Bài giảng Tin học ứng dụng phiên bản 2007 - 2010

Embed Size (px)

DESCRIPTION

TIN H C NG D NG TRONG SINH H C(DHSH5)Ths. Bùi H ng Quân 09.09.25.24.19/09.17.27.26.25 Email: [email protected] Website: www.buihongquan.tk / www.gbd.edu.vnChương 1GI I THI U V CHƯƠNG TRÌNH MS-EXCEL NG D NG TRONG CÔNG NGH SINH H CThs. Bùi H ng Quân 09.09.25.24.19/09.17.27.26.25 Email: [email protected] Website: www.buihongquan.tk / www.gbd.edu.vn1Chương 2NG D NG TIN H C TRONG VI C L Y M U SINH H CThs. Bùi H ng Quân 09.09.25.24.19/09.17.27.26.25 Email: [email protected]

Citation preview

1TIN HC NG DNGTRONG SINH HC(DHSH5)Ths. Bi Hng Qun09.09.25.24.19/09.17.27.26.25Email: [email protected]: www.buihongquan.tk / www.gbd.edu.vnChng 1GII THIU V CHNG TRNH MS-EXCEL NG DNG TRONG CNG NGH SINH HCThs. Bi Hng Qun09.09.25.24.19/09.17.27.26.25Email: [email protected]: www.buihongquan.tk / www.gbd.edu.vn2Chng 2NG DNG TIN HC TRONG VIC LY MU SINH HCThs. Bi Hng Qun09.09.25.24.19/09.17.27.26.25Email: [email protected]: www.buihongquan.tk / www.gbd.edu.vnLY MU NGU NHIN3LY MU NGU NHINLY MU NGU NHIN4LY MU NGU NHINLY MU NGU NHIN5LY MU NGU NHINLOI GI TR BT THNG6Chng 3NG DNG TIN HC TRONG THNG KSINH HCThs. Bi Hng Qun09.09.25.24.19/09.17.27.26.25Email: [email protected]: www.buihongquan.tk / www.gbd.edu.vnCC NH NGHA Gi tr trung bnh(Mean, Average)NXXNii ==17CC NH NGHA Khong quan st: lkhcbit giahai gitrquan st: ln nht v nh nht. r = Max Min Gi tr trung bnh ging nhau, khong quan stging nhau? Nu khong quan st ln th phn tn s cao.CC NH NGHA Gi tr trung v (Median)lgitr dintkhinim trung tm ca chui d liu.1 2 3 4 5 6 7 8 9200 201 202 203 204 206 207 207 209Mu l n = 2m-1, x0,05 = xmMu chn n = 2m215 , 0++=m mx xx8CC NH NGHA lch chun (Standard deviation): phn tnca dliuthng c dint bi phngsai(variance) hay lch chun (cn s bc 2 caphng sai)..) 1 () (12= ==NX XS SDNiiCC NH NGHA Sai s chun ca gi tr trung bnh (Std. error ofthe mean - SEM): gi tr trung bnh ca mu gnbng gi tr trung bnh ca dn s hn l cc gi trquan st ring bit.NSS X SD SEMX= = = ) (9CC NH NGHA Gii hn v khong tin cy: Vi mt mc tin cy(confidencelevel)nht nhl , gii hntincy(confidencelimits) camt gi tr trung bnh ccho bi tch s (khi N30.10CC NH NGHA H s phn tn (Coefficient of variation): sai stng i (relative deviation)100XSCV=Hsphntnlinquan n lchchun(cngnh chnh xc ca phng php o lng) v gitr trung bnh ca cc kt qu.CC NH NGHA Gi tr yu v (Mode): l gi tr c tn s cao nhttrong chui d liu. Gi tr Kurt (Kurtosis): din t c im thuc vnh ca dng phn phi d liu. + c nh, - bngphng. )`|||

\| +=) 3 )( 2 () 1 ( 3) 3 )( 2 )( 1 () 1 (24N NNSX XN N NN NKURTi11CC NH NGHA Gi tr SKEW (Skewness): phn nh mc bt ixng ca dng phn phi d liuxung quanh gi trtrung bnh. Skew+bt i xng, ui lch v gi trdng. Ngc li.)`|||

\| =3) 2 )( 1 ( SX XN NNSKEWiV D12CC NH NGHA chnh xc(precision): lplica cc gi tr quanst. ng (Aceuracy): trng hp gia ccgi tr quan st (haythc nghim) vi gitr l thuyt.100 ) 1 ( 100XSCV P = =100_ _ _binh trung tri Giathuyet ly tri GiaA =Chng 4NG DNG TIN HC TRONG PHN TCH THNG K SINH HCThs. Bi Hng Qun09.09.25.24.19/09.17.27.26.25Email: [email protected]: www.buihongquan.tk / www.gbd.edu.vn13SO SNH GI TR TRUNG BNH VI PHNG SAI BIT TRC Nu N>30 th phng sai mu S2i c th c xeml phng sai dn s 2, khi dng trc nghim ztest so snh gitr trung bnh cahaimu viphng sai bit trc. Z nh chp nhn Ho. Ho : 1= 2 Ho : 1 22221212 12 1 ) ( ) (N NX Xz + =SO SNH GI TR TRUNG BNH VI PHNG SAI BIT TRC14SO SNH GI TR TRUNG BNH VI PHNG SAI BIT TRCSO SNH GI TR TRUNG BNH VI PHNG SAI BIT TRC15SO SNH GI TR TRUNG BNH VI PHNG SAI BIT TRCSO SNH GI TR TRUNG BNH VI PHNG SAI BIT TRC16SO SNH GI TR TRUNG BNH VI PHNG SAI BIT TRCSO SNH GI TR TRUNG BNH D LIU TNG NG TNG CP t test: pairedtwosamplefor means- N22.2 ; 1_ _2 2 1 1222122212122 = == =N NFischer phoi PhanSSSSF 19SO SNH GI TR TRUNG BNH VI PHNG SAI BNG NHAU t test: TwoSampleAssumingEqual Variances:N0,05: ChpnhnHo: H shi quykhng c ngha. Trc nghim t trong a tham s = N-k-1 Trc nghim F trong a tham s 1=k; 2=N-k-1. Fs: >0,05: ChpnhnHo: phng trnhhi quykhng thch hp.PHN TCH TNG QUAN39PHN TCH HI QUYPHN TCH HI QUY40QUY HOCH THC NGHIM MA TRN PLACKETT-BURMAN (Sng lccc yu t - Screening factors) MA TRN TAGUCHI OA MA TRN (2 level factorial ) 2n MA TRNMTCONG P NG(RSM):Thit k cu trc c tm (CCD), ma trn Box Behnken. TI U HO THCH NGHIQUY HOCHTIN HOGII THIU V QUY HOCH THC NGHIMu vou raQu trnhCc yu t c th kim sotCc yu t khng th kim sot41MC TIU CA QUY HOCH THC NGHIM Xc nh cc yu t nh hng (bin). Xc nh xem gi tr no th cc yu t nh hnglm cho hm p ng ti u. Xc nh xem gi tr no th cc yu t nh hnglm cho hm p ng ti thiu. Xc nh xem t gi tr ca cc yu t nh hng ti thiu ho nh hng ca ccyu t khngth kim sot c.MC TIU CA QUY HOCH THC NGHIM42MC TIU CA QUY HOCH THC NGHIMMT S THIT K Plackett Burman/ Taguchi OA/ D optimal/ A optimal. Thit k 2k(fractional, confounding, fold over,projection) Cc thit k 3k Cc thit k phi hp mc B tr Latin vung Box - Behnken Thit k cu trc c tm (vi cc im sao) Johns 43MICROSOFT OFFICE EXCEL 2003Chc nng Solver ylmt chcnnglmvictheothut tonvt cn. Chng trnh s thay i ln lt gi trcc bin theo tng bc nhy rt nh ri tnh gitr hmmctiu tng bcnhy . Davokh nng tnh ton nhanh, ta c th nhanh chngtm ra im ti u ymax.SPSS 14.0 ylchng trnh chuyn dng chophn tchthngk, lsnphmcacngtySPSS, phthnh nm 2005. Tuy chng trnh ny c rt nhiu tnh nng mnhnhng i hi ngi s dng phi tm hiu hocc hun luyn k lng mi c th ng dnghiu qu, phc v cng tc thng k. Trong khunkhgiihn, n nyxin trnhby sntvmt s ng dng ca SPSS c lin quan n victnh ton ti u ha.44GII THIU DESIGN EXPERT Design-Expert 7.0.0(DE) lmt snphncatp onStat-Ease, c tung ra th trng nm 2005. DE c nhgilmt phn mmchuyndngchoquyhochthcnghim. Hin nay, DE h tr mt s chc nng mi nh sau: Quy hoch theo m hnh yu t ton phn hoc tng phnvi s bin ln n 21 trong 512 ln th nghim. Quy hochbc 1 tng qut: t 1 n 12 bin, mi bin c s mc khcnhau t 2 n 999. Ti u ha theo mhnh thnh phn tnh cht(MixtureDesigns) M hnh CCD ln n 30 bin.Thanh tiu Thanh lnh (menu)Thanh cng cDanh sch chc nngng, m, thu nh ca sMn hnh lm vic chnhGII THIU DESIGN EXPERT45GII THIU DESIGN EXPERTSummarySummary (hnh 3.5) l bng tng kt s bbao gm ccthng tin v bin v hm mc tiu. Trong , cn ch haigi tr l lch chun (Std. Dev.) v t l (Ratio).Std. Dev.: lch chun gia cc gi tr c c vi gi trtrung bnh chung tng ng.Ratio: t l gia gi tr cao nht v gi tr thp nht.Fit summaryBng Fit Summary (hnh 3.6) so snh mc tng thchca cc m hnh tnh ton hi quy. T , ngi s dngc th nh hng chn m hnh trong cc bc sau. DEs ngh cc m hnh thch hp (Suggested) v cnh bocc m hnh khng d liu thc hin (Aliased).GII THIU DESIGN EXPERT46GII THIU DESIGN EXPERTGII THIU DESIGN EXPERT ANOVABng ANOVA (hnh 3.7) trnh by cc kt qu kim nhgii tch phng sai, v cc h s hi quy. Cc bin cmc nh hng khng ng k, cc h s hi quykhng c ngha, s khng ph hp vi thcnghim,u c cnh bo cho ngi s dng. SolutionsBng Solutions (hnh 3.8) chobitcc im th nghimtm kim im ti u xung quanh cc tr ca b mtp ng. Ngi s dng c ngh cc im ti utheo iu kin nh trc.47GII THIU DESIGN EXPERT Graph ColumnsGraphColumnschothystngquangiahainhn t bt k, gip ta nhn bit s b cc miquanhgiahaicpbin. Ngoi ra, chngtacng c th nhn bit sm cc im th nghimkhng ngtincy(Outlier) loi chngrakhi qua trnh tnh ton hoc th nghim li ly kt qu. Design Model Graph kimtra sbin i phng sai trong vng thnghim, ta cn s dng trnh n Model Graph trong mcEvaluation ca phn Designs.DE 7.0.0 cho php s dng c th 3D hoc th dngng n bng cch chn la trong menu View.Hp chn yu tGII THIU DESIGN EXPERT48GII THIU DESIGN EXPERTGII THIU DESIGN EXPERT bt u mt qu trnh tnh ton ti u (Design)mi, trn thanh menu, chn File New Design. gi li mt dliuc, chnFile OpenDesign , hoc nhp t hp phm Ctrl+O. lu li d liu ang s dng, FileSave hocnhp t hp phm Ctrl+S Khi mmt Design mi, chng trnh s nghla chn m hnh ti u trn bng danh sch chcnng49GII THIU DESIGN EXPERT bt u mt qu trnh tnh ton ti u (Design)mi, trn thanh menu, chn File New Design. gi li mt dliuc, chnFile OpenDesign , hoc nhp t hp phm Ctrl+O. lu li d liu ang s dng, FileSave hocnhp t hp phm Ctrl+S Khi mmt Design mi, chng trnh s nghla chn m hnh ti u trn bng danh sch chcnngMA TRN PLACKETT-BURMAN c pht minh ln u tin vo nm 1946. Plackett - Burman Dng sng lc cc yu t quan trong trongnng nghip tng nng sut nng sn. C th thit k t ng bng: Minitab, MSTAT,Design expert, Toolbox, Mathlab, S-plus. . .50THIT K MA TRN 7 YU TRow f1 f2 f3 f4 f5 f6 f7r1 + + + - + - -r2 - + + + - + -r3 - - + + + - +r4 + - - + + + -r5 - + - - + + +r6 + - + - - + +r7 + + - + - - +r8 - - - - - - -GII THCH MA TRN ( - ) m ho mc di ca bin ( + ) m ho mc trn ca bin r1 th nghim 1 f1 bin 1 Dng u tin/ Ct u tin c cho bi: PlackettRL, Burman JP (1946) The design of optimummultifactorial experiments. Biometrika 37:30525. Ccdngtiptheo cthnhlpbngcchlydng trc lin k t v tr 1 n v tr n-1 thnhv tr th 2 n n ca dng tip theo.51TNH TON KT QU Nhpsliuvochngtrnh mytnhtnhton t ng. Tnh h s nh hng ca yu t th i bng cngthc:NYENriri+==115253QUY HOCH THC NGHIM YU T TON PHN 2n Mi t hp ca cc mc yu t u c thc hin nghin cu. k yu t v n mc N=nk. Hai mc th 2k. Hai ubin. Phng trnh hi quy c dng: = bo + b1x1+ b2x2+b3x3+ b12x1x2 + b13x1x3+ b23x2x3CU TRC CA MA TRNTh nghimx0x1x2x3y1y2y31 + - - - Gi tr hm p ng y o bng thc nghim. C th lm 3 th nghim tm xc nh phng sai ti hin ( lp li ca th nghim)2 + + - -3 + - + -4 + + + -5 + - - +6 + + - +7 + - + +8 + + + +54TNH TON V KIM NHFischer phoi phanssFNy ysstudent phoi phansbty ysyyNss yi xNbthduiNiidubjjououthuouothbNiji jjj_ _ ; ;1) (_ _ ; ;1 3) (3; ;12221 2231 2311===== = =====QUY HOCH THC NGHIM YU T TNG PHN 2n-p Ch tin hnh mt s kt hp gia cc yu t. Sth nghim s gim. k yu t v n mc N=nk-p. Hai mc th 2k-p. Hai ubin. Phng trnh hi quy 23-1c dng: = bo + b1x1+b2x2 + b3x3. Trong x1x2 c thay bng yu tth ba.55MA TRN TYP 2n-pTYT 22TYP 23-1Th nghim xox1x2x1x2xox1x2x31 + - - + + - - +2 + + - - + + - -3 + - + - + - + -4 + + + + + + + +Biu thc sinh x3=x1x2TNH TON V KIM NH) 1 ( ; ; ); 1 ( ;/ ; / ;.) (; ;1) (; : 1 ;2 1 222 2 2 2 121 122122max122 1 = = = = == = == = == = = == === =m N f l N fssF m N dfsbtNm s s m s sNy xbl Ny y msNssssGmy ys N imyythttbjjth b th yiNijijNii ittNiith Niimui iuimuiuijj56TI U HO THEO NG DC NHT thit lp c phng trnh hi quy vi y cc kim nh. Xut pht t im 0, chn bc nhy mi ca cc yu t. C tnh n du ca cc h s. Lm thc nghim tmim ti u.2 23 32 32 21 12 1;==bbbb CC PHNG N THC NGHIM CP 2 Nghincub mt p ng(Response surfacemethodology) Cc phng n cu trc c tm (Central compositedesign). Ma trn Box Behnken. Phng n quay bc hai Box Hunter Thc hin trc tip trn my.57Gi tr ba yu t nghin cu trong RSM-CCD585960616263646566MT S PHNG N TI U HO KHC Ti u ho thch nghi- Quy hoch tin ho. Quy hoch n hnh. Ti u ho a mc tiuTham kho trong: Nguyn Cnh (2004) Quy hochthc nghim, NXB DHQG Tp.HCM.TI LIU THAM KHO ngVnGip(1997) Phntchdliukhoahcbngchng trnh MS-Excel, NXB Gio Dc. Chu vn Mn (2003) ng dng tin hc trong sinh hc, NXBH QG h Ni. Nguyn Cnh (2004) Quy hoch thc nghim, NXB HQGTp.HCM. Nguyn Ngc Anh v cs. (2008) Phn tch thng k s dngexcel. DEPOCEN. Plackett RL, Burman JP(1946) The designof optimummultifactorial experiments. Biometrika 37:30525. V mt s ti liu ting nc ngoi.