Upload
holybibles
View
788
Download
140
Embed Size (px)
Citation preview
( )
( )
,
God's Word The New Testament
(Limbu)
First Edition, 2009-5M 2009, Isai Limbu Literature AssociationNepal
and Wycliffe Bible Translators Inc.
Illustrations on pages 12, 135, 146, 405, 413, 465, and 603 by Darwin Dunham. United Bible Societies, 1989, Nairobi, Kenya. Used with permission. Illustrations on pages 103, 156, 161, 170, 213, 240, 274, 311, 380, 455, 458, 484, 496, 562, 576, 626, 668, 704, 737, 884, 1010, and 1046 by Horace Knowles. The British & Foreign Bible Society, 1954. 1967. 1972. Additions and amendments by Louise Bass The British & Foreign Bible Society, 1994. Used with permission.
ISBN: 978-9937-2-1763-7
Published by:
Isai Limbu Literature Association Nepal Aitabare, Itahari
PO Box 119, Sunsari, Nepal 025-583-159
www.isailimbu.org
...................................... ............................... ................................ ............................... ................. ................................. .......................... .......................... .............................. .............................. ........................... ............................ .................. .................. ........................... ........................... ............................... ........................... .................................. ............................ ............................ ........................... .......................... .......................... .......................... .............................. ............................... ....... ....
........................................ ................................... ....................................... .................................. ........................ .................................... ............................ ............................ ................................... ................................ .............................. ................................ .................... .................... ............................. ............................. .................................... ............................. ..................................... .................................. .............................. .............................. ............................. ............................. ............................. .................................. .................................. .............. ..........
.
a . . . a
.
)
.
, , ,
. )
() () )
( ) ( ) - () - () . )
. . . . - - . . . ()
() ()
) ( ) ( ) () () ,
) , , , , , , , ( )
)
.
() -
)
. ?
( )
.
.
- . - - -
,
.
( ) , ( ) ( )
.
. (Isai Limbu Literature Association- ILLA) () .
.
.
, (Isai Limbu Literature Association ILLA) () ,
.
. . . - - ( ) - ( )
.
. . . ( )
, , , ( ) ( )
.
, , , ( )
( ) .
.
() () . ( ) ( ) .
( ) ,
.
( ) () , ( ) ( ) ,
( ) . () . . () [ ] . .
(Glossary) (Footnote)
.
( ) , () , , () [ ] . .
(Glossary) (Footnote)
.
. . . . . . - . .
, , , , , , , , !!
,
, , , ,
.
. . . .
2
.2.2
.2
..
.2.
.2.
2.2.
2.2
.-.
.-
.-.
.-.
.-.
.-.
.-
*. *. 2
* . * .
.2
* 2 ,
,
( ), ,
, ,
( ), ( ),
( ) *
.-
* .
.
( ). .
. .
( ). ( ).
( ) *
.
, ,
, ,
, ,
, ,
( )
2 ,
, ,
. .
. .
. .
. .
( )
.
. .
.
*.
* .
, ,
, ,
, *
() , () , ()
2.
,
. .
. .
. *
- () . - () . - ()
.-
.
.
*. *.2 *.2 *.22
* . * . * . * .
*
2 * , , , 2 , * , 22 * 2 ,
*
* . . . . * . * .
. 2
*.2 . *2.2
* . . * .
* 2 , 2
2 , 2 , * ?
,
*
.
. . *
.
.2 2.
*2. .2
* . .
, ,
,
,
*
,
.
.
.
.
*
.
2.
*2. .
* . .
, ,
2
, , , *
. .
. . . *
2.2
*2. .
* . .
,
,
*
2 , , 2 22
.
.
*
. .
2. 22
*2.2 . *. 2 *.2 , , *. .
* . . * . * . . . * . .
2 *
., ., , .2
* , 2 , * ,
,
! *
*
.-. .-. -. .-
* . . * .
.
*
2.2 .
2
*.
* .
* , ,
* . .
.
(.)
*.
* .
? , , *
, 2 ,
., .222
,
. . *
.
.
.-. .-
.
*.
* .
, , ?
, ,
, ,
.2, .
* 2 () ,
, , , ,
. . .
. .
. .
.-. .-
* () . .
. . .
. .
*. . *. .2 *. . *. .
* . . * . .- * . . * . .
*
, , *
, , *
,
, , , , *
*
. . * .
. *
.
. .
. . *
.
*. .2
* . .-
., .
2
,
,
*
, ,
.-. .-
.
.
*
. .
.2
.2, .
, , , 2 2 22
.
2 , 2 , , , ,
.-. .-
.
. .
.-
. . . . .
. 2
*.
* .
2 , , ,
.22
, 2
* ,
,
,
,
. . .
.-
.
* .
.
.
.
.2 .
,
,
,
,
, 2 ,
., .,.
, ,
.
.
.
.
. .
.. .-..
. .
.
2
, ,
, , , 2 ,
. .
. . . - .
. 2
2
2. 2 ,
, , , 22 , , , , , 2 2
2 , , 2 ,
.-
.
. . . . . . . .
. .
.
.2 2
22
2 ,
, 2 , 2
., .2, .
, , 2 ,
. . .
.. .-. .
. . .
.2 2
2
*.
* .
, , , , , , * , ,
.2
,
. . . .
. . *
. .
.-
.
.
2
*. 2.2, 2.2, .2 *. .
* . .. .. . * . .
* , , , , 2 ,
.22,2
* , ,
* . . . .
.
.-.-
* . .
.
2
*.
* .
? * ?
, , 2 ,
*
. . .
. .2
2
*.
* .
*
.2
, ,
, ,
*
.-
. .
. .
.
2
,
,
2
, [ ,
]
.
.
. [ .
]
.
2
*.
* .
* , , ,
2.
, , 2 , , 2 ,
* . . .
.-
. . . .
.
. 2
2
22 , , 2 2 ,
2.22
2 , , ? 2 , ? 2
2 ?
. .
.
.-
.
. .
.22 2
, 2 , , ? , 2 , , ,
., 2
, , 2
.
.
. . . s
. .
.-. -
. .
.2 .2
*. ,
* . .
,
? ? , ,
* , ,
. ,
, , ,
.
. . *
. .
.- .
. . .
.
2
? ? ,
.
2 , ,
.2
,
.
,
.
.
. .
.
.
.-
.
.
, , , 2
.22
2 , , , 22 , , , , 2 ,
.
. .
.-
. .
.
. . . . .
. 2
, !
.
2 2 , , , 2 2 , ,
2 , , 2 ,
., .2
2
.
.-
. . . . .
. . .
.-. .-
.2 .2
, , , ! , , ,
., .
, ,
,
, , , ,
. . . . . .
.-. .-
. . .
.
. . .
.
, , ! , , , 2 , ,
.2, .
,
,
. . . . .
. .
.-. .-
.
.
.
*. .
* . .
,
*
.2
, ,
2 , , ,
2 , , 22 , ,
.
*
.-
. .
. . .
. .
. .
. 22
., .222 2
2 2 , , ! !
2 , , ? , 2 ? !
.2, .2 2
, 2 , ,
.-. .-
. .
. . .
.-. .-
. . .
.2 2
? ?
2 , ! ,
2.2, .2
2 , , ,
,
. .
.-. .-
. . .
.
. .
!
, ? , , ? , ,
2., .22
,
, ?
. . . . .
.-. .-
.
.
.
*. .
* . .
2 , , , , * ,
2.22, .
, ?
, ? , , , ,
.
. . . * .
.-. .-
.
. . . . .
.2
2
.2, .
, , , , , 2 (2) 2 22 , , , 2 2 , , , 2 2
.-. .-
. . . . . - () . . .
. . .
. 2
*.2
* .
2 , , * 2 , ?
,
2 ,
2
,
. . * . .
.
.
.2
*.2
* .
,
. .2
, , ,
(2) ., .2
(2) 2 *
( ),
.
. .
. . .
- () .-. .-
- () - *
( ). ( ).
. .2
*.
* .
( ), ( ), ( ),
, , , ( ), ( ),
( * ),
( )
., .
, , , , , ,
( ). ( ).
. . . ( ). ( ).
( * ).
( )
-
.-. .- -
. . . . . .
.
*. .22
* . .-
, , ,
2 , , *
., 2.2
!
. . .
. . *
.-. .-
.
, , , 2 2 , 22 , , 2 ,
2 ,
. .
. - . - . .
.
.
. 2
*.2
* .
2 *
2 , 2 , 2 , 2 ?
2 ,
*
.
. .
.
.2 2
*. .
* . .
,
2., .22
, , , *
, ,
.
.-. .-
. . .
*
. .
.
.
.
.
.
, , , , , 2 ,
.2
2 , , ?
. . . .
.-
-
. . .
. . . .
. .
*. ., . *. .
* . .-. . * . .
, , , , , , *
, ? ? ? ? , ? ? , , ,
*
,
. *
. - . . . .
*
.
.
.
2
*. . *.
* . . * .
2 , * ! *
? , , ,
, ,
, , ,
*
*
. . .
. .
. . .
.
*.2 ( .) *.2 ...
* . ( .) * . ...
.
2 , 2 , ! * * 22 , 2 , ? !
.-
.
. * * .
. .
.2 2
*.2
* .
! 2 ,
.222
2 , , , , 2,
2 , ,
2 * , , 2 ,
.-
. .
. . .
. .
*
. . .
.2
*2. , *2. 2.
* . . * . .-
2.22, .
2 * 2 , , , !
, ! ? * , ? , ,
.-. .-
* . . . .
* . . .
2.
., .
, ?
, ? 2 ?
,
.-. .-
.
.
.
2.
.2
,
2 ,
2
.-
.
.
2. 2
.2, .2, 2. 22
, 2 , ?
2 ,
2 , 2 ? 2 ? 2 ,
.-. .-. .
. .
.
.
.
2.22 2
2 ,
,
, , 2 , ,
.
, , , ?
.
.
.
. . .
.-
. . .
2.2
*2. .
* . .
, ,
.2, .22
, ,
, , * *
. .
.-. .-
. .
. . * *
2.
*2. , *2.2 .
* . . * . .-
, 2 *
.22
, , ,
. *
.-
. . .
2.2
2
., .2
, ,
, ? , , ,
., .
2 , , ,
, ,
.-. .-
. .
. . .
.
.-. .-
. . .
. - .
2. .
(), () () !
.2, .
, , ?
, , 2 , , , ,
,
(). () ()
.-. .-
. .
. . . . . .
.
.
*. .
* . .-
, , , *
, , , ,
.2, .
, 2
. . . *
.
. . .
.-. .-
.
. 2
, 2 22 , , 2 , ,
2 ,
, 2 2 2 , , , ?
.
. . . .
. .
. . .
.2 2
2 ,
, ?
2 , ,
., .2
, 2
.22
,
.
.
. .
.-. .-
. -
.-
.
.2
*. .2
* . .
,
,
,
*
, , , ,
.
.
. *
. . . .
.
2
,
,
,
.
.
.
.
, ,
, ?
, !
2 ,
., .
, ? , ?
. .
. .
.
.-. .-
. .
.
, , ? ?
, ,
.2, .
, 2 , ,
. . .
.
.-. .-
. . . -
. .
, , , 2
()
., ., .
,
. . .
()
.-. .-. .-
.
.
2
, , , ,
,
, !
, 2 (2) 2 ()
.2, .2
22 2
. . . .
.
.
.
- () ()
.-. .-
. 2
2
2 2 !
2 , ! !
2 , ,
2 , ,
, , ? 2
, , !
.
. .
. .
. .
. .
.2
.
,
.
, 2 ?
, ? , , * ,
.-
.
.-
. .
. . * .
. .
*. 2.2, 2., 2., .
* . .. .. .. .
, , ,
,
, ,
.2 ,
,
2 , ?
. - . .
. . .
.-
. .
.
. 2
, ,
,
, ? ? , , , , , , , 2
.2
2 22 , , ! 2
.
.
.
.
. . . . . . .
.-
. .
. 2
, , ,
2 ,
2 , ,
2 ,
2 , ,
2 , !
.
2 , , , ,
. . .
.
. .
.
. .
.
.-
. . . .
.2
, ,
() .
2 , , , ,
, ?
, ?
, ,
. .
()
.-
. . . .
.
.
.
.
.
*.
* .
() ,
., 2.
2 , * , ? ,
() .
.-. .-
.
* . .
. .
*.
* .
.2
,
, , ? ? () , ? () , ? ? 2 ,
.-
.
. . () .
() . .
. 2
.2, .2
, ?
, , ,
, , ?
, ,
, , ,
, ( ), - - ,
.-. .-
.
. . .
. .
. .
. . .
. ( ). .
.
2
2
., .222
2 , ,
22 , , ,
2 , , ! ,
2 , , 2 - , , ,
.-. .-
. .
. . .
.
. .
. . . . .
.2 2
2 ? 2 2 ,
.2, .2
() , 2 , , , ,
.
.-. .-
() . . . . .
.2 .
, ,
, ,
,
, ?
, , 2 , ,
. .
. .
.
.
. . . .
.
.2, .
, , ,
, , ? ?
, ?
2 , , , 2[ ]
.-. .-
. . .
. .
.
. . . [ ]
. 2
*.2 ., (2) , ,
* . .-. () . .
.2, . 22
, , 2 ,
2
, * , ?
2 , ?
, , ? ? , ?
2 ,
.-. .-
. . .
. * .
.
. . .
.
.22 2
, 2
., .
, ?
2 , , , , ,
,
.
.-. .-
.
. . . . .
.
.2 .
, !
, , [ ]
2 , ()
? () ? ()
.
-
. . [ ]
. () - ()
- ()
.
*. .
* . .
.
, , * , , , 2 ,
.
. . * . . .
.
. 2
.
2 , , ? ?
22 , () , ()
2 2 (,) 2 , 2 , , ! 2 2
.
. .
. ()
. ()
- (.) . . .
.2 2
, 2 , , ! 2 , ! ?
,
.2
.
. .
.
.
.-
.2 .
2
*. .2, .2 *. 2.2,
* . .. . * . ..
2 , , ?
, ! ? * , * ,
, ?
, , ,
. .
.
* . * . .
.
. .
.2
[ ]
,
, , , 2 , ,
., .
, , ,
[ ]
.
. . . . .
.-. .-
. . .
.
*. 2.2, ., .2
* . .-. .. .-
., .
, , ?
, ?
, ?
, , , , , *
2 , ?
2 ,
.-. .-
. .
.
. .
. . . .
*
.
-
.
. 2
22 ,
2 , , 2 ,
2 , ?
2 ,
2 , , , ? 2 , , (2) 2 , , , , , , () ,
.
. . .
.
.
. . . . . - () - . . . . . . () .
.22
*2.2
* .
,
2 2 * () , (2) () () , ?
, ,
.
* () . - () () () . .
.
. 2.
,
, , 2 ,
, , ? ?
.
. . .
. .
2.
? ,
.2, .
(2) , , , ,
. 2
2 , ?
,
.
.-. .-
- () .
. . .
.-
. .
2. 2
22 , ?
, 2 ,
, ,
2 () 2 , , 2 2 , 2 ,
.
.
. . .
() . . . .
2.22 2
.2, . 2
, , , ! , , , , !
2 , ?
, , ,
., .2,
2.2
2 , , 2 ,
.-. .-
. . .
. . . .
.
. .
.
.-. .-.
.-
. .
2.2 2.2
*2. *2. .
* . * . .
, , *
,
,
*
, ,
. . . *
.
.
*
. .
2.
2
*2. .22
* . .-
!
!
! *
, ?
,
. .
2.22 2
, , , !
*
.
.
.- .-
.-
. . .
2.
*2. .2
* . .
, ?
, , ?
*
.2,22
. . .
*
.-.-
2.
(2.2)
, ,
2 , !
2 , , , , 22
.2, 2.
2 , ? ?
2 , 2
. .
.
.
. . .
.-. .-
.
.
2. 2
? , ?
, , 2 , 2 ,
,
2
, , , , , 2 , , , , ,
.
. .
. . .
. . . . .
. . . . .
2.2
?
, ,
, 2 ,
2.2, 2. ,
, , , , ,
. .
. .
.-. .-
. . . . . .
2.
*2. .222
* . .-
, ,
, ?
,
2 , ?
,
* ,
. .
.
.
.
. * .
2.
, ,
,
.2
22 2 , , , ,
. .
.
.-
. . . .
2. 22.
, ,
, , ,
2 , , , ?
, ,
. .
. . .
. . .
. .
22.
*22. ,
* . .
2., 2.22
, , , ? *
, , ? 2 , ? 2 ,
, ,
.-. .-
. . . *
. .
. . .
.
22. 2
*22.2 2.
* . .-
22
2.2, 2.2 2
, 2 , , , * 2 , 2 , , 2 2 ?
2 , , ,
.-. .-
.
. . . * .
. . -
. .
22.22 2
2
*22.2 . *22. .
* . . * . .
, ? 2 , * ,
2.2, .22
, , ?
, , , *
.
.
. * .
.-. .-
. .
. . . *
22.
*22. . *22. .
* . . * . .
, *
? 2., 2.
, 2 ? ?
,
, ? ,
,
*
. *
.-. .-
. .
. .
.
*
22.
*22. .
* . .
? ,
2., .2, 2.
2 , 2 , , , * ,
.
.-. .-. .-
. . . . * .
22. 2.
, , , , , 2 , ,
, ! , [ , ! , ] ,
. . . . . . .
. . [ . . ] .
2.
! ,
, ! , ! ? , , , ? 2 2 22
2 , ! , ,
.
. .
. . .
. .
2. 2
, , , 2 , , 2 , ! , 2 , ,
2 , ! , 2 2 , !
. . . . . . . . . .
. .
.
2.2 2
*2.2
* . - -
, * , 2 ! , , ? , , , ,
. *
.
. . . . . .
2.
*2. ( .), (2 2.222) *2. *2. .2
* . ( .). ( .-) * . * . .
* ,
.
, , , , , * , *
.2, 2., .,
2.
2
* .
.-
.
. . . . *
. *
.-. .-.
.-. .-
2. 2.
2
2 , ,
, , ?