BALIKESİR İLİ, HAVRAN İLÇESİ ÇATALTEPE RÜZGÂR ENERJİ … · Enerji ihtiyacının hızla artması, yeni kaynak arayışı gerektirmektedir ve yenilenebilir enerji sistemleri

BALIKESİR İLİ, HAVRAN İLÇESİ

ÇATALTEPE RÜZGÂR ENERJİ SANTRALİ 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI

PLAN AÇIKLAMA RAPORU

MART 2018

ÇATALTEPE RÜZGAR ENERJİ SANTRALİ KAPASİTE ARTIŞI PLAN AÇIKLAMA RAPORU

2

BALIKESİR İLİ

HAVRAN İLÇESİ

ÇATALTEPE RÜZGAR ENERJİ SANTRALİ

1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI

PLAN AÇIKLAMA RAPORU

1. GİRİŞ

Yurdumuzun ve dünyanın enerji sorununa ve çözümüne baktığımızda, tükenebilir

kaynakların kullanım sıklığı ve sistemi dikkati çekmektedir. Özellikle sürdürülebilirlik

kavramının gerek ulusal, gerekse uluslararası platformda tartışıldığı günümüzde, alternatif

enerji kaynaklarının önemi ortaya çıkmıştır. Aynı zamanda yasal düzenlemeler ve kamusal

teşvikler yatırımların ve yatırımcıların önemini artırmıştır. Tüm dünya ülkelerinde olduğu gibi

Türkiye’de de, yerli ve yenilenebilir enerji kaynaklarına verilen önem artmaktadır.

Türkiye Elektrik İletim A.Ş. Genel Müdürlüğü APK Dairesi Başkanlığı’nın Kasım 2011

tarihli “Türkiye Elektrik Enerjisi 10 Yıllık Üretim Kapasite Projeksiyonuna göre; ülkemizin

enerji ihtiyacında yıllık % 6.5-7.5 arası artış beklenmektedir.

2011 yılında 227 Milyar kWh olan Türkiye’nin enerji talebi, 2020 yılında, Yüksek Talep

Modeline göre 433.9 Milyar kWh’ a, Düşük Talep serisine göre 398.2 Milyar kWh’ a

ulaşacaktır.

Enerji ihtiyacının hızla artması, yeni kaynak arayışı gerektirmektedir ve yenilenebilir

enerji sistemleri de bu anlamda önem kazanmaktadır. YEK Kanunu ile birlikte, yenilenebilir

enerji üretim tesislerine ilişkin destek ve teşvikler sağlanmış olup; özellikle rüzgar enerji

santrali lisanslama süreçlerini hızlandırmıştır.


3

YENİLENEBİLİR ENERJİ NEDİR?

Yenilenebilir Enerji;

Yeryüzünde ve doğada herhangi bir üretim prosesine ihtiyaç duyulmadan temin

edilebilen,

Fosil kaynaklı olmayan (kömür, petrol ve karbon türevi vb.)

Elektrik enerjisi üretirken CO2 emisyonu gerçekleştirmeyen,

Çevreye zararı ve etkisi konvansiyonel enerji kaynaklarına göre çok daha az olan,

Sürekli yenilenen ve kullanıma hazır halde doğada var olan,

Hidrolik, güneş, rüzgar, jeotermal vb. gibi enerji kaynaklarını ifade eder.

RÜZGAR SANTRALLERİNİN ÇEVRESEL AVANTAJLARI

Hammaddenin atmosferdeki hava olması,

Kurulumlarının diğer enerji santrallerine göre daha hızlı oluşu,


4

Temiz ve sürdürülebilir enerji kaynağı olmaları,

Enerjide dışa bağımlılığı azaltmaları,

Fosil yakıt tüketimini azaltmaları neticesinde sera etkisinin azaltımına katkıları,

Yaygınlaşması nedeni ile maliyetlerin ucuzlaması,

Projeden kaynaklanabilecek herhangi bir sera gazının olmaması,

İşletme masraflarının diğer enerji santrallerine oranla daha az olması,

Santral sahası içinde tarım ve hayvancılık yapılabilmesi,

Enerjide kaynak çeşitlendirmesine katkı sağlaması,

Üretim tesisinin inşaat ve işletme aşamalarında doğrudan ve dolaylı istihdam

yaratması avantajlarından bazılarıdır.


5

DÜNYADA VE TÜRKİYE’DE RÜZGAR ENERJİSİ

Tüm dünyada gelişen sanayi ve teknolojiye bağlı olarak ülkelerin elektrik enerjisine

olan ihtiyaçları da artmakta; enerji üretiminde kullanılan mevcut fosil kaynakların sınırlı

olması, tükenebilir olmaları nedeniyle, bir yandan elektrik enerjisi tasarruf çalışmaları

sürdürülürken diğer taraftan da yenilenebilir kaynaklar kullanılarak elektrik enerjisi

üretilmesi üzerinde çalışmalar hız kazanmaktadır. Bu kapsamda yürütülen çalışmalardan bir

tanesi de, son yıllarda Dünyada ve özellikle Avrupa’da büyük bir gelişim gösteren rüzgar

enerji santrallerinin yaygın olarak kullanılmaya başlamasıdır.

Dünya rüzgar enerjisi kurulu gücü 2015 yılı itibariyle 432,883 GW civarındadır. Dünya

rüzgar enerjisi toplam kurulu gücünün kıtalara göre dağılımına baktığımızda; %34’ünün

Avrupa kıtasında, %40’ının Asya kıtasında ve %23’ünün Amerika kıtasında yer aldığı

görülmektedir. Avrupa kıtasında en büyük kurulu güce sahip ülke ise; Almanya’dır. Dünya

liderliğini Asya kıtasında yer alan Çin elde etmiştir.

Türkiye’ye baktığımızda, 2014 yılı itibarıyla rüzgar enerjisi kurulu gücü 3.762 MW iken,

2016 yılında 6106,5 MW ’a yükseldiği görülmektedir. Türkiye’nin 2017 yılı Temmuz ayı sonu

itibariyle lisanslı rüzgar enerjisinden elektrik üretim kurulu gücü 6.483,9 MW ’tır.


6

Türkiye cari açığındaki en büyük payı oluşturan enerjideki dışa bağımlılığı azaltmanın

tek yolu; yerli ve yenilenebilir kaynakların artması ile sağlanabilecektir.

Türkiye’nin enerji politikaları içerisinde de büyük önem verilen rüzgar enerjisi kurulu

gücünün, 2023 yılında 20.000 MW olması hedeflenmektedir. Bu durumda Türkiye enerji

talebinin yaklaşık %20-25’i rüzgar enerjisinden karşılanırken; 26 milyon ton CO2 emisyonu

azaltımı da yapılmış olacaktır.

Türkiye’ deki RES’lerin Yıllık Kurulum Kapasitesi

Türkiye’deki Rüzgar Enerji Santrallerinin yıllık kurulum kapasitelerine bakıldığında

2016 yılında 1.387,75 MW gücünde santral kurulurken 2017 yılı Temmuz ayı sonu itibariyle

377.85 MW santral kurulmuştur.


7

İşletmedeki RES’ lerin Bölgelere Göre Yüzdesel Dağılımı

İşletmedeki Rüzgar Enerji Santrallerinin bölgelere göre dağılımına bakıldığında rüzgar

potansiyeli yüksek olan Ege Bölgesi %39,88’lik pay ile birinci sırada yer almaktadır. Ege

Bölgesindeki santrallerin toplam kurulu gücü 2.585,85 MW’tır.

İşletmedeki RES’ lerin Bölgelere Göre Kurulu Gücü


8

İnşa halindeki Rüzgar Enerji Santrallerinin durumuna bakıldığında Temmuz 2015

yılında 1.936,75 MW olan toplam kurulu güç, Temmuz 2017 yılında 808.98 MW’a

gerilemiştir.

İnşa halindeki Rüzgar Enerji Santralleri bölge bazında incelendiğinde %28.27’lik pay ile

birinci olan İç Anadolu Bölgesini, %26.06’lık pay ile Ege Bölgesi ve %15.08’lik pay ile de

Marmara Bölgesi takip etmektedir.


9

Lisanslı Rüzgar Enerji Santrallerinin bölgelere göre dağılımında Marmara Bölgesi

%56.68 MW ile birinci sırada yer alırken, %23.99 MW ile Ege Bölgesi takip etmektedir. Lisansı

bulunan rüzgar enerji santrallerinde 2017 Temmuz ayı itibariyle Balıkesir İli 212 MW ile 4.

sırada yer almaktadır.

2. PROJENİN GENEL DURUMU

Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu tarafından 18/04/2007 tarih ve EÜ/1167-2/835 no

ile üretim lisansı verilmiş olan Alize Enerji Elektrik Üretim A.Ş.’ne ait ÇATALTEPE RÜZGAR

ENERJİ SANTRALİ Balıkesir İli, Havran İlçesi sınırları içinde yer almaktadır.

Çataltepe RES projesi, Balıkesir İli, Havran İlçesi İ18-D3 paftası üzerinde kurulacaktır.

Mevcutta kurulu 8 adet türbin bulunmakta olup, kapasite artışı yapılarak 5 adet türbin ilave

edilmesi planlanmıştır. Kapasite artışı ile birlikte rüzgar enerji santrali toplam kurulu gücü

27,75 MWm / 27,5 MWe olacaktır.


10

Rüzgar Enerji Santrali’nin Türkiye’deki Yeri ve Kurulacağı Saha

Santral sahasına ulaşım Balıkesir – Edremit yolu ile sağlanmaktadır. Edremit yönünden

Balıkesir yönüne doğru Havran İlçe merkezini geçtikten sonra 100 m sonra Kocadağ

Mahallesi’ne doğru sağa dönülerek devam edilir. Kocadağ Mahallesi yolu üzerinden yaklaşık

7,5 km gidildikten sonra santral sahasına ve şalt merkezine ulaşılmaktadır.


11

Çataltepe RES Proje Sahası Uzak Görünüm

Çataltepe RES Proje Sahası Yakın Görünüm


12

Santral sahası çevresinde bulunan yerleşim yerleri

3. PLANLAMA

3.1. Planlama Alanı

RÜZGAR ENERJİ SANTRALİ, EPDK tarafından izin verilen toplam 27,75 MWm / 27,5

MWe kurulu gücündedir. Yapılan rüzgar ölçümleri sonucu kapasite artışı için 5 adet türbin

koordinatı belirlenmiştir. Kapasite artışı türbinlere ait toplam kurulu güç 11,75 MWm’tır.


13

18/04/2007 tarih ve EÜ/1167-2/835 Lisans No ile verilen enerji üretim lisansında

bulunan mevcut 8, kapasite artışı 5 adet olmak üzere toplam 13 adet türbin koordinatları

aşağıdaki gibidir.

ED 50 UTM Y X

T1 512066 4374648

T2 512130 4374493

T3 512182 4374331

T4 512176 4375322

T5 512232 4375164

T6 513326 4374529

T7 513515 4374480

T8 513643 4374376

T9 512270 4374168

T10 513102 4374771

T11 513987 4375172

T12 513927 4374857

T13 513859 4374560

Projeye ilişkin olarak Balıkesir Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü tarafından kapasite artışı

5 adet türbin için 17.12.2013 tarih ve 11436 karar no ile ÇED Gerekli Değildir Belgesi

verilmiştir. Balıkesir Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü’nden 14.02.2017 tarih ve E.1117 sayılı

yazısı ile, kapasite artışı türbin koordinatlarında yapılan tadil sonrasında, tadil koordinatlar

kapsamında ÇED uygunluk yazısı alınmıştır.

3.2. Sit Kısıtlılık Durumu

Balıkesir Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğü’nün 08.03.2017 tarih ve 71

sayılı yazısında belirtildiği üzere, söz konusu alanda yapılan inceleme sonucunda yüzeyde 2863

sayılı Yasa kapsamına giren herhangi bir taşınmaz kültür varlığına rastlanılmadığı, tespit ve

tescili yapılmış herhangi bir sit alanında veya koruma alanında kalmadığı, tescilli olmadığı veya

tescilli parsel yakınında yer almadığı tespit edilmiştir.


14

3.3. Mülkiyet Durumu

İmar planı alanının yaklaşık 5.5 hektarlık kısmı orman mülkiyetinde, yaklaşık 2.5

hektarlık kısmı tarım alanında bulunmaktadır. Orman Genel Müdürlüğü’nden 55.048,48 m2lik

alan için 13.07.2017 tarih ve 0724-12/138 sayılı Olur, 2.205,99 m2lik alan için 07.12.2017

tarih 240 sayılı Olur ile orman ön izinleri alınmıştır.

13.07.2017 Tarihli Orman Ön İzin Vaziyet Planı


15

07.12.2017 Tarihli Orman Ön İzin Vaziyet Planı

13.07.2017 tarihli Olur ile alınan orman ön iznine ilave olarak, kamulaştırma dosyası

teknik kontrolü esnasında T9 numaralı türbinin bulunduğu alanda orman vasıflı alanın

belirlenmiş olması sebebiyle 07.12.2017 tarihli Olur ile ilave orman ön izni alınmıştır.

Kamulaştırma yapılacak alanlar T9 ve T10 numaralı türbinlerde bulunmaktadır. Tarım

alanlarına yönelik kamulaştırma dosyası hazırlanarak Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’na

giriş yapılmıştır. Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu tarafından kadastro onayı kapsamında

26.09.2017 tarih 44382 sayılı yazı ile Balıkesir Kadastro Müdürlüğü’ne ve tarım dışı izni

kapsamında da Balıkesir İl Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü’ne 26.09.2017 tarih 44384

sayılı yazı ile dosyalar gönderilmiştir. Balıkesir Kadastro Müdürlüğü'nün 05.12.2017 tarih

2733914 sayılı yazısı ile kamulaştırma dosyasının teknik kontrolü tamamlanarak onaylanmış

ve Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu'na iletilmiştir. Balıkesir İl Gıda, Tarım ve Hayvancılık

Müdürlüğü'nün 08.01.2018 tarih 23573 sayılı yazısı ile, Havran İlçesi Karalar Mahallesinde

bulunan 127 ada 32,40, 41, 42, 43,67 nolu parseller ile Kocadağ Mahallesi 162 ada


16

4,5,7,9,17,25 nolu parseller marjinal tarım arazisi özelliğinde olduğunun belirlenmesi

sebebiyle toplam 25.974,28 m2 yol ve türbin alanı olarak kamulaştırma planına uygun olmak

şartıyla talep edilen amaç için kullanılması, 1/1000 ölçekli İlave Uygulama İmar Planı ve

1/5000 ölçekli Nazım İmar Planı yapılması, çevredeki tarım arazilerinin ve tarımsal

faaliyetlerin zarar görmemesi için gerekli tedbirlerin alınması şartıyla, 5403 sayılı Toprak

Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu kapsamında uygun bulunduğu ve talep edilen 12 parsel

için planın onaylanmasından sonra belirtilen yol ve türbin alanlarına uygun olmak şartıyla

ifraz edilmesinde sakınca olmadığı belirtilmiştir.

Kamulaştırma Planı

3.4. Jeolojik-Jeoteknik Etüt Raporu

Jeolojik-Jeoteknik etüt raporunun onaylanabilmesi için gerekli olan halihazır harita

onayı tamamlanmıştır. Ancak etüt sondajlarının yapılabilmesi için Balıkesir Orman Bölge

Müdürlüğü’nden sahanın kullanımı kapsamında sondaj ve ulaşım yolu izninin alınması

gerektiği belirtilmiş ve 08.08.2017 tarih 45 sayılı Olur ile izin alınmıştır. Alınan izin

kapsamında saha teslim alınmış olup, sahada jeolojik-jeoteknik etüt çalışmaları yapılmıştır.


17

Balıkesir Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü tarafından 08.01.2018 tarihinde imar

planına esas jeolojik-jeoteknik etüt raporu onaylanmıştır. Yapılan sondaj çalışmaları

neticesinde arazide mevcut stabilite problemi görülmediği ancak bağlantı yollarının ve

eğimin %15 den yüksek olduğu yerlerde açılacak çevlerde stabilite problemi oluşabileceği

düşünülerek bu alan Önlemli Alan - 2.1 (Ö.A-2.1) Önlem Alınabilecek Nitelikte Stabilite

Sorunlu Alanlar olarak değerlendirilmiştir. Eğimin 5°-15° (düşük eğimli alanlar) düşük olması

ve mühendislik problemi açısından şişme, oturma, taşıma gücü vb. sorunların yer almaması

durumundan inceleme alanının bu bölümleri Uygun Alan-2 (UA-2) Kaya Ortamlar olarak

değerlendirilmiştir.

Yerleşime Uygunluk Haritası


18

3.5. Balıkesir – Çanakkale Planlama Bölgesi 1/100000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı

05.06.2015 tarihinde onaylanan Balıkesir-Çanakkale Planlama Bölgesi 1/100000

ölçekli Çevre Düzeni Planı Plan hükümlerinin 8.37. maddesindeki “Yenilenebilir Enerji Üretim

Alanları” kapsamında ilgili idaresince işlem yapılması gerekmektedir.

Söz konusu Çevre Düzeni Planının, 8.37. nolu plan notunda; “Yenilenebilir enerji

üretim alanlarında, ilgili kurum ve kuruluşlardan alınan izinler ve Enerji Piyasası Düzenleme

ve Denetleme Kurulunca verilecek lisans kapsamında, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın uygun

görüşü alınması koşuluyla, bu planda değişikliğe gerek kalmaksızın, ilgili kurum ve kuruluş

görüşleri doğrultusunda hazırlanan imar planlarının ilgili idaresince onaylanmasını müteakip

uygulamaya geçilir. Sayısal ortamda bilgi için Bakanlığa gönderilir. Kurulmuş/kurulacak

tesislerde, ilgili mevzuat çerçevesinde çevresel tüm önlemlerin alınması zorunludur.” hükmü

yer almaktadır.


19

3.6. Analiz Haritaları


20


21

3.7. Planlama Çalışması

Türbin alanları belirlenirken, kanat çapının taradığı alan kadar kare alan tariflendikten

sonra, bu alanın içinde kalacağı onikigen formda alanlar oluşturulmuştur. Yapılan micrositing

çalışmasına göre planlama alanı içerisinde 5 adet 2,35 MW türbin kullanılacaktır. Rüzgâr

türbinlerinin bakım, onarım ve kurulması aşamasında kullanılacak vinçler için, planda

belirlenen alanda kalıcı zemin düzenlemesi yapılacaktır. Bu zemin düzenlemesi, başka

amaçlar için kullanılamaz.

3.8. 1/5000 Ölçekli Nazım İmar Planı Teklifi


22

3.9. 1/5000 Ölçekli Nazım İmar Planı Plan Notları

1- BU PLAN EÜ/1167-2/835 NUMARALI ÜRETİM LİSANSI İLE BELİRLENEN toplamda 11.75 MW GÜCÜNDE T9,T10,T11,T12,T13 TÜRBİN ALANLARI VE ULAŞIM YOLLARINI DA İÇEREN BALIKESİR İLİ, HAVRAN İLÇESİ, ARAPMEZARLIĞI MEVKİİNDE BULUNAN 162 ADA 4,5,7,9,25 PARSELLERİN BİR KISMI İLE BALIKESİR İLİ, HAVRAN İLÇESİ, KARALAR KÖYÜ, KARAAĞAÇ MEVKİİNDE BULUNAN 127 ADA 32,40,41,42,43,67 PARSELLERİN BİR KISMI İLE, KOCADAĞ KÖYÜ 162 ADA 24 PARSEL KIZILÇAM DEVLET ORMANI, TAŞARASI KÖYÜ 101 ADA 1 PARSEL KIZILÇAM DEVLET ORMANI, KARALAR KÖYÜ 136 ADA 62 PARSEL KIZILÇAM DEVLET ORMANI VE KARALAR KÖYÜ 127 ADA 63 PARSEL KIZILÇAM DEVLET ORMANI PARSELLERİNİN BİR KISMINI KAPSAMAKTADIR.

2- 3194 SAYILI İMAR KANUNU, İLGİLİ YÖNETMELİK HÜKÜMLERİ VE DİĞER İLGİLİ MEVZUAT HÜKÜMLERİNE UYULACAKTIR.

Documents

BALIKESİR İLİ, HAVRAN İLÇESİ ÇATALTEPE RÜZGÂR ENERJİ … · Enerji ihtiyacının hızla artması, yeni kaynak arayışı gerektirmektedir ve yenilenebilir enerji sistemleri