Bai Soan Ngu Van 9 Mai

§«ng T©n - §«ng S¬n Ngµy 1 th¸ng 9 n¨m 2006.TuÇn 1 TiÕt 1- 2:

V¨n b¶n: Phong çch Hå ChÝ Minh. lª anh trµ

A. Môc tiªu cÇn ®¹t: Gióp häc sinh:- ThÊy ®îc vÎ ®Ñp trong phong çch Hå ChÝ Minh lµ sù kÕt

hîp hµi hoµ gi÷a truyÒn thèng vµ hiÖn ®¹i, d©n téc vµ nh©n lo¹i thanh cao vµ gi¶n dÞ.

- Tõ lßng kÝnh yªu, tù hµo vÒ B¸c, häc sinh cã ý thøc tu d-ìng, häc tËp rÌn luyÖn theo g¬ng B¸c.

B. ChuÈn bÞ cña thÇy vµ trß:- Gi¸o viªn híng dÉn häc sinh su tÇm tranh ¶nh, bµi viÕt vÒ

n¬i ë vµ n¬i lµm viÖc cña B¸c trong khu«n viªn Chñ TÞch Phñ....- §äc s¸ch : B¸c Hå , Con ngêi - phong çch.C. TiÕn tr×nh tæ chøc çc ho¹t ®éng d¹y häc.* Giíi thiÖu bµi míi:- Cho häc sinh xem ¶nh B¸c Hå ®äc b¸o trong vên Chñ TÞch

Phñ.- Hå ChÝ Minh kh«ng chØ lµ anh hïng d©n téc vÜ ®¹i mµ

con lµ danh nh©n v¨n ho¸ thÕ giíi . Bëi vËy , phong çch sèng vµ lµm viÖc cña B¸c Hå kh«ng chØ lµ phong çch sèng vµ lµm viÖc cña ngêi anh hïng d©n téc vÜ ®¹i mµ cßn lµ cña mét nhµ v¨n ho¸ lín - mét con ngêi cña nÒn v¨n ho¸ t¬ng lai. VËy vÎ ®Ñp v¨n ho¸ cña phong çch Hå ChÝ Minh lµ g×? §o¹n trÝch díi ®©y phÇn nµo sÏ tr¶ lêi cho c©u hái Êy.Ho¹t ®éng cña häc sinh díi sù híng dÉn cña gi¸o viªn .

KÕt qu¶ çc ho¹t ®éng. Néi dung kiÕn thøc cÇn ®¹t.

Ho¹t ®éng 1: Híng dÉn ®äc vµ t×m hiÓu chung vÒ v¨n b¶n.- Gi¸o viªn híng dÉn çch ®äc.- Gi¸o viªn ®äc ®o¹n 1,2 häc sinh ®äc tiÕp :- Gi¸o viªn nhËn xÐt çch ®äc.- Gi¸o viªn kiÓm tra mét vµi tõ khã ë chó thÝch.

I. T×m hiÓu chung: 1. §äc :giäng chËm r·i, b×nh tÜnh, khóc triÕt.

2. Tõ khã.- BÊt gi¸c: tù nhiªn, ngÉu nhiªn, kh«ng dù ®Þnh tríc.- §¹m b¹c: s¬ sµi, gi¶n dÞ, kh«ng cÇu k×, bµy vÏ.

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ Thanh Giang Tæ x· héi

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n

? Em h·y x¸c ®Þnh thÓ lo¹i cña v¨n b¶n?

? V¨n b¶n nµy ®îc trÝch tõ bµi viÕt nµo ? Cña ai?? Theo em v¨n b¶n trªn cã thÓ chia thµnh mÊy ®o¹n? Néi dung cña tõng ®o¹n?

Ho¹t ®éng 2: Híng dÉn ®äc vµ ph©n tÝch v¨n b¶n.Häc sinh ®äc ®o¹n 1.? §o¹n v¨n ®· kh¸i qu¸t vèn tri thøc v¨n ho¸ cña B¸c Hå nh thÕ nµo?

? B»ng con ®êng nµo Ngêi cã ®îc vèn tri thc v¨n ho¸ Êy?

? §iÒu k× l¹ nhÊt trong phong çch v¨n ho¸ Hå ChÝ Minh lµ g×? V× sao cã thÓ nãi nh vËy?

3. ThÓ lo¹i: v¨n b¶n nhËt dung thuéc chñ ®Ò : sù héi nhËp víi thÕ giíi vµ gi÷ g×n b¶n s¾c v¨n ho¸ d©n téc 4. Bè côc cña v¨n b¶n: 3 ®o¹n- §o¹n 1: Tõ ®Çu.........rÊt hiÖn ®¹i: Qu¸ tr×nh h×nh thµnh phong çch v¨n ho¸ Hå ChÝ Minh.- §o¹n 2:TiÕp.........h¹ t¾m ao : Nh÷ng vÎ ®Ñp cô thÓ cña phong çch sèng vµ lµm viÖc cña B¸c.-§o¹n 3: Cßn l¹i: B×nh luËn vµ kh¼ng ®Þnh ý nghÜa cña phong çch v¨n ho¸ Hå ChÝ Minh . II. Ph©n tÝch:1. Con ® êng h×nh thµnh phong çch v¨n ho¸ Hå ChÝ Minh.- Vèn trÝ thøc v¨n ho¸ cña Chñ TÞch Hå ChÝ Minh rÊt s©u réng ( Ýt cã vÞ l·nh tô nµo l¹i am hiÓu vÒ çc d©n téc, nh©n d©n thÕ giíi , v¨n ho¸ thÕ gi¬Ý s©u s¾c nh B¸c.)- Nhê B¸c ®· dµy c«ng häc tËp , rÌn luyÖn kh«ng ngõng suèt cuéc ®êi ho¹t ®éng çch m¹ng ®Çy gian tru©n.+ §i nhiÒu n¬i , tiÕp xóc víi nhiÒu nÒn v¨n ho¸ tõ Ph¬ng §«ng ®Õn Ph¬ng T©y, kh¨p çc Ch©u lôc ¸, ¢u,Phi ,Mü..+ Nãi vµ viÕt th¹o nhiÒu thø tiÕng níc ngoµi,...-> §ã lµ c«ng cô giao tiÕp quan träng bËc nhÊt ®Ó t×m hiÓu vµ giao lu víi çc d©n téc trªn thÕ giíi .+ Qua c«ng viÖc, lao ®éng mµ häc hái ...®Õn møc kh¸ uyªn


Gi¸o viªn kÕt luËn: Sù ®«c ®¸o, k× l¹ nhÊt trong phong çch v¨n ho¸ Hå ChÝ Minh lµ s kÕt hîp hµi hoµ nh÷ng phong çch rÊt kh¸c nhau, thèng nhÊt trong mét con ngêi Hå ChÝ Minh ®ã lµ truyÒn thèng vµ hiªn ®¹i, Ph¬ng §«ng vµ Ph-¬ng T©y , xa vµ nay, d©n téc vµ quèc tÕ , vÜ ®¹i vµ b×nh dÞ....-> Mét sù kÕt hîp th«ng nhÊt vµ hµi hoµ bËc nhÊt trong lÞch sö, d©n téc tõ xa ®Õn nay.

Häc sinh ®äc ®o¹n 2

? Lèi sèng rÊt b×nh dÞ, rÊt ViÖt Nam, rÊt Ph¬ng §«ng cña B¸c Hå ®îc biÓu hiÖn nh thÕ nµo?

? V× sao cã thÓ nãi lèi s«ng cña B¸c Hå lµ sù kÕt hîp gi÷a gi¶n dÞ vµ thanh cao?

Gi¸o viªn ®äc çc c©u th¬ cña Tè H÷u ca ngîi vÒ B¸c: "Mong....lèi mßn"

Gi¸o viªn ph©n tÝch c©u: "Thu...t¨m ao" ®Ó thÊy vÎ ®Ñp cña cuéc sèng g¾n víi thó quª ®¹m b¹c thanh cao. Häc sinh ®äc ®o¹n 3? Nªu c¶m nhËn cña em vÒ nh÷ng nÐt ®Ñp phong çch Hå ChÝ Minh .

th©m.+ Häc trong mäi n¬i, mäi lóc.+ TiÕp thu mäi çi ®Ñp, çi hay, phª ph¸n nh÷ng h¹n chÕ tiªu cùc.=> Nh÷ng ¶nh hëng quèc tÕ s©u ®Ëm ®· nhµo nÆn víi çi gèc v¨n ho¸ d©n téc ë Ngêi ®Ó trë thµnh mét nh©n çch rÊt ViÖt Nam, b×nh dÞ ,rÊt Ph-¬ng §«ng, rÊt Viªt Nam nhng còng rÊt míi vµ rÊt hiÖn ®¹i.

2. VÎ ®Ñp cña phong çch Hå ChÝ Minh thÓ hiÖn trong phong çch sèng vµ lam viÖc cña Ng êi .- Cã lèi sèng v« cïng gi¶n dÞ:+ N¬i ë, n¬i lam viÖc ®¬n s¬....+ Trang phôc hÕt søc gi¶n dÞ....+ ¡n uèng ®¹m b¹c- Çch sèng gi¶n dÞ ®¹m b¹c nhng v« cïng thanh cao, sang träng+ §©y kh«ng ph¶i la lèi sèng kh¾c khæ cña nh÷ng con ngêi tù vui trong c¶nh nghÌo khã.+ §©y còng kh«ng ph¶i çch tù thÇn th¸nh ho¸, tù lµm cho kh¸c ®êi , h¬n ®êi.+ §©y lµ lèi sèng cã v¨n ho¸ ->

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n ? Tõ ®ã rót ra ý nghÜa cao ®Ñp cña phong çch Hå ChÝ Minh lµ g×?

Ho¹t ®éng 3: Híng dÉn tæng kÕt vµ luyÖn tËp.? §Ó lµm næi bËt nh÷ng vÎ ®Ñp vµ phÈm chÊt cao quý cña phong çch Hå ChÝ Minh , ngêi viÕt ®· dïng nhng biÖn ph¸p nghÖ thuËt nµo?

? VËy qua bµi häc em thÊy ®-îc nh÷ng vÎ ®Ñp g× trong phong çch cña Hå ChÝ Minh ?

m«t quan niÖm thÈm mü , çi ®Ñp lµ sù gi¶n dÞ tù nhiªn. => NÐt ®Ñp cña lèi sèng rÊt ViÖt Nam trong phong çch Hå ChÝ Minh ( gîi çch sèng cña çc vÞ hiÒn triÕt xa )3. ý nghÜa phong çch Hå ChÝ Minh - Gièng : çc vÞ danh nho: kh«ng tù thÇn th¸nh ho¸, tù lµm kh¸c cho ®êi, lËp dÞ, mµ lµ mét çch di dìng tinh thÇn , mét quan niÖm thÈm mü vÒ lÏ sèng.- Kh¸c : §©y lµ mét lèi sèng cña mét ngêi céng s¶n l·o thµnh, mét vÞ Chñ TÞch Níc, linh hån d©n téc trong hai cuéc kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p, Mü, x©y dùng chñ nghÜa x· héi.III. Tæng kÕt : 1. NghÖ thuËt :- KÕt hîp gi÷a kÓ chuyÖn, ph©n tÝch, b×nh luËn- Chän läc chi tiÕt tiªu biªñ.- So s¸nh çc bËc danh nho xa.- §èi lËp gi· çc phÈm chÊt....- DÉn chøng th¬ cæ , dïng tõ H¸nViÖt.

2. Ghi nhí : SGK

Ho¹t ®éng IV: H íng dÉn häc ë nhµ. - Häc sinh th¶o luËn çc t×nh huèng, biÓu hiÖn cña lèi sèng

cã v¨n ho¸ (thuéc chñ ®Ò héi nhËp vµ gi÷ g×n vµ ph¸t huy b¶n s¾c d©n téc)

- So¹n bµi "§Êu tranh cho mét thÕ giíi v× hoµ b×nh".

Ngµy 2 th¸ng 9 n¨m20O6.


TiÕt 3 - TiÕng ViÖt: çc ph¬ng ch©m héi tho¹i.

A. Môc tiªu cÇn ®¹t.- Cñng cè kiÕn thøc ®· häc vÒ héi tho¹i líp 8.- N¾m ®îc çc ph¬ng ch©m héi tho¹i häc ë líp 9.- BiÕt vËn dông çc ph¬ng ch©m héi tho¹i trong giao tiÕp x·

héi.B. ChuÈn bÞ cña thÇy trß.- Gi¸o viªn ®äc, so¹n bµi, b¶ng phô.- Gi¸o viªn ®äc çc tµi liÖu liªn quan ®Õn bµi d¹y.- Häc sinh ®äc tríc bµi ë nhµ.C. TiÕn tr×nh tæ chøc çc hoat ®éng d¹y häc.* Giíi thiÖu bµi:- Gi¸o viªn gîi cho häc sinh nhí l¹i kh¸i niÖm " héi tho¹i"- Héi tho¹i nghÜa lµ nãi chuyÖn víi nhau. nãi ®Õn héi tho¹i

lµ nãi ®Õn giao tiÕp. Tôc ng÷ cã c©u "¡n kh«ng .......nªn lêi " nh»m chª nh÷ng kÎ kh«ng biÕt ¨n nãi trong giao tiÕp . V¨n minh øng xö lµ mét nÐt ®Ñp cña nh©n çch v¨n ho¸ . "Häc ¨n .....häc më" lµ nhng çch häc mµ ai còng cÇn häc , cÇn biÕt.

-Trong giao tiÕp cã nh÷ng quy ®Þnh tuy kh«ng nãi ra thµnh lêi nhng nh÷ng ngêi tham gia giao tiÕp cÇn tu©n thñ nÕu kh«ng giao tiÕp sÏ kh«ng thµnh . Nh÷ng quy ®Þnh ®ã thÓ hiÖn qua çc ph¬ng ch©m héi tho¹i (vÒ lîng, vÒ chÊt, quan hÖ, çch thøc, lÞch sù....)

* Bµi míi:Ho¹t ®éng I : H×nh thµnh kh¸i niÖm ph¬ng ch©m vÒ lîng.Gi¸o viªn cho häc sinh ®äc ®o¹n héi tho¹i vµ tr¶ lêi c©u hái ë sgk ( t8).? B¬i nghÜa lµ g× ( di chuyÓn trong níc hoÆc trªn mÆt níc b»ng cö ®éng cña c¬ thÓ).? VËy An hái "häc b¬i ë ®©u" mµ Ba tr¶ lêi " ë díi níc" th× c©u tr¶ lêi cã ®¸p øng ®iÒu mµ An muèn biÕt kh«ng? ? CÇn tr¶ lêi nh thÕ nµo?

? C©u nãi trong giao tiÕp bao giê còng cÇn truyÒn t¶i mét

I. Ph ¬ng ch©m vÒ l îng . * VÝ dô1:

- C©u tr¶ lêi cña Ba kh«ng mang néi dung mµ An cÇn biÕt.- §iÒu mµ an cÇn biÕt lµ mét ®Þa ®iÓm cô thÓ nµo ®ã nh ë bÓ b¬i thµnh phè , s«ng , hå ,biÓn.

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n néi dung nµo ®ã. VËy c©u tr¶ lêi cña An lµ hiÖn tîng kh«ng b×nh thêng trong giao tiÕp.? Tõ ®ã cã thÓ rót ra bµi häc g× vÒ giao tiÕp?

? Yªu cÇu häc sinh kÓ l¹i chuyÖn " Lîn cíi ¸o míi"? V× sao truyÖn nµy l¹i g©y c-êi?

? LÏ ra hä ph¶i hái vµ tr¶ lêi nh thÕ nµo ®Ó ngêi nghe biÕt ®-îc ®iÒu cÇn hái vµ cÇn tr¶ lêi ?

? Qua c©u chuyÖn nµy theo em cÇn ph¶i tu©n thñ yªu cÇu g× khi giao tiÕp ?Gi¸o viªn hÖ thèng ho¸ kiÕn thøc.? Khi giao tiÕp ta cÇn chó ý ®iÒu g×? Häc sinh ®äc to ghi nhí 1, Gi¸o viªn kÕt luËn.

Gi¸o viªn liªn hÖ víi thc tÕ :Cã thÓ xem bµi tËp lµm v¨n lµ mét v¨n b¶n héi tho¹i gi÷a häc sinh vµ gi¸o viªn....V× kh«ng ®äc kÜ ®Ò bµi, n¾m ®óng yªu cÇu cña ®Ò nªn nhiÒu em bÞ phª lµ lan man , thõa ý , thiÕu ý...........-> §ã lµ khuyÕt ®iÎm ph¬ng ch©m vÒ lîng.Ho¹t ®éng II : H×nh thµnh ph¬ng ch©m kh¸i niÖm vÒ chÊt.Gi¸o viªn cho häc sinh ®ãng diÔn l¹i c©u chuyÖn : "Qu¶ bÝ khæng lå"? TruyÖn cêi nµy phª ph¸n

-> Khi nãi , c©u nãi ph¶i cã néi dung ®óng víi yªu cÇu cña giao tiÕp, kh«ng nªn nãi Ýt h¬n nh÷ng g× mµ giao tiÕp ®ßi hái.

- TruyÖn nµy g©y cêi v× çc nh©n vËt nãi nhiÒu h¬n nh÷ng g× cÇn nãi.- LÏ ra chØ hái :+ B¸c cã thÊy con lîn nµo ch¹y qua ®©y kh«ng?+ N·y giê t«i ch¼ng thÊy con lîn nµo ch¹y qua ®©y c¶.->Trong giao tiÕp kh«ng nªn nãi nhiÒu h¬n nh÷ng g× cÇn nãi.

*Ghi nhí : SGK : Khi giao tiÕp cÇn chó ý :+ Nãi cho cã néi dung.+ Néi dung lêi nãi ph¶i ®¸p øng ®óng yªu cÇu cña cuéc giao tiÕp ( kh«ng thõa , kh«ng thiÕu)=> §ã lµ ph¬ng ch©m vÒ lîng.

II. Ph ¬ng ch©m vÒ chÊt .

* VÝ dô: "Qu¶ bÝ khæng lå"

- Phª ph¸n tÝnh nãi kho¸c.-> Trong giao tiÕp kh«ng nªn nãi nh÷ng ®iÒu mµ m×nh kh«ng tin lµ ®óng sù thËt.

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n ®iÒu g×? ?Nh vËy trong giao tiÕp cã ®iÒu g× cÇn tr¸nh?

? NÕu kh«ng biÕt ch¾c tuÇn sau líp sÏ kh«ng c¾m tr¹i th× em cã th«ng b¸o ®iÒu ®ã víi çc b¹n kh«ng?Kh«ng biÕt ch¾c v× sao b¹n m×nh nghØ häc th× em nãi víi gi¸o viªn : B¹n Êy nghØ häc v× èm kh«ng?Gi¸o viªn hÖ thèng ho¸ kiÕn thøc:Khi giao tiÕp ph¶i : nãi ®óng sù thËt , nãi ®óng çi t©m cña m×nh , ®óng tÊm lßng m×nh , kh«ng nªn nghÜ mét ®»ng , nãi mét nÎo, nãi thÕ nµy lµm thÕ kh¸c;§õng nãi nh÷ng ®iÒu g× mµ m×nh tin lµ kh«ng ®óng hay kh«ng cã b»ng chøng x¸c thùc. Nãi ®óng sù thËt lµ ph-¬ng ch©m vÒ chÊt trong héi tho¹i.Gi¸o viªn kÕt luËn ph¬ng ch©m vÒ chÊt.? KÓ tªn nh÷ng c©u chuyÖn thµnh ng÷ , tôc ng÷ , tõ ng÷ chØ çch nãi liªn quantíi ph¬ng ch©m héi tho¹i vÒ chÊt.

-> §õng nãi nh÷ng ®iÒu mµ m×nh kh«ng cã b»ng chøng x¸c thùc.

* Ghi nhí : SGK : Häc sinh ®äc to ghi nhí.

- TruyÖn : Con r¾n vu«ng , §i m©y vÒ giã....- Nãi cã s¸ch m¸ch cã chøng,nãi nh¨ng nãi cuéi, nãi tr¹ng, nãi dèi......

Ho¹t ®éng III: H íng dÉn luyÖn tËp .Bµi tËp 1: Gi¸o viªn chiÕu bµi tËp 1 trªn m¸y chiÕu. Häc sinh

lªn ch÷a.a, "Tr©u....ë nhµ " -> thõa côm tõ : "nu«i ë nhµ". V× tõ "gia

sóc" ®· hµm chøa nghÜa lµ thó nu«i trong nhµ.b , " Ðn .......... cã hai çnh " -> thõa "hai çnh " v× tÊt c¶ çc

loµi chim ®Òu cã hai çnh .Bµi tËp 2: Häc sinh lµm theo ba nhãm tr×nh bµy kÕt qu¶

trªn m¸y chiÕuNhãm 1:


a, Nãi cã c¨n cø ch¾c ch¾n lµ nãi cã s¸ch , m¸ch cã chøng.b, Nãi sai sù thËt mét çch cè ý, nh»m che dÊu ®iÒu g× ®ã

lµ nãi dèi.Nhãm 2:c, Nãi mét çch hó ho¹ , kh«ng cã c¨n cø lµ nãi mß.d, Nãi nh¶m nhÝ , vu v¬ lµ nãi nh¨ng nãi cuéi.Nhãm 3: Nãi kho¸c l¸c........ lµ nãi tr¹ng .Çc tõ ng÷ nµy ®Òu chØ çch nãi tu©n thñ hoÆc vi ph¹m

ph¬ng ch©m héi tho¹i vÒ chÊt.Bµi tËp 3: Häc sinh ®äc vµ lµm bµi tËpVíi c©u Råi cã nu«i ®îc kh«ng" , ngêi nãi ®· kh«ng tu©n thñ

ph¬ng ch©m vÒ lîng .Bµi tËp 4:a, Çc tõ ng÷: nh t«i ®îc biÕt, t«i tin r»ng, nÕu kh«ng lÇm

th×, t«i nghe nãi, theo t«i nghÜ , h×nh nh lµ....-> sö dông trong trêng hîp ngêi nãi cã ý thøc t«n träng ph¬ng ch©m vÒ chÊt .....ngêi nãi tin r»ng nh÷ng ®iÒu m×nh nãi lµ ®óng, muèn ®a ra b»ng chøng thuyÕt phôc ngêi nghe.

b, Çc tõ ng÷ : nh t«i ®· tr×nh bµy , nh mäi ngêi ®Òu biÕt .....-> Sö dông trong trêng hîp ngêi nãi cã ý thøc t«n träng ph¬ng cg©m vÒ lîng, nghÜa lµ kh«ng nh¾c l¹i nh÷ng ®iÒu ®· ®îc tr×nh bµy.

Ho¹t ®éng IV: H íng dÉn häc ë nhµ. - N¾m ®îc thÕ nµo lµ ph¬ng ch©m vÒ lîng, ph¬ng ch©m

vÒ chÊt trong héi tho¹i .- Lµm bµi tËp 5.- ¤n tËp l¹i v¨n b¶n thuyÕt minh.- §äc kÜ v¨n b¶n " H¹ Long - §¸ vµ Níc". Tr¶ lêi c©u hái ë SGK

trang 12.

Ngµy 4th¸ng 9 n¨m2006.

TiÕt 4 - TËp lµm v¨n: sö dông mét sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt trong v¨n b¶n

thuyÕt minh .

A. Môc tiªu cÇn ®¹t:- Gióp häc sinh sö dông mét sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt trong

v¨n b¶n thuyÕt minh lµm cho v¨n b¶n thuyÕt minh sinh ®éng hÊp dÉn.

- BiÕt çch sö dông mét sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt vµo v¨n b¶n thuyÕt minh.


B. ChuÈn bÞ cña thÇy trß:- Gi¸o viªn ®äc bµi , so¹n bµi , ®äc çc tµi liÖu cã liªn quan

®Õn bµi gi¶ng.- B¶ng phô.- Häc sinh chuÈn bÞ bµi ( môc I ) ë nhµ .C. TiÕn tr×nh tæ chøc çc ho¹t ®éng d¹y häc:*Giíi thiÖu bµi:- ë ch¬ng tr×nh ng÷ v¨n 8 çc em ®· ®îc häc , bíc ®Çu t¹o

lËp v¨n b¶n thuyÕt minh . ë líp 9 çc em tiÕp tôc ®îc häc kiÓu v¨n b¶n nµy víi mét sè yªu cÇu cao h¬n nh sö dông mét sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt trong v¨n b¶n thuyÕt minh cã t¸c dông g× vµ cô thÓ nh thÕ nµo bµi häc h«m nay chóng ta sÏ cïng t×m hiÓu.

*Bµi míi:Ho¹t ®éng I: ¤n tËp l¹i kiÕn thøc vÒ kiÓu v¶n b¶n thuyÕt minh.? V¨n b¶n thuyÕt minh lµ g×?

? §Æc ®iÓm chñ yÕu cña v¶n b¶n thuyÕt minh lµ g× ?? Çc ph¬ng ph¸p thuyÕt minh thêng dïng ®· häc lµ g×?Gi¸o viªn cho häc sinh ph¸t biÓu , häc sinh kh¸c nhËn xÐt . Gi¸o viªn kÕt luËn.Ho¹t ®éng II: Híng dÉn t×m hiÓu viÖc sö dông 1 sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt trong v¨n b¶n thuyÕt minh qua mét v¨n b¶n cô thÓ : "H¹ Long - §¸ vµ níc "Cho 2 hoÆc 3 häc sinh ®äc diÔn c¶m v¨n b¶n ë SGK .? Bµi v¨n thuyÕt minh vÊn ®Ò g×?? V¨n b¶n Êy cã cung cÊp vÊn ®Ò tri thøc ®èi tîng kh«ng? §Æc ®iÓm Êy cã dÔ dµng thuyÕt minh b»ng çch ®o ®Õm, liÖt kª kh«ng?

I. v¨n b¶n thuyÕt minh .

- Lµ kiÓu v¨n b¶n th«ng dông trong mäi lÜnh vùc ®êi sèng nh»m cñng cè tri thøc kh¸ch quan vÒ ®Æc ®iÓm , tÝnh chÊt , nguyªn nh©n,.... cña çc hiÖn tîng vµ sù vËt trong tù nhiªn , x· héi.- §Æc ®iÓm : Cñng cè tri thøc kh¸ch quan vÒ nh÷ng sù vËt , hiÖn tîng.- Ph¬ng ph¸p : §Þnh nghÜa , ph©n lo¹i , nªu vÝ dô , liÖt kª, sè liÖu . so s¸nh.

II. Sö dông mét sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt trong v¨n b¶n thuyÕt minh.* V¨n b¶n : H¹ Long - §¸ vµ níc.

- Bµi v¨n thuyÕt minh (®èi t-îng ) : Sù k× l¹ cña H¹ Long.

-> §èi tîng thuyÕt minh rÊt trõu tîng, ngêi viÕt ngoµi viÖc thuyÕt minh vÒ ®èi tîng cßn ph¶i truyÒn ®îc c¶m xóc vµ sù

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n ? VÊn ®Ò " Sù k× l¹ cña H¹ Long v« tËn" ®îc t¸c gi¶ thuyÕt minh b»ng çch nµo?

? Theo em nÕu nh chØ dïng ph-¬ng ph¸p liÖt kª ( H¹ Long cã nhiÒu níc , nhiÒu ®¶o , hang ®éng l¹ lïng) th× ®· nªu ®îc sù k× l¹ cña H¹ Long cha?? VËy t¸c gi¶ hiÓu sù "k× l¹" nµy lµ g×?G¹ch díi c©u v¨n nªu kh¸i qu¸t sù k× diÖu cña H¹ Long? C©u: "ChÝnh Níc.....cã t©m hån"

? Theo em t¸c gi¶ ®· sö dông nh÷ng biÖn ph¸p nghÖ thuËt nµo ®Ó giíi thiÖu sù k× l¹ cña H¹ Long ? DÉn chøng minh ho¹?

? Nh÷ng biÖn ph¸p nghÖ thuËt

thÝch thó tíi ngêi ®äc.- Sù k× l¹ cña H¹ Long thÓ hiÖn :+ Miªu t¶ sinh ®éng : " ChÝnh níc.... cã t©m hån ".+ Gi¶i thÝch vai trß cña níc : N-íc t¹o nªn sù di chuyÓn , di chuyÓn theo mäi çch.+ Nªu lªn triÕt lý : Trªn thÕ gian nµy ch¼ng cã g× lµ v« tri c¶ cho ®Õn c¶ §¸.

- Sù k× l¹ : §¸ - Níc H¹ Long ®em ®Õn cho du kh¸ch c¶m gi¸c thó vÞ : du kh¸ch cã thÓ th¶ cho thuyÒn næi tr«i, hoÆc bu«ng theo dßng, hoÆc trÌo nhÑ, hoÆc lít nhanh, lóc nhanh , lóc dõng.Trong lóc d¹o ch¬i, du kh¸ch cã c¶m gi¸c h×nh thï çc ®¶o ®ang biÕn ®æi ,kÕt hîp víi ¸nh s¸ng, gãc nh×n,...çc ®¶o ®¸ H¹ Long biÕn thµnh mét thÕ giíi cã hån, mét thËp lo¹i chóng sinh ®éng.- T¸c gi¶ sö dông biÖn ph¸p t-ëng tîng vµ liªn tëng:+ Tëng tîng nh÷ng cuéc d¹o ch¬i : "Níc t¹o....s¾c".+ Kh¬i gîi c¶m gi¸c cã thÓ cã :®ét nhiªn, bçng, bçng nhiªn, ho¸ th©n -> Dïng phÐp nh©n ho¸ ®Ó t¶ çc ®¶o ®¸ (gäi chóng lµ thËp lo¹i chóng sinh, lµ thÕ giíi ngêi, bän ngêi b»ng ®¸ hèi h¶ trë vÒ.....). Tuú theo gãc ®é di chuyÓn cña kh¸ch, theo h¬ng ¸nh s¸ng räi vµo ®¸, mµ thiªn nhiªn t¹o nªn

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n Êy cã t¸c dông g× cho v¨n b¶n thuyÕt minh nµy?

Gi¸o viªn tiÓu kÕt vÊn ®Ò.? Qua viÖc t×m hiÓu v¶n b¶n : " §¸- Níc - H¹ Long" em rót ra nhËn xÐt g×?Häc sinh ph¸t biÓu - Gi¸o viªn kÕt luËn, häc sinh ®äc to ghi nhí.

Ho¹t ®éng III: Híng dÉn luyÖn tËp

thÕ giíi sèng ®éng, biÕn ho¸ ®Õn l¹ lïng.-> T¸c dông: Giíi thiÖu vÞnh H¹ Long kh«ng chØ ®¸ vµ níc mµ lµ mét thÕ giíi sèng cã hån->lµ mét bµi th¬ v¨n xu«i mêi gäi du kh¸ch ®Õn víi H¹ Long.* Ghi nhí : - Trong v¨n b¶n thuyÕt minh ngoµi nh÷ng ph¬ng ph¸p ®· häc, ®Ó bµi v¨n thuyÕt minh ®îc sinh ®éng hÊp dÉn, ngêi ta vËn dông mét sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt : kÓ , tù thuËt, ®èi tho¹i theo lèi Èn dô , nh©n ho¸.....( liªn tëng , tëng tîng )- Khi sö dông çc biÖn ph¸p nghÖ thuËt trong v¨n b¶n thuyÕt minh cÇn lu ý sö dông thÝch hîp, tËp trung lµm næi bËt ®Æc ®iÓm cña ®èi tîng thuyÕt minh g©y høng thó cho ngêi ®äc.III. LuyÖn tËp :

Bµi tËp1: Gi¸o viªn cho häc sinh ®äc kÜ v¨n b¶n , sau ®ã th¶o luËn nhãm theo c©u hái ë SGK . KÕt qu¶ th¶o luËn ®îc çc nhãm tr×nh bµy vµo giÊy khæ to ( trong 7 phót) . Sau ®ã çc nhãm d¸n lªn b¶ng. Çc nhãm nhËn xÐt lÉn nhau, Gi¸o viªn ®Þnh híng, tr×nh bµy kÕt qu¶ trªn m¸y chiÕu.

a, Bµi v¨n cã tÝnh chÊt thuyÕt minh v× ®· cñng cè cho ngêi ®äc nh÷ng tri thøc kh¸ch quan vÒ loµi Ruåi.

- TÝnh chÊt Êy thÓ hiÖn ë çc ®iÓm : tÝnh chÊt chung vÒ hä, gièng, loµi, vÒ çc tËp tÝnh sinh sèng, sinh ®Î, ®Æc ®iÓm c¬ thÓ, cñng cè çc kiÕn thøc chung ®¸ng tin cËy vÒ loµi Ruåi, thøc tØnh ý thøc gi÷ vÖ sinh, phßng bÖnh, ý thøc diÖt Ruåi.

- Nh÷ng ph¬ng ph¸p thuyÕt minh ®îc sö dông:+ §Þnh nghÜa: thuéc hä c«n trïng...+ Ph©n lo¹i: çc lo¹i Ruåi .+ Sè liÖu : Sè vi khuÈn, sè lîng sinh s¶n cña mét cÆp Ruåi ...+ LiÖt kª : m¾t líi, ch©n tiÕt ra chÊt dÝnh....b, Bµi thuyÕt minh nµy cã mét sè nÐt ®Æc biÖt sau :


- VÒ h×nh thøc : gièng nh v¨n b¶n têng thuËt mét phiªn toµ.- VÒ néi dung : gièng nh mét c©u chuyÖn kÓ vÒ loµi Ruåi. - T¸c gi¶ ®· sö dông çc biÖn ph¸p nghÖ thuËt : kÓ chuyÖn,

miªu t¶, nh©n ho¸.....c, T¸c dông biÖn ph¸p nghÖ thuËt lµm cho v¨n b¶n trë nªn

sinh ®éng , hÊp dÉn, thó vÞ , g©y høng thó cho ngêi ®äc , lµm næi bËt néi dung.

Bµi tËp 2: (cã thÓ lµm ë nhµ)- §o¹n v¨n nµy nh»m nãi vÒ tËp tÝnh cña chim có díi d¹ng

ngé nhËn (®Þnh kiÕn) thêi th¬ Êu, sau lín lªn ®i häc cã dÞp nhËn thøc l¹i.

- BiÖn ph¸p nghÖ thuËt : lÊy ngé nhËn håi nhá lµm ®Çu mèi c©u chuyÖn.

Ho¹t ®éng IV: H íng dÉn häc bµi ë nhµ. - T×m çc ®o¹n v¨n thuyÕt minh cã sö dông yÕu tè nghÖ

thuËt.- So¹n kÜ môc I bµi : " LuyÖn tËp......thuyÕt minh" , mçi

nhãm mét ®Ò .- §Ò ®Þnh híng : ThuyÕt minh chiÕc nãn , chiÕc qu¹t .* Yªu cÇu : Nªu ®îc c«ng dông, cÊu t¹o, chñng lo¹i, lÞch

sö,......, biÕt vËn dông mét sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt lµm cho v¨n b¶n sinh ®éng, hÊp dÉn.

ngµy 5

th¸ng 9 n¨m2006

TiÕt 5 - LuyÖn tËp :sö dông mét sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt trong v¨n b¶n

thuyÕt minh.

A. Môc tiªu cÇn ®¹t :- ¤n tËp , cñng cè, h×nh thøc ho¸ çc kiÕn thøc vÒ v¨n b¶n

thuyÕt minh: n©ng cao th«ng qua viÖc kÕt hîp víi çc biÖn ph¸p nghÖ thuËt.

- RÌn luyÖn kÜ n¨ng tæng hîp vÒ v¨n b¶n thuyÕt minh .B. ChuÈn bÞ cña thÇy trß:- Gi¸o viªn so¹n bµi , chuÈn bÞ çc ®o¹n v¨n mÉu.- b¶ng phô.- Häc sinh lµm viÖc theo 2 nhãm : so¹n theo yªu cÇu môc I -

SGK.C. TiÕn tr×nh tæ chøc çc ho¹t ®éng d¹y häc.


Ho¹t ®éng I: Gi¸o viªn kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ ë nhµ cña häc sinh.Gi¸o viªn kiÓm tra, cho häc sinh nhËn xÐt . Gi¸o viªn nhËn xÐt nh¾c nhë.Ho¹t ®éng II: Tæ chøc cho häc sinh tr×nh bµy th¶o luËn mét ®Ò .* Nhãm 1:ThuyÕt minh vÒ Çi qu¹t .- Cho mét sè häc sinh ë nhãm 1 tr×nh bµy dµn ý , chi tiÕt , dù kiÕn çch sö dông yÕu tè nghÖ thuËt trong bµi thuyÕt minh . §äc ®o¹n më bµi .- C¶ líp th¶o luËn , nhËn xÐt , bæ xung, söa ch÷a ....- Gi¸o viªn nhËn xÐt chung , h-íng dÉn lËp dµn ý , gîi ý çch sö dông biÖn ph¸p nghÖ thuËt sao cho ®¹t hiÖu qu¶.

* Nhãm 2: ThuyÕt minh vÒ Çi nãn.Çch thøc tiÕn hµnh t¬ng tù nhãm 1.

I. ChuÈn bÞ bµi ë nhµ .

II. LËp dµn ý:

*Nhãm 1- §Ò 1:ThuyÕt minh vÒ çi qu¹t.LËp dµn ý:1. Më bµi: Giíi thiÖu chung vÒ chiÕc qu¹t.2. Th©n bµi:- §Þnh nghÜa vÒ çi qu¹t lµ mét dông cô nh thÕ nµo?- Hä nhµ qu¹t ®«ng ®óc vµ cã nhiÒu lo¹i ra sao?- Mçi lo¹i cã cÊu t¹o vµ cã c«ng dông nh thÕ nµo? B¶o qu¶n ra sao?- GÆp ngêi b¶o qu¶n th× sè phËn qu¹t nh thÕ nµo?- Qu¹t ë c«ng së nhiÒu n¬i kh«ng ®îc b¶o qu¶n ra sao?- Ngµy xa qu¹t giÊy cßn lµ mét s¶n phÈm mü thuËt ( Ngêi ta vÏ tranh, ®Ò th¬ lªn qu¹t, dïng qu¹t tÆng nhau lµm vËt kØ niÖm.)- Qu¹t ë n«ng th«n...., qu¹t kÐo ë çc nhµ quan ngµy tríc....* Lu ý: Nªn sö dông biÖn ph¸p nghÖ thuËt : tù thuËt, nh©n ho¸ ®Ó kÓ...3. KÕt bµi : C¶m nghÜ chung vÒ çi qu¹t trong ®êi sèng hiÖn ®¹i.*Nhãm 2 - §Ò: ThuyÕt minh vÒ çi nãn.LËp dµn ý:1. Më bµi: Giíi thiÖu chung vÒ chiÕc nãn.2. Th©n bµi:


- LÞch sö chiÕc nãn.- CÊu t¹o chiÕc nãn.- Qui tr×nh lµm nãn.- Gi¸ trÞ kinh tÕ, v¨n ho¸ nghÖ thuËt cña chiÕc nãn.3. KÕt bµi: C¶m nghÜ chung vÒ chiÕc nãn trong ®êi sèng hiÖn ®¹i.

Ho¹t ®éng III- So¹n bµi : " §Êu tranh.......hoµ b×nh": H íng dÉn häc ë nhµ. - ViÕt hoµn chØnh bµi v¨n cho mét trong hai ®Ò trªn theo

dµn ý ®· lËp.

Ngµy 6 th¸ng 9 n¨m2006

TuÇn 2: TiÕt 6-7 : V¨n b¶n

§Êu tranh cho mét thÕ giíi hoµ b×nh.G.G.M¸c-kÐt

A. Môc tiªu cÇn ®¹t : - Gióp häc sinh hiÓu ®îc néi dung vÊn ®Ò ®Æt ra trong v¨n

b¶n : Nguy c¬ chiÕn tranh h¹t nh©n ®ang ®e do¹ toµn bé sù sèng trªn tr¸i ®Êt nhiÖm vô cÊp b¸ch cña toµn thÓ nh©n lo¹i lµ ng¨n chÆn nguy c¬ ®ã , lµ ®Êu tranh cho mét thÕ giíi hoµ b×nh.

- ThÊy ®îc nghÖ thuËt nghÞ luËn cña t¸c gi¶ : chøng cø cô thÓ , x¸c thùc , çch so s¸nh râ rµng, giµu søc thuyÕt phôc, lËp luËn chÆt chÏ.

B. ChuÈn bÞ cña thÇy trß: - Gi¸o viªn ®äc tµi liÖu cã liªn quan ®Õn bµi d¹y : Mét vµi

mÈu tin thêi sù quèc tÕ.....- Häc sinh ®äc bµi, so¹n bµi, t×m hiÓu chó thÝch ....C. TiÕn tr×nh tæ chøc çc ho¹t ®éng d¹y häc:* Giíi thiÖu bµi:- Gi¸o viªn nãi vÒ hËu qu¶ cña viÖc nÐm 2 qu¶ bom nguyªn

tö cña Mü xuèng thµnh phè Hi-r«-si-ma vµ Na-ga-sa-ki ë NhËt B¶n.

- Sù ra ®êi cña nguyªn tö h¹t nh©n, vò khÝ giÕt ngêi hµng lo¹t cña thÕ giíi .

- Tõ ®ã chØ ra mèi ®e do¹ tiÒm Èn ®èi víi nh©n lo¹i, yªu cÇu ®Êu tranh v× mét thÕ giíi hoµ b×nh lµ mét nhiÖm vô ®i ®Çu cña tÊt c¶ çc níc.


- Dùa vµo chó thÝch * SGK giíi thiÖu t¸c gi¶ M¸c -kÐt.Ho¹t ®éng I: Híng dÉn ®äc vµ t×m hiÓu chung vÒ v¨n b¶n.Gi¸o viªn cïng 3- 4 häc sinh ®äc v¨n b¶n nhËn xÐt çch ®äc .? X¸c ®Þnh kiÓu lo¹i cña v¨n b¶n?? V¨n b¶n sö dông ph¬ng thøc biÓu ®¹t nµo lµ chñ yÕu?

? §o¹n trÝch cã bè côc nh thÕ nµo?

Ho¹t ®éng II: Híng dÉn ®äc ph©n tÝch v¨n b¶n.

? H·y nªu luËn ®iÓm vµ hÖ thèng luËn cø cña v¨n b¶n?

? Em cã nhËn xÐt g× vÒ çch

I. T×m hiÓu chung: 1. §äc : gän râ rµng døt kho¸t, ®anh thÐp, chó ý ph¸t ©m , viÕt t¾t.

2. KiÓu lo¹i:-Néi dung nhËt dông: NghÞ luËn chÝnh trÞ x· héi.3. Tõ khã.4. Bè côc v¨n b¶n: 3 phÇn: - Tõ ®Çu.......tèt ®Ñp h¬n: Nh©n lo¹i ®ang ®øng tríc hiÓm ho¹ h¹t nh©n.- TiÕp.....xuÊt ph¸t cña nã: Chøng lÝ cho sù nguy hiÓm phi lÝ cña chiÕn tranh h¹t nh©n ( cuéc ®ua vò trang h¹t nh©n lµ v« cïng tèn kÐm)- Cßn l¹i : Lêi kªu gäi cña M¸c- kÐt.II. Ph©n tÝch:1. T×m hiÓu luËn ®iÓm vµ çc luËn cø cña v¨n b¶n.- LuËn ®iÓm: ChiÕn tranh h¹t nh©n lµ mét hiÓm ho¹ khñn khiÕp ®ang ®e do¹ toµn thÓ loµi ngêi vµ sù sèng trªn tr¸i ®Êt. V× vËy ®Êu tranh ®Ó lo¹i bá nguy c¬ Êy cho mét thÕ giíi hoµ b×nh lµ nhiÖm vô cÊp b¸ch cho toµn nh©n lo¹i -> nªn ngay ë nhan ®Ò ®Êu tranh cho mét thÕ giíi hoµ b×nh.- HÖ thèng luËn cø:+ Kho vò khÝ h¹t nh©n ®ang ®îc tµng tr÷ cã kh¶ n¨ng huû diÖt c¶ tr¸i ®Êt vµ çc hµnh tinh kh¸c trong hÖ mÆt trêi.+ Ch¹y ®ua vò trang ( h¹t nh©n) lµ v« cïng tèn kÐm vµ hÕt søc phi lý.+ ChiÕn tranh h¹t nh©n kh«ng

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n lËp luËn ( tr×nh bµy ) cña t¸c gi¶ ?

Häc sinh ®äc l¹i ®o¹n 1.? NhËn xÐt çch më ®Çu cña t¸c gi¶ ?

? Nh÷ng thêi ®iÓm con sè ®îc nªu ra cã t¸c dông g× ?

? T¸c gi¶ so s¸nh sù nguy hiÓm ®ã nh thÕ nµo ? Em hiÓu g× vÒ thanh g¬m §a-m«- clÐt vµ dÞch h¹ch.Gi¸o viªn cã thÓ cñng cè th«ng tin vÒ ®éng ®Êt , sãng thÇn ë n¨m quèc gia Nam ¸, b·o Catrina.Gi¸o viªn : B×nh vµ ph©n tÝch thªm.ChuyÓn môc 3.Häc sinh ®äc ®o¹n 2 .Gi¸o viªn ®a b¶ng thèng kª cho HS so s¸nh.? Qua b¶n so s¸nh trªn em cã thÓ rót ra kÕt luËn g×?? NhËn xÐt çch ®a dÉn chøng vµ so s¸nh cña t¸c gi¶?

chØ ®i ngîc l¹i lÝ trÝ loµi ngêi mµ cßn ngîc l¹i lÝ trÝ cña tù nhiªn, ph¶n l¹i sù tiÕn ho¸.+ V× vËy tÊt c¶ chóng ta cã nhiÖm vô ng¨n chÆn chiÕn tranh h¹t nh©n ®Êu tranh v× mét thÕ giíi hoµ b×nh.-> Çc luËn cø m¹ch l¹c, chÆt chÏ, s©u s¾c -> §ã lµ bé x¬ng v÷ng ch¾c cña v¨n b¶n t¹o nªn tÝnh thuyÕt phôc c¬ b¶n cña lËp luËn.2. HiÓm ho¹ chiÕn tranh h¹t nh©n.- Më ®Çu b»ng c©u hái . Tr¶ lêi b»ng mét thêi ®iÓm hiÖn t¹i( 8- 8- 1986). Víi con sè cô thÓ : + 5o.ooo ®Çu ®¹n h¹t nh©n t-¬ng ®¬ng víi 4 tÊn thuèc næ trªn mét ngêi-> 12 lÇn biÕn mÊt mäi sù sèng trªn tr¸i ®Êt céng víi tÊt c¶ hµnh tinh ®ang xoay quanh mÆt trêi céng víi 4 hµnh tinh n÷a céng víi sù ph¸ huû thÕ th¨ng b»ng cña hÖ mÆt trêi.=> Chøng minh cho ngêi ®äc thÊy râ sù nguy c¬, hiÓm ho¹ khñng khiÕp cña viÖc tµng tr÷ vò khÝ h¹t nh©n trªn thÕ giíi (1986).- So s¸nh víi thanh g¬m §a- m«- clÐt vµ dÞch h¹ch ( lan truyÒn nhanh vµ chÕt ngêi hµng lo¹t ).

3. Ch¹y ®ua vò trang , chuÈn bÞ chiÕn tranh h¹t nh©n vµ nh÷ng hËu qu¶ cña nã.

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n Häc sinh ®äc ®o¹n " Kh«ng ®i ....®iÓm xuÊt ph¸t cña nã".?LuËn cø mµ t¸c gi¶ nªu ra ë ®o¹n v¨n nµy lµ g×?Gi¸o viªn gi¶i thÝch kh¸i niÖm : lÝ trÝ tù nhiªn, qui luËt tù nhiªn, logic tÊt yÕu cña tù nhiªn.? T¸c gi¶ ®· ®a ra nh÷ng dÉn chøng nµo ®Ó chøng tá sù huû diÖt cña chiÕn tranh nh©n lo¹i v« cïng kinh khñng .

? §iÒu ®ã cã ý nghi· g×?Gi¸o viªn : Nh vËy «ng ®· chØ ra cho mçi ngêi , mçi quèc gia , thÊy râ hiÓm ho¹ vò khÝ h¹t nh©n , ch¹y ®ua vò trang khñng khiÕp nh thÕ nµo?

Häc sinh ®äc ®o¹n 3.? Bøc th«ng ®iÖp mµ t¸c gi¶ muèn göi g¾m tíi mäi ngêi lµ g×?

? M¸c - kÐt ®· cã ®Ò nghÞ g×?

Gi¸o viªn : M¸c-kÐt ®· cã mét çch nãi ®éc ®¸o lªn ¸n nh÷ng kÎ hiÕu chiÕn ®· , ®ang g©y ra cuéc ch¹y ®ua vò trang , ®e do¹ cuéc sèng hoµ b×nh , yªn vui cña d©n téc vµ nh©n lo¹i. T©m hån «ng ch¸y báng mét niÒm khao kh¸t hoµ b×nh cho nh©n lo¹i.

- Hµng lo¹t so s¸nh, dÉn chøng trong çc lÜnh vùc x· héi y tÕ, gi¸o dôc, ........ -> rÊt cÇn thiÕt trong cuéc sèng con ngêi ( ®Æc biÖt lµ ®èi víi nh÷ng níc nghÌo, ®ang ph¸t triÓn ) -> Çch so s¸nh toµn diÖn , cô thÓ cã t¸c dông lµm næi bËt sù tèn kÐm ghª gím , tÝnh chÊt phi lÝ cña cuéc ch¹y ®ua vò trang.-> Cã søc thuyÕt phôc cao.

- ChiÕn tranh h¹t nh©n kh«ng chØ tiªu diÖt nh©n lo¹i mµ cßn thiªu huû sù sèng trªn tr¸i ®Êt -> Ph¶n lÝ trÝ cña tù nhiªn.

+ Qua 380 triÖu n¨m con bím míi bay ®îc .+ 180 triÖu n¨m b«ng hång míi në .+ 4 kØ ®Þa chÊt con ngêi h¸t hay....+ ThÕ mµ chØ cÇn " bÊm nót mét çi " qu¸ tr×nh vÜ ®¹i vµ tèn kÐm ®ã " trë l¹i ®iÓm xuÊt ph¸t cña nã .-> TÝnh chÊt ph¶n tù nhiªn cña chiÕn tranh h¹t nh©n nÕu næ ra nã sÏ ®Èy lïi sù tiÕn ho¸ cña sù sèng trong tù nhiªn -> ChiÕn tranh h¹t nh©n mang tÝnh chÊt ph¶n ®éng.4. Lêi kªu gäi cña M¸c- kÐt vÒ nhiÖm vô khÈn thiÕt cña chóng ta.- H·y ®Êu tranh ng¨n chÆn chiÕn tranh h¹t nh©n, cho mét thÕ giíi hoµ b×nh :" Chóng ta ®Õn ®©y ...c«ng b»ng".


- CÇn lËp mét nhµ b¨ng lu gi÷ trÝ nhí tån t¹i ®îc c¶ sau th¶m ho¹ h¹t nh©n...-> Nh©n lo¹i cÇn gi÷ g×n kÝ øc cña m×nh, lÞch sö sÏ lªn ¸n nh÷ng thÕ lùc hiÕu chiÕn ®Èy nh©n lo¹i vµo th¶m ho¹ h¹t nh©n.

Ho¹t ®éng III: H íng dÉn tæng kÕt - luyÖn tËp. ? C¶m nghÜ cña em sau khi häc xong v¨n b¶n : " §Êu tranh

v× mét thÕ giíi ho¹ b×nh"?? TÝnh thuyÕt phôc vµ hÊp dÉn cña v¨n b¶n nhËt dông nghÞ

luËn- chÝnh trÞ - x· héi nµy lµ nh÷ng yÕu tè nµo ?- Häc sinh ph¸t biÓu nhËn xÐt .- Gi¸o viªn tæng kÕt nh÷ng ®iÓm chÝnh vÒ néi dung nghÖ

thuËt .- Häc sinh ®äc to ghi nhí .

Ho¹t ®éng IV: H íng dÉn häc bµi ë nhµ. - Häc sinh lµm b¹i tËp 5 SGK.- So¹n bµi " Tuyªn bè .... trÎ em".

Ngµy 7th¸ng 9n¨m2006.

TiÕt 8 - TiÕng viÖt : Çc ph¬ng ch©m héi tho¹i ( tiÕp )

A. Môc tiªu cÇn ®¹t : * Gióp häc sinh - N¾m ®îc néi dung ph¬ng ch©m quan hÖ, ph¬ng ch©m

çch thøc, ph¬ng ch©m lÞch sù .- BiÕt vËn dông nh÷ng ph¬ng ch©m nµy trong giao tiÕp.B. ChuÈn bÞ cña thÇy trß: - Gi¸o viªn ®äc çc tµi liÖu cã liªn quan tíi bµi gi¶ng .- So¹n bµi, chuÈn bÞ giÊy khæ to, bót d¹.C. TiÕn tr×nh tæ chøc çc ho¹t ®éng d¹y häc. * KiÓm tra bµi cò: ? ThÕ nµo ph¬ng ch©m vÒ lîng, ph¬ng ch©m vÒ chÊt trong

héi tho¹i.- Lµm bµi tËp 5.


* Bµi míi:

Ho¹t ®éng I: H×nh thµnh kh¸i niÖm ph¬ng ch©m quan hÖ.? Thµnh ng÷ " ¤ng nãi gµ bµ nãi vÞt" dïng ®Ó chØ t×nh huèng héi tho¹i nh thÕ nµo?

? §iÒu g× sÏ x¶y ra nÕu xuÊt hiÖn nh÷ng t×nh huèng héi tho¹i nh vËy ? ( con ngêi sÏ kh«ng giao tiÕp ®îc víi nhau vµ nhau vµ nh÷ng ho¹t ®éng x· héi sÏ trë nªn rèi lo¹n )Tõ ®ã gi¸o viªn kh¼ng ®Þnh:Häc sinh ®äc to ghi nhí.

Ho¹t ®éng II: Híng dÉn ph-¬ng ch©m h×nh thµnh kh¸i niÖm ph¬ng ch©m çch thøc.? Thµnh ng÷ : " d©y cµ ra d©y muèng "," lóng bóng nh ngËm hét thÞ " dïng ®Ó chØ nh÷ng çch nãi nh thÕ nµo ?

? Nh÷ng çch nãi ¶nh hëng nh thÕ nµo ®Õn giao tiÕp ? ( Ngêi nghe khã tiÕp nhËn, hoÆc tiÕp nhËn kh«ng ®óng néi dung ®îc truyÒn ®¹t -> kÕt qu¶ giao tiÕp kh«ng ®¹t yªu cÇu ). ? Qua ®ã cã thÓ rót ra bµi häc g× trong giao tiÕp?? Cã thÓ hiÓu c©u sau theo mÊy çch :"T«i ®ång ý ...«ng Êy" ?

I. Ph ¬ng ch©m quan hÖ

* VÝ dô: " ¤ng nãi gµ bµ nãi vÞt "-> ChØ t×nh huèng héi tho¹i mçi ngêi nãi mét ®»ng, kh«ng khíp nhau, kh«ng hiÓu nhau .

* KÕt luËn: Khi giao tiÕp cÇn nãi ®óng vµo ®Ò tµi mµ héi tho¹i ®ang ®Ò cËp, tr¸nh l¹c ®Ò-> ph¬ng ch©m quan hÖ .* Ghi nhí: SGKII. Ph ¬ng ch©m çch thøc :

* VÝ dô: - D©y cµ ra d©y muèng, Lóng bóng nh ngËm hét thÞ.+ ChØ çch nãi dµi dßng, rêm rµ ( tn1).+ ChØ çch nãi Êp óng kh«ng thµnh lêi, kh«ng rµnh m¹ch (tn2).

-> Khi giao tiÕp cÇn nãi ng¾n gän rµnh m¹ch .* VÝ dô 2:"T«i ®ång ý víi nh÷ng nhËn ®Þnh vÒ truyÖn ng¾n cña «ng Êy.- Çch 1: T«i ®ång ý víi nh÷ng nhËn ®Þnh cña «ng Êy vÒ


? §Ó ngêi nghe kh«ng hiÓu lÇm ph¶i nãi nh thÕ nµo?

? VËy trong giao tiÕp cÇn tu©n thñ ®iÒu g×?Häc sinh ph¸t biÓu nhËn xÐt. Gi¸o viªn kÕt luËn gäi mét häc sinh ®äc to ghi nhí.

Ho¹t ®éng III: H×nh thµnh kh¸i niÖm ph¬ng ch©m lÞch sù.Häc sinh ®äc " Ngêi ¨n xin"? V× sao ngêi ¨n xin vµ cËu bÐ trong truyÖn ®Òu c¶m thÊy m×nh ®· nhËn ®îc tõ ngêi kia mét çi g× ®ã?

? Cã thÓ rót ra bµi häc g× tõ truyÖn nµy?

Gi¸o viªn hÖ thèng ho¸ kiÕn thøc. Gi¸o viªn gäi 1 em ®äc to ghi nhí 3.

truyÖn ng¾n.- Çch 2: T«i ®ång ý víi nh÷ng nhËn ®Þnh cña mét ngêi nµo ®ã vÒ truyÖn ng¾n cña «ng Êy. * T«i ®ång ý víi nh÷ng nhËn ®Þnh cña «ng Êy vÒ truyÖn ng¾n .* T«i ®ång ý víi nh÷ng nhËn ®Þnh cña çc b¹n mµ «ng Êy s¸ng t¸c .-> Tr¸nh çch nãi m¬ hå .

* Ghi nhí : SGK.

III. Ph ¬ng ch©m lÞch sù.

* VÝ dô : " Ngêi ¨n xin"- C¶ hai ®Òu kh«ng cã cña c¶i , tiÒn b¹c nhng hä c¶m thÊy nhËn ®îc t×nh ngêi mµ ngêi kia ®· dµnh cho m×nh, ®Æc biÖt lµ t×nh c¶m cña cËu bÐ víi ngêi ¨n xin : CËu kh«ng hÒ tá ra khinh miÖt, xa l¸nh víi ngêi nghÌo khæ, bÇn cïng mµ cã th¸i ®é lêi nãi hÕt søc ch©n thµnh thÓ hiÖn sù t«n träng , quan t©m ®Õn ngêi kh¸c . * KÕt luËn : Trong giao tiÕp dï ®Þa vÞ x· héi vµ hoµn c¶nh cña ngêi ®èi tho¹i nh thÕ nµo th× ngêi nãi còng ph¶i chó ý ®Õn çch t«n träng ®èi víi ngêi ®ã .(Kh«ng v× c¶m thÊy ngêi ®èi tho¹i thÊp kÐm h¬n m×nh mµ dïng nh÷ng lêi lÏ thiÕu lÞch sù).

Ho¹t ®éng IV: H íng dÉn luyÖn tËp .


Bµi tËp 1: * Gîi ý : Nh÷ng c©u tôc ng÷, ca dao ®ã kh¼ng ®Þnh vai trß cña ng«n ng÷ trong ®êi sèng vµ khuyªn ta trong giao tiÕp nªn dïng nh÷ng lêi lÏ lÞch sù, nh· nhÆn .

Gi¸o viªn giíi thiÖu thªm tõ " uèn c©u" ë c©u C cã nghÜa lµ uèn thµnh chiÕc lìi c©u. NghÜa cña c¶ c©u lµ : Kh«ng ai dïng mét vËt quý ( ChiÕc c©u b»ng vµng ) ®Ó lµm mét viÖc kh«ng t-¬ng xøng víi gi¸ trÞ cña nã. (Uèn b»ng chiÕc lìi c©u).

* Mét sè c©u tôc ng÷ ca dao cã néi dung t¬ng tù :- " Chim kh«n ....... dÔ nghe ".- Vµng th× thö löa thö than ,Chu«ng kªu thö tiÕng , ngêi ngoan thö lêi.Bµi tËp 2 : PhÐp tu tõ tõ vùng cã liªn quan trùc tiÕp víi ph-

¬ng ch©m lÞch sù lµ phÐp nãi gi¶m nãi tr¸nh .VÝ dô : Thay v× chª bµi v¨n cña b¹n dë , ta nãi : Bµi v¨n cña

cËu viÕt cha ®îc hay .Bµi tËp 3 : a, ......nãi m¸t .b, ......nãi hít .c, ......nãi mãc.d,.......nãi leo.e,........nãi ra ®Çu ra ®òa.- Çc tõ ng÷ trªn chØ nh÷ng çch nãi liªn quan ®Õn

ph¬ng ch©m lÞch sù (a, b, c, d) vµ ph¬ng ch©m çch thøc (e).Bµi tËp 4:a, Khi ngêi nãi chuÈn bÞ hái vÒ mét vÊn ®Ò kh«ng ®óng

vµo ®Ò tµi mµ hai ngêi ®ang trao ®æi , tr¸nh ®Ó ngêi nghe hiÓu lµ m×nh kh«ng tu©n thñ ph¬ng ch©m quan hÖ, ngêi nãi dïng çch nãi : nh©n tiÖn ®©y xin hái ....

b, Trong giao tiÕp, ®«i khi v× mét lý do nµo ®ã, ngêi nãi ph¶i nãi mét ®iÒu mµ ngêi ®ã nghÜ sÏ lµm tæn th¬ng thÓ hiÖn cña ngêi ®èi tho¹i. §Ó gi¶m nhÑ ¶nh hëng ( xuÊt ph¸t tõ viÖc tu©n thñ ph¬ng ch©m lÞch sù ) ngêi nãi dïng çch diÔn ®¹t trªn .

c, Nh÷ng çch nµy b¸o hiÖu cho ngêi ®èi tho¹i biÕt lµ ngêi ®ã ®· kh«ng tu©n thñ ph¬ng ch©m lÞch sù vµ ph¶i chÊm døt sù kh«ng tu©n thñ ®ã.

Bµi tËp 5 : Häc sinh lµm bµi tËp theo nhãm . §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy.

- Nãi b¨m nãi bæ : nãi bèp ch¸t, xØa xãi , th« b¹o . ( ph¬ng ch©m lÞch sù ).

- Nãi nh ®Êm vµo tai : nãi m¹nh, tr¸i ý ngêi kh¸c, khã tiÕp thu ( ph¬ng ch©m lÞch sù ).


- §iÒu nÆng tiÕng nhÑ : nãi tr¸ch mãc, ch× chiÕt ( ph¬ng ch©m lÞch sù ).

- Nöa óp nöa më : nãi mËp mê, ìm ê, kh«ng nãi ra hÕt ý ( ph-¬ng ch©m çch thøc ).

- Måm loa mÐp d·i : l¾m lêi, ®anh ®¸, nãi ¸t ngêi kh¸c ( ph-¬ng ch©m lÞch sù ).

- §¸nh trèng l¶ng : cè ý nÐ tr¸nh vÊn ®Ò mµ ngêi ®èi tho¹i muèn trao ®æi ( ph¬ng ch©m quan hÖ ).

- Nãi nh dïi ®ôc chÊm m¾m çy : nãi kh«ng khÐo th« tôc, thiÕu tÕ nhÞ ( ph¬ng ch©m lÞch sù ).

Ho¹t ®éng V : H íng dÉn häc ë nhµ. - Lµm l¹i bµi tËp 4, 5.- ChuÈn bÞ bµi tiÕp theo. Ngµy 8 th¸ng 9 n¨m

2006 TiÕt 9 :

sö dông yÕu tè miªu t¶ trong v¨n b¶n thuyÕt minh.

A. Môc tiªu cÇn ®¹t : - Cñng cè kiÕn thøc vÒ v¨n b¶n thuyÕt minh vµ v¨n b¶n miªu

t¶.- Cã kÜ n¨ng sö dông cã hiÖu qu¶ çc yÕu tè miªu t¶ trong

v¨n b¶n thuyÕt minh .B. ChuÈn bÞ cña thÇy trß:- Gi¸o viªn so¹n bµi chuÈn bÞ çc ®o¹n v¨n mÉu.- b¶ng phô.- Häc sinh ®äc kÜ bµi.C. TiÕn tr×nh tæ chøc çc ho¹t ®éng d¹y häc :* KiÓm tra bµi cò :Trong v¨n b¶n thuyÕt minh , ngoµi viÖc sö dông nh÷ng ph-

¬ng ph¸p so s¸nh liÖt kª ph©n tÝch, dïng sè liÖu ®Þnh nghÜa,......ngêi ta cßn sö dông nh÷ng biÖn ph¸p nghÖ thuËt nµo n÷a ? Nªu t¸c dông cña nã trong v¨n b¶n thuyÕt minh ?

*Giíi thiÖu bµi: Trong v¨n b¶n thuyÕt minh, khi ph¶i tr×nh bµy çc ®èi tîng

cô thÓ trong ®êi sèng nh loµi c©y, çc di tÝch, th¾ng c¶nh, çc thµnh phè, m¸i trêng, nh©n vËt,....bªn c¹nh viÖc thuyÕt minh râ rµng m¹ch l¹c, çc ®Æc ®iÓm, gi¸ trÞ , qu¸ tr×nh h×nh thµnh cña ®èi tîng thuyÕt minh ....còng cÇn sö dông yÕu tè miªu t¶ ®Ó lµm cho ®èi tîng hiÖn lªn cô thÓ, gÇn gòi, dÔ c¶m, dÔ nhËn. VËy miªu t¶ trong v¨n b¶n thuyÕt minh thÓ hiÖn cô thÓ nh thÕ

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n nµo? Cã kh¸c g× so víi vai trß miªu t¶ trong v¨n häc, t¸c dông nhthÕ nµo trong v¨n b¶n thuyÕt minh? Bµi häc h«m nay chóng ta sÏ lµm râ ®iÒu ®ã.

* Bµi míi :Ho¹t ®éng I: Híng dÉn t×m hiÓu yÕu tè miªu t¶ trong v¨n b¶n thuyÕt minh.Häc sinh ®äc to v¨n b¶n.

? Nhan ®Ò v¨n b¶n cã ý nghÜa g× ? Häc sinh th¶o luËn - ph¸t biÓu - nhËn xÐt. Gi¸o viªn kÕt luËn.

? T×m nh÷ng c©u v¨n thuyÕt minh vÒ ®Æc ®iÓm c©y chuèi ?Gi¸o viªn cho häc sinh ph¸t biÓu - nhËn xÐt - bæ sung.

? H·y x¸c ®Þnh c©u v¨n miªu t¶ vÒ c©y chuèi?Häc sinh ph¸t biÓu - nhËn xÐt.Gi¸o viªn kÕt luËn.

? Cho biÕt t¸c dông cña yÕu tè miªu t¶ ®ã?

I. T×m hiÓu yÕu tè miªu t¶ trong v¨n b¶n thuyÕt minh .

* T×m hiÓu v¨n b¶n : C©y chuèi...ViÖt Nam.1, Nhan ®Ò : nhÊn m¹nh vai trß cña c©y chuèi ®èi víi ®êi sèng vËt chÊt , tinh thÇn cña ngêi ViÖt Nam tõ xa ®Õn nay. §ång thêi thÓ hiÖn th¸i ®é ®óng ®¾n cña con ngêi trong viÖc nu«i trång ch¨m sãc, sö dông cã hiÖu qu¶ çc gi¸ trÞ cña c©y chuèi.2, Nh÷ng ®Æc ®iÓm tiªu biÓu cña c©y chuèi :- §o¹n 1 : C©u 1, 3, 4.- §o¹n 2 : C©u 1.- §o¹n 3 : Giíi thiÖu qu¶ chuèi , nh÷ng lo¹i chuèi vµ c«ng dông :+ Chuèi chÝn ®Ó ¨n .+ Chuèi xanh ®Ó chÕ biÕn thøc ¨n .+ Chuèi ®Ó thê cóng.mçi lo¹i chia ra nh÷ng çch dïng , çch nÊu mãn ¨n , çch thê kh¸c nhau....3, Nh÷ng c©u v¨n miªu t¶ c©y chuèi :- §o¹n 1 : C©u 1 : §i kh¾p ViÖt Nam.....nói rõng.- §o¹n 3 :+ C©u 3: Chuèi trøng cuèc...trøng quèc.+ C©u 5: Kh«ng thiÕu......gèc c©y.+ C©u 8: Chuèi xanh......mãn gái.


? Theo yªu cÇu cña v¨n b¶n thuyÕt minh cã thÓ bæ sung nh÷ng g× ?( ThuyÕt minh? Miªu t¶? C«ng dông )Häc sinh th¶o luËn 3 nhãm. Tr×nh bµy kÕt qu¶. Gi¸o viªn ®Þnh híng cho häc sinh .

Gi¸o viªn kh¸i qu¸t l¹i vÊn ®Ò.? YÕu tè miªu t¶ cã t¸c dông g× trong v¨n b¶n thuyÕt minh.Häc sinh ®äc to ghi nhí.Ho¹t ®éng II: Híng dÉn luyÖn tËp

-> T¸c dông : V¨n b¶n ®· vËn dông yÕu tè miªu t¶ mét çch thÝch hîp ®Ó gióp ngêi ®äc h×nh dung ®îc ®èi tîng cÇn ®-îc thuyÕt minh ( c©y chuèi trong ®êi sèng ViÖt Nam nãi chung chø kh«ng ph¶i miªu t¶ mét c©y chuèi, hay mét rõng chuèi cô thÓ ). Miªu t¶ ë ®©y nh»m gióp ngêi ®äc h×nh dung çc chi tiÕt vÒ lo¹i c©y, l¸, th©n, qu¶ chuèi. 4, Cã thÓ thªm çc ý : * ThuyÕt minh : - Ph©n lo¹i chuèi : Chuèi t©y ( th©n cao, mµu tr¾ng, qu¶ ng¾n ); Chuèi hét ( th©n cao, mµu tÝm sÉm, qu¶ ng¾n, trong ruét cã hét ); Chuèi tiªu ( th©n thÊp, mÇu sÉm, qu¶ dµi); Chuèi ngù ( th©n cao mÇu sÉm qu¶ nhá )......- Th©n gåm nhiÒu líp bÑ,...- L¸ gåm cã cuèng l¸, l¸.- Nân chuèi: Mµu xanh.- Hoa chuèi : mµu hång, cã nhiÒu líp bÑ.- Gèc cã cñ vµ rÔ.* Miªu t¶ : - Th©n trßn, m¸t rîi mäng níc....- Tµu l¸ xanh rên, bay xµo x¹c trong giã, vÉy ãng ¶ díi ¸nh tr¨ng....* C«ng dông : - Th©n c©y chuèi non th¸i ghÐp vµo rau sèng, ¨n rÊt m¸t -> gi¶i nhiÖt, lµm phao b¬i, kÕt bÌ vît s«ng .- Hoa chuèi : Th¸i b»ng sîi máng ®Ó ¨n sèng, xµo, ném....- Qu¶ chuèi : VÞ thuèc quý trong ®«ng y.....


* Ghi nhí : SGK

II. LuyÖn tËp : Bµi tËp 1 : Häc sinh lµm theo 3 nhãm, tr×nh bµy kÕt qu¶ vµo

giÊy trong. - Th©n....h×nh d¸ng th¼ng, trßn, nh mét çi trô cét mäng n-

íc, gîi ra c¶m gi¸c m¸t mÎ dÔ chÞu.- L¸ chuèi t¬i xanh rên ìn cong cong díi ¸nh tr¨ng, thØnh

tho¶ng l¹i vÉy lªn phÇn phËt nh mêi gäi ai ®ã trong ®ªm tr¨ng khuya v¾ng.

- L¸ chuèi kh« lãt æ n»m võa mÒm m¹i, võa thoang tho¶ng mïi th¬m d©n d· cø ¸m ¶nh t©m trÝ cña nh÷ng kÎ tha h¬ng......

- Qu¶ chuèi chÝn vµng võa b¾t m¾t, võa dËy lªn mét mïi th¬m ngµo ng¹t quyÕn rò.

- B¾p chuèi mµu ph¬n phít hång ®ung ®a trong giã chiÒu nom gièng nh mét çi bóp löa cña thiªn nhiªn k× diÖu.

- Nân chuèi mµu xanh non cuèn trßn nh mét bøc th cßn phong kÝn ®ang ®îi giã më ra .

Bµi tËp 2: Häc sinh ®äc bµi tËp 2.YÕu tè miªu t¶ : T¸ch....... rÊt nãng.Bµi tËp 3 : Häc sinh lµm bµi tËp theo çc nhãm ( 3 ) : Theo

çc ®o¹n.- §o¹n 1 : Qua s«ng hång .... mît mµ.- §o¹n 2 : L©n ®îc trang trÝ...ch¹y quanh.- §o¹n 3 : KÐo cã thu hót........ mçi ngêi.- §o¹n 4 : Bµn cê lµ....... che läng.- §o¹n 5 : Víi kho¶ng thêi gian ......bÞ khª.- §o¹n 6 : Sau hiÖu lÖnh ®«i..... bê s«ng.

Ho¹t ®éng III: H íng dÉn häc ë nhµ. - Häc sinh lµm bµi tËp ë s¸ch bµi tËp.- So¹n bµi vµ chuÈn bÞ môc I ë tiÕt " LuyÖn tËp sö

dông....thuyÕt minh".

Ngµy 10 th¸ng 9n¨m2006

TiÕt 10 :LuyÖn tËp sö dông yÕu tè miªu t¶ trong v¨n b¶n

thuyÕt minh .

A. Môc tiªu cÇn ®¹t : - TiÕp tôc «n tËp, cñng cè vÒ v¨n b¶n thuyÕt minh, cã n©ng

cao th«ng qua viÖc kÕt hîp víi miªu t¶.- RÌn kÜ n¨ng tæng hîp vÒ v¨n b¶n thuyÕt minh .B. ChuÈn bÞ cña thÇy trß:


- Gi¸o viªn so¹n bµi, ®äc tµi liÖu cã liªn quan. - Häc sinh chuÈn bÞ môc I .C. TiÕn tr×nh tæ chøc çc ho¹t ®éng d¹y häc.* Giíi thiÖu bµi:* Gi¸o viªn kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ ë nhµ cña häc sinh - NhËn

xÐt chung vÒ trêng hîp ç biÖt.* Bµi míi :

Ho¹t ®éng I: T×m hiÓu ®Ò, t×m ý, lËp dµn ý.Gi¸o viªn ghi ®ª lªn b¶ng :? §Ò yªu cÇu tr×nh bµy vÊn ®Ò g×?* Gîi ý : ? Côm tõ " Con tr©u ë lµng quª ViÖt Nam " bao gåm nh÷ng ý g× ? ( §ã lµ cuéc sèng cña ngêi lµm ruéng, con tr©u trong viÖc ®ång ¸ng, con tr©u trong cuéc sèng lµng quª....)? Víi vÊn ®Ò nµy cÇn tr×nh bµy nh÷ng ý g× ?

? Cã thÓ sö dông ý nµo trong bµi thuyÕt minh khoa häc?

? H·y lËp dµn ý cho ®Ò bµi trªn?Häc sinh ph¸t biÓu, gi¸o viªn nhËn xÐt, lËp ra mét dµn ý chung nhÊt.

I. T×m hiÓu ®Ò, t×m ý, lËp dµn ý :

§Ò bµi : Con tr©u ë lµng quª ViÖt Nam.1. T×m hiÓu ®Ò, t×m ý :* Yªu cÇu cña ®Ò : Giíi thiÖu, thuyÕt minh vÒ vÞ trÝ, vai trß cña con tr©u trong ®êi sèng cña ngêi n«ng d©n, trong nghÒ n«ng cña ngêi ViÖt Nam.

* Çc ý lín :- Con tr©u trong nghÒ lµm ruéng : lµ søc kÐo ®Ó cµy, bõa, kÐo xe, trôc lóa ....- Con tr©u trong lÔ héi ®×nh ®¸m.- Con tr©u cña nguån cung cÊp thÞt, da ®Ó thuéc sõng tr©u dïng ®Ó lµm ®å mü nghÖ.- Con tr©u lµ nguån tµi s¶n lín cña ngêi n«ng d©n ViÖt Nam.- Con tr©u ®èi tuæi th¬.* Cã thÓ sö dông tri thøc nãi vÒ søc kÐo cña tr©u.2. LËp dµn ý :* Më bµi : Giíi thiÖu chung vÒ con tr©u trªn ®ång ruéng ViÖt Nam.* Th©n bµi : - Con tr©u trong nghÒ lµm ruéng lµ søc kÐo cµy, bõa, kÐo xe....

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n ? §èi víi dµn ý nµy, em sÏ dù ®Þnh ®a yÕu tè miªu t¶ vµo yÕu tè nµo? ( Häc sinh tù do ph¸t biÓu ) .Ho¹t ®éng II: Híng dÉn luyÖn tËp.? Néi dung cÇn thuyÕt minh trong më bµi lµ g× ? yÕu tè miªu t¶ sö dông nh thÕ nµo ?

- Con tr©u trong lÔ héi, ®×nh ®¸m....- Con tr©u lµ tµi s¶n lín nhÊt.- Con tr©u trong viÖc cung cÊp thùc phÈm vµ chÕ biÕn ®å mÜ nghÖ.- Con tr©u ®èi víi tuæi th¬.* KÕt luËn : Con tr©u trong t×nh c¶m cña ngêi d©n.II. LuyÖn tËp :* Híng dÉn viÕt ®o¹n më bµi cã néi dung thuyÕt minh vµ miªu t¶.

Më bµi : Giíi thiÖu chung vÒ con tr©u trªn ®ång ruéng ViÖt Nam.

Çch 1 : ë ViÖt Nam trªn bÊt k× miÒn quª nµo ®Òu thÊy h×nh bãng con tr©u trªn ®ång ruéng......

Çch 2 : Nªu c©u tôc ng÷, ca dao vÒ tr©u.Çch 3 : T¶ c¶nh trÎ em ch¨n tr©u, cho tr©u t¾m, tr©u ¨n

cá.........Tõ ®ã giíi thiÖu vÞ trÝ cña con tr©u trong ®êi sèng n«ng

th«n ViÖt Nam.Gi¸o viªn yªu cÇu häc sinh lµm vµo vë, gäi mét sè em vµ

ph©n tÝch, ®¸nh gi¸.* Híng dÉn häc sinh viÕt phÇn th©n bµi :1. Giíi thiÖu con tr©u trong mét sè lÔ héi.NÕu ph¶i viÕt ®o¹n v¨n cho phÇn nµy, th× em sÏ viÕt nh thÕ

nµo ? Cã thÓ xen yÕu tè miªu t¶ vµo ®îc kh«ng ?-> Ngoµi viÖc cµy bõa hµng ngµy tr©u cßn xuÊt hiÖn trong

çc lÔ héi truyÒn thèng " Chäi tr©u" - mét nÐt ®Öp v¨n ho¸ cña d©n téc ta. Cø mçi n¨m vµo ®Çu th¸ng 3 ë §å S¬n l¹i tæ chøc héi chäi tr©u ®Ó t×m con tr©u khoÎ nhÊt. Nh÷ng chó tr©u méng to khoÎ, ch¾c nÞch, da bãng nhÉy, da ®en mît, sõng nhän vµ cong,...sÏ ®îc ®em ®Õn héi thi. Trong nh÷ng tiÕng hß reo, trèng cê vang dËy nh÷ng chó tr©u sÏ ®îc ®¸nh sè vµo lng vµ tõng cÆp tr©u sÏ ®îc dÉn ra trêng ®Êu.

Con tr©u b©y giê ®· lµ biÓu tîng cña SEA GAME 22 cña §«ng Nam ¸ tæ chøc t¹i ViÖt Nam. BiÓu tîng "Tr©u vµng " mÆc quÇn ¸o cÇu thñ ®ãn çc vËn ®éng viªn níc b¹n vµo ngµy 15 th¸ng 12 lµ sù t«n vinh tr©u ViÖt Nam, ngêi d©n lao ®éng ViÖt Nam......

2. Giíi thiÖu con tr©u víi tuæi th¬ ë n«ng th«n.


Em sÏ viÕt g× cho ®o¹n v¨n nµy ? Em sÏ sö dông yÕu tè miªu t¶ nh thÕ nµo?

-> Kh«ng cã ai sinh ra vµ lín lªn ë çc lµng quª ViÖt Nam mµ l¹i kh«ng cã tuæi th¬ g¾n bã víi con tr©u. Thuë nhá, ®a c¬m cho cha ®i cµy, m¶i mª ng¾m nh×n con tr©u ®îc th¶ láng ®ang say xa gÆm cá mét çch ngon lµnh . Lín lªn mét chót, nghÔu nghÖn cìi lªn lng tr©u trong nh÷ng buæi chiÒu ®i ch¨n tr©u. ThËt thó vÞ biÕt bao, nÕu b¹n ®em theo mét cuèn s¸ch, mét c©y s¸o .....T©m hån chóng ta sÏ trë nªn s¶ng kho¸i, bay bæng vµ k× diÖu biÕt chõng nµo ......cìi tr©u ra ®ång, cìi tr©u léi s«ng, cìi tr©u thong dong vµ phi níc ®¹i.

Thó vÞ biÕt bao ! Con tr©u hiÒn lµnh, ngoan ngo·n ®· ®Ó l¹i trong kÝ øc tuæi th¬ mçi ngêi bao nhiªu kØ niÖm ngät ngµo !

Ho¹t ®éng III: H íng dÉn häc ë nhµ. - ViÕt ®o¹n v¨n cho çc phÇn cßn l¹i cña th©n bµi , kÕt bµi. - So¹n bµi tiÕp theo, chuÈn bÞ «n tËp tèt ®Ó lµm bµi viÕt

TËp Lµm V¨n sè 1.

Ngµy 9 th¸ng 9 n¨m2006

TuÇn 3 -TiÕt 11, 12 :Tuyªn bè thÕ giíi vÒ sù sèng cßn , quyÒn ®îc b¶o vÖ

vµ ph¸t triÓn cña trÎ em.

A. Môc tiªu cÇn ®¹t :Gióp häc sinh :- ThÊy ®îc thùc tr¹ng cuéc sèng cña trÎ em trªn thÕ giíi hiÖn

nay, tÇm quan träng cña vÊn ®Ò b¶o vÖ, ch¨m sãc trÎ em.- HiÓu ®îc sù quan t©m s©u s¾c cña céng ®ång quèc tÕ

®èi víi vÊn ®Ò b¶o vÖ, ch¨m sãc trÎ em.B. ChuÈn bÞ cña thÇy trß:- V¨n b¶n Tuyªn bè..... - Häc sinh so¹n kÜ bµi.C. TiÕn tr×nh tæ chøc çc ho¹t ®éng d¹y häc. * KiÓm tra bµi cò :? Sù gÇn gòi vµ kh¸c biÖt gi÷a chiÕn tranh h¹t nh©n vµ

®éng ®Êt, sãng thÇn lµ g×?? Mçi ngêi chóng ta cÇn ph¶i lµm g× ®Ó gãp phÇn vµo c«ng

cuéc ®Êu tranh v× mét thÕ giíi hoµ b×nh?* Bµi míi : B¸c Hå tõng viÕt " TrÎ em ........ngoan". TrÎ em ViÖt Nam h«m

nay, còng nh trÎ em trªn toµn thÕ giíi ®ang ®øng tríc nh÷ng

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n thuËn lîi to lín vÒ sù ch¨m sãc nu«i dìng, gi¸o dôc nhng ®ång thêi còng ®ang gÆp nh÷ng th¸ch thøc, nh÷ng c©u tr¶ lêi kh«ng nhá, ¶nh hëng xÊu ®Õn t¬ng lai ph¸t triÓn cña çc em . Mét phÇn b¶n Tuyªn bè thÕ giíi vÒ sù sèng cßn , quyÒn ®îc b¶o vÖ vµ ph¸t triÓn trÎ em t¹i Hµ Néi cÊp cao thÕ giíi häp t¹i liªn hîp quèc ( MÜ ) çch ®©y 15 n¨m ( 1990 ) ®· nãi lªn tÇm quan träng cña vÊn ®Ò nµy.

Ho¹t ®éng I: Híng dÉn t×m hiÓu chung v¨n b¶n .Ba häc sinh ®äc. Gi¸o viªn kiÓm tra tõ khã häc sinh .

? X¸c ®Þnh kiÓu lo¹i v¨n b¶n ?

? V¨n b¶n cã thÓ chia thµnh mÊy phÇn ?Ngoµi ra v¨n b¶n cßn hai phÇn : Nh÷ng cam kÕt, nh÷ng bíc tiÕp theo.

? Em cã nhËn xÐt g× vÒ bè côc v¨n b¶n.

Ho¹t ®éng II: Híng dÉn ph©n tÝch v¨n b¶n.Häc sinh ®äc l¹i môc 1, 2.? Néi dung vµ ý nghÜa cña tõng môc võa ®äc ?

? Em cã nhËn xÐt g× vÒ phÇn

I. T×m hiÓu chung :

1. §äc : râ rµng khóc chiÕt .2. Tõ khã :- T¨ng trëng : Ph¸t triÓn theo h-íng tèt ®Ñp, tiÕn bé.- V« gia c : Kh«ng gia ®×nh kh«ng nhµ ë. 3. KiÓu lo¹i : V¨n b¶n nhËt dông : nghÞ luËn chÝnh trÞ x· héi .4. Bè côc :- Më ®Çu : LÝ do cña b¶n tuyªn ng«n.-Sù th¸ch thøc : Thùc tr¹ng trÎ em trªn thÕ giíi tríc çc nhµ l·nh ®¹o chÝnh trÞ.- C¬ héi : Nh÷ng ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó thùc hiÖn nhiÖm vô quan träng.- NhiÖm vô : Nh÷ng nhiÖm vô cô thÓ.-> Bè côc râ rµng, m¹ch l¹c, liªn kÕt çc phÇn chÆt chÏ.II. Ph©n tÝch : 1. PhÇn më ®Çu : - Môc 1 : Nªu vÊn ®Ò, giíi thiÖu môc ®Ých vµ nhiÖm vô cña héi nghÞ cÊp cao thÕ giíi.- Môc 2 : Kh¼ng ®Þnh quyÒn ®îc sèng, quyÒn ®îc ph¸t triÓn trong hoµ b×nh, h¹nh phóc cña mäi trÎ em trªn thÕ giíi, kªu gäi khÈn thiÕt toµn nh©n lo¹i h·y quan t©m ®Õn vÊn ®Ò nµy .-> Nªu vÊn ®Ò mét çch ng¾n

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n më bµi ?

Häc sinh ®äc phÇn " Th¸ch thøc"? ë phÇn nµy b¶n tuyªn bè ®· cã néi dung g× ?

? VËy thùc tÕ cña trÎ em thÕ giíi ra sao?

Gi¸o viªn liªn hÖ : n¹n bu«n b¸n trÎ em, trÎ em bÞ m¾c HIV, trÎ sím ph¹m téi, trÎ em Nam ¸ sau ®éng ®Êt, sãng thÇn.

? H·y x¸c ®Þnh vai trß cña môc 3, 7 ?

Gi¸o viªn tiÓu kÕt chuyÓn kÕt môc 3.Häc sinh tù tãm t¾t nh÷ng ®iÒu kiÖn thuËn lîi nªu trong môc 8, 9 ?

Em cã suy nghÜ g× vÒ ®iÒu kiÖn cña ®Êt níc ta hiÖn t¹i?

gän, râ, cã tÝnh chÊt kh¼ng ®Þnh.2. Sù th¸ch thøc :- Nªu lªn kh¸ ®Çy ®ñ, cô thÓ vÒ t×nh tr¹ng r¬i vµo hiÓm ho¹, cuéc sèng khæ cùc vÒ nhiÒu mÆt cña trÎ em trªn thÕ giíi hiÖn nay.+ BÞ trë thµnh n¹n nh©n cña chiÕn tranh, chñ nghÜa khñng bè, ph©n biÖt chñng téc, sù x©m lîc chiÕm ®ãng vµ th«n tÝnh cña níc ngoµi ......+ BÞ th¶m ho¹ ®ãi nghÌo, v« gia c, dÞch bÖnh, « nhiÔm m«i trêng, mï ch÷ ......+ NhiÒu trÎ em chÕt ( 40000 ch¸u / ngµy ) v× suy dinh dìng, bÖnh tËt.Môc 3 : cã t¸c dông chuyÓn ®o¹n, chuyÓn ý, giíi h¹n vÊn ®Ò.- Môc 7 : kÕt luËn cho phÇn "th¸ch thøc" nhËn nhiÖm vô.3. Nh÷ng c¬ héi :- ViÖc b¶o hé, ch¨m sãc trÎ em trong bèi c¶nh thÕ giíi hiÖn nay cã nh÷ng ®iÒu kiÖn thuËn lîi :- Sù liªn kÕt l¹i cña çc quèc gia trªn cïng ý thøc cao cña céng ®ång thÕ giíi t¨ng cêng phóc lîi trÎ em.- C«ng íc vÒ quyÒn trÎ em ®îc kh¼ng ®Þnh vÒ mÆt ph¸p lý, t¹o c¬ héi míi ®Ó quyÒn vµ phóc lîi cña trÎ em thùc sù ®îc t«n träng .- Sù hîp t¸c quèc tÕ ngµy cµng cã hiÖu qu¶ .-> §¶ng vµ Nhµ níc ViÖt Nam ®· quan t©m ®Õn vÊn ®Ò trÎ em ®îc thùc hiÖn ë mét sè chÝnh s¸ch, viÖc lµm : Trong


Häc sinh ®äc môc 10, 17.? Dùa trªn c¬ së thùc tÕ cña cuèc sèng trÎ em trªn thÕ giíi hiÖn nay, çc c¬ héi ë phÇn tríc tuyªn bè ®· nªu ra çc nhiÖm vô g× ?

? Em cã nhËn xÐt g× vÒ çc tr×nh bµy vÊn ®Ò ë môc nµy ?Ho¹t ®éng III: Híng dÉn tæng kÕt luyÖn tËp.? Em nhËn thøc nh thÕ nµo vÒ tÇm quan träng cña vÊn ®Ò b¶o vÖ, ch¨m sãc trÎ em, vÒ sù quan t©m cña céng ®ång quèc tÕ ®èi víi vÊn ®Ò nµy .

çc lÜnh vùc gi¸o dôc ( trêng häc cho trÎ em khuyÕt tËt, HS trêng mÇm non, c«ng viªn nhµ h¸t, nhµ xuÊt b¶n .....) 4. Nh÷ng nhiÖm vô :- T¨ng cêng søc khoÎ, cÊp ®é dinh dìng gi¶m tØ lÖ tö vong cña trÎ ( ®Æc biÖt lµ trÎ s¬ sinh )-> nhiÖm vô hµng ®Çu.- TrÎ em tµn tËt, cã hoµn c¶nh sèng ®Æc biÖt cÇn ®îc quan t©m nhiÒu h¬n n÷a .- §¶m b¶o b×nh ®¼ng nam n÷ trong trÎ em.- Xo¸ n¹n mï ch÷ ë trÎ em ( phæ cËp trung häc -> trung häc c¬ së-> trung häc phæ th«ng ) . §i häc lµ quyÒn lîi tÊt yÕu cña trÎ em. - B¶o vÖ çc bµ mÑ mang thai, sinh ®Î, d©n sè, KHHG§....- KÕt hîp tÝnh tù lËp cña trÎ vµ sù gi¸o dôc cña gia ®×nh vµ nhµ trêng , x· héi.- KÕt hîp gi¶i quyÕt çc vÊn ®Ò kinh tÕ tÇm vÜ m« vµ c¬ b¶n ®èi víi çc níc nghÌo .- Çc nhiÖm vô trªn cÇn ë sù nç lùc liªn tôc, sù phèi hîp ®ång bé gi÷a çc níc, sù hîp t¸c quèc tÕ.-> ý, lêi døt kho¸t, m¹ch l¹c râ rµng.

III. Tæng kÕt - luyÖn tËp.

1. TÇm quan träng cña vÊn ®Ò b¶o vÖ ch¨m sãc trÎ em, sù quan t©m cña céng ®ång quèc tÕ hiÖn nay :- §©y lµ nh÷ng nhiÖm vô cã ý nghÜa quan träng hµng ®Çu cña tõng quèc gia vµ cña céng


Gi¸o viªn cho häc sinh ghi nhí .? Em ®· biÕt ®îc nh÷ng vÊn ®Ò g× cña §¶ng bé, chÝnh quyÒn ®Þa ph¬ng n¬i em ë thÓ hiÖn sù b¶o vÖ, quan t©m, ch¨m sãc trÎ em?Häc sinh tù liªn hÖ.

®ång quèc tÕ v× nã liªn quan trùc tiÕp ®Õn t¬ng lai ®Êt níc, nh©n lo¹i ( TrÎ em h«m nay thÕ giíi ngµy mai ...) - Qua nh÷ng chñ tr¬ng, chÝnh s¸ch, qua nh÷ng hµnh ®éng cô thÓ ®èi víi viÖc b¶o vÖ , ch¨m sãc trÎ em mµ ta nhËn ra tr×nh ®é v¨n minh cña mét x· héi.- VÊn ®Ò b¶o vÖ ch¨m sãc trÎ em ®ang ®îc céng ®ång quèc tÕ dµnh sù quan t©m thÝch ®¸ng víi çc chñ tr¬ng nhiÖm vô ®Ò ra cã tÝnh cô thÓ toµn diÖn.2. Ghi nhí : SGK.

Ho¹t ®éng IV: Híng dÉn häc bµi ë nhµ.- Häc sinh häc thuéc ghi nhí.- Lµm phÇn c©u hái luyÖn tËp.- So¹n bµi " Ngêi con g¸i Nam X¬ng ".

Ngµy 11 th¸ng 9 n¨m2006.

TiÕt 13 : Çc ph¬ng ch©m héi tho¹i (TiÕp)

A. Môc tiªu cÇn ®¹t :- HiÓu ®îc mèi liªn hÖ gi÷a ph¬ng ch©m héi tho¹i víi t×nh

huèng giao tiÕp.- HiÓu ®îc ph¬ng ch©m héi tho¹i kh«ng ph¶i lµ nh÷ng quy

®Þnh b¾t buéc trong mäi t×nh huèng giao tiÕp v× nhiÒu lÝ do kh¸c nhau, çc ph¬ng ch©m héi tho¹i cã khi kh«ng ®îc tu©n thñ .

B. ChuÈn bÞ cña thÇy trß:- B¶ng phô cã ghi vÝ dô .- Häc sinh xem çc ph¬ng ch©m héi tho¹i ®· häc.C. TiÕn tr×nh tæ chøc çc ho¹t ®éng d¹y häc.* KiÓm tra bµi cò : Gi¸o viªn lång kiÓm tra kiÕn thøc ®· häc vÒ çc ph¬ng

ch©m héi tho¹i ®· häc trong qu¸ tr×nh bµi míi.* Bµi míi : * Gi¸o viªn giíi thiÖu bµi :

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n Ho¹t ®éng I: T×m hiÓu quan hÖ gi÷a çc ph¬ng ch©m héi tho¹i víi t×nh huèng giao tiÕp.Häc sinh ®äc truyÖn :? Nh©n vËt chµng rÓ cã tu©n thñ ®óng ph¬ng ch©m lÞch sù kh«ng? T¹i sao?

? C©u hái Êy ®îc sö dông cã ®óng lóc, ®óng chç kh«ng? T¹i sao?

? Tõ c©u truyÖn trªn em rót ra bµi häc g× trong giao tiÕp?

Lu ý : Cã thÓ mét c©u nãi th× thÝch hîp trong t×nh huèng nµy, nhng l¹i kh«ng thÝch hîp trong t×nh huèng kh¸c. Gi¸o viªn hÖ thèng ho¸ kiÕn thøc, gäi häc sinh ®äc to ghi nhí.Ho¹t ®éng II: T×m hiÓu nh÷ng trêng hîp kh«ng tu©n thñ ph¬ng ch©m héi tho¹i.Gi¸o viªn chÐp vÝ dô sau vµo b¶ng phô :a, - CËu häc b¬i ë ®©u vËy ? - ë díi níc chø cßn ë ®©u .b, Ðn lµ mét loµi chim cã hai çnh .

c, Anh ta nãi mét tÊc lªn trêi.d, ¤ng nãi gµ bµ nãi vÞt .

I. Quan hÖ gi÷a ph¬ng ch©m héi tho¹i víi t×nh huèng giao tiÕp .

* VÝ dô : TruyÖn " Chµo hái ".- Nh©n vËt chµng rÓ, víi c©u nãi : " Cã g× ®©u....ph¶i kh«ng?"®· tu©n thñ ph¬ng ch©m lÞch sù v× nã thÓ hiÖn sù quan t©m ®Õn ngêi kh¸c. - C©u hái cña chµng rÓ sö dông kh«ng ®óng lóc, ®óng chç, v× ngêi ®îc hái ®©ng ë trªn cao nªn ph¶i vÊt v¶ trÌo xuèng ®Ó tr¶ lêi-> Chµng rÓ trë thµnh quÊy rèi ngêi kh¸c. - -> Khi giao tiÕp kh«ng nh÷ng ph¶i tu©n thñ çc ph¬ng ch©m héi tho¹i mµ cßn ph¶i n¾m ®îc çc ®Æc ®iÓm cña t×nh huèng giao tiÕp nh : nãi víi ai, nãi khi nµo, nãi ë ®©u, nh»m môc ®Ých g×?

* Ghi nhí : SGK.

II. Nh÷ng trêng hîp kh«ng tu©n thñ ph¬ng ch©m héi tho¹i . * VÝ dô 1 :a, Cha tu©n thñ ph¬ng ch©m vÒ lîng.b, Cha tu©n thñ ph¬ng ch©m vÒ lîng. c, Cha tu©n thñ ph¬ng ch©m vÒ chÊt.d, Cha tu©n thñ ph¬ng ch©m vÒ quan hÖ.e, Tu©n thñ ph¬ng ch©m lÞch sù.

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n e, Lêi nãi ch¼ng mÊt tiÒn mua Lùa lêi mµ nãi cho võa lßng nhau.? H·y cho biÕt trong çc vÝ dô trªn, ph¬ng ch©m héi tho¹i nµo kh«ng ®îc tu©n thñ ? V× sao?Häc sinh ph¸t biÓu ç nh©n - nhËn xÐt.Gi¸o viªn kÕt luËn ph©n tÝch vÝ dô 2.Häc sinh ®äc ®o¹n ®èi tho¹i ë SGK.? C©u tr¶ lêi cña Ba cã ®¸p øng nhu cÇu th«ng tin ®óng nh An muèn kh«ng?? Cã ph¬ng ch©m héi tho¹i nµo ®· kh«ng ®îc tu©n thñ .? V× sao ngêi nãi kh«ng tu©n thñ ph¬ng ch©m Êy .

? Em h·y t×m nh÷ng t×nh huèng t¬ng tù ?

? Khi B¸c sÜ nãi víi mét ngêi m¾c bÖnh nan y vÒ t×nh tr¹ng søc khoÎ cña bÖnh nh©n ®ã th× ph¬ng ch©m héi tho¹i nµo cã thÓ kh«ng ®îc tu©n thñ ? V× sao ?Häc sinh nªu t×nh huèng t¬ng tù.? Tõ ®ã em rót ra kÕt luËn g× ?

? Khi nãi " TiÒn b¹c chØ lµ tiÒn b¹c " th× cã ph¶i ngêi nãi kh«ng tu©n thñ ph¬ng ch©m vÒ lîng hay kh«ng? Ph¶i hiÓu ý nghÜa c©u nµy nh thÕ nµo ?

-> ChØ cã vÝ dô e tu©n thñ thñ ph¬ng ch©m lÞch sù cßn çc vÝ dô cßn l¹i ®Òu kh«ng tu©n thñ ph¬ng ch©m héi tho¹i .

* VÝ dô 2 :

- C©u tr¶ lêi cña Ba kh«ng ®¸p øng nhu cÇu th«ng tin nh An mong muèn.-> Ph¬ng ch©m vÒ lîng ®· kh«ng ®îc tu©n thñ .-> V× ngêi nãi kh«ng biÕt chÝnh x¸c chiÕc m¸y bay ®Çu tiªn trªn thÕ giíi ®îc chÕ t¹o n¨m nµo ®Ó tu©n thñ ph¬ng ch©m vÒ chÊt, ngêi nãi ph¶i tr¶ lêi mét çch chung chung.* VÝ dô 3 : -> Ph¬ng ch©m vÒ chÊt cã thÓ ®îc tu©n thñ . V× b¸c sÜ nãi ®Ó ®éng viªn ngêi bÖnh - ®©y lµ mét viÖc lµm cÇn thiÕt nh©n ®¹o.-> Kh«ng ph¶i sù nãi dèi nµo còng ®¸ng chª tr¸ch .=> Trong bÊt k× t×nh huèng giao tiÕp nµo mµ cã mét yªu cÇu nµo ®ã quan träng h¬n, cao h¬n yªu cÇu tu©n thñ ph-¬ng ch©m héi tho¹i th× ph¬ng ch©m héi tho¹i cã thÓ kh«ng ®îc tu©n thñ.* VÝ dô 4 : C©u " TiÒn b¹c chØ lµ tiÒn b¹c ".- XÐt vÒ nghÜa têng minh -> kh«ng tu©n thñ ph¬ng ch©m vÒ lîng .- XÐt vÒ nghÜa hµm ý -> vÉn b¶o ®¶m tu©n thñ Ph¬ng ch©m vÒ lîng .=> NghÜa lµ : TiÒn b¹c chØ lµ


VÝ dô : ChiÕn tranh lµ chiÕn tranh , nã vÉn lµ nã, nã lµ con bè nã mµ...? Qua ph©n tÝch vÝ dô trªn em rót ra kÕt luËn g× vÒ viÖc kh«ng tu©n thñ çc ph¬ng ch©m héi tho¹i trong qu¸ tr×nh giao tiÕp?- Gi¸o viªn hÖ thèng ho¸ kiÕn thøc.- Häc sinh ®äc to ghi nhí .Ho¹t ®éng III: Híng dÉn luyÖn tËp.

ph¬ng tiÖn ®Ó sèng chø kh«ng ph¶i môc ®Ých cuèi cïng cña con ngêi -> R¨n d¹y : Kh«ng nªn ch¹y theo tiÒn b¹c mµ quªn ®i nhiÒu thø kh¸c quan träng h¬n thiªng liªng h¬n trong cuéc sèng .-> Çch nãi g©y sù chó ý víi ngêi kh¸c,....................

Häc sinh rót ra ghi nhí SGK.

III. LuyÖn tËp :

Bµi tËp 1 : Häc sinh ®äc mÈu chuyÖn : häc sinh th¶o luËn nhãm - §¹i diÖn nhãm ph¸t biÓu - líp nhËn xÐt . Gi¸o viªn kÕt luËn ý kiÕn ®óng :

- ¤ng bè kh«ng tu©n thñ ph¬ng ch©m çch thøc : Mét ®øa bÐ 5 tuæi kh«ng thÓ nhËn biÕt ®îc " TuyÓn tËp truyÖn ng¾n Nam Cao " ®Ó nhê ®ã mµ t×m ®ù¬c qu¶ bãng -> Çch nãi cña «ng bè ®èi víi cËu bÐ lµ kh«ng râ -> §èi víi ngêi kh¸c th× ®ã lµ mét c©u nãi cã th«ng tin rÊt râ rµng .

Bµi tËp 2 :Lêi nãi cña ch©n vµ tay kh«ng tu©n thñ thñ ph¬ng ch©m

lÞch sù . ViÖc kh«ng tu©n thñ ®ã lµ kh«ng thÝch hîp víi t×nh huèng giao tiÕp .

Trong t×nh huèng nµy , çc vÞ kh¸ch kh«ng chµo hái g× c¶ mµ nãi ngay víi chñ nhµ nh÷ng lêi lÏ giËn gi÷ , nÆng nÒ .....cßn ë c©u chuyÖn nµy, giËn gi÷ vµ nãi nÆng nÒ nh vËy lµ kh«ng cã lÝ do chÝnh ®¸ng.

Ho¹t ®éng IV: Híng dÉn häc bµi ë nhµ.- ChuÈn bÞ «n tËp phÇn v¨n thuyÕt minh ( cã sö dông yÕu tè

miªu t¶ ) ®Ó viÕt bµi tËp lµm v¨n sè 1 cho tèt .


Ngµy12 th¸ng 9 n¨m 2006

TiÕt 14- 15 :ViÕt bµi tËp lµm v¨n sè 1 - V¨n thuyÕt minh .

A. Môc tiªu cÇn ®¹t :- ViÕt ®îc mét v¨n b¶n thuyÕt minh , trong ®ã cã sö dông

yÕu tè miªu t¶ ( thiªn nhiªn, con ngêi, ®å vËt.... ), tuy nhiªn yªu cÇu thuyÕt minh khoa häc, chÝnh x¸c, m¹ch l¹c vÉn lµ chñ yÕu .

- RÌn kÜ n¨ng thu thËp tµi liÖu, hÖ thèng ....viÕt v¨n b¶n thuyÕt minh cã sö dông yÕu tè miªu t¶, gåm ®ñ 3 phÇn : Më bµi, th©n bµi, kÕt luËn.

B. H íng dÉn viÕt bµi ë líp. §Ò bµi : Con tr©u ë lµng quª ViÖt Nam.§¸p ¸n - BiÓu ®iÓm : Yªu cÇu : - ViÕt ®îc v¨n b¶n thuyÕt minh cã kÕt víi mét sè

biÖn ph¸p nghÖ thuËt vµ miªu t¶ .- Bµi viÕt cã bè côc 3 phÇn.- V¨n viÕt trong s¸ng, diÔn ®¹t tr«i ch¶y.* Më bµi : 1 ®iÓm.Giíi thiÖu chung vÒ con tr©u trªn ®ång ruéng ViÖt Nam.* Th©n bµi : 8 ®iÓm.- Con tr©u trong nghÒ lµm ruéng. ( 2 ®iÓm )- Con tr©u trong lÔ héi, ®×nh ®¸m. ( 1,5 ®iÓm )- Con tr©u lµ tµi s¶n lín nhÊt. ( 1 ®iÓm )- Con tr©u trong viÖc cung cÊp thùc phÈm vµ chÕ biÕn ®å

mÜ nghÖ.- con tr©u ®èi víi tuæi th¬. ( 2 ®iÓm )* KÕt luËn : 1 ®iÓm.Con tr©u trong t×nh c¶m cña ngêi d©n ViÖt Nam.

Ngµy 12 th¸ng 9 n¨m 2006.

TuÇn 4 -TiÕt 16 - 17 : ChuyÖn ngêi con g¸i Nam X¬ng.

( TrÝch : TruyÒn k× m¹n lôc).

A. Môc tiªu cÇn ®¹t :- Häc sinh c¶m nhËn ®îc vÎ ®Ñp truyÒn thèng trong t©m

hån cña ngêi phô n÷ ViÖt Nam qua nh©n vËt Vò N¬ng.- ThÊy râ sè phËn oan tr¸i cña ngêi phô n÷ díi chÕ ®é phong

kiÕn.


- Tim hiÓu nh÷ng thµnh c«ng vÒ nghÖ thuËt cña t¸c phÈm : nghÖ thuËt dùng truyÖn, dùng nh©n vËt, sù s¸ng t¹o trong c«ng viÖc kÕt hîp nh÷ng yÕu tè k× ¶o víi nh÷ng t×nh tiÕt cã thùc t¹o nªn vÎ ®Ñp riªng cña lo¹i truyÖn truyÒn k×.

- RÌn kÜ n¨ng tãm t¾t t¸c phÈm tù sù vµ ph©n tÝch nh©n vËt trong t¸c phÈm tù sù .

B. ChuÈn bÞ cña thÇy trß:- Gi¸o viªn ®äc, so¹n bµi kÜ.- Häc sinh tù tãm t¾t truyÖn, so¹n bµi.C. TiÕn tr×nh tæ chøc çc ho¹t ®éng d¹y häc.* KiÓm tra bµi cò : - KÓ tªn çc truyÖn ng¾n trung ®¹i ®· häc ë líp 6. Tõ ®ã nªu

lªn ®Æc ®iÓm kh¸i qu¸t vÒ truyÖn ng¾n trung ®¹i.*Giíi thiÖu bµi míi:Tõ thÕ kØ XVI, nÒn v¨n häc trung ®¹i ViÖt Nam ®· b¾t ®Çu

xuÊt hiÖn thÓ lo¹i v¨n xu«i trung ®¹i, truyÖn ng¾n, tuú bót. Mét trong nh÷ng t¸c phÈm ®ã lµ truyÖn ng¾n " TruyÒn k× m¹n lôc " cña NguyÔn D÷. Ngay tõ khi ra ®êi cho ®Õn nay, ¸ng v¨n ch-¬ng nµy ®· ®îc ®¸nh gi¸ lµ " Thiªn cæ tuú bót ". C©y bót k× diÖu truyÒn tíi ngµn ®êi. VËy t¸c phÈm cã néi dung g× vµ thµnh c«ng vÒ mÆt nghÖ thuËt ra sao, bµi häc h«m nay chóng ta sÏ cïng t×m hiÓu.Ho¹t ®éng I: Híng dÉn t×m hiÓu v¨n b¶n.? Giíi thiÖu s¬ lîc vÒ NguyÔn D÷ .

? Em hiÓu g× vÒ nhan ®Ò " TruyÒn k× m¹n lôc ". Gi¸o viªn giíi thiÖu thªm.

? X¸c ®Þnh thÓ lo¹i cña t¸c phÈm?

I. T×m hiÓu chung:1. T¸c gi¶:- Sèng ë thÕ kØ XVI ( §êi Lª - M¹c ) quª ë huyÖn Thanh MiÖn (H¶i D¬ng).- Lµ häc trß giái cña NguyÔn BØnh Khiªm.- §ç cö nh©n lµm quan mét n¨m, sau ço quan vÒ ë Èn ë Thanh Ho¸.2. T¸c phÈm TruyÒn k× m¹n lôc: - Ghi chÐp t¶n m¹n nh÷ng ®iÒu k× l¹ vÉn ®îc lu truyÒn.- ViÕt b»ng ch÷ H¸n 20 truyÖn.- Khai th¸c çc trruyÖn cæ d©n gian, truyÒn thuyÕt lÞch sö.- Nh©n vËt ngêi phô n÷ ®øc h¹nh, ngêi trÝ thøc -> n¹n nh©n cña phong kiÕn.3. ThÓ lo¹i :


? Nªu ®Æc ®iÓm cña thÓ truyÒn k×?( Gi¸o viªn cã thÓ giíi thiÖu )

? Giíi thiÖu vµi nÐt vÒ " ChuyÖn ngêi con g¸i Nam X¬ng ".

? H·y nªu ®¹i ý cña v¨n b¶n ?

Gi¸o viªn híng dÉn häc sinh , 1- 2 em ®äc.? Häc sinh x¸c ®Þnh t×nh huèng truyÖn, çc ý. Dùa vµo t×nh huèng truyÖn ®Ó kÓ tãm t¾t ( 2 häc sinh ).Häc sinh kh¸c nhËn xÐt.

- TruyÒn k× : lµ mét thÓ lo¹i v¨n xu«i tù sù cã nguån gèc tõ Trung Quèc.- §Æc ®iÓm : kÕt hîp yÕu tè hoang ®êng k× l¹....víi nh÷ng hiÖn thùc trong x· héi thêi phong kiÕn trung ®¹i.4. " ChuyÖn ngêi con g¸i Nam X¬ng"- Lµ chuyÖn thø 16/ 20.- Cã nguån gèc tõ truyÖn cæ tÝch : Vî chµng Tr¬ng ( truyÖn cæ tÝch ViÖt Nam)- §îc t¸c gi¶ s¸ng t¸c thµnh truyÖn truyÒn k× ch÷ H¸n : " ChuyÖn ngêi con g¸i Nam X¬ng "* §¹i ý : ChuyÖn kÓ vÒ sè phËn oan nghiÖt cña mét ngêi phô n÷ cã nhan s¾c, ®øc h¹nh díi chÕ ®é phong kiÕn, chØ v× mét lêi nãi ng©y th¬ cña ®øa trÎ mµ bÞ nghi ngê, sØ nhôc , ph¶i tù kÕt liÔu ®êi m×nh ®Ó gi¶i tá tÊm lßng trong s¹ch. t¸c phÈm còng thÓ hiÖn íc m¬ ngµn ®êi cña nh©n d©n : ngêi tèt, bao giê còng ®îc ®Òn tr¶ xøng ®¸ng, dï chØ lµ ë mét thÕ giíi huyÒn bÝ.5. §äc - KÓ tãm t¾t truyÖn.* Tãm t¾t truyÖn:ë huyÖn Nam X¬ng ( Hµ Nam ) cã nµng Vò ThÞ ThiÕt xinh ®Ñp, nÕt na, lÊy chµng Tr¬ng nhµ giµu, cã tÝnh hay ghen. Tr-¬ng Sinh ph¶i xa nhµ ®i lÝnh, Vò N¬ng mét tay qu¸n xuyÕn viÖc nhµ, lo tang mÑ chång, nu«i d¹y con th¬, mét lßng chung thuû chê chång. GÇn hai n¨m sau, Tr¬ng Sinh trë vÒ, trong c©u chuyÖn v« t×nh víi


Gi¸o viªn kiÓm tra häc sinh.? V¨n b¶n cã thÓ chia thµnh mÊy phÇn? Néi dung chÝnh tõng phÇn?

Gi¸o viªn cho häc sinh x¸c ®Þnh nh©n vËt chÝnh cña truyÖn vµ nh©n vËt trung t©m. Sau ®ã chuyÓn ho¹t ®éng 2.

Ho¹t ®éng II: Híng dÉn ph©n tÝch v¨n b¶n.? Nh©n vËt Vò N¬ng ®îc t¸c gi¶ giíi thiÖu nh thÕ nµo?Gi¸o viªn : NÕu nh truyÖn cæ tÝch thiªn vÒ cèt truyÖn céng víi diÔn biÕn ho¹t ®éng cña nh©n vËt, th× ë ®©y díi ngßi bót s¸ng t¹o cña t¸c gi¶ nh©n vËt cã ®êi sèng, tÝnh çch râ rÖt h¬n. T¸c gi¶ ®· dÆt ra nh©n vËt vò n¬ng vµo nhiÒu hoµn c¶nh kh¸c nhau.? VËy nh©n vËt Vò N¬ng ®îc miªu t¶ trong nh÷ng hoµn c¶nh nµo ? ( Trong cuéc sèng vî chång, khi tiÔn chång ®i lÝnh, khi xa chång, khi bÞ chång nghi oan. )? Trong cuéc sèng vî chång ng-êi ®· xö sù nh thÕ nµo tríc tÝnh hay ghen cña Tr¬g Sinh? ? Trong buæi chia tay tiÔn chång ®i lÝnh, Vò N¬ng ®· nãi

BÐ §¶n vÒ mét ngêi ®µn «ng ®ªm nµo còng ®Õn nhµ víi mÑ nã. Chµng næi m¸u ghen, m¾ng nhiÕc vî thËm tÖ, råi ®¸nh ®uæi ®i, khiÕn nµng phÉn uÊt ch¹y ra bÕn Hoµng Giang tù vÉn. Khi hiÓu ra nçi oan cña vî chµng ®· lËp ®µn gi¶i oan ë bê s«ng, nµng chØ ngåi kiÖu hoa Èn hiÖn gi÷a dßng, nãi väng vµo lêi tõ biÖt råi biÕn mÊt.6. Gi¶i thÝch tõ khã :7.Bè côc : 3 phÇn.- §o¹n 1 : "Tõ ®Çu......m×nh" : Cuéc ®êi Vò N¬ng khi lÊy chång vµ khi Tr¬ng Sinh ®i lÝnh xa.- §o¹n 2 : "TiÕp.......qua råi" : Nçi oan khuÊt vµ çi chÕt bi th¶m cña Vò N¬ng.- §o¹n 3 : Vò N¬ng t×m çch tù minh oan cho m×nh.* Nh©n vËt chÝnh : Vò N¬ng, Tr¬ng Sinh.* Nh©n vËt trung t©m : Vò N-¬ng. II. Ph©n tÝch.1. Nh©n vËt Vò N¬ng. * T dung xinh ®Ñp, tÝnh t×nh thuú mÞ, nÕt na-> ca ngîi ®øc tÝnh thuú mÞ nÕt na cña Vò N-¬ng -> §ã còng lµ mÉu ngêi phô n÷ trung ®¹i.

* Trong cuéc sèng vî chång míi cíi : - BiÕt Tr¬ng Sinh nhµ giµu l¹i cã tÝnh hay ghen, nµng lu«n

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n nh÷ng c©u g×? Qua lêi dÆn dß Êy ta hiÓu thªm tÝnh çch vµ nguyÖn íc cña ngêi nh thÕ nµo ?? Em cã nhËn xÐt g× vÒ ng«n ng÷ mµ t¸c gi¶ sö dông ë ®o¹n tho¹i nµy.

Häc sinh ®äc tho¹i cña Vò N-¬ng, nhËn xÐt, ph¸t biÓu. Gi¸o viªn b×nh :

? Trong h¬n 1 n¨m xa chång, Vò N¬ng ®· sèng cuéc sèng nh thÕ nµo ? Lêi trèi tr¨ng cña bµ mÑ chång gióp ta hiÓu râ thªm g× vÒ ngêi con d©u cña bµ.( Häc sinh ®äc lêi nãi cuèi cïng cña bµ mÑ )

Gi¸o viªn b×nh

Gi¸o viªn sau khi kÓ l¹i sù viÖc gi÷a Tr¬ng Sinh vµ ®øa con,

gi÷ g×n khu«n phÐp kh«ng tõng ®Ó lóc nµo cî chång ph¶i bÊt hoµ.* Khi tiÔn chång ®i lÝnh :- Lêi dÆn dß ®Ëm ®µ t×nh nghÜa cña ngêi vî hiÒn khi chång ph¶i ®i xa : " Nµng rãt ......bay bæng ".- Kh«ng mong vinh hiÓn, ¸o gÊm phong hÇu, chØ mong chång ®îc b×nh an trë vÒ.- C¶m th«ng víi nh÷ng gian nan, nguy hiÓm mµ chång sÏ ph¶i chÞu ®ùng.- Nãi lªn nçi kh¾c kho¶i nhí nhung cña m×nh.-> C©u v¨n nhÞp nhµng theo lèi biÒn ngÉu, nh÷ng h×nh ¶nh íc lÖ, ®iÓn tÝch...* Khi xa chång : - Sinh con nu«i con mét m×nh.- Buån nhí chång xa, thÊm thÝa nçi c« ®¬n : bín lîn ®Çy vên, m©y che kÝn nói, nçi buån gãc bÓ ch©n trêi -> çch nãi íc lÖ h×nh ¶nh thiªn nhiªn quen thuéc.- Ch¨m sãc mÑ chång ©n cÇn dÞu dµng, ch©n thµnh nh víi mÑ ®Î, hÕt søc thuèc thang, lÔ b¸i thÇn phËt, lÊy lêi ngät ngµo kh«n khÐo khuyªn l¬n.-> RÊt ch©n thµnh, nh©n hËu.- Khi mÑ chång qua ®êi, lo viÖc ma chay chu ®¸o.=> Vò N¬ng lµ ngêi phô n÷ thuû chung, yªu th¬ng chång hÕt mùc, lµ ngêi mÑ hiÒn d©u th¶o, lµ ngêi phô n÷ hiÒn thôc, nÕt na, lo toan t×nh nghÜa vÑn c¶ ®«i bÒ.- Lêi tr¨ng trèi cña mÑ chång ®· chøng minh t×nh nghÜa mÑ

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n råi vÒ nhµ la m¾ng, ®¸nh, ®uæi vî, t¸c gi¶ ®· ghi l¹i lêi nãi, gi·i bµy thanh minh cña Vò N¬ng, ®Èy m©u thuÉn truyÖn ®Õn ®Ønh ®iÓm, t« ®Ëm thªm sè phËn, tÝnh çch nh©n vËt.? H·y ph©n tÝch 3 lêi nãi cña Vò N¬ng?

? Em cã nhËn xÐt g× vÒ t×nh tiÕt truyÖn ë lêi tho¹i 3? ( Nguyªn nh©n nçi oan vµ v× sao ngêi ph¶i chÕt.)

? Qua ph©n tÝch nh©n vËt Vò N¬ng, em cã thÓ kh¸i qu¸t vÒ con ngêi, t©m hån, tÝnh çch vµ sè phËn, cña Vò N¬ng nh thÕ nµo?

chång - nµng d©u ( kh¸ch quan )=> Víi ba t çch : mét ngêi vî, mét ngêi con, mét ngêi mÑ, Vò N¬ng ®· nªu cao phÈm h¹nh ngêi phô n÷ ViÖt Nam ®¶m ®ang, giµu t×nh th¬ng,thuû chung v« cïng nh©n hËu ®¸ng ®îc ngîi ca,....* Khi bÞ chång nghi oan - Nçi oan cña Vò N¬ng. a, Lêi tho¹i 1 ( lÇn 1) : Ph©n trÇn ®Ó chång hiÓu râ vÊn ®Ò cña m×nh : Ngêi nãi ®Õn th©n phËn cña m×nh, t×nh nghÜa vî chång, kh¼ng ®Þnh tÊm lßng thuû chung trong tr¾ng -> xin chång ®õng nghi oan-> ngêi t×m mäi çch ®Ó hµn g¾n h¹nh phóc gia ®×nh ®ang cã nguy c¬ tan vì.b, LÇn 2 : Nãi lªn nçi ®au ®ín thÊt väng kh«ng hiÓu v× sao l¹i bÞ ®èi xö bÊt c«ng ( m¾ng nhiÕc ®Ênh ®uæi ®i ),kh«ng cã quyÒn ®îc tù b¶o vÖ, h¹nh phóc gia ®×nh niÒm khao kh¸t cña c¶ ®êi ngêi tan vì, t×nh yªu tan vì,....-> mét lo¹t h×nh ¶nh thiªn nhiªn biÓu hiÖn cho sù mÊt m¸t ®¸ng tiÕc, nh÷ng çi chÕt v« cïng xãt xa -> T¸c gi¶ ®· mîn c¶nh ®Ó ngô t×nh ( ph¬ng çch íc lÖ cña v¨n häc trung ®¹i ) -> g©y xóc ®éng lßng ngêi.c, LÇn 3 : ThÊt väng tét cïng, h«n nh©n kh«ng thÓ hµn g¾n næi, ngêi ®· tù vÉn theo dßng Hoµng Giang :- Nµng t¾m géi chay s¹ch.- Lêi than nh mét lêi nguyÒn....-> T×nh tiÕt ®îc s¾p xÕp ®Çy


? Nh©n vËt Tr¬ng Sinh ®îc t¸c gi¶ giíi thiÖu lµ con ngêi nh thÕ nµo? Qua ®ã ta cã thÓ kh¸i qu¸t ®ã lµ mét con ngêi nh thÕ nµo?

? Tõ ®ã em h·y chØ râ nguyªn nh©n nçi oan khuÊt cña Vò N-¬ng ? ( cã thÓ chuyÓn lªn cuèi môc 1 )

? H×nh ¶nh " Çi bãng " ®ãng vai trß g× trong c©u chuyÖn nµy?

kÞch tÝnh : Nêi bÞ dån ®Õn bíc ®êng cïng, ®· mÊt tÊt c¶, ®µnh chÊp nhËn sau mäi sè phËn sau mäi cè g¾ng kh«ng thµnh.Hµnh ®éng trÉm m×nh cña ng-êi lµ hµnh ®éng quyÕt liÖt cuèi cïng ®Ó b¶o toµn danh dù, tuyÖt väng cay ®¾ng, cã sù chØ ®¹o cña lÝ trÝ chø kh«ng ph¶i lµ hµnh ®éng bét ph¸t trong c¬n nãng giËn nh truyÖn cæ tÝch miªu t¶.* Vò N¬ng lµ mét ngêi phô n÷ xinh ®Ñp, nÕt na, hiÒn thôc, l¹i ®¶m ®ang th¸o v¸t, thê kÝnh mÑ chång rÊt mùc hiÕu th¶o,mét d¹ thuû chung víi chång, hÕt lßng vun ®¾p h¹nh phóc gia ®×nh -> ®¸ng lÏ ph¶i ®îc hëng h¹nh phóc trän vÑn vËy mµ ph¶i chÕt mét çch oan uæng, ®au ®ín -> Tiªu biÓu cho biÕt bao phô n÷ thêi k× trung ®¹i -> t¸c gi¶ ®· thÓ hiÖn tÊm lßng tr©n träng vµ xãt th¬ng s©u s¾c. Mçi h×nh ¶nh c©u v¨n dµnh cho nh©n vËt ®Òu ®Ëm ®µ c¶m høng nh©n v¨n, lay ®éng t©m hån b¹n ®äc chóng ta.2. Nh©n vËt Tr¬ng Sinh vµ h×nh ¶nh " Çi bãng" oan nghiÖt.* Tr¬ng Sinh lµ con mét gia ®×nh giµu cã, cã tÝnh ®a nghi, ®éc ®o¸n, cè chÊp, n«ng næi, ngu xuÈn, hÕt søc gia tr-ëng -> Tiªu biÓu cho chÕ ®é phô quyÒn trong x· héi phong kiÕn.* Nçi oan khuÊt cña Vò N¬ng cã nhiÒu nguyªn nh©n :


Gi¸o viªn b×nh chuyÓn môc 3.

Häc sinh ®äc ®o¹n kÕt.? T×m nh÷ng yÕu tè k× ¶o trong truyÖn.

? Em cã nhËn xÐt g× vÒ çch ®a nh÷ng yÕu tè k× ¶o vµo truyÖn cña NguyÔn D÷.

? ViÖc ®a yÕu tè k× ¶o vµo c©u chuyÖn cã ý nghÜa g×?

- cuéc h«n nh©n gi÷a Vò N-¬ng vµ Tr¬ng Sinh cã phÇn kh«ng b×nh ®¨ng víi chÕ ®é phô quyÒn gia trëng phong kiÕn .- Do tÝnh ®a nghi céng víi t©m tr¹ng nÆng nÒ khi ®i lÝnh vÒ cña Tr¬ng Sinh.- T×nh huèng bÊt ngê : lêi cña ®øa trÎ ng©y th¬, chøa ®Çy nh÷ng d÷ kiÖn ®¸ng ngê : " mét ngêi ®µn «ng.....còng ngåi"- Çch c xö hå ®å, ®éc ®o¸n cña Tr¬ng Sinh.-> Nót th¾t ngµy mét chÆt, kÞch tÝnh ngµy cµng cao.- Tr¬ng Sinh trë thµnh kÎ vò phu, th« b¹o víi vî -> çi chÕt Vò N¬ng ch¼ng kh¸c nµo bÞ bøc tö ( mµ kÎ bøc tö l¹i v« can ).* H×nh ¶nh çi bãng : chi tiÕt quan träng cña c©u chuyÖn.- Víi Vò N¬ng : lµ çch ®Ó dç con, cho ngu«i nçi nhí chång,.... §ång thêi nã lµ nguyªn nh©n dÉn nµng ®Õn çi chÕt.- Víi bÐ §¶n : + Lµ b»ng chøng vÒ sù h háng cña vî.+ Cho chµng thÊy sù thËt téi ¸c mµ chµng ®· g©y ra cho vî.-> Çi bãng trë thµnh ®Çu mèi, ®iÓm nót cña c©u chuyÖn, lµm cho ngêi ®äc ngì ngµng, xóc ®éng.3. §o¹n kÕt c©u chuyÖn : Nh÷ng yÕu tè hoang ®êng k× l¹ :* YÕu tè k× ¶o :-Phan Lang n»m méng -> th¶ rïa.


Ho¹t ®éng III: Híng dÉn tæng kÕt- luyÖn tËp .? X¸c ®Þnh chñ ®Ò cña c©u chuyÖn? ( häc sinh th¶o luËn nhãm ).

? H·y nªu nhËn xÐt vÒ çch dÉn d¾t t×nh tiÕt c©u chuyÖn, nh÷ng lêi ®èi tho¹i trong truyÖn? ( häc sinh th¶o luËn nhãm).

? Qua ®ã em häc tËp ®îc nghÖ thuËt kÓ chuyÖn cña NguyÔn D÷?

§äc to ghi nhí SGK.

- Phan lang l¹c vµo ®éng rïa cña Linh Phi ®îc ®·i yÕn, gÆp Vò N¬ng - ®îc linh phi rÏ níc®a vÒ d¬ng thÕ.- Vò N¬ng ®a tr©m cho Phan Lang mang vÒ cho Tr¬ng Sinh.- H×nh ¶nh Vò N¬ng hiÖn ra khi Tr¬ng Sinh lËp ®µn gi¶i oan......-> Çc yÕu tè k× ¶o ®a xen kÏ víi nh÷ng yÕu tè thùc ( ®Þa danh, thêi ®iÓm lÞch sö, sù kiÖn lÞch sö, trang phôc mÜ nh©n, t×nh c¶nh gia ®×nh Vò N¬ng kh«ng ch¨m sãc sau khi ngêi mÊt ) -> lµm cho thÕ giíi k× ¶o lung linh trë nªn gÇn víi cuéc sèng thùc, t¨ng ®é tin cËy cho ngêi ®äc.* ý nghÜa : §Æt ra 3 vÊn ®Ò.- Sù minh oan ( ®Òn ®¸p ), lµm hoµn chØnh thªm mét nÐt ®Ñp vèn cã cña nh©n vËt Vò N¬ng : ë hiÒn g»p lµnh.- ThÓ hiÖn tÝnh truyÒn k× : yÕu tè hoang ®¬ng, thÇn linh, ma qu¸i. ( KÕt thóc cã hËu cho t¸c phÈm : thÓ hiÖn íc m¬ ngµn ®êi cña nh©n d©n ta vÒ sù c©n b»ng cho nh÷ng cuéc ®êi : ngêi tèt dï cã tr¶i qua oan khuÊt, cuèi cïng sÏ ®îc minh oan )- KÕt thóc ngÇm chøa mét bi kÞch :Vò N¬ng trë l¹i trÇn thÕ uy nghi, loang lo¸ng nhng mê nh¹t -> lµ mét chót an ñi cho ngêi b¹c phËn, h¹nh phóc ( thùc sù ) ®· mÊt ®i th× kh«ng bao giê t×m l¹i ®îc : Chµng Tr¬ng ph¶i tr¶ gi¸ cho hµnh ®éng cña m×nh.


III. LuyÖn tËp - Tæng kÕt.1. Chñ ®Ò : - Kh¼ng ®Þnh vÎ ®Ñp t©m hån truyÒn thèng cña ngêi phô n÷ ViÖt Nam.- C¶m th«ng víi sè phËn nhá nhoi, bÊt h¹nh, bi kÞch cña ng-¬i phô n÷ díi chÕ ®é phong kiÕn.- Phª ph¸n thãi ghen tu«ng mï qu¸ng, tÝnh ®éc quyÒn gia tr-ëng cña ®µn «ng trong gia ®×nh -> vÊn ®Ò mu«n thuë cña mäi thêi ®¹i.- Tè ço chiÕn tranh phi nghÜa ®· g©y nªn c¶nh gia ®×nh chia l×a, ®æ n¸t.2. NghÖ thuËt :- DÉn d¾t t×nh huèng c©u chuyÖn : Da vµo cèt truyÖn cã s½n céng víi sù s¸ng t¹o cña t¸c gi¶ t¨ng cêng tÝnh bi kÞch vµ lµm truyÖn trë nªn hÊp dÉn, sinh ®éng.- Lêi ®èi tho¹i - ®éc tho¹i cña nh©n vËt lµm cho chuyÖn sinh ®éng, kh¾c ho¹ râ nÐt tÝnh çch nh©n vËt.- Thµnh c«ng vÒ mÆt dùng truyÖn, kh¾c ho¹ tÝnh çch nh©n vËt, kÕt hîp tù sù, tr÷ t×nh, kÞch.- KÕt hîp ngßi bót l·ng m¹n thÊm ®Ém c¶m høng nh©n v¨n .=> Xøng ®¸ng lµ mét ¸ng " Thiªn cæ k× bót ".

Ho¹t ®éng IV: Híng dÉn häc ë nhµ.- Tãm t¾t l¹i truyÖn.- §äc bµi ®äc thªm.- Ph¸t biÓu c¶m nghÜ cña em vÒ nh©n vËt Vò N¬ng.- So¹n bµi tiÕp theo.



TiÕt 18 : Xng h« trong héi tho¹i.

A. Môc tiªu cÇn ®¹t :- N¾m ®îc hÖ thèng tõ ng÷ th«ng thêng ®îc dïng ®Ó xng

h« trong héi tho¹i.- HiÓu ®îc sù p2, tinh tÕ vµ giµu s¾c th¸i biÓu c¶m cña hÖ

thèng çc tõ ng÷ xng h« trong TiÕng ViÖt.- HiÓu râ mèi quan hÖ chÆt chÏ gi÷a viÖc sö dông tõ ng÷ x-

ng h« víi t×nh huèng giao tiÕp.- N¾m v÷ng vµ sö dông thÝch hîp tõ ng÷ xng h«.B. ChuÈn bÞ cña thÇy trß:- Gi¸o viªn ®äc çc tµi liÖu cã liªn quan ®Õn bµi d¹y.- B¶ng phô.C. TiÕn tr×nh tæ chøc çc ho¹t ®éng d¹y häc.*Giíi thiÖu bµi:

Ho¹t ®éng I: Híng dÉn t×m hiÓu tõ ng÷ xng h« vµ viÖc sö dông tõ ng÷ xng h«.

? Em h·y nªu mét sè tõ ng÷ ®Ó xng h« trong tiÕng viÖt vµ cho biÕt çch dïng tõ ng÷ ®ã?

Gi¸o viªn nªu t×nh huèng cho häc sinh ph©n tÝch.? Qua ®ã em cã thÓ rót ra nhËn xÐt g× vÒ t×nh huèng tõ ng÷ xng h« trong tiÕng viÖt?Gi¸o viªn yªu cÇu häc sinh ®äc 2 ®o¹n trÝch trong t¸c phÈm " DÕ MÌn phiªu lu kÝ ".? X¸c ®Þnh çc tõ ng÷ xng h« trong hai ®o¹n trÝch .

? Ph©n tÝch sù thay ®æi vÒ

I. Tõ ng÷ xng h« vµ viÖc sö dông tõ ng÷ xng h«.

* VÝ dô :- Ng«i thø nhÊt : t«i, tao,...chóng t«i, chóng tao...- Ng«i thø hai : mµy, mi, chóng mµy...- Ng«i thø ba : nã, h¾n, chóng nã, hä...- Suång s· : mµy, tao,..- Trang träng : quÝ «ng, quÝ bµ, quÝ c«, quÝ vÞ......

=> TiÕng viÖt cã mét hÖ thèng tõ ng÷ xng h« phong phó, tinh tÕ, giµu s¾c th¸i biÓu c¶m.* VÝ dô :- Çc tõ ng÷ xng h« trong :+ §o¹n trÝch 1 : em - anh ( Cho¾t nãi víi MÌn ); ta - chó mµy ( MÌn nãi víi Cho¾t ).

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n çch xng h« cña Cho¾t vµ MÌn.

? Gi¶i thÝch sù thay ®æi ®ã?

? Qua ®ã em rót ra ®iÒu g× trong viÖc xng h« trong héi tho¹i.Gi¸o viªn yªu cÇu häc sinh lÊy thªm vÝ dô ®Ó minh ho¹.Gi¸o viªn hÖ thèng ho¸ kiÕn thøc cho häc sinh ®äc ghi nhí SGK.Ho¹t ®éng II: Híng dÉn luyÖn tËp.

+ §o¹n trÝch 2 : t«i - anh ( MÌn nãi víi Cho¾t, Cho¾t nãi víi MÌn )- Sù thay ®æi vÒ çch xng h« :+ §o¹n 1 : Çch xng h« cña kÎ yÕu c¶m thÊy m×nh thÊp hÌn, cÇn nhê v¶ ngêi kh¸c ( Cho¾t ) víi kÎ m¹nh kiªu c¨ng vµ h¸ch dÞch ( MÌn )+ §o¹n 2 : xng h« b×nh ®¼ng.- Sù thay ®æi vÒ çch xng h« trong hai ®o¹n trÝch v× t×nh huèng giao tiÕp thay ®æi, ë ®o¹n 2 cho¾t thÊy kh«ng cÇn nhê v¶, n¬ng tùa MÌn n÷a mµ tr¨ng trèi víi t çch lµ mét ngêi b¹n.=> Ngêi nãi cÇn c¨n cø vµo ®èi tîng vµ ®Æc ®iÓm kh¸c cña t×nh huèng giao tiÕp ®Ó xng h« cho thÝch hîp.

* Ghi nhí : SGK.

II. LuyÖn tËp :

Bµi tËp 1 : - NhÇm chóng ta víi chóng em ( chóng t«i ).- Chóng ta gåm c¶ ngêi nãi vµ ngêi nghe.- Chóng em, chóng t«i : kh«ng bao gåm ngêi nghe.Bµi tËp 2 :Khi mét ngêi xng lµ " chóng t«i ", chø kh«ng ph¶i xng lµ " t«i

" lµ ®Ó thÓ hiÖn tÝnh kh¸ch quan va sù khiªm tèn.Bµi tËp 3 :- Çch xng h« cña Th¸nh Giãng víi mÑ lµ b×nh thêng.- Çch xng h« cña Th¸nh Giãng víi xø gi¶ : Ta - ¤ng chøng tá

Th¸nh Giãng lµ mét ®øa trÎ kh¸c thêng, mang mµu s¾c cña truyÒn thuyÕt.

Bµi tËp 4 : Häc sinh th¶o luËn nhãm, tr×nh bµy.- VÞ tíng lµ ngêi t«n s träng ®¹o nªn vÉn xng h« víi thÇy gi¸o

cò lµ gäi thÇy xng con.- Ngêi thÇy gi¸o cò t«n träng c¬ng vÞ hiÖn t¹i cña trß nªn gäi

vÞ tíng lµ ngµi.


- Qua çch xng h« cña hai ngêi, ta thÊy c¶ hai ngêi ®èi nh©n xö thÕ rÊt thÊu t×nh ®¹t lÝ.

Bµi tËp 5 :- Tríc n¨m 1945 níc ta lµ mét níc phong kiÕn : Vua xng "

TrÉm " bän thÇn d©n lµ " quan lín ", gäi nh©n d©n lµ " khè r¸ch ¸o «m ", vua gäi quan lµ " khanh ", nh©n d©n lµ " lÖ d©n, con d©n, b¸ch tÝnh ".....-> ThÓ hiÖn th¸i ®é ph©n biÖt ng«i thø râ rÖt, th¸i ®é miÖt thÞ.

- Çch xng h« cña B¸c Hå gÇn gòi, th©n mËt, thÓ hiÖn sù thay ®æi vÒ chÊt trong mèi quan hÖ gi÷a l·nh tô çch m¹ng vµ quÇn chóng çch m¹ng.

Bµi 6 : - Cai lÖ lµ kÎ cã quyÒn nªn xng h« trÞch thîng, hèng h¸ch. - ChÞ DËu lµ ngêi thÊp cæ bÐ häng nªn ph¶i xng h« mét çch

nhón nhêng. Sù thay ®æi çch xng h« cña chÞ DËu ph¶n ¸nh nh÷ng sù thay ®æi trong hµnh vi øng xö cña nh©n vËt. Nã thÓ hiÖn sù ph¶n kh¸ng quyÕt liÖt cña mét con ngêi bÞ dån ®Õn bíc ®êng cïng.

( Gi¸o viªn cho häc sinh th¶o luËn theo nhãm, sau ®ã nhãm cö mét ®Ëi diÖn lªn tr×nh bµy trªn giÊy khæ to ).

Ho¹t ®éng III: Híng dÉn häc bµi ë nhµ.- Lµm l¹i bµi tËp vµo vë bµi tËp.- So¹n bµi tiÕp theo.


TiÕt 19 : Çch dÉn trùc tiÕp vµ çch dÉn gi¸n tiÕp.

A. Môc tiªu cÇn ®¹t :- Gióp häc sinh n¾m ®îc hai çch dÉn lêi nãi hoÆc ý nghÜ :

çch dÉn trùc tiÕp vµ çch dÉn gi¸n tiÕp.- RÌn luyÖn kÜ n¨ng trÝch dÉn khi viÕt v¨n b¶n.B. ChuÈn bÞ cña thÇy trß:- Gi¸o viªn so¹n bµi, ®äc çc tµi liÖu cã liªn quan.- ChuÈn bÞ b¶ng phô.C. TiÕn tr×nh tæ chøc çc ho¹t ®éng d¹y häc.*Giíi thiÖu bµi:

Ho¹t ®éng I: T×m hiÓu çch dÉn trùc tiÕp.? Häc sinh ®äc vÝ dô a, b trªn b¶ng phô.? PhÇn in ®Ëm ë vÝ dô a lµ lêi

I. Çch dÉn trùc tiÕp :

* VÝ dô a :- Ch¸u nãi : " §Êy, b¸c.........lµ g×!"

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n nãi hay ý nghÜ cña mét nh©n vËt? ? Nã ®îc ng¨n çch víi mét bé phËn ®øng tríc b»ng nh÷ng dÊu g× ?

? PhÇn in ®Ëm ë vÝ dô b lµ lêi nãi hay ý nghÜ cña nh©n vËt?( Gi¸o viªn nãi ®Ó häc sinh hiÓu kh¸i niÖm lêi nãi vµ ý nghÜ b»ng mét t×nh huèng cô thÓ )? Nã ®îc ng¨n çch víi bé phËn ®øng tríc b»ng nh÷ng dÊu g× ?? Cã thÓ ®¶o vÞ trÝ cña phÇn in ®Ëm lªn phÝa tríc ®îc kh«ng ? Khi ®¶o hai bé phËn sÏ ®îc ng¨n çch b»ng dÊu g× ?? Em hiÓu thÕ nµo lµ çch dÉn trùc tiÕp.

Ho¹t ®éng II: Çch dÉn gi¸n tiÕp.Häc sinh ®äc vÝ dô a, b ë môc II.? PhÇn in ®Ëm ë vÝ dô a lµ lêi nãi hay ý nghÜ ?? PhÇn in ®Ëm ë vÝ dô b lµ lêi nãi hay lµ ý nghÜ ?? Nã ®îc ng¨n çch víi bé phËn ®øng tríc b»ng dÊu g× ?

? Cã thÓ thay tõ "r»ng" b»ng tõ g× ?? Em hiÓu thÕ nµo lµ çch dÉn gi¸n tiÕp.

Gi¸o viªn : gäi häc sinh ®äc to ghi nhí SGK.

-> §©y lµ lêi nãi v× tríc ®ã cã tõ " nãi " trong phÇn lêi cña ngêi dÉn.-> Nã ®îc ng¨n çch víi bé phËn ®øng tríc b»ng dÊu 2 chÊm vµ dÊu ngoÆc kÐp.* VÝ dô b :- Ho¹ sÜ nghÜ thÇm : " Kh¸ch ..... ch¼ng h¹n ".-> §©y lµ ý nghÜ v× tríc ®ã cã tõ " nghÜ ".

- DÊu hiÖu t¸ch hai phÇn c©u còng lµ dÊu hai chÊm vµ dÊu ngoÆc kÐp.-> Cã thÓ ®¶o ®îc. Khi ®¶o cÇn thªm dÊu g¹ch ngang ®Ó ng¨n çch hai phÇn.

=> Çch dÉn trùc tiÕp lµ nh¾c l¹i nguyªn v¨n lêi nãi hay ý nghÜ cña ngêi hoÆc nh©n vËt; lêi dÉn trùc tiÕp ®îc ®Æt trong dÊu ngoÆc kÐp.II. Çch dÉn gi¸n tiÕp :* VÝ dô : a, PhÇn in ®Ëm ë vÝ dô a lµ lêi nãi.

b, PhÇn in ®Ëm ë vÝ dô b lµ ý nghÜ.

- Nã ®îc ng¨n çch víi bé phËn tríc bëi tõ " r»ng " ë vÝ dô B. ChuÈn bÞ cña thÇy trß:- Cã thÓ thay tõ " r»ng " b»ng tõ " lµ ".=> DÉn gi¸n tiÕp lµ nh¾c l¹i lêi hay ý cña ngêi hoÆc nh©n vËt theo kiÓu thuËt l¹i, kh«ng gi÷ nguyªn v¨n.* Ghi nhí : SGK.

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n Ho¹t ®éng III: Çch chuyÓn lêi dÉn trùc tiÕp sang lêi dÉn gi¸n tiÕp.Gi¸o viªn chiÕu vÝ dô lªn m¸y chiÕu :a,- H«m qua, nã qu¶ quyÕt víi t«i r»ng : " Ngµy mai t«i sÏ ®Õn nhµ anh ch¬i ".b,- H«m qua nã qu¶ quyÕt víi t«i r»ngh«m nay nã ®Õn nhµ t«i ch¬i.? H·y x¸c ®Þnh lêi dÉn trùc tiÕp, lêi dÉn gi¸n tiÕp trong çc vÝ dô trªn.? Em cã nhËn xÐt g× vÒ 2 çch diÔn ®¹t trªn ?

? Tõ ®ã em rót ra kÕt luËn g× khi chuyÓn lêi dÉn gi¸n tiÕp sang lêi dÉn trùc tiÕp ?

Häc sinh ph¸t biÓu, gi¸o viªn kÕt luËn.

III. ChuyÓn lêi dÉn trùc tiÕp sang lêi dÉn gi¸n tiÕp sang lêi dÉn gi¸n tiÕp.* VÝ dô : a, §©y lµ lêi dÉn trùc tiÕp.

b, §©y lµ lêi dÉn gi¸n tiÕp.

- XÐt vÒ néi dung 2 çch diÔn ®¹t trªn gièng nhau, nhng kh¸c vÒ cÊu tróc ng÷ ph¸p, tõ ng÷ cã sù thay ®æi. ( ë vÝ dô b )* KÕt luËn : Khi chuyÓn lêi dÉn trùc tiÕp sang lêi dÉn gi¸n tiÕp, cÇn chó ý çc bíc sau : - Bá dÊu hai chÊm vµ dÊu ngoÆc kÐp .- ChuyÓn chñ ng÷ ë lêi dÉn trùc tiÕp sang ng«i thÝch hîp ( ®¹i tõ ng«i thø 3 )- Thay ®æi çc tõ ®Þnh vÞ thêi gian cho thÝch hîp.

Ho¹t ®éng IV: Híng dÉn luyÖn tËp.Bµi tËp 1 : Yªu cÇu häc sinh nhËn diÖn çch dÉn vµ lêi dÉn.- Çch dÉn trong çc c©u ë a, b ®Òu lµ dÉn trùc tiÕp.- C©u a : Lêi dÉn b¾t ®Çu tõ " A! l·o giµ....". §ã lµ ý nghÜ mµ

nh©n vËt g¸n cho con chã.- C©u b : Lêi dÉn b¾t ®Çu tõ " Çi vên lµ ...". §ã lµ ý nghÜ

cña nh©n vËt ( l·o tù b¶o r»ng )Bµi tËp 2 : Yªu cÇu häc sinh thùc hµnh t¹o c©u cã chøa lêi

dÉn theo mÉu gîi ý ®É cho. ( Häc sinh lµm theo 3 nhãm)C©u a : - DÉn trùc tiÕp :Trong " B¸o ço chÝnh trÞ.... cña §¶ng ", Chñ tÞch Hå ChÝ

Minh nªu râ : " Chóng ta ph¶i....." - DÉn gi¸n tiÕp :Trong " B¸o ço chÝng trÞ .....cña §¶ng " Chñ tÞch Hå ChÝ

Minh kh¼ng ®Þnh r»ng chóng ta ph¶i ....


C©u b : - DÉn trùc tiÕp Trong cuèn s¸ch " Chñ tÞch Hå ChÝ Minh, tinh hoa....thêi ®¹i", ®ång chÝ Ph¹m V¨n §ång viÕt " Gi¶n dÞ trong ®êi sèng .....lµm ®îc ".

- DÉn gi¸n tiÕp :Trong cuèn s¸ch " Chñ tich Hå ChÝ Minh ....thêi ®¹i " ®ång

chÝ Ph¹m V¨n §ång kh¼ng ®Þnh r»ng Hå Chñ TÞch lµ mét con ngêi gi¶n dÞ....lµm ®îc.

C©u c : - DÉn trùc tiÕp :Trong cuèn s¸ch " TiÕng ViÖt..... d©n téc " «ng §Æng Thai

Mai kh¼ng ®Þnh :" Ngêi ViÖt nam ngµy nay....... cña m×nh"- DÉn gi¸n tiÕp : Trong cuèn s¸ch " TiÕng ViÖt ......d©n téc " «ng §Æng Thai

Mai kh¼ng ®iÞnh r»ng ngêi ViÖt Nam.....cña m×nh.Bµi tËp 3 : Gi¸o viªn híng dÉn cho häc sinh :- Yªu cÇu : ChuyÓn lêi dÉn trùc tiÕp sang lêi dÉn gi¸n tiÕp

trong mét t×nh huèng cho s½n víi sè lîng ngêi tham gia cã thÓ g©y nhÇm lÉn.

- CÇn chó ý :+ Ph©n biÖt râ lêi tho¹i lµ cña ai, ®ang nãi víi ai, trong ®ã

cã phÇn nµo mµ ngêi nghe cÇn chuyÓn ®Õn ngêi thø ba, ngêi thø ba ®ã lµ ai.

+ Thªm vµo trong c©u nh÷ng tõ ng÷ thÝch hîp ®Ó m¹ch ý cña c©u râ :

Vò N¬ng nh©n ®ã còng ®a göi mét chiÕc hoa vµng vµ dÆn Phan nãi hé víi chµng Tr¬ng r»ng nÕu chµng cßn nhí chót t×nh xa nghÜa cò, th× xin lËp mét ®µn gi¶i oan ë bÕn s«ng, ®èt c©y ®Ìn thÇn chiÕu xuèng níc, Vò N¬ng sÏ trë vÒ.

Ho¹t ®éng V : Híng dÉn häc ë nhµ.-Häc sinh lµm l¹i bµi tËp 3.-Häc thuéc ghi nhí.- ChuÈn bÞ bµi " LuyÖn tËp tãm t¾t v¨n b¶n tù sù ".


TiÕt 20 :LuyÖn tËp tãm t¾t v¨n b¶n tù sù.

A. Môc tiªu cÇn ®¹t :- ¤n tËp, cñng cè, hÖ thèng ho¸ kiÕn thøc vÒ tãm t¾t v¨n

b¶n tù sù ®· häc ë líp 8, n©ng cao ë líp 9.


- RÌn kÜ n¨ng tãm t¾t v¨n b¶n tù sù theo çc yªu cÇu kh¸c nhau : cµng ng¾n gän h¬n, nhng vÉn ®¶m b¶o çc ý chÝnh, nh©n vËt chÝnh .

B. ChuÈn bÞ cña thÇy trß:- Häc sinh chuÈn bÞ bµi ë nhµ : «n l¹i phÇn " Tãm t¾t v¨n

b¶n tù sù " ®· häc ë líp 8.- Gi¸o viªn :B¶ng phô.

C. TiÕn tr×nh tæ chøc çc ho¹t ®éng d¹y häc.* KiÓm tra bµi cò : ? ThÕ nµo lµ tãm t¾t mét v¨n b¶n tù sù .? Çch tãm t¾t v¨n b¶n tù sù .Yªu cÇu :- Tãm t¾t v¨n b¶n tù sù lµ kÓ l¹i mét cèt truyÖn ®Ó ngêi

®äc hiÓu ®îc néi dung c¬ b¶n cña t¸c phÈm Êy.- Khi tãm t¾t cÇn chó ý :+ Ph¶i c¨n cø vµo nh÷ng yÕu tè quan träng nhÊt cña t¸c

phÈm : sù viÖc vµ nh©n vËt chÝnh ( hoÆc cèt truyÖn vµ nh©n vËt chÝnh )

+ Cã thÓ xen kÏ cã mËt ®é nh÷ng yÕu tè bæ trî : çc chi tiÕt, nh©n vËt phô miªu t¶, biÓu c¶m, ®èi tho¹i, ®éc tho¹i néi t©m.

* Bµi míi :

Ho¹t ®éng I: Híng dÉn t×m hiÓu çc t×nh huèng cÇn ph¶i tãm t¾t v¨n b¶n tù sù.Cho häc sinh çc t×nh huèng trong SGK, trao ®æi ®Ó rót ra nhËn xÐt vÒ sù cÇn thiÕt ph¶i tãm t¾t v¨n b¶n tù sù .? Qua çc t×nh huèng trªn, em thÊy viÖc tãm t¾t v¨n b¶n tù sù cã vai trß nh thÕ nµo trong cuéc sèng.? Tõ ®ã h·y nªu ra çc t×nh huèng kh¸c mµ ph¶i vËn dông kÜ n¨ng tãm t¾t v¨n b¶n tù sù.Ho¹t ®éng II: Híng dÉn thùc hµnh tãm t¾t mét v¨n b¶n tù sù. -HS quan s¸t trªn b¶ng phô? Çc sù viÖc chÝnh ®· ®îc nªu lªn cha ? Cã thiÕu sù viÖc nµo

I. Sù cÇn thiÕt cña viÖc tãm t¾t v¨n b¶n tù sù .- Trong thùc tÕ, kh«ng ph¶i lóc nµo chóng ta còng cã thêi gian vµ ®iÒu kiÖn ®Ó trùc tiÕp ®äc nguyªn v¨n t¸c phÈm v¨n häc hoÆc xem phim v× vËy tãm t¾t v¨n b¶n tù sù lµ mét nhu cÇu thiÕt yÕu do cuéc sèng ®Æt ra.- Tãm t¾t v¨n b¶n gióp ngêi ®äc vµ ngêi nghe dÔ n¾m ®îc néi dung chÝnh cña mét chuyÖn.V¨n b¶n tãm t¾t thêng ng¾n gän dÔ nhí.Häc sinh tù béc lé.II. Thùc hµnh tãm t¾t mét v¨n b¶n tù sù.* Bµi tËp 1:- SGK nªu 7 sù viÖc kh¸ ®Çy

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n quan träng kh«ng? NÕu cã th× ®ã lµ sù viÖc g×? T¹i sao ®ã l¹i lµ sù viÖc quan träng cÇn ph¶i nªu?Gi¸o viªn cho häc sinh söa l¹i sù viÖc 7 vµ bæ sung thªm sù viÖc trªn. Gi¸o viªn yªu cÇu häc sinh dùa vµo çc sù viÖc chÝnh ®Ó viÕt v¨n b¶n tãm t¾t

®ñ cña cèt truyÖn : " ChuyÖn...Nam X¬ng"- VÉn cßn thiÕu mét sù viÖc quan träng lµ :Sau khi vî trÉm m×nh tù vÉn, mét h«m Tr¬ng Sinh cïng con trai ngåi bªn ®Ìn, ®øa con chØ chiÕc bãng trªn têng vµ nãi ®ã chÝnh lµ ngêi ®µn «ng hay tíi ®ªm ®ªm. ChÝnh sù viÖc nµy lµm chµng hiÓu ra vî m×nh ®· bÞ oan.- Tõ ®ã ta thÊy sù viÖc thø 7 cha hîp lÝ -> cÇn bæ sung vµ söa ch÷a.

Bµi tËp 2 : ViÕt b¶n tãm t¾t " ChuyÖn ngêi con g¸i Nam X-¬ng " trong 20 dßng :

Xa cã chµng Tr¬ng Sinh, võa cíi vî xong ®· ph¶i ®Çu qu©n ®i lÝnh ®Ó l¹i mÑ giµ vµ ngêi vî trÎ lµ Vò ThÞ ThiÕt, cßn l¹i lµ Vò N¬ng, bông mang d¹ chöa. MÑ Tr¬ng Sinh èm chÕt,Vò N¬ng lo ma chay chu tÊt. GiÆc tan, Tr¬ng Sinh trë vÒ nhµ, nghe lêi con nhá, nghi lµ vî m×nh kh«ng chung thuû. Vò N¬ng bÞ oan, bÌn gieo m×nh xuèng s«ng Hoµng Giang tù vÉn. Sau ®ã, vµo mét ®ªm Tr¬ng Sinh cïng con trai ngåi bªn ®Ìn, ®øa con chØ chiÕc bãng trªn têng vµ nãi ®ã chÝnh lµ ngêi hay tíi ®ªm ®ªm. Lóc ®ã chµng míi hiÓu ra vî m×nh bÞ oan. Phan Lang lµ b¹n cïng lµng víi Vò N¬ng, do cu m¹ng thÇn rïa Linh Phi, vî vua Nam H¶i, nªn khi ch¹y n¹n, chÕt ®uèi ë biÓn ®· ®îc Linh Phi cøu sèng ®Ó tr¶ ¬n . Phan Lang gÆp l¹i Vò N¬ng trong ®éng cña Linh Phi . Hai ngêi nhËn ra nhau Phan Lang ®îc trë vÒ trÇn gian, Vò N¬ng göi chiÕc hoa vµng cïng lêi nh¾n cho Tr¬ng Sinh. Tr¬ng Sinh nghe Phan Lang kÓ th¬ng nhí vî v« cïng, bÌn lËp ®µn gi¶i oan trªn bÕn Hoµng Giang. Vò N¬ng trë vÒ ngåi trªn kiÖu hoa ®øng gi÷a dßng, lóc Èn, lóc hiÖn.

Bµi tËp 3 : Tãm t¾t rót ng¾n h¬n v¨n b¶n trªn :Xa cã chµng Tr¬ng Sinh, võa cíi vî xong ®· ph¶i ®i lÝnh.

GiÆc tan Tr¬ng Sinh trë vÒ, nghe lêi con nhá, nghi oan lµ vî m×nh kh«ng chung thuû. Vò

N¬ng bÞ oan, bÌn gieo m×nh xuèng s«ng Hoµng Giang tù vÉn. Mét ®ªm Tr¬ng Sinh cïng con trai ngåi bªn ®Ìn, ®øa con chØ chiÕc bãng trªn têng vµ nãi ®ã chÝnh lµ ngêi hay tíi ®ªm ®ªm. Lóc ®ã chµng míi hiÓu ra vî m×nh bÞ oan. Phan lang t×nh

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n cê gÆp l¹i Vò N¬ng díi thuû cung. Khi Phan Lang trë vÒ trÇn gian, Vò N¬ng göi chiÕc hoa vµng cïng lêi nh¾n cho Tr¬ng Sinh. Tr¬ng Sinh lËp ®µn gi¶i oan trªn bÕn Hoµng Giang . Vò N¬ng trë vÒ ngåi trªn chiÕc kiÖu hoa ®øng gi÷a dßng, lóc Èn, lóc hiÖn.

* Häc sinh rót ra ghi nhí theo SGK.Ho¹t ®éng III: Híng dÉn luyÖn tËp.

Bµi tËp 1: - Häc sinh lµm bµi tËp theo hai nhãm.- Nhãm cö mét ®¹i diÖn lªn tr×nh bµy, líp nhËn xÐt.Bµi tËp 2: - Lµm ë nhµ.

Ho¹t ®éng IV: Híng dÉn häc ë nhµ.Häc sinh lµm bµi tËp 2.So¹n bµi " ChuyÖn cò......".


TuÇn 5 - TiÕt 21 :Sù ph¸t triÓn cña tõ vùng.

A. Môc tiªu cÇn ®¹t :Gióp häc sinh n¾m ®îc :- Tõ vùng cña mét ng«n ng÷ kh«ng ngõng ph¸t triÓn.- Sù ph¸t triÓn cña tõ vùng ®îc diÔn ra tríc hÕt theo çch

ph¸t triÓn nghÜa cña tõ thµnh nhiÒu nghÜa trªn c¬ së nghÜa gèc. Hai ph¬ng thøc chñ yÕu ph¸t triÓn nghÜa lµ Èn dô vµ ho¸n dô.

- RÌn kÜ n¨ng më réng vèn tõ theo çch ph¸t triÓn tõ vùng.B. ChuÈn bÞ cña thÇy trß:* ChuÈn bÞ cña thÇy trß :B¶ng phô.* Bµi míi : Ng«n ng÷ lµ mét hiÖn tîng x· héi. Nã ngõng biÕn ®æi theo

sù vËn ®éng cña x· héi. Sù ph¸t triÓn cña TiÕng ViÖt, còng nh ng«n ng÷ nãi chung, ®îc thÓ hiÖn trªn c¶ 3 mÆt : ng÷ ©m, tõ vùng, ng÷ ph¸p. Bµi häc h«m nay chØ ®Ò cËp ®Õn sù ph¸t triÓn cña TiÕng ViÖt vÒ mÆt tõ vùng.

Ho¹t ®éng I: T×m hiÓu sù biÕn ®æi vµ sù ph¸t triÓn nghÜa cña tõ.? Cho biÕt tõ " kinh tÕ " trong bµi th¬ " Vµo.... c¶m t¸c" cña Phan Béi Ch©u cã ý nghÜa g× ?

I. Sù biÕn ®æi vµ ph¸t triÓn nghÜa cña tõ ng÷.* Ph©n tÝch vÝ dô.1, Kinh tÕ : trÞ níc cøu ®êi-> T¸c gi¶ «m Êp hoµi b·o tr«ng coi viÖc níc, cøu gióp ngêi ®êi.Kinh tÕ: ChØ toµn bé hµnh

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n ? Ngµy nay tõ nµy cã ®îc hiÓu nh vËy kh«ng?? Qua ®ã em cã nhËn xÐt g× vÒ nghÜa cña tõ ?Gi¸o viªn: Nh vËy trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn x· héi nh÷ng sù vËt, hiÖn tîng míi n¶y sinh. Do vËy ng«n ng÷ còng ph¶i cã nh÷ng tõ ng÷ míi ®Ó biÓu thÞ çc sù vËt, hiÖn tîng ®ã. Mét trong hai híng ph¸t triÓn nghÜa cña tõ ®ã lµ h×nh thµnh nghÜa míi vµ nghÜa cò mÊt ®i.Häc sinh ®äc vÝ dô ( B¶ng phô ).? X¸c ®Þnh nghÜa gèc vµ nghÜa chuyÓn cña tõ : Xu©n, Tay trong çc vÝ dô.Gi¸o viªn : Nh vËy nghÜa cña tõ biÕn ®æi vµ ph¸t triÓn theo mét híng n÷a ®ã lµ h×nh thµnh çc nghÜa míi cïng tån t¹i víi nghÜa gèc vµ cã quan hÖ víi nghÜa gèc . Tõ ®ã em rót ra kÕt luËn g× vÒ sù biÕn ®æi vµ ph¸t triÓn cña tõ ng÷.Gi¸o viªn lÊy vÝ dô minh ho¹ cho häc sinh.? Trong trêng hîp cã nghÜa chuyÓn ®ã ®îc h×nh thµnh theo ph¬ng thøc chuyÓn nghÜa nµo ?Dùa trªn quan hÖ tiÕp cËn ( gÇn nhau )? H·y ph©n biÖt Èn dô, ho¸n dô tõ vùng häc víi Èn dô, ho¸n dô tu tõ häc.Gi¸o viªn chèt vÊn ®Ò - häc sinh ®äc ghi nhí.

®éng cña con ngêi trong lao ®éng s¶n xuÊt, trao ®æi, ph©n phèi vµ sö dông cña c¶i vËt chÊt lµm ra.-> NhËn xÐt: NghÜa cña tõ kh«ng ph¶i bÊt biÕn. Nã cã thÓ thay ®æi theo thêi gian. Cã nh÷ng nghÜa cò bÞ mÊt ®i vµ nh÷ng nghÜa míi ®îc h×nh thµnh.=> H×nh thµnh nghÜa míi, nghÜa cò mÊt ®i.VÝ dô : §¨m chiªu :-> Ph¶i vµ tr¸i (nghÜa cò ).-> B¨n kho¨n suy nghÜ ( nghÜa míi )2, a, Xu©n (1) : mïa chuyÓn tiÕp tõ ®«ng sang h¹, ®îc coi lµ më ®Çu cña mét n¨m -> nghÜa gèc.Xu©n (2) : tuæi trÎ ( nghÜa chuyÓn ) b, Tay (1) : Bé phËn phÝa trªn cña c¬ thÓ, tõ vai ®Õn çc ngãn, dïng ®Ó cÇm n¾m-> nghÜa gèc .Tay (2) : Ngêi chuyªn hµnh ®éng hay giái mét m«n, mét nghÒ nµo ®ã -> chuyÓn nghÜa.* KÕt luËn : 1, NghÜa cña tõ biÕn ®æi vµ ph¸t triÓn theo hai híng :- H×nh thµnh nghÜa míi vµ nghÜa cò mÊt ®i.- H×nh thµnh nghÜa míi cïng tån t¹i víi nghÜa gèc vµ cã quan hÖ víi nghÜa gèc.2, Ph¬ng thøc chuyÓn nghÜa cña tõ : Cã hai ph¬ng thøc- Èn dô :+ H×nh thøc. Dùa vµo sù


gièng nhau+ Çch thøc. gi÷a hai sù vËt, hiÖn + Chøc n¨ng. tîng.+ KÕt qu¶.- Ho¸n dô :+LÊy bé phËn chØ toµn thÓ.+VËt chøa ®ùng chØ vËt ®îc chøa ®ùng.+ LÊy trang phôc thay cho ng-êi.=> C¶ hai ph¬ng thøc nµy ®Òu c¨n cø vµo quy luËt liªn t-ëng.3, Sù kh¸c nhau gi÷a Èn dô vµ ho¸n dô tu tõ häc víi Èn dô, ho¸n dô tõ vùng häc.- Èn dô, ho¸n dô tu tõ häc lµ nh÷ng biÖn ph¸p tu tõ, nã chØ mang nghÜa l©m thêi kh«ng t¹o ra ý nghÜa míi cho tõ. §©y lµ çch diÔn ®¹t b»ng h×nh ¶nh, h×nh tîng, mang tÝnh biÓu c¶m cho c©u nãi.- Èn dô, ho¸n dô tõ vùng häc t¹o nghÜa míi thùc sù cña tõ, çc nghÜa nµy ®îc ghi trong tõ ®iÓn.* Ghi nhí : SGK.

Ho¹t ®éng II: Híng dÉn luyÖn tËp .Bµi tËp 1 : X¸c ®Þnh nghÜa cña tõ " Ch©n "a, Tõ " Ch©n" : ®îc dïng víi nghÜa gèc .b, Tõ " Ch©n" : ®îc dïng víi nghÜa chuyÓn theo ph¬ng thøc

ho¸n dô. c, Tõ " Ch©n" : ®îc dïng víi nghÜa chuyÓn theo ph¬ng thøc

Èn dô.d, Tõ " Ch©n" : ®îc dïng víi nghÜa chuyÓn theo ph¬ng thøc

Èn dô.Bµi tËp 2 :Trong nh÷ng çch dïng trµ a-ti-s«, trµ hµ thñ «, trµ s©m,... tõ

"trµ" ®îc dïng víi nghÜa chuyÓn, chø kh«ng ph¶i lµ nghÜa gèc nh ®îc giíi thiÖu ë trªn. Trµ ë nh÷ng çch dïng trªn cã nghÜa lµ

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n s¶n phÈm tõ thùc vËt, ®îc chÕ biÕn thµnh d¹ng kh«, dïng ®Ó pha níc uèng -> Ph¬ng thøc Èn dô.

Bµi tËp 3 : Çch dïng : §ång hå ®iÖn tö, ®ång hå níc....tõ ®ång hå ®îc hiÓu víi nghÜa chuyÓn theo ph¬ng thøc Èn dô, chØ khÝ cô dïng ®Ó ®o cã bÒ ngoµi gièng ®ång hå -> ®îc chuyÓn nghÜa theo ph¬ng thøc Èn dô.

Ho¹t ®éng III: Híng dÉn häc ë nhµ.-Häc sinh lµm bµi tËp 4,5.- Häc thuécghi nhí.- So¹n bµi tiÕp theo.


TiÕt 22 :ChuyÖn cò trong phñ chóa TrÞnh

A. Môc tiªu cÇn ®¹t :Gióp häc sinh :- ThÊy ®îc cuéc sèng xa hoa cña vua chóa, sù nhòng nhiÔu

cña quan l¹i thêi Lª- TrÞnh vµ th¸i ®é phª ph¸n cña t¸c gi¶.- Bíc ®Çu nhËn biÕt ®îc ®Æc trng c¬ b¶n cña thÓ lo¹i tuú

bót ®êi xa xa vµ ®¸nh gi¸ ®îc nghÖ thuËt cña nh÷ng dßng ghi chÐp ®Çy tÝnh hiÖn thùc nµy.

B. ChuÈn bÞ cña thÇy trß:Gi¸o viªn ®äc t¸c phÈm " Vò trang tuú bót " vµ " Hoµng Lª

nhÊt thèng chÝ ".C. TiÕn tr×nh tæ chøc çc ho¹t ®éng d¹y häc.* KiÓm tra bµi cò : 1. KÓ tãm t¾t " ChuyÖn ngêi con g¸i Nam X¬ng ".2. H·y nªu chñ ®Ò vµ ph©n tÝch ý nghÜa cña kÕt truyÖn "

Ngêi con g¸i Nam X¬ng ".*Giíi thiÖu bµi: Gi¸o viªn dùa vµo chó thÝch * ®Ó gi¶i thÝch bµi.

Ho¹t ®éng I: Híng dÉn t×m hiÓu chung.? Em h·y giíi thiÖu mét vµi nÐt tiªu biÓu vÒ t¸c gi¶ vµ t¸c phÈm " Vò trung tuú bót ".? Em biÕt g× vÒ " ChuyÖn cò trong Phñ Chóa TrÞnh ".( Häc sinh ph¸t biÓu gi¸o viªn giíi thiÖu thªm ).Gi¸o viªn híng dÉn ®äc, 2 häc

I. T×m hiÓu chung :1. T¸c gi¶:- Ph¹m §×nh Hæ ( 1768 - 1839 ) - quª ë tØnh H¶i D¬ng, lµ mét nho sÜ sèng vµo thêi triÒu ®¹i phong kiÕn khñng ho¶ng nªn cã t tëng Èn c.- " Vò trung tuú bót " lµ mét t¸c phÈm næi tiÕng cña «ng, lµ kÝ th¸c t©m sù bÊt ®¾c chÝ cña

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n sinh ®äc.Gi¸o viªn kiÓm tra viÖc n¾m b¾t tõ khã cña häc sinh.? X¸c ®Þnh thÓ lo¹i cña v¨n b¶n ?? Em biÕt g× vÒ thÓ tuú bót?Gi¸o viªn nh¾c l¹i kh¸i niÖm thÓ tuú bót.? V¨n b¶n cã thÓ ®îc chia thµnh mÊy phÇn? Néi dung tõng phÇn.

Ho¹t ®éng II: Híng dÉn ph©n tÝch .Häc sinh ®äc l¹i ®o¹n mét.Gi¸o viªn s¬ qua vÒ nh©n vËt lÞch sö TrÞnh S©m.? ë v¨n b¶n nµy thãi ¨n ch¬i xa xØ cña chóa TrÞnh dÉ ®îc t¸c gi¶ miªu t¶ nh thÕ nµo ?( Th¸ng 3-4 lÇn binh lÝnh dµn hÇu vßng quanh 4 mÆt hå, néi th©ng ¨n mÆc gi¶ ®µn bµ lµm b¸n hµng quanh hå,dµn nh¹c kh¾p n¬i...)? Em cã nhËn xÐt g× vÒ nghÖ thuËt miªu t¶ cña t¸c gi¶ ë ®o¹n nµy.? ViÖc miªu t¶ nh vËy cã t¸c

mét nho sÜ kh«ng gÆp thêi, t¸c phÈm ®· ghi l¹i mét çch sinh ®éng, hÊp dÉn hiÖn thùc ®en tèi cña lÞch sö níc ta thêi ®ã.- Vò trung tuú bót ( ghi chÐp tuú bót viÕt trong ma ) ®îc viÕt vµo ®Çu thêi NguyÔn, gåm 88 mÈu chuyÖn nhá.2. ChuyÖn cò trong Phñ Chóa TrÞnh.- Lµ 1/ 88 truyÖn ghi chÐp vÒ cuéc sèng vµ sinh ho¹t ë phñ chóa thêi ThÞnh V¬ng TrÞnh S©m ( 1742 - 1782 ), mét vÞ chua næi tiÕng th«ng minh, quyÕt ®o¸n vµ kiªu c¨ng xa xØ, cµng vÒ cuèi ®êi cµng bá bª triÒu, ®¾m ch×m trong xa hoa, hëng l¹c cïng §Æng ThÞ HuÖ.3. §äc.4. Gi¶i thÝch tõ khã :- Ho¹n quan : Th¸i gi¸m- Cung gi¸m : N¬i ë lµm viÖc cña çc ho¹n quan.5. ThÓ lo¹i v¨n b¶n : Tuú bót.6. Bè côc : 2 phÇn.- Tõ ®Çu....triÖu bÊt tõng : Cuéc sèng xa hoa hëng l¹c cña ThÞnh V¬ng TrÞnh S©m.- Cßn l¹i : Nh÷ng ho¹t ®éng cña bän quan l¹i th¸i gi¸m.II. Ph©n tÝch :1. Cuéc sèng xa hoa hëng l¹c ThÞnh V¬ng TrÞnh S©m vµ quan l¹i hÇu cËn.- Cho x©y dùng nhiÒu cung ®iÖn, ®×nh ®µi liªn miªn, ®i ch¬i liªn miªn -> hao tµi tèn cña, huy ®éng nhiÒu søc d©n.- Nh÷ng cuéc d¹o ch¬i ë T©y Hå diÔn ra thêng xuyªn, huy ®én rÊt nhiÒu ngêi hÇu h¹, bµy

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n dông g× ?Gi¸o viªn b×nh.Häc sinh ®äc ®o¹n " Mçi khi .....biÕt ®ã lµ triÖu bÊt tõng."? T¹i sao kÕt thóc ®o¹n v¨n miªu t¶ nµy t¸c gi¶ l¹i nãi " KÎ tri thøc ...bÊt tõng. "? Em c¶m nhËn ®îc g× vÒ t×nh c¶m cña cña t¸c gi¶ ë ®o¹n v¨n nµy.Gi¸o viªn chuyÓn ý : S¸ch xa cã c©u " Thîng bÊt chÝnh h¹ t¾c lo¹n" - cÊp trªn kh«ng ch©n chÝnh, nghiªm tóc th× cÊp díi tÊt sÏ lo¹n, chóa ë trªn cao m¶i mª ¨n ch¬i sa ®o¹, tÊt yÕu quan cÊp díi û thÕ lµm cµn. ë ®o¹n v¨n thø 2 t¸c gi¶ ®· cho ta thÊy râ ®iÒu g× ?? Bän ho¹n quan ®· nhòng nhiÔu d©n b»ng nh÷ng thñ ®o¹n nµo?? HËu qu¶ cña nh÷ng thñ ®o¹n nµy lµ g×?Gi¸o viªn b×nh.? §o¹n v¨n cuèi " Nhµ ta ë....vÝ cì Êy " cã ý nghÜa g× ?? Em cã nhËn xÐt g× vÒ nghÖ thuËt thÓ hiÖn cña t¸c gi¶ ë ®o¹n nµy.Gi¸o viªn b×nh.Ho¹t ®éng III: Híng dÉn tæng kÕt luyÖn tËp.? Qua v¨n b¶n nµy, em cã thÓ kh¸i qu¸t mét trong nh÷ng nguyªn nh©n khiÕn chÝnh quyÒn Lª - TrÞnh sôp ®æ kh«ng thÓ cøu v·n lµ g×?? §Æc s¾c nghÖ thuËt cña bµi v¨n lµ ë nh÷ng ®iÓm nµo ?Häc sinh ph¸t biÓu - líp nhËn xÐt, Gi¸o viªn rót ra ghi nhí.

®Æt nh÷ng trß gi¶i trÝ lè l¨ng vµ tèn kÐm.- ViÖc t×m thu vËt " phông thñ "- thùc chÊt lµ cíp ®o¹t cña quý trong thiªn h¹ ( Chim quý, thó l¹, c©y cæ thô, nh÷ng hßn ®¸ h×nh d¸ng k× l¹, chËu hoa c©y c¶nh ) vÒ t« ®iÓm cho n¬i ë cña chóa. T¸c gi¶ miªu t¶ kÜ viÖc c«ng phu ®a mét c©y ®a cæ thô....ph¶i mét c¬ binh hµng tr¨m ngêi míi tin næi.-> T¸c gi¶ miªu t¶ çc sù viÖc mét çch cô thÓ, ch©n thùc, kh¸ch quan, kh«ng lêi b×nh, cã lêi kÓ cã miªu t¶ tØ mØ vµi sù kiÖn ®Ó kh¾c ho¹ Ên tîng.=> Lµm næi bËt bøc tranh phån hoa mµ gi¶ dèi, tëng chØ ghi chÐp, kh«ng mét lêi b×nh mµ sù viÖc nã cø tù ph¬i bµy nh÷ng nÐt rëm hîm, nùc cêi ®¸ng chª tr¸ch.- C¶nh ®ªm n¬i vên chóa lµ c¶nh ®îc miªu t¶ thùc : ch©n cÇm dÞ thó, cæ méc qu¸i th¹ch l¹i ®îc bµy vÏ nh " bÕn bÓ ®Çu non nhng ©m thanh l¹i gîi c¶m gi¸c ghª rîn tríc mét çi g× ®ang tan t¸c, ®au th¬ng chø kh«ng ph¶i tríc c¶nh ®Ñp b×nh yªn, phån thùc, no Êm, ®ã lµ " triÖu bÊt tõng" : ®iÒm gë -> c¶m nghÜ t¸c gi¶ ®îc béc lé trùc tiÕp ( kÎ trÝ thøc gi¶ nh©n..)- T¸c gi¶ nh c¶m nhËn ®îc, dù b¸o tríc sù suy vong tÊt yÕu cña mét triÒu ®¹i chØ biÕt ch¨m lo ®Õn chuyÖn ¨n ch¬i hëng l¹c trªn må h«i, níc m¾t vµ c¶ x¬ng m¸u cña d©n lµnh -> §iÒu ®ã ®· x¶y ra kh«ng l©u

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n Häc sinh ®äc to ghi nhí SGK.Häc sinh th¶o luËn nhãm c©u hái sè3 SGK.Häc sinh tr×nh bµy, Gi¸o viªn treo b¶ng phô :

sau khi ThÞnh V¬ng mÊt.2. Thñ ®o¹n nhòng nhiÔu d©n cña bän ho¹n quan cung gi¸m :* Thñ ®o¹n :- Ban ngµy ®i dß la xem nhµ ai cã chËu hoa c©y c¶nh, chim hãt khiÕu hay biªn hai ch÷ " phông thñ" vµo nh÷ng vËt Êy.- §ªm ®Õn : Cho quan lÝnh lÊy råi vu cho chñ nhµ giÊu vËt cung phông ®Ó do¹ lÊy tiÒn.- VËt to qu¸ : b¾t ph¸ têng ®Ó ®em ra...-> §©y lµ hµnh ®éng võa ¨n c-íp võa la lµng -> thËt v« lý, bÊt c«ng.* HËu qu¶ : NhiÒu nhµ giµu bÞ vu oan, ph¶i bá tiÒn ra kªu oan hoÆc ph¶i tù tay huû bá cña quý cña m×nh.- ChÝnh mÑ t¸c gi¶ còng ph¶i chÆt bá mét c©y lª vµ hai c©y lùu quý rÊt ®Ñp trong vên nhµ m×nh ®Ó tr¸nh tai ho¹.*NghÖ thuËt : T¸c gi¶ nªu dÉn chøng ë ngoµi råi kÕt thóc b»ng mét dÉn chøng t¹i nhµ m×nh. ¸ng v¨n mang tÝnh ch©n thùc, sinh ®éng, ngêi ®äc thÊy râ dÊu hiÖu " triÖu bÊt tõng " h¬n, tÝnh chÊt phª ph¸n m¹nh mÏ h¬n :-> Cuéc sèng xa hoa v« ®é, sù lòng ®o¹n cña chóa TrÞnh cïng quan l¹i chÝnh lµ nguyªn nh©n dÉn tíi cuéc sèng khæ cùc cña nh©n d©n ta-> ( gi¸ trÞ tè ço hiÖn thùc )III. Tæng kÕt - luyÖn tËp.1. Ghi nhí : SGK2. Sù kh¸c nhau gi÷a tuú bót vµ truyÖn.


Tuú Bót.- Cèt truyÖn ®¬n gi¶n, mê nh¹t hoÆc kh«ng cã cèt truyÖn.- KÕt cÊu tù do, láng lÎo, cã khi t¶n m¹n, tuú theo c¶m xóc ngêi viÕt.- Giµu tÝnh c¶m xóc, chñ quan ( chÊt tr÷ t×nh) - Chi tiÕt, sù viÖc ch©n thùc cã khi tõ nh÷ng ®iÒu m¾t thÊy tai nghe trong thùc tiÔn cuéc sèng.Ho¹t ®éng IV: Híng dÉn häc ë nhµ.

TruyÖn- Thuéc lo¹i tù sù, v¨n xu«i, cã chi tiÕt, sù viÖc, c¶m xóc nh©n vËt.- Cèt truyÖn nhÊt thiÕt ph¶i cã, cã khi l¾t lÐo, phøc t¹p.- KÕt cÊu chÆt chÏ, s¾p ®Æt ®Çy dông ý nghÖ thuËt cña ngêi viÕt.- TÝnh c¶m xóc chñ quan ®îc thÓ hiÖn kÝn ®¸o qua nh©n vËt, sù viÖc.- Chi tiÕt sù viÖc phÇn nhiÒu ®îc h cÊu, s¸ng t¹o.- Hoµn thµnh phÇn luyÖn tËp so¹n bµi tiÕp theo.


TiÕt 23 - 24 : Hoµng Lª nhÊt thèng chÝ ( håi 14 )

A. Môc tiªu cÇn ®¹t :Gióp häc sinh :- C¶m nhËn ®îc vÎ ®Ñp hµo hïng cña ngêi anh hïng d©n téc

NguyÔn HuÖ trong ®¹i ph¸ qu©n Thanh, sù th¶m b¹i cña bän x©m lîc vµ sè phËn cña lò vua quan ph¶n d©n h¹i níc.

- HiÓu s¬ bé vÒ thÓ lo¹i vµ gi¸ trÞ nghÖ thuËt cña lèi v¨n trÇn thuËt kÕt hîp víi miªu t¶ ch©n thùc, sinh ®éng.

B. ChuÈn bÞ cña thÇy trß:- Gi¸o viªn nghiªn cøu kÜ SGK vµ so¹n bµi.C. TiÕn tr×nh tæ chøc çc ho¹t ®éng d¹y häc.* KiÓm tra bµi cò : - Cuéc sèng xa hoa, hëng l¹c cña TrÞnh S©m vµ quan l¹i hÇu

cËn ®îc t¸c gi¶ miªu t¶ nh thÕ nµo trong " Vò trung tuú bót''"ChuyÖn cò.............TrÞnh'' ®Ò cËp ®Õn vÊn ®Ò g×?* Giíi thiÖu bµi.Gi¸o viªn tãm t¾t: diÔn biÕn ë 2 håi 12, 13, dÉn vµo

håi 14.

Ho¹t ®éng I : Híng dÉn t×m hiÓu chung.

I. T×m hiÓu chung.1. T¸c gi¶:

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n ? Tr×nh bµy hiÓu biÕt cña em vÒ nhãm Ng« Gia V¨n Ph¸i ?Häc sinh tr¶ lêi - Gi¸o viªn giíi thiÖu thªm.Häc sinh tr¶ lêi - Gi¸o viªn giíi thiÖu thªm.? Giíi thiÖu vµi nÐt c¬ b¶n vÒ t¸c phÈm ''Hoµng Lª nhÊt thèng chÝ"Gi¸o viªn giíi thiÖu thªm vÒ t¸c phÈm.

? H·y giíi thiÖu vÞ trÝ ®o¹n trÝch.

Gi¸o viªn cho häc sinh ®äc, ®o¹n trÝch ( ®o¹n tiªu biÓu )Gi¸o viªn kiÓm tra viÖc n¾m tõ khã cña häc sinh.? §o¹n trÝch cã thÓ chia thµnh mÊy phÇn, tãm t¾t tõng ®o¹n.

? Tõ ®ã em h·y nªu ®¹i ý cña ®o¹n trÝch

Ho¹t ®éng 2: Híng dÉn ph©n tÝch.

? Qua ®o¹n trÝch nµy em c¶m nhËn h×nh ¶nh ngêi anh hïng d©n téc Quang Trung - NguyÔn HuÖ nh thÕ nµo?

* Ng« Gia V¨n Ph¸i: 1 nhãm t¸c gi¶ thuéc dßng hä Ng« Th×, trong ®ã cã 2 t¸c gi¶ chÝnh lµ Ng« Th× ChÝ (1758-1788), lµm quen thêi Lª Chiªu Thèng vµ Ng« Th× Du (1772-1840) lµm quan díi triÒu NguyÔn.* Hoµng Lª nhÊt thèng chÝ lµ tiÓu thuyÕt lÞch sö - mét t¸c phÈm v¨n xu«i ch÷ H¸n- Ghi chÐp vÒ sù thèng nhÊt v¬ng triÒu nhµ Lª. Gåm 17 håi.* §o¹n trÝch: håi 14(trÝch), viÕt vÒ sù kiÖn vua Quang Trung ®¹i ph¸ qu©n Thanh.2. §äc- gi¶i nghÜa tõ khã.- §o¹n1: Tõ ®Çu........n¨m MËu Th©n 1788: §îc tin b¸o qu©n Thanh ®· chiÕm Th¨ng Long , B¾c B×nh V¬ng NguyÔn HuÖ lªn ng«i hoµng ®Õ vµ th©n chinh cÇm qu©n dÑp giÆc.- §o¹n 2: TiÕp.......kÐo vµo thµnhCuéc hµnh qu©n thÇn tèc vµ chiÕn th¾ng lÉy lõng cña vua Quang Trung.- §o¹n 3: Cßn l¹i : Sù ®¹i b¹i cña qu©n Thanh vµ sù th¶m h¹i cña vua t«i Lª Chiªu Thèng.4. §¹i ý :§o¹n trÝch miªu t¶ chiÕn th¾ng lÉy l÷ng cña vua Quang Trung, Sù th¶m b¹i cña qu©n tíng nhµ Thanh vµ sè phËn cña vua quan ph¶n níc, h¹i d©n.II. Ph©n tÝch:1. H×nh ¶nh ngêi anh hïng d©n téc Quang Trung - NguyÔn HuÖ* Con ngêi hµnh ®éng m¹nh mÏ, quyÕt ®o¸n, x«ng x¸o, nhanh gän, qu¶ quyÕt:

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n Häc sinh tù do ph¸t biÓu.Gi¸o viªn hÖ thèng l¹i.

? Em ®¸nh gi¸ nh thÕ nµo vÒ viÖc NguyÔn HuÖ ra lêi phñ dô qu©n lÝnh ë NghÖ An?

? Em h·y t×m chi tiÕt, dÉn chøng thÓ hiÖn ë ®o¹n trÝch ®Ó chøng tá «ng cã tµi dông binh nh thÇn.

+ Nghe tin giÆc chiÕm Th¨ng Long- «ng kh«ng hÒ nao nóng, ''§Þnh th©n chinh cÇm qu©n ®i ngay''.+ Trong 1 th¸ng, «ng ®· lµm ®îc nhiÒu viÖc lín: tÕ ço Trêi ®Êt, lªn ng«i hoµng ®Õ......tuyÓn mé qu©n lÝnh duyÖt binh ë NghÖ An, ®Þnh kÕ ho¹ch hµnh qu©n, ®¸nh giÆc, ®èi phã víi nhµ Thanh sau chiÕn th¾ng.* TrÝ tuÖ s¸ng suèt, nh¹y bÐn: ThÓ hiÖn:+ Ph©n tÝch t×nh h×nh, t¬ng quan gi÷a gi÷a ta vµ ®Þch mét çch chÝnh x¸c. Dô lÝnh ë NghÖ An; kh¼ng ®Þnh chñ quyÒn d©n téc, lªn ¸n ho¹t ®éng x©m l¨ng phi nghÜa cña giÆc.......gîi truyÒn thèng chèng ngo¹i x©m cña d©n téc......-> Lêi du nh bµi hÞch ng¾n gän vµ s©u xa, cã t¸c ®éng kÝch thÝch lßng yªu níc, truyÒn thèng quËt cêng cña d©n téc + XÐt ®o¸n dïng ngêi (phª b×nh vµ khen ngîi tíng Së, L©n)+ Khiªm tèn biÕt t×m ngêi tµi giái ®Ó bµn mu lîc......+ Dù ®o¸n chÝnh x¸c, ý chÝ quyÕt th¾ng vµ tÇm nh×n xa tr«ng réng: §Þnh ho¹ch kÕ ho¹ch ngo¹i giao sau chiÕn tranh ®Ó b¶o vÖ hoµ b×nh l©u dµi* Tµi dông binh nh thÇn: Cuéc hµnh qu©n thÇn tèc, thÕ giíi ph¶i kh©m phôc.+ 24 th¸ng ch¹p: T¹i PXu©n (HuÕ) nhËn tin b¸o, häp bµn

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n H·y ®äc ®o¹n v¨n thÓ hiÖn ý chÝ quyÕt th¾ng, tinh thÇn dòng c¶m trong chiÕn trËn cña NguyÔn HuÖ.

? Ph©n tÝch vua Quang Trung trong trËn ®¸nh Ngäc Håi ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ nghÖ thuËt x©y dùng truyÖn ë ®o¹n nµy?Qua ®ã em c¶m nhËn ®îc g× vÒ h×nh ¶nh ngêi anh hïng d©n téc trong lÞch sö chèng giÆc ngo¹i x©m ®îc thÓ hiÖn ë tiÓu thuyÕt lÞch sö?

? Theo em nguån c¶m høng nµo ®· chi phèi ngßi bót t¸c gi¶ khi t¹o dùng h×nh ¶nh ngêi anh hïng d©n téc nµy? ( Gi¸o viªn nªn nãi thªm)

Gi¸o viªn giíi thiÖu vÒ nh©n

viÖc qu©n.+ 25: LËp ®µn tÕ trêi ®Êt, lªn ng«i hoµng ®Õ, h¹ lÖnh xuÊt qu©n.+ 29: §Õn NghÖ An, gÆp NguyÔn ThiÕp, tuyÓn qu©n, duyÖt binh, ra lêi dô+ 30: Ngµy ®i 150 km hµnh qu©n ra Tam §iÖp gÆp tíng Së, L©n, ¨n tÕt tríc. §ªm tiÕn qu©n ra Th¨ng long.+ Võa hµng qu©n, võa ®¸nh giÆc, n÷a ®ªm ngµy 3 TÕt ®¸nh qu©n H¹ Håi

+ Ngµy 5 TÕt Th¨ng Long, vît kÕ ho¹ch 2 ngµy.* ýchÝ quyÕt th¾ng, tinh thÇn dòng c¶m trong chiÕn trËn: §o¹n v¨n kh¾c ho¹ thµnh c«ng h×nh ¶nh ngêi anh hïng Quang Trung - NguyÔn HuÖ lÉm liÖt trong chiÕn trËn:+ Võa lµ tæng chØ huy c¶ chiÕn dÞch võa trùc tiÕp cÇm qu©n trong tõng trËn ®¸nh + Díi sù chØ huy cña Quang Trung, qu©n lÝnh hµng qu©n trªn 1 chÆng ®êng dµi tõ Nam ra B¾c mµ chiÕn ®Êu v« cïng dòng c¶m, m·nh liÖt, b»ng khÝ thÕ chiÕn th¾ng.+ H×nh ¶nh Quang Trung trong trËn ®¸nh Ngäc Håi thËt m·nh liÖt* NghÖ thuËt: §o¹n v¨n ghi l¹i nh÷ng sù kiÖn, lÞch sö diÔn ra gÊp g¸p, khÈn tr¬ng miªu t¶ cô thÓ tõng hµnh ®éng, lêi nãi cña nh©n vËt chÝnh, tõng trËn ®¸nh.-> H×nh ¶nh ngêi anh hïng ®îc kh¾c häa râ nÐt v¬Ý tÝnh çch

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n vËt T«n SÜ NghÞ

? Sù th¶m h¹i cña qu©n tíng nhµ Thanh ®îc th¸c gi¶ miªu t¶ nh thÕ nµo?

? Sè phËn cña bän vua t«i Lª Chiªu Thèng ®îc miªu t¶ nh thÕ nµo?

Gi¸o viªn kÓ cho häc sinh biÕt thªm vÒ sè phËn cña Lª Chiªu Thèng sau khi sang tµu.? NhËn xÐt vÒ lèi v¨n trÇn thuËn ë ®o¹n 2 .

Gi¸o viªn: Cho häc sinh th¶o luËn nhãm c©u hái 4 1- Cho häc sinh ®äc 2 ®o¹n v¨n ®Ó tõ ®ã rót ra nhËn xÐt.

Ho¹t ®éng III : Híng dÉn tæng kÕt - LuyÖn tËp Qua ®o¹n trÝch, håi 14 t¸c

qu¶ c¶m, m¹nh mÏ, trÝ tuÖ, s¸ng suèt, nh¹y bÐn, tµi dông binh nh thÇn, lµ ngêi tæ chøc vµ lµ linh hån cña chiÕn c«ng vÜ ®¹i -> ®©y lµ ®Æc ®iÓm cña tiÕn tr×nh lÞch sö.-> Çc t¸c gi¶ viÕt tiÓu thuyÕt lÞch sö lµ lu«n ®Ò cao quan ®iÓm ph¶n ¸nh hiÖn thùc: T«n träng sù thùc lÝ tëng, ý thøc d©n téc. MÆc dï çc t¸c gi¶ Ng« Gia V¨n Ph¸i lµ nh÷ng cùu thÇn, chÞu ¬n s©u nghÜa nÆng cña nhµ Lª, nhng hä kh«ng thÓ bá qua sù thËt. Vua Lª hÌn yÕu ®· câng r¾n c¾n gµ nhµ vµ chiÕn c«ng lÉy lõng cña vua Quang Trung lµ niÒm tù hµo lín lao cña c¶ d©n téc. 2. Sù th¶m b¹i cña qu©n x©m lîc nhµ Thanh vµ bän b¸n níc cña qu©n x©m lîc Thanh.a) Sù th¶m h¹i cña qu©n x©m lîc Thanh.- T«n SÜ NghÞ kÐo qu©n sang An Nam lµ nh»m lîi Ých riªng + Lµ 1 tªn tíng bÊt tµi, quÇn qu©n mµ kh«ng biÕt thùc h ra sao.+ Sù kiªu c¨ng tù m·n, chñ quan khinh ®Þch + cho qu©n lÝnh mÆc søc vui ch¬i.- Khi T©y S¬n ®¸nh ®Õn n¬i:+ Tíng th× sî h·i lo chuån tríc+ Qu©n: ai nÊy rông rêi, xin hµnh bá ch¹y.+ Qu©n sÜ ho¶ng hån, tan t¸c, x« ®¶y nhau r¬i xuèng s«ng mµ chÕt.-> S«ng NhÞ Hµ t¾c nghÏn kh«ng ch¶y ®îc.b) Sè phËn th¶m h¹i cña bän vua t«i ph¶n níc, h¹i d©n.

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n phÈm''Hoµng Lª NhÊt Thèng ChÝ'' em c¶m nhËn ®îc nh÷ng g×? Häc sinh rót ra ghi nhíHäc sinh ®äc to ghi nhí.? H·y ph¸t biÓu chñ ®Ò cña v¨n b¶n?

Ho¹t ®éng IV: Híng dÉn häc ë nhµ.Lµm phÇn luyÖn tËp.So¹n bµi tiÕp theo.

- ChÞu chung sè phËn bi th¶m cu¶ kÎ vong quèc:+ Lª Chiªu Thèng + Th¸i hËu ch¹y b¸n sèng b¸n chÕt, lu«n mÊy ngµy kh«ng ¨n.+ May gÆp ngêi thæ hµo cøu gióp chØ ®êng cho ch¹y trèn- gÆp ®îc T«n SÜ NghÞ ''nh×n nhau than thë, o¸n giËn ch¶y n-íc m¾t''. -> NghÖ thuËt: kÓ chuyÖn xen miªu t¶ mét çch sinh ®éng cô thÓ, g©y Ên tîng m¹nh.

* NghÖ thuËt miªu t¶: - Cuéc th¸o ch¹y cña nhµ Thanh ; hèi h¶, khÈn tr¬ng......-> miªu t¶ thùc, kh¸ch quan hµm chøa hµm chøa vÎ h¶ hª, sung síng cña ngêi th¾ng trËn tríc kÎ x©m lîc.

1) Ghi nhí: SGK

2) Chñ ®Ò:- Ph¶n ¸nh chiÕn dÞch hµnh qu©n thÇn tèc, gi¶i phãng Th¨ng Long, sù b¹c nhîc cña vua t«i nhµ Lª.- Ca ngîi ngêi anh hïng d©n téc tµi ba NguyÔn HuÖ, kh¼ng ®Þnh quyÕt t©m cña d©n téc ta chèng x©m lîc b¶o vÖ nÒn ®éc lËp v÷ng bÒn.



TiÕt 25: Sù ph¸t triÓn cña tõ vùng (tiÕp)

A. Môc tiªu cÇn ®¹t :Gióp häc sinh n¾m ®îc hiÖn tîng ph¸t triÓn cña tõ vùng cña

mét ng«n ng÷ b»ng çch t¨ng sè lîng tõ ng÷ :- T¹o thªm t÷ ng÷ míi.- Mîn tõ ng÷ cña tiÕng níc ngoµi.B. ChuÈn bÞ cña thÇy trß: - Tõ ®iÓn TiÕng ViÖt.C. TiÕn tr×nh tæ chøc çc ho¹t ®éng d¹y häc. * KiÓm tra bµi cò:? NghÜa cña tõ biÕn ®æi vµ ph¸t triÓn nh thÕ nµo? Trong tr-

êng hîp cã nghÜa chuyÓn ®îc h×nh thµnh theo ph¬ng thøc chuyÓn nghÜa nµo?

? Lµm bµi tËp 5.* Bµi míi.

Ho¹t ®éng I : Häc sinh th¶o luËn c©u hái 1.Tra tõ ®iÓn cho nh÷ng tõ míi cÊu t¹o.

- Gi¸o viªn híng dÉn cho häc sinh tra tõ KHBH ®Çy ®ñ s¹ch ®Ñp cã chÊt lîng

? Trong TiÕng ViÖt cã nh÷ng tõ ®îc cÊu t¹o theo m« h×nh X+ tÆc.H·y t×m nh÷ng tõ ng÷ mèi x·

I. T¹o tù míi:* VÝ dô:- §iÖn tho¹i di ®éng: ®iÖn tho¹i v« tuyÕn nhá mang theo ngêi, ®îc sö dông trong vïng phñ sãng cña c¬ së cho thuª bao.- Kinh tÕ tri thøc: nÒn kinh tÕ chñ yÕu dùa vµo viÖc s¶n xuÊt, lu th«ng, ph©n phèi çc s¶n phÈm cã hµm lîng tri thøc cao.- §Æc khu kinh tÕ: khu vùc dµnh riªng cho ®Ó thu hót vèn vµ c«ng nghÖ níc ngoµi víi nh÷ng chÝnh s¸ch u ®·i.- Së h÷u trÝ tuÖ: quyÒn së h÷u ®èi víi s¶n phÈm do ho¹t ®éng trÝ tuÖ mang l¹i, ®îc ph¸p luËt b¶o hé quyÒn t¸cgi¶.......- X + tÆc = l©m + tÆc = tin tÆc...................

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n héi cÊu t¹o theo m« h×nh ®ã.? Tõ ®ã em rót ra nhËn xÐt g× vÒ sù ph¸t triÓn nghÜa cña tõ vùng? Cã mÊy çch t¹o tõ míi.

Häc sinh lµm bµi tËp 1.Häc sinh lµm theo nhãm 3.

Ho¹t ®éng II:

Häc sinh ®äc vÝ dô 1a, b? T×m tõ H¸n ViÖt

? Häc sinh lµm bµi tËp 2 môc II.

? Nh÷ng tõ nµy cã nguån gèc tõ ®©u?? VËy qua ph©n tÝch vÝ dô em cã thÓ rót ra nhËn xÐt g×?Häc sinh ®äc to ghi nhí

Ho¹t ®éng III : Híng dÉn luyÖn tËpGi¸o viªn cho häc sinh lµm theo nhãm (thi tiÕp søc).

* Ghi nhí: - T¹o tõ míi lµ mét çch ®Ó ph¸t triÓn tõ vùng TiÕng ViÖt.- Cã 2 çch t¹o tõ míi:+ Ph¬ng thøc l¸y:VÝ dô: ®iÖu ®µ, ®iÖu ®µng, lØnh kØnh, lÞch kÞch..................................................+ Ph¬ng thøc ghÐp: çc tõ ng÷ míi chñ yÕu ®îc t¹o ra b»ng çch ghÐp çc tiÕng l¹i víi nhau.VÝ dô: xe m¸y, xe t¨ng,.., c«ng n«ng......Bµi tËp 1: X + trêng: chiÕn trêng, c«ng tr-êng...X + ho¸: « xi ho¸, l·o ho¸......................X + ®iÖn tö: th ®iÖn tö, th¬ng m¹i ®iÖn tö.........II. Mîn tõ ng÷ cña tiÕng níc ngoµi:* VÝ dô: 1) T×m tõ H¸n ViÖt:1a: Thanh minh, tiÕt, lÔ, t¶o mé, héi, ®¹p thanh, yÕn thanh, bé hµnh, xu©n, tµi tö, giai nh©n.1b: B¹c mÖnh, duyªn phËn, thÇn linh, chøng gi¸m, thiÕp, ®oan trang, tiÕt trinh, b¹ch, ngäc.2) Tõ ng÷ míi: a, BÖnh AIDSb, Ma-kÐt-ting.-> Cã nguån gèc tõ tiÕng Anh.* Ghi nhí:Trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn, TiÕng ViÖt ®· mîn rÊt nhiÒu tõ ng÷ níc ngoµi ®Ó lµm phong phó cho vèn TiÕng ViÖt. Chñ yÕu lµ mîn tiÕng H¸n.


Híng dÉn häc ë nhµ.-Lµm bµi tËp 4.- So¹n bµi tuÇn 6.

III. LuyÖn tËpBµi tËp 2:

Bµi 3.Tõ mîn tiÕng H¸n: m·ng xµ, biªn phßng, tham «, « thuÕ, phª ph¸n, ca sÜ, n« lÖ.- Tõ mîn ng«n ng÷ Ch©u ¢u : Xµ phßng, «t«, ra- ®i -«, «xi, cµ phª, ca n«.


TuÇn 6 - TiÕt 26 : TruyÖn KiÒu cña NguyÔn Du.

A. Môc tiªu cÇn ®¹t :Gióp häc sinh :- N¾m ®îc nh÷ng nÐt chñ yÕu vÒ cuéc ®êi, con ngêi, sù

nghiÖp v¨n ch¬ng cña NguyÔn Du.


- N¾m ®îc cèt truyÖn, nh÷ng gi¸ trÞ c¬ b¶n vÒ néi dung vµ nghÖ thuËt cña TruyÖn KiÒu. Tõ ®ã thÊy ®îc TruyÖn KiÒu lµ kiÖt t¸c cña v¨n häc d©n téc.

B. ChuÈn bÞ cña thÇy trß : - Tranh cña NguyÔn Du vµ TruyÖn KiÒu .

V¨n b¶n TruyÖn KiÒu, su tÇm mét sè lêi b×nh vÒ NguyÔn Du vµ TruyÖn KiÒu.

C. TiÕn tr×nh tæ chøc çc ho¹t ®éng d¹y häc.* KiÓm tra bµi cò : KiÓm tra viÖc so¹n bµi cña häc sinh.* Bµi míi : §Ønh cao nhÊt cña v¨n häc trung ®¹i ViÖt Nam tõ thÕ kØ X -

hÕt thÕ kØ XI lµ ®¹i thi hµo - danh nh©n v¨n ho¸ thÕ giíi NguyÔn Du víi kiÖt t¸c TruyÖn KiÒu.....§©y lµ mét t¸c gia quan träng trong ch¬ng tr×nh ng÷ v¨n THCS - THPT. ë ch¬ng tr×nh líp 9 chóng ta ®îc häc 6 tiÕt vÒ NguyÔn Du vµ TruyÖn KiÒu. ë tiÕt häc nµy c« sÏ gióp çc em n¾m ®îc nh÷ng nÐt chñ yÕu vÒ cuéc ®êi, con ngêi, sù nghiÖp v¨n ch¬ng cña NguyÔn Du vµ cèt truyÖn còng nh gi¸ trÞ c¬ b¶n vÒ néi dung vµ nghÖ thuËt cña TruyÖn KiÒu.

Ho¹t ®éng I: Giíi thiÖu t¸c gi¶ NguyÔn Du. ? Giíi thiÖu vµi nÐt chÝnh vÒ tiÓu sö cña NguyÔn Du ? ( N¨m sinh, n¨m mÊt, tªn tù, biÖt hiÖu.)? H·y nªu nh÷ng nÐt chÝnh vÒ thêi ®¹i, gia ®×nh, cuéc ®êi cña NguyÔn Du cã ¶nh hëng ®Õn viÖc s¸ng t¸c TruyÖn KiÒu.

I. NguyÔn Du : ( 1765 - 1820 )- Tªn ch÷ : Tè Nh.- HiÖu : Thanh Hiªn.- Quª qu¸n : Lµng tiªn §iÒn, HuyÖn Nghi Xu©n, TØnh Hµ TÜnh.* Gia ®×nh : §¹i quý téc, nhiÒu ®êi lµm quan, cã truyÒn thèng v¨n häc, thi ®ç tiÕn sÜ, tõng lµm tÓ tíng, anh lµm thîng th. Cha, MÑ mÊt sím, gia ®×nh tan n¸t cïng víi sù suy vong cña triÒu ®¹i Lª - TrÞnh -> NguyÔn Du xuÊt th©n trong mét gia ®×nh ®¹i quý téc, nhiÒu ®êi lµm quan vµ cã truyÒn thèng v¨n häc.* Thêi ®¹i : Cã nh÷ng biÕn ®æi kinh thiªn ®éng ®Þa, tËp ®oµn phong kiÕn tranh giµnh quyÒn lùc, quyÕt liÖt, khëi nghÜa n«ng d©n T©y S¬n,


? Em biÕt g× vÒ cuéc ®êi NguyÔn Du ? Cuéc ®êi «ng ®· cã ¶nh hëng nh thÕ nµo ®Õn ST TruyÖn KiÒu ?Häc sinh ph¸t biÓu, Gi¸o viªn kh¸i qu¸t, bæ sung.

? KÓ tªn nh÷ng t¸c phÈm chÝnh cña NguyÔn Du ? Ch÷ H¸n ? Ch÷ N«m?

Gi¸o viªn chuyÓn ý sang môc II.

Ho¹t ®éng II: Giíi thiÖu TruyÖn KiÒu.

? VÞ trÝ cña TruyÖn KiÒu trong nÒn v¨n häc ViÖt Nam ?

? Em h·y nªu nguån gèc cña TruyÖn KiÒu ? VËy TruyÖn KiÒu cã ph¶i lµ t¸c phÈm phiªn dÞch kh«ng?

Qu©n Thanh x©m lîc, Quang Trung ph¸ tan qu©n Thanh, ®¸nh ®æ chÝnh quyÒn Lª - TrÞnh, NguyÔn. NguyÔn ¸nh lËt ®æ T©y S¬n thiÕt lËp triÒu NguyÔn -> NguyÔn Du g¾n bã víi mét triÒu ®¹i lÞch sö ®Çy biÕn ®éng, nhiÒu sù kiÖn lÞch sö träng ®¹i, v× vËy ®· t¸c ®éng m¹nh tíi t×nh c¶m vµ nhËn thøc cña «ng, lµm xuÊt hiÖn nh÷ng quan niÖm míi vÒ nh©n sinh, x· héi, con ngêi trong ®ã cã trµo lu nh©n ®¹o CN.* Cuéc ®êi NguyÔn Du :+ Cã n¨ng khiÕu v¨n häc bÈm sinh.+ B¶n th©n må c«i sím, cuéc ®êi ®· cã nh÷ng n¨m th¸ng gian tru©n, tr«i d¹t.+ N¨ng khiÕu v¨n häc bÈm sinh+ Vèn sèng v« cïng phong phó + Tr¸i tim yªu th¬ng vÜ ®¹i taä nªn thiªn tµi NguyÔn Du.+ Sù nghiÖp v¨n häc cña NguyÔn Du víi nh÷ng s¸ng t¹o lín cã gi¸ trÞ c¶ vÒ ch÷ H¸n vµ ch÷ N«m, xuÊt s¾c nhÊt lµ "TruyÖn KiÒu".* T¸c phÈm : - Ch÷ H¸n : Çc tËp th¬ : Thanh Hiªn thi tËp, B¾c hµnh t¹p lôc, Nam trung t¹p ng©m. ( 243 bµi ).- Ch÷ N«m : TruyÖn KiÒu, V¨n Chiªu hån,....... II TruyÖn KiÒu : ( §o¹n trêng t©n thanh ) 1, VÞ trÝ : §Ønh cao chãi läi cña nÒn v¨n häc ViÖt Nam, mét trong nh÷ng kiÖt t¸c cña v¨n


? X¸c ®Þnh thÓ lo¹i cña TruyÖn KiÒu ?Gi¸o viªn giíi thiÖu thªm vÒ truyÖn N«m.Häc sinh dùa vµo néi dung tãm t¾t TruyÖn KiÒu lÇn lît kÓ l¹i truyÖn theo 3 ®o¹n lín.

? Gi¸o viªn diÔn gi¶ng, ph©n tÝch ng¾n gän.

HThanh : " §ã lµ mét b¶n ¸n, mét tiÕng kªu th¬ng, mét íc m¬ vµ mét çi nh×n bÕ t¾c "

Ho¹t ®éng III: Híng dÉn häc ë nhµ.1, Häc thuéc ghi nhí.2, Tãm t¾t ng¾n gän TruyÖn KiÒu .3, N¾m gi¸ trÞ néi dung, nghÖ thuËt ®Æc s¾c cña TruyÖn KiÒu .

häc thÕ giíi, vµ cña nghÖ thuËt thi ca TV.2, Nguån gèc : Dùa theo cèt truyÖn Kim V©n KiÒu TruyÖn cña Thanh T©m tµi nh©n ( Trung Quèc ).B»ng thiªn tµi nghÖ thuËt vµ tÊm lßng nh©n ®¹o s©u s¾c, NguyÔn Du ®· thay m¸u ®æi hån, lµm cho t¸c phÈm trë thµnh mét kiÖt t¸c vÜ ®¹i.3, ThÓ lo¹i :- TruyÖn th¬ ch÷ N«m, theo thÓ lôc b¸t.- Dµi 3254 c©u.4, Tãm t¾t : - GÆp gì ®Ýnh íc.- Gia biÕn lu l¹c.- §oµn tô.5, Gi¸ trÞ cña TruyÖn KiÒu :a, Néi dung :* Gi¸ trÞ hiÖn thùc :-TruyÖn KiÒu lµ mét bøc tranh vÒ mät x· héi bÊt c«ng, tµn b¹o.- Sè phËn bÊt h¹nh cña mét ng-êi phô n÷ ®øc h¹nh, tµi hoa trong x· héi phong kiÕn.* Gi¸ trÞ nh©n ®¹o s©u s¾c :- TruyÖn KiÒu ®Ò cao t×nh yªu tù do kh¸t väng c«ng lý vµ ca ngîi phÈm chÊt cao ®Ñp cña con ngêi.-TruyÖn KiÒu lµ tiÕng nãi lªn ¸n çc thÕ lùc tµn b¹o chµ ®¹p lªn quyÒn sèng con ngêi.b, Gi¸ trÞ nghÖ thuËt :- TruyÖn KiÒu lµ mét kiÖt t¸c nghÖ thuËt, víi bót ph¸p cña mét nghÖ sÜ thiªn tµi, lµ sù kÕt tinh thµnh tùu v¨n häc d©n téc trªn hai ph¬ng diÖn ng«n ng÷ vµ thÓ lo¹i. Thµnh c«ng cña NguyÔn Du lµ trªn tÊt c¶ çc


ph¬ng diÖn mµ ®Æc s¾c nhÊt lµ nghÖ thuËt x©y dùng nh©n vËt.-TruyÖn KiÒu lµ tËp ®¹i thµnh cña ng«n ng÷ v¨n häc d©n téc

Rót kinh nghiÖm :


TiÕt 27 :ChÞ em Thuý KiÒu.( TrÝch TruyÖn KiÒu cña NguyÔn Du )

A. Môc tiªu cÇn ®¹t :Gióp häc sinh :- ThÊy ®îc nghÖ thuËt miªu t¶ nh©n vËt cña NguyÔn Du :

Kh¾c ho¹ nh÷ng nÐt riªng vÒ nhan s¾c, tµi n¨ng, sè phËn Thuý V©n, Thuý KiÒu b»ng bót ph¸p nghÖ thuËt cæ ®iÓn.

- ThÊy ®îc c¶m høng nh©n ®¹o trong TruyÖn KiÒu : tr©n träng, ca ngîi vÎ ®Ñp cña con ngêi.

- BiÕt vËn dông bµi häc ®Ó miªu t¶ nh©n vËt.- RÌn luyÖn kÜ n¨ng ®äc truyÖn th¬ KiÒu, ph©n tÝch nh©n

vËt b»ng çch so s¸nh, ®èi chiÕu.B. ChuÈn bÞ cña thÇy trß:Mét sè lêi b×nh vÒ ®o¹n trÝch. C. TiÕn tr×nh tæ chøc çc ho¹t ®éng d¹y häc. * KiÓm tra bµi cò : 1, Nh¾n l¹i mét çch v¾n t¾t gi¸ trÞ néi dung vµ nghÖ thuËt

cña TruyÖn KiÒu.2, Tãm t¾t mét çch ng¾n gän TruyÖn KiÒu cña NguyÔn Du.* Giíi thiÖu bµi míi :Trong TruyÖn KiÒu, NguyÔn Du miªu t¶ nhiÒu bøc ch©n

dung nh©n vËt ®Æc s¾c. TiÕn tr×nh tæ chøc çc ho¹t ®éng d¹y häc. Hai ch©n dung ®Çu tiªn mµ ngêi ®äc ®îc thëng thøc ®ã chÝnh lµ ch©n dung hai ngêi con g¸i hä V¬ng - hai chÞ em Thuý KiÒu, Thuý V©n. Th¬ cæ viÕt vÒ giai nh©n th× ®o¹n th¬ " ChÞ em Thuý KiÒu " trÝch trong TruyÖn KiÒu cña thi hµo NguyÔn Du lµ mét trong nh÷ng vÇn th¬ tuyÖt bót, 24 c©u lôc b¸t ®· miªu t¶ s¾c, tµi vµ ®øc h¹nh chÞ em Thuý KiÒu, Thuý V©n - hai tuyÖt

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n thÕ giai nh©n - víi tÊt c¶ tÊm lßng quý mÕn vµ tr©n träng cña nhµ th¬ thiªn tµi d©n téc....Ho¹t ®éng I: Híng dÉn t×m hiÓu chung v¨n b¶n.Hai häc sinh - NhËn xÐt çch ®äc.

? H·y x¸c ®Þnh vÞ trÝ ®o¹n trÝch ?

Gi¸o viªn ®äc phÇn më ®Çu TruyÖn KiÒu : " Tr¨m n¨m....tè nga...

Häc sinh t×m tõ khã -> gi¶i thÝch.? H·y t×m bè côc ®o¹n trÝch?

Tõ c©u kÕt trªn, em h·y cho biÕt t¹i sao t¸c gi¶ l¹i t¶ theo tr×nh tù nh vËy?

I. T×m hiÓu chung.

1, §äc : Giäng vui t¬i, trong s¸ng, nhÞp nhµng.2, VÞ trÝ ®o¹n trÝch:N»m ë phÇn më ®Çu TruyÖn KiÒu, giíi thiÖu gia c¶nh nhµ V-¬ng viªn ngo¹i. Sau 4 c©u th¬ nãi vÒ gia ®×nh hä V¬ng ( bËc trung lu, con trai ót lµ V¬ng Quan ), t¸c gi¶ dµnh 24 c©u th¬ ®Ó nãi vÒ Thuý V©n, Thuý KiÒu.3, Gi¶i thÝch tõ khã: SGK.4, Bè côc ®o¹n trÝch: 4 phÇn.- 4 c©u ®Çu : Giíi thiÖu kh¸i qu¸t hai chÞ em Thuý KiÒu.- 4 c©u tiÕp theo : Gîi t¶ vÎ ®Ñp Thuý V©n.- 12 c©u cßn l¹i : Gîi t¶ vÎ ®Ñp Thuý KiÒu.- 4 c©u cuèi : NhËn xÐt chung vÒ cuéc sèng hai chÞ em. -> Bè côc hîp lý : T¸c gi¶ tËp trung miªu t¶ kÜ nh©n vËt Thuý KiÒu v× vËy ®©y lµ nh©n vËt chÝnh cña truyÖn, nh©n vËt Thuý V©n chØ lµm nÒn cho Thuý KiÒu.

Ho¹t ®éng 2 : Híng dÉn ph©n tÝch .

Häc sinh ®äc l¹i 4 c©u th¬ ®Çu :? Em hiÓu " Hai ¶ tè nga " lµ g× ?? C©u th¬ "mai cèt...tinh thÇn" cho ta biÕt g× vÒ çch t¶ cña t¸c gi¶ ?

II- Ph©n tÝch : 1. Giíi thiÖu kh¸i qu¸t 2 chÞ em Thuý V©n - Thuý KiÒu (4 c©u ®Çu)- Hai ¶ tè nga Giíi thiÖu vÞ trÝ thø bËc cña 2 c« g¸i h×nh ¶nh Èn dô gîi t¶ vÎ ®Ñp trong tr¾ng, cao quý cña 2 c« g¸i ®Ñp.- "Mai cèt ... tinh thÇn " - bót


? Gîi ý : C©u th¬ ®· sö dông biÖn ph¸p nghÖ thuËt tu tõ g× ? T¸c dông cña biÖn ph¸p nghÖ thuËt Êy? Gi¸o viªn giíi thiÖu thªm vÒ biÖn ph¸p íc lÖ ?

? C©u cuèi cho ta biÕt tríc ®iÒu g× vÒ 2 bøc ch©n dung sÏ v Î.

? Ch©n dung Thuý V©n cã ®Æc ®iÓm g× ? T¸c gi¶ ®· dïng nh÷ng biÖn ph¸p nghÖ thuËt nµo ®Ó miªu t¶ ?

Gi¸o viªn b×nh.

? Tõ ®ã em cã nhËn xÐt chung nh thÕ nµo vÒ bøc ch©n dung nµy?

th¸p íc lÖ gîi t¶ (B»ng ph¬ng ph¸p so s¸nh, Èn dô, tîng trng, lÊy thiªn nhiªn ®Ó so s¸nh víi vÎ ®Ñp cña con ngêi) Gîi t¶ vÎ ®Ñp duyªn d¸ng thanh cao, trong tr¾ng cña ngêi thiÕu n÷.- C©u cuèi : T¸c gi¶ ®· kh¸i qu¸t ®îc vÎ ®Ñp chung ( mêi phÇn vÑn mêi ) vµ vÎ ®Ñp riªng ( mçi ngêi mçi vÎ ) cña tõng ng-êi.2. Gîi t¶ vÎ ®Ñp Thuý V©n - C©u më ®Çu võa giíi thiÖu, kh¸i qu¸t ®Æc ®iÓm cña nh©n vËt- Hai ch÷ "trang träng" nãi lªn vÎ ®Ñp cao sang, quý ph¸i cña V©n.- V ®Ñp trang träng, ®oan trang cña ngêi thiÕu n÷ ®îc so s¸nh víi h×nh tîng thiªn nhiªn víi nh÷ng thø cao ®Ñp trªn ®êi : tr¨ng, hoa, m©y, tuyÕt, ngäc

BiÖn ph¸p nghÖ thuËt íc lÖ.- T¸c gi¶ t¶ cô thÓ ( thñ ph¸p liÖt kª ) :khu«n mÆt, ®«i mµy, m¸i tãc, lµn da, nô cêi, giäng nãi, " ®Çy ®Æn ", " në nang "" ®oan trang " -> nghÖ thuËt so s¸nh Èn dô nh»m thÓ hiÖn vÎ ®Ñp trung thùc phóc hËu mµ quý ph¸i cña thiÕu n÷ : khu«n mÆt trßn trÞa, ®Çy ®Æn nhmÆt tr¨ng, l«ng mµy s¾c nÐt ®Ëm nh con ngµi, miÖng cêi t-¬i th¾m nh hoa, giäng nãi trong trÎo tho¸t ra tõ hµm r¨ng ngµ ngäc, m¸i tãc ®en, ãng, nhÑ h¬n lµn m©y, lµn da tr¾ng mÞn mµ h¬n tuyÕt. => Ch©n dung Thuý V©n lµ ch©n dung mang tÝnh çch, sè phËn. VÎ ®Ñp cña V©n t¹o sù

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n ? VÎ ®Ñp ®ã dù b¸o g× trong tÝch çch, sè phËn cuéc ®êi sau nµy cña Thuý V©n.Häc sinh ®äc 12 c©u tiÕp theo.? So s¸nh víi çch t¶ Thuý V©n ®Ó thÊy sù gièng, kh¸c nhau cña hai ch©n dung.

Gi¸o viªn b×nh.

? Em hiÓu c©u " Mét hai....thµnh " lµ nh thÕ nµo? T¸c gi¶ sö dông biÖn ph¸p nghÖ thuËt g× ®Ó t¶ çi tµi hoa cña Thuý KiÒu.

? Em cã nhËn xÐt chung nh thÕ nµo vÒ bøc ch©n dung cña KiÒu ?

hoµ hîp, ªm ®Òm víi xung quanh " m©y thua ", " tuyÕt nhêng ", -> nã vÉn trong vßng trêi ®Êt, vÉn trong quy luËt cña tù nhiªn.-> §ã sÏ lµ cuéc ®êi ªm ¶, b×nh lÆng, su«n sÎ.

3. Ch©n dung Thuý KiÒu:* Gièng nh lóc t¶ V©n :- C©u th¬ ®Çu kh¸i qu¸t ®Æc ®iÓm nh©n vËt : KiÒu s¾c s¶o vÒ trÝ tuÖ vµ mÆn mµ vÒ t©m hån -> NghÖ thuËt ®ßn bÈy.- Gîi t¶ vÎ ®Ñp cña KiÒu biÖn ph¸p íc lÖ : " thu thuû" ( níc mïa thu ), " xu©n s¬n " ( nói mïa xu©n ), hoa, liÔu.-> BiÖn ph¸p nghÖ thuËt so s¸nh, gîi t¶ vÎ ®Ñp cña mét giai nh©n tuyÖt thÕ.* Kh¸c : - T¸c gi¶ tËp trung gîi t¶ vÎ ®Ñp cña ®«i m¾t : + Lµn thu thuû : lµn níc mïa thu dîn sãng gîi lªn sèng ®éng vÎ ®Ñp cña ®«i m¾t trong s¸ng, long lanh, linh ho¹t..+ NÐt xu©n s¬n - nÐt nói mïa xu©n l¹i gîi lªn ®«i l«ng mµy thanh tó, trªn g¬ng mÆt trÎ trung.- Khi t¶ V©n t¸c gi¶ chØ tËp trung gîi t¶ nhan s¾c mµ kh«ng thÓ hiÖn çi t×nh, çi t×nh cña ngêi. Khi t¶ KiÒu nhµ th¬ t¶ mét phÇn cßn hai phÇn ®Ó t¶ tµi n¨ng : cÇm, k×, thi, ho¹....Trong ®ã tµi ®µn ®· lµ n¨ng khiÕu ( nghÒ riªng ) vît lªn trªn mäi ngêi.-> VÎ ®Ñp cña KiÒu lµ sù kÕt hîp cña c¶ s¾c - tµi - t×nh : "


? Trong 2 bøc ch©n dung Thuý V©n vµ Thuý KiÒu, em thÊy bøc ch©n dung nµo næi bËt h¬n, v× sao ?

Gi¸o viªn b×nh.Häc sinh ®äc 4 c©u cuèi.? NhËn xÐt kh¸i qu¸t vÒ nÕt sinh ho¹t cña hai chÞ em KiÒu - V©n.

? Em hiÓu " MÆc ai" ®Æt ë cuèi c©u cã ý nghÜa g×?

Ho¹t ®éng III: Híng dÉn tæng kÕt.? Ph©n tÝch c¶m høng nh©n ®¹o cña NguyÔn Du qua ®o¹n trÝch ?( häc sinh th¶o luËn nhãm )

Häc sinh th¶o luËn c©u hái : So s¸nh ®o¹n th¬ " ChÞ em Thuý KiÒu " víi ®o¹n ®äc thªm ®Ó thÊy ®îc nh÷ng s¸ng t¹o nghÖ thuËt cña NguyÔn Du.

? Qua ®o¹n trÝch nµy em cã nhËn xÐt g×? Häc sinh ®äc to ghi nhí.Ho¹t §éng IV: Híng dÉn häc ë nhµ.

Nghiªng níc...thµnh"-> Èn dô ( thµnh ng÷ cæ ) -> Nhan s¾c cña nµng lµ v« ®Þch, lµ ®Ö nhÊt thÕ gian nµy.=> Ch©n dung Thuý KiÒu còng lµ ch©n dung mang tÝnh çch sè phËn. VÎ ®Ñp cña KiÒu lµm cho t¹o ho¸ ph¶i ghen ghÐt, çc vÎ ®Ñp kh¸c ph¶i ®è kÞ - " hoa ghen ", " liÔu hên "- nªn sè phËn nµng sÏ Ðo le, ®au khæ.* Ch©n dung Thuý V©n ®îc miªu t¶ tríc ®Ó lµm næi bËt lªn ch©n dung cña Thuý KiÒu -> thñ ph¸p nghÖ thuËt ®ßn bÈy. NguyÔn Du chØ dµnh 4 c©u ®Ó gîi t¶ V©n, dµnh tíi 12 c©u th¬ ®Ó cùc t¶ vÎ ®Ñp cña KiÒu. VÎ ®Ñp cña V©n chñ yÕu lµ ë ngo¹i h×nh, cßn vÎ ®Ñp cña KiÒu lµ c¶ nhan s¾c, tµi n¨ng, t©m hån.4. NÕp sèng thêng ngµy cña chÞ em KiÒu.- Phong lu, quÝ ph¸i, ªm ®Òm, ®oan chÝnh, kÝn ®¸o, gia phong, nÒn n·.- " MÆc ai" -> nhÊn m¹nh thªm çch sèng khu«n phÐp, gia gi¸o cña chÞ em KiÒu. §ång thêi nªu lªn vÊn ®Ò víi tÝnh çch vµ vÎ ®Ñp cña V©n - KiÒu cã thÓ cÊm cung m·i ®îc kh«ng.III. Tæng kÕt - luyÖn tËp :1. C¶m høng nh©n ®¹o cña NguyÔn Du.- §Ò cao gi¸ trÞ con ngêi,nh©n phÈm, tµi n¨ng, kh¸t väng, ý thøc vÒ th©n phËn ç nh©n.- NguyÔn Du tr©n träng çi ®Ñp ®ång thêi lo l¾ng cho sè phËn cña nh÷ng con ngêi tµi

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n 1, Häc thuéc lßng ®o¹n th¬.2, ViÕt ®o¹n v¨n t¶ tµi, s¾c cña hai chÞ em KiÒu - V©n.3, So¹n bµi tiÕp theo.

hoa nhan s¾c -> tÊm lßng nh©n ®¹o bao la cña ®¹i thi hµo NguyÔn Du.2. NghÖ thuËt :- Bót ph¸p íc lÖ, Èn dô, so s¸nh.- T¶ kh¸i qu¸t -> t¶ chi tiÕt, cô thÓ vÒ nh©n vËt.- Bót ph¸p : ph¬ng ph¸p ®ßn bÈy. Cã sù kÕt hîp gi÷a yÕu tè tù sù + miªu t¶.3. Ghi nhí : SGK.

Rót kinh nghiÖm :

Ngµy..6..th¸ng...10..n¨m 2006

Ng÷ v¨n 9 : TiÕt 28 :

C¶nh Ngµy xu©n.TrÝch TruyÖn KiÒu - NguyÔn Du

A. Môc tiªu cÇn ®¹t :- Gióp häc sinh :+ ThÊy ®îc nghÖ thuËt miªu t¶ cña NguyÔn Du : kÕt hîp bót

ph¸p t¶ vµ gîi, sö dông tõ ng÷ giÇu chÊt t¹o h×nh ®Ó miªu t¶ c¶nh ngµy xu©n víi nh÷ng ®Æc ®iÓm riªng. T¸c gi¶ miªu t¶ c¶nh mµ nãi lªn ®îc t©m tr¹ng cña nh©n vËt,

+ VËn dông bµi häc ®Ó viÕt v¨n t¶ c¶nh.B. ChuÈn bÞ cña thÇy trß: L¬× b×nh vÒ ®o¹n trÝchC. TiÕn tr×nh tæ chøc çc ho¹t ®éng d¹y häc.* KiÓm tra bµi cò : ? §äc thuéc lßng ®o¹n trÝch " Chi em Thuý KiÒu ". H·y cho

biÕt bót ph¸p nghÖ thuËt chñ yÕu cña NguyÔn Du sö dông ®Ó t¶ ch©n dung hai chÞ em Thuý KiÒu lµ g× ?

*Giíi thiÖu bµi: Víi ®o¹n trÝch " ChÞ em Thuý KiÒu " ®· cho ta thÊy NguyÔn

Du lµ bËc thÇy trong nghÖ thuËt miªu t¶ ch©n dung. Kh«ng nh÷ng thÕ víi ®o¹n trÝch " C¶nh ngµy xu©n " sÏ cho ta thÊy

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n «ng cßn lµ bËc thÇy trong t¶ c¶nh thiªn nhiªn. " C¶nh ngµy xu©n " gåm 18 c©u th¬, tõ c©u 39 -> 56 cña TruyÖn KiÒu lµ mét bøc ho¹ vÒ c¶nh ngµy xu©n trong tiÕt Thanh minh vµ c¶nh du xu©n cña trai tµi g¸i s¾c, cña chÞ em Thuý KiÒu. §©y lµ ®o¹n th¬ tiªu biÓu cho bót ph¸p nghÖ thuËt t¶ c¶nh vµ t¶ t×nh cña ®¹i thi hµo NguyÔn Du...

* Bµi míi :

Ho¹t ®éng I: Híng dÉn ®äc vµ t×m hiÓu chung v¨n b¶n.Gi¸o viªn híng dÉn ®äc - ®äc mÉu - häc sinh ®äc -> nhËn xÐt çch ®äc.? X¸c ®Þnh vÞ trÝ, néi dung cña ®o¹n trÝch.Gi¸o viªn kiÓm tra viÖc nhí tõ khã cña häc sinh .? §o¹n trÝch cã thÓ chia thµnh mÊy phÇn ? Néi dung mçi phÇn lµ g× ?? Em cã nhËn xÐt g× vÒ tr×nh tù miªu t¶ tõ bè côc nµy.

Ho¹t ®éng II: Híng dÉn ®äc vµ ph©n tÝch chi tiÕt v¨n b¶n.Häc sinh ®äc 4 c©u th¬ ®Çu : H·y ®Æt tiªu ®Ò cho ®o¹n th¬.? Hai c©u th¬ ®Çu gîi t¶ ®iÒu g×.? H×nh ¶nh " con Ðn ®a thoi " gîi cho em liªn tëng g× vÒ thêi gian vµ c¶m xóc.Gi¸o viªn : Hai c©u th¬ ®Çu

I. T×m hiÓu chung.1. §äc : ChËm r·i, khoan thai, t×nh c¶m trong s¸ng. :

- Sau ®o¹n t¶ tµi s¾c chÞ em Thuý KiÒu.- Néi dung : T¶ c¶nh ngµy xu©n trong tiÕt th¸ng 3 ( Thanh minh ) vµ c¶nh du xu©n cña chÞ em Thuý KiÒu.3. Gi¶i nghÜa tõ khã :2, 3, 4, 5, 8, 9.4. Bè côc :- 4 c©u ®Çu : Gîi t¶ khung c¶nh ngµy xu©n.- 8 c©u tiÕp : Khung c¶nh lÔ héi trong tiÕt Thanh minh.- 6 c©u cuèi : C¶nh chÞ em Thuý KiÒu du xu©n trë vÒ.-> Bè côc theo tr×nh tù thêi gian cuéc du xu©n. C¶nh thiªn nhiªn, c¶nh sinh ho¹t ®îc miªu t¶ theo tr×nh tù kh«ng gian, tr×nh tù thêi gian.II. Ph©n tÝch :1. Khung c¶nh ngµy xu©n :* Hai c©u th¬ ®Çu gîi lªn ®Æc ®iÓm riªng cña mïa xu©n :- H×nh ¶nh con Ðn ®a thoi - Èn dô nh©n ho¸, gîi t¶ kh«ng gian, võa gîi thêi gian tr«i nhanh - ngµy xu©n tr«i nhanh -...- ThiÒu quang....®· ngoµi s¸u m¬i : thêi gian mïa xu©n cã 90 ngµy vËy mµ giê ®· hÕt 60

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n võa t¶ kh«ng gian võa gîi thêi gian. §ã lµ mét kh«ng gian vµ thêi gian sèng ®éng víi çnh Ðn rén rµng chao liÖng nh thoi ®a gi÷a bÇu trêi trong s¸ng, gi÷a kh«ng gian tho¸ng ®¹t mªnh m«ng. Hai ch÷ " ®a thoi " rÊt gîi h×nh gîi c¶m. Nã gióp ngêi ®äc h×nh dung ra c¶nh mïa xu©n rÊt ®Æc trng, bëi Ðn vÒ b¸o hiÖu mïa xu©n ®Õn, mµ gîi ra thêi gian mïa xu©n ®Ñp ®ang tr«i rÊt nhanh. " ThiÒu quang" gîi lªn çi mÇu hång cña mïa xu©n, çi Êm Êp cña khÝ xu©n, çi mªnh m«ng bao la cña ®Êt trêi.... Khung c¶nh ngµy xu©n sÏ hoµn thiÖn h¬n khi thi nh©n vÏ nªn mét bøc ho¹ tuyÖt ®Ñp vÒ mïa xu©n.? Em h·y ®äc c©u th¬ Êy ? Hai c©u th¬ nµy ®· gîi cho em c¶m gi¸c g× ?? Em cã nhËn xÐt g× vÒ çch dïng tõ ng÷ vµ bót ph¸p nghÖ thuËt cña NguyÔn Du khi gîi t¶ mïa xu©n?Häc sinh tr¶ lêi - Gi¸o viªn nhËn xÐt, bæ sung, b×nh.So s¸nh çch dïng tõ " tËn " víi " rîn ".

Gi¸o viªn chØ b»ng 4 c©u th¬ víi bót ph¸p nghÖ thuËt t¶ kÕt hîp víi gîi NguyÔn Du ®· cho ngêi ®äc thëng thøc mét bøc ho¹ tuyÖt t¸c vÒ c¶nh ngµy xu©n trong s¸ng : cã çnh Ðn chao liÖng trªn bÇu trêi kho¸ng ®¹t, trong xanh ; b»ng nh÷ng nÐt chÊm ph¸ cña thi nh©n ®· kh¾c ho¹ nªn mét bøc tranh

ngµy - ®· bíc sang th¸ng ba, th¸ng cuèi mïa xu©n -> gîi c¶m gi¸c tiÕc nuèi tríc lµn ¸nh s¸ng ®Ñp cña mïa xu©n.* Hai c©u th¬ tiÕp : Lµ mét bøc tranh tuyÖt t¸c vÒ c¶nh ngµy xu©n trong s¸ng :- NÒn cña tranh lµ mét mµu xanh b¸t ng¸t tíi tËn ch©n trêi cña ®ång cá, trªn ®ã ®iÓm xuyÕt mét vµi b«ng lª tr¾ng.-> Mét bøc tranh mïa xu©n víi ®êng nÐt thanh tó, mÇu s¾c hµi hoµ, trong trÎo.- Bót ph¸p nghÖ thuËt : T¶ Ýt, gîi nhiÒu, gîi kÕt hîp víi t¶; ( çch dïng tõ ®éc ®¸o " tr¾ng ®iÓm ")-> - Cá non : Gîi sù míi mÎ, tinh kh«i giµu søc sèng. - Xanh tËn ch©n trêi : Kho¸ng ®¹t, trong trÎo.- Tr¾ng ®iÓm : NhÑ nhµng, thanh khiÕt, sèng ®éng, cã hån.- Mµu xanh + tr¾ng : Gîi c¶m gi¸c mªnh m«ng mµ qu¹nh v¾ng trong s¸ng mµ trÎ trung, nhÑ nhµng mµ thanh khiÕt.=> TÊt c¶ kh¾c ho¹ nªn mét bøc tranh xu©n hoa lÖ, tuyÖt mÜ -> chøng tá tµi nghÖ miªu t¶ thiªn nhiªn cña NguyÔn Du.

2. C¶nh lÔ héi ngµy xu©n trong tiÕt Thanh minh.

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n mïa xu©n víi vÎ ®Ñp riªng cña nã ....... Víi tõ "®iÓm" thi nh©n ®· th¶ hån vµo c¶nh vËt khiÕn c¶nh vËt rÊt sèng ®éng vµ cã hån .Gi¸o viªn chuyÓn ý -> môc 2.Häc sinh ®äc 8 c©u tiÕp theo .? Trong tiÕt Thanh minh ®· diÔn ra ho¹t ®éng g× ?? Em biÕt g× vÒ nh÷ng ho¹t ®éng Êy ?? T¸c gi¶ ®· sö dông tõ ng÷ g× ®Ó thÓ hiÖn ho¹t ®éng cña 2 lÔ héi Êy ?

? T¸c dông cña viÖc sö dông tõ ng÷ Êy trong viÖc diÔn t¶ kh«ng khÝ vµ ho¹t ®éng cña lÔ héi ?

Gi¸o viªn : Th¬ ca lµ nghÖ thuËt cña ng«n tõ çc tõ ghÐp, tõ l¸y lµ danh tõ, ®éng tõ, tÝnh tõ ®· ®îc NguyÔn Du sö dông chän läc tinh tÕ , lµm sèng l¹i kh«ng khÝ lÔ héi mïa xu©n, mét nÐt ®Ñp v¨n ho¸ l©u ®êi cña Ph¬ng §«ng, cña ViÖt Nam ." Ngæn ................. giÊy bay "§êi sèng t©m linh, phong tôc cæ truyÒn trong lÔ t¶o mé ®îc nãi ®Õn víi nhiÒu c¶m th«ng, chia sÎ . Çc tµi tö giai nh©n, 3 chÞ em KiÒu trong buæi du xu©n kh«ng chØ cÇu nguyÖn cho nh÷ng vong linh mµ cßn göi g¾m bao niÒm tin , ao íc vÒ t¬ng lai, h¹nh phóc cho tuæi xu©n khi mïa xu©n vÒ .

Häc sinh ®äc ®o¹n cßn l¹i .

- LÔ t¶o mé- Héi ®¹p thanh -> TruyÒn thèng v¨n ho¸ d©n téc ViÖt Nam.- Hµng lo¹t tõ ghÐp, tõ l¸y lµ danh tõ, ®¹i tõ, tÝnh tõ : yÕn anh, chÞ em, tµi tö, giai nh©n... gÇn xa, n« nøc, s¾m söa dËp d×u.-> Lµm sèng l¹i kh«ng khÝ lÔ héi tÊp nËp, nhén nhÞp, rén rµng, n¸o nøc.

3. C¶nh chÞ em KiÒu ®i du xu©n trë vÒ .- C¶nh mïa xu©n vÉn ®Ñp trong trÎo , ªm dÞu , thanh khiÕt .- NhÞp th¬ : chËm l¹i.- T©m tr¹ng : th¬ thÈn.- Cö chØ : dan tay, lÇn xem.- NhÞp ch©n : bíc dÇn.- C¶nh vËt : ngän tiÓu khª, thanh thanh, nao nao, nho nhá.=> C¶nh ë ®©y cã sù thay ®æi vÒ kh«ng gian, thêi gian. TÊt c¶ nh ®ang nh¹t dÇn, lÆng

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n ? C¶nh vËt vµ kh«ng khÝ mµu xu©n trong 6 c©u th¬ cuèi cã g× kh¸c víi 4 c©u th¬ ®Çu ? V× sao ?

Gi¸o viªn : C¶nh ë 6 c©u th¬ cuèi vÉn mang nÐt thanh tao, trong trÎo cña mïa xu©n, rÊt ªm dÞu víi n¾ng nh¹t, khe níc nhá, 1 nhÞp cÇu nhá b¾c ngang . Mäi chuyÓn ®éng ë ®©y ®Òu nhÑ nhµng : mÆt trêi tõ tõ ng· bãng vÒ T©y , bíc ch©n ngêi th¬ thÈn, dßng níc uèn quanh . Nhng c¶nh ë ®©y ®· ®îc thay ®æi vÒ kh«ng gian, thêi gian nhng ®iÒu quan träng lµ c¶nh ®îc c¶m nhËn qua t©m tr¹ng cña con ngêi . C¶ mét kh«ng gian ªm ®Òm v¾ng lÆng, t©m t×nh cña chÞ em KiÒu nh dÞu l¹i trong bãng tµ d¬ng.? Çc tõ l¸y : tµ tµ, thanh thanh, nao nao, nho nhá ®îc t¸c gi¶ sö dông ë ®©y nh»m nãi lªn ®iÒu g× ? Tõ nµo diÔn t¶ t©m tr¹ng râ nhÊt .

Gi¸o viªn : Trong v¨n häc trung ®¹i h×nh ¶nh chiÒu tµ thêng gîi lªn ý niÖm nhí nhung, hoµi niÖm hoÆc tµn t¹ thª l¬ng . Cßn ë ®©y cuéc du xu©n ngo¹i c¶nh ®· xong, ®· chÊm døt lÔ héi tng bõng , n¸o nhiÖt ....... T©m hån con ngêi dêng nh còng chuyÓn ®iÖu theo sù thay ®æi cña thêi gian, kh«ng gian . Çc tõ l¸y tîng h×nh ........ gîi lªn sù nh¹t nhoµ cña c¶nh vËt , sù rung ®éng

dÇn.

C¶ 1 kh«ng gian ªm ®Òm, v¾n lÆng, t©m t×nh cña chÞ em KiÒu nh dÞu l¹i trong bãng tµ d-¬ng.

- Çc tõ l¸y : Tµ tµ, thanh thanh, nao nao, nho nhá kh«ng chØ biÓu ®¹t s¾c th¸i c¶nh vËt mµ cßn béc lé t©m tr¹ng con ngêi. §Æc biÖt lµ tõ " nao nao " ®· nhuèm mµu t©m tr¹ng lªn c¶nh vËt : c¶m gi¸c b©ng khu©ng xao xuyÕn vÒ mét ngµy xu©n ®ang cßn mµ sù linh c¶m vÒ ®iÒu s¾p x¶y ra ®· xuÊt hiÖn......Ngay sau lóc nµy th«i KiÒu sÏ gÆp nÊm må §¹m Tiªn, sÏ gÆp chµng th sinh " phong th tµi m¹o tãt vêi " Kim Träng.

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n cña t©m hån giai nh©n khi héi tan, ngµy tµn .

C¶nh vËt vµ thêi gian ®îc miªu t¶ b»ng bót ph¸p íc lÖ tîng trng nhng rÊt sèng ®éng, gÇn gòi th©n quen víi bÊt cø ngêi ViÖt Nam nµo víi h×nh ¶nh cña ngän tiÓu khª,nhip cÇu nho nhá Êy lµ mÇu s¾c cña ®ång quª lµ c¶nh quª h¬ng ®Êt níc m×nh. TÝnh d©n téc lµ mét nÐt ®Ñp ®Ëm ®µ trong th¬ NguyÔn Du, nhÊt lµ nh÷ng vÇn th¬ t¶ c¶nh ngô t×nh tuyÖt t¸c Ho¹t ®éng III: Híng dÉn tæng kÕt luyÖn tËp.Häc sinh th¶o luËn theo nhãm.? Qua ph©n tÝch ®o¹n trÝch "C¶nh.....xu©n " em h·y chØ ra nh÷ng nÐt ®Æc s¾c trong nghÖ thuËt miªu t¶ thiªn nhiªn cña NguyÔn Du ? Gi¸o viªn : Víi ®Æc s¾c nghÖ thuËt miªu t¶ thiªn nhiªn nµy chóng ta cã thÓ ®¸nh gi¸ vÒ tµi n¨ng sö dông ng«n ng÷ cña NguyÔn Du ®ã lµ «ng xøng ®¸ng lµ bËc thÇy trong t¶ c¶nh thiªn nhiªn. Qua ®ã chóng ta sÏ häc tËp thªm trong viÖc thùc hµnh ng«n ng÷ cña m×nh ®ã lµ viÖc ®a sö dông yÕu tè miªu t¶ trong v¨n tù sù mµ tiÕt häc sau chóng ta sÏ t×m hiÓu?? Qua ®ã em c¶m nhËn ®îc ®iÒu g× tõ " C¶nh.....xu©n ".Häc sinh ®äc to ghi nhí.Lµm bµi tËp 1.Ho¹t ®éng IV: Híng dÉn häc ë nhµ.- Häc sinh lµm bµi tËp cßn l¹i.- Häc thuéc lßng bµi th¬.

III. Tæng kÕt - LuyÖn tËp .* §Æc s¾c nghÖ thuËt miªu t¶ thiªn nhiªn cña NguyÔn Du.- §o¹n th¬ cã kÕt cÊu hîp lý theo tr×nh tù thêi gian cña cuéc du xu©n. C¶nh ®îc miªu t¶ theo tr×nh tù kh«ng gian vµ tr×nh tù thêi gian.- Cã sù kÕt hîp gi÷a t¶ vµ gîi.- Sö dông biÖn ph¸p nghÖ thuËt Èn dô - nh©n ho¸.- Çch sö dông tõ ghÐp, tõ l¸y giµu chÊt t¹o h×nh.- Víi bót ph¸p íc lÖ tîng trng c¶nh vËt hiÖn lªn rÊt sèng ®éng, gÇn gòi.- Ng«n ng÷ th¬ ®Ëm ®µ tÝnh d©n téc.* Ghi nhí : SGK.


Rót kinh nghiÖm :

Ngµy..7....th¸ng...10..n¨m2006....

TiÕt 29:ThuËt ng÷.

A. Môc tiªu cÇn ®¹t :Gióp häc sinh :- HiÓu ®îc kh¸i niÖm thuËt ng÷ vµ mét sè ®Æc ®iÓm c¬

b¶n cña nã.- BiÕt sö dông chÝnh x¸c thuËt ng÷.- RÌn kÜ n¨ng gi¶i thÝch nghÜa cña thuËt ng÷ vµ vËn dông

thuËt ng÷ trong nãi vµ viÕt.


B. ChuÈn bÞ cña thÇy trß:- b¶ng phôC. TiÕn tr×nh tæ chøc çc ho¹t ®éng d¹y häc. * KiÓm tra bµi cò : ? Cã mÊy çch ®Ó ph¸t triÓn tõ vùng TiÕng ViÖt ? Häc sinh

lµm bµi tËp 4 (74) * Bµi míi :

Ho¹t ®éng I: X¸c ®Þnh kh¸i niÖm thuËt ng÷

? So s¸nh 2 çch gi¶i thÝch trªn vÒ nghÜa cña tõ " níc " vµ " muèi ", cho biÕt çch gi¶i thÝch nµo kh«ng thÓ hiÓu ®îc nÕu thiÕu kiÕn thøc vÒ ho¸ häc.

? Em ®· häc çc ®Þnh nghÜa nµy ë bé m«n nµo.? Nh÷ng tõ ng÷ ®îc ®Þnh nghÜa chñ yÕu ®îc dïng trong lo¹i v¨n b¶n nµo ?? Tõ ®ã em hiÓu thÕ nµo lµ thuËt ng÷Häc sinh ®äc to ghi nhí.

Ho¹t ®éng II: X¸c ®Þnh ®Æc ®iÓm cña thu©t ng÷.Häc sinh th¶o luËn, trao ®æi, tr¶ lêi c©u hái ë môc II.1, 2.? Tõ ®ã em rót ra ®Æc ®iÓm g× cña thuËt ng÷ .Häc sinh ®äc to ghi nhí sè 2.

I. ThuËt ng÷ lµ g× ?1, VÝ dô 1 :* Çch gi¶i thÝch thø nhÊt ai còng hiÓu ®îc -> §©y lµ çch gi¶i nghÜa cña tõ th«ng thêng.* Çch gi¶i thÝch thø hai yªu cÇu cÇn ph¶i cã kiÕn thøc vÒ ho¸ häc.-> Çch gi¶i thÝch nghÜa cña thuËt ng÷.2, VÝ dô 2 : - Th¹ch nhò lµ...-> Bé phËn ®Þa lÝ.- Baz¬ lµ.....-> Bé m«n ho¸ häc.- Èn dô...-> Bé m«n ng÷ v¨n.- Ph©n sè thËp ph©n...-> Bé m«n to¸n häc.-> Thêng ®îc dïng trong çc v¨n b¶n khoa häc.3, Ghi nhí : SGK.II. §Æc ®iÓm cña thuËt ng÷* VÝ dô :- Çc thuËt ng÷ th¹ch nhò, baz¬, ph©n sè thËp ph©n chØ cã mét nghÜa nh SGK ®· gi¶i thÝch, ngoµi ra kh«ng cßn nghÜa nµo kh¸c.- " Muèi " ë trêng hîp a lµ thuËt ng÷ -> kh«ng cã s¾c th¸i biÓu c¶m : t×nh c¶m s©u ®Ëm cña con ngêi.- " Muèi " ë trêng hîp b lµ mét Èn dô -> nã mang s¾c th¸i biÓu c¶m :* KÕt luËn : - ThuËt ng÷ mang tÝnh chÝnh


Ho¹t ®éng III: Híng dÉn luyÖn tËp.

x¸c.- Mçi thuËt ng÷ chØ biÓu thÞ mét kh¸i niÖm, mçi kh¸i niÖm chØ ®îc biÓu thÞ b»ng mét thuËt ng÷.- ThuËt ng÷ kh«ng cã tÝnh biÓu c¶m.III. LuyÖn tËp :

Bµi tËp 1 : Chia lµm 4 nhãm, mçi nhãm 3 c©u.Çc tõ lÇn lît ®iÒn :- Lùc....( VËt lý)- X©m thùc.........( §Þa lý )- HiÖn tîng ho¸ häc.......( Ho¸ häc)-Trêng tõ vùng.......( Ng÷ v¨n)- Di chØ.......( LÞch sö )- Thô phÊn......( Sinh häc)- Lu lîng...( §Þa lý)- Träng lùc ....( VËt lý)- KhÝ ¸p.....( §Þa lý)- §¬n chÊt ....( Ho¸ häc)- ThÞ téc phô hÖ.....( LÞch sö)- §êng trung trùc....( To¸n häc)Bµi tËp 2 : - §iÓm tùa lµ mét thuËt ng÷ vËt lÝ, cã nghÜa lµ

®iÓm cè ®Þnh cña mét ®ßn bÈy, th«ng qua ®ã lùc t¸c ®éng ®îc truyÒn tíi lùc c¶n. ë ®o¹n trÝch nµy nã kh«ng ®îc sö dïng nh mét thuËt ng÷, mµ " §iÓm tùa " chØ n¬i lµm chç dùa chÝnh ( VÝ tùa nh cña ®ßn bÈy)

Bµi tËp 3 :- Trêng hîp a, tõ " hçn hîp " ®îc dïng nh mét thuËt ng÷.- Trêng hîp b, tõ " hçn hîp " ®îc dïng nh mét tõ th«ng thêng.Bµi tËp 4, 5 : Häc sinh lµm ë nhµ.Ho¹t ®éng IV: Híng dÉn häc ë nhµ :- Lµm çc bµi tËp cßn l¹i.- Häc thuéc ghi nhí.- So¹n bµi tiÕp theo.

Rót kinh nghiÖm:

ngµy..8..th¸ng.10.n¨m 2006..

TiÕt 30 :Tr¶ bµi tËp lµm v¨n sè 1.


A. Môc tiªu cÇn ®¹t :- ¤n tËp, cñng cè çc kiÕn thøc vÒ v¨n b¶n thuyÕt minh.- §¸nh gi¸ çc u ®iÓm, nhîc ®iÓm cña mét bµi viÕt cô thÓ

vÒ çc mÆt :+ KiÓu bµi : Cã ®óng lµ v¨n b¶n thuyÕt minh kh«ng ?+ Néi dung : Çc tri thøc cung cÊp cã ®Çy ®ñ, kh¸ch quan

kh«ng ?+ Cã sö dông biÖn ph¸p nghÖ thuËt vµ yÕu tè miªu t¶ mét

çch hîp lý, cã hiÖu qu¶ kh«ng ?B. ChuÈn bÞ cña thÇy trß:

C.Tæ chøc çc ho¹t ®éng d¹y häc Ho¹t ®éng I:Gi¸o viªn nh¾c l¹i yªu cÇu cña bµi viÕt :- ThuyÕt minh lµ cung cÊp tri thøc kh¸ch quan vÒ ®èi tîng

®Ó ngêi ®äc hiÓu ®îc b¶n chÊt vµ nh÷ng ®Æc ®iÓm cña ®èi tîng.

- Trong bµi viÕt nµy, thuyÕt minh ph¶i cã sù kÕt hîp víi çc biÖn ph¸p nghÖ thuËt vµ çc yÕu tè miªu t¶.

Nh×n chung ®a sè çc em n¾m v÷ng çc yªu cÇu trªn. Ho¹t ®éng II: NhËn xÐt chung vÒ bµi viÕt.

Ho¹t ®éng III: §¸nh gi¸ kÕt qu¶.Gi¸o viªn ®äc kÕt qu¶, tÝnh tØ lÖ % kh¸ , giái, trung b×nh,

yÕu kÐm.- §iÓm kh¸ giái .- §iÓm trung b×nh : - YÕu kÐm : . .

Ho¹t ®éng IV: Híng dÉn häc sinh ®äc - b×nh.- §äc hai bµi kh¸ giái- Mét bµi thuéc lo¹i yÕu.

Ho¹t ®éng V: Tr¶ bµi, häc sinh ®æi bµi cho nhau cïng rót kinh nghiÖm.

Gi¸o viªn nh¾c nhë, dÆn dß häc sinh chuÈn bÞ bµi viÕt tiÕp theo.

Rót kinh nghiÖm :

Ngµy.10...th¸ng..10...n¨m 2006.

TuÇn 7 - TiÕt 31 : KiÒu ë lÇu Ngng BÝch.


( TrÝch TruyÖn KiÒu )

A. Môc tiªu cÇn ®¹t :Gióp häc sinh :- Qua t©m tr¹ng c« ®¬n, ®au buån, th¬ng nhí cña Thuý

KiÒu, c¶m nhËn ®îc tÊm lßng thuû chung, nh©n hËu cña nµng. - ThÊy ®îc nghÖ thuËt miªu t¶ néi t©m nh©n vËt cña

NguyÔn Du : diÔn biÕn t©m tr¹ng ®îc thÓ hiÖn qua ng«n ng÷ ®éc tho¹i, nghÖ thuËt t¶ c¶nh ngô t×nh.

- RÌn kÜ n¨ng lµm v¨n tù sù t¶ t©m tr¹ng nh©n vËt.B. ChuÈn bÞ cña thÇy trß:-§äc tµi liÖu C. TiÕn tr×nh tæ chøc çc ho¹t ®éng d¹y häc.* KiÓm tra bµi cò :- §äc thuéc ®o¹n " C¶nh ngµy xu©n "- Nªu c¶m nhËn cña em vÒ 4 c©u th¬ ®Çu.* Bµi míi : *Giíi thiÖu bµi: Gi¸o viªn giíi thiÖu vÞ trÝ ®o¹n trÝch, néi

dung ®o¹n trÝch.

Ho¹t ®éng I: Híng dÉn t×m hiÓu chung.Gi¸o viªn híng dÉn ®äc - häc sinh ®äc - nhËn xÐt.Gi¸o viªn kiÓm tra viÖc nhí tõ khã cña häc sinh.? §o¹n trÝch cã thÓ chia thµnh mÊy phÇn? Néi dung tõng phÇn ?? Em cã nhËn xÐt g× vÒ bè côc cña ®o¹n trÝch ?

Ho¹t ®éng II: Híng dÉn ®äc vµ ph©n tÝch.Häc sinh ®äc 6 c©u th¬ ®Çu.? H·y nhËn xÐt khung c¶nh thiªn nhiªn trong 6 c©u th¬ ®Çu ®îc nh×n qua con m¾t cña KiÒu ( Kh«ng gian ë ®©y

I. T×m hiÓu chung.1. §äc : giäng chËm, buån.2. Gi¶i nghÜa tõ khã : 1, 8, 9, 10.3. Bè côc : 3 phÇn.- 6 c©u ®Çu : T©m tr¹ng cña KiÒu tríc lÇu Ngng BÝch.- 8 c©u tiÕp theo : Nçi lßng th-¬ng nhí.- 8 c©u cuèi : T©m tr¹ng ®au buån ©u lo cña KiÒu thÓ hiÖn qua çch nh×n c¶nh vËt.-> §©y lµ ®o¹n th¬ t¶ c¶nh ngô t×nh rÊt ®Æc s¾c : c¶nh vËt thiªn nhiªn ®îc nh×n t¶ qua con m¾t, t©m tr¹ng cña nh©n vËt tr÷ t×nh : mét t©m tr¹ng rÊt c« ®¬n buån nhí, rÊt ®çi b¬ v¬.II. Ph©n tÝch.1. Hoµn c¶nh c« ®¬n, téi nghiÖp cña KiÒu.- Kh«ng gian ®îc gîi b»ng

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n ®îc miªu t¶ nh thÕ nµo? )Gi¸o viªn b×nh.? Hai ch÷ " kho¸ xu©n " gîi c¶nh tîng g× ë KiÒu?? H×nh ¶nh " m©y sím ®Ìn khuya " gîi tÝnh chÊt g× cña thêi gian.? Qua khung c¶nh thiªn nhiªn Êy cho thÊy KiÒu ®ang ë t©m tr¹ng nh thÕ nµo?Häc sinh ®äc 8 c©u tiÕp.Gi¸o viªn : 8 c©u th¬ tiÕp theo trùc tiÕp nãi lªn nçi nhí th¬ng cña KiÒu.? Trong c¶nh ngé cña m×nh ngêi ®· nhí tíi ai? Nhí ai tríc, ai sau? Nhí nh thÕ cã hîp lý kh«ng?Häc sinh tr¶ lêi, Gi¸o viªn nhËn xÐt, kÕt luËn cã liªn hÖ víi çc ®o¹n th¬ tríc vµ sau........? KiÒu nhí Kim Träng nh thÕ nµo? T¹i sao nµng l¹i nhí s©u s¾c nh vËy?? Em hiÓu " TÊm son...phai " nh thÕ nµo?? Qua ®ã em c¶m nhËn ®îc t©m tr¹ng g× cña KiÒu khi nhí chµng Kim.? §äc c©u th¬ thÓ hiÖn t©m tr¹ng KiÒu khi nhí cha mÑ ?? Nçi nhí cha mÑ cã kh¸c g× víi çch thÓ hiÖn nçi nhí ngêi yªu.? H·y ph©n tÝch nghÖ thuËt dïng tõ ng÷, h×nh ¶nh cña t¸c gi¶ ®Ó s¸ng tá ®iÒu ®ã.? Em cã nhËn xÐt g× vÒ tÊm lßng Thuý KiÒu qua nçi nhí th-¬ng cña nµng.Gi¸o viªn b×nh

nh÷ng h×nh ¶nh : b¸t ng¸t, çt vµng bôi bay, d·y nói xa mê => kh«ng gian mªnh m«ng hoang v¾ng.- C¶nh vËt : non xa, tr¨ng gÇn, çt vµng bôi hång gîi sù mªnh m«ng, réng ngîp, c« ®¬n tr¬ träi.- Thêi gian : " m©y.....khuya"- tuÇn hoµn khÐp kÝn, KiÒu bÞ giam h·m trong kh«ng gian, lµm b¹n víi m©y, ®Ìn tr¨ng.=> Nµng r¬i vµo hoµn c¶nh c« ®¬n tuyÖt ®èi.2. Nçi th ¬ng nhí ng êi th©n yªu .- KiÒu nhí Kim Träng vµ nhí cha mÑ. Nhí Kim Träng tríc -> phï hîp víi quy luËt t©m lÝ, thÓ hiÖn sù tinh tÕ cña ngßi bót NguyÔn Du.* KiÒu nhí Kim Träng :- Nhí buæi thÒ nguyÒn ®Ýnh -íc.- Tëng tîng Kim Träng ®ang nhí vÒ m×nh v« väng.-> KiÒu nhí víi nçi ®au ®ín xãt xa. Kh¼ng ®Þnh lßng thuû chung son s¾t.-> Gi¸o viªn b×nh:* KiÒu nhí cha mÑ : KiÒu th¬ng vµ xãt.- Th¬ng : Cha mÑ s¸ng, chiÒu tùa cöa ngãng tin con, tr«ng mong sù ®ì ®Çn.- Xãt : Lóc cha mÑ tuæi giµ søc yÕu mµ kh«ng ®îc ch¨m sãc......- Çc thµnh ng÷ : " qu¹t nång Êm l¹nh "+ §iÓn cè : S©n lai, gèc tö -> ThÓ hiÖn t×nh c¶m trùc tiÕp, xãt th¬ng -> T©m tr¹ng nhí th-¬ng lßng hiÕu th¶o cña ngêi,


Gi¸o viªn : 8 c©u th¬ cuèi miªu t¶c¶nh vËt qua t©m tr¹ng ( t¶ c¶nh ngô t×nh )Häc sinh ®äc 8 c©u cuèi.? C¶nh lµ thùc hay h? Mçi c¶nh vËt cã nÐt riªng nhng ®ång thêi l¹i cã nÐt chung ®Ó diÔn t¶ t©m tr¹ng KiÒu. Em h·y ph©n tÝch vµ chøng minh ®iÒu ®ã?? NhËn xÐt çch dïng ®iÖp ng÷ " buån tr«ng" vµ çc tõ l¸y ë cuèi ®o¹n.? Em c¶m nhËn nh thÕ nµo vÒ hoµn c¶nh vµ t©m tr¹ng cña KiÒu qua 8 c©u cuèi?

Ho¹t ®éng III: Híng dÉn tæng kÕt.? §Æc s¾c nghÖ thuËt ®îc thÓ hiÖn qua ®o¹n trÝch lµ g× ?? Th¸i ®é t×nh c¶m cña NguyÔn Du víi nh©n vËt nh thÕ nµo ?

con xãt xa ©n hËn v× kh«ng b¸o ®¸p cha mÑ.* Trong hoµn c¶nh ë lÇu Ngng BÝch :KiÒu lµ ngêi ®¸ng th¬ng nhÊt, nhng ngêi ®· quªn c¶nh ngé b¶n th©n ®Ó nghÜ vÒ Kim Träng, nghÜ vÒ cha mÑ -> KiÒu lµ ngêi thuû chung, ngêi con hiÕu th¶o, ngêi cã tÊm lßng vÞ tha ®¸ng träng.3, Nçi buån c« ®¬n tuyÖt väng :- C¶nh trong t©m tr¹ng KiÒu.+ Nhí mÑ, nhí quª h¬ng - c¶m nhËn qua çnh buåm thÊp tho¸ng xa xa.+ Nhí ngêi yªu, xãt xa duyªn phËn nh h×nh ¶nh " hoa tr«i man m¸c ".+ Buån cho c¶nh ngé m×nh nghe tiÕng sãng mµ ghª sî.-> C¶nh ®îc nh×n tõ xa -> giµu mµu s¾c tõ nh¹t -> ®Ëm, ©m thanh tõ tÜnh ®Õn ®éng, nçi nhí buån tõ man m¸c m«ng lung -> lo ©u kinh sî, dù c¶m gi«ng b·o sÏ næi lªn h·i hïng x« ®Èy, vïi dËp cuéc ®êi KiÒu.- §iÖp ng÷ " buån tr«ng " -> ®iÖp khóc t©m tr¹ng.-> Nçi buån c« ®¬n, ®au ®ín, xãt xa, bÕ t¾c tuyÖt väng. §ã lµ sù c« ®¬n th©n phËn næi tr«i v« ®Þnh, nçi buån tha h-¬ng, lßng th¬ng nhí ngêi yªuvµ cha mÑ, vµ c¶ sù bµng hoµng lo sî. Ngay sau lóc nµy KiÒu ®· m¾c lõa Së Khanh ®Ó råi l©m vµo c¶nh " Thanh l©u hai lît, thanh y hai lÇn."III. Tæng kÕt.1. NghÖ thuËt t¶ c¶nh ngô


t×nh.2. Néi dung : T¸c gi¶ c¶m th-¬ng cho t×nh c¶nh cña KiÒu, ca ngîi vÎ ®Ñp thuû chung, nh©n hËu trong t©m hån KiÒu.

Ho¹t ®éng IV: LuyÖn tËp.Häc sinh lµm bµi tËp 1 : NghÖ thuËt t¶ c¶nh ngô t×nh : miªu

t¶ c¶nh qua çi nh×n cña nh©n vËt ®ång thêi diÔn t¶ t©m tr¹ng nh©n vËt.

Ho¹t ®éng V: Híng dÉn häc ë nhµ.- Häc thuéc lßng ®o¹n trÝch.- Lµm bµi tËp ë SGK .- Ph©n tÝch vµ nªu c¶m nhËn cña em ë 8 c©u th¬ cuèi.- .Rót kinh nghiÖm:

ngµy 14 th¸ng 10 n¨m 2006..

TiÕt 32 :

Miªu t¶ trong v¨n b¶n tù sù

A. Môc tiªu bµi häc :Gióp häc sinh :- ThÊy ®îc vai trß cña miªu t¶ , hµnh ®éng , sù viÖc , c¶nh

vËt , con ngêi trong tù sù - RÌn kÜ n¨ng vËn dông mäi ph¬ng thøc biÓu ®¹t trong mét

v¨n b¶n B. ChuÈn bÞ cña thÇy trß:

B¶ng phô. C. TiÕn tr×nh tæ chøc çc ho¹t ®éng d¹y häc

* Gi¸o viªn giíi thiÖu bµi b»ng viÖc ý nghÜa cña yÕu tè miªu t¶ trong v¨n b¶n tù sùHo¹t ®éng 1 : Híng dÉn häc sinh t×m hiÓu vai trß cña yÕu tè miªu t¶ trong v¨n b¶n tù sù

I .Vai trß cña miªu t¶ trong v¨n b¶n tù sù 1. VÝ dô : * Sù viÖc : Quang Trung ®¸nh

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n Gv gäi mét häc sinh ®äc ®o¹n trÝch ? §o¹n trÝch Êy kÓ vÒ viÖc g×?? Sù viÖc Êy ®· diÔn ra nh thÕ nµo ?

Hs diÔn ®¹t çc çc sù viÖc b»ng ®o¹n v¨n ? ChØ ra çc chi tiÕt miªu t¶ trong ®o¹n trÝch . Çc chi tiÕt miªu t¶ Êy nh»m thÓ hiÖn nh÷ng ®èi tîng nµo ?? T¸c dông cña viÖc sö dông yÕu tè miªu t¶ Êy ? NÕu kÓ nh vËy th× nh©n vËt vua QT cã næi bËt kh«ng ? TrËn ®¸nh cã sinh ®éng kh«ng ? T¹i sao ?

? Tõ ®ã em h·y cho biÕt : YÕu tè miªu t¶ cã t¸c dông nh thÕ nµo ®èi víi v¨n b¶n tù sù .

Gi¸o viªn bæ sung

®Òn Ngäc Håi .- KÕ s¸ch ®¸nh giÆc * DiÔn biÕn : Qu©n Thanh ra b¾n phun khãi löa , qu©n QT khiªng v¸n nhÊt tÒ x«ng lªn Qu©n Thanh ®¹i b¹i , tíng SN§ th¾t cæ * Çc chi tiÕt miªu t¶ :- " Nh©n cã giã b¾c ... lµm h¹i m×nh "- Qu©n T©y S¬n thõa kÕ ... ®¹i b¹i-> T¸c dông : T¹o nªn çi ph«ng , çi nÒn , lµm næi bËt sù viÖc vµ nh©n vËt * §o¹n v¨n kh«ng cã yÕu tè miªu t¶ :-> Kh«ng sinh ®éng , v× chØ ®¬n gi¶n kÓ l¹i çc sù viÖc , chØ tr¶ lêi c©u hái viÖc g× , chø cha tr¶ lêi ®îc c©u hái viÖc ®ã diÔn ra nh thÕ nµo ?2. Ghi nhí :- Miªu t¶ trong v¨n b¶n tù sù lµ miªu t¶ cô thÓ , chi tiÕt vÒ c¶nh vËt , con ngêi , sù viÖc cã t¸c dông lµm cho c©u chuyÖn trë nªn hÊp dÉn * Nh÷ng d¹ng miªu t¶ thêng sö dông trong v¨n b¶n tù sù :- T¶ c¶nh : c¶nh thiªn nhiªn + sinh ho¹t -> t¹o t×nh huèng cho sù viÖc tiÕn triÓn - T¶ ngêi : H×nh d¸ng , tÝnh t×nh , hµnh ®éng , t¶ néi t©m -> Kh¾c ho¹ râ nÐt ®Æc ®iÓm , tÝnh chÊt , b¶n chÊt nh©n vËt - T¶ vËt : §å vËt , loµi vËt , c©y cèi .* YÕu tè miªu t¶ trong v¨n b¶n tù sù - ChØ lµm yÕu tè phô (bæ trî) . V× vËy miªu t¶ kh«ng ®îc lÊn


¸t lêi kÓ , lµm ch×m cèt truyÖn - yÕu tè miªu t¶ t¹o nªn " x¬ng thÞt " c©u chuyÖn , ®Ó l¹i Ên tîng s©u ®Ëm trong t©m trÝ ngêi ®äc

Ho¹t ®éng 2 : II , H íng dÉn luyÖn tËp :Bµi tËp 1 : Häc sinh lµm theo 2 nhãm

Nhãm 1 : T×m nh÷ng yÕu tè t¶ ngêi trong " ChÞ em Thuý KiÒu " - Ph©n tÝch gi¸ trÞ cña nh÷ng yÕu tè miªu t¶ Êy trong viÖc thÓ hiÖn , néi dung mçi ®o¹n trÝch :

Sau 5 phót : §¹i diÖn hai nhãm tr×nh bµy " V©n xem ...vêi ...hoa ghen thua th¾m ...xanh "T¶ ngêi : NDu dïng h×nh ¶nh thiªn nhiªn miªu t¶ 2 chÞ em

Thuý KiÒu ë nhiÒu nÐt ®Ñp -> Ch©n dung nh©n vËt t¬i ®Ñp .Nhãm 2 : T×m yÕu tè t¶ c¶nh trong " C¶nh ...Xu©n "- Ph©n

tÝch gi¸ trÞ cña nh÷ng yÕu tè miªu t¶ Êy ...§¹i diÖn nhãm tr×nh bµy:T¶ c¶nh thiªn nhiªn " Ngµy xu©n ... b«ng hoa " " Tµ tµ ...... b¾c ngang "T¶ c¶nh sinh ho¹t : " GÇn xa .... nh nªm "T¸c dông : C¶nh t¬i s¸ng phï hîp víi x· héi cña nh©n vËt

trong ngµy héi .Bµi tËp 2 ,3 : Häc sinh lµm theo nhãm

Gi¸o viªn Híng dÉn cho häc sinh :Bµi 2: Yªu cÇu kÓ vÒ viÖc chÞ em T. KiÒu ®i ch¬i xu©n

+ Giíi thiÖu khung c¶nh chung ( miªu t¶ ) vµ chÞ em Thuý KiÒu ®i héi + T¶ c¶nh thiªn nhiªn trªn çnh ®ång quª.+ T¶ kh«ng khÝ lÔ héi mïa xu©n .+ C¶nh con ngêi trong lÔ héi ( diÔn biÕn , sù viÖc )+ C¶nh ra vÒ

Bµi 3:: Giíi thiÖu vÎ ®Ñp cña chÞ em Thuý KiÒu Ho¹t ®éng 3 : H íng dÉn häc ë nhµ

- Häc sinh lµm Bµi tËp 2,3 - Häc thuéc ghi nhí - ChuÈn bÞ bµi tiÕp theo : trau dåi vèn tõ Rót kinh nghiÖm :


ngµy 15 th¸ng 10 n¨m 2006..

TiÕt 33 :Trau dåi vèn tõ

A. Môc tiªu cÇn ®¹t :Gióp häc sinh :

- HiÓu ®îc tÇm quan träng cña viÖc trau dåi vèn tõ - Muèn trau dåi vèn tõ tríc hÕt ph¶i rÌn luyÖn ®Ó hiÓu biÕt

®îc ®Çy ®ñ , chÝnh x¸c nghÜa vµ çch dïng tõ B. ChuÈn bÞ cña thÇy trß:

- B¶ng phô .C. TiÕn tr×nh tæ chøc çc ho¹t ®éng d¹y häc.

Ho¹t ®éng 1: Híng dÉn rÌn luyÖn nghÜa cña tõ vµ çch dïng tõ Gi¸o viªn cho häc sinh ®äc vÝ dô ? Em hiÓu ý kiÕn ®ã nh thÕ nµo ?(néi dung , lêi nãi gåm mÊy ý ? khuyªn ta ®iÒu g× ?)Gv treo b¶ng phô ghi VD I2:? X¸c ®Þnh lçi diÔn ®¹t? gi¶i thÝch v× sao cã nh÷ng lçi nµy ?

Gv hÖ thèng ho¸ kiÕn thøc , hs ®äc ghi nhí

HS ®äc ®o¹n v¨n cña T« Hoµi (SGK)

I . RÌn luyÖn ®Ó n¾m v÷ng nghÜa cña tõ vµ çch dïng tõ * vÝ dô : a) TiÕng ViÖt lµ nghÜa giµu ®Ñp , ®¸p øng mäi nhu cÇu nhËn thøc vµ giao tiÕp cña ngêi ViÖt - Ph¶i kh«ng ngõng trau dåi vèn tõ * vÝ dô 2 :a) Dïng thõa tõ "®Ñp "v× " th¾ng c¶nh " cã nghÜa lµ "c¶nh ®Ñp "b) Dïng sai tõ " dù ®o¸n " v× dù ®o¸n cã nghi· lµ : §o¸n tríc t×nh h×nh cã thÓ x¶y ra trong t¬ng lai -> ChØ nªn dïng lµ : Pháng ®o¸n , íc tÝnh c) Dïng sai tõ " ®Èy m¹nh " : thóc ®©y cho ph¸t triÓn nhanh lªn . Nãi vÒ qui m« th× cã thÓ lµ më réng hay thu hÑp chø kh«ng thÓ nhanh hay chËm ®îc -> Ngêi viÕt kh«ng biÕt chÝnh x¸c nghÜa vµ çch dïng tõ mµ m×nh sö dông * Râ rµng lµ kh«ng ph¶i do " tiÕng ta nghÌo " mµ do ngêi viÕt ®· " kh«ng biÕt dïng tiÕng ta " . Nh vËy muèn biÕt dïng

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n ? T« Hoµi nãi vÒ vÊn ®Ò g× cã liªn quan ®ªn viÖc trau dåi vèn tõ ?? Qua c©u chuyÖn cña T« Hoµi , em rót ra bµi häc g× ? HS ®äc to ghi nhí .

Ho¹t ®éng 2 : Híng dÉn luyÖn tËp

tiÕng ta th× ph¶i n¾m ®îc ®Çy ®ñ vµ chÝnh x¸c nghÜa cña tõ vµ çch dïng * Ghi nhí : SGKII. RÌn luyÖn ®Ó lµm t¨ng vèn tõ - Nhµ v¨n T« Hoµi nãi ®Õn viÖc ph¶i " häc lêi ¨n tiÕng nãi cña nh©n d©n " ®Ó trau dåi vèn tõ cña m×nh .- Ph¶i rÌn luyÖn ®Ó biÕt thªm nh÷ng tõ cha biÕt ®Ó lµm t¨ng vèn tõ .III . LuyÖn tËp

Bµi tËp 1: Hs lµm bµi tËp theo nhãm :- HËu qu¶ : kÕt qu¶ xÊu - §o¹t : chiÕm ®îc phÇn chiÕn th¾ng- Trinh tó : Sao trªn trêi Bµi tËp 3 : söa lçi dïng tõ a, Im lÆng - v¾ng lÆng , yªn tÜnh b, C¶m xóc -> C¶m ®éng , c¶m phôc c, Thµnh lËp -> thiÕt lËp d, Dù ®o¸n -> pháng ®o¸n , dù tÝnh Bµi 4 : B×nh luËn ý kiÕn :TiÕng ViÖt cña chóng ta lµ mét ng«n ng÷ trong s¸ng vµ giµu ®Ñp . §iÒu ®ã ®îc thÓ hiÖn tríc hÕt qua ng«n ng÷ cña nh©n d©n . Muèn g×n gi÷ sù trong s¸ng vµ giµu ®Ñp cña ng«n ng÷ d©n téc ph¶i häc tËp lêi ¨n tiÕng nãi cña hä .

Ho¹t ®éng 3 : H íng dÉn häc ë nhµ - Lµm bµi tËp : 2 ,5 ,6 ,7 ,8 - ChuÈn bÞ : viÕt bµi tËp lµm v¨n sè 2 - V¨n tù sù Rót kinh nghiÖm :

ngµy 15 th¸ng 10 n¨m 2006..

TiÕt 34 - 35 :ViÕt bµi tËp lµm v¨n sè 2 - V¨n tù sù

A. Môc tiªu cÇn ®¹t :- Gióp Häc sinh :


- BiÕt vËn dông nh÷ng kiÕn thøc ®· häc ®Ó thùc hµnh viÕt mét bµi v¨n tù sù kÕt hîp víi miªu t¶ c¶nh vËt , con ngêi , hµnh ®éng .

- RÌn luyÖn kÜ n¨ng diÔn ®¹t , tr×nh baú B. ChuÈn bÞ : Gi¸o viªn ra ®Ò , Häc sinh «n tËp C. Tæ chøc çc ho¹t ®éng d¹y - häc Ho¹t ®éng 1 :Gi¸o viªn chÐp ®Ò lªn b¶ng –Häc sinh

ghi ®Ò §Ò bµi Tëng tîng hai m¬i sau vµo mét mïa hÌ em vÒ th¨m

trêng cò .H·y viÕt th cho mét ngêi b¹n häc håi Êy kÓ l¹i buæi th¨m trêng ®Çy xóc ®éng ®ã

Ho¹t ®éng2 : Híng dÉn häc sinh lµm bµi -X¸c ®Þnh thÓ lo¹i :ViÕt th – tù sù -Néi dung : KÓ vÒ buæi th¨m trêng vµo mét ngµy hÌ sau

20 n¨m xa çch -Yªu cÇu: Tëng tëng ®· trëng thµnh, cã mét vÞ trÝ c«ng

viÖc naß ®ã Cã sù kÕt hîp yÕu tè miªu t¶ vµ tù sù Ho¹t ®éng3: Häc sinh lµm bµi -Gv thu bµi*§¸p ¸n : 1,Më bµi :- Giíi thiÖu hoµn c¶nh, lÝ do vÒ th¨m trêng cò ,vÞ trÝ cña

m×nh khi viÕt th cho b¹n - C¶m xóc cña “t«i” 2, Th©n bµi:- Miªu t¶ c¶nh tîng ng«i trêng vµ nh÷ng ®æi thay (g¾n víi

c¶nh ngµy hÌ) + Nhµ trêng líp häc nh thÕ nµo?+ C¶nh thiªn nhiªn ra sao?- T©m tr¹ng cña m×nh + Trùc tiÕp xóc ®éng nh thÕ nµo?+ Kû niÖm gîi vÒ lµ g×?+ Kû niÖm víi ngêi viÕt th - KÕt thóc buæi th¨m nh thÕ nµo? 3, KÕt bµi:- Suy nghÜ vÒ ng«i trêng. Høa hÑn víi b¹n ngµy häp líp - KÕt thóc th

H íng dÉn häc ë nhµ: So¹n bµi M· Gi¸m Sinh mua KiÒu.Rót kinh nghiÖm:

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n ngµy 18 th¸ng 10

n¨m 2006

TuÇn 8 - TiÕt 36 - 37 : M· Gi¸m Sinh mua KiÒu ( TrÝch TruyÖn KiÒu )A.Môc tiªu cÇn ®¹t: Gióp häc sinh : -HiÓu ®îc tÊm lßng nh©n ®¹o cña NguyÔn Du: khinh bØ vµ c¨m phÉn s©u s¾c bän bu«n ngêi; ®au ®ín, xãt xa tríc thùc tr¹ng con ngêi bÞ h¹ thÊp, bÞ trµ ®¹p - ThÊy ®îc nghÖ thuËt miªu t¶ nh©n vËt cña t¸c gi¶: kh¾c ho¹ tÝch çch qua diÖn m¹o,cö chØ B.ChuÈn bÞ cña thÇy vµ trß - lêi b×nh C .TiÕn tr×nh tæ chøc çc ho¹t ®éng d¹y häc : * KiÓm tra bµi cò: §äc thuéc lßng ®o¹n trÝch “ kiÒu ë lÇu ngng bÝch” * Giíi thiÖu bµi :Giao

Ngµy 19 th¸ng 10 n¨m 2006.

TiÕt 38 - 39 :Lôc V©n Tiªn cøu KiÒu NguyÖt Nga

- NguyÔn §×nh ChiÓu-A. Môc tiªu cÇn ®¹t :Gióp Häc sinh :- N¾m ®îc cèt truyÖn vµ nh÷ng ®iÒu c¬ b¶n vÒ t¸c gi¶ ,

t¸c phÈm - Qua ®o¹n trÝch , hiÓu ®îc kh¸t väng cøu ngêi , gióp ®êi

cña t¸c gi¶ vµ phÈm ch©t cña hai nh©n vËt : Lôc v©n Tiªn , KiÒu NguyÖt Nga

B. ChuÈn bÞ : Tranh ch©n dung NguyÔn §×nh ChiÓu

C. Tæ chøc çc ho¹t ®éng d¹y - häc : * KiÓm tra bµi cò :- §äc thuéc lßng ®o¹n trÝch : T.KiÒu b¸o ©n b¸o o¸n - C¶m nhËn cña em vÒ nh©n vËt T.KiÒu qua §o¹n trÝch nµy * Bµi míi :

GTB : Cè thñ tíng Ph¹m V¨n §ång tõng nãi vÒ NguyÔn §×nh ChiÓu

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n Trªn trêi cã nh÷ng v× sao cã ¸nh s¸ng kh¸c thêng , nhng tho¹t nh×n cha thÊy s¸ng , song cµng nh×n cµng s¸ng .NguyÔn §×nh ChiÓu - nhµ th¬ yªu níc vÜ ®¹i cña nh©n d©n miÒn nam thÕ kØ XX - lµ mét trong nh÷ng ng«i sao nh thÕ .Häc sinh xem tranh ch©n dung NguyÔn §×nh ChiÓu.

Ho¹t ®éng 1 : Híng dÉn t×m hiÓu chung :Häc sinh ®äc chó thÝch ? Tõ cuéc ®êi cña N§C em ®¸nh gi¸ nh thÕ nµo vÒ con ngêi nµy? Gi¸o viªn bæ sung më réng

? H·y nªu mét vµi nÐt vÒ sù nghiÖp v¨n ch¬ng cña NguyÔn §×nh ChiÓu ?

§Æc ®iÓm kÕt cÊu vµ tÝnh chÊt truyÖn cã g× kh¸c so víi T.KiÒu ? (Gi¸o viªn bæ sung)

Gi¸o viªn b×nh Häc sinh ®äc tãm t¾t t¸c phÈm mét Häc sinh ®äc tãm t¾t l¹i T¸c phÈm lµ mét thiªn tù truyÖn , em h·y t×m nh÷ng t×nh tiÕt cña truyÖn trïng víi cuéc ®êi cña N§C ?

? Sù kh¸c biÖt ë cuèi truyÖn cã ý nghÜa g× ?

Ho¹t ®éng 2 : Híng dÉn ®äc vµ ph©n tÝch ®o¹n trÝch Häc sinh ®äc vµ nªu ®¹i ý ®o¹n trÝch

I. T×m hiÓu chung 1, T¸c gi¶ (1822 - 1888) , quª ë lµng T©n Thíi , TØnh Gia §Þnh - Lµ ngêi cã nghÞ lùc chiÕn ®Êu ®Ó sèng vµ cèng hiÕn cho ®êi (gÆp nhiÒu bÊt h¹nh nhng vÉn vît qua ®îc )- Cã lßng yªu níc vµ tinh thÇn bÊt khuÊt chèng ngo¹i x©m 2, T¸c phÈm : Lôc V©n Tiªn (2082 c©u )- Lµ t¸c phÈm xuÊt s¾c nhÊt cña «ng - lµ truyÖn th¬ n«m : - 1854 - tríc khi thùc d©n ph¸p x©m lîc - KÕt cÊu ch¬ng håi : Víi môc ®Ých truyÒn ®¹o lÝ lµm ngêi - §Æc ®iÓm thÓ lo¹i : truyÖn kÓ h¬n lµ ®Ó ®äc -> chó träng hµnh ®éng nh©n vËt 3, Tãm t¾t t¸c phÈm : 4 phÇn - Lôc v©n Tiªn ®¸nh cíp cøu KiÒu NguyÖt Nga - Lôc V©n Tiªn gÆp n¹n mµ vÉn gi÷ lßng chung thuû - Lôc V©n Tiªn vµ KNN gÆp l¹i nhau => T¸c phÈm mét thiªn tù truyÖn - PhÇn cuèi : nãi lªn íc m¬ vµ kh¸t väng ch¸y báng cña nguyÔn §×nh ChiÓu4, VÞ trÝ ®o¹i trÝch : SGkII. Ph©n tÝch :

* §¹i ý : §o¹n trÝch kÓ vÒ c¶nh LVT ®I thi gÆp bän cíp , chµng


Qua ®o¹n trÝch em h·y cho biÕt Lôc V©n Tiªn ®· lµm ®îc nh÷ng viÖc g× ? TÝnh çch cña chµng thÓ hiÖn ë nh÷ng hµnh ®éng nµo ? ? Lôc V©n Tiªn ®· hµnh ®éng chèng bän ¸c nµo ?

? V©n Tiªn ®· gÆp bon cøop trong hoµn c¶nh nµo ?

? LÝ do ®¸nh cíp ?

? V©n Tiªn ®¸nh cíp nh thÕ nµo ?? Qua ®ã em cã nhËn xÐt g× vÒ nh©n vËt Lôc V©n Tiªn ?

? Nh÷ng ngêi V©n Tiªn ®ng ra b¶o vÖ lµ ai?

? Em c¶m nhËn ®îc g× vÒ V©n Tiªn qua nh÷ng hµnh ®éng trªn vµ tõ chèi lêi ®Ò nghÞ tr¶ ¬n cñ KNN ?

? H×nh ¶nh KNN ë ®©y ®îc kh¾c ho¹ chñ yÕu qua chi tiÕt

®¸nh tan vµ cøu ®îc KNN , NguyÖt Nga c¶m kÝch muèn t¹ ¬n chµng nhng V©n Tiªn tõ chèi 1, Nh©n vËt Lôc V©n Tiªn:

Hµnh ®éng tiªu diÖt kÎ ¸c :

- Bän Phong Lai - lò giÆc cíp chuyªn nghiÖp , ®«ng quan , nhiÒu lÝnh , bÊt nh©n phi nghÜa- Hoµn c¶nh : V©n Tiªn 16 tuæi , vèn chØ lµ häc trß quen víi bót nghiªn s¸ch vë , ®ang vÒ nhµ chuÈn bÞ ®i thi .- LÝ do ®¸nh cíp : ThÊy d©n ch¹y lo¹n , hái th¨m , biÕt cã giÆc cíp , x«ng vµo ®¸nh .- Næi giËn l«i ®×nh , t¶ ®ét h÷u x«ng -> lµ anh dòng ( kh«ng nghÜ ®Õn b¶n th©n , quyÕt chiÕn ®Êu tiªu diÖt çi ¸c ) , ngêi cã tµi n¨ng ( tiªu diÖt ®îc bän cíp chuyªn nghiÖp , hïng m¹nh ) ngêi cã nghÜa khÝ (v× bªnh vùc kÎ yÕu - mét viÖc nghÜa - mµ s½n sµng x¶ th©n ) .§ã lµ mét TriÖu Tö Long thø hai :* Hµnh ®éng b¶o vÖ ngêi lµnh :- D©n chóng ph¶I ch¹y lo¹n vµ KNN nh÷ng ngêi kh«ng quen biÕt nhng ®ang bÞ bän cíp tÊn c«ng .- Xö sù : + ThÊy ngêi ®îc cøu lµ phu n÷ -> kh«ng lîi dông + ThÊy chÞ em KNN than khãc -> t×m çch an ñi , th¨m hái ©n cÇn , ®éng viªn + §îc ®Ò nghÞ tr¶ ¬n -> tõ

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n nµo ? ? Ch©n dung KNN ®îc t¸c gi¶ giíi thiÖu nh thÕ nµo ? B»ng nh÷ng h×nh ¶nh nµo ? NghÖ thuËt g× ?

? Qua nh÷ng øng xö ®ã em c¶m nh©n ®îc nh÷ng nÐt ®Ñp nµo trong t©m hån KNN ?

Gi¸o viªn : NÐt ®Ñp t©m hån ®ã ®· lµm cho h×nh ¶nh KNN chinh phôc ®îc t×nh c¶m yªu mÕn cña nh©n d©n , nh÷ng con ngêi bao giê còng rÊt xem träng ¬n nhgi· " ¥n ai mét chót ch¼ng quªn "Ho¹t ®éng 3 : Híng dÉn tæng kÕt

? Em cã nhËn xÐt g× vÒ nghÖ thuËt miªu t¶ nh©n vËt qua ®o¹n trÝch ?

? §Æc ®iÓm nµy gÇn gièng víi lo¹i truyÖn nµo mµ em ®· häc

? Em cã nhËn xÐt g× vÒ ng«n ng÷ cña t¸c gi¶ trong ®o¹n trÝch ?

chèi -> Lôc v©n tiªn lµ con ngêi chÝnh trùc , hµo hiÖp , nh©n hËu träng nghÜa,cã çch hµnh xö cña çc bËc h¶o h¸n => Lôc v©n tiªn lµ mét h×nh ¶nh ®Ñp , h×nh ¶nh lÝ tëng mµ t¸c gi¶ göi g¾m niÒm tin vµ íc väng ®em ®Õn x· héi c«ng b»ng 2, Nh©n vËt KiÒu NguyÖt Nga- Lêi tho¹i ®¸p lêi v©n tiªn - Ch©n dung KNN:+ Gia ®×nh : Cha lµm quan , ®ang ®Õn chç cha ®Ò lÊy chång + RÊt hiÓu ¬n nghÜa to lín cña V©n Tiªn víi m×nh : Cøu m¹ng , b¶o toµn phÈm h¹nh .+ Xng h« tr©n träng , khiªm nhêng :Qu©n tö , liªn thiÕp , xin l¹y , xin tha .-> Çch nãi n¨ng v¨n vÎ dÞu dµng , mùc thíc .+ RÊt b¨n kho¨n bèi rèi v× hoµn c¶nh hiÖn t¹i khong thÓ tr¶ ¬n + Ch©n thµnh mêi V©n Tiªn vÒ nhµ ®Ó tr¶ ¬n => KNN lµ mét ngêi cã gi¸o dôc , cã hiÕu nghe lêi cha mÑ , biÕt quÝ träng gi÷ g×n phÈm h¹nh cña ngêi con g¸i , biÕt nãi n¨ng khiªm nhêng , mùc thíc . ¡n ë cã tríc cã sau , ch©n thµnh

III. Tæng kÕt 1. NghÖ thuËt :* NghÖ thuËt miªu t¶ nh©n


? C¶m nhËn cña em sau khi häc xong ®o¹n trÝch Häc sinh ®äc to ghi nhí SGK

vËt:- Kh«ng chó träng ®Õn ngo¹i h×nh , néi t©m .- Chñ yÕu m« t¶ qua hµnh ®éng , cö chØ , lêi nãi -> §©y lµ çch kh¾c ho¹ tÝnh çch nh©n vËt cña tru cæ d©n gian * Ng«n ng÷ ngêi kÓ chuyÖn - Méc m¹c , b×nh dÞ , mang tÝnh chÊt khÈu ng÷ , mµu s¾c , nam bé -> cã kh¶ n¨ng phæ biÕn réng r·i trong nh©n d©n lao ®éng nam bé - Ng«n ng÷ th¬ ®a d¹ng phï hîp víi diÔn biÕn t×nh tiÕt - Lêi ®èi tho¹i cña V©n Tiªn víi cíp th× ®Çy phÉn né , cßn bän cíp th× hèng h¸ch , kiªu c¨ng - Lêi ®èi tho¹i cña V©n Tiªn víi KNN th× mÒm máng , xóc ®éng ch©n thµnh 2, Ghi nhí : SGK

4 : Híng dÉn häc ë nhµ- Häc thuéc ®o¹n trÝch

- B×nh luËn c©u th¬ " Lµm ¬n … tr¶ ¬n "- ChuÈn bÞ bµi " Miªu t¶ néi t©m trong v¨n b¶n tù sù "

Ngµy20 th¸ng10 n¨m 2006.

TiÕt 40:

Miªu t¶ néi t©m trong v¨n b¶n tù sù

A. Môc tiªu cÇn ®¹t : - HiÓu ®îc vai trß cña miªu t¶ néi t©m vµ mèi quan hÖ gi÷a

néi t©m víi ngo¹i h×nh trong khi kÓ chuyÖn


- RÌn kÜ n¨ng kÕt hîp kÓ chuyÖn víi miªu t¶ néi t©m nh©n vËt khi viÕt bµi v¨n tù sù

B. ChuÈn bÞ cña thÇy trß :-C. Tæ chøc çc ho¹t ®éng d¹y - häc

* KiÓm tra bµi cò :- Miªu t¶ cã vai trß nh thÕ nµo trong v¨n tù sù ?- §èi tîng miªu t¶ trong v¨n b¶n tù sù lµ nh÷ng yÕu tè nµo ?

* Giíi thiÖu bµi míi:Trong tù sù , nh÷ng ®o¹n t¶ c¶nh s¾c thiªn nhiªn , t¶ vËt ,

t¶ sù vËt , t¶ ngo¹i h×nh nh©n vËt , nh÷ng cö chØ , hµnh ®éng cña nh©n vËt … lµ nh÷ng ®èi tîng cã thÓ nghe nh×n … ®îc mét çch trùc tiÕp . L¹i cßn cã nh÷ng rung ®éng , nh÷ng c¶m xóc , nh÷ng ý nghÜ , t©m t t×nh c¶m cña nh©n vËt , kh«ng thÓ quan s¸t ®îc mét çch trùc tiÕp mµ ph¶i c¶m nhËn - §ã chÝnh lµ miªu t¶ néi t©m nh©n vËt - cßn gäi lµ t¶ c¶nh ngô t×nh . VËy miªu t¶ néi t©m cã vai trß nh thÕ nµo trong v¨n b¶n tù sù bµi häc bµi häc h«m nay chóng ta sÏ t×m hiÓu.

Ho¹t ®éng 1 : Híng dÉn t×m hiÓu yÕu tè miªu t¶ néi t©m trong v¨n b¶n tù sù - Häc sinh häc thuéc lßng ®o¹n trÝch " KiÒu ë lÇu Ngng BÝch " Häc sinh lµm Bµi tËp theo 2 nhãm :? Nhãm 1 :1. T×m nh÷ng c©u th¬ t¶ c¶nh ?2. nh÷ng c©u th¬ t¶ c¶nh cã mèi quan hÖ nh thÕ nµo víi viÖc thÓ hiÖn néi t©m nh©n vËt ? (DÊu hiÖu nhËn biÕt )? Nhãm 2 :1. T×m nh÷ng c©u th¬ miªu t¶ t©m tr¹ng cña T.KiÒu ?2. miªu t¶ néi t©m cã t¸c dông nh thÕ nµo ®èi víi viÖc kh¾c ho¹ nh©n vËt trong v¨n b¶n tù sù ?Häc sinh th¶o luËn trong 5 phót : Líp nhËn xÐt - Gi¸o viªn kÕt luËn , bæ sung.

I. T×m hiÓu yÕu tè miªu t¶ néi t©m trong v¨n b¶n tù sù 1, VÝ dô : §o¹n trÝch " KiÒu …BÝch"* §o¹n th¬ t¶ c¶nh s¾c bªn ngoµi : 6 c©u ®Çu , 8 c©u cuèi -> Miªu t¶ bªn ngoµi bao gåm c¶nh s¾c thiªn nhiªn vµ ngo¹i h×nh cña con ngêi sù vËt … cã thÓ quan s¸t trùc tiÕp ®îc gi÷a miªu t¶ hoµn c¶nh , ngo¹i h×nh vµ miªu t¶ néi t©m cã mèi quan hÖ víi nhau tõ miªu t¶ ngo¹i h×nh , hoµn c¶nh mµ ng-êi viÕt cho ta thÊy ®îc t©m tr¹ng bªn trong cña nh©n vËt . Vµ ngîc l¹i VD : ë ®o¹n " KiÒu … bÝch " t¶ c¶nh thiªn nhiªn gióp ngêi ®äc c¶m nhËn ®îc nçi buån c« ®¬n , lÎ loi ,®au ®ín xãt xa , bÕ t¾c tuyÖt väng cña KiÒu * §o¹n 8 c©u gi÷a miªut t¶ t©m tr¹ng cña KiÒu b»ng çch


Häc sinh ®äc môc 2 SGK.? NhËn xÐt çch miªu t¶ néi t©m nh©n vËt cña t¸c gia.

? Qua ph©n tÝch vÝ du em rót ra nhËn xÐt g× vÒ miªu t¶ bªn ngoai vµ miªu t¶ néi t©m nh©n vËt.Gi¸o viªn tæng kÕt - Häc sinh ®äc to ghi nhí.

Ho¹t ®éng 2: Híng dÉn luyÖn tËp.Bµi tËp : - Häc sinh x¸c ®Þnh yªu c©u cña bµi tËp 1.

nªu trùc tiÕp nh÷ng suy nghÜ bªn trong cña KiÒu : nghÜ vÒ th©n phËn c« ®¬n , b¬ v¬ n¬i ®Êt kh¸ch , nghÜ vÒ cha mÑ chèn quª nhµ ai ch¨m sãc , phông dìng lóc tuæi giµ …- Nh©n vËt lµ yÕu tè quan träng nhÊt cña t¸c phÈm tù sù. §Ó x©y dùng nh©n vËt nhµ v¨n thêng miªu t¶ ngo¹i h×nh vµ miªu t¶ néi t©m.- Miªu t¶ néi t©m nh»m kh¾c ho¹ "ch©n dung t tëng" cña nh©n vËt, t¸i hiÖn nh÷ng tr¨n trë, d»n vÆt, nh÷ng dung ®éng tinh vi trong t×nh c¶m cña nh©n vËt. V× thÕ miªu t¶ néi t©m cã vai trß vµ t¸c dung rÊt to lín trong viÖc kh¾c ho¹ ®Æc ®iÓm, tÝnh çch nh©n vËt.

VD2: T¸c gi¶ miªu t¶ néi t©m b»ng çch miªu t¶ nÐt mÆt, cö chØ, cña nh©n -> DiÔn t¶ t©m tr¹ng ®au ®ín, r»n vÆt cña l·o H¹c sau khi b¸n CËu Vµng.2. Ghi nhí SGK.- Miªu t¶ bªn ngoµi cã ®èi tîng kh¸ phong phó: c¶nh vËt, ngo¹i h×nh nh©n vËt -> ta cã thÓ quan s¸t ®îc trùc tiÕp, c¶m nhËn ®îc bµng gi¸c quan.- Miªu t¶ néi t©m: suy nghÜ, t×nh c¶m, diÔn biÕn cña t©m tr¹ng -> ta kh«ng quan s¸t mét çch trùc tiÕp mµ c¶m nhËn gi¸n tiÕp th«ng qua t×nh huèng, hoµn c¶nh nh©n vËt.- Gi÷a miªu t¶ bªn ngoµ vµ miªu t¶ néi t©m cã mèi quan hÖ chÆt chÏ víi nhau: t¶ c¶nh


®Ó ngô t×nh, hoÆc qua néi t©m ®Ó lÝ gi¶i, hiÓu râ thªm h×nh thøc bªn ngoµi cña con ngêi.II. Luþen tËp.

? T×m c©u th¬ miªu t¶ ch©n dung bªn ngoµi cña M· G¸m Sinh (10 c©u).

? §o¹n th¬ miªu t¶ néi t©m KiÒu? (4 c©u).? ViÕt thµnh v¨n xu«i.X¸c ®Þnh sù viÖc, nh©n vËt chÝnh, miªu t¶ nh©n vËt tiÕn

tr×nh M· Gi¸m Sinh ma KiÒu nh thÕ nµo?- Ng«i kÓ: Sè 1 (KiÒu) hoÆc sè .- Nh©n vËt chÝnh: M· Gi¸m Sinh -> miªu t¶ vÎ ngoµi.- Miªu t¶ néi t©m Thóy KiÒu.Häc sinh viÕt - tr×nh bµy trong 5 phót - l¬pø nhËn xÐt - Gi¸o

viªn ®äc ®o¹n mÉu.Bµi tËp 2: - Ng«i kÓ: Sè 1 (KiÒu).- Tr×nh tù:+ KiÒu më toµ ¸n xÐt xö.+ Cho mêi Thóc Sinhvµo (t¶ h×nh ¶nh Thóc Sinh).+ KiÒu nãi víi Tóc Sinh nh tÕ nµo -> …+ Nãi víi Thóc Sinh vÒ Ho¹n Th ra sao.+ KiÒu mêi ho¹n Th ®Õn vµ chµo tha nh thÕ nµo?+ KiÒu nãi víi Ho¹n Th nh÷ng g×?+ Ho¹n Th bµo ch÷a ra sao?Häc sinh viÕt ®o¹n v¨n tr×nh bµy trong 5 phót - gi¸o viªn

nhËn xÐt, ®äc ®o¹n mÉu.Ho¹t ®éng : Híng dÉn häc ë nhµ.- Häc sinh lµm bµi tËp 3.- So¹n bµi: Lôc V©n Tiªn gÆp n¹n

Thø …. ngµy ….. th¸ng…. n¨m.

TuÇn 9:TiÕt 41: Lôc V©n Tiªn gÆp n¹n

(TrÝch truyÖn Lôc V©n Tiªn - NgyÔn §×nh ChiÓu)

A. Môc tiªu cÇn ®¹t:Gióp häc sinh:


- Qua ph©n tÝch sù ®èi lËp gi÷a çi thiÖn - çi ¸c trong ®o¹n th¬, nhËn biÕt ®îc th¸i ®é, t×nh c¶m vµ lßng tin cña t¸c gi¶ göi g¾m n¬i nh÷ng ngêi lao ®éng b×nh thêng.

- T×m hiÓu vµ ®¸nh gi¸ nghÖ thuËt s¾p xÕp t×nh tiÕt vµ nghÖ thuËt ng«n tõ trong ®o¹n trÝch.

B. ChuÈn bÞ cña thÇy trß:TruyÖn Lôc V©n Tiªn.C. Tæ chøc çc ho¹t ®éng d¹y - häc TiÕn tr×nh tæ chiÕu çc ho¹t ®éng d¹y häc.* KiÓm tra bµi cò.§äc vµ ph©n tÝch h×nh ¶nh (V©n Tiªn ®anh cíp? C¶m nhËn

cña em vÒ nh©n vËt Lôc V©n Tiªn?* Bµi míi:- Gi¸o viªn tãm t¾t chuyÖn ë bµi tríc.

Ho¹t ®éng 1: Híng dÉn tim hiÓu chung vÒ ®o¹n trÝch.- Gi¸o viªn híng dÉn ®äc - mot Häc sinh ®äc - nhËn xÐt.- Gi¸o viªn ®äc mÉu.? §o¹n trÝch kÓ sù viÖc Lôc V©n Tiªn gÆp n¹n nh thÕ nao?? T×m chñ ®Ò cña ®o¹n trÝch?? T× bè côc cña ®o¹n trÝch.

Ho¹t ®éng 2: Híng dÉn häc - ph©n tÝch ®o¹n trÝch.Häc sinh ®äc 8 c©u ®Çu- Gi¸o viªn g¶i thÝch t×nh c¶nh thÇy trß Lôc V©n Tiªn rÊt bi ®¸t…

? TrÞnh H©m quyÕt t×nh h·m h¹i V©n Tiªn lµ v× sao?Häc sinh ph¸t biÓu Gi¸o viªn b×nh.? H¾n ®· lªn kÕ ho¹ch vµ hµnh ®«ng nh thÕ nµo?

? Ph©n tÝch nh÷ng hµnh ®«ng t¸o b¹ vµ t©m ®Þa cña h¾n víi

I. T×m hiÓu chung.1. §äc: DiÔn c¶m.2. Chó thÝch: SGk.3. Bã côc:

- Chñ ®Ò: Sù ®èi lËp gi÷a çi thiªn vµ çi ¸c.- Bè côc: + 8 c©u th¬ ®Çu: Hµnh ®éng téi ¸c cña TrÞnh H©m.+ §o¹n sau: Miªu t¶ viÖc lµm nh©n ®øc cïng cuéc sèng trong s¹ch, nh©n çch cao c¶ cña Ng «ng.II. Ph©n tÝch:1. T©m ®Þa vµ hµnh ®éng ®éc ¸c cña TrÞnh H©m.

- §éng c¬: §è kÞ, ganh ghÐt tµi n¨ng, lo cho ®êng tiÕn th©n cña m×nh.

- KÕ ho¹ch: Ph©n t¸n thÇy trß V©n Tiªn (khi chµng bÞ mï) => téi ¸c ngÊm vµo m¸u.- Hµnh ®éng: §Èy chµng xuèng

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n b¹n.? NhËn xÐt g× vÒ ®o¹n th¬ tù sù nµy?

Häc sinh ®äc do¹n cßn l¹i.? C¶nh Ng÷ «ng vµ c¶nh gia ®×nh ch÷a ch¹y cho Lôc V©n Tiªn ®îc t¸c gi¶ mieu t¶ nh thÕ nµo? NhÞp th¬ ra sao?

? Ph©n tÝch hai c©u "Hèi con … h¬ mÆt mµy" ®Ó lµm râ ®iÒu ®ã.? Sau khi V©n Tiªn tØnh l¹i Ng «ng ®· nãi víi chµng nh thÕ nµo?

Gi¸o viªn b×nh.Çi thiÖn cßn ®îc bÓu hiÖn qua cuéc sèng ®Ñp cña «ng Ng.

H·y ®äc ®o¹n cuèi vµ ph©n tÝch c¶m nhËn cña em vÒ cuéc sèng ®ã cña nh©n d©n chµi.

Gi¸o viªn b×nh.? Em hiÓu ®îc g× vÒ t×nh c¶m cña t¸c gi¶ qua viÖc x©y dùng nh©n vËt nµy.

Ho¹t ®éng 3: Híng dÉn tæng kÕt.

níc råi gi¶ vê kªu cøu -> hµnh ®«ng bÊt nh©n, bÊt nghÜa h¹i ngêi h¹i b¹n trong c¶nh b¬ v¬.=> Hµnh ®«ng cã toan tÝnh, ©m mu kÕ ho¹ch s¾p ®Æt kÜ lìng, chÆt chÏ -> T×nh tiÕt s¾p xÕp hîp lÝ, diÔn bÕn hµnh ®«ng nhanh gän2. ViÖc lµm cña Ng «ng.- Ng «ng vít v©n Tiªn, c¶ nhµ ch¹y ch÷a cho chµng.- Hµnh ®«ng khÈn tr¬ng, ©n cÇn, chu ®¸o cña mäi ngêi -> lßng ch©n t×nh cña gia ®×nh Ng «ng víi ngêi bÞ n¹n m©u thuÈn víi hµnh ®éng cña TrÞnh H©m.- C©u th¬ méc m¹c, kÓ l¹i sù viÖc mét çch tù nhiªn, gîi t¶ ®îc mèi ch©n t×nh cña gia ®×nh Ng «ng víi ngêi bÞ n¹n…- Ng «ng nãi víi V©n Tiªn: "+ Mêi ch¶ng ë l¹i -> TÊm lßng hµo hiÖp s½n lßng cu mang => sù ®é lîng bao dung nh©n ¸i kh«ng tÝnh to¸n. "Dèc lßng…h¸ chê".* Cuéc sèng cña Ng «ng.Trong s¹ch, ngoµi vßng danh lîi, tù do phãng kho¸ng, bÇu b¹n víi thiÖn nhiªn, ®Çy ¾p niÒm vui bëi ngêi lao ®éng tù do lµm chñ m×nh "Rµy roi … ch¬i tr¨ng".* T¸c gi¶: Göi g¾m kh¸t väng niÒm tin vÒ çi thiÖn, con ngêi lao ®«ng b×nh thêng -> quan ®iÓm nh©n d©n rÊt tÕn bé v× sÊu ¸c thêng lÉn sau mò cao ¸o dµi, cßn çi tèt ®Ñp ë bÒn v÷ng ë nh÷ng ngêi nghÌo nh©n hËu vj tha.III. Tæng kÕt:

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n ? Tr×nh bµy nh÷ng c¶m nhËn cña em vÒ gi¸ trÞ nh©n vËt? §äc ®o¹n th¬ giµu c¶m xóc em cho lµ hay nhÊt?? Kh¸i qu¸t néi dung ®o¹n trÝch.

Häc sinh ®äc ghi nhí.

1. NghÖ thuËt:- Ng«n ng÷ binh dÞ, giµu c¶m xóc, h×nh ¶nh kho¸ng ®¹t.2. Néi dung:Sù ®èi lËp thiÖn vµ ¸c gi÷a nh©n çch cao c¶ vµ tan tÝnh thÊp hÌn -> gØ g¾m lßng tin t×nh c¶m víi nh©n d©n lao ®éng.

Ho¹t ®éng 4: LuyÖn tËp.Häc sinh lµm bµi tËp ë phÇn (tËp SGK - trang 121).Ho¹t ®éng 5: Híng dÉn häc ë nhµ.- Häc thuéc ®o¹n th¬.- LËp dµn ý: Ph©n tÝch nh©n v©t Ng «ng vµ TrÞnh H©m

qua ®o¹n trÝch.- ChuÈn bÞ bµi: Ch¬ng tr×nh ®Þa ph¬ng phÇn V¨n.

Thø …. ngµy …. th¸ng …. n¨m 200..TiÕt 42:

Ch¬ng tr×nh ®Þa ph¬ng phÇn v¨n.

A. Môc tiªu cÇn ®¹t : Gióp Häc sinh :- Bæ sung vµo vèn hiÓu biÕt vÒ v¨n häc ®Þa ph¬ng b»ng

viÖc n¾m ®îc nh÷ng t¸c gi¶ vµ mét sè t¸c phÈm tõ sau n¨m 1975 viÕt vÒ dÞa ph¬ng m×nh.

- Bíc ®Çu biÕt çch su tÇm t×m hiÓu vÒ t¸c gi¶, t¸c ph©m v¨n häc ë ®Þa ph¬ng.

- H×nh tµnh sù quan t©m vµ u mÕn ®èi víi v¨n häc ®Þa ph-¬ng.

B. ChuÈn bÞ cña thÇy trß:- Häc sinh su tÇm, t×m hiÓu çc t¸c gi¶, t¸c phÈm tiªu biÓu

cña ®i¹ ph¬ng.C. Tæ chøc çc ho¹t ®éng d¹y - häc

Ho¹t ®éng 1: Thèng kª çc s¸ng t¸c v¨n häc ®Þa ph-¬ng, çc t¸c gi¶ tiªu biÓu.Häc sinh lµm vÖc theo nhãm- Gi¸o viªn cho mét sè nhãm giíi

I. Çc t¸c gi¶ - t¸c pÈm tiªu biÓu cña ®Þa ph¬ng.

1. V¨n häc cæ .2. V¨n häc hiÖn §¹i: Tõ 1945 -

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n thiÖu çc t¸c gi¶, t¸c phÈm- Ha kh¸c tr×nh bµ nh÷ng hiÓu biÕt vÒ mét t¸c gi¶, t¸c phÈm nµo ®ã tiªu biÓu.Ho¹t ®éng 2: T×m hiÓu mét t¸c gi¶ cô thÓ.Häc sinh ®äc, tãm t¾t sù nghiÖp v¨n häc vµ t¸c phÈm cña t¸c gi¶.- Gi¸o viªn bæ sung.

1975.3. V¨n häc sau 75.

II. T¸c gi¶: Gíi thiÖu mét t¸ gi¶ tiªu biÓu cña ®Þa ph¬ng.VD: NguyÔn Duy, Lª Minh Khuª.

Ho¹t ®éng 3: Híng dÉn häc ë nhµ.

- Su tÇm mét sè t¸c phÈm v¨n häc ®Þa ph¬ng.- T×m hiÓu ®Æc ®iÓm v¨n häc qhg qua nh÷ng s¸ng t¸c ®ã.- ChuÈn bÞ bµi: Tæng kÕt tõ vùng.

Thø … ngµy … th¸ng … n¨m 200 ..

TiÕt 43 - 44:Tæng kÕt tõ vùng

A. Môc tiªu cÇn ®¹t : - Gióp häc sinh:+ N¾m v÷ng h¬n, hiÓu s©u h¬n vµ biÕt vËn dông nh÷ng

kiÕn thøc vÒ tù vng ®· häc tõ løp 6 -> 9 (tõ ®¬n, tõ phøc, thµnh ng÷ …).

+ RÌn kÜ n¨ng dïng tõ ®óng, chÝnh x¸c, linh ho¹t, hiÖu qu¶.B. ChuÈn bÞ cña thÇy - trß: - GiÊy trong, m¸y chiÕu.C. Tæ chøc çc ho¹t ®éng d¹y - häc.

Ho¹t ®éng 1: HÖ thèng ho¸ kiÕn thøc vÒ tõ ®¬n vµ tõ phøc.? XÐt vÒ ®Æc ®iÓm cÊu t¹o tõ ®¬c chia thµnh mÊy lo¹i?? ThÕ nµo lµ tõ ®¬n? Cho vÝ dô?? ThÕ nao lµ tõ phøc? Cho vÝ dô?? Tõ phøc gåm mÊy lo¹i? Cho vÝ dô?? ThÕ nµo lµ tõ ghÐp? Cho vÝ

I. Tõ ®¬n vµ tõ phøc.

Tõ Tõ ®¬n: Lµ tõ chØ gåm mét tiÕng.

Tõ phøc: Lµ tõ gåm 2 hoÆc nhiÒu tiÕng.

Tõ phøc Tõ ghÐp: lµ tõ ®îc t¹o çch ghÐp çc tiÕng cã quan hÖ vÒ ý.

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n dô?? ThÕ nµo lµ tõ l¸y? Cho vÝ dô?? Häc sinh lµm bµi t©p 2 SGK?

Häc sinh lµm bµi tËp .

Ho¹t ®éng 2: HÖ thèng ho¸ kiÕn thøc vÒ thµnh ng÷.? Thµnh ng÷ lµ g×? VÝ dô.

X¸c ®Þnh thµnh ng÷, tôc ng÷ giai thÝch nghÜa?

Gi¸o viªn lu ý cho Häc sinh:* Tôc ng÷ thêng lµ mét ng÷ cè ®Þnh bæ thÞ mét kh¸i niÖm, cã gi¸ trÞ t¬ng ®¬ng víi mét

Tõ l¸y: gåm nh÷ng tõ phøc cã quan hÖ l¸y ©m gi÷a çc tiÕng.Bµi tËp 2: a, Tõ ghÐp: NgÆt nghÌo, giam gi÷, bã buéc, t¬i tèt, bät bÌo, cá c©y, ®a ®ãn, nhêng nhÞn, r¬i rông, mong muèn.b, Tõ l¸y: Nho nhá, gËt gï, l¹nh lïng, xa x«i, lÊp l¸nh.* Bµi tËp : a, Gi¶m nghÜa: tr¨ng tr¾ng, ®Ìm ®Ñp, nho nhá, lµnh l¹nh, x«m xèp.b, T¨ng nghÜa: nhÊp nh«, sach sµnh sanh, s¸t sµn s¹t.II. Thµnh ng÷:* Thµnh ng÷:- Lµ lo¹i côm tõ cã cÊu t¹ cè ®Þnh biÓu thÞ mét ý nghÜa hoµn chØnh.- NghÜa cña thµnh ng÷ cã thÓ b¾t nguån trùc tiÕp tõ nghÜa ®en cña çc tõ ng÷ t¹o nªn nã nhng thêng th«ng qua pÐp chuyÓn nghÜa nh Èn dô, so s¸nh.Bµi tËp 2: - thµnh ng÷:+ §¸nh trèng bá dïi (µm viÖc kh«ng ®Õn n¬i ®Õn chèn).+ §îc voi ®ßi tiªn: lßng tham v« ®é, cã çi nµy ®ßi hái çi kh¸c.+ Níc m¾t ç sÊu: hµnh ®«ng gi¶ rèi, ®îc che ®Ëy mét çch tinh vi.- Tôc ng÷: + GÇn …….. r¹ng…….. hoµn c¶nh sèng, m«i trêng x· héi cã ¶nh hëng quan träng ®Õn viÖc h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn nh©n

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n tõ, ®îc dïng nh mét tõ cã s½n trong kho tõ vùng.- MÑ trßn con vu«ng = tèt ®Ñp, trän vÑn.- ¨n ch¸o ®¸ b¸t = tr¸o trë, béi b¹c.* Tôc ng÷ : lµ mét c©u t¬ng ®èi hoµn chØnh biÓu thÞ mét ph¸n ®o¸n, hoÆc mét nhËn ®Þnh.Bµi tËp 3, 4 Häc sinh lµm theo nhãm.

Ho¹t ®éng 3: hÖ thèng ho¸ kiÕn thøc vÒ nghÜa cña tõ.? NghÜa cña tõ lµ g×? VÝ dô.

? Häc sinh tr¶ lêi c©u hái 2, 3.

Ho¹t ®«ng 4: hÖ thèng ho¸ kiÕn thøc vÒ tõ nhiÒu nghÜa vµ hiÖn tuîng chÓn nghÜa cña tõ? ….

? ThÕ nµo lµ hiÖn tîng chuyÓn nghÜa cña tõ.? ThÕ nµo lµ nghÜa gèc?? ThÕ nµo lµ ngh· chuyÓn?

Gi¸o viªn: - trong tõ chØ cã 1 nghÜa nhÊt ®Þnh.- Tuy nhiªn ë mét sè trêng hîp

çch cña con ngêi.+ Chã …….. ®Ëy: Muèn tù b¶o vÖ m×nh cã hiÖu qu¶ th× ph¶i tuú øng biÕn, tuú tõng ®èi tîng mµ cã çch hµnh xö t¬ng øng.

Bµi tËp 3:- Chã c¾n ¸o r¸ch, chuét sa chÜnh g¹o.- BÌo d¹t m©y tr«i, d©y cµ ra d©y muèngIII NghÜa cña tõ:

1. NghÜa cña tõ lµ néi dung (sù vËt, tÝnh çch, hµnh ®éng, quan hÖ…) mµ tõ biÓu thÞ.2. - Çch gi¶i thÝch a lµ hîp lÝ.- Çch gai thÝch b lµ cha hîp lÝ.- Cachs gi¶i thÝch c cã sù nhÇm lÉn gi÷a nghÜa gèc vµ nghÜa chuyÓn.- Çch gi¶i thÝch a lµ sai.3. Çch gi¶i thÝch b lµ ®óng, v× dïng tõ "réng lîng" ®Þnh nghÜa cho tõ "®é lîng" (gt b»ng tõ ®ång nghÜa), pÇn cßn l¹i lµ cô thÓ ho¸ tõ r«ng lîng.IV. Tõ nhiÒu nghÜa vµ hiÖn t¬ng chuyÓn nghÜa cña tõ.1. Tõ cã thÓ cã 1 nghÜa hay nhiÒu nghÜa.VD: - Tõ 1 nghÜa: Xe ®¹p, m¸y næ…- Tõ nhiÒu nghÜa: Ch©n, mòi, xu©n.2. ChØ nghÜa lµ hiÖn tîng thay

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n tõ cã tÓ ®îc hiÓu ®ång thêi theo c¶ nghÜa gèc + nghÜa chuyÓn.? Häc sinh lµm bµi tËp 2.

Ho¹t ®éng 5. LuyÖn tËp tõ ®ång ©m.? Häc sinh nh¾c l¹i kh¸i niÖm tõ ®ång ©m? Cho vÝ dô?

? Ph©n biÖt hiÖn t¬ng tõ ®ång ©m víi tõ nhiÒu nghÜa.Gi¸o viªn lÊy vÝ dô ®Ó ph©n tÝch.

Häc sinh lµm bai tËp 2.

Ho¹t ®éng 6: Tæ chøc «n luyÖn tõ ®ång nghÜa.? Häc sinh «n tËp kh¸ niÖm tõ ®ång nghÜa.

Häc sinh lµm bµi t©p SGK.

Ho¹t ®éng 7: ¤n tËp vÒ tõ tr¸i nghÜa.? ThÕ nµo lµ tõ tr¸i nghÜa? cho vÝ dô?

®æi nghÜa cña tõ t¹o ra tõ nhiÒu nghÜa.* Trong tõ nhiÒu nghÜa cã: - NghÜa gèc: Lµ nghÜa xuÊt hiÖn tõ ®Çu, lµm c¬ së ®Ó h×nh b»ng nghÜa kh¸c.- NghÜa chuyÓn: x¾p ®îc h×nh thµnh trªn nghÜa gèc.

2. Bµi tËp:- Tõ "ho¶" ®îc dïng theo nghÜa chuyÓn -> nhng kh«ng hai lµ hiÖn tîng tõ nhiÒu nghÜa.V. Tõ ®ång ©m.1. Tõ ®ång ©m: Lµ nh÷ng tõ gièng nhau vÒ ©m thanh nhng nghÜa kh¸c xa nhau, kh«ng liªn quan g× víi nha.VD: §êng kÝnh, ®êng lµng* HiÖn tîn nhiÒu nghÜa: mét tõ cã chøa nhiÒu nÐt nghÜa k¸c nhau.* HiÖn t¬ng ®ång ©m: Hai ho¹c nhiÒu tõ cã nghÜa rÊt kh¸c nhau.2. Bµi tËp :a, L¸1: gèc ->l¸ 2 - nghÜa chuyÓn.=> HiÖn t¬ng tõ nhiÒu nghÜa.b Tõ ®êng 1, 2 lµ tõ ®ång ©m.(NghÜa 2 tõ nµy kh¸c xa nhau).VI. Tõ ®ång nghÜa:* Tõ ®ång nghÜa lµ nh÷ng tõ cã nghÜa gièng nhau hoÆc gÇn gièng nhau.Mét tõ nhiÒu nghÜa cã thÓ thuéc vµo nhiÒu nhãm tõ ®ång nghÜa kh¸c nhau.* Bµi tËp: C©u 2 chän d.C©u 3: Xu©n = tuæi.


? Tõ tr¸i nghÜa thêng ®îc sö dông trong nh÷ng trêng hîp nµo?

Häc sinh lµm bµi tËp 2.

Ho¹t ®éng 8: ¤n tËp tèc ®é kh¸i qu¸t cña nghÜa tõ ng÷? ThÕ nµo lµ cÊp ®é kh¸i qu¸t cña nghÜa tõ ng÷? VÝ dô?

? ThÕ nµo lµ tõ ng÷ nghi· réng? NghÜa hÑp?

- Gi¸o viªn chiÕu (hoÆc chÐp vµo b¶ng phô) bµi 2 SGK lªn b¶ng. Häc sinh lªn ®iÒn.Ho¹t ®éng 9 : HÖ thèng ho¸ kiÕn thøc vÒ tõ vùng.? Nªu kh¸i niÖm vÒ trêng tõ vùng? cho vÝ dô?? Häc sinh lµm bµi tËp SGK.

Híng dÉn häc ë nhµ: LËp b¶ng hÖ thèng ho¸ çc kiÕn thøc TiÕng ViÖt ®· häc.

Dùa trªn c¬ së: Xu©n lµ tõ chØ mïa trong mét n¨m kho¶ng thêi gian t¸c gi¶ øng vøi mét tuæi.-> LÊy bé phËn thay cho toµn thÓ -> mét h×nh thøc chuyÓn nghÜa theo ph¬ng thøc ho¸n dô.- Tõ xu©n: ThÓ hiÖn t tëng l¹c quan cña t¸c gi¶. Tr¸nh lçi lÆp tõ.VII. Tõ tr¸i nghÜa:1. Tõ tr¸i nghÜa lµ nh÷ng tõ cã nghÜa tr¸i ngîc nhau.- Mét tõ nhiÒu nghÜa cã thÓ thuéc nhiÒu cÆp tõ tr¸i nghÜa kh¸c nhau.- Tõ tr¸i nghÜa ®îc dïng trong thÓ ®èi, t¹o çc h×nh tîng t-¬ng ph¶n, g©y Ên t¬ng m¹nh.-> Lêi nãi thªm sinh ®«ng.2. Bµi tËp.CÆp tõ tr¸i nghÜa: XÊu - ®Ñp, xa - gÇn, réng - hep.VIII. CÊp ®é kh¸i qu¸t ngh· tõ ng÷.

* NghÜa cña 1 tõ ng÷ cã thÓ r«ng h¬n (kh¸i qu¸t h¬n) hoÆc hÑp h¬n (Ýt kh¸i qu¸t h¬n) nghÜa cña tõ kh¸c.- Mét tõ ng÷ ®îc coi lµ cã nghÜa réng khi ph¹m vi nghÜa cña tõ ®ã bao hµm ph¹m vi cña mét sè tõ kh¸c.- Mét tõ ng÷ ®îc coi lµ cã nghÜa hÑp khi ph¹m vi nghÜa ng÷ cña tõ ®ã ®îc bao hµm trong ph¹m vi nghÜa cña mét tõ ng÷ kh¸c. - Mét tõ ng÷ cã thÓ võa cã nghÜa réng, l¹i vµ cã nghÜa hÑp.* Bµi tËp:


IX. Trêng tõ vùng:* Lµ tËp hîp nh÷ng tõ cã Ýt nhÊt mét nÐt chung vÒ nghÜa.* Bµi tËp 2: Níc: T¾m, bÓ.T¸c dông: Dïng hai tõ trêng tõ vùng gãp hÇn t¨ng gi¸ trÞ biÓu c¶m cña c©u nãi -> cã søc tè ço m¹nh mÏ h¬n

Thø …. ngµy … th¸ng… n¨m 200..TiÕt 45:

Tr¶ bµi tËp lµm v¨n sè 2.A. Môc tiªu cÇn ®¹t :- ¤n l¹i nh÷ng vÒ v¨n b¶n tù sù.- BiÕt vËn dung nh÷n kiÕn thøc ®· häc ®Ó thùc hµnh viÕt

mét bµi v¨n tù sù kÕt hîp mªu t¶ víi c¶nh vËt, con ngêi.- RÌn kÜ n¨ng dïng tõ, diÔn ®¹t, tr×nh bµy.B. TiÕn tr×nh tæ chøc d¹y häc:

Ho¹t ®éng 1: Gi¸o viªn nhËn xÐt chung bµi lµm cña Häc sinh.

- VÒ kiÓu bµi: Cã ®óng lµ v¨n tù kh«ng? Sö dung çc yÕu tè miªu t¶ cã hîp lÝ kh«ng?

- VÒ cÊu tróc: §ñ 3 phÇn.- VÒ néi dung: §¶m b¶o tÝnh liªn kÕt.- VÒ h×nh thøc: Tr×nh bµy s¹ch ®Ñp.- KÕt qu¶ 9A giái: Kh¸ Trung b×nh

YÕu 9B

Ho¹t ®éng 2:- Gi¸o viªn cho Häc sinh ®äc, nhËn xÐt mét sè bµi lµm cña

Häc sinh ë 3 møc ®é: Giái, kh¸, yÕu.Ho¹t ®éng 3:

- Häc sinh trao ®æi bµi cho nhau ®Ó cïng rót kinh nghiÖm.Ho¹t ®éng 4:

- Gi¸o viªn chèt l¹i 1 sè vÊn ®Ò cã liªn quan ®Õn kiÕn thøc, kÜ n¨ng.

- ChuÈn bÞ cho bµi vÕt sè 3.

Thø …. ngµy …. th¸ng… n¨m 200..


TuÇn 10 - TiÕt 46: §ång chÝ

ChÝnh H÷u.

A. Môc tiªu cÇn ®¹t :Gióp Häc sinh:- C¶m nhËn ®îc vÎ ®Ñp ch©n thùc, gi¶n dÞ cña t×nh ®ång

chÝ, ®ång ®éi vµ h×nh ¶nh ngêi lÝnh çch m¹ng ®îc thÓ hiÖn trong bµi th¬.

- N¾m ®îc ®Æc s¾c nghÖ thuËt cña bµi th¬: chi tiÕt ch©n thùc, h×nh ¶nh gîi c¶m vµ c« ®óc, giµu ý nghÜa biÓu tîng.

- RÌn luyÖn n¨ng lùc c¶m thô vµ ph©n tÝch çc chi tiÕt nghÖ thuËt, çc h×nh ¶nh trong mét t¸c phÈm th¬ giµu c¶m høng hiÖn thùc mµ kh«ng thiÕu søc bay bæng.

B. ChuÈn bÞ :- Ch©n dung ChÝnh H÷u.- Bµi h¸t §ång chÝ.C. Tæ chøc çc ho¹t ®éng d¹y - häc *KTBC: §äc thuéc 6 c©u cuèi "Lôc V©n Tiªn gÆp n¹n" ph©n

tÝch cuéc sèng cña «ng chµi.* Giíi thiÖu bµi míi.ViÕt vÒ ngêi lÝnh trong nh÷ng n¨m ®Çu kh¸ng chiÕn chèng

Ph¸p, th¬ ca çch m¹ng ViÖt Nam cã c¶ mét ®éi ngò çc c©y bót lïng hËu. ChÝnh H÷u lµ mét trong sã ®ã vµ bµi th¬ "§ång chÝ" cña «ng cã chç ®øng danh dù. Bµi th¬ "§ång chÝ" lµ mét trong nh÷ng bµi th¬ ®Æc s¾c viÕt vÒ anh bé ®éi Cô Hå trong 9 n¨m kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p víi vÎ ®Ñp t×nh ®ång ®éi, ®ång chÝ cao c¶ vµ thiªng liªng ®îc thÓ hiÖn b»ng sù kÕt hîp hµi hoµ gi÷a c¶m høng l·ng m¹ng vµ hiÖn thùc.

Ho¹t ®éng 1: Híng dÉn t×m hiÓu chung? Dùa vµo chó thÝch SGK em h·y giíi thiÖu vµi nÐt chÝnh vÒ t¸c gi¶?Häc sinh ph¸t biÓu - Gi¸o viªn bæ sung, nhÊn m¹nh.

I. T×m hiÓu chung.1. T¸c gi¶:- Nhµ th¬ - ngêi chiÕn sÜ.- §Ò tµi s¸ng t¸c: ViÕt vÒ ngêi lÝnh vµ chiÕn tranh.- Th¬ «ng giµu h×nh ¶nh, nhiÒu suy tëng ng«n tõ chän läc, c« ®äng.- T¸c phÈm chÝnh tËp: §Çu sóng tr¨ng treo (1966), TuyÓn tËp th¬ ChÝnh H÷u (1988).2. T¸c phÈm:

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n ? Hoµn c¶nh ra ®¬i cña bµi th¬ "§ång chÝ"?Gi¸o viªn giíi thiÖu thªm vÒ hoµn c¶nh ra ®êi, vµ t×nh h×nh v¨n häc ë thêi k× nµy (much 1, 2 lu ý SGK).Mét häc sinh ®äc - Gi¸o viªn ®äc mÉu - híng dÉn ®äc - mét häc sinh ®äc l¹i.

KiÓm tra viÖc n¾m chó thÝch cña häc sinh.Gi¸o viªn gi¶i thÝch chó thÝch "§ång chÝ".

? H·y x¸c ®Þnh thÓ lo¹i cña bai th¬?

? Dßng thø 7 cña bai th¬ cã g× ®Æc biÖt? (nh mét lêi kh¼ng ®Þnh kÕt tinh tÝnh çch cña nh÷ng ngêi lÝnh. Nã nh çi b¶n lÒ nèi do¹n th¬: Nh÷ng c¬ së cña t×nh ®ång chÝ vµ nh÷ng biÓu hiÖn cña t×nh ®ån chÝ).? Tõ ®ã em h·y chØ ra m¹ch c¶m xóc vµ suy nghÜ trong bµi th¬ ®îc triÓn khai nh thÕ nµo tríc vµ sau dßng th¬ ®ã?

Ho¹t ®éng 2: Híng dÉn ph©n tÝch v¨n b¶n.Häc sinh ®äc 6 dßng th¬ ®Çu.? Hai c©u th¬ ®Çu t¸c gi¶ ®· giíi thiÖu cho chóng ta biÕt vÒ ®iÒu gf?

? Em cã nhËn xÐt gi vÒ cÊu tróc, çch sö dông tõ ng÷ ë ha c©u th¬ ®Çu? T¸c dung cña

- Ra ®¬i 1948 - lµ mét trong nh÷ng bµi th¬ thµnh c«ng suÊt s¾c viÕt vÒ ngêi lÝnh cña v¨n häc kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p.-3. §äc:- NhÞp chËm -> c¶m xóc ®îc l¾ng l¹i dån nÐn…- C©u th¬ "§ång chÝ" -> ®äc víi giäng l¾ng s©u, ngÉm nghÜ.- C©u cuèi: Giäng ng©n nga.4. Tõ khã:- §ång chÝ: XuÊt hiÖn vµ phæ biÕn ë ViÖt Nam tõ nh÷ng n¨m 30 cña thÕ kØ XX, ®Æc bÖt lµ sau çch m¹ng th¸ng T¸m.5. ThÓ lo¹i: Th¬ tù do, nhÞp th¬ kh«ng cè ®Þnh theo dßng c¶m xóc.6. Bè côc:

- 6 c©u ®Çu: Sù lÝ gi¶i nh÷ng c¬ së cña t×nh ®ång chÝ.- Cßn l¹i: Nh÷ng biÓu hiÖn cña t×nh ®ång chÝ vµ søc m¹nh cña t×nh c¶m Êy ë ngêi lÝnh.II. Ph©n tÝch:1. Nh÷ng sù lÝ gi¶i nh÷ng c¬ së cña t×nh ®ång chÝ.- Hoµn c¶nh xuÊt th©n cña hai ng¬i lÝnh:+ Quª Anh: Níc mÆn ®ång chua + Quª T«i: §Êt cµy lªn sái ®¸=> §Òu lµ nh÷ng ngêi n«ng d©n nghÌo.+ CÊu tróc song hµnh, ®èi xøng, çch sö dông thµnh ng÷, tôc ng÷, lêi th¬ b×nh dÞ méc m¹c -> nh chÝnh t©m hån cña hä.-> C¬ së, çi gèc cña t×nh

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n çch thÓ hiÖn Êy?? tõ ®ã em h·y chØ râ çi c¬ së, çi gèc lµm nªn t×nh b¹n t×nh ®ång chÝ mµ t¸c gi¶ muèn göi g¾m ë ®©y lµ g×?

? Hai c©u th¬ tiÕp theo t¸c gi¶ ®· lÝ gi¶i quan hÖ cña häc tríc khi gÆp nhau nh thÕ nµo?? §iÒu g× ®· khiÕn häc thµnh "§«i tri kØ".

Gi¸o viªn b×nh: T×nh ®ång chÝ ®îc b¾t nguån tõ sù t¬ng ®ång vÒ c¶nh ngé, cïng víi môc ®Ých, lÝ tëng chung khiÕn hä tõ mäi ph¬ng trêi xa l¹ tËp hîp l¹i trong hµng ngò qu©n ®éi çch m¹ng vµ trë nªn th©n quen nhau. T×nh ®ång chÝ ®-îc n¶y sinh tõ nhiÖm vô s¸t çnh bªn nhau trong chiÕn ®Êu: "Sóng …®Çu". T×nh ®ång chÝ ®ång ®éi n¶y në vµ thµnh bÒn chÆt trong sù chan hoµ chia sÎ mäi gian lao còng nh niÒm vui - §ã lµ mèi t×nh tri kØ cña nh÷ng ngêi b¹n chÝ cèt mµ t¸c gi¶ thÓ hÖn b»ng mét h×nh ¶nh cô thÓ gi¶n ®i mµ hÊet sóc gîi c¶m: "§ªm … kØ". §©y lµ mét c©u th¬ hay, c¶m ®«n, ®Çy ¾p kØ niÖm mét thêi gian khæ - Hä ®· trë thµnh ®«i b¹n rÊt th©n thiÕt, biÕt b¹n nh biÕt m×nh, cïng nhau chia sÎ ngot bïi.? Sau c©u th¬ nµy nhµ tho h¹ mét dßng th¬ ®Æc biÖt víi hai tiÕng "§ång chÝ!".H·y nªu c¶m nhËn cña e vÒ c©u th¬ nµy?

®ång chÝ; sù t¬ng ®ång vÒ c¶nh ngé, ®ång c¶m, cïng chung giai cÊp xuÊt th©n.- Quan hÖ: Xa l¹ + ch¼ng quen = ®«i chi kØ (®«i ban th©n thiÕt):+ Cïng mét môc ®Ých, lÝ tëng, nhiÖm vô chung: "Sóng bªn sóng" " ®Çu s¸t bªn ®Çu".+ Cïng chia ngät sÎ bïi: "§ªm rÐt chung …tri kØ".

- "§ång chÝ!": §©y lµ c©u th¬:+ Lµm nhan ®Ò+ BiÓu hiªn chue ®Ò, linh hån cña bµi th¬.+ Kh¼n ®Þnh, kÕt tinh t×nh c¶m gi÷a nh÷ng ngêi lÝnh.+ B¶n lÒ nèi 2 ®o¹n th¬.


Gi¸o viªn b×nh: C©u th¬ chØ cã 1 tõ víi hai tiÕng vµ dÊu chÊm ta t¹o mét nèt nhÊn, nã vang lªn nh mét ph¸t hiÖn, mét lêi kh¼ng ®Þnh vÒ mét t×nh c¶m rÊt ®çi thiªng liªng. §ång thêi l¹i nh mét çi b¶n lÒ g¾n kÕt ®o¹n ®Çu vµ ®o¹n thø hai cña bai th¬: ¢m hëng cña c©u th¬ m¹nh, ch¾c nh mét kÕt qu¶ tÊt yÕu cña ®«i b¹n, mét sù quy n¹p sau khi ®a ra çc d÷ liÖu: Anh - t«i xuÊt th©n mçi ngêi mét miÒm quª - ®ã lµ nh÷ng m¶nh ®Êt nghÌo khã - vèn xa l¹, ch¼ng hÑn quen nhau, nhng v× quª h¬ng ®Êt níc mµ ®· gÆp nhau, cïng mét môc ®Ých lÝ tëng, nhiÖm vô chung mµ trë thµnh ®ång ®éi, vµ víi sù ®ång cam céng khæ, s¸t çnh bªn nhau trong chiÕn ®Êu, chia sÎ mäi gian lao, niÒm vui trong cuéc sèng, hä ®· trë thµnh b¹n tri ©m, tri kØ cña nhau lµ ®ång chs cña nhau.? Tõ ®ã em hiÓu t×nh ®ång chÝ ë ®©y lµ gi?

Häc sinh ®äc 10 dßng th¬ tiÕp theo?? H·y t×m nh÷ng chi tiÕt, h×nh ¶nh biÓu hiÖn t×nh ®ån chÝ?

Gi¸o viªn b×nh: Hai ngêi ®ång chÝ cïng chung mét nçi nhí: nhí ruéng n¬ng, nhí b¹n th©n cµy, nhí gian nhµ, nhí giÕng níc gèc ®a. H×nh ¶nh nµo còng th¾m thiÕt mét t×nh quª v¬i ®Çy. Çch vËn dông ca dao ®· ®îc

- §ång chÝ: Lµ t×nh ®ång ®éi, t×nh b¹n tri ©m, tri kØ -> t×nh ®ång chÝ s©u l¾ng, thiªng liªng2. Nh÷ng biÓu hiÖn vµ søc m¹nh cña t×nh ®ång chÝ.- Sù c¶m th«ng s©u xa nh÷ng t©m t cña nhau: "Ruéng - ra lÝnh".-> Nçi nhí quª h¬ng th¾m thiÕt.

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n ChÝnh H÷u ®a vµo th¬ rÊt ®Ëm ®µ, nãi Ýt mµ gîi nhiÒu, thÊm thÝa. Ngêi lÝnh ra ®i ®· ®Ó l¹i nh÷ng g× g¾n bã m¸u thÞt víi m×nh ë quª nhµ, hä ra ®i ®Ó lµm vÖc lín: CÇm sóng ®¸nh giÆc ®Ó b¶o vÖ quª h-¬ng ®Êt níc. Tõ "mÆc kÖ" ë ®©y kh«ng ph¶i thÓ hiÖn sù v« t©m, v« tr¸ch nhiÖm víi gia ®×nh mµ thÓ hiÖn sù quyÕt t©m m·nh liÖt, t×nh c¶m l¹c quan çch mang cña ngêi lÝnh trÎ. Sù hi sinh t×nh nhµ cho vÖc níc ë ®©y thËt gi¶n di, xóc ®éng.? Nh÷ng c©u th¬ tiÕp theo vÉn nãi vÒ t×nh ®ång chÝ mét çch cô thÓ, ch©n thùc.H×nh ¶nh nµo lµm em xóc ®éng? Nªu c¶m nhËn cña em.(CÊu tróc, hinh ¶nh th¬?).? Em cã nhËn xÐt gi vÒ (nghÖ thuËt diÔn ®¹t) cña t¸c gi¶ trong ®o¹n th¬ nµy? T¸c dông cña çh diÔn ®¹t ®ã?

Gi¸o viªn b×nh: Nh÷ng ngµy ®Çu kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p, qu©n d©n ta tr¶i qua mu«n vµn khã kh¨n: ThiÕu vò khÝ, qu©n tran, l¬ng thùc, thuèc men… Nh÷ng ngêi lÝnh ë ®©y còng ra trËn trong nh÷ng khã kh¨n chung cña ®Êt níc: §ãi, rÐt, bÖnh tËt, sèt rÐt rõng… Ch÷ "biÕt" -> thÓ hiÖn sù nÕm tr¶i, cïng chung chÞu gian nan

- Cïng nhau chia sÎ gian lao, thiÕu thèn cña cuéc ®êi ngêi lÝnh:¸o anh - quÇn t«iR¸ch vai - vai m¶nh v¸MiÖng cêi buèt gi¸Ch©n kh«ng giµy-> Nh÷ng c©u th¬ sãng ®«i, ®èi øng nhau -> DiÔn t¶ sù g¾n bã chia sÎ cïng nhau mäi khã kh¨n, gian khæ trong cuéc sèng, chiÕn ®Êu.- C©u th¬: "Th¬ng … bµn tay" -> sù g¾n bã s©u n¨ng vµ thÓ hiÖn søc m¹nh cña t×nh c¶m Êy.

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n thö th¸ch. Nh÷ng c©u th¬ sãng ®«i ®èi øng nhau: Anh víi t«i, ¸o anh … quÇn t«i … xuÊt hiÖn ë ®o¹n th¬ nh sù kÕt dÝnh, g¾n bã keo s¬n t×nh ®ång chÝ t¾m thiÕt cao ®Ñp. §Æc biÖt cÊu tróc t¬ng ph¶n: MiÖng cêi buèt gi¸ thÓ hiÖn s©u s¾c l¹c quan çch m¹ng cña hai ®ång chÝ - §o¹n th¬ ®-îc viÕt díi h×nh thøc liÖt kª, c¶m xóc tõ dån nÐn bçng µo lªn "th¬ng nhau… tay". T×nh th¬ng ®ång ®éi ®î biÓu hiÖn b»ng cö chØ th©n thiÕt yªu th-¬ng -> anh n¾m tay t«i, t«i n¾m tay anh ®Ó ®éng viªn nhau, truyÒn cho nhau nh÷ng t×nh th¬ng vµ søc m¹nh, ®Ó vît qua mäi thö th¸ch, lµm nªn chiÕn th¾ng.§ã lµ søc m¹nh v« ®Þch mµ kÎ thï ph¶i khiÕp sî, ®ã lµ çi t×nh ngêi thùc tÕ nhÊt, ®Ñp ®Ï nhÊt,dddangs quý nhÊt cña qu©n ®éi ta.Häc sinh ®äc ®o¹n th¬ kÕt.Nªu c¶m nhËn cña em vÒ ngêi lÝnh vµ cuéc chiÕn ®Êu?

? ChÝnh trong hoµn c¶nh Êy t×nh ®ång chÝ ®· cã ý nghÜa g×?

Em h·y ph©n tÝch vÎ ®Ñp cña c©u th¬ cuèi bµi.

3. Bøc tranh ®Ñp vÒ t×nh ®ång chÝ.- Cã sù kÕt hîp hai hoµ gi÷a hiÖn thùc vµ chÊt l·ng m¹n:+ HiÖn thùc: Thêi gian: §ªm khuya Kh«ng gian:Rõng hoang s¬ng muèi. T×nh huèng:Nh÷ng ngêi lÝnh cÇm sóng ®øng g¸c.-> Gîi lªn sù khèc liÖt, nghiÖt ng· -> T×nh ®ång chÝ ®· sëi Êm lßng hä, gióp hä vît lªn trªn mäi gian khæ thiÕu thèn -> ng-êi chiÕn sÜ hiÖn lªn víi t thÕ chñ ®éng trong cuéc chiÕn ®Êu.+ L·ng m¹n: §Çu … treo:Sóng - tr¨ng mang ý nghÜa biÓu tîng: Thiªn tai - m¬ méng, chiÕn tranh - hoµ b×nh, chiÕn sÜ vµ thi sÜ…-> Kh¼ng ®Þnh ý nghÜa cao c¶ cña cuéc chiÕn ®Êu mµ nh÷ng ngêi lÝnh tham gia: Hä cÇm sóng chÝnh lµ ®Ó b¶o vÖ sù b×nh yªn cho ®Êt níc, b¶o vÖ vÇng tr¨ng hoµ b×nh.=> BiÓu t¬ng cao ®Ñp cña t×nh ®ång chÝ, ®ång ®éi, vÎ ®Ñp t tëng hoµ quyÖn hiÖn thùc vµ l·ng m¹n.III. Tæng kÕt - LuyÖn tËp.1. Néi dung:- §ång chÝ lµ tªn 1 t×nh c¶m míi, ®Æc biÖt xuÊt hiÖn vµ phæ biÕn trong nh÷ng n¨m


Gi¸o viªn b×nh: (sóng- tr¨ng; gÇn - xa; hÖn thùc - tr÷ t×nh; chiÕn sÜ - thi sÜ).

Ho¹t ®éng 3: Híng dÉn tæng kÕt.? Theo em v× sao t¸c gi¶ ®Æt tªn bai th¬ "§ång chÝ"?? Qua bµi th¬ nµy, em cã c¶m nhËn g× vÒ h×nh ¶nh anh bé ®éi th¬i kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p.? §Æc s¾c nghÖ thuËt cña bai th¬.

* Häc sinh ®äc to ghi nhí.

çch m¹ng vµ kh¸ng chiÕn.- Häc sinh dùa vµo ghi nhí ®Ó tr¶ lêi2. NghÖ thuËt:- Chi tiÕt vµ h×nh anh ch©n thùc, gi¶n dÞ, c« ®äng võa gîi t¶,gîi c¶m.- ThÓ th¬ tù do, lêi th¬ gi¶n dÞ, moäc m¹c, gÇn gòi…

Ho¹t ®éng 4: Híng dÉn häc ë nhµ.- Häc thuéc lßng bµi th¬.- N¾m v÷ng néi dung bµi häc.- ViÕt 1 ®o¹n v¨n tr×nh bµy c¶m nhËn cña em vÒ ®o¹n cuè bµi th¬ "§ång chÝ".

Thø … ngµy …. th¸ng… n¨m 200..

TiÕt 47: Bµi th¬ vÒ TiÓu ®éi xe kh«ng kÝnh.

A. Môc tiªu cÇn ®¹t :- Gióp häc sinh:- C¶m nhËn ®îc nÐt ®éc ®¸o cña hinh tîng nh÷ng chiÕc xe

kh«ng kÝnh cïng h×nh ¶nh nh÷ng ngêi l¸i xe Trêng S¬n hiªn ngang, dòng c¶m, s«i næi trong bµi th¬.


- ThÊy ®îc nh÷ng nÐt riªng cña giäng ®iÖu, ng«n ng÷ bµi th¬.

- Ren luyÖn kÜ n¨ng ph©n tÝch h×nh ¶nh, ng«n ng÷ th¬.B. ChuÈn bÞ :- M¸y chiÕu, giÊy trong l¬i b×nh.C. Tæ chøc çc ho¹t ®éng d¹y - häc

* Gíi thiÖu bµi míi:- Gi¸o viªn nãi vÒ hoµn c¶nh ®Êt níc n¨m 1969, nãi vÒ thÕ

hÖ thanh niªn trong cuéc kh¸ng chiÕn chèng MÜ víi nh÷ng cèng hiÕn, hi sinh vµ vÎ ®Ñp cña chñ nghÜa hïng thÕ hÖ "XÎ däc Tr-êng S¬n ®i cøu níc" -> dÉn vµo bµi.

Ho¹t ®éng 1: Híng dÉn t×m hiÓu chung

? Giíi thiÖu mét vµi nÐt chÝnh vÒ t¸c gi¶ Ph¹m TiÕn DuËt?- Gi¸o viªn bæ sung bËt m¸y chiÕu.

? Em biÕt g× vÒ bµi th¬ "Bµi th¬ vÒ tiÓu ®éi xe kh«ng kÝnh"?- Gi¸o viªn lu ý mét vµi nÐt - bËt m¸y chiÕu.- Gi¸o viªn híng dÉn ®äc, ®äc mÉu, häc sinh ®äc.? Bµi th¬ ®îc lµm theo thÓ th¬ g×?

? Theo em c¶m xóc chñ ®¹o cña bµi th¬ lµ g×? (H×nh ¶nh chiÕc xe kh«ng kÝnh vµ h×nh ¶nh ngêi chiÕn sÜ l¸i xe trªn nh÷ng chiÕc xe kh«ng kÝnh).Ho¹t ®éng 2: Híng dÉn ph©n tÝch.? Theo em nhan ®Ò bµi th¬ cã g× kh¸c la?

I. T×m hiªu chung.1. T¸c gi¶:- Sinh n¨m 1941, quª ë Phó Thä.- Lµ ngêi lÝnh - nhµ th¬ tiªu biÓu trong k¸ng chiÕn chèng MÜ.- ¤ng cã mét chÊt th¬ giµu hiÖn thùc, chÊt th¬ bay bæng, s«i næi, ngang tµn, tÝnh nghÞch.- §Ò tµi: ViÕt vÒ ngêi lÝnh, c« g¸i TNXP.- T¸c phÈm chÝnh: Löa ®Ìn, Tr-êng S¬n §«ng - Trêng S¬n T©y, bµi th¬ vÒ tiÓ ®éi xe kh«ng kÝnh.2. T¸c phÈm:- 1969.- In trong tËp "VÇng tr¨ng, quÇng löa".- §o¹t gi¶i nhÊt b¸o ViÖt Nam 19.3. §äc. 4. ThÓ th¬: Tù do (c©u dµi, Ýt vÇn, giäng ®iÖu th¬ ®Ëm ®µ chÊt lÝnh).

II. Ph©n tÝch:1. Nhan ®Ò "Bµi th¬ vÒ tiÓu


? Em hiÓu 2 tõ "Bµi th¬" ë nhan ®Ò nµy cã ý nghÜa , nh÷ng g×?Gi¸o viªn b×nh vÒ sù ®éc ®¸o cña nhan ®Ò bµi th¬?

? H×nh ¶nh nh÷ng chiÕc xe kh«ng kÝnh ®· ®îc miªu t¶ nh thÕ nµo trong bµi th¬?? Tõ h×nh ¶nh nh÷ng chiÕc xe kh«ng kÝnh Êy em cã nhËn xÐt g× vÒ hiÖn tîng

®éi xe kh«ng kÝnh".- ViÕt vÒ tiÓu ®éi xe kh«ng kÝnh.-> Ph¶n ¸nh hiÖn thùc cña cuéc chiÕn tranh.- "Bµi th¬": ThÓ hiÖn çch khai th¸c hiÖn thùc cña t¸c gi¶: T¸c gi¶ muèn thæi mét hån th¬ vµo hiÖn thùc Êy - chÊt th¬ cña tuæi trÎ hiªn ngang dòng c¶m tre trung, vît lªn thiÕu thèn, gian khæ, hiÓm nguy cña chiÕn tranh.2. H×nh ¶nh nh÷ng chiÕc xe kh«ng kÝnh.- Xe kh«ng (kÝnh, ®Ìn, mui) Mªu t¶ rÊt- Thïng xe cã xíc thùc.-> ChiÕc xe bÞ biÕn d¹ng v× chiÕn tranh.- H×nh tîng ®éc ®¸o cã ý nghÜa h¶n ¸nh hiÖn t¬ng chiÕn tranh.

th¬ nµy?? T¹i sao cã thÓ nãi lµ h×nh ¶nh ®éc ®¸o?- Gi¸o viªn b×nh vÒ sù ®éc ®¸o cña h×nh tîng th¬.- V× xa nay h×nh ¶nh xe cé ®a vµo th¬ thêng ®îc miªu t¶ rÊt ®Ñp, l·ng m¹n, cßn ë Ph¹m TiÕn DuËt nh÷ng chiÕc xe kh«ng kÝnh lµ mét h×nh ¶nh thùc - nh÷ng c©u th¬ kh«ng miªu t¶ cô thÓ vÒ chiÕn tranh ®ang diÔn ra rÊt ¸c liÖt ë Tr-êng S¬n … gi¸o viªn liªn hÖ.- Nã ®éc ®¸o v× h×nh ¶nh nh÷ng chiÕc xe kh«ng kÝnh mang mét søc m¹nh thÇn k× cña mét d©n téc ®ang chiÕn

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n ®Êu v× mét quyÕt t©m s¾t ®¸: "XÎ däc Trêng S¬n ®i cøu níc".- ThÓ hiÖn cuéc chiÕn ®Êu ®ang diÔn ra trªn mÆt trËn vËn t¶i thªm con ®êng Trêng S¬n lµ v« cïng ¸c liÖt, d÷ déi.

- Gi¸o viªn chuyÓn ý.

Häc sinh ®äc diÔn c¶m hai khæ th¬ ®Çu.? T thÕ, c¶m gi¸ vµ t©m tr¹ng cña ngêi l¸i xe ®îc hiÖn lªn nh thÕ nµo?

? Cã g× ®éc ®¸o trong çch diÔn ®¹t nµy?

- Gi¸o viªn b×nh:+ H×nh ¶nh "giã vµ xoa m¾t ®¾ng".+ H×nh ¶nh "con ®êng … tim".- Häc sinh ®äc: khæ 3, 4.? NhËn xÐt giäng ®iÖu thë ë khæ 3, 4.? Çch dïng tõ "õ th×" "cha cÇn" thÓ hiÖn ®iÒu g×?

? Hinh ¶nh "Bôi phun … ha ha" " Ma ngõng … mau th«i" ®· béc lé bøc ch©n dung t tëng cña ngêi lÝnh nh thÕ nµo?

-> T¸c gi¶ lµ ngêi cã hån th¬ nh¹y c¶m víi nÐt ngang tµn, tinh nghÞch, thÝch çi l¹ míi nhËn ra ®îc vµ thµnh hiÖn tîng th¬ ®éc ®¸o thêi chèng "MÜ".2. H×nh ¶nh ngêi lÝnh l¸i xe.*Khæ th¬ 1 - 2.

- T thÕ: Ung dung ngåi.- Nh×n: §Êt, trêi, nh×n th¼ng.- Nh×n thÊy:Giã, con ®êng, çnh chim, sao trêi§iÖp tõ, so s¸nh, Èn dô chuyÓn ®æi c¶m gi¸ -> ®Æc t¶ tèc ®é phi thêng cña chiÕc xe, hiÖn lªn t thÕ ung dung, hiªn ngang, tù tin, chñ ®éng.

* Khæ 3 - 4:- Giäng ®iÖu, s«i næi, ngang tµn.- "õ th×", "cha cÇn" -> sù bÊt chÊp khã kh¨n gian khæ, chÊp nhËn chñ quan rÊt tho¶i m¸i.-> BÊt chÊp khã kh¨n, gian khæ, l¹c quan, yªu ®êi, coi th-êng hiÓm nguy, … ngang tµn, mang ®Ëm chÊt lÝnh.

* Khæ 5- 6:- Nh÷ng ngêi lÝnh gÆp nhau trong hoan c¶nh chiÕn tranh ®· trë thµnh ®ång ®éi cña nhau?

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n - Gi¸o viªn b×nh:H×nh ¶nh "Nh×n nhau … ha ha"vµ "Ma ngõng giã … th«i".- Häc sinh ®äc khæ 5, 6:? "BÕp Hoµng CÇm" lµ g×?? Hai khæ th¬ cho ngêi ®äc thÊy râ h¬n nÐt sinh ho¹t g× cña nh÷ng tiªu ®éi xe kh«ng kÝnh?

- Gi¸o viªn b×nh:+ So s¸nh liªn hÖ víi t×nh c¶nh gi÷a nh÷ng ngêi chiÕn sÜ trong kh¸ng chiÕn Ph¸p ë bµi "§ång chÝ"vµ t×nh c¶nh gi÷a ngêi lÝnh l¸i xe ë bµi nµy.- B×nh h×nh ¶nh "L¹i ®i … xanh thªm" ? Häc sinh ®äc khæ th¬ cuèi.? Khæ th¬ cuèi cã g× ®éc ®¸o?? H·y nªu c¶m nhËn cña em vÒ c©u th¬ cuèi bµi: "ChØ cÇn … tr¸i tim".- Gi¸o viªn b×nh:+ Khæ th¬ cuèi víi hai h×nh ¶nh ®èi lËp.+ B×nh c©u cuèi ®Æc biÖt lµ h×nh ¶nh "Tr¸i tim".? Qua h×nh ¶nh nh÷ng ngêi lÝnh l¸i xe em cã c¶m nhËn g× vÒ thÕ hÖ trÎ thêi k× kh¸ng chiÕn chèng MÜ?Häc sinh ph¸t biÓu - gi¸o viªn tæng hîp, liªn hÖ, nghe b¨ng h¸t…Ho¹t ®éng 3: Híng dÉn tËp tæng kÕt.- Häc sinh th¶o luËn nhãm.? Nh÷ng ®Æc s¾c nghÖ thuËt

+ B¾t tay qua cöa kÝnh vì råi Cuéc sèng véi v·,+ BÕp Hoµng CÇm hèi h¶, khÈn+ Vâng m¾c ch«ng tr¬ng. chªnh + Chung b¸t ®òa .. gia ®×nh ®Êy, h¹nh phóc, Êm cóng.-> T×nh ®ång ®éi trong chiÕn ®Êu, s«i næi, trÎ trung, ®Ëm chÊt lÝnh…

* Khæ cuèi:- Nh÷ng chiÕc xe kh«ng kÝnh >< H×nh ¶nh tr¸i tim.- Ba çi kh«ng >< Mét çi cã.-> H×nh anh ho¸n dô thÓ hiÖn ý chÝ kiªn cêng, søc m¹nh quyÕt t©m s¾t ®¸ cña ngêi lÝnh, quyÕt t©m chiÕn ®Êu v× MiÒn Nam th©n yªu.

III. Tæng kÕt, luyÖn tËp.1. NghÖ thuËt:

2. Néi dung:

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n cña bµi th¬ vÒ ng«n ng÷, giäng ®iÖu, chi tiÕt, h×nh ¶nh, thÓ th¬?? C¶m nhËn cña em vÒ néi dung bµi th¬?- Häc sinh ®äc ghi nhí.? Häc sinh th¶o luËn nhãm c©u hái 4 SGK.- Gi¸o viªn ®Þnh híng cho häc sinh trªn m¸y chiÕu.

Ho¹t ®éng 4: Híng dÉn häc ë nhµ.- Häc thuéc lßng bµi th¬. - N¾m néi dung bµi häc.

Thø …. ngµy … th¸ng …. n¨m 200..

TiÕt 48: KiÓm tra chuyÖn trung ®¹i.

A. Môc tiªu cÇn ®¹t : - §¸nh gi¸ nh÷ng t¸c phÈm v¨n häc thêi trung ®¹i ®Ó chuÈn

bÞ kiÕn thøc cho häc sinh vÒ v¨n häc giai ®o¹n nµy.- RÌn luyÖn kÜ n¨ng hiÓu tr×nh bµy nghi·.- N¾m l¹i nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ truyÖn Trung ®¹i ViÖt

Nam.- Qua bµi kiÓm tra ®¸nh gi¸ ®îc tr×nh ®é cña m×nh vÒ çc

mÆt kÓ truyÖn vµ n¨ng lùc diÔn ®¹t.B. ChuÈn bÞ :- Gi¸o viªn ra ®Ò, in vµo giÊy cho häc sinh.- LËp b¶ng thèng kª, çc t¸c gi¶, t¸c phÈm, thÓ lo¹i, nghÖ

thuËt.- Néi dung chÝnh cña t¸c phÈm V¨n häc Trung ®¹i.C. Tæ chøc çc ho¹t ®éng d¹y - häc 1. Häc sinh lËp b¶ng thèng kª t¸c gi¶, t¸c phÈm V¨n häc

Trung ®¹i (SGK).2. Ph©n tÝch vÎ ®Ñp - sè phËn bi kÞch cña ngêi phô n÷ qua

hai t¸c phÈm chÝnh "Ngêi con g¸i Nam X¬ng" vµ "TruyÖn KiÒu".3. Ph¶n ¸nh hiÖn thùc x· héi phong kiÕn víi bé mÆt xÊu xa

cña giai cÊp thèng trÞ.- ¨n ch¬i xa hoa, truþ l¹c: "ChuyÖn cò … TrÞnh".- HÌn nh¸t, nhôc nh· ……: "Quang Trung … qu©n Thanh".


- Gi¶ dèi, bÊt nh©n …..: "M· Gi¸m Sinh mua KiÒu".4. Ph©n tÝch nh©n vËt anh hïng:- Quang Trung.- Lôc V©n Tiªn.5. ¤n tËp vÒ KiÒu* N¾m nh÷ng nÐt chÝnh vÒ thêi ®¹i, giai cÊp, cuéc ®¬i cña

NguyÔn Du.* Tãm t¾t TruyÖn KiÒu.* Gi¸ trÞ néi dung vµ nghÖ thuËt cña TruyÖn KiÒu thÓ hiÖn

qua mäi ®o¹n trÝch.Ho¹t ®éng 2: Híng dÉn tæ chøc kiÓm tra viÕt 45 phót.- §Ò bµi: §· in s¼n ë tËp bé ®Ò kiÓm tra cña gi¸o viªn.- Ph¸t bµi cho häc sinh lµm, theo dâi häc sinh lµm bµi.- HÕt giê thu bµi kiÓm tra vÒ nhµ chÊm.

Ho¹t ®éng 3 : Híng dÉn häc ë nhµ- ChuÈn bÞ môc I ë bµi "NghÞ luËn trong v¨n tù sù" vµ bµi

"tæng kÕt tõ vùng" tiÕp theo.

Thø … ngµy … th¸ng … n¨m 200..TiÕt 49:

Tæng kÕt tõ vùng (tiÕp theo)

A. Môc tiªu cÇn ®¹t :- Gióp häc sinh: N¾m v÷ng h¬n vµ biÕt vËn dông nh÷ng

kiÕn thøc vÒ tõ vùng ®· häc (sù ph¸t triÓn tõ vùng TiÕng ViÖt, çc h×nh thøc trau dåi vèn tõ, thuËt ng÷…).

B. ChuÈn bÞ : B¶ng phô: S¬ ®å SGK.C. Tæ chøc çc ho¹t ®éng d¹y - häc

Ho¹t ®éng 1: ¤n t©p sù ph¸t triªnr cña tõ vùng TiÕng ViÖt.? Cã mÊy h×nh thøc ph¸t triÓn cña tõ vùng?Cho vÝ dô?

Gi¸o viªn treo b¶ng phô:Yªu cÇu häc sinh ®iÒn theo s¬ ®å? NÕu kh«ng cã sù ph¸t triÓn nghÜa cña tõ sÏ ¶nh hëng nh

I. Sù ph¸t triÓn cña tõ vùng.1. Çc h×nh thøc ph¸t triÓn cña tõ vùng. Ph¸t triÓn nghÜa cña tõ b»ng hai çch + Thªm nghÜa. + ChuyÓn nghÜa (theo pt Èn dô, ho¸n dô). Ph¸t triÓn sè lîng tõ ng÷ ©m gåm: + Tõ mîn. + T¹o tõ míi.

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n thÕ nµo?

Häc sinh lµm bµi tËp 2, 3 môc I.Ho¹t ®éng 2: Híng dÉn häc sinh «n l¹i kh¸i niÖm tõ mîn. ? ThÕ nµo lµ tõ mîn? Cho vÝ dô?? Häc sinh lµm bµi tËp 2, 3.

Ho¹t ®éng 3: ¤n tËp Tõ H¸n ViÖt.? ThÕ nµo lµ tõ H¸n ViÖt? VÝ dô?? Häc sinh lam bai tËp 2.? Khi sö dung tõ H¸n ViÖt cÇn l-u ý ®iÒu g×?Ho¹t ®éng 4: ? Nh¾c l¹i kh¸i niÖm vÒ thuËt ng÷.? Vai trß cña thuËt ng÷ trong cuéc sèng hiÖn nay.? BiÖt ng÷ x· héi lµ g×?? LiÖt kª mét sè bÖt ng÷ X· héi.Ho¹t ®éng 5:? Cã nh÷ng h×nh thøc trau råi vèn tõ nµo?? Häc sinh bµi tËp theo nhãm?

2. NÕu kh«ng cã sù ph¸t triÓn nghÜa cña tõ th× vèn tõ kh«ng thÓ n¶y sinh nhanh ®Ó ®¸p øng nhu cÇu gt trùc tiÕp ®îc.

II. Tõ mîn:1. Kh¸i niÖm.2. Bµi tËp 2: NhËn ®Þnh ®óng lµ C. Tæ chøc çc ho¹t ®éng d¹y - häc

3. Bµi tËp 3: - Çc tõ: S¨m, lèp, ga, x¨ng … -> ®· ®îc ViÖt ho¸.- Çc tõ cßn l¹i cha ®îc ViÖt ho¸ hoµn toµn.III. Tõ H¸n ViÖt.1. Kh¸i niÖm.2. Bµi tËp 2:Chän ý b.

IV. ThuËt ng÷ vµ biÖt ng÷ x· héi.1. ThuËt ng÷.

2. BiÖt ng÷ x· héi.

V. Trau råi vèn tõ1. Çc h×nh thøc trau dåi vèn tõ

2. Gi¶i nghÜa tõ.- B¸ch khoa toµn th: Tï ®iÓn b¸ch khoa gi ®Çy ®ñ tri thøc cña çc ngµnh.- B¶o hé mËu dÞch: ChÝnh s¸ch b¶o vÖ s¶n xuÊt trong níc chèng l¹i sù c¹nh tranh cña hµng ho¸ níc ngoµi trªn thÞ tr-êng níc m×nh.- Dù th¶o: Th¶o ra ®Ó ®a


th«ng qua; b¶n th¶o ®Ó ®a th«ng qua.- §¹i sø qu¸n: C¬ quan ®¹i diÖn chÝnh thøc toµn diÖn cña mét nhµ níc ë níc ngoµi, do mét ®¹i sø ®Æc mÖnh toµn quyÒn ®øng ®Çu.- HËu duÖ: Con ch¸u cña ngêi ®· chÕt.- KhÈu khÝ: KhÝ ph¸ch con ngêi to¸t ra qua lêi nãi.- M«i sinh: M«i trêng sèng cña sinh vË.3.Bµi tËp 3: C©u a. Sai tõ "bÐo bæ" = bÐo bë.C©u b. Sai tõ "®¹m b¹c" = tÖ b¹c.C©u c. Sai tõ "tÊp nËp" = tíi tÊp.

Ho¹t ®éng 6: Híng dÉn häc ë nhµ- N¾m l¹i çc kiÕn thøc trong ch¬ng trinh TiÕng ViÖt tõ líp 6

- 9.

Thø … ngµy … th¸ng … n¨m 200..

TiÕt 50: NghÞ luËn trong v¨n b¶n tù sù.

A. Môc tiªu cÇn ®¹t :Gióp häc sinh:- HiÓu thÕ nµo lµ nghÞ luËn trong v¨n b¶n tù sù vai trß vµ ý

nghÜa cña yÕu tè nghÞ luËn trong v¨n b¶n tù sù.- LuyÖn tËp nhËn diÖn çc yÕu tè nghÞ luËn trong v¨n b¶n tù

sù vµ viÕt ®o¹n v¨n cã sö dông çc yÕu tè nghÞ luËn.B. ChuÈn bÞ : - GiÊy trong chiÕu.C. Tæ chøc çc ho¹t ®éng d¹y - häc

Ho¹t ®éng 1: Híng dÉn t×m hiÓu vÒ nghÞ luËn trong v¨n ban tù sù.- Gi¸o viªn bËt m¸y chiÕu 2

I. NghÞ luËn trong v¨n b¶n tù sù.1. VÝ dô:* §o¹n trÝch 1:

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n ®o¹n trÝch ë SGK.Häc sinh lµm vÖc theo nhãm.? NghÞ luËn lµ g×? ? Tõ ®ã h·y chØ ra nh÷ng c©u ch÷ cã tÝnh chÊt lËp luËn trong hai ®o¹n trÝch.? ë ®o¹n trÝch a, b lµ lêi cña ai, nãi víi ai?? Nãi vÒ vÊn ®Ò g×?? VÊn ®Ò Êy ®îc lËp luËn nh thÕ nµo?? Çch lËp luËn Êy cã t¸c dông g×?

- Häc sinh cö ®¹i diÖn nhãm tr×nh bµy, çc nhãm nhËn xÐt.- Gi¸o viªn kÕt luËn, bæ sung trªn m¸y chiÕu.

? Tõ 2 vÝ dô trªn h·y t×m ra nh÷ng dÊu hiÖu vµ ®Æc ®iÓm cña lËp luËn trong v¨n b¶n tù sù?? T¸c dông cña nghÞ luËn trong v¨n b¶n tù sù.(Häc sinh ph¸t biÓu, gi¸o viªn bæ sung kÕt luËn trªn m¸y chiÕu).

- Häc sinh ®äc to ghi nhí.

- §©y lµ lêi ®èi tho¹i cña «ng gi¸o nãi víi chÝnh m×nh:- VÒ vÊn ®Ò: Vî t«i kh«ng ¸c, nhng khæ qu¸ nªn trë thµnh Ých kØ tµn nhÉn.- Çch tr×nh bµy (lËp luËn):+ Khi ngêi ta ®ua ch©n -> nghÜ ®Õn ch©n ®au (c/m mét v/® cã t/c quy luËt TN).+ Khi ngêi ta khæ -> kh«ng nghÜ ®Õn ai.+ V× b¶n chÊt tèt bÞ lo l¾ng, buån ®au che lÊp mÊt.+ Kh«ng në giËn, chØ buån.=> ThuyÕt phôc ngêi ®äc, ®ång t×nh víi suy nghÜ cña m×nh, c¶m th«ng cho ngêi vî cña m×nh.* §o¹n trÝch 2: - Cuéc ®èi tho¹i gi÷a KiÒu vµ Ho¹n Th díi h×nh thøc lËp luËn.+ KiÒu buéc téi Ho¹n Th: cµng cay … oan tr¸i nhiÒu.+ Ho¹n Th gì téi b»n çch biÖn minh:- T«i ®· ®èi xö tèt víi c« ë g¸c Q¢. - T«i víi c« chång chung -> khã ai nhêng ai.- NhËn lçi -> Nhê sù khoan dung.=> L©p luËn xuÊt s¾c.2. Ghi nhí:- NghÞ luËn trong v¨n tù sù thùc chÊt lµ çc cuéc ®èi tho¹i (®èi tho¹i víi ngêi hoÆc ch×nh m×nh) thêng nªu lªn çc nhËn xÐt, ph¸n ®o¸n, çc lÝ lÏ nh»m thuyÕt phôc ngêi nghe, ng¬i ®äc (hoÆc chÝnh m×nh) vÒ mét vÊn ®Ò, mét q®, t tëng nµo ®ã.- Trong ®o¹n nghÞ luËn, ngêi


Ho¹t ®éng 2: Híng dÉn häc sinh luyÖn tËp.Nhãm 1 lµm bµi tËp 1.Nhãm 2 lµm bµi tËp 2.

viÕt Ýt dïng c©u miªu t¶ trÇn thuËt mµ dïng nhiÒu c©u kh¼ng ®Þnh, phñ ®Þnh, cã çc cÆp quan hÖ tõ : nÕu - th×, kh«ng nh÷ng ... mµ cßn …- T¸c dông yÕu tè nghÞ luËn trong v¨n b¶n tù sù: Lµm cho c©u chuyÖn thªm phÇn triÕt lÝ.II. LuyÖn tËp:Bµi 1: Tr×nh bµy çc ý nh phÇn I.Bµi 2: Tãm t¾t l¹i 4 ý trong l¬i nãi cña Ho¹n Th.

Ho¹t ®éng 3: Híng dÉn häc sinh häc ë nhµ.So¹n bµi tuÇn 13.


TuÇn 11 - TiÕt 51 - 52:§oµn thuyÒn ®¸nh ç

Huy CËnA. Môc tiªu cÇn ®¹t :* Gióp häc sinh:- Th©ý vµ hiÓu ®îc sù TN cña c¶m høng vÒ TN, vò trô vµ

c¶m høng vÒ lao ®«ng cña t¸c gi¶ ®· tao nªn nh÷ng h×nh ¶nh ®Ñp, tr¸ng lÖ, giau mau s¾c l·ng m¹n trong bµi th¬ "§oµn thuyÒn ®¸nh ç".

- RÌn luyÖn kÜ n¨ng c¶m thô vµ ph©n tÝch çc yÕu tè nghÖ thuËt (h×nh ¶nh ng«n ng÷, ©m ®iÖu) võa cæ ®iÓn võa hiÖn ®¹i trong bµi th¬.

B. ChuÈn bÞ :Gi¸o viªn: Lêi b×nh nh÷ng h×nh ¶nh ®éc ®¸o.C. Tæ chøc çc ho¹t ®éng d¹y - häc * KiÓm tra bai cò:? §äc thuéc lßng "Bµi th¬ tiÓu ®éi xe kh«ng kÝnh".? Ph©n tÝch sù ®éc ®¸o cña hinh ¶nh nh÷ng chiÕc xe

kh«ng kÝnh.* Giíi thiÖu bµi míi:- Gi¸o viªn giíi thiÖu hoµn c¶nh s¸ng t¸c bµi th¬ ®Ó vµo bµi

nh SGK.Ho¹t ®éng 1: Híng dÉn t×m I. T×m hiÓu chung:

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n hiÓu chung vÒ v¨n b¶n.? Giíi thiÖu mét vµi nÐt c¬ b¶n vÒ t¸c gi¶.

? Nªu hoµn c¶nh s¸ng t¸c bµi th¬?- Gi¸o viªn giíi thiÖu thªm vµ lu ý víi häc sinh vÒ hoµn c¶nh s¸ng t¸c bµi th¬.

- Gi¸o viªn híng dÉn ®äc - ®äc mÉu - häc sinh ®äc.? Bµi th¬ cã bè côc mÊy phÇn.? Em cã nhËn xÐt g× vÒ bè côc Êy?

? H·y nªu ®¹i ý cña bµi th¬.

Ho¹t ®éng 2: Híng dÉn ph©n tÝch.

Häc sinh ®äc 2 khæ th¬ ®©ï.- Gi¸o viªn nãi qua vÒ c¶m høng s¸ng t¸c cña Huy CËn tríc - sau 1958.? H×nh dung cña em vÒ c¶nh hoµng h«n xuèng biÓn dùa theo liªn tëng vµ tëng tîng cña t¸c gi¶?

1. T¸c gi¶: (1919 - 2005) tªn ®Çy ®ñ lµ Cï Huy CËn - Quª ë hµ TØnh.- Lµ nhµ th¬ tiªu biÓu cña nÒn th¬ hiÖn ®¹i ViÖt Nam.- §îc tÆng gi¶i thëng Hå ChÝ Minh vÒ v¨n häc NT (1996).2. T¸c phÈm: - Ra ®êi n¨m 1958 - sau mét chuyÕn ®i thùc tÕ dµi ngµy ë vïng má Qu¶ng Ninh.- In trong tËp "Tr¨ng mçi ngµy l¹i s¸ng"3. §äc: Giäng vui, phÊn chÊn.

4. Bè côc:- Hai khæ ®Çu: C¶nh biÓn vµo ®em vµ ®oµn thuyÒn ra kh¬i.- Khæ 3, 4, 5, 6: VÎ ®Ñp cña biÓn c¶ vµ nh÷ng ngêi lao ®éng.- Khæ cuèi: C¶nh ®oµn thuyÒn trë vÒ.-> Theo hµnh tr×nh mét chuyÕn ra kh¬i cña ®oµn thuyÒn ®¸nh ç => t¹o ra mét kh«ng gian réng lín, th¬i gian lµ nhÞp tuÇn hoµn cña vò trô.* §¹i ý: Bµi th¬ miªu t¶ mét chuyÕn ra kh¬i ®¸nh ç cña ngêi d©n chµi vïng biÓn Qu¶ng Ninh tron ©m hëng h¸t l¹c quan cña ngêi lao ®éng.II. Ph©n tÝch:1. C¶nh biÓn vµo ®ªm vµ ®oµn thuyÒn ra kh¬i.

- H×nh ¶nh mÆt trêi - nh hßn löa H×nh ¶nh so s¸nh,- Sãng - cµi then; nh©n ho¸, Èn dô


? H×nh ¶nh so s¸nh: Hßn löa, h×nh ¶nh Èn dô "then sãng, cöa ®ªm" gîi cho em Ên tîng g×?- Gi¸o viªn b×nh vÒ sù ®éc ®¸o cña h×nh ¶nh ë khæ th¬ 1, 2.? Tõ ®ã em cã nhËn xÐt g× vÒ c¶nh TN cña con ngêi ë n¬i ®©y?

Häc sinh ®äc khæ 3, 4, 5, 6.? C¶m høng TN hoµ trong c¶m høng lao ®éng, h·y ph©n tÝch ®Ó lµm râ ®iÒu Êy.? H×nh ¶nh "ThuyÒn … buåm tr¨ng" gîi cho em ®iÒu g×?

? H×nh ¶nh ngêi lao ®éng hiÖn lªn nh thÕ nµo?- Gi¸o viªn b×nh "Ta kÐo xo¨n tay …"

? H×nh ¶nh ®Ñp léng lÉy vµ rùc rì cña çc loµi ç trªn biÓn ®ang ®îc miªu t¶ nh thÕ nµo?

®ª - sËp cöa ho¸n dô.- §oµn thuyÒn - ra kh¬i-> Mét bøc tranh léng lÉy, hoµnh tr¸ng vÒ c¶nh thiªn nhiªn trªn biÓn ®ang ch×m dÇn vµo ®ªm.- H×nh ¶nh g¾n kÕt gi÷a: çnh buåm - giã kh¬i - c©u h¸t cña ng¬i d©n chµi -> h×nh ¶nh khoÎ, l¹, niÒm vui phÊn chÊn cña con ngêi lao ®éng, íc m¬ cña ngêi lao ®éng.-> Con ngêi lao ®éng hiÖn lªn thËt ®Ñp, l·ng m¹ng trong sù hµi hoµ TN víi TN vò trô bao la.2. VÎ ®Ñp cña biÓn c¶ vµ cña nh÷ng ngêi lao ®éng.- TiÕng h¸t cña ngêi lao ®éng ®· ®¸n thøc TN bõng tØnh.- TN hoµ nhËp víi niÒm vui cña con ngêi.+ Giã - l¸i So s¸nh, liÖt kª, + Tr¨ng - buåm nh©n ho¸-> con+Trªn: M©y cao ngêi nh hµo nhËp+ Díi: BiÓn b»ng cïng TN, vò trô.-> Con thuyÒn vèn bÐ nhá -> trë thµnh k× vò, khæng lå…- H×nh ¶nh ngêi lao ®éng:+ Ta h¸t bµi ca C«ng viÖc lao ®éng cña gäi ç. ngêi ®¸nh ç b»ng bµi + Ta kÐo xo¨n ca ®Çy niªm vui …tay …nÆng -> Con ngêi víi niÒm say sa, hao høng, íc m¬ bay bæng: Chinh phôc TN.


? Gîi cho em liªn tëng g×?

Häc sinh ®äc khæ cuèi.? Nªu nhËn xÐt cña em vÒ c©u th¬ "c©u h¸t … giã kh¬i".

? C¶m nhËn cña em vÒ h×nh ¶nh th¬ "§oµn thuyÒn ch¹y ®ua … trêi".

- Gi¸o viªn b×nh khæ cuèi.

Ho¹t ®éng 3: Híng dÉn tæng kÕt - luyÖn tËp.? V× sao gäi ®©y lµ mét khóc tr¸ng ca vÒ nh÷ng ngêi lao ®«ng biÓn c¶ ViÖt Nam thÕ kØ XX?(Em cã nhËn xÐt g× vÒ ©m hëng, giong ®iÖu bµi th¬)

Häc sinh ®äc to ghi nhí.? Qua bøc tranh vÒ thiªn nhiªn vµ con ng¬i lao ®éng em cã nh©n xÐt g× vÒ çi nh×n vµ c¶m xóc cña t¸c gi¶ tríc TN ®Êt níc vµ con ngêi lao ®éng.Häc sinh lµm bµi tËp 1 theo nhãm.

- H×nh ¶nh léng lÉy, rùc rì cña çc loµi ç trªn biÓn.+ Ç thu - nh hoµn thoi - dÖt mu«ng luång sãng.+ Ç song - lÊp l¸nh ®uèc.+ Ç ®u«i em - quÉy tr¨ng vµng choÐ.+ VÉy b¹c … loÐ rang ®«ng.+ M¾t ç … dÆm ph¬i.-> VÎ ®Ñp cña tranh s¬n mµi lung linh, huyÒn ¶o ®îc s¸ng t¸c b»ng liªn tëng, tëng tîng.-> TrÝ tëng tîng ®· ch¾p çnh cho hiÖn thùc trë nªn k× ¶o…3. c¶nh ®oµn thuyÒn ®¸nh ç trë vÒ:- C©u h¸t c¨ng buåm -> diÔn t¶ sù phÊn khëi cña nh÷ng ngêi d©n trµi chiÕn th¾ng trë vÒ víi khoang thuyÒn ®Çy ç.- §oµn thuyÒn ch¹y ®ua … trêi -> khÝ thÕ.- N¸o nøc, h¨ng say.- MÆt trêi: Mét cuéc sèng míi ®ang b¾t ®Çu víi ngêi lao ®éng lµm chñ TN.- "M¾t ç…d¨m ph¬i" - mét t-¬ng l¹i huy hoµng, ®Çy høa hÑn ®ang chê ®ãn hä.III. Tæng kÕt - luyÖn tËp.

1. NghÖ thuËt:¢m ®iÖu vang khoÎ, bay bæng, trµn ®Çy c¶m høng l·ng m¹n, mµu s¾c lung linh k× ¶o, nhµ th¬ ca ngîi lao ®éng vµ con ngêi lao ®«ng lµm chñ ®Êt níc, lµm chñ cuéc ®êi.2. Ghi nhí:

Ho¹t ®éng 4: Híng dÉn häc ë nhµ.- Häc thuéc lßng bµi th¬.


- N¾m néi dung, nghÖ thuËt ®Æc s¾c cña bµi th¬.- Ph¸t biÓu c¶m nghÜ vÒ khæ th¬ ®Çu, khæ cuèi.


Tù häc cã híng dÉn:

BÕp löa B»ng ViÖt

A. Môc tiªu cÇn ®¹t :* Gióp häc sinh:- C¶m nhËn ®îc nh÷ng t×nh c¶m, c¶m xóc ch©n thµnh cña

nh©n vËt ch÷ t×nh - ngêi ch¸u vµ h×nh ¶nh bµ giµu t×nh th-¬ng, giµu ®øc hi sinh trong bµi th¬ BÕp löa.

- ThÊy ®îc nghÖ thuËt diÔn t¶ c¶m xóc th«ng qua håi tëng kÕt hîp miªu t¶, tù sù, b×nh luËn cña t¸c gi¶ trong bµi th¬.

B. ChuÈn bÞ :

C. Tæ chøc çc ho¹t ®éng d¹y - häc

Ho¹t ®éng 1:Híng dÉn t×m hiÓu chung.Häc sinh ®äc chó thÝch SGK.? Nªu nh÷ng nhËn xÐt kih¸i qu¸t vÒ t¸c gi¶, t¸c phÈm.

Häc sinh ®äc, nhËn xÐt, nªu çch ®äc .Gi¸o viªn ®äc mÉu.? H×nh ¶nh bao trïm bai th¬ lµ g×?G¾n liÒn víi h×nh ¶nh ®ã lµ h×nh ¶nh nµo?? X¸c ®Þnh ph¬ng thøc biÓu ®¹t cña t¸c phÈm (biÓu c¶m + tù sù).Ho¹t ®éng 2: Híng dÉn ph©n tÝch.? Trong håi tëng cña ngêi ch¸u, nh÷ng kh¸i niÖm nµo vÒ bµ vµ t×nh bµ ch¸u ®îc gîi l¹i.? H×nh ¶nh, chi tiÕt nµo ¸m ¶nh m·i tron t©m trÝ anh ®Õn

I. T×m hiÓu chung.1. T¸c gi¶: Sinh n¨m 1941.- Quª ë Hµ T©y.- Nhµ th¬ trëng thµnh trong kh¸ng chiÕn chèng MÜ.2. T¸c phÈm: 1963, in trong tËp th¬ cïng tªn khi nhµ th¬ ë Liªn X«.3. §äc.* §¹i ý.

II. Ph©n tÝch:1. Nh÷ng kØ niÖm vÒ bµ vµ t×nh bµ ch¸u.- KØ niÖm tuæi th¬ bªn bµ+ BÕp löa chên vên. Tuæi th¬+ BÕp löa Êp iu nång ®¬m. gian khæ.+ Khãi hun nhÌm m¾t.

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n b©y giê anh vÉn v« cïng xóc ®éng? V× sao?

Häc sinh ®äc "T¸m n¨m … dai d¼ng".? Ph©n tÝch ý nghÜa cña tiÕng chim tu hó?- Gi¸o viªn b×nh.

? §o¹n th¬ ®· thÓ hiÖn nh÷ng håi tëng vµ tuoit th¬, vÒ bµ, bÕp löa nh thÕ nµo?? C¶m nhËn vÒ h×nh ¶nh ngêi bµ qua nh÷ng viÖc bµ ®· lµm vµ h×nh ¶nh "Nhãm bÕp löa".

Gi¸o viªn b×nh:

H×nh ¶nh löa ®îc nh¾c ®Õn bao nhiªu lÇn? T¹i sao khi nh¾c ®Õn bÕp löa lµ ngêi ch¸u nh¬ ®Õn bµ vµ ngîc l¹i?? V× sao t¸c giat viÕt "¤i k× l¹ … bÕp löa".- Gi¸o viªn b×nh.

Ho¹t ®éng 3: Híng dÉn tæng kÕt.? Em c¶m nhËn nh thÕ nµ vÒ t×nh bµ ch¸u?? Bµi th¬ "BÕp löa", s©u h¬n ý nghÜa nãi vÒ bµ, vÒ t×nh bµ ch¸u, cßn cã ý nghÜa g×?

+ Sèng mòi cßn cay. + N¨m ®ãi mßn ®ãi mái. -> BÕp löa hiÖn diÖn nh t×nh c¶m cña bµ, sù cu man ®ïm bäc ®Çy ch¨m chót cña bµ.- TiÕng chim tu hó - gîi hoµi niÖm gîi t×nh c¶m v¾ng vÎ, vµ nhí mong cña hai bµ ch¸u.

2. Nh÷ng suy ngÉm vÒ bµ vµ h×nh ¶nh bÕp löa.- Suy ngÉm vÒ cuéc ®¬i bµ lu«n g¾n víi h×nh ¶nh bÕp löa, ngän löa -> ngêi nhãm löa lu«n gi÷ cho ngän löa Êm nãng vµ to¶ s¸ng.+ Bµ tÇn t¶o hi sinh ch¨m lo cho mäi ng¬i "Nhãm bÕp löa: nång ®îm"=> Bµ nhãm lªn niÒm yªu, niÒm vui sëi Êm.- Bµ nhãm dËy … tuæi nhá"=> ngän löa cña bµ lµ nÒm tn thiªng liªng, kØ niÖmÊm lßng, n©ng bíc ch¸u trªn ®-êngdµi - yªu bµ - yªu ND.- H×nh ¶nh bµ lu«n g¾n víi h×nh ¶nh "bÕp löa" (10 lÇn) -> bÕp löa b×nh dÞ mµ th©n thuéc, k× diÖu, thiªng liªng- BÕp löa - ngän löa => bµ lµ ngêi truyÒn löa, truyÒn sù sèng, niªm tin cho çc thÕ hÖ tiÕp nèi.III. Tæng kÕt.1. Néi dung:- Bµi th¬ cã ý nghÜa triÕt lÝ thÇm kÝn: Nh÷ng g× th©n thiÕt nhÊt cña tuæi th¬ cña mçi ng¬i ngêi ®Òu cã søc to¶ s¸ng, n©ng ®ì con ngêi suèt c¶ cuéc ®êi. T×nh yªu th¬ng vµ


? Nªu ®Æc s¾c nghÖ thuËt cña bµi th¬?

Häc sinh th¶o luËn nhãm.? Em cã suy nghÜ g× vÒ nhan ®Ò bµi th¬?? Cã ngêi nãi r»ng: "h×nh ¶nh trong bµi th¬ lµ h×nh ¶nh ngêi nhãm löa, gi÷ löa". Em nghÜ g× vÒ nhËn xÐt Êy?

lßng biÕt ¬n bµ chÝnh lµ biÓu hiÖn cña tinh yªu th¬ng, g¾n bã víi gia ®×nh, quª h¬n, lµ khëi ®Çu cña t×nh ngêi, t×nh yªu ®Êt níc.2. NghÖ thuËt:- H×nh tîng "bÕp löa" võa mang ý nghÜa thùc, võa mang ý nghÜa biÓu tîng.- KÕt hîp miªu t¶ + biÓu c¶m + tù sù + b×nh luËn.- Giäng ®iÖu, thÓ th¬ 8 ch÷ phï hîp víi c¶m xóc håi tëng, suy ngÉm.

Ho¹t ®éng 4: híng dÉn häc ë nhµ.- Häc thuéc lßng bai th¬.- ChuÈn bÞ bµi tiÕp theo.

Thø … ngµy … th¸ng … n¨m 200..TiÕt 53:

Tæng kÕt tõ vùng (tiÕp theo).

A. Môc tiªu cÇn ®¹t :- Gióp häc sinh n¾m v÷ng h¬n vµ biÕt vËn dung nh÷ng kÜ

kiÕn thøc vÒ tõ vùng ®· häc tõ líp 6 ®Õn líp 9 (tõ tîng thanh, t-¬ng h×nh, mét sè tõ ghÐp tu tõ tõ vùng).

B. ChuÈn bÞ :- M¸y chiÕu, giÊy trong.C. Tæ chøc çc ho¹t ®éng d¹y - häc

Ho¹t ®«ng 1: ¤n tËp tõ tîng thanh, tîng h×nh.? ThÕ nµo lµ tõ tîng thanh? VD?? ThÕ nµo lµ tõ tîng h×nh? VD?

? T×m nh÷ng tªn loµi vËt lµ tõ tîng thanh?

I. Tõ tîng thanh vµ tõ tîng h×nh.1. Kh¸i niÖm:

2. Bµi tËp.Bµi tËp 1.MÌo, bß, t¾c kÌ, bª… tu hó.


Ho¹t ®éng 2: Híng dÉn «n tËp biÖn ph¸p tu tõ.? KÓ tªn vµ nªu ®Æc ®iÓm cña çc phÐp tu tõ tõ vùng ®· häc.

Häc sinh lµm bµi tËp theo 3 nhãm.§¹i diÖn nhãm lªn tr¶ lêi, nhãm kh¸c nhËn xÐt - gi¸o viªn chiÕu kÕt qu¶ ®óng trªn m¸y chiÕu.

Häc sinh lµm bµi tËp theo ba nhãm.§¹i diÖn nhãm tr¶ lêi, nhãm kh¸c nhËn xÐt - gi¸o viªn chiÕu kÕt qu¶ ®óng trªn m¸y chiÕu.

Bµi 2. Tõ tîng h×nh.Lèm ®èm, lª thª, lo¸ng tho¸ng, lå lé => M« t¶ h×nh ¶nh ®¸m m©y mét çch cô thÓ vµ sèng ®éng.II. BiÖn ph¸p tu tõ tõ vng.

1. Çc biÖn ph¸p tu tõ tõ vùng.2. Bµi tËp.a, Èn dô: Hoa, çnh -> chØ KiÒu C©y l¸ -> chØ gia ®×nh KiÓuf vµ cuéc sèng.b, so s¸nh: So s¸nh tiÕng ®µn cña KiÒu víi tiÕng h¹c, tiÕng suèi, tiÕng giã tho¶ng tiÕng trêi ®æ ma.c, Nãi qu¸: kiÒu ®Ñp ®Õn møc "hoa.. kÐm xanh". KiÒu kh«ng chØ ®Ñp mµ cßn cã tµi "Mét hai … ho¹ hai" -> NguyÔn Du ®· thÓ hiÖn ®Çy Ên tîng 1 nh©n vËt tµi s¾c vÑn toµn.d, Nãi qu¸: G¸c Q.¢m, n¬i KiÒu bÞ Ho¹n Th b¾t ra chÐp kinh, rÊt gÇn víi phßng ®äc s¸ch cña Binh. Tuy gÇn nhau trong gang tÊc nhng giê ®©y hai ngêi çch trë gÊp 10 quan san. -> T¸c dông: cùc t¶ sù xa çch gi÷a th©n phËn, c¶nh ngé cña KiÒu vµ Thóc Sinh.e, Ch¬i ch÷: Tµi - taiBµi 2: a, PhÐp ®iÖp ng÷ (cßn) vµ dïng tõ ®a nghÜa (say sa).- Say sa ChØ trµng trai uèng rîu say. Chµng trai say ®¾m v× t×nh.

->T¸c dông: Thªr hiÖn tiªu


Ho¹t ®éng 3: Híng dÉn häc ë nhµ.- Gi¸o viªn kh¸i qu¸t näi dung bai häc.- Häc sinh n¾m kÜ bai.- ChuÈn bÞ bµi tiÕp theo.

chuÈn cña ngêi con trai ë ®©y m¹nh mÏ vµ kÝn ®¸o.b, T¸c gi¶ dïng phÐp nãi qu¸ ®Ó nãi vÒ sù lín m¹nh cña nghÜa qu©n Lam S¬n.c, PhÐp so s¸nh ®· gióp t¸c gi¶ miªu t¶ s¾c nÐt, sinh ®«ng ©m thanh cña tiÕng suèi vµ c¶nh rõng víi ¸nh tr¨ng.d, Nh©n ho¸: Nh©n ho¸ ¸nh tr¨ng, biÕn tr¨ng thµnh ngêi b¹n tri ©m tri kØ.->T¸c dông: bµi th¬ trë nªn sèng ®éng h¬n, cã phÇn hån h¬n vµ g¾n bã víi con ngêi h¬n.e, Èn dô: tõ mÆt trêi trong c©u th¬ thø 2 chØ em bÐ trªn lng mÑ. Èn dô nµy thÓ hiÖn sù g¾n bã cña ®øa con víi ngêi mÑ, ®ã lµ nguån sèng nguån nu«i dìng niÒm tin cña mÑ vµo ngµy mai.

TiÕt 53.

Tæng kÕt vÒ tõ vùng (tiÕp theo)

A. Môc tiªu cÇn ®¹t :

- Gióp häc sinh n¾m v÷ng h¬n vµ biÕt vËn dông nh÷ng

kiÕn thøc vÒ tõ vùng ®· häc tõ líp 6-líp 9 (Tõ tîng thanh, tîng

h×nh, mét sè phÐp tu tõ tõ vùng)

B. ChuÈn bÞ cña thÇy trß:

M¸y chiÕu, giÊy trong.

C. TiÕn tr×nh tæ chøc çc ho¹t ®éng d¹y häc :

Ho¹t ®éng 1: ¤n tËp tõ tîng

thanh, tîng h×nh. I. Tõ tîng thanh vµ tõ tîng

h×nh.


? ThÕ nµo lµ tõ tîng thanh? VD.

? ThÕ nµo lµ tõ tîng h×nh? VD.

? T×m nh÷ng tªn ®å vËt lµ tõ

tîng thanh?

Ho¹t ®éng 2: Híng dÉn «n

tËp biÖn ph¸p tu tõ.

? KÓ tªn vµ nªu ®Æc ®iÓm

cña çc phÐp tu tõ tõ vùng

®· häc.

Häc sinh lµm bµi tËp theo 3

nhãm.

§¹i diÖn nhãm lªn tr¶ lêi, nhãm

kh¸c nhËn xÐt-Gi¸o viªn chiÕu

kÕt qu¶ ®óng trªn m¸y chiÕu.

1. Kh¸i niÖm:

2. Bµi tËp:

Bµi 1:

MÌo, bß, t¾c kÌ, bª ........ tu hó.

Bµi 2: Tõ tîng h×nh:

Lèm ®èm, lª thª, lo¸ng tho¸ng,

lå lé => M« t¶ h×nh ¶nh ®¸m

m©y mét çch cô thÓ vµ sèng

®éng.

II. BiÖn ph¸p tu tõ tõ vùng.

1. Çc biÖn ph¸p tu tõ tõ

vùng.

2. Bµi tËp.

a, Èn dô: hoa, çnh -> chØ

KiÒu.

C©y l¸ -> chØ gia

®×nh KiÒu vµ cuéc sèng cña

hä -> KiÒu b¸n m×nh ®Ó cøu

gia ®×nh.

b, So s¸nh: So s¸nh tiÕng ®µn

cña Thuý KiÒu víi tiÕng H¹c,

tiÕng suèi, tiÕng giã tho¶ng,

tiÕng trêi ®æ ma.

c, Nãi qu¸: KiÒu ®Ñp ®Õn

møc "hoa .... kÐm xanh". KiÒu

kh«ng chØ ®Ñp mµ cßn cã tµi

"Mét hai ....... ho¹ hai" ->

NguyÔn Du ®· thÓ hiÖn ®Çy

Ên tîng mét nh©n vËt tµi s¾c


Häc sinh lµm bµi tËp 3 theo

nhãm.

§¹i diÖn nhãm tr¶ lêi, nhãm

kh¸c nhËn xÐt-Gi¸o viªn chiÕu

kÕt qu¶ ®óng trªn m¸y chiÕu.

-

Ho¹t ®éng 3: Híng dÉn häc

ë nhµ.

- Gi¸o viªn kh¸i qu¸t néi dung

vÑn toµn.

d, Nãi qu¸: G¸c Quan ¢m, n¬i

KiÒu bÞ Ho¹n Th b¾t ra chÐp

kinh, rÊt gÇn víi phßng ®äc

s¸ch cña Th Sinh. Tuy gÇn

nhau trong gang tÊc nhng giê

®©y hai ngêi çch trë gÊp 10

quan san -> T¸c dông: cùc t¶

sù xa çch gi÷a th©n phËn,

c¶nh ngé cña KiÒu vµ Thóc

Sinh.

e, Ch¬i ch÷ : Tµi-tai.

Bµi 2:

a, PhÐp ®iÖp ng÷: (cßn) vµ

dïng tõ ®a nghÜa (say sa).

-Say sa: ChØ chµng trai uèng r-

îu say.

Chµng trai say ®¾m

v× t×nh.

-> T¸c dông: thÓ hiÖn t×nh

c¶m cña ngêi con trai ë ®©y

m¹nh mÏ mµ kÝn ®¸o.

b, T¸c gi¶ dïng phÐp nãi qu¸

®Ó nãi vÒ sù viÖc lín m¹nh

cña nghÜa qu©n Lam S¬n.

c, PhÐp so s¸nh ®· gióp t¸c

gi¶ miªu t¶ s¾c nÐt, sinh

®éng ©m thanh cña tiÕng

suèi vµ c¶nh rõng díi ®ªm

tr¨ng.

d, Nh©n ho¸: nh©n ho¸ ¸nh

tr¨ng, biÕn ¸nh tr¨ng thµnh ng-

êi b¹n tri ©m, tri kØ.

-> T¸c dông: Bµi th¬ trë nªn

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n bµi häc.

- Häc sinh n¾m kÜ bµi.

- ChuÈn bÞ bµi tiÕp theo.

sèng ®éng h¬n, cã hån h¬n

vµ g¾n bã víi con ngêi h¬n .

e, Èn dô: Tõ mÆt trêi trong

c©u th¬ thø 2 chØ em bÐ trªn

lng mÑ. Èn dô nµy thÓ hiÖn sù

g¾n bã cña ®øa con víi ngêi

mÑ, ®ã lµ nguån sèng, nguån

nu«i dìng niÒm tin cña mÑ vµo

ngµy mai.

TiÕt 54.

TËp lµm th¬ t¸m ch÷.


Gióp häc sinh:

- N¾m ®îc ®Æc ®iÓm, kÜ n¨ng miªu t¶, biÓu hiÖn ph¬ng

ph¸p cña thÓ th¬ t¸m ch÷.

- Qua ho¹t ®éng tËp lµm th¬ t¸m ch÷ mµ ph¸t huy tinh thÇn

s¸ng t¹o, sù høng thó trong häc tËp, rÌn luyÖn thªm n¨ng lùc c¶m

thô th¬ ca.


GiÊy trong, m¸y chiÕu.


Ho¹t ®éng 1: Híng dÉn

nhËn diÖn thÓ th¬ t¸m ch÷.

Gi¸o viªn chiÕu çc ®o¹n th¬ ë

SGK.

? Häc sinh ®äc çc ®o¹n th¬.

? ChØ ra nh÷ng ch÷ cã chøc

I. NhËn diÖn thÓ th¬ t¸m

ch÷.

1. VÝ dô:

* Gieo vÇn:

- §o¹n a: VÇn ch©n gieo liªn

tiÕp:

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n n¨ng gieo vÇn ë mçi ®o¹n.

? NhËn xÐt vÒ çch ng¾t nhÞp

ë çc ®o¹n th¬ trªn?

? Tõ ®ã em h·y nªu ®Æc

®iÓm cña thÓ th¬ t¸m ch÷ ?

Häc sinh nªu kh¸i qu¸t-Gi¸o

viªn kÕt luËn.



luyÖn tËp.

Häc sinh ®äc yªu cÇu bµi tËp

1, 2.

? V× sao em l¹i ®iÒn nh vËy?

Ho¹t ®éng 3:

tan-ngµn, míi-géi, bõng-rõng,

g¾t-mËt.

- §o¹n b: VÇn ch©n gieo liªn

tiÕp:

häc-nhäc, bµ, xa.

- §o¹n c: Gieo vÇn ch©n nhng

gi¸n çch:

ng¸t-h¸t, non-son, ®øng-dùng,

tiªn-nhiªn.

* Ng¾t nhÞp:

RÊt phong phó, ®a d¹ng, linh

ho¹t.

* Ghi nhí: SGK.

II. LuyÖn tËp:

1. Bµi1:

Çc tõ cÇn ®iÒn lÇn lît: ca h¸t,

ngµy qua, b¸t ng¸t, mu«n hoa.

2. Bµi2:

Còng mÊt, tuÇn hoµn, ®Êt trêi.

3. Bµi 3:

Cña ®µn chim tung çnh ®i

mu«n ph¬ng.

III. Híng dÉn häc ë nhµ.

- N¾m ch¾c ®Æc ®iÓm th¬

t¸m ch÷.



TiÕt 55.

Tr¶ bµi kiÓm tra truyÖn trung ®¹i.


- Cñng cè nhËn thøc vÒ truyÖn trung ®¹i tõ gi¸ trÞ néi dung-

t tëng ®Õn h×nh thøc thÓ lo¹i, bè côc, kÓ chuyÖn. Häc sinh

nhËn râ yªu nhîc ®iÓm trong bµi viÕt cña minh ®Ó cã ý thøc söa

ch÷a, kh¾c phôc.

- RÌn kÜ n¨ng viÕt bµi cña häc sinh, nhËn xÐt bµi lµm cña

b¹n.

B. TiÕn tr×nh tæ chøc çc ho¹t ®éng d¹y häc :

1. Gi¸o viªn nªu môc ®Ých yªu cÇucña tiÕt häc.

2. Gi¸o viªn tr¶ bµi cho häc sinh, häc sinh ®äc suy nghÜ, söa

ch÷a.

3. Häc sinh söa bµi theo ®¸p ¸n.

4. §äc-b×nh: Gi¸o viªn chän 1-3 bµi kh¸ nhÊt líp ®Ó ®äc-

b×nh.

5. Häc sinh tiÕp tôc söa ch÷a hoµn thiÖn bµi ë nhµ.

Ngµy......... th¸ng........ n¨m 200........

TuÇn 12.

TiÕt 56-57.

Khóc h¸t ru nh÷ng em bÐ lín trªn lng mÑ.

NguyÔn Khoa §iÒm.



- C¶m nhËn ®îc t×nh yªu th¬ng con ngêi vµ kh¸t väng cña

ngêi mÑ Tµ ¤i trong cuéc kh¸ng chiÕn chèng Mü -> Lßng yªu th-

¬ng quª h¬ng ®Êt níc, kh¸t väng tù do cña nh©n d©n ta trong

thêi k× lÞch sö nµy.

- Giäng ®iÖu th¬ tha thiÕt, ngät ngµo cña NguyÔn Khoa

§iÒm qua nh÷ng khóc ru cïng bè côc ®Æc s¾c cña bµi th¬.


B¨ng nh¹c, h¸t minh ho¹ bµi h¸t "Lêi ru trªn n¬ng" phæ nh¹c

tõ lêi bµi th¬.


* KiÓm tra bµi cò :

- Ph©n tÝch h×nh ¶nh "BÕp löa" trong bµi th¬ "BÕp löa" cña

B»ng ViÖt.

- T¹i sao h×nh ¶nh "BÕp löa" l¹i kú diÖu thiªng liªng?

* Giíi thiÖu bµi:

N¨m 1971- lµ giai ®o¹n mµ cuéc kh¸ng chiÕn chèng Mü

®ang diÔn ra ¸c liÖt ë c¶ hai miÒn Nam-B¾c. Cuéc sèng cña çc

bé, chiÕn sÜ vµ nh©n d©n ta trªn chiÕn khu ( phÇn lín lµ ë miÒn

rõng nói ) rÊt gian nan, thiÕu thèn, bé ®éi cïng nh©n d©n võa

b¸m rÉy, b¸m lµng t¨ng gia s¶n xuÊt, võa s½n sµng chiÕn ®Êu

b¶o vÖ khu c¨n cø kh¸ng chiÕn. H×nh ¶nh ngêi mÑ Tµ ¤i ®Þu

con gi· g¹o, ®Þu con lªn rÉy tØa b¾p, ®Þu con ®i kh¸ng chiÕn

®· kh¬i nguån c¶m høng cho nhµ th¬ NguyÔn Khoa §iÒm viÕt

bµi th¬ "Khóc h¸t ru ......". §©y lµ mét trong nh÷ng bµi th¬

thµnh c«ng viÕt vÒ h×nh ¶nh nh÷ng ngêi mÑ, ngêi phô n÷ ViÖt

Nam trong kh¸ng chiÕn chèng Mü.

Ho¹t ®éng 1: Híng dÉn t×m

hiÓu chung.

? Em h·y gi¶i thÝch mét vµi

nÐt vÒ t¸c gi¶ NguyÔn Khoa

§iÒm .


1. T¸c gi¶ :

- Sinh n¨m 1943, quª ë tØnh

Thõa Thiªn HuÕ.

- Nhµ th¬ trëng thµnh trong

kh¸ng chiÕn chèng Mü.


? Nªu hoµn c¶nh s¸ng t¸c bµi

th¬.

Gi¸o viªn híng dÉn häc sinh

®äc- Gi¸o viªn ®äc mÉu mét

®o¹n - 2 häc sinh ®äc nèi

tiÕp.

Gi¸o viªn kiÓm tra viÖc n¾m

tõ khã cña häc sinh.

? NhËn xÐt vÒ thÓ lo¹i bµi

th¬?

? Gi¸o viªn nªu c©u hái 1 SGK.

Ho¹t ®éng 2: Híng dÉn ph©n

- ¤ng tõng lµ Tæng th ký Héi

nhµ v¨n ViÖt Nam .

- HiÖn nay lµ Uû viªn Bé chÝnh

trÞ, Trëng ban t tëng v¨n ho¸

Trung ¬ng.

2. T¸c phÈm :

1917, khi «ng ®ang c«ng t¸c ë

chiÕn khu miÒn T©y Thõa

Thiªn.

- In trong tËp: "§Êt vµ kh¸t

väng".

3. §äc:

4. Tõ khã:

5. ThÓ lo¹i:

- Th¬ tr÷ t×nh, 8 tiÕng.

- VÇn ch©n liÒn, çch.

- Mang tÝnh chÊt cña mét lêi

bµi h¸t ru-ru con.

6. Bè côc: 3 phÇn, mçi phÇn:

- Më ®Çu: "Em cu Tai......" kÕt

thóc b»ng lêi ru trùc tiÕp cña

mÑ "Ngñ ngoan ......"

-> Çch lËp, çch ng¾t nhÞp

®· t¹o nªn ©m ®iÖu d×u dÆt,

vÊn v¬ng cña lêi ru. Giäng

®iÖu tr÷ t×nh ®· thÓ hiÖn

mét çch ®Æc s¾c t×nh c¶m

thiÕt tha, tr×u mÕn cña ngêi

mÑ.

II. Ph©n tÝch.

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n tÝch.

? Häc sinh ®äc tõ ®Çu .......

Trêng S¬n"

? H×nh ¶nh ngêi mÑ ®îc g¾n

víi hoµn c¶nh, c«ng viÖc cô

thÓ qua tõng ®o¹n th¬. VËy ë

lêi ru thø nhÊt lµ h×nh ¶nh ng-

êi mÑ Tµ ¤i ®ang lµm g×?

H×nh ¶nh th¬ nµo g©y xóc

®éng nhÊt víi em? V× sao?

? ë lêi ru thø hai h×nh ¶nh ng-

êi mÑ hiÖn lªn ®ang lµm c«ng

viÖc g×? H×nh ¶nh " Lng

nói ...... nhá" ®îc em c¶m nhËn

nh thÕ nµo?

? H·y ph©n tÝch gi¸ trÞ nghÖ

thuËt cña 2 c©u th¬"MÆt

trêi........ trªn lng".

? Ph©n tÝch h×nh ¶nh ngêi

mÑ trong c«ng viÖc "ChuyÓn

l¸n, ®¹p rõng"

1. H×nh ¶nh ngêi mÑ Tµ ¤i.

* MÑ gi· g¹o nu«i bé ®éi:

- H×nh ¶nh "NhÞp chµy

nghiªng.... "

- Må h«i mÑ r¬i.

- Vai mÑ gÇy nhÊp nh«.

=> Miªu t¶ thùc, tõ l¸y.

-> DiÔn t¶ c«ng viÖc cùc nhäc,

ý thøc bÒn bØ lao ®éng gãp

phÇn vµo kh¸ng chiÕn.

* MÑ tØa b¾p trªn nói:

- Lng nói th× to ...... nhá->

H×nh ¶nh ®èi lËp.

=> Gîi sù gian khæ cña ngêi

mÑ gi÷a nói rõng mªnh m«ng

heo hót-> mÑ say mª lao

®éng s¶n xuÊt gãp phÇn vµo

kh¸ng chiÕn.

- H×nh ¶nh "MÆt trêi

cña ......... trªn lng" ->Èn dô:

Con lµ mÆt trêi cña mÑ, lµ

nguån h¹nh phóc Êm ¸p võa

gÇn gòi, thiªng liªng cña ®êi

mÑ-> §· sëi Êm lßng tin yªu, ý

chÝ cña mÑ trong cuéc sèng.

* MÑ chuyÓn l¸n, mÑ ®i ®¹p

rõng:

- H×nh ¶nh "MÑ ®Þu em ®i

®Ó giµnh trËn cuèi"-> MÑ ®·

trë b»ng ngêi chiÕn sÜ trªn

trËn tuyÕn ®¸nh Mü ë ngay

trªn quª h¬ng m×nh.

-" Tõ trªn lng mÑ Trêng S¬n"

-> H×nh ¶nh nghÖ thuËt kh¸i


? Qua nh÷ng c«ng viÖc Êy em

c¶m nhËn ®îc g× vÒ h×nh

¶nh ngêi mÑ Tµ ¤i trong cuéc


Em h·y ®äc l¹i çc lêi ru trùc

tiÕp ë 4 dßng cuèi mçi ®o¹n.

? NhËn xÐt mèi liªn hÖ gi÷a

t×nh c¶m, íc mong trong çc

lêi ru nµy víi hoµn c¶nh c«ng

viÖc tríc ®ã.

Gi¸o viªn b×nh.

? Qua ®ã em c¶m nhËn ®îc

g× vÒ t×nh c¶m cña ngêi mÑ

®èi víi ®øa con.

? Em thÊy t×nh yªu th¬ng con

cña mÑ g¾n víi nh÷ng t×nh

c¶m g×?Tõ ®ã em c¶m nhËn

qu¸t sù thÇn k× cña cuéc

chiÕn tranh nh©n d©n chèng

Mü, chøng tá sù lín m¹nh trëng

thµnh cña ngêi d©n, ngêi

chiÕn sÜ ViÖt Nam.

=> ThÓ hiÖn sù bÒn bØ, quan

t©m trong c«ng viÖc lao ®éng

kh¸ng chiÕn thêng ngµy cña

ngêi mÑ . Ngêi mÑ Êy th¾m

thiÕt yªu con vµ nÆng t×nh

th¬ng bu«n lµng, quª h¬ng, bé

®éi, kh¸t khao ®Êt níc ®éc

lËp, tù do.

2. Nh÷ng khóc ru vµ kh¸t

väng cña ngêi mÑ.

- MÑ gi· g¹o - mong g¹o tr¾ng.

- MÑ tØa b¾p-mong lín ph¸t

nói.

- MÑ ®Þu con ®i-mong gÆp

B¸c Hå, lµm ngêi tù do.

=> §iÖp ng÷ "Con m¬ cho

mÑ"

-> Ngêi mÑ göi trän niÒm

mong mái vµo giÊc m¬ cña

®øa con, næi mong íc võa lµ

niÒm tin tëng, tù hµo cña ngêi

mÑ.

-> Ngêi mÑ yªu th¬ng con tha

thiÕt "ru con b»ng c¶ tr¸i tim

yªu th¬ng cña m×nh, cßn ngêi

con lµ m¬ íc, lµ céi nguån,

h¹nh phóc Êm ¸p gÇn gòi,

thiªng liªng.

- T×nh th¬ng con cña ngêi mÑ

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n ®îc g× vÒ nh÷ng mong íc, ý

chÝ cña nh©n d©n ta trong

cuéc kh¸ng chiÕn chèng Mü.

Ho¹t ®éng 3: Híng dÉn tæng

kÕt-luyÖn tËp.

? Qua bµi th¬ em c¶m nhËn

®îc g× vÒ néi dung?

? Khóc h¸t ru cã g× kÕ thõa vµ

®æi míi so víi nh÷ng khóc h¸t

ru truyÒn thèng?

Häc sinh lµm bµi tËp ë phÇn

luyÖn tËp.

g¾n víi t×nh th¬ng bé ®éi,

bu«n lµng, quª h¬ng gian khæ.

Bëi vËy nªn mÑ mong cã nhiÒu

h¹t tr¾ng ngÇn, mong con

kh«n lín ®Ó b»ng chµng trai c-

êng tr¸ng, m¹nh mÏ trong lao

®éng s¶n xuÊt . T×nh th¬ng

con g¾n víi t×nh yªu ®Êt níc

trong kh¸ng chiÕn-> MÑ mong

con trë thµnh ngêi lÝnh chiÕn

®Êu v× nÒn ®éc lËp tù do

thiªng liªng, mÑ mong íc con

®îc lµm ngêi d©n cña mét

®Êt níc hoµ b×nh.

=> Kh¸t väng cña d©n téc,

thÓ hiÖn ý chÝ, niÒm tin vµo

mét ngµy mai chiÕn th¾ng.

T¸c gi¶ thÓ hiÖn t×nh yªu quª

h¬ng ®Êt níc.

III. Tæng kÕt-LuyÖn tËp:

1. Néi dung:

2. NghÖ thuËt:

- Khóc h¸t ru b»ng mét giäng

®iÖu ngät ngµo th¾m thiÕt,

víi t×nh yªu th¬ng con v« bê

bÕn cña ngêi mÑ Tµ ¤i .

- §©y lµ khóc h¸t ru ©n t×nh

c/m lµ sù TN-hµi hoµ gi÷a

t×nh yªu con vµ lßng yªu níc -

víi vÇn nhÞp cã sù biÕn ®æi

linh ho¹t.

3. YÕu tè tù sù gióp b¹n ®äc


hiÓu râ thªm cuéc sèng gian

khæ, sù bÒn bØ, dÎo dai (võa

s¶n xuÊt nu«i qu©n, võa tham

gia chiÕn ®Êu) cña nh©n d©n

ta ë chiÕn khu TrÞ Thiªn thêi

chèng Mü.


- Häc thuéc lßng bµi th¬.

- N¾m néi dung bµi.


TiÕt 58.

¸nh tr¨ng

NguyÔn Duy.

A. Môc tiªu cÇn ®¹t:

- HiÓu ®îc ý nghÜa cña h×nh ¶nh vÇng tr¨ng, tõ ®ã thÊm

thÝa c¶m xóc ©n t×nh víi qu¸ khø gian lao, t×nh nghÜa cña

NguyÔn Duy vµ biÕt rót ra bµi häc vÒ çch sèng cho m×nh.

- C¶m nhËn ®îc sù kÕt hîp hµi hoµ gi÷a yÕu tè tù sù vµ yÕu

tè tr÷ t×nh trong bè côc, gi÷a tÝnh cô thÓ vµ tÝnh kh¸i qu¸t

trong h×nh ¶nh cña bµi th¬.




1. §äc thuéc lßng bµi th¬ "Khóc h¸t ru...... mÑ"? Em thÝch

nhÊt nh÷ng c©u th¬ nµo ?V× sao?

2. So s¸nh h×nh ¶nh mÆt trêi trong çc c©u th¬ sau.

* Giíi thiÖu bµi míi:


NguyÔn Duy thuéc líp nhµ th¬ trëng thµnh trong cuéc kh¸ng

chiÕn chèng Mü nöa cuèi thÕ kØ XX. ThÕ hÖ nµy tõng tr¶i qua

nhiÒu thö th¸ch, gian khæ, tõng chøng kiÕn bao hy sinh lín lao

cña nh©n d©n, ®ång ®éi trong chiÕn tranh, cïng sèng g¾n bã

cïng thiªn nhiªn nói rõng, t×nh nghÜa nhng khi ®· ra khái thêi

®¹n bom ¸c liÖt , ®îc sèng trong hoµ b×nh víi nh÷ng tiÖn nghi

sinh ho¹t hiÖn ®¹i, kh«ng ph¶i ai còng nhí nh÷ng gian nan,

nh÷ng kØ niÖm nghÜa t×nh cña mét thêi ®· qua. Bµi th¬ "¸nh

tr¨ng" ghi l¹i mét tho¸ng, mét lÇn giËt m×nh tríc çi ®iÒu v«

t×nh dÔ gÆp Êy. Bµi th¬ lµ tiÕng lßng, lµ c¶m xóc vµ suy ngÉm

cña riªng nhµ th¬ nhng kh«ng chØ bã hÑp nh thÕ mµ nã cßn cã

ý nghÜa nh¾c nhë, gîi suy nghÜ vµ liªn tëng xa réng h¬ nhiÒu.


hiÓu chung.

? Giíi thiÖu mét vµi nÐt vÒ t¸c

gi¶ NguyÔn Duy.

? Nªu hoµn c¶nh ra ®êi cña t¸c

phÈm .

Gi¸o viªn bæ sung cho häc sinh

phÇn t¸c gi¶ , t¸c phÈm .

Gi¸o viªn híng dÉn ®äc, häc

sinh ®äc.


1. T¸c gi¶:

- 1948, quª ë Thanh Ho¸.

- Nhµ th¬, chiÕn sÜ.

- ¤ng lµ nhµ th¬ tiªu biÓu thêi


- NhiÒu t¸c phÈm gi¶i nhÊt thi

th¬ b¸o ViÖt Nam .

2. T¸c phÈm:

- S¸ng t¸c n¨m 1978.

- §o¹t gi¶i A-Héi nhµ v¨n ViÖt

Nam n¨m 1984.

3. §äc:

- 3 khæ ®Çu: giäng kÓ nhÞp

ch¶y tr«i b×nh thêng.

- Khæ 4: giäng ®ét ngét cÊt

cao, ngì ngµng víi bíc ngoÆt

cña sù xuÊt hiÖn vÇng tr¨ng.

- Khæ 5, 6: giäng th¬ thiÕt tha

råi trÇm l¾ng cïng xóc c¶m vµ


? Bµi th¬ cã bè côc nh thÕ

nµo?

Em cã nhËn xÐt g× vÒ sù bè

côc Êy?

H·y x¸c ®Þnh ph¬ng thøc biÓu

®¹t cña v¨n b¶n?

(Tù sù + tr÷ t×nh).


ph©n tÝch.

Häc sinh ®äc 3 khæ ®Çu.

? X¸c ®Þnh ph¬ng thøc biÓu

®¹t?

? H·y chØ ra yÕu tè tù sù ë 3

khæ th¬ ®Çu.

? Trong qu¸ khø mèi quan hÖ

gi÷a tr¨ng vµ ngêi nh thÕ nµo?

? Trong cuéc sèng hiÖn ®¹i khi

trë vÒ thµnh phè còng con ng-

êi Êy, vÇng tr¨ng Êy nhng hä

cã cßn g¾n bã cïng nhau

kh«ng? H×nh ¶nh th¬ nµo thÓ

suy t lÆng lÏ.

4. Bè côc: 3 phÇn.

- 3 khæ ®Çu: KØ niÖm cña t¸c

gi¶ víi vÇng tr¨ng t×nh nghÜa

trong qu¸ khø.

- Khæ 4: T×nh huèng t×nh cê

gÆp l¹i "VÇng tr¨ng".

- Khæ 5-6: C¶m xóc, suy nghÜ

cña t¸c gi¶ ®äng l¹i ë çi giËt

m×nh.

-> Bè côc theo tr×nh tù thêi

gian .......

II. Ph©n tÝch:

1. H×nh ¶nh vÇng tr¨ng-¸nh

tr¨ng.

- Ph¬ng thøc tù sù:

* Qu¸ khø:

+ Håi nhá.

+ Khi chiÕn tranh.

-> Tr¨ng thµnh tri kØ, vÇng

tr¨ng t×nh nghÜa.

=> Cuéc sèng, thiªn nhiªn, con

ngêi hån nhiªn hoµ hîp mét

çch trong s¸ng, ®Ñp ®Ï l¹ th-

êng.

* HiÖn t¹i:

+ ë thµnh phè quen ¸nh ®iÖn,

cöa g¬ng.

-> VÇng tr¨ng ®i qua ngâ->

trë thµnh ngêi dng.

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n hiÖn ®iÒu Êy?

? Em h·y lý gi¶i v× sao cã sù

thay ®æi Êy?

Gi¸o viªn b×nh hai h×nh ¶nh

®èi lËp.

? T×nh huèng nµo ®· g©y Ên

tîng m¹nh víi nhµ th¬?

Gi¸o viªn b×nh.

? Em cã nhËn xÐt g× vÒ giäng

®iÖu ë khæ 5.

? C¶m xóc cña nh©n vËt tr÷

t×nh tríc h×nh ¶nh tr¨ng nh

thÕ nµo?

? Em hiÓu h×nh ¶nh

"Ngöa ......... mÆt" nh thÕ nµo?

? H·y nªu c¶m nhËn cña em vÒ

khæ th¬ cuèi?

Häc sinh ph¸t biÓu.

Gi¸o viªn b×nh.

-> Hoµn c¶nh sèng thay ®æi -

> con ngêi kh«ng cã ®iÒu

kiÖn ®Ó nhí vÒ qu¸ khø-> §©y

lµ t©m lÝ chung cña nhiÒu ng-

êi.

- Tr¨ng xuÊt hiÖn ®ét ngét,

th×nh l×nh:

+ Th×nh l×nh ®Ìn ®iÖn t¾t

(phßng tèi).

+ BËt tung cöa sæ -> §ét ngét

vÇng tr¨ng trßn.

=> §éng tõ m¹nh -> diÔn t¶

hµnh ®éng khÈn tr¬ng, hèi h¶

®i t×m nguån ¸nh s¸ng cña

t¸c gi¶ -> gîi t¶ sù xuÊt hiÖn

®óng lóc, kÞp thêi cña vÇng

tr¨ng.

- T¸c gi¶ sung síng, ngì ngµng,

c¶m xóc râ rµng, xóc ®éng

d©ng trµo.

+ Ngöa mÆt lªn nh×n -> nh×n

trùc tiÕp, tËp trung, chÝnh

diÖn -> ChÝnh çi nh×n Êy ®·

®¸nh thøc t©m trÝ nhµ th¬ víi

bao kØ niÖm cña qu¸ khø vÒ

thiªn nhiªn, ®Êt níc ......

- H×nh ¶nh : Tr¨ng cø trßn

vµnh v¹nh-> biÓu tîng cho qu¸

khø nghÜa t×nh, chung thuû,

mµ cßn lµ vÎ ®Ñp b×nh dÞ

vÜnh h»ng trong cuéc sèng.


? H·y nªu chñ ®Ò cña bµi th¬?

? Tõ chñ ®Ò cña bµi th¬, theo

c¶m nhËn cña em cã liªn quan

®Õn ®¹o lÝ, lÏ sèng cña d©n

téc ViÖt Nam .


kÕt-luyÖn tËp.

? Em cã nhËn xÐt g× vÒ kÕt

cÊu, giäng ®iÖu cña bµi th¬.

- "¸nh tr¨ng im ph¨ng ph¾c" ->

mang chiÒu s©u t tëng cã

tÝnh chÊt triÕt lÝ: Tr¨ng chÝnh

lµ ngêi b¹n-nh©n chøng t×nh

nghÜa mµ nghiªm kh¾c ®ang

nh¾c nhë nhµ th¬ (vµ mçi

chóng ta): Con ngêi th× cã thÓ

v« t×nh, cã thÓ l·ng quªn, nh-

ng thiªn nhiªn, nghÜa t×nh qu¸

khø th× lu«n trßn ®Çy, bÊt

diÖt, nh©n hËu, bao dung.

2. Chñ ®Ò vµ ý nghÜa cña

bµi th¬.

* Chñ ®Ò:

- Tõ c©u chuyÖn riªng, bµi th¬

lµ lêi nh¾c nhë thÊm thÝa vÒ

th¸i ®é, t×nh c¶m ®èi víi

nh÷ng n¨m th¸ng qu¸ khø gian

lao, t×nh nghÜa ®èi víi thiªn

nhiªn, ®Êt níc b×nh dÞ, hiÒn

hËu.

* ý nghÜa:

Bµi th¬ kh«ng chØ cã ý nghÜa

víi t¸c gi¶ mµ cßn cã ý nghÜa

víi mäi ngêi, víi nhiÒu thêi bëi

nã ®Æt ra vÇn ®Ò th¸i ®é

®èi víi qu¸ khø víi nh÷ng ngêi

®· khuÊt vµ c¶ ®èi víi chóng

m×nh. §ång thêi cñng cè ë ng-

êi ®äc th¸i ®é sèng, "Uèng níc

nhí nguån: - mét ®¹o lÝ sèng

thuû chung ®· trë thµnh

truyÒn thèng tèt ®Ñp cña d©n


Häc sinh ®äc to ghi nhí.

téc ViÖt Nam ta.

III. Tæng kÕt-luyÖn tËp.

1. NghÖ thuËt:

- KÕt cÊu: thÓ th¬ 5 ch÷, mçi

khæ 4 dßng, ®Æc biÖt ch÷

®Çu dßng th¬ cña nh÷ng c©u

trong khæ kh«ng viÕt hoa. KÕt

hîp tù sù + tr÷ t×nh.

- Giäng ®iÖu: giäng th¬ kh«ng

hoa mÜ mµ tù nhiªn, nhÞp

nhµng theo lêi kÓ, nh trß

chuyÖn, nh gi·i bÇy t©m sù,

nh ®ang ®éc tho¹i.

-> Lµm næi bËt chñ ®Ò, t¹o

tÝnh ch©n thùc ch©n thµnh,

søc truyÒn c¶m s©u s¾c cho

t¸c phÈm , g©y Ên tîng m¹nh

víi ngêi ®äc.

2. Ghi nhí:


- Häc thuéc lßng, lµm bµi tËp 2.

TiÕt 59.

Tæng kÕt vÒ tõ vùng.(LuyÖn tËp tæng hîp)


Gióp häc sinh :


- BiÕt vËn dông nh÷ng kiÕn thøc vÒ tõ vùng ®· häc ®Ó

ph©n tÝch nh÷ng h×nh tîng ng«n ng÷ trong thùc tiÔn giao tiÕp,

nhÊt lµ trong v¨n ch¬ng.


M¸y chiÕu, giÊy trong.

C. TiÕn tr×nh tæ chøc çc ho¹t ®éng d¹y häc:

Bµi tËp1: Gi¸o viªn chiÕu bµi tËp 1.

Häc sinh ®äc yªu cÇu bµi tËp 1.

Gîi ý:

* Gi¶i nghÜa tõ: "gËt ®Çu" vµ "gËt gï"?

- GËt gï: gËt nhÑ vµ nhiÒu lÇn, biÓu thÞ th¸i ®é ®ång t×nh,

t¸n thëng.

- GËt ®Çu: cói ®Çu xuèng råi ngÈng lªn ngay, thêng ®Ó

chµo hái hay tá sù ®ång ý.

* Tõ ®ã lùa chän tõ thÓ hiÖn thÝch hîp h¬n ý nghÜa cÇn

biÓu ®¹t? V× sao?

Tõ gËt gï thÓ hiÖn thÝch hîp h¬n ý nghÜa cÇn biÓu ®¹t: Tuy

mãn ¨n rÊt ®¹m b¹c nhng ®«i vî chång nghÌo ¨n rÊt ngon miÖng

v× hä biÕt chia sÎ nh÷ng niÒm vui ®¬n s¬ trong cuéc sèng.

Bµi tËp 2:

Ngêi vî kh«ng hiÓu nghÜa cña çch nãi : "ChØ cã mét ch©n

sót" -> Ho¸n dô-> C¶ ®éi bãng chØ cã mét ngêi giái ghi bµn

th«i.

Bµi tËp 3:

Gi¸o viªn chiÕu bµi tËp 3.


- Nh÷ng tõ ®îc dïng theo nghÜa gèc: miÖng, ch©n, tay.

- Nh÷ng tõ ®îc dïng theo nghÜa chuyÓn: vai (ho¸n dô), ®Çu

(Èn dô).

Bµi tËp 4:

Gi¸o viªn chiÕu bµi tËp 4.

? X¸c ®Þnh çc trêng tõ vùng trong ®o¹n th¬? T¸c dông cña

viÖc sö dông trêng tõ vùng Êy trong viÖc thÓ hiÖn néi dung bµi

th¬.


- Trêng tõ vùng chØ mµu s¾c: ®á (¸o ®á), xanh (c©y xanh),

hång (¸nh hång).

- Trêng tõ vùng chØ löa: ¸nh (hång), löa, ch¸y, tro.

- Çc tõ thuéc hai trêng tõ vùng l¹i cã quan hÖ chÆt chÏ víi

nhau. Mµu ¸o ®á cña c« g¸i th¾p lªn trong m¾t chµng trai (vµ

bao ngêi kh¸c) ngän löa. Ngän löa ®ã lan to¶ trong con ngêi anh

lµm anh say ®¾m, ngÊt ng©y ( ®Õn møc cã thÓ ch¸y thµnh

tro) vµ lan ra c¶ kh«ng gian lµm kh«ng gian còng biÕn s¾c

( C©y xanh........ theo hång).

-> Bµi th¬ ®· x©y dùng ®îc nh÷ng h×nh ¶nh g©y Ên tîng

m¹nh víi ngêi ®äc, qua ®ã thÓ hiÖn ®éc ®¸o mét t×nh yªu

m·nh liÖt vµ ch¸y báng.

Bµi tËp 5:


Häc sinh lµm theo nhãm : Thi t×m tªn gäi ........

Çc sinh vËt, hiÖn tîng ®ã ®îc gäi tªn theo çch dïng tõ ng÷

cã s½n víi mét néi dung míi dùa vµo ®Æc ®iÓm cña sinh vËt

hiÖn tîng ®îc gäi tªn.

VD: Cµ tÝm, ç kiÕm, ç kim, chÌ mãc c©u, chim lîn, chuét

®ång .....

Bµi tËp 6:

- Häc sinh ®äc truyÖn cêi ë SGK.

- Ph¸t hiÖn chi tiÕt g©y cêi: sù v« lÝ cña thãi sÝnh dïng ch÷.

Thay v× dïng tõ "b¸c sÜ", kÎ s¾p chÕt cßn nÕt kh«ng chõa, cø

mét mùc ®ßi dïng tõ "®èc tê".

* Híng dÉn häc ë nhµ.

ChuÈn bÞ bµi tiÕp theo.

TiÕt 60.

LuyÖn tËp viÕt ®o¹n v¨n tù sù cã sö dông yÕu tè nghÞ

luËn.



- HÖ thèng ho¸ kiÕn thøc vÒ v¨n tù sù.

- Gióp häc sinh rÌn, thùc hµnh ®a çc yÕu tè nghÞ luËn vµo

v¨n b¶n tù sù mét çch hîp lÝ.


GiÊy A4.


Ho¹t ®éng 1: KiÓm tra bµi cò.

? NghÞ luËn lµ g×? Trong v¨n

tù sù, nghÞ luËn thêng ®îc thÓ

hiÖn ë ®©u? B»ng h×nh thøc

g×?

Ho¹t ®éng 2: Thùc hµnh t×m

hiÓu yÕu tè nghÞ luËn trong

®o¹n v¨n.

Häc sinh ®äc ®o¹n v¨n ë SGK.

? ChØ ra yÕu tè nghÞ luËn ë

®o¹n v¨n trªn?

? Nªu râ vai trß cña tõng yÕu

tè nghÞ luËn trong viÖc lµm râ

néi dung ®o¹n v¨n.

? NÕu ta bá yÕu tè nghÞ luËn

II. Thùc hµnh t×m hiÓu yÕu

tè nghÞ luËn trong ®o¹n

v¨n tù sù.

* V¨n b¶n: Lçi lÇm vµ sù biÕt

¬n.

- YÕu tè nghÞ luËn-vai trß cña

yÕu tè nghÞ luËn trong ®o¹n

v¨n tù sù.

+ C©u "Nh÷ng ®iÒu viÕt lªn

çt ..... trong lßng ngêi".

-> YÕu tè nghÞ luËn lµm c©u

chuyÖn giµu tÝnh triÕt lÝ " Çi

giíi h¹n, çi trêng tån" trong

®êi sèng tinh thÇn con ngêi.

+ C©u "VËy mçi chóng

ta ........ lªn ®¸"

-> Lµm cho c©u chuyÖn s©u

s¾c, cã ý nghÜa gi¸o dôc . §ã

lµ bµi häc vÒ sù bao dung,

lßng nh©n ¸i, biÕt tha thø, ghi

nhí ©n nghÜa, ©n t×nh, nh¾c

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n Êy ®i th× néi dung ®o¹n v¨n

tù sù sÏ nh thÕ nµo?

Ho¹t ®éng 3: Híng dÉn luyÖn

tËp.

Gi¸o viªn chÐp ®Ò lªn b¶ng.

? X¸c ®Þnh yªu cÇu cña ®Ò.

? Häc sinh ®äc ®o¹n v¨n tham

kh¶o.

? X¸c ®Þnh yÕu tè nghÞ luËn?

? T¸c dông cña viÖc sö dông

yÕu tè nghÞ luËn Êy trong

®o¹n v¨n nµy?

Gi¸o viªn gîi ý cho häc sinh

viÕt bµi theo çc ý sau.

? Ngêi em kÓ lµ ai? Ngêi ®ã

®· ®Ó l¹i mét viÖc lµm, lêi nãi

hay mét suy nghÜ. §iÒu ®ã

nhë con ngêi cã çch øng xö cã

v¨n ho¸ trong cuéc sèng vèn

rÊt phøc t¹p.

-> NÕu ta tíc bá yÕu tè nghÞ

luËn Êy ®i th× tÝnh t tëng cña

®o¹n v¨n sÏ gi¶m vµ do ®ã Ên

tîng vÒ c©u chuyÖn còng nh¹t

nhoµ.

II. LuyÖn tËp:

Bµi tËp 2: ViÕt vÒ nh÷ng kØ

niÖm s©u s¾c víi mét ngêi bµ

kÝnh yªu.

- Yªu cÇu: ViÕt ®o¹n v¨n tù sù

cã sö dông yÕu tè nghÞ luËn.

* §o¹n v¨n: Bµ néi (Duy Kh¸n).

- YÕu tè nghÞ luËn:

"Ngêi ta b¶o ........ nã gÉy".

+ Tõ mét lêi d¹y "Con h .......

bµ", t¸c gi¶ bµn vÒ "tÊm g-

¬ng" vµ hiÖu qu¶ cña nã trong

gi¸o dôc gia ®×nh: "Bµ nh

thÕ...... U t«i nh thÕ ......." .

§©y lµ yÕu tè nghÞ luËn "suy

lÝ".

+ Tõ cuéc ®êi vµ nh÷ng lêi

d¨n d¹y cña bµ, t¸c gi¶ bµn vÒ

mét "nguyªn t¾c" gi¸o dôc:

"Ngêi ta ....... nã gÉy". §©y lµ

yÕu tè nghÞ luËn "kh¸i qu¸t

ho¸".

- Cã thÓ nãi, çc yÕu tè nghÞ

luËn trong ®o¹n v¨n trªn chÝnh

lµ nh÷ng "suy ngÉm" cña t¸c

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n diÔn ra trong hoµn c¶nh nµo?

Néi dung cô thÓ lµ g×? Néi

dung Êy gi¶n dÞ mµ s©u s¾c

nh thÕ nµo? C¶m ®éng ra

sao?

Suy nghÜ vÒ bµi häc rót ra tõ

c©u chuyÖn trªn .

Häc sinh viÕt ®o¹n v¨n, gi¸o

viªn gäi 5-6 em lªn tr×nh bµy

chÊm ®iÓm, söa ch÷a lçi (nÕu

cã).

gi¶ vÒ nguyªn t¾c gi¸o dô, vÒ

phÈm chÊt vµ ®øc hy sinh cña

ngêi lµm c«ng t¸c gi¸o dôc.

Bµi tËp 1: Häc sinh ®äc yªu cÇu bµi tËp 1.

Gîi ý:

a, Buæi sinh ho¹t líp diÔn ra nh thÕ nµo? (thêi gian, ®Þa

®iÓm.....)

b, Néi dung buæi sinh ho¹t lµ g×? Em ®· viÕt vÒ vÊn ®Ò

g×? T¹i sao l¹i ph¸t biÓu vÒ vÊn ®Ò ®ã.

c, Em ®· thuyÕt phôc c¶ líp r»ng lµ Nam lµ ngêi b¹n rÊt tèt

nh thÕ nµo? (lÝ lÏ, VD, lêi ph©n tÝch).

Häc sinh viÕt ®o¹n v¨n . 2 häc sinh ®äc bµi lµm cña m×nh -

Líp ph©n tÝch gîi ý - Gi¸o viªn nhËn xÐt ®¸nh gi¸.

Ho¹t ®éng 4: Tæng kÕt-Híng dÉn häc ë nhµ.

- Gi¸o viªn lu ý häc sinh nh÷ng vÊn ®Ò cÇn thiÕt khi viÕt

®o¹n v¨n tù sù cã sö dông yÕu tè nghÞ luËn .

- NhËn xÐt buæi häc.

- So¹n bµi "Lµng".


Së gi¸o dôc vµ §µo t¹o Thanh Ho¸

Gi¸o ¸n m«n Ng÷ v¨n 9Ngêi so¹n : Ng« ThÞ Thanh Giang

§¬n vÞ : Trêng T.H.C.S §«ng T©n

Ngµy d¹y :30 - 11 - 2006

TiÕt 62:


Lµng - Kim L©n.-


- C¶m nhËn ®îc t×nh yªu lµng quª th¾m thiÕt thèng nhÊt víi

lßng yªu níc vµ tinh thÇn kh¸ng chiÕn ë nh©n vËt «ng Hai trong

truyÖn. Qua ®ã thÊy ®îc mét biÓu hiÖn sinh ®éng, cô thÓ vÒ

tinh thÇn yªu níc cña nh©n d©n ta trong thêi kh¸ng chiÕn .

- ThÊy ®îc nh÷ng nÐt kh¸ ®Æc s¾c trong nghÖ thuËt : x©y

dùng t×nh huèng t©m lÝ, miªu t¶ sinh ®éng, diÔn biÕn t©m

tr¹ng, ng«n ng÷ nh©n vËt quÇn chóng.

- RÌn luyÖn n¨ng lùc ph©n tÝch nh©n vËt trong t¸c phÈm tù

sù, ®Æc biÖt lµ ph©n tÝch t©m lÝ nh©n vËt.

B. ChuÈn bÞ ®å dïng:

B¨ng, ®µi, bµi h¸t "Lµng t«i" cña Hå B¾c, m¸y chiÕu ®a

n¨ng


* KiÓm tra bµi cò:

- ? Em h·y nªu t×nh huèng ®éc ®¸o cña truyÖn ng¾n " Lµng

"? t¸c dông cña viÖc sö dông t×nh huèng Êy ?

* Giíi thiÖu bµi:

Nh vËy trong t¸c phÈm " lµng " ,Kim L©n ®· ®Æt «ng Hai -

nh©n vËt chÝnh cña truyÖn - vµo t×nh huèng gay cÊn ®Ó béc lé

s©u s¾c t×nh c¶m yªu lµng ,yªu níc cña «ng.VËy t×nh yªu

lµngquª vµ tinh thÇn yªu níc cña «ng Hai ®îc thÓ hiÖn nhw thÕ

nµo tiÕt häc nµy c« cïng çc em sÏ t×m hiÓu .


hiÓu chung v¨n b¶n .

? Nªu hiÓu biÕt cña em vÒ t¸c

gi¶ Kim L©n.

I. T×m hiÓu chung:

1. T¸c gi¶:

- Tªn thËt lµ NguyÔn V¨n Tµi,

sinh n¨m 1920.

- Quª ë B¾c Ninh.

- ¤ng lµ nhµ v¨n cã së trêng vÒ


? Gi¸o viªn kh¸i qu¸t nh÷ng

®Æc ®iÓm c¬ b¶n vÒ t¸c gi¶

vµ sù nghiÖp s¸ng t¸c, t¸c

phÈm tiªu biÓu.

? T¸c phÈm "Lµng" ®îc ra ®êi

trong hoµn c¶nh nµo?

Gi¸o viªn giíi thiÖu vÒ t¸c

phÈm nh SGV.

Gi¸o viªn híng dÉn ®äc. Häc

sinh ®äc mét sè ®o¹n.

? H·y tãm t¾t v¨n b¶n b»ng sù

hiÓu biÕt cña em.

Häc sinh tãm t¾t - Gi¸o viªn

bæ sung.

Gi¸o viªn kiÓm tra viÖc n¾m

chó thÝch cña häc sinh.

truyÖn ng¾n.

- Lµ ngêi am hiÓu vµ g¾n bã

víi n«ng th«n vµ ngêi n«ng

d©n.

-> T¹o nªn thµnh c«ng cña t¸c

gi¶ trong truyÖn "Lµng" vµ

mét sè truyÖn ng¾n ®Æc s¾c

kh¸c (Nªn vî nªn chång, Con

chã xÊu xÝ).

2. T¸c phÈm: 1948 .

- Thêi kú ®Çu kh¸ng chiÕn

chèng Ph¸p.

- §©y lµ mét t¸c phÈm xuÊt

s¾c.

3. §äc vµ tãm t¾t:

- ¤ng Hai lµ ngêi rÊt yªu quý

çi Lµng chî DÇu cña m×nh.

Thêi cuéc thay ®æi, «ng vÉn

lu«n thiÕt tha g¾n bã víi lµng

quª m×nh. Cuéc kh¸ng chiÕn

næ ra, v× hoµn c¶nh gia

®×nh, «ng buéc ph¶i theo vî

con t¶n c lªn phè chî. ¤ng th-

êng tá ra bùc béi v× nhí lµng.

- Nghe tin lµng m×nh theo

giÆc Ph¸p, «ng Hai v« cïng

®au khæ, tñi nhôc chØ biÕt

t©m sù víi th»ng con ót. §Õn

lóc ®îc tin nhµ m×nh bÞ giÆc

®èt, còng tøc lµ lµng kh«ng

theo giÆc «ng hÕt søc vui síng

. ChÝnh niÒm vui k× l¹ ®ã thÓ


? TruyÖn ng¾n gåm mÊy

phÇn?

? H·y cho biÕt truyÖn nãi vÒ

®iÒu g× ë ngêi n«ng d©n

trong hoµn c¶nh nµo?


sinh ph©n tÝch.

TruyÖn x©y dùng mét t×nh

huèng lµm béc lé s©u s¾c

t×nh yªu lµng vµ yªu níc cña

«ng Hai, ®ã lµ t×nh huèng

nµo?

? NhËn xÐt vai trß cña t×nh

huèng Êy?

Nh vËy trong t¸c phÈm " lµng "

,Kim L©n ®· ®Æt «ng Hai -

nh©n vËt chÝnh cña truyÖn -

vµo t×nh huèng gay cÊn ®Ó

béc lé s©u s¾c t×nh c¶m yªu

lµng ,yªu níc cña «ng.VËy t×nh

yªu lµngquª vµ tinh thÇn yªu n-

hiÖn tinh thÇn yªu níc, lßng

trung thµnh víi çch m¹ng thËt

c¶m ®éng cña «ng Hai, mét

ngêi n«ng d©n ViÖt Nam thêi

kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p.

4. Chó thÝch:

5. Bè côc: 3 phÇn.

- Tõ ®Çu .... nhóc nhÝch: T©m

tr¹ng cña «ng Hai khi nghe tin

c¶ lµng DÇu lµm ViÖt gian

theo Ph¸p.

- TiÕp theo ..... ®«i phÇn:

T©m tr¹ng xÊu hæ, ®au khæ

buån bùc cña «ng trong ba bèn

ngµy sau ®ã.

- Cßn l¹i: T©m tr¹ng sung síng

tù hµo vÒ lµng quª cña m×nh

khi biÕt lµng «ng kh«ng theo

giÆc.

6. §¹i ý:

TruyÖn diÔn t¶ ch©n thùc,

sinh ®éng t×nh yªu Lµng quª

ë «ng Hai - mét ngêi n«ng d©n

rêi lµng ®i t¶n c trong thêi kú

kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p.

II. Ph©n tÝch:

1. T×nh huèng truyÖn:

- ¤ng Hai nghe tin lµng chî DÇu

cña «ng theo T©y => t×nh

huèng ®èi nghÞch víi t×nh

c¶m tù hµo m·nh liÖt vÒ lµng

chî DÇu cña «ng. Kh¸c víi suy

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n íc cña «ng Hai ®îc thÓ hiÖn

nhw thÕ nµo tiÕt häc nµy c«

cïng çc em sÏ t×m hiÓu

Häc sinh ®äc thÇm: Tõ

®Çu ....... dËt dê.

? §o¹n truyÖn ®· thÓ hiÖn

t©m tr¹ng nh©n vËt «ng Hai

trong thêi ®iÓm nµo?

? Tríc khi nghe tin xÊu vÒ lµng,

t©m tr¹ng cña «ng Hai ®îc

miªu t¶ nh thÕ nµo?T×m çc

chi tiÕt diÔn t¶ ®iÒu ®ã?

? T©m tr¹ng cña «ng thÓ hiÖn

ra sao?

?Nh÷ng biÓu hiÖn t©m lÝ ®ã

®· thÓ hiÖn t×nh c¶m g× ë

«ng Hai?

GV chuyÓn ý b

T×nh yªu lµng ,quª h¬ng ,Tæ

quèc lµ t×nh c¶m thêng trùc ë

mçi ngêi d©n ViÖt Nam nÕu

trong hoµn c¶nh b×nh thêng

th× kh«ng cã g× ®¸ng nãi ,nh-

ng ë ®©y ,Kim L©n ®· ®a

nh©n vËt vµo mét t×nh huèng

Ðo le , gay cÊn ®Ó thö th¸ch .

? VËy t×nh c¶m yªu lµng ,yªu

níc cña «ng Hai cã g× thay

®æi khi nghe tin lµng theo

nghÜ vÒ mét lµng quª "Tinh

thÇn çch m¹ng l¾m" cña «ng

=> t¹o ra mét t©m lÝ, diÔn

biÕn gay g¾t trong nh©n

vËt=> t¹o nªn tÝnh çch, b¶n

chÊt nh©n vËt.

2. DiÔn biÕn t©m lÝ cña

«ng Hai.

a, Tr íc khi nghe tin xÊu vÒ

Lµng.

- Nhí lµng da diÕt (nghÜ ®Õn

nh÷ng ngµy lµm viÖc cïng anh

em ...... nhí lµng qu¸).

- ¤ng nghe ®îc nhiÒu tin hay-

> nh÷ng tin chiÕn th¾ng cña

qu©n ta.

->Ruét gan «ng móa lªn vui

qu¸.

-> RÊt vui vÎ tho¶i m¸i ,n¸o

nøc.

=> BiÓu hiÖn cña t×nh yªu

Lµng,yªu níc tha thiÕt m·nh

liÖt cña «ng Hai( niÒm tù hµo

cña nh©n d©n tríc thµnh qu¶

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n giÆc?

? T×m ®äc nh÷ng ®o¹n v¨n

diÔn t¶ t©m lÝ cña «ng Hai khi

míi nghe tin lµng theo T©y, khi

«ng vÒ nhµ ®Êu tranh t tëng.

3 HS®äc.

? Th¸i ®é cña «ng Hai khi nghe

tin lµng theo T©y ®îc béc lé ra

sao?

Qua th¸i ®é ®ã em c¶m nhËn

®îc t©m tr¹ng cña «ng Hai lóc

nµy nh thÕ nµo ?

? V× sao «ng l¹i cã t©m tr¹ng

®ã ?

GV b×nh

? Em ®äc thÇm ®o¹n "Nh×n

lò con ...... nµy cha"?

? NhËn xÐt g× vÒ çch diÔn

®¹t trong ®o¹n v¨n nµy?

Çch kÓ Êy cã t¸c dông g×

trong viÖc béc lé t©m lÝ nh©n

vËt ?

? Nh÷ng c¶m xóc chÊt chøa

trong lßng Êy cã thÓ gäi lªn lµ

nh÷ng c¶m xóc g×?

çch m¹ng cña lµng quª.)

b, Khi nghe tin lµng theo T©y.

* Tin ®Õn víi «ng ®ét ngét,

lµm «ng s÷ng sê, bµng hoµng

"Cæ nghÑn ®¾ng, ®Æc

®iÓm mÆt tª r©n r©n......."

- ¤ng cói g»m mÆt xuèng mµ

®i.

- ¤ng n»m vËt ra giêng: "Níc

m¾t l·o cø giµn ra. Chóng

nã ........ ®Êy ?"

=> C¶m xóc bÞ xóc ph¹m ®au

®ín, tª t¸i.

=> Cã lÏ nÕu «ng Hai kh«ng

yªu lµng ,tù hµo vÒ lµng ®Õn

møc t«n thê th× «ng khoong

®au ®ín ®Õn thÕ .¤ng ®au

bëi v× t×nh yªu lµngcña «ng

qu¸ lín .Tin lµng theo giÆc

khiÕn thÇn tîng trong «ng sôp

®æ .Tin Êy kh«ng chØ chÊn


? §iÒu ®ã chøng tá tin xÊu ¶nh

hëng ®Õn «ng Hai nh thÕ

nµo?


kÓ chuyÖn xen lÉn miªu t¶

t©m lÝ nh©n vËt cña nhµ v¨n

ë ®o¹n truyÖn nµy ?

Nh÷ng ®au ®ín d»n vÆt ,sù

hæ thÑn ®Õn tét cïng ®· ®Èy

«ng ®Õn mét t×nh ph¶i lùa

chän: Quª h¬ng ,Tæ quèc bªn

nµo nÆng h¬n? VËy cuéc ®Êu

tranh néi t©m Êy ®· diÔn ra

nh thÕ nµo ?

?T¹i sao tríc ®©y «ng rÊt

muèn vÒ lµng ,mµ b©y giê

«ng l¹i døt kho¸t nh vËy ? Ph¶i

ch¨ng v× «ng kh«ng cßn yªu

lµng n÷a ?

? Qua ®ã em c¶m nhËn ®îc

nÐt ®Ñp nµo n÷a trong t©m

hån «ng Hai?

®éng thÓ x¸c mµ cßn x©m

chiÕm ,¸m ¶nh day døt c¶

t©m hån «ng.

* Hµng lo¹t c©u hái, c©u c¶m

th¸n diÔn t¶ tËn cïng nh÷ng

cung bËc c¶m xóc cña «ng Hai:

+ Nçi nhôc nh· ª chÒ.

+ Nçi ®au ®ín t¸i tª.

+ Sù ngê vùc cha tin.

=> Nçi ¸m ¶nh nÆng nÒ-> sù

sî h·i thêng xuyªn trong «ng

Hai cïng næi ®au xãt tñi hæ

cña «ng.

Nhµ v¨n ®· miªu t¶ rÊt cô

thÓ ,tinh tÕ ,s©u s¾c

nh÷ng biÕn ®éng d÷ déi

trong néi t©m nh©n vËt (

Nh÷ng ®iÒu Êy kh«ng

thÓ quan s¸t ®îc ... ->

chøng tá Kim l©n rÊt am

hiÓu thÕ giíi néi t©m,®êi

sèng tinh thÇn cña ngêi

n«ng d©n .)

* Cuéc ®Êu tranh néi t©m ë

«ng Hai ®· ®a «ng ®Õn mét

lùa chän døt kho¸t:

+ VÒ lµng hay ë l¹i ?

+ VÒ lµng hay bá kh¸ng


? Trong lóc tëng nh bÕ t¾c Êy

«ng ®· t©m sù cïng ai? Môc

®Ých cña viÖc t©m sù lµ g× ?

Em h·y ®äc diÔn c¶m®o¹n v¨n

«ng Hai t©m sù trß chuyÖn víi

®øa con

§©y lµ ®o¹n v¨ndiÔn t¶ c¶m

®éng ,sinh ®éngnçi lßng s©u

xa ,bÒn chÆt cña «ng Hai -

mét ngêi n«ng d©n- víi quª h-

¬ng ,®Êt níc ,víi çch m¹ng ,víi

kh¸ng chiÕn .

?VËy qua lêi t©m sù Êy em

c¶m nhËn ®îc ®iÒu g× vÒ

nh©n vËt «ng Hai?

Häc sinh ®äc diÔn c¶m ®o¹n

v¨n «ng Hai t©m sù trß

chuyÖn víi ®øa con ?

? Qua ®o¹n v¨n Êy em hiÓu

g× vÒ t×nh c¶m cña «ng Hai

víi lµng quª, víi çch m¹ng?

? §iÒu ®ã cßn ®îc thÓ hiÖn

nh thÕ nµo khi «ng nghe tin

xÊu ®îc c¶i chÝnh? BiÓu hiÖn

qua chi tiÕt nµo?

GV:

Khi lµng m×nh bÞ ®èt ®¸ng lÏ

«ng ph¶i xãt cña ,th× ë ®©y

tr¸i l¹i «ng cø móa tay lªn mµ

khoe víi mäi ngêi .NÐt t©m

tr¹ng nµy kh«ng b×nh thêng

chiÕn ,bá Cô Hå

+"Lµng th× yªu thËt, nhng

lµng theo T©y th× ph¶i thï".

- HS tù béc lé

T×nh yªu níc réng lín

h¬n ,bao trïm lªn t×nh

c¶m lµng quª

* T©m sù víi con ®Ó gi·i bµy

lßng m×nh:

+ T×nh yªu s©u nÆng víi lµng

Chî DÇu

+ TÊm laßng thuû chung víi

kh¸ng chiÕn ,víi çch m¹ng mµ

biÓu tîng lµ Cô Hå

=> T×nh yªu s©u

nÆng ,bÒn v÷ng vµ thiªng

liªng ®èi víi lµng vµ Tæ

quèc.

c, Khi nghe tin xÊu ® îc c¶i

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n nhng l¹i hoµn toµn ch©n

thùc ,v× dêng nh ®ã lµ mét

chøng cí hïng hån chøng t¶

lµng «ng kh«ng theo giÆc,rÊt

h¹nh pjóc khi lµng m×nh lµ

lµng yªu níc.

? T×nh yªu lµng quª vµ lßng

yªu níc ë «ng Hai quan hÖ nh

thÕ nµo?

? Qua ph©n tÝch nh©n vËt

«ng Hai em c¶m nhËn ®¬c g×

vÒ con ngêi nµy? T¸c gi¶ uèn

nãi g× qua nh©n vËt «ng Hai


tæng kÕt-luyÖn tËp.

?GV chiÕu bµi tËp : em h·y nªu

nÐt ®Æc s¾c trong truyÖn

ng¾n " lµng " qua viÖc lµm bµi

tËp tr¾c nghiÖm

Em h·y khoanh trßn vµo ý kiÕn

®óng nhÊt vÒ ®Æc s¾c nghÖ

thuËt trong truyÖn ng¾n "

Lµng " cña nhµ v¨n Kim L©n:

chÝnh:

-Vui síng ,h¸o høc

- Khoe " T©y ®èt nhf t«i råi

=> Minh chøng cho lµng «ng

trong s¹ch.RÊt h¹nh phóc khi

lµng m×nh lµ lµng yªu níc.

- => T×nh yªu lµng quª

g¾n bã,thèng nhÊt víi

lßng yªu níc vµ tinh thµn

kh¸ng chiÕn.

* ¤ng Hai lµng Chî DÇu lµ con

ngêi thuÇn ph¸c ,®«n hËu ,cã

b¶n chÊt tèt ®Ñp ;Trong tr¸i

tim «ng t×nh yªu quª h-

¬ng ,®Êt níc hµi hoµ ,nång

th¾m , g¾n bã ,vµ thèng nhÊt

víi lßng yªu níc vµ tinh thÇn

kh¸ng chiÕn. VÎ ®Ñp t©m hån

cña «ng Hai lµng DÇu tiªu biÓu

cho nh÷ng ngêi n«ng d©n

ViÖt Nam ,tuy tr×nh ®é v¨n

ho¸ thÊp ,nhng ®· cã ý thøc

gi¸c ngé cao ,tha thiÕt yªu quª

h¬ng ,Tæ quèc .

III. Tæng kÕt- LuyÖn tËp


C©u tr¶ lêi ®óng lµ ý G

Em h·y nªu néi dung chÝnh vµ

chñ ®Ò cuat truyÖn ng¾n "

Lµng "

HS ®äc to ghi nhí SGk

Bµi tËp : Em h·y kÓ tªn nh÷ng

t¸c phÈm ®· häc cã cïng chñ

®Ò víi truyÖn ng¾n " Lµng "?

? T×nh c¶m quª h¬ng, ®Êt níc

ë truyÖn Lµng cã nh÷ng nÐt

riªng biÖt g× so víi nh÷ng t¸c

phÈm mµ em ®· häc ?

Mét HS ®äc to ghi nhí

1. §Æc s¾c nghÖ thuËt:

A.- TruyÖn ®îc x©y dùng theo

cèt truyÖn t©m lÝ .T¸c gi¶

®Æt nh©n vËt vµo t×nh

huèng thö th¸ch bªn trong ®Ó

béc lé chiÒu s©u t©m tr¹ng.

B.- NghÖ thuËt miªu t¶ t©m lÝ

nh©n vËt s©u s¾c ,tinh tÕ.

C- Ng«n ng÷: §Ëm tÝnh khÈu

ng÷, lêi trÇn thuËt chñ yÕu

theo ®iÓm nh×n cña nh©n

vËt «ng Hai.

D- Ng«n ng÷ nh©n vËt rÊt sinh

®éng, giµu tÝnh khÈu ng÷ vµ

thÓ hiÖn ç tÝnh cña tõng

nh©n vËt .

E- Çch trÇn thuËt cña t¸c gi¶

linh ho¹t tù nhiªn,cã nhiÒu chi

tiÕt sinh ho¹t ,®êi sèng hµng

ngµy xen vµo víi m¹ch t©m

tr¹ng khiÕn cho truyÖn sinh

®éng h¬n

G. TÊt c¶ çc ý trªn.

2. Néi dung:

( Nh SGK )

3. Ghi nhí : SGK

4. LuyÖn tËp :

Bµi 2 lµm t¹i líp

Nh÷ng t¸c phÈm viÕt vÒ

t×nh yªu quª h¬ng ®Êt

níc nh: Quª h¬ng( TÕ

Hanh ) , Tuæi th¬ im l¹ng

( Duy Kh¸n ) ; Nh÷ng c©u


ca dao nãi vÒ t×nh yªu

quª h¬ng ®Êt níc , TiÕng

gµ tra ( Xu©n Quúnh ) ;

Hai c©y phong ( Ai man

T«p)...

§iÓm kh¸c biÖt cña

truyÖn ng¾n " Lµng " so

víi çc tac phÈm trªn lµ :

- T×nh yªu Lµng ë «ng Hai trë

thµnh niÒm say mª, h·nh diÖn,

thµnh thãi quen khoe lµng

m×nh.

- T×nh yªu lµng ph¶i ®Æt

trong t×nh yªu níc, thiªn nhiªn

víi tinh thÇn kh¸ng chiÕn khi

®Êt níc ®ang bÞ x©m l¨ng vµ

c¶ d©n téc ®ang tiÕn hµnh

cuéc kh¸ng chiÕn.


- Lµm bµi tËp 1

- N¾m néi dung bµi häc.

- N¾m ®îc cèt truyÖn.

- So¹n bµi tiÕp theo "Ch¬ng tr×nh ®Þa ph¬ng phÇn tiÕng

viÖt"

TiÕt 63.

Ch¬ng tr×nh ®Þa ph¬ng phÇn tiÕng viÖt


- HiÓu ®îc sù phong phó cña çc vïng miÒn víi nh÷ng ph¬ng

ng÷ kh¸c nhau.


- Cã ý thøc sö dông tõ ®Þa ph¬ng trong nh÷ng v¨n c¶nh cho

phï hîp.

B. ChuÈn bÞ:

Th¬ Tè H÷u, tôc ng÷ ca dao d©n ca ViÖt Nam.


* Bµi míi : H·y ®äc mét ®o¹n th¬ cã sö dông tõ ®Þa ph¬ng

mµ em biÕt.

Ho¹t ®éng 1:

T×m nh÷ng tõ ®Þa ph¬ng

trong ph¬ng ng÷ mµ ®ang

sö dông.


1SGK.

? T×m nh÷ng ph¬ng ng÷,

nh÷ng tõ ng÷ ®Þa ph¬ng?


2, 3 SGK.

Häc sinh lµm theo nhãm bµi 2,

3.

Gi¸o viªn cho häc sinh ®äc

®o¹n trÝch bµi th¬ "MÑ suèt"

viÕt vÒ con ngêi Qu·ng B×nh

nh÷ng n¨m chèng Mü.

I. Bµi tËp:

Bµi tËp 1:

- Nhót: Mãn ¨n NghÖ An ( x¬

mÝt ).

- Bån bån : rau.

Bµi tËp 2:

Çc tõ ®Þa ph¬ng kh«ng cã

trong ph¬ng ng÷ kh¸c-> sù

phong phó ®a d¹ng trong thiªn

nhiªn, trong ®êi sèng céng

®ång .......

Bµi tËp 3:

Çc tõ ®îc coi lµ ng«n ng÷

toµn d©n: ç qu¶, lîn, ng·, èm -

> ®Òu lµ ph¬ng ng÷ miÒn

B¾c.

Bµi tËp 4:

Çc tõ ®Þa ph¬ng: chi, røa, ní,

tµu bay, tui, r¨ng, mô.

T¸c dông: nhÊn m¹nh phÈm

chÊt, t©m hån ngêi d©n Qu·ng

B×nh.


Ho¹t ®éng 2 :

Su tÇm th¬ v¨n vµ híng dÉn sö

dông tõ ®Þa ph¬ng.

Gi¸o viªn ®a ®o¹n th¬.

"Rõng th«ng ........... tíi ngoµi"

T×m tõ ®Þa ph¬ng?

Cho biÕt tõ ®ã ®îc dïng ë ®Þa

ph¬ng nµo?

II. LuyÖn tËp:

Su tÇm, ph¸t hiÖn .

Bµi 1: Ghi l¹i lêi chµo hái cña

hai c« g¸i MiÒn Trung.

Bµi 2: Ngêi MiÒn Nam nãi

"ngµi" em ph¶i hiÓu nh thÕ

nµo?

(ngµi: con ngµi, ng©y)

=> §Æt vµo v¨n c¶nh.


- TiÕp tôc su tÇm tõ ®Þa ph¬ng vµ chó ý çch dïng.



TiÕt 64.

§èi tho¹i, ®éc tho¹i vµ ®éc tho¹i néi t©m trong v¨n b¶n

tù sù.


- HiÓu thÕ nµo lµ ®éc tho¹i, ®èi tho¹i, ®éc tho¹i néi t©m,

®ång thêi thÊy ®îc t¸c dông cña chóng trong v¨n b¶n tù sù.

- RÌn luyÖn kÜ n¨ng nhËn diÖn vµ tËp hîp çc yÕu tè nµy

trong khi ®äc còng nh khi viÕt v¨n.


B¶ng phô, çc ®o¹n v¨n ë çc v¨n b¶n truyÖn.



? Trong héi tho¹i em b¾t gÆp nh÷ng h×nh thøc lêi tho¹i nh

thÕ nµo?

( H×nh thøc: cã ngêi ®èi tho¹i, nãi mét m×nh ..... ) VD: L·o

H¹c.

* Bµi míi :


hiÓu ®èi tho¹i, ®éc tho¹i,

®éc tho¹i néi t©m trong

v¨n b¶n tù sù.

Gi¸o viªn treo b¶ng phô.

Häc sinh ®äc ®o¹n v¨n

? Trong 3 c©u ®Çu ®o¹n

trÝch, ai nãi víi ai?

? Tham gia c©u chuyÖn cã Ýt

nhÊt mÊy ngêi.

? DÊu hiÖu nµo cho ta thÊy ®ã

lµ mét cuéc trao ®æi qua l¹i.

I. §èi tho¹i, ®éc tho¹i, ®éc

tho¹i néi t©m trong v¨n b¶n

tù sù.

1. VÝ dô: §o¹n trÝch "Lµng"

cña Kim L©n.

* 3 c©u ®Çu: Nh÷ng ngêi t¶n

c ®ang nãi chuyÖn víi nhau.

- Ýt nhÊt lµ 2 ngêi phô n÷

tham gia.

- DÊu hiÖu:

+ Cã hai lît lêi qua l¹i, néi dung


? ThÕ nµo lµ ®èi tho¹i?

? C©u thø 3 lµ lêi cña ai cã lêi

®¸p kh«ng?

? ¤ng Hai nãi cã cïng chñ ®Ò

víi hä kh«ng?

? Môc ®Ých cña lêi nãi nµy lµ

g×?

? §iÓm gièng vµ kh¸c nhau cña

lêi ®èi tho¹i nµy víi cuéc ®èi

tho¹i trªn.

? HiÓu thÕ nµo lµ ®éc tho¹i?

? Trong ®o¹n trÝch cã c©u

nµo gièng nh vËy (c©u cuèi).

? Suy nghÜ cña «ng Hai vÒ lò

con cã ph¶i lµ ®éc tho¹i

kh«ng? Gièng vµ kh¸c ®éc

tho¹i nãi nh thÕ nµo?

? Em hiÓu nh thÕ nµo lµ ®éc

tho¹i néi t©m?

nãi gi÷a mçi ngêi ®Òu híng tíi

ngêi tiÕp chuyÖn.

+ ThÓ hiÖn b»ng hai g¹ch ®Çu

dßng.

=> §èi tho¹i : lµ h×nh thøc ®èi

®¸p, trß chuyÖn gi÷a hai

hoÆc nhiÒu ngêi, ®îc thÓ hiÖn

b»ng çc g¹ch ®Çu dßng ë lêi

trao vµ lêi ®¸p.

* C©u 3: Lêi «ng Hai nãi mét

m×nh-> nãi trèng kh«ng

kh«ng cÇn ngêi ®¸p.

-> Môc ®Ých: l¶ng tr¸nh, tho¸i

lui.

- (mét lît lêi, cã dÊu g¹ch

ngang ®Çu dßng).

=> §éc tho¹i : lµ lêi cña mét

ngêi nµo ®ã nãi víi chÝnh

m×nh hoÆc nãi víi mét ai ®ã

trong tëng tîng.

- Nh÷ng c©u ®ã lµ cña «ng

Hai hái chÝnh m×nh-> kh«ng

ph¸t ra thµnh tiÕng mµ chØ

©m thÇm diÔn ra trong suy

nghÜ vµ t×nh c¶m cña «ng

Hai=> ThÓ hiÖn t©m tr¹ng

d»n vÆt, ®ín ®au cña «ng Hai


? Çc h×nh thøc diÔn ®¹t trªn

cã t¸c dông nh thÕ nµo trong

viÖc thÓ hiÖn kh«ng khÝ cña

c©u chuyÖn vµ th¸i ®é cña

nh÷ng ngêi t¶n c trong buæi

tra «ng Hai gÆp hä? §Æc biÖt

chóng ®· gióp nhµ v¨n thÓ

hiÖn thµnh c«ng nh÷ng diÔn

biÕn t©m lÝ cña «ng Hai nh

thÕ nµo?

Gi¸o viªn kÕt luËn vÊn ®Ò.



luyÖn tËp.

Bµi 1: Häc sinh ®äc yªu cÇu

bµi tËp 1.

? Cuéc ®èi tho¹i cã b×nh th-

êng kh«ng?

? Chøng tá ngêi nãi ë ®©y cã

t©m tr¹ng nh thÕ nµo?

? ViÖc biÓu hiÖn t©m tr¹ng

®ã gióp ta hiÓu g× vÒ nh©n

vËt «ng Hai?

khi nghe tin lang theo giÆc.

V× kh«ng nãi ra thµnh lêi, chØ

nghÜ thÇm nªn kh«ng cã g¹ch

®Çu dßng-> §éc tho¹i néi

t©m.

* §éc tho¹i :

+ §éc tho¹i thµnh lêi

+ §éc tho¹i trong suy nghÜ-

>®éc tho¹i néi t©m.

* T¸c dông cña çch diÔn ®¹t

trªn:

T¨ng tÝnh ch©n thËt, sinh

®éng cña chuyÖn, thÓ hiÖn

th¸i ®é c¨m giËn cña nh÷ng

ngêi t¶n c víi lµng chî DÇu, t¹o

t×nh huèng ®Ó ®i s©u vµo

néi t©m nh©n vËt.

Kh¾c ho¹ râ nÐt t©m tr¹ng

d»n vÆt, ®au ®ín khi nghe tin

lµng chî DÇu theo giÆc.

2. Ghi nhí: SGK.

II. LuyÖn tËp

Bµi 1: T¸c dông cña h×nh thøc

®èi tho¹i:

- Cuéc ®èi tho¹i kh«ng b×nh

thêng diÔn ra gi÷a vî chång

«ng Hai:

Cã 3 lît lêi trao vµ 2 lît lêi ®¸p.

-> Vi ph¹m ph¬ng ch©m vÒ

çch thøc, lÞch sù.

- T¸c dông: T¸i hiÖn cuéc ®èi


tho¹i nµy, t¸c gi¶ ®· lµm næi

bËt ®îc t©m tr¹ng ch¸n trêng,

buån b·, ®au khæ vµ thÊt

väng cña «ng Hai trong çi

®ªm nghe tin lµng m×nh theo

giÆc.


- Hoµn thµnh bµi tËp 3.

- ChuÈn bÞ bµi tiÕp theo: "LuyÖn nãi".

TiÕt 65.

LuyÖn nãi: Tù sù kÕt hîp víi nghÞ luËn vµ miªu t¶ néi

t©m.


- Häc sinh biÕt çch tr×nh bµy mét vÊn ®Ò tríc tËp thÓ líp víi

néi dung kÓ l¹i mét sù viÖc theo ng«i thø nhÊt hoÆc ng«i thø 3.

Trong khi kÓ cã kÕt hîp víi miªu t¶ néi t©m, lËp luËn, cã ®èi

tho¹i, ®éc tho¹i.

B. ChuÈn bÞ:

GiÊy khæ to.



Nªu vai trß cña yÕu tè lËp luËn, biÓu c¶m trong v¨n tù sù?

§èi tho¹i, ®éc tho¹i trong v¨n b¶n tù sù.

Ho¹t ®éng 1: KiÓm tra sù

chuÈn bÞ ë nhµ cña häc

sinh .

Gi¸o viªn cho çc tæ b¸o ço sù

chuÈn bÞ cña çc thµnh viªn

I. ChuÈn bÞ ë nhµ

1. §Ò bµi:

§ãng vai Vò N¬ng kÓ l¹i

"ChuyÖn ngêi con g¸i Nam X-

¬ng" vÒ sù viÖc Vò N¬ng bÞ

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n trong tæ -> Tuyªn d¬ng, phª

b×nh çc ®èi tîng tríc líp.

Häc sinh th¶o luËn nhãm.

- 3 nhãm 3 tæ, mçi tæ chuÈn

bÞ mét sù viÖc theo yªu cÇu

cña gi¸o viªn .

Çc tæ th¶o luËn 5-7', yªu cÇu

th¶o luËn cã chÊt lîng, ai còng

®a ý kiÕn.

Ho¹t ®éng 2:

Häc sinh nãi tríc líp.

Mçi nhãm cö mét ®¹i diÖn cña

m×nh lªn b¶ng theo yªu cÇu

cña gi¸o viªn -> C¶ líp theo dâi

sù chuÈn bÞ cña b¹n, nhËn xÐt,

bæ sung.

oan.

2. Yªu cÇu néi dung:

a, Vò N¬ng tù giíi thiÖu hoµn

c¶nh cña m×nh: T«i con nhµ kÎ

khã, cã chót dung nhan ®îc

chµng Tr¬ng Sinh ...

b, Vò N¬ng kÓ vÒ t©m tr¹ng

khi chia tay víi chµng Tr¬ng.

- KÓ l¹i c¶nh sèng ë nhµ.

c, KÓ sù viÖc Tr¬ng Sinh trë

vÒ.

- T©m tr¹ng khi bÞ Tr¬ng Sinh

h¾t hiu.

3. Th¶o luËn.

II. LuyÖn nãi trªn líp.

- Tù nhiªn, rµnh m¹ch, râ rµng,

híng tíi ngêi nghe.

- Chó ý ph¸t ©m, giäng

®iÖu......

Gi¸o viªn kÕt luËn nh÷ng néi dung cÇn nãi vÒ ®Ò tµi, cho

®iÓm, biÓu d¬ng çc em nãi tèt.

- NhËn xÐt giê luyÖn nãi cho häc sinh rót kinh nghiÖm.


- Chó ý kÜ n¨ng khi nãi, t©m tr¹ng cña ng«i sè 1.

- Hoµn thµnh bµi v¨n.

- So¹n bµi "LÆng lÏ Sa Pa".

Ngµy........ th¸ng....... n¨m 200.....


TuÇn 14.

TiÕt 66-67.

LÆng lÏ Sa Pa

NguyÔn Thµnh Long.


- C¶m nhËn ®îc vÎ ®Ñp cña çc nh©n vËt trong truyÖn, chñ

yÕu lµ nh©n vËt anh thanh niªn trong c«ng viÖc thÇm lÆng,

trong çch sèng vµ nh÷ng suy nghÜ, t×nh c¶m, trong quan hÖ

víi mäi ngêi.

- Ph¸t hiÖn ®óng vµ hiÓu ®îc chñ ®Ò cña truyÖn, tõ ®ã

hiÓu ®îc niÒm h¹nh phóc cña con ngêi trong lao ®éng.

- RÌn kÜ n¨ng c¶m thô vµ ph©n tÝch çc yÕu tè cña t¸c

phÈm truyÖn: miªu t¶ nh©n vËt, nh÷ng bøc tranh thiªn nhiªn.

B. ChuÈn bÞ:

Ch©n dung nhµ v¨n vµ tranh vÏ c¶nh Sa Pa .



?Em c¶m nhËn ®îc g× sau khi häc xong truyÖn ng¾n "Lµng"

cña Kim L©n.


NÕu nh ë truyÖn ng¾n "Lµng" cña Kim L©n chóng ta c¶m

nhËn ®îc t×nh yªu lµng quª thiªn nhiªn víi lßng yªu níc vµ tinh

thÇn kh¸ng chiÕn cña ngêi n«ng d©n ViÖt Nam trong thêi kú

kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p. Víi "LÆng lÏ Sa Pa", díi ngßi bót tµi hoa

cña NguyÔn Thµnh Long chóng ta sÏ b¾t gÆp nh÷ng con ngêi

lao ®éng míi trong c«ng viÖc x©y dùng CNXH ë MiÒn B¾c trong

nh÷ng n¨m 60-70 cña thÕ kØ XX víi nh÷ng nÐt ®Ñp to¶ s¸ng tõ

nh÷ng t©m hån trong trÎo, b×nh dÞ, hån hËu vµ trµn ngËp t×nh

yªu th¬ng . §ã lµ nh÷ng con ngêi lao ®éng míi víi tinh thÇn tr¸ch

nhiÖm vµ niÒm say mª ®èi víi c«ng viÖc. §ã lµ sù gi¶n dÞ, khiªm

tèn, lÆng lÏ hiÕn d©ng cho ®Êt níc, cho cuéc ®êi. VËy" LÆng lÏ

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n Sa Pa" cña NguyÔn Thµnh Long t¹i sao l¹i cã søc sèng bÒn l©u

vµ cã søc hót k× l¹ víi ban ®äc? Bµi häc h«m nay chóng ta sÏ

cïng t×m hiÓu.


hiÓu chung v¨n b¶n.

? Nªu hiÓu biÕt cña em vÒ t¸c

gi¶ NguyÔn Thµnh Long?

(Gi¸o viªn bæ sung thªm)

? Hoµn c¶nh ra ®êi cña t¸c

phÈm ?

Häc sinh tr¶ lêi, Gi¸o viªn bæ

sung vÒ t¸c gi¶?

Gi¸o viªn híng dÉn ®äc-Häc

sinh ®äc ®o¹n ®Çu-®o¹n

gi÷a kÓ-®äc ®o¹n cuèi ?

TruyÖn kÓ theo ng«i thø mÊy?

? H·y kÓ tãm t¾t truyÖn ng¾n

nµy trong kho¶ng 10 c©u.

? Tõ ®ã cã thÓ tãm t¾t ®o¹n

trÝch b»ng mét c©u v¨n nh

thÕ nµo?

? Qua ®ã em h·y nhËn xÐt vÒ

cèt truyÖn vµ t×nh huèng c¬

b¶n cña truyÖn?

? T¸c phÈm nµy theo lêi t¸c gi¶

lµ "mét bøc ch©n dung". §ã lµ


1. T¸c gi¶ :

- NguyÔn Thµnh Long (1925-

1991)

- Quª: Qu·ng Nam.

- Chuyªn viÕt truyÖn ng¾n,

bót kÝ.

- Phong çch v¨n xu«i, nhÑ

nhµng, t×nh c¶m, giµu chÊt

th¬ ......

2. T¸c phÈm: " LÆng lÏ Sa Pa"

(1970).

In trong tËp "Gi÷a trong xanh".

3. §äc-tãm t¾t truyÖn:

- Ng«i kÓ: ng«i thø 3.

- §o¹n trÝch kÓ l¹i cuéc gÆp gì

t×nh cê gi÷a «ng ho¹ sÜ giµ vµ

b¸c l¸i xe, c« g¸i víi ngêi thanh

niªn lµm c«ng t¸c khÝ tîng trªn

®Ønh Yªn S¬n.

- Cèt truyÖn, t×nh huèng

truyÖn rÊt ®¬n gi¶n, gióp t¸c

gi¶ giíi thiÖu nh©n vËt chÝnh

hiÖn ra qua çi nh×n vµ Ên t-

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n bøc ch©n dung cña ai, hiÖn ra

trong çi nh×n vµ suy nghÜ

cña nh©n vËt nµo?

? KÓ tªn çc nh©n vËt ®îc

nh¾c ®Õn trong truyÖn?

Nh©n vËt nµo lµ nh©n vËt

chÝnh? Nh©n vËt nµo lµ quan

träng? V× sao?

? ViÖc kh«ng ®Æt tªn riªng

cho çc nh©n vËt theo em ®ã

cã ph¶i lµ mét dông ý cña nhµ

v¨n?

Gi¸o viªn bæ sung-> chuyÓn ý

2.


ph©n tÝch.

Gi¸o viªn treo tranh vÏ Sa Pa.

? Em biÕt g× vÒ Sa Pa. H·y giíi

thiÖu vÒ Sa Pa theo sù hiÓu

biÕt cña em?

? H·y cho biÕt c¶nh Sa Pa ®îc

t¸c gi¶ miªu t¶ qua nh÷ng c©u

v¨n nµo?

? Em cã nhËn xÐt nh thÕ nµo

vÒ c¶nh Sa Pa qua trang v¨n

cña NguyÔn Thµnh Long .

Gi¸o viªn b×nh-> chuyÓn ý 2.

îng cña çc nh©n vËt kh¸c.

- Bøc ch©n dung vÒ nh©n vËt

anh thanh niªn qua çi nh×n

cña b¸c l¸i xe, «ng ho¹ sÜ, c«

g¸i.

- Nh©n vËt chÝnh: Anh thanh

niªn.

- Nh©n vËt quan träng: ¤ng

ho¹ sÜ.

-> Mäi diÔn biÕn sù viÖc ®Òu

xoay quanh nh©n vËt anh

thanh niªn, ®iÓm nh×n trÇn

thuËt l¹i lµ «ng ho¹ sÜ.

=> T¸c gi¶ muèn nãi vÒ

nh÷ng ngêi v« danh, hä xuÊt

th©n tõ nh÷ng vïng ®Êt kh¸c

nhau, lµm nh÷ng c«ng viÖc

kh¸c nhau, tÝnh nÕt kh¸c nhau

nhng l¹i gÆp nhau ë mét

®iÓm: "LÆng lÏ d©ng cho ®êi,

t×nh yªu cuéc sèng" cña

m×nh.

II. Ph©n tÝch.

1. Thiªn nhiªn Sa Pa:

- Nh÷ng rÆng ®µo, ®µn Bß

lang cæ cã ®eo chu«ng ë çc

®ång cá.

- Nh÷ng c©y trång "rung tÝt

trong n¾ng".

- Nh÷ng c©y tö kinh mµu hoa

cµ.

- M©y bÞ n¾ng xua cuén trßn


Häc sinh ®äc ®o¹n gi÷a.

? VÞ trÝ cña nh©n vËt anh

thanh niªn trong truyÖn? H·y

nhËn xÐt çch miªu t¶ cña t¸c

gi¶ vÒ nh©n vËt nµy?

? Anh thanh niªn sèng trong

hoµn c¶nh nh thÕ nµo? Lµm

viÖc ra sao?

Gi¸o viªn : Nhng çi gian khæ

nhÊt lµ ph¶i vît qua ®îc sù c«

®¬n v¾ng vÎ, quanh n¨m suèt

th¸ng mét m×nh trªn ®Ønh

nói cao kh«ng mét bãng ngêi-

mét hoµn c¶nh thËt ®Æc biÖt.

VËy çi g× ®· gióp anh vît qua

®îc hoµn c¶nh Êy?

tõng côc...

- N¾ng ®· m¹ b¹c c¶ con ®Ìo,

®èt ch¸y rõng c©y hõng hùc

nh mét bã ®uèc lín.

- N¾ng chiÒu lµm cho bã

hoa..... rùc rì h¬n.

=> Thiªn nhiªn Sa Pa th¬

méng, tr¸ng lÖ, h÷u t×nh ®Çy

chÊt th¬, tr÷ t×nh -> nh mêi

gäi, cuèn hót, hÊp dÉn du

kh¸ch.

2. Con ngêi ë Sa Pa:

a, Anh thanh niªn:

- Lµ nh©n vËt chÝnh ®îc miªu

t¶ xuÊt hiÖn trong cuéc gÆp gì

chèc l¸t nhng ®ñ ®Ó çc

nh©n vËt kh¸c kÞp ghi mét Ên

tîng vÒ ch©n dung ®Ó tõ ®ã

c¶m nhËn vÒ con ngêi vµ ®Êt

Sa Pa. Cã nh÷ng con ngêi

lÆng lÏ lµm viÖc vµ hiÕn d©ng

cho ®Êt níc: "Trong çi im .....

®Êt níc"

* Hoµn c¶nh sèng:

- Mét m×nh trªn ®Ønh nói cao,

quanh n¨m suèt th¸ng gi÷a

c©y cá, m©y nói Sa Pa.

* C«ng viÖc: ®o giã, ma,

n¾ng, tÝnh m©y, dù b¸o thêi

tiÕt ........ -> ®ßi hái sù tØ mØ,

chÝnh x¸c, cã tinh thÇn tr¸ch

nhiÖm cao (nöa ®ªm, ma

tuyÕt, gi¸ l¹nh còng ph¶i trë

dËy ®Ó lµm viÖc .....)


? Trong lêi ®èi tho¹i cña çc

nh©n vËt t¸c gi¶ ®· ®Ó anh

thanh niªn nãi rÊt nhiÒu? T¹i

sao vËy ?

(Sù thÌm ngêi trß chuyÖn ....)

?Em c¶m nhËn ®îc tÝnh çch

vµ phÈm chÊt g× cña anh

thanh niªn qua cuéc trß

chuyÖn nµy?

H·y chøng minh?

? Em hiÓu g× vÒ nghÖ thuËt

kh¾c ho¹ tÝnh çch nh©n vËt

ë c©u chuyÖn nµy?

? TruyÖn ®îc trÇn thuËt theo

®iÓm nh×n cña ai ?

? Nh©n vËt «ng ho¹ sÜ cã vai

trß, vÞ trÝ nh thÕ nµo trong

truyÖn.

? Nh©n vËt «ng ho¹ sÜ ®· béc

lé quan ®iÓm vÒ con ngêi vµ

nghÖ thuËt ë chi tiÕt nµo?

-> Dï gian khæ, vÊt v¶ anh vÉn

hoµn thµnh nhiÖm vô v×:

+ Lßng yªu nghÒ, anh hiÓu ®-

îc ý nghÜa c«ng viÖc ®Êt níc

(®¸nh giÆc Mü-Gi¸o viªn liªn

hÖ ......)

+ Anh t×m thÊy niÒm vui

trong c«ng viÖc (Khi ta lµm

viÖc ......... chÕt mÊt)

+ Anh s¾p xÕp cuéc sèng

ng¨n n¾p vµ t¹o nguån vui

b»ng viÖc ®äc s¸ch.

=> Lµ ngêi cëi më, ch©n

thµnh, hiÕu kh¸ch, khiªm tèn.

=> T×nh tiÕt diÔn biÕn cuéc

gÆp gì ng¾n ngñi nh©n vËt tù

béc b¹ch tù nhiªn nh÷ng nÐt

®Ñp tÝnh çch, t©m hån,

t×nh c¶m.

b, Nh©n vËt «ng ho¹ sÜ (nhµ

v¨n Èn m×nh).

- Ngêi kÓ chuyÖn nhËp vµo

nh©n vËt ®Ó quan s¸t, miªu

t¶ tõ c¶nh thiªn nhiªn ®Õn

nh©n vËt chÝnh trong truyÖn.

- ¤ng "xóc ®éng, bèi rèi" khi

nghe anh thanh niªn kÓ


? V× sao «ng c¶m thÊy "nhäc

qu¸" khi kÝ ho¹ vµ suy nghÜ vÒ

nh÷ng ®iÒu anh thanh niªn

nãi?

? H×nh tîng anh thanh niªn ®-

îc ®Ò cao nh thÕ nµo trong

suy nghÜ cña «ng?

? ViÖc thay ®æi ®iÓm nh×n

trÇn thuËt cña t¸c gi¶ cã t¸c

dông g×?

? V× sao nhµ v¨n ®a nh©n

vËt c« g¸i vµo c©u chuyÖn?

Gi¸o viªn ph©n tÝch+b×nh.


tæng kÕt-luyÖn tËp.

? "LÆng lÏ Sa Pa" nh mét bµi

th¬ giµu chÊt tr÷ t×nh? VËy

chÊt tr÷ t×nh ®ã ®îc t¹o ra

bëi nh÷ng yÕu tè nµo?

chuyÖn. B»ng sù tõng tr¶i

nghÒ nghiÖp vµ niÒm khao

kh¸t cña ngêi nghÖ sÜ ®i t×m

®èi tîng cña NT «ng c¶m nhËn

®îc anh chÝnh lµ ®èi tîng «ng

cÇn, lµ nguån kh¬i gîi s¸ng t¸c:

§ã chÝnh lµ niÒm say mª lao

®éng vµ vÎ hån nhiªn cña anh.

- V× nh÷ng ®iÒu anh nãi thæi

bïng ngän löa ®am mª c«ng

viÖc nh thêi trai trÎ vµ ý tëng

®a anh vµo s¸ng t¸c cÇn nhäc

c«ng rÊt nhiÒu.

=> Anh thanh niªn lµ mÉu ngêi

lao ®éng trÝ thøc lÝ tëng, lµ

niÒm tù hµo cæ vò thÕ hÖ trÎ

ViÖt Nam sèng, cèng hiÕn cho

®Êt níc.

=> §iÓm nh×n trÇn thuËt chñ

yÕu tõ ®iÓm nh×n vµ ý nghÜa

cña nh©n vËt «ng ho¹ sÜ ->

cïng víi nh©n vËt chÝnh ®·

gãp phÇn thÓ hiÖn chñ ®Ò t t-

ëng t¸c phÈm .

c, Çc nh©n vËt kh¸c:

- Nh©n vËt b¸c l¸i xe, c« g¸i

(anh kÜ s, anh çn bé nghiªn

cøu sÐt v¾ng mÆt)-> gãp

phÇn lµm næi bËt nh©n vËt

chÝnh thªm sinh ®éng, thÓ

hiÖn phÈm chÊt con ngêi Sa Pa

say mª lao ®éng, thÇm lÆng

cèng hiÕn.


? Ngoµi yÕu tè tr÷ t×nh,

truyÖn cßn hÊp dÉn ngêi ®äc

bëi nh÷ng thµnh c«ng nghÖ

thuËt nµo?

? Ph¸t biÓu chñ ®Ò cña

truyÖn?


? Em suy nghÜ g× vÒ nhan

®Ò "LÆng lÏ Sa Pa" ?

? Ph¸t biÓu c¶m nghÜ cña em

vÒ nh©n vËt anh thanh niªn?

III. Tæng kÕt-luyÖn tËp:

1. NghÖ thuËt.

- Lµ mét t¸c phÈm v¨n xu«i

giµu chÊt tr÷ t×nh:

+ Thiªn nhiªn Sa Pa th¬ méng,

tr¸ng lÖ, h÷u t×nh, nªn

th¬ .......

+ Con ngêi Sa Pa ®Ñp gi¶n dÞ,

ch©n thµnh t©m hån trong

trÎo, giµu t×nh yªu th¬ng. Hä

®· sèng vµ lµm viÖc trong

lÆng lÏ mµ kh«ng hÒ c« ®éc

bëi sù g¾n bã cña hä víi ®Êt

níc vµ mäi ngêi.

=> TÊt c¶ t¹o nªn chÊt tr÷

t×nh, chÊt th¬ bµng b¹c cña

thiªn truyÖn, ngät ngµo s©u

l¾ng ®Çy d vÞ.

- NghÖ thuËt x©y dùng cèt

truyÖn ®¬n gi·n, t¹o t×nh

huèng tù nhiªn, ng«i kÓ, ®iÓm

nh×n trÇn thuËt hîp lÝ.

2. Chñ ®Ò:

- Ca ngîi tÝnh çch, phÈm chÊt

cao ®Ñp cña h×nh ¶nh ngêi

thanh niªn - con ngêi lao ®éng

míi XHCN - trong c«ng viÖc

thÇm lÆng cña m×nh.

- T¸c gi¶ muèn nãi víi ngêi

®äc: "Trong çi lÆng im .....

®Êt níc".

- Qua c©u chuyÖn vÒ anh

thanh niªn, t¸c phÈm còng gîi


ra vÊn ®Ò vÒ ý nghÜa vµ

niÒm vui cña lao ®éng tù gi¸c,

v× nh÷ng môc ®Ých ch©n

chÝnh ®èi víi con ngêi.


- Hoµn thµnh phÇn luyÖn tËp.

- N¾m néi dung bµi häc.

- ChuÈn bÞ «n tËp tèt ®Ó lµm bµi viÕt TLV sè 3.

TiÕt 68-69.

ViÕt bµi tËp lµm v¨n sè 3.


- BiÕt vËn dông nh÷ng kiÕn thøc ®· häc ®Ó thùc hµnh viÕt

mét bµi v¨n tù sù cã sö dông çc yÕu tè miªu t¶ néi t©m vµ nghÞ

luËn.

- RÌn luyÖn kÜ n¨ng diÔn ®¹t, tr×nh bµy ......

B. TiÕn tr×nh tæ chøc çc ho¹t ®éng d¹y häc:

- Gi¸o viªn chÐp ®Ò lªn b¶ng.

- Häc sinh lµm bµi vµo giÊy.

- HÕt giê thu bµi.

1. §Ò bµi: Nh©n ngµy 20-11, kÓ cho çc b¹n nghe vÒ mét

kØ niÖm ®¸ng nhí gi÷a m×nh vµ thÇy c« gi¸o cò.

2. Yªu cÇu - ®¸p ¸n - biÓu ®iÓm:

a, Yªu cÇu:

+ ViÕt ®óng thÓ lo¹i v¨n tù sù, cã sö dông çc yÕu tè miªu

t¶ néi t©m vµ yÕu tè nghÞ luËn.

+ §¶m b¶o bµi viÕt cã bè côc 3 phÇn.

+ C©u chuyÖn ph¶i cã tÝnh trung thùc, cã tÝnh gi¸o dôc, cã

søc thuyÕt phôc.

b, §¸p ¸n-biÓu ®iÓm:


* Më bµi: 1®

Giíi thiÖu t×nh huèng n¶y sinh c©u chuyÖn, kØ niÖm ®¸ng

nhí, cã ý nghÜa nhÊt.

* Th©n bµi:

- KÓ ®îc néi dung c©u chuyÖn: 4®

+ Thêi gian, ®Þa ®iÓm, hoµn c¶nh n¶y sinh kØ niÖm?

+ KØ niÖm vÒ viÖc g×? T¹i sao ®¸ng nhí?

+ Bµi häc vÒ t×nh c¶m ®¹o lÝ (miªu t¶ néi t©m).

+ Vai trß cña ®¹o lÝ thÇy trß trong cuéc sèng (nghÞ luËn).

- KÕt hîp çc yÕu tè miªu t¶ néi t©m, nghÞ luËn: 3®

* KÕt bµi: 1®

- ý nghÜa cña kØ niÖm Êy trong cuéc ®êi häc sinh cña

m×nh.

- C¶m xóc, suy nghÜ cña b¶n th©n.

* V¨n phong, chÝnh t¶: 1®

- Gi¸o viªn theo dâi häc sinh lµm bµi, hÕt giê thu bµi vÒ nhµ

chÊm.

- Häc sinh chuÈn bÞ bµi: "Ngêi kÓ chuyÖn trong v¨n b¶n tù

sù".

TiÕt 70.

Ngêi kÓ chuyÖn trong v¨n b¶n tù sù.


- Häc sinh hiÓu vµ nhËn diÖn ®îc thÕ nµo lµ ngêi kÓ

chuyÖn, vai trß vµ mèi quan hÖ gi÷a ngêi kÓ chuyÖn víi ng«i kÓ

trong v¨n b¶n tù sù.

- RÌn luyÖn kÜ n¨ng nhËn diÖn vµ tËp kÕt hîp çc yÕu tè nµy

trong khi ®äc v¨n còng nh khi viÕt v¨n.

B. ChuÈn bÞ ®å dïng cña thÇy trß:

B¶ng phô.




Trong truyÖn "LÆng lÏ Sa Pa" ng«i kÓ lµ ng«i thø mÊy? T¸c

gi¶ nh×n sù viÖc tõ gãc ®é nµo? Ngêi kÓ-ng«i kÓ cã quan hÖ

kh«ng?

* Bµi míi :


hiÓu vÒ ngêi kÓ trong v¨n

b¶n tù sù.

Gi¸o viªn treo b¶ng phô cã

chÐp ®o¹n v¨n ë SGK? Häc

sinh ®äc ®o¹n trÝch "LÆng lÏ

Sa Pa".

? ChuyÖn kÓ vÒ ai vµ vÒ viÖc

g×?

? Ai lµ ngêi kÓ c©u chuyÖn

®ã? V× sao?

? Nh÷ng c©u "giäng cêi nh

®Çy tiÕc rÎ"; "nh÷ng ngêi con

g¸i s¾p xa ta n÷a, hay nh×n

ta nh vËy" lµ nhËn xÐt cña ng-

êi nµo vÒ ai.

? C¨n cø vµo ®©u cã thÓ nhËn

xÐt : Ngêi kÓ chuyÖn dêng nh

thÊy hÕt vµ biÕt tÊt mäi viÖc,

mäi ngêi, mäi hµnh ®éng,

I. Ngêi kÓ trong v¨n b¶n tù

sù.

1. VÝ dô:

* §o¹n trÝch: "LÆng lÏ Sa Pa"

- ChuyÖn kÓ vÒ phót chia tay

gi÷a ngêi ho¹ sÜ giµ, c« g¸i vµ

anh thanh niªn .

- Ngêi kÓ v¾ng mÆt.

- Nh÷ng c©u v¨n ®ã lµ lêi

nhËn xÐt cña ngêi kÓ chuyÖn

nhËp vµo vai anh thanh niªn

®Ó nãi hé suy nghÜ vµ t×nh

c¶m cña anh ta, nhng vÉn lµ

c©u trÇn thuËt cña ngêi kÓ

chuyÖn -> §ã còng lµ c©u nãi,

lµ tiÕng lßng cña nhiÒu ngêi

trong t×nh huèng ®ã => Nã

cã tÝnh kh¸i qu¸t cao.

- C¨n cø vµo:

+ Ngêi kÓ chuyÖn v¾ng mÆt-

> ®øng ë bªn ngoµi quan s¸t,

miªu t¶, suy nghÜ, liªn tëng, t-

ëng tîng ®Ó "ho¸ th©n vµo

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n t©m t t×nh c¶m cña çc nh©n

vËt.

? Trong çc v¨n b¶n tù sù ®·

häc, ngêi kÓ thêng ®øng ë vÞ

trÝ nµo?

? NhËn xÐt vÒ ngêi kÓ trong

v¨n b¶n tù sù.

? Vai trß cña ngêi kÓ chuyÖn

trong v¨n b¶n tù sù?

? T¸c dông cña viÖc sö dông 2

ng«i kÓ Êy víi nhµ v¨n.

? VËy cã nªn hiÓu ngêi kÓ

chuyÖn chÝnh lµ t¸c gi¶, ngay

c¶ khi nhêi kÓ chuyÖn xng

nh©n vËt".

+ Çc nh©n vËt ®îc miªu t¶

kh¸ch quan, ngêi kÓ cã khi

nhËp vµo mét nh©n vËt («ng

ho¹ sÜ) ®a ra nh÷ng nhËn

xÐt.

=> Ngêi kÓ chuyÖn am hiÓu

tÊt c¶ mäi sù viÖc, hµnh ®éng,

diÔn biÕn néi t©m tinh tÕ cña

çc nh©n vËt.

2. KÕt luËn:

* Trong v¨n b¶n tù sù cã 2

h×nh thøc kÓ chuyÖn:

+ KÓ chuyÖn theo ng«i thø 1:

xng "t«i".

+ KÓ chuyÖn theo ng«i thø 3:

ngêi kÓ chuyÖn giÊu m×nh

nhng cã mÆt kh¾p n¬i trong

v¨n b¶n, biÕt hÕt mäi viÖc,

mäi hµnh ®éng t©m t t×nh

c¶m cña çc nh©n vËt.

* Ngêi kÓ chuyÖn dÉn d¾t ng-

êi ®äc ®i vµo c©u chuyÖn:

giíi thiÖu nh©n vËt, t×nh

huèng, t¶ ngêi, vËt, ®a ra

nh÷ng nhËn xÐt ®¸nh gi¸ vÒ

nh÷ng ®iÒu ®îc kÓ.

* Víi hai ng«i kÓ Êy, ngêi kÓ

chuyÖn cã thÓ thay ®æi çc

®iÓm nh×n kh¸c nhau-> gióp

t¸c gi¶ tù sù béc lé t×nh c¶m,

suy nghÜ cña m×nh mét çch

sinh ®éng, phong phó, tr¸nh

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n "t«i" ?

(kh«ng)


luyÖn tËp.

Häc sinh ®äc ®o¹n trÝch SGK.

? Ngêi kÓ lµ ai? KÓ ®iÒu g×?

? H¹n chÕ vµ u ®iÓm cña çch

kÓ ë ng«i 1.

( BÐ Hång cã nh×n thÊy, c¶m

nhËn ®îc t©m tr¹ng vµ c¶m

xóc cña ngêi mÑ khi cËu n»m

trong lßng mÑ kh«ng?)


2.

Ph©n 3 nhãm, mçi nhãm ®Æt

m×nh lµ mét nh©n vËt ®Ó

kÓ?

Gi¸o viªn lu ý häc sinh.

? Mçi nh©n vËt sÏ bµy tá ®îc

nh÷ng suy nghÜ c¶m xóc,

t×nh c¶m g× khi ®ãng vai lµ

ngêi kÓ chuyÖn?

? Çc nh©n vËt sÏ h¹n chÕ

nh÷ng g× khi nh×n ë nh©n

vËt kh¸c.

sù ®¬n ®iÖu.

* Häc sinh ®äc to ghi nhí SGK.

II. LuyÖn tËp:

Bµi 1: §o¹n trÝch "Trong lßng

mÑ".

- Ngêi kÓ: nh©n vËt "t«i" ->

bÐ Hång (ng«i thø 1).

* ¦u ®iÓm cña ng«i kÓ:

- DiÔn t¶ c¶m xóc t©m t t×nh

c¶m miªu t¶ nh÷ng diÔn biÕn

t©m lÝ phøc t¹p.

- Nh©n vËt béc lé suy nghÜ vÒ

sù viÖc-> chñ quan.

* H¹n chÕ:

Kh«ng miªu t¶ bao qu¸t çc

®èi tîng kh¸ch quan sinh

®éng, khã t¹o ra çi nh×n

nhiÒu chiÒu-> g©y sù ®¬n

®iÖu trong giäng v¨n trÇn

thuËt.

Bµi 2:

* Nh©n vËt anh thanh niªn:

+ C¶m xóc khi thÊy thêi gian

hÕt: t©m tr¹ng buån, tiÕc rÎ.

+ Kh«ng biÕt ®îc hµnh ®éng

cña c« g¸i.

* Nh©n vËt c« gi¶n dÞ:

+ T©m tr¹ng khi thÊy anh

th«ng b¸o thêi gian ®· hÕt.



ë nhµ.

- Hoµn thµnh nèt bµi tËp

- So¹n bµi "ChiÕc lîc ngµ"

+ Lêi muèn nãi (suy nghÜ cña

c«) khi n¾m tay anh ta.

* Nh©n vËt «ng ho¹ sÜ :

+ T×nh c¶m suy nghÜ nh thÕ

nµo ®Ó quyÕt ®Þnh muèn

quay l¹i

+ Kh«ng nh×n c¶nh bän trÎ

chia tay.

Ngµy ........ th¸ng........ n¨m 200.....

TuÇn 15.

TiÕt 71-72.

ChiÕc lîc ngµ

NguyÔn Quang S¸ng.


- Häc sinh c¶m nhËn ®îc t×nh c¶m cha con s©u nÆng trong

hoµn c¶nh Ðo le cña cha con «ng S¸u trong truyÖn.

- N¾m ®îc nghÖ thuËt miªu t¶ t©m lÝ nh©n vËt, ®Æc biÖt

lµ nh©n vËt bÐ Thu, nghÖ thuËt x©y dùng t×nh huèng truyÖn

bÊt ngê mµ tù nhiªn cña t¸c gi¶ .

- RÌn luyÖn kÜ n¨ng ®äc diÔn c¶m, biÕt ph¸t hiÖn nh÷ng chi

tiÕt nghÖ thuËt ®¸ng chó ý trong mét truyÖn ng¾n.

B. ChuÈn bÞ ®å dïng d¹y häc:

Ch©n dung nhµ v¨n NguyÔn Quang S¸ng.



? KÓ tãm t¾t néi dung truyÖn ng¾n "LÆng lÏ Sa Pa"?

? Ph¸t biÓu chñ ®Ò cña truyÖn "LÆng lÏ Sa Pa".



Gi¸o viªn cho häc sinh xem ch©n dung nhµ v¨n NguyÔn

Quang S¸ng, giíi thiÖu vÒ t¸c gi¶ .


hiÓu chung.

Giíi thiÖu vµi nÐt vÒ NguyÔn

quang S¸ng.

Gi¸o viªn nhÊn m¹nh mét sè

nÐt tiªu biÓu vÒ t¸c gi¶ vµ sù

nghiÖp s¸ng t¸c cña NguyÔn

Quang S¸ng.

? Em biÕt g× vÒ truyÖn ng¾n

"ChiÕc lîc ngµ".

Gi¸o viªn híng dÉn ®äc-tãm

t¾t.

Gi¸o viªn giíi thiÖu phÇn ®Çu

cña t¸c phÈm .

? Häc sinh ®äc.

? Em h·y tãm t¾t néi dung

chÝnh cña ®o¹n trÝch?

? Em cã nhËn xÐt g× vÒ ng«i

kÓ.

? T¸c dông cña viÖc sö dông

ng«i kÓ nµy.

? TruyÖn ®îc x©y dùng trªn

nh÷ng t×nh huèng nµo?


1. T¸c gi¶ :

- NguyÔn Quang S¸ng 1932,

quª ë An Giang.

- Nhµ v¨n qu©n ®éi trëng

thµnh trong qu©n ngò tõ hai

cuéc kh¸ng chiÕn cña d©n téc.

- §Ò tµi : ViÕt vÒ cuéc sèng

con ngêi Nam Bé.

2. T¸c phÈm: 1966 - khi t¸c

gi¶ ho¹t ®éng ë chiÕn trêng

Nam Bé.

3. §äc - kÓ tãm t¾t truyÖn .

- §äc ®óng giäng ®iÖu, ng«i

kÓ, lèi kÓ .

- Tãm t¾t : nh SGV

* Ng«i kÓ : Ng«i thø nhÊt, ®Æt

®iÓm nh×n vµo nh©n vËt anh

Ba-> t¨ng ®é tin cËy vµ tÝnh

tr÷ t×nh cña c©u chuyÖn .

* T×nh huèng truyÖn thÓ hiÖn

t×nh cha con s©u s¾c cña

«ng S¸u vµ bÐ Thu:


? Nªu môc ®Ých t×nh huèng

Êy?

? TruyÖn cã nhiÒu tõ ®Þa ph-

¬ng Nam Bé h·y chøng minh

vµ gi¶i thÝch tõ ng÷ ®ã.


ph©n tÝch.

Häc sinh ®äc hÕt t×nh huèng

1.

? DiÔn biÕn t©m lÝ vµ t×nh

c¶m cña bÐ Thu cã thÓ chia

thµnh mÊy ®o¹n?

? Nh÷ng tõ ng÷ h×nh ¶nh nµo

chøng tá bÐ Thu kh«ng nhËn

anh S¸u lµ cha vµ chØ ra diÔn

biÕn t©m lÝ ®ang diÔn ra

trong lßng c« bÐ?

- Hai cho con gÆp nhau sau 8

n¨m xa çch, nhng thËt trí trªu

lµ bÐ Thu kh«ng nhËn cha,

®Õn lóc em nhËn ra vµ béc lé

t×nh c¶m th¾m thiÕt th× «ng

S¸u l¹i ph¶i ra ®i.

- ë chiÕn khu, «ng S¸u dån tÊt

c¶ t×nh yªu th¬ng vµ mong

nhí ®øa con vµo viÖc lµm

chiÕc lîc ngµ ®Ó tÆng con,

nhng «ng ®· hy sinh khi cha

kÞp trao mãn quµ Êy cho con

g¸i.

=> NÕu t×nh huèng 1 béc lé

t×nh c¶m m·nh liÖt cña bÐ

Thu víi cha, th× t×nh huèng 2

l¹i biÓu lé t×nh c¶m s©u s¾c

cña ngêi cha víi ®øa con .

4. Tõ khã:

II. Ph©n tÝch .

1. H×nh ¶nh bÐ Thu trong

lÇn gÆp cha vÒ th¨m nhµ..

a, Tríc khi Thu nhËn «ng S¸u lµ

cha :

- Khi anh vå vËp - BÐ Thu l¹nh

nh¹t xa l¸nh .

- Khi anh ®Þnh «m h«n con -

Thu hèt ho¶ng, t¸i mÆt, bá

ch¹y, thÐt lªn => Sù sî h·i ......

- Khi mÑ nã b¶o mêi ba v« ¨n

c¬m - Thu nãi trèng, kh«ng


? Qua ®ã em cã nhËn xÐt g×

vÒ tÝnh çch cña bÐ thu ? V×

sao em cã ph¶n øng ®ã ?

Häc sinh tr¶ lêi.

Gi¸o viªn b×nh.

? Buæi s¸ng cuèi cïng khi anh

S¸u lªn ®êng, th¸i ®é vµ hµnh

®éng cña bÐ Thu thay ®æi

nh thÕ nµo?

( H·y t×m chi tiÕt thÓ hiÖn sù

thay ®æi ®ã so s¸nh víi lóc tr-

íc ®Ó ®¸nh gi¸.)

? H×nh dung vµ ph©n tÝch

t©m tr¹ng

t×nh c¶m cña Thu khi gäi vµ

«m ba ?

? NÕu chøng kiÕn c¶nh nµy

em sÏ c¶m thÊy nh thÕ nµo ?

? H·y lÝ gi¶i t©m tr¹ng cña ng-

chÞu kªu ba .

- Kh«ng nhê «ng gióp ch¾t nåi

níc c¬m to ®ang s«i .

- HÊt çi trøng ç mµ «ng g¾p

cho .

- Khi bÞ «ng S¸u ®¸nh - Thu bá

vÒ nhµ ngo¹i .

-> T©m lÝ Thu : tõ sî h·i -> -

¬ng ¹nh, tá th¸i ®é bÊt cÇn

=> Ç tÝnh m¹nh mÏ, t×nh

c¶m s©u s¾c vµ mét t×nh yªu

th¬ng ba ch©n thËt -> t©m lÝ

tù nhiªn .

b, Th¸i ®é vµ hµnh ®éng cña

Thu khi nhËn ra.

- Th¸i ®é : ©n hËn, hèi tiÕc :

"Nghe bµ kÓ ...... thë dµi nh

ngêi lín" khu«n mÆt sÇm l¹i

®«i m¾t mªnh m«ng .

- Hµnh ®éng :

+ ThÐt gäi "Ba !" -> tiÕng kªu

nh xÐ .

+ Ch¹y thãt lªn, dang tay «m

chÆt cæ ba nã .

+ Nã h«n ba : tãc, vai, cæ, h«n

vÕt thÑo.

+ Dang c¶ hai ch©n råi c©u

chÆt lÊy ba.

+ §«i vai nhá bÐ run run .

=> Sù thay ®æi ®ét ngét vµ

®èi lËp víi nh÷ng hµnh ®éng

cña nã lóc tríc => Sù nghi ngê

vÒ cha ®îc gi¶i to¶, t×nh yªu,

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n êi kÓ chuyÖn " Nh cã bµn tay

ai n¾m chÆt lÊy tr¸i tim m×nh

"? Häc sinh tù béc lé.

? Tõ ®ã em hiÓu g× vÒ nh©n

vËt bÐ Thu qua ®o¹n trÝch.

? Em ®¸nh gi¸ nh thÕ nµo vÒ

nghÖ thuËt x©y dùng cña t¸c

gi¶.

Häc sinh ®äc t×nh huèng 2.

? H·y ph¸t hiÖn nh÷ng chi tiÕt

biÓu hiÖn t×nh c¶m cña «ng

S¸u víi con ?

? Suy nghÜ cña em vÒ t×nh

c¶m Êy ?

Gi¸o viªn b×nh.

? C©u chuyÖn gîi cho em suy

nghÜ g× vÒ chiÕn tranh vµ

cuéc sèng t©m hån cña ngêi

lÝnh.

næi nhí mong cha bïng lªn

m¹nh mÏ, hèi h¶, cuèng quýt,

cã xen lÉn c¶ sù hèi hËn .

=> C« bÐ cã t×nh c¶m thËt

s©u s¾c m¹nh mÏ nhng còng

thËt døt kho¸t r¹ch rßi . Ç tÝnh

cøng cái tëng nh ¬ng ng¹nh

nhng còng rÊt hån nhiªn ng©y

th¬ .

-> T¸c gi¶ rÊt am hiÓu t©m lÝ

trÎ, diÔn t¶ rÊt sinh ®éng víi

tÊm lßng yªu mÕn, tr©n träng

t×nh c¶m trÎ th¬ .

2. T×nh c¶m cha con s©u

nÆng ë «ng S¸u .

- Trong lÇn vÒ th¨m nhµ : h¸o

høc ®Ó «m con vµo lßng, suèt

ngµy quanh quÈn bªn con ......

- Khi ë khu c¨n cø : ©n hËn v×

®· ®¸nh con, nhí lêi dÆn cña

con «ng lµm c©y lîc ngµ rÊt k×

c«ng, «ng ®· hy sinh khi cha

kÞp trao l¹i cho con.

=> ¤ng lµ mét ngêi cha rÊt yªu

th¬ng con - mét t×nh yªu con

s©u s¾c th¾m thiÕt .

* T×nh cha con th¾m thiÕt,

s©u nÆng .

=> ThÊm thÝa nh÷ng mÊt m¸t

®au th¬ng , Ðo le mµ chiÕn

tranh mang ®Õn cho bao ngêi,

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n Gi¸o viªn cho häc sinh liªn hÖ.

Ho¹t ®éng 3 : Híng dÉn

tæng kÕt luyÖn tËp.

? NhËn xÐt g× vÒ nghÖ thuËt

trÇn thuËt cña t¸c gi¶.

Häc sinh th¶o luËn nhãm.

? Em hiÓu g× vÒ ý nghÜa cña

truyÖn.

Häc sinh ph¸t biÓu - Gi¸o viªn

kÕt luËn


? Ph¸t biÓu c¶m nghÜ vÒ

truyÖn.

Ho¹t ®éng 4 : Híng dÉn häc

ë nhµ.

bao gia ®×nh .

III. Tæng kÕt - LuyÖn tËp .

1. NghÖ thuËt :

- Cèt truyÖn chÆt chÏ, t×nh

huèng bÊt ngê nhng hîp lý.

- Ngêi kÓ chuyÖn : ngêi b¹n

«ng S¸u.

-> T¨ng tÝnh ch©n thùc, ý

nghÜa cña truyÖn søc thuyÕt

phôc -> T¨ng sù tin cËy víi ngêi

®äc.

2. Néi dung :

TruyÖn ®· diÔn t¶ mét çch

c¶m ®éng t×nh cha con th¾m

thiÕt, s©u nÆng cña cha con

«ng S¸u trong hoµn c¶nh Ðo le

cña chiÕn tranh. Qua ®ã t¸c

gi¶ kh¼ng ®Þnh vµ ca ngîi

t×nh c¶m cha con thiªng liªng

nh mét gi¸ trÞ nh©n b¶n s©u

s¾c, nã cµng cao ®Ñp trong

nh÷ng c¶nh ngé khã kh¨n.

- Lµm bµi tËp, n¾m cèt

truyÖn, néi dung cña truyÖn.



Ngµy........ Th¸ng........ N¨m 200.....

TiÕt 73 :

¤n tËp TiÕng ViÖt ( tiÕp theo )


- HÖ thèng ho¸ nh÷ng kiÕn thøc TiÕng ViÖt ®· häc trong häc

k× I ë líp 9.

- RÌn luyÖn çc kÜ n¨ng tæng hîp vÒ sö dông TiÕng ViÖt

trong nãi, viÕt.


- GiÊy trong, m¸y chiÕu.


* KiÓm tra bµi cò : Lång kiÓm tra trong qu¸ tr×nh «n tËp.

* Bµi míi : Néi dung «n tËp :

Ho¹t ®éng 1 : I. Híng dÉn «n tËp çc ph¬ng tr©m héi

tho¹i ®· häc.

1. Gi¸o viªn treo b¶ng phô vµ ghi çc ph¬ng tr©m héi tho¹i.

2. Yªu cÇu : Häc sinh ghÐp çc m¶nh ghÐp cã néi dung t¬ng

øng víi mçi ph¬ng tr©m héi tho¹i.

Çc ph¬ng tr©m héi tho¹i Néi dung

1, Ph¬ng tr©m vÒ lîng.

2, Ph¬ng tr©m vÒ chÊt.

3, Ph¬ng tr©m quan hÖ.

4, Ph¬ng tr©m çch thøc.

5, Ph¬ng tr©m lÞch sù.

A. Khi giao tiÕp nãi cho cã néi

dung, néi dung cã lêi nãi ph¶i

®¸p øng yªu cÇu cña cuéc giao

tiÕp, kh«ng thõa, kh«ng thiÕu.

B. Khi giao tiÕp, ®õng nãi

nh÷ng ®iÒu mµ m×nh kh«ng

tin lµ ®óng hay kh«ng cã b»ng

chøng x¸c thùc.

C. Khi giao tiÕp, cÇn nãi ®óng

vµo ®Ò tµi giao tiÕp, tr¸nh noi

l¹c ®Ò.


D. Khi giao tiÕp, cÇn chó ý nãi

ng¾n gän, rµnh m¹ch, tr¸nh

nãi m¬ hå.

E. Khi giao tiÕp, cÇn tÕ nhÞ vµ

t«n träng ngêi kh¸c.

Bµi tËp: Häc sinh lµm bµi tËp theo nhãm.

? KÓ l¹i mét t×nh huèng giao tiÕp trong ®ã cã mét hoÆc

mét sè ph¬ng ch©m héi tho¹i nµo ®ã kh«ng ®îc tu©n thñ (Häc

sinh chuÈn bÞ ë nhµ)

- §¹i diÖn nhãm lªn tr×nh bµy, sau ®ã nªu c©u hái cho nhãm

kh¸c tr¶ lêi ( B¹n h·y cho biÕt t×nh huèng giao tiÕp trªn ®·

kh«ng tu©n thñ ph¬ng ch©m héi tho¹i nµo ? ) - nhËn xÐt .

Gi¸o viªn kÕt luËn b»ng çc c©u hái :

? Qua çc t×nh huèng giao tiÕp trªn, em cã thÓ rót ra bµi

häc g× trong viÖc vËn dông çc ph¬ng ch©m héi tho¹i ?

? Nguyªn nh©n nµo dÉn ®Õn viÖc kh«ng tu©n thñ çc ph-

¬ng ch©m héi tho¹i

Ho¹t ®éng 2:

? KÓ tªn çc ®¹i tõ xng h« ?

Chia theo mÊy ng«i ?

? Ngoµi ®¹i tõ xng h« cßn cã

çc tõ nµo còng dïng ®Ó xng

h« ?

? Gi¸o viªn chiÕu h¾t ®o¹n

th¬ "Khãc D¬ng Khuª" vµ "B¹n

®Õn ch¬i nhµ" cña NguyÔn

II. Xng h« trong héi tho¹i .

1. Çc tõ ng÷ xng h« .

- §¹i tõ xng h« :

+ Ng«i thø nhÊt : T«i, ta, chóng

ta, chóng t«i.

+ Ng«i sè hai : cËu, b¹n, mµy.

+ Ng«i sè ba : bän hä, chóng

nã, hä nã, h¾n .......

- Tõ chØ quan hÖ hä hµng ,

quan hÖ x· héi lµm tõ xng h« :

C«, d×, chó, b¸c, «ng, bµ .....

Thñ tíng, gi¸o s, b¸c sÜ, b¹n ...

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n KhuyÕn ?

? X¸c ®Þnh çc tõ ng÷ dïng

®Ó xng h« trong çc ®o¹n th¬

trªn ?


dïng tõ xng h« trong 2 ®o¹n

th¬ trªn ?

Gi¸o viªn : Nh vËy NguyÔn

KhuyÕn ®· ®Ò cao ph¬ng

ch©m "xng khiªm, h« t«n"

trong øng xö .VËy em hiÓu ph-

¬ng ch©m ®ã nh thÕ nµo ?

Gi¸o viªn : ph¬ng ch©m "xng

khiªm, h« t«n" nghÜa lµ ph¶i

¨n nãi mét çch khiªm tèn, lÔ

phÐp, biÕt t«n träng, kÝnh

träng ngêi ®ang giao tiÕp víi

m×nh . NghÜa lµ biÕt tu©n

thñ ph¬ng ch©m quan hÖ lÞch

sù trong héi tho¹i .

VD : ë løa tuæi häc sinh chóng

ta cÇn tu©n thñ theo ph¬ng

ch©m giao tiÕp nµo ®Ó thÓ

hiÖn ph¬ng ch©m ®ã ?

+ Gäi d¹, b¶o v©ng .

+ Khi nãi víi «ng bµ, cha mÑ,

- B¸c - t«i.

- B¸c - ta .

-> Qua nh÷ng vÇn th¬ nµy, ta

thÊy chan hoµ mét t×nh b¹n tri

kØ, ch©n thµnh, th©n mËt,

quý träng . NguyÔn KhuyÕn ®·

coi träng ch÷ "lÔ" trong giao

tiÕp, nghÜa lµ ngêi ¨n nãi mét

çch khiªm tèn, kÝnh träng ng-

êi ®ang giao tiÕp víi m×nh ->

tu©n thñ ph¬ng ch©m lÞch sù

.

2. Xng khiªm, h« t«n: Khi x-

ng h« ngêi nãi ph¶i tù xng

m×nh mét çch khiªm nhêng

vµ gäi ngêi ®èi tho¹i mét çch

t«n kÝnh -> BiÕt tu©n thñ ph-

¬ng ch©m quan hÖ, lÞch sù

trong héi tho¹i .

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n anh chÞ, thÇy c« gi¸o, ngêi lín

tuæi chóng ta ph¶i dïng ch÷

"tha" : tha cô, tha bµ, tha «ng,

tha c« ....

+ Kh«ng nãi céc lèc, trèng

kh«ng .

+ Kh«ng dïng ch÷ "õ" khi nãi

víi çc vÞ bÒ trªn .

+ GÆp ngêi l¹ ta còng ph¶i

biÕt "xng khiªm, h« t«n" ®Ó

chøng tá m×nh lµ mét häc

sinh lÔ phÐp, cã v¨n ho¸ .....

? Ngµy xa trong x· héi qu©n

thÇn viÖc xng h« víi vua, víi

nh÷ng nhµ s, kÎ sÜ nh thÕ

nµo ? Cßn hiÖn nay .

Gi¸o viªn : Trong ®o¹n trÝch

"Tøc níc vì bê", chÞ DËu xng h«

víi çi lÖ lóc chÞ van nµi h¾n

tha cho chång m×nh còng

vËy .

? Qua môc 1, 2 em h·y th¶o

luËn theo bµn :

? V× sao TiÕng viÖt khi giao

tiÕp ph¶i lùa chän tõ ng÷ xng

h« ?

Gîi ý : ë bµi "xng h« trong héi

tho¹i": ngoµi çc ®¹i tõ xng h«,

ta cßn cã thÓ dïng çc danh tõ

chØ quan hÖ th©n thuéc, danh

tõ chØ chøc vô , nghÒ nghiÖp

tªn riªng ......

VËy néi dung quan hÖ trong

- Ngµy xa : bÖ h¹, bÇn t¨ng,

bÇn sÜ .

- Ngµy nay : quý «ng, quý bµ,

quý c« .... xng em, gäi anh

hoÆc b¸c (gäi thay con) .

3. Trong TiÕng viÖt khi

giao tiÕp ph¶i lùa chän tõ

ng÷ xng h« :

Mçi tõ xng h« thÓ hiÖn tÝnh

chÊt cña t×nh huèng giao tiÕp

vµ mèi quan hÖ ngêi nãi - ngêi

nghe ( th©n hay sá, khinh hay

träng .... ) => Chó ý ®Ó lùa

chän ®îc tõ ng÷ xng h« ®Ó

®¹t hiÖu qu¶ giao tiÕp .

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n mçi tõ cã gièng nhau kh«ng ?

Môc ®Ých lùa chän tõ xng h«

cã t¸c dông g× ?

Ho¹t ®éng 3: ¤n tËp çch

dÉn trùc tiÕp vµ çch dÉn

gi¸n tiÕp ?

? Ph©n biÖt çch dÉn trùc tiÕp

vµ gi¸n tiÕp .

Çch dÉn trùc tiÕp

- Nh¾c l¹i nguyªn v¨n lêi nãi

hay ý nghÜ cña ngêi hoÆc

nh©n vËt .

- Lêi dÉn trùc tiÕp ®îc ®Æt

trong dÊu ngoÆc kÐp .

III. Çch dÉn trùc tiÕp vµ

çch dÉn gi¸n tiÕp .

Çch dÉn gi¸n tiÕp

- ThuËt l¹i lêi nãi hay ý nghÜ

cña ngêi hoÆc nh©n vËt, cã

®iÒu chØnh cho thÝch hîp .

- Lêi dÉn gi¸n tiÕp kh«ng ®Æt

trong dÊu ngoÆc kÐp .

? H·y nªu çch chuyÓn lêi dÉn trùc tiÕp thµnh lêi dÉn gi¸n

tiÕp .

- Bá dÊu hai chÊm vµ dÊu ngoÆc kÐp .

- ChuyÓn chñ ng÷ ë lêi dÉn trùc tiÕp sang ng«i thÝch hîp ( §.

tõ ng«i thø 3 )

- Thay ®æi çc tõ ®Þnh vÞ thêi gian cho thÝch hîp .

* Bµi tËp :

- Gi¸o viªn chiÕu bµi tËp ë SGK lªn b¶ng .

- Häc sinh ®äc ®o¹n trÝch .

- Gi¸o viªn gîi ý cho häc sinh gi¶i bµi tËp .

+ ? X¸c ®Þnh lêi ®èi tho¹i trong ®o¹n trÝch .


+ ? ChuyÓn lêi ®èi tho¹i thµnh lêi dÉn trùc tiÕp em cÇn ph¶i

x¸c ®Þnh ®îc CN (t«i, chóa c«ng), çc tõ ®Þnh vÞ thêi gian lµ tõ

nµo ( ®©y, b©y giê ) -> CÇn thay nh thÕ nµo cho hîp lÝ .

Trong lêi ®èi tho¹i Trong lêi dÉn gi¸n

tiÕp

Tõ xng h« T«i ( ng«i thø nhÊt )

Chóa c«ng (ng«i thø

hai)

Nhµ vua (ng«i thø

ba)

Vua Quang Trung

(ng«i thø ba)

Tõ chØ ®Þa ®iÓm §©y TØnh lîc

Tõ chØ thêi gian B©y giê BÊy giê

+ ? Häc sinh viÕt ®o¹n v¨n chuyÓn thµnh lêi dÉn gi¸n tiÕp .

+ Häc sinh tr×nh bµy - Gi¸o viªn chiÕu trªn m¸y chiÕu .

Ho¹t ®éng 4: Híng dÉn häc ë nhµ .

- N¾m ch¾c ®Æc ®iÓm tõng ph¬ng ch©m héi tho¹i , tõ xng

h« trong TiÕng ViÖt .

- N¾m ®îc çch dÉn trùc tiÕp, gi¸n tiÕp .

- ChuÈn bÞ «n tËp phÇn tiÕng viÖt, phÇn th¬ vµ truyÖn hiÖn

®¹i ®Ó tiÕt 74-75 lµm bµi kiÓm tra .

TiÕt 74.

KiÓm tra tiÕng viÖt


- KiÓm tra sù nhËn thøc cña häc sinh vÒ TiÕng ViÖt líp 9 ®·

häc ë k× I vÒ phÇn tõ vùng, ph¬ng ch©m héi tho¹i, phÇn xng h«

trong héi tho¹i .

- RÌn kÜ n¨ng diÔn ®¹t tr¶ lêi tróng ý, biÕt çch sö dông tõ

TiÕng ViÖt trong nãi, viÕt, giao tiÕp chuÈn mùc.

B. ChuÈn bÞ:


- Gi¸o viªn x©y dùng ®Ò kiÓm tra, ®¸p ¸n, biÓu ®iÓm.

- Gi¸o viªn ph« t« ®Ò vµo giÊy vµ ph¸t bµi cho häc sinh .


* æn ®Þnh tæ chøc líp .

* Gi¸o viªn ph¸t bµi ( cã ®Ò in s½n ) cho häc sinh, theo dâi

häc sinh lµm bµi.

* §Ò bµi vµ ®¸p ¸n : §· cã trong bé ®Ò ë tËp hå s¬ gi¸o viªn .

* Cuèi bµi gi¸o viªn thu bµi vÒ nhµ chÊm .

TiÕt 75.

KiÓm tra vÒ th¬ vµ truyÖn hiÖn ®¹i


- KiÓm tra häc sinh n¾m çc bµi th¬, truyÖn hiÖn ®¹i ®· häc

ë møc ®é nh thÕ nµo ?

- Qua bµi kiÓm tra, gi¸o viªn ®¸nh gi¸ ®îc kÕt qu¶ häc tËp

cña häc sinh vÒ tri thøc, kÜ n¨ng , tr×nh ®é ®Ó cã th¸i ®é

kh¾c phôc nh÷ng ®iÓm cßn yÕu .

B. ChuÈn bÞ:

Gi¸o viªn ra ®Ò - ®¸p ¸n - biÓu ®iÓm chuÈn x¸c .


* æn ®Þnh tæ chøc .

* Gi¸o viªn ph¸t bµi ( cã ®Ò in s½n ) cho häc sinh, theo dâi

häc sinh lµm bµi

* §Ò bµi - ®¸p ¸n vµ biÓu ®iÓm ®· cã trong bé ®Ò .

* Cuèi giê gi¸o viªn thu bµi vÒ nhµ chÊm .

D. Híng dÉn häc ë nhµ .

So¹n bµi "Cè H¬ng" .

Ngµy ........ th¸ng ......... n¨m 200......

TuÇn 16.


TiÕt 76-77-78.

Cè h¬ng

Lç TÊn


Gióp häc sinh :

- ThÊy ®îc tinh thÇn phª ph¸n s©u s¾c x· héi cò vµ niÒm tin

trong s¸ng vµo sù xuÊt hiÖn tÊt yÕu cña cuéc sèng míi, x· héi míi

.

- ThÊy ®îc mµu s¾c tr÷ t×nh ®Ëm ®µ cña t¸c phÈm "Cè h-

¬ng", viÖc sö dông thµnh c«ng çc biÖn ph¸p nghÖ thuËt so

s¸nh vµ ®èi chiÕu . ViÖc kÕt hîp nhuÇn nhuyÔn ph¬ng thøc

biÓu ®¹t trong t¸c phÈm .

- Cã kÜ n¨ng ph©n tÝch nh©n vËt vµ c¶n thô çc t¸c phÈm

tù sù .

- Båi dìng t×nh c¶m yªu quª h¬ng .


- Ch©n dung nhµ v¨n .

- Tranh minh ho¹ cho nh©n vËt NhuËn Thæ .



- KÓ tªn çc t¸c gi¶, t¸c phÈm th¬ §êng ®· häc .


- Gi¸o viªn giíi thiÖu ng¾n gän vÒ Lç TÊn .

- Nãi vÒ ®Ò tµi viÕt vÒ quª h¬ng ë çc nhµ th¬ ( H¹ Tri Ch-

¬ng, LÝ B¹ch ) råi tõ ®ã nãi vÒ t¸c phÈm "Cè H¬ng" .


hiÓu chung.

Häc sinh ®äc chó thÝch .

? HiÓu g× vÒ t¸c gi¶ Lç TÊn .

Gi¸o viªn bæ sung vÒ t¸c gi¶ .

I. T×m hiÓu chung .

1. T¸c gi¶ :

- Lç TÊn ( 1881 - 1936 ) .

- Lµ nhµ t tëng, nhµ v¨n ho¸ lín

.


? Em biÕt g× vÒ t¸c phÈm "Cè

H¬ng" .

? X¸c ®Þnh thÓ lo¹i cña t¸c

phÈm .


®äc .

- Häc sinh tãm t¾t truyÖn -

®äc nh÷ng ®o¹n tiªu biÓu,

chó ý çch ®äc ®óng ng«n

ng÷ nh©n vËt, biÓu thÞ t©m

lÝ nh©n vËt .

Häc sinh tãm t¾t . Líp nhËn

xÐt, bæ sung .

? X¸c ®Þnh néi dung chÝnh

cña t¸c phÈm ?

? TruyÖn kÓ theo tr×nh tù nµo

?

( Hµnh tr×nh chuyÕn vÒ quª

cña t¸c gi¶) Cã thÓ chia thµnh

mÊy chÆng .


ph©n tÝch.

? TruyÖn cã nh÷ng nh©n vËt

nµo ?

Nh©n vËt nµo lµ chÝnh ?

- Nhµ v¨n g¾n bã víi ND .

- Sù nghiÖp : Çch m¹ng, v¨n

ch¬ng .

- T¸c phÈm næi tiÕng : AQ

chÝnh truyÖn , Gµo thÐt ,

Bµng hoµng .

2. T¸c phÈm :

"Cè H¬ng" lµ truyÖn ng¾n tiªu

biÓu nhÊt cña tËp Gµo thÐt

( 1923 ) .

- Lµ mét truyÖn ng¾n cã yÕu

tè håi kÝ, nhng kh«ng ph¶i lµ

håi kÝ -> kh«ng nªn ®ång

nhÊt nh©n vËt "t«i" víi t¸c gi¶.

3. §äc - tãm t¾t truyÖn :

* §oc :

* Tãm t¾t :

* §¹i ý :

C¶m xóc, suy nghÜ cña nhµ

v¨n trong chuyÕn vÒ th¨m quª

cuèi cïng ®Ó rêi nhµ ®i lªn

thµnh phè .

* Bè côc : 3 phÇn

* Gi¶i thÝch tõ khã :

II. Ph©n tÝch :

* Nh©n vËt :

- Anh TÊn ( t«i ) .

- NhuËn Thæ .

- ChÞ Hai D¬ng .

- Th»ng bÐ Hoµng .

- Th»ng bÐ Thuû Sinh .

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n nh©n vËt nµo lµ nh©n vËt

trung t©m .

? ChØ ra 2 h×nh ¶nh nghÖ

thuËt rÊt ®Æc biÖt trong

truyÖn .

? Dßng c¶m xóc vÒ con ngêi

vµ c¶nh vËt quª h¬ng trong

lßng nh©n vËt "t«i" cã thèng

nhÊt tõ ®Çu ®Õn cuèi truyÖn

kh«ng ? ( kh«ng ) .

? Ph¸t hiÖn nh÷ng ®èi tîng ®-

îc ph¶n ¸nh qua çi nh×n cña

nh©n vËt "t«i"

? T©m tr¹ng cña nh©n vËt

"t«i" ë ®©y nh thÕ nµo ? V×

sao l¹i nh vËy ?

? C¶nh vËt quª h¬ng, con ngêi

®îc t¸c gi¶ t¸i hiÖn b»ng ph-

¬ng thøc nµo lµ chñ yÕu ?

? H×nh ¶nh NhuËn Thæ xuÊt

hiÖn tríc mÆt t«i so víi NhuËn

Thæ 20 n¨m vÒ tríc kh¸c nhau

nh thÕ nµo ?

( Häc sinh ®äc )

( T×m chi tiÕt vÒ h×nh d¸ng,

cö chØ, hµnh ®éng, biÓu

hiÖn ) .

- Bµ mÑ, nh÷ng ngêi lµng .

* Hai h×nh ¶nh nghÖ

thuËt : H×nh ¶nh "Cè H¬ng"

vµ "Con ®êng" .

1. C¶nh vËt vµ con ngêi quª

h¬ng qua çi nh×n cña

nh©n vËt "t«i" .

a, C¶nh vËt:

HiÖn t¹i

- Th«n xãm

tiªu ®iÒu, im

l×m díi bÇu

trêi vµng óa,

u ¸m, l¹nh lÏo

gi÷a ®«ng .

Håi øc

- §Ñp h¬n,

nhng mê ¶o,

kh«ng sao

h×nh dung râ

nÐt .

-> C¶m xóc t©m tr¹ng cña

"t«i" : Kh«ng nÐn ®îc, lßng t«i

se l¹i, buån .

-> Bót ph¸p nghÖ thuËt : t¶

qua ®èi chiÕu, miªu t¶, biÓu

c¶m trùc tiÕp .

b, H×nh ¶nh NhuËn Thæ

Hai m¬i n¨m

tríc

HiÖn nay

- CËu bÐ khoÎ

m¹nh, nhanh

nhÑn, trang

phôc ®Ñp ®Ï,

®eo vßng b¹c

- ¨n mÆc r¸ch

ríi , nghÌo

khæ ( mò,

¸o ... )

- M¾t


? NghÖ thuËt ®èi chiÕu ®îc sö

dông ë ®©y nh»m lµm næi

bËt ®iÒu g× ?

? Nh©n vËt thÝm Hai D¬ng vµ

NhuËn Thæ cã ®iÓm g× gièng

nhau ?

? Em hiÓu g× vÒ x· héi Trung

Quèc vµ t tëng nhµ v¨n qua çi

nh×n vÒ con ngêi, quª h¬ng ?

? ThÝm Hai D¬ng nghÜ g× vÒ

NhuËn Thæ bµ cã nh÷ng hµnh

®éng nh thÕ nµo ? -> HiÓu g×

vÒ ngêi nh©n d©n Trung Quèc

trong x· héi ®ã ?

Häc sinh ®äc ®o¹n ®Çu .

? T©m tr¹ng cña t¸c gi¶ khi

ngåi trªn thuyÒn nh×n vÒ

lµng, lÝ gi¶i lÝ do cña t©m

tr¹ng ®ã ?

? BiÖn ph¸p nghÖ thuËt ®· ®îc

sö dông ë ®o¹n nµy ?

? KÓ l¹i c¶nh gÆp gì vµ trß

chuyÖn víi bµ mÑ, thÝm

Hai ...... trß chuyÖn voÝ NhuËn

Thæ ?

? Th¸i ®é, t×nh c¶m cña nh©n

vËt "t«i" diÔn biÕn qua nh÷ng

c¶nh Êy nh thÕ nµo ?

.

- HiÓu biÕt

nhiÒu

- Nãi chuyÖn

tù nhiªn, v« t-

.

=> Mét nh©n

vËt Thæ ®Ñp

®Ï, ®Çy søc

sèng .

- Nãi chuyÖn

tha bÈm .

=> Tµn t¹,

bÇn hÌn ->

Cuéc ®êi

xuèng dèc, sa

sót

=> Tè ço x· héi Trung Quèc

sa sót vÒ mäi mÆt, lª ¸n çc

thÕ lùc ®· t¹o nªn thùc tr¹ng

®¸ng buån ( trém c¾p, thuÕ,

con ®«ng .... )

-> Nh÷ng mÆt tiªu cùc n»m

ngay trong t©m hån, tÝnh

çch cña ngêi d©n ( g¸nh

nÆng tinh thÇn ) .

2. Nh÷ng suy nghÜ, c¶m

xóc cña "t«i"

a, Trªn ®êng vÒ quª .

- KÕt hîp kÓ, t¶, biÓu c¶m trùc

tiÕp, so s¸nh ®èi chiÕu gi÷a

c¶nh hiÖn t¹i vµ håi øc .

-> Kh«ng nÐn ®îc, lßng t«i se

l¹i buån .

b, Nh÷ng ngµy ë nhµ .

- Ng¹c nhiªn tríc sù xuÊt hiÖn

cña thÝm Hai D¬ng, NhuËn

Thæ .


? KÓ l¹i ®o¹n cuèi . §äc ®o¹n

"T«i n»m xuèng ....... ®Õn hÕt"

.

? Trªn thuyÒn rêi quª, c¶m xóc

t©m tr¹ng nh©n vËt "t«i" nh

thÕ nµo ?

? "T«i" nghÜ g× ? Sù ®èi

chiÕu

- §iÕng ngêi ®i tríc lêi chµo

cña NhuËn Thæ .

- Than thë cho gia c¶nh cña

NhuËn Thæ .

=> Buån, ®au xãt tríc sù sa

sót cña nh÷ng ngêi n¬i quª h-

¬ng .

c, Trªn ®êng rêi cè h¬ng :

- Lßng kh«ng chót lu luyÕn,

c¶m thÊy ngét ng¹t lÎ loi -> bøc

bèi, ¶o n·o buån ®au thÊt

väng nhøc nhèi .

- Suy nghÜ vÒ quª h¬ng: thÕ

hÖ trÎ ph¶i sèng cuéc ®êi míi,

cuéc ®êi t«i cha tõng sèng

? Çc h×nh ¶nh : con

thuyÒn ..... th»ng bÐ, NhuËn

thæ gi÷a vên da,

Con ®êng cã dông ý nghÖ

thuËt g× ?

? Qua diÔn biÕn t©m tr¹ng vµ

t×nh c¶m cña nh©n vËt "t«i",

ta cã thÓ nhËn thÊy t×nh c¶m

thèng nhÊt, b¶n chÊt s©u

th¼m cña "t«i" ®èi víi cè h-

¬ng lµ g× ?


kÕt.

Häc sinh th¶o luËn

- H×nh ¶nh con ®êng lµ biÓu

hiÖn mét niÒm tin vµo sù thay

®æi x· héi, t×m mét ®êng ®i

míi cho ngêi d©n Trung Quèc

trong nh÷ng n¨m ®Çu thÕ kØ

XX .

=> T×nh yªu quª h¬ng s©u

®Ëm cña "t«i" : tuy buån ®au

v× sù sa sót, nghÌo nµn cña

lµng quª nhng vÉn íc m¬, hy

väng vµo t¬ng lai, vµo thÕ hÖ

trÎ sÏ ®em ®Õn nh÷ng ®æi

thay cho quª h¬ng, sÏ ®îc sèng

cuéc ®êi h¹nh phóc trªn quª h-

¬ng .

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n ? Chñ ®Ò cña truyÖn ?

? §Æc s¾c nghÖ thuËt

III. Tæng kÕt .

1. Chñ ®Ò:

Nh÷ng rung c¶m cña "t«i" tríc

sù thay ®æi cña lµng quª -> p2

x· héi phong kiÕn , lÔ gi¸o

phong kiÕn -> ®Æt ra con ®-

êng ®i cho ngêi nh©n d©n .

2. NghÖ thuËt : §Ëm chÊt håi

kÝ, tr÷ t×nh . DiÔn biÕn t©m

lÝ nh©n vËt, ph¬ng ph¸p ®èi

chiÕu .

Ho¹t ®éng 4: Híng dÉn luyÖn tËp.

IV. LuyÖn tËp.

? C¶m nhËn cña em vÒ h×nh ¶nh "con ®êng" trong truyÖn

ng¾n ?

Trong "Cè H¬ng" cã h×nh ¶nh con ®êng víi nghÜa ®en :

con ®êng thuû, ®êng s«ng ®a nh©n vËt "t«i" vÒ quª vµ "®a

gia ®×nh t«i" rêi quª .

- H×nh ¶nh " con ®êng s«ng níc " nµy còng cã ý nghÜa biÓu

trng cho sù thay ®æi lu©n chuyÓn cña cuéc sèng, con ngêi nh

níc, nh dßng ch¶y kh«ng ngõng cña s«ng .

- H×nh ¶nh " con ®êng " xuÊt hiÖn ë cuèi truyÖn trong suy

nghÜ, liªn tëng cña nh©n vËt "t«i" . H×nh ¶nh nµy mang ý

nghÜa biÓu tîng , kh¸i qu¸t triÕt lÝ vÒ cuéc sèng con ngêi , hiÖn

t¹i ®Õn t¬ng lai .

§ã lµ con ®êng ®Õn tù do, h¹nh phóc cña con ngêi, con ®-

êng cña tù th©n hµnh ®éng , dùng x©y vµ hy väng cña con ngêi

.

Con ®êng kh«ng tù nhiªn mµ cã mµ do chÝnh con ngêi,

nhiÒu ngêi ®i m·i ®i nhiÒu, gãp phÇn t¹o dùng nªn .


? Em hiÓu h×nh ¶nh "Cè h¬ng" qua truyÖn ng¾n nµy nh

thÕ nµo ?

- H×nh ¶nh thu nhá cña x· héi, ®Êt níc .

- Sù thay ®æi cña cè h¬ng ph¶n ¸nh ®iÓn h×nh sù biÕn

®æi cña x· héi Trung Quèc 20 n¨m ®Çu thÕ kØ XX .

- VÊn ®Ò bøc thiÕt : CÇn ph¶i x©y dùng cuéc ®æi míi,

nh÷ng con ®êng míi kh¸c tríc , tèt ®Ñp h¬n tríc cho çc thÕ hÖ

t¬ng lai .


- N¾m ®îc nghÖ thuËt kÓ chuyÖn vµ ý nghÜa lín lao trong t t-

ëng cña nhµ v¨n .

- ChuÈn bÞ : ¤n tËp TLV .

TiÕt 79-80.

¤n tËp TËp lµm v¨n


- Gióp häc sinh n¾m ®îc çc néi dung chÝnh cña phÇn TLV trong

ng÷ v¨n 9 thÊy ®îc tÝnh chÊt thÝch hîp cña chóng víi v¨n b¶n

chung .

- ThÊy ®îc tÝnh kÕ thõa vµ ph¸t triÓn cña çc néi dung TLV häc ë

líp 9 b»ng çch so s¸nh víi néi dung çc kiÓu v¨n b¶n ®· häc ë líp

díi .




? KÓ tªn çc kiÓu v¨n b¶n ®· häc tõ líp 6 -> líp 9 vµ nªu ®Æc

®iÓm tõng v¨n b¶n

( 5 kiÓu v¨n b¶n - 5 ph¬ng thøc biÓu ®¹t ) .

* Bµi míi : Néi dung «n tËp .

Ho¹t ®éng 1: Tæ chøc «n

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n tËp çc kiÓu v¨n b¶n

Häc sinh ®äc c©u hái sè 1.

? H·y t×m çc vÝ dô minh ho¹

cho çc tõng kiÓu v¨n b¶n ?

( §èi tîng thuyÕt minh nµo cÇn

kÕt hîp víi miªu t¶?

§èi tîng thuyÕt minh nµo cÇn

kÕt hîp víi gi¶i thÝch ? )

? V¨n b¶n tù sù kÓ ë ng«i kÓ

sè mÊy cÇn chó ý miªu t¶ néi

t©m . V× sao v¨n tù sù cÇn

miªu t¶ néi t©m .

Ho¹t ®éng 2: ¤n vÒ v¨n

miªu t¶ vµ thuyÕt minh .

? V¨n thuyÕt minh vµ miªu t¶

kh¸c nhau nh thÕ nµo ? Khi

thuyÕt minh cÇn miªu t¶ ph¶i

chó ý ®iÒu g× .

I. Çc kiÓu v¨n b¶n vµ ph¬ng

thøc biÓu ®¹t cã liªn quan ë líp

9 .

1. ThuyÕt minh :

- ThuyÕt minh kÕt hîp víi miªu

t¶ .

- ThuyÕt minh kÕt hîp víi lËp

luËn .

2. Tù sù :

- Tù sù kÕt hîp víi biÓu c¶m vµ

miªu t¶ néi t©m .

- Tù sù kÕt hîp víi nghÞ luËn .

3. Mét sè ®Æc ®iÓm cÇn

chó ý vÒ v¨n thuyÕt minh

vµ miªu t¶ .

Miªu t¶ ThuyÕt minh

- Cã h cÊu t-

ëng tîng,

kh«nh nhÊt

®Þnh ph¶i

trung thµnh

víi sù vËt .

- Dïng nhiÒu

so s¸nh, liªn

tëng .

- Ýt dïng sè

- Trung thµnh

víi ®Æc

®iÓm cña

®èi tîng, sù

vËt .

- B¶o ®¶m

tÝnh kh¸ch

quan, KH, Ýt

dïng tëng t-

îng, so s¸nh .


? ThÕ nµo lµ ®éc tho¹i, ®èi

tho¹i, ®éc tho¹i néi t©m ?

? Vai trß vµ h×nh thøc thÓ

hiÖn cña çc yÕu tè nµy trong

v¨n b¶n tù sù .

? Nªu vÝ dô ?

? Trong " Cè H¬ng " cã ®o¹n

v¨n nµo miªu t¶ ? ChØ ra ®èi

tîng miªu t¶ ?

? §o¹n v¨n nµo sö dông thuyÕt

minh ? Çch thuyÕt minh ®ã

nh thÕ nµo ?

? PhÇn thuyÕt minh cña v¨n

b¶n trªn cã t¸c dông g× trong

v¨n b¶n tù sù ? ( Muèn chØ ra

nÐt tiªu cùc nµo ë ngêi d©n

Trung Quèc ? )

Ho¹t ®éng 2: ¤n tËp v¨n b¶n

tù sù .

Gi¸o viªn cho häc sinh ®äc

liÖu cô thÓ

chi tiÕt .

- Dïng nhiÒu

trong s¸ng t¸c

v¨n ch¬ng,

nghÖ thuËt .

- Ýt tÝnh

khu«n mÉu .

- §a nghÜa .

- Dïng nhiÒu

sè liÖu cô thÓ

chi tiÕt .

- øng dông

trong nhiÒu

t×nh huèng

cuéc sèng,

v¨n ho¸, khoa

häc .

- Thêng theo

mét sè yªu

cÇu gièng

nhau .

- §¬n nghÜa.

4. §èi tho¹i, ®éc tho¹i néi

t©m .

* Bµi tËp : T¸c phÈm " Cè H¬ng

"

- §o¹n v¨n miªu t¶ NhuËn Thæ

trong kÝ øc cña nh©n vËt " t«i

" vµ NhuËn Thæ trong hiÖn

t¹i .

- §o¹n thuyÕt minh kÕt hîp víi

gi¶i thÝch vÒ tªn cña NhuËn

Thæ .

-> TÝn ngìng, mª tÝn trong

çch ®Æt tªn cña ngêi nh©n

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n c©u hái 1, 2 SGK trang 220 .

Häc sinh th¶o luËn theo gîi ý

cña gi¸o viªn .

? Nªu vai trß t¸c dông cña miªu

t¶, biÓu c¶m, nghÞ luËn trong

v¨n b¶n tù sù.

LÊy vÝ dô minh ho¹ .

d©n Trung Quèc .

II. §Æc ®iÓm v¨n tù sù.

1. Nh÷ng néi dung liªn quan :

- Miªu t¶ trong tù sù .

- NghÞ luËn trong tù sù .

- BiÓu c¶m trong tù sù .

- Trong v¨n b¶n ( tù sù ) cã ®ñ

çc yÕu tè miªu t¶, biÓu c¶m,

lËp luËn mµ vÉn gäi ®ã lµ v¨n

b¶n tù sù . V× :

- Çc yÕu tè miªu t¶, lËp luËn,

biÓu c¶m chØ lµ hç trî nh»m

lµm næi bËt ph¬ng thøc chÝnh

.

- Gäi tªn v¨n b¶n -> c¨n cø vµ

ph¬ng thøc biÓu ®¹t chÝnh .

- Thùc tÕ khã cã mét v¨n b¶n

nµo chØ vËn dông mét h×nh

thøc biÓu ®¹t .

* Gi¸o viªn chuÈn bÞ b¶ng phô cho häc sinh lªn diÔn vµ gäi

çc em nhËn xÐt.

ST

T

KiÓu v¨n

b¶n

chÝnh

Çc yÕu tè kÕt hîp

Tù sù Miªu t¶ LËp luËnBiÓu

c¶m

ThuyÕt

minh

§iÒu

hµnh

1. Tù sù x x x x


2. Miªu t¶ x x x

3. BiÓu c¶m x x x

4. ThuyÕt

minh

x x

5. §iÒu hµnh

6. LËp luËn x x x

Gi¸o viªn nªu c©u hái . Häc sinh trao ®æi vµ tr×nh bµy, líp

bæ sung .

( V× çc em ®ang rÌn kÜ n¨ng, cßn t¸c phÈm v¨n häc lµ thÓ

hiÖn sù s¸ng t¹o råi ) .

C©u 11: Häc sinh lµm bµi tËp theo nhãm .

VD : §éc tho¹i, ®èi tho¹i -> hiÓu s©u h¬n vÒ " TruyÖn KiÒu

", " Lµng " .

C©u 12: KiÕn thøc vµ kÜ n¨ng vÒ t¸c phÈm tù sù cña phÇn

®äc hiÓu v¨n b¶n vµ phÇn tiÕng viÖt -> gióp häc sinh häc tèt

h¬n khi lµm v¨n kÓ chuyÖn dïng ng«i kÓ, ngêi kÓ chuyÖn, dÉn

d¾t x©y dùng vµ miªu t¶ nh©n vËt, sù viÖc .

Ho¹t ®éng 3: Híng dÉn häc ë nhµ .

- ViÕt ®o¹n v¨n thuyÕt minh vÒ lÔ héi mïa xu©n .

- LÊy vÝ dô ®Ó ph©n tÝch kh¶ n¨ng tÝch hîp t¸c dông .

- ChuÈn bÞ bµi kiÓm tra häc kú I .

* Rót kinh nghiÖm :

Ngµy ........... th¸ng .......... n¨m 200........

TuÇn 17.

TiÕt 81.

Tr¶ bµi tËp lµm v¨n sè 3.


Gióp häc sinh cñng cè n©ng cao kiÕn thøc ®· häc ë kÜ n¨ng

lµm v¨n tù sù . Tù ®¸nh gi¸ tr×nh ®é , n¨ng lùc cña b¶n th©n

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n vÒ kÜ n¨ng x©y dùng cèt truyÖn , nh©n vËt , x©y dùng ng«n

ng÷ nh©n vËt trong kÓ truyÖn ®êi thêng vµ trÝ tëng tîng cña

häc sinh.


Bµi kiÓm tra cña häc sinh + b¶ng ch÷a lçi.


Ho¹t ®éng 1 :

I. X©y dùng dµn bµi cho bµi v¨n.

Gi¸o viªn chÐp ®Ò lªn b¶ng :

§Ò bµi: Nh©n ngµy 20 - 11 kÓ cho çc b¹n nghe vÒ mét kØ

niÖm ®¸ng nhí gi÷a m×nh vµ thÇy c« gi¸o cò .

Häc sinh ph©n tÝch ®Ò :

* Yªu cÇu :

- Bµi viÕt cã bè côc râ rµng.

- ThÓ lo¹i v¨n tù sù cã sö dông yÕu tè miªu t¶ néi t©m, yÕu

tè nghÞ luËn.

- C©u truyÖn ph¶i cã yÕu tÝnh trung thùc, cã tÝnh gi¸o dôc ,

cã søc thuyÕt phôc.

Häc sinh th¶o luËn x©y dùng dµn ý.

Gi¸o viªn chiÕu dµn ý ( nh tiÕt 68, 69 ) - Häc sinh tù nhËn

xÐt bµi lµm cña m×nh th«ng qua dµn ý .

II. Ho¹t ®éng 2 : NhËn xÐt bµi cña häc sinh.

1, ¦u ®iÓm : Gi¸o viªn nhËn xÐt u ®iÓm, ®a ra nh÷ng ®o¹n

c©u v¨n tiªu biÓu cô thÓ ®Ó tuyªn d¬ng : Thu, Trang, Nhung...

- Bè côc râ rµng, biÕt t¹o t×nh huèng gÆp gì tù nhiªn.

- KÓ l¹i viÖc gÆp gì ng¾n gän, t×nh c¶m th©n mËt , nªu ®îc

lêi ph¸t biÓu cña m×nh.

- BiÕt t¹o ra lêi tho¹i cô thÓ ch©n thËt.

2, Tån t¹i :

- Mét sè em t¹o t×nh huèng gîng Ðp...

- V¨n viÕt cha trong s¸ng, ch©n thËt.

- NhiÒu bµi cha ®a ®îc yÕu tè miªu t¶, nghÞ luËn vµo . V×

vËy bµi viÕt cßn hêi hît : Nam, Tïng, NghÜa.....


III. Tr¶ bµi vµ ch÷a lçi :

1, Lçi chÝnh t¶.

2, Lçi dïng tõ.

3, Lçi diÔn ®¹t.

* Híng dÉn häc ë nhµ :

Häc sinh vÒ tiÕp tôc söa ch÷a lçi, rót kinh nghiÖm .

TiÕt 82 - 83 :

KiÓm tra tæng hîp häc k× I.

( Theo ®Ò cña Së gi¸o dôc )

TiÕt 84 - 85 :

Nh÷ng ®øa trÎ.

M¸c Xim Gorki.


Gióp häc sinh :

- BiÕt rung c¶m víi nh÷ng t©m hån tuæi th¬ trong tr¾ng, sèng

thiÕu t×nh th¬ng vµ nghÖ thuËt kÓ chuyÖn cña Gorki trong

®o¹n trÝch tiÓu thuyÕt tù thuËt nµy.

- RÌn kÜ n¨ng c¶m thô nh÷ng v¨n b¶n tù sù vµ häc tËp çch viÕt

v¨n tù sù ng«i kÓ sè 1.



* KiÓm tra bµi cò : Ng«i kÓ chuyÖn sè 1 cã t¸c dông g× ?

* Bµi míi :

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n Ho¹t ®éng 1 : Híng dÉn t×m

hiÓu chung.

Häc sinh ®äc chó thÝch t¸c

gi¶.

Gi¸o viªn bæ sung.

? HiÓu g× vÒ xuÊt xø ®o¹n

trÝch vµ t¸c phÈm tù truyÖn

cña Gorki.

Gi¸o viªn gi¶i thÝch vµ tãm t¾t

t¸c phÈm ( SGV ).

Gi¸o viªn híng dÉn ®äc - Gi¸o

viªn nªu tãm t¾t phÇn trÝch -

Häc sinh ®äc mét vµi ®o¹n.

? §o¹n trÝch cã bè côc mÊy

phÇn? Néi dung tõng phÇn.

? ChuyÖn ®îc kÓ theo ng«i kÓ

thø mÊy? ( Ng«i thø nhÊt -

Ali«sa )

II. Ho¹t ®éng 2 : Híng dÉn

ph©n tÝch.

? Em hiÓu g× vÒ hoµn c¶nh

cña nh÷ng ®øa trÎ?


1. T¸c gi¶ :

- Nhµ v¨n Nga næi tiÕng.

- Cuéc ®êi gÆp nhiÒu gian

tru©n, cã tuæi th¬ cay ®¾ng

thiÕu t×nh th¬ng.

- Lµ ngêi më ®Çu cho v¨n häc

çch m¹ng Nga thÕ kØ XX.

- Võa lao ®éng võa s¸ng t¸c

rÊt nhiÒu.

2. T¸c phÈm :

- Trong " Thêi th¬ Êu " -> cuèn

®Çu trong bé ba t2 tù truyÖn.

3. §äc, t×m hiÓu bè côc :

a, §äc.

b, Bè côc : 3 phÇn.

- T×nh b¹n trong tr¾ng.

- T×nh b¹n bÞ cÊm ®o¸n.

- T×nh b¹n tiÕp diÔn.

=> KÓ theo tr×nh tù thêi gian.

II. Ph©n tÝch .

1. Nh÷ng ®øa trÎ sèng

thiÕu t×nh th¬ng .

- Häc sinh tãm t¾t v¨n b¶n .

- A li-«sa : bè mÊt ë víi bµ ngo¹i

.

- 3 ®øa con «ng ®¹i t¸ : mÑ


? T×m ra ®iÓm gièng vµ

®iÓm kh¸c nhau trong hoµn

c¶nh xuÊt hiÖn cña chóng?

? Quan hÖ gi÷a hai gia ®×nh

nh thÕ nµo? T¹i sao bän trÎ l¹i

ch¬i th©n víi nhau.

? §äc truyÖn tù thuËt nµy em

c¶m nhËn t×nh b¹n gi÷a bän

trÎ nh thÕ nµo ? T¹i sao nhµ v¨n

l¹i cã thÓ kh¾c ghi s©u s¾c

vµ kÓ l¹i xóc ®äng nh vËy?

? T×m nh÷ng ®o¹n v¨n c©u

v¨n thÓ hiÖn sù quan s¸t tinh

tÕ cña Ali«sa nh×n nhËn vÒ

nh÷ng ®øa trÎ?

? Ph©n tÝch nh÷ng c¶m nhËn,

nhËn xÐt b»ng nh÷ng c©u v¨n

giµu h×nh ¶nh so s¸nh cña

nhµ v¨n?

( Häc sinh th¶o luËn theo 2

nhãm ) - Häc sinh b¸o ço nhËn

xÐt .

Gi¸o viªn tæng hîp, kÕt luËn.

mÊt sèng víi bè vµ g× ghÎ

( quý téc ) .

-> §Òu sèng thiÕu t×nh th¬ng,

thuéc çc giai cÊp kh¸c nhau .

- Bän trÎ quen nhau t×nh cê .

Ali «sa cøu th»ng em bÞ ng·

xuèng giÕng -> chóng ch¬i

th©n víi nhau v× cã c¶nh ngé

gièng nhau .

=> T×nh b¹n trong s¸ng hån

nhiªn .

-> T¸c gi¶ nhí l¹i tuæi th¬ cay

®¾ng, nhng ®«i khi còng cã

nh÷ng kho¶nh kh¾c ngät

ngµo cña m×nh .

2. Nh÷ng quan s¸t vµ nhËn

xÐt tinh tÕ cña Ali «sa .

- Khi mÊy ®øa trÎ k/c mÑ

chÕt :" Chóng ngåi s¸t vµo

nhau nh nh÷ng chó gµ con " -

> sù so s¸nh chÝnh x¸c khiÕn

ta liªn tëng c¶nh lò gµ con sî

h·i co côm vµo nhau khi nh×n

thÊy diÒu h©u .

-> Sù c¶m th«ng cña Ali «sa víi

næi bÊt h¹nh cña çc b¹n nhá .

- Khi ®¹i t¸ bÊt chît xuÊt hiÖn "

Chóng lÆng lÏ bíc ra khái xe vµ

®i vµo nhµ khiÕn t«i l¹i nghÜ

®Õn nh÷ng con ngçng ........" -

> So s¸nh chÝnh x¸c thÓ hiÖn


? ChuyÖn ®êi thêng, vên cæ

tÝch lång vµo nhau trong nghÖ

thuËt kÓ truyÖn cña Gorki nh

thÕ nµo qua çc chi tiÕt liªn

quan ®Õn nh÷ng ngêi mÑ vµ

nh÷ng ngêi bµ trong bµi v¨n

nµy ?

? Nh÷ng c©u v¨n biÓu c¶m

cña Ali«sa khi liªn tëng vÒ mÑ

cã t¸c dông g×?

? V× sao trong c©u chuyÖn

Ali«sa ( nhµ v¨n ) kh«ng nh¾c

tªn ®Õn bén trÎ nhµ ®¹i t¸?

( c©u truyÖn thªm kÕt qu¶,

®Ëm ®µ mµu s¾c cæ tÝch ).


tæng kÕt - luyÖn tËp.


d¸ng dÊp cña bän trÎ vµ thÓ

hiÖn ®îc t¸c gi¶ víi néi t©m

cña chóng ®ång thêi c¶m

th«ng víi cuéc sèng thiÕu t×nh

th¬ng cña çc b¹n .

3. ChuyÖn ®êi thêng vµ v-

ên cæ tÝch

- Chi tiÕt bän trÎ nh¾c ®Õn d×

ghÎ -> Ali «sa liªn tëng ®Õn

nh©n vËt mô g× ghÎ ®éc ¸c

trong truyÖn cæ tÝch -> TrÝ t-

ëng tîng phong phó vµ sù lo

l¾ng th¬ng çc b¹n .

- Chi tiÕt ngêi " mÑ thËt "

Ali «sa l¹c ngay vµo thÕ giíi

cæ tÝch -> ®éng viªn çc

b¹n vµ nçi thÊt väng trÎ th¬

-> khao kh¸t t×nh yªu th-

¬ng cña mÑ .

- H×nh ¶nh ngêi bµ nh©n hËu

kÓ chuyÖn cho ch¸u nghe, kh¸i

qu¸t " cã lÏ t×nh c¶m nh÷ng

ngêi bµ ®Òu tèt " chóng kÓ vÒ

ngµy tríc, tríc kia, cã lóc .

=> Nhí nhung hoµi niÖm

nh÷ng ngµy sèng t¬i ®Ñp .

=> YÕu tè cæ tÝch lµm cho

truyÖn ®Çy chÊt th¬ -> íc

mong h¹nh phóc yªu th¬ng cña

trÎ th¬ hån hËu ®¸ng yªu

III. Tæng kÕt - luyÖn tËp .


1. Ghi nhí :

- Chñ ®Ò : T×nh b¹n th©n

thiÕt gi÷a chó bÐ Ali «sa víi 3

®øa trÎ hµng xãm s«ng, thiÕu

t×nh th¬ng, bÊt chÊp c¶n trë

cña ngêi lín .

- NghÖ thuËt kÓ chuyÖn :

+ Tù thuËt .

+ So s¸nh chÝnh x¸c .

+ §èi tho¹i ng¾n gän, sinh

®éng, phï hîp víi t©m lÝ nh©n

vËt .

+ §êi thêng, cæ tÝch lång vµo

nhau .

2. LuyÖn tËp : C©u 1 SGK .

Ho¹t ®éng 4 : Híng dÉn häc ë nhµ.

- KÓ chuyÖn vÒ t×nh b¹n cña em.

- ¤n tËp cuèi k×.

* Rót kinh nghiÖm.

Thø....... ngµy ...... th¸ng ...... n¨m 200.....

TuÇn 19. Bµi 18 .

TiÕt 91- 92:


Bµn vÒ ®äc s¸ch - Chu Quang TiÒm -

A . Môc tiªu cÇn ®¹t : - HiÓu ®îc sù cÇn thiÕt cña viÖc ®äc s¸ch vµ ph¬ng ph¸p

®äc s¸ch qua bµi nghÞ luËn s©u giµu tÝnh thuyÕt phôc cña Chu Quang TiÒm .

- RÌn luyÖn thªm çch viÕt v¨n nghÞ luËn qua viÖc lÜnh héi bµi NL s©u , sinh ®éng , giµu tÝnh thuyÕt phôc cña Chu Quang TiÒm . B. ChuÈn bÞ cña thÇy trß :

- Mét vµi ch¬ng tr×nh " Mçi ngµy mét cuèn s¸ch " trong thêi gian gÇn ®©y.C . TiÕn hµnh çc ho¹t ®éng d¹y häc trªn líp :

* Bµi cò : Gi¸o viªn giíi thiÖu ch¬ng tr×nh ng÷ v¨n kú II . * Bµi míi : Chu Quang TiÒm ( 1897 - 1986 ) lµ nhµ mÜ häc vµ lý luËn

v¨n häc næi tiÕng cña Trung Quèc . Trong çc c«ng tr×nh nghiªn cøu cña m×nh , «ng ®· nhiÒu lÇn lu t©m ®Õn viÖc ®äc s¸ch . Bµi nghÞ luËn "Bµn vÒ ®äc s¸ch " lµ lêi t©m huyÕt cña t¸c gi¶ muèn truyÒn l¹i cho ®êi sau nh÷ng kinh nghiÖm ®äc s¸ch cã hiÖu qu¶ nhÊt trong qu¸ tr×nh häc tËp vµ lµm viÖc cña mçi ng-êi .

Ho¹t ®éng cña häc sinh ( Díi sù híng dÉn cña gi¸o

viªn )

KÕt qu¶ çc ho¹t ®éng - Néi dung bµi häc

Ho¹t ®éng 1 : Híng dÉn t×m hiÓu chung v¨n b¶n .? Giíi thiÖu vµi nÐt vÒ t¸c gi¶ Chu Quang TiÒm vµ v¨n b¶n " Bµn vÒ ®äc s¸ch "

Gi¸o viªn híng dÉn ®äc - häc sinh ®äc

? X¸c ®Þnh thÓ lo¹i cña v¨n b¶n . ? Dùa vµo nh÷ng yÕu tè nµo ®Ó x¸c ®Þnh ?

I . T×m hiÓu chung :1 . T¸c gi¶ - t¸c phÈm :- Chu Quang TiÒm ( 1897 - 1986 ) : nhµ mÜ häc , lÝ luËn v¨n häc næi tiÕng Trung Quèc .- " Bµn vÒ ®äc s¸ch " trÝch " Danh nh©n Trung Quèc bµn vÒ niÒm vui næi buån cña viÖc ®äc s¸ch " xuÊt b¶n 1995 .2 . §äc :Râ rµng , m¹ch l¹c , ...3 . ThÓ lo¹i :- V¨n b¶n nghÞ luËn : ( lËp luËn gi¶ thiÕt 1 vÊn ®Ò x· héi ) -> TÇm quan träng cña viÖc


Gi¸o viªn kiÓm tra viÖc n¾m tõ khã cña häc sinh .

? Dùa vµo bè côc cña v¨n b¶n h·y tãm t¾t çc luËn ®iÓm cña t¸c gi¶ khi triÓn khai vÊn ®Ò nghÞ luËn Êy ?

Ho¹t ®éng 2 : Híng dÉn ph©n tÝch .Häc sinh ®äc ®o¹n ®Çu . ? Qua lêi bµn cña Chu Quang TiÒm , em thÊy s¸ch cã tÇm quan trong nh thÕ nµo ?

? Tõ ®ã em thÊy mèi quan hÖ gi÷a ®äc s¸ch vµ häc vÊn ra sao ?

? VËy viÖc ®äc s¸ch cã ý nghÜa g× ?

? Trong thêi ®¹i hiÖn nay , ®Ó trau dåi häc vÊn , ngoµi con ®-êng ®äc s¸ch cßn cã nh÷ng con ®êng nµo kh¸c ? ? Em hiÓu c©u " Cã ®îc sù chuÈn bÞ nh thÕ ....... nh»m ph¸t hiÖn thÕ giíi míi " nh thÕ nµo ?

®äc s¸ch vµ ph¬ng ph¸p ®äc s¸ch nh thÕ nµo ®Ó cã hiÖu qu¶ .- Dùa vµo hÖ thèng luËn ®iÓm , çch lËp luËn vµ tªn v¨n b¶n .4 . Gi¶i nghÜa tõ khã : Häc vÊn vµ häc thuËt .5 . Bè côc : - LuËn ®iÓm 1 : ( 2 ®o¹n v¨n ®Çu ) : Kh¼ng ®Þnh tÇm quan träng vµ sù cÇn thiÕt cña viÖc ®äc s¸ch .- LuËn ®iÓm 2 : ( ®o¹n v¨n thø 3 ) : Çc khã kh¨n , nguy h¹i dÔ gÆp cña viÖc ®äc s¸ch trong t×nh h×nh hiÖn nay . - LuËn ®iÓm 3 : ( 3 ®o¹n v¨n cuèi ) : Bµn vÒ ph¬ng ph¸p ®äc s¸ch .II . Ph©n tÝch : 1 . TÇm quan träng vµ ý nghÜa cña viÖc ®äc s¸ch . * TÇm quan träng lín lao cña s¸ch trªn con ®êng ph¸t triÓn nh©n lo¹i , v× : + S¸ch ®· ghi chÐp ...... tÝch luü qua tõng thêi ®¹i .+ Nh÷ng cuèn s¸ch cã gi¸ trÞ ........ häc thuËt cña nh©n lo¹i .+ S¸ch trë thµnh kho tµng quý b¸u .... n¨m nay .* §äc s¸ch lµ con ®êng quan träng cña häc vÊn ( Häc vÊn lµ thµnh qu¶ tÝch luü l©u dµi cña nh©n lo¹i ) . * §äc s¸ch lµ ®Ó chuÈn bÞ hµnh trang , thùc lùc vÒ mäi mÆt ®Ó con ngêi cã thÓ tiÕp tôc tiÕn xa trªn con ®êng häc tËp , ph¸t hiÖn thÕ giíi .

- Häc sinh tù béc lé .

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n Häc sinh ®äc ®o¹n v¨n 3 . ? Muèn tÝch luü häc vÊn , ®äc s¸ch cã hiÖu qu¶ , t¹i sao tríc tiªn cÇn biÕt lùa chän s¸ch mµ ®äc ?

? Theo t¸c gi¶ , nªn chän s¸ch dÓ ®äc nh thÕ nµo ?

T¸c gi¶ ®· kh¼ng ®Þnh " Trªn ®êi kh«ng cã häc vÊn nµo lµ c« lËp , t¸ch rêi häc vÊn kh¸c " . V× thÕ " Kh«ng biÕt réng , kh«ng th«ng tho¸t th× kh«ng thÓ n¾m gän " - chøng tá , sù tõng tr¶i cña 1 häc gi¶ lín .Häc sinh ®äc ®o¹n cuèi .Gi¸o viªn : ViÖc biÕt lùa chän s¸ch ®Ó ®äc ®· lµ mét quan ®iÓm quan träng thuéc ph¬ng ph¸p ®äc s¸ch . Cïng vÊn ®Ò nµy Chu Quang TiÒm cßn bµn cô thÓ vÒ çch ®äc s¸ch . Em h·y ph©n tÝch lêi bµn cña t¸c gi¶ vÒ ph¬ng ph¸p ®äc s¸ch .

? LuËn ®iÓm nµy ®îc t¸c gi¶ triÓn khai nh thÕ nµo ? ý nghÜa gi¸o dôc s ph¹m cña luËn ®iÓm nµy lµ ë chæ nµo ?


2 . Çch lùa chän s¸ch khi ®äc :- Trong t×nh h×nh hiÖn nay , s¸ch cµng nhiÒu , viÖc ®äc s¸ch cµng kh«ng dÔ . Häc gi¶ Chu Quang TiÒm ®· chØ râ ng-êi ®äc ®øng tríc 2 ®iÒu nguy h¹i sau : + S¸ch nhiÒu khiÕn ta ........ kh«ng biÕt nghiÒn ngÉm . + S¸ch nhiÒu khiÕn ngêi ®äc ........ cã Ých .-> Çch chän s¸ch :+ Kh«ng tham ®äc nhiÒu .......... ph¶i chän cho tinh , ®äc kÜ nh÷ng quyÓn nµo thùc sù cã gi¸ trÞ , cã lîi cho m×nh .

3 . Ph¬ng ph¸p ®äc s¸ch : * Çch ®äc ®óng ®¾n : - §äc kÜ , ®äc nhiÒu lÇn , ®Õn thuéc lßng . - §èi víi sù say mª , ngÉm nghÜ , suy nghÜ s©u xa , tÝch luü ....... - §äc - hiÓu : Cã nhiÒu ch¸ch ®äc : ®äc to , ®äc thµnh tiÕng , ®äc thÇm , ®äc b»ng m¾t , ®äc 1 lÇn , ®äc nhiÒu lÇn .....* Mèi quan hÖ gi÷a häc vÊn ph¸t triÓn vµ häc vÊn chuyªn m«n víi viÖc ®äc s¸ch :- B¸c bá quan niÖm chØ chó ý

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n tæng kÕt - LuyÖn tËp .Bµi viÕt nµy cã tÝnh thuyÕt phôc cao . Theo em ®iÒu Êy ®îc t¹o nªn tõ nh÷ng yÕu tè c¬ b¶n nµo ? Häc sinh th¶o luËn .

®Õn häc vÊn chuyªn m«n mµ l·ng quªn häc vÊn ph¸t triÓn . Mµ ®©y lµ 1 chØnh thÓ tù nhiªn .- §äc s¸ch lµ häc tËp tri thøc , rÌn luyÖn tÝnh çch , chuyÖn häc lµm ngêi chø kh«ng ph¶i lµm con mät s¸ch .Tæng kÕt - LuyÖn tËp : 1 . Bè côc : §©y lµ bµi nghÞ luËn rÊt chÆt chÏ , hîp lý , çc ý kiÕn ®îc dÉn d¾t nhÑ nhµng , tù nhiªn , sinh ®éng .2 . Néi dung : Çc lêi bµn , çch tr×nh bµy cña t¸c gi¶ võa ®¹t lÝ , thÊu t×nh -> lµ mét häc gi¶ cã uy tÝn . -> nhËn xÐt ®a ra x¸c ®¸ng thuyÕt phôc . §ång thêi t¸c gi¶ tr×nh bµy b»ng çch ph©n tÝch cô thÓ b»ng giäng trß chuyÖn , t©m t×nh khiÕn ngêi ®äc tiÕp nhËn mätt çch nhÑ nhµng , thÊm thÝa . 3 . VÒ çch viÕt : T¸c gi¶ sö dông tõ ng÷ hãm hØnh , giµu h×nh ¶nh , giµu chÊt th¬ . 4 . Ghi nhí : Häc sinh ®äc to ghi nhí s¸ch gi¸o khoa .

Ho¹t ®éng 4 - Híng dÉn häc ë nhµ : - Häc sinh ®äc thuéc ghi nhí . N¾m néi dung bµi häc .- Qua v¨n b¶n " Bµn vÒ ®äc s¸ch " em thu ho¹ch thÊm thÝa nhÊt ë ®iÓm nµo ? v× sao ? ( ViÕt thµnh mét ®o¹n v¨n ng¾n ) .- So¹n bµi " TiÕng nãi v¨n nghÖ " .

TiÕt 93 . Khëi ng÷ .

A . Môc tiªu cÇn ®¹t : - Gióp häc sinh nhËn biÕt khëi ng÷ víi chñ ng÷ cña c©u . - NhËn biÕt c«ng dông cña khëi ng÷ lµ nªu ®Ò tµi cña c©u chøa nã .

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n - RÌn kÜ n¨ng nhËn diÖn khëi ng÷ vµ vËn dông khëi ng÷ trong nãi , viÕt .B . ChuÈn bÞ ®å dïng d¹y häc :

Ho¹t ®éng 1 : H×nh thµnh kiÕn thøc vÒ khëi ng÷ .Gi¸o viªn treo b¶ng phô cã ghi çc VD ë phÇn I 1,Häc sinh ®äc yªu cÇu cña môc 1 : ? Ph©n biÖt çc tõ ng÷ in ®Ëm víi chñ ng÷ trong c©u sau vµ quan hÖ víi vÞ ng÷ .

? Nh÷ng tõ ng÷ ®øng tríc CN , dïng ®Ó nªu lªn ®Ò tµi ®îc nãi ®Õn trong c©u -> lµ khëi ng÷ .? VËy em hiÓu khëi ng÷ lµ g× ? + ? Nªu ®Æc ®iÓm ? Vai trß cña khëi ng÷ trong c©u ?

VD : ë c©u a, b , c vai trß cña khëi ng÷ lµ : a, " Anh " 1 -> nªu lªn ®èi tîng ®îc nãi tíi trong c©u .b , " Giµu " 1 : nªu lªn sù viÖc ®îc nãi tíi trong c©u .c , Khëi ng÷ " VÒ ....... v¨n nghÖ " -> nªu lªn ®Ò tµi cña c©u nãi . ? VËy cã thÓ thªm nh÷ng quan hÖ tõ nµo tríc çc khëi ng÷ ?

Gi¸o viªn lu ý häc sinh :- Ph©n biÖt khëi ng÷ vµ bæ

I . §Æc ®iÓm vµ c«ng dông cña khëi ng÷ trong c©u .* VÝ dô : 1 , x¸c ®Þnh CN trong çc c©u a. " Anh " in ®Ëm : kh«ng lµ CN Anh kh«ng in ®Ëm : lµ CN .b. " T«i " -> lµ CN .c. " Chóng ta " - > lµ CN . 2 , Ph©n biÖt çc tõ ng÷ in ®Ëm víi CN .* VÞ trÝ : Çc tõ ng÷ in ®Ëm ®øng tríc CN .* Quan hÖ víi VN : Çc t÷ ng÷ in ®Ëm kh«ng cã quan hÖ trùc tiÕp víi VN theo quan hÖ C - V .

* Bµi häc : 1 . Khëi ng÷ ( ®Ò ng÷ , TP khëi ý ) : lµ thµnh phÇn c©u ®øng tríc CN . 2 . Vai trß cña khëi ng÷ trong c©u : Nªu lªn ®Ò tµi ®îc nãi ®Õn trong c©u chøa nã .

3 . DÊu hiÖu nhËn biÕt : - Tríc khëi ng÷ cã thÓ thªm çc quan hÖ t÷ : vÒ , ®èi víi .- Sau khëi ng÷ cã thÓ thªm trî

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n ng÷ ®¶o .VD1 : QuyÓn s¸ch nµy t«i ®äc råi

-> B N ®¶o VD2 : QuyÓn s¸ch nµy , t«i ®äc nã råi . -> Khëi ng÷ .- Ph©n biÖt khëi ng÷ vµ chñ ng÷ .VD1 : B«ng lóa nµy h¹t máng qu¸ .

-> Chñ ng÷ VD2 : B«ng lóa nµy , h¹t máng qu¸ .

-> Khëi ng÷ - Khëi ng÷ cã quan hÖ trùc tiÕp hoÆc gi¸n tiÕp víi phÇn c©u cßn l¹i :+ Quan hÖ trùc tiÕp: Khëi ng÷ cã thÓ ®îc lÆp l¹i nguyªn v¨n hoÆc thay thÕ b»ng tõ ng÷ kh¸c .VD : Giµu , t«i còng giµu råi .+ Quan hÖ gi¸n tiÕp : VD : KiÖn ë huyÖn , bÊt qu¸ m×nh tèt lÔ, quan trªn míi xö cho ®îc .

tõ " th× "

Ho¹t ®éng 2 : Híng dÉn luyÖn tËp . II . LuyÖn tËp :Bµi tËp 1 : Häc sinh ®äc yªu cÇu bµi tËp 1 : x¸c ®Þnh khëi ng÷ : a, " §iÒu nµy " b, " §èi víi chóng m×nh " c, " Mét m×nh " d, " Lµm khÝ tîng " e, " §èi víi ch¸u "Bµi tËp 2 : a, Lµm bµi , anh Êy cÈn thËn l¾m .

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n b, HiÓu th× t«i hiÓu råi , nhng gi¶i th× t«i cha gi¶i ®îc .Ho¹t ®éng 3 : Híng dÉn häc ë nhµ .1 . T×m thµnh phÇn khëi ng÷ ë bµi " Bµn vÒ ®äc s¸ch " 2. So¹n bµi " PhÐp ph©n tÝch vµ tæng hîp " .

TiÕt 94 - PhÐp ph©n tÝch vµ tæng hîp .

A . Môc tiªu cÇn ®¹t : Gióp häc sinh hiÓu vµ biÕt vËn dông çc phÐp lËp luËn ph©n

tÝch , tæng hîp trong bµi TLVNL .B . ChuÈn bÞ cña thÇy trß :

GiÊy khæ to , bót d¹ ®Ó sinh ho¹t nhãm C . TiÕn tr×nh tæ chøc çc ho¹t ®éng d¹y häc :

Ho¹t ®éng 1 : H×nh thµnh kh¸i niÖm vÒ phÐp lËp luËn ph©n tÝch vµ tæng hîp .Häc sinh ®äc v¨n b¶n " Trang phôc "

? ë ®o¹n më ®Çu , bµi viÕt nªu ra mét lo¹t dÉn chøng vÒ çch ¨n mÆc ®Ó rót ra nhËn xÐt vÒ vÊn ®Ò g× ? ( Trang phôc ®Ñp vµ v¨n ho¸ ) .? Hai luËn ®iÓm chÝnh trong v¨n b¶n lµ g× ? ( - VÊn ®Ò v¨n ho¸ trong trang phôc ; - vÊn ®Ò çc quy t¾c ngÇm buéc mäi ngêi tu©n theo ) .? T¸c gi¶ ®· dïng phÐp lËp luËn nµo ®Ó rót ra 2 luËn ®iÓm ®ã ? ( phÐp ph©n tÝch) .? Bµi v¨n ®· nªu ra nh÷ng dÉn chøng g× vÒ trang phôc ?

I . TiÒm hiÓu phÐp lËp luËn ph©n tÝch vµ tæng hîp .1 . V¨n b¶n : " Trang phôc " .* PhÐp ph©n tÝch :

- HiÖn tîng 1 : Th«ng thêng trong doanh tr¹i ........ mäi ngêi -> HiÖn tîng nµy nªu vÊn ®Ò : cÇn ¨n mÆc chØnh tÒ , ®ång bé .- HiÖn tîng 2 : Anh thanh niªn ®i t¸t níc .......... oang oang -> yªu cÇu ph¶i ¨n mÆc phï hîp víi hoµn c¶nh .- HiÖn tîng 3 : ¡n mÆc ph¶i phï hîp víi ®¹o ®øc . Çi ®Ñp bao giê còng ®i liÒn víi çi gi¶n dÞ . Ngêi cã v¨n ho¸ lµ ngêi biÕt tù hoµ m×nh vµo céng


? Tõ ®ã em hiÓu phÐp lËp luËn ph©n tÝch lµ g× ?

? Theo em bµi viÕt ®· dïng phÐp lËp luËn g× ®Ó chèt l¹i vÊn ®Ò ? C©u v¨n nµo thÓ hiÖn ®iÒu ®ã .? Tõ tæng hîp quy t¾c ¨n mÆc nãi trªn , bµi viÕt ®· më réng sang vÊn ®Ò ¨n mÆc ®Ñp nh thÕ nµo ? Nªu çc ®iÒu kiÖn quy ®Þnh çi ®Ñp cña trang phôc nhthÕ nµo ? ( Häc sinh th¶o luËn nhãm ) .? Qua bµi ®äc em h·y nªu vai trß cña phÐp tæng hîp ®èi víi bµi nghÞ luËn nh thÕ nµo ?

? Môc ®Ých cña phÐp lËp luËn ph©n tÝch vµ tæng hîp lµ g× ?

Häc sinh ®äc to ghi nhí .

®ång nh thÕ .=> Ph©n tÝch lµ phÐp lËp luËn tr×nh bµy tõng bé phËn cña 1 vÊn ®Ò vµ ph¬i bµy néi dung bªn trong cña sù vËt hiÖn tîng .Khi ph©n tÝch chóng ta cã thÓ gi¶ thiÕt , so s¸nh , ®èi chiÕu .* PhÐp tæng hîp : - Nguyªn t¾c thø 2 cña trang phôc " ¡n mÆc ra sao ......... toµn x· héi " .- Trang phôc ®Ñp lµ trang phôc ®¸p øng 3 yªu cÇu , 3 quy t¾c : cã phï hîp th× míi ®Ñp , sù phï hîp víi m«i trêng , phï hîp víi hiÓu biÕt , phï hîp víi ®¹o ®øc . => PhÐp tæng hîp : lµ rót ra çi chung tõ nh÷ng ®iÒu ph©n tÝch . Do ®ã kh«ng cã ph©n tÝch th× kh«ng cã tæng hîp . LËp luËn tæng hîp thêng ®îc ®Æt ë cuèi ®o¹n hay cuèi bµi , ë phÇn kÕt luËn cña mét phÇn hoÆc toµn bé v¨n b¶n .=> Môc ®Ých cña phÐp lËp luËn ph©n tÝch vµ tæng hîp lµ nh»m ý nghÜa cña mét sù vËt hiÖn tîng nµo ®ã .2 . Ghi nhí : SGK

Ho¹t ®éng 2 : Híng dÉn luyÖn tËp : II . LuyÖn tËp : Häc sinh lµm bµi tËp theo 4

nhãm .Bµi tËp 1 : §Ó l¸m s¸ng râ luËn ®iÓm " Häc vÊn .......... cña

häc vÊn " t¸c gi¶ ®· tr×nh bµy çc luËn cø theo mét thø tù l«gÝc :

- Häc vÊn lµ c«ng viÖc cña toµn nh©n lo¹i - Häc vÊn së dØ ®îc lu truyÒn l¹i cho ®êi sau lµ nhí s¸ch - S¸ch chøa ®ùng nh÷ng häc vÊn quý b¸u cña nh©n lo¹i


- NÕu kh«ng ®äc s¸ch kh«ng t¹o ®îc ®iÓm xuÊt ph¸t v÷ng ch¾c

- NÕu xo¸ bá s¸ch sÏ trë thµnh nh÷ng kÎ l¹c hËu .Bµi tËp 2 : - Ph©n tÝch lý do ph¶i chon s¸ch ®Ó ®äc :- §äc kh«ng cÇn nhiÒu mµ cÇn ph¶i tinh vµ kü- S¸ch cã nhiÒu lo¹i ( s¸ch chuyªn m«n , s¸ch thêng thøc )

nÕu kh«ng chän dÔ l¹c híng .- Çc lo¹i s¸ch Êy ph¶i cã liªn quan víi nhau Bµi tËp 3 : TÇm quan träng cña ®äc s¸ch : - Kh«ng ®äc th× kh«ng cã ®iÓm xuÊt ph¸t cao ...... nh©n

lo¹i .- §äc kh«ng chän läc s¸ch th× ®êi ngêi ng¾n ngñi kh«ng

®äc xuÓ - §äc Ýt mµ kü quan träng h¬n ®äc nhiÒu qua loa kh«ng cã

Ých lîi g× Ho¹t ®éng 3 : Híng dÉn häc ë nhµ : ? Em hiÓu ph©n tÝch cã vai trß nh thÕ nµo trong lËp luËn ? Gîi ý : - Ph©n tÝch lµ mét thao t¸c b¾t buéc trong lËp luËn . Bëi

kh«ng ph©n tÝch th× kh«ng l¸m s¸ng tá ®îc luËn ®iÓm vµ kh«ng thuyÕt phôc ®îc ngêi ®äc ngêi nghe .

- Ph©n tÝch gióp ngêi ®oc , ngêi nghe nhËn thóc ®óng , hiÓu ®óng vÊn ®Ò . V× vËy cã ph©n tÝch th× cã tæng hîp ( §©y lµ mèi quan hÖ biÖn chøng trong VBNL ) .

? So¹n bµi tiÕp theo " LuyÖn tËp ph©n tÝch vµ tæng hîp " .

TiÕt 95

LuyÖn tËp ph©n tÝch vµ tæng hîp .

A . Môc tiªu cÇn ®¹t:- RÌn kü n¨ng nhËn diÖn v¨n b¶n ph©n tÝch vµ tæng hîp .- RÌn kü n¨ng viÕt v¨n b¶n ph©n tÝch vµ tæng hîp .

B . ChuÈn bÞ cña thÇy trß:GiÊy khæ to , bót d¹ .

C . TiÕn tr×nh tæ chøc çc ho¹t ®éng d¹y häc:* KiÓm tra bµi cò : ? Em h·y nªu vai trß cña phÐp ph©n tÝch vµ tæng hîp trong

bµi v¨n nghÞ luËn .* Bµi míi :

Ho¹t ®éng 1: NhËn diÖn v¨n I . NhËn diÖn v¨n b¶n ph©n

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n b¶n ph©n tÝch .( Häc sinh th¶o luËn b»ng 2 nhãm ) .Häc sinh ®äc kü 2 ®o¹n trÝch a, b tr¶ lêi c©u hái : ? LuËn ®iÓm vµ tr×nh tù ph©n tÝch ë ®o¹n v¨n a ? ? LuËn ®iÓm vµ tr×nh tù ph©n tÝch ë ®o¹n v¨n b ? - §¹i diÖn çc nhãm tr×nh bµy kÕt qu¶ vµo dÊu khæ to ( 5' ) . Çc nhãm nhËn xÐt lÉn nhau gi¸o viªn kÕt luËn vÊn ®Ò trªn b¶ng .

Ho¹t ®éng 2 : Híng dÉn thùc hµnh ph©n tÝch mét vÊn ®Ò .Häc sinh ®äc yªu cÇu bµi tËp 2 .Gi¸o viªn nªu vÊn ®Ò cho häc sinh th¶o luËn theo ®«i b¹n çc c©u hái sau : ? ThÕ nµo lµ häc ®èi phã ? Qua loa ? ? Ph©n tÝch b¶n chÊt cña lèi häc ®èi phã vµ nªu t¸c h¹i cña nã ?Häc sinh tr×nh bµy tríc líp , bæ sung , gi¸o viªn kÕt luËn .

tÝch .Bµi tËp 1 : * §o¹n v¨n a : - LuËn ®iÓm : " Th¬ hay ........ hay c¶ bµi " .- Tr×nh tù ph©n tÝch : çi hay ®îc thÓ hiÖn : + ë çc ®iÖu xanh ........+ ë nh÷ng cö ®éng .......+ ë nh÷ng vÇn th¬ ........+ ë çc ch÷ kh«ng non Ðp ......* §o¹n v¨n b : KÕt hîp phÐp ph©n tÝch+ tæng hîp .- LuËn ®iÓm : " MÊu chèt cña sù thµnh ....... ®©u " .- Tr×nh tù ph©n tÝch : + Do nguyªn nh©n kh¸ch quan ( ®iÒu kiÖn cÇn ) : gÆp thêi , hoµn c¶nh , ®iÒu kiÖn häc tËp thuËn lîi , tµi n¨ng trêi phó ....+ Do nguyªn nh©n chñ quan ( ®iÒu kiÖn ®ñ ) T2 kiªn tr× phÊn ®Êu , häc tËp kh«ng mÖt mái , kh«ng ngõng trau råi phÈm chÊt ®Æc ®iÓm tèt ®Ñp .- Tæng hîp vÊn ®Ò : " Rót cuéc ........ tèt ®Ñp " .

II . Thùc hµnh ph©n tÝch mét vÊn ®Ò.Bµi tËp 2 : * Häc qua loa , ®èi phã :1 . Häc qua loa : + Häc kh«ng cã ®Çu cã ®u«i , kh«ng ®Õn n¬i ®Õn chèn , çi g× còng biÕt mét tÝ nhng kh«ng cã kiÕn thøc c¬ b¶n , hÖ thèng .....+ Häc ®Ó khoe mÏ , nhng thùc ra ®Çu ãc rçng tuÕch , kh«ng d¸m tr×nh bµy chÝnh kiÕn cña m×nh vÒ çc vÊn ®Ò cã liªnn


Ho¹t ®éng 3 : Thùc hµnh ph©n tÝch mét v¨n b¶n .

Häc sinh ®a vµo v¨n b¶n " Bµn vÒ ®äc s¸ch " ®Ó lËp dµn ý . Häc sinh tr×nh bµy vµo giÊy khæ to , tr×nh bµy tríc líp . Häc sinh kh¸c nhËn xÐt , bæ xung .Gi¸o viªn tæng hîp ý kiÕn ®óng .

quan ®Õn häc thuËt .2 . Häc ®èi phã : - Lµ kh«ng lÊy viÖc häc lµm môc ®Ých , xem viÖc häc lµ phô .- Lµ häc bÞ ®éng , cèt ®èi phã víi sù ®ßi hái cña thÇy c« , cha mÑ , thi cö .....- Häc ®èi phã th× kiÕn thøc n«ng c¹n , hêi hît .... -> ngµy cµng dèt n¸t , h háng , võa lõa dèi ngêi kh¸c , võa tù ®Ò cao m×nh -> nguyªn nh©n g©y ra hiÖn tîng " tiÕn sÜ giÊy " ®ang bÞ x· héi lªn ¸n gay g¾t .* B¶n chÊt cña lèi häc ®èi phã vµ t¸c h¹i cña nã: - B¶n chÊt : + Cã h×nh thøc cña häc tËp : còng ®Õn líp , còng ®äc s¸ch , còng cã ®iÓm thi , còng b»ng cÊp .+ Kh«ng cã thùc chÊt : ®Çu ãc rçng tuÕch , ®Õn næi " ¨n kh«ng nªn ®äi ...... lêi " , hái g× còng kh«ng biÕt lµm viÖc g× còng háng .- T¸c h¹i : + §èi víi x· héi : nh÷ng kÎ häc ®èi phã sÏ trë thµnh g¸nh nÆng l©u dµi cho x· héi vÒ nhiÒu mÆt trong kinh tÕ , t t-ëng , ®¹o ®øc , lèi sèng .... + §èi víi b¶n th©n : nh÷ng kÎ häc ®èi phã sÏ kh«ng cã høng thó häc tËp , do ®ã hiÖu qu¶ häc tËp ngµy cµng thÊp .

III . Ph©n tÝch mét v¨n b¶n .Bµi tËp 3 : Dµn ý ph©n tÝch " T¹i sao ph¶i ®äc s¸ch" .


Dùa vµo dµn ý nµy häc sinh viÕt thµnh ®o¹n v¨n theo yªu cÇu bµi tËp 4 .

- S¸ch lµ kho tri thøc ®îc tÝch luü tõ hµng ngh×n n¨m c¶u nh©n lo¹i , v× vËy bÊt kú ai muèn cã hiÓu biÕt ®Òu ph¶i ®äc s¸ch .- Tri thøc trong s¸ch bao gåm kiÕn thøc x· héi vµ kinh nghiÖm thùc tiÔn ®· ®îc ®óc kÕt , .......... nÕu kh«ng ®äc sÏ bÞ l¹c hËu ......- §äc s¸ch ta míi cµng thÊy kiÕn thøc cña nh©n lo¹i th× mªnh m«ng nh ®¹i d¬ng , cßn hiÓu biÕt cña ta chØ lµ vµi ba giät níc v« cïng nhá bÐ , tõ ®ã chóng ta míi cã tr×nh ®é khiªm tèn , ý chÝ cao trong häc tËp .=> §äc s¸ch lµ v« cïng cÇn thiÕt , nhng còng ph¶i biÕt chän s¸ch mµ ®äc vµ ph¶i biÕt çch ®äc míi cã hiÖu qu¶ .

Ho¹t ®éng 4 : Híng dÉn häc ë nhµ .- Häc sinh hoµn thµnh bµi tËp 4 .- T×m çc c©u danh ng«n vÒ gi¸o dôc , häc tËp , ®äc s¸ch .- So¹n bµi " TiÕng nãi v¨n nghÖ " . - Häc sinh häc s«i næi , hiÓu bµi .

Ngµy ........ th¸ng ....... n¨m 200......

TuÇn 20 : Bµi 1TiÕt : 96 - 97 TiÕng nãi cña v¨n nghÖ

NguyÔn §×nh Thi .

A . Môc tiªu cÇn ®¹t :Gióp häc sinh :


- HiÓu ®îc néi dung cña v¨n nghÖ vµ søc m¹nh kú diÖu cña nã ®èi víi ®êi sèng con ngêi .

- HiÓu thªm çch viÕt bµi NL qua t¸c phÈm NL ng¾n gän , chÆt chÏ vµ giµu h×nh ¶nh cña NguyÔn §×nh Thi .

- RÌn kü ngêi ®äc hiÓu - ph©n tÝch v¨n b¶n nghÞ luËn .B . ChuÈn bÞ ®å dïng d¹y häc :

- Ch©n dung nhµ v¨n .- §äc çc tµi liÖu cã liªn quan .

C . TiÕn tr×nh tæ chøc çc ho¹t ®éng d¹y häc :* KiÓm tra bµi cò : gi¸o viªn kiÓm tra bµi tËp 4 cña häc sinh .* Bµi míi : Gi¸o viªn giíi thiÖu : NguyÔn §×nh Thi lµ mét nghÖ sÜ ®a tµi : v¨n , th¬ , nh¹c , lý

luËn phª b×nh ®ång thêi lµ nhµ qu¶n lý l·nh ®¹o v¨n nghÖ ViÖt Nam nhiÒu n¨m ( Tæng th ký héi nhµ v¨n ViÖt Nam h¬n 30 n¨m ) .

" TiÕng nãi cña v¨n nghÖ " - viÕt n¨m 1948 ë chiÕn khu VB trong thêi kú kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p , khi chóng ta ®ang x©y dùng nÒn v¨n nghÖ míi ®Ëm ®µ T2 d©n téc khoa häc , ®¹i chóng , g¾n bã víi cuéc kh¸ng chiÕn vÜ ®¹i cña toµn d©n . Trong hoµn c¶nh vµ tr×nh ®é v¨n nghÖ Êy ta cµng thÊy ®îc sù s©u s¾c çc ý kiÕn cña nhµ trÎ 28 tuæi - §¹i biÓu Quèc héi kho¸ ®Çu tiªn .

Ho¹t ®éng 1 : Híng dÉn t×m hiÓu chung . Giíi thiÖu nh÷ng nÐt c¬ b¶n vÒ t¸c gi¶?

? " TiÕng nãi cña v¨n nghÖ " ra ®êi trong hoµn c¶nh nµo ?

Häc sinh ®äc ®o¹n trÝch .Gi¸o viªn kiÓm tra viÖc n¾m tõ khã cua häc sinh .? X¸c ®Þnh thÓ lo¹i cña v¨n b¶n ?

I . T×m hiÓu chung .1 . T¸c gi¶ : - NguyÔn §×nh Thi ( 1924 - 2003 ) - Quª ë Hµ T©y .- ¤ng lµ mét c©y bót ®a tµi : v¨n , th¬ , nh¹c , lý luËn phª b×nh .2 . T¸c phÈm : " TiÕng nãi cña v¨n nghÖ " - 1948 - Thêi kú ®Çu kh¸ng chiÕn chèng ph¸p . -> Thêi kú ta x©y dùng nÒn VN : d©n téc - khoa häc - ®¹i chóng ( g¾n bã víi nh©n d©n , víi cuéc kh¸ng chiÕn vÜ ®¹i cña d©n téc ) .3 . §äc : râ rµng , diÔn c¶m .4 . Tõ khã : PhËt gi¸o diÔn ca , phÉn khÝch , rÊt kÞ .5 . ThÓ lo¹i : nghÞ luËn vÒ


? V¨n b¶n nªu lªn vµ ph©n tÝch nh÷ng néi dung quan träng nµo ?H·y nªu h×nh thøc luËn ®iÓm cña v¨n b¶n ?

? Em cã nhËn xÐt g× vÒ nhan ®Ò vµ bè côc cña bµi nghÞ luËn ?

Ho¹t ®éng 2 : Híng dÉn ph©n tÝch .Häc sinh ®äc ®o¹n ®Çu -> ®êi sèng chung quanh .? Ph¸t hiÖn luËn ®iÓm ?

? §Ó chøng minh cho nhËn ®Þnh trªn t¸c gi¶ ®a ra nh÷ng dÉn chøng v¨n häc nµo ? T¸c dông nh÷ng dÉn chøng Êy .Gi¸o viªn : §ã lµ lêi nh¾n , néi

mét vÊn ®Ò v¨n nghÖ , lËp luËn gi¶i thÝch vµ chøng minh .6 . Bè côc : 2 phÇn - Tõ ®Çu ........ t©m hån -> néi dung ph¶n ¸nh , thÓ hiÖn cña VN : V¨n nghÖ ph¶n ¸nh , thÓ hiÖn sù sèng cña t©m hån con ngêi .- TiÕp ......... trang giÊy -> nh÷ng khÝa c¹nh cña ®êi sèng t©m hån ®îc v¨n nghÖ ph¶n ¸nh : + NghÖ thuËt lµ tiÕng nãi t×nh c¶m .+ NghÖ thuËt lµ tiÕng nãi cña t tëng , ®¹o ®øc .- Cßn l¹i : Vai trß cña v¨n nghÖ ®èi víi con ngêi vµ ®èi víi ®êi sèng x· héi .=> Häc sinh chØ ra h×nh thøc luËn ®iÓm-> Bè côc phï hîp víi h×nh thøc lËp luËn cña t¸c gi¶ , thÓ hiÖn râ ý ®å cña ngêi viÕt .=> Nhan ®Ò : cã tÝnh kh¸i qu¸t lý luËn gîi sù gÇn gñi th©n mËt . -> §©y còng lµ çch viÕt thêng thÊy cña t¸c gi¶ : s¾c s¶o vÒ lü lÏ , tinh tÕ trong ph©n tÝch, tµi hoa vÒ çch thøc diÔn ®¹t .II . Ph©n tÝch : 1 . Néi dung cña v¨n nghÖ :* LuËn ®iÓm : V¨n nghÖ kh«ng chØ ph¶n ¸nh hiÖn tîng kh¸ch quan mµ cßn thÓ hiÖn ttëng , t×nh c¶m cña ngêi nghÖ sü , thÓ hiÖn ®êi sèng tinh thÇn cña ç nh©n ngêi s¸ng t¸c ( Anh göi ......... chung quanh ) .=> V¨n nghÖ kh«ng chØ ph¶n

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n dung t÷, t×nh c¶m ®éc ®¸o cña t¸c phÈm v¨n häc . Lêi göi , lêi nh¾n nµy lu«n to¸t lªn tõ néi dung h×nh thóc kÕt qu¶ ®îc biÓu hiÖn trong çc t¸c phÈm , nhng nhiÒu khi l¹i ®¬c nãi ra mét çch trùc tiÕp , râ rµng , cã chñ ®Þnh .VËy b¶n chÊt cña lêi nh¾n cña nghÖ sÜ ®ã lµ g× ? Häc sinh ®äc ®o¹n : " Lêi göi nhµ th¬ .... t©m hån " .Häc sinh th¶o luËn :? V× sao t¸c gi¶ viÕt lêi göi cña nghÖ sÜ cho nh©n lo¹i , cho ®êi sau phøc t¹p h¬n , P2

vµ s©u s¾c h¬n nh÷ng bµi häc luËn lý , triÕt lý ®êi ngêi , lêi khuyªn sö thÕ dï lµ triÕt lý s©u s¾c ...... ? ? H·y cho biÕt v¨n nghÖ ph¶n ¸nh thÓ hiÖn néi dung g× ?

? Muèn hiÓu søc m¹nh vµ ý nghÜa cña nghÖ , tríc hÕt cÇn hiÓu v× sao con ngêi cÇn ®Õn tiÕng nãi cña v¨n nghÖ .? Em h·y t×m nh÷ng dÉn

¸nh çi kh¸ch quan mµ cßn biÓu hiÖn çi chñ quan cña ng-êi s¸ng t¹o .

- DÉn chøng : + Hai c©u th¬ trng truyÖn KiÒu ( cã lêi b×nh ) .+ Çi chÕt th¶m khèc cña An-na-Ca rª nhi na trong tiÓu thuyÕt cña LÐp T«n Xt«i .

- T¸c gi¶ ®i s©u b»ng néi dung cña v¨n nghÖ t tëng , t tëng tiªu chuÈn cña ngêi nghÖ sÜ göi g¾m trong t¸c phÈm (t¸c gi¶ so s¸nh ) : -> V¨n nghÖ cã søc lay ®éng ®Õn con ngêi vµ ®êi sèng x· héi bëi néi dung ph¶n ¸nh , thÓ hiÖn cña nã : + V¨n nghÖ ph¶n ¸nh thÕ giíi t×nh c¶m cña con ngêi : " Chæ ®øng chÝnh cña v¨n nghÖ lµ ë t×nh yªu ghÐt , niÒm vui buån , ý ®Ñp xÊu trong ®êi sèng tù nhiªn vµ ®êi sèng x· héi cña chóng ta " -> nã gióp con ngêi hiÓu m×nh h¬n , hiÓu mäi ngêi xung quanh h¬n vµ lµm cho ngêi gÇn ngêi h¬n .+ V¨n nghÖ cßn lµ tiÕng nãi cña t tëng : " T tëng n¸u m×nh vµ yªn lÆng " -> nã kh¬i gîi ngêi ®äc tõ nh÷ng h×nh ¶nh ,

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n chøng trong bµi bµi cho thÊy t¸c gi¶ ®· ph©n tÝch mét çch thÊm thÝa sù cÇn thiÕt cña v¨n nghÖ ®èi víi con ngêi ?

? NÕu kh«ng cã v¨n nghÖ ®êi sèng con ngêi sÏ ra sao ?

? Ph©n tÝch con ®êng v¨n nghÖ ®Õn víi ngêi ®äc vµ jh¶ n¨ng kú diÖu cña nã .Gîi ý : Trong ®o¹n v¨n kh«ng Ýt lÇn t¸c gi¶ ®· ®a ra quan niÖm cña m×nh vÒ b¶n chÊt cña NT . B¶n chÊt ®ã lµ g× ? Tõ b¶n chÊt Êy , t¸c gi¶ diÔn gi¶i vµ lµm râ con ®êng ®Õn víi ngêi tiÕp nhËn t¹o nªn søc m¹nh cña NT lµ g× ? ( Häc sinh ph¸t hiÖn , ®äc to c©u v¨n , nªu çch hiÓu ) .

Ho¹t ®éng 3 : Híng dÉn tæng kÕt - luyÖn tËp .? Tr×nh bµy c¶m nhËn cña em

con ngêi , c¶m xóc trong t¸c phÈm .* V¨n nghÖ ®îc kh¬i nguån tõ chÝnh sù sèng t©m hån con ngêi vµ còng híng tíi x©y ®¾p thÕ giíi t©m hån Êy .2 . Søc m¹nh vµ ý nghÜa k× diÖu cña v¨n nghÖ :

- V¨n nghÖ gióp cho chóng ta sèng ®Çy ®ñ h¬n , phong phó h¬n víi cuéc ®êi vµ víi chÝnh m×nh " Mçi t¸c phÈm lín nh räi ..... ta nghÜ " .- Trong khi con ngêi bÞ ng¨n çch víi cuéc sèng , v¨n nghÖ lµ sîi d©y nèi hä víi thÕ giíi bªn ngoµi . - V¨n nghÖ gãp phÇn lµm t¬i m¸t , gióp con ngêi vît qua khã kh¨n , thö th¸ch ®Ó gi÷ cho " ®êi cø t¬i " .

3 . Con ®êng riªng cña v¨n nghÖ ®Õn víi ngêi tiÕp nhËn .- NghÖ thuËt lµ tiÕng nãi cña t×nh c¶m :" NghÖ thuËt lµ tiÕng nãi ...... ®êng Êy" : + T¸c phÈm v¨n nghÖ chøa ®ùng t×nh yªu , niÒm vui buån cña con ngêi .+ T tëng nghÖ thuËt l¾ng s©u , thÊm vµo c¶m xóc , næi niÒm .+ T¸c phÈm v¨n nghÖ lµm lay ®éng c¶m xó ..... qua con ®-êng t×nh c¶m ....: " NghÖ thuËt .......... ®êng Êy " .- V¨n nghÖ lµ kÕt tinh t©m hån ngêi s¸ng t¸c , lµ sîi d©y

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n vÒ çch viÕt v¨n nghÞ luËn cña NguyÔn §×nh Thi qua bµi tiÓu luËn nµy ?

truyÒn sù sèng mµ nghÖ sÜ mang trong lßng .- V¨n nghÖ gióp con ngêi tù nhËn thøc , tù x©y dùng nh©n çch vµ çch sèng cña b¶n th©n con ngêi , ç nh©n , x· héi .- §Æc biÖt v¨n nghÖ thùc hiÖn çc chøc n¨ng cña nã mét çch tù nhiªn cã hiÖu qña l©u bÒn vµ s©u s¾c v× nã t¸c ®éng ®Õn t×nh c¶m vµ b»ng t×nh c¶m mµ ®Õn nhËn thøc vµ hµnh ®éng tù gi¸c .=> Kh¶ n¨ng søc m¹nh k× diÖu cña v¨n nghÖ .III . Tæng kÕt - luyÖn tËp

1 . Bè côc : ChÆt chÏ , hîp lý , çch dÉn d¾t tù nhiªn .2 . Çch viÕt : giµu h×nh ¶nh , cã nhiÒu dÉn chøng vÒ th¬ v¨n , vÕ ®êi sèng thùc tÕ , ®Ó kh¼ng ®Þnh thuyÕt phôc çc ý kiÕn , nhËn ®Þnh ®Ó t¨ng thªm søc hÊp dÉn cho t¸c phÈm . - Giäng v¨n to¸t lªn lßng ch©n thµnh , niÒm say sa ®b nhiÖt høng d©ng cao ë phÇn cuèi .3 . Ghi nhí : SGK .

Ho¹t ®éng 4 : Híng dÉn häc ë nhµ :- Nªu mét t¸c phÈm v¨n nghÖ mµ em yªu thÝch vµ ph©n

tÝch ý nh÷ng t¸c ®éng cña t¸c phÈm Êy ®èi víi m×nh .- ChuÈn bÞ bµi tiÕp theo .* Rót kinh nghiÖm giê d¹y .Häc sinh häc s«i næi , hiÓu bµi .

TiÕt : 98 Çc thµnh phÇn biÖt lËp .


A. Môc tiªu cÇn ®¹t : - N¾m ®îc kh¸i niÖm çc thµnh phÇn biÖt lËp c¶u c©u :

t×nh th¸i , c¶m th¸n- RÌn kÜ n¨ng nhËn diÖn vµ sö dông thµnh phÇn biÖt lËp

trong c©u .- N¨m ®îc c«ng dông cña mçi thµnh phÇn trong c©u .

B . ChuÈn bÞ cña thÇy trß : - B¶ng phô - §äc çc tµi liÖu cã liªn quan .

C. TiÕn tr×nh tæ chøc çc ho¹t ®éng d¹y häc : * KiÓm tra bµi cò :? H·y nªu ®Æc ®iÓm , c«ng dông cña khëi ng÷ ? cho vÝ dô .* Bµi míi : Gi¸o viªn : Trong c©u , ngoµi çc thµnh phÇn CN - VN TRN ,

khëi ng÷ lµ nh÷ng thµnh phÇn tham gia vµo nghÜa sù viÖc cña c©u ( nghÜa miªu t¶ ) , cßn cã nh÷ng thµnh phÇn t¸ch rêi khái nghÜa sù viÖc cña c©u . Çc thµnh phÇn nµy kh«ng n»m trong có ph¸p c©u , chØ biÓu thÞ th¸i th¸i ®é cña ngêi nãi hoÆc ®Ó gäi- ®¸p hoÆc ®Ó nªu lªn mét sè quan hÖ phô . Ngêi ta gäi chung çc thµnh phÇn ®ã lµ thµnh phÇn phô - thµnh phÇn biÖt lËp . VËy thµnh phÇn biÖt lËp lµ g× ? Bao gåm mÊy lo¹i ? ........

Ho¹t ®éng 1 : T×m hiÓu kh¸i niÖm thµnh phÇn biÖt lËp ? Gi¸o viªn treo b¶ng phô ghi vÝ dô .Häc sinh ®äc vÝ dô .? X¸c ®Þnh thµnh phÇn tham gia vµo nghÜa sù viÖc cña c©u .? X¸c ®Þnh thµnh phÇn t¸ch rêi khëi nghÜa sù viÖc cña c©u ?? Çc tõ " Cã lÏ " , " Trêi ¬i " cã vai trß g× trong c©u ? NÕu bá çc tõ Êy ®i th× sù viÖc nãi trong c©u cã thay ®æi kh«ng?

? VËy em hiÓu thÕ nµo lµ thµnh phÇn biÖt lËp ?

I . Kh¸i niÖm thµnh phÇn biÖt lËp .* VÝ dô : a, Cã lÏ , v¨n nghÖ rÊt kÞ " trÝ thøc ho¸" n÷a .b, Trêi ¬i , chØ con n¨m phót .- Thµnh phÇn t¸ch rêi khái nghÜa sù viÖc cña c©u lµ : " Trêi ¬i " , " Cã lÏ " .+ Cã lÏ -> nhËn ®Þnh ®èi víi sù viÖc , thÓ hiÖn th¸i ®é tin cËy cña ngêi nãi .+ " Trêi ¬i " -> Dïng ®Ó béc lé c¶m xóc , ngêi nãi gi¶i bµy næi lßng cña m×nh : thÓ hiÖn sù tiÕc rÎ .=> Bá çc tõ in ®Ëm th× sù viÖc nãi trong c©u vÉn kh«ng cã g× thay ®æi .* Thµnh phÇn biÖt lËp lµ thµnh phÇn phô trong c©u , t¸ch rêi


Ho¹t ®éng 2 : Híng dÉn t×m hiÓu c«ng dông cña thµnh phÇn biÖt lËp .Gi¸o viªn : Thµnh phÇn biÖt lËp gåm 2 lo¹i , mçi lo¹i l¹i cã mét c«ng dông nhÊt ®Þnh .Gi¸o viªn treo b¶ng phô cã ghi VD ë SGK .? Häc sinh ®äc VD .? Häc sinh tr¶ lêi çc c©u hái ë môc I .

? VËy em hiÓu thµnh phÇn t×nh th¸i lµ g× ? Häc sinh ph¸t biÓu , gi¸o viªn kÕt luËn,Lu ý víi häc sinh .

Gi¸o viªn cho häc sinh ®äc vÝ dô ë môc II vµ tr¶ lêi c©u hái ë SGK .

? VËy em hiÓu thµnh phÇn c¶m th¸n lµ g× ?

khái nghÜa sù viÖc cña c©u , dïng ®Ó biÓu thÞ çc quan hÖ giao tiÕp .II . C«ng dông cña thµnh phÇn biÖt lËp .

1 . Thµnh phÇn t×nh th¸i : * VÝ dô : 1- " Ch¾c " , " Cã lÏ " lµ nhËn ®Þnh cña ngêi nãi ®èi víi sù viÖc ®îc nãi ®Õn trong c©u thÓ hiÖn th¸i ®é tin cËy cao ë " Ch¾c " vµ thÊp h¬n ë " Cã lÏ " .2 - NÕu kh«ng cã çc tõ ®ã th× sù viÖc nãi trong c©u th× kh«ng cã g× thay ®æi .* - Thµnh phÇn t×nh th¸i ®îc dïng ®Ó thÓ hiÖn th¸i ®é , çch nh×n cña ngêi nãi ®èi víi sù viÖc ®îc nãi ®Õn trong c©u .- Thµnh phÇn t×nh th¸i thêng thÓ hiÖn nh÷ng néi dung : + ChØ mèi quan hÖ gi÷a ngêi nãi víi ngêi nghe .VD : - Mêi u x¬i khoai ®i ¹ ! + ChØ çch ®¸nh gi¸ chñ quan cña ngêi nãi ®èi víi sù viÖc ®-îc nªu lªn trong c©u .( Nh VD a, b trong SGK ) .2 . Thµnh phÇn c¶m th¸n :* VÝ dô : - Çc tõ : å , trêi ¬i : kh«ng chØ sù vËt hay sù viÖc .- Chóng ta hiÓu ®îc çc tõ nµy lµ nhê nh÷ng phÇn c©u tiÕp theo ( nã gt cho ngêi nghe biÕt t¹i sao ngêi nãi c¶m th¸n ) .- Çc tõ Êy kh«ng dïng ®Ó gäi ai c¶ , chóng chØ gióp ngêi nãi


Häc sinh ®äc ghi nhí SGK

gi·i bµy nçi lßng m×nh .* Thµnh phÇn c¶m th¸n ®îc dïng ®Ó béc lé t©m lÝ cña ng-êi nãi ( vui , buån, mõng ...... ) .- Thµnh phÇn c¶m th¸n cã thÓ do mét th¸n tõ ®Ých thùc ®¶m nhËn , cã khi lµ th¸n tõ ®i kÌm víi thùc tõ .VD : - ¤i tiÕng hãt vui say con chim chiÒn chiÖn .- Trêi ¬i , sinh giÆc lµm chi .§Ó chång t«i ph¶i ra ®i diÖt thï . ( CD )- Khi thµnh phÇn c¶m th¸n t¸ch riªng ra b»ng mét c©u riªng theo kiÓu c©u ®Æc biÖt - th× nã lµ c©u c¶m th¸n .VD : ¤i Tæ quèc ! §¬n s¬ mµ léng lÉy.- PhÇn cÊu tróc có ph¸p cña c©u thêng ®øng sau thµnh phÇn c¶m th¸n nãi râ nguyªn nh©n cña c¶m xóc .VD : Trêi ¬i , chØ cßn 5 '

Ho¹t ®éng 2 : Híng dÉn luyÖn tËp . II . LuyÖn tËp :Bµi tËp 1 : NhËn diÖn thµnh phÇn t×nh th¸i , thµnh phÇn

c¶m th¸n .- Cã lÏ , h×nh nh , ch¶ lÏ -> thµnh phÇn t×nh th¸i .- Chao «i -> thµnh phÇn c¶m th¸n .Bµi tËp 2 : Dêng nh , h×nh nh , cã vÎ nh - cã lÏ - ch¾c lµ -

ch¾c h¼n - ch¾c ch¾n .Häc sinh ®Æt c©u víi çc tõ trªn .Bµi tËp 3 : Dïng tõ " Ch¾c " Bµi tËp 4 : Häc sinh lµm ë nhµ .Ho¹t ®éng 3 : Híng dÉn häc ë nhµ - Häc sinh lµm bµi tËp 4 .- ChuÈn bÞ bµi tiÕp theo .

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n TiÕt : 99 NghÞ luËn vÒ mét sù viÖc , hiÖn tîng ®êi sèng

A . Môc tiªu cÇn ®¹t :- N¨m ®îc çch lµm mét bµi v¨n nghÞ luËn vÒ mét sù viÖc ,

hiÖn tîng , ®êi sèng .- RÌn kÜ n¨ng viÕt v¨n b¶n nghÞ luËn x·a héi .

B . ChuÈn bÞ cña thÇy trß :- §äc çc tµi liÖu cã liªn quan .

C . TiÕn tr×nh tæ chøc çc ho¹t ®éng d¹y häc :

Ho¹t ®éng 1 : Híng dÉn häc sinh t×m hiÓu bµi nghÞ luËn vÒ mét sù viÖc , hiÖn tîng ®êi sèng .Häc sinh ®äc kÜ v¨n b¶n " BÖnh lÒ mÒ " ? V¨n b¶n trªn t¸c gi¶ bµn vÒ hiÖn tîng g× trong ®êi sèng ? ? HiÖn tîng Êy cã nh÷ng biÓu hiÖn nh thÕ nµo ? ? Çch tr×nh bµy hiÖn tîng trongv¨n b¶n trªn cã nªu ®îc vÊn ®Ò " lÒ mÒ " kh«ng ? ( Cã ) .? T¸c gi¶ ®· lµm thÕ nµo ®Ó ngêi ®äc nhËn ra hiÖn tîng Êy ( ChØ ra nguyªn nh©n cña bÖnh lÒ mÒ ) .? VËy nguyªn nh©n hiÖn tîng ®ã lµ do ®©u ?

? T¸c h¹i cña bÖnh lÒ mÒ

? Bµi viÕt ®· ®¸nh gi¸ hiÖn t-îng ®ã nh thÕ nµo ?

? Bè côc bµi viÕt cã m¹ch l¹c vµ chÆt chÏ kh«ng ? V× sao ?

I . T×m hiÓu bµi nghÞ luËn vÒ mét sù viÖc hiÖn tîng ®êi sèng .* V¨n b¶n : BÖnh lÒ mÒ .- HiÖn tîng : " Giê cao su " trong ®êi sèng . BÖnh lÒ mÒ .- BiÓu hiÖn : Sai hÑn , ®i chËm .......

- Nguyªn nh©n : Coi thêng viÖc chung, thiÕu tù träng , thiÕu t«n träng ngêi kh¸c .- T¸c h¹i : Lµm phiÒn mäi ngêi , lµm mÊt th× giê , lµm n¶y sinh çch ®èi phã, t¹o thãi quen kÐm v¨n ho¸ .-> Ph¶i kiªn quyÕt ch÷a bÖnh lÒ mÒ v× : cuéc sèng v¨n minh hiÖn ®¹i ®ßi hái mäi ng-êi ph¶i t«n träng lÉn nhau vµ hîp t¸c víi nhau .-> Lµm viÖc ®óng giê lµ t¸c phong cña ngêi cã c¨n ho¸ .Bè côc m¹ch l¹c ( tríc hÕt nªu hiÖn tîng -> ph©n tÝch çc


Häc sinh rót ra ghi nhí .Häc sinh ®äc to ghi nhí .Ho¹t ®éng 2 : Híng dÉn luyÖn tËp Häc sinh lµm bµi tËp theo nhãm .Häc sinh th¶o luËn : Çc nhãm cö ®¹i diÖn tr×nh bµy trªn b¶ng trong 5' . Nhãm nµo ghi ®îc nhiÒu hiÖn tîng th× th¾ng .Gi¸o viªn : ? Trong çc hiÖn t-îng çc em nªu th× hiÖn tîng nµo ®¸ng ®îc viÕt bµi nghÞ luËn .

Gi¸o viªn cho häc sinh ®äc bµi tham kh¶o " BÖnh nãi dèi " .

nguyªn nh©n , t¸c h¹i cña c¨n bÖnh , cuèi cïng nªu gi¶i ph¸p ®Ó kh¾c phôc .* Ghi nhí : SGK

II . LuyÖn tËp :Bµi tËp 1 :

Bµi tËp 2 : HiÖn tîng hót thuèc l¸ - hiÖu qu¶ cña nã -> §©y lµ mét hiÖn tîng ®¸ng ®îc viÕt mét bµi nghÞ luËn, v× : + Nã liªn quan ®Õn vÊn ®Ò søc khoÎ cña mçi ç nh©n ngêi hót , ®Õn søc khoÎ céng ®ång vµ vÊn ®Ò nßi gièng . + Nã liªn quan ®Õn vÊn ®Ò b¶o vÖ m«i trêng , khãi thuèc l¸ g©y bÖnh cho nh÷ng ngêi kh«ng hót ®ang sèng xung quanh ngêi hót .+ Nã g©y tèn kÐm tiÒn b¹c cho ngêi hót .

Ho¹t ®éng 3 : Híng dÉn häc ë nhµ : Häc sinh viÕt ®o¹n v¨n nghÞ lu©n bµn vÒ mét hiÖn tîng xÊu

hay x¶y ra ë løa tuæi häc ®êng .

TiÕt : 100 Çch lµm bµi nghÞ luËn vÒ mét sù viÖc , hiÖn tîng

®êi sèng .

A . Môc tiªu cÇn ®¹t :


- N¾m ®îc çch lµm mét bµi nghÞ luËn vÒ mét sù viÖc , hiÖn tîng ®êi sèng .

- RÌn kÜ n¨ng viÕt mét bµi v¨n nghÞ luËn x· héi .B . ChuÈn bÞ :

B¶ng phô .C . TiÕn tr×nh tæ chøc çc ho¹t ®éng d¹y häc:

* KiÓm tra bµi cò : ? ThÕ nµo lµ nghÞ luËn vÒ mét sù viÖc , hiÖn tîng ®êi sèng .? Nªu çc sù viÖc hiÖn tîng tèt trong nhµ trêng ? Sù viÖc nµo

®¸ng viÕt bµi nghÞ luËn .* Bµi míi :

Ho¹t ®éng 1 : Híng dÉn t×m hiÓu çc ®Ò bµi .Gi¸o viªn treo b¶ng phô cã ghi çc ®Ò 1, 2 , 3 , 4 SGK .? H·y nªu cÊu t¹o cña ®Ò ?

? Trªn c¬ së ®ã em h·y ra mét sè bµi nghÞ luËn vÒ sù viÖc , hiÖn tîng ®êi sèng ?

? Qua ph©n tÝch çc ®Ò v¨n trªn em rót ra nhËn xÐt g× vÒ ®Ò bµi nghÞ luËn vÒ mét sù viÖc , hiÖn tîng ®êi sèng ? ( Häc sinh th¶o luËn , ph¸t biÓu , gi¸o viªn kÕt luËn ) .

Ho¹t ®éng 2 : Híng dÉn çch lµm bµi .

Häc sinh ®äc ®Ò ë SGK .? Muèn lµm bµi v¨n nghÞ luËn

I . §Ò bµi nghÞ luËn vÒ mét sù viÖc , hiÖn tîng ®êi sèng .* VÝ dô : Çc ®Ò 1 , 2 , 3 , 4- §Òu cã nªu mét sù viÖc , hiÖn tîng ®êi sèng ( Häc sinh nªu cô thÓ mçi ®Ò )- §Òu cã mÖnh lÖnh lµm bµi : Em h·y tr×nh bµy , hoÆc h·y nªu suy nghÜ , hoÆc h·y nªu ý kiÕn .........

* NhËn xÐt : - Cã sù viÖc , hiÖn tîng tèt cÇn ca ngîi , biÓu d¬ng .- Cã sù viÖc , hiÖn tîng kh«ng tèt cÇn lu ý , p2 ......- Cã ®Ò cung cÊp s½n sù viÖc , hiÖn tîng díi d¹ng mét truyÖn kÓ , mét mÈu tin ®Ó ngêi lµm bµi sö dông ; cã ®Ò kh«ng cung cÊp néi dung s½n , mµ chØ gäi tªn , ngêi lµm bµi ph¶i tr×nh bµy , m« t¶ sù viÖc hiÖn tîng ®ã .- MÖnh lÖnh ®Ò thêng lµ : nªu suy nghÜ cña m×nh , nªu nhËn xÐt , suy nghÜ cña m×nh , nªu ý kiÕn , bµy tá th¸i ®é .

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n ph¶i tr¶i qua nh÷ng bíc nµo ? ? §Ò thuéc lo¹i g× ? ? §Ò nªu sù viÖc , hiÖn tîng g× ?

? §Ò yªu cÇu lµm g× ?

? T×m ý ? Nh÷ng viÖc lµm cña NghÜa nãi lªn ®iÒu g× ?

? V× sao thµnh ®oµn l¹i ph¸t ®éng phong trµo häc tËp b¹n NghÜa ?

? NÕu mäi häc sinh ®Òu lµm ®îc nh b¹n NghÜa th× cã t¸c dông g× ?

Gi¸o viªn giíi thiÖu chung giµn ý ë SGK , häc sinh lËp dµn ý chi tiÕt cho çc môc .Häc sinh viÕt çc ®o¹n v¨n theo nhãm . Sau ®ã gi¸o viªn gäi tr×nh bµy tríc líp.Häc sinh rót ra ghi nhí .Häc sinh ®äc ghi nhí vµ gi¶i thÝch theo çch hiÓu cña

II . T×m hiÓu çch lµm bµi nghÞ luËn vÒ mét sù viÖc , hiÖn tîng ®êi sèng .1 . T×m hiÓu ®Ò , t×m ý :

* T×m hiÓu ®Ò : - ThÓ lo¹i : nghÞ luËn vÒ mét sù viÖc , hiÖn tîng ®êi sèng .- §Ò nªu hiÖn tîng : ngêi tèt , viÖc tèt , tÊm g¬ng b¹n Ph¹m V¨n NghÜa ham häc , ch¨m lµm cã ®Çu ãc s¸ng t¹o vµ biÕt vËn dông nh÷ng kiÕn thøc ®· häc vµo thùc tÕ cuéc sèng mét çch cã hiÖu qu¶ .- §Ò yªu cÇu : Nªu suy nghÜ ........ hiÖn tîng Êy .* T×m ý : - NghÜa lµ mét ngêi cã ý thøc sèng , lµm viÖc cã Ých . Chóng ta mçi ngêi h·y b¾t ®Çu cuéc sèng cña m×nh tõ nh÷ng viÖc lµm b×nh thêng cã hiÖu qu¶ .- V× NghÜa lµ mét tÊm g¬ng tèt víi nh÷ng viÖc lµm gi¶n dÞ mµ bÊt kú ai còng cã thÓ lµm nh thÕ ®îc , cô thÓ : + Lµ ngêi biÕt th¬ng mÑ , gióp ®ì mÑ trong viÖc ®ång ¸ng .+ Lµ mét häc sinh biÕt kÕt hîp häc víi hµnh .+ Lµ mét häc sinh cã ®Çu ãc s¸ng t¹o...- Häc tËp NghÜa lµ noi theo mét tÊm g¬ng cã hiÕu víi cha mÑ , biÕt kÕt hîp häc víi hµnh ....... -> §êi sèng sÏ v« cïng tèt ®Ñp bëi sÏ kh«ng cßn häc sinh lêi biÕng , h háng .......2 . LËp dµn bµi .

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n m×nh .Ho¹t ®éng 3 : Híng dÉn luyÖn tËp

Häc sinh lËp dµn ý cho ®Ò 4 ( I ) .

3 . ViÕt bµi .

* Ghi nhí .

III . LuyÖn tËp .* LËp dµn ý cho ®Ò 4 môc I : 1 . Më bµi : - Giíi thiÖu NguyÔn HiÒn .- Nªu kh¸i qu¸t ý nghÜa cña tÊm g¬ng NguyÔn HiÒn .2 . Th©n bµi : * Ph©n tÝch con ngêi vµ t×nh h×nh häc tËp cña NguyÔn HiÒn .- Hoµn c¶nh hÕt søc khã kh¨n : nhµ nghÌo , ph¶i xin lµm chó tiÓu trong chïa .- Cã tinh thÇn ham häc , chñ ®éng häc tËp ë chç : nÐp bªn cña sæ l¾ng nghe , chç nµo cha hiÓu th× hái l¹i thÇy . LÊy l¸ ®Ó viÕt ch÷ , råi lÊy que x©u l¹i ....- ý thøc tù träng cña NguyÔn HiÒn .* §¸nh gi¸ con ngêi vµ th¸i ®é häc tËp cña NguyÔn HiÒn :- Tinh thÇn häc tËp vµ lßng tù träng cña NguyÔn HiÒn ®¸ng ®Ó mäi ngêi kh©m phôc , häc tËp .3 . KÕt bµi .C©u chuyÖn gîi cho ta suy nghÜ vµ nh×n nhËn l¹i b¶n th©n vÒ lßng ham häc vµ th¸i ®é häc tËp cña m×nh . ChØ khi nµo ®· ham häc vµ ®am mª kiÕn thøc th× míi cã thÓ


trë thµnh con ngêi cã Ých cho gia ®×nh , x· héi .

Ho¹t ®éng 4 : Híng dÉn häc ë nhµ ViÕt bµi v¨n theo dµn ý trªn .* Rót kinh nghiÖm .Häc sinh hiÓu bµi , häc tèt .

Ngµy ........ th¸ng ...... n¨m 200.......

TuÇn 21 :Bµi 19 , 20 .

TiÕt : 101

Híng dÉn chuÈn bÞ cho tr¬ng tr×nh ®Þa ph¬ngPhÇn tËp lµm v¨n ( sÏ lµm ë nhµ )

A . Môc tiªu cÇn ®¹t :- ¤n l¹i kiÕn thøc vÒ v¨n nghÞ luËn nãi chung , nghÞ luËn vÒ

mét sù viÖc , hiÖn tîng x· héi nãi riªng .- RÌn kÜ n¨ng viÕt bµi v¨n nghÞ luËn vÒ mét sù viÖc , hiÖn t-

îng x· héi ë ®Þa ph¬ng .B . ChuÈn bÞ :

Çc bµi viÕt tham kh¶o ë çc b¸o .C . TiÕn tr×nh tæ chøc çc ho¹t ®éng d¹y häc :

Ho¹t ®éng 1 : Híng dÉn häc sinh lµm c«ng viÖc chuÈn bÞ .

1 . X¸c ®Þnh nh÷ng vÊn ®Ò cã thÓ viÕt ë ®Þa ph-¬ng :

a , VÊn ®Ò m«i trêng :- HËu qu¶ cña viÖc ph¸ rõng víi çc thiªn tai nh lò lôt , h¹n

h¸n .- HËu qu¶ cña viÖc chÆt ph¸ c©y xanh víi viÖc « nhiÔm bÇu

kh«ng khÝ ®« thÞ.b , VÊn ®Ò quyÒn trÎ em :- Sù quan t©m cña chÝnh quyÒn ®Þa ph¬ng : X©y dùng söa

ch÷a trêng häc, gióp ®ì trÎ em khã kh¨n ..........- Sù quan t©m cña trêng : X©y dùng c¶nh quan s ph¹m , tæ

chøc çc ho¹t ®éng ngo¹i kho¸ .c , VÊn ®Ò x· héi :- Nh÷ng tÊm g¬ng s¸ng vÒ lßng nh©n ¸i , ®øc hi sinh cña

ngêi lín vµ trÎ em .


- Nh÷ng vÊn ®Ò cã liªn quan ®Õn tÖ n¹n x· héi .2 . X¸c ®Þnh çch viÕt .* Yªu cÇu vÒ néi dung :- Sù viÖc , hiÖn tîng ®îc ®Ò cËp ph¶i mang tÝnh phæ biÕn

trong x· héi .- Trung thùc , cã tÝnh x©y dùng , kh«ng cêng ®iÖu , kh«ng

s¸o rçng .- Ph©n tÝch nguyªn nh©n ph¶i ®¶m b¶o tÝnh kh¸ch quan

vµ cã søc thuyÕt phôc .- Bµi viÕt cã néi dung gi¶n dÞ , dÔ hiÓu , tr¸nh dµi dßng

kh«ng cÇn thiÕt .* Yªu cÇu vÒ cÊu tróc :- Bµi viÕt ®ñ 3 phÇn .- Cã luËn ®iÓm , luËn cø , lËp luËn râ rµng .

Ho¹t ®éng 2 : Híng dÉn häc sinh t×m hiÓu mét sè v¨n b¶n tham kh¶o ®Ó chuÈn bÞ cho bµi viÕt ë nhµ .

Bµi 1 : Ngêi hïng tuæi 15 ( §×nh Phó ) Bµi 2 : C« n÷ sinh nghÌo hcä giái ( Thu H¬ng ) Bµi 3 : Vît lªn sè phËn

Ho¹t ®éng 3 : Híng dÉn häc ë nhµ. TiÕn hµnh çc bíc vµ yªu cÇu nh SGK .

TiÕt 102 :ChuÈn bÞ hµnh trang vµo thÕ kØ míi .

( TrÝch )

Vò Khoan .

A . Môc tiªu cÇn ®¹t:Gióp häc sinh : - NhËn thøc ®îc nh÷ng ®iÓm m¹nh , ®iÓm yÕu trong tÝnh

çch vµ thãi quen cña con ngêi ViÖt Nam , yªu cÇu gÊp rót ph¶i kh¾c phôc ®iÓm yÕu , h×nh thµnh nh÷ng ®øc tÝnh , thãi quen tèt khi ®Êt níc ®i vµo c«ng nghiÖp ho¸ , hiÖn ®¹i ho¸ trong thÕ kØ míi .

- N¾m ®îc tr×nh tù lËp luËn vµ NT nghÞ luËn cña t¸c gi¶ ? B . TiÕn tr×nh tæ chøc çc ho¹t ®éng d¹y häc:* ChuÈn bÞ cña thÇy trß : §äc çc tµi liÖu cã liªn quan * KiÓm tra bµi cò : ? NguyÔn §×nh Thi ®· nãi nh thÕ nµo vÒ søc m¹nh k× diÖu

cña v¨n nghÖ ? Con ®êng v¨n nghÖ ®Õn víi ngêi ®äc , ngêi nghe cã nh÷ng nÐt riªng nh thÕ nµo ?


* Bµi míi : Giíi thiÖu bµi nh SGV .

Ho¹t ®éng 1 : Híng dÉn ®äc vµ t×m hiÓu chung v¨n b¶n .Gi¸o viªn ®äc mÉu - häc sinh ®äc .

Gi¸o viªn kiÓm tra n¾m tõ khã cña häc sinh .

? H·y x¸c ®Þnh kiÓu lo¹i v¨n b¶n ?

? V¨n b¶n ®îc viÕt trong thêi ®iÓm nµo cña lÞch sö ? Bµi viÕt ®· nªu vÊn ®Ò g× ? ý nghÜa thêi sù vµ ý nghÜa l©u dµi cña vÊn ®Ò Êy ? ( Häc sinh th¶o luËn - Gi¸o viªn ph©n tÝch ) .

? Theo em níc ta ®ang ®øng tríc nh÷ng yªu cÇu , nhiÖm vô

I . T×m hiÓu chung .1 . §äc .

2 . Tõ khã .

3 . KiÓu lo¹i v¨n b¶n :- NghÞ luËn vÒ mét vÊn ®Ò x· héi - gi¸o dôc , nghÞ luËn gi¶i thÝch .4 . Bè côc :- Hoµn c¶nh ra ®êi vµ néi dung chÝnh cña v¨n b¶n .* Hoµn c¶nh - néi dung : - N¨m 2001 - n¨m më ®Çu cña thÕ kØ XXI -> mét thÕ kØ mµ nÒn kinh tÕ tri thøc sÏ ph¸t triÓn m¹nh . ( NN vÉn lµ mét ®Êt níc ®ang ph¸t triÓn ) . Chóng ta cÇn chuÈn bÞ nh÷ng hµnh trang g× ®Ó vµo thÕ kØ míi ®Ó cã nÒn kinh tÕ ngang tÇm víi çc níc trong khu vùc vµ ch©u lôc .+ §©y lµ vÊn ®Ò cã ý nghÜa thêi sù bëi c«ng cuéc ®æi míi ë níc ta b¾t ®Çu tõ cuèi thÕ kØ XX vµ ®ang ®¹t nh÷ng thµnh qu¶ v÷ng ch¾c , ®Êt n-íc ®· cã sù thay ®æi lín . ThÕ kØ XXI cÇn ph¸t huy tèc ®é ph¸t triÓn ®ã ®Ó ®¹t môc tiªu 2020 ViÖt nam c¬ b¶n trë hµnh mét níc c«ng nghiÖp .+ Nã cã ý nghÜa l©u dµi bëi ph¸t huy ®iÓm m¹nh vµ kh¾c phôc ®iÓm yÕu lµ ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt ®Ó ph¸t triÓn ®Êt n-íc . YÕu tè con ngêi lµ yÕu tè then thiÕt ®Ó gi¶i quyÕt mäi vÊn ®Ò cña thÕ kØ míi trong tiÕn tr×nh héi nhËp nÒn kinh

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n to lín cÊp b¸ch g× ? ( Häc sinh th¶o luËn )

? H·y ®äc l¹i v¨n b¶n vµ lËp dµn ý theo tr×nh tù lËp luËn cña t¸c gi¶ ?

Tõ bè côc trªn h·y x¸c ®Þnh luËn ®iÓm vµ luËn cø cña v¨n b¶n ? ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ bè côc vµ h×nh thøc luËn ®iÓm , luËn cø ®îc tr×nh bµy trong v¨n b¶n ? Ho¹t ®éng 2 : Híng dÉn ph©n tÝch .

? NhËn xÐt çch nªu vÊn ®Ò cña t¸c gi¶

? ViÖc ®Æt vÊn ®Ò trong thêi ®iÓm b¾t ®Çu thÕ kØ míi , thiªn niªn kØ míi cã ý nghÜa g× ?

? LuËn cø ®Çu tiªn ®îc triÓn khai ë ®©y lµ g× ?

tÕ thÕ giíi ë thÕ kØ XXI .

* NhiÖm vô to lín , cÊp b¸ch tr-íc m¾t ë níc ta lµ :- Tho¸t khái t×nh tr¹ng nghÌo nµn , l¹c hËu cña nÒn kinh tÕ n«ng nghiÖp .- §Èy m¹nh c«ng nghiÖp ho¸ , hiÖn ®¹i ho¸ .- Nhanh chãng tiÕp cËn ngay víi nÒn kinh tÕ tri thøc .* Bè côc : - Më bµi : nªu vÊn ®Ò : ChuÈn bÞ hµnh trang vµo thÕ kØ míi .- Th©n bµi : gi¶i quyÕt vÊn ®Ò :+ ChuÈn bÞ çi g× ? + V× sao chuÈn bÞ ? + Nh÷ng çi m¹nh , çi yÕu cña con ngêi ViÖt Nam cÇn nhËn râ .- KÕt bµi : KÕt thóc vÊn ®Ò .ViÖc quy ®Þnh ®Çu tiªn víi thÕ hÖ trÎ ViÖt Nam .

-> LËp luËn chÆt chÏ , l« gÝch .

II . Ph©n tÝch : 1 . Nªu vÊn ®Ò : - Trùc tiÕp , râ rµng , ng¾n gän .+ §èi tîng : Líp trÎ .+ Néi dung : Çi m¹nh , çi yÕu cña con ngêi ViÖt Nam .+ Môc ®Ých : RÌn luyÖn thãi quen tèt khi bíc vµo nÒn kinh tÕ míi .-> Thêi ®iÓm quan träng thiªng liªng , ®Çy ý nghÜa v× ®©y lµ vÊn ®Ò cña mäi ngêi , toµn d©n , toµn ®Êt níc .

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n ? Ngêi viÕt ®· luËn chøng nh thÕ nµo ®Ó lµm s¸ng tá luËn cø ?

? LuËn cø tiÕp theo ®îc t¸c gi¶ tr×nh bµy lµ g× ? Gi¸o viªn ph©n tÝch vµ liªn hÖ t×nh h×nh thÕ giíi ( ®ång tiÒn chung Ch©u ¢u , ViÖt Nam lµ mét thµnh viªn cña ASEAN , ®ang xóc tiÕn ®Ó gia nhËp WTO ) . §ã chÝnh lµ nguyªn nh©n dÉn ®Õn luËn cø trung t©m cña bµi viÕt .? T¸c gi¶ ®· nªu nh÷ng çi m¹nh , çi yÕu trong tÝnh çch , thãi quen cña ngêi ViÖt Nam nh thÕ nµo ? ? T¸c gi¶ ®· dïng ph¬ng ph¸p g× ®Ó tr×nh bµy luËn cø nµy ? ? H·y chØ râ vµ ph©n tÝch ? ? Mèi quan hÖ cña nh÷ng ®iÓm m¹nh , yÕu ®ã víi nhiÖm vô ®a ®Êt níc ®i lªn c«ng nghiÖp ho¸ , hiÖn ®¹i ho¸ trong thêi ®¹i ngµy nay .

? H·y nhËn xÐt vÒ tr×nh ®é cña t¸c gi¶ khi nªu nh÷ng ®iÓm m¹nh , yÕu cña con ngêi

2 . Gi¶i quyÕt vÊn ®Ò a, Sù chuÈn bÞ b¶n th©n con ngêi lµ quan träng nhÊt trong çc viÖc chuÈn bÞ hµnh trang ®Ó bíc vµo thÕ kØ míi , v× : + Con ngêi lµ ®éng lùc ph¸t triÓn cña lÞch sö .+ Trong nÒn kinh tÕ tri thøc ë thÕ kØ XXI , vai trß con ngêi cµng quan träng víi tiÒm n¨ng chÊt x¸m + t duy s¸ng t¹o ®· gãp phÇn quyÕt ®Þnh t¹o nªn nÒn kinh tÕ tri thøc Êy .b, Bèi c¶nh thÕ giíi hiÖn nay vµ môc tiªu , nhiÖm vô nÆng nÒ cña ®Êt níc : + ThÕ giíi c«ng nghiÖp ph¸t triÓn nh huyÒn tho¹i , sù giao thoa , héi nhËp gi÷a çc nÒn kinh tÕ cµng s©u réng .+ Níc ta ®ång thêi ph¶i gi¶i quyÕt 3 nhiÖm vô .

c, Ph©n tÝch nh÷ng ®iÓm m¹nh , yÕu trong tÝnh çch , thãi quen cña con ngêi ViÖt Nam .+ Ph¬ng ph¸p so s¸nh , ®èi chiÕu ®ång thêi chØ râ nguyªn nh©n , t¸c h¹i .+ Cô thÓ : 1 . Th«ng minh , nh¹y bÐn víi çi míi nhng thiÕu kiÕn thøc c¬ b¶n , kÐm kh¶ n¨ng thùc hµnh .2 . CÇn cï , s¸ng t¹o nhng thiÕu ®øc tÝnh tØ mØ , kh«ng coi träng nghiªm ngÆt quy tr×nh c«ng nghÖ .3 . Cã tinh thÇn ®oµn kÕt , ®ïm bäc ..... nhng l¹i thêng ®è kÞ trong lµm ¨n vµ cuéc sèng .4 . B¶n tÝnh thÝch øng nhanh ,

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n ViÖt Nam .

? T¸c gi¶ nªu l¹i môc ®Ých vµ ù cÇn thiÕt cña kh©u ®Çu tiªn cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh khi bíc vµo thÕ kØ míi lµ g× ? V× sao ? ( Häc sinh ph¸t biÓu ) .

Ho¹t ®éng 3 : Híng dÉn tæng kÕt - luyÖn tËp .Häc sinh ®äc suy ngÉm ghi nhí . ? H·y t×m nh÷ng thµnh ng÷ , tôc ng÷ ®îc sö dông trong v¨n b¶n ? T¸c dông cña viÖc sö dông chóng ?

? T×m mét vµi vÝ dô vÒ nh÷ng thãi quen xÊu , nh÷ng ®iÓm yÕu cña häc sinh vµ nªu nguyªn nh©n , çch kh¾c phôc .

nhng l¹i cã nhiÒu h¹n chÕ trong thãi quen vµ nÕp nghÜ ......... Ýt gi÷ ch÷ " tÝn " .-> T¸c gi¶ c¨n cø vµo thùc tÕ lÞch sö , tõ tÊm lßng yªu níc s©u s¾c , tõ sù lo l¾ng cho vËn mÖnh cña ®Êt níc . T¸c gi¶ ®· nh×n nhËn vÊn ®Ò mét çch kh¸ch quan , toµn diÖn -> chóng ta cÇn nh×n l¹i m×nh vµ kh¾c phôc nh÷ng h¹n chÕ ®ã .3 . KÕt thóc vÊn ®Ò : - §Ó s¸nh vai çc cêng quèc 5 ch©u cÇn lÊp ®Çy ®iÓm m¹nh , vøt bá ®iÓm yÕu .- Kh©u ®Çu tiªn quyÕt ®Þnh mang tÝnh ®ét ph¸ : lµm cho líp trÎ nhËn ra ®iÓm m¹nh , ®iÓm yÕu -> biÕn b»ng ho¹t ®éng cô thÓ .-> Râ rµng , gi¶n dÞ ........III . Tæng kÕt .1 . Ghi nhí :

2 . LuyÖn tËp : * Thµnh ng÷ , tôc ng÷ : - Níc ®Õn ch©n míi nh¶y , liÖu c¬m g¾p m¾m , nhiÔu ....... gi¸ g¬ng ," tr©u buéc ...... ¨n " , " bãc ng¾n c¾n dµi " .* T¸c dông : gÇn gòi , dÔ hiÓu , t¨ng søc thuyÕt phôc , t¹o nÐt gi¶n dÞ , sóc tÝch cho bµi v¨n .

Häc sinh ph¸t biÓu .Häc sinh tù liªn hÖ b¶n th©n .

Ho¹t ®éng 4 : Híng dÉn häc ë nhµ .- Häc sinh lµm bµi phÇn luyÖn tËp ( bµi 1 , 2 SGK ) .- So¹n bµi " Chã sãi vµ cõu " .


TÕt 103 : Çc thµnh phÇn biÖt lËp ( tiÕp ).

A . Môc tiªu cÇn ®¹t:- Gióp häc sinh nhËn biÕt : + NhËn biÕt 2 thµnh phÇn biÖt lËp : gäi - ®¸p vµ phô chó .+ N¾m ®îc c«ng dông riªng cña mçi thµnh phÇn trong c©u .+ BiÕt ®Æt c©u cã thµnh phÇn gäi - ®¸p , thµnh phÇn phô

chó .B . ChuÈn bÞ cña thÇy trß :

B¶ng phô .C . TiÕn tr×nh tæ chøc çc ho¹t ®éng d¹y häc :

* KiÓm tra bµi cò : ? ThÕ nµo lµ thµnh phÇn biÖt lËp ? Thµnh phÇn t×nh th¸i lµ

g× ? Thµnh phÇn c¶m th¸n lµ g× ? Nªu vÝ dô ?* Bµi míi :

Ho¹t ®éng 1 : H×nh thµnh kh¸i niÖm vÒ thµnh phÇn gäi - ®¸p .Gi¸o viªn bËt m¸y chiÕu cã ghi vÝ dô ë SGK .? Trong nh÷ng tõ in ®Ëm tõ ng÷ nµo ®îc dïng ®Ó gäi , tõ ng÷ nµo ®îc dïng ®Ó ®¸p .? Nh÷ng tõ ng÷ Êy cã tham gia diÔn ®¹t nghÜa sù viÖc cña c©u hay kh«ng ? ? Tõ nµo dïng ®Ó t¹o lËp cuéc tho¹i , tõ nµo dïng ®Ó duy tr× cuéc tho¹i ®ang diÔn ra ? ? Qua ph©n tÝch vÝ dô em hiÓu thÕ nµo lµ thµnh phÇn gäi - ®¸p ?

Ho¹t ®éng 2 : H×nh thµnh kh¸i niÖm phô chó ? Gi¸o viªn bËt m¸y chiÕu cã ghi vÝ dô SGK ? Häc sinh ®äc VD .

? NÕu läc bá çc tõ ng÷ in ®Ëm nghÜa sù viÖc cña c©u trªn cã thay ®æi kh«ng? V×

I . Thµnh phÇn gäi - ®¸p .

* VÝ dô : - Tõ : nµy -> gäi - Tha «ng -> ®¸p => Kh«ng n»m trong sù viÖc ®îc diÔn ®¹t .- Tõ : nµy -> t¹o lËp cuéc tho¹i - Tha «ng -> duy tr× cuéc tho¹i

* KÕt luËn : Thµnh phÇn gäi ®¸p lµ thµnh phÇn biÖt lËp , dïng ®Ó t¹o lËp hoÆc duy tr× quan hÖ giao tiÕp .

II . Thµnh phÇn phô chó :

* VÝ dô :

- Khi bá tõ ng÷ in ®Ëm -> c©u vÉn nguyªn vÑn -> kh«ng ph¶i lµ mét bé phËn cÊu tróc có ph¸p cña c©u ®ã -> nã lµ thµnh phÇn biÖt lËp .

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n sao ?

? H·y chØ râ çc tõ ng÷ in ®Ëm ë çc VD trªn dïng ®Ó chó thÝch cho côm tõ nµo , chó thÝch ®iÒu g× ?

? Em hiÓu thÕ nµo lµ thµnh phÇn phô chó ? ? DÊu hiÖu ®Ó nhËn biÕt thµnh phÇn phô chó . ( Häc sinh ph¸t biÓu ) .Häc sinh ®äc to ghi nhí .

Ho¹t ®éng 3 : Híng dÉn luyÖn tËp. Häc sinh ®äc bµi tËp 1, 2 .Häc sinh suy nghÜ , ph¸t biÓu .

Häc sinh lµm bµi tËp 3 theo nhãm

- ë c©u a - phÇn in ®Ëm chó thÝch cho " ®øa ....... ®Çu lßng " .- ë c©u b - chØ viÖc diÔn ra trong ®êi cña riªng t¸c gi¶ .* Ghi nhí : SGK

III . LuyÖn tËp Bµi 1 : - Nµy -> dïng ®Ó gäi - thiÕt lËp cuéc ®èi tho¹i .- V©ng -> dïng ®Ó ®¸p , duy tr× cuéc ®èi tho¹i .Bµi 2 : - Lêi gäi : BÇu ¬i .- NghÜa Èn dô : kªu gäi T2

®oµn kÕt cña nh÷ng con ngêi cïng chung nßi gièng, nh÷ng ngêi ®ång bµo -> híng tíi mäi ngêi d©n ViÖt Nam .Bµi 3 : a, KÓ c¶ anh : kh¼ng ®Þnh ngay c¶ anh S¸u còng kh«ng tin con bÐ thay ®æi .b, Çc thÇy ....... ngêi mÑ : ChØ râ , nh÷ng ngêi " n¾m gi÷ ch×a kho¸ cña çnh cöa nµy " .c, Nh÷ng ngêi chñ thùc sù .......... tíi : bæ xung vai trß cña líp trÎ .d, Cã ai ngê ....... ®i th«i : lµm râ th¸i ®é , t×nh c¶m cña t¸c gi¶ . Th¸i ®é ng¹c nhiªn tríc viÖc c« g¸i vµo du kÝch , niÒm xóc ®éng tríc ®«i m¾t , nô cêi cña c« g¸i .

Bµi 4 : Thµnh phÇn phô chó .


a, " KÓ c¶ anh " -> lµm râ mäi ngêi .b, Liªn quan ®Õn côm tõ " nh÷ng ngêi n¾m ........ cöa nµy " .c, Liªn quan ®Õn côm tõ " Líp trÎ " .d, " Cã ai ngê " -> ( còng vµo du kÝch ) cña c« g¸i .- " Th¬ng th¬ng qu¸ " -> " Cêi khóc khÝch ........ ®en trßn " .

Ho¹t ®éng 4 : Híng dÉn häc ë nhµ. - N¾m v÷ng ghi nhí .- Lµm bµi tËp 5 SGK .- ChuÈn bÞ viÕt bµi viÕt sè 5 .

TiÕt 104 - 105 :ViÕt bµi tËp lµm v¨n sè 5 .

NghÞ luËn vÒ mét sù viÖc , hiÖn tîng ®êi sèng .

A . Môc tiªu cÇn ®¹t : - ¤n tËp tæng hîp çc kiÕn thøc ®· häc vÒ v¨n nghÞ luËn .- KiÓm tra kÜ n¨ng viÕt v¨n b¶n nghÞ luËn vÒ mét sù viÖc ,

hiÖn tîng ®êi x· héi .B . ChuÈn bÞ cña thÇy trß :

- Gi¸o viªn : Ra ®Ò - biÓu ®iÓm - ®¸p ¸n .- Häc sinh : ¤n tËp kÜ , chuÈn bÞ giÊy .

C . TiÕn tr×nh tæ chøc çc ho¹t ®éng d¹y vµ häc trªn líp .Gi¸o viªn chÐp ®Ò bµi lªn b¶ng vµ theo dâi häc sinh lµm

bµi .* §Ò bµi : H·y viÕt bµi v¨n nghÞ luËn , nªu suy nghÜ cña em vÒ t¸c h¹i

cña viÖc hót thuèc l¸ .* §¸p ¸n - biÓu ®iÓm : 1 , Yªu cÇu néi dung : - ThÓ lo¹i : NghÞ luËn vÒ mét sù viÖc , hiÖn tîng ®êi sèng .- §èi tîng nghÞ luËn : T¸c h¹i cña viÖc hót thuèc l¸ .- Bµi viÕt ®îc tr×nh bµy theo hÖ thèng luËn ®iÓm , luËn cø ,

luËn chøng . LËp luËn l« gÝch , chÆt chÏ , râ rµng , x¸c ®¸ng .2 , Bè côc : Bµi viÕt ®¶m b¶o bè côc 3 phÇn :* Më bµi : - Nªu kh¸i qu¸t vÒ t¸c h¹i cña thuèc l¸ ®èi víi søc

khoÎ con ngêi .- ChÊt g©y ®éc h¹i trong thuèc l¸ lµ nic«tin .* Th©n bµi : - Sè lîng ngêi hót thuèc l¸ trªn thÕ giíi vµ ë ViÖt Nam rÊt cao

( cã sè liÖu cô thÓ ) .- Hót thuèc l¸ sÏ ¶nh hëng ®Õn kinh tÕ cña mçi gia ®×nh .


- T¹i sao l¹i nãi " Hót thuèc l¸ cã h¹i cho søc khoÎ " .- V× sao mäi ngêi ph¶i phßng chèng thuèc l¸ ? - Lµm thÕ nµo ®Ó ng¨n chÆn viÖc hót thuèc l¸ .- Tuæi trÎ häc ®êng cÇn ph¶i lµm g× ®Ó ng¨n chÆn viÖc

hót thuèc l¸ .* KÕt bµi : - ý nghÜa cña viÖc ng¨n chÆn viÖc hót thuèc l¸ .- Liªn hÖ víi thùc tÕ .3 , BiÓu ®iÓm : - Më bµi : 1® .- Th©n bµi : 7 ® .- KÕt bµi : 1.5 ® .- Hµnh v¨n trong s¸ng , lËp luËn chÆt chÏ : 0 .5 ®.* Rót kinh nghiÖm giê d¹y : - Häc sinh lµm bµi nghiªm tóc .- TiÕt 102 , 103 : Häc sinh hiÓu bµi .

Ngµy ........ th¸ng ....... n¨m 200......

TuÇn 22 .Bµi 20, 21, 22 .

TiÕt 106 - 107 .

Chã sãi vµ cõu trong th¬ ngô ng«n cña La Ph«ng ten . Hi-p«-lÝt ten

A . Môc tiªu cÇn ®¹t : - Gióp häc sinh hiÓu ®îc t¸c gi¶ bµi nghÞ luËn v¨n ch¬ng ®·

dïng biÖn ph¸p so s¸nh hiÖn tîng con cõu vµ con chã sãi trong th¬ ngô ng«n La Ph«ng ten víi nh÷ng dßng viÕt vÒ hai con vËt Êy cña nhµ khoa häc Buy - ph«ng nh»m lµm næi bËt ®Æc trng cña s¸ng t¸c NT .B . ChuÈn bÞ cña thÇy trß :

§äc çc tµi liÖu cã liªn quan .C . TiÕn tr×nh tæ chøc çc ho¹t ®éng d¹y häc .

* KiÓm tra bµi cò : ? Ph©n tÝch ý nghÜa cña mét sè c©u ca dao , tôc ng÷ sau

®Ó thÊy ®îc mét sè ®iÓm m¹nh , yÕu cña con ngêi ViÖt Nam ." Mét c©y lµm ch¼ng ........ nói cao " ." Ch¸y nhµ hµng xãm b×nh ch©n nh v¹i " .* Giíi thiÖu bµi míi : Ai ch¼ng biÕt chã sãi hung d÷ , ranh ma , x¶o quyÖt , cßn

cõu lµ loµi vËt ¨n cá , hiÒn lµnh , chËm ch¹p , yÕu ít , thêng lµ

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n måi ngon cña chã sãi . Nhng díi ngßi bót cña mét nhµ sinh vËt , mét nhµ th¬ , nh÷ng con vËt nµy l¹i ®îc miªu t¶ , ph©n tÝch rÊt kh¸c nhau . Sù kh¸c nhau ®ã lµ nh thÕ nµo ? V× sao cã sù kh¸c nhau ®ã . §äc ®o¹n v¨n nghÞ luËn cña H. Ten , chóng ta sÏ t×m thÊy c©u tr¶ lêi .

Ho¹t ®éng 1 : Híng dÉn t×m hiÓu chung v¨n b¶n .Gi¸o viªn bËt m¸y chiÕu cã ghi bµi tËp:? §iÒn tªn La Ph«ng ten , Buy ph«ng , H. Ten vµo chç trèng t-¬ng øng :A . Nhµ th¬ Ph¸p thÕ kØ XVII , t¸c gi¶ bµi " Chã ....... non " .B . TriÕt gia , nhµ nghiªn cøu v¨n häc Ph¸p thÕ kØ XIX t¸c gi¶ c«ng tr×nh La Ph«ng ten vµ th¬ ngô ng«n cña «ng .C . Nhµ v¹n vËt häc , thÕ kØ XVIII , t¸c gi¶ c«ng tr×nh v¹n vËt häc .Häc sinh ph¸t biÓu - Gi¸o viªn nhËn xÐt , kÕt luËn vÒ t¸c gi¶ ?Häc sinh ®äc v¨n b¶n .? ThÓ lo¹i cña v¨n b¶n ? ? V¨n b¶n ®îc chia lµm mÊy phÇn .

Ho¹t ®éng 2 : Híng dÉn ph©n tÝch v¨n b¶n .Häc sinh ®äc ®o¹n 1 .? Díi con m¾t cña nhµ khoa häc Buy ph«ng , cõu lµ con vËt nh thÕ nµo ?

Häc sinh t¸i hiÖn , Gi¸o viªn

I . T×m hiÓu chung .1 . T¸c gi¶ :

- H. ten lµ mét triÕt gia ngêi Ph¸p thÕ kØ XIX , t¸c gi¶ c«ng tr×nh nghiªn cøu v¨n häc næi tiÕng : La Ph«ng ten vµ th¬ ngô ng«n cña «ng .- V¨n b¶n " Chã .... non " ®îc trÝch tõ c«ng tr×nh Êy .

2 . V¨n b¶n : - ThÓ lo¹i : NghÞ luËn v¨n ch-¬ng .- Bè côc : 2 phÇn :+ Tõ ®Çu ........ nh thÕ : H×nh tîng cõu díi ngßi bót cña La Ph«ng ten vµ Buy ph«ng .+ Cßn l¹i : H×nh tîng sãi díi ngßi bót cña La Ph«ng ten vµ Buy ph«ng .

II . Ph©n tÝch .1 . H×nh tîng Cõu díi con m¾t cña La Ph«ng ten vµ Buy ph«ng .- Buy ph«ng : Cõu lµ con vËt ®Çn ®én , sî h·i , thô ®éng , kh«ng biÕt trèn tr¸nh nguy hiÓm .

- La Ph«ng ten : Ngoµi nh÷ng ®Æc tÝnh trªn Cõu dÞu dµng ,

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n tæng kÕt .? Trong con m¾t cña nhµ th¬ Cõu cã ph¶i lµ con vËt ®Çn ®én , sî h·i kh«ng ? V× sao ? Häc sinh th¶o luËn nhãm .Gi¸o viªn ®Þnh híng .

Häc sinh ®äc ®o¹n 2 .

? Theo La Ph«ng ten , chã Sãi cã hoµn toµn lµ con b¹o chóa kh¸t m¸u , ®¸ng ghÐt kh«ng ? V× sao ? ? Nhµ th¬ ®· quan niÖm vÒ chã Sãi nh thÕ nµo ? ý kiÕn cña em vÒ quan niÖm Êy ?

? Theo em , Buy ph«ng ®· t¶ hai con vËt b»ng ph¬ng ph¸p nµo , nh»m môc ®Ých g× ? Cßn Ph«ng ten nhµ nghÖ sÜ , «ng t¶ hai con vËt b»ng ph¬ng ph¸p nµo , nh»m môc ®Ých g× kh¸c ?

téi nghiÖp , ®¸ng th¬ng , tèt bông , giµu t×nh c¶m . Cõu sî sÖt nhng kh«ng ®Çn ®én . S¾p bÞ Sãi ¨n thÞt mµ Cõu vÉn dÞu dµng , rµnh m¹ch ®¸p lêi Sãi . Kh«ng ph¶i v× Cõu kh«ng ý thøc ®îc r»ng m×nh ®ang bÞ ®e do¹ mµ thÓ hiÖn t×nh mÈu tö cao ®Ñp, lµ sù chÞu ®ùng tù nguyÖn , sù hy sinh cña Cõu mÑ cho con bÊt chÊp sù hiÓm nguy .2 . H×nh tîng chã Sãi trong con m¾t cña nhµ th¬ vµ nhµ khoa häc .- Nhµ khoa häc : Sãi lµ mét tªn b¹o chóa , ®¸ng ghÐt ......... g©y h¹i chÕt , v« dông , bÈn thØu , h«i h¸m , h háng .- Nhµ th¬ : Sãi lµ tÝnh çch phøc t¹p : ®éc ¸c , khæ së , trém cíp , bÊt h¹nh , vông vÒ , g· v« l¹i thêng xuyªn bÞ ¨n ®ßn , ®ãi meo , truy ®uæi , ®¸ng ghÐt , ®¸ng th¬ng .Chã Sãi ®éc ¸c , gian x¶o muèn ¨n thÞt Cõu non mét çch hîp ph¸p nhng nh÷ng lÝ do nã ®a ra ®Òu vông vÒ , s¬ hë bÞ Cõu non v¹ch trÇn , dån vµo thÕ bÝ . Cuèi cïng Sãi ®µnh ¨n thÞt Cõu non vµ bÊt chÊp lý do .-> Sãi võa lµ bi kÞch ®éc ¸c vµ lµ hµi kÞch cña sù ngu ngèc .3 . Sù s¸ng t¹o cña nhµ nghÖ sÜ .- Nhµ khoa häc : t¶ chÝnh x¸c , kh¸ch quan , dùa trªn quan s¸t , nghiªn cøu ph©n tÝch ®Ó kh¼ng ®Þnh nh÷ng ®Æc tÝnh c¬ b¶n cña tõng loµi vËt .- Nhµ nghÖ sÜ : t¶ víi quan


Ho¹t ®éng 3 : Híng dÉn tæng kÕt - LuyÖn tËp .? Çch luËn chøng cña H. ten trong v¨n b¶n lµ g× vµ nh thÕ nµo ? T¸c dông ? Häc sinh trao ®æi - Gi¸o viªn ®Þnh híng .

Häc sinh ®äc ghi nhí .Gi¸o viªn nhÊn m¹nh .

s¸t tinh tÕ , nh¹y c¶m tr¸i tim , trÝ tëng tîng phong phó . §ã lµ ®Æc ®iÓm , b¶n chÊt cña s¸ng t¹o nghÖ thuËt . NghÖ sÜ t¶ b»ng t-ëng tîng , nhËp th©n vµo ®èi tîng -> Ph«ng ten viÕt vÒ hai con vËt lµ ®Ó ngêi ®äc hiÓu thªm vÒ ®¹o lÝ trªn ®êi . §ã lµ sù ®èi mÆt gi÷a thiÖn vµ ¸c , kÎ yÕu vµ kÎ m¹nh . Chó Cõu vµ Sãi ®Òu ®· ®îc nh©n ho¸ , nãi n¨ng , ho¹t ®éng nh ngêi , t©m tr¹ng kh¸c nhau .

III . Tæng kÕt - LuyÖn tËp .1 . NghÖ thuËt nghÞ luËn cña H. ten .- Ph©n tÝch , so s¸nh , chøng minh -> LuËn ®iÓm ®îc næi bËt , s¸ng tá , sèng ®éng , thuyÕt phôc .- M¹ch nghÞ luËn ®îc triÓn khai theo tr×nh tù : Tõng con vËt ®îc hiÖn ra díi ngßi bót cña La Ph«ng ten vµ Buy ph«ng . Bè côc chÆt chÏ .2 . Ghi nhí : SGK

Ho¹t ®éng 4 : Híng dÉn häc ë nhµ .? Quan ®iÓm cña H.Ten cã gÇn gòi víi quan ®iÓm cña

NguyÔn §×nh Thi trong bµi " TiÕng nãi cña v¨n nghÖ " võa häc ? V× sao ? ( Cã , v× :

- T¶ sinh ®éng .- KÓ chuyÖn hÊp dÉn .- LËp luËn chÆt chÏ .- Ng«n ng÷ giµu c¶m xóc .

? §Æc s¾c NT nghÞ luËn cña H. Ten lµ g× ? * So¹n bµi : " Con cß " .* Rót kinh nghiÖm giê d¹y : Häc s«i næi , hiÓu bµi .


TiÕt 108 : NghÞ luËn vÒ mét vÊn ®Ò t tëng , ®¹o ®øc .

A . Môc tiªu cÇn ®¹t:Gióp häc sinh : - N¾m ®îc mét kiÓu bµi nghÞ luËn x· héi : NghÞ luËn vÒ mét

vÊn ®Ò t tëng , ®¹o ®øc .- NhËn diÖn vµ rÌn kÜ n¨ng viÕt mét v¨n b¶n nghÞ luËn x· héi

vÒ vÊn ®Ò t tëng , ®¹o lÝ .B . ChuÈn bÞ cña thÇy trß:

B¶ng phô .C. TiÕn tr×nh tæ chøc çc ho¹t ®éng d¹y häc:

* KiÓm tra bµi cò : ? ThÕ nµo lµ mét bµi v¨n nghÞ luËn vÒ mét sù viÖc , hiÖn t-

îng ®êi sèng ?? Dµn ý chung cña mét bµi v¨n nghÞ luËn vÒ mét sù viÖc,

hiÖn tîng ®êi sèng?*Bµi míi :

Ho¹t ®éng 1 : X¸c ®Þnh kiÓu bµi nghÞ luËn vÒ mét vÊn ®Ò t tëng ®¹o lÝ .Häc sinh ®äc v¨n b¶n mÉu SGK .? V¨n b¶n bµn vÒ vÊn ®Ò g× ?

? X¸c ®Þnh bè côc cña bµi v¨n .

? X¸c ®Þnh çc c©u mang luËn ®iÓm chÝnh trong bµi ?

I. T×m hiÓu bµi nghÞ luËn vÖ mét vÊn ®Ò t tëng , ®¹o lÝ . * V¨n b¶n : Tri thøc b»ng søc m¹nh .- VÊn ®Ò nghÞ luËn : Søc m¹nh cña tri thøc .- Bè côc : 3 phÇn :+ Më bµi : ( ®o¹n 1 ) : nªu vÊn ®Ò cÇn bµn luËn .+ Th©n bµi : ( ®o¹n 2, 3 ) : nªu 2 vÝ dô chøng minh tri thøc lµ søc m¹nh : Thø nhÊt : Tri thøc cã thÓ cøu mét çi m¸y khái sè phËn mét ®èng phÕ liÖu .Thø hai : Tri thøc lµ søc m¹nh cña c/m.+ KÕt bµi : Phª ph¸n mét sè ngêi kh«ng biÕt quý träng tri thøc vµ sö dông tri thøc kh«ng

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n ? Bµi v¨n ®· sö dông phÐp lËp luËn nµo lµ chÝnh ? ? Ph©n biÖt bµi nghÞ luËn vÒ mét vÊn ®Ò t tëng , ®¹o lÝ víi bµi nghÞ luËn vÒ mét sù viÖc , hiÖn tîng x· héi .

Häc sinh rót ra ghi nhí .Häc sinh ®äc to ghi nhí .Gi¸o viªn kÕt luËn vÊn ®Ò .

Ho¹t ®éng 2 : Híng dÉn luyÖn tËp .Häc sinh ®äc v¨n b¶n : Thêi gian lµ vµng ?? V¨n b¶n trªn thuéc lo¹i nghÞ luËn nµo?? VÊn ®Ò nghÞ luËn cña bµi v¨n lµ g× ?

? ChØ ra çc luËn ®iÓm chÝnh cña v¨n b¶n Êy .

? PhÐp lËp luËn chñ yÕu cña bµi v¨n lµ g× ?

®óng chç .- Häc sinh tù x¸c ®Þnh .

- PhÐp lËp luËn : chøng minh .

- Ph©n biÖt : + NghÞ luËn vÒ mét vÊn ®Ò t tëng , ®¹o lÝ kh«ng kh¸c g× so víi bµi nghÞ luËn vÒ mét sù viÖc , hiÖn tîng ®êi sèng .+ NghÞ luËn vÒ mét vÊn ®Ò t tëng ®¹o lÝ nªu lªn vai trß , ý nghÜa cña mét vÊn ®Ò t tëng ®¹o lÝ trong cuéc sèng .+ NghÞ luËn vÒ mét sù viÖc , hiÖn tîng x· héi lµ bµn b¹c , ®¸nh gi¸ mét sù viÖc, hiÖn t-îng trong ®êi sèng .* Ghi nhí : SGK .

II . LuyÖn tËp :

- V¨n b¶n nghÞ luËn vÒ mét vÊn ®Ò t tëng , ®¹o lÝ .- VÊn ®Ò nghÞ luËn : Sù quý gi¸ cña thêi gian .- Çc luËn ®iÓm chÝnh : + Thêi gian lµ sù sèng .+ Thêi gian lµ th¾ng lîi .+ Thêi gian lµ tiÒn .+ Thêi gian lµ tri thøc .- PhÐp lËp luËn : Ph©n tÝch + chøng minh .

Ho¹t ®éng 3 : Híng dÉn häc ë nhµ .- Ra 5 ®Ò nghÞ luËn vÒ mét vÊn ®Ò t tëng , ®¹o lÝ .- Häc ghi nhí .- So¹n bµi tiÕp theo .* Rót kinh nghiÖm :


Häc sinh hiÓu bµi , häc tèt .

TiÕt 109 .Liªn kÕt c©u vµ liªn kÕt ®o¹n v¨n .

A . Môc tiªu cÇn ®¹t:- Gióp häc sinh n©ng cao hiÓu biÕt vµ kÜ n¨ng sö dông

phÐp liªn kÕt ®· häc tõ bËc TiÓu häc .- NhËn biÕt liªn kÕt néi dung vµ liªn kÕt h×nh thøc gi÷a c©u

vµ çc ®o¹n v¨n.- NhËn biÕt mét sè biÖn ph¸p liªn kÕt thêng dïng trong viÖc

t¹o lËp v¨n b¶n .B .ChuÈn bÞ cña thÇy trß:

B¶ng phô .C . TiÕn tr×nh tæ chøc çc ho¹t ®éng d¹y häc:

* KiÓm tra bµi cò :? H×nh tîng con Cõu vµ chã Sãi trong con m¾t cña Buy

ph«ng vµ La Ph«ng ten nh thÕ nµo ? * Bµi míi : Trong mét v¨n b¶n , çc c©u kh«ng tån t¹i ®éc lËp , t¸ch rêi

nhau mµ g¾n bã víi nhau mét çch chÆt chÏ vÒ néi dung vµ h×nh thøc t¹o b»ng sù liªn kÕt vµ m¹ch l¹c trong v¨n b¶n . Sù liªn kÕt gi÷a c©u víi c©u , gi÷a ®o¹n víi ®o¹n trong v¨n b¶n gäi lµ liªn kÕt c©u vµ liªn kÕt ®o¹n v¨n . VËy liªn kÕt lµ g× ? Çc h×nh thøc liªn kÕt nh thÕ nµo ? .....

Ho¹t ®éng 1 : H×nh thµnh kiÕn thøc liªn kÕt néi dung vµ liªn kÕt h×nh thøc

Gi¸o viªn bËt m¸y chiÕu ( b¶ng phô ) cã ghi vÝ dô ë SGK .? §o¹n v¨n bµn vÒ vÊn ®Ò g× ?

? Chñ ®Ò Êy cã quan hÖ nh thÕ nµo víi chñ ®Ò chung cña v¨n b¶n ?

I . Kh¸i niÖm liªn kÕt .1 . * Ph©n tÝch vÝ dô mÉu :§o¹n v¨n SGK .

- VÊn ®Ò bµn luËn : Çch thøc ngêi nghÖ sÜ ph¶n ¸nh thùc t¹i .- Chñ ®Ò gãp phÇn lµm s¸ng tá thùc chÊt cña ND VN lµ lêi göi g¾m tõ t×nh c¶m cña nhµ v¨n , nhµ th¬ .=> Liªn kÕt chÆt chÏ víi chñ ®Ò chung cña toµn v¨n b¶n . Néi dung , ý nghÜa vµ vai trß


? X¸c ®Þnh néi dung chÝnh cña mçi c©u trong ®o¹n v¨n trªn ?

? Quan hÖ gi÷a nh÷ng néi dung Êy víi chñ ®Ò ®o¹n v¨n .

? NhËn xÐt vÒ tr×nh tù s¾p xÕp çc c©u trong ®o¹n v¨n .

Gi¸o viªn : Çc c©u trong ®o¹n v¨n vµ çc ®o¹n v¨n trong mét v¨n b¶n ph¶i liªn kÕt chÆt chÏ víi nhau vÒ néi dung? Nh vËy vÒ mÆt néi dung , çc c©u trong v¨n b¶n ®îc liªn kÕt víi nhau nh thÕ nµo ?

? Ngêi viÕt ®· sö dông nh÷ng biÖn ph¸p nh thÕ nµo ®Ó thÓ hiÖn mèi quan hÖ chÆt chÏ vÒ néi dung gi÷a çc c©u trong ®o¹n v¨n ? ( chó ý tõ in ®Ëm ) .

? Qua ph©n tÝch VD em h·y cho biÕt liªn kÕt lµ g× ?

cña v¨n nghÖ ®èi víi ®êi sèng con ngêi .

* Néi dung chÝnh :- C©u 1 : ChÊt liÖu cña t¸c phÈm nghÖ thuËt lÊy tõ cuéc sèng .- C©u 2 : NghÖ sÜ lu«n t¹o ra çi míi trong nh÷ng s¸ng t¸c cña m×nh .- C©u 3 : Nh÷ng çch thøc kh¸c nhau ®Ó thÓ hiÖn sù ®ãng gãp ®ã .* Tr×nh tù s¾p xÕp : - C©u 1 : Nªu lªn mét nguyªn lÝ chung.- C©u 2 : Më réng vÊn ®Ò .- C©u 3 : Kh¼ng ®Þnh vÊn ®Ò , nªu lªn ®Ò tµi cña c¶ ®o¹n .

=> Liªn kÕt vÒ néi dung :+ Çc ®o¹n v¨n b¶n ph¶i p. vô chñ ®Ò chung cña v¨n b¶n , çc c©u p. vô chñ ®Ò cña ®o¹n v¨n -> Liªn kÕt chñ ®Ò .+ Çc ®o¹n v¨n vµ çc c©u ph¶i ®îc s¾p xÕp theo mét tr×nh tù hîp lÝ ( liªn kÕt l« gÝch ) .* Çc biÖn ph¸p :- Quan hÖ tõ " nhng " nèi c©u 1 víi c©u 2 -> PhÐp nèi .

- Tõ " anh " ë c©u 3 thay cho tõ " nghÖ sÜ " ë c©u 2 cã t¸c dông nèi c©u 2 , 3 -> phÐp thÕ .- Tõ " t¸c phÈm ë c©u 1 ®îc lÆp l¹i ë c©u 3 liªn kÕt 2 c©u nµy víi nhau -> phÐp lÆp tõ .- Tõ " t¸c phÈm " n»m cïng tr-


? Cã mÊy h×nh thøc liªn kÕt gi÷a c©u víi c©u , gi÷a ®o¹n v¨n víi ®o¹n v¨n .

Häc sinh ®äc to ghi nhí .Gi¸o viªn lu ý häc sinh vÒ phÐp dïng tõ , ®Þnh nghÜa trong nh÷ng trêng liªn tëng

êng nghÜa víi tõ nghÖ sÜ -> phÐp liªn tëng.

2 . Bµi häc ( ghi nhí ) .* Liªn kÕt : lµ sù nèi kÕt ý nghÜa gi÷a c©u víi c©u , gi÷a ®o¹n v¨n víi ®o¹n v¨n b»ng çc tõ ng÷ cã t¸c dông liªn kÕt .* Cã hai h×nh thøc liªn kÕt :a . Liªn kÕt néi dung : lµ quan hÖ ®Ò tµi vµ quan hÖ l« gÝch gi÷a c©u víi c©u , ®o¹n v¨n víi ®o¹n v¨n .b . Liªn kÕt h×nh thøc : Lµ phÐp sö dông çc tõ ng÷ cô thÓ ( çc ph¬ng tiÖn cô thÓ ) cã t¸c dông nèi c©u víi c©u , ®o¹n v¨n víi ®o¹n v¨n : + PhÐp lÆp tõ ng÷ .+ PhÐp dïng tõ ®ång nghÜa , tr¸i nghÜa hoÆc cïng trêng liªn tëng .+ PhÐp thÕ .+ PhÐp nèi .

Ho¹t ®éng 2 : Híng dÉn luyÖn tËp .Bµi tËp SGK trang 44 : Häc sinh ®äc to ®o¹n trÝch : Líp chia

b»ng hai nhãm.* Chñ ®Ò cña ®o¹n v¨n lµ kh¼ng ®Þnh trÝ tuÖ cña con ngêi

ViÖt Nam , quan träng h¬n lµ nh÷ng h¹n chÕ cÇn kh¾c phôc . §ã lµ sù thiÕu hôt vÒ kiÕn thøc , kh¶ n¨ng thùc hµnh vµ s¸ng t¹o yÕu do çch häc thiÕu th«ng minh g©u ra .

* Néi dung çc c©u v¨n ®Òu tËp trung vµo chñ ®Ò ®ã .* Tr×nh tù s¾p xÕp hîp lÝ cña çc ý trong çc c©u : - Nh÷ng mÆt m¹nh cña trÝ tuÖ ViÖt Nam .- Nh÷ng ®iÓm h¹n chÕ .


- CÇn kh¾c phôc h¹n chÕ ®Ó ®¸p øng sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ míi .

Cô thÓ : C©u 1 : Nªu ®iÓm m¹nh .C©u 2 : §¸nh gi¸ lîi Ých cña ®iÓm m¹nh trong thêi ®¹i

ngµy nay .C©u 3 : ChØnh ý .C©u 4 : Nh÷ng ®iÓm yÕu .C©u 5 : Yªu cÇu kh¾c phôc ®iÓm yÕu ®Ó ®¸p øng sù

ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ míi .* Çc phÐp liªn kÕt :- PhÐp nèi : Tõ " nhng " ë c©u 3 nèi víi 2 c©u tríc .- PhÐp thÕ : + Tõ " Êy " ë c©u 4 thay thÕ cho " çi yÕu " ë

c©u 3 . + Tõ " nµy " ë c©u 5 thay " kiÕn thøc " vµ " kh¶

n¨ng - s¸ng t¹o" ë c©u 4 .- PhÕp lÆp : + Tõ " m¹nh " ë c©u 1 , 3 . + Tõ " th«ng minh " ë c©u 1 , 5 . + Tõ " Lç hæng " ë c©u 4 , 5 .- PhÐp ®ång nghÜa : " KiÕn thøc " ~ " tri thøc " .Ho¹t ®éng 3 : Híng dÉn häc ë nhµ .- Häc thuéc ghi nhí .- ChuÈn bÞ bµi " LuyÖn tËp " .

TiÕt 110 : Liªn kÕt c©u vµ liªn kÕt ®o¹n v¨n .

( LuyÖn tËp )

A . Môc tiªu cÇn ®¹t:- ¤n tËp vµ cñng cè çc kiÕn thøc ®· häc vÒ liªn kÕt c©u vµ

liªn kÕt ®o¹n v¨n .- RÌn kÜ n¨ng ph©n tÝch liªn kÕt v¨n b¶n vµ sö dông çc

phÐp liªn kÕt khi viÕt v¨n b¶n .B . ChuÈn bÞ cña thÇy trß:

B¶ng phô , giÊy khæ to , bót d¹ .C . Tæ chøc çc ho¹t ®éng d¹y häc:Ho¹t ®éng 1 : I . ¤n tËp vÒ liªn kÕt c©u vµ liªn kÕt ®o¹n v¨n :

? T¹i sao ph¶i liªn kÕt c©u vµ liªn kÕt ®o¹n v¨n ?

- Çc c©u trong ®o¹n ph¶i liªn kÕt víi nhau th× ta míi cã mét


? Cã mÊy lo¹i liªn kÕt vµ çc dÊu hiÖu ®Ó nhËn biÕt çc lo¹i liªn kÕt ®ã ?

®o¹n v¨n hoµn chØnh .- NÕu çc c©u kh«ng liªn kÕt víi nhau th× cã thÓ ta chØ cã mét chuçi c©u hçn ®én .- Çc ®o¹n ph¶i liªn kÕt víi nhau th× míi cã mét v¨n b¶n hoµn chØnh . NÕu kh«ng cã sù liªn kÕt th× ta còng chØ cã mét tËp ®o¹n v¨n hçn ®én .- Häc sinh dùa vµo ghi nhí ®Ó tr¶ lêi .

Ho¹t ®éng 2 : II . Híng dÉn thùc hµnh luyÖn tËp .Bµi 1 : Häc sinh ®äc bµi tËp - suy nghÜ ®éc lËp - 4 em lªn

b¶ng tr×nh bµy. Líp nhËn xÐt - Gi¸o viªn bæ sung .a, PhÐp lÆp : + Trêng häc - trêng häc -> liªn kÕt c©u . PhÐp thÕ : + " Nh thÕ " thay cho c©u cuèi ë ®o¹n tríc ->

liªn kÕt ®o¹n v¨n .b, PhÐp lÆp : - V¨n nghÖ -> liªn kÕt c©u . - Sù sèng , VN -> liªn kÕt ®o¹n .c, Thêi gian , con ngêi -> lÆp -> liªn kÕt c©u .d, YÕu ®uèi - m¹nh , hiÒn lµnh - ¸c ( tr¸i nghÜa ) -> liªn kÕt

c©u .Bµi 2 : Häc sinh lµm bµi tËp theo nhãm .- Thêi gian ( vËt lÝ ) - thêi gian ( t©m lÝ ) .- V« h×nh - h÷u h×nh .- Gi¸ l¹nh - nãng báng .- Th¼ng t¾p - h×nh trßn .- §Òu ®Æn - lóc nhanh lóc chËm .Bµi 3 : Häc sinh lµm theo nhãm :a, Lçi vÒ liªn kÕt néi dung : Çc c©u kh«ng phôc vô chñ ®Ò

chung cña ®o¹n v¨n .Ch÷a : Thªm mét sè tõ ng÷ hoÆc c©u ®Ó thiÕt lËp liªn kÕt

chñ ®Ò gi÷a çc c©u .VD : CÊm ®i mét m×nh trong ®ªm . TrËn ®Þa ®¹i ®éi 2

( cña anh ) ë phÝa b·i båi bªn mét dßng s«ng ( Anh chît nhí håi ®Çu mïa l¹c ) hai bè con ( anh ) cïng viÕt ®¬n xin ra mÆt trËn ( B©y giê ) , mïa thu ho¹ch l¹c ®· vµo chÆng cuèi .


b, Lçi liªn kÕt néi dung : TrËt tù çc sù viÖc trong c©u kh«ng hîp lÝ . Thªm tr¹ng ng÷ chØ thêi gian vµo c©u 2 ®Ó lµm râ mèi quan hÖ thêi gian gi÷a çc sù kiÖn :

VD : ( Suèt 2 n¨m anh èm nÆng ) , chÞ lµm quÇn quËt .Bµi 4 : Häc sinh suy nghÜ ®éc lËp - tr¶ lêi - líp nhËn xÐt .- Lçi vÒ liªn kÕt h×nh thøc : a, Lçi : Dïng tõ ë c©u 2 - 3 kh«ng thèng nhÊt .Söa : Thay ®¹i tõ " nã " b»ng ®¹i tõ " chóng " .b, Lçi : Tõ " v¨n phßng " vµ " héi trêng " kh«ng cïng nghÜa víi

nhau trong trêng hîp nµy .Söa : Thay tõ héi trêng ë c©u 2 b»ng tõ " v¨n phßng " .* Gi¸o viªn cho häc sinh nh¾c l¹i nh÷ng yªu cÇu sö dông çc

phÐp liªn kÕt c©u vµ ®o¹n v¨n cho phï hîp , cã hiÖu qña .* Ghi nhí : CÇn sö dông çc phÐp liªn kÕt c©u mét çch

chÝnh x¸c , linh ho¹t ®Ó diÔn ®¹t ®óng vµ hay .Ho¹t ®éng 3 : Híng dÉn häc ë nhµ : - N¾m yªu cÇu bµi häc .- So¹n bµi " Con cß " .* Rót kinh nghiÖm .Häc sinh hiÓu bµi , häc tèt .

Ngµy ........ th¸ng ........ n¨m 200.....

TuÇn 23 .Bµi 22 .

TiÕt 111 - 112 .Con cß

ChÕ Lan Viªn .

A . Môc tiªu cÇn ®¹t:Gióp häc sinh : - C¶m nhËn ®îc vÎ ®Ñp vµ ý nghÜa cña h×nh tîng con Cß

trong bµi th¬ ®îc ph¸i triÓn tõ nh÷ng c©u ca dao ®Ó ca ngîi t×nh mÑ vµ nh÷ng lêi h¸t ru .

- ThÊy ®îc sù s¸ng t¹o vËn dông ca dao cña t¸c gi¶ vµ nh÷ng ®Æc ®iÓm vÒ h×nh ¶nh , thÓ th¬ , giäng ®iÖu cña bµi th¬ .

- RÌn kÜ n¨ng c¶m thô , ph©n tÝch , ®Æc biÖt lµ nh÷ng h×nh tîng th¬ ®îc s¸ng t¹o b»ng liªn tëng , tëng tîng .

B . ChuÈn bÞ cña thÇy trß:


Nh÷ng c©u ca dao nãi vÒ con Cß , vÒ ngêi mÑ ViÖt Nam , b¨ng + ®µi cã ghi ©m bµi h¸t " Çnh Cß trong c©u h¸t mÑ ru " .C. TiÕn tr×nh tæ chøc çc ho¹t ®éng d¹y häc:

* KiÓm tra bµi cò : ? Nªu c¶m nhËn cña em sau khi häc xong v¨n b¶n " Chã

Sãi ......... La Ph«ng ten " cña H. ten .* Bµi míi : Th¬ cña ChÕ Lan Viªn mang ®Ëm phong çch suy tëng triÕt

lÝ , ®Ëm chÊt trÝ tuÖ vµ tÝnh hiÖn ®¹i . " Con Cß " lµ bµi th¬ thÓ hiÖn kh¸ râ mét sè nÐt phong çch nghÖ thuËt cña ChÕ Lan Viªn . ViÕt vÒ con Cß trong lêi ru cña mÑ , nhµ th¬ NguyÔn Du viÕt :

Çi cß ..... sung ch¸t ®µo chua .... C©u ca mÑ h¸t giã ®a vÒ trêi Ta ®i trän kiÕp con ngêi Còng kh«ng ®i hÕt nh÷ng lêi mÑ ru .

NguyÔn Khoa §iÒm cã bµi " Khóc h¸t ru ........ lng mÑ " ; cßn ChÕ Lan Viªn th× bay bæng , bay cao víi ®«i çnh Cß trong lêi ru thÊm h¬i xu©n cña mÑ hiÒn ®a vâng ru con nh÷ng tra hÌ n¾ng löa . Ngêi ta còng nãi nhiÒu vÒ ý nghÜa vµ vai trß cña hat ru ®èi víi tuæi th¬ vµ c¶ cuéc ®êi con ngêi . Nhng trong cuéc sèng hiÖn ®¹i ngµy nay nã ®· trë nªn rÊt khã kh¨n víi kh«ng Ýt nh÷ng ngêi mÑ trÎ vµ ®ã lµ mét thiÖt thßi ®¸ng kÓ víi trÎ th¬ . " Con Cß " ®· nh¾c nhë mét çch thÊm thÝa vÒ t×nh mÑ vµ vai trß cña h¸t ru .

Ho¹t ®éng 1 : Híng dÉn t×m hiÓu vÒ t¸c gi¶ , t¸c phÈm .? Em biÕt g× vÒ t¸c gi¶ ChÕ Lan Viªn .Häc sinh ph¸t biÓu , Gi¸o viªn bæ sung, kh¸i qu¸t .

? Nªu hoµn c¶nh s¸ng t¸c bµi th¬ " Con Cß " ?

Gi¸o viªn cho häc sinh ®äc - t×m hiÓu chó thÝch ë SGK .? X¸c ®Þnh thÓ th¬ cña v¨n

I . T×m hiÓu chung :1 . T¸c gi¶ :- Tªn thËt : Phan Ngäc Hoan ( 1920 - 1989 ) .- Lµ nhµ th¬ xuÊt s¾c cña nÒn th¬ hiÖn ®¹i ViÖt Nam .- Phong çch suy tëng triÕt lÝ , ®Ëm chÊt trÝ tuÖ , tÝnh hiÖn ®¹i .- T¸c phÈm : §iªu tµn ( 1937 ) ; Hoa ngµy thêng - Chim b¸o b·o ( 1967 ) .2 . V¨n b¶n : Con Cß ( 1962 ) - In trong tËp : Hoa ngµy thêng - Chim b¸o b·o .* §äc - t×m hiÓu chó thÝch : SGK .

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n b¶n ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ thÓ th¬ ?

Gi¸o viªn lu ý häc sinh çch ®äc .Mét häc sinh ®äc .? Bao trïm toµn bµi th¬ lµ h×nh tîng nµo ? Qua h×nh tîng con Cß t¸c gi¶ nh»m nãi vÒ ®iÒu g× ?

? Bµi th¬ ®îc t¸c gi¶ chia b»ng 3 ®o¹n, néi dung chÝnh cña mçi ®o¹n lµ g× ?

Ho¹t ®éng 2 : Híng dÉn ph©n tÝch v¨n b¶n .

Häc sinh ®äc phÇn I .? §o¹n th¬ gîi cho em nhí ®Õn h×nh ¶nh con Cß ®îc nh¾c ë nh÷ng bµi ca dao dïng lµm h¸t ru nµo ?

? ë mçi bµi h¸t em c¶m nhËn ®îc ®iÒu g× vÒ th©n phËn con Cß .

* ThÓ th¬ : tù do .-> Çc c©u th¬ dµi ng¾n kh«ng ®Òu theo m¹ch c¶m xóc .-> Sè tiÕng còng kh«ng theo luËt lÖ nµo.-> GÇn víi ®iÖu h¸t ru .

* H×nh tîng bao trïm : H×nh t-îng con Cß trong nh÷ng c©u h¸t ru -> Tîng trng cho t×nh mÑ vµ ý nghÜa cña lêi ru => BiÓu tîng cña t×nh mÑ bao la , qua lêi ru ngät ngµo cña mÑ , trë thµnh bÇu s÷a T2 kh«ng bao giê v¬i c¹n trong suèt cuéc ®êi con . T¸c gi¶ ca ngîi t×nh mÑ thiªng liªng vµ ý nghÜa cao ®Ñp cña lêi h¸t ru trong ®êi sèng t©m hån mçi con ngêi .* Bè côc : 3 phÇn - H×nh ¶nh con Cß qua nh÷ng lêi ru víi tuæi th¬ .- H×nh ¶nh con Cß vµ lêi ru cña mÑ trªn nh÷ng chÆng ®-êng ®êi cña mçi con ngêi .- Tõ h×nh ¶nh con Cß , suy ngÉm triÕt lÝ cña lêi ru vµ t×nh mÑ ®èi víi cuéc ®êi con ngêi .

II . Ph©n tÝch .

1 . H×nh tîng con Cß vµ ý nghÜa biÓu trng cña nã .

+ Cß trong ca dao h¸t ru :- Con Cß bay la -> Cß vÊt v¶ trong hµnh tr×nh cuéc ®êi trªn b×nh yªn thong th¶ cña cuéc sèng Ýt biÕn ®éng thuë xa .- Con Cß ®i ¨n ®ªm -> Cß lÆn


+ ? H×nh ¶nh Cß bay la bay l¶ gîi kh«ng gian nh thÕ nµo ? + ? Cß ®i ¨n ®ªm gîi cho em ®iÒu g× ?? Em b¾t gÆp h×nh tîng con Cß nh thÕ nµo trong nh÷ng bµi ca dao , bµi th¬ mµ em biÕt ? ? Em c¶m nhËn ®îc ®iÒu g× vÒ çch ®ãn nhËn cña em bÐ non nít ®èi víi h×nh tîng Cß tõ nh÷ng lêi ru ? + ? Em bÐ ®· hiÓu ý nghÜa cña h×nh tîng Cß cha ? ( C©u th¬ nµo thÓ hiÖn ®iÒu ®ã ) .+ ? Cß trong lêi ru ®Õn víi em cã ý nghÜa g× ? ? H×nh ¶nh Cß hiÖn lªn nh thÕ nµo qua lêi ru cña mÑ trong c¶m nhËn cña em bÐ .Gi¸o viªn b×nh : §o¹n th¬ ®· ®îc t¸c gi¶ vËn dông nh÷ng c©u ca dao vµo bµi th¬ cña m×nh mét çch linh ho¹t , s¸ng t¹o . Qua nh÷ng lêi ru cña mÑ h×nh ¶nh con Cß sÏ ®Õn víi t©m hån trÎ mét çch v« thøc . §iÒu quan träng lµ ®øa trÎ c¶m nhËn ®îc ©m ®iÖu ngät ngµo , dÞu dµng cña lêi ru mµ lín lªn trong giÊc ngñ . Cßn ngêi mÑ ®· ho¸ th©n vµo con Cß ®Ó ru con mµ còng lµ ®Ó nãi víi chÝnh m×nh . §o¹n th¬ khÐp l¹i b»ng nh÷ng lêi an ñi , vç vÒ , chøa chan vµ trµn ngËp h¹nh phóc yªu th¬ng cña ngêi mÑ ®èi víi ®øa con " Ngñ yªn .... v©n " .? Qua ®ã em hiÓu g× vÒ ca dao , lêi ru trong ®êi sèng ND ®Êt níc ( mang ®iÖu hån d©n téc - ND ) .

léi kiÕm sèng -> tîng trng cho ngêi phô n÷ , ngêi mÑ nhäc nh»n , lam lò , vÊt v¶ kiÕm sèng .

- Häc sinh tù liªn hÖ .

- H×nh ¶nh con Cß ®Õn víi t©m hån tuæi Êu th¬ mét çch v« thøc , ®ãn nhËn sù vç vÒ trong nh÷ng ©m ®iÖu ngät ngµo , dÞu dµng cña lêi ru -> c¶m nhËn b»ng trùc gi¸c t×nh yªu vµ sù che chë cña ngêi mÑ .

=> Em bÐ ®ãn nhËn Cß trong lêi ru thËt th¬ méng ( ªm ¸i , v« t nh tuæi th¬ em vËy ) .

- H×nh ¶nh con Cß trong lêi ru ®i vµo lßng ngêi mét çch v« thøc .

=> Lµ sù khëi ®Çu con ®êng

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n ? Tõ viÖc c¶m nhËn cña em bÐ trong lêi ru vÒ h×nh ¶nh con Cß , em thÊy çch ®ãn nhËn ®iÖu hån d©n téc cña mçi con ngêi nh thÕ nµo ?

Häc sinh ®äc phÇn II .? H×nh tîng Cß trong ®o¹n 2 g¾n bã víi mçi ngêi ë nh÷ng chÆng nµo ? ý nghÜa cña h×nh tîng Cß trong mçi h×nh ¶nh Êy nh thÕ nµo ?

? H×nh tîng Cß khi ë trong n«i gîi cho em liªn tëng ®Õn ai ? Ngêi ®ã quan träng víi em nh thÕ nµo ? Gi¸o viªn b×nh : ? Khi em ®i häc Cß xuÊt hiÖn gÇn gòi víi em nh thÕ nµo ?

? H×nh tîng con Cß ë ®©y gîi cho em liªn tëng g× ?? Khi con kh«n lín con muèn lµm g× ? V× sao con ngêi cã íc m¬ thµnh thi sÜ ?

? Em hiÓu g× vÒ cuéc ®êi con g¾n víi h×nh ¶nh Cß ?

Häc sinh ®äc ®o¹n cuèi

? 4 c©u th¬ ®Çu ®o¹n gîi em suy nghÜ vÒ tÊm lßng ngêi mÑ .

? Qua ®ã nhµ th¬ ®· kh¸i qu¸t quy luËt cña t×nh mÑ nh thÕ nµo ?

c¶m nhËn ®iÖu hån d©n téc , ND .

2 . H×nh ¶nh Cß gÇn gòi víi tuæi th¬ vµ tõng chÆng ®êng mçi con ngêi .a, Khi cßn trong n«i :- Cß vµo trong tæ .- Hai ®øa ®¾p chung ®«i .- Con ngñ -> Cß cïng ngñ .

-> Cß ho¸ th©n trong ngêi mÑ chë che, lo l¾ng cho con tõng giÊc ngñ .

b, Khi ®i häc : - Con theo Cß ®i häc .- Cß chÊp çnh nh÷ng íc m¬ cho con.-> Cß lµ h×nh tîng ngêi mÑ quan t©m, ch¨m sãc , n©ng b-íc con .c, Khi con kh«n lín : - Con lµm thi sÜ bëi t©m hån con ®îc Cß chÊp çnh bao íc m¬ , con viÕt tiÕp h×nh ¶nh Cß trong nh÷ng vÇn th¬ cho con .-> Cß lµ hiÖn th©n cña mÑ bÒn bØ , ©m thÇm n©ng bíc cho con suèt chÆng ®êi con -> §ã còng lµ biÓu tîng cña lßng con ®èi víi mÑ : con sÏ nèi chÝ cha , m¶i miÕt chuyªn cÇn -> -íc m¬ ®Ñp cña ngêi mÑ vÒ t-¬ng lai cña con.3 . H×nh ¶nh Cß gîi suy ngÉm vµ triÕt lÝ vÒ ý nghÜa cña mÑ vµ lêi ru .- Cß lµ biÓu tîng cho tÊm lßng ngêi mÑ ë bªn con suèt ®êi :


Gi¸o viªn : Tõ c¶m xóc më ra nh÷ng suy tëng , kh¸i qu¸t thµnh nh÷ng triÕt lÝ , ®ã lµ çch thêng gÆp trong th¬ cña ChÕ Lan Viªn - ®ã còng lµ mét trong nh÷ng ®iÓm quan träng cña nhµ th¬ nµy .? Em h·y t×m nh÷ng c©u ca dao , tôc ng÷ nãi vÒ ®iÒu ®ã : ( Níc m¾t ch¶y xu«i .......) ? H·y ®äc diÔm c¶m nh÷ng c©u th¬ cuèi . Nªu c¶m nhËn cña em ?Gi¸o viªn b×nh .

Ho¹t ®éng 3 : Híng dÉn tæng kÕt .? Em h·y nhËn xÐt vÒ thÓ th¬ , nhÞp ®iÖu , giäng ®iÖu cña baih th¬ ?

Gi¸o viªn bËt b¨ng cã ghi lêi bµi h¸t b»ng lêi bµi th¬ .Häc sinh ®äc to ghi nhí .

" Dï ë gÇn con ......... yªu con " .- Tõ sù thÊu hiÓu tÊm lßng ng-êi mÑ , nhµ th¬ ®· kh¸i qu¸t mét quy luËt cña t×nh c¶m cã ý nghÜa bÒn v÷ng , réng lín vµ s©u s¾c : Lßng mÑ lu«n bªn con lµm chç dùa v÷ng ch¾c suèt ®êi con : " Con dï lín .......... theo con " .

* §o¹n cuèi :Giäng ®iÖu lêi ru ®óc kÕt ý nghÜa p2 cña h×nh tîng con Cß trong nh÷ng lêi ru .-> Kh¼ng ®Þnh ý nghÜa lêi ru ngät ngµo bªn n«i : VÒ cuéc ®êi . Cuéc ®êi qua lêi h¸t Çu ¬ cña mÑ ngay tõ thuë cßn n»m trong n«i .

III . Tæng kÕt .1 . NghÖ thuËt :- ThÓ th¬ tù do : C¶m xóc cña nhµ th¬ ®îc béc lé mét çch tù nhiªn , kho¸ng ®¹t , kh«ng bÞ gß theo khu«n khæ thÓ th¬ .- NhÞp ®iÖu : Lêi h¸t ru -> nhÞp chËm , khoan thai -> t¹o s¾c th¸i t©m t×nh , ngät ngµo cña lêi ru víi bÐ th¬ .- Giäng ®iÖu : T©m t×nh , tha thiÕt , mang s¾c th¸i cña lêi t©m sù ru con bªn n«i -> gãp phÇn kh¾c ho¹ ®Ëm nÐt t×nh


mÑ ©u yÕm con , lµm næi bËt néi dung c¶m xóc bµi th¬ .2 . Néi dung , ghi nhí .

Ho¹t ®éng 4 : Híng dÉn luyÖn tËp .Häc sinh lµm bµi tËp 2 :- ë bµi : Khóc h¸t ru ........... -> T¸c gi¶ võa trß chuyÖn .........

ThÓ hiÖn sù TN gi÷a t×nh yªu con víi t×nh yªu ®Êt níc vµ tinh thÇn chiÕn ®Êu .

- ë bµi : Con Cß : T¸c gi¶ gîi l¹i ®iÖu h¸t ru ®Ó göi g¾m ý nghÜa cña lêi ru vµ ca ngîi t×nh mÑ víi ®êi sèng con ngêi .

Ho¹t ®éng 5 : Híng dÉn häc ë nhµ :- Häc thuéc lßng bµi th¬ .- N¾m néi dung bµi th¬ .- ViÕt lêi b×nh cho nh÷ng c©u th¬ " Dï ë gÇn con ..........

theo con " .- NhËn xÐt vÒ sù vËn dông s¸ng t¹o ca dao .- §äc thªm v¨n b¶n : " Ngåi buån nhí mÑ ta xa " .- So¹n bµi tiÕp theo .

TiÕt 113 : Tr¶ bµi tËp lµm v¨n sè 5 .

A . Môc tiªu cÇn ®¹t : - Gióp häc sinh tù ®¸nh gi¸ bµi lµm , thÊy ®îc u , khuyÕt

®iÓm vµ tù söa ch÷a .- Söa nh÷ng lçi sai c¬ b¶n cho häc sinh vÒ kÜ n¨ng lËp luËn ,

h×nh thµnh luËn ®iÓm , ng«n ng÷ diÔn ®¹t trong v¨n b×nh luËn .B . §å dïng :

- Bµi viÕt cña häc sinh ®· chÊm .- B¶ng ghi lçi sai , çch söa .

C . TiÕn tr×nh tæ chøc çc ho¹t ®éng d¹y häc : Ho¹t ®éng 1 : Híng dÉn t×m hiÓu ®Ò , t×m ý , lËp dµn

bµi .I . §Ò bµi : Gi¸o viªn chÐp ®Ò lªn b¶ng .? Cho häc sinh ph©n tÝch ®Ò , t×m ý ?§Ò : ViÕt bµi v¨n nghÞ luËn bµn vÒ viÖc hót thuèc l¸ cã h¹i

cho søc khoÎ .* T×m hiÓu ®Ò : - VÊn ®Ò bµn luËn : Hót thuèc l¸ cã h¹i cho søc khoÎ .


* T×m ý : - Thuèc l¸ cã h¹i cho søc khoÎ nh thÕ nµo ? - T¹i sao biÕt hót thuèc l¸ cã h¹i cho søc khoÎ nhng vÉn cã rÊt

nhiÒu ngêi hót .- Thùc tr¹ng hót thuèc l¸ hiÖn nay ë trong níc vµ thÕ giíi nh

thÕ nµo ? - CÇn ph¶i lµm g× ®Ó ng¨n chÆn viÖc hót thuèc l¸ .- Kh¼ng ®Þnh sù nguy h¹i cña viÖc hót thuèc l¸ ®èi víi søc

khoÎ .- Lêi khuyªn víi mäi ngêi .* LËp dµn bµi : Nh tiÕt 104, 105 .Gi¸o viªn nªu biÓu ®iÓm cho häc sinh biÕt .Ho¹t ®éng 2 : NhËn xÐt , ®¸nh gi¸ chung .* ¦u ®iÓm :

- §a sè çc em n¾m ®îc yªu cÇu cña ®Ò .- ViÕt bµi theo bè côc 3 phÇn .- BiÕt çch h×nh thµnh luËn ®iÓm phï hîp víi bµi viÕt .- Mét sè em lËp luËn , diÔn ®¹t s¾c s¶o , viÕt ®o¹n v¨n

m¹ch l¹c , lËp luËn chÆt chÏ : Nhung , Trang , Thu , Nguyªn , NguyÖt , MÜ .

* Tãm l¹i : - Mét sè em cßn xa ®Ò , cha biÕt çch lËp ý : Tïng ,

Nam , Kiªn .- Ng«n ng÷ diÔn ®¹t trong v¨n cha phï hîp : Ph¬ng ,

Tu©n , M¹nh , § Hoµng . - S¾p xÕp ý cßn lén xén , triÓn khai s sµi : Giang , Nga .

Ho¹t ®éng 3 : Tr¶ bµi vµ söa lçi : - Gi¸o viªn tr¶ bµi cho häc sinh .- Häc sinh tù söa lçi vÒ chÝnh t¶ , dïng tõ , ®Æt c©u , diÔn

®¹t .Ho¹t ®éng 4 : §äc - b×nh .Gi¸o viªn cho häc sinh ®äc , nhËn xÐt , so s¸nh :

- 2 bµi thuéc lo¹i kh¸ , giái .- 2 bµi trung b×nh .- 2 bµi yÕu kÐm .

Ho¹t ®éng 5 : Híng dÉn häc ë nhµ - §äc , söa l¹i bµi .- Gi¸o viªn chèt l¹i nh÷ng ®iÒu cÇn ghi nhí víi kiÓu bµi

nµy .- So¹n bµi tiÕp theo .

TiÕt 114 - 115 .


Çch lµm bµi nghÞ luËn vÒ mét vÊn ®Ò t tëng , ®¹o lÝ .

A . Môc tiªu cÇn ®¹t : Gióp häc sinh rÌn kÜ n¨ng t×m hiÓu ®Ò ,viÕt bµi ®äc , söa ,

x©y dùng dµn ý , chuÈn bÞ kÜ n¨ng lµm v¨n nghÞ luËn vÒ mét vÊn ®Ò t tëng , ®¹o lÝ .B . ChuÈn bÞ cña thÇy trß :


Ho¹t ®éng 1 : Híng dÉn t×m hiÓu ®Ò .

Gi¸o viªn yªu cÇu çc tæ b¸o ço viÖc chuÈn bÞ ë nhµ cña häc sinh .Häc sinh ®äc 10 ®Ò vµ tr¶ lêi c©u hái .? Çc ®Ò bµi trªn cã ®iÓm g× gièng nhau vµ kh¸c nhau ? ? Rót ra nhËn xÐt vÒ d¹ng ®Ò nghÞ luËn vÒ mét vÊn ®Ò t t-ëng , ®¹o lÝ ?? Häc sinh tù nghÜ ra mét vµi ®Ò t¬ng tù .( Häc sinh chia b»ng hai nhãm , mçi nhãm tù ra mét d¹ng ®Ò ) .Ho¹t ®éng 2 : Híng dÉn çch lµm bµi nghÞ luËn vÒ t tëng , ®aol Ý .? H·y nªu çc bíc lµm mét bµi v¨n nghÞ luËn . ( 4 bíc ) .( Gi¸o viªn dïng b¶ng phô tr×nh bµy dµn ý ®Ò v¨n " Uèng níc nhí nguån " ) .? X¸c ®Þnh kiÓu bµi cña ®Ò .

? §Ò yªu cÇu néi dung g× ?

? §Ó gi¶i quyÕt ®Ò nµy chóng

I . §Ò bµi nghÞ luËn vÒ mét vÊn ®Ò t tëng , ®¹o lÝ .* 10 ®Ò ë SGK :- Gièng nhau : §Òu bµn vÒ nh÷ng vÊn ®Ò vÒ t tëng , ®¹o lÝ .- Kh¸c nhau : Cã hai d¹ng ®Ò + D¹ng ®Ò cã mÖnh lÖnh : §Ò 1, 3, 10 .+ D¹ng ®Ò kh«ng kÌm theo mÖnh lÖnh: §Ò 2 , 4 , 5, 6, 7, 8, 9 .

II . Çch lµm bµi nghÞ luËn vÒ mét vÊn ®Ò t tëng , ®¹o lÝ .* §Ò bµi : Nªu suy nghÜ vÒ c©u tôc ng÷ " Uèng níc nhí nguån " .1 . T×m hiÓu ®Ò , t×m ý a, T×m hiÓu ®Ò :

- KiÓu bµi : NghÞ luËn vÒ mét vÊn ®Ò t tëng , ®¹o lÝ .- Yªu cÇu : nªu suy nghÜ vÒ c©u tôc ng÷ -> ph©n tÝch çch c¶m , hiÓu vµ bµi häc ®¹o lÝ qua c©u tôc ng÷ .- Tri thøc cÇn cã :

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n ta ph¶i vËn dông nh÷ng tri thøc nµo ?

? H·y t×m ý cho ®Ò v¨n .

Gi¸o viªn bËt m¸y chiÕu dµn bµi ë SKG trang 52 - 53 . Häc sinh ®äc dµn bµi .? Em rót ra nhËn xÐt g× vÒ çch lµm mét bµi v¨n nghÞ luËn vÒ vÊn ®Ò t tëng , ®¹o lÝ ? ? Dµn ý chung ?( Häc sinh rót ra ghi nhí .Häc sinh ®äc to ghi nhí .) ? Häc sinh ®äc hai më bµi ë SGK .? Cã mÊy çch më bµi ?

? Häc sinh viÕt çc ®o¹n th©n bµi theo nhãm dùa vµo phÇn

+ Vèn sèng trùc tiÕp .+ Vèn sèng gi¸n tiÕp .b, T×m ý : - Gi¶i thÝch c©u tôc ng÷ : + NghÜa ®en .+ NghÜa bãng .- §¸nh gi¸ c©u tôc ng÷ : ThÓ hiÖn truyÒn thèng ®¹o lÝ g× cña ngêi ViÖt Nam ( biÕt ¬n , kÝnh träng , qu¸ khø , nh÷ng thµnh qu¶ ®· ®¹t ®îc ...... ) .- Bµi häc ®¹o lÝ rót ra rõ c©u tôc ng÷ Êy: + Ngêi h«m nay ®îc hëng thµnh qu¶ ( vËt chÊt , tinh thÇn ) -> biÕt ¬n , kÝnh träng nh÷ng ngêi ®· lµm ra nã .+ Nhí nguån lµ l¬ng t©m , tr¸ch nhiÖm cña mçi ngêi -> ph¶i biÕt tr©n träng , gi÷ g×n , b¶o vÖ , ph¸t huy nh÷ng thµnh qu¶ ®· cã => s¸ng t¹o ra nh÷ng gi¸ trÞ , vËt chÊt , tinh thÇn .- ý nghÜa cña ®¹o lÝ :+ Lµ mét trong nh÷ng nh©n tè t¹o nªn søc m¹nh tinh thÇn cña d©n téc .+ Lµ mét trong nh÷ng nguyªn t¾c ®èi nh©n , xö thÕ mang vÎ ®Ñp v¨n ho¸ cña d©n téc .

* Ghi nhí : SGK .

3 . ViÕt bµi : * Më bµi : + Trùc tiÕp .

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n gîi ý ë SGK . + Gi¸n tiÕp .

* Th©n bµi : - Gi¶i thÝch c©u tôc ng÷ :- NhËn ®Þnh , ®¸nh gi¸ c©u tôc ng÷ .* KÕt bµi : 4 . KiÓm tra vµ söa ch÷a .

Ho¹t ®éng 2 : Híng dÉn luyÖn tËp .LËp dµn bµi cho ®Ò 7 : Tinh thÇn tù häc .1 . Më bµi : Giíi thiÖu tinh thÇn tù häc vµ nªu kh¸i qu¸t ®Æc ®iÓm , vai

trß cña tinh thÇn tù häc ®èi víi häc sinh .2 . Th©n bµi :a, Gi¶i thÝch :- Tinh thÇn tù häc lµ tinh thÇn tù gi¸c häc tËp mµ kh«ng cÇn

sù nh¾c nhë cña thÇy c« , cha mÑ .- Tinh thÇn tù häc cßn thÓ hiÖn ë chç tù kh¸m ph¸ , chiÕm

lÜnh kiÕn thøc cña nh©n lo¹i qua s¸ch vë , b¸o chÝ........ b, §¸nh gi¸ ý nghÜa cña tù häc :- Tinh thÇn tù häc thÓ hiÖn ý thøc häc tËp cao cña häc sinh ,

thÓ hiÖn sù s¸ng t¹o, ham hiÓu biÕt , kh«ng ngõng v¬n lªn ®Ó chñ ®éng tiÕp thu nh÷ng tri thøc cã Ých, lµm hµnh trang cÇn thiÕt ®Ó bíc vµo cuéc sèng . ChØ cã nªu cao tinh thÇn tù häc th× míi cã thÓ n©ng cao chÊt lîng häc tËp cña mçi ngêi .

- CÇn cã ph¬ng ph¸p ®Ó tù häc cã hiÖu qu¶ :+ Tù ®Ò ra cho m×nh kÕ ho¹ch häc tËp hîp lÝ , phï hîp víi

viÖc häc tËp trªn líp .+ Chñ ®éng t×m s¸ch vë , t liÖu tham kh¶o cho tõng bé

m«n ®îc häc trong nhµ trêng nh»m n©ng cao vèn hiÓu biÕt vÒ bé m«n ®ã .

+ T¹o cho m×nh mét thãi quen ghi chÐp mét çch khoa häc nh÷ng tri thøc tiÕp thu ®îc qua s¸ch vë , tµi liÖu hay çc ph¬ng tiÖn truyÒn th«ng .

3 . KÕt bµi : - Tinh thÇn tù häc lµ phÈm chÊt ®¸ng quý ®èi víi mçi ngêi ,

nhÊt lµ ®èi víi häc sinh .- CÇn ph¸t huy tinh thÇn tù häc ®Ó lu«n tiÕp cËn ®îc víi

nh÷ng tri thøc míi nhÊt cña nh©n lo¹i .* Gi¸o viªn cho häc sinh viÕt çc ®o¹n v¨n ( chia nhãm ) theo

dµn ý trªn .Ho¹t ®éng 3 : Híng dÉn häc ë nhµ .- Häc sinh viÕt thµnh bµi v¨n theo dµn ý trªn .


- So¹n bµi : ViÕng l¨ng B¸c , Mïa xu©n nho nhá .* Rót kinh nghiÖm :Häc sinh hiÓu bµi , häc s«i næi .

Ngµy ....... th¸ng ..... n¨m200......TuÇn 24 .

Bµi 23 .TiÕt 116 :

Mïa xu©n nho nhá Thanh H¶i .

A . Môc tiªu cÇn ®¹t : Gióp häc sinh : - C¶m nhËn ®îc nh÷ng c¶m xóc cña t¸c gi¶ tríc mïa xu©n

cña thiªn nhiªn ®Êt níc vµ kh¸t väng ®Ñp ®Ï muèn lµm " mét mïa xu©n nho nhá " d©ng hiÕn cho cuéc ®êi . Tõ ®ã më ra nh÷ng suy nghÜ vÒ ý nghÜa , gi¸ trÞ cña cuéc sèng , cña mçi ç nh©n lµ sèng cã Ých , cèng hiÕn cho cuéc ®êi chung .

- RÌn kÜ n¨ng c¶m thô ph©n tÝch h×nh ¶nh th¬ trong m¹ch c¶m xóc cña tø th¬ ( tõ mïa xu©n cña thiªn nhiªn , ®Õn mïa xu©n cña ®Êt níc vµ mïa xu©n cña con ngêi ) .

- Cã ý thøc tu dìng cèng hiÕn , biÕt sèng v× cuéc ®êi chung .B . ChuÈn bÞ cña thÇy trß :

Tranh mïa xu©n xø HuÕ - B¨ng + ®µi cã ghi ©m bµi h¸t .C . TiÕn tr×nh tæ chøc çc ho¹t ®éng d¹y häc .

* KiÓm tra bµi cò : §äc thuéc bµi " Con Cß " vµ nªu t tëng chñ ®Ò cña bµi th¬ .

* Bµi míi : NÕu nh trong " LÆng lÏ Sa Pa " ta b¾t gÆp nh÷ng con ngêi

thÇm lÆng cèng hiÕm cho ®Êt níc gi÷a çi lÆng lÏ cña Sa Pa th× víi " Mïa xu©n nho nhá " cña t¸c gi¶ Thanh H¶i ta b¾t gÆp íc nguyÖn ch©n thµnh lÆng lÏ d©ng cho ®êi mét mïa xu©n nho nhá cña Thanh H¶i . Chóng ta h·y cïng l¾ng nghe bµi h¸t " Mïa xu©n nho nhá " cña nh¹c sÜ TrÇn Hoµn , phæ th¬ Thanh H¶i ( gi¸o viªn bËt b¨ng). Nhµ th¬ muèn nãi ®iÒu g× víi ngêi ®äc khi mét mïa xu©n míi ®ang vÒ , khi chØ sau khi s¸ng t¸c xong cha ®Çy mét th¸ng th× «ng l¹i vÜnh biÖt tÊt c¶ mäi mïa xu©n .

Ho¹t ®éng 1 : Híng dÉn t×m hiÓu chung v¨n b¶n .? Em biÕt g× vÒ tiÓu sö vµ

I . T×m hiÓu chung .1 . T¸c gi¶ : ( 1930 - 1980 ) -

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n cuéc ®êi ho¹t ®éng v¨n nghÖ cña Thanh H¶i .

? Hoµn c¶nh s¸ng t¸c bµi th¬ cã g× ®Æc biÖt .( Chó ý hoµn c¶nh chung , hoµn c¶nh riªng ) .? Gi¸o viªn ®äc mÉu - Häc sinh ®äc diÔn c¶m .? ThÓ th¬ vµ nhÞp th¬ ?Häc sinh gi¶i thÝch mét sè tõ ng÷ khã .

? H·y nªu bè côc cña bµi th¬ ?

? Tõ ®ã em c¶m nhËn ®îc m¹ch c¶m xóc cña t¸c gi¶ nhthÕ nµo ?


? Häc sinh ®äc 3 khæ th¬ ®Çu .? H×nh ¶nh mïa xu©n ë khæ

Quª ë HuÕ .- Lµ mét nhµ th¬ çch m¹ng , tham gia hai cuéc kh¸ng chiÕn .- §Ò tµi : + Cuéc ®Êu tranh bÒn bØ , anh hïng cña nh©n d©n miÒn Nam vµ tÊm lßng cña ®ång bµo miÒn Nam .+ T×nh yªu cuéc sèng , quª h-¬ng , ®Êt níc .- §Æc ®iÓm : Th¬ «ng s©u l¾ng , ch©n thµnh , trong s¸ng , gi¶n dÞ .2 . T¸c phÈm : 11 - 1980 -> t¸c gi¶ ®ang èm nÆng vµ chØ vµi tuÇn lÔ ( 15 - 12 - 1980 ) nhµ th¬ qua ®êi .

* §äc :

* ThÓ th¬ : 5 ch÷ .- NhÞp 3 - 2 ; 2 - 3 rén rµng vui t¬i .* Chó thÝch : SGK .* Bè côc : - Khæ ®Çu : C¶m xóc tríc mïa xu©n thiªn nhiªn , ®Êt trêi .- Hai khæ tiÕp theo : C¶m xóc vÒ mïa xu©n ®Êt níc .- Hai khæ tiÕp : Suy nghÜ vµ íc nguyÖn cña nhµ th¬ tríc mïa xu©n ®Êt níc .- Khæ cuèi : Lêi ngîi ca quª h-¬ng , ®Êt níc qua ®iÖu d©n ca xø HuÕ .-> Tõ mïa xu©n ®Êt trêi -> mïa xu©n ®Êt níc .-> Suy nghÜ íc nguyÖn lµm mét mïa xu©n nhá gãp vµo mïa xu©n lín .II . Ph©n tÝch .1 . H×nh ¶nh mïa xu©n cña

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n th¬ ®Çu ®îc dïng víi ý nghÜa g× ? ? Bøc tranh thiªn nhiªn mïa xu©n ®îc t¸c gi¶ miªu t¶ qua nh÷ng h×nh ¶nh , mµu s¾c , ©m thanh nh thÕ nµo ?? Qua ®ã em c¶m nhËn vÒ bøc tranh thiªn nhiªn mïa xu©n nh thÕ nµo ? Gi¸o viªn b×nh .? C¶m xóc cña t¸c gi¶ tríc c¶nh trêi ®Êt vµo xu©n ®îc diÔn t¶ ë nh÷ng h×nh ¶nh nµo ? B×nh luËn h×nh ¶nh Êy .

Tõ mïa xu©n cña thiªn nhiªn , nhµ th¬ chuyÓn sang c¶m nhËn vÒ mïa xu©n cña ®Êt n-íc . H×nh ¶nh nµo thÓ hiÖn ®iÒu ®ã ?

Gi¸o viªn b×nh .

Häc sinh ®äc phÇn cßn l¹i .? Tõ c¶m xóc vÒ mïa xu©n cña thiªn nhiªn ®Êt níc , t¸c gi¶ nãi ®Õn sù suy ngÉm cña

thiªn nhiªn, ®Êt níc .a , Mïa xu©n cña thiªn nhiªn .

- Dßng s«ng xanh .- B«ng hoa tÝm .- TiÕng chim hãt .=> Vµi nÐt ph¸c ho¹ gîi ra kh«ng gian réng , mµu s¾c t¬i th¾m , ©m thanh vang väng vui t¬i .- C¶m xóc cña t¸c gi¶ ®îc miªu t¶ trùc tiÕp :" Tõng giät ....... t«i høng " ." Giät long lanh " -> giät ma mïa xu©n , giät ©m thanh ( Èn dô chuyÓn ®æi c¶m gi¸c ) -> diÔn t¶ niÒm say sa , ng©y ngÊt cña nhµ th¬ tríc vÎ ®Ñp cña thiªn nhiªn trêi ®Êt vµo mïa xu©n .

b, Mïa xu©n cña ®Êt níc : - H×nh ¶nh ngêi cÇm sóng -> chiÕn ®Êu .- H×nh ¶nh ngêi ra ®ång -> lao ®éng .=> 2 lùc lîng chÝnh cña ®Êt n-íc .- Léc non g¾n víi hä -> hay chÝnh hä ®em mïa xu©n ®Õn mäi n¬i trªn ®Êt níc .- Søc sèng mïa xu©n thÓ hiÖn trong nhÞp ®iÖu hèi h¶ , ©m thanh x«n xao víi h×nh ¶nh ®Êt níc ®îc so s¸nh thËt ®Ñp . " §Êt níc nh v× sao " -> mét t-¬ng lai s¸ng ngêi ®Ñp ®Ï .=> VÎ ®Ñp , søc sèng cña mïa xu©n thiªn nhiªn , ®Êt níc ®· hoµ vµo t©m hån nhµ th¬ víi sù n¸o nøc , x«n xao , vui mõng , phÊn khëi , hå hëi -> biÓu hiÖn cña mét tÊm lßng

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n b¶n th©n - Em cã nhËn xÐt g× vÒ çch chuyÓn ®æi m¹ch th¬ ? ? VËy ®iÒu t©m niÖm cña nhµ th¬ lµ g×? ? H×nh ¶nh th¬ nµo biÓu hiÖn ®iÒu ®ã ?

? H·y nhËn xÐt nh÷ng h×nh ¶nh ®ã ? Çch cÊu tø lÆp nh÷ng h×nh ¶nh cã gäi lµ lçi lÆp kh«ng ? V× sao ?

Gi¸o viªn b×nh .Lu ý liªn tëng th¬ Tè H÷u " NÕu lµ con chim chiÕc l¸ .... " .? Em hiÓu h×nh ¶nh " mïa xu©n nho nhá " nh thÕ nµo ? V× sao t¸c gi¶ ®Æt tªn cho bµi th¬ ?

Gi¸o viªn : Khæ th¬ gièng nhmét lêi tæng kÕt cña nhµ th¬ vÒ cuéc ®êi m×nh - mét cuéc ®êi ®· cèng hiÕn trän ®êi cho ®Êt níc . 20 tuæi ®i theo çch m¹ng phôc vô tËn tuþ cho ®Êt níc . Cho ®Õn khi cuéc ®êi s¾p t¾t , con ngêi Êy vÉn íc nguyÖn ch©n thµnh ®îc gãp mïa xu©n nho nhá cña m×nh vµo mïa xu©n lín cña cuéc ®êi .

yªu ®êi , yªu cuéc sèng tha thiÕt .2 . T©m niÖm cña nhµ th¬

- ChuyÓn ý tù nhiªn sang bµy tá nh÷ng suy ngÉm vµ t©m niÖm cña nhµ th¬ tríc mïa xu©n ®Êt níc .- Kh¸t väng ®îc hoµ nhËp vµo cuéc sèng cña ®Êt níc :+ Lµm con chim hãt .+ Lµm mét nhµnh hoa .+ NhËp mét nèt trÇm xao xuyÕn .=> H×nh ¶nh ®Ñp , tù nhiªn , cÊu tø lÆp t¹o sù ®èi øng chÆt chÏ thÓ hiÖn niÒm mong muèn ®îc sèng cã Ých cèng hiÕn cho ®êi lµ mét lÏ tù nhiªn nh chim mu«ng , hoa l¸ to¶ h-¬ng s¾c cho ®êi .

- Con chim + nhµnh hoa + nèt nh¹c trÇm -> lµm nªn diÖn m¹o cña mïa xu©n nho nhá : nhá nhÑ , b×nh dÞ , khiªm nhêng , thÓ hiÖn ®iÒu t©m niÖm cña t¸c gi¶ mét çch ch©n thµnh , tha thiÕt . Mçi ngêi ph¶i mang ®Õn ( mét vÎ ®Ñp b×nh dÞ , khiªm nhêng , thÓ hiÖn ) cho cuéc ®êi chung mét nÐt riªng , çi phÇn tinh tuý cña m×nh dï nhá bÐ , gãp vµo cuéc ®êi chung . Nh÷ng hiÕn d©ng , hoµ nhËp .... lµ ®Ó lµm mét nèt trÇm " xao xuyÕn " .

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n Gi¸o viªn liªn hÖ .

Ho¹t ®éng 4 : Híng dÉn tæng kÕt - LuyÖn tËp .? Nªu nh÷ng nÐt ®Æc s¾c nghÖ thuËt trong viÖc t¹o ra nh¹c ®iÖu trong s¸ng , thiÕt tha gîi c¶m cña bµi th¬ ?

Häc sinh ®äc to ghi nhí .? H·y ®äc mét khæ th¬ mµ em thÝch , h·y b×nh khæ th¬ Êy ?

1 . NghÖ thuËt .- ThÓ th¬ 5 ch÷ , çch ng¾t nhÞp ®a d¹ng , linh ho¹t -> t¹o nªn nÐt n¸o nøc, x«n xao cña c¶nh vËt khi xu©n vÒ .- VÇn tr¾c ®îc sö dông ë cuèi mçi khæ -> t¹o nªn ©m vang rén r· nh thÓ nhÞp ph¸ch tiÒn .- H×nh ¶nh gi¶n dÞ , tù nhiªn víi nh÷ng h×nh ¶nh kh¸i qu¸t giµu ý nghÜa biÓu tîng .- Lµn ®iÖu d©n ca Mi rung .2 . Néi dung - ghi nhí : SGK .

Ho¹t ®éng 5 : Híng dÉn häc ë nhµ .- Häc thuéc lßng bµi th¬ .- ViÕt lêi b×nh cho mét khæ th¬ mµ em thÝch .- T×m hiÓu h×nh ¶nh mïa xu©n trong th¬ xa - nay .- HiÓu ®îc ý nghÜa cèng hiÕn cña b¶n th©n cho ®Êt

níc .

TiÕt 117 .ViÕng L¨ng B¸c

ViÔn Ph¬ng .

A . Môc tiªu cÇn ®¹t : Gióp häc sinh :- C¶m nhËn ®îc niÒm xóc ®éng thiªng liªng , tÊm lßng tha

thiÕt thµnh kÝnh , võa tù hµo võa ®au xãt cña t¸c gi¶ tõ miÒn Nam míi ®îc gi¶i phãng ra viÕng l¨ng B¸c .

- ThÊy ®îc nh÷ng ®Æc ®iÓm nghÖ thuËt cña bµi th¬ : giäng ®iÖu trang träng vµ tha thiÕt phï hîp víi t©m tr¹ng vµ c¶m xóc , nhiÒu h×nh ¶nh Èn dô cã gi¸ trÞ , sóc tÝch vµ gîi c¶m . Lêi th¬ dung dÞ mµ c« ®óc , giµu c¶m xóc mµ l¾ng ®äng .


- Båi dìng T2 tù hµo vµ lßng kÝnh träng B¸c Hå .- RÌn kÜ n¨ng c¶m thô ph©n tÝch th¬ .

B . §å dïng:+ Tranh minh ho¹ l¨ng B¸c .+ B¨ng , ®µi cã ghi bµi h¸t .

C . TiÕn tr×nh tæ chøc çc ho¹t ®éng d¹y häc:* KiÓm tra bµi cò : §äc thuéc bµi " Mïa ..... nhá " cña Thanh H¶i vµ ph©n tÝch mét h×nh ¶nh th¬ em thÝch nhÊt .* Giíi thiÖu : Më b¨ng tiÕng bµi h¸t " ViÕng l¨ng B¸c " D©n HuyÒn phæ nh¹c -> Gi¸o viªn nãi lêi dÉn ng¾n gän .

Ho¹t ®éng 1 : Híng dÉn t×m hiÓu t¸c gi¶ , t¸c phÈm .Häc sinh ®äc chó thÝch .? Nªu kh¸i qu¸t vÒ t¸c gi¶ ? Gi¸o viªn bæ sung .? Hoµn c¶nh ra ®êi cña t¸c phÈm cã g× ®¸ng chó ý ? Häc sinh ®äc .? M¹ch c¶m xóc cña nhµ th¬ biÓu hiÖn nh thÕ nµo ? ( xóc ®éng ) .? Giäng ®iÖu bµi th¬ cã g× ®¸ng lu ý ?( Nghiªm trang , tha thiÕt , ®au xãt lÉn tù hµo ) - §äc chËm , s©u l¾ng .Häc sinh ®äc l¹i bµi .? Bè côc cña bµi th¬ ?


Häc sinh ®äc l¹i hai khæ th¬ ®Çu .? C¶m xóc cña nhµ th¬ ®îc thÓ hiÖn trong çch xng h« nhthÕ nµo ? ? Çch xng h« nh vËy víi B¸c cã

I . T×m hiÓu chung .1 . T¸c gi¶ : - Nhµ th¬ miÒn Nam .

2 . T¸c phÈm :- Lµ mét bµi th¬ c¶m ®éng vÒ ®Ò tµi B¸c Hå .* §äc .* Chó thÝch : SGK .

* Bè côc : 4 khæ .=> Theo dßng t©m tr¹ng cña t¸c gi¶ , theo bíc ch©n viÕng l¨ng B¸c . C¶nh ®îc miªu t¶ tõ xa ®Õn gÇn .

II . Ph©n tÝch .1 . H×nh ¶nh l¨ng B¸c qua c¶m xóc cña nhµ th¬ .- Xng h« : Con - B¸c -> thÓ hiÖn sù gÇn gòi , th©n th¬ng , kÝnh träng .

- " Con ë miÒn Nam " => nçi kh¸t khao cña con gÆp B¸c vµ næi nhí nhung cña con ®Õn " th¨m " cha nh ®îc gÆp B¸c ->

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n ph¶i lµ míi mÎ kh«ng ? NÐt míi trong lêi bµy tá c¶m xóc lµ g×?- Gi¸o viªn b×nh më réng th¬ kh¸c xng con : ChÕ Lan Viªn , Tè H÷u , NguyÔn §×nh Thi , míi ë ®iÓm nµo ? ? T¹i sao t¸c gi¶ l¹i kh«ng dïng tõ " th¨m " mµ l¹i dïng tõ " viÕng " .? Ên tîng ®Çu tiªn vÒ l¨ng B¸c lµ nh÷ng hµng tre ngoµi l¨ng - Çch t¶ tre cña B¸c cã ®iÒu g× ®¸ng chó ý ?

? Ngoµi h×nh ¶nh hµng tre , t¸c gi¶ cßn c¶m nhËn ®îc ®iÒu g× ? ? Ph©n tÝch nh÷ng h×nh ¶nh ®ã ?

? Theo em h×nh ¶nh B¸c ®îc t¸c gi¶ nãi ®Õn trong bµi th«ng qua nh÷ng h×nh ¶nh th¬ nµo ? ? Em c¶m nhËn ®îc t×nh c¶m cña t¸c gi¶ víi B¸c nh thÕ nµo qua nh÷ng h×nh ¶nh ®ã ? ? H×nh ¶nh " B¸c n»m ........ dÞu hiÒn " gîi cho em suy nghÜ g× ?

? H×nh ¶nh B¸c n»m trong l¨ng , nhng trong ©m hëng B¸c vÉn cßn sèng m·i . Dï thÕ nµo ®i ch¨ng n÷a t¸c gi¶ vÉn c¶m thÊy mét næi ®au khi hiÖn thùc lµ B¸c ®· ra ®i . C¶m xóc

mét tÊm lßng thµnh kÝnh , thiªng liªng , tha thiÕt .

- H×nh ¶nh hµng tre : dµi réng , mªnh m«ng , xanh mµu ®Êt níc , kiªn cêng, bÊt khuÊt , hiªn ngang võa gÇn gòi th©n thuéc võa cã søc kh¸i qu¸t : lµ biÓu tîng con ngêi d©n téc ViÖt nam quanh B¸c .- Dßng ngêi quanh l¨ng : " Trµng hao" , " b¶y m¬i chÝn mïa xu©n " => Èn dô s¸ng t¹o thÓ hiÖn lßng thµnh kÝnh cña t¸c gi¶ vµ nh©n d©n thËt gi¶n dÞ tinh tÕ .2 . C¶m xóc cña t¸c gi¶ vÒ B¸c Hå .- H×nh ¶nh " mÆt trêi " trong l¨ng chØ B¸c Hå -> Èn dô : võa nãi sù vÜ ®¹i cña B¸c , võa thÓ hiÖn sù t«n kÝnh cña nh©n d©n , cña nhµ th¬ víi B¸c .- H×nh ¶nh B¸c n»m trong l¨ng ®îc diÔn t¶ tinh tÕ vµ chÝnh x¸c , sù yªn tÜnh trang nghiªm vµ ¸nh s¸ng dÞu nhÑ , trong trÎo ë kh«ng gian trong l¨ng , gîi nghÜ t©m hån ®Ñp trong s¸ng nµy vµ nh÷ng vÇn th¬ tr¨ng cña Ngêi .- H×nh ¶nh Èn dô " trêi xanh lµ m·i m·i" -> kh¼ng ®Þnh sù tr-êng tån , ho¸ th©n vµo thiªn nhiªn ®Êt níc ....... nh trêi xanh cßn m·i .- C¶m xóc ®au xãt ®îc béc lé trùc tiÕp " Mµ sao nghe nhãi ...... tim " => t¸c gi¶ bµy tá lßng ngîi ca kÝnh yªu vµ sù bÊt tö c¶u B¸c , nh÷ng ®au xãt tríc hiÖn B¸c ra ®i .

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n Êy ®îc t¸c gi¶ diÔn t¶ ë c©u th¬ nµo ?

Häc sinh ®äc ®o¹n cuèi .? T©m tr¹ng cña t¸c gi¶ thÓ hiÖn trong ®o¹n cuèi nh thÕ nµo ?

? ¦íc muèn ho¸ th©n cña nhµ th¬ thÓ hiÖn t×nh c¶m g× cña nhµ th¬ víi B¸c ?

Ho¹t ®éng 3 : Híng dÉn tæng kÕt - luyÖn tËp .? Nªu nh÷ng nÐt ®Æc s¾c nghÖ thuËt ?

Häc sinh ®äc ghi nhí SGK .? Gi¸o viªn giao bµi tËp cho hai ®èi tîng : häc trung b×nh vµ häc giái ?

3 . T©m tr¹ng khi rêi xa l¨ng .- T©m tr¹ng lu luyÕn muèn ®-îc ë m·i bªn Ngêi -> Nhµ th¬ muèn ho¸ th©n :+ Lµm con chim + b«ng hoa + c©y tre => d©ng tiÕng h¸t , h¬ng th¬m , lµm c©y tre trung hiÕu canh cho B¸c ngµy ®ªm . => Lßng thµnh kÝnh thiªng liªng cña mét con ngêi Nam bé .

III . Tæng kÕt - luyÖn tËp .1 . NghÖ thuËt : Sö dông linh ho¹t çc biÖn ph¸p tu tõ , giäng ®iÖu trang nghiªm .2 . Néi dung : T×nh c¶m ch©n thµnh , thiªng liªng , thµnh kÝnh ®èi víi B¸c .3 . LuyÖn tËp :a, §äc thuéc mét ®o¹n th¬ mµ em thÝch? Nªu lÝ do ?b, H×nh ¶nh hµng tre lÆp l¹i ë cuèi bµi th¬ cã ý nghÜa g× ? ( Lßng trung hiÕu cña ngêi ViÖt Nam víi B¸c ) -> lµm ®Ëm nÐt h×nh ¶nh , g©y Ên tîng s©u s¾c cho bµi th¬ vµ dßng c¶m xóc ®îc trän vÑn thÓ hiÖn sù ph¸t triÓn cña m¹ch c¶m xóc trong th¬ .

Ho¹t ®éng 4 : Híng dÉn häc ë nhµ :- Häc thuéc lßng bµi th¬ .- Suy nghÜ vÒ t×nh c¶m cña em víi B¸c qua bµi th¬ .- So¹n bµi tiÕp theo .

TiÕt 118 :


NghÞ luËn vÒ t¸c phÈm truyÖn ( hoÆc ®o¹n trÝch )( NghÞ luËn vÒ nh©n vËt v¨n häc )

A . Môc tiªu bµi häc :Gióp häc sinh : - HiÓu râ yªu cÇu ®èi víi bµi v¨n nghÞ luËn vÒ nh©n vËt v¨n

häc , biÕt çch lµm v¨n ®óng víi çc yªu cÇu Êy .- RÌn kÜ n¨ng lµm v¨n nghÞ luËn vÒ nh©n vËt v¨n häc .

B . §å dïng :§äc çc tµi liÖu cã liªn quan .

C . TiÕn tr×nh tæ chøc çc ho¹t ®éng d¹y häc : * KiÓm tra bµi cò :Nh¾c l¹i yªu cÇu çc bíc lµm bµi v¨n nghÞ luËn vÒ vÊn ®Ò t

tëng ®¹o lÝ . * Gi¸o viªn vµo bµi míi :

Ho¹t ®éng 1 : T×m hiÓu bµi nghÞ luËn vÒ t¸c phÈm truyÖn ( ®o¹n trÝch ) .

2 häc sinh ®äc v¨n b¶n mÉu ë SGK .? VÊn ®Ò nghÞ luËn cña bµi v¨n lµ g× ?

? H·y ®Æt mét nhan ®Ò thÝch hîp cho v¨n b¶n ? ( çc nhãm ho¹t ®éng )

? Ngêi viÕt ®· triÓn khai vÊn ®Ò nghÞ luËn qua nh÷ng luËn ®iÓm nµo ? ? T×m nh÷ng c©u nªu lªn hoÆc c« ®óc luËn ®iÓm cña

I . T×m hiÓu bµi nghÞ luËn vÒ t¸c phÈm truyÖn ( ®o¹n trÝch ) .* V¨n b¶n mÉu :

- VÊn ®Ò nghÞ luËn : Nh÷ng phÈm chÊt , ®øc tÝnh tèt ®Ñp , ®¸ng yªu cña anh thanh niªn lµm c«ng t¸c khÝ tîng kiªm vËt lÝ ®Þa cÇu - nh©n vËt chÝnh trong " LÆng lÏ Sa Pa " cña NguyÔn Thµnh Long .- Nhan ®Ò :+ H×nh ¶nh anh thanh niªn lµm c«ng t¸c khÝ tîng kiªm vËt lÝ ®Þa cÇu trong " LÆng lÏ Sa Pa" cña NguyÔn Thµnh Long .+ VÎ ®Ñp , lèi sèng , t×nh ngêi trong " LÆng lÏ Sa Pa " cña NguyÔn Thµnh Long .- HÖ thèng luËn ®iÓm :1 . Çc c©u nªu vÊn ®Ò nghÞ luËn : " Dï ®îc miªu t¶ ......... khã phai mê " 2 . Çc c©u nªu luËn ®iÓm : + C©u 1 ë ®Çu ®o¹n 2 : Tríc

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n v¨n b¶n ? ( ho¹t ®éng theo nhãm )

? §Ó kh¼ng ®Þnh çc luËn ®iÓm , ngêi viÕt ®· lËp luËn nh thÕ nµo ?

? NhËn xÐt vÒ çc h×nh thøc luËn ®iÓm , luËn cø trong bµi v¨n ?

? Qua t×m hiÓu v¨n b¶n mÉu em h·y cho biÕt thÕ nµo lµ nghÞ luËn vÒ t¸c phÈm truyÖn ? ? Häc sinh ®äc to ghi nhí SGK .Gi¸o viªn lu ý , nhÊn m¹nh mét sè ®iÓm trong ghi nhí .

Híng dÉn 2 : Híng dÉn luyÖn tËp .Häc sinh ®äc ®o¹n v¨n , suy nghÜ lÇn lît tr¶ lêi çc c©u hái ë SGK .

tiªn .... cña m×nh .+ C©u 2 ë ®o¹n 3 : " Nhng anh ..... chu ®¸o " .+ C©u 1 ë ®o¹n 4 : C«ng viÖc ..... khiªm tèn .3 . C©u c« ®óc luËn ®iÓm : Cuéc sèng ......... tin yªu -> cuèi ®o¹n .- Çch lËp luËn :+ Võa ph©n tÝch + gi¶i thÝch + chøng minh vÎ ®Ñp cña anh thanh niªn .+ LuËn cø , luËn ®iÓm râ rµng , phï hîp , ng¾n gän dÔ hiÓu . BiÕt chän lùa nh÷ng chi tiÕt tiªu biÓu trong truyÖn ®Ó lµm dÉn chøng .+ Bµi viÕt cã sù m¹ch l¹c : nªu vÊn ®Ò nghÞ luËn -> tr×nh bµy hÖ thèng luËn ®iÓm , luËn cø râ rµng , rµnh m¹ch , nhÊt qu¸n råi kh¸i qu¸t , n©ng cao vÊn ®Ò nghÞ luËn .

* Ghi nhí : SGK .NhËn xÐt ®óng nh©n vËt , dùa vµo ®Æc ®iÓm tÝnh çch nh©n vËt , ý nghÜa nh©n vËt , ph¶i cã luËn cø , luËn chøng . lêi v¨n chÝnh x¸c .

II . LuyÖn tËp :* VÊn ®Ò nghÞ luËn : Sù lùa chän , ®au ®ín vÎ ®Ñp cña L·o H¹c .* T¸c gi¶ ®· nªu ý kiÕn ®¸nh gi¸ vÒ L·o H¹c . - Nam Cao ®· g.tiÕp ........ tõ ®Çu .- L·o ®· chän çi chÕt trong ...... sèng nhôc .


- Çi chÕt cña L·o thÓ hiÖn mét t×nh phô tö thiªng liªng , s©u s¾c .- §Ó b¶o toµn nh©n çch ....... çi chÕt .* Qua ®ã em hiÓu thªm vÒ L·o H¹c :HiÓu thªm vÎ ®Ñp bªn trong , vÎ ®Ñp t©m hån cña L·o H¹c .

Ho¹t ®éng 3 : Híng dÉn häc ë nhµ .- N¾m l¹i yªu cÇu bµi nghÞ luËn vÒ t¸c phÈm truyÖn .- Lµm bµi tËp " NghÜ vÒ nh©n vËt «ng Hai trong truyÖn

ng¾n Lµng cña Kim L©n " .- ChuÈn bÞ bµi tiÕp theo .

TiÕt 119 .Çch lµm bµi nghÞ luËn vÒ t¸c phÈm truyÖn

( HoÆc ®o¹n trÝch )

A . Môc tiªu cÇn ®¹t :- BiÕt çch viÕt bµi nghÞ luËn vÒ t¸c phÈm truyÖn ( ®o¹n

trÝch ) cho ®óng víi çc yªu cÇu cña kiÓu bµi .- RÌn luyÖn kÜ n¨ng thùc hµnh çc bíc khi lµm bµi nghÞ luËn

vÒ t¸c phÈm truyÖn ( hoÆc ®o¹n trÝch ) , çch tæ chøc , triÓn khai çc luËn ®iÓm .

- RÌn luyÖn n¨ng lùc t duy tæng hîp vµ ph©n tÝch khi viÕt v¨n nghÞ luËn .B . ThiÕt kÕ ®å dïng :

- B¶ng phô . §o¹n v¨n cho häc sinh tham kh¶o . C . TiÕn tr×nh tæ chøc çc ho¹t ®éng d¹y häc :

* KiÓm tra bµi cò : ThÕ nµo lµ nghÞ luËn vÒ t¸c phÈm truyÖn ( ®o¹n trÝch ) .* Bµi míi :

Ho¹t ®éng 1 : Gi¸o viªn treo b¶ng phô cã ghi çc ®Ò bµi ë SGK .Häc sinh ®äc ®Ò .? Çc ®Ò bµi trªn ®· nªu nh÷ng vÊn ®Ò nghÞ luËn nµo

I . T×m hiÓu ®Ò bµi nghÞ luËn vÒ t¸c phÈm truyÖn .* VÝ dô :+ §Ò 1, 3 : NghÞ luËn vÒ nh©n vËt trong t¸c phÈm : ChuyÖn

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n vÒ t¸c phÈm truyÖn ?

? Çc tõ " suy nghÜ " vµ " ph©n tÝch " trong ®Ò cho ta biÕt gi÷a çc ®Ò bµi cã sù gièng nhau vµ kh¸c nhau nhthÕ nµo ?

? Qua ph©n tÝch çc ®Ò trªn em cã nhËn xÐt g× vÒ d¹ng ®Ò bµi nghÞ luËn vÒ mét t¸c phÈm truyÖn .

Ho¹t ®éng 2 : Gi¸o viªn chÐp ®Ò lªn b¶ng .

? H·y t×m hiÓu ®Ò cho ®Ò v¨n trªn .

ngêi con g¸i Nam X¬ng , ®o¹n trÝch M· Gi¸m Sinh mua KiÒu .+ §Ò 2 : NghÞ luËn vÒ cèt truyÖn cña truyÖn ng¾n " Lµng " .+ §Ò 4 : NghÞ luËn vÒ chñ ®Ò cña truyÖn ng¾n " ChiÕc lîc ngµ " .- Gièng nhau : §Òu lµ kiÓu bµi nghÞ luËn vÒ t¸c phÈm truyÖn ( ®o¹n trÝch ) .- Kh¸c nhau :+ Suy nghÜ : lµ xuÊt ph¸t tõ sù c¶m , hiÓu cña m×nh ®Ó rót ra nhËn xÐt ®Ó ®¸nh gi¸ t¸c phÈm .+ Ph©n tÝch : lµ xuÊt ph¸t tõ t¸c phÈm ( cèt truyÖn , nh©n vËt , sù viÖc , t×nh tiÕt ) ®Ó lËp luËn vµ sau ®ã nhËn xÐt ®¸nh gi¸ t¸c phÈm .* NhËn xÐt : - Cã hai d¹ng ®Ò nghÞ luËn vÒ mét t¸c phÈm truyÖn .+ D¹ng ®Ò cã mÖnh lÖnh : Suy nghÜ ( vÒ nh©n vËt , t¸c phÈm .... ) ; c¶m nhËn cña em ( vÒ nh©n vËt , t¸c phÈm ....) .+ D¹ng ®Ò kh«ng kÌm mÖnh lÖnh : VD : VÎ ®Ñp , lèi sèng , t×nh ngêi trong " LÆng lÏ Sa Pa " cña NguyÔn Thµnh Long .- §èi tîng nghÞ luËn cã thÓ lµ t¸c phÈm , nh©n vËt , t tëng , ( hay theo ph¹m vi vÊn ®Ò ë çc bµi ®äc , hiÓu t¸c phÈm truyÖn ë SGK ) .II . Çch lµm bµi nghÞ luËn vÒ t¸c phÈm truyÖn ( ®o¹n truyÖn ) . §Ò bµi : Suy nghÜ vÒ nh©n vËt «ng Hai trong truyÖn ng¾n


? NÐt næi bËt ( phÈm chÊt ®iÓn h×nh ) cña nh©n vËt «ng Hai lµ g× ?

? T×nh yªu Lµng , yªu níc cña «ng Hai ®îc béc lé trong t×nh huèng nµo . ? Nh÷ng chi tiÕt nghÖ thuËt nµo chøng tá mét çch sinh ®éng , thó vÞ t×nh yªu Lµng vµ lßng yªu níc Êy ? ( VÒ t©m tr¹ng , cö chØ , lêi nãi ...... ) .? ý nghÜa cña t×nh c¶m míi mÎ Êy ?

Häc sinh ®äc kÜ tõng phÇn më bµi , th©n bµi , kÕt bµi .? Qua ®ã em rót ra kÕt luËn chung vÒ dµn ý cho bµi v¨n nghÞ luËn vÒ mét t¸c phÈm ? Häc sinh ®äc , quan s¸t çc ®o¹n v¨n më bµi ë SGK .Häc sinh nhËn xÐt .Häc sinh lËp dµn ý chi tiÕt cho phÇn th©n bµi . Sau ®ã viÕt tõng ®o¹n v¨n cho phÇn th©n bµi .PhÇn kÕt bµi çch tiÕn hµnh t-¬ng tù .Häc sinh ®äc to ghi nhí .Gi¸o viªn lu ý cho häc sinh .

" Lµng " cña Kim L©n .1 . T×m hiÓu ®Ò .- Yªu cÇu : NghÞ luËn vÒ nh©n vËt trong t¸c phÈm .- Ph¬ng ph¸p : XuÊt ph¸t tõ sù c¶m , hiÓu cña b¶n th©n .2 . T×m ý : - NÐt næi bËt ë «ng Hai : T×nh yªu Lµng quyÖn víi lßng yªu n-íc - nÐt míi trong ®êi sèng tinh thÇn cña ngêi n«ng d©n trong cuéc kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p .- Çc biÓu hiÖn : + Khoe lµng .+ §au ®ín , tñi hæ khi nghe tin lµng theo giÆc .+ Khi nghe tin lµng ®îc c¶i chÝnh th× «ng sung síng , tù hµo .- NghÖ thuËt x©y dùng nh©n vËt :+ Miªu t¶ hµnh ®éng nh©n vËt .+ Ng«n ng÷ ®èi tho¹i .+ Ng«n ng÷ ®éc tho¹i .3 . LËp dµn ý : SGK .-> Dµn ý : Nh SGK .

4. ViÕt bµi .

5 . §äc vµ söa bµi viÕt .

Ho¹t ®éng 3 : Híng dÉn luyÖn tËp .Gi¸o viªn cho häc sinh ®äc néi dung vµ yªu cÇu luyÖn tËp

theo ®Ò ë SGK .- Häc sinh lµm viÖc ®éc lËp , tr×nh bµy trªn líp .- Gi¸o viªn ®äc ®o¹n më bµi mÉu cho häc sinh .


- §Þnh híng viÕt phÇn th©n bµi : + Næi khæ cña ngêi n«ng d©n tríc çch m¹ng .+ VÎ ®Ñp t©m hån cña L·o H¹c .+ Gi¶i quyÕt çi sèng vµ çi chÕt .......

Ho¹t ®éng 4 : Híng dÉn häc ë nhµ .- N¾m çch lµm bµi nghÞ luËn vÒ nh©n vËt v¨n häc .- ViÕt phÇn kÕt bµi vÒ L·o H¹c .- ChuÈn bÞ bµi : LuyÖn tËp ....... v¨n häc .

TiÕt 120 : LuyÖn tËp lµm v¨n nghÞ luËn vÒ mét t¸c phÈm truyÖn

( ®o¹n trÝch ) .

A . Môc tiªu cÇn ®¹t : Gióp häc sinh : - Cñng cè tri thøc vÒ yªu cÇu , vÒ çch lµm bµi nghÞ luËn vÒ

t¸c phÈm truyÖn ( ®o¹n trÝch ) ®· häc ë çc tiÕt tríc .- Qua ho¹t ®éng luyÖn tËp cô thÓ mµ n¾m v÷ng , thµnh

th¹o thªm kÜ n¨ng t×m ý , lËp ý , kÜ n¨ng viÕt mét bµi v¨n nghÞ luËn vÒ t¸c phÈm truyÖn ( hoÆc ®o¹n trÝch ) .B . ChuÈn bÞ :

§äc tµi liÖu cã liªn quan .C . TiÕn tr×nh tæ chøc çc ho¹t ®éng d¹y häc :

* KiÓm tra bµi cò : - ThÕ nµo lµ bµi nghÞ luËn vÒ t¸c phÈm truyÖn ( ®o¹n

trÝch ) ? - Yªu cÇu ®èi víi mét bµi nghÞ luËn vÒ t¸c phÈm truyÖn

( ®o¹n trÝch ) .* LuyÖn tËp : - Gi¸o viªn kiÓm tra phÇn chuÈn bÞ ë nhµ cña häc sinh .- Gi¸o viªn chÐp ®Ò ë SGK lªn b¶ng .

Ho¹t ®éng 1: Híng dÉn t×m hiÓu ®Ò .? §Ò yªu cÇu nghÞ luËn vÒ vÊn ®Ò g× ?

I . T×m hiÓu ®Ò .- TÝnh chÊt cña ®Ò : NghÞ luËn vÒ mét ®o¹n trÝch t¸c phÈm truyÖn .- Néi dung : C¶m nhËn vÒ ®o¹n trÝch truyÖn ng¾n " ChiÕc Lîc Ngµ " cña NguyÔn Quang S¸ng .- Ph¹m vi kiÕn thøc : TruyÖn ng¾n " ChiÕc lîc ngµ


Ho¹t ®éng 2 : Híng dÉn lËp dµn ý .Häc sinh dùa vµo hÖ c©u hái gîi ý ë SGK ®Ó x©y dùng dµn ý chi tiÕt cho ®Ò v¨n . ( cã nhËn xÐt , ®¸nh gi¸ , tæng kÕt ..... ) .

" .II . LËp dµn ý :* Më bµi : Giíi thiÖu truyÖn ng¾n " ChiÕc lîc ngµ " víi nh÷ng nÐt næi bËt vÒ néi dung vµ nghÖ thuËt .* Th©n bµi : - Hoµn c¶nh chiÕn tranh , «ng S¸u ®i chiÕn ®Êu xa nhµ nªn bÐ Thu hiÕm khi gÆp ®îc cha .- T×nh c¶m cha con «ng S¸u vµ bÐ Thu tr¶i qua nhiÒu chÞu ®ùng , thö th¸ch , niÒm tin , nghÞ lùc .+ Dï ®· l©u kh«ng gÆp nhau , nhng khi cha trë vÒ Thu nhÊt ®Þnh kh«ng nhËn cha -> «ng S¸u rÊt buån .+ Sù mÊt m¸t t×nh c¶m Êy lµ do chiÕn tranh . -> ¤ng l¹i ph¶i lªn ®êng ®Ó chiÕn ®Êu .+ ë chiÕn khu niÒm th¬ng con , t×nh cha con lµ nguån ®éng viªn tiÕp thªm niÒm tin cho «ng S¸u .+ BÐ Thu víi t×nh yªu cha -> tiÕp nèi con ®êng mµ cha ®· lùa chän .- T×nh c¶m cha con biÓu hiÖn ë tõng nh©n vËt . - Mét sè nÐt tiªu biÓu vÒ nghÖ thuËt : + T×nh huèng Ðo le , thö th¸ch .+ Chi tiÕt ®Æc s¾c .+ Ngêi kÓ chuyÖn .* KÕt bµi : - T×nh c¶m cha con s©u s¾c , c¶m ®éng cña «ng S¸u vµ bÐ Thu lµ nÐt Ên tîng næi bËt nhÊt cña truyÖn .III . ViÕt bµi :


Häc sinh vÒ nhµ viÕt bµi theo dµn ý .IV . §äc , söa lçi .

Ho¹t ®éng 3 : Híng dÉn häc ë nhµ .- ViÕt hoµn chØnh bµi v¨n theo dµn ý ë líp . - ViÕt bµi tËp lµm v¨n sè 6 ( ë nhµ ) .§Ò bµi : Suy nghÜ cña em vÒ thiªn nhiªn vµ con ngêi trong truyÖn

ng¾n " LÆng lÏ Sa Pa " cña NguyÔn Thµnh Long .- Gi¸o viªn híng dÉn s¬ lîc vÒ néi dung .* KiÓu bµi : NghÞ luËn vÒ t¸c phÈm truyÖn .* Néi dung : Suy nghÜ vÒ thiªn nhiªn vµ con ngêi trong

truyÖn ng¾n " LÆng lÏ Sa Pa " .* T×m ý : 1 . Thiªn nhiªn Sa Pa : mét bøc tranh thiªn nhiªn rÊt ®Ñp ,

®Çy chÊt th¬ .2 . Con ngêi ®¸ng yªu n¬i Sa Pa .- B¸c l¸i xe vui tÝnh , cëi më , nhiÖt t×nh víi hµnh kh¸ch .- C« kÜ s trÎ ®Çy kh¸t khao .- ¤ng kÜ s vên rau Sa Pa say sa víi c«ng viÖc ®Ó phôc vô

nh©n d©n .- §ång chÝ çn bé nghiªn cøu sÐt lµm viÖc nhiÖt t×nh , say s-

a ......- Tiªu biÓu nhÊt lµ anh thanh niªn - lµm c«ng t¸c khÝ tîng

kiªm vËt lÝ ®Þa cÇu ... yªu ®êi , yªu nghÒ , yªu cuéc sèng , giµu nghÞ lùc , mÕn kh¸ch .........

=> Mçi ngêi lµ mét bøc ch©n dung cã ®êng nÐt , h×nh khèi ..... Nh÷ng lêi nãi cña hä ph¶ ra mét ©m vang trong trÎo , ngät ngµo . T¸c gi¶ kÕt hîp kÓ chuyÖn víi miªu t¶ , qua c¶m nhËn ......... TruyÖn cã nhiÒu yÕu tè th¬ .

=> TruyÖn lµ sù gÆp gì nh÷ng nh©n vËt kh¸c nhau vÒ nghÒ nghiÖp , løa tuæi nhng hä l¹i to¶ ra mét h¬i Êm t×nh ngêi gi÷a mét n¬i mÞt mê s¬ng tuyÕt , ë hä to¸t lªn vÎ ®Ñp cña nh©n çch , t×nh ngêi , suy nghÜ chung vÒ cuéc sèng ®Çy t©m huyÕt , giµu nhiÖt t×nh çch m¹ng . ( Liªn hÖ ) .

Ngµy ...... th¸ng ......... n¨m ..........TuÇn 25 :TiÕt 121 .

Sang thu H÷u ThØnh .


A . Môc tiªu cÇn ®¹t : Gióp häc sinh :- Ph©n tÝch ®îc nh÷ng c¶m nhËn tinh tÕ cña nhµ th¬ H÷u

ThØnh vÒ sù biÕn ®æi cña ®Êt trêi tõ cuèi h¹ sang thu .- RÌn luyÖn n¨ng lùc c¶m thô th¬ ca .

B . §å dïng : Nh÷ng c©u th¬ nãi vÒ mïa thu cña NguyÔn KhuyÕn , Xu©n

DiÖu .C . TiÕn tr×nh tæ chøc çc ho¹t ®éng trªn líp :

* KiÓm tra bµi cò :§äc thuéc lßng bµi " ViÕng l¨ng B¸c " vµ nªu c¶m nhËn cña

em sau khi häc xong bµi th¬ nµy .* Giíi thiÖu bµi míi :Mïa thu lµ nguån c¶m høng bÊt tËn cña thi nh©n . Kho¶nh

kh¾c giao mua h¹ - thu ®· ®äng l¹i ë bao vÇn th¬ tõ cæ chÝ kim . Víi sang thu , nhµ th¬ H÷u ThØnh gãp mét çi nh×n , mét c¶m nhËn tinh tÕ , míi mÎ vÒ thêi ®iÓm nªn th¬ nµy . Bµi th¬ miªu t¶ khung c¶nh vïng ®ång b»ng B¾c Bé khi thu võa chím ®Õn . Bµi häc h«m nay ta sÏ cïng t×m hiÓu sù c¶m nhËn tinh tÕ cña H÷u ThØnh qua bµi th¬ " Sang thu " .

Ho¹t ®éng 1 : Híng dÉn t×m hiÓu chung .? Giíi thiÖu vµi nÐt chÝnh vÒ t¸c gi¶ H÷u ThØnh .Gi¸o viªn lu ý : H÷u ThØnh lµ nhµ th¬ viÕt nhiÒu , viÕt hay vÒ nh÷ng con ngêi , cuéc sèng ë n«ng th«n , mïa thu . NhiÒu vÇn th¬ thu cña «ng mang c¶m xóc b©ng khu©ng , vÊn v¬ng tríc trêi ®Êt trong trÎo ®ang biÕn chuyÓn nhÑ nhµng .Gi¸o viªn gi¶i thÝch kh¸i qu¸t vÒ bèi c¶nh thêi gian , kh«ng gian mµ bµi th¬ miªu t¶ .

Gi¸o viªn ®äc mÉu , 2 häc sinh ®äc .Häc sinh gi¶i thÝch hai tõ ë chó thÝch SGK . Häc sinh nhËn xÐt

I . T×m hiÓu chung .1 . T¸c gi¶ :- Tªn thËt : NguyÔn H÷u ThØnh ( 1942 ) Quª ë Tam D-¬ng - VÜnh Phóc .

- Tõ n¨m 2000 -> nay lµ Tæng th kÝ Héi nhµ v¨n ViÖt nam .

2 . T¸c phÈm : s¸ng t¸c 1977 .- Lµ mét trong nh÷ng s¸ng t¸c thµnh c«ng nhÊt cña nhµ th¬ H÷u ThØnh .

* §äc : giäng nhÑ , nhÞp chËm , khoan thai , trÇm l¾ng tho¸ng suy t .* ThÓ th¬ : 5 ch÷ .

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n çch gieo vÇn?Ho¹t ®éng 2 : Híng dÉn ph©n tÝch v¨n b¶n .Häc sinh ®äc thÇm bµi th¬ .? Nh÷ng tõ ng÷ , h×nh ¶nh nµo diÔn ®¹t sù chuyÓn mïa .Ho¹t ®éng 2 : Híng dÉn ph©n tÝch ? Häc sinh ®äc khæ 1 . ? Sù biÕn ®æi trêi ®Êt sang thu b¾t ®Çu tõ ®©u , gîi t¶ qua nh÷ng h×nh ¶nh , hiÖn t-îng g× ?

? C¶m xóc cña t¸c gi¶ khi miªu t¶ sù biÕn ®æi ®Êt trêi sang thu ?

? Nh÷ng chuyÓn biÕn trong kh«ng gian lóc sang thu ®îc H÷u ThØnh c¶m nhËn b»ng nh÷ng rung ®éng tinh tÕ kÕt hîp nhiÒu gi¸c quan vµ ®îc thÓ hiÖn qua nh÷ng h×nh ¶nh giµu gi¸ trÞ biÓu c¶m ?? Em h·y t×m nh÷ng h×nh ¶nh , tõ ng÷ diÔn ®¹t ®iÒu ®ã ?

II . Ph©n tÝch .1 . Sù biÕn ®æi cña ®Êt trêi sang thu .- H×nh ¶nh :

II . Ph©n tÝch .1 . C¶m nhËn cña nhµ th¬ tríc sù biÕn ®æi cña ®Êt trêi sang thu :- Bçng nhËn ra : sù ®ét ngét , bÊt ngê .+ H¬ng æi .+ Giã se .+ S¬ng .=> TÝn hiÖu cña sù chuyÓn mïa : mïa thu ®· vÒ mang theo h¬ng æi chÝn ph¶ vµo giã se ( nhÑ , kh« , l¹nh ) - nÐt ®Æc trng cña sø B¾c .- H×nh ¶nh : S¬ng chïng ch×nh qua ngâ -> nh©n ho¸ , tõ l¸y gîi h×nh -> thÓ hiÖn sù duyªn d¸ng , yÓu ®iÖu cña nµg tiªn mïa thu .....- H×nh nh : thÓ hiÖn sù ng¹c nhiªn , ngì ngµng .=> C¶m nhËn tinh tÕ b»ng mét t©m hån nh¹y c¶m , t¸c gi¶ th¶ hån vµo sù chuyÓn mïa cña thiªn nhiªn , ®Êt trêi : mét chót ngì ngµng , mét chót b©ng khu©ng h¬n c¶ lµ niÒm vui tríc t¹o vËt.2 . Sù tinh tÕ trong c¶m nhËn cña nhµ th¬ vÒ nh÷ng biÕn chuyÓn trong kh«ng gian lóc sang thu :- H¬ng æi lan vµo kh«ng gian , ph¶ vµo giã se .- S¬ng ®Çu thu gi¨ng m¾c


? Gi¸ trÞ gîi c¶m cña çc chi tiÕt , h×nh ¶nh ®ã ?

? Mét lo¹t nh÷ng tõ ng÷ diÔn t¶ c¶m gi¸c vµ tõ l¸y ®· ®îc sö dông ë ®©y ? H·y nªu gi¸ trÞ biÓu ®¹t cña çc tõ l¸y .? B×nh luËn h×nh ¶nh th¬ :" Cã ®¸m .......... sang thu " .Gi¸o viªn b×nh : TÊt c¶ v¹n vËt ®Òu hèi h¶ , x«n xao khi thu vÒ . Kh«ng cßn çi g× gay g¾t cña mïa hÌ nãng nùc , chØ cßn l¹i mét bÇu kh«ng gian Èm ít se l¹nh . Mét tho¸ng rèi lßng ®Ó råi nhêng l¹i cho thu . Thu võa chím ®Õn rÊt nhÑ , rÊt dÞu , rÊt ªm , m¬ hå nh c¶ ®Êt trêi rïng m×nh thay ¸o míi . H÷u ThØnh kh«ng t¶ trêi thu " xanh ng¾t ... cao " nh NguyÔn KhuyÕn mµ chØ ®iÓm vµo bøc tranh thu mét chót m©y v¬ng l¹i cña mïa hÌ võa qua ...... Mét kho¶nh kh¾c giao mïa : §¸m m©y mïa h¹ dÞch chuyÓn dÇn vÒ mïa thu . Çch c¶m nhËn thËt ®éc ®¸o , tinh tÕ .

? Theo em h×nh ¶nh , c©u th¬ nµo thÓ hiÖn râ mét nÐt riªng cña thêi ®iÓm giao mïa h¹ - thu ?? Em hiÓu nh thÕ nµo vÒ hai c©u th¬ cuèi bµi th¬ .

nhÑ nhµng chuyÓn ®éng chÇm chËm n¬i ®êng th«n ngâ xãm .- Dßng s«ng tr«i mét çch thanh th¶n gîi lªn vÎ ªm dÞu cña bøc tranh thiªn nhiªn .- Çnh chim b¾t ®Çu véi v· ë buæi hoµng h«n , ®¸m m©y , tiÕng sÊm .....=> DÊu hiÖu chuyÓn mïa .- Tõ l¸y cã søc gîi t¶ , gîi c¶m : chïng ch×nh , dÒnh dµng , véi v· .......

- H×nh ¶nh th¬ : M©y mïa h¹ ... v¾t ... thu : -> H×nh ¶nh nh©n ho¸ bÊt ngê , liªn tëng thó vÞ , tinh tÕ hÊp dÉn .

- " VÉn cßn bao nhiªu n¾ng " - Çi n¾ng kh«ng cßn oi nång gay g¾t mµ ®ã lµ s¾c vµng nh¹t cña mïa thu .

- " SÊm ...... ®øng tuæi " -> võa mang nghÜa thùc , võa mang ý nghÜa biÓu tîng .+ NghÜa ®en : Mïa h¹ thêng


? Em cã nhËn xÐt g× vÒ çch c¶m nhËn vµ miªu t¶ thiªn nhiªn cña H÷u ThØnh .Häc sinh , gi¸o viªn liªn hÖ nh÷ng c©u th¬ , c©u ca dao cña nh÷ng nhµ th¬ kh¸c nãi vÒ sù chuyÓn mïa .

Ho¹t ®éng 3 : Häc sinh tæng kÕt néi dung vµ nghÖ thuËt cña bµi th¬ .1 häc sinh ®äc to ghi nhí .Häc sinh viÕt bµi v¨n ng¾n vÒ c¶m nhËn cña t¸c gi¶ khi chuyÓn mïa .( Gi¸o viªn gîi ý ) .

cã nh÷ng c¬n ma rµo bÊt chît + sÊm bÊt ngê . Khi trêi ®Êt chuyÓn m×nh sang thu , nh÷ng c¬n ma rµo mïa h¹ tha dÇn , sÊm còng kh«ng cßn Çm Çm d÷ déi -> Hµng c©y ®øng tuæi kh«ng cßn giËt m×nh bëi tiÕng sÊm bÊt ngê n÷a .+ NghÜa bãng : H×nh ¶nh sÊm + hµng c©y ®øng tuæi lµ h×nh ¶nh Èn dô . SÊm : nh÷ng bÊt thêng cña cuéc ®êi , cña x· héi trong cuéc sèng mçi ngêi . Hµng c©y ®øng tuæi tîng tr-ng cho nh÷ng con ngêi tõng tr¶i , tr¶i qua bao sãng giã cuéc ®êi . H÷u ThØnh muèn nh¾n göi : khi con ngêi ®· tõng tr¶i th× còng v÷ng vµng h¬n tríc , nh÷ng t¸c ®éng bÊt thêng cña ngo¹i c¶nh cuéc ®êi .=> Çch c¶m nhËn vµ miªu t¶ cña t¸c gi¶ : tinh tÕ , liÖt kª , th«ng minh ®Ó lÝ gi¶i sù chuyÓn mïa cña thiªn nhiªn , ®Êt trêi .

III . Tæng kÕt - luyÖn tËp .1 . Ghi nhí : SGK .

2 . LuyÖn tËp

Ho¹t ®éng 4 : Híng dÉn häc ë nhµ .- Häc thuéc lßng bµi th¬ .- Lµm bµi luyÖn tËp ë SGK .- So¹n bµi tiÕp theo .* Rót kinh nghiÖm :


TiÕt 122 .Nãi víi con .

Y Ph¬ng .

A . Môc tiªu cÇn ®¹t : Gióp häc sinh : - C¶m nhËn ®îc t×nh c¶m th¾m thiÕt cña cha mÑ ®èi víi

con çi , t×nh yªu quª h¬ng s©u nÆng cïng niÒm tù hµo víi søc sèng m¹nh mÏ , bÒn bØ cña d©n téc m×nh qua lêi th¬ cña Y P-¬ng .

- Bíc ®Çu hiÓu ®îc çch diÔn t¶ ®éc ®¸o , giµu h×nh ¶nh cô thÓ , gîi c¶m cña th¬ ca miÒn nói .

- Båi dìng t©m hån yªu gia ®×nh , tù hµo quª h¬ng , d©n téc .B . §å dïng :

T×m çc c©u th¬ diÔn t¶ lèi nãi d©n téc .C . TiÕn tr×nh tæ chøc çc ho¹t ®éng d¹y häc :

* KiÓm tra bµi cò : - §äc thuéc lßng bµi th¬ " Sang thu " . Nªu c¶m nhËn cña em

vÒ hai c©u cuèi .* Giíi thiÖu bµi : T×nh yªu th¬ng con çi , m¬ íc thÕ hÖ sau nèi tiÕp xøng

®¸ng , ph¸t huy truyÒn thèng cña tæ tiªn , quª h¬ng vèn lµ t×nh c¶m cao ®Ñp cña con ngêi ViÖt Nam ta suèt bao ®êi nay . " Nãi víi con " cña Y Ph¬ng - nhµ th¬ d©n téc Tµy - lµ mét trong nh÷ng bµi th¬ híng vµo ®Ò tµi Êy víi çch nãi riªng , xóc ®éng vµ ch©n t×nh b»ng h×nh thøc ngêi cha nãi víi con t©m t×nh , dÆn dß tr×u mÕn , Êm ¸p vµ tin cËy .

Ho¹t ®éng 1 : Híng dÉn t×m hiÓu t¸c gi¶ , t¸c phÈm .? Nªu nh÷ng nÐt kh¸i qu¸t vÒ t¸c gi¶ , ®Æc ®iÓm th¬ cña Y Ph¬ng ?

? Hoµn c¶nh ra ®êi cña t¸c phÈm ?

? NhËn xÐt thÓ th¬ ? ( Tù do ) .Gi¸o viªn híng dÉn ®äc ( nhÑ nhµng , thiÕt tha nh lêi t©m

I . T×m hiÓu chung .1 . T¸c gi¶ : - D©n téc Tµy ( Cao B»ng ) .- §Æc ®iÓm th¬ : Ch©n thËt , m¹nh mÏ , trong s¸ng , giµu h×nh ¶nh cña con ngêi MiÒn nói . 2. T¸c phÈm : TrÝch tõ : Th¬ ViÖt Nam 1945 - 1985 .3 . §äc , t×m hiÓu chó thÝch .

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n t×nh thñ thØ ) .Häc sinh ®äc .? Bµi th¬ viÕt vÒ ®iÒu g× ? ? Gi¸o viªn kiÓm tra viÖc nhí chó thÝch cña häc sinh ?? Nªu bè côc cña bµi th¬ ?

? Em cã nhËn xÐt g× tõ bè côc nµy ?

Ho¹t ®éng 2 : Híng dÉn ph©n tÝch .Häc sinh ®äc ®o¹n ®Çu .? 4 c©u th¬ ®Çu cho em c¶m nhËn ®îc ®iÒu g× ?

? H·y ph©n tÝch h×nh ¶nh th¬ ®Ó thÊy con ®îc trëng thµnh trong cuéc sèng lao ®éng , trong thiªn nhiªn th¬ méng , nghÜa t×nh cña quª h¬ng .

* Bµi th¬ lµ lêi ngêi cha nãi víi con vÒ céi nguån , søc m¹nh quª h¬ng ....

4 . Bè côc : 2 ®o¹n - Tõ ®Çu ....... trªn ®êi : Con lín lªn trong t×nh yªu th¬ng , sù n©ng ®ì cña cha mÑ trong cuéc sèng lao ®éng nªn th¬ cña quª h¬ng .- Cßn l¹i : Lßng tù hµo vÒ søc sèng m¹nh mÏ , bÒn bØ , vÒ truyÒn thèng cao ®Ñp cña quª h¬ng vµ niÒm mong íc con h·y kÕ tôc xøng ®¸ng truyÒn thèng Êy .-> Tõ t×nh c¶m gia ®×nh më réng ra t×nh c¶m quª h¬ng , tõ nh÷ng kØ niÖm gÇn gòi , thiÕt tha mµ n©ng lªn lÏ sèng .II . Ph©n tÝch :1 . T×nh yªu th¬ng cña cha mÑ , sù ®ïm bäc cña quª h-¬ng ®èi víi con .* 4 c©u ®Çu : Con lín lªn trong t×nh yªu th¬ng , n©ng ®ãn , mong chê cña cha mÑ .- H×nh ¶nh : Ch©n bíc -> cha Ch©n bíc -> mÑ => Kh«ng khÝ gia ®×nh ®Çm Êm , quÊn quýt .-> T duy ®Æc trng cña ngêi miÒn nói .- Tõng bíc ®i , tiÕng nãi , tiÕng cêi ®îc cha mÑ ch¨m chót , vui mõng ®ãn nhËn .* Con lín kh«n , trëng thµnh trong cuéc sèng lao ®éng , thiªn nhiªn th¬ méng , nghÜa t×nh quª h¬ng .- Ngêi ®ång m×nh : -> sù méc


Häc sinh ®äc ®o¹n th¬ cßn l¹i .

? Ngêi cha ®· nãi víi con vÒ nh÷ng ®øc tÝnh g× cña ngêi ®ång m×nh ? ? Trong çch nãi Êy ngêi cha muèn truyÒn cho ®øa con t×nh c¶m g× víi quª h¬ng ?? Gi¶i thÝch çc c©u th¬ " Sèng trªn .. phong tôc "

? NhËn xÐt g× vÒ t×nh c¶m cña ngêi cha dµnh cho con ?

Ho¹t ®éng 3 : Híng dÉn tæng kÕt . ? NhËn xÐt vÒ nghÖ thuËt cña bµi .( H×nh ¶nh cô thÓ méc m¹c , cã søc kh¸i qu¸t , giµu chÊt th¬

m¹c cña ngêi d©n téc Tµy .- H×nh ¶nh : §an lê . V¸ch nhµ ken .=> Miªu t¶ cô thÓ , nãi lªn sù g¾n bã , quÊn quýt .-> Cuéc sèng lao ®éng cÇn cï , ªm ®Òm , t¬i vui .- H×nh ¶nh : Rõng cho hoa .§êng ... tÊm lßng .=> Nh©n ho¸ -> thiªn nhiªn che chë nu«i dìng con ngêi c¶ vÒ t©m hån , lèi sèng .2 . Nh÷ng ®øc tÝnh cao ®Ñp cña " ngêi ®ång m×nh " vµ m¬ íc cña ngêi cha vÒ con m×nh .- §øc tÝnh cao ®Ñp cña ngêi ®ång :m×nh :+ VÊt v¶ mµ m¹nh mÏ , kho¸ng ®¹t , bÒn bØ , g¾n bã víi quª h¬ng dÉu cßn cùc nhäc , ®ãi nghÌo .+ Méc m¹c , giµu chÝ khÝ , niÒm tin , cÇn cï , nhÉn n¹i ®· lµm nªn quª h¬ng víi truyÒn thèng , phong tôc tËp qu¸n tèt ®Ñp .- PhÐp lÆp tõ ng÷ " Ngêi ®ång m×nh " -> dÆn dß con :+ Ph¶i cã t×nh nghÜa thuû chung víi quª h¬ng , biÕt chÊp nhËn vµ vît qua gian nan , thö th¸ch b»ng ý chÝ , niÒm tin cña m×nh .+ Muèn con tù hµo víi truyÒn thèng quª h¬ng -> tù tin v÷ng bíc trªn ®êng ®êi .=> Ngêi cha thÓ hiÖn t×nh c¶m yªu th¬ng , tr×u mÕn thiÕt tha vµ niÒm tin tëng cña ngêi cha vµo ngêi con .

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n ) .? Qua bµi th¬ em c¶m nhËn ®îc t×nh c¶m g× cña ngêi cha dnhf cho con ?? §iÒu lín nhÊt ngêi cha muèn truyÒn cho con , gi¸o dôc con lµ g× ? Häc sinh ®äc to ghi nhí .

III . Tæng kÕt .1 . NghÖ thuËt : Giäng tr×u mÕn thiÕt tha , çch nãi dïng nhiÒu h×nh ¶nh d©n téc miÒn nói .2 . Néi dung : - Lµ th¬ng yªu tha thiÕt vµ tin tëng .- Tù hµo vÒ gia ®×nh , quª h-¬ng .- Tù tin ë b¶n th©n khi bíc vµo ®êi . IV . LuyÖn tËp :- Ph©n tÝch mét h×nh ¶nh th¬ g©y Ên tîng nhÊt trong em .V . Híng dÉn häc ë nhµ : Lµm bµi tËp ë SGK .

TiÕt 123 .NghÜa têng minh vµ hµm ý .

A . Môc tiªu cÇn ®¹t : Gióp häc sinh bíc ®Çu ph©n biÖt ®îc têng minh vµ hµm ý

trong çch diÔn ®¹t , cã ý thøc sö dông çch diÔn ®¹t ®Ó vËn dông trong cuéc sèng .B . ChuÈn bÞ ®å dïng :

B¶ng phô , çc vÝ dô héi tho¹i cã hµm ý .C . TiÕn tr×nh tæ chøc çc ho¹t ®éng d¹y häc :

* KiÓm tra bµi cò : Gi¸o viªn ®a vÝ dô ®o¹n héi tho¹i hai ngêi ngåi trong phßng .A . RÐt qu¸ B . §ãng cöa l¹i

th× tèi .( Em nhËn ®îc ra néi dung g× trong hai c©u v¨n cña hai ®èi

tîng ngoµi sù viÖc ph¶n ¸nh trong c©u ? ) * Bµi míi :

Ho¹t ®éng 1 : Híng dÉn ph©n biÖt nghÜa têng minh vµ hµm ý .

I . Ph©n biÖt nghÜa têng minh vµ hµm ý .* VÝ dô : §o¹n v¨n trong " LÆng lÏ Sa Pa " .C©u 1 :

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n Gi¸o viªn treo b¶ng phô cã ghi VD ë SGK .? Häc sinh ®äc VD .? Anh thanh niªn muèn nãi ®iÒu g× qua c©u " Trêi ¬i ...... 5' " .

? C©u nãi thø hai cña anh thanh niªn cã Èn ý g× kh«ng ? ? Häc sinh ®äc bµi tËp 2 .( LuyÖn tËp ). Gi¸o viªn ghi l¹i c©u in nghiªng lªn b¶ng . ? H·y cho biÕt trong c©u in nghiªng ngoµi néi dung cho biÕt vÒ sù xuÊt ph¸t ë Lµo Cai sím qu¸ hay cßn ý nghÜa g× kh¸c ? NÕu cã h·y diÔn ®¹t cô thÓ .? C©u in nghiªng cã trùc tiÕp nãi ra ý ®ã kh«ng ? NÕu kh«ng cã c©u in nghiªng ý ®ã cã ®îc truyÒn ®Õn ngêi nghe kh«ng ? ( Kh«ng ) .? VËy phÇn th«ng b¸o võa t×m ra cã ph¶i lµ phÇn th«ng b¸o nhiÒu h¬n nh÷ng g× ®îc nãi ra kh«ng ? => Çch diÔn ®¹t nh c©u " å ! c« cßn quªn ...... ®©y nµy " cña anh thanh niªn diÔn ®¹t nghÜa têng minh .? VËy em hiÓu thÕ nµo lµ nghÜa têng minh ?

? Çch diÔn ®¹t ®a thªm néi dung nh c©u in nghiªng ë bµi tËp 2 gäi lµ hµm ý cña c©u ®ã . -> Em hiÓu thÕ nµo lµ hµm ý ?


- C©u nãi cña anh thanh niªn hµm ý vÒ thêi gian tr«i nhanh qu¸ , anh rÊt tiÕc , nhng anh kh«ng muèn nãi th¼ng ®iÒu ®ã cã thÓ v× ng¹i ngïng , v× muèn che dÊu t×nh c¶m cña m×nh .- C©u thø 2 cña anh thanh niªn kh«ng cã Èn ý g× .* Bµi tËp 2 : " Tuæi giµ cÇn níc chÌ : ë Lµo Cai ®i sím qu¸ " .=> Th«ng b¸o thªm : Nhµ ho¹ sÜ l·o thµnh cha kÞp uèng níc chÌ .

* KÕt luËn : ( ghi nhí SGK ) .1 . NghÜa têng minh : Lµ phÇn th«ng b¸o ®îc diÔn ®¹t trùc tiÕp b»ng tõ ng÷ trong c©u .

2 . Hµm ý : Lµ phÇn th«ng b¸o tuy kh«ng ®îc diÔn ®¹t trùc tiÕp b»ng tõ ng÷ trong c©u nhng cã thÓ suy ra tõ nh÷ng tõ ng÷ Êy .( PhÇn th«ng b¸o nhiÒu h¬n nh÷ng g× ®îc nãi ra ) .

II . LuyÖn tËp .Bµi 1 : - C©u a : Nhµ ho¹ sÜ tÆc lìi

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n Ho¹t ®éng 2 : Híng dÉn luyªn tËp .Häc sinh ®äc vµ x¸c ®Þnh hµm ý vµ c©u diÔn ®¹t hµm ý .

? Muèn t×m hµm ý trong mét c©u nãi cÇn x¸c ®Þnh ®iÒu g× ? ( Môc ®Ých nãi cña c©u ®ã ) ? Häc sinh ®äc bµi tËp 2 .? T×m c©u chøa hµm ý trong ®o¹n trÝch sau vµ cho biÕt néi dung cña hµm ý .Häc sinh ®äc hai ®o¹n v¨n ë bµi 4 .? C©u chøa hµm ý ? V× sao ? gîi ý : + Hai c©u trªn lµ lêi cña ai ? + §ang nãi vÒ ®iÒu g× ? Môc ®Ých cña mçi ngêi ? + Môc ®Ých nãi ®ã cña «ng Hai cã ®Ó mäi ngêi biÕt kh«ng ? + Bµ Hai cã ®Þnh nãi ra ®iÒu ®ã kh«ng .

? Qua viÖc gi¶i bµi tËp em rót ra ®iÒu g× vÒ çch nhËn biÕt hµm ý trong c©u .

®øng dËy .Tõ gióp ta nhËn ra th¸i ®é ®ã cña ho¹ sÜ " tÆc lìi " .- C©u b : C« g¸i mÆt ®á öng ........ quay véi ®i -> c« g¸i cã ý ®Þnh ®Ó l¹i chiÕc kh¨n lµm kÜ vËt cho anh thanh niªn nhng anh thanh niªn l¹i tëng lµ c« bá quªn nªn gäi c« ®Ó tr¶ l¹i .

Bµi 2 : C©u chøa hµm ý :- C¬m chÝn råi -> ¤ng v« ¨n c¬m ®i ! Bµi 4 : - Hµ , n¾ng gím , vÒ nµo .......- T«i thÊy ngêi ta ®ån ......=> Kh«ng ph¶i lµ c©u chøa hµm ý :+ C©u 1 : lµ c©u nãi cña «ng Hai nh»m l·ng tr¸nh khái n¬i mäi ngêi bµn t¸n lµ «ng theo giÆc . C©u nµy kh«ng cã phÇn th«ng b¸o thªm ngoµi tõ ng÷ => kh«ng ph¶i lµ c©u chøa hµm ý .+ C©u 2 : Lµ c©u nãi cña bµ Hai muèn th«ng b¸o tin ®ån vÒ chuyÖn lµng theo giÆc cho chång nghe . Tuy nhiªn bµ cha kÞp th«ng b¸o th× «ng Hai ®· g¾t lªn , c¾t lêi nãi cña bµ . VÒ ph¬ng diÖn héi tho¹i lêi nãi cña bµ Hai kh«ng thùc hiÖn ®-îc lµ do bÞ ng¾t lêi -> Lêi nãi nµy còng kh«ng chøa hµm ý .* Lu ý :- Hµm ý ph¶i ®îc ngêi nghe nhËn thÊy .- Nãi bÞ ng¾t lêi , néi dung cha nãi hÕt kh«ng gäi lµ hµm ý .

Ho¹t ®éng 3 : Híng dÉn häc ë nhµ .


- N¾m néi dung bµi häc .- Su tÇm 3 vÝ dô cã hµm ý .- ChuÈn bÞ bµi : NghÞ luËn vÒ mét ®o¹n th¬ , bµi th¬ .* Rót kinh nghiÖm :

TiÕt 124 : NghÞ luËn vÒ mét ®o¹n th¬ , bµi th¬ .

A . Môc tiªu cÇn ®¹t : Gióp häc sinh : - HiÓu râ çc yªu cÇu ®èi víi bµi v¨n nghÞ luËn vÒ mét ®o¹n

th¬ , bµi th¬ .- Bíc ®Çu rÌn luyÖn kÜ n¨ng viÕt bµi nghÞ luËn vÒ mét ®o¹n

th¬ , bµi th¬ .B . ChuÈn bÞ ®å dïng :

C. TiÕn tr×nh tæ chøc çc ho¹t ®éng d¹y häc : * KiÓm tra bµi cò : H×nh ¶nh th¬ g©y Ên tîng cho em nhÊt .* Bµi míi :

Ho¹t ®éng 1 : Híng dÉn t×m hiÓu bµi nghÞ luËn vÒ mét ®o¹n th¬ , bµi th¬ .Häc sinh ®äc v¨n b¶n mÉu " Kh¸t väng .... cho ®êi " ë SGK .Häc sinh suy nghÜ tr¶ lêi hÖ thèng c©u hái ë SGK .

I . T×m hiÓu bµi nghÞ luËn vÒ mét ®o¹n th¬ , bµi th¬ .* V¨n b¶n mÉu : a, VÊn ®Ò nghÞ luËn : " Kh¸t väng , hoµ nhËp , d©ng hiÕn cho ®êi " -> H×nh ¶nh mïa xu©n , t×nh c¶m thiÕt tha cña Thanh H¶i trong bµi th¬ " Mïa xu©n nho nhá " .b, Çc luËn ®iÓm :- H×nh ¶nh mïa xu©n mang nhiÒu tÇng nghÜa .- H×nh ¶nh mïa xu©n r¹o rùc cña thiªn nhiªn ®Êt níc trong c¶m xóc thiÕt tha , tr×u mÕn cña t¸c gi¶ -> Bao gåm çc luËn cø : + §ã lµ dßng s«ng xanh , b«ng hoa tÝm , léc " gi¾t ®Çy trªn l-ng " ngêi ra trËn ....


=> Ngêi viÕt ®· chän läc vµ b×nh gi¶ng nh÷ng chi tiÕt , h×nh ¶nh th¬ ®Æc s¾c , ph©n tÝch .

? NhËn xÐt vÒ çch diÔn ®¹t trong tõng ®o¹n v¨n b¶n .

Gi¸o viªn cho häc sinh tæng kÕt , rót ra yªu cÇu cña mét bµi nghÞ luËn vÒ mét ®o¹n th¬ , bµi th¬ , cho häc sinh ®äc ghi nhí SGK .

+ §ã lµ tiÕng chim chiÒn chiÖn l¶nh lãt vang trêi .+ §ã lµ søc xu©n " ®i lªn phÝa tríc " cña ®Êt níc .- Tõ rung c¶m thiÕt tha tríc vÎ ®Ñp cña mïa xu©n quª h¬ng , ®Êt níc , nhµ th¬ béc lé mét nguyÖn íc ch©n thµnh : + Kh¸t väng ®îc hoµ nhËp , ®-îc d©ng hiÕn . + Sù khiªm nhêng , tù tin , tù hµo cña con ngêi ý thøc s©u s¾c vÒ gi¸ trÞ cuéc ®êi , vÒ h¹nh phóc cña hiÕn d©ng vµ ®ãn nhËn .

c, Bè côc :- Më bµi : Tõ ®Çu -> ®¸ng tr©n träng .- Th©n bµi : TiÕp theo ....... mïa xu©n .- KÕt bµi : Cßn l¹i .-> Bè côc râ rµng , m¹ch l¹c , cã sù liªn kÕt .d, NhËn xÐt çch diÔn ®¹t :Ngêi viÕt ®· tr×nh bµy nh÷ng c¶m nghÜ , ®¸nh gi¸ cña m×nh b»ng th¸i ®é tin yªu , b»ng t×nh c¶m thiÕt tha tr×u mÕn -> chØ ra ®îc çi hay , çi ®Ñp cña bµi th¬ .

* Ghi nhí : SGk .

Ho¹t ®éng 2 : II . Híng dÉn luyÖn tËp .Häc sinh ®äc yªu cÇu luyÖn tËp .- Häc sinh lµm theo nhãm , bæ sung luËn ®iÓm cho bµi th¬ .

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n - §¹i diÖn çc nhãm tr×nh bµy . Gi¸o viªn nhËn xÐt , ®¸nh gi¸ , tæng kÕt .* Cã thÓ bæ sung çc luËn ®iÓm cho bµi th¬ :+ Nh¹c ®iÖu cña bµi th¬ .+ Bøc tranh mïa xu©n cña bµi th¬ .+ Mïa xu©n cña giai ®iÖu ngät ngµo , t×nh tø , s©u l¾ng trong d©n ca xø HuÕ . Ho¹t ®éng 3 : Híng dÉn häc ë nhµ .- N¾m v÷ng yªu cÇu nghÞ luËn vÒ mét bµi th¬ , ®o¹n th¬ .- ChuÈn bÞ bµi : Çch lµm bµi nghÞ luËn vÒ mét ®o¹n th¬ , bµi th¬ .* Rót kinh nghiÖm :

TiÕt 125 . Çch lµm bµi nghÞ luËn vÒ mét ®o¹n th¬ , bµi th¬ .

A . Môc tiªu cÇn ®¹t : - BiÕt çch viÕt bµi nghÞ luËn vÒ mét ®o¹n th¬ , bµi th¬ cho

®óng víi çc yªu cÇu cña bµi nghÞ luËn v¨n häc .- RÌn kÜ n¨ng thùc hiÖn çc bíc khi lµm v¨n nghÞ luËn t¸c

phÈm v¨n häc , çch tæ chøc triÓn khai luËn ®iÓm .- Cã ý thøc thùc hiÖn lËp dµn ý , bµy tá ý kiÕn tríc mét t¸c

phÈm .B . ChuÈn bÞ ®å dïng :

B¶ng phô .C . TiÕn tr×nh tæ chøc çc ho¹t ®éng d¹y häc :

* KiÓm tra bµi cò : ? ThÕ nµo lµ bµi nghÞ luËn vÒ mét bµi th¬ , ®o¹n th¬ . * Gi¸o viªn chuyÓn tiÕp vµo bµi míi :

Ho¹t ®éng 1 : Híng dÉn t×m hiÓu ®Ò v¨n nghÞ luËn vÒ mét ®o¹n th¬ , bµi th¬.Gi¸o viªn treo b¶ng phô cã ghi 8 ®Ò v¨n ë SGK .Häc sinh ®äc 8 ®Ò .? Yªu cÇu cña ®Ò ®îc thÓ hiÖn ë nh÷ng tõ ng÷ nµo ? ( Häc sinh x¸c ®Þnh , Gi¸o viªn g¹ch ch©n ) .? §èi tîng nghÞ luËn lµ g× ?

I . §Ò bµi nghÞ luËn vÒ mét ®o¹n th¬ , bµi th¬ .1 . VÝ dô : SGK .

2 . NhËn xÐt : - Yªu cÇu : Ph©n tÝch , c¶m nghÜ , c¶m nhËn . - §èi tîng : + H×nh tîng th¬ .


? Çc ®Ò cã cÊu t¹o nh thÕ nµo ?

? Çc tõ trong ®Ò bµi nh ph©n tÝch c¶m nhËn , suy nghÜ , biÓu thÞ nh÷ng yªu cÇu g× ®èi víi bµi lµm ?

Ho¹t ®éng 2 : Híng dÉn çch lµm bµi nghÞ luËn vÒ ®o¹n th¬ , bµi th¬ . Häc sinh ®äc bµi v¨n viÕt vÒ quª h¬ng. ( trang 81 ) .

? ChØ ra bè côc 3 phÇn cña bµi v¨n .? Më bµi t¸c gi¶ viÕt nh÷ng ý g× ?

? C©u nµo lµ c©u luËn ®iÓm trong bµi viÕt ë phÇn th©n bµi .

? §Ó triÓn khai phÇn th©n bµi t¸c gi¶ ®· ph©n tÝch mÊy dÉn chøng .? Mçi phÇn dÉn chøng ®îc ph©n tÝch triÓn khai nh thÕ nµo ?

+ Mét ®o¹n th¬ . + C¶ bµi th¬ .- CÊu t¹o cña ®Ò : + PhÇn c©u lÖnh nªu yªu cÇu thùc hiÖn.+ PhÇn cèt lâi nªu çc vÊn ®Ò nghÞ luËn.- Yªu cÇu cô thÓ : + Ph©n tÝch : chñ yÕu vËn dông ph¬ng ph¸p ph©n tÝch .+ C¶m nhËn : Ên tîng , c¶m thô cña ngêi viÕt . + Suy nghÜ : nhËn ®Þnh , ph©n tÝch , cña ngêi viÕt .+ NÕu kh«ng cã c©u lÖnh : ngêi viÕt bµy tá ý kiÕn cña m×nh vÒ vÊn ®Ò ®îc nªu ra trong bµi . II . Çch lµm bµi nghÞ luËn vÒ mét ®o¹n th¬ , bµi th¬ . 1 . VÝ dô : LËp dµn ý cho ®Ò v¨n .§Ò : Ph©n tÝch t×nh yªu quª h¬ng cña TÕ Hanh trong " Quª h¬ng " .a, Më bµi : C¶m xóc vÒ ®Ò tµi quª h¬ng trong th¬ TÕ Hanh .Giíi thiÖu t¸c phÈm , bµn luËn " Quª h¬ng " .b, Th©n bµi : Kh¸i qu¸t l¹i vÊn ®Ò " TÕ Hanh ®· cÊt tiÕng ca trong trÎo , nång nµn vÒ lµng chµi " . Rót ra ý nghÜa cña bµi th¬ : båi ®¾p cho mçi ngêi ®äc t×nh yªu quª h¬ng th¾m thiÕt .- LuËn cø 1 : H×nh ¶nh ®oµn thuyÒn ra kh¬i trong kÝ øc thËt sinh ®éng .+ H×nh ¶nh con thuyÒn .+ NhËn xÐt lêi th¬ , tõ ng÷ .+ C¶m nhËn vÒ çnh buåm .-> T×nh c¶m cña t¸c gi¶


? NhËn xÐt trong mçi c©u nªu luËn cø kh¸i qu¸t cã tõ ng÷ nµo thÓ hiÖn sù ®¸nh gi¸ cña ngêi viÕt .

Bæ sung : c, KÕt bµi : §¸nh gi¸ kh¸i qu¸t , kh¼ng ®Þnh ý kiÕn vÒ t¸c phÈm :TiÕng ca trong trÎo ........T¸c dông : Thªm yªu quª h-¬ng .

? Bµi v¨n cã søc thuyÕt phôc kh«ng ? T¹i sao ?

( Häc sinh th¶o luËn , ph¸t biÓu , bæ sung ).Gi¸o viªn tæng hîp ý kiÕn .

? Rót ra bµi häc g× qua çch lµm bµi nghÞ luËn v¨n häc nµy ?

thiªng liªng tr×u mÕn .- LuËn cø 2 : C¶nh ån µo ®¸ng yªu khi chµo ®ãn thµnh qu¶ lao ®éng còng thËt vui t¬i .+ NhËn xÐt ©m ®iÖu th¬ so s¸nh víi tríc .- LuËn cø 3 : H×nh ¶nh con ng-êi víi nh÷ng c©u th¬ tinh tÕ , hay nhÊt .+ NhËn xÐt con ngêi : bøc tîng ®µi ngêi d©n chµi ®îc kh¾c ho¹ .+ Bøc tîng mang h¬ng vÞ quª h¬ng.+ NhËn xÐt c©u th¬ cuèi .2 . NhËn xÐt : - §©y lµ mét bµi v¨n hÊp dÉn , giµu søc thuyÕt phôc .- HÊp dÉn bëi : ngêi viÕt ®· biÕt chän nh÷ng h×nh ¶nh tiªu biÓu , ®Æc s¾c cña bµi th¬ , cã nh÷ng c¶m thô , ®¸nh gi¸ riªng , lêi v¨n mît mµ , thÓ hiÖn c¶m xóc cña viÕt , ý kiÕn nhËn xÐt nªu ra lµ x¸c ®¸ng .- Bµi viÕt ®· ph©n tÝch çc khÝa c¹nh cô thÓ trong bµi th¬ ®Ó chøng minh cho nhËn xÐt cña m×nh .- Bµi viÕt cã sù liªn kÕt liÒn m¹ch .3 . Bµi häc : Çch lµm mét bµi nghÞ luËn vÒ mét ®o¹n th¬ , bµi th¬ :- Bè côc : ®ñ 3 phÇn : Mçi phÇn ®¶m nhËn mét nhiÖm vô riªng ( nh SGK ) .- Çc ý kiÕn , nhËn xÐt ®a ra trong bµi v¨n ph¶i cô thÓ , ®¸ng tin cËy . Çc ý kiÕn ®ã ph¶i ®îc ph©n tÝch , chøng minh b»ng çc luËn cø x¸c thùc


Häc sinh ®äc to ghi nhí .Gi¸o viªn lu ý phÇn nµy cho häc sinh .

Ho¹t ®éng 3 : Híng dÉn luyÔn tËp .

.- Çc luËn ®iÓm ®a ra ph¶i g¾n víi sù ®¸nh gi¸ çi hay , çi ®Ñp cña ®o¹n th¬ , bµi th¬ .- §Ó lµm râ luËn ®iÓm : ngêi viÕt ph¶i béc lé ý kiÕn riªng cña m×nh , chøng tá kh¶ n¨ng c¶m thô t¸c phÈm v¨n häc tèt. - VÒ lêi v¨n : tù nhiªn , giµu c¶m xóc .4 . Ghi nhí : SGK .

II . LuyÖn tËp .

Gi¸o viªn yªu cÇu häc sinh nªu yªu cÇu luyÖn tËp : LËp dµn ý ph©n tÝch bµi " Khóc h¸t ru ....... " cña NguyÔn Khoa §iÒm .

Gi¸o viªn chia häc sinh lµm theo nhãm , mçi nhãm lµm mét phÇn :

Nhãm 1 : Më bµi + kÕt bµi .Nhãm 2 : LuËn ®iÓm 1 .Nhãm 3 : LuËn ®iÓm 2 .Yªu cÇu triÓn khai çc ý theo tr×nh tù lËp luËn : nªu luËn

®iÓm -> dÉn chøng + lÝ lÏ ph©n tÝch -> kÕt luËn .* Gîi ý : * Më bµi : - Giíi thiÖu thêi gian t¸c phÈm ra ®êi 1969 .- Bµi th¬ lµ lêi ru tha thiÕt cña ngêi mÑ .....* Th©n bµi : - T×nh c¶m yªu th¬ng tr×u mÕn cña ngêi mÑ ®èi víi

con .- H×nh ¶nh ngêi mÑ trong c«ng viÖc .* KÕt bµi : Khóc ca ®îc mäi ngêi yªu mÕn bëi t×nh c¶m bao

la cña ngêi mÑ víi con thËt xóc ®éng -> hiÓu thªm t×nh mÑ .Ho¹t ®éng 3 : Híng dÉn häc ë nhµ .- T×m ý cho ®Ò v¨n : Ph©n tÝch khæ th¬ ®Çu trong bµi "

Sang thu " cña H÷u ThØnh.- N¾m néi dung bµi häc .- So¹n bµi : M©y vµ sãng .


Ngµy ..... th¸ng ....... n¨m 200......TuÇn 26 :

Bµi 25, 26 .TiÕt 126 :

M©y vµ sãng R. Ta Go

A. Môc tiªu cÇn ®¹t : Gióp häc sinh : - C¶m nhËn ®îc ý nghÜa thiªng liªng cña t×nh mÉu tö .- ThÊy ®îc ®Æc s¾c nghÖ thuËt cña lèi th¬ v¨n xu«i , trong

lêi kÓ cã xen ®èi tho¹i , çch x©y dùng h×nh ¶nh thiªn nhiªn .- RÌn kÜ n¨ng c¶m thô th¬ , båi dìng t×nh c¶m gia ®×nh .

B . ChuÈn bÞ ®å dïng : - Bµi h¸t " MÑ yªu con " cña nh¹c sÜ NguyÔn V¨n Tý .- §äc çc tµi liÖu cã liªn quan .

C . TiÕn tr×nh tæ chøc çc ho¹t ®éng d¹y häc : * Giíi thiÖu bµi : Gi¸o viªn më b¨ng cã ghi bµi h¸t vÒ t×nh mÑ con .- Bµi h¸t " MÑ yªu con " cña nh¹c sÜ NguyÔn V¨n Tý lµ mét

giai ®iÖu ®Ñp trong b¶n trêng ca bÊt tËn vÒ t×nh mÑ con .? Trong ch¬ng tr×nh ng÷ v¨n THCS em ®· ®îc häc nh÷ng

v¨n b¶n nµo nãi vÒ t×nh mÑ con , h·y kÓ tªn çc v¨n b¶n ®ã ? ( Häc sinh tr¶ lêi ) .

T×nh mÑ con lµ ®Ò tµi vÜnh cöu cña v¨n häc nghÖ thuËt . §¹i thi hµo Ta Go ( Ên §é ) còng cã mét bµi th¬ hay vÒ ®Ò tµi nµy . §ã lµ bµi " M©y vµ sãng " .

Ho¹t ®éng 1 : Giíi thiÖu t¸c gi¶ , t¸c phÈm .

? Tãm t¾t nh÷ng nÐt chÝnh vÒ Ta Go ?

? Em biÕt g× vÒ bµi th¬ "

I . T×m hiÓu chung .1 . T¸c gi¶ : - Lµ nhµ th¬ hiÖn ®¹i lín nhÊt cña Ên §é , tõng ®Õn ViÖt Nam .- §Ó l¹i mét gia tµi v¨n häc nghÖ thuËt ®å sé c¶ vÒ th¬ , v¨n , nh¹c , ho¹ .- Víi tËp " Th¬ d©ng " «ng lµ nhµ v¨n ®Çu tiªn cña Ch©u ¸ ®îc nhËn gi¶i thëng v¨n häc N« - ben ( 1913 ) .- Th¬ Ta - go thÓ hiÖn tinh thÇn d©n téc , d©n chñ s©u s¾c , tinh thÇn nh©n v¨n cao c¶ vµ chÊt tr÷ t×nh triÕt lÝ

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n M©y vµ sãng " cña Ta Go .

Bµi th¬ lµ lêi em bÐ nãi víi mÑ nh mét lêi thñ thØ , t©m t×nh .Häc sinh ®äc ph©n vai .? X¸c ®Þnh thÓ th¬ ? Ph¬ng thøc biÓu ®¹t .? Bµi th¬ cã bè côc 2 phÇn , h·y t×m vµ nªu néi dung tõng phÇn .

? Em cã nhËn xÐt g× vÒ bè côc 2 phÇn nµy .


? Em bÐ ®· tëng tîng ra nh÷ng thö th¸ch nµo quyÕn rò em xa mÑ ?? Cuéc vui ch¬i cña m©y vµ sãng ®îc em tëng tîng thÕ nµo ?

? C¶m nhËn cña em vÒ cuéc

nång ®îm .2 . T¸c phÈm : M©y vµ sãng .- §îc Ta Go dÞch ra tiÕng anh , in trong tËp " Tr¨ng non " -> TËp th¬ lµ tÆng vËt v« gi¸ cña Ta Go dµnh cho tuæi th¬ , ®îc viÕt tõ lßng yªu con trÎ vµ c¶ næi ®au buån v× mÊt hai ®øa con th©n yªu . 3 . §äc :

* ThÓ th¬ : tù do .* Ph¬ng thøc biÓu ®¹t : tù sù + biÓu c¶m . 3 . Bè côc : - ThuËt l¹i lêi em víi m©y .- ThuËt l¹i lêi em víi sãng .-> NhËn xÐt :+ Hai phÇn gièng nhau vÒ sè dßng th¬ , cã sù lÆp l¹i vÒ tõ ng÷ , cÊu tróc , çch x©y dùng h×nh ¶nh kh«ng trïng lÆp .+ Mçi phÇn cña lêi em bÐ ®Òu gièng nhau : - Lêi mêi gäi cña ngêi sèng trªn m©y hoÆc sãng .- Lêi tõ chèi cña em bÐ .- Trß ch¬i cña em bÐ .=> §©y lµ th¬ v¨n xu«i ( lèi th¬ hiÖn ®¹i ) .II . Ph©n tÝch : 1 . Sù hÊp dÉn cña m©y vµ sãng .

- Ch¬i tõ khi thøc dËy .- Cho ®Õn lóc chiÒu tµ . - Ch¬i víi vÇng tr¨ng b¹c .- Ca h¸t tõ b×nh minh ®Õn tèi .- Ngao du n¬i nµy n¬i nä .=> Vui , ®Ñp , hÊp dÉn ®Çy

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n vui nµy ? ? Tríc sù hÊp dÉn cña m©y vµ sãng , em bÐ ®· cã th¸i ®é nh thÕ nµo ? H·y ®äc l¹i dßng thø 5 ë c¶ hai phÇn .? X¸c ®Þnh vÞ trÝ dßng th¬ " Con hái " ë mçi phÇn .C©u hái cña em thÓ hiÖn ®iÒu g× ?

? Lóc ®Çu , em bÐ hái ®êng ®i . Nhng sau ®ã th× sao ? Gi¸o viªn : NÕu em tõ chèi ngay ..... th× sÏ thiÕu t×nh c¶m ch©n thùc v× trÎ em nµo ch¶ ham ch¬i nhng em ®· tõ chèi : V× t×nh yªu th-¬ng mÑ ®· th¾ng lêi mêi gäi cña m©y vµ sãng -> Sù kh¾c phôc ham muèn v× mét ®iÒu kh¸c cao c¶ thiªng liªng . §ã lµ tÝnh nh©n v¨n s©u s¾c cña bµi th¬ .

? Em bÐ ®· tëng tîng ra trß ch¬i ®Çy thó vÞ kh¸c nhau nhthÕ nµo ?

? Em cã nhËn xÐt g× vÒ trß ch¬i cña em bÐ mµ em ®· s¸ng t¹o ra ? So s¸nh víi trß ch¬i cña m©y vµ sãng .Gi¸o viªn b×nh - liªn hÖ .? Qua trß ch¬i Êy em c¶m nhËn g× vÒ em bÐ .

quyÕn rò -> TiÕng gäi cña mét thÕ giíi k× diÖu .2 . H×nh ¶nh em bÐ : a, Lêi nãi :

- Em hái : V× muèn ®i nªn hái ®êng -> ®Æc tÝnh t©m lÝ cña trÎ th¬ : ham ch¬i nhÊt lµ tríc c¶nh ®Ñp ®Çy quyÕn rò . - Em tõ chèi : Lµm sao t«i cã thÓ rêi mÑ mµ ®Õn ®îc -> T×nh yªu th¬ng mÑ ®· th¾ng lêi mêi gäi hÊp dÉn cña m©y vµ sãng .-> Søc nÝu gi÷ cña t×nh mÉu tö .

b, S¸ng t¹o trß ch¬i .- Con lµ m©y .- MÑ lµ tr¨ng . - Con choµng tay lªn ngêi mÑ .- M¸i nhµ lµ trêi xanh .- Con lµ sãng , mÑ lµ bÕn bê .- Con sÏ l¨n , l¨n m·i cïng tiÕng cêi vì tan vµo lßng mÑ .=> Trß ch¬i hay , thó vÞ , cã sù kÕt hîp gi÷a thiªn nhiªn vµ t×nh mÉu tö thiªng liªng bÊt diÖt .

=> Em bÐ yªu mÑ thiÕt tha , ®»m th¾m kh«ng muèn xa mÑ .- C©u th¬ cuèi : t×nh mÉu tö ë kh¾p n¬i thiªng liªng , bÊt diÖt .

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n ? Em h·y ph©n tÝch ý nghÜa cña c©u th¬ cuèi bµi : " Kh«ng ai biÕt ..... con ta " .

? H·y chØ ra nh÷ng thµnh c«ng vÒ mÆt nghÖ thuËt cña bµi th¬ trong viÖc x©y dùng h×nh ¶nh thiªn nhiªn ?Gîi ý : ? + Nh÷ng h×nh ¶nh thiªn nhiªn nµo ®îc nh¾c ®Õn trong bµi ?? + Nh÷ng h×nh ¶nh thiªn nhiªn Êy gîi cho em liªn tëng g× ? ? + Gi¸ trÞ cña viÖc sö dông h×nh ¶nh thiªn nhiªn Êy ?

-> Th¬ Ta Go thêng ®Ëm ý nghÜa triÕt lÝ : h¹nh phóc kh«ng ph¶i lµ ®iÒu g× xa x«i , bÝ Èn do ai ban cho mµ ë ngay trªn trÇn thÕ , do chÝnh con ngêi - nguån cña s¸ng t¹o , sù hoµ hîp t¹o dùng . T×nh yªu lµ céi nguån cña sù kÕt hîp gi÷a con ngêi víi thiªn nhiªn . Nhµ th¬ ®· ho¸ th©n b»ng em bÐ ®Ó ca ngîi t×nh mÉu tö thiªng liªng bÊt diÖt .3 . NghÖ thuËt x©y dùng h×nh ¶nh thiªn nhiªn .- M©y , tr¨ng , sãng , bê biÓn , bÇu trêi ...... -> th¬ méng + trÝ tëng tîng cña em bÐ cµng lung linh , k× ¶o .-> Liªn tëng : Tiªn ®ång , «ng tiªn , ngêi tiªn ç => sinh ®éng ch©n thùc .- M©y - sãng -> biÓu tîng vÒ con .- Tr¨ng - bê biÓn -> tîng trng cho tÊm lßng dÞu hiÒn bao la cña mÑ .-> Ca ngîi t×nh mÉu tö thiªng liªng , bÊt diÖt .

Ho¹t ®éng 3 : Híng dÉn luyÖn tËp - tæng kÕt .Häc sinh lµm bµi tËp .C©u 1 : Dßng nµo sau ®©y thÓ hiÖn ®óng nhÊt néi dung

c¶m xóc cña bµi th¬:A . T×nh yªu thiÕt tha , s©u nÆng cña ®øa con víi mÑ .B . Ngîi ca t×nh mÉu tö thiªng liªng , bÊt diÖt .C.TÊm lßng yªu th¬ng , tr©n träng cña t¸c gi¶ víi trÎ th¬ .D . C¶ 3 ý trªn ®Òu ®óng .C©u 2 : §Æc s¾c nghÖ thuËt cña bµi th¬ .A . Lµ th¬ v¨n xu«i , trong ®ã lêi kÓ cã xen ®èi tho¹i , dïng

phÐp lÆp cã sù biÕn ho¸ vµ ph¸t triÓn . B . Dïng biÖn ph¸p lÆp l¹i , nhng cã sù biÕn ho¸ vµ ph¸t triÓn

, x©y dùng nh÷ng h×nh ¶nh thiªn nhiªn giµu ý nghÜa tîng trng .


C. Lµ th¬ v¨n xu«i , trong ®ã lêi kÓ cã xen ®èi tho¹i , dïng phÐp lÆp cã sù biÕn ho¸ vµ ph¸t triÓn , x©y dùng h×nh ¶nh thiªn nhiªn giµu ý nghÜa tîng trng .

* Gi¸o viªn cho häc sinh ®äc ghi nhí SGK .Ho¹t ®éng 4 : Híng dÉn häc ë nhµ .- Tr¶ lêi c©u 6 . - N¾m néi dung bµi häc .- ChuÈn bÞ bµi «n tËp th¬ .* Rót kinh nghiÖm .

TiÕt 127 .¤n tËp th¬ .

A . Môc tiªu cÇn ®¹t :Gióp häc sinh : - ¤n tËp hÖ thèng ho¸ kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ çc t¸c phÈm th¬

hiÖn ®¹i ViÖt Nam häc trong ch¬ng tr×nh ng÷ v¨n líp 9 .- Cñng cè nh÷ng tri thøc vÒ thÓ lo¹i th¬ tr÷ t×nh ®· h×nh

thµnh qua qu¸ tr×nh häc çc t¸c phÈm th¬ trong ch¬ng tr×nh ng÷ v¨n 9 vµ çc líp díi .

- Bíc ®Çu h×nh thµnh hiÓu biÕt s¬ lîc vÒ ®Æc ®iÓm vµ thµnh tùu cña th¬ ViÖt Nam tõ sau çch m¹ng th¸ng 8 n¨m 1945 .

- RÌn kÜ n¨ng ph©n tÝch th¬ .B . ChuÈn bÞ :

- Häc sinh lËp b¶ng thèng kª vµ tr¶ lêi c©u hái nh SGK .- Vßng quay v¨n häc .

C . TiÕn tr×nh tæ chøc çc ho¹t ®éng d¹y häc : Ho¹t ®éng 1 : Tæ chøc kiÓm tra bµi cò .- Gi¸o viªn kiÓm tra sù chuÈn bÞ cña häc sinh tríc ®ã mét

tuÇn .- Gi¸o viªn kiÓm tra kÕt qu¶ chuÈn bÞ bµi cña mét vµi häc

sinh . Ho¹t ®éng 2 : Néi dung vµ tiÕn tr×nh «n tËp .- Gi¸o viªn nªu yªu cÇu tiÕt häc .- Gi¸o viªn tæ chøc cho häc sinh «n tËp theo 6 c©u hái SGK .C©u 1 : LËp b¶ng hÖ thèng .- Gi¸o viªn cho häc sinh lÇn lît tr¶ lêi theo çc môc ë çc cét

®· híng dÉn . - Häc sinh lªn quay vßng quay VH ®Ó chän sè ®iÓm .Gi¸o viªn nªu c©u hái theo møc ®é ®iÓm .- Häc sinh kh¸c nhËn xÐt - Gi¸o viªn kÕt luËn nh SGV .


TT

Tªn bµi th¬

T¸c gi¶

N¨m s¸ng t¸c

ThÓ

lo¹i

§Æc s¾c néi dung t tëng

§Æc s¾c nghÖ thuËt

1 .

§ång chÝ

ChÝnh H÷u

1948 Tù do

- Ca ngîi t×nh ®ång chÝ - cïng chung c¶nh ngé - lÝ tëng chiÕn ®Êu cña nh÷ng ngêi lÝnh çch m¹ng trong thêi k× ®Çu kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p -> T×nh ®ång chÝ t¹o nªn søc m¹nh vµ vÎ ®Ñp tinh thÇn cña ngêi lÝnh çch m¹ng .

- Chi tiÕt h×nh ¶nh, ng«n ng÷ gi¶n dÞ , ch©n thùc , c« ®äng , giµu søc biÓu c¶m .

2 .

Bµi th¬ vÒ tiÓu ®éi xe kh«ng kÝnh

Ph¹m TiÕn DuËt

1961 Tù do

- T thÕ hiªn ngang , tinh thÇn chiÕn ®Êu b×nh tÜnh , diÔn c¶m , niÒm vui l¹c quan cña nh÷ng ngêi lÝnh l¸i xe .....

- Tø th¬ ®éc ®¸o . H×nh ¶nh nh÷ng chiÕc xe kh«ng kÝnh , giäng ®iÖu tù nhiªn , khoÎ kho¾n .....

Gi¸o viªn híng dÉn häc sinh «n tËp cho ®Õn bµi th¬ M©y vµ Sãng ( nh SGV ) .

C©u 2 : S¾p xÕp çc bµi th¬ ViÖt Nam ®· häc theo giai ®o¹n lÞch sö :

- 1945 - 1954 : §ång chÝ .- 1954 - 1964 : §oµn thuyÒn ®¸nh ç , BÕp löa , Con cß .- 1964 - 1975 : Bµi th¬ vÒ tiÓu ®éi xe kh«ng kÝnh , Khóc h¸t

ru .....- Sau 1975 : ¸nh tr¨ng , Mïa xu©n nho nhá , ViÕng l¨ng B¸c ,

Nãi víi con , Sang thu .=> Ph¶n ¸nh t×nh c¶m t tëng cña con ngêi ( t×nh yªu quª h-

¬ng , ®Êt níc , t×nh c¶m ®ång chÝ g¾n bã víi B¸c , t×nh c¶m g¾n bã bÒn chÆt nh t×nh mÑ con , bµ ch¸u ) .

C©u 3 : T×m hiÓu chñ ®Ò t×nh mÑ con trong mét sè bµi th¬ .

? KÓ tªn nh÷ng bµi th¬ ®· häc ë líp 9 cã chñ ®Ò vÒ t×nh mÑ con ?


( Con cß , Khóc h¸t ru , M©y vµ sãng ) .? ChØ ra ®iÓm gièng nhau ?- §Òu ca ngîi t×nh mÑ con ®»m th¾m , thiªng liªng .- Dïng lêi ru cña ngêi mÑ , hoÆc ngêi con .? ChØ ra ®iÓm riªng biÖt ë mçi bµi th¬ trong çch biÓu hiÖn

t×nh mÑ con .* Bµi : Khóc h¸t ru ...... thÓ hiÖn sù thèng nhÊt cña t×nh yªu

con víi lßng yªu níc , g¾n bã víi çch m¹ng vµ ý chÝ chiÕn ®Êu cña ngêi mÑ d©n téc Tµ «i trong hoµn c¶nh hÕt søc gian khæ ë chiÕn khu miÒn T©y Thõa Thiªn HuÕ trong thêi k× kh¸ng chiÕn chèng Mü .

* Bµi : Con cß khai th¸c vµ ph¸t triÓn tø th¬ tõ h×nh tîng con Cß trong ca dao h¸t ru ®Ó ca ngîi t×nh mÑ vµ ý nghÜa cña lêi h¸t ru .

* Bµi : M©y vµ sãng ho¸ th©n vµo lêi trß chuyÖn hån nhiªn , ng©y th¬ cña em bÐ víi mÑ ®Ó thÓ hiÖn t×nh yªu mÑ th¾m thiÕt cña trÎ th¬ .

C©u 4 : H×nh ¶nh ngêi lÝnh vµ t×nh ®ång chÝ , ®ång ®éi trong 3 bµi th¬ : §ång chÝ , Bµi th¬ vÒ tiÓu ®éi xe kh«ng kÝnh , ¸nh tr¨ng .

* §iÓm chung : §Òu viÕt vÒ vÎ ®Ñp tÝnh çch vµ t©m hån cña anh bé ®éi cô Hå , ngêi lÝnh çch m¹ng trong nh÷ng hoµn c¶nh kh¸c nhau .

* §iÓm riªng : 1 . §ång chÝ : T×nh ®ång chÝ , ®ång ®éi gÇn gòi , gi¶n dÞ ,

thiªng liªng cña nh÷ng ngêi lÝnh n«ng d©n nghÌo khæ trong nh÷ng n¨m ®Çu kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p cïng chung c¶nh ngé , lÝ tëng ......

2 . Bµi th¬ vÒ tiÓu ®éi xe kh«ng kÝnh : TÝnh chÊt l¹c quan , b×nh tÜnh , t thÕ hiªn ngang tµng , ý chÝ kiªn cêng , dòng c¶m vît qua khã kh¨n , nguy hiÓm v× sù nghiÖp gi¶i phãng MiÒn nam cña nh÷ng ngêi chiÕn sÜ l¸i xe Trêng S¬n .....

3 . ¸nh tr¨ng : T©m sù cña ngêi lÝnh sau chiÕn tranh , sèng gi÷a thµnh phè trong hoµ b×nh : gîi l¹i nh÷ng kØ niÖm g¾n bã cña ngêi lÝnh víi thiªn nhiªn , ®Êt níc , víi ®ång ®éi ....... Tõ ®ã nh¾c nhë vÒ ®¹o lÝ t×nh nghÜa thuû chung .

C©u 5 : NhËn xÐt bót ph¸p cña Huy CËn , NguyÔn Du , ChÕ Lan Viªn , Thanh H¶i qua çc bµi th¬ ®· häc .

* §oµn thuyÒn ®¸nh ç - Huy CËn .Bót ph¸p l·ng m¹n , nhiÒu so s¸nh , liªn tëng , tëng tîng bay

bæng . Giäng th¬ t¬i vui , khoÎ kho¾n . §ã lµ bµi ca lao ®éng s«i næi , phÊn chÊn , hµo hïng . H×nh ¶nh ®Æc s¾c : ®oµn thuyÒn ®¸nh ç ra ®i , ®¸nh c¶ , trë vÒ .


* §ång chÝ - ChÝnh H÷u : Bót ph¸p hiÖn thùc , h×nh ¶nh ch©n thùc , cô thÓ , chän läc , c« ®óc . H×nh ¶nh ®Æc s¾c " §Çu sóng tr¨ng treo " .

* ¸nh tr¨ng - NguyÔn Du : Bót ph¸p gîi nghÜ , gîi t¶ , ý nghÜa kh¸i qu¸t . Lêi t×nh tù , ®éc tho¹i , ¨n n¨n , ©n hËn víi chÝnh m×nh . H×nh ¶nh ®Æc s¾c : " ¸nh tr¨ng im ph¨ng ph¾c " .

* Con Cß - ChÕ Lan Viªn : " §ñ cho ta giËt m×nh " .Bót ph¸p d©n téc , hiÖn ®¹i : ph¸t triÓn h×nh ¶nh con Cß

trong ca dao vµ lêi h¸t ru . H×nh ¶nh ®Æc s¾c : Con Cß , çnh Cß .

* Mïa xu©n nho nhá - Thanh H¶i .Bót ph¸p hiÖn thùc , l·ng m¹n chÊt HuÕ ®Ëm ®µ . Lêi t©m

nguyÖn tríc lóc ®i xa . H×nh ¶nh ®Æc s¾c " Mïa xu©n nho nhá " .

Häc sinh ®äc phÇn chuÈn bÞ cña m×nh - häc sinh kh¸c nhËn xÐt - gi¸o viªn kÕt luËn nh trªn .

Ho¹t ®éng 2 : Híng dÉn häc ë nhµ .- Gi¸o viªn tæng kÕt .- NhËn xÐt kÕt qu¶ giê häc .- Híng dÉn häc sinh tiÕp tôc «n tËp tèt chuÈn bÞ cho tiÕt

kiÓm tra viÕt vÒ th¬ .

* Rót kinh nghiÖm : Thêi gian bè trÝ trong 1 tiÕt lµ qu¸ Ýt .

TiÕt 128 .NghÜa têng minh vµ nghÜa hµm ý .

A . Môc tiªu cÇn ®¹t : - Cñng cè kh¸i niÖm vÒ nghÜa têng minh vµ hµm ý .- RÌn kÜ n¨ng sö dông vµ gi¶i m· hµm ý trong giao tiÕp .

B . ChuÈn bÞ :B¶ng phô .

C . TiÕn tr×nh tæ chøc çc ho¹t ®éng d¹y häc trªn líp : * KiÓm tra bµi cò : - Khëi ®éng .Bµi 1 : X¸c ®Þnh hµm ý trong c©u in ®Ëm ë ®o¹n th¬ sau :" Tho¾t tr«ng ........ tr¸i nhiÒu " .

( NguyÔn Du - TruyÖn KiÒu ) .Bµi 2 : Khoanh trßn vµo ch÷ çi ®øng tríc c©u tr¶ lêi ®óng :A . Tr¸i ngîc víi nghÜa têng minh .


B . Cïng mét néi dung víi nghÜa têng minh . C . Èn ®»ng sau nghÜa têng minh .D . Th«ng b¸o nhiÒu nghÜa h¬n nghÜa têng minh .Bµi 3 : Dïng hµm ý khi nµo ? A . Khi kh«ng muèn nãi th¼ng .B . Muèn ngêi nghe kh«ng hiÓu .C. Kh«ng biÕt nãi râ ý . D . Muèn chÊm døt cuéc ®èi tho¹i . Bµi 4 : Trong lêi nãi h»ng ngµy :A . TÊt c¶ çc c©u ®Òu cã hµm ý .B . Kh«ng c©u nµo cã hµm ý . C. Cã c©u cã , cã c©u kh«ng cã hµm ý . D. TÊt c¶ ý A, B, C .§¸p ¸n :1 . Hµm ý mØa mai :+ Nµng lµ tiÓu th danh gi¸ thÕ mµ còng ph¶i ®Õn ®©y , cói

®Çu tríc con hoa n« nµy sao . + §e do¹ trõng trÞ : Gieo giã ¾t sÏ gÆp b·o .2 . C3 . A4 . C Häc sinh suy nghÜ - ph¸t biÓu - líp nhËn xÐt - gi¸o viªn kÕt

luËn , chèt .Hµm ý lµ nh÷ng ®iÒu ngêi nãi muèn ngêi nghe suy ra tõ

c©u nãi cña m×nh . Lµm cho ngêi nghe hiÓu ®îc hµm ý , nghÜa lµ hµm ý ®· sö dông thµnh c«ng .

* Bµi míi :

Ho¹t ®éng 1 : Híng dÉn x¸c ®Þnh ®iÒu kiÖn sö dông hµm ý .

Gi¸o viªn cho häc sinh ®äc ®o¹n trÝch SGK .? Nªu hµm ý cña nh÷ng c©u in ®Ëm .

? V× sao chÞ DËu kh«ng nãi th¼ng víi con mµ ph¶i dïng hµm ý ?

I . §iÒu kiÖn sö dông hµm ý .* VÝ dô : §o¹n trÝch " T¾t ®Ìn " :

- C©u 1 : Con chØ ....... n÷a th«i -> MÑ ph¶i b¸n con cho cô NghÞ -> ®iÒu ®au lßng .- C©u 2 : Con sÏ ¨n ..... Th«n §oµi -> u ®· b¸n con cho cô NghÞ Th«n §oµi => ChÞ DËu kh«ng d¸m nãi th¼ng víi con v× chÞ qu¸ ®au lßng vµ còng lo con sÏ buån tñi .

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n ? Hµm ý trong c©u nãi nµo cña chÞ DËu râ h¬n ? V× sao ?

? Chi tiÕt nµo trong ®o¹n trÝch cho thÊy çi TÝ ®· hiÓu hµm ý trong c©u nãi cña mÑ ? V× sao TÝ l¹i cã thÓ hiÓu hµm ý Êy ? ? Häc sinh th¶o luËn .

? Khi sö dông hµm ý cÇn tr¸nh ®iÒu g×? Gi¸o viªn cho häc sinh chèt ghi nhí .

Häc sinh ®äc ghi nhí .Gi¸o viªn lu ý cho häc sinh :Khi sö dông hµm ý :+ §èi tîng tiÕp nhËn hµm ý .+ Ng÷ c¶nh sö dông hµm ý .

Ho¹t ®éng 2 : Híng dÉn luyÖn tËp .Bµi 1 : Häc sinh ®äc yªu cÇu bµi tËp .Häc sinh lµm viÖc ®éc lËp , ®øng t¹i chç tr¶ lêi , líp nhËn xÐt .

=> Hµm ý trong c©u 2 râ h¬n v× cã chi tiÕt cô NghÞ Th«n §oµi . Së dÜ chÞ ph¶i nãi râ h¬n v× çi TÝ ®· kh«ng hiÓu ®îc hµm ý ë c©u 1 .- Chi tiÕt : " Çi TÝ nghe nãi ....... ®Êy ? " -> Nã hiÓu hµm ý cña mÑ v× tríc ®ã nã ®· biÕt bè mÑ ®Þnh b¸n nã cho NghÞ QuÕ vµ v× phÇn nµo hiÓu c¶nh ngé gia ®×nh .

* Ghi nhí : §Ó sö dông hµm ý cÇn 2 ®iÒu kiÖn : - Ngêi nãi ( viÕt ) cã ý thøc ®a hµm ý vµo c©u nãi ( viÕt ) .- Ngêi nghe ( ®äc ) cã n¨ng lùc gi¶i ®o¸n hµm ý .

II . LuyÖn tËp .

Gi¸o viªn bæ sung :Tr¶ lêi : a, Ngêi nãi : Anh thanh niªn .

Ngêi nghe : ¤ng ho¹ sÜ vµ c« g¸i . Hµm ý : " ChÌ ®· ngÊm råi ®Êy " : Mêi b¸c vµ c« vµo nhµ

uèng níc chÌ . Hai ngêi ®Òu hiÓu hµm ý : " ¤ng liÒn theo ....... xuèng ghÕ

" .b , Ngíi nãi : Anh TÊn .Ngêi nghe : ChÞ hµng ®Ëu .Hµm ý c©u in ®Ëm lµ : Chóng t«i kh«ng thÓ cho ®îc v×

chóng t«i cÇn ph¶i b¸n nh÷ng thø nµy ®i .


Ngêi nghe hiÓu hµm ý : " ThËt lµ cµng giµu cã ..... cµng giµu cã " .

c, Ngêi nãi : Thuý KiÒu .Ngêi nghe : Ho¹n Th .Hµm ý c©u 2 : H·y chuÈn bÞ nhËn sù b¸o o¸n thÝch ®¸ng .Ho¹n Th hiÓu hµm ý nªn " Hån l¹c ...... kªu ca " .Bµi 2 : - Hµm ý : Ch¾t giïm níc ®Ó c¬m khái nh·o .- Sö dông hµm ý kh«ng thµnh c«ng v× " Anh S¸u vÉn ngåi im

" -> anh kh«ng céng t¸c .Bµi 3 : 2 nhãm lªn tr×nh bµy trªn b¶ng .Chó ý t×nh huèng cã thÓ x¶y ra .- Thµnh c©u têng minh .- C©u cã hµm ý nhng thiÕu tÕ nhÞ .Gi¸o viªn chèt : - Tr¸nh nãi nh÷ng c©u hµm ý thiÕu tÕ nhÞ , hoÆc cã thÓ bÞ

hiÓu lÇm ( dï ngêi nãi v« t×nh ....... ) .- C©u nãi cã hµm ý ph¶i phï hîp víi hoµn c¶nh giao tiÕp ,

®¶m b¶o tÝnh tÕ nhÞ , lÞch sù .Bµi 4 : Qua sù so s¸nh cña Lç TÊn cã thÓ nhËn ra hµm ý :

Tuy hy väng cha thÓ nãi lµ thùc hay h , nhng nÕu cè g¾ng thùc hiÖn th× cã thÓ ®¹t ®îc .

Bµi 5 : Häc sinh ®äc thuéc lßng " M©y vµ Sãng " - C©u cã hµm ý mêi mäc lµ hai c©u më ®Çu b»ng " Bän tí

ch¬i ... " .- C©u cã hµm ý tõ chèi lµ hai c©u : " MÑ m×nh ®ang ®îi ë

nhµ " vµ " Lµm sao cã thÓ ....... ®Õn ®îc " .- ViÕt thªm " Kh«ng biÕt cã ai muèn ch¬i víi bän tí kh«ng " .Ho¹t ®éng 3 :Híng dÉn häc ë nhµ .- N¾m v÷ng ®iÒu kiÖn sö dông hµm ý .- Hoµn thµnh çc bµi tËp .

TiÕt 129 . KiÓm tra v¨n ( PhÇn th¬ ) .

A . Môc tiªu cÇn ®¹t : Gióp häc sinh : - KiÓm tra vµ ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ häc tËp çc t¸c phÈm th¬

hiÖn ®¹i ViÖt Nam trong ch¬ng tr×nh ng÷ v¨n 9 , k× II .- RÌn luyÖn vµ ®¸nh gi¸ kÜ n¨ng viÕt v¨n ( sö dông tõ ng÷ ,

viÕt c©u , ®o¹n v¨n vµ bµi v¨n ) .- Häc sinh cÇn huy ®éng ®îc nh÷ng tri thøc vµ kÜ n¨ng vÒ

TiÕng viÖt vµ TËp lµm v¨n vµo bµi lµm .

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n B . ChuÈn bÞ :

- Häc sinh «n tËp phÇn th¬ díi sù híng dÉn cña gi¸o viªn .- Gi¸o viªn ra ®Ò , in ®Ò vµo bµi kiÓm tra .

C . TiÕn tr×nh tæ chøc çc ho¹t ®éng trªn líp : - Gi¸o viªn ph¸t bµi kiÓm tra ( cã in ®Ò s½n ) cho häc sinh .- Häc sinh lµm bµi .- §Ò vµ ®¸p ¸n cã trong bé ®Ò . * Híng dÉn häc ë nhµ .ChuÈn bÞ bµi tiÕp theo : Tæng kÕt v¨n b¶n nhËt dông .

TiÕt 130 .Tr¶ bµi tËp lµm v¨n sè 6 .

A . Môc tiªu cÇn ®¹t : Gióp häc sinh cñng cè l¹i kiÕn thøc ®Ó lµm bµi nghÞ luËn vÒ

nh©n vËt v¨n häc , nh×n l¹i kÕt qu¶ bµi lµm cña b¶n th©n ®Ó rót kinh nghiÖm .

- TiÕp tôc rÌn luyÖn çc kÜ n¨ng lµm bµi nghÞ luËn v¨n häc .B . TiÕn tr×nh tæ chøc çc ho¹t ®éng d¹y häc :

* KiÓm tra bµi cò : Nªu çc bíc lµm bµi nghÞ luËn vÒ mét t¸c phÈm truyÖn .* Ho¹t ®éng 1 : ChÐp l¹i ®Ò v¨n , tæ chøc t×m hiÓu

®Ò , t×m ý .Gi¸o viªn tæ chøc cho häc sinh t×m hiÓu ®Ò , t×m ý chÝnh

cña ®Ò . * Ho¹t ®éng 2 : Tæ chøc lËp dµn ý cho ®Ò bµi .Häc sinh lµm viÖc tËp thÓ , gi¸o viªn nªu tõng yªu cÇu .- Më bµi - Th©n bµi- KÕt bµi * Ho¹t ®éng 3 : NhËn xÐt t×nh h×nh lµm bµi cña häc

sinh : - ¦u , khuyÕt ®iÓm vÒ néi dung , h×nh thøc . - Cho ®äc mÉu : nh÷ng bµi lµm tèt .* Ho¹t ®éng 4 : Tr¶ bµi , söa bµi , lÊy ®iÓm vµo sæ .- Gi¸o viªn tr¶ bµi cho häc sinh .- Häc sinh ®äc , söa lçi .- Gi¸o viªn lÊy ®iÓm vµo sæ .* Híng dÉn häc ë nhµ .- N¾m bµi nghÞ luËn vÒ mét t¸c phÈm truyÖn .- ChuÈn bÞ bµi " Tæng kÕt v¨n b¶n nhËt dông " .


Ngµy ..... th¸ng ..... n¨m 200.......TuÇn 27 .

Bµi 26 .TiÕt 131 - 132 .

Tæng kÕt v¨n b¶n nhËt dông .

A . Môc tiªu cÇn ®¹t : - N¾m mét çch cã hÖ thèng néi dung , ý nghÜa vµ çch

tiÕp cËn çc v¨n b¶n nhËt dông ®· häc ë THCS . - TiÕp tôc båi dìng n¨ng lùc viÕt bµi nhËt dông vÒ çc chñ

®Ò xung quanh cuéc sèng cña em .B . ChuÈn bÞ :

GiÊy trong , m¸y chiÕu , bót d¹ .C . TiÕn tr×nh tæ chøc çc ho¹t ®éng trªn líp :

* KiÓm tra bµi cò : Gi¸o viªn kiÓm tra sù chuÈn bÞ cña häc sinh .

* Bµi míi : §©y lµ tiÕt «n tËp cuèi cïng , «n tËp toµn bé çc v¨n b¶n nhËt dông ®· häc trong ch¬ng tr×nh Ng÷ v¨n THCS .

Ho¹t ®éng 1 : Híng dÉn «n tËp I . Kh¸i niÖm v¨n b¶n nhËt dông .* Häc sinh ®äc môc I SGK . * Gi¸o viªn cho häc sinh th¶o luËn , ph¸t biÓu theo hÖ thèng

c©u hái sau : ? V¨n b¶n nhËt dông cã ph¶i lµ kh¸i niÖm thÓ lo¹i kh«ng ? ? Nh÷ng ®Æc ®iÓm chñ yÕu cÇn lu ý cña kh¸i niÖm nµy lµ

g× ? ? Em hiÓu thÕ nµo lµ tÝnh cËp nhËt ? TÝnh cËp nhËt víi tÝnh

thêi sù cã liªn quan g× víi nhau . ? Nh÷ng v¨n b¶n ®· häc cã ph¶i chØ cã tÝnh thêi sù nhÊt

thêi hay kh«ng ? V× sao ? ? Häc v¨n b¶n nhËt dông lµm g× ? ? Häc sinh lÇn lît tr¶ lêi tõng c©u .Gi¸o viªn tãm t¾t , tæng kÕt ( cã b¶ng mÉu kÌm theo ) trªn

m¸y chiÕu .

Ho¹t ®éng 2 : HÖ thèng ho¸ néi dung v¨n b¶n nhËt dông .

Líp Tªn v¨n b¶n ND

Néi dung Chñ ®Ò , ®Ò tµi

PT biÓu ®¹t

6 1. CÇu Long Biªn chøng nh©n lÞch

- N¬i chøng kiÕn nh÷ng sù kiÖn lÞch sö hµo hïng , bi tr¸ng cña

- Giíi thiÖu vµ b¶o vÖ di tÝch lÞch sö , danh

- TS + MT + biÓu


sö .

2. §éng Phong Nha .

3. Bøc th cña thñ lÜnh da ®á .

Hµ Néi .

- Lµ k× quan thÕ giíi , thu hót kh¸ch du lÞch , tù hµo vµ b¶o vÖ danh th¾ng nµy . - Con ngêi ph¶i sèng hoµ hîp víi thiªn nhiªn , lo b¶o vÖ m«i trêng .

lam th¾ng c¶nh.- Giíi thiÖu danh lam th¾ng c¶nh .

- Quan hÖ gi÷a thiªn nhiªn vµ con ngêi .

c¶m .

- TM + MT .

- NL + BC

7

4. Cæng tr-êng më ra .

5. MÑ t«i .

6. Cuéc chia tay cña nh÷ng con bóp bª .

7. Ca HuÕ trªn s«ng H-¬ng .

- T×nh c¶m thiªng liªng cña cha mÑ víi con çi . Vai trß cña nhµ trêng ®èi víi mçi con ngêi .- T×nh yªu th¬ng , kÝnh träng cha mÑ lµ t×nh c¶m thiªng liªng cña con çi .- T×nh c¶m th©n thiÕt cña hai anh em vµ nçi ®au chua xãt khi ë trong hoµn c¶nh gia ®×nh bÊt h¹nh . - VÎ ®Ñp cña s«ng H-¬ng VH vµ nh÷ng con ngêi tµi hoa xø HuÕ .

- Gi¸o dôc , nhµ trêng , gia ®×nh , trÎ em .

- nt

- nt

- V¨n häc d©n gian

- TS + MT + TM + NL + BC .

TS+ MT + NL + BC

- TS + NL + BC .

- TM + NL + TS + BC .

8

8. Th«ng tin vÒ ngµy tr¸i ®Êt n¨m 2000 . 9. ¤n dÞch vµ thuèc l¸ .10. Bµi to¸n d©n sè .

- T¸c h¹i cña viÖc sö dông bao b× ni l«ng víi m«i trêng

- T¸c h¹i cña thuèc l¸ ®Õn kinh tÕ vµ søc khoÎ .- Mèi quan hÖ gi÷a d©n sè vµ sù ph¸t triÓn x· héi .

- M«i trêng

- Chèng tÖ n¹n ma tuý , thuèc l¸ - D©n sè vµ t-¬ng lai nh©n lo¹i .

NL + TM

- TM + NL + BC - TM+ NL

9 11. Tuyªn bè thÕ giíi vÒ sù sèng cßn , quyÒn ®îc b¶o vÖ vµ

- Tr¸ch nhiÖm ch¨m sãc , b¶o vÖ vµ ph¸t triÓn cña trÎ em cña céng ®ång quèc tÕ .

- QuyÒn sèng con ngêi .

- NL + TM + BC


ph¸t triÓn cña trÎ em .12. §Êu tranh cho mét thÕ giíi hoµ b×nh .

13. Phong çch Hå ChÝ Minh .

- Nguy c¬ chiÕn tranh h¹t nh©n vµ tr¸ch nhiÖm ng¨n chÆn chiÕn tranh v× hoµ b×nh thÕ giíi .- VÎ ®Ñp cña phong çch HCM , tù hµo , kÝnh yªu vÒ B¸c .

- Chèng chiÕn tranh , b¶o vÖ hoµ b×nh thÕ giíi .

- Héi nhËp víi thÕ giíi vµ gi÷ g×n b¶n s¾c v¨n ho¸ d©n téc .

- NL + BC

- NL + BC

Gi¸o viªn yªu cÇu häc sinh tr×nh bµy b¶ng hÖ thèng ho¸ cña ç nh©n , gi¸o viªn bæ sung , chiÕu trªn mµn h×nh b¶ng trªn .

? Nh÷ng vÊn ®Ò trªn cã ®¹t çc yªu cÇu cña mét v¨n b¶n nhËt dông kh«ng ? Cã mang tÝnh cËp nhËt kh«ng ? Cã ý nghÜa l©u dµi kh«ng ? Cã gi¸ trÞ v¨n häc kh«ng ( cã ) .

? Ta cã thÓ rót ra kÕt luËn g× vÒ h×nh thøc biÓu ®¹t cña v¨n b¶n nhËt dông ?

( Cã thÓ sö dông tÊt c¶ mäi ph¬ng thøc biÓu ®¹t cña v¨n b¶n ) .

Ho¹t ®éng 3 : III . Ph¬ng ph¸p häc v¨n b¶n nhËt dông .- Häc sinh ®äc SGK .- NhÊn m¹nh 5 yªu cÇu :+ Lu ý néi dung çc chó thÝch cña v¨n b¶n nhËt dông . + Liªn hÖ çc vÊn ®Ò trong v¨n b¶n nhËt dông . + Cã ý kiÕn , quan ®iÓm riªng tríc vÊn ®Ò ®ã .+ VËn dông tæng hîp kiÕn thøc çc m«n häc kh¸c ®Ó lµm

s¸ng tá çc vÊn ®Ò ®îc ®Æt ra trong v¨n b¶n nhËt dông .+ C¨n cø vµo ®Æc ®iÓm vµ ph¬ng thøc biÓu hiÖn ®Ó

ph©n tÝch mét v¨n b¶n nhËt dông .Ho¹t ®éng 4 : Ghi nhí Häc sinh ®äc ghi nhí SGK .Ho¹t ®éng 5 : Híng dÉn häc ë nhµ .- N¾m v÷ng chøc n¨ng , tÝnh cËp nhËt cña v¨n b¶n nhËt

dông vµ hÖ thèng v¨n b¶n nhËt dông ®îc häc ë THCS .- ChuÈn bÞ bµi : Ch¬ng tr×nh ®Þa ph¬ng .

TiÕt 133 - Ch¬ng tr×nh ®Þa ph¬ng ( PhÇn tiÕng viÖt )

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n A . Môc tiªu cÇn ®¹t :

- NhËn biÕt mét sè tõ ng÷ ®Þa ph¬ng .- Híng dÉn tr×nh ®é ®èi víi viÖc sö dông tõ ng÷ ®Þa ph¬ng

trong ®êi sèng, nhËn xÐt vÒ çch sö dông tõ ng÷ ®Þa ph¬ng khi dïng trong bµi viÕt , phæ biÕn réng r·i ( nh trong v¨n ch¬ng nghÖ thuËt ) .B . ChuÈn bÞ :

- §äc çc tµi liÖu cã liªn quan .- B¶ng phô .

C . TiÕn tr×nh tæ chøc çc ho¹t ®éng d¹y häc :Ho¹t ®éng 1 : I . NhËn biÕt çc tõ ng÷ toµn d©n . Bµi tËp 1 :

Häc sinh ®äc çc ®o¹n trÝch ë bµi tËp 1, 2, 3 .? X¸c ®Þnh tõ ng÷ ®Þa ph¬ng cã sö dông trong çc ®o¹n trÝch .? ChuyÓn tõ ng÷ ®Þa ph¬ng -> toµn d©n .

? Gi¸o viªn treo b¶ng phô.Häc sinh th¶o luËn theo nhãm lªn ®iÒn çc th«ng tin vµo b¶ng .Häc sinh kh¸c nhËn xÐt bæ sung - Gi¸o viªn söa , kÕt luËn .

Tõ ®Þa ph¬ng Tõ toµn d©nThÑoM¸LÆp bÆpBaLui cuiNh»mKªu§©m§òa bÕpNãi trængV«

SÑo MÑL¾p b¾pBè , cha Lói hóiCho lµ Gäi Trë thµnh §òa c¶Nãi trèng kh«ng Vµo

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n Häc sinh ®äc yªu cÇu bµi tËp 2, 3, 4 .Gi¸o viªn híng dÉn häc sinh lµm .Gäi häc sinh lªn b¶ng .Häc sinh kh¸c nhËn xÐt , bæ sung .Gi¸o viªn nhËn xÐt , cho ®iÓm .Häc sinh kÎ b¶ng nh SGK råi tù ®iÒn .

Ho¹t ®éng 2 : H-íng dÉn häc sinh nhËn xÐt vÒ çch sö dông tõ ®Þa ph¬ng .

Ho¹t ®éng 3 :

Häc sinh viÕt bµi ( nÕu Ýt thêi gian cho vÒ nhµ ) .

Bµi 2 : a, Kªu : Tõ toµn d©n ( thay b»ng nãi to ) .b, Kªu : Tõ ®Þa ph¬ng ( tõ toµn d©n gäi lµ t¬ng ®¬ng ) .Bµi 3 : - Tr¸i : qu¶ - Chi : g×- Kªu : gäi - Bèng hæng trèng ho¶ng : trèng rçng trèng rÔnh .Bµi 4 : Häc sinh tù lµm .

II . Sö dông tõ ®Þa ph¬ng .

Bµi 5 :a, Kh«ng nªn ®Ó cho " bÐ Thu " trong truyÖn dïng tõ toµn d©n . V× em bÐ cha cã dÞp giao tiÕp réng r·i ra bªn ngoµi ®Þa ph¬ng m×nh .b, Trong lêi kÓ , t¸c gi¶ vÉn dïng mét sè tõ ng÷ ®Þa ph¬ng dÔ hiÓu ®Ó nªu s¾c th¸i cña vïng ®Êt n¬i viÖc ®îc kÓ diÔn ra . Tuy nhiªn , t¸c gi¶ cã chñ ®Þnh kh«ng dïng qu¸ nhiÒu tõ ®Þa ph¬ng ®Ó khái g©y khã hiÓu cho ngêi ®äc kh«ng ph¶i lµ ngêi ®Þa ph¬ng ®ã .III . VËn dông .ViÕt ®o¹n v¨n ( néi dung tù chän ) , cã sö dông tõ ®Þa ph¬ng ( g¹ch ch©n díi tõ ®Þa ph¬ng trong ®o¹n v¨n ) .

Ho¹t ®éng 4 : Híng dÉn häc ë nhµ .- ChuÈn bÞ viÕt bµi tËp lµm v¨n sè 7 .

TiÕt 134 - 135 .Bµi viÕt sè 7 - NghÞ luËn v¨n häc .

A . Môc tiªu cÇn ®¹t :


- ¤n tËp tæng hîp vÒ lÝ thuyÕt vµ kÜ n¨ng kiÓu bµi nghÞ luËn .

- ThÝch hîp víi kiÕn thøc v¨n , tiÕng viÖt .- BiÕt çch vËn dông çc kiÕn thøc kÜ n¨ng vÒ kiÓu bµi nghÞ

luËn , vÒ mét t¸c phÈm v¨n häc ®· ®îc häc ë çc tiÕt ®ã trong thùc hµnh .

- BiÕt vËn dông mét çch linh ho¹t , nhuÇn nhuyÔn çc thao t¸c , ph©n tÝch , gi¶i thÝch , chøng minh , b×nh gi¶ng ...... ®Ó lµm tèt bµi v¨n nghÞ luËn t¸c phÈm v¨n häc .

- Çc kÜ n¨ng lµm bµi v¨n nãi chung ( bè côc , diÔn ®¹t , ng÷ ph¸p .... ) B . ChuÈn bÞ :

- Gi¸o viªn : Ra ®Ò , ®¸p ¸n .- Häc sinh : ¤n tËp tèt .

C . TiÕn tr×nh lªn líp :- §Ò vµ ®¸p ¸n ( Cã trong bé ®Ò ë tËp hå s¬ gi¸o viªn ) .- Gi¸o viªn ph¸t bµi cho häc sinh .- Gi¸o viªn theo dâi häc sinh lµm bµi .- HÕt giê thu bµi chÊm .D . Híng dÉn häc ë nhµ .- So¹n bµi " BÕn quª " .

Ngµy ...... th¸ng ......... n¨m 200......TuÇn 28 .TiÕt 136 - 137 .

BÕn quª NguyÔn Minh Ch©u .

A. Môc tiªu cÇn ®¹t :- Qua c¶nh ngé vµ t©m tr¹ng cña nh©n vËt NhÜ trong

truyÖn , c¶m nhËn ®îc ý nghÜa triÕt lÝ mang tÝnh tr¶i nghiÖm vÒ cuéc ®êi con ngêi .

- ThÊy vµ ph©n tÝch ®îc nhøng ®Æc s¾c cña truyÖn : t¹o t×nh huèng nghÞch lÝ , trÇn thuËt qua dßng néi t©m nh©n vËt , ng«n ng÷ , giäng ®iÖu ®Çy chÊt suy t , h×nh ¶nh , biÓu tîng .

- RÌn kÜ n¨ng ph©n tÝch t¸c phÈm cã sù kÕt hîp çc yÕu tè tù sù , tr÷ t×nh , triÕt lÝ .

- Gi¸o dôc cho häc sinh biÕt nhËn ra nh÷ng vÎ ®Ñp b×nh dÞ vµ quý gi¸ trong nh÷ng g× gÇn gòi cña quª h¬ng , gia ®×nh .B . ChuÈn bÞ cña thÇy trß :

- Gi¸o viªn ®äc çc tµi liÖu cã liªn quan .- Häc sinh so¹n , tãm t¾t truyÖn .



? Em h·y kÓ tªn çc t¸c phÈm truyÖn hiÖn ®¹i ViÖt Nam ®· häc ë s¸ch Ng÷ v¨n 9 k× I ? Nªu chñ ®Ò cña çc t¸c phÈm ®ã .

? Häc sinh tr¶ lêi , Gi¸o viªn nhËn xÐt råi dÉn vµo bµi .

Ho¹t ®éng 1 : Híng dÉn t×m hiÓu chung ? Giíi thiÖu vµi nÐt vÒ t¸c gi¶ NguyÔn Minh Ch©u .

? Tr×nh bµy hiÓu biÕt cña em vÒ t¸c phÈm ?

Gi¶i thÝch thªm vÒ t¸c phÈm nh SGV .

Gi¸o viªn híng dÉn ®äc : giäng trÇm t , suy ngÉm khi xóc ®éng ®îm buån , khi ©n hËn xãt xa . ? Tãm t¾t t¸c phÈm ?Häc sinh tãm t¾t - Gi¸o viªn nhËn xÐt .Tãm t¾t chËm .? ThÓ lo¹i cña t¸c phÈm ? x¸c ®Þnh ph¬ng thøc biÓu ®¹t cña t¸c phÈm ?

Gi¸o viªn : TruyÖn ng¾n lµ t¸c phÈm tù sù cì nhá , víi ®Æc ®iÓm næi bËt , ng¾n gän tËp ph¶n ¸nh mét vµi biÕn cè trong giai ®o¹n , mét l¸t c¾t nµo ®ã cña cuéc ®êi nh©n vËt ... Nh©n vËt thêng Ýt , cèt truyÖn ®¬n gi¶n ... - §èi víi truyÖn ng¾n ngêi ta thêng quan t©m tíi :+ T×nh huèng truyÖn .+ T©m tr¹ng cña nh©n vËt

I . T×m hiÓu chung .1 . T¸c gi¶ :- NguyÔn Minh Ch©u ( 1930 - 1989 ) . Quª ë : Quúnh Lu NghÖ An .- lµ c©y bót suÊt s¾c cña v¨n häc ViÖt Nam hiÖn ®¹i .- Trang v¨n cña «ng giµu ý vÞ triÕt lÝ vµ ®a nghÜa .2 . T¸c phÈm .- BÕn quª ®îc lÊy lµm tùa ®Ò cho tËp truyÖn cïng tªn cña t¸c gi¶ , xuÊt b¶n n¨m 1985 .3 . §äc - Tãm t¾t t¸c phÈm :- Häc sinh ®äc mét ®o¹n

* ThÓ lo¹i : - TruyÖn ng¾n hiÖn ®¹i - Ph¬ng thøc biÓu ®¹t: Tù sù , kÕt hîp víi miªu t¶ , nghÞ luËn , biÓu c¶m .* Bè côc:

II . Ph©n tÝch.

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n + §iÓm nh×n cña nh©n vËt .VËy ®iÒu Êy ®îc thÓ hiÖn ë t¸c phÈm "BÕn quª" nh thÕ nµo? Ho¹t ®éng 2: Híng dÉn ph©n tÝch v¨n b¶n.? TruyÖn ®îc trÇn thuËt theo ®iÓm nh×n cña nh©n vËt nµo ? ( NhÜ ) .? Nh©n vËt chÝnh cña truyÖn lµ ai ? ( NhÜ) .T×nh huèng truyÖn lµ yÕu tè bÊt ngê , ngÉu nhiªn , l¹ ho¸ nhng vÉn hîp lý , nã mang tÝnh nghÞch lÝ nhng vÉn chÊp nhËn ®îc .? VËy nh©n vËt NhÜ trong truyÖn ®îc ®Æt ë t×nh huèng nµo ?

? X©y dùng t×nh huèng Êy , t¸c gi¶ nh»m thÓ hiÖn ®iÒu g× ?

Gi¸o viªn liªn hÖ víi çc t¸c phÈm kh¸c .Qua t×nh huèng nghÞch lÝ Êy tÝnh çch nh©n vËt NhÜ ®îc béc lé rÊt râ nÐt ...... ? T©m tr¹ng nh©n vËt NhÜ ®-îc thÓ hiÖn theo m¹ch c¶m xóc

1 . T×nh huèng truyÖn :- C¶nh ngé Ðo le , ngÆt nghÌo cña NhÜ trong nh÷ng ngµy cuèi ®êi : Lµ mét ngêi tõng ®i kh¾p mäi n¬i trªn tr¸i ®Êt , kh«ng thiÕu mét xã sØnh nµo , vËy mµ ®Õn cuèi ®êi l¹i bÞ buéc chÆt trªn giêng bÖnh , sù sèng gÇn nh bÞ c¹n kiÖt .- NhÜ khao kh¸t ®îc ®Æt ch©n sang bê b·i bªn kia s«ng , anh ®· nhê cËu con trai thùc hiÖn niÒm khao kh¸t cña m×nh nhng cËu ta l¹i kh«ng hiÓu vµ sa vµo b¾n ph¸ cê thÕ trªn hÌ phè .=> T¹o t×nh huèng nghÞch lÝ ®Ó chiªm nghiÖm mét triÕt lÝ vÒ ®êi ngêi , vÒ cuéc ®êi , cuéc sèng sè phËn con ngêi chøa ®ùng nh÷ng ®iÒu bÊt thêng , nh÷ng nghÞch lÝ ngÉu nhiªn , vît ra ngoµi dù ®Þnh vµ íc muèn c¶ nh÷ng hiÓu biÕt vµ toan tÝnh cña con ngêi => ®ång thêi mang tÝnh tæng kÕt , tr¶i nghiÖm cña c¶ ®êi ngêi , qua nh÷ng suy nghÜ cña nh©n vËt ......

2 . Nh©n vËt NhÜ :

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n vµ suy nghÜ nµo ? - C¶m nhËn vÎ ®Ñp cña thiªn nhiªn vµ trong mét buæi s¸ng ®Çu thu .- Nh÷ng suy ngÉm cña NhÜ tõ hoµn c¶nh cña m×nh mµ ph¸t hiÖn quy luËt gièng nh mét nghÞch lÝ ®êi ngêi .- C©u chuyÖn cña NhÜ víi cËu con trai vµ sù chiªm nghiÖm cña anh vÒ mét quy luËt cña ®êi ngêi .? Häc sinh ®äc phÇn ®Çu cña truyÖn .? X¸c ®Þnh ph¬ng thøc biÓu ®¹t ? ( Tù sù + miªu t¶ ) .? C¶nh thiªn nhiªn ®îc miªu t¶ qua çi nh×n vµ c¶m xóc cña nh©n vËt NhÜ nh thÕ nµo ?

? Em cã nhËn xÐt g× vÒ tr×nh tù miªu t¶ c¶nh vËt cña t¸c gi¶ vµ nªu t¸c dông cña çch miªu t¶ Êy ? ? H·y nªu c¶m nhËn cña em vÒ c¶nh vËt thiªn nhiªn qua çi nh×n cña nh©n vËt NhÜ ?

? Khi nh×n thÊy c¶nh thiªn nhiªn ®ã , NhÜ khao kh¸t ®iÒu g× ? V× sao anh l¹i cã niÒm khao kh¸t Êy ? Nã cã ý nghÜa g× ?

Gi¸o viªn tiÓu kÕt :

? H·y ®äc l¹i nh÷ng c©u v¨n thÓ hiÖn sù c¶m nhËn cña NhÜ vÒ Liªn ( vî anh) trong truyÖn ? Gi¸o viªn : Hoµn c¶nh cña

a, C¶m nhËn vÒ thiªn nhiªn :- Hoa b»ng l¨ng cuèi mïa trë nªn ®Ëm s¾c h¬n .- S«ng Hång mét mµu ®á nh¹t , mÆt s«ng nh réng thªm ra .- Vßm trêi còng nh cao h¬n .- Nh÷ng tia n¾ng sím ..... -> Tr×nh tù miªu t¶ : Tõ gÇn ®Õn xa => t¹o b»ng mét kh«ng gian cã chiÒu s©u réng .-> C¶nh ®îc NhÜ c¶m nhËn b»ng c¶m xóc tinh tÕ : tÊt c¶ vèn rÊt quen thuéc , gÇn gòi nhng l¹i rÊt míi mÏ víi NhÜ , t-ëng chõng nh lÇn ®Çu tiªn anh c¶m nhËn ®îc tÊt c¶ vÎ ®Ñp vµ sù giµu cã cña nã .=> §iÒu ®ã thÓ hiÖn : Anh khao kh¸t ®îc kh¸m ph¸ vµ tËn hëng vÎ ®Ñp ®ã v× c¶nh rÊt ®Ñp , rÊt míi mÎ ..... -> Chøng tá niÒm tha thiÕt víi cuéc sèng , víi vÎ ®Ñp b×nh dÞ vµ s©u xa cña thiªn nhiªn , cña quª h¬ng , cña nh©n vËt NhÜ .

b, C¶m nhËn cña NhÜ vÒ Liªn :

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n NhÜ , bÖnh tËt kÐo dµi , mäi sù tr«ng cËy vµo sù ch¨m sãc cña vî con . Anh c¶m nhËn ®îc thêi gian cña m×nh ch¼ng cßn bao l©u n÷a : " §ªm qua .... tiÕng g× kh«ng?" . " H«m nay ®· lµ ....... råi em nhØ ? " . Vî anh hÇu nh còng c¶m nhËn ®-îc t×nh c¶nh Êy nªn l·ng tr¸nh tr¶ lêi c©u hái cña anh " Tríc mÆt chÞ ..... giÊc ngñ " . Cã thÓ nãi ngßi bót miªu t¶ t©m lý cña t¸c gi¶ ë thiªn truyÖn nµy rÊt tinh tÕ vµ thÊm ®îm tinh thÇn nh©n ®¹o . Em h·y t×m vµ ph©n tÝch nh÷ng c¶m nhËn cña NhÜ vÒ Liªn - vî anh ®Ó thÊy râ ®iÒu Êy ?

Gi¸o viªn b×nh :

? Trong nh÷ng ngµy cuèi ®êi NhÜ ®· khao kh¸t ®iÒu g× khi nh×n qua khung cöa sæ ? ? V× sao anh l¹i cã niÒm khao kh¸t Êy ? ( V× NhÜ biÕt m×nh s¾p ph¶i tõ gi· cuéc ®êi -> trong anh bõng dËy niÒm khao kh¸t v« väng ) .? Em cã suy nghÜ g× vÒ niÒm khao kh¸t nµy cña NhÜ ?

Gi¸o viªn : Qua nh÷ng ®iÒu c¶m nhËn cña NhÜ vÒ Liªn vµ niÒm khat khao cña NhÜ

- LÇn ®Çu tiªn NhÜ ®Ó ý : + Liªn ®ang m¾c tÊm ¸o v¸ .+ Nh÷ng ngãn tay gÊy guéc ©u yÕm vuèt ve vai anh .+ Mïi thuèc b¾c ...... + Bíc ch©n rãn rÐn ....-> NhËn ra t×nh yªu th¬ng , sù tÇn t¶o , ®øc hi sinh thÇm lÆng cña vî .c, NiÒm khao kh¸t cña NhÜ :- §îc ®Æt ch©n lªn b·i båi bªn kia s«ng -> ¦íc muèn b×nh dÞ , gÇn gòi th©n thuéc .

=> Sù thøc tØnh vÒ nh÷ng gi¸ trÞ thêng bÞ ngêi ta bá qua , l·ng quªn nhÊt lµ lóc cßn trÎ khi nh÷ng ham muèn xa vêi ®ang l«i cuèn con ngêi t×m ®Õn . Sù nhËn thøc nµy chØ ®Õn ®-îc khi con ngêi ta ®· tõng tr¶i (Víi NhÜ th× lóc ®ã lµ lóc cuèi ®êi khi ph¶i n»m trªn giêng bÖnh ) Bëi thÕ ®ã lµ sù thøc tØnh cã xen niÒm ©n hËn vµ nçi xãt xa .

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n NguyÔn Minh Ch©u muèn göi ®Õn b¹n ®äc : Cuéc sèng vµ sè phËn con ngêi ®Çy nh÷ng ®iÒu bÊt thêng , vît qua nhiÒu dù ®Þnh ®Ó råi khi s¾p gi· biÖt cuéc ®êi míi c¶m nhËn thÊm thÝa . VÎ ®Ñp cuéc sèng kh«ng ph¶i n¬i ®©u xa l¹ mµ nã hiÖn h÷u ë ngay trong nh÷ng g× gÇn gòi , quen thuéc : " H¹nh phóc lµ nh÷ng g× gÇn gòi xung quanh ta mµ chØ khi tuét khái tÇm tay ta míi biÕt ®ã lµ h¹nh phóc ". ? H·y ®äc thÇm ®o¹n ®èi tho¹i gi÷a NhÜ vµ cËu con trai . ? Kh«ng thÓ thùc hiÖn ®îc ®iÒu m×nh muèn , NhÜ ®· nhê cËy vµo ai ( con trai ).? Nhng råi anh cã thùc hiÖn ®-îc íc muèn cña m×nh kh«ng ? v× sao ?( Anh kh«ng thùc hiÖn ®îc íc muèn cña m×nh , anh gÆp mét nghÞch lý : §øa con kh«ng hiÓu ®îc íc muèn cña cha nªn lµm mét çch miÔn cìng vµ sau ®ã l¹i cuèn hót vµo trß ch¬i ph¸ cê thÕ ®Ó råi cã thÓ lì chuyÕn ®ß ngang duy nhÊt trong ngµy ) .? Tõ ®ã anh ®· suy ngÉm nh thÕ nµo vÒ nghÞch lÝ cuéc ®êi ?

? Em hiÓu nh thÕ nµo vÒ triÕt lÝ nµy cña NhÜ ? ( Ai còng cã mét thêi trai trÎ , s«i næi , bång bét , tµi n¨ng .... Cuéc ®êi th× ®Çy nh÷ng c¹m bÉy , khã kh¨n ........ khã mµ tr¸nh ®îc . Nhng dêng nh anh

- Con ngêi ta trªn ®êng ®êi thËt khã tr¸nh khái nh÷ng çi ®iÒu vßng vÌo hoÆc chïng ch×nh .

=> Cuéc sèng vµ sè phËn con ngêi chøa ®Çy nghÞch lÝ , vît ra ngoµi dù ®Þnh íc muèn -> mang tÝnh tr¶i nghiÖm cuéc ®êi .- MÆt mòi ®á dùng , hai m¾t long lanh ....... cè ®u m×nh nh« ngêi , gi¬ mét çnh tay gÇy guéc kho¸t kho¸t nh ra

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n c¶m nhËn ®îc gi¸ trÞ cña cuéc sèng vµ anh thÊy tiÕc khi ngêi con trai cña anh l¹i lÆp l¹i " con ®êng " cña anh ...... ) .

? ë cuèi truyÖn t¸c gi¶ miªu t¶ ch©n dung vµ cö chØ cña NhÜ kh¸c thêng nh thÕ nµo ? ? Em h·y ph©n tÝch ý nghÜa cña nh÷ng chi tiÕt Êy ?

Gi¸o viªn : ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ ngßi bót miªu t¶ t©m lý cña NguyÔn Minh Ch©u ? Gi¸o viªn tiÓu kÕt : Nh©n vËt NhÜ lµ nh©n vËt tr÷ t×nh ( nhµ v¨n ®· göi g¾m qua nh©n vËt nh÷ng ®iÒu quan s¸t , suy ngÉm triÕt lÝ vÒ cuéc ®êi vµ con ngêi . Nh÷ng chiªn nghiÖm , triÕt lÝ ®îc chuyÓn ho¸ vµo trong ®êi sèng néi t©m cña nh©n vËt víi diÔn biÕn cña t©m tr¹ng díi sù t¸c ®éng cña hoµn c¶nh ®îc miªu t¶ tinh tÕ vµ hîp lÝ .

Ho¹t ®éng 3 : Híng dÉn tæng kÕt - luyÖn tËp .? TruyÖn ng¾n " BÕn quª " thµnh c«ng vÒ néi dung lµ nhê cã nh÷ng yÕu tè nghÖ thuËt ®Æc s¾c nµo ?

Gi¸o viªn : NhiÒu h×nh ¶nh chi tiÕt trong truyÖn mang hai líp nghÜa :

hiÖu .... -> N«n nãng thóc giôc con trai h·y mau mau kÎo lì chuyÕn ®ß ......=> Thøc tÜnh mäi ngêi døt ra khái çi vßng vÌo , chïng ch×nh trªn ®êng ®êi , híng tíi gi¸ trÞ ®Ých thùc , gi¶n dÞ , gÇn gòi , bÒn v÷ng ....... -> RÊt tinh tÕ khi miªu t¶ ®êi sèng néi t©m nh©n vËt víi diÔn biÕn t©m tr¹ng vµ thÓ hiÖn t tëng nh©n ®¹o cao c¶ .

III . Tæng kÕt - luyÖn tËp .

1 . §Æc s¾c nghÖ thuËt : - T¹o dùng t×nh huèng nghÞch lÝ .- Miªu t¶ t©m tr¹ng t©m lÝ nh©n vËt rÊt tinh tÕ . - Sù kÕt hîp ng«i kÓ thø 3 vµ thø nhÊt -> võa mang tÝnh kh¸ch quan + chñ quan .- §Æc biÖt lµ s¸ng t¹o nhiÒu h×nh ¶nh mang ý nghÜa biÓu tîng : 1 . BÕn quª .2 . Nh÷ng b«ng b»ng l¨ng cuèi mïa .3 . §øa con trai cña NhÜ sa vµo ®¸m ch¬i ph¸ cê thÕ .4 . Con ®ß ngang duy nhÊt

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n + NghÜa thùc .+ NghÜa biÓu tîng .Muèn hiÓu ®îc nghÜa biÓu t-îng th× cÇn ®Æt h×nh ¶nh , chi tiÕt trong mèi liªn hÖ víi chØnh thÓ t¸c phÈm , ®Æc biÖt víi chñ ®Ò t tëng cña truyÖn , liªn hÖ víi çc biÓu t-îng gÇn gòi ®· cã trong v¨n häc , v¨n ho¸ .? Theo em trong t¸c phÈm nµy cã nh÷ng h×nh ¶nh , chi tiÕt nµo võa mang nghÜa thùc võa mang ý nghÜa biÓu tîng .? H·y gi¶i m· nh÷ng h×nh ¶nh , chi tiÕt mang ý nghÜa biÓu tîng ®ã ? ( Häc sinh lµm theo nhãm ) .Mçi nhãm gi¶i m· 1 - 2 h×nh ¶nh mang ý nghÜa biÓu tîng - Häc sinh tr×nh bµy - Líp nhËn xÐt - Gi¸o viªn kÕt luËn .

? Ph¸t biÓu néi dung cña truyÖn .? Ph¸t biÓu chñ ®Ò cña truyÖn ng¾n .

? Trong nh÷ng ngµy cuèi ®êi NhÜ hiÓu ra ®iÒu g× ? ? C©u v¨n nµo thÓ hiÖn râ nhÊt sù chiªm nghiªm c¶u nh©n vËt NhÜ vÒ cuéc ®êi .

trong ngµy chØ cã mét lÇn .5 . NhÜ gi¬ çnh tay kho¸t kho¸t .

2 . Néi dung .SGK . ( Häc sinh ®äc ghi nhí ) .* Chñ ®Ò : - Nh÷ng suy ngÉm , tr¶i nghiÖm s©u s¾c cña nhµ v¨n vÒ con ngêi vµ cuéc ®êi , thøc tØnh ë mäi ngêi sù tr©n träng nh÷ng vÎ ®Ñp vµ gi¸ trÞ b×nh dÞ , gÇn gòi cña gia ®×nh , quª h¬ng .( Trong cuéc ®êi , con ngêi th-êng khã tr¸nh khái nh÷ng sù vßng vÌo , chïng ch×nh , ®ång thêi thøc tØnh vÒ nh÷ng gi¸ trÞ vµ vÎ ®Ñp ®Ých thùc cña cuéc sèng ë nh÷ng g× gÇn gòi , b×nh thêng mµ bÒn v÷ng ) .* NhÜ hiÓu ra 3 ®iÒu : - Çi ®Ñp tån t¹i ngay ë bÕn quª m×nh . §ã lµ çi ®Ñp gi¶n dÞ nhng trõng cöu , çi ®Ñp cña quª h¬ng .- Gia ®×nh lµ ®iÓm tùa v÷ng ch¾c nhÊt trong cuéc ®êi mçi con ngêi .- Trong ®êi cã biÕt bao bÊt ngê , con ngêi ta " ThËt khã tr¸nh khái ®îc nh÷ng çi ®iÒu vßng vÌo hoÆc chïng ch×nh " .


Ho¹t ®éng 4 : Híng dÉn häc ë nhµ : - Häc sinh lµm bµi tËp 1, 2 phÇn luyÖn tËp .- N¾m ®îc néi dung , nghÖ thuËt , chñ ®Ò cña truyÖn .- ChuÈn bÞ tiÕt «n tËp tiÕng viÖt .* Rót kinh nghiÖm :

TiÕt 138 - 139 .¤n tËp tiÕng viÖt 9 .

A . Môc tiªu cÇn ®¹t : - Gióp häc sinh kh«ng chØ cñng cè phÇn lÝ thuyÕt , mµ cßn

biÕt th«ng qua çc TL ng«n ng÷ thùc tÕ ®Ó hÖ thèng l¹i çc hÖ ng«n ng÷ ®· häc . B . ChuÈn bÞ :

B¶ng phô .C . TiÕn tr×nh tæ chøc çc ho¹t ®éng d¹y häc trªn líp :

Ho¹t ®éng 1 : I . ¤n tËp khëi ng÷ vµ çc thµnh phÇn biÖt lËp .Bµi tËp 1:- Häc sinh ®äc bµi tËp 1 .- Gi¸o viªn treo b¶ng phô ( ®Ó trèng ) .

Khëi ng÷ Thµnh phÇn biÖt lËp .a, X©y çi l¨ng Êy .

T×nh th¸i Gäi - ®¸p C¶m th¸n Phô chóa, Dêng nh

b, Tha «ng

d, VÊt v¶ qu¸

c, Nh÷ng ng-êi con g¸i ... vËy

? KÓ tªn çc thµnh phÇn biÖt lËp ®· häc .? ThÕ nµo lµ khëi ng÷ .? Gäi tªn çc thµnh phÇn c©u ®îc in ®Ëm ( Gi¸o viªn ®iÒn

vµo b¶ng ) .Bµi tËp 2 : ViÕt ®o¹n v¨n ng¾n giíi thiÖu truyÖn ng¾n "

BÕn quª " cña NguyÔn Minh Ch©u . Trong ®ã cã Ýt nhÊt mét c©u chøa khëi ng÷ , mét c©u chøa thµnh phÇn t×nh th¸i .

Häc sinh viÕt - Gi¸o viªn gäi 1 - 2 häc sinh tr×nh bµy phÇn chuÈn bÞ cña m×nh.

Gi¸o viªn ®äc ®o¹n v¨n mÉu .Ho¹t ®éng 2 : Liªn kÕt c©u vµ ®o¹n v¨n .? Nªu çc phÐp liªn kÕt c©u , ®o¹n v¨n . Gi¸o viªn gäi häc sinh ®iÒn çc phÐp liªn kÕt trªn b¶ng phô .


BiÖn ph¸p liªn kÕtTõ ng÷ t-¬ng øng

LÆp tõ ng÷

Dïng tõ ®ång nghÜa , tr¸i nghÜa

ThÕ Nèi

b, C« bÐ , nã

b, C« bÐ , nã c, B©y .... n÷a thÕ .

Nhng råi , vµ

Häc sinh ®äc bµi tËp 1 ( II ) vµ tr¶ lêi c©u hái : ? Gäi tªn phÐp liªn kÕt ®îc thÓ hiÖn : ç tõ ng÷ in ®Ëm .Bµi tËp 2 : Häc sinh tù lµm .Ho¹t ®éng 3 : III . NghÜa têng minh vµ hµm ý .- Häc sinh ®äc yªu cÇu bµi tËp 1 , 2 .- Häc sinh ®øng t¹i chç tr¶ lêi - Häc sinh kh¸c nhËn xÐt .* Bµi 1 : C©u " ë díi Êy ........ chç råi " cã hµm ý : Çc «ng

nhµ giµu bÞ ®µy xuèng ®Þa ngôc sau khi chÕt v× thãi keo kiÖt .* Bµi 2 ::

C©u a - §éi bãng huyÖn ch¬i kh«ng hay .- T«i kh«ng muèn b×nh luËn vÒ vÊn ®Ò nµy .

-> Ngêi nãi cè ý vi ph¹m ph¬ng ch©m quan hÖ .C©u b : Hµm ý cña c©u in ®Ëm lµ :" Tí cha b¸o cho Nam vµ TuÊn " -> Ngêi nãi cè ý vi ph¹m ph¬ng ch©m vÒ lîng .Gi¸o viªn kÕt luËn : * Hai ®iÒu kiÖn sö dông hµm ý : + Cã ý thøc ®a hµm ý vµo c©u nãi . + Ngêi nghe cã n¨ng lùc gi¶i ®o¸n hµm ý .* Hai ®iÒu kiÖn thµnh c«ng cña viÖc sö dông hµm ý : + Ngêi nghe céng t¸c .+ Ngêi nãi n¾m n¨ng lùc gi¶i ®o¸n cña ngêi nghe . Ho¹t ®éng 4 : Híng dÉn häc ë nhµ .- N¾m l¹i çc kiÕn thøc võa «n tËp .- ChuÈn bÞ bµi tiÕp theo .* Rót kinh nghiÖm :

TiÕt 140 : LuyÖn nãi : NghÞ luËn vÒ mét ®o¹n th¬ , bµi th¬ .

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n A . Môc tiªu cÇn ®¹t:

- ¤n l¹i lÝ thuyÕt vµ kÜ n¨ng cña kiÓu bµi nghÞ luËn vÒ mét ®o¹n th¬ , bµi th¬.

- TÝch hîp víi kiÕn thøc vÒ v¨n + tiÕng viÖt ®· häc .- RÌn kÜ n¨ng lËp dµn ý vµ nãi theo dµn ý .

B . ChuÈn bÞ:

C . TiÕn tr×nh tæ chøc çc ho¹t ®éng d¹y häc: Ho¹t ®éng 1 : Híng dÉn lËp dµn ý .Gi¸o viªn chÐp ®Ò bµi lªn b¶ng : BÕp löa sëi Êm mét ®êi - Bµn vÒ bµi th¬ " BÕp löa " cña

B»ng ViÖt .I . T×m hiÓu ý - t×m ý .

? X¸c ®Þnh çc yªu cÇu cña phÇn t×m hiÓu ®Ò .

* KiÓu bµi : NghÞ luËn vÒ mét bµi th¬ .* VÊn ®Ò nghÞ luËn : - Lµm râ vÊn ®Ò thÓ hiÖn trong bµi th¬ BÕp löa lµ : BÕp löa sëi Êm mét ®êi ngêi .* Çch nghÞ luËn : XuÊt ph¸t tõ sù c¶m thô ç nh©n ®èi víi h×nh ¶nh ®Æc s¾c nhÊt cña bµi th¬ : h×nh ¶nh bÕp löa .* T×m ý : - §Æt bµi th¬ vµo hoµn c¶nh ®Êt níc lóc bÊy giê ( 1963 ) .- H×nh ¶nh BÕp löa gîi nhí h×nh ¶nh lµng quª thêi th¬ Êu .- H×nh ¶nh BÕp löa g¾n liÒn víi h×nh ¶nh bµ , gîi lªn lßng kÝnh yªu , tr©n träng , biÕt ¬n cña ch¸u ®èi víi bµ .- H×nh ¶nh BÕp löa trë thµnh biÓu tîng cña t×nh yªu quª h-¬ng ®Êt níc.

II . LËp dµn ý :Em h·y lËp dµn ý cho ®Ò trªn ?1 . Më bµi :


Giíi thiÖu bµi th¬ " BÕp löa " cña B»ng ViÖt vµ h×nh ¶nh s¸ng t¹o tiªu biÓu , ®Æc s¾c nhÊt cña bµi th¬ : H×nh ¶nh bÕp löa .

2 . Th©n bµi : - H×nh ¶nh bÕp löa g¾n víi thêi kú kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p

cña nh©n d©n ta. §èi víi nhµ th¬ , bÕp löa gîi nhí nh÷ng kØ niÖm tuæi Êu th¬ sèng trong t×nh yªu th¬ng ch¨m sãc , ©n cÇn cña bµ . Chó ý khai th¸c çc tõ : " Chên vên " " Êp iu " ....

- H×nh ¶nh bÕp löa g¾n liÒn víi h×nh ¶nh ngêi bµ gîi lªn lßng kÝnh yªu , tr©n träng , biÕt ¬n cña ch¸u ®èi víi bµ .

- Tõ t×nh c¶m gia ®×nh , bµi th¬ ®· thÓ hiÖn t×nh yªu quª h¬ng , ®Êt níc . T×nh c¶m kÝnh yªu , biÕt ¬n ®èi víi bµ g¾n liÒn víi t×nh c¶m yªu mÕn , tù hµo vÒ quª h¬ng , ®Êt níc . Do ®ã tinh thÇn chiÕn ®Êu cña ngêi ch¸u xuÊt ph¸t tõ t×nh yªu bµ vµ t×nh yªu xãm lµng .

3 . KÕt bµi : H×nh ¶nh " BÕp löa " lµ mét s¸ng t¹o ®éc ®¸o cña bµi th¬ .

Qua ®ã nhµ th¬ thÓ hiÖn t×nh c¶m kÝnh yªu , biÕt ¬n ®èi víi ngêi bµ ®· hi sinh c¶ ®êi v× con ch¸u .

Ho¹t ®éng 2 : LuyÖn nãi .Dùa vµo dµn ý trªn - Häc sinh viÕt çc phÇn , çc ®o¹n v¨n .

Mçi phÇn , mçi ®o¹n gäi 1 - 2 häc sinh lªn tr×nh bµy . Líp nhËn xÐt .

Gi¸o viªn nhËn xÐt . Ho¹t ®éng 3 : Híng dÉn häc ë nhµ .- ViÕt bµi v¨n hoµn chØnh cho ®Ò trªn .- So¹n bµi " Nh÷ng ng«i sao xa x«i " .* Rót kinh nghiÖm :

Ngµy ....... th¸ng ......... n¨m 200...... TuÇn 29 .

Bµi 28 .TiÕt 141 - 142 :

Nh÷ng ng«i sao xa x«i . Lª Minh Khuª .

A . Môc tiªu cÇn ®¹t : Gióp häc sinh : - C¶m nhËn ®îc t©m hån trong s¸ng , tÝnh çch diÔn c¶m ,

hån nhiªn trong cuéc sèng chiÕn ®Êu nhiÒu gian khæ , hy sinh

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n nhng vÉn l¹c quan cña çc nh©n vËt n÷ thanh niªn xung phong trong truyÖn .

- ThÊy ®îc nÐt ®Æc s¾c trong çch miªu t¶ nh©n vËt ( ®Æc biÖt lµ miªu t¶ t©m lÝ , ng«n ng÷ ) vµ nghÖ thuËt kÓ chuyÖn cña t¸c gi¶ .

- RÌn luyÖn kÜ n¨ng ph©n tÝch t¸c phÈm truyÖn ( cèt truyÖn , nh©n vËt , nghÖ thuËt trÇn thuËt ) .B . ChuÈn bÞ :

- B¨ng , ®µi cã ghi bµi h¸t " C« g¸i më ®êng " .- §äc çc tµi liÖu cã liªn quan .

C . TiÕn tr×nh tæ chøc çc ho¹t ®éng d¹y häc : * KiÓm tra bµi cò : - Nªu chñ ®Ò cña truyÖn ng¾n " BÕn quª " .- C©u v¨n nµo thÓ hiÖn râ nhÊt sù chiªm nghiÖm cña nh©n

vËt NhÜ vÒ cuéc ®êi . * Bµi míi : Cuéc kh¸ng chiÕn chèng Mü vÎ vang , oanh liÖt vµ ®Çy gian

khæ cña nh©n d©n ta lµ mét ®Ò tµi quen thuéc trong lµng v¨n häc ViÖt Nam hiÖn ®¹i . Tuy cïng mét ®Ò tµi nhng mçi t¸c gi¶ l¹i KT , kh¸m ph¸ nh÷ng khÝa c¹nh kh¸c nhau cña cuéc kh¸ng chiÕm anh dòng ®ã . TruyÖn ng¾n " Nh÷ng ng«i sao xa x«i " c¶u Lª Minh Khª ®a ngêi ®äc ®Õn víi cuéc sèng chiÕn ®Êu cña 3 c« g¸i thanh niªn xung phong trªn mét cao ®iÓm ë tuyÕn ®-êng Trêng S¬n . Hä chÝnh lµ nh÷ng ®¹i diÖn tiªu biÓu cho thÕ hÖ trÎ ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m kh¸ng chiÕn chèng Mü gian khæ . VËy truyÖn ng¾n nµy cã nh÷ng ®Æc s¾c g× vÒ néi dung vµ nghÖ thuËt .

Ho¹t ®éng 1 : Híng dÉn t×m hiÓu chung v¨n b¶n .

? Tr×nh bµy vµi nÐt c¬ b¶n vÒ nhµ v¨n Lª Minh Khuª .

Gi¸o viªn híng dÉn häc sinh ®äc : chó ý thÓ hiÖn giäng ®iÖu , ng«n ng÷ .Gi¸o viªn ®äc mÉu mét ®o¹n .? Häc sinh ®äc tiÕp + gi¶i nghÜa tõ khã

I . T×m hiÓu chung . 1 . T¸c gi¶ : Lª Minh Khuª .- Sinh n¨m 1949 . Quª : TÜnh Gia - Thanh Ho¸ .- Lµ nhµ v¨n n÷ cã së trêng vÒ truyÖn ng¾n , víi ngßi bót miªu t¶ t©m lÝ s¾c s¶o , tinh tÕ , ®Æc biÖt lµ t©m lÝ nh©n vËt n÷ . 2 . §äc , tãm t¾t , chó thÝch .

* Tãm t¾t : SGV .

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n ( §äc ®o¹n ®Çu + ®o¹n miªu t¶ c¶nh ph¸ bom ......... §o¹n håi tëng cña nh©n vËt " t«i " -> Gi¸o viªn dÉn chuyÖn ) . ? Em h·y tãm t¾t truyÖn .- Häc sinh kÓ - Häc sinh kh¸c nhËn xÐt, bæ sung .- Gi¸o viªn kÕt luËn cho häc sinh ghi nh÷ng ý c¬ b¶n ( SGV ) .? Nªu hoµn c¶nh s¸ng t¸c v¨n b¶n ?

? V¨n b¶n nµy ®îc viÕt theo thÓ lo¹i nµo ? Ho¹t ®éng 2 : Híng dÉn ph©n tÝch v¨n b¶n .? TruyÖn ®îc kÓ b»ng lêi cña nh©n vËt nµo ? ( x¸c ®Þnh ng«i kÓ cña v¨n b¶n ?) ? ViÖc chän ng«i kÓ nh vËy cã t¸c dông g× trong viÖc thÓ hiÖn néi dung truyÖn ?

? §äc truyÖn em cã suy nghÜ g× vÒ ng«n ng÷ , giäng ®iÖu cña truyÖn .

Gi¸o viªn : Nh©n vËt ®îc t¸c gi¶ thÓ hiÖn ch©n thùc sinh ®éng , tù nhiªn . Çc nh©n vËt võa cã nÐt chung võa cã nÐt riªng .

3 . Hoµn c¶nh s¸ng t¸c :N¨m 1971 - lóc cuéc kh¸ng chiÕn chèng Mü ®ang diÔn ra ¸c liÖt .4 . ThÓ lo¹i : TruyÖn ng¾n .II . Ph©n tÝch .1 . Ng«i kÓ : - TruyÖn ®îc trÇn thuËt theo ng«i 1 - ngêi k/c còng lµ nh©n vËt chÝnh .-> ThuËn lîi cho viÖc biÓu hiÖn thÕ giíi néi t©m nh÷ng c¶m xóc vµ suy nghÜ cña nh©n vËt .+ Phï hîp ®Ó ( ®iÓm nh×n ) miªu t¶ hiÖn thùc cuéc chiÕn ®Êu ë tuyÕn ®êng Trêng S¬n . 2 . Giäng ®iÖu , ng«n ng÷ : - Phï hîp víi nh©n vËt kÓ chuyÖn : tù nhiªn , gÇn gòi khÈu ng÷ , trÎ chung n÷ tÝnh . - Lêi kÓ thêng dïng c©u ng¾n , nhÞp nhanh t¹o ®îc kh«ng khÝ khÈn tr¬ng trong hoµn c¶nh chiÕn ttêng .- Nh÷ng ®o¹n håi tëng nhÞp kÓ chËm l¹i , gîi nhí nh÷ng kØ niÖm cña tuæi niªn thiÕu .3 . Nh©n vËt :

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n ? TruyÖn kÓ vÒ nh÷ng nh©n vËt nµo ? Gi¸o viªn : Cã ý kiÕn cho r»ng : " T¸c gi¶ ®· thÓ hiÖn ch©n thùc , sinh ®éng , tù nhiªn t©m lÝ cña nh÷ng c« g¸i thanh niªn xung phong tuæi ®êi cßn rÊt trÎ . Hä võa cã nh÷ng nÐt chung l¹i võa cã nh÷ng nÐt riªng " . ý kiÕn cña em thÕ nµo ? ? ë hä cã nh÷ng nÐt g× chung khiÕn hä g¾n bã víi nhau thµnh mét khèi thèng nhÊt vµ nh÷ng nÐt riªng ë mçi ngêi ?

? Vai trß cña nh©n vËt Ph¬ng §Þnh trong truyÖn ? ? Häc sinh ®äc ®o¹n tù thuËt - håi tëng cña nh©n vËt Ph¬ng §Þnh .? H·y ph©n tÝch nh©n vËt nµy ®Ó thÊy râ nghÖ thuËt miªu t¶ t©m lÝ cña t¸c gi¶

Häc sinh trao ®æi nhãm bµn ( 5' ) .+ ? Nh©n vËt tù quan s¸t , ®¸nh gi¸ vÒ m×nh nh thÕ nµo ë phÇn ®Çu truyÖn .+ ? Håi tëng cña c« vÒ tuæi thiÕu niªn ë Hµ Néi .+ ? T©m tr¹ng cña c« ra sao ë lÇn ph¸ bom ë cuèi truyÖn .Häc sinh tr¶ lêi , häc sinh kh¸c nhËn xÐt .

a, H×nh ¶nh ba c« g¸i thanh niªn xung phong .* Nh÷ng nÐt chung : - Cïng hoµn c¶nh sèng , chiÕn ®Êu , cïng c«ng viÖc : nguy hiÓm ¸c liÖt .- §Òu cã nh÷ng phÈm chÊt tèt ®Ñp cña nh÷ng chiÕn sÜ thanh niªn xung phong ë chiÕn trêng : dòng c¶m , tr¸ch nhiÖm , g¾n bã víi ®ång ®éi , dÔ xóc c¶m , nhiÒu m¬ íc , hay m¬ méng .....* Nh÷ng nÐt riªng : - ChÞ Thao : tõng tr¶i h¬n , b×nh tÜnh , t¸o b¹o , sî m¸u , ch¨m chÐp bµi h¸t . - ChÞ Nho : VÎ ngoµi ®¸ng yªu , thÝch thªu thïa .- §Þnh : thÝch ng¾m nh×n , m¬ méng , thÝch h¸t . => T©m hån trong s¸ng , dòng c¶m , hån nhiªn , l¹c quan .b, Nh©n vËt trung t©m : Ph-¬ng §Þnh :

- Lµ c« g¸i kh¸ ®Ñp , ®îc nhiÒu ngêi ®Ó ý .- Lµ c« g¸i nh¹y c¶m , hån nhiªn , hay m¬ méng vµ thÝch h¸t . - Yªu nh÷ng ngêi ®ång ®éi . - Dòng c¶m , tù träng , tinh thÇn tr¸ch nhiÖm cao trong c«ng viÖc .

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n Gi¸o viªn kÕt luËn .? T×m dÉn chøng minh ho¹ cho ®Æc ®iÓm tÝnh çch cña Ph¬ng §Þnh .? Nªu c¶m nhËn cña em vÒ nh©n vËt nµy ? VÒ çc c« g¸i thanh niªn xung phong trong truyÖn .? Em cã nhËn xÐt g× vÒ nghÖ thuËt miªu t¶ t©m lÝ nh©n vËt cuat t¸c gi¶ ?? Qua truyÖn ng¾n nµy , em h×nh dung vµ c¶m nghÜ nhthÕ nµo vÒ tuæi trÎ ViÖt Nam trong cuéc kh¸ng chiÕn chèng Mü . Gi¸o viªn b×nh liªn hÖ víi nh÷ng t¸c phÈm cïng viÕt vÒ ®Ò tµi ngêi lÝnh trong kh¸ng chiÕn chèng Mü .Gi¸o viªn bËt b¨ng cã ghi bµi h¸t " C« g¸i më ®êng " .Ho¹t ®éng 3 : Híng dÉn tæng kÕt - luyÖn tËp .? Nªu nÐt ®Æc s¾c vÒ néi dung , nghÖ thuËt cña truyÖn ng¾n " Nh÷ng ng«i sao xa x«i " .Häc sinh ®äc to ghi nhí .? Qua t×m hiÓu hai truyÖn ng¾n " BÕn quª " vµ " Nh÷ng ng«i sao xa x«i " em cã thÓ rót ra bµi häc g× trong ph©n tÝch t¸c phÈm truyÖn . ? Theo em nhan ®Ò cña truyÖn cã liªn quan trùc tiÕp ®Õn néi dung ®îc ®Ò cËp trong truyÖn kh«ng ? ? H×nh ¶nh " Nh÷ng ng«i sao xa x«i " mang ý nghÜa biÓu t-îng g× ? §îc c¶m nhËn qua suy nghÜ cña nh©n vËt nµo ? ThÓ hiÖn ë phÇn nµo cña truyÖn .

=> Lµ con ngêi míi , tiªu biÓu cho líp trÎ thêi kú kh¸ng chiÕn chèng Mü .

-> NghÖ thuËt miªu t¶ t©m lÝ tinh tÕ ( ®Æc biÖt lµ nh©n vËt phô n÷ ) .

Häc sinh tù béc lé .

III . Tæng kÕt - luyÖn tËp .

1 . Ghi nhí : SGK .


Ho¹t ®éng 4 : Híng dÉn häc ë nhµ .- ViÕt bµi v¨n ng¾n nªu c¶m nhËn cña em vÒ nh÷ng c«

thanh niªn xung phong trong truyÖn .- ChuÈn bÞ : ¤n tËp truyÖn .

TiÕt 143 .Ch¬ng tr×nh ®Þa ph¬ng ( PhÇn tËp lµm v¨n ) .

A . Môc tiªu cÇn ®¹t : Nh tiÕt 101 - Bµi 19 .

B . ChuÈn bÞ : T×m çc tµi liÖu cã liªn quan ®Õn néi dung bµi häc .

C. TiÕn tr×nh tæ chøc çc ho¹t ®éng d¹y häc : * KiÓm tra sù chuÈn bÞ bµi cña häc sinh vÒ ch¬ng tr×nh

®Þa ph¬ng ( viÕt vÒ nh÷ng vÊn ®Ò , hiÖn tîng x· héi ) . * Bµi míi :

Ho¹t ®éng 1 :

Gi¸o viªn cho häc sinh tr×nh bµy dµn ý.Líp nhËn xÐt , gi¸o viªn bæ sung .

Ho¹t ®éng 2 : Häc sinh luyÖn nãi theo dµn ý .Gi¸o viªn giao cho mçi tæ chuÈn bÞ mét phÇn dµn bµi .Häc sinh tù suy nghÜ çch diÔn ®¹t sau ®ã tæ cö ®¹i diÖn tæ tr×nh bµy . Líp nhËn

I . LËp dµn ý :* §Ò bµi : VÊn ®Ò b¶o vÖ m«i trêng ë ®Þa ph¬ng em .1 . Më bµi : - ý nghÜa cña viÖc b¶o vÖ m«i trêng .- Thùc tr¹ng m«i trêng ë ®Þa ph¬ng em .2 . Th©n bµi : - Gi¸o dôc ý thøc b¶o vÖ m«i trêng . - Nh÷ng viÖc lµm cô thÓ ®Ó b¶o vÖ m«i trêng .3 . KÕt bµi : B¶n th©n em lµm g× víi m«i trêng .

II . LuyÖn nãi tríc líp :

Yªu cÇu : - Rµnh m¹ch , râ rµng tõng ý , tõng néi dung .- Sö dông vèn tõ ng÷ , kiÓu

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n xÐt . Gi¸o viªn bæ sung , kh¸i qu¸t l¹i yªu cÇu v¨n nghÞ luËn vÒ mét sù viÖc , hiÖn tîng trong ®êi sèng x· héi .

Ho¹t ®éng 3 : Híng dÉn häc ë nhµ .- So s¸nh v¨n nghÞ luËn vÒ vÊn ®Ò cña ®êi sèng víi nghÞ luËn v¨n häc . - ChuÈn bÞ bµi tiÕp theo .

c©u vµ ng÷ ®iÖu phï hîp .

TiÕt 144 . Tr¶ bµi tËp lµm v¨n sè 7 .

A. Môc tiªu cÇn ®¹t : Gióp häc sinh :- NhËn ra nh÷ng u ®iÓm , nhîc ®iÓm vÒ néi dung vµ h×nh

thøc tr×nh bµy trong bµi viÕt cña m×nh . - ThÊy ®îc ph¬ng thøc kh¾c phôc , söa ch÷a çc lçi trong

bµi . - ¤n tËp l¹i kiÕn thøc vÒ lÝ thuyÕt vµ kÜ n¨ng lµm bµi b×nh

luËn t¸c phÈm v¨n häc .B . ChuÈn bÞ :

Hoµn thµnh c«ng viÖc chÊm bµi , thèng kª lçi trong bµi lµm cña häc sinh , bµi v¨n mÉu ( nÕu cã ) .C . TiÕn tr×nh tæ chøc çc ho¹t ®éng d¹y häc :

Ho¹t ®éng 1 : Híng dÉn t×m hiÓu ®Ò vµ lËp dµn ý cho bµi v¨n tù luËn .

* PhÇn tr¾c nghiÖm vµ tù luËn nh ®¸p ¸n ( cã trong bé hå s¬ ) .

* Gi¸o viªn chÐp ®Ò lªn b¶ng , cho häc sinh t×m hiÓu ®Ò , lËp dµn ý - Sau ®ã gi¸o viªn nªu dµn ý nh ®¸p ¸n ë trong bé hå s¬ .

Ho¹t ®éng 2 : Tr¶ bµi - Häc sinh tù nhËn xÐt .- Gi¸o viªn tr¶ bµi cho häc sinh .- Häc sinh ®äc bµi lµm cña m×nh , ®èi chiÕu víi ®¸p ¸n cña

gi¸o viªn . - Häc sinh tù nhËn xÐt bµi lµm cña m×nh , gäi häc sinh ®äc

phÇn tù nhËn xÐt.Ho¹t ®éng 3 : Ch÷a lçi


- Gi¸o viªn gäi häc sinh lªn b¶ng tù ghi lçi trong bµi cña m×nh - häc sinh tù ch÷a ( Lçi vÒ tõ , c©u , diÔn ®¹t , chÝnh t¶ ...... ) .

- Häc sinh kh¸c nhËn xÐt bæ sung . - Gi¸o viªn söa . Ho¹t ®éng 4 : NhËn xÐt chung, tæng kÕt .Gi¸o viªn nhËn xÐt chung : - Bµi lµm tèt : Nhung , Nguyªn , MÜ , NguyÖt ....- Bµi lµm kÐm : Quý , Ph¬ng , Kiªn , Nam , H¹nh .....- Gi¸o viªn ®äc mét sè bµi kh¸ cho häc sinh nghe .Ho¹t ®éng 5 : Híng dÉn häc ë nhµ .- Gi¸o viªn nh¾c nhë mét sè lçi c¬ b¶n ph¶i kh¾c phôc

ngay .- VÒ xem l¹i , n¾m ch¾c çch lµm bµi nghÞ luËn vÒ mét t¸c

phÈm v¨n häc .- ChuÈn bÞ bµi tiÕp theo .

TiÕt 145 .Biªn b¶n .

A . Môc tiªu cÇn ®¹t : - HiÓu çc yªu cÇu cña biªn b¶n vµ çc lo¹i biªn b¶n thêng

gÆp trong cuéc sèng . - N¾m ®îc çch viÕt mét biªn b¶n .

B . ChuÈn bÞ :


Ho¹t ®éng 1 : T×m hiÓu ®Æc ®iÓm cña biªn b¶n .Häc sinh ®äc 2 biªn b¶n .? Hai biªn b¶n trªn ghi l¹i sù viÖc g× ? ( Môc ®Ých ) . ? Cô thÓ mçi biªn b¶n ghi chÐp sù viÖc g× ?

? VËy biªn b¶n cÇn ®¹t nh÷ng yªu cÇu g× vÒ néi dung , h×nh thøc ? Häc sinh ®äc ghi nhí 1, 2 .? Em h·y kÓ tªn mét sè lo¹i

I . §Æc ®iÓm cña biªn b¶n .1 . VÝ dô : a, V¨n b¶n 1 : -> V¨n b¶n héi nghÞ .- Ghi l¹i diÔn biÕn mét buæi sinh ho¹t chi ®éi , tuÇn 6 ®ang ®iÔn ra .b, V¨n b¶n 2 : -> v¨n b¶n sù vô .- Ghi l¹i mét sù viÖc trao tr¶ giÊy tê tang vËt , ph¬ng tiÖn vi ph¹m hµnh chÝnh cho chñ së h÷u . c, Yªu cÇu : * Néi dung : Sù viÖc ph¶i ®îc

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n biªn b¶n thêng gÆp trong thùc tÕ ( Biªn b¶n nghiÖm thu , biªn b¶n bµn giao c«ng t¸c ....... ) .Ho¹t ®éng 2 : Híng dÉn çch viÕt biªn b¶n .§äc thÇm l¹i hai biªn b¶n SGK . ? PhÇn më ®Çu cña biªn b¶n gåm nh÷ng môc g× ?

? PhÇn néi dung cña biªn b¶n gåm nh÷ng môc g× ? Çch ghi nh÷ng néi dung nµy trong biªn b¶n nh thÕ nµo ? TÝnh chÝnh x¸c cô thÓ biªn b¶n cã gi¸ trÞ nh thÕ nµo ?

? PhÇn kÕt thóc cña biªn b¶n gåm cã nh÷ng môc g× ? ? Lêi v¨n ghi biªn b¶n ph¶i nh thÕ nµo ( ng¾n gän , chÝnh x¸c )

Häc sinh ®äc to ghi nhí .? Khi tr×nh bµy mét biªn b¶n cÇn lu ý ®iÒu g× ?( tªn quèc hiÖu, tªn biªn b¶n cÇn tr×nh bµy ra sao ? kho¶ng çch gi÷a çc môc ®îc tr×nh bµy nh thÕ nµo ?...)? So s¸nh ®iÓm gièng vµ kh¸c nhau gi÷a hai biªn b¶n trªn .Gi¸o viªn kh¸i qu¸t l¹i toµn bé kiÕn thøc bµi häc .Ho¹t ®éng 3 : Híng dÉn häc sinh luyÖn tËp.Häc sinh ®äc yªu cÇu bµi tËp 1, ®øng t¹i chç tr¶ lêi?-Häc sinh kh¸c nhËn xÐt , bæ sung.- Gi¸o viªn söa kÕt luËn .

ghi l¹i mét çch trung thùc , chÝnh x¸c , ®Çy ®ñ , tu©n theo thñ tôc chÆt chÏ . * H×nh thøc : lêi v¨n ng¾n gän , chÝnh x¸c . 2 . Ghi nhí : môc 1 , 2 .

II . Çch viÕt v¨n b¶n . a, PhÇn më ®Çu : Tªn quèc hiÖu , tiªu ng÷ , tªn biªn b¶n , ®Þa ®iÓm thêi gian , thµnh phÇn tham gia vµ chøc tr¸ch cña hä .- Tªn biªn b¶n thêng ®îc viÕt b»ng ch÷ in hoa .b, PhÇn néi dung : - DiÔn biÕn , kÕt qu¶ cña sù viÖc .- Ghi tãm t¾t nh÷ng viÖc ®· diÔn ra theo tr×nh tù thêi gian -> nh÷ng néi dung c¬ b¶n tiªu biÓu cña sù viÖc ®ang diÔn ra .c, PhÇn kÕt thóc : - Thêi gian kÕt thóc , ch÷ kÝ vµ hä tªn çc thµnh viªn cã tr¸ch nhiÖm tham gia ......* Ghi nhí : SGK .

III . LuyÖn tËp :Bµi 1 : Lùa chän t×nh huèng viÕt biªn b¶n .- Ghi l¹i diÔn biÕn vµ kÕt qu¶ cña §¹i héi Chi §éi.- Chó c«ng an ghi l¹i mét vô tai


-Häc sinh viÕt ra nh¸p.- Gäi 3 em lªn b¶ng tr×nh bµy .- Häc sinh kh¸c theo dâi, nhËn xÐt .- Gi¸o viªn söa cho ®iÓm.

n¹n giao th«ng.- NghiÖm thu phßng thÝ nghiÖm.Bµi 2 : TËp viÕt biªn b¶n.

Ho¹t ®éng 4 : Híng dÉn häc bµi ë nhµ .? Nh÷ng ®iÒu cÇn lu ý khi viÕt biªn b¶n.? Theo em, nh÷ng môc nµo kh«ng thÓ thiÕu trong biªn b¶n.So¹n bµi tiÕp theo.* Rót kinh nghiÖm .

Ngµy ....... th¸ng ....... n¨m 200......TuÇn 30 .

Bµi 29 .TiÕt 146 .

R« - Bin - X¬n ngoµi ®¶o hoang . §i Ph«

A . Môc tiªu cÇn ®¹t :- HiÓu s©u h×nh dung ®îc cuéc sèng gian khæ , tinh thÇn

l¹c quan cña R« - Bin - X¬n mét m×nh ngoµi ®¶o hoang béc lé gi¸n tiÕp qua bøc ch©n dung tù ho¹ cña nh©n vËt .

- Gi¸o dôc häc sinh tinh thÇn vît qua nh÷ng hoµn c¶nh kã kh¨n , sèng l¹c quan.B . ChuÈn bÞ :

§äc çc tµi liÖu cã liªn quan .C . TiÕn tr×nh tæ chøc çc ho¹t ®éng d¹y häc :

* KiÓm tra bµi cò : Em h×nh dung vµ suy nghÜ nh thÕ nµo vÒ tuæi trÎ ViÖt Nam

trong cuéc kh¸ng chiÕn chèng Mü sau khi häc xong truyÖn ng¾n " Nh÷ng ng«i sao xa x«i " .

* Giíi thiÖu bµi : NÕu nh " DÕ MÌn phiªu lukÝ " cña T« Hoµi lµ lêi DÕ MÌn tù kÓ

chuyÖn phiªu lu cña cuéc ®êi m×nh th× trong T2 R« - Bin - X¬nCru - x« ( 1719 ) , §i Ph« ( 1660 - 1731 ) ®Ó nh©n vËt chÝnh R« - Bin - X¬n kÓ l¹i ®o¹n ®êi gian chu©n suèt gÇn 30 n¨m sèng cuéc ®êi trªn ®¶o hoang mµ ®o¹n trÝch ®îc häc h«m nay lµ bøc ch©n dung tù ho¹ sau h¬n 10 n¨m kÓ tõ ngµy tµu ®¾m . Ho¹t ®éng 1 : Híng dÉn t×m hiÓu chung . I . T×m hiÓu chung .

1 . T¸c gi¶ :

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n Häc sinh ®äc chó thÝch SGK .Gi¸o viªn giíi thiÖu vµi nÐt tãm t¾t vÒ t¸c gi¶ , t¸c phÈm ? ( SGV ) .

Gi¸o viªn ®äc mÉu - Híng dÉn çch ®äc - gäi häc sinh ®äc . ? TruyÖn ®îc kÓ theo ng«i thø mÊy ? ? Néi dung chÝnh cña ®o¹n trÝch lµ g× ? ? V¨n b¶n trÝch cã thÓ chia lµm mÊy phÇn ? Néi dung tõng phÇn

? Nªu nhËn xÐt cña em vÒ vÞ trÝ , ®é dµi cña phÇn 4 so víi çc phÇn kh¸c ? ( Ng¾n h¬n ) V× sao ?

Ho¹t ®éng 2 : Híng dÉn ph©n tÝch nh©n vËt R« - Bin - X¬n .? §o¹n trÝch lµ bøc ch©n dung tù ho¹ cña ai ? ? H·y miªu t¶ bøc ch©n dung tù ho¹ cña R« - Bin - X¬n qua lêi tù thuËt cña nh©n vËt nµy .

§i Ph« ( 1660 - 1731 ) lµ nhµ v¨n næi tiÕng ë Anh .2 . T¸c phÈm : - S¸ng t¸c n¨m 1719 , díi h×nh thøc tù truyÖn -> tiÓu thuyÕt phiªu lu .- §o¹n trÝch kÓ vÒ R« - Bin - X¬n sèng mét m×nh ngoµi ®¶o hoang kho¶ng 15 n¨m . 3 . §äc - Chó thÝch tõ khã :- Ng«i thø 1 - nh©n vËt R« - Bin - X¬n .- Bøc ch©n dung tù ho¹ cña R« - Bin - X¬n .4 . Bè côc : 4 phÇn - PhÇn 1 : Më ®Çu .- PhÇn 2 : Trang phôc cña R« - Bin - X¬n .- PhÇn 3 : Trang bÞ cña R« - Bin - X¬n .- PhÇn 4 : DiÖn m¹o cña R« - Bin - X¬n

- Ph¬ng thøc tù sù ë ng«i thø nhÊt chØ kÓ nh÷ng g× nh×n thÊy ®îc nªn phÇn 4 nãi Ýt vÒ diÖn m¹o vµ nãi sau -> Do ngêi kÓ muèn giíi thiÖu çch ¨n mÆc k× kh«i cña m×nh lµ chÝnh .II . Ph©n tÝch : Bøc ch©n dung tù ho¹ cña R« - Bin - X¬n .* Trang phôc : - Mò : víi m¶nh ra rò xuèng sau g¸y , võa che n¾ng võa ®Ó kh«ng cho ma h¾t vµo cæ .- ¸o : b»ng da dª dµi chõng hai b¾p ®ïi.- QuÇn : loe b¾ng da dª - Tù t¹o ®«i ñng .* Trang bÞ : - Th¾t lng , ca , r×u con , tói


? Em cã nhËn xÐt g× vÒ trang phôc , trang bÞ , diÖn m¹o cña R« - Bin - X¬n ? Em hiÓu g× vÒ cuéc sèng cña R« - Bin - X¬n qua bøc ch©n dung tù ho¹ ?? MÆc dï vËy , khi kh¾c ho¹ bøc ch©n dung tù ho¹ cña m×nh R« - Bin - X¬n cã lêi kÓ nµo than phiÒn , ®au khæ kh«ng ? ( kh«ng ) .? Qua ®ã chøng tá ®iÒu g× ?

? Tinh thÇn Êy ®îc thÓ hiÖn nh thÕ nµo qua bøc ch©n dung tù ho¹ vµ giäng kÓ cña nh©n vËt ?

? §Æt ®Þa vÞ em lµ R« - Bin - X¬n nÕu r¬i vµo hoµn c¶nh nh vËy em sÏ hµnh ®éng xö sù nh thÕ nµo ? Gi¸o viªn liªn hÖ .? Nªu c¶m nhËn cña em vÒ nh©n vËt R« - Bin - X¬n .Ho¹t ®éng 3 : Híng dÉn tæng kÕt .? Em cã nhËn xÐt g× vÒ giäng ®iÖu cña truyÖn ? ? Qua ®o¹n trÝch em c¶m nhËn ®îc ®iÒu g× ?


®ùng thuèc + ®¹n , dï , sóng .* DiÖn m¹o :- Kh«ng ®Õn næi ®en ch¸y .- R©u ria c¾t tØa theo kiÓu håi gi¸o .-> H×nh d¹ng k× quÆc , k× dÞ , kÝ qu¸i , l¹ lïng , lè l¨ng , nùc cêi .=> Cuéc sèng hÕt søc khñng khiÕp , thiÕu thèn mét m×nh n¬i hoang ®¶o cña chµng .

-> R« - Bin - X¬n bÊt chÊp gian khæ , l¹c quan yªu ®êi .+ Sau 15 n¨m xa çch thÕ giíi loµi ngêi anh vÉn l¹c quan , tin yªu cuéc sèng .+ B»ng bµn tay , khèi ãc chµng ®· t¹o ra mét cuéc sèng ®Çy ®ñ .+ Chµng h¨ng say lao ®éng ( tÊt c¶ nh÷ng trang bÞ lØnh kØnh mang theo ) -> chµng cã t×nh yªu cuéc sèng vµ niÒm tin m·nh liÖt .

III . Tæng kÕt .1. NghÖ thuËt :Ng«n ng÷ kÓ chuyÖn víi giäng ®iÖu hµi híc . 2 . Néi dung : - Tinh thÇn l¹c quan cña R« - Bin - X¬n ngoµi ®¶o hoang . - Bµi häc vÒ ý chÝ , nghÞ lùc , con ngêi chinh phôc ®-îc thiªn nhiªn .


Ho¹t ®éng 4 : LuyÖn tËp ViÕt ®o¹n v¨n nªu c¶m nhËn cña em vÒ R« - Bin - X¬n .

IV . LuyÖn tËp :

Ho¹t ®éng 5 : Híng dÉn häc ë nhµ .- Häc thuéc ghi nhí .- ¤n tËp kÜ phÇn ng÷ ph¸p .

TiÕt 147 - 148 . Tæng kÕt vÒ ng÷ ph¸p .

A . Môc tiªu cÇn ®¹t :- HÖ thèng ho¸ kiÕn thøc vÒ tõ lo¹i bao gåm : thùc hµnh

nhËn diÖn 3 lo¹i tõ lín : Danh tõ , ®éng tõ , tÝnh tõ th«ng qua 3 tiªu chuÈn ( ý nghÜa kh¸i qu¸t , kh¶ n¨ng kÕt hîp , chøc vô có ph¸p ) . §iÓm diÖn çc tõ lo¹i cßn l¹i th«ng qua viÖc nhËn diÖn chóng trong c©u cô thÓ .

- HÖ thèng ho¸ kiÕn thøc vÒ côm tõ chÝnh phô víi 3 kiÓu cô thÓ : lµ côm danh tõ , côm ®éng tõ , côm t×nh tõ . N¾m cÊu t¹o chung cña tõng kiÓu côm tõ vµ biÕt nhËn diÖn côm tõ trong ng÷ liÖu cô thÓ .

- RÌn kÜ n¨ng thùc hµnh nhËn biÕt côm tõ , nhËn biÕt tõ lo¹i vµ biÕt vËn dông khi t¹o lËp v¨n b¶n .B . ChuÈn bÞ :

B¶ng phô , phiÕu häc tËp .C . TiÕn tr×nh tæ chøc çc ho¹t ®éng d¹y häc :

Ho¹t ®éng 1 : Híng dÉn t×m hiÓu vÒ danh tõ , ®éng tõ , tÝnh tõ .

I . HÖ thèng tõ lo¹i tiÕng viÖt .

1 . Danh tõ , ®éng tõ , tÝnh tõ .

Bµi 1 :

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n Híng dÉn häc sinh lµm bµi tËp .Häc sinh ®äc yªu cÇu bµi 1, 2 .Gi¸o viªn chia nhãm cho häc sinh th¶o luËn ( 5' ) .Gäi häc sinh tr×nh bµy trªn b¶ng .Häc sinh nhãm kh¸c nhËn xÐt , bæ sung .Gi¸o viªn nhËn xÐt , söa ch÷a :

? XÕp çc tõ ng÷ in ®Ëm dïng trong nh÷ng ®o¹n trÝch ë SGK theo çc cét tõ lo¹i trong b¶ng mÉu 1

? §iÒn çc tõ cho s½n SGK vµo chç dÊu ( .... ) tríc çc tõ thÝch hîp víi chóng trong 3 cét bªn díi vµ cho biÕt tõ lo¹i cña mçi tõ trong cét .

? Qua 3 bµi tËp em h·y cho biÕt danh tõ , ®éng tõ , tÝnh tõ thêng ®øng sau nh÷ng tõ nµo ?

Gi¸o viªn treo b¶ng phô ( b¶ng tæng hîp kÜ n¨ng kÕt hîp ..... SGK ) Häc sinh ®äc .

§o¹n trÝch

Danh tõ

§éng tõ TÝnh tõ

a, LÇn §äc Hayb, nghÜ

ngîic, Çi

l¨ng , lµng

Phôc dÞch , ®Ëp

d, §ét ngét

e, ¤ng Gi¸o

Ph¶i , sung síng

Bµi 2 :

Danh tõ §éng tõ TÝnh tõMét lÇnMét çi

l¨ng

Çi lµng

Nh÷ng «ng Gi¸o

§· ®äcVõa nghÜ

ngîiH·y phôc

dÞchH·y ®Ëp

RÊt hayH¬i ®ét

ngét

RÊt ph¶i

Qu¸ sung síng

Bµi 3 : - Danh tõ thêng ®øng sau nh÷ng tõ chØ sè lîng : nh÷ng , çc , mét .- §éng tõ thêng ®øng sau nh÷ng tõ chØ thêi gian : h·y , ®· , võa .- TÝnh tõ thêng ®øng sau nh÷ng tõ chØ møc ®é : rÊt , h¬i , qu¸ .

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n B¶ng tæng kÕt kh¶ n¨ng kÕt hîp cña danh tõ , ®éng tõ , tÝnh tõ :

ý nghÜa kh¸i qu¸t cña tõ

lo¹i

Kh¶ n¨ng kÕt hîpKÕt hîp vÒ phÝa tríc

Tõ lo¹i KÕt hîp vÒ phÝa sau

ChØ sù vËt ( ngêi vËt , hiÖn tîng , kh¸i niÖm )

Sè tõ nh : mét , nh÷ng , vµi , çi ....

Danh tõ ChØ tõ : Êy , ®ã ....

ChØ ho¹t ®éng tr¹ng th¸i cña sù vËt .

Çc tõ chØ sù cÇu khiÕn ( h·y , ®õng , chí ) vµ çc tõ chØ thêi gian ( ®· , võa , míi ) .

§éng tõ Tõ " råi "

ChØ ®Æc ®iÓm , tÝnh chÊt cña sù vËt , ho¹t ®éng , tr¹ng th¸i .

Phô tõ chØ møc ®é nh : rÊt , h¬i , qu¸ .

TÝnh tõ Tõ " l¾m "

Bµi 5 : Híng dÉn häc sinh lµm bµi tËp .a, " Trßn " lµ tÝnh tõ -> ë ®©y ®îc dïng nh ®éng tõ .b, " LÝ tëng " lµ danh tõ -> ë ®©y ®îc dïng nh tÝnh tõ .c, " B¨n kho¨n " lµ tÝnh tõ -> ë ®©y ®îc dïng nh danh tõ .Gi¸o viªn kh¸i qu¸t vÒ hiÖn tîng chuyÓn lo¹i cña tõ .Ho¹t ®éng 2 : 2 . HÖ thèng ho¸ çc tõ lo¹i kh¸c .Häc sinh ®äc bµi tËp 1 : Gi¸o viªn treo b¶ng phô - Häc sinh ®iÒn kÕt qu¶ vµo b¶ng

mÉu SGk .

Sè tõ §¹i tõ Lîng tõ

ChØ tõ

Phã tõ

Quan hÖ tõ

Trî tõ T2 tõ Th¸n tõ

BaMétN¨m

T«i , bao

nhiªu , bao giê , bÊy

Nh÷ng

Êy , ®©u

§· , míi ,

®ang

Cña , nhng , nh , ë

ChØ , c¶

ngay

H¶ Trêi ¬i


giê

Bµi 2 : Häc sinh ®äc yªu cÇu bµi tËp 2 .- Häc sinh trao ®æi nhãm bµn ( 2' ) .- Häc sinh lªn b¶ng ®iÒn , häc sinh kh¸c nhËn xÐt , bæ

sung . - Gi¸o viªn söa cho ®iÓm .

Ho¹t ®éng 3 : Gi¸o viªn chia nhãm .- Nhãm 1 : Bµi tËp 1 .- Nhãm 2 : Bµi tËp 2 .- Nhãm 3 : Bµi tËp 3 .

Häc sinh trao ®æi nhãm ( 5' ) .Gäi 3 häc sinh lªn b¶ng tr×nh bµy Häc sinh kh¸c nhËn xÐt bæ sung Gi¸o viªn söa , cho ®iÓm .

Gi¸o viªn treo b¶ng phô : CÊu

II . Côm tõ .1 . Ph©n lo¹i côm tõ .a, Thµnh tè chÝnh -> Danh tõ :Bµi 1 : a.- TÊt c¶ nh÷ng ¶nh hëng quèc tÕ ®ã .

PPT TT ( DT ) PPS - Mét nh©n çch rÊt ViÖt Nam .

PPT TT ( DT ) PPS - Mét lèi sèng rÊt b×nh dÞ .....

PPT TT ( DT ) PPS b , Nh÷ng ngµy khëi nghÜa dån ®Ëp ë lµng

b , Thµnh tè chÝnh lµ ®éng tõ .Bµi 2 : a, §Õn , ch¹y x« , «m chÆt .b, Lªn .c, Thµnh tè chÝnh lµ tÝnh tõ .Bµi 3 : a, ViÖt Nam , b×nh dÞ, ph¬ng §«ng , míi , hiÖn ®¹i . b, £m ¶ .c, Phøc t¹p , phong phó , s©u s¾c .

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n t¹o cña côm tõ .Häc sinh ®iÒn çc th«ng tin theo mÉu .

2 . CÊu t¹o cña côm tõ .

Bµi tËp PhÇn tríc PhÇn trung t©m

PhÇn sau

1 . Côm danh tõ

TÊt c¶ nh÷ng

Mét

¶nh hëng

TiÕng cêi nãi

Lèi sèng

Quèc tÕ ®ã

x«n xao cña ®¸m ngêi .....

lªn .RÊt b×nh

dÞ ..... Ph¬ng §«ng

2 . Côm ®éng tõ

§·VõaSÏ

§ÕnLªn

¤m chÆt

GÇn anhC¶i chÝnh

LÊy cæ anh

3 . Côm tÝnh tõ

RÊtSÏ

Kh«ng

HiÖn ®¹iPhøc t¹p

£m ¶H¬n

? Nh×n vµo b¶ng trªn em rót ra nhËn xÐt g× vÒ cÊu t¹o cña côm tõ ?

? C¨n cø vµo ®©u ®Ó ph©n biÖt çc côm tõ ? ( C¨n cø vµo thµnh tè chÝnh lµm thµnh phÇn trung t©m trong mçi côm tõ ) .

Ho¹t ®éng 4 : Híng dÉn häc ë nhµ . - N¾m l¹i çc lo¹i côm tõ .- ViÕt ®o¹n v¨n cã côm danh tõ , côm ®éng tõ , côm tÝnh

tõ . G¹ch ch©n díi côm tõ , ghi râ tªn gäi côm tõ .- ChuÈn bÞ bµi tiÕp theo .* Rót kinh nghiÖm :

TiÕt 149 . LuyÖn tËp viÕt biªn b¶n .

A. Môc tiªu cÇn ®¹t : - ¤n l¹i lÝ thuyÕt vÒ ®Æc ®iÓm vµ çch lµm biªn b¶n . - BiÕt viÕt ®îc mét biªn b¶n héi nghÞ hoÆc mét biªn b¶n sù

vô th«ng dông .

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n B . ChuÈn bÞ :


Ho¹t ®éng 1 : Híng dÉn «n lÝ thuyÕt .

? Biªn b¶n nh»m môc ®Ých g× ? Ngêi viÕt biªn b¶n ph¶i cã th¸i ®é nh thÕ nµo ? ? Nªu bè côc cña mét biªn b¶n ?

? Lêi v¨n vµ çch tr×nh bµy mét biªn b¶n cã g× ®Æc biÖt .Gi¸o viªn kh¸i qu¸t l¹i kiÕn thøc vÒ biªn b¶n .

Ho¹t ®éng 2 : Híng dÉn häc sinh luyÖn tËp .Häc sinh trao ®æi nhãm bµi 1 .

? Néi dung ghi chÐp ®· ®Çy ®ñ cha .? CÇn thªm bít ý g× ? ? Çch s¾p xÕp çc ý nh thÕ nµo ? Em h·y s¾p xÕp l¹i .

I . ¤n lÝ thuyÕt : 1 . Môc ®Ých viÕt biªn b¶n .

2 . Bè côc cña biªn b¶n .

3 . Çch tr×n bµy mét biªn b¶n .

II . LuyÖn tËp .Bµi 1 : ViÕt biªn b¶n cuéc häp dùa vµo çc t×nh tiÕt ®· cho : - Quèc hiÖu , tiªu ng÷ .- Tªn biªn b¶n . - Thêi gian , ®Þa ®iÓm cuéc häp .- Thµnh phÇn tham dù .- DiÔn biÕn kÕt qu¶ cuéc häp : + Khai m¹c + Líp trëng b¸o ço + Hai b¹n häc sinh giái b¸o ço kinh nghiÖm .+ Trao ®æi + Tæng kÕt - Thêi gian kÕt thóc , kÝ tªn .Bµi 2 : Häc sinh lµm theo 2 nhãm trong 5' lªn tr×nh bµy . Bµi 3 : Ghi l¹i biªn b¶n bµn giao nhiÖm vô trùc tuÊn .Gîi ý : - Thµnh phÇn tham dù bµn giao gåm nh÷ng ai . - Néi dung bµn giao nh thÕ nµo ?


+ KÕt qu¶ c«ng viÖc ®· lµm trong tuÇn . + Çc ph¬ng tiÖn vËt chÊt vµ hiÖn tr¹ng cña chóng t¹i thêi ®iÓm bµn giao

Ho¹t ®éng 3 : Híng dÉn häc ë nhµ .- Lµm hoµn chØnh bµi tËp 4 .- ChuÈn bÞ bµi tiÕp theo .

TiÕt 150 . Hîp ®ång

A . Môc tiªu cÇn ®¹t : - Ph©n tÝch ®Æc ®iÓm , môc ®Ých vµ t¸c dông cña hîp

®ång .- ViÕt ®îc mét hîp ®ång ®¬n gi¶n . - Cã ý thøc cÈn träng khi so¹n th¶o hîp ®ång vµ ý thøc tr¸ch

nhiÖm víi viÖc thùc hiÖn çc ®iÒu kho¶n trong hîp ®ång ®· ®îc th¶o luËn vµ kÝ kÕt . B . ChuÈn bÞ :


Ho¹t ®éng 1 : Híng dÉn t×m hiÓu ®Æc ®iÓm cña hîp ®ång . Häc sinh ®äc v¨n b¶n SGK . ? T¹i sao cÇn ph¶i cã hîp ®ång ?

? Hîp ®ång ghi l¹i nh÷ng néi dung g× ?

? Hîp ®ång cÇn ®¹t ®îc

I . §Æc ®iÓm cña hîp ®ång : 1 . VÝ dô : - V× nã lµ lo¹i v¨n b¶n cã tÝnh chÊt ph¸p lÝ , lµ c¬ së ®Ó çc bªn tham gia kÝ kÕt , rµng buéc lÉn nhau , cã tr¸ch nhiÖm thùc hiÖn çc ®iÒu kho¶n ®· ghi ®Ó ®¶m b¶o cho c«ng viÖc thu ®îc kÕt qu¶ , tr¸nh thiÖt h¹i cho çc bªn tham gia . - Néi dung : Sù tho¶ thuËn , TN vÒ tr¸ch nhiÖm nghÜa vô , quyÒn lîi cña hai bªn tham gia . - Yªu cÇu : Ph¶i tu©n theo çc ®iÒu kho¶n cña ph¸p luËt , cô

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n nh÷ng yªu cÇu g× ?

? Néi dung chñ yÕu cña mét v¨n b¶n hîp ®ång ? ( Çc bªn tham gia kÝ kÕt , çc ®iÒu kho¶n , néi dung tho¶ thuËn gi÷a çc bªn , hiÖu lùc cña hîp ®ång ) . ? Qua ph©n tÝch vÝ dô , em hiÓu hîp ®ång lµ g× ? Häc sinh ®äc ghi nhí 1 . ? KÓ tªn mét sè hîp ®ång mµ em biÕt ? Ho¹t ®éng 2 : Híng dÉn çch thøc lµm hîp ®ång .? Biªn b¶n hîp ®ång gåm mÊy phÇn ? ? Cho biÕt néi dung tõng phÇn gåm nh÷ng môc nµo ? ? Khi viÕt hîp ®ång cÇn lu ý ®iÒu g× ? ? Çch dïng tõ ng÷ vµ viÕt c©u trong hîp ®ång cã g× ®Æc biÖt ? ? Em rót ra kÕt luËn g× vÒ çch lµm hîp ®ång ? Häc sinh ®äc ghi nhí 2 SGK . Ho¹t ®éng 3 : Híng dÉn luyÖn tËp .Häc sinh ®äc bµi tËp 1 .Gäi mét häc sinh ®øng t¹i chç tr¶ lêi .

thÓ , chÝnh x¸c , râ rµng , dÔ hiÓu , ®¬n nghÜa , tr¸nh dïng tõ ng÷ chung chung : cã thÓ , cã lÏ , nãi chung , phÇn lín ......

2 . Ghi nhí : SGK .

II . Çch lµm hîp ®ång :

* Ghi nhí : SGK .

III . LuyÖn tËp . Bµi tËp 1 : Chän t×nh huèng b, c, e ®Ó viÕt hîp ®ång .

Híng dÉn häc ë nhµ : - Lµm hoµn chØnh bµi tËp 2 . - So¹n bµi tiÕp theo .

Ngµy ....... th¸ng ......... n¨m 200......TuÇn 31 .

Bµi 30 - 31 .

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n TiÕt 151 - 152 .

Bè cña Xi m«ng . G. M« - Pa - X¨ng .

A. Môc tiªu cÇn ®¹t : ThÊy ®îc sù miªu t¶ diÔn biÕn t©m tr¹ng cña 3 nh©n vËt

chÝnh mét çch tinh tÕ , s¾c nÐt , t¸c gi¶ M« Pa - X¨ng muèn gi¸o dôc cho häc sinh lßng yªu th¬ng bÌ b¹n vµ nãi réng ra lµ lßng yªu th¬ng con ngêi .B . ChuÈn bÞ :

C . TiÕn tr×nh tæ chøc çc ho¹t ®éng d¹y häc : * KiÓm tra bµi cò : KÓ tªn çc t¸c phÈm thuéc nhµ v¨n Ph¸p ®· häc ë líp 6, 8 ? ( - Buæi häc cuèi cïng - §« ®ª . - ¤ng Giuèc - ®anh mÆc lÔ phôc cña M« li - e - §i bé ngao du - Ru x« ) .

* Giíi thiÖu bµi míi : M« - Pa - X¨ng lµ nhµ v¨n hiÖn thùc xuÊt s¾c cña níc Ph¸p thÕ kØ XIX , næi tiÕng toµn thÕ giíi vÒ thÓ lo¹i truyÖn ng¾n ( Mô x« va , L·o Mi l«ng , Mãn gia tµi , Bµ £c - mª ...... ) " Bè cña Xi - m«ng " ch¹m tíi mét vÊn ®Ò x· héi ®êi thêng rÊt nh¹y c¶m vµ s©u s¾c : th¸i ®é cña mäi ngêi ®èi víi nh÷ng ngêi phô n÷ lì lÇm , ®Æc biÖt lµ ®èi víi nh÷ng ®øa trÎ kh«ng cã bè - n¹n nh©n cña nh÷ng ngêi ®µn «ng v« tr¸ch nhiÖm vµ b¹c t×nh , b¹c nghÜa .

Ho¹t ®éng 1 : Híng dÉn t×m hiÓu chung v¨n b¶n .Gäi mét häc sinh ®äc chó thÝch SGK .? Vµi nÐt chÝnh vÒ t¸c gi¶ .Gi¸o viªn gi¶i thÝch thªm vÒ t¸c gi¶ , t¸c phÈm ( SGV ) .Gi¸o viªn kÓ tãm t¾t t¸c phÈm ?

Häc sinh ®äc + gi¶i nghÜa tõ khã . ? Em h·y kÓ tãm t¾t ®o¹n trÝch trong SGK .

I . T×m hiÓu chung .1 . T¸c gi¶ :- M« - Pa - X¨ng ( 1850 - 1893 ) lµ nhµ v¨n næi tiÕng ë Ph¸p víi xu híng truyÖn ng¾n , hiÖn thùc . 2 . T¸c phÈm : ( §o¹n trÝch ) .- V¨n b¶n " Bè cña Xi m«ng " lµ mét ®o¹n trÝch n»m ë phÇn ®Çu truyÖn ng¾n cïng tªn . 3 . §äc - kÓ tãm t¾t :

4 . Bè côc : ( DiÔn biÕn sù viÖc ) . - T©m tr¹ng tuyÖt väng cña Xi

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n ? §o¹n trÝch cã thÓ chia b»ng mÊy phÇn ? Néi dung ?? NhËn xÐt çch kÓ chuyÖn ? Ng«i kÓ ? Ho¹t ®éng 2 : Híng dÉn ph©n tÝch ? §o¹n trÝch gåm mÊy nh©n vËt chÝnh ? Häc sinh ®äc lêi dÉn chuyÖn trong phÇn chó thÝch SGK . ? PhÇn ®Çu v¨n b¶n ®· kÓ vµ t¶ t©m tr¹ng cña Xi m«ng trong hoµn c¶nh cô thÓ nµo ? Häc sinh ®äc ®o¹n 1 :? §o¹n v¨n kÓ t¶ l¹i chuyÖn g× ? C¶nh g× ? ? Xi m«ng ra bê s«ng ®Ó lµm g× ?

?V× sao em bá ý ®Þnh nh¶y xuèng s«ng tù tö ?

? Nçi ®au ®ín tuyÖt väng ®îc biÓu hiÖn nh thÕ nµo ?

? Em cã nhËn xÐt g× vÒ nghÖ thuËt miªu t¶ t©m lÝ nh©n vËt Xi m«ng ?

? Khi gÆp b¸c Phi - LÝp , Xi m«ng cã t©m tr¹ng nh thÕ nµo ?

? C©u nãi cña Xi m«ng nãi víi b¸c Phi - LÝp " B¸c cã muèn lµm bè ch¸u kh«ng " thÓ hiÖn ®iÒu g× ?

m«ng .- Xi m«ng gÆp b¸c Phi - LÝp . - B¸c Phi LÝp ®a Xi m«ng vÒ nhµ .- Ngµy h«m sau ë trêng .

II . Ph©n tÝch : 1 . Nh©n vËt Xi m«ng .

* §au ®ín , tuyÖt väng v× kh«ng cã bè * T©m tr¹ng ë bê s«ng :

+ ý nghÜ hµnh ®éng : Bá nhµ ra bê s«ng ®Þnh tù tö .+ C¶nh thiªn nhiªn ®Ñp : trêi Êm , ¸nh mÆt trêi sëi Êm b·i çt ......... khiÕn em nghÜ ®Õn nhµ , ®Õn mÑ . + Chît nhí ®Õn nhµ , ®Õn mÑ næi ®au khæ l¹i trë vÒ , em l¹i khãc ( ngêi em rung lªn , nh÷ng c¬n nøc në ....... em chØ khãc hoµi ...... m¾t ®Ém lÖ , giäng nghÑn ngµo ....... oµ khãc ) .+ Nãi n¨ng : Êp óng , ng¾t qu·ng kh«ng nªn lêi .-> NghÖ thuËt miªu t¶ t©m lÝ nh©n vËt phï hîp víi t©m lÝ løa tuæi , ç tÝnh cña Xi m«ng .* Khi gÆp b¸c Phi LÝp : " Ch¸u kh«ng cã bè " ®îc nh¾c 2 lÇn -> kh¼ng ®Þnh sù tuyÖt väng , bÊt lùc cña em .

- C©u nãi " B¸c cã ...... kh«ng ? " -> Sù khao kh¸t cã mét ngêi bè cña em -> phï hîp


Häc sinh ®äc ®o¹n cuèi .? Th¸i ®é cña Xi m«ng tríc sù trªu chäc cña b¹n bÌ ?

? Qua ph©n tÝch nh©n vËt Xi m«ng em c¶m nhËn ®îc g× vÒ nh©n vËt nµy ? ? Bµi häc rót ra tõ c©u chuyÖn nµy .

? T¸c gi¶ giíi thiÖu nh©n vËt Bl¨ng - sèt qua nh÷ng nÐt cô thÓ nµo ? ? Cã ý kiÕn cho r»ng : ChÞ lµ ngêi h háng . Nhng còng cã ng-êi cho chÞ lµ ngêi tèt nhng trãt lÇm lì mµ th«i ? ý kiÕn em thÕ nµo ? H·y chøng minh .

? C¶m nhËn cña em vÒ chÞ B.L¨ng - sèt Gi¸o viªn cho häc sinh liªn hÖ .

? T©m tr¹ng cña b¸c Phi - LÝp ®îc miªu t¶ qua mÊy giai ®o¹n ? §ã lµ nh÷ng giai ®o¹n nµo ?? H·y ph©n tÝch diÔn biÕn t©m tr¹ng cña b¸c Phi - LÝp qua tõng giai ®o¹n .

víi t©m lÝ , t©m tr¹ng cña Xi m«ng .

- Em qu¸t vµo mÆt chóng m¹nh mÏ nh nÐm mét hßn ®¸ : " Bè tao ........ Phi LÝp " -> niÒm tù hµo , h·nh diÖn v× ®· cã mét ngêi bè .=> Xi m«ng lµ nh©n vËt rÊt ®¸ng th¬ng , ®¸ng yªu , em buån tñi bÊt h¹nh v× kh«ng cã bè . Nhng cuéc sèng ®· ®em l¹i h¹nh phóc cho em : em ®· cã mét ngêi bè ch©n chÝnh , thùc sù -> søc m¹nh ®Ó em sèng , häc tËp mét çch tù tin , v÷ng vµng h¬n . => Gia ®×nh cã vai trß quan träng ®èi víi con trÎ . 2 . Nh©n vËt B. L¨ng - sèt :- Ng«i nhµ cña chÞ : nhá , quÐt v«i tr¾ng , hÕt søc s¹ch sÏ .- Th¸i ®é víi kh¸ch : ®øng nghiªm nghÞ ...... nh muèn cÊm ®µn «ng bíc qua ngìng cöa .......- Nçi lßng ®èi víi con :+ Tª t¸i ®Õn tËn x¬ng tuû , n-íc m¾t l· ch· tu«n r¬i .+ LÆng ng¾t vµ qu»n qu¹i v× hæ thÑn .=> TÊt c¶ ®iÒu ®ã chøng tá chÞ lµ ngêi phô n÷ xinh ®Ñp , ®øc h¹nh .

3 . Nh©n vËt Phi LÝp : * Khi gÆp Xi m«ng : - §Æt tay lªn vai em «n tån hái , nh×n em mét çch nh©n hËu . -> B¸c rÊt th¬ng em : " Ngêi ta sÏ cho ch¸u mét «ng bè " .* Khi ®a Xi m«ng vÒ nhµ :


? Em cã nhËn xÐt g× vÒ diÔn biÕn t©m tr¹ng cña b¸c Phi LÝp ?

? T×nh yªu th¬ng Êy cña B¸c víi Xi m«ng thÓ hiÖn râ nÐt nhÊt qua cö chØ nµo cña b¸c ? H·y b×nh gi¸ cö chØ Êy ? ? Nªu c¶m nhËn cña em vÒ b¸c Phi LÝp Gi¸o viªn liªn hÖ , b×nh .? Em cã nhËn xÐt g× vÒ t©m tr¹ng cña 3 nh©n vËt trong ®o¹n trÝch vµ çch miªu t¶ cña t¸c gi¶ ? ? Trong c©u chuyÖn nµy ai lµ ngêi ®¸ng th¬ng , ai lµ ngêi ®¸ng tr¸ch ? V× sao ? ? T¸c gi¶ muèn nh¾n nhñ ®iÒu g× qua th¸i ®é , hµnh ®éng cña lò trÎ b¹n Xi m«ng .

Ho¹t ®éng 3 : Híng dÉn tæng kÕt luyÖn tËp .? Nªu nÐt chÝnh vÒ néi dung vµ nghÖ thuËt ?Häc sinh ®äc ghi nhí SGK.

NghÜ bông cã thÓ ®ïa cît ®îc víi chÞ : " tù nhñ thÇm .... lÇn n÷a " .* Khi gÆp chÞ B. L¨ng - sèt : hiÓu ra lµ kh«ng thÓ bìn cît víi chÞ -> c¶m mÕn ngêi phô n÷ tõng lÇm lì nhng cã mét phÈm chÊt tèt ®Ñp .* Khi ®èi ®¸p víi Xi m«ng : B¸c ®ång ý nhËn lµm bè cña Xi m«ng v× b¸c th¬ng cËu bÐ + sù c¶m mÕn chÞ B L¨ng - sèt .-> Tõ ý ®Þnh ®ïa cît thêng t×nh cña ®µn «ng -> sù nghiªm tóc thùc sù ; tõ sù an ñi cña ngêi lín víi ®øa trÎ cã hoµn c¶nh Ðo le ®Õn t×nh yªu th-¬ng ®Ých thùc .

=> Lµ ngêi nh©n hËu , giµu t×nh th¬ng ®· cøu sèng Xi m«ng , nhËn lµm bè cña Xi m«ng ®em l¹i niÒm vui cho em .

=> Lßng c¶m th«ng vµ t×nh yªu th¬ng b¹n bÌ , nhÊt lµ nh÷ng b¹n cã hoµn c¶nh ®Æc biÖt : nghÌo khã , må c«i , tËt nguyÒn ...... kh«ng nªn xa l¸nh , ghÎ l¹nh , thê ¬ , cµng kh«ng nªn trªu chäc , rÎ khinh .......

III . Tæng kÕt - LuyÖn tËp :1 . Ghi nhí: SGK2. LuyÖn tËp:? Em thÝch chi tiÕt nµo trong chuyÖn? C¶m nhËn cña em vÒ chi tiÕt


®ã.Ho¹t ®éng 4: Híng dÉn häc bµi ë nhµ.- ViÕt ®o¹n v¨n nªu c¶m nhËn cña em vÒ Phi - lÝp.- ChuÈn bÞ bµi tiÕp theo.

Thø .... ngµy ... th¸ng.... n¨m 200.......TiÕt 153:

¤n tËp vÒ truyÖn.

A. Môc tiªu cÇn ®¹t:- ¤n tËp, cñng cè kiÕn thøc vÒ nh÷ng t¸c phÈm truyÖn hiÖn

®¹i ®· häc trong ch¬ng tr×nhng÷ v¨n 9.- Cñng cè nh÷ng hiÓu biÕt vÒ thÓ lo¹i truyÖn trÇn thuËt ,

x©y dùng nh©n vËt , cèt truyÖn , t×nh huèng truyÖn . - RÌn kÜ n¨ng tæng hîp , hiÖn thùc ho¸ kiÕn thøc .

B . ChuÈn bÞ : M¸y chiÕu , phiÕu häc tËp .


Ho¹t ®éng 1 : Híng dÉn häc sinh lËp b¶ng «n tËp vµ ®iÒn thÓ lo¹i , néi dung trong b¶ng.

I . Thèng kª çc t¸c phÈm truyÖn hiÖn ®¹i ViÖt Nam - Gi¸o viªn híng dÉn häc sinh kÎ b¶ng.- Häc sinh lªn b¶ng ®iÒn (cét 2-5) - Häc sinh nh¾c l¹i néi dung chÝnh tõng bµi- gi¸o viªn tãm

t¾t - häc sinh ghi.- Gi¸o viªn bËt m¸y chiÕu cã ghi çc néi dung cÇn ®iÒn sau :

TT

Tªn t¸c phÈm

T¸c gi¶ N¨m s¸ng t¸c

Tãm t¾t néi dung

1 Lµng Kim L©n 1948 Qua t©m tr¹ng ®au xãt , tñi hæ cña «ng Hai ë n¬i t¶n c khi nghe tin ®ån lµng m×nh theo giÆc , truyÖn thÓ hiÖn t×nh yªu lµng quª S2 , thiªn nhiªn víi lßng yªu níc vµ tinh thÇn kh¸ng chiÕn cña ngêi nh©n d©n

2 LÆng lÏ Sa NguyÔn 1970 Cuéc gÆp gì t×nh cê


Pa Thµnh Long

cña c« kÜ s míi ra tr-êng víi ngêi thanh niªn lµm viÖc mét m×nh t¹i tr¹m khÝ tîng trªn nói cao Sa Pa - Qua ®ã ca ngîi nh÷ng ngêi lao ®éng thÇm lÆng, cã çch sèng ®Ñp, cèng hiÕn søc m×nh cho ®Êt níc.

3 ChiÕc lîc ngµ

NguyÔn Quang S¸ng

1966 C©u chuyÖn c¶m ®éng vÒ hai cha con «ng S¸u vµ bÐ Thu trong lÇn «ng vÒ th¨m nhµ vµ ë khu c¨n cø -> ca ngîi t×nh cha con th¾m thiÕt......

4 BÕn quª NguyÔn Minh Ch©u

1985

5 Nh÷ng ng«i sao xa x«i

Lª Minh Khuª

1971

Ho¹t ®éng 2:

? Häc sinh nªu nh÷ng néi dung chñ yÕu cña t¸c phÈm truyÖn ViÖt Nam

? H·y nªu nh÷ng phong çch chung vµ riªng ë tõng nh©n vËt trong çc t¸c phÈm Häc sinh nªu- nhËn xÐt - Gi¸o viªn bæ sung - kÕt luËn nh SGV

Ho¹t ®éng 3:

II. NÐt chÝnh vÒ néi dung t¸c phÈm truyÖn ViÖt Nam - Ph¶n ¸nh ®êi sèng con ngêi ViÖt Nam trong giai ®o¹n lÞch sö (chèng Ph¸p, Mü, x©y dùng ®Êt níc).+ Cuéc sèng chiÕn ®Êu, lao ®éng gian khæ thiÕu thèn víi hoµn c¶nh Ðo le cña chiÕn tranh.+ PhÈm chÊt, t©m hån cao ®Ñp cña con ngêi ViÖt Nam trong chiÕn ®Êu vµ x©y dùng ®Êt níc: yªu lµng, yªu quª h-¬ng ®Êt níc, yªu c«ng viÖc, cã tinh thÇn tr¸ch nhiÖm cao, träng t×nh nghÜa .....


?NghÖ thuËt chÝnh qua çc truyÖn ViÖt Nam vµ níc ngoµi lµ g×??TruyÖn nµo cã nh©n vËt kÓ chuyÖn xuÊt hiÖn trùc tiÕp?Häc sinh tr¶ lêi- nhËn xÐt.Gi¸o viªn bæ sung- kÕt luËn b»ng m¸y chiÕu.

III. NÐt chÝnh vÒ nghÖ thuËt truyÖn ViÖt Nam vµ níc ngoµi ?Çch trÇn thuËt nµy cã t¸c dông nh thÕ nµo.?TruyÖn nµo cã sù s¸ng t¹o t×nh huèng truyÖn ®Æc s¾c?

Ho¹t ®éng 4: Híng dÉn häc ë nhµ.- ¤n tËp toµn bé kiÕn thøc vÒ truyÖn hiÖn ®¹i ViÖt Nam qua

bµi «n tËp.- ChuÈn bÞ kiÓm tra 1 tiÕt .

TiÕt 154.Tæng kÕt vÒ ng÷ ph¸p (tiÕp theo)

A. Môc tiªu cÇn ®¹t:- HÖ thèng kiÕn thøc vÒ çc kiÓu c©u xÐt theo cÊu t¹o, gåm

3 môc cô thÓ: C©u ®¬n C-V- c©u ®¬n ®Æc biÖt, c©u ghÐp.- N¾m ch¾c çc thµnh tè chÝnh, phô, thµnh phÇn biÖt lËp

trong c©u.- RÌn kÜ n¨ng vËn dông trong t¹o lËp v¨n b¶n .

B. ChuÈn bÞ :B¶ng phô, phiÕu häc tËp .


Ho¹t ®éng 1:

?KÓ tªn çc thµnh phÇn chÝnh c¶u c©u? thµnh phÇn phô cña c©u??DÊu hiÖu ®Ó nhËn biÕt tõng thµnh phÇn.

C. Thµnh phÇn c©u:I. Thµnh phÇn chÝnh vµ thµnh phÇn phô.- Thµnh phÇn chÝnh lµ nh÷ng thµnh phÇn b¾t buéc ph¶i cã mÆt ®Ó c©u cã cÊu t¹o hoµn c¶nh, diÔn ®¹t ®îc mét ý trän vÑn.+ VN- TPC- kh¶ n¨ng kÕt hîp víi çc phô tõ chØ quan hÖ thêi gian, tr¶ lêi c©u hái : lµm g×? lµm sao? nh thÕ nµo?+ CN- TPC- nªu lªn sù vËt hiÖn


Häc sinh lµm bµi tËp 2 theo nhãm vµo phiÕu häc tËp (5').

Ho¹t ®éng 2: Gi¸o viªn treo b¶ng phô ?Nèi th«ng tin cét A víi th«ng tin t¬ng øng ë cét B.

Häc sinh lªn b¶ng nèi- häc sinh nhËn xÐt .Gi¸o viªn nhËn xÐt- kÕt luËn §¸p ¸n:1-a ; 3,2-c ; 4-b ; 5-d .

?Qua ®ã em h·y nªu lªn dÊu hiÖu nhËn biÕt TPBL .

Häc sinh lµm bµi tËp 2 theo

tîng cã hµnh ®éng, ®Æc ®iÓm , tr¹ng th¸i .... ®îc miªu t¶ ë VN . Tr¶ lêi c©u hái : Ai, con g× , çi g×.* DÊu hiÖu nhËn biÕt çc thµnh phÇn phô :-Tr¹ng ng÷ : ®øng ë ®Çu, cuèi c©u hoÆc gi÷a c©u ?Chñ ng÷- vÞ ng÷ nªu lªn hoµn c¶nh vÒ kh«ng gian, thêi gian, çch thøc, ph¬ng tiÖn ..... diÔn ra sù viÖc nãi ®Õn ë c©u.* Bµi tËp 2:a, §«i cµng t«i // mÉm bãng. CN VNb, Sau mét håi .... lßng t«i, mÊyngêi

TRN CNhäc trß cò // ®Õn s¾p....... vµo líp .

VN c, Cßn tÊm g¬ng ...... tr¸ng b¹c, nã

Khëi ng÷ CNvÉn lµ ....... ®éc ¸c

VN

II. Thµnh phÇn biÖt lËp :

A B1. Nªu çch

nh×n cña ng-êi nãi

2. Nªu ®iÒu bæ sung

thªm lêi nãi3. Nªu quan

a, TP t×nh th¸i

b, TP gäi ®¸p

c, TP phô chó

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n mÉu ë b¶ng phô hÖ phô thªm

lêi nãi4. Nªu quan hÖ gi¸n tiÕp5. Nªu th¸i

®é cña ngêi nãi

d, TP c¶m th¸n

=> DÊu hiÖu nhËn biÕt : chóng kh«ng trùc tiÕp tham gia vµo sù viÖc ®îc nãi trong c©u.

T×nh th¸i

C¶m th¸n

Gäi ®¸p

Phô chó

- Cã lÏ

- NgÉm

ra

- Cã khi

Dõa xiªmThÊp lÌ tÌVá

hång

Ho¹t ®éng3 : D. HÖ thèng çc kiÓu c©u .I. C©u ®Æc biÖt .Bµi 1: Häc sinh lµm bµi tËp - líp nhËn xÐt- bæ sung- Gi¸o

viªn söa ch÷a.a, NghÖ sÜ // ghi l¹i .....b, Lêi ...... nh©n lo¹i // phøc t¹p h¬n vµ s©u s¾c h¬n.c, NghÖ thuËt // lµ tiÕng nãi ... t×nh c¶m .d, T¸c phÈm // lµ sîi d©y ........ trong lßng e, Anh // thø s¸u ....... S¸u Bµi 2:- C©u ®¬n ®Æc biÖt lµ g× ? (C©u kh«ng ph©n biÖt ®îc

CN-VN-> c©u ®Æc biÖt) .Häc sinh lªn b¶ng lµm bµi tËp : C©u ®Æc biÖta, TiÕng mô chñb, Mét anh ..... 27 tuæi .c, Nh÷ng buæi tËp qu©n sù .


II . C©u ghÐp C©u ghÐp trong çc ®o¹n trÝch ë bµi tËp 1:

§¸p ¸n:? ThÕ nµo lµ c©u ghÐp C©u ghÐp lµ ? Cã mÊy lo¹i c©u ghÐp a, Anh göi vµo .........

chung quanh ? Häc sinh lµm bµi tËp theo nhãm b, Nhng v× bom ........

bÞ cho¸ng c, ¤ng l·o võa ....... c¶

lßng d, Con nhµ .......... k× l¹ e, §Ó ngêi con g¸i .......

con g¸i

Bµi tËp 2: Quan hÖ vÒ nghÜa gi÷a çc vÕ trong c©u ghÐp t×m ®îc ë bµi tËp 1 lµ :

a, Quan hÖ bæ sung b, Quan hÖ nguyªn nh©nc, Quan hÖ bæ sung d, Quan hÖ nguyªn nh©ne, Quan hÖ môc ®Ých

Bµi tËp 3 : X¸c ®Þnh quan hÖ vÒ nghÜa gi÷a çc vÕ trong c©u ghÐp

a, Quan hÖ t¬ng ph¶n b, Quan hÖ bæ sung c, Quan hÖ ®iÒu kiÖn - gi¶ thiÕt Bµi 4 :- V× qu¶ bom tung lªn vµ næ trªn kh«ng (nªn) hÇm cña Nho

bÞ sËp .- NÕu qu¶ bom tung lªn vµ næ trªn kh«ng th× hÇm cña Nho

bÞ sËp .- Qu¶ bom næ kh¸ gÇn ,nhng hÇm cña Nho kh«ng bÞ sËp .- HÇm cña Nho kh«ng bÞ sËp, tuy qu¶ bom næ kh¸ gÇn .III. BiÕn ®æi c©u ?ThÕ nµo lµ c©u bÞ ®éng ?Çch chuyÓn ®æi tõ c©u chñ ®éng b»ng c©u bÞ ®éng nh

thÕ nµo?Häc sinh lµm bµi tËp.Häc sinh tr¶ lêi- Gi¸o viªn nhËn xÐt bæ sung, kÕt luËn.1. C©u rót gän :- Quen råi


- Ngµy nµo Ýt : ba lÇn 2. C©u vèn lµ mét bé phËn cña c©u ®øng tríc ®îc t¸ch ra .a, Vµ lµm viÖc cã khi suèt ®ªm.b, Thêng xuyªn.c,Mét dÊu hiÖu ch¼ng lµnh.=> Nh»m nhÊn m¹nh néi dung cña bé phËn ®îc t¸ch ra.3 . a, §å gèm ®îc ngêi thî thñ c«ng lµm ra kh¸ sím.b, Mét c©y cÇu lín sÏ ®îc tØnh ta b¾c qua ...... s«ng nµy.c, Nh÷ng ng«i ®Òn Êy ®· ®îc ngêi ta dùng lªn tõ hµng tr¨m

n¨m tríc.IV. Çc kiÓu c©u øng víi nh÷ng môc ®Ých giao tiÕp

kh¸c nhau.Häc sinh lµm bµi tËp theo nhãm.Bµi 1: C©u nghi vÊn:-Ba con, sao con kh«ng nhËn?- Sao con biÕt lµ kh«ng ph¶i?- Ba con ...... chø g×? =>Dïng ®Ó hái (c©u c¶m th¸n)Bµi 2: C©u cÇu khiÕn.a, -ë nhµ tr«ng em nh¸.-§õng cã ®i ®©u ®Êy.=> Dïng ®Ó ra lÖnh b, - Th× m¸ cø kªu ®i (dïng ®Ó yªu cÇu)- V« ¨n c¬m (dïng ®Ó mêi)C©u " C¬m chÝn råi !" -> C©u trÇn thuËt ®¬n ®îc dïng lµm

c©u cÇu khiÕn.Ho¹t ®éng 4: Híng dÉn häc ë nhµ.- N¾m hÖ thèng çc vÊn ®Ò ng÷ ph¸p.- ChuÈn bÞ bµi kiÓm tra tiÕng viÖt.

TiÕt 155. KiÓm tra v¨n (phÇn truyÖn)

A. Môc tiªu cÇn ®¹t :- KiÓm tra vµ ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ häc tËp cña hoc sinh vÒ çc

t¸c phÈm truyÖn ®· häc ë kú II.- RÌn kÜ n¨ng ph©n tÝch t¸c phÈm truyÖn, rÌn kÜ n¨ng lµm

bµi.B. ChuÈn bÞ :

Ra ®Ò bµi, ®¸p ¸n, ph« t« ®Ò bµi.C. TiÕn tr×nh tæ chøc çc ho¹t ®éng d¹y häc :


Ho¹t ®éng 1: Gi¸o viªn ph¸t ®ÒCã ®Ò kÌm theo trong bé ®Ò.Ho¹t ®éng 2: Häc sinh lµm bµi Gi¸o viªn theo dâi häc sinh lµm bµi.Häc sinh lµm bµi nghiªm tóc.Ho¹t ®éng 3: Gi¸o viªn thu bµiGi¸o viªn thu bµi, chÊm (ë nhµ) theo ®¸p ¸n.§¸p ¸n vµ biÓu ®iÓm sÏ c«ng bè ë tiÕt tr¶ bµi.Ho¹t ®éng 4: Híng dÉn häc ë nhµ- Gi¸o viªn nhËn xÐt giê lµm bµi.- Yªu cÇu häc sinh vÒ nhµ «n tËp, chuÈn bÞ bµi kiÓm tra tiÕt

157.- So¹n bµi " Con chã BÊc ".

Ngµy ...... th¸ng........ n¨m 200......TuÇn 32.

Bµi 31, 32.TiÕt 156.Con chã BÊc

(TrÝch tiÕng gäi n¬i hoang d·) G. L©n-®¬n.

A. Môc tiªu cÇn ®¹t :HiÓu L©n-®¬n ®· cã nh÷ng nhËn xÐt tinh tÕ kÕt hîp víi trÝ

tëng tîng tuyÖt vêi khi viÕt vÒ nh÷ng con Chã trong bµi v¨n nµy, ®ång thêi qua t×nh c¶m cña nhµ v¨n ®èi víi con Chã BÊc-båi d-ìng cho häc sinh lßng yªu th¬ng loµi vËt.B. ChuÈn bÞ :

§äc çc tµi liÖu cã liªn quan.C. TiÕn tr×nh tæ chøc çc ho¹t ®éng d¹y häc :

* Bµi cò: KÓ tªn mét sè t¸c phÈm ®· häc cña çc nhµ v¨n Mü.* Bµi míi :

Ho¹t ®éng 1 : Híng dÉn t×m hiÓu chung.

Häc sinh ®äc chó thÝch.Gi¸o viªn gi¶i thÝch t¸c gi¶, t¸c phÈm.Tãm t¾t t¸c phÈm.


I. T×m hiÓu chung:1. T¸c gi¶:- L©n-®¬n ( 1876-1916 )- Lµ nhµ v¨n Mü.2. T¸c phÈm:TrÝch tõ tiÓu thuyÕt "TiÕng gäi n¬i hoang d·"3. §äc-kÓ-t×m bè côc :Bè côc : 3 phÇn

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n ®äc-Häc sinh ®äc.?KÓ tãm t¾t ®o¹n trÝch.?X¸c ®Þnh bè côc ®o¹n trÝch??Nªu néi dung tõng phÇn.?Em cã nhËn xÐt g× vÒ bè côc nµy.

Ho¹t ®éng 2:

?PhÇn më ®Çu t¸c gi¶ muèn nãi víi ngêi ®äc ®iÒu g×??Cã g× ®Æc biÖt ë Thoãc t¬n víi BÊc? BiÓu hiÖn ë chi tiÕt nµo??Em ®¸nh gi¸ nh thÕ nµo vÒ t×nh c¶m cña Thoãc t¬n víi BÊc.?Nªu c¶m nhËn cña em vÒ nh©n vËt Thoãc t¬n??T¹i sao tríc khi diÔn t¶ t×nh c¶m cña BÊc ®èi víi chñ, t¸c gi¶ l¹i dµnh mét ®o¹n nãi vÒ t×nh c¶m cña Thoãc t¬n?

?T×nh c¶m cña BÊc ®èi víi chñ biÓu hiÖn qua nh÷ng khÝa c¹nh nµo? T×m nh÷ng chi tiÕt trong v¨n b¶n ®Ó chøng minh.

?Em cã nhËn xÐt g× vÒ sù quan s¸t cña t¸c gi¶.

?§iÒu g× khiÕn cho t¸c gi¶ nhËn xÐt tinh tÕ, ®i s©u vµo "t©m hån" cña thÕ giíi loµi vËt nh vËy?(T×nh yªu th¬ng loµi vËt cña t¸c gi¶ ).

?§¸nh gi¸ vÒ t×nh c¶m cña BÊc víi «ng chñ vµ nªu c¶m nhËn

- PhÇn 1: Më ®Çu.- PhÇn 2: T×nh c¶m cu¶ Thoãc t¬n víi BÊc.- PhÇn 3: T×nh c¶m cña BÊc ®èi víi «ng chñ.=> Nhµ v¨n muèn tËp trung nãi ®Õn t×nh c¶m cña BÊc ®èi víi chñ cña nã.II. Ph©n tÝch

1. T×nh c¶m cña Thoãc t¬n ®èi víi BÊc.- Ch¨m sãc chã nh lµ con çi cña anh.+ Chµo hái th©n mËt.+ ChuyÖn trß, nãi lêi vui vÎ.+ Tóm chÆt ®Çu BÊc dùa vµo ®Çu m×nh, ®Èy tíi, ®Èy lui, rña yªu.+ Kªu lªn tr©n träng : ®»ng Êy .......=> Yªu th¬ng, tr©n träng nh ®èi víi con ngêi.

2. T×nh c¶m cña BÊc ®èi víi «ng chñ.- Cö chØ hµnh ®éng:+ C¾n vê+ N»m phôc ë ch©n Thoãc t¬n hµng giê, m¾t h¸o høc ...... quan t©m theo dâi ...... trªn nÐt mÆt.=> T¸c gi¶ quan s¸t tinh tÕ, tµi t×nh, chÝnh x¸c vµ trÝ tëng t-îng phong phó, rÊt ®óng víi loµi chã .

- T©m hån :+ Tríc kia cha tõng c¶m thÊy mét t×nh yªu nh vËy .+ BÊc thÊy kh«ng cã g× vui s-

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n cña em vÒ nh©n vËt con chã BÊc (yªu quý, kh«ng muèn rêi xa «ng chñ).

?T¸c gi¶ sö dông biÖn ph¸p nghÖ thuËt qua toµn ®o¹n trÝch? T¸c dông?

?Nªu c¶m nhËn cña em vÒ nh©n vËt con chã BÊc.

Ho¹t ®éng 3:?§Æc s¾c nghÖ thuËt, néi dung cña ®o¹n trÝch lµ g×?

? So s¸nh nghÖ thuËt kh¾c ho¹ tÝnh çch nh©n vËt lµ loµi vËt cã g× kh¸c víi çc nhµ v¨n kh¸c .

íng b»ng çi «m gh× m¹nh mÏ Êy.+ Nã l¹i tëng nh qu¶ tim m×nh nh¶y tung ra khái lång ngùc......+ Kh«ng muèn rêi Thoãc t¬n mét bíc, lo sî Thoãc t¬n rêi bá ....=> Sù t«n thê , kÝnh phôc.- NghÖ thuËt : So s¸nh

III . Tæng kÕt- luyÖn tËp.1. NghÖ thuËt :NhËn xÐt tinh tÕ, trÝ tëng tîng phong phó.2. Néi dung:T×nh c¶m yªu th¬ng loµi vËt cña Thoãc t¬n.

Ho¹t ®éng 4 : Híng dÉn häc ë nhµ.- ViÕt ®o¹n v¨n : chøng minh t×nh yªu th¬ng loµi vËt cña

Thoãc t¬n qua ®o¹n trÝch.- ChuÈn bÞ «n tËp tèt cho tiÕt kiÓm tra tiÕng viÖt.

TiÕt 157.KiÓm tra tiÕng viÖt.

A. Môc tiªu cÇn ®¹t :- ¤n tËp vµ hÖ thèng ho¸ çc kiÕn thøc tiÕng viÖt ®· häc.- KiÓm tra kÜ n¨ng sö dông kiÕn thøc tiÕng viÖt vµo hµnh

®éng giao tiÕp x· héi .- §¸nh gi¸ kiÕn thøc tiÕng viÖt cña häc sinh .

B. TiÕn tr×nh tæ chøc çc ho¹t ®éng d¹y häc :- Gi¸o viªn ra ®Ò vµ ph« t« ®Ò bµi.- Gi¸o viªn ph¸t bµi cho häc sinh vµ theo dâi häc sinh lµm bµi.- Gi¸o viªn thu bµi vÒ nhµ chÊm theo ®¸p ¸n.* §Ò-®¸p ¸n cã trong tËp hå s¬ gi¸o viªn .


TiÕt 158: LuyÖn viÕt hîp ®ång

A. Môc tiªu cÇn ®¹t :- ¤n l¹i lý thuyÕt vÒ ®Æc ®iÓm vµ çch viÕt hîp ®ång . BiÕt

viÕt mét v¨n b¶n hîp ®ång th«ng dông cã néi dung ®¬n gi¶n vµ gÇn gòi víi løa tuæi .

- Cã th¸i ®é cÈn träng khi so¹n th¶o hîp ®ång vµ ý thøc nghiªm tóc tu©n thñ nh÷ng ®iÒu ®îc kÝ kÕt trong hîp ®ång .B. ChuÈn bÞ :


Ho¹t ®éng 1: ¤n lÝ thuyÕtHäc sinh ®øng t¹i chç tr¶ lêi çc c©u hái ë SGK .Häc sinh nhËn xÐt, bæ sung .Gi¸o viªn kÕt luËn .

Ho¹t ®éng 2 : Híng dÉn häc sinh luyÖn tËp.Häc sinh ®øng t¹i chç lµm bµi tËp 1 Häc sinh nhËn xÐt.Gi¸o viªn söa.

Häc sinh ®äc bµi 2.? Çc th«ng tin Êy ®· ®Çy ®ñ cha? Çch s¾p xÕp çc môc nh thÕ nµo??Thªm nh÷ng th«ng tin cÇn thiÕt cho ®Çy ®ñ vµ s¾p xÕp theo bè côc mét hîp ®ång ?- Häc sinh lµm theo nhãm (5'-7')- Gäi 3 em ®¹i diÖn nhãm.- Lªn tr×nh bµy 3 phÇn cña hîp ®ång .- Häc sinh nhËn xÐt, bæ sung.

I. ¤n lÝ thuyÕt.1. Môc ®Ých vµ t¸c dông cña hîp ®ång 2. Lo¹i v¨n b¶n cã tÝnh chÊt ph¸p lÝ.- Biªn b¶n.- Hîp ®ång3. Çc môc cña hîp ®ång 4. Yªu cÇu vÒ hµnh v¨n, sè liÖu cña hîp ®ång.II. LuyÖn tËp Bµi 1:a, Chän çch 1.b, Chän çch 2.c, Chän çch 2.d, Chän çch 2.Bµi 2:LËp hîp ®ång thuª xe . Céng hoµ x· ......... ViÖt Nam .§éc lËp .......... H¹nh phóc .Hîp ®ång thuª xe .C¨n cø nhu cÇu cña ngêi cã xe vµ ngêi thuª xe.H«m nay, ngµy ...... th¸ng...... n¨m .....T¹i ®Þa ®iÓm: Sè nhµ ..... , phè ..... phêng ..... Thµnh phè Thanh Ho¸.

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n - Gi¸o viªn söa, cho ®iÓm.- Gi¸o viªn cho häc sinh quan s¸t b¶ng phô cã ghi hîp ®ång mÉu.

Ngêi cã xe cho thuª : NguyÔn V¨n A§Þa chØ: §èi tîng thuª: Xe mi ni nhËt Thêi gian thuª: 3 ngµyGi¸ c¶: 10.000®/ 1 ngµy, ®ªm.Hai bªn thèng nhÊt néi dung hîp ®ång nh sau:§iÒu 1:..........§iÒu 2: .........§iÒu 3: .........Hîp ®ång nµy ®îc lµm 2 b¶n cã gi¸ trÞ nh nhau, mçi bªn gi÷ mét b¶n .Ngêi cho thuª xe Ngêi thuª xe KÝ ghi râ hä tªn KÝ ghi râ hä tªn

Ho¹t ®éng 3 : Híng dÉn häc ë nhµ .- Lµm bµi tËp 3, 4 .- ChuÈn bÞ bµi tiÕp theo .

TiÕt 159-160.Tæng kÕt v¨n häc níc ngoµi

A. Môc tiªu cÇn ®¹t :Gióp häc sinh tæng kÕt, «n tËp mét sè kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ

nh÷ng v¨n b¶n v¨n häc níc ngoµi ®· ®îc häc trong 4 n¨m ë cÊp THCS b»ng çch hÖ thèng ho¸ .B. ChuÈn bÞ :

M¸y chiÕu, giÊy trong, bót d¹.C. TiÕn tr×nh tæ chøc çc ho¹t ®éng d¹y häc :

Ho¹t ®éng 1: Híng dÉn häc sinh lËp b¶ng thèng kª theo mÉu .

STT

Tªn t¸c phÈm(§o¹n trÝch)

T¸c gi¶ Níc ThÕ kØ ThÓ lo¹i

1 Buæi häc cuèi A. §« - ®ª Nga XIX TruyÖn


cïng ng¾n2 Lßng yªu níc E- ren -

buaNga XIX KÝ

3 Xa ng¾m th¸c nói L

LÝ B¹ch Trung Quèc

§êi ®-êng

Th¬

4 C¶m nghÜ ....... tÜnh

LÝ B¹ch Trung Quèc

§êi ®-êng

Th¬

5 Bµi ca nhµ ..... ph¸

§ç Phñ Trung Quèc

§êi ®-êng

Th¬

6 NgÉu nhiªn ....... quª

H¹ Tri Ch-¬ng

Trung Quèc

§êi ®-êng

Th¬

7 §¸nh nhau víi cèi xay giã

XÐc-Van-TÐc

T©y Ban Nha

Nöa cuèi TK XVIII nöa ®Çu TK XIX

TiÓu thuyÕt

8 C« bÐ b¸n diªm An-§Ðc-Xen §an M¹ch XIX TruyÖn ng¾n

9 ¤ng Giuèc ®anh mÆc lÔ phôc

M«-Li-e Ph¸p XVII KÞch

10 Hai c©y phong Ai-ma t«p Nga XX TruyÖn ng¾n

11 ChiÕc l¸ cuèi cïng

¥-Hen-ri Mü XX TruyÖn ng¾n

12 §i bé ngao du Ru-X« Ph¸p XVIII TiÓu thuyÕt

13 Cè h¬ng Lç TÊn Trung Quèc

XX TruyÖn ng¾n

14 Nh÷ng ®øa trÎ M.Go-r¬-ki Liªn X«(cò)

XX TiÓu thuyÕt

15 R«-bin-x¬n ngoµi ®¶o hoang

§i-Ph« Anh XVIII TiÓu thuyÕt

16 Con chã BÊc L©n-®¬n Mü XX TiÓu thuyÕt

17 Bè cña Xi-m«ng M«-pa-x¨ng Ph¸p XIX TiÓu thuyÕt

18 M©y vµ Sãng Ta-Go Ên §é XX Th¬19 Chã Sãi vµ Cõu

trong th¬ ngô ...... La-Ph«ng-ten

H. Ten Ph¸p XIX NghÞ luËn


Gi¸o viªn bËt m¸y chiÕu híng dÉn häc sinh ®iÒn çc th«ng tin nh b¶ng trªn .

Ho¹t ®éng 2:II. Kh¸i qu¸t nh÷ng néi dung chñ yÕu.Häc sinh ®äc yªu cÇu bµi tËp 4 SGK . Häc sinh lµm viÖc theo

nhãm .Çc nhãm cö ®¹i diÖn tr×nh bµy, líp nhËn xÐt, gi¸o viªn bæ

sung.* Nh÷ng néi dung chñ yÕu:1. Nh÷ng s¾c th¸i vÒ phong tôc, tËp qu¸n cña ngêi d©n téc,

ngêi Ch©u lôc trªn thÕ giíi : C©y bót thÇn, ¤ng L·o ®¸nh ç ........., Bè cña Xi m«ng.

2. Thiªn nhiªn vµ t×nh yªu thiªn nhiªn : §i bé ngao du, Hai c©y phong, Lßng yªu níc, Xa ng¾m th¸c nói L ......

3. Th«ng c¶m víi nh÷ng sè phËn nh÷ng ngêi nghÌo khæ, kh¸t väng gi¶i phãng ngêi nghÌo (Bµi ca nhµ tranh.........., Em bÐ b¸n diªm, ChiÕc l¸ cuèi cïng, Cè h¬ng ..... )

4. Híng tíi çi thiÖn, ghÐt çi ¸c, çi xÊu: C©y bót thÇn .......5. T×nh yªu lµng xãm, quª h¬ng, t×nh yªu ®Êt níc : Cè h-

¬ng, C¶m nghÜ ......, Lßng yªu níc .......Ho¹t ®éng 3:III. Nh÷ng nÐt nghÖ thuËt ®Æc s¾c.Gi¸o viªn cho häc sinh trao ®æi, häc sinh tr¶ lêi, Gi¸o viªn

bæ sung.1. TruyÖn d©n gian : NghÖ thuËt kÓ chuyÖn, trÝ tëng tîng,

çc yÕu tè hoang ®êng ( so s¸nh víi mét sè truyÖn d©n gian ViÖt Nam)

2. VÒ th¬:- NÐt ®Æc s¾c cña 4 bµi th¬ §êng( ng«n ng÷, h×nh ¶nh,

h¸m sóc, biÖn ph¸p tu tõ..... )- NÐt ®Æc s¾c cña th¬ tù do (M©y vµ Sãng)- So s¸nh víi th¬ ViÖt Nam3. VÒ truyÖn :-Cèt truyÖn vµ nh©n vËt -YÕu tè h cÊu -Miªu t¶, biÓu c¶m vµ nghÞ luËn trong truyÖn.4. VÒ nghÞ luËn:-NghÞ luËn x· héi vµ nghÞ luËn v¨n häc .-HÖ thèng lËp luËn(luËn ®iÓm,luËn cø, luËn chøng)-YÕu tè miªu t¶, tù sù, biÓu c¶m, thuyÕt minh hay nghÞ luËn.5. VÒ kÞch:M©u thuÉn kÞch, ng«n ng÷, hµnh ®éng kÞch .


Ho¹t ®éng 4:IV. LuyÖn tËpGi¸o viªn ra mét sè®Ò v¨n häc níc ngoµi cho häc sinh lµm ë

nhµ.Ho¹t ®éng 5: Híng dÉn häc ë nhµ.- N¾m hÖ thèng v¨n häc níc ngoµi, lµm bµi tËp vÒ v¨n häc n-

íc ngoµi.- ChuÈn bÞ bµi : Tæng kÕt TLV. So¹n bµi "B¾c S¬n".

Ngµy ..... th¸ng......... n¨m 200.......TuÇn 33.

Bµi 32-33.TiÕt 161-162.B¾c S¬n

(TrÝch håi 4- NguyÔn Huy Tëng)

A. Môc tiªu cÇn ®¹t :- N¾m néi dung, ý nghÜa cña ®o¹n trÝch håi 4- vë kÞch :

B¾c S¬n. Xung ®ét c¬ b¶n cña vë kÞch ®îc béc lé gay g¾t vµ t¸c ®éng ®Õn t©m lÝ cña nh©n vËt Th¬m, khiÕn c« ®øng h¼n vÒ phÝa çch m¹ng, ngay trong hoµn c¶nh cuéc khëi nghÜa ®ang bÞ kÎ thï ®µn ¸p khèc liÖt.

- ThÊy ®îc nghÖ thuËt viÕt kÞch cña NguyÔn Huy Tëng, t¹o dùng trong t×nh huèng, tæ chøc ®èi tho¹i vµ hµnh ®éng, thÓ hiÖn néi t©m vµ tÝnh çch nh©n vËt .

- H×nh thµnh nh÷ng hiÓu biÕt s¬ lîc vÒ thÓ lo¹i kÞch nãi .B. ChuÈn bÞ :

§äc çc tµi liÖu cã liªn quan C. TiÕn tr×nh tæ chøc çc ho¹t ®éng d¹y häc :

Ho¹t ®éng 1: Híng dÉn t×m hiÓu chung.

? Giíi thiÖu vµi nÐt vÒ t¸c gi¶.Gi¸o viªn bæ sung.

? Em biÕt g× vÒ vë kÞch " B¾c S¬n "Gi¸o viªn bæ sung.

I. T×m hiÓu chung .1. T¸c gi¶ :- NguyÔn Huy Tëng (1912-1960), quª Hµ Néi.- Lµ mét trong nh÷ng nhµ v¨n chñ chèt cña nÒn v¨n häc çch m¹ng sau CM th¸ng 8.2 . T¸c phÈm:- B¾c S¬n lµ vë kÞch ®Çu tiªn biÓu hiÖn thµnh c«ng chñ ®Ò çch m¹ng, ®· x©y dùng vµ


?VÞ trÝ ®o¹n trÝch ®îc häc?

?Em biÕt g× vÒ thÓ lo¹i kÞch qua çc ®o¹n trÝch ®îc häc ?Gi¸o viªn bæ sung thªm.

Häc sinh tãm t¾t t¸c phÈm theo SGK.Gi¸o viªn híng dÉn çch ®äc. Häc sinh ®äc ph©n vai 2 líp kÞch ®Çu.Gi¸o viªn tãm t¾t líp cßn l¹i.?ThuËt l¹i diÔn biÕn, sù viÖc, hµnh ®éng trong líp kÞch.

Ho¹t ®éng 2: Híng dÉn ph©n tÝch v¨n b¶n.?Çc líp kÞch gåm çc nh©n vËt nµo? Nh©n vËt nµo lµ nh©n vËt chÝnh.?H·y chØ ra t×nh huèng bÊt ngê, gay cÊn mµ t¸c gi¶ x©y dùng trong çc líp kÞch?T×nh huèng Êy cã t¸c dông g× trong viÖc thÓ hiÖn xung ®ét vµ ph¸t triÓn hµnh ®éng kÞch?

kh¼ng ®Þnh h×nh tîng con ngêi míi- qc çch m¹ng.- Lµ t¸c phÈm ®îc xem lµ mèc son më ®Çu cho s©n khÊu nãi riªng vµ nÒn v¨n häc ViÖt Nam níc ta.* §o¹n trÝch:2 líp ®Çu cña håi 43. ThÓ lo¹i : KÞch- Lµ mét trong 3 lo¹i h×nh v¨n häc(Tù sù, tr÷ t×nh, kÞch) thuéc lo¹i h×nh s©n khÊu.- Ph¬ng thøc thÓ hiÖn :+ B»ng ng«n ng÷ trùc tiÕp (®èi tho¹i, ®éc tho¹i).+ B»ng cö chØ hµnh ®éng cña nh©n vËt.- Ph¶n ¸nh ®êi sèng qua m©u thuÉn, xung ®ét thÓ hiÖn ra hµnh ®éng kÞch.- Çc thÓ lo¹i cña kÞch gåm :+ KÞch h¸t(ChÌo, tuång .... )-> ca kÞch.+KÞch th¬.+ KÞch nãi: bi kÞch, hµi kÞch.....- CÊu tróc: håi, líp, (c¶nh), thêi gian, kh«ng gian trong kÞch.4. Tãm t¾t.5. §äc.

II. Ph©n tÝch:

1. T×nh huèng kÞch:- Gay cÊn, bÊt ngê: Khi Th¸i, Cöu bÞ Ngäc truy ®uæi ch¹y vµo ®óng nhµ Th¬m ( Ngäc).

-> Béc lé râ xung ®ét kÞch vµ


? Vai trß cña nh©n vËt Th¬m trong líp kÞch? (Nh©n vËt chÝnh)? Hoµn c¶nh cña Th¬m trong líp kÞch nh thÕ nµo?

?H·y ph©n tÝch t©m tr¹ng vµ hµnh ®éng cña nh©n vËt Th¬m?Häc sinh ®äc lêi tù tr¸ch cña nh©n vËt Th¬m qua líp kÞch.Häc sinh ®äc lêi ®èi ®¸p cña Th¬m víi Ngäc thÓ hiÖn sù nghi ngê cña c«.? §¸nh gi¸ cña em vÒ hµnh ®éng cña Th¬m?

? Nh©n vËt Th¬m ®· cã chuyÓn biÕn g× trong líp kÞch nµy .

?Qua nh©n vËt Th¬m t¸c gi¶ muèn kh¼ng ®Þnh ®iÒu g×?

? Nªu c¶m nhËn cña em vÒ nh©n vËt Th¬m.

cã t¸c dông thóc ®Èy hµnh ®éng kÞch : Buéc nh©n vËt Th¬m ph¶i cã chuyÓn biÕn th¸i ®é, døt kho¸t ®øng vÒ phÝa çch m¹ng......2. Nh©n vËt Th¬m:* Hoµn c¶nh:- Cha, em trai ®· hy sinh.- MÑ th× ho¸ ®iªn bá ®i lang thang .- Cßn mét ngêi th©n duy nhÊt lµ Ngäc (chång ).-> C« nghi ngê chång nhng vÉn hy väng chång m×nh kh«ng xÊu xa nh thÕ.* T©m tr¹ng:- Th¬m day døt, ©n hËn bao nhiªu vÒ çi chÕt cña cha, em trai vµ mÑ th× næi nghi ngê chång l¹i chång chÊt bÊy nhiªu mÆc dï Ngäc rÊt chiÒu c«.* Th¸i ®é víi chång:- B¨n kho¨n, nghi ngê chång lµm viÖt gian.- T×m çch dß xÐt .- Cè nÝu chót hy väng vÒ chång .......* Hµnh ®éng:- Che dÊu Th¸i, Cöu (hai chiÕn sÜ çch m¹ng) ngay trong buång cña m×nh .- Kh«n ngoan, che m¾t Ngäc ®Ó b¶o vÖ cho hai chiÕn sÜ çch m¹ng.=> Chøng tá c« lµ ngêi cã b¶n chÊt trung thùc, lßng tù träng, nhËn thøc vÒ çch m¹ng nªn ®· biÕn chuyÓn th¸i ®é, ®øng h¼n vÒ phÝa çch m¹ng.=> §èi diÖn víi sù thËt ( Ngäc lµ mét kÎ tay sai, ph¶n ®éng ), c« ®· døt kho¸t ®øng vÒ ph¸i çch m¹ng.


?B»ng thñ ph¸p nµo, t¸c gi¶ ®· ®Ó cho nh©n vËt Ngäc béc lé b¶n chÊt cña y? §ã lµ b¶n chÊt g×?

? §¸nh gi¸ vµ nªu c¶m nhËn cña em vÒ nh©n vËt nµy?

? Nh÷ng nÐt næi râ trong t×nh c¶m cña Th¸i vµ Cöu lag g×?

Ho¹t ®éng 3: Híng dÉn tæng kÕt-luyÖn tËp.? Em cã nhËn xÐt g× vÒ nghÖ thuËt viÕt kÞch cña NguyÔn Huy Tëng.

? Nªu nÐt chÝnh vÒ néi dung cña líp kÞch.Häc sinh ®äc ghi nhí SGk.Häc sinh ®äc ph©n vai .

=> T¸c gi¶ ®· kh¼ng ®Þnh : Cuéc ®Êu tranh çch m¹ng ngay c¶ khi bÞ ®µn ¸p khèc liÖt çch m¹ng còng kh«ng thÓ bÞ tiªu diÖt, vÉn cã thÓ thøc tØnh quÇn chóng, c¶ víi nh÷ng ngêi ë vÞ trÝ trung gian nh Th¬m.

3 . Nh©n vËt Ngäc:- §îc béc lé qua nh÷ng ng«n ng÷, th¸i ®é, hµnh ®éng nh©n vËt.- Ham muèn ®Þa vÞ, tiÒn tµi, quyÒn lùc.->Lµm tay sai cho giÆc.=> Tªn ViÖt gian b¸n níc ®ª tiÖn, ®¸ng khinh, ®¸ng ghÐt.3. Nh©n vËt Th¸i, Cöu ( chiÕn sÜ çch m¹ng ).- Th¸i: b×nh tÜnh, s¸ng suèt.- Cöu: h¨ng h¸i, nãng n¶y.=> Nh÷ng chiÕn sÜ çch m¹ng kiªn cêng, trung thµnh ®èi víi tæ quèc, çch m¹ng, ®Êt n-íc.......

III. Tæng kÕt-LuyÖn tËp.1. NghÖ thuËt: Çch t¹o dùng t×nh huèng, sö dông ng«n ng÷ ®èi tho¹i, nghÖ thuËt biÓu hiÖn t©m lÝ vµ tÝnh çch nh©n vËt.2. Néi dung: ThÓ hiÖn diÔn biÕn néi t©m nh©n vËt Th¬m - cã chång theo giÆc- ®øng h¼n vÒ phÝa çch m¹ng.3 . Ghi nhí : SGK.4. §ãng kÞch .

Ho¹t ®éng 4: Híng dÉn häc ë nhµ- Lµm bµi tËp 2 phÇn luyÖn tËp.- Häc kÜ bµi.- ChuÈn bÞ bµi tiÕp theo.


TiÕt 163-164.Tæng kÕt tËp lµm v¨n.

A. Môc tiªu cÇn ®¹t:- ¤n vµ n¾m v÷ng çc kiÓu v¨n b¶n ®· häc tõ líp 6-líp 9

ph©n biÖt çc kiÓu v¨n b¶n vµ nhËn biÕt sù phèi hîp cña chóng trong thùc tiÔn lµm v¨n . BiÕt ®äc çc kiÓu v¨n b¶n theo ®Æc trng.

- Ph©n biÖt kiÓu v¨n b¶n vµ thÓ lo¹i v¨n häc. ViÕt ®îc v¨n b¶n cho phï hîp.B. ChuÈn bÞ :

B¶ng phô.C. TiÕn tr×nh tæ chøc çc ho¹t ®éng d¹y häc :

Ho¹t ®éng 1:I. HÖ thèng ho¸ çc kiÓu v¨n b¶n ?KÓ tªn çc kiÓu v¨n b¶n ®· häc.?Nªu ph¬ng thøc biÓu ®¹t cña çc kiÓu v¨n b¶n ®ã.?Cho vÝ dô.Häc sinh tr¶ lêi, ®äc b¶ng tæng kÕt ë SGK.Häc sinh th¶o luËn çc c©u hái nh SGK.

? So s¸nh tù sù kh¸c miªu t¶ nh thÕ nµo??ThuyÕt minh kh¸c tù sù vµ miªu t¶ nh thÕ nµo??NghÞ luËn kh¸c ®iÒu hµnh nh thÕ nµo??BiÓu c¶m kh¸c thuyÕt minh nh thÕ nµo?Häc sinh cö ®¹i diÖn tr¶ lêi-Çc nhãm nhËn xÐt-Gi¸o viªn ®a ®¸p ¸n ®óng lªn b¶ng phô.

?Çc kiÓu v¨n b¶n trªn cã thÓ thay thÕ cho nhau kh«ng? V× sao??Cã thÓ phèi hîp víi nhau trong mét v¨n b¶n cô thÓ hay kh«ng? LÊy vÝ dô?

Gi¸o viªn chia nhãm cho häc

* Sù kh¸c biÖt cña çc kiÓu v¨n b¶n.- Tù sù : tr×nh bµy sù viÖc.- Miªu t¶: §èi tîng lµ con ngêi, vËt, hiÖn tîng t¸i hiÖn ®Æc ®iÓm cña chóng.- ThuyÕt minh: CÇn tr×nh bµy nh÷ng ®èi tîng ®îc thuyÕt minh, cÇn lµm râ vÒ b¶n chÊt bªn trong vµ nhiÒu ph¬ng diÖn cã tÝnh kh¸ch quan.- NghÞ luËn: Bµy tá quan ®iÓm.- BiÓu c¶m: C¶m xóc.

* Ph©n biÖt çc thÓ lo¹i v¨n

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n sinh lµm c©u hái 5,6,7.Häc sinh th¶o luËn nhãm, t×m hiÓu nÐt ®Æc trng cña kiÓu v¨n b¶n trong TLV kh¸c víi thÓ lo¹i v¨n häc t¬ng øng (cho vÝ dô).Häc sinh tr×nh bµy vµo b¶ng phô.

Ho¹t ®éng 2:

Ho¹t ®éng 3:Gi¸o viªn hÖ thèng ®Æc ®iÓm 3 kiÓu v¨n b¶n líp 9 .

häc vµ kiÓu v¨n b¶n.1. V¨n b¶n tù sù vµ thÓ lo¹i v¨n häc tù sù .- Gièng: KÓ vÒ sù viÖc.- Kh¸c: + V¨n b¶n tù sù: XÐt h×nh thøc, ph¬ng thøc.+ThÓ lo¹i tù sù : §a d¹ng ( TruyÖn ng¾n, tiÓu thuyÕt, kÞch.......)- TÝnh nghÖ thuËt trong t¸c phÈm tù sù:Cèt truyÖn+ nh©n vËt + sù viÖc + kÕt cÊu.2. KiÓu v¨n b¶n biÓu c¶m vµ thÓ lo¹i tr÷ t×nh.- Gièng: Chøa ®ùng c¶m xóc-> t×nh c¶m chñ ®¹o.- Kh¸c:+ V¨n b¶n biÓu c¶m: bµy tá c¶m xóc vÒ mét ®èi tîng (v¨n xu«i).+T¸c phÈm tr÷ t×nh: ®êi sèng c¶m xóc P2 cña chñ thÓ tríc vÊn ®Ò ®êi sèng (th¬).3. Vai trß cña çc yÕu tè thuyÕt minh, miªu t¶, tù sù trong v¨n nghÞ luËn.+ ThuyÕt minh: gi¶i thÝch cho mét c¬ së nµo ®ã cña vÊn ®Ò bµn luËn. - Tù sù: Sù viÖc d/c cho vÊn ®Ò .- Miªu t¶:II. TËp lµm v¨n trong ch¬ng tr×nh ng÷ v¨n THCS.- §äc- hiÓu v¨n b¶n->häc çch viÕt tèt.- §äc.III. Çc kiÓu v¨n b¶n häc ë líp 9 .

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n KiÓu v¨n b¶n§Æc ®iÓm

V¨n b¶n thuyÕt minh

V¨n b¶n tù sù V¨n b¶n nghÞ luËn

Môc ®Ých Ph¬i bµy néi dung s©u kÝn bªn trong ®Æc trng ®èi tîng

Tr×nh bµy sù viÖc

Bµy tá quan ®iÓm, nhËn xÐt, ®¸nh gi¸ vÒ vai trß.

Çc yÕu tè t¹o thµnh

§Æc ®iÓm kh¶ quan cña ®èi tîng

Sù viÖc, nh©n vËt

LuËn ®iÓm, luËn cø, luËn chøng.

( Kh¶ n¨ng kÕt hîp ) ®Æc ®iÓm çch lµm.

Ph¬ng ph¸p ThuyÕt minh : gi¶i thÝch.

Giíi thiÖu, tr×nh bµy diÔn biÕn sù viÖc theo tr×nh tù nhÊt ®Þnh .

- HÖ thèng lËp luËn.- KÕt hîp miªu t¶, tù sù .

Ho¹t ®éng 4 : Híng dÉn häc ë nhµ.- ¤n l¹i toµn bé kiÕn thøc träng t©m ®· häc ë líp 9.- ChuÈn bÞ so¹n bµi : T«i vµ chóng ta .

TiÕt 165-166.T«i vµ chóng ta

Lu Quang Vò

A. Môc tiªu cÇn ®¹t :- C¶m nhËn ®îc tÝnh çch cña çc nh©n vËt tiªu biÓu Hoµng

ViÖt, NguyÔn ChÝnh, tõ ®ã thÊy ®îc cuéc ®Êu tranh gay g¾t gi÷a nh÷ng con ngêi m¹nh d¹n ®æi míi, cã tinh thÇn d¸m nghÜ, d¸m lµm, d¸m chÞu tr¸ch nhiÖm víi nh÷ng kÎ mang t tëng b¶o thñ, l¹c hËu trong sù chuyÓn m×nh m¹nh mÏ cña x· héi ta.

- HiÓu thªm ®Æc ®iÓm thÓ lo¹i kÞch nh viÕt vÒ çch t¹o t×nh huèng, ph¸t triÓn m©u thuÉn, çch diÔn t¶ hµnh ®éng vµ sö dông ng«n ng÷.B. ChuÈn bÞ :

§äc, xem phÇn kÞch ®· quay phim.C. TiÕn tr×nh tæ chøc çc ho¹t ®éng d¹y häc :

Ho¹t ®éng 1 :Híng dÉn t×m hiÓu chung. I. T×m hiÓu chung:

1. T¸c gi¶:

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n Häc sinh ®äc chó thÝch.Gi¸o viªn giíi thiÖu chung vÒ t¸c gi¶.

Gi¸o viªn giíi thiÖu bèi c¶nh hiÖn thùc ®Êt níc sau 75-80.Giíi thiÖu vÒ vë kÞch .

? X¸c ®Þnh çc nh©n vËt chÝnh, phô? §äc ph©n vai .? X¸c ®Þnh néi dung cña ®o¹n trÝch.

Ho¹t ®éng 2: Gi¸o viªn giíi thiÖu vÒ khung c¶nh tríc ®ã cña xÝ nghiÖp T.Lîi ®Ó häc sinh hiÓu t×nh huèng kÞch ë c¶nh 3.

? Trong kÞch cã hai tuyÕn nh©n vËt, h·y chØ ra nh÷ng tuyÕn nh©n vËt ®ã?

?ChØ râ m©u thuÉn c¬ b¶n gi÷a hai tuyÕn ë nh÷ng mÆt nµo trong mèi quan hÖ c«ng viÖc ®iÒu hµnh tæ chøc s¶n xuÊt vµ qu¶n lÝ trong xÝ nghiÖp .? Sù xung ®ét ®ã lµ biÓu hiÖn mèi quan hÖ gi÷a nh÷ng t t-ëng kh¸c nhau nh thÕ nµo?

- Nhµ th¬, nhµ s¸ng t¸c kÞch trëng thµnh tõ qu©n ®éi.- §Æc ®iÓm kÞch : §Ò cËp ®Õn thêi sù nãng hæi trong cuéc sèng ®¬ng thêi-> X· héi ®ang ®æi míi m¹nh mÏ.2. T¸c phÈm: 9 c¶nh- TrÝch trong "TuyÓn tËp kÞch".- C¶nh 3.3. §äc-t×m hiÓu chó thÝch.a,§äc, t×m hiÓu chó thÝch.b,§¹i ý:Cuéc ®èi tho¹i gay g¾t, c«ng khai ®Çu tiªn gi÷a hai tuyÕn mËt diÔn ra trong phßng lµm viÖc cña Gi¸m ®èc Hoµng ViÖt.II. Ph©n tÝch :1. T×nh huèng kÞch vµ nh÷ng m©u thuÉn c¬ b¶n.- T×nh tr¹ng ngng trÖ s¶n xuÊt ë xÝ nghiÖp ®ßi hái cã çch gi¶i quyÕt t¸o b¹o.-> Gi¸m ®èc Hoµng ViÖt quyÕt ®iÞnh c«ng bè kÕ ho¹ch s¶n xuÊt më réng vµ ph¬ng ¸n lµm ¨n míi.=> Tuyªn chiÕn víi c¬ chÕ qu¶n lý, ph¬ng thøc tæ chøc lçi thêi mµ NguyÔn ChÝnh vµ Tr¬ng lµ tiªu biÓu.- Xung ®ét (m©u thuÉn) c¬ b¶n gi÷a hai tuyÕn.Hoµng ViÖt vµ S¬n

-T tëng tiªn tiÕn d¸m nghÜ, d¸m lµm.

Phßng tæ chøc lao ®éng, tµi vô, qu¶n ®èc ph©n xëng.Phã Gi¸m ®èc-T tëng b¶o thñ, m¸y mãc

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n §äc c¶nh kÞch Ên tîng cña em vÒ nh÷ng nh©n vËt nµo?

(Häc sinh th¶o luËn tõng nh©n vËt).

?C¶m nhËn cña em vÒ xu thÕ ph¸t triÓn vµ kÕt thóc cña xung ®ét kÞch.Gi¸o viªn b×nh.

Ho¹t ®éng 3:


=> Më réng quy m« s¶n xuÊt ph¶i cã nhiÒu ®æi thay m¹nh mÏ, ®ång bé.2. Nh÷ng nh©n vËt tiªu biÓu:a, Gi¸m ®èc Hoµng ViÖt.+ Ngêi l·nh ®¹o cã tinh thÇn tr¸ch nhiÖm cao, n¨ng ®éng, d¸m nghÜ, d¸m lµm.+ Th¼ng th¾n, trung thùc kiªn quyÕt ®Êu tranh víi niÒm tin vµo ch©n lÝ.b, KÜ s Lª S¬n.+ Cã n¨ng lùc, tr×nh ®é chuyªn m«n giái, g¾n bã nhiÒu n¨m cïng xÝ nghiÖp.+ S½n sµng cïng Hoµng ViÖt c¶i tiÕn toµn diÖn ho¹t ®éng xÝ nghiÖp.c, Phã gi¸m ®èc ChÝnh.+ M¸y mãc, b¶o thñ, gian ngoan, nhiÒu m¸nh khoÐ.+ Vin vµo c¬ chÕ nguyªn t¾c chèng l¹i sù ®æi míi, khÐo luån lät, xu nÞnh.d, Qu¶n ®èc ph©n xëng Tr-¬ng.- Suy nghÜ, lµm viÖc nh mét çi m¸y.- ThÝch tá ra quyÒn thÕ, h¸ch dÞch víi c«ng nh©n.3. ý nghÜa cña m©u thuÉn kÞch vµ çch kÕt thóc t×nh huèng.- Cuéc ®Êu tranh gi÷a hai ph¸i : ®æi míi vµ b¶o thñ.=> Ph¶n ¸nh tÝnh tÊt yÕu vµ gay g¾t nhng t×nh huèng xung ®ét nªu trªn lµ vÊn ®Ò nãng báng cña thùc tÕ ®êi sèng sinh ®éng.- Cuéc ®Êu tranh gay go nhng


çi míi sÏ th¾ng v× nã phï hîp víi yªu cÇu thùc tÕ ®êi sèng, thóc ®Èy sù ®i lªn cña x· héi . Hä kh«ng ®¬n ®éc mµ ®îc sù ñng hé cña sè ®«ng trong x· héi.

III. Tæng kÕt.- NghÖ thuËt : KÞch víi nh©n vËt tÝnh çch râ nÐt.- Néi dung : VÊn ®Ò ®æi míi trong s¶n xuÊt.

Ho¹t ®éng 4:IV. Häc sinh luyÖn tËp.Gi¸o viªn híng dÉn häc sinh tãm t¾t sù ph¸t triÓn cña m©u thuÉm kÞch trong ®o¹n trÝch.?Sù ph¸t triÓn cña m©u thuÉn kÞch.?Ph¸t biÓu t×nh c¶m cña em víi mét nh©n vËt trong kÞch.

Ho¹t ®éng 5:V. Híng dÉn häc ë nhµ.- TËp diÔn kÞch .- ChuÈn bÞ bµi "Tæng kÕt v¨n häc" .

Ngµy...... th¸ng........ n¨m 200......TuÇn 34.

Bµi 33-34.TiÕt 167-168.

Tæng kÕt v¨n häc.( Cã gi¸o ¸n kÌn theo)

TiÕt 169-170.KiÓm tra tæng hîp cuèi n¨m

- Thi theo ®Ò cña Phßng vµ Së gi¸o dôc.- §Ò vµ ®¸p ¸n cã trong tËp hå s¬.

Ngµy ......... th¸ng......... n¨m 200.......TuÇn 35.


Bµi 35.TiÕt 171-172.

Th (§iÖn) chóc mõng vµ th¨m hái.

A. Môc tiªu cÇn ®¹t :- HiÓu trêng hîp viÕt th (®iÖn) chóc mõng vµ th¨m hái .- BiÕt çch viÕt th(®iÖn) chóc mõng vµ th¨m hái.- VËn dông ®Ó viÕt th (®iÖn) trong cuéc sèng, sinh ho¹t, häc

tËp.B. ChuÈn bÞ:

B¶ng phô.C. TiÕn tr×nh tæ chøc çc ho¹t ®éng d¹y häc :

Ho¹t ®éng 1:

Häc sinh ®äc vÝ dô 1 SGK vÒ 5 trêng hîp cÇn viÕt th(®iÖn) .Häc sinh t×m thªm vÝ dô.?Môc ®Ých vµ t¸c dông cña viÕt th (®iÖn).

Ho¹t ®éng 2:

Gi¸o viªn cho häc sinh ®äc v¨n b¶n vµ nh÷ng yªu cÇu c©u hái trong SGK môc II (bµi tËp 1+2) .Häc sinh tr¶ lêi-Gi¸o viªn nhËn xÐt bæ sung.Häc sinh ®äc ghi nhí SGK.

Ho¹t ®éng 3.Häc sinh lÇn lît lµm çc bµi tËp trong SGK.

I. Nh÷ng trêng hîp cÇn viÕt th (®iÖn) chóc mõng vµ th¨m hái.- Çc trêng hîp cÇn viÕt th, ®iÖn (SGK) .- Bµy tá lêi chóc mõng hoÆc th«ng c¶m tíi ç nh©n hay tËp thÓ .

II. Çch viÕt th, ®iÖn chóc mõng vµ th¨m hái.

- Nªu ®îc lý do (chóc mõng th¨m hái) mong muèn ®iÒu tèt lµnh .- ViÕt ng¾n gän, sóc tÝch víi t×nh c¶m ch©n t×nh.* Ghi nhí : SGK.

III. LuyÖn tËp.- T×nh huèng viÕt th (®iÖn) chóc mõng: a, b, d, e.- T×nh huèng cÇn viÕt th (®iÖn) th¨m hái: c.

TiÕt 173-174-175.

Ngêi so¹n : Ng« ThÞ thanh Giang Trêng THCS §«ng T©n Tr¶ bµi kiÓm tra V¨n, TiÕng viÖt, bµi kiÓm tra tæng hîp.

TiÕt 86 ®Õn 90 ch a cã

Documents

Bai Soan Ngu Van 9 Mai