Upload
jerkicki
View
1.200
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
BAZA SUROWCOWA POLSKI
Jerzy KICKI
© Jerzy KICKI http://home.agh.edu.pl/~jerkicki
© Jerzy KICKI http://home.agh.edu.pl/~jerkicki
© Jerzy KICKI http://home.agh.edu.pl/~jerkicki
Występowanie
Złoża występują na niewielkich głębokościach i są przedmiotem eksploatacji w kopalniach Bełchatów,
Turów, Konin, Adamów.
Forma złoża
Złoża pokładowe o znacznych miąższościach.
Zasoby/wystarczalność
Duże zasoby węgla brunatnego. Wystarczalność zasobów – 30lat.
Sposób wydobycia
Eksploatacja węgla brunatnego prowadzona jest metodą odkrywkową. Stosowane są wysokowydajne
technologie wydobywcze. Do urabiania węgla i nadkładu stosuje się koparki wieloczynnościowe
(kołowe i łańcuchowe) na podwoziach gąsienicowych.
Rola w gospodarce
Wydobycie węgla brunatnego 60÷70 mln Mg rocznie. 35÷40 % udział
w produkcji energii elektrycznej. Niekorzystne oddziaływanie na środowisko.
WĘGIEL BRUNATNY
© Jerzy KICKI http://home.agh.edu.pl/~jerkicki
Występowanie
Dolny Śląsk, Górny Śląsk, Lubelskie Zagłębie Węglowe. Znaczenie gospodarcze: LZW, GZW.
Wydobywany jest w 30 kopalniach.
Forma złoża
Pokłady o grubości złoża będącej przedmiotem eksploatacji >1,5 m. Złoża pokładowe, często
zaburzone tektonicznie. Zagrożenia górnicze: metanowe, wodne, pyłowe, sejsmiczne, klimatyczne,
pożarowe, zawałowe. Średnia głębokość eksploatacji ponad 700 m.
Zasoby/wystarczalność
Zasoby przemysłowe (opłacalne w procesie eksploatacji wg PIG) 4,5 mld Mg, zasoby bilansowe
10 mld ton Wystarczalność 25÷30 lat.
Sposób wydobycia
Węgiel wydobywany jest metodą podziemną. Dominującym systemem eksploatacji - system
ścianowy podłużny z zawałem skał stropowych.
Rola w gospodarce
Główna rola w bilansie energetycznym kraju (<50 % energii pierwotnej i prawie 60% energii
elektrycznej z węgla kamiennego).
Eksport 8÷9 mln Mg. Import 9÷10 mln Mg.
Ważna rola na rynkach europejskich i światowych.
WĘGIEL KAMIENNY
© Jerzy KICKI http://home.agh.edu.pl/~jerkicki
Występowanie
Rejon Trzebini, Olkusza. Rudy cynku i ołowiu wydobywane są w kopalni Olkusz-Pomorzany
(ZGH Bolesław).
Forma złoża
Złoża gniazdowe o zróżnicowanej miąższości. Zagrożenie wodne. Jedne z najbardziej zawodnionych
kopalń na świecie, (260÷280 m3/min).
Zasoby/wystarczalność
Zasoby przemysłowe niewielkie ok.15 mln ton (Olkusz-Pomorzany 4÷5 lat).
Sposób wydobycia
Sposobem podziemnym. System komorowo-filarowy z podsadzką hydrauliczną, przy wykorzystaniu
maszyn samojezdnych o napędzie spalinowym.
Rola w gospodarce
Produkcja cynku 160÷170 tys. Mg, ołów 60÷70 tys.Mg (116 tys. ton !).
Zaopatrzenie kraju i eksport.
CYNK I OŁÓW
© Jerzy KICKI http://home.agh.edu.pl/~jerkicki
Występowanie/lokalizacja
Baza surowcowa to Legnicko-Głogowski Okręg Miedziowy. Wydobycie realizowane w trzech
kopalniach: Lubin, Rudna, Polkowice-Sieroszowice. Wiele pierwiastków towarzyszących.
Forma złoża
Złoże pseudopokładowe o nachyleniu kilku stopni. Głębokość eksploatacji 600÷1250 m (głębiej w
obszarach perspektywicznych). Zagrożenia: tąpaniami, zawałowe, klimatyczne.
Zasoby złoża/wystarczalność
Jedno z największych złóż na świecie, ok. 6÷8 % światowych zasobów przemysłowych, dominuje
mineralizacja siarczkowa. Wystarczalność 20÷30 lat.
Sposób wydobycia
Wydobycie realizowane jest systemem podziemnym, najczęściej systemem komorowo-filarowym
z ugięciem skał stropowych. Urabianie techniką strzelniczą. W procesach technologicznych
główną rolę odgrywają maszyny samojezdne o napędzie spalinowym.
Rola w gospodarce
Ważny surowiec eksportowy.
KGHM Polska Miedź SA – prawie 50 % udziałów Skarbu Państwa.
Ważny i znaczący eksporter na rynki zachodnioeuropejskie.
Produkcja 500 000÷550 000 ton Mg Cu, ok. 1200 ton Mg Ag
MIEDŹ (srebro, ......)
© Jerzy KICKI http://home.agh.edu.pl/~jerkicki
Występowanie
Złoża soli kamiennej występują w środkowej, północnej i południowej Polsce. Znaczenie
gospodarcze mają złoża w środkowej Polsce (rejon Kłodawy, rejon Inowrocławia) oraz złoże
Sieroszowice.
Forma złoża
Najczęściej wysady solne.
Zasoby
Zasoby złóż soli kamiennej wynoszą ponad 80 mld Mg
Sposób wydobycia
Wydobycie jest realizowane sposobem podziemnym z zastosowaniem często klasycznych
systemów eksploatacji. Także metodą otworową.
Rola w gospodarce
Wielkość wydobycia 3,1÷3, 5 mln Mg, głównie na potrzeby krajowe.
SÓL KAMIENNA
© Jerzy KICKI http://home.agh.edu.pl/~jerkicki
Występowanie
Złoża gazu ziemnego występują w Karpatach, Zapadlisku Przedkarpackim , na obszarze Niżu
Polskiego.
Forma złoża
Złoża mają często charakter masywowy. Gaz występuje w utworach karbońskich ,
piaskowcowych.
Zasoby/wystarczalność
Wielkość zasobów około 130 mld m3 , wystarczalność 30÷40 lat.
Wydobycie i rola w gospodarce
Eksploatacja otworowa ( ponad 1000 otworów wiertniczych). Wydobycie około 5 mld m3.
Rola w gospodarce
Potrzeby krajowe powyżej 30% zapotrzebowania.
Udział gazu w produkcji energii pierwotnej w Polsce wynosi 8÷10 % i ma tendencję rosnącą.
GAZ ZIEMNY
© Jerzy KICKI http://home.agh.edu.pl/~jerkicki
Występowanie
W trzech rejonach: staszowski, tarnobrzeski, lubaczowski.
Forma złoża
Siarka występuje w formie pokładów.
Zasoby / wystarczalność
Największe na świecie- szacowane na 1,5 ÷ 2 mld Mg. Wystarczalność ponad 200 lat.
Sposób wydobycia
Do niedawna eksploatacja odkrywkowa i otworowa, obecnie już tylko otworowa.
Rola w gospodarce
W roku 1998 uzyskiwano w Polsce 90 % europejskiej i 35 % światowej produkcji siarki.
Pojawienie się siarki z odzysku, co wymuszają coraz bardziej surowe przepisy w ochronie
środowiska spowodowały całkowite załamanie (spadek cen i nieopłacalność produkcji) tej
branży górnictwa. Znaczny niekorzystny wpływ na środowisko.
Produkcja około 0, 5 mln Mg.
SIARKA
© Jerzy KICKI http://home.agh.edu.pl/~jerkicki
Występowanie
Złoża ropy naftowej występują w Karpatach, Zapadlisku Przedkarpackim i na obszarze Niżu
Polskiego , także w synklinie bałtyckiej. Najbardziej znane rejon Gorlic, Sanoka, Zielonej Góry.
Forma złoża
Są to głównie złoża typu strukturalnego, decydujący wpływ na wielkość złóż ma charakter tzw.
pułapek. Złoża niewielkie o powierzchni 1÷2 km2.
Zasoby
Wielkość zasobów 13÷14 mln Mg.
Wydobycie i rola w gospodarce.
Eksploatacja otworowa. Wydobycie około 700÷800 tys. Mg, znikome wobec potrzeb.
ROPA NAFTOWA
© Jerzy KICKI http://home.agh.edu.pl/~jerkicki
Bardzo duża grupa surowcowa, którą tworzą przede wszystkim kamienie i kruszywa drogowe oraz
budowlane, kruszywa naturalne, piaski, surowce ilaste, węglanowe i siarczanowe, skalenie i
magnezyty, kwarcyty.
Występowanie
Głównie na obszarze południowej Polski.
Forma złóż
Bardzo zróżnicowana , ale często pokładowa, gniazdowa, masywowa.
Zasoby / wystarczalność
Zasoby przemysłowe , a więc te których wydobycie jest opłacalne wynoszą ponad 10 mln ton.
Wystarczalność zasobów bardzo zróżnicowana kwarcyty , skalenie ok.10 lat, kruszywa naturalne –
kilkaset lat.
Sposób wydobycia
Eksploatowane odkrywkowo.
Rola w gospodarce
Wydobycie surowców skalnych w ostatnich latach 160÷180 mln Mg ma tendencję rosnącą (program
budowy autostrad). Obecnie działa ponad 2700 kopalń i zakładów odkrywkowych.
SUROWCE SKALNE
Dziękuję za uwagę