10
21.10.2013 1 Hüsnü GERENGi, Ph.D. Duzce University Kaynaşlı Vocational College Corrosion Research Laboratory 81900/ Kaynaşlı-Düzce/Turkey Tel: (+90)3805442811; Fax: (+90)3805442812 E-mail: [email protected] http://www.kmyocorrosionlab.duzce.edu.tr Prof. Dr. M. Hulusi ÖZKUL’un sunumu zenginleştirilerek hazırlanmıştır. Kendilerine teşekkür ediyoruz. BETONUN DAYANIKLILIK ÖZELLĐKLERĐ DAYANIKLILIK (DÜRABİLİTE, KALICILIK) BĐ R YAPININ; 1) Đ ÇĐ NDE BULUNDUĞU-BULUNACAĞI ÇEVRE ETKĐ LERĐ ALTINDA, 2) SERVĐ S ÖMRÜ BOYUNCA, 3) DAYANIM VE DĐĞER ĐŞLEVLERĐNĐ KORUYABĐLMESĐ ÖZELLĐĞĐ DĐR. DAYANIM DAYANIKLILIK (DÜRABİLİTE) MALZEMENİN KIRILMA OLMADAN ALABİLECEĞİ EN YÜKSEK GERİLME OLARAK TANIMLANIR. PROJEDE BETON SINIFI OLARAK YER ALIR; C20, C30,..... BETONUN DAYANIKLILIK ÖZELLĐKLERĐ DAYANIM BETONUN DAYANIKLILIK ÖZELLĐKLERĐ DAYANIKLILIK PROJEDE; MAKS. SU/ÇĐMENTO ORANI MĐN. ÇĐMENTO DOZAJI ÇĐMENTO CĐNSĐ SÜRÜKLENEN HAVA MĐKTARI GĐBĐ BĐLGĐLER OLARAK VERĐLĐR. BETONUN DAYANIKLILIK ÖZELLĐKLERĐ DAYANIM Beton Sınıfı fck karakteristik silindir basınç dayanımı (N/mm²) Eşdeğer küp (150mm) basınç dayanımı (N/mm²) fctk karakteristi k eksenel çekme dayanımı (N/mm²) Ec(28 günlük) Elastisite Modülü (N/mm²) C16 16 20 1.4 27000 C18 18 22 1.5 27500 C20 20 25 1.6 28000 C25 25 30 1.8 30000 C30 30 37 1.9 32000 C35 35 45 2.1 33000 C40 40 50 2.2 34000 C45 45 55 2.3 36000 C50 50 60 2.5 37000 Beton Sınıfları ve Dayanımları TS500-2000

BETON KOROZYON [Uyumluluk Modu]± Korozyonu.pdf · Yollar, Köprüler, Havaalanları, Okullar, İçme suyu şebekesi, Atık su şebekeleri, Barajlar, Katı atık depolama, Zararlı

  • Upload
    others

  • View
    10

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

21.10.2013

1

HüsnüGERENGi, Ph.D.

DuzceUniversity

Kaynaşlı Vocational College

Corrosion Research Laboratory

81900/ Kaynaşlı-Düzce/Turkey

Tel: (+90)3805442811; Fax: (+90)3805442812

E-mail: [email protected]

http://www.kmyocorrosionlab.duzce.edu.tr

Prof. Dr. M. Hulusi ÖZKUL’un sunumu zenginleştirilerek hazırlanmıştır. Kendilerine teşekkür ediyoruz.

BETONUN DAYANIKLILIKÖZELLĐKLERĐ

DAYANIKLILIK (DÜRABİLİTE, KALICILIK)

BĐR YAPININ;

1) ĐÇĐNDE BULUNDUĞU-BULUNACAĞIÇEVRE ETKĐLERĐ ALTINDA,2) SERVĐS ÖMRÜ BOYUNCA,3) DAYANIM VE DĐĞER ĐŞLEVLERĐNĐKORUYABĐLMESĐ ÖZELLĐĞĐDĐR.

DAYANIMDAYANIKLILIK

(DÜRABİLİTE)

MALZEMENİN KIRILMA OLMADAN ALABİLECEĞİ ENYÜKSEK GERİLME OLARAK TANIMLANIR.PROJEDE BETON SINIFI OLARAK YER ALIR; C20,

C30,.....

BETONUN DAYANIKLILIK ÖZELLĐKLERĐ

DAYANIM

BETONUN DAYANIKLILIK ÖZELLĐKLERĐ

DAYANIKLILIK

PROJEDE;

�MAKS. SU/ÇĐMENTO ORANI �MĐN. ÇĐMENTO DOZAJI�ÇĐMENTO CĐNSĐ �SÜRÜKLENEN HAVA MĐKTARI

GĐBĐ BĐLGĐLER OLARAK VERĐLĐR.

BETONUN DAYANIKLILIK ÖZELLĐKLERĐ

DAYANIM

Beton Sınıfı

fck karakteristik silindir basınç dayanımı (N/mm²)

Eşdeğer küp (150mm) basınç dayanımı (N/mm²)

fctkkarakteristik eksenelçekme dayanımı (N/mm²)

Ec(28 günlük)ElastisiteModülü(N/mm²)

C16 16 20 1.4 27000

C18 18 22 1.5 27500

C20 20 25 1.6 28000

C25 25 30 1.8 30000

C30 30 37 1.9 32000

C35 35 45 2.1 33000

C40 40 50 2.2 34000

C45 45 55 2.3 36000

C50 50 60 2.5 37000

Beton Sınıfları ve Dayanımları TS500-2000

21.10.2013

2

Basınç Dayanımı Sınıfı

En Düşük Karakteristik Silindir

Dayanımı fck,sil (N/mm²)

En Düşük Karakteristik Küp

Dayanımı fck,küp (N/mm²)

C 8/10 8 10

C 12/15 12 15

C 16/20 16 20

C 20/25 20 25

C 25/30 25 30

C 30/37 30 37

C 35/45 35 45

C 40/50 40 50

C 45/55 45 55

C 50/60 50 60

C 55/67 55 67

C 60/75 60 75

C 70/85 70 85

C 80/95 80 95

C 90/105 90 105

C 100/115 100 115

Beton Sınıfları ve Dayanımları TS EN 206-1

TÜRKİYE’DEKİ UYGULAMA:TÜRKİYE’DEKİ UYGULAMA:TÜRKİYE’DEKİ UYGULAMA:TÜRKİYE’DEKİ UYGULAMA:

PROJEDE;

DURABİLİTE İLE İLGİLİ ÇOK AZ BİLGİYE RASTLANIR.

BETONUN DAYANIKLILIK ÖZELLĐKLERĐ

BETONDAKİ YÜKSEK ALKALİ ORTAM, DONATI ÜZERİNDEPASİVASYON* TABAKASI SAĞLAYARAK DONATIYIKOROZYONDAN KORUR.

*pasivasyon : İşlenen, kesilen, bükülen ve kaynatılan krom parçaların paslanmaya karşıpasive edilmesidir.

BETONUN DAYANIKLILIK ÖZELLĐKLERĐ

Betonarme ve Korozyon

YÜKSEK MİKTARDA SULU ORTAM,BETONARMEDE GÖZENEKLİ YAPIDANDOLAYI OLAN GEÇİRGENLİK GİBİ ETKENLER,BETONUN KORUYUCU ÖZELLİĞİNİKAYBETMESİNİ SAĞLAR. BU GİBİDURUMLARDA, PASİVASYON TABAKASIKOROZYON HIZINI AZALTIR AMAKOROZYONU DURDURMAZ.

BETONUN DAYANIKLILIK ÖZELLĐKLERĐ

Betonarme ve Korozyon

BETON GEÇİRİMLİ İSE VEYA YAPI ÇEVREYE UYGUNYAPILMAMIŞSA KOROZYON MEYDANA GELİR.

BETONUN BU KORUMA ÖZELLİĞİ MİKTARINI ETKİLEYENFAKTÖRLER ARASINDA;

� SU/ÇİMENTO ORANI,�AGREGA BOYUTU (GÖZENEK YAPISI)SAYILABİLİR.

BETONUN DAYANIKLILIK ÖZELLĐKLERĐ

Betonarme ve Korozyon

ĐÇ ETKĐLER

�ALKALİ – AGREGA REAKSİYONU

(ÇİMENTO ve AGREGADAN)

�SERBEST CaO, MgO ETKİSİ

(ÇİMENTODAN)

�SÜLFAT ETKİSİ(BETON BİLEŞENLERİNDEN GELEN)

İç Etkiler

21.10.2013

3

1- ALKALİLER (Çimento ve diğ.) + AKTİF SİLİS (veyaMg Karbonat) (Agregadan) JEL

2- JEL + SU GENLEŞME

AAR’nin kontrolü:

�Uçucu kül

�Cüruf

�Puzolanlı çimento

�Düşük alkalili çimento

�Geçirimsiz beton

ĐÇ ETKĐLER

Alkali-Agrega Reaksiyonu (AAR)

Belirtiler:

�Çatlak ağı

�Yerdeğiştirmeler

�Kapanmış ya da kırılmış derzler

ĐÇ ETKĐLER

Alkali-Agrega Reaksiyonu (AAR)

Serbest CaO ve MgO fazla oranlarda olduğuzaman betona olumsuz etkiler yapar. Su ile Ca(OH)2 veMg(OH)2 olur. Zamanla havadan CO2 alır, CaCO3, MgCO3

oluşur. Böylece ince yüzey çatlaklarının genişlemesine,derinleşmesine neden olurlar.

CaO miktarı kütlece %3, MgO miktarı ise kütlece%4.5’ten fazla olmamalıdır.

ĐÇ ETKĐLER

Serbest CaO, MgO Etkisi

• Düşük su/çimento oranı

• Sülfata dayanıklı çimento kullanmak

ÖNLEMLER:

SÜLFATLI SULAR + C3A (Çimentodan)= ETRENJĐT

ĐÇ ETKĐLER

Sülfat Etkisi

Yedi yıl sülfat etkisinde kalmış beton elemanlar

Sülfat Etkisi

DIŞ ETKĐLER

�KOROZYON

�SÜLFAT ETKİSİ

�KİMYASALLARIN ETKİSİ

�DONMA-ÇÖZÜLME ETKİSİ

�AŞINMA ETKİSİ

Dış Etkiler

21.10.2013

4

İnşaat sektöründe korozyon, donatınınpaslanarak mukavemetini yitirmesi durumudur.

Beton ilk döküldüğünde, donatıyı sararakpaslanmaya karşı korur. Beton içindeki yüksek alkaliortamı, donatı çeliğine sıkıca yapışır ve bir filmoluşturarak korozyonun önüne geçer. Ancak zamanlatitreşim, sarsıntı gibi etmenler, mekanik yorgunluk vedış ortam şartlarından dolayı betonda mikroskobikçatlaklar oluşur ve giderek büyüyerek rutubet, dışortamdaki korozif madde ve gazlar, CO2, havadaki bacave ekzos gazlarının sızmasına neden olur.

DIŞ ETKĐLER

Korozyon

Bu sızıntılar ve oksijenin korozif etkisi gibinedenlerden dolayı donatı paslanır, kesiti azalır vemukavemeti düşer. Betonu oluşturan bileşenler dezaman zaman tepkimeye yol açar. Bu gibi iç korozyonolayları da donatının paslanmasına neden olabilir.Oluşan paslanma, demirin hacmini artırarak, betondaçatlamalara neden olabilir.

DIŞ ETKĐLER

Korozyon

DIŞ ETKĐLER

Betonarme Donatısı Üzerinde Korozyon Oluşum Aşamaların

Korozyon özellikle rutubetin etkili olduğu dışcephelerde, çatı altlarında, bodrum katlarında, köprü,viyadük, baraj gibi su yapılarında, denize yakın yerlerde,baca ve ekzoz gazlarının yoğun olduğu yerlerde,endüstriyel kirlenmenin yaşandığı bölgelerde ve tuzludeniz kumunun kullanıldığı yapılarda görülür.

DIŞ ETKĐLER

Korozyon

DIŞ ETKĐLER

Korozyon

Doğal sular ve zeminler içinde daima bir miktarsülfat iyonu bulunur. Az miktarda bulunan sülfat iyonubeton için zararlı değildir. Normal sıcaklıkta 15 alçınınçözünürlüğü 1400 mg/litre civarındadır ve bu değerbeton için zararlıdır. Su içinde çözünmüş olarak betonbünyesine giren sülfat iyonlarının iki şekilde etkisigörülür. Birincisi, sülfat tuzları (özellikle magnezyumsülfat) ile beton boşluklarında doygun çözelti halindebulunan kalsiyum hidroksit ile birleşmesi sonucu oluşankalsiyum sülfattan ileri gelir.

DIŞ ETKĐLER

Sülfat Etkisi

21.10.2013

5

Betonda ortaya çıkan zararlı kimyasalreaksiyonlar kendini; betonun gözenekliliğinin vegeçirimsizliliğin artması, çatlamalar, dökülmeler, kapakatmalar ve betonun yumuşaması, dayanımı ve rijitliğinikaybetmesi olarak gösterir. Betonun kimyasalreaksiyonlar sonucu zamanla bozulmasına sebep olarakzararlı maddelerin (iyon-molekül) çoğunlukla çevredennem yoluyla beton yüzeyine taşınımı ile olduğubilinmektedir. Böylece bozulma süreci hızlanmaktadır.Bu kimyasal reaksiyonlar kuru ortamda oluşmazken,korozyonun oluşmasını sağlayan su veya su buharınınvarlığıdır. DIŞ ETKĐLER

Kimyasalların EtkisiNem içinde zararlı kimyasal maddelerin en çok

rastlanılanları ve betonda yol açtığı hasarlar aşağıdaki gibidir.

a-Karbondioksit : Karbonatlaşma olayına yol açar.

b-Oksijen : Donatı korozyonuna yol açar.

c- Asitler : Çimentoyu eritir

d-Klorürler : Donatı korozyonuna yol açar.

e-Sülfatlar : Çimento ile genleşen reaksiyona yol açar.

f-Alkaliler : Agrega ile genleşen reaksiyona girer.

Nemin içinde bulunan klorür iyonlarının bulunduğuortamda (nem tutuculuk) hidroskobik etki nedeniyle betonun suiçeriği artar.(Baradan,2002)

DIŞ ETKĐLER

Kimyasalların Etkisi

Sertleşmiş bir betonun don etkisine dayanıklılığıbaşta mukavemeti olmak üzere çeşitli faktörlerebağlıdır. Bunlardan en önemlisi beton içinde bulunanboşlukların boyutları ve dağılımlarıdır. Ayrıca betonunsuyla doygunluk derecesi, yani donabilen su miktarı daönemli rol oynar.

DIŞ ETKĐLER

Donma-Çözenme Etkisi

Beton yüzeyine çarpma ya da sürtünme şeklinde gelenetki karşısında yüzeyde oluşan tepkiye aşınma denir.

Beton yüzeylerinin (döşeme, zemin betonu, basamak, yolbetonu vb.) araç tekerlekleri, iş makinelerinin paletleri (tank,dozer, vinç vb.), yaya trafiği, ağır cisimler gibi faktörlerin yarattığıkuru sürtünme etkisi nedeni ile zamanla kütle kaybına nedenolur.

Betonun kimyasal süreçlerle bozulması sonucugözenekliliğinin artması, aşınma gibi fiziksel özellikleredayanıklılığını büyük ölçüde azaltır.

DIŞ ETKĐLER

Aşınma Etkisi

Çevresel Etki Sınıfları (TS EN 206)

Sınıf AçıklamaMaks. su/çim.

oranı (w/c)

Min. çimentodozajı (kg/m3)

Min.dayanım

sınıfı

X0 Korozyon riski veya zararlı etki yok

Sınır yok Sınır yok C12/15

XC Karbonatlaşma

XC1 Kuru veya sürekli ıslak 0,65 260 C20/25

XC2 Islak, bazen kuru 0,60 280 C25/30

XC3 Orta derecede rutubet 0,55 280 C30/37

XC4 Tekrarlı ıslanma-kuruma 0,50 300 C30/37

XD Klorür etkisi (deniz suyu hariç)

XD1 Orta derecede nemli 0,55 300 C30/37

XD2 Islak, bazen kuru 0,55 300 C30/37

XD3 Tekrarlı ıslanma-kuruma 0,45 320 C35/45

XS Klorür etkisi (yalnızca deniz suyu)

XS1Deniz suyu ile doğrudan temas

etmeyen0,50 300 C30/37

XS2 Sürekli su içinde 0,45 320 C35/45

XS3 Tekrarlı ıslanma-kuruma 0,45 340 C35/45

XF Donma – Çözülme + tuz

XF1Buz çözücü madde içermeyen suya

orta derecede doygun0,55 300 C30/37

XF2Buz çözücü madde içeren suya orta

derecede doygun0,55 a 300 C25/30

XF3Buz çözücü madde içermeyen suya

yüksek derecede doygun0,50 a 320 C30/37

XF4Buz çözücü madde içeren veya deniz

suyuna yüksek derecede doygun0,45 a 340 C30/37

XA Kimyasal etki

XA1 Az zararlı kimyasal ortam 0,55 300 b C30/37

XA2 Orta derecede zararlı ortam 0,50 320 b C30/37

XA3 Çok zararlı kimyasal ortam 0,45 360 b C35/45

XM Aşınma

XM1 Orta düzeyde aşınma 0,50 320 C30/37

XM2 Ağır aşınma 0,50 320 C30/37

XM3 Çok ağır aşınma 0,45 340 C35/45

21.10.2013

6

Üretim holü

Endüstriyel zeminXM

Yalıtım tabakasıgrobeton

X0

Yakıt pompasıXC4, XD3, XA2

XF4, XM

Depo (hafif kimyasal etki)

Dış duvarXC4, XF1, XA1

Dış duvar(don ve ıslanma –

kuruma etkisi)XC4, XD1, XF2

Donatılı endüstriyel zemin (don ve buz

çözücü etkisi)XC4, XD3, XF4, XM2

Endüstriyel zemin (donatısız beton)XF4, XM1, (XA2)

İş makinası girişi

Serbest yüzeyXC4, XF2, XA1

BETONUN DAYANIKLILIK ÖZELLĐKLERĐ

34 MLZ 34

Parapet XC4, XF1

DöşemeXC1

Dış duvarXC4, XF1

Garaj tavanıXC4, XF3

GarajXC4, XF1

Betonarme temelXC1,XC2, XF1, XA1

Yalıtım tabakasıgrobeton

X0

Zemin plağıXC1 ya da XC2

Dış duvarXC4, XF1

İç duvarlarXC1

Bodrum duvarıXC4, XF1, XA1

Geçirimsiz beton

BETONUN DAYANIKLILIK ÖZELLĐKLERĐ

Betonarme temelXC2, XA1

KazıkXC2, XA1

Kazık başlığıXC2, XA1, XF1

Suya doygunKum tabakası

Koruma duvarıXC4, XD2, XF2, XA1

Betonarme yolXC4, XD3, XF4, XM1

Kanal duvarıXC4, XF3, XA1

Köprü ayağı(ıslanma – kuruma)

XC4, XD1, XF2

Üst yapıXC4, XD1, XF2

BaşlıkXC4, XD3, XF4

Donatısız beton yolXF4, XA1, XM1

BETONUN DAYANIKLILIK ÖZELLĐKLERĐ

�Dikkatli Tasarım ve İyi yapım Teknikleri

�Yeterli drenajın sağlanması

�Yeterli kalınlıkta beton paspayı kullanılması

�Uygun kür yapılması

�Düşük su / çimento oranı

�Silis dumanı ilave edilmesi

�Yapıya Dışarıdan Klorür İyon Girişinin Önlenmesi

�Su yalıtım sistemleri Koruyucu kaplamalar

�Epoksi / poliüretan ile beton kaplama

Yeni Yapılarda Korozyon Oluşumuna Karşı Alınabilecek Önlemler

BETONUN DAYANIKLILIK ÖZELLĐKLERĐ

� Doğrudan Donatı Korozyonunu Önleyen Teknikler Kullanılması

� Katodik Koruma

� Elektrolit ile temas eden anot yerleştirmek ve elektrolit üzerinden anottan donatıya düşük voltajlı doğrudan akım geçirerek elektrokimyasal döngünün seçilmiş malzeme üzerinden olmasını sağlamaya dayanan bir koruma yöntemidir.

� Bu kullanılan malzemeye anot yatağı adı verilir.

� Donatı yerine bu anot yatağı aşınır.

� Anot yatağı, aşınma ömrünü tamamladığında yöntem işe yaramaz hale gelir ve donatı paslanması başlar.

Yeni Yapılarda Korozyon Oluşumuna Karşı Alınabilecek Önlemler

BETON → BAZİK:

ÇELİK DONATI İÇİN KORUYUCU BİR

ORTAM

⇒ PASİVASYON TABAKASI

BETONUN DAYANIKLILIK ÖZELLĐKLERĐ

Donatı Korozyonu

21.10.2013

7

ANCAK;ANCAK;ANCAK;ANCAK;

KLOR ETKİSİ,

ve/veya KARBONATLAŞMA ETKİSİ

⇒ PASİVASYON TABAKASI TAHRİP

OLUR VE KOROZYON BAŞLAR.

BETONUN DAYANIKLILIK ÖZELLĐKLERĐ

Normal beton: pH= 12-13

Karbonatlaşan beton: pH= 8-9

PASİVASYON TAHRİP OLUR.

BETONUN DAYANIKLILIK ÖZELLĐKLERĐ

Karbonatlaşma

Ca(OH)2 +CO2 CaCO3 + H2O

BETONUN DAYANIKLILIK ÖZELLĐKLERĐ

BETON GEÇİRİMSİZ OLMALI, PASPAYI KALINLIĞI YETERLİ OLMALIDIR.

BETONUN DAYANIKLILIK ÖZELLĐKLERĐ

KOROZYONUN BAŞLAMASI İÇİN:KLOR ve/veya KARBONDİOKSİT

KOROZYONUN SÜRMESİ İÇİN:O2 ve SU

PASPAYINI AŞARAK DONATIYA ULAŞMALIDIR ⇒

BETON Cl- ĐÇERĐK SINIFI

Cl-Miktarı(Çim.Göre)

DONATISIZ Cl 1,0 % 1,0

BETONARME Cl 0,2 % 0,2

Cl 0,4 % 0,4

ÖNGERMELĐBETON

Cl 0,1 % 0,1

Cl 0,2 % 0,2

BETONUN DAYANIKLILIK ÖZELLĐKLERĐ

TS-EN 206, CI Sınır Değerleri

HACİM ARTIŞI:

Pas Hacmi > (2-6) x Çelik Hacmi

İç Gerilme ve Betonda Çatlama

ÇELİKTE KESİT AZALMASI

BETONUN DAYANIKLILIK ÖZELLĐKLERĐ

Korozyon Etkisi

21.10.2013

8

-GEÇİRİMSİZ BETON�Su / Çimento Oranı�Çimento dozajı�Agrega granülometresi�Maks. agrega boyutu,�Yerleştirme�KÜR

-YETERLİ PASPAYI KALINLIĞI

BETONUN DAYANIKLILIK ÖZELLĐKLERĐ

Çözüm

150 kez donma-çözülme çevrimi uygulanmış betonlar

• Su/çimento oranı yüksek

• Hava sürüklenmemiş

� Su/çimento oranı düşük

� Hava sürüklenmiş

Donma-Çözülme Etkisi

�Korozyon etkisi (Betonda maks. Klor içeriği)

�Maks. su/çimento oranı

�Min. Beton sınıfları

� (TS 500’de böyle bir bölüm yok)

BETONUN DAYANIKLILIK ÖZELLĐKLERĐ

Durabilite Açısından ACI 318 ile TS 500’ü Karşılaştırma

21.10.2013

9

�Yollar, Köprüler, Havaalanları, Okullar, İçme suyu şebekesi, Atık su şebekeleri, Barajlar, Katı atık depolama, Zararlı atıklar, Enerji

�TOPLAM BEDEL: 1.6 Trilyon $

BETONUN DAYANIKLILIK ÖZELLĐKLERĐ

A.B.D. İnfrastrüktür Onarım Harcamaları (ASCE, 2003 tahmini)

Korozif Ortamların ve Betondaki Aktif Korozyonun Tespiti ve Tamiri

Yapının Mevcut Durumunun Belirlenmesi İçin Kullanılacak

Yöntemler

Donatı Korozyonu Beton Korozyonu

Gözlem Gözlem

Delaminasyon İncelemesi Basınç Dayanım Testi

Beton Paspayı Ölçümü CL-Geçirgenliği Testi

Klorür İyon İçeriği Analizi Petrografi Analizi

Karbonatlaşma Kalınlığı Testi

Elektriksel Süreklilik Testi

Beton Nemi ve Direnci Testi

Korozyon Potansiyel Haritalarının Çıkarılması

Kesit Kaybı Belirlenmesi

Korozif Ortamların ve Betondaki Aktif Korozyonun Tespiti ve Tamiri

� Gözlem: Çatlak, pas, betonda dökülmeler ve diğer fiziksel hasarın

tespit edilmesidir.

� Delaminasyon İncelemesi:Donatı korozyonunun yapıya verdiği en

önemli hasar, donatı hacmi artması sebebiyle meydana gelen

genleşme kuvvetlerinin genellikle donatıya paralel olarak betonda

meydana getirdiği ayrılmalardır. Onarım ve güçlendirme çalışmaları

sırasında ayrılan beton tamamen çıkartılmalı, korozyona uğramış

donatı onarılmalı, ayrılan beton yerine yama yapılmalıdır.

� Beton Paspayı Ölçümü: Covermetre, Pashometre gibi cihazlarla

tahribatsız bir şekilde paspayının ölçülmesidir.

Korozif Ortamların ve Betondaki Aktif Korozyonun Tespiti ve Tamiri

Donatı Korozyonu

� Klorür İçeriği Analizi: Donatının bulunduğu seviyenin altındave üstünde olmak üzere farklı derinliklerden parçalar alınmasıve laboratuar ortamında içeriğin tespit edilmesidir.

� Korozyon Potansiyel Haritalarının Çıkartılması: Beton üzerineyerleştirilmiş yarı –hücre ile beton içindeki donatı arasında voltajölçümleri yapılır.Aktif korozyon oluşma olasılığının belirlenmesindekullanılır.

� Kesit Kaybının Belirlenmesi: Kesit kaybının belirlenmesi içindonatının dökülen kısımların çıkartılması, korozyon temizlemeürünleri ile temizlenmesi ve kumpas yardımıyla kesit kaybı ölçümüyapılmasıdır.

Korozif Ortamların ve Betondaki Aktif Korozyonun Tespiti ve Tamiri

Donatı Korozyonu

� Elektriksel Süreklilik Testi:Korozyonun ne mertebede olduğununbelirlenmesini sağlayan çok önemli bir testtir. Donatıların birbirinetemas edip etmediğinin de anlaşılmasını sağlar.

� Beton Nemi ve Direnci Ölçümü: Betondaki nem içeriğinin ölçülmesiiçin prob isimli cihaz beton içinde açılmış boşluğa yerleştirilir. Boşlukiçersindeki rölatif nem ölçülür. Bu yöntem rölatif nemdeğişikliklerinin zamanla değişimini gözlemler ve yapıdaki nemdöngüsünün anlaşılmasını sağlar.Betondaki nem oranının korozyonile doğrudan ilişkisi vardır.

� Korozyon Potansiyel Haritalarının Çıkartılması: Beton üzerineyerleştirilmiş yarı – hücre ile beton içindeki donatı arasında voltajölçümleri yapılır. Aktif korozyon oluşma olasılığının belirlenmesindekullanılır.

Korozif Ortamların ve Betondaki Aktif Korozyonun Tespiti ve Tamiri

Donatı Korozyonu

� Basınç Dayanım Testi:Numunenin donma – çözünmeişlemlerinden ve alkali – silis reaksiyonundan etkilenipetkilenmediği gözlemlenerek yapılan basınç dayanım testidir.

� Klorür İyonu Geçirgenliği Testi:Laboratuar ortamındagerçekleşen bu test yönteminde, 50 mm kalınlığında100 mmçapında numuneden 6 saat boyunca 60 volt potansiyel farkıaltında elektrik akımı geçirilir. Toplam geçen akıma bakılarakkolondaki iyon geçirgenliği oranı belirlenebilir. Kolondakikorozyon oluşum potansiyelini anlamak açısından önemlidir.

� Petrografi Analizi:Beton numunenin mikroskobik olarakincelenmesidir.

Korozif Ortamların ve Betondaki Aktif Korozyonun Tespiti ve Tamiri

Beton Korozyonu

21.10.2013

10

BETONUN DAYANIKLILIK ÖZELLĐKLERĐ

�Meydana gelen bozulma sebebi,

�Proje özellikleri ile uyumu,

�Su / çimento oranı,

�Hava boşluğu yapısı,

�Çatlama yapısı

hakkında fikir verir.

Beton Korozyonu

Onarım Önerileri

� Yama Yapmak

� Korozyona maruz kalmış beton kısımların temizlenip, kalitelibeton ile yama yapılması yöntemidir.

� Korozyona Uğramış Donatıya Kaynak Yapılması

� Korozyondan dolayı kesit kaybına uğramış donatıya, kaynak iledonatı eklenmesidir.

� Mantolama yapmak

� Korozyona maruz kalmış kolonun, temizlenip, gerekli önlemleralınıp,çepeçevre mantolanmasıdır.

Onarım Önerileri

BETONUN DAYANIKLILIK ÖZELLĐKLERĐ

Korozyona Uğramış Betonarme

BETONUN DAYANIKLILIK ÖZELLĐKLERĐ

1)Yüzey çekiçle tokmaklanarak sağlam betona kadar zayıf olan

kısım belirlendi ve tamamen alındı.

2)Donatı pürüzlülüğü mekanik olarak fırça giderildi.

3)Korozyon önleyici astar malzemesi sürüldü.

4)Dolgu malzemesi olarak tamir harcı uygulandı.

5)Dış sıvanın içine lifli aderans arttırıcı malzeme ilave edilerek

tamir harcı ve dış sıvanın aderansı sağlandı.

6)Komple astar ve silikonlu dış cephe boyası yapıldı.

7)Çatı esnek su yalıtım malzemesi ile kaplandı.

Örnek Bir Çalışmanın Adımları

İTÜ İnşaat Fakültesi Dış Cephe Korozyon Tamiri

BETONUN DAYANIKLILIK ÖZELLĐKLERĐ

�Sadece dayanıma göre değil, aynı zamandadürabiliteye göre de tasarlanması,

�Ağırlık esasına göre (%3 duyarlık) tartılıp hazırlanması,

�Uygun şekilde taşınması,

� İyi şekilde yerleştirilmesi,

�Doğru şekilde kür edilmesi

�Doğru şekilde denetlenmesi gerekir.

SONUÇSONUÇSONUÇSONUÇ

BETONARMENİN ANA MALZEMESİ OLAN BETONARMENİN ANA MALZEMESİ OLAN BETONARMENİN ANA MALZEMESİ OLAN BETONARMENİN ANA MALZEMESİ OLAN BETONUN;BETONUN;BETONUN;BETONUN;