Bán hàng đa cấp và bán hàng đa cấp qua mạng

Marketing căn bản GVHD: NCS. Trần Thị Huế Chi

z

MỤC LỤC

CHƯƠNG 1: SƠ LƯỢC VỀ BÁN HÀNG ĐA CẤP VÀ BÁN HÀNG ĐA CẤP QUA

MẠNG .............................................................................................................................. 1

1.1. Khái niệm ............................................................................................................... 1

1.1.1. Bán hàng đa cấp (BHĐC) ............................................................................... 1

1.1.2. Bán hàng đa cấp qua mạng (BHĐC) .............................................................. 2

1.2. Đặc điểm ................................................................................................................ 2

1.3. Sự khác nhau giữa BHĐC và BHĐC qua mạng .................................................... 3

CHƯƠNG 2: SỰ HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN CỦA KINH DOANH ĐA CẤP

QUA MẠNG Ở VIỆT NAM .......................................................................................... 5

CHƯƠNG 3: WEBSITE THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ - BÁN HÀNG QUẢN LÍ ĐA

CẤP .................................................................................................................................. 8

CHƯƠNG 4: MỘT SỐ CÔNG TY KINH DOANH ĐA CẤP QUA MẠNG .......... 13

4.1. Công ty Cổ phần tư vấn và đầu tư Công nghệ Thăng Long................................. 13

4.2. Công ty cổ phần đầu tư Tâm Mặt Trời ................................................................. 15

4.3. Công ty cổ phần mua bán trực tuyến MB24 ........................................................ 18

CHƯƠNG 5: TÁC ĐỘNG CỦA BÁN HÀNG ĐA CẤP QUA MẠNG ĐỐI VỚI

KINH TẾ NƯỚC TA .................................................................................................... 22

5.1. Tích cực ................................................................................................................ 22

5.2. Tiêu cực ................................................................................................................ 23

CHƯƠNG 6: QUẢN LÍ NHÀ NƯỚC VỀ BÁN HÀNG ĐA CẤP QUA MẠNG .... 25

KẾT LUẬN .................................................................................................................... 28

TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................................ 29

Blog “Share to be shared” – Blogger Phạm Lộc

Facebook: facebook.com/phamloc120893 | Website: phamloc120893.blogspot.com

BLOG “SHARE TO BE SHARED”

CHƯƠNG 1: SƠ LƯỢC VỀ BÁN HÀNG ĐA CẤP VÀ BÁN HÀNG ĐA

CẤP QUA MẠNG

Vài năm trở lại đây, cùng với sự nở rộ của mô hình kinh doanh đa cấp đã ghi

nhận hàng loạt vụ lừa đảo lợi dụng phương thức kinh doanh này. Đáng chú ý, trong

nhiều vụ lừa đảo đã được báo chí lên tiếng cảnh báo từ trước đó nhưng cơ quan chức

năng đã không kịp thời ngăn chặn và người dân cũng mất cảnh giác. Với sự phát triển

của công nghệ thông tin ngày càng mạnh mẽ, việc chuyển đổi hình thức kinh doanh sang

kinh doanh đa cấp trên mạng trá hình dưới nhiều kiểu kinh doanh khác nhau, cũng gây

xôn xao dư luận với bao điều tốt xấu của hình thức kinh doanh này. Vậy thế nào là bán

hàng đa cấp (BHĐC) và BHĐC qua mạng? Chúng ta sẽ cùng tìm hiểu sau đây!

1.1. Khái niệm

1.1.1. Bán hàng đa cấp (BHĐC)

Bán hàng đa cấp (BHĐC tiếng anh gọi là Multi Level Marketing – MLM) đã xuất

hiện trên thế giới từ những năm 1940 gắn liền với tên tuổi của nhà hóa học người Mỹ

Karl Ren Borg (1887 -1973 ). Ông là người đầu tiên đã ứng dụng ý tưởng Multi Level

Marketing – MLM vào cuộc sống tạo ra một hệ thống kinh tế, một ngành kinh doanh

được xem là có triển vọng nhất trong thế kỷ 21.

BHĐC là một hình thức kinh doanh mới ra đời nên việc đưa ra khái niệm về vấn

đề này còn nhiều ý kiến khác nhau. Nhưng BHĐC nên được nhìn nhận từ hai góc độ:

Thứ nhất, từ góc độ khoa học kinh tế: “BHĐC (MLM) là một phương thức tiếp

thị để bán lẻ hàng hóa thông qua mạng lưới người tham gia BHĐC gồm nhiều

cấp nhiều ngành khác nhau”

Theo định nghĩa này BHĐC là một phương thức tiếp thị bán lẻ hàng hóa mà sản

phẩm từ nhà sản xuất được đưa đến trực tiếp cho người tiêu dùng thông qua các

cá nhân bán lẻ, nhà phân phối (NPP) mà không cần phải qua các khâu trung gian,

cũng như không tốn những khoản chi phí quảng cáo khổng lồ. Mạng lưới phân

phối hàng hóa được phân thành nhiều nhánh khác, nhiều cấp khác nhau để trực

tiếp đưa hàng hóa tới người tiêu dùng.

http://www.chuyenmarketing.com/




Thứ hai từ góc độ khoa học luật của Việt Nam: “BHĐC là phương thức tiếp thị

để bán lẻ hàng hóa đáp ứng các điều kiện quy định tại khoản 11 Điều 3 Luật cạnh

tranh” (Điều 3 Nghị định 110/2005/NĐ-CP ngày 24/8/2005 của Chính phủ về

quản lý hoạt động BHĐC), cụ thể:

“Việc tiếp thị để bán lẻ hàng hóa được thực hiện thông qua mạng lưới người tham

gia BHĐC bao gồm nhiều cấp, nhiều nhánh khác nhau.

Hàng hóa được người tham gia BHĐC tiếp thị trực tiếp cho người tiêu dùng tại

nơi ở hoặc địa điểm khác mà không phải là địa điểm bán lẻ thường xuyên của

doanh nghiệp hoặc người tham gia.

Người tham gia BHĐC được hưởng tiền hoa hồng, tiền thưởng hoặc lợi ích kinh

tế khác từ kết quả tiếp thị bán hàng của mình và của người tham gia BHĐC dưới

do mình tổ chức và mạng lưới đó được doanh nghiệp bán hàng đa cấp chấp

thuận”.

1.1.2. Bán hàng đa cấp qua mạng (BHĐC)

Vậy BHĐC qua mạng điện tử là một cách thức thể hiện của BHĐC .Theo xu

hướng của thời đại hiện nay , khi mà công nghệ thông tin bùng nổ thì việc kinh doanh

BHĐC qua mạng tạo nhiều thuận lợi hơn cho doanh nghiệp sử dụng phương thức này,

thay vì tiếp thị trực tiếp cho khách hàng, thì BHĐC qua mạng điện tử chỉ sử dụng những

gian hàng ảo trên mạng được cung cấp từ các website, và áp dụng tương tự những mô

hình mở rộng mạng lưới như bán hàng đa cấp bình thường.

1.2. Đặc điểm

Người tham gia BHĐC được hưởng tiền hoa hồng, tiền thưởng hoặc lợi ích kinh

tế khác từ kết quả tiếp thị bán hàng của mình và của người tham gia bán hàng đa cấp

cấp dưới trong mạng lưới do mình tổ chức và mạng lưới đó được doanh nghiệp BHĐC

chấp thuận. Cách thức phân chia lợi ích như vậy không chỉ kích thích người tham gia

tiêu thụ hàng hóa mà còn kích thích họ tích cực tạo lập hệ thống phân phối cấp dưới của

mình. Tùy chính sách cụ thể của từng doanh nghiệp mà người tham gia BHĐC được

hưởng các khoản hoa hồng hợp lý. Nhưng nhìn chung hoa hồng được trích cho người

tham gia từ khoản tiền chênh lệch giá khi họ lấy hàng hóa từ doanh nghiệp với giá sỉ và





bán ra với giá lẻ đã được công ty ấn định. Và số hoa hồng trích từ phần trăm hoa hồng

của những người tham gia ở cấp dưới do mình xây dựng nên.

Đối với phương thức BHĐC thì giảm thiểu chi phí quảng cáo một cách tối đa.

Khác với các công ty áp dụng hình thức kinh doanh truyền thống, các công ty phân phối

hàng hóa theo hình thức BHĐC không cần phải chi một số tiền khổng lồ để “lôi kéo”

khách hàng. Sản phẩm từ doanh nghiệp sẽ được phân phối trực tiếp đến tay người tiêu

dùng không qua khâu trung gian nào, cũng như không tốn chi phí cho quảng cáo. Thay

vào đó, doanh nghiệp sẽ dùng số tiền này để trả cho NPP để NPP đẩy sản phẩm ra thị

trường. Vì thế mà doanh nghiệp có nhiều thời gian và tài chính để đầu tư vào việc nghiên

cứu nâng cao chất lượng sản phẩm, hạn chế được hiện tượng hàng giả, hàng nhái. Tạo

ra hệ thống phân phối hàng hóa khổng lồ rộng khắp mọi nơi và nhanh chóng (phát triển

theo cấp số nhân)

1.3. Sự khác nhau giữa BHĐC và BHĐC qua mạng

Giống nhau

- Vốn kinh doanh thấp, không cần có cửa hàng, địa điểm kinh doanh, không cần có bằng

cấp, điều kiện năng lực, đại loại là chỉ cần bỏ ra một ít tiền có thể mua được công ăn

việc làm, đã thế lại là công việc nhàn rỗi nhưng kiếm được nhiều tiền

- Ngoài ra còn có một số lợi ích khác khiến bạn nên thử công việc này: Nếu bạn là một

bạn trẻ, bạn có cơ hội để học hỏi thực tế kinh doanh với rủi ro thấp nhất, thời gian làm

việc linh hoạt nhất do bạn tư sắp xếp.

- Có một lượng khách hàng lớn đồng thời là nhà phân phối sản phẩm của mình và như

vậy nhiều khách hàng của công ty có thêm thu nhập để có điều kiện sử dụng sản phẩm,

điều này góp phần làm tăng doanh số.

- Không cần đầu tư nhiều vốn, làm việc tự do, không cần kinh nghiệm vì sẽ được đào

tạo, có nhiều cơ hội mở rộng quan hệ, dễ được nhiều người giúp đỡ, hỗ trợ, có thể có

thu nhập rất lớn v.v. Ngoài ra ưu điểm đặc biệt quan trọng là môi trường học tập và trải

nghiệm rất tốt cho những ai có mong muốn chuyển từ làm thuê sang làm chủ mà không

phải trả giá quá cao.

Khác biệt





- Môi trường làm việc chuyên nghiệp, mới lạ, thu nhập hấp dẫn một cách kỳ diệu

- Không mất tiền thuê cửa hàng, không phải đi lại xa xôi, các chị em hoàn toàn có thể

mở những cửa hàng mua bán hàng qua mạng, tăng thêm thu nhập cho gia đình và chỉ

cần ngồi tại nhà vẫn có thể kinh doanh mua bán tìm thêm những cấp bậc dưới mình để

hưởng thêm hoa hồng “nhà phân phối”.

- Không cần bỏ ra một khoản tiền lớn cho quảng cáo và chi phí cho nhiều khâu trung

gian là các đại lý và cửa hàng bán lẻ, chi phí vận chuyển như trong mô hình kinh doanh

truyền thống.





CHƯƠNG 2: SỰ HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN CỦA KINH DOANH

ĐA CẤP QUA MẠNG Ở VIỆT NAM

Đầu thế kỉ 21, kinh doanh đa cấp bắt đầu bước chân vào thị Việt Nam và đạt tổng

doanh thu không ngờ trong hai, ba năm đầu.

Năm 2003, Oriflame, công ty kinh doanh mỹ phẩm đa cấp quốc tế vào Việt Nam.

Sau đó, Nghị định 110 được ban hành (2005) để hợp thức hóa loại hình kinh doanh này

thì những cái tên quốc tế khác đã nối tiếp nhau nhảy vào như Amway, Avon và 3 năm

gần đây là Herbalife, Sophie Paris, À La Mode Paris.

Đến thời điểm cuối năm 2004, tại Việt Nam đã có khoảng 20 Công ty bán hàng đa cấp

phân phối sản phẩm chủ yếu về ngành chăm sóc sức khỏe và sắc đẹp.

Ngày 01-07-2005, luật Cạnh tranh có hiệu lực thi hành trong đó có những điều khoản

quy định về bán hàng đa cấp.

Ngày 24-08-2005, Nghị định 110/2005/NĐ-CP của chính phủ về Quản lý hoạt động bán

hàng đa cấp được ban hành phần nào đã tạo ra một hành lang pháp lý để bảo vệ các công

ty và nhà phân phối chân chính. Tuy nhiên, nghị định vẫn còn nhiều kẽ hở khiến cho

một số công ty lợi dụng.

Ngày 08-11-2005, Bộ thương mại ban hành thông tư hướng dẫn một số nội dung tại

Nghị định 110/2005/NĐ-CP về quản lý bán hàng đa cấp.

Năm 2006, 2007 được xem là giai đoạn phục hồi của kinh doanh đa cấp tại Việt Nam,

khi mà hàng loạt các công ty tăng dần doanh số sau giai đoạn bị báo chí và dư luận đánh

tơi tả.

Năm 2008, trong bối cảnh thế giới lâm vào khủng hoảng kinh tế, đại gia làng công nghệ

là FPT cũng đã nhảy vào BHĐC với sự ra đời của FPT Network (FN), thành viên của

FPT Telecom với kỳ vọng hình thức kinh doanh này sẽ giúp FPT Telecom tiết giảm

những chi phí quản lý, chi phí quảng cáo, giảm thiểu những rủi ro và tạo ra sự đột phá

trong việc kinh doanh.

Đầu tháng 10, năm 2009, Hiệp hội bán hàng đa cấp Việt Nam được thành lập. Hiệp hội

được thành lập và bổ nhiệm bà Trương Thị Nhi (Tổng giám đốc công ty TNHH TM Lô





Hội, nhà đại diện tại Việt Nam của tập đoàn Forever Living Products Hoa Kỳ) là chủ

tịch nhiệm kỳ 2009-2014.

Ngày 31 tháng 03 năm 2010, Hiệp hội bán hàng đa cấp Việt Nam (Vietnam MLMA)

chính thức ra mắt tại Hà Nội. Đến dự có nhiều cơ quan, ban ngành, đoàn thể và các

phương tiện truyền thông đại chúng.

Năm 2010, Bán hàng đa cấp đạt lợi nhuận 2.799 tỷ đồng, tăng gấp 4 lần so với 614 tỷ

đồng của 4 năm trước đó.

Năm 2011, với nhiều lý do, kinh doanh đa cấp nói chung và kinh doanh đa cấp dưới

hình thức thương mại điện tử nói riêng bùng nổ mạnh mẽ và tạo thành một làn sóng tại

Việt Nam, trở thành một trong những kênh phân phối sản phẩm chính thức, bên cạnh

các phương thức phân phối khác như: bán hàng qua đại lý, bán hàng theo catalog, bán

hàng qua truyền hình...

Năm 2012, cùng với sự rầm rộ của hoạt động kinh doanh trực tuyến dưới hình thức

thương mại điện tử thì hình thức kinh doanh đa cấp qua mạng cũng gây ra những xáo

trộn mạnh mẽ trong cái nhìn của giới kinh doanh cũng như của người tiêu dùng mua

hàng qua các trang web trực tuyến.

Theo báo cáo của các sở Công Thương, tính đến tháng 6-2011, trên toàn quốc đã

có 63 doanh nghiệp (DN) được cấp giấy đăng ký KDĐC tại các địa phương. Tổng doanh

thu KDĐC đạt từ 614 tỉ đồng năm 2006 đã vươn lên con số 2.799 tỉ đồng năm 2010,

tăng hơn 4 lần sau 4 năm kể từ khi ngành này xuất hiện tại Việt Nam. Số lượng người

tham gia kinh doanh đa cấp (KDĐC) đã tăng từ 235.783 người năm 2006 lên 874.281

người năm 2010, cũng tăng gần gấp 4 lần sau 4 năm hoạt động của ngành tại Việt Nam.

Theo báo cáo của các doanh nghiệp kinh doanh đa cấp (DN KDĐC), trong những năm

qua, tổng số thuế các DN này đã nộp vào ngân sách Nhà nước đạt trên 1.200 tỉ đồng và

số thuế thu nhập cá nhân đã nộp trên 170 tỉ đồng.

Tổng số tiền các DN KDĐC tham gia đóng góp vào các hoạt động xã hội tại Việt Nam

là trên 8,4 tỉ đồng mà cụ thể là Công ty Tahitian Noni đã tặng 2 căn nhà “Đại Đoàn Kết”

cho người dân nghèo tỉnh Tây Ninh, Công ty Sophie Paris đã trích 20.000 đồng doanh





thu trên mỗi sản phẩm bán ra để quyên góp cho Tổ chức Từ thiện Saigon Children

Charity, giúp sơn sửa một số trường tiểu học ở Đồng Nai.

Thông qua hợp tác với hai tổ chức Operration Smile và Hands of Hope, Công ty Amway

Việt Nam đã đóng góp 2,4 tỉ đồng để hỗ trợ các dự án cộng đồng trong 3 năm (2008 -

2010), giúp đỡ 2.200 trẻ em Việt Nam có hoàn cảnh khó khăn... Chương trình Casa

Herbalife cung cấp hỗ trợ dinh dưỡng cần thiết cho trẻ em cơ nhỡ tại 43 quốc gia trên

toàn thế giới và chương trình Herbalife Casa đầu tiên tại Việt Nam cũng vừa ra mắt vào

tháng 7-2011 cung cấp dinh dưỡng và cải thiện bếp ăn cho trẻ em tại Trung tâm Nhân

đạo Hòa Bình thuộc Hội Chữ thập đỏ Việt Nam.

Tuy nhiên Sự cố Agel Việt Nam (tháng 7/2011) và muaban24 (2012) đã như làm

sống lại làn sóng công kích mạnh mẽ từ báo giới về kinh doanh đa cấp biến tướng.

Doanh nghiệp bán hàng đa cấp lừa đảo thường chọn mô hình nhị phân biến tướng. Khách

hàng khi tham gia thường lôi kéo bạn bè, người thân… để rồi khi đỗ vỡ như Sinh Lợi,

Trường Ngoại ngữ SITC Agel Việt Nam hay gần nhất là muaban24, gây mất niềm tin

trong xã hội.

Với những sự kiện gây ầm ĩ gần đây, nhà nước đã và đang bắt đầu tiến trình ban

hành luật, chỉnh sửa bổ sung để hạn chế các hành vi lừa đảo bán hàng đa cấp và bán

hàng đa cấp qua mạng, để ngành thương mại điện tử tiếp tục phát triển, lấy lại lòng tin

của doanh nghiệp và người tiêu dùng.





CHƯƠNG 3: WEBSITE THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ - BÁN HÀNG QUẢN LÍ

ĐA CẤP

- Website thương mại điện tử cũng là website động với các tính năng mở rộng cao cấp

cho phép giao dịch qua mạng như: giỏ hàng, đặt hàng, thanh toán qua mạng, quản lý

khách hàng, quản lý đơn đặt hàng ...vvv. Khi sở hữu website động các doanh nghiệp,

công ty có khả năng quản trị thay đổi thông tin, nội dung website như ý muốn..

- Phần mềm quản lý Khách hàng ( Tích hợp) - Phần mềm quản lý kinh doanh theo mạng

cho phép quản lí toàn diện hệ thống thành viên một cách dễ dàng, tích hợp quản lí dòng

chảy của dòng điểm trên toàn hệ thống.

1. Module Sản Phẩm:

Module này cho phép doanh nghiệp chia thành nhiều danh mục sản phẩm có thể tự thay

đổi theo nhu cầu ví dụ chia thành sản phẩm nội thất, sản phẩm mỹ nghệ, sản phẩm nông

sản...vvv. Trình bày thông tin, hình ảnh giá thành của sản phẩm theo dạng e-catalog.

tích hợp sẵn giỏ mua hàng điện tử (e-shopping cart) phục vụ cho nhu cầu mua sắm trên

mạng của khách hàng.

2. Module Thanh Toán Qua Mạng:

Module này đi kèm với giỏ mua hàng điện tử (e-shopping cart), phục vụ cho nhu cầu

thanh toán qua mạng của khách hàng.

3. Module Gian hàng

Mỗi thành viên tham gia vào Sàn TMĐT sẽ được cung cấp một gian hàng miễn phí. Có

nhiều mẫu giao diện gian hàng cho thành viên lựa chọn tương tự vatgia.com. Thành viên

được quyền quản trị toàn bộ Gian hàng của mình: Đăng sản phẩm, chỉnh sửa thông tin,

cấu hình giao diện, cập nhật nick Yahoo Skype, Tạo Menu, Post tin tức,...

4. Module Dịch Vụ:

Hiển thị thông tin, hình ảnh về các dịch vụ của doanh nghiệp trên website. Mỗi dịch vụ

có một form yêu cầu dịch vụ đi kèm, cho phép khách hàng dễ dàng liên lạc khi cần thiết.

5. Module Tin Tức:





Module cho phép chia nhỏ thành nhiều loại tin khác nhau ví dụ tin trong nước, tin quốc

tế, tin tức công nghệ, tin nội bộ...vvv.

6. Module FAQ (Những câu hỏi thường gặp):

Module này giúp doanh nghiệp đăng tải các câu hỏi thường gặp của khách hàng và nội

dung trả lời từ phía doanh nghiệp, tạo cái nhìn chuyên nghiệp đối với người xem về sản

phẩm - dịch vụ của mình. Tích hợp chức năng giúp khách hàng thuận tiện gửi những

yêu cầu, đề nghị, đóng góp ý kiến... đến doanh nghiệp.

7. Module Tuyển Dụng:

Cho phép doanh nghiệp đăng tải các thông tin tuyển dụng nhằm tìm kiếm các ứng viên

tiềm năng cho mình.

8. Module Tạo thăm dò ý kiến:

Doanh nghiệp có thể đưa ra những câu hỏi để thăm dò ý kiến của khách hàng khi viếng

thăm website.

9. Module Quảng Cáo Trực Tuyến:

Cho phép doanh nghiệp quản lý các banner, logo của các đối tác trên website mình, tạo

nguồn thu từ website.

10. Tiện ích tìm kiếm:

Bao gồm 2 chức năng tìm kiếm: Tìm nhanh và tìm nâng cao.

Tìm nhanh: cho phép người xem tìm kiếm nhanh bất kỳ thông tin nào trong website

thông qua thao tác đơn giản là nhập từ khóa cần tìm và nhấn enter để ra kết quả.

Tìm nâng cao: cho phép người xem giới hạn khu vực tìm kiếm thông tin để kết quả hiển

thị ra chính xác hơn.

11. Tích hợp bộ đếm chuyên sâu:

Bao gồm bộ đếm số người đã truy cập, đang truy cập website, đếm số lần đã được xem

cho từng sản phẩm.

12. Form liên hệ trực tuyến:

Cho phép khách liên hệ với doanh nghiệp khi có nhu cầu.





Tham khảo các loại hình thiết kế website MLM bán hàng mạng đa cấp

( Một sơ đồ hệ thống thành viên mẫu)

Các mô hình trả thưởng

- Trong quá trình hình thành và phát triển, với hàng chục ngàn công ty kinh doanh theo

mạng thì có rất nhiều cơ cấu trả thưởng khác nhau hoặc có nhiều tên gọi khác nhau. Có

những sơ đồ bậc nâng cao, với tiền thù lao tạm thời chưa có và một phần thưởng lớn

phía sau hoặc sơ đồ bậc đầu tiên cho phép bạn có lợi nhuận ban đầu cao mà nỗ lực nhỏ

và tiềm năng lâu dài cũng nhỏ. Tùy chính sách công ty, khi bạn không đạt được hạn

ngạch hàng tháng, có thể bạn vẫn được duy trì cấp bậc trong vài tháng trước khi giáng

bạn xuống cấp thấp hơn hoặc cấp đầu tiên. Những sơ đồ khác giáng bạn xuống bậc ngay

trong tháng mà bạn không hoàn thành hạn ngạch của mình. Một vài sơ đồ không chỉ





giáng bạn xuống bậc, mà còn ném bạn xuống bậc đầu tiên (bất kể bạn đang ở thang bậc

nào), kể cả việc chấm dứt hợp đồng phân phối. Trong các điều này thì chẳng có gì là phi

pháp, vấn đề là bạn có muốn làm việc theo một sơ đồ nghiêm khắc?

- Một điều nữa, nếu có bất kỳ giới hạn về người (chiều rộng hay chiều sâu) thì cũng là

giới hạn về thu nhập của bạn. Có những công ty cho phép lợi nhuận chỉ ở mức vài trăm

triệu một năm, nhưng cũng có công ty lợi nhuận đó là không giới hạn.

Phân theo cơ cấu tổ chức, thì có 3 mô hình:

1. Mô hình nhị phân - Mô hình ma trận

Mô hình nhị phân là một dạng của mô hình ma trận và là mô hình ma trận dạng đơn giản

nhất. Mô hình nhị phân cho phép mỗi nhà phân phối được và chỉ được tuyển mộ thêm

2 nhà phân phối thuộc tầng 1 và bắt buộc 2 nhánh của mình phải luôn phát triển đồng

đều (nếu không thực hiện được điều này thì nhà phân phối sẽ không được chi trả hoa

hồng hoặc chỉ hưởng ở nhánh yếu hơn).

Mô hình ma trận được nâng cấp từ mô hình nhị phân, nhà phân phối sẽ được tuyển nhiều

hơn con số 2 người. Tùy theo chính sách quy định, sơ đồ hạn chế độ lớn và số người

trong mức một của bạn. Ví dụ, sơ đồ 3x6 cho phép bạn tuyển vào 3 người ở mức một

và giới hạn mức 6 là mức chi trả hoa hồng cuối cùng.

2. Mô hình đều tầng (Sơ đồ một cấp)

Mô hình đều tầng cho phép nhà phân phối tuyển không giới hạn nhà phân phối tuyến

dưới, tức là không phải tuyển với số lượng tuyến dưới bắt buộc, có thể là một người, hai

người, ba người hay bao nhiêu người tùy thích. Nhà phân phối được hưởng hoa hồng

hay phần trăm hoa hồng từ đội nhóm của mình là như nhau đối với cùng một thế hệ, các

thế hệ có thể có mức phần trăm giống hoặc khác nhau. Để bảo đảm tính công bằng giữa

người vào trước và vào sau nên mô hình đều tầng chỉ cho phép hưởng tối đa ba thế hệ,

bốn thế hệ hay năm thế hệ (tùy theo chính sách của mỗi công ty). Thêm một điều nữa là

nếu cho hưởng tối đa các thế hệ thì xảy ra tình trạng: tiền dùng để chi trả hoa hồng cho

nhà phân phối sẽ lớn hơn giá trị sản phẩm (giả sử cứ ở mỗi thế hệ công ty sẽ chi trả cho

nhà phân phối 5% thì tới thế hệ thứ 10 đã có 50% dùng để chi trả hoa hồng, và để đến





thế hệ 20 con số đã lên tới 100%) vì thế người tham gia chỉ được hưởng đến một mức

nhất định nào đó.

3. Mô hình bậc thang ly khai

Bậc thang ly khai là mô hình tiên tiến nhất hiện nay. Nó cho phép mỗi nhà phân phối

được tuyển tuyến dưới với số lượng tùy thích (cũng giống như mô hình đều tầng). Ngoài

hệ thống thế hệ, bậc thang ly khai còn tạo ra một hệ thống cấp bậc. Ở mỗi cấp bậc, nhà

phân phối được hưởng hoa hồng cá nhân khác nhau, là hoa hồng đội nhóm cũng khác

nhau tùy vào cấp bậc của nhà phân phối tuyến dưới. Vì thế, mô hình cho phép nhà phân

phối hưởng không giới hạn thế hệ mà vẫn bảo đảm được tính công bằng.

Trong số các sơ đồ kinh doanh thì sơ đồ bậc thang bảo đảm khả năng đạt được phúc lợi

lớn nhất. Vấn đề ở chỗ là các đặc trưng thoát ly cho phép bạn xây dựng tổ chức lớn hơn

và lấy ra được các khoản hoa hồng từ nhiều cấp hơn các sơ đồ kiểu khác.

Bậc thang ly khai đem đến một độ rộng không hạn chế. Bạn có thể bảo trợ vào tầng 1

của mình bao nhiêu người tùy khả năng của bạn. Họ, đến lượt mình cũng có thể bảo trợ

như thế. Bạn có thể mở rộng mãi mãi khi xây dựng mạng lưới tầng dưới rộng lớn của

mình, có khi lên tới hàng chục nghìn nhà phân phối.





CHƯƠNG 4: MỘT SỐ CÔNG TY KINH DOANH ĐA CẤP QUA MẠNG

Tính tới thời điểm hiện tại, những công ty kinh doanh hàng đa cấp qua mạng lớn đều là

những công ty kinh doanh trá hình thương mại điện tử, lừa đảo, lạm dụng thương mại

điện tử gây tổn hại đến lợi ích của doanh nghiệp và người tiêu dùng.

4.1. Công ty Cổ phần tư vấn và đầu tư Công nghệ Thăng Long

Công ty cổ phần tư vấn và đầu tư Công Nghệ Thăng trụ sở tại 15A/50 phố Thái Thịnh

2, quận Đống Đa, Hà Nội là một công ty bị lật tẩy với hình thức kinh doanh đa cấp qua

mạng bằng những gian hàng ảo trên mạng internet do công ty lập ra.





Hình thức lừa đảo:

Công ty Thăng Long đã thu hút khách hàng mua những gian hàng ảo bằng cách đưa ra

những lợi ích như: được học tin học miễn phí, mua thẻ điện thoại chiết khấu từ 7,5% trở





lên và mua tất cả các mặt hàng trên mạng giảm giá từ 10% – 15%. Bên cạnh, khi khách

hàng giới thiệu thêm người khác sẽ được trích thưởng phần trăm theo hình thức đa cấp.

Giá của một gian hàng từ 1 triệu đến 10 triệu đồng. Nếu giá càng cao thì mức trả thưởng

càng lớn. Cụ thể nếu mua gian hàng “ảo” với giá 1 triệu đồng, khi giới thiệu người khác

tham gia khách được hưởng 20% lợi nhuận và cứ thế tăng lên 25%, 30% đến 34% đối

với các gian hàng “ảo” có giá từ 2 triệu đến 10 triệu đồng. Ngoài ra công ty còn có hình

thức trích thưởng gián tiếp theo kiểu sơ đồ hình cây hai nhánh còn gọi là trả thưởng đa

cấp, du lịch giá rẻ…

Nhưng sau khi mua hàng một thời gian vẫn không được trả thưởng như cam kết.

Các trang web và hoạt động của công ty:

Công ty Thăng long đã dùng các trang web: Vico24.com, Vicomark.com và Vicopay.vn

để cung cấp các tin tức, mạng cộng đồng để các thành viên trao đổi thông tin và đưa lên

các gian hàng trực tuyến (gian hàng ảo).

Trang web Vicopay.vn là trang dùng để thanh toán tiền mua hàng.

Trong thời gian hoạt động, Công ty Thăng Long đã bán được 4.000 gian hàng “ảo” và

thu về hơn 6 tỷ đồng. Ngoài ra, công ty này còn bán 300 thẻ thành viên chương trình du

lịch để thu về số tiền gần 2 tỷ đồng.

4.2. Công ty cổ phần đầu tư Tâm Mặt Trời

Công ty đặt trụ sở tại 15B đường Sông Đà, phường 2, quận Tân Bình, TP.HCM





Công ty hoạt động thông qua trang web: etm.com.vn hoặc emt.com.vn.





Nhân viên của công ty quảng bá kiểu “nổ tanh bành”, cho xem các đoạn clip mà họ tự

tạo dựng để tạo lòng tin từ các khách hàng. Sau đó yêu cầu các đóng số tiền 6 triệu đồng

để trở thành thành viên chính thức, sở hữu một gian hàng điện tử cho công ty quản lý.

Và đảm bảo rằng khi trở thành thành viên thì sẽ được mua nhiều chủng loại mặt hàng

tiêu dùng với giá rẻ có khi đến 50 – 70% so với giá cả trên thị trường.

Ngoài ra công ty này còn chiêu dụ những thành viên tiếp tục giới thiệu, lôi kéo những

người khác tham gia hệ thống đa cấp này. Cứ mỗi thành viên mới gia nhập, người giới

thiệu sẽ được công ty thưởng 1,5 triệu đồng.

Công ty Tâm Mặt Trời được các thành viên ban giám đốc quảng bá rộng rãi là thành

viên của Hiệp hội Thương mại điện tử Việt Nam, hoạt động chuyên nghiệp trong môi

trường thương mại điện tử, mục đích vì một cộng đồng người tiêu dùng thông thái. Tuy

nhiên, thực chất đây là kiểu bán hàng đa cấp với thủ đoạn lừa đảo rộng khắp và tinh vi.

Ban lãnh đạo Công ty Tâm Mặt Trời cũng như các chi nhánh ở khắp các tỉnh thành đã

chiêu dụ rất nhiều người vào hoạt động kinh doanh, thông qua việc quảng bá, rêu rao

hoa mỹ là ai muốn kiếm tiền nhanh, nhàn hạ và hiệu quả nhất là bằng việc kinh doanh

trực tuyến.





Theo đó, ban lãnh đạo và nhân viên của Cty Tâm Mặt Trời câu dụ nạn nhân đóng từ 5,2

đến 6 triệu đồng trên một người để mua gian hàng có thời gian mãi mãi của chúng trên

hệ thống thương mại điện tử do công ty quản lý. Cùng đó là lời rêu rao các thành viên

khi tham gia sở hữu gian hàng này sẽ được mua nhiều chủng loại hàng hóa như hàng

tiêu dùng, hàng điện tử với giá cả giảm 10 - 50% so với giá cả trên thị trường, ngoài ra

còn nhiều ưu đãi khác như được phổ cập tin học, môi trường thiết lập mối quan hệ với

những người nổi tiếng trong giới kinh doanh…

Đặc biệt, công ty còn yêu cầu các thành viên chiêu dụ thêm những nạn nhân khác tham

gia, với cách thức người thuộc cấp 1 giới thiệu thêm 1 người cấp 2 trở thành thành viên

sẽ được thưởng 1,5 triệu đồng. Người cấp 2 rủ rê thêm người cấp 3 tham gia thì người

cấp 2 được thưởng 1,5 triệu đồng và người cấp 1 có công tạo lập hệ thống cũng được

thưởng 300 ngàn đồng... Và cứ thế, hệ thống bán hàng đa cấp cao dần lên, dài dần ra và

nạn nhân ngày càng tăng lên theo cấp số nhân.

Theo Cơ quan điều tra, đến thời điểm hiện nay, hệ thống bán hàng đa cấp của Công ty

Tâm Mặt Trời có chi nhánh ở 30 tỉnh, thành trong cả nước, có khoảng gần 40.000 người

tham gia, nhưng không có ai được mua hàng hóa với giá rẻ hay ưu đãi nào cả. Mỗi người

tham gia trở thành thành viên, mức đóng phí dao động từ 5 - 6 triệu đồng/người thì qua

con số nạn nhân thống kê sơ bộ cho thấy, số tiền mà ban lãnh đạo của Cty Tâm Mặt Trời

chiếm đoạt quả là khổng lồ!

4.3. Công ty cổ phần mua bán trực tuyến MB24

Trụ sở chính của Công ty này tại Lô 4 khu biệt thự C8 Mỹ Đình 1, Mỹ Đình, Từ Liêm

–Hà Nội.





Đánh vào tâm lý của mọi tầng lớp lứa tuổi là lòng tham mù quáng, tâm lý thời thượng,

cộng với sự thiếu hiểu biết rõ ràng về thương mại điện tử…Muaban24 đã thành công

trong việc đặt bẫy để rồi thu hút hội viên với một tốc độ chóng mặt. Sự thật đắng cay

này không phải ai cũng đủ lý trí để chấp nhận nó…

Chi bạc triệu mở gian hàng rồi kiếm tiền bằng việc lôi kéo thành viên khác, nhiều

người khi đã trót tham gia vào trang mua bán trực tuyến Muaban24 đã rất bức xúc khi

phải chịu cảnh tiền mất tật mang vì không thể đòi lại được số tiền nộp vào công ty.

Muaban24 hoạt động thông qua trang web muaban24.vn. Trong thời gian hoạt

động, muaban24 đã phát triển khoảng 50 chi nhánh ở 32 tỉnh, thành, với tổng số hội viên

tham gia khoảng 40.000. Đáng chú ý, muaban24 đã bán ra hơn 118.000 gian hàng điện

tử trên web muaban24.vn, thu về hơn 600 tỷ đồng.

Trong hệ thống hoạt động, mô hình hưởng lợi của MB24 được chia thành nhiều

cấp: Vip, Vip lãnh đạo, Phó Giám Đốc, Giám Đốc và cao nhất là tài khoản MB24. Các

thành viên tham gia sẽ phải chuyển tiền về tải khoản của MB24, sau đó sẽ được cấp

điểm ảo (điểm D) để các cấp chia nhau. Theo quy định, mỗi điểm D sẽ tương ứng 10

nghìn đồng. Giới thiệu thêm thành viên sẽ được hưởng trực tiếp 1,5 triệu đồng. Sau khi

thành viên nộp 5,2 triệu đồng tương ứng với 520 điểm để chia cho các cấp. Ở cấp Vip,





khi giới thiệu được dưới cấp là 99 cặp thành viên khác, được hưởng hoa hồng 80 triệu

đồng; các cấp lãnh đạo khác sẽ được hưởng số hoa hồng tăng lên. Và mỗi thành viên

khi tham gia vào hệ thống, sẽ phải chịu các khoản hoa hồng là 2,4 triệu đồng.

Do đó, người chơi khi tham gia chỉ được sở hữu một loại tiền ảo, còn tiền thật đã bị

chiếm đoạt mà không hay biết. Với quy định, tiền ảo sẽ được đổi thành tiền thật nếu

người chơi muốn rút. Điều này khiến người chơi tưởng rằng mình có tiền nhưng thực

chất, tiền đã bị các đối tượng cầm đầu rút ra chia nhau.

Có thể nói, cách thức tiến hành kinh doanh mặt hàng (gian hàng điện tử) này là dạng

biến tướng của loại hình kinh doanh đa cấp không lành mạnh. Đối với hình thức bán

hàng đa cấp, thì thành viên của mạng lưới mua một món hàng thật; còn mua gian hàng

điện tử trên mạng Muaban24.vn là một hàng hóa ảo. Nhưng nhìn chung, cả hai loại hình

buôn bán này có cách hoạt động giống nhau: Mua hàng rồi lôi kéo thật nhiều người tham

gia vào mạng lưới để chia số tiền ban đầu mà người mới phải nộp cho những người môi

giới, cấp trên trong mạng lưới là mục đích cuối cùng, sản phẩm hàng hóa mới không hề

được tạo ra. Nhiều người chơi, sau khi nhận thấy bị chiếm đoạt tiền đã muốn đổi điểm

để rút tiền thật. Đến lúc này, các đối tượng mới yêu cầu người chơi phải "nhượng" tiền

ảo đó cho người khác.

Mô hình kinh doanh của Muaban24 chính là huy động tiền của người đến sau trả cho

người đến trước, còn được gọi là mô hình Ponzi. Tranh thủ sự cả tin và tâm lý hám lời

cao của người nhẹ dạ, các “ông trùm” của các mô hình Ponzi kiểu Muaban24 đã trục lợi

trên mồ hôi, nước mắt của người khác để bỏ túi hàng trăm tỷ.

Người bị hại đều là những người nhẹ dạ cả tin, trao tiền cho đường dây Muaban24 nhưng

hoàn toàn không có hóa đơn chứng từ. Do vậy, sẽ rất khó có cơ sở để cơ quan chức năng

hoàn trả số tiền mà người bị hại đã nộp cho Muaban24. Đây là hậu quả pháp lý bất lợi

mà những người bị hại trong vụ án này phải gánh chịu do việc thiết lập giao dịch mà

không hiểu biết quy định của pháp luật. Hơn nữa, số tiền các đối tượng chiếm đoạt được,

đã bị chia năm sẻ bảy cũng là điều khó khăn cho cơ quan chức năng khi thu hồi.

Qua vụ lừa đảo của Muaban24 và những vụ tương tự, một điểm được nhấn mạnh đó

chính là sự mập mờ trong khái niệm “bán hàng đa cấp” và “thương mại điện tử” vẫn đã,

đang và chắc sẽ còn được nhiều “công ty lừa” sử dụng như những cái bẫy để dụ các





“con mồi”. Đúng là dân ta đa phần còn chưa thể hiểu rõ được các khái niệm còn mới

mẻ ở Việt Nam này, hơn nữa còn bị những yếu tố về tâm lý, về hoàn cảnh… chi phối

nên việc nhiều người dễ dàng sập bẫy cũng không mấy khó hiểu.





CHƯƠNG 5: TÁC ĐỘNG CỦA BÁN HÀNG ĐA CẤP QUA MẠNG ĐỐI

VỚI KINH TẾ NƯỚC TA

5.1. Tích cực

Với việc kết hợp giữa kinh doanh đa cấp hợp pháp với thương mại điện tử, nhìn theo

chiều hướng tích cực thì bán hàng đa cấp qua mạng có thể là một ngành tiềm năng và

mang lại nhiều lợi nhuận cho doanh nghiệp cũng như đáp ứng nhu cầu việc làm của

người tham và thỏa mãn nhu cầu mua hàng cho người tiêu dùng:

- Thế kỷ 21 đang chứng kiến sự thay đổi trong thói quen mua sắm của người tiêu dùng

và KDĐC phát triển mạnh chính nhờ việc đáp ứng được sự thay đổi thói quen mua sắm

này. Thay vì đi siêu thị hay đến tận các cửa hàng mua sắm theo kiểu truyền thống, giờ

đây người tiêu dùng đang dần chuyển sang mua sắm qua internet, qua catalogue, qua

tivi...

- KDĐC qua mạng internet với mô hình kinh doanh MLM (Multi Level Marketing )

đang ngày càng đóng vai trò lớn trong sự thay đổi này. KDĐC giúp các doanh nghiệp

tiết kiệm chi phí quảng cáo, thuê mặt bằng, kho bãi, vận chuyển... Đồng thời, nó còn là

một phương thức tiếp cận khách hàng hiệu quả trong thời buổi người tiêu dùng vô cùng

bận rộn hiện nay.

- Cung cấp hàng hóa chất lượng cao cho xã hội.

- Các công ty KDĐC phân phối rất nhiều các mặt hàng khác nhau như: thời trang, đồ

trang sức, sản phẩm vệ sinh gia đình, sản phẩm dinh dưỡng, hóa mỹ phẩm...

- KDĐC đã góp phần tạo ra cơ hội việc làm cũng như cơ hội sử dụng các sản phẩm chất

lượng cao mà giá cả “mềm” hơn, phù hợp hơn với người tiêu dùng.

- Đây là một ngành kinh doanh của “trí tuệ và nghệ thuật”.

- Theo số liệu của tạp chí “Success”, mỗi tháng trên toàn thế giới lại có hơn 100 ngàn

người mới gia nhập ngành KDĐC. Một trong những nguyên nhân chủ yếu dẫn đến sự

phát triển nhanh chóng của ngành KDĐC chính là dịch vụ mà ngành này cung cấp cho

khách hàng. Việc phân phối trực tiếp tạo điều kiện cho khách hàng mua sản phẩm ngay





tại nhà. Đồng thời, khách hàng còn nhận được những thông tin tư vấn chi tiết về cách

sử dụng sản phẩm mà họ đặt mua, có thể kiểm tra các sản phẩm chào bán.

- Bán hàng đa cấp qua mạng giúp các công ty mở rộng thị trường cả trong và ngoài

nước. Chỉ cần một lượng tiền vốn tối thiểu, công ty có thể dễ dàng và nhanh chóng tăng

thêm được lượng khách hàng, và các nhà cung cấp có chất lượng cao có thể lựa chọn

được các đối tác thích hợp trên phạm vi toàn cầu. giảm các chi phí phát sinh, xử lý, phân

phối, dự trữ và giảm thiểu chi phí trong thu nhận thông tin, giảm các chi phí hành chính,

chi phí vô hình trong quá trình mua hàng; mức này có thể đạt tới 85%. Điều này giúp

các doanh nghiệp tăng doanh thu, nền kinh tế nước nhà cũng phát triển.

- Bán hàng đa cấp qua mạng như vậy giúp các công ty phải tự tạo cho mình khả năng

chuyên môn hóa cao trong kinh doanh để khẳng định hơn với khách hàng chất lượng

sản phẩm của minh. Từ đây sẽ tạo ra thị trường canh tranh gay gắt trong lĩnh vực kinh

doanh giữa họ với nhau. Chính nhờ điều này những công ty kinh doanh những mặt hàng

kém chất lượng hay những công ty mở ra lừa đảo người tiêu sẽ bị người tiêu dùng tẩy

chay và loại khỏi thị trường. Thị trường sẽ bình ổn hơn và người tiêu dùng sẽ an tâm

hơn khi mua sắm, khỏi phải sợ mua sản phẩm kếm chất lượng hay mua sản phẩm của

những công ty chuyên môn lừa đảo.

- Bán hàng đa cấp qua mạng còn tạo điều kiện cho các cá nhân có thể làm việc tại nhà,

chỉ làm việc với máy tính có thể liên lạc với khách hàng nhà thay vì như kiểu bán hàng

đa cấp truyền thống trước đây bạn phải mất nhiều thời gian để thuyết phục khách hàng

và phải di động nhiều nơi ;giảm chi phí, thời gian cho người tiêu dùng bỏ thời gian ra

nghe thuyết phục về sản phẩm trước khi mua hàng,giừo đây chỉ cần ngồi ở nhà lên mạng

là có thể biết đầy đu thông tin về sản phẩm mà mình định mua, do đó có thể giảm được

tình trạng nghẽn tắc giao thông ở một số điểm và giảm ô nhiễm môi trường;tác động

tích cực đến xã hội. Cho phép một số người bán hàng có thể bán ở mức giá thấp hơn,

giảm tình trạng tích trữ hàng hoá và nâng cao mức sống của người dân.

5.2. Tiêu cực

Bán hàng đa cấp qua mạng hình thành ở Việt Nam chỉ trong khoảng thời gian gần đây,

điểm tích cực chưa biểu hiện thì sự trá hình, núp bóng TMĐT để kinh doanh đa cấp lừa

đảo đang gây xôn xao dư luận. Trên cơ sở lợi dụng những kẽ hở của pháp luật quản lý,





kèm với đó là đánh vào tâm lý của các đối tượng khách hàng nhẹ dạ cả tin, thiếu kiến

thức về TMĐT, các công ty KDĐC trá hình đã trục lợi với số tiền lên tới hàng trăm tỷ

đồng, hình thành nên cái nhìn tiêu cực của người tiêu dùng đối với thương mại điện tử

nói chung và kinh doanh đa cấp dưới hình thức thương mại điện tử nói riêng.

- Theo một đại diện của Hiệp hội Bán hàng đa cấp Việt Nam, hoạt động đa cấp biến

tướng thông qua TMĐT là do các DN lợi dụng kẽ hở, sự chồng chéo trong các văn bản

pháp luật về TMĐT để lách luật. Có nhiều DN không được cơ quan chức năng cấp phép

giao dịch TMĐT nhưng vẫn quảng cáo là sàn giao dịch TMĐT và không có sự kiểm tra,

xử lý gắt gao nào. Nghị định 57/CP về TMĐT cũng không quy định việc bán hàng đa

cấp trong TMĐT. Chính vì thế, có tình trạng DN lợi dụng bán hàng đa cấp để cung cấp

các dịch vụ như gian hàng ảo trên mạng, các suất du lịch, nghỉ dưỡng... Các thương vụ

đình đám như Mua bán 24, Tâm Mặt Trời, Cộng đồng Việt... với những mánh dụ dỗ

tinh vi, đánh vào tâm lý người tiêu dùng thông qua việc mua các gian hàng ảo trên mạng,

từ đây lừa đảo một số tiền lớn chính là những ví dụ điển hình nhất.

- Các mô hình hoạt động trá hình TMĐT của các công ty lừa đảo đã và đang ảnh hưởng

xấu tới sự phát triển của các đơn vị làm ăn chân chính trong bối cảnh TMĐT Việt Nam

đang ở giai đoạn phát triển, đồng thời gây cản trở quá trình phát triển thanh toán phi tiền

mặt ở nước ta. Một điểm đáng lưu ý là nó đang phát triển mạnh ở vùng nông thôn, vùng

sâu, vùng xa…; đánh vào tâm lý tham tiền, muốn làm giàu nhanh của các đối tượng

nông dân, sinh viên, những người không có việc làm. Hầu hết những người tham gia

đều không hiểu gì về TMĐT cũng như bản chất của mô hình bán hàng đa cấp. Hậu quả

là nhiều người sẽ ngại mua bán trực tuyến vì sợ bị lừa, nhất là những người ít có điều

kiện tiếp xúc với Internet như người dân vùng sâu, vùng xa, người lớn tuổi… Việc này

tạo ra những khó khăn nhất định cho những website TMĐT mới ra nhập thị trường.





CHƯƠNG 6: QUẢN LÍ NHÀ NƯỚC VỀ BÁN HÀNG ĐA CẤP QUA

MẠNG

Thương mại điện tử chỉ là một hình thức hoạt động của thương mại vì thế trước

hết Thương mại điện tử cần phải tuân thủ quy định về Luật Thương mại và các luật liên

quan ví dụ như Bộ luật Dân sự, Luật Cạnh tranh, Bộ luật Hình sự, Luật Bảo vệ người

tiêu dùng... Hình thức kinh doanh đa cấp cũng phải chịu sự điều chỉnh của Luật Thương

mại, Nghị định về kinh doanh Bán hàng đa cấp. Sau đó hành vi kinh doanh đa cấp nào

có đặc thù thuộc về Thương mại điện tử thì Nghị định cần điều chỉnh. Hiện nay, Nghị

định 57/2006/NĐ-CP là Nghị định đầu tiên quy định về Thương mại điện tử trong thực

tiễn, cụ thể đó là việc giao kết hợp đồng trong Thương mại điện tử; Nghị định

110/2005/NĐ-CP về quản lý hoạt động bán hàng đa cấp – cả hai Nghị định này vẫn còn

chưa chặt chẽ, bộc lộ không ít kẽ hở. Nghị định 57/2006/NĐ-CP chỉ áp dụng đối với các

hoạt động bán hàng hóa theo phương thức đa cấp mà không điều chỉnh đối với các hoạt

động cung ứng dịch vụ theo phương thức đa cấp. Hay nói cách khác, pháp luật hiện hành

về cạnh tranh đã bỏ sót không điều chỉnh hoạt động cung ứng dịch vụ đa cấp. Trong khi

đó, Nghị định 57/2006/NĐ-CP về TMĐT lại không quy định bán hàng đa cấp trong

thương mại điện tử. Chính vì điều này nên một số doanh nghiệp đã lợi dụng kẽ hở pháp

luật để tiến hành những hoạt động kinh doanh không lành mạnh, gây ảnh hưởng xấu đến

thương mại điện tử nói chung và quyền lợi người tiêu dùng nói riêng. Đồng thời, khi xử

lý vi phạm của các doanh nghiệp này, các cơ quan nhà nước cũng gặp nhiều khó khăn

do chưa có chế tài xử lý đối với hành vi vi phạm trong hoạt động cung ứng dịch vụ đa

cấp.

Về bản chất, mô hình bán hàng đa cấp là một mô hình kinh doanh thương mại tốt

đã được pháp luật thừa nhận. Tuy nhiên, việc có doanh nghiệp lợi dụng Thương mại

điện tử kinh doanh đa cấp mà chưa được cấp phép của các cơ quan có thẩm quyền về

các hoạt động liên quan đến Thương mại điện tử. Đi với đó là sự nổi lên của loại hình

kinh doanh đa cấp hình tháp ảo, mang bản chất lừa đảo, dụ dỗ các đối tượng cả tin đã

gây ảnh hưởng đến uy tín của Thương mại điện tử cũng như Bán hàng đa cấp hợp pháp.

Nắm bắt vấn đề, qua tìm hiểu các tài liệu liên quan, các nguồn thông tin từ Internet,





nhóm ECO xin đưa ra hai quan điểm chủ quan trái chiều cho việc thắt chặt những hạn

chế như sau:

Trước tình hình nhà nước chưa đưa ra được luật pháp để quản lý việc cấm bán

các gian hàng điện tử thông qua mô hình đa cấp có thể là một giải pháp tốt, làm

hạn chế các doanh nghiệp lợi dụng Thương mại điện tử kinh doanh bất chính,

tạo tiền đề cho việc xây dựng cộng đồng Thương mại điện tử uy tín, lành mạnh

hơn. Tính tại thời điểm này, việc làm này cũng không ảnh hưởng đến sự phát

triển chung của Thương mại điện tử hay kinh doanh đa cấp. Các mô hình Thương

mại điện tử thành công trên thế giới đều phát triển mô hình theo các mô hình

Thương mại điện tử thực sự. Ở Việt Nam cũng có nhiều doanh nghiệp kinh doanh

Thương mại điện tử thành công đều không phải là các doanh nghiệp kinh doanh

đa cấp.

Những tiêu cực xảy ra là do pháp luật chưa quy định hoặc quy định thiếu chặt

chẽ. Thay vì cấm, nhà nước ta cần phải kịp thời đưa ra các điều chỉnh phù hợp,

chúng ta không nên duy trì mãi kiểu tư duy "không quản được thì cấm”.

Phát biểu tại giao ban trực tuyến sản xuất kinh doanh thường kỳ sáng ngày 3/12/2012

của Bộ Công Thương, ông Trần Hữu Linh, Cục trưởng Cục Thương mại điện tử và

thông tin cho biết: hiện Bộ Công Thương đã trình Thủ tướng Chính phủ Dự thảo

Nghị định về Thương mại điện tử, trong đó đề xuất cấm hình thức cung cấp dịch vụ

thương mại điện tử thông qua mạng lưới kinh doanh đa cấp. Cụ thể, một trong các

hành vi bị cấm trong hoạt động thương mại điện tử ở Việt Nam là cung cấp dịch vụ

thương mại điện tử thông qua mạng lưới kinh doanh, tiếp thị, trong đó mỗi người

tham gia phải đóng một khoản tiền ban đầu để mua dịch vụ và được nhận tiền hoa

hồng, tiền thưởng hoặc lợi ích kinh tế khác từ việc vận động người khác tham gia

mạng lưới.

Tuy nhiên, đây cũng chỉ là các giải pháp tình thế trong giai đoạn trước mắt. Về lâu

dài, do mô hình kinh doanh này cũng là mô hình kinh doanh rất phát triển trên thế

giới, giúp doanh nghiệp tiết kiệm chi phí, kinh doanh khá hiệu quả và thuận tiện,

nên Bộ Công Thương cũng sẽ đề xuất thêm các giải pháp để quản lý hiệu quả mô

hình kinh doanh này. Theo đó, các công ty kinh doanh đa cấp phải đăng ký kinh





doanh và có vốn thế chấp tại cơ quan quản lý để bảo vệ quyền lợi của người tham

gia khi có những phát sinh xảy ra.





KẾT LUẬN

Nhìn chung thương mại điện tử của nước ta tuy đang trên đà phát triển và các

doanh nghiệp đang nắm bắt để gia tăng cạnh tranh trên thị trường, đáp ứng nhu cầu ngày

càng cao của xã hội, nhưng cũng từ những kẽ hở trong luật pháp và sự thiếu đạo đức

trong kinh doanh dẫn đến thực trạng lừa đảo biến tướng trong kinh doanh khiến nhiều

người lao đao khi trở thành nạn nhân và người mua lại càng hoang mang hơn. Đặc biệt

là những vụ ầm ĩ gần đây về kinh doanh đa cấp qua mạng của những công ty lớn, điều

này gián tiếp cản trở sự phát triển của thương mại điện tử Việt Nam. Với tư cách là

những sinh viên còn ngồi trong giảng đường đại học, vẫn còn hạn chế về mặt kiến thức

cũng như kinh nghiệm trong kinh doanh, song hiện tại nhóm chỉ có thể tìm kiếm và chọn

lọc những thông tin trên những trang mạng, báo chí và sách vở để hoàn thành đề tài tiểu

luận. Qua đó góp nhặt cho bản thân những kiến thức liên quan, cảnh báo cho bạn bè,

người xung quanh để tránh trở thành những nạn nhân của những công ty lừa đảo khi

tham gia kinh doanh hay mua hàng qua mạng. Khi tiếp cận tìm kiếm tài liệu liên quan

tuy gặp khó khăn vì nguồn tin hạn chế nhưng nhóm đã cố gắng với khả năng và kiến

thức của bản thân để hoàn thành, tuy nhiên khó có thể tránh khỏi những sai sót nhất

định, rất mong nhận được những góp ý chân thành của thầy để nhóm rút kinh nghiệm

cho những bài làm sau. Cuối bài nhóm xin chân thành cảm ơn thầy đã hỗ trợ nhóm hoàn

thành đề tài, và tạo điều kiện để nhóm tiếp xúc với những đề tài vô cùng thiết thực này,

một lần nữa cảm ơn thầy!





TÀI LIỆU THAM KHẢO

Các bài viết trên các trang:

http://www.anninhthudo.vn/Phap-luat/Bat-giu-Giam-doc-cong-ty-Tam-Mat-

Troi-ban-hang-da-cap-lua-dao/471116.antd

http://techdaily.vn/tin-tuc/them-mot-cong-ty-lua-dao-bang-gian-hang-ao/

http://dantri.com.vn/event/muaban24-vu-an-rung-dong-2023.htm

http://www.anninhthudo.vn/Kinh-doanh/Quan-ly-hoat-dong-ban-hang-da-cap-

qua-mang-van-con-nhung-lo-hong/476729.antd

http://laodong.com.vn/Phap-luat/Gan-40000-nguoi-bi-dinh-chau-lua-dao-ban-

hang-da-cap/89053.bld

http://www.baomoi.com/Hiep-hoi-Ban-hang-Da-cap-Viet-Nam-MLMA-ra-doi-

Ky-vong-ve-suc-song-mot-nganh-nghe/45/4083740.epi

http://daidoanket.vn/index.aspx?Menu=1372&Chitiet=58624&Style=1

http://vietnamnet.vn/vn/cong-nghe-thong-tin-vien-thong/83615/thuong-mai-

dien-tu-bi----va-lay-vi-muaban24.html

………………………..


http://www.anninhthudo.vn/Phap-luat/Bat-giu-Giam-doc-cong-ty-Tam-Mat-Troi-ban-hang-da-cap-lua-dao/471116.antd

http://www.anninhthudo.vn/Phap-luat/Bat-giu-Giam-doc-cong-ty-Tam-Mat-Troi-ban-hang-da-cap-lua-dao/471116.antd

http://techdaily.vn/tin-tuc/them-mot-cong-ty-lua-dao-bang-gian-hang-ao/

http://dantri.com.vn/event/muaban24-vu-an-rung-dong-2023.htm

http://www.anninhthudo.vn/Kinh-doanh/Quan-ly-hoat-dong-ban-hang-da-cap-qua-mang-van-con-nhung-lo-hong/476729.antd

http://www.anninhthudo.vn/Kinh-doanh/Quan-ly-hoat-dong-ban-hang-da-cap-qua-mang-van-con-nhung-lo-hong/476729.antd

http://laodong.com.vn/Phap-luat/Gan-40000-nguoi-bi-dinh-chau-lua-dao-ban-hang-da-cap/89053.bld

http://laodong.com.vn/Phap-luat/Gan-40000-nguoi-bi-dinh-chau-lua-dao-ban-hang-da-cap/89053.bld

http://www.baomoi.com/Hiep-hoi-Ban-hang-Da-cap-Viet-Nam-MLMA-ra-doi-Ky-vong-ve-suc-song-mot-nganh-nghe/45/4083740.epi

http://www.baomoi.com/Hiep-hoi-Ban-hang-Da-cap-Viet-Nam-MLMA-ra-doi-Ky-vong-ve-suc-song-mot-nganh-nghe/45/4083740.epi

http://daidoanket.vn/index.aspx?Menu=1372&Chitiet=58624&Style=1

http://vietnamnet.vn/vn/cong-nghe-thong-tin-vien-thong/83615/thuong-mai-dien-tu-bi----va-lay-vi-muaban24.html

http://vietnamnet.vn/vn/cong-nghe-thong-tin-vien-thong/83615/thuong-mai-dien-tu-bi----va-lay-vi-muaban24.html

Documents

Bán hàng đa cấp và bán hàng đa cấp qua mạng