BÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ

HAZIRLIKLI İLAHİYAT PROGRAMI DERS İÇERİKLERİ

I. YARIYIL

İLA 101 T P K A K T SKUR’AN OKUMA VE TECVİD I 2 0 2 4Kur’ân-ı Kerim’i Tecvid kurallarına uygun biçimde yüzüne ve ezber olarak doğru okumak, ibadetlerde ve çeşitli dini merasimlerde okunabilecek bazı sure veya aşr-ı şeriflerin ezberlenmesi, Kur’an’ın usulüne uygun tilavet edilebilmesi için gereken Tecvid kaidelerinin ve harflerin doğru telaffuzlarının (ta’lîm) uygulamalı olarak öğretilmesi ve namaz duaları ile bazı kısa surelerinin ezberlenmesi.Yüzünden okuma: Kur’ân-ı Kerîm’in 604-561. sayfalarının tertîl üzere okunması.Ezber yapma: Harflerin ta’limi, Namaz duaları ile Fatiha, İhlâs, Kevser ve Asr sureleri.Önerilen KaynaklarKur’ân-ı Kerîm (DİB ve TDV Yayınları).Karabaş Tecvidi (Klâsik Osmanlıca baskı).İsmail Karaçam, Kur’an-ı Kerîm’in Fazîletleri ve Okunma Kâideleri -Mufassal Tecvid-, MÜİF Vakfı Yayınları, İstanbul 1991.Sıtkı Gülle, Tecvîd Dersleri, Huzur Yayınevi, İstanbul 2006.İLA 117 T P K A K T SARAP DİLİ VE BELAGATİ 2 0 2 3Başlangıç düzeyinde Arapça dil bilgisi ve becerisini ihtiva eden konulardan olmak üzere, kelime ve cümle çeşitleri, müzekker ve müennes, müfret, müsenna ve cemi, nekre ve marife, isim cümlesi ve öğeleri, fiil çeşitleri ve fiil cümlesi, nesne, cerr harfleri, izafet, sıfat, salim ve mu’tel fiiller ele alınır.Önerilen KaynaklarYılmaz Hacı, Acar Ömer, GündüzözSoner, Aydın Tahirhan, İlahiyat Fakülteleri İçin Arapçaya Giriş, I-II, Grafik Yay., Ankara 2012; Kahyaoğlu, Yasin, Seçme Metinler, Eyyuhe’t-Talib, Elif Matbaası, Şanlıurfa 2008; Kahyaoğlu, Yasin, Ravdatu’l-Hikem ve’l-Emsal, (Arap Atasözleri), Şanlıurfa 1999.İLA 105 T P K A K T SAKÂİD ESASLARI 2 0 2 3Öğrenciler kelam ilminin iman-islâm, uluhiyet, nübüvvet ve ahiret konularını ve bunların alt başlıklarını oluşturan meseleleri bilir ve tanımlar. Bu ders, din, iman, islam küfür, şirk, irtidat gibi temel kavramları, Allah’ın varlığı ve sıfatları, Nübüvvet konuları, Kıyamet ve ahiretin varlığına ve ahiret hayatına ait amellerin sorgulanması, şefaat, sırat, havz, cennet ve cehennem gibi konuları içerir.Önerilen Kaynaklar:1- Klavuz, A. Saim, Anahatlarıyla İslâm Akâidi ve Kelâm Giriş İstanbul, İstanbul, 2004. 2- Topaloğlu, Bekir, Kelama Giriş, İstanbul, 1988. 3- Gölcük-Toprak,, Şerafeddin, Süleyman, Kelam, Konya, 2001. 4- İman, Mümin, Kâfir, Küfür, Nifak, Münafık, Delil, İstidlal, Allah, Esma-i-hüsna, vd ilgili DİA maddeleri. 5- Topaloğlu, Bekir, Maturidiyye Akaidi 6- Taftazani, Şerhu’l-Akaid 7- Ebu Hanife, İmam-ı Azam, Fıkhu’l-Ekber 8- Akseki, A. Hamdi, İslam DiniİLA 107 T P K A K T SSİYER-İ NEBİ I 2 0 2 3Genel bir çerçeve içinde İslam tarihinin konusu, İslam tarihçiliğinin doğuşu ve gelişmesi, temel kavramlar, İslam’ın doğduğu tarihsel ortam, Hz. Muhammed’in Mekke dönemi hayatı, hicreti, Medine dönemi hayatı. Müslüman olmayanlarla ilişkiler, veda haccı, vefatı, ailesi, şahsiyet özellikleri ve tebliğ metodu gibi hususlar üzerinde durulacaktır. Önerilen Kaynaklar:Muhammed Hamidullah, İslâm Peygamberi, trc. Salih Tuğ, I-II, İstanbul 1990, İbrahim Sarıçam, Hz. Muhammed ve evrensel mesajı, Ankara 2001, Adem Apak, İslam Tarihi 1, İstanbul 2006, Hasan İbrahim Hasan, İslam Tarihi, I-V, trc. İsmail Yiğit vd, İstanbul 1992.İLA 109İBADET ESASLARI I 2 0 2 3İslam’da ibadetlerin temel kuralları, kaynakları ve gayeleri; mali ve bedeni ameller, farz, vacib ve sünnet ameller gibi konular yer almaktadır. İbadet konuları ağırlıklı olarak belirli bir mezhep sistematiği çerçevesinde işlenerek, hem dinî hükümler hem de bu hükümlerin delilleri açısından tutarlı bir birikim ve bakış açısı kazandırılması hedeflenmektedir. İbadet Amaçlı Temizlik: Maddi/hakiki, hükmî/manevi pislik, bunlardan temizlenme araç ve yolları, abdest, gusül, teyemmüm ve kadınlara özel haller, Namaz: Genel Esaslar: Mahiyeti, çeşitleri ve yükümlülüğü, farzları, vacipleri, sünnetleri ve adabı, mekruhları, bozan şeyler. Namaz: Genel Esaslar: Kılınışı, kazası, ezan ve kâmet, mescid/cami, cemaatle namaz ve imamlık Namaz: Özel Hükümler: Farz, vacip ve nafile namazlar, Namaz: Özel Hükümler: Farz, vacip ve nafile namazlar .Önerilen Kaynaklar Ferhat Koca, İslâm Hukukunda İbadet Kavramı, Çorum, 2000. Ömer Nasuhi Bilmen, Büyük İslam İlmihali, İstanbul 1971. Hamdi Döndüren, Delilleriyle İslam İlmihali, İstanbul 2000, Komisyon, İlmihal I-2, Türkiye Diyanet Vakfı İslamî Araştırmalar Merkezi (İSAM),İstanbul 1998

Sayfa 1 / 26

İLA 111KUR'AN İLİMLERİ VE TEFSİR USULÜ I (ARAPÇA) 2 0 2 3Tefsir ilminin tarihçesi, gelişimi, bunlarla ilgili konu ve kaynak eserlere değinilir.Önerilen KaynaklarAlbayrak, Halis, Tefsir Usul, İstanbul: Şule Yayınları, 1998, Baljon, J. M. S. Kur’an Yorumunda Çağdaş Yönelimler, çev. Ş. Ali Düzgün, Ankara: Fecr Yayınevi, 1994. Bilen, Osman, Çağdaş Yorumbilim Kuramları, Ankara: Kitabiyat, 2002. Cerrahoğlu, İsmail, Tefsir Usulü, Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı, 1997. Demirci, Muhsin, Tefsir Usulü ve Tarihi, İstanbul: Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Vakfı (İFAV), 2003, Es-Salih, Subhi, Mebahis fi Ulumi’l-Kur’an: Beyrut, 1979, Es-Suyuti, Celalu’d-din, El-İtkan fi Ulumi’l-Kur’an, Ez-Zerkeşi, Bedru’d-din, El-Burhan fi Ulumi’l-Kur’an, Yazır, Elmalılı Muhammed Hamdi, Hak Dini Kur’an DiliİLA113 HADİS İLİMLERİ VE USULÜ I 2 0 2 3Hadisin menşei, önemi ve tekâmülü. Hadisin ilk kaynağı sahâbe. Hadis ilminin teşekkülü ve bunu hazırlayan sebepler. Hadis diye uydurulmuş sözler. Cerh ve ta’dîl hareketinin doğuşu. Hadislerin değeri üzerindeki münakaşalar ve hadisin tedvîn ve tasnîfi. Tasnîfin altın çağı: Kütüb-i Sitte devri. Hadis ilimlerinden Cerh ve Ta’dil , EsbabüVurüdü’l-hadis. Önerilen Kaynaklar:Selmen Başaran- M.Ali SÖNMEZ, Hadis Tarihi ve Usulü, Bursa, 2012; Ahmet Yücel, Hadis Usulü, İfav, İstanbul, 2012; Ahmet Yücel, Hadis Tarihi, İfav, İstanbul, 2012; Talat Koçyiğit, Hadis Tarihi, Diyanet İşleri Başkanlığı, 1988. Ali Yardım, Hadis I-II, İzmir 1992, M. Yaşar Kandemir, "Hadis", Diyanet İslam Ansiklopedisi, İsmail Lütfi Çakan, Anahatlarıyla Hadis, Ensar Yayınları, 2005, İsmail Lütfi Çakan, Hadis Usulü, Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi, İstanbul 2008. İLA 115DİNÎ MUSİKÎ 2 0 2 2Dini musiki formları için iyi bir ses kullanma yeteneği kazandırmak ve Kur’an-ı Kerim kıraati ile Eski Türk Edebiyatı ve Türk-İslam Sanatları dersinin anlaşılmasına katkı sağlamak.Önerilen KaynaklarHüseyin Sadettin Arel, Türk Musikisi Nazariyatı Dersleri(haz. Onur Akdoğu), Ankara 1993.Sadettin Nüzhet Ergun, Türk Musikisi Antolojisi (Dinî Eserler), İstanbul 1943.Bekir Sıtkı Sezgin, Dini Musiki Ders Notları.Halil Can, Dini Musiki Ders Notları.Suphi Ezgi, Nazarî Amelî Türk Musikisi, İstanbul 1933-1953.Yılmaz Öztuna, Türk Musikisi Ansiklopedisi, 2. Kısım, İstanbul 1969.İ. Hakkı Özkan, Türk Musikisi Nazariyatı ve Usulleri, İstanbul 1987.Yalçın Tura, Türk Musikisinin Meseleleri, İstanbul 1988.Nuri Özcan, Dini Musiki Ders Notları.Bayram Akdoğan, Türk Din Musiki Dersleri, Ankara 2003.TÜR181TÜRK DİLİ I 2 0 2 2Öğrencinin Türkçe´nin özelliklerini bilmesini, dili doğru ve etkili kullanabilmesini ve toplum içinde kendini daha iyi ifade edebilmesini sağlamak.Türkçe´nin yapı ve anlam bakımından özellikleri, temel eserler, toplum içinde kendini ifade etme, dili doğru ve etkili kullanmanın yolları.Önerilen KaynaklarMuharrem Ergin, Üniversiteler İçin Türk Dili, Bayrak Yay. İstanbul,1994, Üniversiteler İçin Türk Dili Yazılı ve Sözlü Anlatım, Kriter Yayınevi, İstanbul, 2008. AİT181 T P K AKTSATATÜRK İLKE VE İNKILAP TARİHİ I 2 0 2 2 Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi derslerinin amacı; Türk Devriminin ruhunu ve hedeflerini kavrayarak geliştirecek yeni nesiller yetiştirmektir. Böylece, Mustafa Kemal Atatürk'ün söylediği gibi; "Devrimin amacını kavramış olanlar sürekli olarak onu koruma gücüne sahip olacaklardır". Devrimin amacının kavranabilmesi için, Türk Bağımsızlık Savaşı, Atatürk Devrimleri ve Atatürkçü Düşünce Sistemi ile Türkiye Cumhuriyeti Tarihi hakkında doğru bilgiler vermek, Türk Gençliği'ni Atatürkçü Düşünce Sistemi doğrultusunda yetiştirmek gereklidir. Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi dersi, bu görevi üstlenmiştir. Cumhuriyet rejiminin sürekli olması, yeni kurumlar oluşturması, Atatürkçü Düşünce Sisteminin yaygınlaştırılıp geliştirilmesi ve ulusumuzun çağdaşlaşması için, Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi dersleri, vazgeçilmez öneme sahiptir. Bu bağlamda dersin hedef ve gayesi için şunlar söylenebilir. a) Milli Mücadele'nin oluşturduğu şartlar, Türk Milli Mücadelesi'nin safhaları, Türkiye Cumhuriyeti Tarihi, Atatürk İlke ve İnkılâpları ile Atatürkçü Düşünce Sistemi hakkında doğru bilgiler vermek. b) Atatürk İlkeleri ve İnkılâplarının doğru anlaşılmasını sağlayarak gençlerde bu inkılâp ve ilkeleri savunmak ve geliştirmek için bilinç oluşturmak. c) Devleti, Milleti ve Ülkesiyle Türkiye Cumhuriyeti'nin bölünmez bir bütün olduğunu yeni nesillere öğretmek ve bu ideal içinde Türk Gençliği'nin bütünleşmesini sağlamak. d) Türkiye Cumhuriyeti ile Atatürk İlke ve İnkılâpları, Atatürkçü düşünceye yönelik tehditler hakkında doğru bilgiler vermek. Sanayi Devrimi ve Fransız Devrimi · Osmanlı Devleti’nin Dağılışı (XIX. Yüzyıl). Tanzimat ve Islahat Fermanı, I. ve II. Meşrutiyet, · Trablusgarp ve Balkan Savaşları · I. Dünya Savaşı · Mondros Ateşkes Antlaşması, Wilson İlkeleri, Paris Konferansı · M. Kemal’in Samsun’a Çıkışı ve Anadolu’daki Durum · Amasya Genelgesi, Ulusal Kongreler, Mebusan Meclisinin Açılışı · TBMM’nin Kuruluşu ve İç İsyanlar · Teşkilat-ı Esasi Kanunu, Düzenli Ordunun Kuruluşu · I. İnönü, II. İnönü, Kütahya-Eskişehir, Sakarya Meydan Muharebesi ve Büyük Taarruz · Kurtuluş Savaşı sırasındaki antlaşmalar · Lozan Antlaşması · Saltanatın Kaldırılması.

Sayfa 2 / 26

Önerilen Kaynaklar:Atatürk, M. Kemal; Nutuk, C. I-II, Kamer Yay. İst. 2002, Yılmaz, Faruk- Öztürk, İbrahim; Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi, Özlem Kitabevi, Niğde 2003, Berkes, Niyazi; Türkiye’de Çağdaşlaşma, Yapı Kredi yay. İstanbul 2002. YDL185YABANCI DİL I 2 0 2 2Öğrencilere temel dilbilgisi kurallarını öğreterek, öğrencilerin anlamlı ve doğru İngilizce cümleler kurabilmelerini ve yazılı-sözlü olarak kendilerini ifade edebilmelerini sağlamaktır.Ders dilbilgisi kuralları, konuşma, okuma, yazma ve dinleme becerilerini geliştirici uygulamalarından oluşmaktadır. Önerilen Kaynaklar: English Builder (Necdet Keleşoğlu, Salim Kılıç, Ufuk Güneş, BettyandKeithRowbothom)

II. YARIYILİLA 102 TPK AKTSKUR’AN OKUMA VE TECVİD II 2 0 2 4Kur’ân-ı Kerim’i, Tecvid kurallarına uygun biçimde yüzüne ve ezber olarak doğru okumak, ibadetlerde ve çeşitli dini merasimlerde okunabilecek bazı sure veya aşr-ı şeriflerin ezberlenmesi, Kur’an’ın usulüne uygun tilavet edilebilmesi için gereken Tecvid kaidelerinin ve harflerin doğru telaffuzlarının (ta’lîm) uygulamalı olarak öğretilmesi ve namaz duaları ile bazı kısa surelerinin ezberlenmesi.Yüzünden okuma: Bakara Suresi’nin tertîl üzere okunması.Ezber yapma:Nâs, Felak, Mesed, Nasr, Kâfirûn, Mâûn, Kureyş, Fîl, Hümeze, Tekâsür, Kâriah, Âdiyât ve Zilzâl sureleri.Önerilen KaynaklarKur’ân-ı Kerîm (DİB ve TDV Yayınları)Karabaş Tecvidi (Klâsik Osmanlıca baskı).İsmail Karaçam, Kur’an-ı Kerîm’in Fazîletleri ve Okunma Kâideleri -Mufassal Tecvid-, MÜİF Vakfı Yayınları, İstanbul 1991.Sıtkı Gülle, Tecvîd Dersleri, Huzur Yayınevi, İstanbul 2006.İLA 120 ARAP DİLİ VE BELEGATİ 2 0 2 3Arapça dil bilgisi ve becerisi: muzari fiilin nasbı ve cezmi, iki fiili cezmeden edatlar, ef’âl-i hamse, lâzım fiil ve muteaddi fiil; mef’ul çeşitleri: hal, müstesnâ, münâda, inne ve benzeri edatlar, kâne fiili ve benzeri yardımcı fiiller, atıf, ma’tuf ve ma’tuf aleyh konuları yer almaktadır.Önerilen KaynaklarYılmaz Hacı, Acar Ömer, GündüzözSoner, Aydın Tahirhan, İlahiyat Fakülteleri İçin Arapçaya Giriş, I-II, Grafik Yay., Ankara 2012; Kahyaoğlu, Yasin, Seçme Metinler, Eyyuhe’t-Talib, Elif Matbaası, Şanlıurfa 2008; Kahyaoğlu, Yasin, Ravdatu’l-Hikem ve’l-Emsal, (Arap Atasözleri), Şanlıurfa 1999.İLA 106İBADET ESASLARI II 2 0 2 2İbadet kavramı, ibadetlerin hedefleri, ibadetin birey ve toplum üzerindeki etkileri ve ibadetin biçimsel olarak ayrıntılı bir şekilde öğrenilmesi. İslam ibadetlerinin temel kurallarını, kaynakları ve gayeleri ile birlikte tanıtmak, Namaz: Tilavet secdeleri, Sehiv secdeleri, Cenaze ve şehitlikle ilgili hükümler,Oruç: Mahiyeti, Çeşitleri, rüknü, bozan ve bozmayan şeyler, mekruhları, kazası, itifak, fıtır sadakası, Zekat: Genel hükümler: Mahiyeti ve şartları, zekat verilecek mallar, zekat verilecek yerler, Zekat: Özel hükümler: Zekatla ilgili güncel meseleler, Hac ve Umre: Haccın Mahiyeti, rükünleri, şartları, farz, vacip ve sünnetleri, çeşitleri, edası, ilgili kurbanlar, yasakları/cezaları, ilgili bazı meseleler ve umre, Kurban ve keffaretler. Önerilen Kaynaklar Ferhat Koca, İslâm Hukukunda İbadet Kavramı, Çorum, 2000. Ömer Nasuhi Bilmen, Büyük İslam İlmihali, İstanbul 1971. Hamdi Döndüren, Delilleriyle İslam İlmihali, İstanbul 2000, Komisyon, İlmihal I-2, Türkiye Diyanet Vakfı İslamî Araştırmalar Merkezi (İSAM),İstanbul 1998.İLA 108SİYER-İ NEBİ II 2 0 2 3Genel bir çerçeve içinde dört halife, Emevîler, Abbasiler ve Endülüs’ün siyasi ve kültürel tarihi, ilk Müslüman Türk devletleri, ele alınır. Önerilen KaynaklarAdem Apak, İslam Tarihi 2, Emevîler, İstanbul 2008 H. İbrahim Hasan, İslam tarihi, I-II, trc. İsmail Yiğit ve dğr., İstanbul 1983. İsmail Yiğit, "Emevîler", DİA, XI, 87-105. Adem Apak, İslam Tarihi 2, Hulefa-yiRaşidin, İstanbul 2007; Doğuştan Günümüze Büyük İslam Tarihi, (Komisyon) Redaktör: Hakkı Dursun Yıldız, İstanbul 1990, Sabri Hizmetli, İslam Tarihi, Ankara 1999.İLA 110DİN PSİKOLOJİSİ 2 0 2 3Dersin amacı öğrencilerin din ve inancı bireyin psikolojik bütünlüğüne etkileri açısından ele alabilmesini, dinin psikolojik boyutlarını tanımak için din psikolojisinin temel kavram ve yöntemlerini tanımasını sağlamaktır. Dersin içeriği din psikolojisinin temel kavramları, konusu, amacı, yöntemi, genel psikoloji ve din bilimleri içindeki yeri, insan gelişimi açısından önemi, ahlak ve inanç gelişim teorileri; Batı’da, İslam dünyasında ve Türkiye’de din psikolojisi çalışmaları yer alır. Din psikolojisinin değişik ekolleri ve gelenekleri, din-yaşlanma ve ölüm, din-kişilik, din ve ruh sağlığı, din ve mistik deneyim konularından oluşmaktadır.

Sayfa 3 / 26

Önerilen Kaynaklar:Neda Armaner, Din Psikolojisine Giriş I, Ayyıldız Matbaası, Ankara l980; Faruk Karaca, Psiko-sosyal Açıdan Yabancılaşma ve Dini Hayat, İstanbul, 2001; Ali Köse, Freud ve Din, İstanbul 2000; Hüseyin Peker, Din Psikolojisi, İstanbul 2003; Hayati Hökelekli, Din Psikolojisi, Ankara 2001; Ali Köse, Neden İslam’ı Seçiyorlar: Müslüman Olan İngilizler Üzerine Psiko-Sosyolojik Bir İnceleme, İstanbul 2008; Nils Holm, Din Psikolojisine Giriş, İstanbul 2001.İLA 112KUR'AN İLİMLERİ VE TEFSİR USULÜ II 2 0 2 3Tefsir Usûlü’nün konuları ve terimleri ele alınmakta, Kur’an’ın anlaşılması ve yorumlanmasında dikkate alınması gereken esaslar ve bu esasların göz ardı edilmesinin doğuracağı mahzurlar örnekleme yoluyla incelenecektir.Önerilen Kaynaklar:Albayrak, Halis, Tefsir Usul, İstanbul: Şule Yayınları, 1998. Baljon, J. M. S., Kur’an Yorumunda Çağdaş Yönelimler, çev. Ş. Ali Düzgün, Ankara: Fecr Yayınevi, 1994. Bilen, Osman, Çağdaş Yorumbilim Kuramları, Ankara: Kitabiyat, 2002. Cerrahoğlu, İsmail, Tefsir Tarihi, Ankara: Fecr Yayınevi, 1996. Cerrahoğlu, İsmail, Tefsir Usulü, Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı, 1997. Yazır, Elmalılı Muhammed Hamdi, Hak Dini Kur’an DiliİLA114HADİS İLİMLERİ VE USULÜ II 2 0 2 2Hadislerin güvenilirlik durumuna göre sınıflandırılması. Hadislerin sahihlik durumuna göre taksimi. Hadislerin senedinin kopuk olup olmayışına göre çeşitleri. Musned, muttasıl, muselsel, mu‘an‘an, mu’en’en hadisler. Mursel, munkatı‘, mu‘dal, mudelles hadisler. Birbirini takviye etmesi yönünden hadisler. Sened ve metni ilgilendiren müşterek tabirler. Hadis ilimlerinden İlelü’l-Hadis, Garibü’l-Hadis, Muhtelifü’l-Hadis, Nasih ve Mensuh.Önerilen Kaynaklar:Selmen Başaran- M.Ali SÖNMEZ, Hadis Tarihi ve Usulü, Bursa, 2012; Ahmet Yücel, Hadis Usulü, İfav, İstanbul, 2012; Ahmet Yücel, Hadis Tarihi, İfav, İstanbul, 2012; Talat Koçyiğit, Hadis Tarihi, Diyanet İşleri Başkanlığı, 1988. Ali Yardım, Hadis I-II, İzmir 1992, M. Yaşar Kandemir, "Hadis", Diyanet İslam Ansiklopedisi, İsmail Lütfi Çakan, Anahatlarıyla Hadis, Ensar Yayınları, 2005, İsmail Lütfi Çakan, Hadis Usulü, Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi, İstanbul 2008, Talat Koçyiğit, Hadis Usulü, Diyanet İşleri Başkanlığı, Ankara 1997.İLA116İTİKADİ İSLAM MEZHEPLERİ 2 0 2 2İslam Mezheplerinin ortaya çıkışlarını sebeplerini ve gelişimlerini ortaya koyar. İslam Mezhepleri Tarihinin amacı, konuları, temel kaynakları, metodolojisi ile erken dönemlerden itibaren ortaya çıkmış olan ana dini akımları/mezhepleri tanıtabilmek amaçlanmıştır. Mezheplerin doğuşunu etkileyen faktörleri bilir, Harici zihniyetinm belirgin özelliklerini bilir. Mürcie’nin İslam Düşüncesine Katkılarını bilir. Şiiliğin imametle ilgili delillerini bilir. Mutezile ve İslam akılcılığını genle hatlarıyla bilir. Ehl-i Sünnetin kıllarını genel hatlarıyla bilir.Önerilen Kaynaklar:Ethem Ruhi Fığlalı, Çağımızda İtikadi İslam Mezhepleri; M. Saffet Sarıkaya, İslam Düşünce Tarihinde Mezhepler. Mustafa Öz, Başlangıçtan günümüze İslam Mezhepleri Tarihi, Nevbahti, Firaku’ş-Şia, Osman Aydınlı, Osmanlı’dan Cumhuriyet’e İslam Mezhepleri Tarihi Yazıcılığı. Abdulbaki Gölpınarlı, Tarih Boyunca İslam Mezhepleri tarihi ve ŞiilikİLA 118İSLAM SANATLARI 2 0 2 2 İslam sanat anlayışının temelleri, Estetik ve İslam, İlk İslam sanat eserleri, geleneksel İslam sanatları nelerdir? Ve özellikleri, Emevi sanatı, Abbasi sanatı, Selçuklu sanatı, Osmanlı kuruluş ve yükselme dönemlerinde cami mimarisi, son dönem Osmanlı ve mimarisi ve camiler. Önerilen Kaynaklar:AhmedArvasi / Diyalektiğimiz ve Estetiğimiz,Sanat ve Estetikle ilgili makaleler,Hasan Özönder/ Tezhip ve Hat Sanatı LügatıTürkler Ansiklopedisi / Hasan Celal Güzel.TÜR 182TÜRK DİLİ II 2 0 2 2Öğrenciye dili kullanma becerisi kazandırmak ve gündelik hayatta karşılaşacağı iletişim problemlerinde dil, kültür ve edebiyat bilgisini kullanabilme yetisini sağlamak.Anlam bilgisi. Bilimsel yazıların hazırlanmasında uyulacak kurallar ve uygulamalar. Bilimsel yazıların hazırlanmasında uyulacak kurallar ve uygulamalar.Olay yazıları, düşünce yazıları ve uygulamaları. Sözlü kompozisyon türleri. Hazırlıklı ve hazırlıksız konuşma türleri ve uygulamaları. Edebiyat bilimi ve edebiyat sosyolojisi uygulamaları. Edebiyat tarihi incelemeleri. Güzel konuşma ve yazma kuralları. Güzel konuşma ve yazma uygulamaları. Edebî tür bilgisi. Edebî eserlerle ilgili retorik uygulaması. Edebî eserlerle ilgili retorik uygulaması.Önerilen Kaynaklar:Muharrem Ergin, Üniversiteler İçin Türk Dili, Bayrak Yay. İstanbul,1994. Kültür ve Dil, Mehmet KAPLAN, VII. Baskı Dergah Yayınları İstanbul, 1992, Editör Ceyhun Vedat Uygur, Yaşar Öztürk, Şerif Kutludağ, Şenel Çalışkan, Aliye Tokmakoğlu, Üniversiteler İçin Türk Dili Yazılı ve Sözlü Anlatım, Kriter Yayınevi, İstanbul, 2008. AİT 182ATATÜRK İLKELERİ VE İNKILAP TARİHİ II 2 0 2 2Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi derslerinin amacı; Türk Devriminin ruhunu ve hedeflerini kavrayarak geliştirecek yeni nesiller yetiştirmektir. Böylece, Mustafa Kemal Atatürk'ün söylediği gibi; "Devrimin amacını kavramış olanlar sürekli olarak onu koruma gücüne sahip olacaklardır". Devrimin amacının kavranabilmesi için, Türk Bağımsızlık Savaşı, Atatürk Devrimleri ve Atatürkçü Düşünce Sistemi ile Türkiye Cumhuriyeti Tarihi hakkında doğru bilgiler vermek, Türk Gençliğini Atatürkçü Düşünce Sistemi doğrultusunda yetiştirmek gereklidir. Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi dersi, bu görevi üstlenmiştir. Cumhuriyet rejiminin sürekli

Sayfa 4 / 26

olması, yeni kurumlar oluşturması, Atatürkçü Düşünce Sisteminin yaygınlaştırılıp geliştirilmesi ve ulusumuzun çağdaşlaşması için, Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi dersleri, vazgeçilmez öneme sahiptir. Bu bağlamda dersin hedef ve gayesi için şunlar söylenebilir. a) Milli Mücadele'nin oluşturduğu şartlar, Türk Milli Mücadelesinin safhaları, Türkiye Cumhuriyeti Tarihi, Atatürk İlke ve İnkılâpları ile Atatürkçü Düşünce Sistemi hakkında doğru bilgiler vermek. b) Atatürk İlkeleri ve İnkılâplarının doğru anlaşılmasını sağlayarak gençlerde bu inkılâp ve ilkeleri savunmak ve geliştirmek için bilinç oluşturmak. c) Devleti, Milleti ve Ülkesiyle Türkiye Cumhuriyeti'nin bölünmez bir bütün olduğunu yeni nesillere öğretmek ve bu ideal içinde Türk Gençliğinin bütünleşmesini sağlamak. d) Türkiye Cumhuriyeti ile Atatürk İlke ve İnkılâpları, Atatürkçü düşünceye yönelik tehditler hakkında doğru bilgiler vermek. Siyasi alanda yapılan devrimler · Siyasi partiler ve çok partili siyasi hayata geçiş denemeleri · Hukuk alanında yapılan devrimler · Toplumsal yaşayışın düzenlenmesi · Ekonomik alanda yapılan yenilikler · 1923-1938 Döneminde Türk dış politikası · Atatürk sonrası Türk dış politikası · Türk Devrimi‘nin İlkeleri · Cumhuriyetçilik · Halkçılık · Laiklik · Devrimcilik · Devletçilik · Bütünleyici ilkeler. Önerilen Kaynaklar:Atatürk, M. Kemal; Nutuk, C. I-II, Kamer Yay. İst. 2002.Yılmaz, Faruk- Öztürk, İbrahim; Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi, Özlem Kitabevi, Niğde 2003. Berkes, Niyazi; Türkiye’de Çağdaşlaşma, Yapı Kredi yay. İstanbul 2002. Shaw, Stanford J- Shaw, Ezel Kural; Osmanlı İmparatorluğu ve Modern Türkiye, C. 2, Çev. Mehmet Harmancı, İstanbul 2000. YDL186YABANCI DİL II 2 0 2 2Öğrencilere temel dilbilgisi kurallarını öğreterek, öğrencilerin anlamlı ve doğru İngilizce cümleler kurabilmelerini ve yazılı-sözlü olarak kendilerini ifade edebilmelerini sağlamaktır.Ders dilbilgisi kuralları, konuşma, okuma, yazma ve dinleme becerilerini geliştirici uygulamalarından oluşmaktadır. Önerilen Kaynaklar:English Builder (Necdet Keleşoğlu,SalimKılıç,UfukGüneş,BettyandKeithRowbothom)

III. YARIYILİLA 201KUR’AN OKUMA VE TECVİD III 2 0 2 4Teorik olarak Kur’an okuma tekniklerini öğretmek, teoriyi pratiğe yansıtarak yüzünden Kur’an okuyabilme işlevini artırmak, mesleki alanda kullanılabilecek düzeyde ayet ve sureler ezberlettirmek.Yüzünden okuma: Kur’ân-ı Kerîm’in 49-104. sayfalarının tertîl üzere okunması.Ezber yapma: Beyyine, Kad(i)r, Alak, Tîn, İnşirâh, Duhâ, A’lâ, Târık, İnfitâr ve Nebe’ sureleri.Önerilen KaynaklarKur’ân-ı Kerîm (DİB ve TDV Yayınları)Karabaş Tecvidi (Klâsik Osmanlıca baskı)İsmail Karaçam, Kur’an-ı Kerîm’in Fazîletleri ve Okunma Kâideleri -Mufassal Tecvid-, MÜİF Vakfı Yayınları, İstanbul 1991Sıtkı Gülle, Tecvîd Dersleri, Huzur Yayınevi, İstanbul 2006Sıtkı Gülle, Açıklamalı Örnekleriyle Tecvîd İlmi, Huzur Yayınları, İstanbul 2005Sıtkı Gülle, Kur’an Kültürünü Yansıtan Ayetleri İçeren Ders Notları; yer ve tr. yok.İLA 237ARAPÇA DİNİ METİNLER I 2 0 2 2 Arapçadaki edebî sanatlar, cümle ve cümle çeşitleri, kelime ve kelime çeşitleri, fiillerin çeşitleri, fiillerin kullanımları ve fiillerin irabı, sarf ve nahiv hakkında genel bilgi, harfi cer, muzafunileyh, sıfat, müsenna ve cemilerin (çoğul) irabı, sanatlı konuşma ve yazma.Önerilen Kaynaklar: Yılmaz Hacı, Acar Ömer, GündüzözSoner, Aydın Tahirhan, İlahiyat Fakülteleri İçin Arapçaya Giriş, I-II, Grafik Yay., Ankara 2012; Kahyaoğlu, Yasin, Seçme Metinler, Eyyuhe’t-Talib, Elif Matbaası, Şanlıurfa 2008; Kahyaoğlu, Yasin, Ravdatu’l-Hikem ve’l-Emsal, (Arap Atasözleri), Şanlıurfa 1999.İLA 205HADİS I 2 0 2 4 Temel hadis metinlerinin tamamını en az bir kere görme, bunlardan belirli kısımları okuma ve aynı zamanda müelliflerini tanıma imkânı sağlama; Ayrıca bu eserler kendi çevrelerinde oluşan literatürle birlikte tanıtılacak, öğrencilerin temel metinlerin şerhlerine müracaat etme alışkanlığı kazanmasına önem verilecektir. İman, ibadet ve ahlak konularına dair Kütüb-i sitte merkezli hadis metinleri okunmaktadır.Önerilen Kaynaklar:Buhari, el-Câmiu's-Sahih. Muslim, el-Câmiu's-Sahih. EbûDâvud, es-Sunen. Tirmizi, es-Sunen. Nesei, es-Sunen. İbnMâce, es-Sunen. Dârimi, es-Sunen. Mâlik b. Enes, el-Muvatta. Ahmed b. Hanbel, el-Musned.İ. L. Çakan, Hadis Edebiyatı, İstanbul 2008. S. Polat, H. Nazlıgül, S. Doğanay, Hadis Araştırma ve Tenkit Klavuzu, İFAV yayınları, İstanbul, 2008.İLA 207TEFSİR I 2 0 2 4 Tefsir okullarının ürünlerinden örnekler, yorum yöntemleri ve bunların Yasin ve İsra sureleri incelenerek örneklendirilmesi. Önerilen Kaynaklar:İbn Kesir, Tefsiru’l-Kur’ani’l-Azim, El-Kurtubi, Ebu Abdillah, El-Cami li Ahkami’l-Kur’an, Fahreddin er-Râzî, Mefâtîhu'l-Ğayb, İmam Ebu Mansur el-Matüridi, Te'vilâtü'l-Kur'ân. Muhammed Zemahşeri, el-Keşşâf an Hakaikı Ğavamizi't - Tenzil ve Uyuni'l - Ekavil fî vücuhi't - Te'vîl. Muhammed Ali Sabuni, Safvetü't – Tefasir. Yazır, Elmalılı Muhammed Hamdi, Hak Dini Kur’an Dili

Sayfa 5 / 26

İLA 209MANTIK 2 0 2 3Dersin amacı öğrencilerin mantık ve metodolojinin doğuşu, gelişmesi, önemli temsilcileri, ve kaynak metinlerini tanıması; varsayım, deney, tümevarım, tümdengelim, doğrulama, yanlışlama, olasılık yöntemlerini kullanabilmesi; bilimler sınıflaması ve bilim dili üzerine yetkinlik kazanmasını sağlamaktır. Derisn içeriği mantık ilmi ve konusu, mantık ilminin amacı, yararı, diğer ilimlerle ilişkisi, beş tümel, bölme ve sınıflama, mantığın problemleri, mantığın ilkeleri, önermeler ve türleri, akıl yürütme ve kıyas (dedüksiyon), endüksiyon ve analoji, tasdik ve çeşitleri (Burhan) konularını kapsar. Önerilen KaynaklarRuhattin YAZOĞLU, Tuncay İMAMOĞLU, Klasik Mantık; A. Kadir Çüçen, Mantık; Ali Durusoy, Örnek Çeviri Metinlerle Mantığa Giriş, İstanbul 2008; İbn Sîna, İşaretler ve Tembihler, (Mantık Kısmı, ss. 1-78 ), İstanbul 2005; İbrahim Emiroğlu, Ana Hatlarıyla Klasik Mantık, Bursa 1999; Necati Öner, Klasik Mantık, Ankara 1978; Doğan Özlem, Mantık, İstanbul 1999; İbrahim Emiroğlu, Klasik Mantığa Giriş, Ankara 2004; Necip Taylan, Ana hatlarıyla Mantık, Şafak Ural, Temel Mantık, Necati Öner, Klasik Mantık.İLA 211DİN SOSYOLOJİSİ 2 0 2 3Dersin amacı normatif din anlayışının dışında deskriptif –vasıflayıcı- bir özellik taşıyan din sosyolojisine göre dinin ve dinlerin toplum hayatındaki yerini ve toplumla olan karşılıklı etkileşimini incelemek ve bu incelemenin temel kavram ve yöntemlerini kavratmaktır. Dersin içeriği din sosyolojisinin temel kavramları ve alanı, yöntemi, genel sosyoloji ve din bilimleri içindeki yeri, din-toplum ve insan ilişkileri, dinin toplum hayatındaki yeri; Batı’da, İslam dünyasında ve Türkiye’de din sosyolojisi çalışmaları. Din sosyolojisinin detaylı olarak kurucuları, modernizm, postmodernizm ve din, din, milliyetçilik, din ve göçmenlik, din ve toplumsal cinsiyet ve kadın, sivil toplum ve din, dini azınlıklar, yeni dinsel akımlar, fundamentalizm, küreselleşme, din ve şiddet konularından oluşmaktadır. Önerilen Kaynaklar:Mehmet Taplamacıoğlu, Din Sosyolojisi; Ünver Günay, Din Sosyolojisi, İstanbul 2003; N.Akyüz-İ. Çapcıoğlu, Ana Başlıklarıyla Din Sosyolojisi, Ankara 2007; Ali Coşkun, Din, Toplum ve Kültür, İstanbul 2005; Peter L. Berger, Kutsal Şemsiye, çev: Ali Coşkun, İstanbul 2005; Joachim Wach, Din Sosyolojisi, çev. Ünver Günay, İstanbul 1995; Yümni Sezen, Sosyoloji Açısından Din; Hans Freyer, Din Sosyolojisi.İLA 213FIKIH USULÜ I 2 0 2 2Fıkıh usulü ilminin tanımı, tarihi ve literatürü; fıkhın diğer alt disiplinleri ve ilgili sosyal bilim alanlarıyla ilişkileri; klasik fıkıh usûlü sistematiğine göre tüm fıkıh usûlü konuları; şerî delil, hüküm ve lafız bahisleri, ictihat ve taklid konuları. Hanefi fıkıh usulü muhtasarının muhtevası esas alınarak fıkıh usulünün terminoloji ve sistematiğinin öğretilmesi. Önerilen Kaynaklar:Atar, Fahrettin, Fıkıh Usulü, İstanbul, 2008; Şaban, Zekiyüddin, İslam Hukuk İlminin Esasları, trc. İbrahim Kafi Dönmez, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, Ankara, 2007.İLA 215OSMANLI TÜRKÇESİ 2 0 2 2Türkçe ve Osmanlı Türkçe’sinin fonetiğinin karşılaştırılması. Türkçe ve yabancı kelimelerin özellikleri, isim ve çeşitleri, mastar şekilleri ve kalıpları, metin çeşitleri. XVIII. Ve XIX. Y.y. metinleri.Önerilen Kaynaklar:Faruk Kadri Timurtaş / Osmanlı Türkçesine Giriş, Mehmet Eminoğlu /Osmanlı Vesikalarını Okumaya Giriş, Ali Kemal Belviranlı / Osmanlıca Metinler Rehberi.İLA 217İSLAM TARİHİ I 2 0 2 2Hulefa-i Raşidin Dönemi Siyasi ve Medeniyet Tarihi, Emeviler Dönemi, Abbasiler Dönemi, Büyük Selçuklular Dönemi, Türk-İslam devletlerinin sosyal, siyasal, kurumsal ve kültürel olaylarını içerir. Selçuklular ve Osmanlıların siyasi tarihi ele alınır. Türklerin İslam tarihinde yerlerini almalarından önceki dönem. Bunlardan birincisi Türklerin İslamiyet’i kabulleri, ikincisi; yarı bağımsız Türk İslam devletleri, üçüncüsü; tam bağımsız Türk İslam devletleridir.Önerilen Kaynaklar:Doğuştan Günümüze Büyük İslam Tarihi, İslam Tarihi El Kitabı, Ed. Eyüp Baş, Nesimi Yazıcı, İlk Türk İslam Devletleri Tarihi, Ankara 1992 Osman Çetin, Türk-İslam Devletleri Tarihi, İstanbul 2009 Osman Turan, Türk Cihan Hakimiyeti Mefkuresi Tarihi, İstanbul 1996 Ziya Kazıcı-Mehmet Şeker, İslam-Türk Medeniyeti Tarihi, İstanbul 1982.1)Seçmeli Alan Dersi I2)Seçmeli Alan Dersi II

III. YARIYIL SEÇMELİ ALAN DERSLERİİLA 219İSLAM VE ÇAĞDAŞ İNSAN HAKLARI 2 0 2 4İnsan hakları kavramı, doğuşu ve gelişimi, İslam’ın insana bakışı, İslam’a göre insan hakları, Günümüz insan hakları normları, İslam’da ve İslam tarihinde kölelik ve nedenleri. Günümüz dünyasında köleliğin uygulanıp uygulanmadığı.Önerilen Kaynaklar:TevhidAyengin-İslam ve İnsan Hakları.

Sayfa 6 / 26

İLA 221KUR’AN’DA ANA TEMALAR 2 0 2 4Kur'an hakkında genel bilgi sahibi yapmak, Kur'an'da üzerinde durulan kavramların anlam boyutlarını ele almak, Kur'an'da uluhiyyet, kainat, insan, Nübüvvet, İbadet, toplumsal düzen ve Ahiret konuları hakkında bilgi sahibi olmak. Kur’ân’ın tematik yönünü bilmek. Mekkî ve Medenî bakımdan Kur’an konularını ana hatlarıyla öğrenmek. Kur'an'ın içeriği ve konu dağılımı hakkında genel bir tanıtım yapmak. Kur'an'ın ana mevzularıyla ilgili ayetleri metin ve mealleriyle birlikte ezberlemek. Kur'an'ın çeşitli konuları ele alış ve işleyiş metodu hakkında bilgi sunmak. Kur’an’ın ana temalarına ilişkin örnekler vermek.Önerilen Kaynaklar:Kur’an-ı Kerim. Fazlu’r-Rahman, Kur’an’da Ana Konular. Sait Şimşek, Kur'an'ın Ana Konuları, İstanbul 1999. Muhsin Demirci, Kur'an'ın Temel Konuları, İstanbul 2003. Ali Akpınar, Kur'an Niçin ve Nasıl Okunmalı?, Konya 2002. Ali Akpınar, Kur'an'dan Evrensel Mesajlar (Ders notu), Sivas 2004.İLA 223TEFSİR METİNLERİ I 2 0 2 4Eski ve yeni tefsir metinlerinin okutulması, tefsirlerin temel özelliklerinin kavratılması hedeflenmektedir.İLA 225ARAPÇA YAZILI ANLATIM 2 0 2 4Öğrencinin cümle kurma becerisini geliştirme, öğrenciye Arapça kompozisyon yazma becerisini ve günlük hayatta ihtiyaç duyulan konuları yazılı olarak ifade edebilme becerisini kazandırmak.Önerilen Kaynaklar:Emrullah İşler, Musa Yıldız, Arapça Yazılı Anlatım (Kompozisyon),Elif Yayınları, İstanbul 2008;Erkan Avşar, Musa Yıldız,Arapça Yazma ve Okumaya Giriş, Elif Yayınları, İstanbul 2007.İLA 229DİNİ REHBERLİK VE İLETİŞİM 2 0 2 4Dersin amacı din hizmetleri, din eğitimi ve dinî danışmanlık mesleklerinin dayandığı rehberlik ve iletişim alanlarında bilinç oluşturmak, öğrencileri din hizmetlerinde iletişim ve rehberliğin esaslarını kullanarak faaliyette bulunma bilincine ulaştırmak ve bu alanlardaki sorunlar ve çözüm yollarına dair farkındalık oluşturmaktır.Dersin içeriği din hizmetlerinde rehberlik ve iletişim bilgisine duyulan ihtiyaç, bu alanda dünya örnekleri, din hizmetlerinde rehberlik ve iletişimde temel ilke, yöntem ve teknikler, iletişim çatışmaları ve önlemleri, bireysel ve sosyal ilişkilerde dini rehberliğin yeri, özel din eğitim ve hizmetine ihtiyaç duyanlara (özürlü, yaşlı, hasta, tutuklu-hükümlü vb.) dini rehberlik ve iletişim konularından oluşmaktadır. Önerilen Kaynaklar:Suat Cebeci, Öğrenme ve Öğretme Süreçlerinde Dini İletişim, İz Yayıncılık, 2011; Ahmet Koç, Din Eğitiminde Etkili İletişim Rağbet Yayınları, 2011, Mustafa Köylü, Psikososyal Açıdan Dini İletişim, Ankara Okulu Yayınları, Bayraktar Bayraklı, Din ve İletişim Bayraklı Yayınları, 2009.İLA 239 İSLAM SOSYOLOJİSİ 202 3İLA243 T P K A K T SMEZHEPLER TARİHİ METİNLERİ 2 0 2 3Dersin amacı öğrencilerin, Klasik İslam Mezheplerine ait metinleri okuması ve incelemesi suretiyle erken dönem mezheplerin doktriner yapısını anlamasını sağlamaktır.Dersin içeriği mezheplere ait ilk metinler, makaleler, Makalat, milel, Nihal ve fırkalara ait diğer metinler, Temel doktriner metinler ve özellikleri bu ders çerçevesinde ele alınır.Önerilen KaynaklarEbu’l-Hasan el-Eş’arî. Makâlâtü’l-İslâmiyyîn ve İhtilâfü’l-Musallîn.Abdülkâhir el-Bağdâdî. El-Fark Beyne’l-Firak.Muhammed b. Abdilkerîm eş-Şehristânî. El-Milel ve’n-Nihal

IV. YARIYILİLA 202KUR’AN OKUMA VE TECVİD IV 2 0 2 4Kur’ân-ı Kerîm’i yüzünden güzel okumasını öğretmek, Kur’an’dan belirlenen bazı yerlerin ezberlenmesini sağlamak, Kur’an tarihine dair bilgiler vermek, Kur’an kıraati için gerekli Tecvid kurallarını kavratmak, Tecvid konularının genel bir tekrarının yapılması.Yüzünden okuma: Kur’ân-ı Kerîm’in 105-160. sayfalarının tertîl üzere okunması.Ezber yapma:Bakara 1-5, 255 ve 285-286. Ayetler, Haşr 18-24. Ayetler ile Mülk ve Yâ-Sîn sureleri.Önerilen KaynaklarKur’ân-ı Kerîm (DİB ve TDV Yayınları).Karabaş Tecvidi (Klâsik Osmanlıca baskı).Osman Keskioğlu,Nüzûlünden Günümüze Kur’an-ı Kerim Bilgileri, TDV Yayınları, Ankara 1989.İsmail Karaçam, Kur’an-ı Kerîm’in Fazîletleri ve Okunma Kâideleri -Mufassal Tecvid-, MÜİF Vakfı Yayınları, İstanbul 1991.Abdurrahman Çetin, Kur’an Okuma Esasları, Aksa Yayınları, Bursa/İstanbul 1997.Sıtkı Gülle, Açıklamalı Örnekleriyle Tecvîd İlmi, Huzur Yayınları, İstanbul 2005.

Sayfa 7 / 26

Mehmet Ali Sarı, Kur’ân-ı Kerîm’i Güzel Okuma Tekniği ve Kuralları, Numune Matbaacılık ve Cilt Evi, Yer ve Tarih Yok.Yusuf Alemdar, “Teknik ve Estetik Açıdan Kur’an Öğretme ve Okumaya Dair Bazı Gözlem ve Görüşler”, Cumhuriyet Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Dergisi, c. XII, sy. 1, Sivas 2008, s. 213–252.İLA 204ARAPÇA DİNİ METİNLER II 2 0 2 2 Fesahat ve belagat terimlerinin Açıklanması; Teşbih ve unsurları, teşbihin kısımları ve gayeleri; İstiare ve rükünleri, İstiarenin kısımları; Hakikat ve mecaz; kinaye ve kısımları meani ilmi, haber ve inşa cümleleri işlenir.Önerilen Kaynaklar: Yılmaz Hacı, Acar Ömer, GündüzözSoner, Aydın Tahirhan, İlahiyat Fakülteleri İçin Arapçaya Giriş, I-II, Grafik Yay., Ankara 2012, Abdulkahir el-Cürcani, Delâilu'l-I’câz, Daru’l-Kitab el-Arabi, 2003, A. El-Cârim, M. Emin, el-Belâgatu’l-Vadiha, Müessese Sadık Tahran, Ahmed el-Hâşimi, Cevâhiru’l-Belâga, el-Mektebetu'l-Asriyye. İLA 206HADİS II 2 0 2 4 Beşeri ve toplumsal konulara dair hadis metinleri ayrıntılı olarak ele alınmaktadır. Hadis/Sünnet ışığında beşeri münasebetler. Ailenin, adaletin önemi. Temel hadis metinlerinin tamamını en az bir kere görme, bunlardan belirli kısımları okuma ve aynı zamanda müelliflerini tanıma imkanı sağlamayı hedeflemektedir. İLA 208TEFSİR II 2 0 2 4Kur’ân ayetlerinde Allah’ın birliği, peygamberlik, uluslararası ilişkiler, beşeri münasebetler v.b. konuların işlenmesi ve temel tefsir kaynaklarından Kehf ve Muhammed surelerinin tefsirlerinin analizi.Önerilen Kaynaklar:İbn Cüzeyy, et-Teshîl li-Ulûmi't-Tenzîl. Mâtüridî, Te'vîlâtü'l-Kur'ân. Râzî, Mefâtîhu'l-Ğayb. Taberî, Cami'u'l-Beyân. Zemahşerî, el-Keşşâf. İbn Kesir, Tefsiru’l-Kur’ani’l-Azim, El-Kurtubi, Ebu Abdillah, El-Cami li Ahkami’l-Kur’anİLA 210FIKIH USULÜ II 2 0 2 2İslam hukukçularının Kur’an ve hadislerden hüküm çıkarırken takip ettikleri yöntemleri, hükmün elde edildiği kaynakları ve hükmü çıkaran kişide bulunması gereken nitelikleri inceleyen bir derstir.Önerilen Kaynaklar:Hayrettin, Mukayeseli İslam Hukuku, İstanbul 1986. Khallaf, Abdulwahhab, Ahkam al-ahwal al-shahsiyya fi al-shariat al-Islamiyya, Muhammed Ebu Zehra, İslam Hukukunda Suç ve Ceza, I-II, trans. by İbrahim Tüfekçi, İstanbul 1994. Yaman, Ahmet, İslam Aile Hukuku, Konya 2002.İLA 212DİN EĞİTİMİ 2 0 2 2Dersin amacı bireyin din ile ilişkilerinden yola çıkarak insanların hayatın bütünlüğü içerisinde ilahi iradeye uygun davranışlar geliştirmesine yardımcı olacak din eğitimi yol ve yöntemlerini araştırmaktır.Dersin içeriği din eğitimiyle ilgili temel kavramlar: Din, eğitim, öğretim, din eğitimi, din öğretimi. Din öğretiminde öğretim programı modelleri. Din öğretiminin temelleri ve hedefleri, din öğretiminin temel özellikleri. Örgün din öğretimi, yaygın din eğitimi, yaşam boyu din eğitimi. Din öğretiminin Türkiye’deki gelişimi. Din eğitiminde araştırma yöntemleri. Din öğretiminin yaklaşımları ve dünyada din öğretimi uygulamaları. Önerilen Kaynaklar:Beyza Bilgin, Din Eğitimi Bilimi ve Türkiye’de Din Eğitimi, Gün Yayıncılık, Ankara; Cemal Tosun, Din Eğitimi Bilimine Giriş, Ankara, 2002; Bayraktar Bayraklı, İslam’da Eğitim, İstanbul 1981; Beyza Bilgin, Türkiye’de Din Eğitimi ve Liselerde Din Dersleri, Ankara, 1980; Halis Ayhan, Din Eğitimi ve Öğretimi, Ankara, 1985; Suat Cebeci, Din Eğitimi Bilimi ve Türkiye’de Din Eğitimi, Ankara 1996, Religion in Education, William K. Kay,Leslie J. Francis.İLA 214KELAM I 2 0 2 2Öğrencilere, İslam inanç esaslarını konu alan Kelam problemleri üzerinde, akıl ve nakil çerçevesinde bilimsel metotlarda, yeterlilik kazandırmaktır.Bu derste kelam ilminin fikir boyutunun ortaya çıkışını oluşturan Hz. Muhammed ve sahabiler dönemi, akaid, ilk kelamcılar, Matüridi ve Eş´arialimler ve onları takip edenler, mütekaddimin, müteahhirin ve yeni kelam ilmi dönemleri işlenecektir.Önerilen Kaynaklar:Prof. Dr. Ahmet Akbulut, Sahabe Dönemi İktidar Kavgası, Pozitif, Ankara, 2001; Bağdadî, Mezhepler Arasındaki Farklar, çev. Ethem Ruhi Fığlalı, İstanbul, 1991; Eşârî, İlk Dönem İslam Mezhepleri, Çev: Mehmet Dalkılıç-Ömer Aydın, İstanbul, Kabalcı, 2005; M. SaitİLA 216 TPK AKTSİSLAM TARİHİ II 2 0 2 2Amacı Türklerin Müslüman oluşlarının ve bu sürecin anlaşılması. Karahanlı, idil Bulgar, Gazneli, Büyük Selçuklu, Kirman, Suriye, Irak, Anadolu Selçuklu, Harzemşahlar ve doğu Anadolu Türk devletlerinin yönetim anlayışlarının ortaya konulması, dinî geleneklerinin tespit edilmesi ve ortaya koymaya çalıştıkları devlet düzeni ışığında ekonomik, sosyal, kurumsal ve kültürel alanlardaki gelişmelerin belirlenmesiİçeriği Türklerin Müslüman oluşundan Osmanlı devletinin kuruluşuna kadarki dönemin ve Türk-İslam devletlerinin sosyal, siyasal, kurumsal ve kültürel olaylarını içerir.

Sayfa 8 / 26

İLA 248DİNLER TARİHİ I 4 0 4 4 Dersin amacı öğrenciye din olgusunun evrensel bir realite olduğunu, bu realiteyi bilimsel metotlarla anlama ve incelemenin bir gereklilik gerekliliğini ve yöntemlerini kavratarak, bazı yaşayan dinlerin ana inanç ve fenomenleri hakkında bilgi sahibi olmasını sağlamaktır. Dersin içeriği dinler tarihinin tanımı, konusu, metodu, önemi ve gelişmesi, Din bilimleri arasındaki yeri, Batı’da, İslam dünyasında ve Türkiye’de dinler tarihi çalışmaları. Günümüz dini coğrafyası (Yaşayan dinler hakkında genel bilgiler). Yahudilik, Hıristiyanlık, İslam, Hinduizm, Budizm ve diğer dinlerin genel tarihçesi, temel özellikleri, inanç, ibadet, dini gelenek ve bayramlarını kapsamaktadır. Önerilen Kaynaklar:Mehmet Aydın, Dinler Tarihine Giriş, Konya, 2004; Günay Tümer-Abdurrahman Küçük, Dinler Tarihi, Ankara 1988; Joachim Wach, Dinler Tarihi, çev. Fuat Aydın, İstanbul 2004; Mircea Eliade, Dinler Tarihine Giriş, çev. Lale Arslan, İstanbul 2003; Ekrem Sarıkçıoğlu, Başlangıçtan Günümüze Dinler Tarihi, Isparta 1999.

IV. YARIYIL SEÇMELİ ALAN DERSLERİİLA 220GÜNÜMÜZ İSLAM ÜLKELERİ TARİHİ 2 0 2 4Günümüz İslam coğrafyası hakkında genel bilgiler. Ortadoğu İslam ülkelerinin tarihi. Ortaasya İslam ülkelerinin tarihi ve kültürü, Uzakdoğu İslam ülkelerinin tarihi. Afrika’daki İslam ülkelerinin tarihi. Amerika’da Müslümanlığın yayılışı. Avrupa’da İslam’ın yayılışı.İLA 222KUR’AN KAVRAMLARI 2 0 2 4Kur’an’ın kavram dünyasına aşina olmak. Vücûh ve Nezair bilgisine sahip olmak. Muhkem ve Müteşabih ayrımına vakıf olmak. Arapça’nın dışında Kur’an’da kullanılan kelime ve tabirleri bellemek. Arap Dili’nin belağat ve fasahat incelikleri ile edebî sanatların farkına varmak. Önerilen Kaynaklar:Muhammed FuadAbdülbâkî, Mu’cemü’l-Müfehres li-Elfâzi’l-Kur’âni’l-Kerîm. Râğıb el-Isbehânî, el-Müfredât fî Ğarîbi’l-Kur’ân. Ali, Kelimâtü’l-Kur’ân. Ebu’l-Alâ el-Mevdûdî, Kur’an’da Dört Terim. Toshihikoİzutsu, Kur'ân'da Dinî ve Ahlâkî Kavramlar (çev: Selahattin Ayaz), İst. ty. Toshihikoİzutsu, Kur’an’da Allah ve İnsan(çev. Süleyman Ateş), Ankara ty. Toshihikoİzutsu, Kur’an’da Dinî ve Ahlaki Kavramlar(çev. Selahattin Ayaz), İstanbul ty.İLA 224TEFSİR METİNLERİ II 2 0 2 4Eski ve yeni tefsir metinlerinin okutulması, tefsirlerin temel özelliklerinin kavratılması hedeflenmektedir.İLA 226 ARAPÇA SÖZLÜ ANLATIM 2 0 2 4Sosyal hayat içerisinde değişik münasebetlerde muhataplara yönelik kullanılması gereken yaygın pratik cümle kuruluşlarını öğretmek; sosyal hayatın akışı içerisinde tecrübe edilen, seyahat, alışveriş, rezervasyon gibi işlemlerin diyalog safhalarında yaygın olarak başvurulan Arapça tabir, terkip ve cümlelerin değişik ifade formları içindeki kullanımlarının tanıtılması.Önerilen Kaynaklar:Hüseyin Günday, Arapça Günlük İfadeler, Alfa Yayınları, Bursa, 2003; Mustafa Kurt, ArapçaKonuşalım, Marmara İlahiyat Fakültesi Yay., İstanbul, 1998; Mehmet Maksudoğlu, Kendi Kendine Pratik Arapça, Ensar Neşriyat, İstanbul, 2007İLA 228OSMANLICA 2 0 2 4Osmanlı Türkçesi ile yazılmış metinleri okuyup anlayabilme ve bu kaynaklardan yararlanabilme becerisi kazanmak.Osmanlı alfabesinin özelliklerinin ve yazı karakterlerinin tanıtımı, Osmanlı alfabesiyle imla çalışmaları, Osmanlı şair ve yazarlarından farklı dönemlere ait matbu metin okumalarıÖnerilen Kaynaklar:Faruk Kadri Timurtaş, Osmanlı Türkçesine giriş, I, II, III.Yılmaz Kurt, Osmanlıca Dersleri I, II, Ankara, 1991. Muharrem Ergin, Osmanlıca Dersleri, İstanbul, 1975.Tayyib Gökbilgin, Osmanlı Paleografya ve Diplomatik İlmi, İstanbul,1979.İLA 230İSLAM EĞİTİM TARİHİ 2 0 2 4Dersin amacı öğrencilerin İslam tarihi boyunca eğitim faaliyetlerini, eğitim kurumlarını, eğitim politikaları ve programları hakkında bilgi sahibi olmalarını sağlayarak İslam eğitim tarihini günümüz eğitim problem ve sorunlarının çözümüne ışık tutacak şekilde yorumlayabilme yeteneği kazanmasını sağlamaktır. Dersin içeriği İslam öncesi dünyada eğitimin durumu, İslam’da eğitim, Mekke dönemi eğitim faaliyet ve kurumları, Medine dönemi eğitim faaliyet ve kurumları, medreseler öncesi dönem eğitim faaliyet ve kurumları, medreseler fonksiyonları ve türleri, Müslüman eğitimciler ve eğitime dair görüşleri, modern dönem İslam Eğitimi, dünyada İslam eğitimi, eğitim medeniyet ilişkisi.Önerilen Kaynaklar:Ziya Kazıcı, Ana hatlarıyla İslam Eğitim Tarihi, Yaşar Sarıkaya, Medreseler ve Modernleşme; Ahmed Çelebi, İslam’da Eğitim-Öğretim Tarihi çev: Ali Yıldırım; Yahya Akyüz, Türk Eğitim Tarihi; Cahit Baltacı, Osmanlı Medreseleri; Mehmet Dağ ve Raşit Öymen, İslam Eğitim Tarihi, Milli Eğitim Basımevi, Ankara 1974; M. Faruk Bayraktar, İslam’da Öğretmen Öğrenci Münasebetleri.

Sayfa 9 / 26

İLA234 GÜNCEL FIKHİ KONULAR 202 4 İLA 240 İSLAM VE TOPLUM BİLİMLERİ 202 4

V. YARIYILİLA 301KUR’AN OKUMA VE TECVİD V 2 0 2 4Öğrencilerin Kur’an’ı tecvit kurallarına göre düzgün okumalarını sağlamak için tecvit alt yapısının güçlendirilmesini sağlamak, Tecvit literatürünün temel terimlerini öğretmek, Kıraat ilmini tanıtmak ve öğrencilerin kıraat literatürünü tanımalarını sağlamak. Tecvid’in temel konularının tekrarı. Kıraatin tanımı, konusu, amacı, Sahih Kıraatin Şartları, Kıraat Tarihi, Kıraat-ı Aşere İmamları ve Râvileri ile Kıraat-ı Aşere örneği olarak Fâtihâ Suresi.Yüzünden Okuma: Kur’ân-ı Kerîm’in 161-216. sayfalarının tertîl üzere okunması.Ezber yapma: Leyl, Şems, Beled, Fecr, Ğâşiye, Burûc, Kıyame, Cum’a ve Saff sureleri.Önerilen KaynaklarKur’ân-ı Kerîm (DİB ve TDV Yayınları).Karabaş Tecvidi (Klâsik Osmanlıca baskı).Osman Keskioğlu,Nüzûlünden Günümüze Kur’an-ı Kerim Bilgileri, TDV Yayınları, Ankara 1989.İsmail Karaçam, Kur’an-ı Kerîm’in Fazîletleri ve Okunma Kâideleri -Mufassal Tecvid-, MÜİF Vakfı Yayınları, İstanbul 1991.Abdurrahman Çetin, Kur’an Okuma Esasları, Aksa Yayınları, Bursa/İstanbul 1997.Sıtkı Gülle, Açıklamalı Örnekleriyle Tecvîd İlmi, Huzur Yayınları, İstanbul 2005.Mehmet Ali Sarı, Kur’ân-ı Kerîm’i Güzel Okuma Tekniği ve Kuralları, Numune Matbaacılık ve Cilt Evi, Yer ve Tarih Yok.Yusuf Alemdar, “Teknik ve Estetik Açıdan Kur’an Öğretme ve Okumaya Dair Bazı Gözlem ve Görüşler”, Cumhuriyet Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Dergisi, c. XII, sy. 1, Sivas 2008, s. 213–252.İLA 303TEFSİR III 2 0 2 4Tefsir okullarının ürünlerinden örnekler, yorum yöntemleri ve bunların Nisa suresi üzerinden örneklendirilmesi. Önerilen Kaynaklar:İbn Kesir, Tefsiru’l-Kur’ani’l-Azim, El-Kurtubi, Ebu Abdillah, El-Cami li Ahkami’l-Kur’an. Yazır, Elmalılı Muhammed Hamdi, Hak Dini Kur’an DiliİLA305HADİS III 2 0 2 4 Temel hadis kaynaklarından olan Sahih-i Müslimi tanıtıp, örnek bir bölüm olarak Eşribe (içecekler) bölümündeki hadisler çerçevesinde yeme-içme ahkam ve adabı konularında öğrenciyi bilgilendirmek. Bu derste, hadisler ışığında yeme içme konularında Hz. Peygamberin sünnetinde yer alan emir ve tavsiyeleri öğretmek amacıyla Müslimin Sahih adlı eserinin Eşribe (içecekler) bölümü okutulmaktadır.Önerilen Kaynaklar:Müslim, el-Camius-Sahih, İstanbul 1981, Müslim, Sahih-i Müslim Tercüme ve Şerhi, trc. AhmedDavudoğlu, İstanbul 1973-1974 (Sönmez Neşriyat), İbnEbid-Dünya, Hadislerde İçkinin Yerilmesi, trc. Hüseyin Kaya, İstanbul 2007 (Ocak Yay.), Ahmed b. Hanbel, el-Eşribe, Beyrut 1985, Macid Ebu Ruhayye, el-Eşribe ve ahkamuha fiş-şeriatil-islamiyye, Amman 1980, Abdülvehhab Abdüsselam Tavile, Fıkhul-eşribe ve hadduha, Beyrut 1985, İbnKuteybe, Kitabul-eşribe, Beyrut 1999.İLA 307 2 0 2 2FIKIH Iİslam fıkhının tarihi gelişimi, kaynakları, literatürü ve genel yapısı, Fıkhının mahiyeti ve temel özellikleri, fıkıh ve hukuk kavramlarının ortak ve farklı yönleri, Fıkhının doğuşu ve tarihsel gelişimi, Fıkıh Mezhepleri, Klasik Fıkıh eserlerinin sistematiği ve Fıkıh literatürü, Fıkıh Usulü ve Fıkıh Usulü literatürü, Namaz: Özel Hükümler: Hastalık, yolculuk, korku gibi bazı özel durumlarda namaz, Fıkhın temel kaynakları, İçtihat teorisi, Fıkhın temel prensipleri, mekâsıd teorisi, Genel Fıkıh kuralları (kavâid-i külliye), Modern fıkıh teorileri (tanzîrul-fıkh), Mülkiyet teorisi, Akit teorisi, Modern dönemde Fıkıh düşüncesi.Önerilen Kaynaklar:1.İslam Hukukuna Giriş, Edit. Prof. Dr. Yunus Apaydın, Anadolu Üniversitesi Yayınları, Eskişehir 2010. 2.Medhalül-fıkhil-İslamî, Muhammed SellâmMedkûr. Darül-Kavmiyye, Kahire 1964/1384 [Tercüme İslam Hukuk Başlangıcı. / Muhammed SellâmMedkûr ; ed. Hacı Mehmet Günay ; trc. Ruhi Özcan. Nun Yayıncılık, İstanbul 1995. 237] 3.El-Medhal li-dirâsetil-ş-şerîatil-islâmiyye, AbdulkerîmZeydân, Müessesetü´r-Risâle, Beyrut 1986.4.El-Medhalil-fıkhiyyil-âm (el-Fıhul-islâmî fî sevbihil-cedîd), Mustafa Ahmed Ez-Zerkâ, I-II Cild, Darul-kalem, 2004. 5.Başlangıçtan zamanımıza kadar İslam hukuk tarihi, Prof.Dr. Hayreddin Karaman, İz Yayıncılık, İstanbul 1999. 6. Türk hukuk tarihi, Mehmet Akif Aydın Beta Basım Yayım Dağıtım, İstanbul 1995. 7. El-Medhalfi´l-fıkhi´l-İslâmî, Muhammed Mustafa Şelebi .Ed-Dârü´l-Câmiiyye, Beyrut : 1985. 8. El-Medhal ila diraseti´l-mezahibi´l-fıkhiyye , Ali Cum´a Muhammed Abdulvehhâb, Dârüs-selâm, Kahire 2007/1428. 9. İlk dönem İslam hukuk biliminin gelişimi, Ahmet Hasan ; çev. Haluk Songur, Rağbet Yayınları, İstanbul 1999. 10. İslam hukukuna giriş, Joseph Schacht ; trc. Mehmet Dağ, Abdulkadir Şener. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi, Ankara 1977.İLA 309 KELAM II 2 0 2 2Dinî bilginin öğrenilmesinde kelâm yönteminin yerini açıklayıp felsefî ve tasavvufî yöntemlerden farkını ortaya koymak; kelâm ilminin kendi içinde görülen Selef, Mutezile, Ehli Sünnet ve Bâtıniyye gibi yöntem farklılıklarını açıklamak, bu alanda temayüz etmiş kişilerin görüşlerine yer vermek.Önerilen Kaynaklar:

Sayfa 10 / 26

İmam Maturidi ve Maturidilik, (Haz. Sönmez Kutlu), Ankara 2004; Süleyman Uludağ, İslam Düşüncesinin Yapısı (Selef, Kelam, Tasavvuf, Felsefe), İstanbul 1985; S. En-Neşşar, İslam'da Felsefi Düşüncenin Doğuşu, İstanbul 1999.

İLA 311TASAVVUF I 2 0 2 2Bilimsel bir alan olarak tasavvufun yapısı, ana kavramları, kaynakları ile zühd ve tasavvuf dönemlerinin incelenmesi ve değerlendirilmesi bu dersin temel amacını oluşturmaktadır.Tasavvufun tanımı, konusu, gayesi, kaynak eserleri, kavramları ve diğer ilimlerle münasebeti, Zühd ve Tasavvuf Dönemi.Önerilen Kaynaklar:H. Kamil Yılmaz, Anahatlarıyla Tasavvuf ve Tarikatlar, İstanbul 2004. Mustafa Kara, Türk Tasavvuf Tarihi Araştırmaları, İstanbul 2005. Selçuk Eraydın, Tasavvuf ve Tarikatlar, İstanbul 2008. Süleyman Uludağ, Tasavvufun Dili I-III, İstanbul 2006..İLA 315ARAPÇA DİNİ METİNLER III 2 0 2 2 Arapçanın edebî sanatları, kelamın kısımları, haber ve kısımları, emir, nehiy, istifham üslupları ve anlamları, fasıl-vasıl, icaz-itnab-müsavat konuları şiir ve nesirden örnekler çerçevesinde ele alınır. Önerilen Kaynaklar: Ali el-Cârim-Mustafa Emîn, el-Belâğatü’l-vâdıha, İstanbul 1996; Ahmed Mustafa el-Merâğî, Ulûmu’l-belâğa, Beyrut 1984; NusreddinBolelli, Belâgat, İstanbul 2000.İLA 319 FELSEFE TARİHİ I 2 0 2 2Dersin amacı öğrencide felsefi düşünceyi geliştirmek, metotlu düşünme ve çalışmayı kavratmak, öğrencilerin düşünce tarihi hakkında bilgilenmelerini sağlamak, yorum yapabilme yeteneğini geliştirmektir.Dersin içeriği felsefenin tanımı, konusu, problem alanları, felsefe tarihinin kaynakları, Presokratik Dönem; Tabiat Filozofları: Thales, Anaximandros, Anaximenes, Pythagoras, Xenophanes, Herakleitos, Parmenides, Zenon, Helenistik Dönem: Septikler, Epikürizm, Stoa Felsefesi, Rönesans’ı hazırlayan nedenler, Rönesans İle Ortaçağ’ın karşılaştırılması, Rönesans akımları, Yeni Çağ Dönemi Filozofları, Hümanizm, Dini akımlar.Önerilen Kaynaklar:Kamıran Birand, İlkçağ Felsefesi Tarihi, Macit Gökberk, Felsefe Tarihi, 6. basım, Remzi Kitabevi, İstanbul, 1990; Alfred Weber, Felsefe Tarihi, Çev. H. Vehbi Eralp,5. basım, Sosyal Yayınlar, İstanbul, 1993., Takiyyettin Mengüşoğlu, Felsefeye Giriş, Hilmi Ziya Ülken, Felsefeye Giriş, Bedia Akarsu, Felsefe Terimleri Sözlüğü.

V. YARIYIL SEÇMELİ ALAN DERSLERİİLA 321KARŞILAŞTIRMALI SİYER OKUMALARI I 2 0 2 5Temel kaynaklardan seçme metinlerin okunması ve rivayetlerin değerlendirilmesi, rivayet eleştirisi. Hadis rivayetleri ile siyer rivayetlerinin karşılaştırılması.İLA 325KUR’AN MUSİKÎSİ I 2 0 2 5Kur’an Okumanın sanatsal bir eylem/etkinlik olduğu bilincini kazanmak. Kur’an Okumanın müzikal yönünün varlığını kavramak. Klâsik Türk Müziğinin Kur’an okumaya katkısını anlamak. Türk Sanat Müziğinin temel makam ve usullerini öğrenmek. Ses ve nefes eğitimine dair nazariyatı almak ve alıştırmalar yapmak. Bazı Kur’an pasajlarını (çok yaygın olan aşırları) Türk Musikisi bilgi ve becerileri eşliğinde okuma örnekleri sunmak.Önerilen KaynaklarHüseyin Sadettin Arel, Türk Musikisi Nazariyatı Dersleri(haz. Onur Akdoğu), Ankara 1993. Sadettin Nüzhet Ergun, Türk Musikisi Antolojisi (Dinî Eserler), İstanbul 1943. Bekir Sıtkı Sezgin, Dini Musiki Ders Notları. Halil Can, Dini Musiki Ders Notları. Suphi Ezgi, Nazarî Amelî Türk Musikisi, İstanbul 1933-1953. Yılmaz Öztuna, Türk Musikisi Ansiklopedisi, 2. Kısım, İstanbul 1969. İ. Hakkı Özkan, Türk Musikisi Nazariyatı ve Usulleri, İstanbul 1987. Yalçın Tura, Türk Musikisinin Meseleleri, İstanbul 1988. Nuri Özcan, Dini Musiki Ders Notları. Bayram Akdoğan, Türk Din Musiki Dersleri, Ankara 2003. Yusuf Alemdar, “Teknik ve Estetik Açıdan Kur’an Öğretme ve Okumaya Dair Bazı Gözlem ve Görüşler”, Cumhuriyet Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Dergisi, c. XII, sy. 1, Sivas 2008, s. 213–252.İLA 327FARSÇA I 2 0 2 5Fars dili hakkında temel bilgiler edinilmesine, dini Farsça metinlerin doğru bir şekilde okunup anlaşılmasına yardımcı olmaktır. İlahiyatta Farsçanın gerekliliği, Fars Dili ve alfabesi hakkında genel bilgiler, Farsça basit tanışma metni, Farsçada sayıları bakımından isimler, İlahiyat alanında basit Farsça manzum metinler, Farsça çoğul isimlerde Arapça kurallar, İlahiyat alanında basit Farsça manzum metinler, Farsçada anlamları bakımından isimler, İlahiyat alanında basit Farsça manzum metinler, Farsçada yapıları bakımından isimler (türemiş isimler), İlahiyat alanında basit Farsça manzum metinler, Farsçada yapıları bakımından isimler (bileşik isimler), İlahiyat alanında basit Farsça manzum metinler, İsmin halleri, İlahiyat alanında basit Farsça manzum metinler.Önerilen Kaynaklar:Mürsel Öztürk, Farsça Dilbilgisi. Sadî-i Şirazî, Gülistan. Sadî-i Şirazî, Bostan.İLA 331

Sayfa 11 / 26

KLASİK FIKIH METİNLERİ I 2 0 2 5Klasik fıkıh metinlerini öğrenciye tanıtmak. Fıkhın farklı literatür türlerinden klasik metinlerin tanıtılarak okutulması.Önerilen Kaynaklar:DİA ilgili maddeler, el-Asl, el-Ümm, el-Hidâye, el-Bedâi, Muhtasaru´l-Halîl, el-Mühezzeb, el-Mecmu, Muhtasaru´l-Hırakî, Bidâyetü´l-müctehid´den seçme metinlerİLA335 MUKAYESELİ İSLAM HUKUKU 202 5İLA337 İSLAM AİLE HUKUKU 202 5İLA339 AHLAK VE DEĞERLER EĞİTİMİ 202 5İLA341 AHLAK HADİSLERİ 202 5İLA343 SAHİH-İ BUHÂRİ OKUMALARI 202 5İLA347 KUR’AN VE ELEŞTİREL DÜŞÜNCE I 202 5 İLA351 KUR’AN TARİHİ 202 5İLA353 ELEŞTİREL DÜŞÜNCENİN TEMELLERİ 202 5 İLA 355 MEDYA ARAPÇASI 202 5 İLA357 TEKNİK ARAPÇA 202 5İLA359 ARAPÇA KONUŞMA 202 5İLA361 T P K A K T SİSLAM DÜNYASINDAKİ DİNİ-SİYASİ 2 0 2 5HAREKETLER SOSYOLOJİSİ

Günümüzde İslam coğrafyasındaki dini-siyasi akımların tarihi, yapısı ve faaliyetleri, benimsedikleri mücadele yöntemleri, demokrasi ile ilgili tutumları.Önerilen Kaynaklar:M. Ali KİRMAN, Yeni Dini Hareketler Sosyolojisi, Birleşik Yay., 2010Alev Erkilet, Orta Doğu'da Modernleşme ve İslami Hareketler, BüyüyenayYay. 2015İLA363 T P K A K T SKİŞİLİK PSİKOLOJİSİ 2 0 2 5Dersin amacı, öğrencilere kişilik hakkında bilgi vermek ve kendilerini daha iyi tanımalarına katkıda bulunmaktır.Derste öğrencilere din ve kişilik ilişkisi üzerinde durularak bireyin hayatında dinin yeri ve önemi kavratılır. Dinin kişilik gelişimi üzerindeki etkileri tartışılır. Kişiliğin nasıl daha güçlü hale getirilebileceği ve kişiliğin sosyal uyuma katkıları hakkında değerlendirmelerde bulunulur. Kişilik ve hayat tatmini ilişkisi üzerine araştırmalar yapılır. Kişiliğin nasıl daha güçlü hale getirilebileceği ve kişiliğin sosyal uyuma katkıları hakkında yorumlar yapılır. Dersin girişinde kişiliğin tanımı yapılır. Kişilik ile ilgili değişkenler: yaş, cinsiyet, sosyoekonomik durumla irtibatlı olarak ortaya konur. Kişilik ile ilgili diğer kavramlar: mizaç, karakter, huy, kimlik, kişiliğe özellik (trait) yaklaşımı, kişilik tipleri, kendini gerçekleştirme, duygusal kararlılık, nevrotik ve psikotik belirtiler, kişilik bozuklukları üzerinden değerlendirilir. Ayrıca ana babalık üsluplarının kişiliğe etkileri ve yaşıt ilişkilerinin kişiliğe katkıları; sosyal normlar kişilik ilişkisi ve anti sosyal eğilimler üzerinden tartışılır.

Önerilen Kaynaklar1.Eysenck-Wilson, Ist Know your personality. 1975.2.İbrah Gurses, religiosity and personality Scholarship 2010

İLA 365 KUR’AN VE PSİKOLOJİ 202 5 İLA367 T P K A K T SİLAHİYAT BİLİMLERİNDE ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ 202 5Dersin Amacı: İlahiyat bilimlerine dair kaynakların tanınmasında ve incelenmesinde yöntem kazandırmak, İlahiyat bilimleri ile ilgili kaynakları tanıyabilmek ve tasnif edebilmek, bu kaynaklar üzerinde şekil incelemesi yapabilmek ve araştırma yöntemlerini öğrenebilmek ve daha sonra araştırmayı yazabilmektir.Dersin İçeriği: İlahiyat bilimlerinin kaynakları ve bu kaynakların tenkidi, bu kaynaklardan yararlanarak bir araştırma kaleme alınması, dipnot usulünün belirlenmesi ve sonuç yazımı bu ders çerçevesinde ele alınır.Önerilen Kaynaklar / Recommended ResourcesYusuf Ziya Kavakçı, İslam araştırmalarında Usûl, Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, Ankara 1982.Zeki Arslantürk, Sosyal Bilimciler İçin Araştırma Metod ve Teknikleri, İstanbul 1995.İLA369 T P K A K T STÜRK DÜŞÜNCE TARİHİ: 2 0 2 5Dersin Amacı: Bu derste öğrenciye, Türklerin ilmi hayat katkılarını öğretmek ve özellikle Türklerin İslamı kabulünden sonra ivme kazanan bu katkıyı, Harezmi, İbn Sina, Biruni, Uluğ Bey gibi düşünürlerin bilimsel faaliyetleri çerçevesinde kavratmaktır. Buna ilave olarak Osmanlıdan Cumhuriyete Türk düşün hayatını tanıtmaktır.Dersin İçeriği: Düşünce ve bilim kavramlarının muhteva analizi; Türklerin İslamlaşma süreci, nedenleri ve sonuçları; Türklerin ilk düşünsel ürünleri.Divan-ı Lügat’i-Türk, Dede Korkut, Kutadgu Bilig; Klasik dönemin Harezmi, Farabi, Biruni, İbn Sina gibi Türk bilim adamları ve çalışmaları; Selçuklu dönemi medreseleşme süreci ve düşünsel sonuçları; Osmanlıların ilk döneminde düşünce ve bilimsel hayat; Renaissance ve Batı aydınlanması; Modern bilmin doğuşu ve belli başlı temsilcileri; 18-19 yüzyıllarda Osmanlılarda düşünce hayatı; Modern düşüncenin Osmanlıya girişi; Tanzimat dönemi düşün hayatı; Modern düşüncenin edebiyat, sanat ve bilime etkileri; Tanzimattan Cumhuriyete din-bilim ilişkileri; Cumhuriyet dönemi düşün hayatının temel dinamikleri.

Önerilen Kaynaklar:Sayfa 12 / 26

1. Kaşgarlı Mahmut, Divan-ı Lügat’i-Türk, Kabalcı Yay., İstanbul 2006 2. Yusuf Has Hacib, Kutadgu Bilig, Kabalcı Yay., İstanbul 2007. 3. Ahmet Yaşar Ocak, İslam, Türkler ve Türkiye, Ankara 1997. 4. Cevat İzgi, Osmanlı Medreselerinde İlim, İstanbul 1991 5. Şerif Mardin, Din ve İdeoloji, İletişim Yay., İstanbul 1998 6. Adnan Adıvar, Türkler ve İlim, İstanbul 1981 7. Macit Gökberk, Felsefe Tarihi, Remzi Kitabevi, İstanbul 1974.

VI. YARIYILİLA 302KUR’AN OKUMA VE TECVİD VI 2 0 2 4Kur’ân’ın tecvit kurallarına göre düzgün okunmasını sağlamak için Kur’an alt yapısının güçlendirmek, Tecvit literatürünün temel terimlerini öğretmek, Kıraat ilmini tanıtmak ve kıraat literatürüne öğrencinin aşinalığını sağlamak. Namaz Surelerinin tekrarı. Öğrencilerin tercihine bağlı üç aşır.Tecvidin temel konularının tekrarı ile birinci dönem kıraat konularının tekrarı, Kıraat-ı Aşere Öğretiminde Tarikler ve Meslekler.Yüzünden okuma: Kur’ân-ı Kerîm’in 217-280. sayfalarının tertîl üzere okunması.Ezber yapma:Fet(i)h, Hucurât ve Rahmân sureleri.Önerilen KaynaklarKur’ân-ı Kerîm (DİB ve TDV Yayınları).Karabaş Tecvidi (Klâsik Osmanlıca baskı).Osman Keskioğlu,Nüzûlünden Günümüze Kur’an-ı Kerim Bilgileri, TDV Yayınları, Ankara 1989.İsmail Karaçam, Kur’ân-ı Kerîm’in Nüzûlü ve Kırâati, Nedve Yayınları, İstanbul/Konya 1981.Sıtkı Gülle, Açıklamalı Örnekleriyle Tecvîd İlmi, Huzur Yayınları, İstanbul 2005.Yusuf Alemdar, “Kıraatlerin Oluşumu Bağlamında Kur’an’ın Cem’i Konusuna Yeni(den) Bir Bakış”, Cumhuriyet Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Dergisi, VII, sy. 2, sy., Sivas 2003, 219-248.İLA 304TEFSİR IV 2 0 2 4Peygamberlik, Hz. İsa, Hz. Meryem, Hıristiyanlık, Tevrat ve İncil gibi konuları içeren Ali İmran Suresinin tefsirinin örnek tefsir metni olarak okunup analiz edilmesi.Önerilen Kaynaklar:Yazır, Elmalılı Muhammed Hamdi, Hak Dini Kur’an DiliİLA 306TASAVVUF II 2 0 2 2Bilimsel bir alan olarak tasavvufun, tarikatlar dönemi kavramları ile düşünce ve kurumlarının incelenmesi ve değerlendirilmesi bu dersin temel amacını oluşturmaktadır.Tarikatlar dönemi düşünce, kültür ve kurumlarıyla ilgili konu ve kavramlar.Önerilen KaynaklarH. Kamil Yılmaz, Anahatlarıyla Tasavvuf ve Tarikatlar, İstanbul 2004 Mustafa Kara, Türk Tasavvuf Tarihi Araştırmaları, İstanbul 2005 Selçuk Eraydın, Tasavvuf ve Tarikatlar, İstanbul 2008. Süleyman Uludağ, Tasavvufun Dili I.İLA308HADİS IV 2 0 2 4 Hz. Peygamberin söz ve fiilleri hakkında özgün metinlerden hadislerin okunması ve anlaşılması konusunda birikim kazandırmak. Bu derste Hadis ve Sünnetin önemi üzerinde durulmakta, Hadis kitaplarından seçilmiş örnek hadislerin okunup yorumlanma çalışmaları yapılmaktadır.Önerilen Kaynaklar:Buhari, el-Câmiu's-Sahih. Muslim, el-Câmiu's-Sahih. EbûDâvud, es-Sunen. Tirmizi, es-Sunen. Nesei, es-Sunen. İbnMâce, es-Sunen. Dârimi, es-Sunen. Mâlik b. Enes, el-Muvatta. Ahmed b. Hanbel, el-Musned.İ. L. Çakan, Hadis Edebiyatı, İstanbul 2008. S. Polat, H. Nazlıgül, S. Doğanay, Hadis Araştırma ve Tenkit Klavuzu, İFAV yayınları, İstanbul, 2008.İLA 310TÜRK-İSLAM EDEBİYATI 2 0 2 2Türk-İslâm Edebiyatı?nın mahiyetini, kaynaklarını ve bu edebiyattaki nazım-nesir türlerini öğretmek.Türk-İslâm Edebiyatı?nın tarihsel olarak gelişimi, dönemleri, nazım-nesir tahlilleri.Önerilen Kaynaklar:Necla Pekolcay, Selçuk Eraydın vd., İslâmî Türk Edebiyatında Şekil ve Nevîlere Giriş, İstanbul 1994. Halil İbrahim Şener - Alim Yıldız, Türk İslam Edebiyatı, Rağbet Yay., İstanbul 2003. Hasan Aksoy vd., Türk İslâm Edebiyatı, Anadolu Ünv. Yayınları Eskişehir 2010. Bilal Kemikli, Türk İslam Edebiyatı Giriş, Emin Yayınları, Bursa 2010.İLA 312FIKIH II 2 0 2 2İslam hukuk ilminin temel kavram ve kurumları, İslam hukukunda akit ve eşya teorisi, muamelât kavramı, klasik fıkıh eserlerinde yer alan bey', icâre, hibe, rehin ve irtifaklara dair babların muhtevası; ilgili literatürde öne çıkan örnekler. Ö ncelikle modern İslam hukukçularının geliştirdiği akit ve eşya teorileri ayrıntılı bir şekilde işlenmekte ve modern İslam hukukunda geliştirilen ilgili yaklaşım ve terimler öğretilmektedir. Önerilen Kaynaklar:Hayrettin Karaman, İslam Hukuk Tarihi, İstanbul 2001. Ekrem Buğra Ekinci, İslam Hukuku Tarihi, İstanbul 2006 Abdulkerim Zeydan, el-Medhal, Bağdad 1969, Mehmet Erdoğan, Fıkıh İlmine Giriş, İstanbul 2009

Sayfa 13 / 26

İLA 316ARAPÇA DİNİ METİNLER IV 2 0 2 2Arapça bir kelamın (ifadenin) mecaz, istiare ve kinaye gibi farklı söyleyiş tarzlarıyla ele alınması ve kelamın hem lafzına hem de anlamına yönelik cinas, seci, tıbak vs. süslü ifadelerle dillendirilmesi hususu ayrıntılarıyla işlenmektedir.Önerilen Kaynaklar: Ali el-Cârim-Mustafa Emîn, el-Belâğatü’l-vâdıha, İstanbul 1996; Ahmed Mustafa el-Merâğî, Ulûmu’l-belâğa, Beyrut 1984; NusreddinBolelli, Belâgat, İstanbul 2000.İLA 320FELSEFE TARİHİ II 2 0 2 2Öğrencilerin modern kavramlarla düşünebilmelerini sağlamak ve düşünce tarihinin evrimini izlemelerine yardımcı olmaktır.17. yüzyılda yaşamış olan filozoflar tanıtılır. Bu yüzyıla özgü kavramlar ve onlar etrafındaki tartışmalar aktarılır. 18.yüzyılda yaşamış olan filozoflar tanıtılır. Bu yüzyıla özgü kavramlar ve onlar etrafındaki tartışmalar aktarılır.Önerilen Kaynaklar:Bedia Akarsu, Çağdaş Felsefe Kant’tan Günümüze Felsefe Akımları, İnkılap, İstanbul 1994; George Sabine, Yakınçağ Siyasal Düşünceler Tarihi, çev. Prof. Dr. Özer Ozankaya, Cem, 1997; J.M. Bochenski, Çağdaş Avrupa Felsefesi, Kabalcı, İstanbul, 1997; Nejat Bozkurt, 20. Yüzyıl Düşünce Akımları: Yorumlar ve Eleştiriler, Sarmal, İstanbul, 1998.

VI. YARIYIL SEÇMELİ ALAN DERSLERİİLA 324KARŞILAŞTIRMALI SİYER OKUMALARI II 2 0 2 5Mucizelerle ilgili rivayetlerin karşılaştırılması ve değerlendirilmesi. Hz.Peygamberin vefatı ile ilgili rivayetlerin değerlendirilmesi.İLA 328KUR’AN MUSİKÎSİ II 2 0 2 5Kur’an okumanın sanat ve estetik boyutu hakkında bilgi edinmek. Türk Din Musikisinin mantığını kavramaya yönelik açıklamalar yapmak ve bunun Kur’an’ı güzel okumaya katkısı üzerinde durmak. Hem Kur’an Hafızı ve karii hem de musikişinas olan tarihî şahsiyetleri ve eserlerini tanımak. Klasik Türk Müziğinin temel makamlarını ve enstrümanlarımı bellemek. Ses ve nefesin en verimli biçimde nasıl kullanılacağını öğrenmek. Musikiye dair nazari bilgilerin Kur’an okumaya yansımasını örnekler üzerinde alıştırmalar yaparak göstermek.Önerilen Kaynaklar:Hüseyin Sadettin Arel, Türk Musikisi Nazariyatı Dersleri(haz. Onur Akdoğu), Ankara 1993. Sadettin Nüzhet Ergun, Türk Musikisi Antolojisi (Dinî Eserler), İstanbul 1943. Bekir Sıtkı Sezgin, Dini Musiki Ders Notları. Halil Can, Dini Musiki Ders Notları. Suphi Ezgi, Nazarî Amelî Türk Musikisi, İstanbul 1933-1953. Yılmaz Öztuna, Türk Musikisi Ansiklopedisi, 2. Kısım, İstanbul 1969. İ. Hakkı Özkan, Türk Musikisi Nazariyatı ve Usulleri, İstanbul 1987. Yalçın Tura, Türk Musikisinin Meseleleri, İstanbul 1988. Nuri Özcan, Dini Musiki Ders Notları. Bayram Akdoğan, Türk Din Musiki Dersleri, Ankara 2003. Yusuf Alemdar, “Teknik ve Estetik Açıdan Kur’an Öğretme ve Okumaya Dair Bazı Gözlem ve Görüşler”, Cumhuriyet Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Dergisi, c. XII, sy. 1, Sivas 2008, s. 213–252.İLA 330FARSÇA II 2 0 2 5Fars dili hakkında temel bilgiler edinilmesine, Farsça sözlüklerin kullanılarak, dini Farsça metinlerin doğru bir şekilde okunup anlaşılmasına yardımcı olmaktır. Yapıları bakımından tamlamalar / Metin okuma çeviri, Anlamları bakımından tamlamalar / Metin okuma çeviri, Terkipler / Metin okuma çeviri, Farsçada cümle yapısı / Metin okuma çeviri, İsim cümlesi / Metin okuma çeviri, İmek (İsnadî) Fiili / Metin okuma çeviri, Fiil cümlesi / Metin okuma çeviri, Mastarlar / Metin okuma çeviri, Fiillerin mazi ve muzari kökleri / Metin okuma çeviri, Farsçada zamanlar (mazi zamanlar) / Metin okuma çeviri, Farsçada zamanlar (mazi zamanlar) / Metin okuma çeviri, Farsçada zamanlar (muzari ve istikbal) / Metin okuma çeviri, Farsçada zamanlar (emir, nehy ve dua kipleri) / Metin okuma çeviri, Fiil çekimleri / Metin okuma çeviri.Önerilen Kaynaklar:Mürsel Öztürk, Farsça Dilbilgisi. Sadî-i Şirazî, Gülistan. Sadî-i Şirazî, Bostan.İLA 332MUKAYESELİ İSLAM HUKUKU 2 0 2 5Karşılaştırmalı İslam hukukunun gelişimi ve literatürü ile İslam hukukçularının ihtilaf sebeplerine ilişkin teorik bilgilerden sonra seçilecek bazı örnek konular üzerinde fıkhi ihtilaflar ele alınacaktır.Önerilen Kaynaklar:Mukayeseli İslam Hukuku I-III, Hayrettin Karaman, İstanbul 2003. VehbeZuhaylî, İslam Fıkhı Ansiklopedisi, İstanbul 1994.Hasan EGE, Dört Mezhebin Fıkıh Kitabı, İstanbul ty. Ferhat KOCA, Mukayeseli İslam Hukuk Düşüncesinin Temellendirilmesi, Ankara 2002.İLA 334KLASİK FIKIH METİNLERİ II 2 0 2 5Klasik fıkıh metinlerini öğrenciye tanıtmak. Fıkhın farklı literatür türlerinden klasik metinlerin tanıtılarak okutulması.Önerilen Kaynaklar:DİA ilgili maddeler, el-Asl, el-Ümm, el-Hidâye, el-Bedâi, Muhtasaru´l-Halîl, el-Mühezzeb, el-Mecmu, Muhtasaru´l-Hırakî, Bidâyetü´l-müctehid´den seçme metinler

İLA 336 SOSYAL MESELELER VE İSLAM 202 5 İLA 340 İSLAM İKTİSADINA GİRİŞ 202 5

Sayfa 14 / 26

İLA 342 MODERN DÜNYADA DİN VE DİN EĞİTİMİ 202 5 İLA 346 KUR’AN VE ELEŞTİREL DÜŞÜNCE II 202 5 İLA348 KUR’AN VE ETİK 202 5 İLA 352 İSLAM BİLİM TARİHİ 202 5İLA354 ÇAĞDAŞ FELSEFE AKIMLARI 202 5İLA356 DİN FELSEFESİNİN PROBLEMLERİ 202 5İLA 358 AKTÜEL ARAPÇASI 202 5 İLA 362 ARAP BELAGATI 202 5İLA364 T P K A K T SİSLAM MEDENİYETİNİN GÜNCEL MESELELERİ 2 0 2 5

İslam Medeniyetinin modernleşmeyle birlikte karşılaştığı meydan okumalar, modernitenin İslam Medeniyeti üzerindeki etkileri, Müslüman aydınların modernite ile ilgili tutumları, İslam medeniyetinin kendini güncelleme sorunu

Önerilen Kaynaklar:İbrahim Kalın, İslam ve Batı, İsam Yay, İstanbul, 2007.Nurettin Topçu, Kültür ve Medeniyet, Dergah Yay., 2012.Erol Güngör, İslam’ın Bugünkü Meseleleri, Ötüken Neşriyat.İLA366 T P K A K T SGÜNÜMÜZ KELAM PROBLEMLERİ 2 0 2 5

Modern epistemoloji tartışmaları ve kelâm ilmi, günümüz kelamında yöntem sorunu, bilgi problemi açısından gayb ve gaybın bilinmesi, dini çoğulculuk, din-bilim ilişkisi, din-siyaset ilişkisi, radikalizm, ateizm, nihilizm, satanizm, farklı tanrı tasavvurları, Çağdaş inançlar, kötülük problemi, tenasüh, ruh ve ruhla ilgili hususlar, falcılık, medyumculuk, sihir, sekülerizm, islam ve kadın, çevre ve ahlak.

İLA368 T P K A K T SKUR’AN’DA EHL-İ KİTAP 2 0 2 5Dersin içeriği ehl-i kitap teriminin lügat, terim anlamları ve kapsamına giren terim ve kelimeler, İslam’dan önceki ilahi kitaplarda Ehl-i kitap terimi ve kapsamı, Kur’an’da Ehl-i Zikr, Ehl-i İlm terimlerinin anlamları ve içerikleri, Mekke Döneminde Ehl-i Kitap ve kapsamı, Ehl-i Kitabın nitelikleri, Ehl-i Kiabın inanç esaslarındaki yanlışlıklar, İslam’ın inanç esasları ile Ehl-i Kitap inanç esaslarının karşılaştırılması, Ehl-i Kitab’ın kitablarını tahrif etmeleri ve Hz. Muhamed’in geleceği ile ilgili haberleri gizlemeye çalışmaları, Ahiret inancının karşılaştırılması ve cennete kimin gireceği konusu, Hz. Peygamberin geleceğini bütün ilahi din sahiplerinin bilmesi, Ehl-i Kitab’ın dost ve sırdaş edinip edinmeme meselesi, Müslüman ve Ehl-i Kitap din adamlarının konumu, Askari ölçülerde birleşme ve işbirliği, Ehl-i Kitap’bın örf, adet ve geleneklerinden sakınma, ilminden faydalanma.

Önerilen KaynaklarRemzi Kaya, Kur’an Ehl-i Kitap Ve İslam İstnbul, 2011.Remzi Kaya, İlahi Kitaplarda Hz. Muhammed, İlahiyat Fakültesi Dergisi. Remzi Kaya, Hz. Peygamber’in Beşer Ve Ümmi Oluşu, İlahiyat Fakültesi DergisiCelil Kiraz, İlahi Kitaplarda Hz. Muhammed, İlahiyat Fakültesi DergisiİLA372 T P K A K T SÇAĞDAŞ AHLAK PROBLEMLERİ 2 0 2 5Dersin amacı: ahlak ilminin tarihini, kavramlarını, yöntemini, temsilcilerini ve günümüz ahlak anlayışları ile ilişkisi üzerinde durulacaktır. İslam düşüncesi içerisinde ortaya çıkan ahlak anlayışlarını, İslam ahlakı ve ahlak felsefesinin farklarını ve ortak yönleri ele alınacaktır. Günümüz ahlak problemleri ele alınacaktır. Ahlak felsefesinin temel kavramları ele alınacaktır. Ahlakın bireysel ve toplumsal olanla ilişkisi üzerinde durulacaktır. Günümüz batı dünyasındaki ahlaki durum ele alınacaktır. Günümüz İslam dünyasındaki ahlaki durum ele alınacaktır. Ahlakın evrenselliği ve yerelliği konusu tartışılacaktır. Toplum-ahlak, birey-ahlak ve devlet-ahlak ilişkisini tetkik edilecektir. Din-ahlak, bilim-ahlak ilişkisi üzerinde durulacaktır. Dersin İçeriği: Giriş dersi, Ahlak kavramının tasvir ve tahlili; Ahlak ilmi ve ahlak felsefesinin konu ve yöntemleri; Ahlaki davranış, özellikleri, şartları; Değerler: Dini değerler; Değerler: İnsani değerler; Vazife kavramı özellikleri; Sorumluluk konusu; Ahlakın değişip değişmemesi problemi; Ahlaki niyet ve değeri; Pratik ahlak; Pratik ahlak: Birey-tolum ilişkisi; Aile ahlakı.

Önerilen Kaynaklar:

1. Kur’an-ı Kerim Yusuf Has Hacib, Kutadgu Bilig, Kabalcı Yay., İstanbul 2003 2. Hüsameddin Erdem, Ahlak Felsefesi, Konya 2004.3. Macit Gökberk, Felsefe Tarihi, İstanbul 1989 4. Ahmet Cevizci, Felsefe Tarihi, İstanbul 2003 5. Mustafa Çağrıcı, İslam Düşüncesinde Ahlak, İstanbul 2000 6. Ahmet Arslan, Felsefeye Giriş, İstanbul 2007 7. Kindi, Felsefi Risaleler, çev. Mahmut Kaya, İst. 2003. 8. Nasuriddin Tusi, Ahlak-ı Nasırî, çeviri editörü Tahir Özakkaş, İstanbul 2007 9. Celil Kiraz, Kur’an’da Ahlak İlkeleri, Bursa 2007 10. M. Abid el-Cabiri, Arap-İslam Kültürünün Akıl Yapısı, Kitabevi, 1999.11. M.M. Şerif, İslam Düşüncesi Tarihi I-IV, İnsan Yay., İst. 1990.12. Macit Fahri, İslam Felsefesi Tarihi, Birleşik Yay., İst. 2000.

Sayfa 15 / 26

İLA374 T P K A K T SBİLİM FELSEFESİ 2 0 2 5Bu dersin amacı, öğrenciye, bilim felsefesindeki temel tartışmaları sunmaktır. Öğrenciye, bilim felsefesine yönelik pozitivizm, postmodern teori, eleştirel teori ve bilimin tarihsel doğası gibi yaklaşımları da içerecek şekilde değişik yaklaşım biçimleri arasındaki farkları anlama yetisi kazandırmaktır.Dersin içeriği ise, Bilim, Felsefe ve Din, Bilime Yönelik Tarihsel ve Felsefî Perspektifler, Bilimsel Model ve Bilimsel Açıklama Bilimsel Bilginin İmkânı Bilimsel Akıl Yürütmenin İmkânı Rasyonalizm ve Rölativizm: Bilimde Objektivizm Tümevarım Problemi ve Bilimin Naif Tümevarımcı Modeli Bilimsel Açıklama vs. Tarihsel Anlama konularıdır.

Önerilen Kaynaklar1. Jürgen Habermas, Sosyal Bilimlerin Mantığı Üzerine2. Doğan Özlem, Bilim Felsefesi3. Ömer Demir, Bilim Felsefesi4. Veysel Sönmez, Bilim Felsefesi

İLA376 T P K A K T SFELSEFE DİN İLİŞKİLERİ 2 0 2 5

Dersin amacı, öğrencilere felsefe ve din arasında, bilgi ve iman arasında ne tür ilişkilerin olabileceği konusunda bir kavrayış ve tartışma becerisi kazandırmaktır. Ayrıca, bu ders öğrencilerin din ve felsefe arasındaki ilişkiyi daha iyi kavramalarını amaçlamaktadır.

Dersin içeriği ise, felsefenin doğuşu, dinin tanımı, din ve dini bilgi, bilgide hakikat problemi gibi konulardır.Önerilen kaynaklar: 1. İbn Rüşd- Çev. Süleyman Uludağ- Felsefe-Din İlişkileri2. Howad Selsam- Din Bilim ve Felsefe3. İslam Düşünce Geleneğinde Din Felsefe ve Bilim- Hasan Aydın

VII. YARIYILİLA 401KUR’AN OKUMA VE TECVİD VII 2 0 2 4Öğrencilerin Kur’an’ı tecvit kurallarına göre düzgün okumalarını sağlamak için tecvit alt yapısının güçlendirilmesini sağlamak, Tecvit literatürünün temel terimlerini öğretmek, Kıraat ilmini tanıtmak ve öğrencilerin kıraat literatürünü tanımalarını sağlamak. Tecvid’in temel konularının tekrarı.Yüzünden okuma: Kur’ân-ı Kerîm’in 281-420. sayfalarının tertîl üzere okunması.Ezber yapma: Bakara 152-157, Âl-i İmrân 102-109, 144-148, 190-194, Tevbe 123-129, İbrahim 35-41 ve Nahl 120-128. ayetler.Önerilen KaynaklarKur’ân-ı Kerîm (DİB ve TDV Yayınları).Karabaş Tecvidi (Klâsik Osmanlıca baskı).Osman Keskioğlu,Nüzûlünden Günümüze Kur’an-ı Kerim Bilgileri, TDV Yayınları, Ankara 1989.İsmail Karaçam, Kur’ân-ı Kerîm’in Nüzûlü ve Kırâati, Nedve Yayınları, İstanbul/Konya 1981.Abdurrahman Çetin, Kur’an İlimleri ve Kur’an-ı Kerim Tarihi, Dergâh Yayınları, İstanbul 1982.Sıtkı Gülle, Açıklamalı Örnekleriyle Tecvîd İlmi, Huzur Yayınları, İstanbul 2005.Yusuf Alemdar, “Kıraatlerin Ortaya Çıkışı Meselesine Yeni(den) Bir Bakış”, Cumhuriyet Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Dergisi, c. VIII, sy. 2, Sivas 2004, s.143–170.

İLA403 İSLAM FELSEFESİ         4  0 4                   4 Dersin amacı İslâm tarihi ve dünyasında ortaya çıkmış felsefi düşüncenin temel problem alanlarını (ontoloji, bilgi, nübüvvet, iman gibi) sorgulayıcı bir yaklaşımla analiz ederek bu görüşlerin İslâm düşünce tarihindeki yeri ve önemini hakkında öğrencilerin kendi kanaatlerini oluşturmalarına destek olmak ve öğrenciye sorgulayıcı bir anlayış kazandırmaktır.  Dersin içeriği İslam’da felsefenin ortaya çıkışı, tercüme faaliyetleri, hangi şartlarda ve hangi eserlerin tercüme edildiği, felsefi hareketler ve ekoller, Kindi, Farabi, İbn Sina ve Gazali gibi felsefe tarihinin önemli simaları ve önde gelen eserlerinin tanıtımı. Gazali sonrası felsefenin genel seyri, Selçuklu ve Osmanlı döneminde felsefi faaliyetler, öne çıkan filozoflar, tehafüt geleneği, muhakemat geleneği, İbn Sina etkisi, Gazali etkisinden oluşmaktadır. Önerilen Kaynaklar: Montgomery Watt, İslam Düşüncesinin Teşekkül Devri; H. Ziya Ülken, İslam Felsefesi, İstanbul 1998; Nihat Keklik Türk İslam Düşüncesi Açısından Felsefenin İlkeleri, İstanbul 1987; Muhammed el- Behiy, İslam Düşüncesinin İlâhî Yönü, İstanbul 1992; M. M. Şerif, İslâm Düşüncesi Tarihi, (IV cilt), İstanbul 1990-1991; S. Hayri Bolay, Felsefî Doktrinler Sözlüğü, Ankara; Gazali, Filozofların Tutarsızlığı, çev. Bekir Sadak, İstanbul, 2002; Macit Fahri, İslam Felsefesi Tarihi, çev. Kasım Turhan, İstanbul, 1992; Mahmut Kaya, İslam Filozoflarından Felsefe Metinleri, İstanbul, 2003; Mehmet Bayraktar, İslam Felsefesine Giriş, Ankara, 1999;

Sayfa 16 / 26

Prof. Dr. Necip Taylan, Ana Hatlarıyla İslam Felsefesi, Ensar, İstanbul, 2006; Bekir Karlığa İslam Düşüncesi’ni Batı Düşüncesi’ne Etkileri, İstanbul 2004; İlhan Kutluer, Akıl ve İtikat, İstanbul 1996.

İLA407 BİLİMSEL ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ 202 2Dersin Amacı: Bilime ilişkin temel kavramları tanımak; bilimin temel özelliklerini, işlevlerini ve amaçlarını kavramak; nicel ve nitel araştırma tekniklerinin özelliklerini kavrayarak yapılacak bilimsel araştırmalarda uygun yöntemi seçebilmek; veri toplama, verileri yorumlama ve raporlaştırma becerilerini geliştirmek.Dersin İçeriği: Bilim ve temel kavramlar (olgu, bilgi, mutlak, doğru, yanlış, evrensel bilgi v.b.), bilim tarihine ilişkin temel bilgiler, bilimsel araştırmanın yapısı, bilimsel yöntemler ve bu yöntemlere ilişkin farklı görüşler, problem, araştırma modeli, evren ve örneklem, verilerin toplanması ve veri toplama yöntemleri (nicel ve nitel veri toplama teknikleri), verilerin kaydedilmesi, analizi, yorumlanması ve raporlaştırılması.Önerilen Kaynaklar / Recommended ResourcesKarasar, Niyazi (2000). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayınları.Denzin, Norman K. & Lincoln, Yvonna S. (1996). Introduction: Entering the field of qualitative research, Strategies of qualitative inquiry. London: Sage Publications.Ely, Margot, Anzul, Margaret, Friedman, Teri, Garner, Diane & Steinmetz, Ann Mc Cormack (1998). Doing qualitative research: Circles within circles. London: The Falmer Press.Büyüköztürk, Şener (2001). Deneysel Desenler, Ön Test-Son Test Kontrol Grubu Desen ve Veri Analizi. Ankara: Pegema YayıncılıkİLA 411 HİTABET VE MESLEKİ UYGULAMA 1 2 2 2Dersin amacı öğrencilerin din hizmetlerinin farklı alanlarında kullanacakları dini hitabet türlerine ilişkin teorik ve pratik yetkinliklerini geliştirmektir. Dersin içeriği hitabetin din eğitimindeki yeri ve önemi, dinî hitabet türleri (hutbe, vaaz, dinî sohbet vs.), hitabette dilin kullanımı ve din dili meselesi; uygulamalı hutbe, vaaz ve sohbet hazırlama ve sunumu (öğrenci etkinlikleri çerçevesinde); ayrıca imamlık, müezzinlik vb. din hizmetlerinin yaygın din eğitimine yönelik diğer boyutları. Din görevlisi, İHL meslek dersleri ve din kültürü ve ahlak bilgisi öğretmeninde aranan vasıflardan oluşmaktadır. Önerilen Kaynaklar:Ahmet Lütfi Kazancı, Peygamber Efendimizin Hitabeti, Marifet, İstanbul, 1999; Cenaze Hizmetleri Rehberi, DİB, Ankara, 2008; İsmail Lütfi Çakan, Dini Hitabet, M. Ü. İ. F. V., 2009; Komisyon, Din Görevlisi El Kitabı, DİB, Ankara, 2001;

VII. YARIYIL SEÇMELİ ALAN DERSLERİİLA 413ARAPÇA MODERN METİNLER I 2 0 2 5Değişik alanlara ait modern metinler okunarak, çevirileri ve çözümlemeleri yapılacaktır.Önerilen Kaynaklar:Emrullah İşler, Musa Yıldız, Arapça Modern Metinler ve Çözümlemesi, Elif Yayınları, İstanbul 2004; Hüseyin Günday, İsmail Güler, Şener Şahin, Arapça Modern Metin Okumaları Orta ve İleri Düzey Seçme Metinler, Alfa yay. İstanbul 2002.İLA 417YABANCI DİLDE DİNİ METİNLER I 2 0 2 5Farklı İslâmî disiplinlere ait yabancı dildeki (İngilizce) bazı metinleri tanımak. İslâm dinine ve ilimlerine yönelik Oryantalist yaklaşımlar hakkında bilgi edinmek. Çeviri teknikleri konusunda deneyim kazanmak. Kur’an, Tefsir, Hadis, Fıkıh, Siyer vb. bilim dallarına ait batılı yazar ve düşünürlere ait bazı metinleri tercüme etmek ve üzerlerinde yorumlar yağmak.Önerilen Kaynaklar:Çeşitli İngilizce Kur’an mealleri. Marshall G. S. Hodeson, The Venture of Islam, London 1974.M. S. & L. Azzam, Life of the Prophet Mohammad (pbuh). Imran Ahsan Niyazee, IslamicJurisprudence, IIIT 2000. Yusuf Alemdar, G. H. Juynboll’un “İlk Devir İslâm Tarihinde Kurrâ’ Kavramı” adlı makalesinin İngilizceden Türkçeye çevirisi, Nüsha Şarkiyat Araştırmaları Dergisi, y. III, sy. 11, Ankara 2003, s. 139-152, Güz. Yusuf Alemdar, G. H. Juynboll’un “İslâm’ın İlk Döneminde Kur’an Kıratı (=Okuma)nın Durumu” adlı makalesinin İngilizceden Türkçeye çevirisi, Nüsha Şarkiyat Araştırmaları Dergisi, y. IV, sy. 12, Ankara 2004, s. 77-88, Kış. Yusuf Alemdar, Norman Calder’in “Kurrâ’ (Terimi) ve Arapça Sözlük Geleneği” adlı makalesinin İngilizceden Türkçeye çevirisi, Nüsha Şarkiyat Araştırmaları Dergisi, y. V, sy. 19, Ankara 2005, s. 91-102, Güz.İLA 419GÜNÜMÜZ HADİS PROBLEMLERİ 202 5İLA421 GÜNCEL DİNİ MESELELER 202 5İLA423 MUKAYESELİ EŞYA HUKUKU 202 5 İLA425 ÖRNEK KUR’AN MEALİ ÇALIŞMASI I 202 5İLA427 KURAN’IN ANA KONULARI 2 0 2 5Dersin amacı, Kuran-ı Kerimin bahsettiği yüzlerce konudan, özellikle üzerinde durduğu ana konuları ele almak.Dersin içeriği Bu derste Kuranın yüzlerce konusu içerisinden, ana konuları tespit edilip işlenecektir.Önerilen Kaynaklar:Demirci, Muhsin, (2008), Kuranın Ana Konuları, M.Ü.İ.F.V. yay., İstanbul.

Sayfa 17 / 26

Elmalı, Abdurrahman, (2004), Kuranda Ana Konular, Harran Ü.İ.F.V. yay., Urfa.Ünal, Ali, (1999), Kuranda Temel Kavramlar, Nil yay., İstanbul.Aydüz, Davut, (2001), Kurana Dair İncelemeler, Nil yay., İstanbul.İLA431 İSLAM TARİHİNİN ÇAĞDAŞ YANSIMALARI 202 5İLA433 İSLAM DÜŞÜNCE TARİHİ202 5İLA435 PALEOGRAFİ202 5İLA437 İSLAM FELSEFESİNİN BATI DÜŞÜNCESİNE ETKİLERİ 202 5

İLA 439 T P K A K T SİSLAMFOBİ VE BATILI MÜSLÜMANLAR 2 0 2 5

Amacı: Ders, öğrencileri İslamofobi kavramının içeriği ve tarihçesi konusunda ve Batı’da yaşayan Müslümanların karşılaştıkları temel sorunlar konusunda bilgilendirmeyi hedeflemektedir.

İçeriği: İslamofobi kavramı, Batı’da İslamofobinin gelişim seyri, Batı’ya Müslümanların göç tarihi, Batıya göç eden Müslümanlarla ilgili Batı’daki toplumların ve devletlerin geliştirdikleri tutum ve politikalar, göç eden Müslümanların karşılaştıkları ortak ve ülkelere göre değişen özgün sorunlar, göçmen Müslümanların karşılaştıkları sorunlarla başetme yöntemleri

Önerilen Kaynaklar:

1. İbrahim Kalın, John L. Esposito, İslamofobi ve 21. Yüzyılda Çoğulculuk Sorunu, İnsan Yay. 2015

İLA441 T P K A K T SKELAM DÜŞÜNCESİNDE EVREN VE İNSAN TASAVVURU 2 0 2 5

Kelâmda varlık anlayışı ve varlığın sınıflandırılması, felsefî düşüncede varlık anlayışı ve kelâm açısından değerlendirilmesi, yaratma, atom teorisi, atomculuk karşıtı evreni açıklama tarzları, evrenin mahiyeti, insanlığın başlangıcı, insanlığın başlangıcı ile ilgili tartışmalar, insanın mahiyeti, ruh ve ruhun mahiyeti, insanın fiillerinin oluşumu ve kader meselesi, insanın ölümden sonraki hayatı.

Önerilen Kaynaklar 1. Cağfer Karadaş, Kelâm Düşüncesinde Evren ve İnsan, Bursa 2011.2. Erkan Yar, Ruh-Beden İlişkisi Açısından İnsanın Bütünlüğü Sorunu, Ankara 2011.3. Halife Keskin, İslâm Düşüncesinde Kader ve Kaza, İstanbul 19974. İbn Kayyim el-Cevziyye, Kitâbü’r-Rûh, İstanbul 2010. 5. İlyas Çelebi, İnsan İradesi ve Kudret-i İlâhiyye Bağlamında Kader Mes’elesi, İstanbul 2014.6. M. Ali el-Bâr, Kur’an-ı Kerim ve Modern Tıbba Göre İnsanın Yaratılışı, çev. Abdülvehhab Öztürk, Ankara 2010.7. Mahmut Kaya, Felsefe ve Ölüm Ötesi, İstanbul 2013.8. Ulvi Murat Kılavuz, Kelâmda Kozmolojik Delil, İstanbul 2009.9. Yener Öztürk, Kur’ân’da Ahiret: İmkânı ve Lüzumu Açısından, İstanbul 2001

İLA443 T P K A K T S

GÜNÜMÜZ TASAVVUF HAREKETLERİ 2 0 2 5

Günümüzde faaliyet gösteren tasavvufî topluluklar, tasavvuf ve kent Müslümanlığı, tasavvuf ve İslam toplumu, Osmanlı döneminde tasavvufi hareketler, Orta Asya’da tasavvufi hareketler, Orta Doğu’da tasavvufi hareketler, Hint Alt-Kıtası’nda tasavvufi hareketler, Balkanlar’da tasavvufi hareketler, modern dünyada tasavvuf, Batı’da tasavvuf çalışmaları, oryantalizm ve tasavvuf, tasavvuf yoluyla İslam’a ihtida edenler, modern Avrupa ve Amerika’da tasavvuf.

Önerilen Kaynaklar1. 20. Yüzyılda Din, Tasavvuf ve Tarîkatlar, (ed. Hasan Onat, Demokrasi Platformu Dergisi)2. İsmail Kara, İslamcıların Siyasi Görüşleri, İstanbul 1994.3. Süleyman Derin, İngiliz Oryantalizmi ve Tasavvuf, İstanbul 2006.4. Hülya Küçük, Batı’da Sufizm Meselesine Toplu Bir Bakış, Tasavvuf Dergisi, Ankara 2004. 5. Mustafa Kara, Türk Tasavvuf Tarihi Araştırmaları, İstanbul 2005.6. Gilles Venstein, Aleksandre Popoviç, İslam Dünyasında Tarikatlar -Gelişmeleri ve Aktüel Durumları- (çev.

Osman Türer), Ankara 2004.7. Mustafa Kara, Metinlerle Günümüz Tasavvuf Hareketleri, İstanbul 2002.8. Mehmet Altan, Kent Dindarlığı Öldü mü , Sabah Gazetesi, 24.01.2005.9. Mehmet Altan, Kent Müslümanlığı, İstanbul 2010.10. Ali Köse, Neden İslam'ı Seçiyorlar , İstanbul 1997.

İlber Ortaylı, Müzakere, TDV Türk Dünyasının Dini Meseleleri Sempozyum Kitabı, Ankara 1998.

İLA445 T P K A K T SKUR’AN SEMANTİĞİ 2 0 2 5Dersin içeriği, Kuran Semantiği hakkında genel giriş ve kaynakların tanıtım, Semiyoloji ve semantik terimleri, Art zamanlı ve Eşzamanlı semantik yöntemi, Dilsel bir metin olarak Kur´an: ilahi hitabın tabiatı, Klasik İslami literatürdeki delalet bahisleri ile semantik ilişkisi, Dilcilerin semantik (delalet) tasavvurları, Usulcülerin semantik (delalet) Tasavvurları, Dilcilerle ve Usulcülerin semantik (delalet) Tasavvurlarının mukayesesi, Vucuh ve nezair edebiyatı, Mukatil b. Süleyman´ın Kuran semantiği Çalışmaları, Ragıb el-İsfehani ve Müfredat isimli semantik çalışması, Firuzabadi ve Besair isimli eseri, T. Izutsu´nun Kuran semantiği Çalışmaları: Allah ve İnsan isimli eseri, Izutsu´nun Dini ve ahlaki terimler isimli çalışması konularıdır.

Sayfa 18 / 26

Önerilen Kaynaklar:1. Izutsu, Toshihiko, Kur´anda Allah ve İnsan, ts., İstanbul: Yeni Ufuklar neşriyat.2. Aksan, Doğan, (1998): Her Yönüyle Dil, Ankara: TDK yayınları3. Yılmaz, Hasan, (2007):Semantik Analiz Yönteminin Kurana Uygulanması. Bursa: Kurav yayınları 4. Izutsu, (1991): Kuranda Dini ve Ahlaki Kavramlar, İstanbul: Pınar yayınları.

ILA447 T P K AKTSAVRUPA EĞİTİM TARİHİ 2 0 2 5Dersin amacı, eğitim tarihini Avrupa düşünce tarihiyle ilişkisi içerisinde tanıtmak ve öğrencilere eğitimin çok eski zamanlardan beri hangi aşamalardan geçerek geldiğini ve dolayısıyla birçok boyutunun olduğunu göstermektir.Dersin içeriğini Avrupa’da Antik Çağ’dan 19. yüzyılın sonlarına kadarki sürede yer alan önemli eğitim düşünürlerinin görüşleri oluşturmaktadır. Düşünürlerin eğitim hakkındaki görüşleri, onların ait olduğu felsefi sistemlerle bağlantıları içerisinde açıklanacaktır.

Önerilen Kaynaklar: 1. Aytaç, Kemal, Avrupa Eğitim Tarihi, Phoneix Yay., Ankara, 2012.2. Akyüz, Yahya, Türk Eğitim Tarihi, Pegem Akademi Yay.

İLA449 T P K A K T SDİNÎ MÛSIKÎ REPERTUARI VE USÛLLER 2 0 2 5Dersin amacı, Dini Musiki sahasında gerekli repertuar bilgisine sahip olmak ve bu repertuarı musikideki usuller ile sağlıklı bir şekilde icra etmek, müzikal işaretleri kavramak, Türk müziğinde kullanılan arıza işaretlerini öğrenmek, başlangıç düzeyinde makam bilgisine sahip olmak, en az 20 makamda eser bilmek, en küçükten en büyüğe bütün usulleri bilmek, usülleri, ritim sazları ile vurmak, ritim sazlarını tanıyarak en az bir tanesini çalmak, repertuarındaki eserlerle Kur’an tilavetlerini geliştirmek, cami ve tekke müziği alanında repertuar sahibi olmaktır.

Önerilen Kaynaklar1. İsmail Hakkı Özkan, Türk Musikisi Nazariyatı ve Usulleri, Ötüken Neşriyat, İstanbul, 1984.2. M. Hurşit Ungay, Türk Mûsikîsinde Usüller ve Kudüm, Türk Musikisi Vakfı Yayınları.3. www.devletkorosu.com.4. www.notaarşivleri.com.5. www.neyzen.com.6. M. Ekrem Karadeniz, Türk Mûsikîsi Nazariyatı ve Esasları, İş bankası Yayınları, 2013.

İLA451 T P K A K T SİSLAM BİLİM TARİHİ ve FELSEFESİ 2 0 2 5Dersin Amacı: Öğrenciye, müslümanların düşünce dünyasına, felsefeye, bilime ve dini bilimlere katkılarını öğretmek ve bu amaçla ortaya konulmuş olan başarıları tanıtmaktır.Dersin İçeriği: Bilim kavramı ve bilimsel yöntem; Bilim kavramı ve bilimsel yöntem Kuran ve hadislerde ilim kavramı; Yunan düşüncesinde bilim ve İslam dünyasına girişi; Klasik İslam düşüncesinde bilim Tasavvuru; Harezmi, İbnü’l-Heysem ve Biruni; Farabi, Razi; İbn Sina; Gazali ve bilimsel nedenselliğin reddi; Semerkant okulu ve Uluğ Bey; Selçuklu dönemi bilim hayatı; Osmanlılarda bilim; Katip Çelebi; Tanzimattan Cumhuriyete Osmanlı’da bilim ve din-bilim ilişkisi; İslam biliminin çağdaş görünümü.

Önerilen Kaynaklar:1. Macit Fahri, İslam Felsefesi Tarihi, İstanbul 1987 2. M.M.Şerif, İslam Düşüncesi Tarihi, Çeviri ed.Mustafa Armağan, İstanbul 1994 3. Dimitri Gutas, Yunanca Düşünce Arapça Kültür, İstanbul 2009 4. M. Abid el-Cabiri, Arap-İslam Kültürünün Akıl Yapısı, Kitabevi, 1999. 5. M. Abid el-Cabiri, Felsefi Mirasımız ve Biz, Kitabevi, İst. 2000. 6. İlhan Kutluer, Akıl ve İtikad, İz Yay., İst. 1996. 7. M. Watt, İslam Düşüncesinin Teşekkül Devri, Sarkaç Yay., 2010.

VIII. YARIYILİLA 402KUR’AN OKUMA VE TECVİD VIII 2 0 2 4Kur’ân’ın tecvit kurallarına göre düzgün okunmasını sağlamak için Kur’an alt yapısının güçlendirmek, Tecvit literatürünün temel terimlerini öğretmek, Kıraat ilmini tanıtmak ve kıraat literatürüne öğrencinin aşinalığını sağlamak. Namaz Surelerinin tekrarı.Yüzünden okuma: Kur’ân-ı Kerîm’in 421-560. sayfalarının tertîl üzere okunması.Ezber yapma: İsrâ 78-84, Furkan 61-77, Ahzâb 41-48 ve Fussılet 26-36. ayetleri ile Vâkıâ-h- Suresi’nin tamamı.Önerilen Kaynaklar:Kur’ân-ı Kerîm (DİB ve TDV Yayınları).Karabaş Tecvidi (Klâsik Osmanlıca baskı).Ebu’l-Hayr Muhammed b. El-Cezerî, en-Neşrfi’l-Kırââti’l-Aşr, Lübbantrz.Osman Keskioğlu,Nüzûlünden Günümüze Kur’an-ı Kerim Bilgileri, TDV Yayınları, Ankara 1989.İsmail Karaçam, Kur’ân-ı Kerîm’in Nüzûlü ve Kırâati, Nedve Yayınları, İstanbul/Konya 1981.Abdurrahman Çetin, Kur’an İlimleri ve Kur’an-ı Kerim Tarihi, Dergâh Yayınları, İstanbul 1982.

Sayfa 19 / 26

Sıtkı Gülle, Kur’an Kültürünü Yansıtan Ayetleri İçeren Ders Notları, yer ve tr. yok.Yusuf Alemdar, İstanbul’da Kur’an Okulları (XV-XVI. Yüzyıllar), TDV Yayınları, Ankara 2007.Yusuf Alemdar, Osmanlı’da Dâru’l-Kurrâ Müessesesi ve Kıraat Öğretimi, AÜ SBE Basılmamış Doktora Tezi, Ankara 2003.Yusuf Alemdar, Kıraat İlmi Tahsili Ders Sureti Notları, yer ve tarih yok.İLA 404İSLAM AHLAK FELSEFESİ 2 0 2 3Dersin amacı İslam Ahlak felsefesi merkezinde, nitelikli ahlaki davranışların önemini kavratmak; ahlâkın insan ve toplum için önemini kavratmak; ahlakî kavram, değer, ilke, yargı, sorumluluk, yükümlülük ve kurallar konusunda felsefî bakış açısı kazandırmak. İslam Düşünce tarihinde ortaya çıkmış ahlak teorilerini analitik bir yaklaşımla değerlendirebilmek; sosyal ahlak konularında felsefî bir analiz gücü kazandırmaktır. Ders İslam ahlak felsefesinin kapsamı, kaynakları, özellikleri, İslam ahlak felsefesinin gelişim boyutları: Kelami, felsefi, geleneksel, tasavvufi ahlak. İslam ahlak felsefesinde temel kavramlar: değer fazilet, rezilet vb. İslam ahlak felsefesinin temel problemleri. İslam ahlak felsefesi çerçevesinde oluşmuş literatürün tanınması ve İslam ahlak eğitiminin ana hatları konularını içermektedir. Önerilen Kaynaklar:Mustafa Çağrıcı, İslam Düşüncesinde Ahlâk, İstanbul DEM Yayınları 2006. Hüsameddin Erdem, İslam Ahlak Felsefesi, Konya, 2002. Mustafa Çağrıcı, Anahatlarıyla İslâm Ahlâkı, İstanbul, Ensar Neşriyat, 2006. Macit Fahri, İslam Ahlak Teorileri, trc. A. Arkan, M. İskenderoğlu, İstanbul: Litera Yayıncılık 2004, Cafer Sadık Yaran, İslam Ahlak Felsefesine Giriş, Dem Yay., Osman Pazarlı, İslam Ahlakı, Ahmet Cevizci Etiğe Giriş.İLA 406DİN FELSEFESİ 2 0 2 2Dersin amacı öğrencilerin dinin temel iddiaları hakkında rasyonel, objektif, şümullü ve tutarlı bir tarzda düşünüp konuşarak dini doğru, gerçek ve tutarlı bir şekilde anlamalarına ve din felsefesinin temel problemleri hakkında bilgi sahibi olarak bu konularda tartışabilme yeteneklerine katkı sağlamaktır. Dersin içeriği: felsefi açıdan din nedir? İnsanlık, bu dini tecrübe boyutunu nasıl ifade etmiştir? Din felsefesinin tanımı, alanı ve yöntemi. din felsefe ilişkisi, temelcilik ve imancılık, Tanrı'nın varlığı hakkındaki deliller, Tanrı hakkında konuşmak, din dilinin yapısı ve fonksiyonu, dini sembolizm, kötülük problemi ve teodise, Tanrı'nın bilgisi ve insan hürriyeti, Tanrı alem ilişkisi. Önerilen Kaynaklar:Mehmet S. Aydın, Din Felsefesi, Ankara, 1994; Prof. Dr. Mehmet Bayraktar, Din Felsefesine Giriş, Fecr, Ankara, 2005; Paul Janet, Gabriel Séailles, Metalib ve Mezahib, çev. Elmalılı M. Hamdi Yazır, Eser, İstanbul, 1978, Mustafa Şekip Tunç, Türkiye’de Bir Din Felsefesine Doğru, Mehmet Recep Kılıç, Dini Anlamak Üzerine, Cafer Sadık Yaran, Din Felsefesine Giriş.İLA 454 BİTİRME ÖDEVİ 0 2 1 3Dersin amacı öğrencinin belirli bir konuyu bilimsel yöntemlerle araştırma ve elde ettiği bilgileri sistematik bir şekilde kendi ifadeleriyle yazılı olarak sunma becerisini kazanmasınıdır. İçerik öğrencilerin Temel İslam Bilimleri, İslam Tarihi ve Sanatları veya Din Bilimleri alanlarından birisinde araştırma yöntemlerini bir danışman hoca nezaretinde öğrenmesini, kullanmasını ve bu alanlardan seçilen bir konuyu bilimsel yöntemlere uygun biçimde araştırarak bir rapor halinde sunmasından oluşmaktadır.Önerilen Kaynaklar:Ali Balcı, Sosyal Bilimlerde Araştırma, Yöntem, Teknik ve İlkeler, Ankara 1995. Halil Seyidoğlu, Bilimsel Araştırma ve Yazma el Kitabı, İstanbul, 2000. Yusuf Ziya Kavakçı, İslam Araştırmalarında Usul, 1982. Zeki Arslantürk, Sosyal Bilimler İçin Araştırma Metod ve Teknikleri, İstanbul, 1997.

VIII. YARIYIL SEÇMELİ ALAN DERSLERİİLA 408ARAPÇA MODERN METİNLER II 2 0 2 5Değişik alanlara ait modern metinler okunarak, çevirileri ve çözümlemeleri yapılacaktır.Önerilen Kaynaklar:Emrullah İşler, Musa Yıldız, Arapça Modern Metinler ve Çözümlemesi, Elif Yayınları, İstanbul 2004; Hüseyin Günday, İsmail Güler, Şener Şahin, Arapça Modern Metin Okumaları Orta ve İleri Düzey Seçme Metinler, Alfa yay. İstanbul 2002.İLA 410TÜRKİYEDE MİSYONERLİK HAREKETLERİ 2 0 2 5Öğrencilerin misyonerlik faaliyetlerini tanımalarını, Hinduizm, Budizm, Yahudilik, Hıristiyanlık, İslâm ve diğer dinlerin misyonerlik açısından konumlarını bilmelerini, misyonerlik ile diyalog faaliyetleri arasındaki ilişkiyi görmelerini, diyalog faaliyetlerini ve bunların amacını kavramalarını, Vatikan konsülleri ve amaçları hakkında bilgi edinmelerini, Türkiye'de faaliyet gösteren misyoner gruplardan haberdar olmalarını, sağlıklı ve kalıcı bir diyalogun şart ve imkanlarını tartıştırmalarını sağlamaktır.Önerilen Kaynaklar:Ali İsra Güngör, Vatikan Misyon ve Diyalog, (Töre yay), Ankara, 1997, Mustafa Köylü, Dinler Arası Diyalog, İstanbul, 2001.İLA 412 T P K A K T SYABANCI DİLDE DİNİ METİNLER II 2 0 2 5İngilizce olarak kaleme alınmış bir dizi dinî metnin literatür tanıtımını yapmak. İngilizce Oryantalistik dinî metinlerin temel özelliklerini ortaya koymak. Dinî metinlerin çeviri tekniklerine dair bilgi sahibi olmak. İslâmî disiplinlerin bazı dallarına ait ortaya konmuş batı tandanslı birtakım çalışmaları tercüme ve analiz etmek.Önerilen Kaynaklar

Sayfa 20 / 26

Çeşitli İngilizce Kur’an mealleri. Marshall G. S. Hodeson, The Venture of Islam, London 1974.A.&L. Azzam, Life of the Prophet Mohammad.Imran Ahsan Niyazee, IslamicJurisprudence, IIIT 2000. Yusuf Alemdar, E. Rosenthal’in “İspanya’da Arap Hâkimiyetinin İzleri” adlı çalışmasının İngilizceden Türkçeye çevirisi, Cumhuriyet Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Dergisi, c. X, sy. 1, Sivas 2006, s. 251-271. Yusuf Alemdar, E. Rosenthal’in “Portekiz'de Arap Nüfûzunun İzleri” adlı çalışmasının İngilizceden Türkçeye çevirisi, Cumhuriyet Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Dergisi, c. XII, sy. 2, Sivas 2008, s. 487-513. Yusuf Alemdar, “Oryantalistlerin Kurrâ'ya Yaklaşımları”, Cumhuriyet Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Dergisi, c. XII, sy. 2, Sivas 2008, s. 311-346.İLA 414 T P K A K T SİSLAM AİLE HUKUKU 2 0 2 5Aile hukukunun önemi, Evlilik, Gayri meşru birliktelikler, Nişan, Nikah, Nikahın şartları, Boşanma, Boşanmanın şartları , İslam Klasik Aile hukukuna genel bakış, modernleşme döneminde aile hukuku alanında kanunlaştırma faaliyetleri, İslam aile hukuku alanında yeni içtihatlar, İslam aile hukukunun güncel problemleri.Önerilen Kaynaklar:M. Akif Aydın, İslâm-Osmanlı Aile Hukuku, İstanbul 1985. Zekiyüddîn Şaban, el-Ahkâmü´ş-şer´iyyeli´l-ahvâli´ş-şahsiyye, Bingazi 1989. David PearlandWernerMenski. MuslimFamilyLaw. London 1998. Abdülkerim Zeydan, el-Mufassal fî ahkâmil-mere, Beyrut 2000İLA416 UYGULAMALI DİN HİZMETLERİ 202 5 İLA418 ÖRNEK KUR’AN MEALİ ÇALIŞMASI II 202 5İLA422 İSLAM TARİHİNİN DİNAMİKLERİ 202 5İLA424 İSLAM DÜŞÜNCE EKOLLERİ 202 5İLA426 OSMANLI TÜRKÇESİ 202 5İLA428 İSLAM DÜŞÜNCESİYLE BATI DÜŞÜNCESİNİN MUKAYESESİ 202 5

ILA430 T P K AKTSİSLAM DÜŞÜNCESİNDE KELAM-FELSEFE İLİŞKİSİ 2 0 2 5

Dersin İçeriğini İslam Düşüncesinin teşekkülü, kelam ve felsefe ilminin ortaya çıkış süreci, Kelam ve Felsefede Konu ve Yöntem, Kelam ilmi ile felsefe arasında örtüşen ve çatışan noktalar, Kelâm-Mantık ilişkisi, Kelâmın Felsefeden etkilenmesi ve İslâm Filozoflarını etkilemesi, İslam Felsefesi ve Kelam’da Tanrı ve sıfatları, akıl, bilgi, yaratma, nübüvvet, ahiret ve ruh konuları, Tehafût Literatürü oluşturur.Önerilen Kaynaklar

1. Abdulmaksut Abdulgani Mevkıfu'l felasife ve'l mütekellimin min münkiri'n nübüvve, Kahire 19932. Ali Arslan Aydın, el-Ba's ve'l-hulûd beyne'l-mütekellimîn ve'l-felasife, İstanbul 1998.3. Ebherî, Risale Müştemile Ala Semanî Aşere Mesele Fi'l-kelam, İstanbul 19954. Gazzalî, Tehafütü'l-felasife, (neş. ve çev.) Mahmut Kaya-Hüseyin Sarıoğlu, İstanbul 2012.5. Gerard Cihami,Mefhumu's-sebebiyye beyne'l-mütekellimin ve'l-felasife, Beyrut 19856. Gürbüz Deniz, Kelam-Felsefe Tartışmaları, Ankara 2015.7. Hüseyin Sarıoğlu, İbn Rüşd Felsefesi, İstanbul 2012.8. İlyas Çelebi İslam İnanç Sisteminde Akılcılık ve Kadı Abdulcebbar, İstanbul 20029. İlyas Çelebi, Kabul ve Red Cihetleriyle Kelam Litaratüründe İbn Sina.10. İsa Yüceer, Kelam Felsefe Uzlaşması, Konya 2007.11. Kindi, Felsefi Risaleler, çev. Mahmut Kaya, İstanbul 2014.12. Mahmut Kaya, İslam Filozoflarından Felsefe Metinleri, İst. 2003.13. Mian Muhammed Şerif, İslam Düşüncesi Tarihi I-II, İstanbul 2014.14. Muhammed Abid el-Cabiri, Arap-İslâm Aklının Oluşumu, İstanbul 2000.15. Ortaya Çıkışından Günümüze Kelam İlminde Konu Problemi, MÜİFD 28/8.

İLA432 T P K A K T SDİN VE SİYASET 2 0 2 5

Dersin Amacı: Gerek Batı’da ve gerekse İslâm dünyasında tarih boyunca din-siyaset ilişkisinin felsefi ve toplumsal gelişimi konusunda öğrencilere bilgi kazandırarak, modern çağdaki uygulamalar ve düşüncelere kuşatıcı ve eleştirel yaklaşımlarını sağlamak, bu çerçevede varolan problem ve tartışmaları kavramalarına yardımcı olmak.

Dersin İçeriği: Konuların ve kaynakların Tanıtımı; Temel kavramlar: Din, devlet, laiklik, din hürriyeti; Din-siyaset ilişkisi konusunda Hıristiyanlık ve İslam, Hıristiyanlıkta tarihi gelişim; Batı’da din-devlet ilişkisine yönelik düşünceler I: Calvin: Dinsel yaklaşım ve Lock: Liberal Yaklaşım; Batı’da din-devlet ilişkisine yönelik düşünceler II: Montesquieu: Araçsal yaklaşım ve Gramsci: Eleştirel yaklaşım; Batı’da dinin gerilemesi: Rönesans ve Reformla birlikte dine bakışta meydana gelen değişim, Aydınlanma Felsefesi ve Fransız Devrimi’nin etkisi; İslam’da din-devlet ilişkisi çerçevesinde temel kavram ve kurumlar I; İslam’da din-devlet ilişkisi çerçevesinde temel kavram ve kurumlar II; Ortaçağ İslam düşüncesinde siyasetname geleneği, Maverdi, Gazali ve İbn Cemaa’nın görüşleri; İbn Teymiye ve İbn Haldun’un din ve siyaset üzerine düşünceleri; Modern çağda din-devlet ilişkileri çerçevesinde uygulanan devlet modelleri ve laiklik anlayışı; İslam’ın laiklik ve demokrasiye yaklaşımı ve Müslüman ülkelerdeki uygulamalar üzerine tartışmalar; Modern dönemde din-devlet ilişkiler açısından Doğu ve Batı mukayesesi. Önerilen Kaynaklar:

1. Maurice Barbier, Modern Batı Düşüncesinde Din ve Siyaset, (Çev. Ö. Gözel), İst., 1999.2. Albert Bayet, Dine Karşı Düşüncenin Tarihi, (Çev. C. Süreya), İst., 1970. 3. M. Emin Köktaş, Din ve Siyaset, Ank., 1997. 4. Jacques Robert, Batı’da Din Devlet İlişkileri, (Çev. İzzet Er), İst., 1998.

Sayfa 21 / 26

5. Erwin Rosenthal,Ortaçağ’da İslam Siyaset Düşüncesi, (Çev. A. Çaksu), İst., 1996.

ILA434 T P K AKTSKELAM TARİHİ METİNLERİ 2 0 2 5

(MUTÛNUN Fİ TARİHİ'L-KELAM)Dersin Amacı Kelâm tarihini ana kaynaklardan öğrenmektir.Ders öğrenme kazanımları olarak temel dini metinler hakkında bilgi verilir. Kelam İlminin geçirdiği merhaleler, tartışılan

problemler ekseninde ortaya koyulur. Kelâm tarihi kaynakları analiz edilerek Kelâm tarihi hakkında fikirler üretilir. Kelâm ekolleri arasında kıyaslama yapılır. Kelâm tarihi hakkında eleştirel yaklaşımlar geliştirilir. Kelâm tarihi hakkında objektif ve bütüncül düşünme yeteneği kazandırılır.

Dersin İçeriği: Erken dönem itikâdî ihtilafları ve İlk dönem şahsiyetleri konu edinir. Mutezile mezhebinin tarihi; Mihne Hareketi, Behşemiyye-İhşîdiyye çekişmesi ve Behşemiyye-İhşîdiyye çekişmesi başlıkları altında incelenir. Ayrıca Selçuklular ve Osmanlı dönemi kelâm tartışmaları; Eşariyye-Mâtürîdiyye, Eşariyye-Mutezile ilişkileri çerçevesinde değerlendirilir. Aynı minvalde Felsefî kelâma ve Yeni ilm-i kelâm tarihine giriş yapılır.Önerilen Kaynaklar:

1. İbnü’l-Murtaza, Tabakatü’l-Mutezile. 2. Ebû Hayyân et-Tevhîdî, Ahlâku’l-Vezîreyn. 3. Ebû Hayyân et-Tevhîdî, el-Besâir ve’z-zehâir 4. Ahvâzî, Mesâlibü İbn Ebî Bişr. 5. Sekûnî, Uyûnü’l-münazarât. 6. İbn Asâkir, Tebyînü kezibi’l-müfterî.7. Sübkî, Tabakâtü’ş-Şâfiiyye. 8. Tenûhî, Câmiü’t-tevârîh. 9. Kureşî, el-Cevâhirü’l-mudiyye 10. İbnü’n-Nedîm, el-Fihrist. 11. Taberî, Tarihü’l-ümem ve’l-mülûk. 12. İbnü’l-Esîr, el-Kâmil fi’t-tarîh13.el-Bidaye fi Usuli’d-din: Es- Sâbûnî (çev. Bekir Topaloğlu) Maturidiyye Akaidi) 14.el-Usulü'l-Münife li'l-İmam Ebi Hanife: Beyâzîzâde Ahmed Efendi ( çev. İlyas Çelebi, İmam-ı Azam Ebû Hanîfe'nin

itikadî görüşleri), Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Yay, İstanbul, 2000.15.el- İktisad fi’l-İtikad: el-Gazzali ( çev: Osman Demir, İtİkadda Orta yol), Klasik yay, 201416.Şerhu’l- Akaid: Taftazani (çev. Süleyman Uludağ, Kelam İlmi ve İslam Akaidi), Dergah Yay, İstanbul, 2013

ILA436 T P K AKTSSOSYAL KURUMLAR VE DİN 2 0 2 5Dersin Amacı: Temel sosyal kurumlar ve din arasındaki ilişki konusunda sosyolojik bir yöntemle, sağlıklı yaklaşım ve

değerlendirmelerde bulunabilmekDers Öğrenme Kazanımları: Dini değerlerin toplumda birleştirici ve uzlaştırıcı rolü üzerinde durulur. İslam

medeniyetinin oluşum sürecinde sosyal müesseselerin bütünleştirici bir etkiye sahip olduğu ortaya konulur. Temel sosyal kurumlar öğretilir. Sosyal kurumlar ve din arasındaki ilişki konusunda tartışmalarda ve değerlendirmelerde bulunulur.

Dersin İçeriği: Sosyal Kurumlar ve dine ait olan kaynakların tanıtımı yapılır. Sosyal Kurumların özellikleri ve işlevleri detaylı bir şekilde ele alınır. Bu süreçte aile, ekonomi, siyaset, eğitim ve iletişim kurumlarının din ile irtibatı tartışılarak ortaya konur.Önerilen Kaynaklar

1. Abdurrahman Kurt, Din Sosyolojisi, Sentez Yay, Bursa, 2012. 2.İhsan Sezal (Ed.), Sosyolojiye Giriş, Martı Yayınevi, Ankara, 2002. 3.Ünver Günay, Din Sosyolojisi, İnsan Yay, İstanbul, 1998.4. Ziya Kazıcı, İslam Medeniyeti ve Müesseseleri Tarihi, Farklı Yay, 2009.3. İhsan Çapçıoğlu ve Niyazi Akyüz, Ana Başlıklarıyla Din Sosyolojisi, Grafik Yay. 2012.

4. Mustafa Aydın, Sistematik Din Sosyolojisi, Açılım Kitap, 2014.

İLA438 T P K A K T STÜRK TASAVVUF EDEBİYATI 2 0 2 5

13. yy tasavvuf edebiyatı, Türk tasavvuf edebiyatının ortaya çıkışı, tasavvuf edebiyatının kurucusu olan Ahmet Yesevi’nin hayatı, türk tasavvuf edebiyatının işlediği konular, yüzyıllara göre bu edebiyatın önemli temsilcileri ve izledikleri metod, Yunus Emre, Hacı Bayram-ı Veli ve Hacı Bektaş-ı Veli gibi önemli şahsiyetlerin hayatları, Türk tasavvuf edebiyatı ile yayılan düşünceler. Önerilen Kaynaklar

1. Dilaver Gürer, Düşünce ve Kültürde Tasavvuf, Ensar Neşriyat.2. Kollektif, Tasavvuf El Kitabı, Grafiker Yayınları. 3. Ahmet Kabaklı, Tasavvuf Tarikat Edebiyatı, Türk Edebiyatı Vakfı.4. Ertuğrul Seyhan, Mevlana ve Mevlevi / Tasavvuf Edebiyatında, Sır Yayıncılık.5. Abdülbaki Gölpınarlı, Yunus Emre ve Tasavvuf, İnkılap Kitabevi.6. Ramazan Muslu, Anadolu'da Tasavvuf Yolları, Ensar Neşriyat.7. Selçuk Eraydın, Tasavvuf ve Edebiyat Yazıları, Mavi Yayıncılık.8. Ahmet Vehbi Ecer, Yesevi'den Ahi Evren'e, Yesevi Yayıncılık.

Sayfa 22 / 26

ILA440 T P K AKTSTÜRK İSLÂM ESTETİĞİ 2 0 2 5

Dersin amacı, Türk ve İslam Sanatında “Güzellik” düşüncesi, bu düşünceyi oluşturan unsurlar, güzellik algısının farklı İslam toplumlarında aldığı şekil ile İslam düşüncesinde değerler kategorisinde “Güzel”in yeri hakkında fikir vermek, bilgilendirmek, Felsefenin bir kolu olan Estetik tarihini kavramak, batı ve İslam dünyasında sanatın amacını farklı kılan özellikleri tanımak, Kur’an ve Hadisler’de geçen “güzel” ifadelerinin çerçevesi hakkında fikir beyan etmek, İslam sanatının coğrafi ve zaman sınırlarını çizerek bir tanım geliştirmek, İslam toplumlarında farklı güzellik algısını oluşturan kültürel alt yapıyı çözümleyebilme yetisini kazandırmak, Türk İslam sanatını, Türkler’in Müslüman olmadan evvelki sanat faaliyetlerini dayanak yaparak okumak, bir üslubun oluşmasında diğer üslup ve sanat görüşlerinin etkilerini çözümlemek, farklı sanat ve estetik kurama sahip sanat eserlerini mukayese etmek, aynı sanat kolunda farklı tarihlerde meydana getirilen eserleri takip ederek değişiklikleri izlemek, batılılaşma döneminin Türk ve İslam sanatı üzerindeki etkilerini belirlemektir.

Önerilen Kaynaklar 1. 1.Nejat Bozkurt, Sanat ve Estetik Kuramları, Bursa, 2004.2. 2.Turan Koç, İslam Estetiği, İstanbul, 2009.3. Seyyid Hüseyin Nasr, İslam Sanatı ve Maneviyatı, İstanbul, 1992.4. Oliver Leaman, İslam Estetiğine Giriş, İstanbul, 2010. 5. Suut Kemal Yetkin, Estetik, İstanbul, 1947.

İLA442 T P K A K T SÇAĞDAŞ FELSEFE AKIMLARI 2 0 2 5Dersin amacı, öğrencinin çağdaş felsefenin belirlenmiş alanlarındaki ana akımların temel görüşlerine vakıf olabilmesi, çağdaş felsefedeki temel konular hakkında tartışabilecek duruma gelmesi ve yine çağdaş felsefedeki bilgilerle, din sanat, kültür ve teknik arasında bir bağlantı kurabilmesidir.Dersin içeriği, çağdaş felsefenin mahiyeti, çağdaş felsefenin üzerinde durduğu konular, çağdaş felsefenin kaynakları, ana akımları ve çağdaş felsefenin temsilcileri, Lyotard ve Postmodernizm, Varoluşçuluk ve Baudrillard’dır.

Önerilen Kaynaklar: 1. Nietzsche ve Postmodernizm: Kasım Küçükalp2. Kıta Avrupası Felsefesine Giriş: David West3. Batı Düşüncesi Tarihi 2. Cilt: Richard Tarnas

SEÇMELİ ALANDIŞI DERS İÇERİKLERİ III. YARIYIL SEÇMELİ DERSLERİ

İLA 901 T P K AKTSKARŞILAŞTIRMALI GÜNÜMÜZ DÜNYA DİNLERİ 2 0 2 3İlkel dinler, milli dinler, Uzakdoğu dinleri, semavi dinler,dinlerin inanç bakımından karşılaştırılması, dinlerin ibadet bakımından karşılaştırılması, dinlerin ahlak bakımından karşılaştırılması. Değerlendirme ve sonuç.İLA 903KUR’AN OKUMAYA GİRİŞ 2 0 2 3Arap Alfabesindeki harfleri tanımak. Kur’an harflerinin nasıl telaffuz edileceklerini öğrenmek. Basit heceleri ve kelimeleri kavramak. Elif-Ba cüzünü baştan sona okuyarak bitirilmesini sağlamak. Namaz dualarını ve Kur’an’da yer alan kısa surelerin bir kısmını ezberlemek.Önerilen Kaynaklar:Faruk Salman, TecvidliKur’ân-ı Kerîm Elif-Bâ’sı İnteraktif CD destekli, TDV Yayınları. DİB Yayınları arasında çıkan Mushaf-ı Şerif’ler. Demirhan Ünlü, Kur’ân-ı Kerîm’in Tecvîdi, Ankara 1993. Tayyar Altıkulaç, İsmail Biçer, Ramazan Pakdil, Nihat Temel, Fatih Çollak ve M. Emin Ay’ın Namaz duaları ve kısa surelerin okuyuşlarını içeren CD ve kasetleri. Yusuf Alemdar, “İlâhiyat Fakültelerinde Kur'an Dersleriyle İlgili Problemler ve Çözüm Önerileri”, Cumhuriyet Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Dergisi, c. XII, sy. 1, Sivas 2008, s. 177-212.İLA 905 ANA HATLARIYLA HADİS 202 3 İLA 907 HZ PEYGAMBERLERİN HADİSLERİ 202 3 İLA 909 HZ PEYGAMBERİN ŞEMAİLİ 202 3 İLA 911 KUR’AN OKUMAYA GİRİŞ 202 3İLA 913 İSLAM SOSYOLOJİSİ 202 3İLA 915 ETİK DEĞERLERİN İNŞASI 202 3

IV. YARIYIL SEÇMELİ ALANDIŞI DERSLERİİLA 902 T P K AKTSHZ. MUHAMMED’İ ANLAMAK 2 0 2 3Hz. Peygamber’in şahsiyeti, ahlakı, mücadelesi, mücadele yöntemi, karşılaştırmalı okumalar.İLA 904KURALLARINA GÖRE KUR’AN OKUMA 2 0 2 3Kur’ân-ı Kerîm’in, tersinden/sonundan başlayarak son iki cüzünü (ki, Nâs–Mülk sureleri arasını) yüzünden düzgün bir şekilde okumak. Namaz dualarını talim kurallarına göre ezberlemek. Nâs–Fîl arasındaki kısa süreler ile Asr, Fâtiha sureleri ve Bakara 1-5,

Sayfa 23 / 26

255, 185-186 ve Haşr 18-24. Ayetlerini usulüne uygun biçimde ezberlemek. Basit düzeyde birtakım Tecvid kaidelerini öğrenmek. Yüzeysel olarak bazı Kıraat ve Tilavet inceliklerini bellemek.Önerilen KaynaklarKur’ân-ı Kerîm (DİB ve TDV Yayınları). Karabaş Tecvidi (Klâsik Osmanlıca baskı).Ali Rıza Sağman, İlaveli Yeni Sağman Tecvidi, İstanbul 1957. Osman Keskioğlu, Nüzûlünden Günümüze Kur’an-ı Kerim Bilgileri, TDV Yayınları, Ankara 1989. İsmail Karaçam, Kur’an-ı Kerîm’in Fazîletleri ve Okunma Kâideleri -Mufassal Tecvid-, MÜİF Vakfı Yayınları, İstanbul 1991. Abdurrahman Çetin, Kur’an Okuma Esasları, Aksa Yayınları, Bursa-İstanbul 1997. Sıtkı Gülle, Açıklamalı Örnekleriyle Tecvîd İlmi, Huzur Yayınları, İstanbul 2005. Mehmet Ali Sarı, Kur’ân-ı Kerîm’i Güzel Okuma Tekniği ve Kuralları, Numune Matbaacılık ve Cilt Evi, Yer ve Tarih Yok. Nihat Temel, Kıraat ve Tecvîdİstılahları, İstanbul 1997. Yusuf Alemdar, Ömer Halil Hasan’ın “Kur’ân-ı Kerîm Öğretimi” adlı makalesinin Arapçadan Türkçeye çevirisi ve değerlendirmesi, Cumhuriyet Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Dergisi, c. VIII, sy. 1, Sivas 2004, s. 261-291.İLA 906 İSLAM VE ÇAĞDAŞ İNSAN HAKLARI 202 3 İLA 908 GÜNCEL FIKHİ KONULAR 202 3 İLA 912 İLMİHAL BİLGİSİ 202 3 İLA 914 İSLAM VE TOPLUM BİLİMLERİ 202 3İLA 916 KUR-AN ARAPÇASI 202 3 İLA 918 EVRENSEL DEĞERLER 202 3

V. YARIYIL SEÇMELİ ALANDIŞI DERSLERİ

İLA 917 T P K AKTSİSLAM’A GİRİŞ 2 0 2 3İslam dininin tanımı, dinler arasındaki yeri, İslam inanç sistemi ve diğer dinlerle karşılaştırılması, ibadet esasları ve diğer dinlerle karşılaştırılması. İslam ve Kadın, İslam ve Ekonomi. Bir Müslümanın günlük hayatı.İLA 919 T P K AKTSAHLAKIN TEMELLERİ 2 0 2 3Ahlak nedir? Felsefi olarak ahlakın tanımı, düşünce hayatımızda ahlakın yeri. Ahlak ile ilgili görüşler. Tarihten örnekler. Ahlak ile ilgili güncel örnekler.İLA 921 T P K AKTSİNSANLIK TARİHİ VE İSLAM I 2 0 2 3İnsanlığın başlangıcı ile ilgili teorilerin değerlendirilmesi. İlk insanın ortaya çıkışı. Peygamberlerin insanlık için ifade ettiği değer. İlk peygamberin hayatı.İLA 923 TARİHİN AKTÜEL YÖNÜ 202 3 İLA 925 MUKAYESELİ İSLAM HUKUKU 202 3 İLA927 İSLAM AİLE HUKUKU 202 3 İLA929 AHLAK VE DEĞERLER EĞİTİMİ 202 3İLA931 AHLAK HADİSLERİ 202 3 İLA933 SAHİH-İ BUHÂRİ OKUMALARI 202 3İLA935 GÜZEL KUR’AN OKUMA 202 3 İLA937 KUR’AN VE ELEŞTİREL DÜŞÜNCE I 202 3 İLA939 PEYGAMBERİ ANLAMAK 202 3İLA941 KUR’AN TARİHİ 202 3 İLA943 ELEŞTİREL DÜŞÜNCENİN TEMELLERİ 202 3 ILA975 T P K AKTSAVRUPA EĞİTİM TARİHİ 2 0 2 3

Dersin amacı, eğitim tarihini Avrupa düşünce tarihiyle ilişkisi içerisinde tanıtmak ve öğrencilere eğitimin çok eski zamanlardan beri hangi aşamalardan geçerek geldiğini ve dolayısıyla birçok boyutunun olduğunu göstermektir.

Dersin içeriğini Avrupa’da Antik Çağ’dan 19. yüzyılın sonlarına kadarki sürede yer alan önemli eğitim düşünürlerinin görüşleri oluşturmaktadır. Düşünürlerin eğitim hakkındaki görüşleri, onların ait olduğu felsefi sistemlerle bağlantıları içerisinde açıklanacaktır.

Önerilen Kaynaklar: Aytaç, Kemal, Avrupa Eğitim Tarihi, Phoneix Yay., Ankara, 2012.

Akyüz, Yahya, Türk Eğitim Tarihi, Pegem Akademi Yay.İLA 977 HADİS VE ÇEVRE 202 3Amacı; Hadislerde çevreye verilen önem hakkında yeterli seviyede bilgi edindirmek, çevre temizliğinin Haz. Peygamber’in(s.a.v.) yaşamındaki yerini göstrmek, konuya ilişkin kaynaklardan istifade edilmesini sağlamaktır.

İçeriği; Çevreye dair Hz. Peygamber’in (s.a.v.) yaptığı vurguları kavrayabilme, Hadislerde çevre temizliği ile ilgili rivayetleri değerlendirebilme, o dönemde çevreye ve temizliğe gösterilen tavrı bugünkü çevre ahlakı ile karşılaştırabilme ve konu hakkındaki rivayetlerin ve güncel çalışmaların özelliklerini tanıyabilme.

VI. YARIYIL SEÇMELİ ALANDIŞI DERSLERİ

Sayfa 24 / 26

İLA 920ÇAĞDAŞ PROBLEMLER KARŞISINDA İSLAM 2 0 2 3Günümüz insanının dünyaya bakışı, eğlence kültürü ve İslam, bilgi çağı. İnternet ve gençlik, Sosyal Medya, Facebook kültürü ve gençlik, insanlığın geldiği noktanın Kur’an ve Sünnet nazarındaki yeri.İLA 922 TPK AKTSİSLAM AHLAKI 2 0 2 3Ahlakın dini temelleri. İslam ahlak ilişkisi. Din olmadan ahlak olur mu? Bilgi-Ahlak İlişkisi.Ahlak kavramının tasvir ve tahlili, Ahlak ilminin konu ve yöntemleri; İslam ahlakının dini ve din dışı kaynakları, belli başlı İslam ahlakçıları Kindi, Farabi, İbn Sina ve Gazali; Ahlak ilminin temel kavramları: Değerler, insani ve ahlaki değerler; Ahlaki davranış ve özellikleri; Osmanlı dönemi İslam ahlakçıları; felsefenin ahlak için ta'yin ettiği esaslar ve bunun İslam dinindeki mevkii, Ahlaki sorumluluk ve İslam nazarındaki önemi, Ahlaki sorumluluğun dereceleri.Önerilen Kaynaklar:Kur’an-ı Kerim, Ahmet Hamdi Akseki, Ahlak Dersleri Ahlak İlmi ve İslam Ahlakı, İstanbul 2011, Mustafa Çağrıcı, İslam Düşüncesinde Ahlak, İstanbul 2000; Celil Kiraz, Kur’an’da Ahlak İlkeleri, Bursa 2007.İLA 924 TPK AKTSİNSANLIK TARİHİ VE İSLAM II 2 0 2 3Peygamberlerin mücadelesi. Peygamberler ve medeniyet. İslam’ın dinler arasındaki yeri.İLA 926 SOSYAL MESELELER VE İSLAM 202 3İLA 928 FIKIH VE GENEL İLKELERİ 202 3İLA 930 İSLAM İKTİSADINA GİRİŞ 202 3İLA 932 MODERN DÜNYADA DİN VE DİN EĞİTİMİ 202 3 İLA 934 SAHİH-İ MÜSLİM OKUMALARI 202 3İLA 936 KUR’AN VE ELEŞTİREL DÜŞÜNCE II 202 3 İLA 938 KUR’AN VE ETİK 202 3İLA 940 HADİS VE DÜŞÜNME 202 3İLA 942 İSLAM BİLİM TARİHİ 202 3 İLA 944 ÇAĞDAŞ FELSEFE AKIMLARI 202 3 İLA 946 DİN FELSEFESİNİN PROBLEMLERİ 202 3

VII. YARIYIL SEÇMELİ ALANDIŞI DERSLERİİLA 951 TPK AKTSANADOLU TÜRK KÜLTÜRÜ VE İSLAM 2 0 2 3Türklerin Anadolu’ya gelişleri, Anadolu’nun İslamlaşması, Türk Kültürünün karakteristiği, Türklerin İslam öncesi gelenek ve göreneklerinden örnekler, Türklerin İslam ile tanışmaları ve kaynaşmaları.İLA 953KUR’AN ANLAMA VE YORUMLAMA 2 0 2 3Öğrenciye çağdaş anlama ve yorumlama kuramlarını Kur’an’ı Kerimde nasıl kullanılabileceğini ve uygulanabileceğini göstermek.İLA 955İSLAM’DA EVLİLİK VE AİLE EĞİTİMİ I 2 0 2 3Günümüz dünyasında ailevi sorunlar artmaktadır. Bunlara çözümler üretmek, ailenin önemini vurgulamayı amaçlar. Aile kavramı, önemi, Türkiye’deki aile yapıları, belli başlı sorunlar, çözüm yolları.İLA957 GÜNCEL DİNİ MESELELER 202 3 İLA959 MUKAYESELİ EŞYA HUKUKU 202 3 İLA961 ÖRNEK KUR’AN MEALİ ÇALIŞMASI I 202 3İLA963 KUR’AN VE PSİKOLOJİ 202 3İLA965 TEFEKKÜR VE İRFAN 202 3 İLA967 İSLAM TARİHİNİN ÇAĞDAŞ YANSIMALARI 202 3İLA969 İSLAM DÜŞÜNCE TARİHİ202 3İLA971 PALEOGRAFİ202 3İLA973 İSLAM FELSEFESİNİN BATI DÜŞÜNCESİNE ETKİLERİ 202 3

VIII. YARIYIL SEÇMELİ ALANDIŞI DERSLERİ

İLA 954KUR’AN VE KÜLTÜRÜMÜZ 2 0 2 3İslam kültürü ile Batı kültürü arasındaki ilişkiler İslamî erken dönemden beri devam etmektedir. Son zamanlarda Batı ile yakın ilişkiler kurulması, karşılıklı ilgiyi artırmıştır. Batılılar İslam toplumunu Kur'an üzerinden anlamak istediğinden On ikinci yüzyılın ortasından bu yana Kur'an'ı kendi dillerine çevirmişlerdir. Batı toplumlarının tarihi süreçte hakkımızdaki yargıları, düşünceleri bu çeviri ve yorumlarda bulunmaktadır. Öğrencilerin bunları bilmesi, kendilerine motive gücü verecek, kültürler arası yargıları da öğrenmiş olacaklardır. Ayrıca Kur'an'ın Batılı çevirmenlerini, yorumcularını, yorum yöntemlerini, ilkelerini ve yorum türlerini tanıyacaklardır.İLA 956

Sayfa 25 / 26

KUR’AN VE SOSYAL PSİKOLOJİ 2 0 2 3Aynı coğrafyadan ve ortak kaynaktan gelen Yahudi, Hıristiyan ve İslam dinlerine ait kutsal metinlerdeki ortak konuların, anlatımların ortak temalarına ve yorum farklılıklarına dikkat çekmek ve böylece öğrencinin inanç esaslarındaki birliktelikten hareketle kendi inanç ve kültür kaynaklarının farkındalığını oluşturmak, polemik konularını adı geçen dinlerin kutsal metinlerinden öğrenmelerini sağlamaktır

İLA 958 TPK AKTSİSLAM’DA EVLİLİK VE AİLE EĞİTİMİ II 2 0 2 3Aile kavramı, önemi, Türkiye’deki aile yapıları, belli başlı sorunlar, çözüm yolları.İLA 960 UYGULAMALI DİN HİZMETLERİ 202 3 İLA 962 ÖRNEK KUR’AN MEALİ ÇALIŞMASI II 202 3 İLA 964 KUR’AN VE TOPLUM 202 3 İLA 966 İSLAM TARİHİNİN DİNAMİKLERİ 202 3 İLA 968 İSLAM DÜŞÜNCE EKOLLERİ 202 3 İLA 970 OSMANLI TÜRKÇESİ 202 3 İLA 972 İSLAM DÜŞÜNCESİYLE BATI DÜŞÜNCESİNİN MUKAYESESİ 202 3

Sayfa 26 / 26