Embed Size (px)
Citation preview
Banka e Parë e Investimeve sh.a.
RAPORTE FINANCIARE PERIODIKE
Tremujori III viti 2015
(Sipas Kërkesave të Rregullores Nr. 60, datë 29.08.2008 të Bankës së Shqipërisë)
1
PËRMBAJTJA faqe
1 Të përgjithshme 2
2 Bilanci 3
2.1 Pasqyra e të ardhurave dhe shpenzimeve 4
2.1.1 Të ardhura neto nga interesat 5
2.1.2 Të ardhura neto nga veprimet financiare 5
2.1.3 Fitimi neto nga komisionet 5
2.3 Tregues të rentabilitetit të bankës 6
2.4 Aktivet dhe pasivet sipas maturimit të mbetur 7-8
3 Kapitali rregullator për mbulimin e rreziqeve të kredisë 9
4 Raporti i mjaftueshmërisë së kapitalit 10
4.1 Risku i kredisë 10
4.2 Totali i zërave të bilancit dhe jashtë bilancit të ndara sipas klasave të ekspozimit. 11
4.3 Risku operacional 12
4.3 Rreziku i normës së interesit 12
5 Rreziku i kredisë: Informacion për portofolin e kredisë 13
5.1 Rreziku i kredisë 13
5.2 Klasifikimi i portofolit të kredisë 14
5.3 Klasifikimi i portofolit të kredisë sipas tipit të industrisë 15
5.4 Fondet Rezervë të Krijuara nga Banka 15
6 Rreziku i kredisë: Informacion për portofolin e kredisë sipas metodës standarde 16
7 Teknikat e zbutjes së rrezikut 16
8 Rreziku i likuiditetit 17
8.1 Rreziku i monedhës 17
9 Politika të rëndësishme kontabël 18
2
1. Të përgjithshme
Banka e Parë e Investimeve - Shqipëri (Banka) është themeluar në Republikën e Shqipërisë si shoqëri anonime
më 1 Gusht 2005 dhe i ka zyrat e saj qëndrore në Tiranë në adresën Bulevardi "Dëshmorët e Kombit" Kullat
Binjake, Kulla 2, Kati 14.
Banka e Parë e Investimeve është regjistruar pranë Qëndrës Kombëtare të Regjistrimit (QKR) në datën 19 Prill
2006 me Nr. Serial SN-017289-03-08 (NIPT: K72014801J) dhe është e licensuar nga Banka e Shqipërisë (BSh)
më 6 Korrik 2007, në bazë të së cilës asaj i lejohet të kryejë të gjithë veprimet bankare të lejuara nga
legjislacioni shqiptar. Banka është kryesisht e përfshirë në shërbimet bankare të korporatave dhe atyre retail si
dhe është licensuar nga BSh për të vepruar si depozitar i Sipërrmarjeve Kolektive me vendimin Nr.175
datë13.12.2011. Banka është një filial i Bankës së Parë të Investimeve A.D. (më pas “Mëma”), një entitet i
krijuar në Bullgari si institucion financiar e cila zotëron 100% të aksioneve të Bankës. (numri i kontributeve:
1,413,000; vlera nominale 1,073.26 Lekë) Më parë banka operonte si një degë e huaj e Mëmës në Shqipëri që
nga Shkurti i vitit 1999.
Zyrat qëndrore të Bankës së Parë të Investimeve – Shqipëri sh.a. ndodhen në Tiranë. Rrjeti i agjensive përfshin
9 degë. Dy agjensi ndodhen në Tiranë (Tirana 1, Twin Towers) dhe agjensit e tjera ndodhen në: Durrës,
Elbasan, Shkodër, Korçë, Fier, Berat dhe Vlorë.
a) Informacion i degës së bankës së huaj lidhur me bankën-mëmë
Banka e Parë e Investimeve A.D. është kompani aksionere e regjistruar nga Gjykata e Rrethi Sofie më 8 Tetor
1993. Banka e Parë e Investimeve A.D. zotëron gjithashtu shumicën e aksioneve në institucionet të tjera
financiare si: First Investment Finance B.V., Balkan Financial Services, Diners Club Bulgaria, FI Health
Insurance AD, Creative Investment EOOD etj. Sipas Fitch Ratings në Shtator 2012 banka mëmë është
klasifikuar me BB- (e qëndrueshme) (2013: BB-). Struktura e aksionerëve të Mëmës më 30 Shtator 2015 është
si më poshtë:
Aksionerët % e kapitalit aksionerë
Z. Ivailo Dimitrov Mutafchiev 42.50
Z. Tzeko Todorov Minev 42.50
Aksionere të tjerë (aksionerë të cilët kanë aksione të cilat tregtohen në
Tregun e Aksioneve në Bullgari-Sofie) 15.00
Totali 100.00
b) Tregues të rentabilitetit të bankës mëmë:
Treguesit e rentabilitetit
Më
31 dhjetor 2014
Më
31 dhjetor 2013
1) Kapitalin Rregullator (fondet e veta) 53,986,837 52,909,106
2) Raportin e Mjaftueshmërisë së Kapitalit 14.9% 14.3%
3) Raporti kredisë me probleme ndaj totalit të kredisë 8.7% 4.1%
4) Kthyeshmëria nga aktivet (ROA) 0.4% 2.5%
5) Kthyeshmëria nga kapitali aksionar (ROE) 4.3% 33.3%
6) Raporti i Likuiditetit 24.0% 22.6%
3
2. Bilanci
Më
30 shtator 2015
Më
31 dhjetor 2014
AKTIVET
Arka dhe Banka Qendrore 1,605,245 1,615,937
Hua dhe paradhënie neto për bankat dhe institucionet e
kreditit 1,423,147 2,872,821
Bono thesari dhe bono të tjera të pranueshme për rifinancim
me Bankën Qendrore 534,710 367,937
Hua dhe paradhënie neto për klientët 5,994,096 5,897,393
Letra me vlerë 6,430,653 4,743,639
Aktive të qëndrueshme të trupëzuara 108,776 120,430
Aktive të qëndrueshme të patrupëzuara 20,825 8,974
Aktive të tjera 409,192 323,079
Gjithsej aktivet 16,526,645 15,950,210
PASIVET
Banka Qendrore 86,237 -
Detyrime ndaj bankave dhe institucioneve financiare 289,120 317,734
Detyrime ndaj klientëve 13,774,288 13,987,880
Letra me vlerë dhe bono thesari të shitura sipas marrëveshjes
së riblerjes 364,154 -
Detyrime të tjera 343,809 146,788
Fonde rezervë për rreziqe dhe shpenzime 90,855 117,560
Gjithsej detyrimet 14,948,463 14,569,962
Kapitali i paguar 1,516,517 1,516,517
Diferenca rivlerësimit të kapitalit 152,619 161,600
Humbjet e mbartura (297,869) (392,676)
Fitimi i vitit ushtrimor 206,915 94,807
Kapitali aksioner 1,578,182 1,380,248
GJITHSEJ PASIVET 16,526,645 15,950,210
2
2.1 Pasqyra e të ardhurave dhe shpenzimeve
Pasqyra e të ardhurave dhe shpenzimeve
Më
30 shtator 2015
Më
31 dhjetor 2014
Të ardhura nga interesat 474,317 690,594
Shpenzime për interesat 203,801 416,562
Të ardhura neto nga interesat 270,516 274,032
Të ardhura neto nga veprimet financiare
273,291 342,655
Të ardhura nga komisionet 161,290 205,370
Shpenzime për komisione 21,736 34,666
Fitimi neto nga komisionet 139,555 170,704
Të ardhura / (Shpenzime) neto nga veprimtari të tjera
bankare (201) (707)
Fitimi neto nga veprimtaria valutore 5,815 9,212
Totali i të ardhurave nga veprimtaria bankare 688,976 795,896
Shpenzime për personelin 128,482 167,320
Taksa përveç taksave mbi të ardhurat 2,971 3,382
Shpenzime per sherbime të jashtme 173,127 226,586
Shpenzime të përgjithshme të veprimtarisë 304,580 397,288
Të ardhurat e veprimtarisë përpara shpenzimeve për
fonde rezervë
384,396
398,608 Shpenzime neto për amortizimin dhe zhvleresimin e mjeteve
të qëndrueshme 23,677 167,320
Shpenzime për fondet rezerve për huatë 88,032 3,382
Shpenzime për fondet rezerve të tjera 29 226,586
Humbjet neto dhe shpenzimet për fondin rezerve për llogaritë
e dyshimta, letrat me vlerë dhe zërat jashtë bilancit 65,524 -
Humbjet neto dhe shpenzimet për fondin rezervë 177,262 272,668
(Humbja) / Fitimi neto nga veprimtarit e jashtëzakonshme (219) (9,780)
Fitimi i vitit ushtrimor para tatimit mbi të ardhurat 206,915 116,160
Tatimi mbi fitimin - 21,353
Fitimi i vitit ushtrimor 206,915 94,807
3
2.1.1 Të ardhura neto nga interesat
Më
30 shtator 2015
Më
31 dhjetor 2014
Nga veprimet e thesarit dhe ndërbankare 10,986 28,270
Nga veprimet me klientët 463,332 657,508
Nga letrat me vlerë të blera sipas marrëveshjeve të riblerjes - 4,817
Të ardhura nga interesat 474,317 690,594
Për veprimet e thesarit dhe ndërbankare 14,650 12,589
Për veprimet me klientët 189,151 403,973
Për borxhe që përfaqësohen nga letrat me vlerë - -
Shpenzime për interesat 203,801 416,562
Të ardhura neto nga interesat 270,516 274,032
2.2.2 Të ardhura neto nga veprimet financiare
Më
30 shtator 2015
Më
31 dhjetor 2014
Nga Bonot e Thesarit të investimit (69) (69)
Nga Bonot e Thesarit të vendosjes 21,325 17,694
Nga Bonot e Thesarit 21,256 17,625
Nga Obligacionet qeveritare të investimit 114,732 220,987
Nga Obligacionet qeveritare të vendosjes 137,304 104,044
Nga Obligacionet qeveritare 252,036 325,030
Të ardhura neto nga veprimet financiare 273,291 220,987
2.2.3 Fitimi neto nga komisionet
Më
30 shtator 2015
Më
31 dhjetor 2014
Komisione nga veprimet e thesarit dhe ndërbankare
Nga transaksionet me klientët 84,152 51,671
Komisione për shërbimet bankare 77,100 153,638
Komisione të tjera 38 61
Të ardhura nga komisionet 161,290 205,370
Komisione për veprimet e thesarit dhe ndërbankare 33 19
Komisione nga shërbime bankare 21,702 34,647
Komisione të tjera - -
Shpenzime për komisione 21,736 34,666
Fitimi neto nga komisionet 139,555 170,704
4
2.3 Tregues të rentabilitetit të bankës
Me poshtë jepen treguesit kryesor të renatabilitetit të kërkuara nga rregullorja nr. 60, “Për Kërkesat minimale të
publikimit të informacionit nga bankat dhe degët e bankave të huaja”.
Treguesit e Rentabilitetit Më
30 shtator 2015
i) Kthyeshmëria nga aktivet mesatare (ROAA) = të ardhurat neto / aktivet
mesatare *100; 1.3%
ii) rezultati neto i jashtëzakonshëm / aktivet mesatare; 0.0%
iii) shpenzimet e përgjithshme të veprimtarisë / të ardhurat bruto të veprimtarisë; 44.2%
iv) të ardhurat neto nga interesi / shpenzimet e përgjithshme të veprimtarisë;
v) kthyeshmëria nga kapitali aksioner mesatar (ROAE) = të ardhurat neto /
kapitali aksioner mesatar *100; 1.3%
vi) aktive për punonjës = totali i aktiveve/ numri i regjistruar i punonjësve 127,128
vii) të ardhurat neto nga interesat / aktivet mesatare; 1.7%
viii) marzhi neto nga interesat = të ardhurat neto nga interesat / aktive mesatare që
sjellin të ardhura; 1.9%
ix) të ardhurat nga interesat / aktivet mesatare; 2.9%
x) shpenzime për interesa / aktivet mesatare; 1.3%
xi) të ardhurat neto nga interesat / të ardhurat bruto të veprimtarisë; 39.3%
xii) të ardhurat neto nga veprimtaritë e tjera / aktivet mesatare; 0.0%
xiii) shpenzimet jo për interesa / të ardhurat bruto të veprimtarisë; 3.2%
xiv) shpenzime personeli / të ardhurat bruto të veprimtarisë; 18.6%
xv) shpenzime për provigjone / aktivet mesatare. 0.9%
5
2.4 Aktivet dhe pasivet sipas maturimit të mbetur
DITE MUAJ VITE
AKTIVET Deri 7 7 dite - 1 1 - 3 3 - 6 6 - 12 1 - 5 > 5 Totali
Arka dhe Banka Qendrore 233,128 1,372,117 - - - - - 1,605,245
Hua dhe paradhënie neto për bankat dhe institucionet e kreditit 1,423,147 - - - - - - 1,423,147
Bono thesari dhe bono të tjera të pranueshme për rifinancim me
Bankën Qendrore
- 113,747 50,500 337,287 33,177 - - 534,710
Hua dhe paradhënie neto për klientet 505,426 32,013 189,875 307,560 352,229 2,301,604 2,992,501 6,681,208
Letra me vlerë - 9,197 334,127 555,814 512,522 2,291,196 2,727,798 6,430,653
Letra me vlerë të blera dhe të shitura sipas marrëveshjes së
riblerjes - - - - - - - -
Aktive të qëndrueshme të trupëzuara - - - - - - 108,776 108,776
Aktive të qëndrueshme të patrupëzuara - - - - - - 20,825 20,825
Aktive të tjera 409,192 - - - - - - 409,192
Aktivet gjithsej 2,570,893 1,527,074 574,502 1,200,661 897,928 4,592,800 5,849,900 17,213,757
Angazhime financiare të dhëna klientëve (pjesë e papërdorur e
linjave të kredisë ) 497,459 - - - - - - 497,459
Totali i zërave jashtë bilancit 497,459 - - - - - - 497,459
Totali i aktivit + totali i zërave jashtë bilancit 3,068,352 1,527,074 574,502 1,200,661 897,928 4,592,800 5,849,900 17,711,216
6
DITE MUAJ VITE
PASIVET Deri 7 7 dite - 1 1 - 3 3 - 6 6 - 12 1 - 5 > 5 Totali
Detyrime ndaj bankave dhe institucioneve financiare 291,057 36,292 - 15,556 32,450 - - 375,356
Detyrime ndaj klienteve 5,330,186 670,658 813,003 1,378,693 3,654,258 1,927,491 - 13,774,288
Letra me vlerë dhe bono thesari te shitura sipas marrëveshjes së
riblerjes - 364,154 - - - - - 364,154
Detyrime të tjera 343,809 - - - - - - 343,809
-Fonde rezerve për rreziqe dhe shpenzime - - - - - - 90,855 90,855
Detyrimet gjithsej 5,965,052 1,071,104 813,003 1,394,249 3,686,708 1,927,491 90,855 14,948,463
Kapitali i paguar - - - - - - 1,516,517 1,516,517
Diferenca rivlerësimit të kapitalit - - - - - - 152,619 152,619
Humbjet e mbartura - - - - - - 297,869 297,869
Fitimi i vitit ushtrimor - - - - - - 206,915 206,915
Kapitali i aksionerë gjithsej - - - - - - 1,578,182 1,578,182
Pasivet gjithsej 5,965,052 1,071,104 813,003 1,394,249 3,686,708 1,927,491 1,669,037 16,526,645
Angazhime financiare të marra Instuticione të kreditit (pjesë e
papërdorur e linjave të kredisë) 418,170 418,170
Totali i zërave jashtë bilancit 418,170 418,170
Totali i pasivit + totali i zërave jashtë bilancit 5,965,052 1,071,104 813,003 1,394,249 3,686,708 1,927,491 1,669,037 16,526,645
7
3. Kapitali rregullator për mbulimin e rreziqeve të kredisë
Kapitali rregullator
Rregullatori i Bankës, Banka e Shqipërisë, vendos dhe monitoron kërkesat në lidhje me kapitalin rregullator. Në
implementimin e kërkesave aktuale për kapitalin rregullator, Banka është e detyruar të mbajë në jo më pak se
12% raportin e totalit të kapitalit mbi aktivet e e ponderuara me normat rrezikut. Normat e rrezikut të përdorura
për ponderimin e aktiveve përcaktohen në përputhje me kërkesat specifike të cilat kanë për qëllim të reflektojnë
nivelet e ndryshme të rrezikut që mbartin aktivet dhe zërat jashte bilancit.
Banka i llogarit kërkesat për ekspozimin e saj ndaj rrezikut të kredisë duke u bazuar në rregulloren e Bankës së
Shqipërisë mbi mjaftueshmërinë e kapitalit. Ekspozimet merren në konsideratë duke përdorur shumat e tyre në
datën e bilancit. Zërat jashtë bilancit të lidhura me angazhimet llogariten duke aplikuar kategori të ndryshme të
faktorëve të konvertimit, të dizenjuara për të konvertuar këto zëra në ekuivalentë të bilancit. Shumat e rezultuara
ekuivalente ponderohen për rrezikun duke përdorur përqindje të ndryshme (0%, 20%, 35%, 50%, 75%, 85%
100%, dhe 150%) në varësi të klasave të ekspozuara. Metoda të ndryshme janë përdorur për të zvogëluar
rrezikun si për shembull transaksione me kolateral dhe garanci. Kapitali rregullator i Bankës analizohet në dy
kategori:
● Kategoria 1 e kapitalit (kapitali bazë), i cili përfshin kapitalin e aksioneve të zakonshme, primet e
aksioneve, rezervat statutore, rezerva të tjera të përgjithshme, fitimi i akumuluar nga vitet e
mëparëshme dhe interesi i pakicës pas zbritjes së emrit të mirë, aktivet e qëndrueshme të patrupëzuara
dhe humbjet e parealizuara nga investimet e vlefshme për shitje.
● Kategoria 2 e kapitalit (kapitali plotësues), i cili përfshin borxhin e varur të kualifikuar, përkatësisht
borxhin e vazhdueshëm si dhe borxhin e varur.
Kufizimet e mëposhtme aplikohen tek elementët e kapitalit bazë: Kategoria 2 e kapitalit nuk mund të jetë më e
madhe se kategoria 1 e kapitalit dhe kapitali i huave të varura te kualifikuara nuk mund të jetë më i madh se
50% e kategorisë 1 të kapitalit. Politika e Bankës është që të mbajë një bazë të fortë kapitali në mënyrë që të
ruajë besueshmërinë te investuesit, kreditorët si dhe në treg dhe të mbështesë zhvillimin e biznesit në të
ardhmen. Impakti i nivelit të kapitalit në të ardhurat e aksionerëve është i njohur dhe Banka e pranon nevojën
për të mbajtur një balancë midis mundësisë për më shumë të ardhura dhe avantazheve dhe sigurisë të qe vinë
nga një pozicion i qëndrueshëm kapitalit.
Drejtimi i Bankës bën monitorime të përditshme të gjithë aktiveve dhe detyrimeve, të ardhurave dhe
shpenzimeve, si dhe mbi zhvillimet e tregjeve ndërkombëtare duke aplikuar praktikat bankare me te mira. Mbi
këtë bazë Drejtimi bën analiza mbi fitimin, likuiditetin dhe kostot e financimeve dhe implementon masat e
duhura për rrezikun e kredisë, tregut (norma primare e interesit) dhe likuiditetit duke ulur kështu efektet e
mundshme negative nga kriza globale financiare dhe ekonomike. Në këtë mënyrë Banka i përgjigjet sfidave të
tregut duke mbajtur një pozicion kapitali dhe likuiditeti të qëndrueshëm.
8
4. Raporti i mjaftuëshmërisë së kapitalit
4.1 Risku i kredisë
Bazuar rregulloren nr. 48, neni 10, Bankat klasifikojnë çdo ekspozim të zërave, brenda dhe jashtë bilancit, në
një nga klasat e ekspozimit në vijim:
ekspozime ose ekspozime të mundshme ndaj qeverive qendrore ose bankave qendrore;
ekspozime ose ekspozime të mundshme ndaj qeverive rajonale ose autoriteteve lokale;
ekspozime ose ekspozime të mundshme ndaj organeve administrative dhe ndërmarrjeve jo tregtare
(organizatat joqeveritare/jofitimprurëse);
ekspozime ose ekspozime të mundshme ndaj bankave shumëpalëshe të zhvillimit;
ekspozime ose ekspozime të mundshme ndaj organizatave ndërkombëtare;
ekspozime ose ekspozime të mundshme ndaj institucioneve të mbikëqyrura;
ekspozime ose ekspozime të mundshme ndaj shoqërive tregtare (korporatave);
ekspozime ose ekspozime të mundshme ndaj portofoleve me pakicë (retail);
ekspozime ose ekspozime të mundshme të siguruara me kolateral pasuri të paluajtshme;
ekspozime (kredi) me probleme;
ekspozime ndaj kategorive të klasifikuara me rrezik të lartë;
ekspozime në formën e obligacioneve të garantuara;
ekspozime në pozicione të krijuara nga titullzimi (securitization);
ekspozime në formën e titujve të sipërmarrjeve të investimeve kolektive SIK; dhe/ose
zëra të tjerë.
Kapitali rregullator për mbulimin e rreziqeve të kredisë
(në ’000 Lekë)
Kapitali bazë
I . Elementet përbërëse që shtohen (A):
1. Kapitali i nënshkruar (5711) 1,516,517
2. Rezervat (përveç rezervave të rivlerësimit) (5731, 5733, 5734) -
3. Primet e emetimit dhe të fuzionimit (572) -
4. Fitimet e pashpërndara (e bartura) (577(P)) (297,869)
5. Fitimi ushtrimor i fundit të vitit (578(P)) -
6. Fitimi ushtrimor i periudhës raportuese (578(P)) 178,580
7. Diferenca rivlerësimi kreditore (574(P)) 152,619
Nëntotali A=(1+2+3+4+5+6+7) 1,549,848
II . Elementet përbërëse që zbriten (B):
1. Kapitali i nënshkruar i papaguar (5712) -
2. Vlera nominale e aksioneve (të pashitura, të riblera) -
3. Humbjet e pashpërndara (të bartura) (577(-P)) -
4. Humbja ushtrimore (578(-P)) -
5. Diferenca rivlerësimi debitore (negative) (574(-P)) -
6. Aktive të qëndrueshme të patrupëzuara (531) 20,825
Nëntotali B=(1+2+3+4+5+6) 20,825
Totali kapitalit bazë C=(A-B) 1,529,022
Kapitali shtesë
kapitalit shtesë pas zbritjes JA=0; në të kundërt JA=J-(P+Q+V) -
kapitalit bazë CA=C+J-(P+Q+V); në të kundërt CA=C 1,529,022
Totali i kapitalit bazë dhe kapitalit shtesë: E=(JA+CA) 1,529,022
9
4.2 Totali i zërave të bilancit dhe jashtë bilancit të ndara sipas klasave të ekspozimit.
Zërave të bilancit dhe jashtë bilancit të ndara sipas klasave të ekspozimit
010 KAPITALI RREGULLATOR 1,529,022,168
020 RMK (%) 18.62
030 SHUMA TOTALE E EKSPOZIMEVE TE PONDERUARA ME RREZIK 8,211,825,055
RREZIKU I KREDISE
040 1.
Shuma e ekspozimeve të ponderuara me rrezik për rrezikun e kredisë,
kundërpartisë, dhe rrezikun e shlyerjes së transaksioneve jo-DVP - Metoda
Standarde (SA)
7,006,511,177
050 1.1 Klasat e ekspozimit sipas SA duke përjashtuar pozicionet e titullzimit 7,006,511,177
060 1.1.1 Ekspozime ose ekspozime të mundshme ndaj qeverive qëndrore ose bankave
qendrore; 371,117,983
070 1.1.2 Ekspozime ose ekspozime të mundshme ndaj qeverive rajonale ose autoriteteve
lokale; -
080 1.1.3 Ekspozime ose ekspozime të mundshme ndaj organeve administrative dhe
ndërmarrjeve jo tregtare (organizatat joqeveritare/jofitimprurëse); -
090 1.1.4 Ekspozime ose ekspozime të mundshme ndaj bankave shumëpalëshe të
zhvillimit; -
100 1.1.5 Ekspozime ose ekspozime të mundshme ndaj organizatave ndërkombëtare; -
110 1.1.6 Ekspozime ose ekspozime të mundshme ndaj institucioneve të mbikëqyrura; 284,629,393
120 1.1.7 Ekspozime ose ekspozime të mundshme ndaj shoqërive tregtare (korporatave); 275,529,155
130 1.1.8 Ekspozime ose ekspozime të mundshme ndaj portofoleve me pakicë (retail); 431,902,706
140 1.1.9 Ekspozime ose ekspozime të mundshme të siguruara me kolateral pasuri të
paluajtshme; 4,609,796,914
150 1.1.10 Ekspozime (kredi) me probleme; 441,207,269
160 1.1.11 Ekspozime ndaj kategorive të klasifikuara me rrezik të lartë; 56,030,863
170 1.1.12 Ekspozime në formën e obligacioneve të garantuara; -
180 1.1.13 Ekspozime në formën e titujve të sipërmarrjeve të investimeve kolektive SiK; -
190 1.1.14 Zëra të tjerë 536,296,893
200 1.2 Pozicionet e titullzimit SA -
200* 1.2* nga të cilat:rititullzime
RREZIQET E TREGUT
210 2. Shuma e ekspozimeve të ponderuara me rrezik për rreziqet e tregut 8,051,012
220 2.1 Shuma e ekspozimit me rrezik për rrezikun e shlyerjes -
230 2.1.1 Rreziku i shlyerjes në librin e bankës -
240 2.1.2 Rreziku i shlyerjes në librin e tregtueshëm -
250 2.2 Shuma e ekspozimit me rrezik për rrezikun e pozicionit, kursit të këmbimit dhe
mallrave (SA) 8,051,012
260 2.2.1 Rreziku i pozicionit të titujve të borxhit -
270 2.2.2 Rreziku i pozicionit të instrumentave të kapitalit -
280 2.2.3 Rreziku i kursit të këmbimit 8,051,012
290 2.2.4 Rreziku i investimeve në mallra -
300 2.3 Shuma e ekspozimit të ponderuar me rrezik për rrezikun e përqendrimit në librin
e tregtueshëm
RREZIKU OPERACIONAL
310 3. Shuma e ekspozimit të ponderuar me rrezik për rrezikun operacional 1,209,015,732
320 3.1 Metoda e Treguesit Bazik (BIA) 1,209,015,732
330 3.2 Metoda Standarde / Standarde Alternative -
340 4. Shtesat për rritjen në klasat në "Veprimet me thesarin dhe transaksionet
ndërbankare" dhe "Veprimet me letrat me vlerë" të jorezidentëve, në valutë 199,672,470
10
Zërave të bilancit dhe jashtë bilancit të ndara sipas klasave të ekspozimit
350 4.1
Totali i zërave të aktivit i “Veprimeve me thesarin dhe transaksionet
ndërbankare” dhe “Veprimeve me letrat me vlerë” të jorezidentëve, në valutë, mars 2013
1,828,714,929
360 4.2
Totali i zërave të aktivit i “Veprimeve me thesarin dhe transaksionet
ndërbankare” dhe “Veprimeve me letrat me vlerë”, jorezidente në valutë në
periudhën raportuese
2,028,387,399
370 4.3 Rritja e zërave të aktivit i “Veprimeve me thesarin dhe transaksioneve
ndërbankare” dhe “Veprimeve me letrat me vlerë” të jorezidentëve, në valutë 199,672,470
380 4.4
Totali i zërave të pasivit i “Veprimeve me thesarin dhe transaksionet
ndërbankare” dhe “Veprimeve me letrat me vlerë” të jorezidentëve, në valutë, mars 2013
349,930,455
390 4.5
Totali i zërave të pasivit i “Veprimeve me thesarin dhe transaksioneve
ndërbankare” dhe “Veprimeve me letrat me vlerë” të jorezidentëve, në valutë, në periudhën raportuese
62,125,177
400 4.6 Rritja e zërave të pasivit i “Veprimeve me thesarin dhe transaksionet
ndërbankare” dhe “Veprimeve me letrat me vlerë” të jorezidentëve, në valutë
( 287,805,278)
410 5. Pakësimet për rritjen e portofolit të kredisë brenda vendit për vitin 2015 211,425,335
420 5.1 Portofoli i kredisë bruto, në dhjetor 2014 6,469,738,941
430 5.2 Portofoli i kredisë bruto, në periudhën raportuese 2015 6,681,164,276
440 5.3 Rritja e portofolit të kredisë, 2015 211,425,335
450 5.4 Rritja e portofolit të kredisë për 2015-ën, me bazë vjetore, sipas periudhës
raportuese: 211,425,335
460 5.4.1 nëse periudha raportuese është shtator,2015 281,900,447
470 5.4.2 nëse periudha raportuese është dhjetor,2015 -
480 5.5 4% e portofolit të kredisë së dhjetorit 2014 258,789,558
490 5.6 10% e portofolit të kredisë së dhjetorit 2014 646,973,894
4.3 Rreziku operacional
Banka llogarit kërkesën për kapital për rrezikun operacional, sipas metodës së treguesit të thjeshtë, e cila
konsideron të ardhurën neto nga veprimtaria bankare për tre vitet e fundit të veprimtarisë së bankës dhe një
koeficient α prej 15%.
Tabela më poshtë tregon totalin e kërkesës per kapital të mbajtur nga Banka për riskun operacional.
Aktiviteti bankar
Treguesi
Kredi dhe paradhenie (Ne rast te
aplikimit te metodes standarte te
avancuar) Kerkesa
per
kapital Ekspozimet
e
ponderuara
me rrezik VITI-3 VITI-2
VITI I FUNDIT
VITI-3 VITI-2 VITI I
FUNDIT
010 020 030 040 050 060 070 O71
10
1. TOTALI I
AKTIVITETEVE
BANKARE SUBJEKT I
METODES SE
TREGUESIT BAZIK (BIA)
506,120 632,410 795,896 96,721 1,209,016
4.4 Rreziku i normës së interest
Banka e vlerëson rrezikun e normës së interesit si rreziku që të ardhurat nga interesi gjeneruar nga aktivet që
mbartin interesa mund të ndryshojnë për shkak të ndryshimeve të papritura të normave të interesit në treg.
Veprimtaritë e Bankës janë subjekt i rrezikut të luhatjeve të normës së interesit në atë nivel që aktivet që fitojnë
interes dhe detyrimet që paguajnë interes maturohen ose riçmohen në kohë të ndryshme ose shuma të ndryshme.
11
Në rastin e normave të ndryshueshme të aktiveve dhe detyrimeve Banka është gjithashtu e ekspozuar ndaj
rrezikut bazë i cili është diferenca në karakteristikat e riçmimit të treguesve me norma te ndryshueshme, siç jane
normat e repove të Bankës së Shqipërisë, LIBOR dhe EURIBOR. Veç kësaj, efekti aktual varet nga një numër
faktorësh të tjerë, duke përfshirë nivelin e shlyerjeve që bëhen më përpara ose më vonë sesa data e kontraktuar
dhe ndryshimet ne normat e interesave brenda periudhës së riçmimit dhe ndërmjet monedhave. Në mënyrë që të
masë rrezikun nga interesat te aktiviteteve jo-tregtare, Banka e mat impaktin që ka një ndryshim në normat e
tregut në të ardhurat neto nga interesat.
Forma totale e IRRBB-s
IRR
Monedha Shuma
1.00 2.00
1.1. POZICIONET E PONDERUARA NETO SIPAS MONEDHES - (FIR+VIR) - monedha 1 ALL 130,232
1.2. POZICIONET E PONDERUARA NETO SIPAS MONEDHES - (FIR+VIR) - monedha 2 EURO 68,979
1.3. POZICIONET E PONDERUARA NETO SIPAS MONEDHES - (FIR+VIR) - monedha 2 OTHER (9,169)
2. NDRYSHIMI NE VLEREN E EKSPOZIMIT 190,042
3. KAPITALI RREGULLATOR (fonet e veta) 1,529,022
4. (NDRYSHIMI NE VLEREN E EKSPOZIMIT / KAPITALI RREGULLATOR) * 100 12.43
5. Rreziku i kredisë: Informacion për portofolin e kredisë
5.1 Rreziku i kredisë
Banka është subjekt i rrezikut të kredisë nëpërmjet aktivitetit huadhënës dhe në ato raste kur ajo vepron si
ndërmjetëse për llogari të klientëve të saj ose palëve të treta ose jep garanci. Në lidhje me këtë, rreziku i kredisë
për Bankën lind nga mundësia që palë të ndryshme mund të mos përmbushin detyrimet e tyre kontraktuale.
Menaxhimi i ekspozimit të rrezikut të kredisë ndaj huamarrësve bëhet nëpërmjet analizave të rregullta të aftësisë
paguese të huamarrësve dhe përcaktimi i një note klasifikuese. Gjithashtu ekspozimi ndaj rrezikut të kredisë
menaxhohet pjesërisht duke marrë kolaterale dhe garanci.
Ekspozimi kryesor i Bankës ndaj rrezikut të kredisë lind nga huatë dhe paradhëniet. Në këtë kontekst shuma e
ekspozimit të kredisë vlera kontabël e aktiveve në bilanc. Veç kësaj, Banka është e ekspozuar ndaj rrezikut të
kredisë për zërat jashtë bilanci nëpërmjet angazhimeve deri në nivelin e kredive dhe garancive të dhëna (shiko
shënimi 27) dhe marrëdhënie kontraktuale të qëramarrjes, nga investimet dhe detyrimeve ndaj bankave.
Përqëndrimi i rrezikut të kredisë (brenda ose jashtë zërave të bilancit) që lind nga instrumentat financiarë
ekziston për palë të tjera kur ato kanë karakteristika të njëjta ekonomike të cilat mund të bejnë që aftësia e tyre
për të përmbushur detyrimet kontraktuale të ndikohet njësoj nga ndryshime në kushtet ekonomike ose faktorë të
tjerë. Përqëndrimi kryesor i rrezikut të kredisë lind nga lloje të ndryshme klientësh dhe vendodhja e tyre në
lidhje me investimet e Bankës, huatë dhe paradhëniet, detyrimet e ardhshme të angazhimeve në nivelin e kredisë
dhe garancive të dhëna.
Huatë dhe paradhëniet ndaj klientëve raportohen neto nga provigjioni për humbjet specifike nga kreditë për
kreditë e klasifikuara si nën-standarde, të dyshimta dhe të humbura. Provigjionet e krijuara për humbje të
mundshme për kreditë e klasifikuara si standarte dhe në ndjekje janë klasifikuar si provigjion statistikor në pasiv
të bilancit kontabël. Politikat e kredidhënies dhe procedurat e Bankës janë në përputhje me instruksionet e
Bankës së Shqipërisë. Provigjonet krijohen në zbatim të rregullores Nr. 62 të Bankës së Shqipërisë “Për
Menaxhimin e Rrezikut të Kredisë” (Rregullorja e kredisë) e miratuar me vendim të Këshillit Mbikqyrës datë 14
shtator 2011. Banka i klasifikon kreditë sipas kategorive të mëposhtme duke adoptuar normat e mëposhtme të
provigjionit për humbjet nga kreditë:
12
Lloji i kredisë Ditë vonese për
overdraftet
Ditë vonesave për
huatë me afat
Norma e
provigjonit
Standarde 1-30 ditë 1-30 ditë 1%
Në ndjekje 31-60 ditë 31-90 ditë 5%
Nën-standarde 61-90 ditë 91-180 ditë 20%
Të dyshimta 91-180 ditë 181-365 ditë 50%
Të humbura Mbi 180 ditë Mbi 365 ditë 100%
Provigjoni për humbje nga kreditë
Provigjioni është rregjistruar si kundër aktiv ndaj kredive të klientëve në bilancin kontabël. Ky provigjion
përfshin llogaritje të cilat mbulojnë humbjet e mundshme nga kreditë nën-standarde, të dyshimta dhe të
humbura.
Provigjoni për rreziqet dhe shpenzimet
Provigjioni për rrezikun statistikor për kreditë dhe garancitë është i bazuar në informacion statistikor të lidhura
me humbjet nga kreditë nga kreditë standarte dhe në ndjekje.
5.2 Klasifikimi i portofolit të kredisë
Kredi për rezidentët sipas
degëve të ekonomisë TOTALI
Kredi e re Teprica gjithsej
(në ‘000 Lekë) (për tremujorin) në fund të tremujorit
Kredi afatshkurtër 103,430 794,493
lekë 14,363 353,433
Sektori shtetëror - -
Sektori privat 5,900 299,553
Individët 8,463 33,680
valutë 89,067 461,260
Sektori shtetëror - -
Sektori privat 88,925 460,293
Individët 142 967
Kredi afatmesme 502,526 1,735,617
lekë 42,440 564,190
Sektori shtetëror - -
Sektori privat 18,313 307,412
Individët 24,127 256,778
valutë 460,086 1,171,427
Sektori shtetëror - -
Sektori privat 421,862 1,052,348
Individët 38,224 119,079
Kredi afatgjatë 113,414 3,982,744
lekë 10,090 1,237,002
Sektori shtetëror - -
Sektori privat - 772,428
Individët 10,090 464,574
valutë 103,324 2,745,742
Sektori shtetëror - -
Sektori privat 42,854 1,765,051
Individët 60,470 980,691
Totali 719,370 6,512,854
13
5.3 Klasifikimi i portofolit të kredisë sipas tipit të industrisë
Evidenca e kreditit sipas degëve të ekonomisë TOTALI
Kredi e re Teprica
gjithsej
Degët e ekonomisë
(në ‘000 Lekë) (për tremujorin) në fund të
tremujorit
Bizneset 577,854 4,657,085
Bujqësia, gjuetia dhe silvikultura - 47,481
Peshkimi - -
Industria nxjerrëse - 16,355
Industria përpunuese 74,709 252,950
Prodhimi, shpërndarja e energjisë elektrike, e gazit dhe e ujit - 341,731
Ndërtimi 52,853 724,635
Tregtia, riparimi i automjeteve dhe artikujve shtëpiak 304,547 1,507,271
Hotelet dhe restorantet 2,272 530,140
Transporti, magazinimi dhe telekomunikacioni 140,239 370,905
Ndërmjetësim monetar dhe financiar - 179,902
Pasuritë e patundshme, dhënia me qira etj. - 33,124
Administrimi publik - -
Arsimi 349 417,795
Shëndeti dhe veprimtaritë sociale - 26,399
Shërbime kolektive, sociale dhe individuale 2,884 208,396
Të tjera - -
Individët 141,516 1,855,770
Kredi konsumatore 58,123 416,243
Kredi për blerje banesash 83,393 1,439,526
TOTALI 719,370 6,512,854
5.4 Fondet Rezervë të Krijuara nga Banka
FONDET REZERVË TË KRIJUARA
NGA BANKA Teprica në Shtimi i Rimarrje e
Kreditë
e fshira
Korigjime
të tjera Teprica në
Kodi Llogaritë fillim provigjoneve provigjoneve
gjatë
periudhës
gjatë
periudhës fund
128
FR për zhvlerësimin e bonove të
përshtatshme për rifinancim me Bankën
Qendrore - - - - - -
198
FR për llogaritë për t'u arkëtuar nga
bankat, inst.e kreditit e inst.tjera fin me
status të dyshimtë - - - - - -
238
FR për mbulimin e humbjeve nga huatë
nënstandarde 108,687.07 8,275.96 12,946.58 - - 104,016.45
248 FR për mbulimin e humbjeve nga huatë e dyshimta 123,598.34 72,788.74 39,376.43 - - 157,010.65
258 FR për mbulimin e humbjeve nga huatë e humbura 391,628.93 78,774.41 14,194.62 30,123.44 - 426,085.28
268
FR mbulimin e humbjeve nga llogaritë
për t'u arkëtuar prej Qeverisë Shqiptare e org tjera publike me status të dyshimtë - - - - - -
298
FR për llogaritë për t'u arkëtuar të
klientëve në status të dyshimtë përveç huave - - - - - -
3128 FR për të mbuluar zhvlerësimin - - - - - -
3138 FR për të mbuluar zhvlerësimin - - - - - -
3222 FR për të mbuluar zhvlerësimin - - - - - -
418 FR për zhvlerësimin e mjeteve të tjera - - - - - -
518 FR për zhvlerësimin - - - - - -
528 FR për zhvlerësimin - - - - - -
538
FR për amortizimin e mjeteve të
qëndrueshme - - - - - -
551 FR për rreziqe e shpenzime 93,392.76 5,298.17 7,835.97 - - 90,854.96
558 FR specifike të tjera - - - - - - -
TOTALI 717,307.10 165,137.28 74,353.59 30,123.44 - 777,967.34
14
6 Rreziku i kredisë : Informacion për portofolin e kredisë sipas metodës standarde
Në bazë te shkreses nr. 1997 date 27.04.2015, Banka e Shqipërisë ka publikuar listën e ECAI të cilat mund të
përdoren nga bankat për llogaritjen e ponderimit në bazë të rregullores mbi “Normën e Mjaftueshmërisë se
Kapitali”. Lista e ECAI të cilat mund të përdoren nga Banka:
1. Moody’s
2. Fitch
3. Standard and Poor’s
4. Japan Credit Rating (JCR)
Banka aktualisht përdor për qëllime të mjaftueshmërisë së kapitalit tre agjensitë e para të rating për vlerësimin e
ekpozimeve me institucionet e mbikëqyrura, bankave dhe qeverive qendrore. FiBank ka ekspozim në letra me
vlere me Qeverinë Belge dhe Qeverinë Bullgare. Sipas Standard and Poor’s klasifikohet Qeveria Belge
klasifikohet me rating AA , ndërsa Qeveria Bullgare klasifikohet me rating BB+ më 30 Shtator 2015.
Cilësia e
Kredisë Rating S&P Ponderimi
1 AAA - AA- 0%
2 A+ - A- 20%
3 BBB+ - BBB- 50%
4 BB+ - BB- 100%
5 B+ - B- 150%
6 CCC+ - më poshtë 150%
Tabela me Informacion përmbledhës për secilën klasë të ekspozimit sipas klasifikimit në rregulloren “Për
raportin e mjaftueshmërisë së kapitalit” 1:
Klasa e ekspozimeve Vlera e ponderuar
1. Aktive të ponderuara me: 0%: 8,198,078 -
2. Aktive të ponderuara me: 20%: 1,594,819 318,964
3. Aktive të ponderuara me: 35%: 89,104 31,186
4. Aktive të ponderuara me: 50%: 1,125,687 562,843
5. Aktive të ponderuara me: 75%: 343,818 257,864
6. Aktive të ponderuara me: 85%: 143,255 121,767
7. Aktive të ponderuara me: 100%: 3,938,253 3,938,253
8. Aktive të ponderuara me: 125%: 136,845 171,056
9. Aktive të ponderuara me: 150%: 1,069,719 1,604,579
Totali Aktiveve të Ponderuara 16,639,577 7,006,511
1 Të dhënat e tabelës, “Totali i Aktiveve të Ponderuara” janë të shprehuara në ‘000 Lekë.
15
6. Teknikat e zbutjes se rrezikut
Politika e Bankës së Parë të Investimeve për kolateralin është pjesë përbërëse dhe e pandarë e administrimit të
riskut të kredisë dhe dokumenti bazë për zbutjen e riskut të kredisë i cili përcakton rregullat/kushtet e brendshme
për pranimin e një grupi standard të llojeve të kolateraleve, duke përfshirë gjithashtu edhe identifikimin e
formave të pranueshme të kolateraleve.
Politika e Bankës është që të kërkojë kolateral të përshtatshëm nga klientë të sigurt përpara disbursimit të
kredisë. Garancitë dhe letrat e kreditit janë gjithashtu subjekt i një vlerësimi strikt pëpara se të aprovohen.
Marrëveshjet specifikojnë limite monetare të detyrimeve të Bankës. Niveli i kolateralit i mbajtur për garancitë
dhe letrat e kreditit është të paktën 100 përqind. Kolaterali për kreditë, garancitë dhe letrat e kreditit është
zakonisht në formë monetare, inventar hipotekor, investime të regjistruara ose pasuri të tjera.
Kjo politikë është në përputhje me rregulloren e Bankës së Shqipërisë për Raportin e Mjaftueshmërisë së
Kapitalit.
Grupet kryesore të kolateraleve që pranon janë si më poshtë:
Kolateral Cash (mjete monetare)
Pasuri të paluajtshme
Pasuri të luajtshme
Garanci
Letër angazhimi
Të ardhura të arkëtueshme
Aksione & Letra me vlerë
Banka në rastin e mbrojtjes së financuar të kredisë, sigurojnë që aktivet e përdorura të jenë mjaftueshëm likuide
dhe vlera e tyre në kohë të jetë mjaftueshëm e qëndrueshme, për të dhënë sigurinë e nevojshme, për mbrojtjen e
kredisë, që arrihet nëpërmjet tyre, në përputhje me metodën e përdorur për të llogaritur shumat e ekspozimeve të
ponderuara me rrezikun dhe në masën e njohjes së lejuar.
Tabela e mëposhtme tregon vlerën e ekspozimit sipas klasave të kredisë të përcaktuar në rregulloren e
mjaftueshmërisë së kapitalit si dhe vlerën e kolateralit të marr ne konsideratë për secilën klase ekspozimi.
Klasa e ekspozimit Vlera Neto e
ekspozimit
Kolaterali i marrë në
konsideratë sipas
teknikave të zbutjes se
kredisë
Cash
Collateral
Pasuri të
Paluajtshme
Ekspozime ose ekspozime të mundshme ndaj
qeverive qendrore ose bankave qendrore; 371,117,983 - - -
Ekspozime ose ekspozime të mundshme ndaj
institucioneve të mbikëqyrura; 284,629,393 - - -
Ekspozime ose ekspozime të mundshme ndaj
shoqërive tregtare (korporatave); 275,529,155 134,454,010 134,454,010 -
Ekspozime ose ekspozime të mundshme ndaj
portofoleve me pakicë (retail); 431,902,706 83,574,260 83,574,260 -
Ekspozime ose ekspozime të mundshme të
siguruara me kolateral pasuri të
paluajtshme;
4,609,796,914 1,092,256,504 66,119,900 1,026,136,604
Ekspozime (kredi) me probleme; 441,207,269 366,381,014 4,488,068 361,892,946
Ekspozime ndaj kategorive të klasifikuara
me rrezik të lartë; 56,030,863 1,437,614 1,437,614 -
Ekspozime në formën e obligacioneve të
garantuara; - - - -
Ekspozime në formën e titujve të
sipërmarrjeve të investimeve kolektive SiK; - - - -
Zëra të tjerë 536,296,893 - - -
16
8. Rreziku i likuiditetit
Rreziku i likuiditetit lind në financimet e përgjithshme të aktiviteteve të Bankës dhe në menaxhimin e
pozicionimit. Ai përfshin si rrezikun e paaftësisë për të financuar aktivet me maturitet dhe norma të
përshtatshme ashtu edhe rrezikun e paaftësisë për të likuiduar një aktiv me një çmim dhe brenda një afati kohor
të arsyeshëm për të përmbushur detyrimet. Fondet krijohen duke përdorur një sërë instrumentash duke përfshirë
depozitat dhe kapitalin e paguar. Kjo rrit fleksibilitetin e fondeve, kufizon varësinë nga një burim i vetëm
financimesh dhe përgjithsisht ul koston e fondeve. Banka përpiqet për të ruajtur balancën midis vazhdimësisë së
fondeve dhe fleksibilitetit nëpërmjet përdorimit të detyrimeve me maturitete të shpërndara në kohë. Banka
vazhdimisht vlerëson rrezikun e likuiditetit duke identifikuar dhe monitoruar ndryshimet e duhura në financime,
në përputhje me qëllimet dhe objektivat e vendosura në strategjinë e Bankës. Tabela e mëposhtme paraqet
gjendjen e likuiditetit në datën 30 Shtator 2015:
Aktivet likuide – Pasivet afatshkurtra
(në ‘000 lekë) Lekë Valutë Totali
Arka 75,831.61 141,943.49 217,775.10
Llogaritë me Bankën e Shqipërisë, duke përfshirë rezervën e
detyrueshme deri në masen e lejuar të përdorimit të saj, te
përcaktuar me akt nënligjor të Bankës së Shqiperisë 213,254.55 15,352.41 228,606.97
Bonot e thesarit të emetuara nga Qeveria e Republikës së
Shqipërisë, të regjistruara në bilanc si “të tregtueshme“/“të
vendosjes“ 534,710.49 - 534,710.49
80 për qind të obligacioneve të emetuara nga Qeveria e
Republikës së Shqipërisë të regjistruara në bilanc si “të
tregtueshme“/“të vendosjes“ 2,204,491.07 186,013.87 2,390,504.94
Letra me vlerë “të investimit“ të Qeverisë Shqiptare (bono
thesari dhe obligacione) me maturim të mbetur deri në 1
(një) muaj - - -
Llogaritë rrjedhëse në bankat dhe institucionet e tjera
financiare 5,291.21 1,334,764.27 1,340,055.48
Depozita me bankat dhe institucionet e tjera financiare me
maturim të mbetur deri në 7 (shtatë) ditë - - -
Letrat me vlerë “të tregtueshme”/”të vendosjes” të emetuara
nga qeveritë qendrore dhe bankat qendrore me klasifikime
nga agjencitë ndërkombëtare të rating-ut ekuivalente me
klasifikimin e S&P jo më pak se A +; - 788,854.36 788,854.36
Totali i aktiveve likuide 3,033,579 2,466,928 5,500,507
Totali i pasiveve afatshkurtra me afat te mbetur
maturimi deri ne 1 vit 6,018,389 6,043,542 12,061,930
Treguesi i likuiditetit (në %) Lekë Valute Totali
Aktive likuide / pasive afatshkurtra * 100 50.4% 40.8% 45.6%
8.1 Rreziku i monedhës
Rreziku i monedhës është rreziku që ka të bëjë me luhatjen e vlerës së drejtë ose flukset e ardhshme të parasë së
një instrumenti financiar nga ndryshimet në normën e kursit të këmbimit. Banka është e ekspozuar ndaj rrezikut
të monedhës nëpërmjet transaksioneve në monedhë të huaj dhe emërtimi i instrumentave financiarë në monedhë
të huaj.
Nga ekspozimi i transaksioneve të Bankës lindin fitime ose humbje nga këmbimet në monedha të huaja të cilat
njihen në humbje ose fitim. Këto ekspozime përfshijnë aktivet dhe detyrimet të Bankës të cilat nuk janë në
monedhën raportuese së Bankës.
17
9. Politika të rëndësishme kontabël
a) Bazat e përgatitjes
Pasqyrat financiare janë paraqitur në Lekë, e cila është dhe monedha funksionale e Bankës, shumat janë të
rrumbullakosura në mijëshen më të afërt. Sikurse lejohet edhe nga legjislacioni vendas, kapitali i paguar është
rregjistruar në Euro në përputhje me kurset e këmbimit historike në datën e transaksionit, dhe është paraqitur në
Lekë si ekuivalent i balancës origjinale të Euros.
Në përputhje me rregulloren e Bankës së Shqipërisë, diferenca midis vlerës në Lekë të kapitalit me kursin e
këmbimit historik dhe kursit të këmbimit në datën e bilancit rregjistrohet si rezervë nga kursi i këmbimit në
kapital.
Pasqyrat financiare janë përgatitur me kosto historike dhe politikat kontabël të aplikuara janë të njëjta me ato të
aplikuara nga Banka për vitin e mbyllur më 31 Dhjetor 2014.
b) Transaksionet në monedhë të huaj
Transaksionet në monedhë të huaj këmbehen në monedhën funksionale të Bankës me kursin e këmbimit të datës
së kryerjes së transaksionit. Në çdo datë raportimi, aktivet dhe pasivet monetare të shprehura në monedhë të
huaj rikëmbehen në Lekë me kursin e asaj date. Fitimi ose humbja nga ndryshimi i kurseve të këmbimit është
diferenca midis kostos së amortizuar në monedhën funksionale në fillim të përiudhës të rregulluara me interesin
efektiv dhe pagesat gjatë periudhës, dhe kostos së amortizuar në monedhë të huaj të kthyer në monedhën
funksionale me kursin e fundit të periudhës. Aktivet dhe pasivet jo monetare që maten me koston historike të një
monedhe të huaj, këmbehen në Lekë me kursin e këmbimit të datës së transaksionit.
c) Mjete monetare dhe ekuivalente me to
Mjetet monetare dhe ekuivalente me to përbëhen nga balancat në arkë dhe balancat e pakushtëzuara me Bankën
Qendrore. Për qëllime të pasqyrës së fluksit të mjeteve monetare, mjetet monetare dhe ekuivalente me to sipas
përkufizimit të mësipërm dhe aktivet me likuiditet shumë të lartë dhe me maturitet më pak se tre muaj, të cilat
janë subjekt i rreziqeve jo të rëndësishme nga ndryshimi në vlerën e drejtë, dhe përdoren nga Banka për
menaxhimin e detyrimeve afat-shkurtra.
d) Letra me vlerë të investuara të mbajtura deri në maturim
Letrat me vlerë të investuara të cilat kanë pagesa fikse ose të përcaktuara dhe maturitet fiks të cilat Banka ka
qëllimin pozitiv dhe mundësinë për ti mbajtur deri në maturitet përfshijnë bonot e thesarit dhe obligacionet
qeveritare. Pas njohjes fillestare, letrat me vlerë të investuara mbarten me koston e amortizuar.
e) Letra me vlerë të investuara të mbajtura për shitje
Letrat me vlerë të investuara të mbajtura për shitje janë blerë me qëllimin që Banka nuk do ti mbajë për më
shumë se gjashtë muaj, me përjashtim të atyre të cilat Banka ka si qëllim ti mbajë deri në maturim dhe të cilat
janë klasifikuar sipas rregullave të letrave të investimit. Letrat me vlerë të investuara të mbajtura për shitje
gjithashtu përfshijnë letra me vlerë të cilat nuk rregjistrohen as si të tregtueshme as si letra me vlerë të
investimit. Letrat me vlerë të investuara të mbajtura për shitje fillimisht rregjistrohen me cmimin e blerjes duke
përjashtuar kostot. Në çdo datë bilanci bëhen provigjone përkundrejtë humbjeve të kapitalit të parealizuara të
cilat vijnë si rezultat i diferencave midis vlerës kontabël dhe çmimit të tregut. Fitimet e kapitalit të parealizuara
nuk rregjistrohen.
f) Aktive të qëndrueshme të trupëzuara
Aktivet e qëndrueshme të trupëzuara paraqiten në bilanc me koston e blerjes duke zbritur amortizimin e
akumuluar. Jeta e përdorimit llogaritet në bazë të pritshmërisë së Drejtimit për jetëgjatësinë e aktivit.
Amortizimi llogaritet me metodën lineare me normat e parashikuara për të ulur koston e aktiveve të
qëndrueshme të trupëzuara përgjatë jetës së pritshme të përdorimit. Vitet e pritshme të përdorimit janë si më
poshtë:
18
Përmirësime në aktivet e marra me qëra 4-10 vite
Paisje dhe instalime 10 vite
Automjete 10 vite
Makineri dhe paisje 10 vite
Kompjutera dhe paisje informatike 5 vite
Aktive të tjera të trupëzuara 10 vite
Aktivet nuk amortizohen derisa ato futen në përdorim dhe transferohen nga aktive në konstruksion në kategorinë
përkatëse të aktiveve.
g) Aktivet e qëndrueshme të patrupëzuara
Aktivet e qëndrueshme të patrupëzuara, të cilat janë blerë nga Banka, paraqiten me kosto duke zbritur
amortizimin e akumuluar dhe humbje nga zhvlerësimi. Amortizimi llogaritet me metodën lineare mbi jetën e
përdorimit të aktivit. Jeta e përdorimit është si më poshtë:
Patenta dhe licenca 5 vite
Programe kompjuterike & aktive të tjera të patrupëzuara 5 vite
h) Aktivet e marra në riposedim
Aktivet e marra në riposedim nëpërmjet procesit të ekzekutimit të detyrueshëm të huave dhe paradhënieve në
vonesë të klientëve, që nuk mbahen për t’u shitur, nuk sjellin të ardhura nga qeraja, që nuk perdoren për qëllime
të veta dhe synohet të nxirren nga përdorimi brenda një periudhe të shkurtër kohe pa ndonjë ristrukturim janë të
klasifikuara si inventar. Aktivet e marra në riposedim njihen me vlerën me të ulët midis kostos dhe vlerës neto të
realizueshme dhe humbjet njihen në të ardhurat dhe shpenzimet. Të ardhurat apo humbjet nga pakësimet njihen
si fitim ose humbje.
i) Të ardhurat dhe shpenzimet për interesat
Të ardhurat dhe shpenzimet për interesa njihen në bazë të të drejtave dhe detyrimeve të konstatuara, ndërsa të
ardhurat nga interesat e huave nën-standarde, të dyshimta dhe të humbura, njihen në bazë të mjeteve monetare.
j) Komisionet
Të ardhurat nga tarifat dhe komisionet lindin nga shërbimet financiare të Bankës dhe njihen kur shërbimi
respektiv është kryer.
k) Tatimi
Banka përcakton tatimin në fund të periudhës kontabël në përputhje me legjislacionin tatimor Shqiptar. Të
ardhurat e tatueshme janë llogaritur duke rregulluar fitimin përpara tatimit për disa të ardhura dhe shpenzime siç
kërkohet nga ligji Shqiptar
l) Marrëveshje këmbimi
Kontratat e kursit të këmbimit janë marrëveshje për shkembimin e vlerave të caktuara të monedhave me një kurs
kembimi në datën e blerjes ose shitjes. Vlera nominale e këtyre kontratave nuk përfaqëson riskun aktual të
tregut ose kredisë të lidhur me këtë produkt.
