi thit v s xut hin ca asen trong nc ngm. Nghin cu s

    phn b khng ng nht v hm lng asen trong nc ngm trn mt phm vi hp

    ti khu vc Van phc, huyn Thanh Tr, H Ni. Tm hiu v phng php nghin

    cu: phng php khoan ging v ly mu trm tch; phng php ly mu nc;

    phng php phn tch mu. a ra kt qu v tho lun: c im trm tch, hm

    lng asen v mt s thnh phn ha hc khc trong nc ngm ti vng nghin

    cu; phn tch mt s nguyn nhn dn n s phn b khng ng nht v hm

    lng asen trong nc ngm khu vc nghin cu (tnh kh th hin trm tch;

    nc ngm; bng chng v s khc nhau tnh kh trong trm tch v nc ngm

    cc ging c su khc nhau cng mt v tr nghin cu)

    Keywords. Khoa hc mi trng; nhim nc; Asen; Nc ngm

    Content

    M U

    S nhim As trong nc ngm c bit n t lu, vi cc nh hng xu n

    sc khe con ngi khi s dng ngun nc c nhim As n ung v sinh hot. Tuy

    nhin, nhng nguyn nhn dn n s xut hin As trong cc tng ngm nc vn ang c

    cc nh nghin cu bn lun. Ngoi ra, s phn b As khng ng u trong cc vng b nh

    hng cng ang l mt vn kh hiu. S khc nhau ln v hm lng As trong nc

    ngm c tm thy Bangladet trong khong cch 100 m. Cc nghin cu gn y mt

    s vng thuc ng bng sng Hng cng pht hin s khc nhau ln thm ch trong mt

  • khong cch ngn t 10 20 m. c mt vi s gii thch c a ra v s phn b As

    phc tp theo khng gian, bao gm cc s khc nhau v , khong, a ha, thy hc v s

    phong ph cc vt cht hu c lp di t. Tuy nhin, cn nhiu vn cha c r

    rng, cc bng chng vn cn kh hn ch cha th gii thch mt cch ton din v y

    cho s phn b phc tp ca As trong cc tng ngm nc c tm thy.

    Vi nhng l do nu trn chng ti la chn ti: Nghin cu s phn b

    khng ng nht v hm lng As trong nc ngm trn mt phm vi hp. Minh ha ti

    x Vn Phc, Thanh Tr, H Ni vi cc ni dung sau:

    Phn tch v so snh c im ha hc trm tch v ha hc nc ngm gia cc

    ging c hm lng As thp v cao khu vc nghin cu

    Phn tch mt s nguyn nhn dn n s gii phng As t trm tch vo tng

    ngm nc

    Lun vn uc thc hin trong khun kh ti hp tc gia trung tm CETASD,

    trng H KHTN vi trng i hc Tng hp Columbia, M v nghin cu xu hng

    nhim asen cc tng nc sch. Cc kt qu ca lun vn c trnh by poster ti Hi

    ngh Quc t v Asen trong nc ngm khu vc Nam , thng 11/2011 t chc ti H Ni.

    Chng 1. TNG QUAN

    1.1. nhim asen trong nc ngm trn th gii

    Vn nhim As trong nc ngm khng cn l mt vn mi, n c pht

    hin nhiu ni trn th gii nh Achentina, Mhic, Chil, M, Canada, Trung Quc, i

    Loan, Thi Lan, n , Bangladet v Vit Nam, v.vvi nng ln hn 50 g/L [20].

    Mc d As c pht hin nhiu khu vc, nhng n khng phi l ph bin trong tng

    ngm nc. Nhng tng ngm nc b nh hng bi As l c gii hn, mi trng no

    v thng xut hin ngoi l hn l theo quy lut. Mt nt c trng ca cc vng nc ngm

    c As cao l s thay i ln v nng As trong nc ngm theo khng gian. iu ny c

    ngha l rt kh hoc khng th d on c chnh xc nng As ph hp mt ging c

    th t kt qu ca nhng ging bn cnh [20].

    Hnh 1. Bn nhim asen trn th gii [20]

    Mt v d in hnh nh Bangladet. Mc d y l khu vc b nh hng nng n

    nht, nhng s phn b As trong tng ngm nc ca khu vc l khng ng nht (hnh 1.3).

  • Khu vc b nh hng ti t nht l ng nam ca Bangladet ni m mt s huyn c hn

    90% ging b nh hng [20]. Nguyn nhn dn n s phn b khng ng nht y l

    cha c hiu r, cha tm thy ti liu no nghin cu v vn ny.

    Hnh 2. Bn phng th hin s phn b As trong nc ngm t cc ging khoan (< 150

    m) Bangladesh [20]

    1.3. Vn nhim asen trong nc ngm Vit Nam

    Vn nhim asen trong nc ngm Vit nam nhng nm gn y c nhiu

    t chc v cc nh nghin cu trong nc, nc ngoi quan tm. Nhiu nghin cu cho

    thy nc ngm c s dng nhiu ng bng sng Hng v sng Cu Long cho cc mc

    ch sinh hot v sn xut ang ng trc nguy c nhim asen t nhin.

    Mt nghin cu trn din rng ng bng sng Hng do Trung tm Nghin cu

    Cng ngh Mi trng v Pht trin Bn vng (CETASD), Trng i hc Khoa hc T

    nhin, i hc Quc gia H Ni kt hp vi cc chuyn gia thuc Vin Khoa hc v Cng

    ngh Nc (Eawag), Lin bang Thu S tin hnh (t nm 2005 n 2007) kho st ngu

    nhin trn ton khu vc ng bng sng Hng. Kt qu phn tch cho thy hm lng asen c

    s thay i trong mt khong rt rng, t mc nh hn < 0,1 g/l cho ti hn 810 g/l.

    Trong , 73% s mu c hm lng nh hn 10g/l, t tiu chun nc ung v asen ca

    B Y t Vit Nam, 16% s mu c lng asen nm trong khong 1050 g/l, 8% s mu c

    lng asen nm trong khong 50200 g/l, v 3% s mu c lng asen rt cao, ln hn 200

    g/l [10].

  • Hnh 3. nhim asen trong nc ging khoan ti ng bng sng Hng [10]

    Tuy nhin s nhim li tp trung ch yu ti vng b tri sng Hng, xuyn qua

    mt s tnh ng dn nh H Ty, H Nam, H Ni, Nam nh, Hng Yn v Thi Bnh

    (hnh 1.4). Nhiu ging khoan vng ny c hm lng asen cao khong 200300 g/l (gp

    2030 ln tiu chun nc ung). Pha lu vc sng ung cng xut hin gii nhim vi

    mc nh hn. l a phn tnh Bc Ninh v Hi Dng. Cc khu vc ven vng ni

    trung du, ven bin c chiu hng t b nhim asen trong nc ging khoan. Phn trm s

    mu c hm lng asen vt tiu chun ca nc ngm l 45% ti H Nam, 28% ti H Ty,

    17% ti Hng Yn, 10% ti Nam nh v Bc Ninh. Cc tnh cn li c t l ny nh hn

    10%. Tuy nhin, cc t l nhim tng khu vc s thay i nhiu khi c mu kho st tng

    ln. Nhiu mu nc ti cc khu vc lin k nhau c hm lng thch tn rt cao (> 200

    g/L). V d, ti cc huyn an Phng, Hoi c, Thanh Oai, Thng Tn, Ph Xuyn (H

    Ty), Duy Tin, L Nhn (H Nam). C nhng x t l ging nhim thch tn cao gn

    100%.

    S khc nhau ln v nng As trong nc ngm theo khng gian ng bng sng

    Hng cng c quan st thy (hnh 1.4), thm ch khong cch rt gn khong 20 m [10].

    Tuy nhin, nguyn nhn ca vn ny l cha c hiu mt cch r rng.

    1.4. Nhng gi thit v s xut hin ca asen trong nc ngm

    Nh trnh by trn, c th thy nc ngm nhim As cao (cao hn tiu chun cho

    php trong nc ung) khng phi l him thy, nhng chng khng c ngha l ph bin

    trong hu ht cc tng ngm nc v n ch tn ti di nhng iu kin c bit. iu ny

    lin quan n c mi trng a ha v a cht thy vn trc v c hin nay. Nghch l

    l nc ngm c As cao th khng phi lun lin quan n cc vng gc c As cao. Vn

    As trong nc ngm xy ra di c iu kin oxy ha v iu kin kh; cng nh c

    iu kin kh hu m t v kh hn. iu cho chng ta thy rng As khng c sn trong

    cc tng ngm nc m n b gii phng ra t cc trm tch trong cc khu vc c iu kin

    thch hp.

  • Vit Nam, nc ngm thng c khai thc c tng Holocene v Pleistocene.

    Hai tng ny c cch bit nhau bi mt lp st dy hng mt. khu vc ng bng sng

    Hng, trm tch Holocene hnh thnh nn cc tng nc nng, vi su khong 30 60 m

    [8, 29]. Nc ngm thng c c tnh kh, vi nng Fe v amoni (NH4+) rt cao [8, 10].

    Nhiu tc gi nghin cu cho rng nhim asen trong nc ngm ti y c th do s kh

    ho tan ca cc oxit st cha asen, tn ti t nhin trong tng cha nc [9, 10, 18, 27]. S

    liu phn tch trm tch v cc thng s ho hc trong nc ngm chng t mi tng

    quan gia nng asen vi cc iu kin thiu oxy trong tng cha nc v dn n s ho

    tan kh ca cc khong cha asen vo nc ngm.

    Nghin cu ca tc gi Charles F. Harvey v cc cng s (2002) v tnh hnh nhim

    asen ti tnh Munshiganj (cch sng Dhaka 30 km v pha nam v sng Ganges 7 km v pha

    bc, Bangladet) cng cho thy c ch gii phng asen t trm tch vo nc ngm lin quan

    ti iu kin mi trng kh. Tc gi chng minh qu trnh gii phng asen c nguyn

    nhn t dng cacbon tr i vo tng cha nc su do s bm nc ti tiu t vo ma

    kh Bangladet. S kh hp cht hu c thc y s linh ng ca asen t trm tch vo

    nc ngm [7].

    Cc tc gi C. A. J. Appelo v D. Postma cho rng c hai c ch chnh chi phi qu

    trnh gii phng asen t trm tch vo nc ngm l c ch oxy ho v kh. Bn cht ca c

    ch oxy ho l qu trnh oxy ho cc qung pyrit c cha asen nh asenopyrit (FeAsS),

    loellingit (FeAs2) bi cc tc nhn oxy ho c trong t (nh NO3) v sn phm ca qu

    trnh l s gii phng asen vo nc ngm cng vi sulphat. Theo c ch kh, trm tch cha

    cc xit st m trn b mt ca chng hp ph asen s c lng ng cng vi cc hp

    cht hu c t nhin, cc vi sinh vt trong t tiu th cht hu c v ly oxy khin mi

    trng tr nn c tnh kh theo thi gian, chnh mi trng ny chuyn cc pha st trong

    trm tch v dng Fe2+ ng thi gii hp asen ra khi trm tch v tan vo nc ngm [8].

    Trong cc nghin cu nhm tm hiu c ch gii phng As c tm thy cc vng

    c kh hu kh cn Argentina. Cc tc gi nghin cu cho rng di cc iu kin kh cn,

    cc phn ng phn hy ca silicat v cabonat rt d xy ra v nc ngm thng c pH cao

    (6,3 9,2). Chnh iu kin pH cao ny l nguyn nhn chnh dn n s gii hp As t cc

    oxit kim loi c mt trong trm tch (c bit l oxit, hidroxit ca Fe, Mn) vo mi trng

    nc ngm, mc d s ha tan trc tip ca ni la cng c th l mt ngun gc gy ra s

    nhim As trong nc ngm y [21].

    Trong mt nghin cu ng bng sng Mekong, tc gi Polizzotto li cho rng As

    c gii phng trong cc tng t b mt bi cc qu trnh oxy ha kh v sau c th vn

    chuyn i xung tng ngm nc c ct [15].

    Nh vy, cc nguyn nhn lm gii phng As t trm tch vo tng ngm nc vn

    ang c tranh lun, vn cn nhiu quan im bt ng, mt c ch r rng cho tt c cc

    tng ngm nc b nhim As l cha c.

    Chng 2. I TNG V PHNG PHP NGHIN CU

    2.1. a im nghin cu

    a im nghin cu nm x Vn Phc cch th H Ni khong 20 km v pha

    ng nam. X ny nm gia con sng Hng v mt con bo v vng ty nam ca thnh

    ph H Ni trnh khi l lt hng nm (hnh 2.1). y thnh thong chu b ngp lt vi

    ngy trong ma ma. Tng ngm nc gm c lp trm tch mng Holocene v Pleistocene

  • su > 40 m. Mt s nghin cu trc y cho thy hmlng asen trong tng Holocen

    x Vn Phc l khng ng nht, pha Ty Bc khng b nhim, cn pha Nam v ng

    nam b nhim cao [10].

    2.2. i tng nghin cu

    Vi mc ch tm hiu cc nguyn nhn dn n s phn b khng ng nht v hm

    lng As trong nc ngm ca khu vc. Chng ti tp trung vo phn tch v nghin cu 3

    i tng chnh l :

    Trm tch

    71 Mu nc ging khoan (29 mu ging khoan ca d n, 42 ging nh dn)

    1 Mu nc sng

    Chng 3. KT QU V THO LUN

    3.1. c im trm tch, hm lng asen v mt s thnh phn ha hc khc trong nc

    ngm ti vng nghin cu

    Cc kt qu t phn tch bng phng php quang ph hp th nguyn t (i vi 29

    ging ca d n) cng nh cc kt qu t b th hin trng (t 42 ging ca h gia nh)

    cho thy phn ln cc ging trong khu vc c nng As ln hn 10 mg/L (chim 64% ton

    khu vc, trong c ti 57% > 50 gAs/L). c bit c nhiu ging c nng As ln hn

    300 mg/l. iu cho thy tnh cht nghim trng v vn nhim As trong nc ngm

    ca khu vc nghin cu.

    Hnh 4. S phn b As trong nc ging khoan khu vc x Vn Phc

    Mt iu rt c bit y l s khc bit rt ln v nng As trong cc ging

    khu vc nghin cu, thm ch vi cc ging cch nhau cha y 100 m. Hu ht cc ging

    pha bc ca x c nng As thp (100% ging c nng As thp < 10 g/L), trong khi

    phn ln cc ging nm pha ng nam ca lng (hu cc ging c nng As cao t 10

    n > 400 g/L chim 77%, n=60). Mc d cng xut hin mt s ging c nng As thp

  • pha nam nhng chim t l rt nh (~11% ging c nng As < 10 g/L, n=60). S phn

    b khng ng nht theo khng gian c th hin r hnh 3.1.

    Ngoi ra, cc kt qu cho thy c im ha hc nc ngm rt khc nhau gia cc

    ging c hm lng As cao v cc ging c hm lng As thp ca khu vc nghin cu. Cc

    thng s ha hc cc ging c As cao thng cao hn rt nhiu so vi cc ging t As. y

    l kt qu ca cc phn ng oxy ha kh xy ra mnh m trong tng ngm nc mang tnh

    kh.

    3.2. Phn tch mt s nguyn nhn dn n s phn b khng ng nht v hm lng

    As trong nc ngm khu vc nghin cu

    3.2.1. Nguyn nhn lin quan n tnh kh th hin trm tch

    Khng c s khc bit ln c tm thy trong cc thnh phn ch yu ca cc

    khong v a ha ca trm tch khu vc nghin cu, ngoi tr trng thi oxy ha kh ca

    Fe oxyhidroxit suy ra t mu ca trm tch v quang ph pht x khuch tn. S khc bit v

    mu sc ca ct trm tch cc ging l d dng nhn thy khi chng ti khoan cc ging

    a im nghin cu. Mu sc trm tch khng ch khc nhau gia cc ging, m s khc

    nhau theo su cng c ghi nhn. Cc ging c nng As cao th ct trm tch trong

    tng ngm nc thng c mu xm hn. Nhng ngc li, ct trm tch trong tng ngm

    nc cc ging c nng As trong nc ngm thp thng c mu vng hay mu cam

    (hnh 3.4; 3.5). C th ly ging AMS1 v AMSNS4 nh mt v d in hnh. Cng

    su khong 25 m, ct trm tch ging AMS1 c mu xm tng ng vi nng As > 250

    g/L trong nc ngm, trong khi ct trm tch c mu vng ging AMSNS4 ng vi

    nng As ~10 g/L (hnh 3.4).

    C th suy on rng ct trm tch cc ging c As thp mang tnh oxy ha (Fe(III)

    cha b kh), cn ct trm tch cc ging c As cao th hin tnh kh mnh hn. Trong iu

    kin kh, ngoi qu trnh kh ha tan cc oxit Fe dn n gii phng As b hp ph ln ,

    th qu trnh kh As(V) v As(III) ngay trn b mt cc oxit Fe cng c th din ra. As(III) c

    kh nng hp ph km hn As(V), v vy qu trnh ny cng gp phn tng tnh linh ng

    ca As trong mi trng. S thay i trng thi oxy ha ca As cn c ngha quan trng

    bi s cnh tranh v v tr hp ph ca cc anion khc nh PO3, SiO3

    , HCO3

    -,cng nh

    ca chnh As(V). Nh vy khi b kh v As(III) th kh nng gii phng ca As t trm tch

    ra nc ngm s ln hn [10, 14].

  • Hnh 5. S khc nhau v mu sc c

    quan st thy t trm tch 2 ging c

    nng As khc nhau, ct trm tch

    mu xm ng (nh trn) vi nng As

    cao trong nc ngm (> 200 g/L) ct

    trm tch mu vng (nh di) ng vi

    nng As thp trong nc ngm (< 10

    g/L).

    Hnh 6. S bin i mu sc ca trm tch ly ln t mt s ging khoan khu vc

    nghin cu v v tr cc ging tng ng

    3.2.2. Nguyn nhn lin quan n tnh kh th hin nc ngm

  • Hnh 7. Tng quan gia As v Fe, Mn, SO42

    , PO43

    , NH4+, HCO3

    , DOC, CH4, trong

    nc ngm khu vc nghin cu

    Kt qu nghin cu hnh 3.6 cho thy tng quan rt tt gia As v Fe, y l minh

    chng cho vai tr quan trng ca s kh ha tan cc oxit Fe i vi qu trnh gii phng As

    t trm tch vo nc ngm khu vc nghin cu. Fe trong trm tch tn ti trong cc

    khong nh Fe oxit v nh hnh (ferrihydrite hay HFO), Fe oxit tinh th (geothite (

    FeOOH), hematite (Fe2O3)), hay Fe oxit a ha tr (magnetite Fe3O4). Trong iu kin

    kh mnh cc oxit ny c th b kh v Fe2+ vi s xc tc ca cc vi sinh vt. Hot ng ca

    vi sinh vt ng vai tr rt quan trng trong s kh gii phng st v asen khi trm tch. Mt

    s loi vi khun n st oxit trong mi trng kh, As theo thot ly khi b mt lp trm

    tch b kh ny. St oxit b kh hoc do tng tc trc tip vi hp cht hu c, hoc ph

    bin hn l do tc dng xc tc ca vi sinh vt s dng cht hu c lm cht nn. S tng

    quan cht ch gia As v Fe cho thy y c th l qu trnh chnh lm gii phng As t trm

    tch ra nc ngm khu vc nghin cu.

    CH2O + 8H+ + 4Fe(OH)3 4Fe

    2+ + 8HCO3

    + 3H2O

    2Fe2O3.xH3AsO3+CH2O+7H+4Fe2++HCO3

    +4H2O+2xH3AsO3

    Tng quan nghch gia As v SO42

    trong nc ngm l rt r rng. iu kin kh

    mnh trong tng ngm nc dn n s kh SO42

    theo phng trnh sau: 2CH2O + SO42

    2HCO3 + H2S. Trong mi trng nhiu Fe

    2+ phn ng xy ra nh sau: 9Fe2+ + SO4

    2 +

    20H2O 8Fe(OH)3 + FeS + 16H+. Pyrite c th c hnh thnh sau theo phng trnh

    phn ng: FeS + H2S FeS2 + H2. Hu ht cc mu c nng As cao (> 150 g/L) th c

    nng S l thp hn 1 mg/L. Mi tng quan ngc ny c th gi rng As c gii

    phng t trm tch vo trong tng ngm nc di iu kin kh mnh, m khng phi l kt

    qu ca qu trnh oxy ha sulphide.

    S phn hy ca hp cht hu c l mt qu trnh quan trng to ra iu kin kh

    trong nc ngm. ng thi qu trnh ny s lm xut hin amoni (NH4+) v HCO3

    , cc hp

    cht hu c ha tan (DOC) v CH4 trong nc ngm. iu ny c ngha nng cc cht

    ny l cc ch th cho mc phn hy cht hy c v mc kh ca mi trng. S tng

    quan thun ca As v DOC, NH4+

    , HCO3 cng nh CH4 chng t s gii phng asen gn

    lin vi qu trnh phn hy cht hu c. S phn hy cc cht hu c to ra mi trng kh

    trong tng ngm nc, tip qu trnh kh ha tan cc Fe oxit lm asen b gii phng t cc

    trm tch vo nc ngm.

  • 3.2.3. Bng chng v s khc nhau tnh kh trong trm tch v nc ngm cc ging

    c su khc nhau ti cng mt v tr nghin cu

    Ngoi s phn b khng ng nht v hm lng As trong nc ngm theo khng

    gian th nghin cu cn tm thy s phn b khng ng nht v hm lng As theo su.

    3 ging khoan cng mt v tr nm trn mt ct giao gia hai khu vc c As v khu vc

    khng c As c su khc nhau (25 m, 32 m, v 47 m) c s khc nhau ln v hm lng

    As cng nh cc thng s ha hc trong nc ngm. Hm lng cc thng s ha hc nh

    As, Fe, PO43

    , CH4, NH4+, HCO3

    trong nc ca 3 ging ny cng nh ca nc sng c

    th hin hnh 3.8 Hu ht cc thng s ha hc ging nng 25 m u cao hn so vi 2

    ging cn li, trong khi mu nc sng cc thng s ny l rt thp. Kt qu ny ging 25 m

    th hin tnh kh mnh nht, trong khi mu nc sng c tnh oxy ha. S khc bit v mu

    sc ca ct trm tch cng c quan st thy (hnh 3.9). Trm tch ging 25 m c mu xm

    th hin tnh kh, trong khi cc trm tch ca hai ging cn li c mu vng. Hm lng As

    cao trong nc ngm cc ging c trm tch mu xm ging 25 m l tng t vi cc

    ging khc khu vc nghin cu.

    Hnh 8. Hm lng As, Fe, PO43

    , CH4, NH4+, HCO3

    trong nc sng v trong nc ngm

    ca 3 ging c cng v tr nhng c su khc nhau

  • Hnh 9. S khc nhau v trm tch v nng As ca 3 ging khoan cng mt v tr trn

    mt ct giao gia hai vng c As v vng khng c As

    References

    Ting Vit:

    1. Phm Ngc Hi, Phm Vit Ha (2004), K thut khai thc nc ngm, NXB

    Nng Nghip, H Ni.

    2. V Ngc K, Nguyn Thng Hng, Tn S Kinh, Nguyn Kim Ngc (2008),

    a cht thu vn i cng, Nh xut bn Giao Thng Vn Ti.

    3. UNICEF Vit Nam (2004), nhim thch tn trong ngun nc sinh hot Vit

    Nam, Khi qut tnh hnh c cc bin php gim thiu cn thit.

    Ting Anh:

    4. A. Van Geen v cc cng s (2008), Flushing History as a Hydrogeological

    Control on the Regional Distribution of Arsenic in Shallow Groundweter of the

    Bengal Basin, Environ. Sci. Technol, 42, 22832288.

    5. Ashraf Ali Seddique v cc cng s (2008), Arsenic release from biotite into a

    Holocene groundweter aquifer in Bangladesh, Applied Geochemistry, 23 2236

    2248.

    6. Ayako Funabiki v cc cng s (2007), Holocene delta plain development in the

    Song Hong (Red River) delta, Vietnam, Journal of Asian Earth Sciences, 30,

    518529.

    7. Charles F. Harvey v cc cng s (2002) Arsenic Mobility and Groundweter

    Extraction in Bangladesh, Science Vol 298.

    8. Dieke Postma v cc cng s (2007), Arsenic in groundweter of the Red River

    floodplain, Vietnam: Controlling geochemical processes and reactive transport

  • modeling, Geochimica et Cosmochimica Acta, Volume 71, Issue 21, Pages

    50545071

    9. Dieke Postma v cc cng s (2010), Mobilizetion of arsenic and iron from Red

    River oodplain sediments, Vietnam, Geochimica et Cosmochimica Acta, 74,

    33673381.

    10. Elisabeth Eiche v cc cng s (2008), Geochemical processes underlying a

    sharp contrast in groundweter arsenic concentretions in a village on the Red River

    delta, Vietnam, Applied Geochemistry, 23, 31433154.

    11. Hossain M. Anawar v cc cng s (2003), Geochemical occurrence of arsenic

    in groundweter of Bangladesh: sources and mobilizetion processes, Journal of

    Geochemical Exploretion, 77, 109131.

    12. Huaming Guo v cc cng s (2008). Groundweter geochemistry and its

    implicetions for arsenic mobilizetion in shallow aquifers of the Hetao Basin, Inner

    Mongolia, Science of the Total Environment, 393, 131144.

    13. Kethleen A. Radloff (2007), Mobilizetion of Arsenic During OneYear

    Incubetions of Grey Aquifer Sands from Araihazar, Bangladesh, Environ. Sci.

    Technol, 41, 36393645.

    14. Kinniburgh D.G., Smedley P.L (2001), "Arsenic contaminetion of groundweter in

    Bangladesh", Vol 1: Summary, Chapter 12, pp 213230.

    15. Metthew L. Polizzotto v cc cng s (2008), Nearsurface wetland sediments as

    a source of arsenic release to ground weter in Asia, Nature Vol 454.

    16. M. Aziz Hasan v cc cng s (2009), Geological controls on groundweter

    chemistry and arsenic mobilizetion: Hydrogeochemical study along an EW

    transect in the Meghna basin, Bangladesh, Journal of Hydrology, 378, 105118.

    17. M. Berg, Pham Kim Trang, Pham Hung Viet, v cc cng s (2007), Magnitude

    of pollution in Mekong and Red River deltasCambodia and Viet Nam, Science

    of total Environmental, 372, pp 413425.

    18. Michael Berg v cc cng s (2008) Hydrological and sedimentary controls

    leading to arsenic contaminetion of groundweter in the Hanoi area, Vietnam The

    impact of ironarsenic retios, peet, river bank deposits, and excessive groundweter

    abstraction, Chemical Geology, 249, 91112.

    19. Murray B. M (1994), "Environmental Chemistry of soils", Oxford University

    Press, Greet Britain.

    20. P.L. Smedley, D.G. Kinniburgh (2002), A review of the source, behaviour and

    distribution of arsenic in netural weters, Applied Geochemistry, 17, 517568.

    21. P.L. Smedley v cc cng s (2002), Hydrogeochemistry of arsenic and other

    inorganic constituents in groundweters from La Pampa, Argentina, Applied

    Geochemistry ,17, 259284.

    22. P.L. Smedley v cc cng s (2003), Mobilisetion of arsenic and other trace

    elements in uviolacustrine aquifers of the Huhhot Basin, Inner Mongolia,

    Applied Geochemistry,18, 14531477.

  • 23. P.L. Smedley (2003), "Arsenic in groundweter South and East Asia

    Geochemistry and occurrence", Kluwer academic publishers.

    24. R.T. Nickson v cc cng s (2000), Mechanism of arsenic release to

    groundweter, Bangladesh and West Bengal, Applied Geochemistry, 15, 403413.

    25. Robert C. Reedy v cc cng s (2007) Unsetureted Zone Arsenic Distribution

    and Implicetions for Groundweter Contaminetion, Environ. Sci. Technol, 41,

    69146919.

    26. Scott Fendorf, Holly A. Michael v Alexander van Geen (2009), Does the

    distribution of arsenic in groundweter change over time in South and Southeast

    Asia? Biogeochemical and hydrological factors to consider, Review submitted to

    Science.

    27. Scott Fendorf v cc cng s (2010), Spetial and Temporal Varietions of

    Groundweter Arsenic in South and Southeast Asia, Science, 328, 1123.

    28. Susumu Tanabe v cc cng s (2006), Holocene evolution of the Song Hong

    (Red River) delta system, northern Vietnam, Sedimentary Geology, 187, 2961.

    29. Steve Methers v Jan Zalasiewicz (1999), Holocene sedimentary architecture of

    the Red River Delta, Viet Nam, Journal of Coastal Research, 314325.

    Z. Cheng, A. van Geen v cc cng s (2005), Limited Temporal Variability of Arsenic

    Concentretions in 20 Wells Monitored for 3 Years in Araihazar, Bangladesh, Environ. Sci.

    Technol, 39, 47594766.