Biguin ang kontrarebolusyonaryong digma ng rehimeng US ... · mander ng Bagong Hukbong Bayan (BHB) sa okasyon ng ika-51 anibersaryo ng pagkakatatag ng BHB.Inaalala at ipi‐ nagdiriwang

ANGPahayagan ng Partido Komunista ng Pilipinas

Pinapatnubayan ng Marxismo-Leninismo-Maoismo

Ko mi te Sentral Par ti do Ko mu nis ta ng Pi li pi nasMarso 29. 2020 (Ikalawang Edisyon)

Nag pu pu gay ang Ko mi te Sentral ng Par ti do Ko mu nis ta ng Pi li pi nas (PKP) sa la hat ng Pu lang man di rig ma at ku ‐man der ng Ba gong Huk bong Ba yan (BHB) sa oka syon

ng ika-51 ani ber sar yo ng pag ka ka ta tag ng BHB.Inaa la la at ipi ‐nag di ri wang ng Par ti do Ko mu nis ta ng Pi li pi nas, ng Ba gong Huk bong Ba yan at sam ba ya nang Pi li pi no ang ma ni ning ning na ta gum pay ng BHB na na ti pon sa ma hi git li mang de ka da ng pag ‐su su long ng re bo lu syo nar yong ar ma dong pa ki ki ba ka.

Ibi ni bi gay na tin ang pi ‐na ka ma ta as na pag pa pa ra ‐ngal sa la hat ng ba ya ni at mar tir ng BHB na nag-a lay ng ka ni lang bu hay sa ba yan. Nga yong araw, bi ni big yan na tin ng na ta ta nging pag pu ‐pu gay at pa ra ngal si Ka sa ‐mang Ju li us So ria no Gi ron,

ang mi na ma hal na ting si Ka Nars, ka ga wad ng Ka wa ni ‐han sa Pu li ti ka at Ko mi teng Ta ga pag pa ga nap ng Par ti do Ko mu nis ta ng Pi li pi nas na li ‐mang de ka dang wa lang pag-iim bot na nag ling kod sa Par ‐ti do at sam ba ya nang Pi li pi ‐no. Ka sa ma ang da la wa pa,

Bi gu in ang kontra re bo lu syo nar yong dig ma ng re hi meng US-Du ter te! Iba yong pa la ka sin ang Ba gong Huk bong Ba yan at la ha tang-pa nig na isu long ang dig mang ba yan!

[Ito ang ika la wang edi syon ng pa ha yag ng Ko mi te

Sentral ng Par ti do Ko mu nis ta ng Pi li pi nas sa oka ‐

syon ng ika-51 ani ber sar yo ng Ba gong Huk bong

Ba yan noong Mar so 29. Mu ling ini la la bas ito upang

itu on ang pan sin sa mga kag yat na tung ku ling ha ‐

law sa ma ti ting kad na aral sa pag su su long ng ar ‐

ma dong pa ki ki ba ka sa bru tal na ge ra ng re hi meng

US-Du ter te la ban sa sam ba ya nang Pi li pi no, ga yun ‐

din sa ilang ma ting kad na as pe to ng sit wa syong

so syo -e ko no mi ko. Inaa sa han na ang mga pun tong

ito ay ko lek ti bong pag-aa ra lan ng mga na mu mu ‐

nong ko mi te ng Par ti do at ku mand ng BHB at mag ‐

bu buo ng ka ni-ka ni lang pla no ng pag ki los. May ilan

ding ba ha gi na pi na hig pit at pi na ki nis ang por mu ‐

la syon sa pag la la had ng ilang usa pin at prin sip yo.

Ang ilang ipi na sok na ba gong im por ma syon ay na ‐

sa an yo ng mga ta la upang ma ka tu long sa ta la ka ‐

yan ng mga ka sa pi ng Par ti do at mga re bo lu syo ‐

nar yong pwer sa]

Espesyal na IsyuAgosto 28, 2020

www.cpp.ph

Agosto 28, 2020 ANG BAYAN2

si ya ay wa lang ka la ban-la bang pi ‐nas lang ng mag ka sa nib na pwer sa ng PNP at AFP ng pa sis tang re hi ‐meng Du ter te noong Mar so 13 sa ti ‐nu tu lu yan ni la sa Ba guio City. Na ‐ngu na si Ka Nars sa ma ta gum pay na pag da ra os ng ika-2 Kong re so ng Par ti do.

Pi na ra ra nga lan din na tin ang mga be te ra nong man di rig ma na wa ‐lang ka pa gu ran at wa lang hum pay na nag su su long sa de mok ra ti kong re bo lu syong ba yan sa abot ng ka ni ‐lang ma ka ka ya la ban sa pag ha ha ri ng im per ya lis mo, pyu da lis mo at bu ‐ruk ra tang ka pi ta lis mo sa ban sa.

Isi nu su long ng BHB ang ma ka ‐ta ru ngang re bo lu syo nar yong ar ma ‐dong pa ki ki ba ka pa ra ibag sak ang reak syu nar yong pag ha ha ri ng im ‐per ya lis mo at ng mga lo kal na nag ‐ha ha ring uri ng ma la king bur ge ‐syang kumpra dor at pa ngi no ong may lu pa sa ban sa. Sa pa ma ma gi tan ng BHB ay na bu buo ang sa li gang al ‐yan sa ng uring mang ga ga wa at mag sa sa ka sa ka na yu nan bi lang pun da syong la kas ng re bo lu syo nar ‐yong pa ki ki ba ka ha bang pa tu loy na bi nu buo ang mas ma la wak na pa ki ‐ki pag kai sa sa iba pang po si ti bong pwer sa ng re bo lu syon—ang uring pe ti bur ge sya at pam ban sang bur ge ‐sya pa ra kam tin ang ta gum pay.

Sa 51 taon, ma ta tag na iti na gu ‐yod ng BHB ang pag pa pa tu pad ng re bo lu syo nar yong prog ra ma pa ra sa tu nay na re por ma sa lu pa sa ka na ‐

yu nan. Sa ga bay at inspi ra syon ng BHB at Par ti do, isi nu su long ng ma ‐la wak na ma sang mag sa sa ka at ka ‐ni lang mga de mok ra ti kong or ga ni ‐sa syon ang mga pa ki ki ba ka pa ra iba ba ang upa sa lu pa, ita as ang sa ‐hod, iba ba ang in te res sa pau tang, ipag la ban ang ma kat wi rang pre syo ng mga pro duk to sa mer ka do at iba pa. Nai ta ta yo ang ba ta yang al yan sa ng uring mang ga ga wa at mag sa sa ka sa ka na yu nan.

Sa ba ta yan ng mga or ga ni sa ‐syong ma sa ng mga mag sa sa ka at mang ga ga wang bu kid, ka ba bai han, ka ba ta an, mga ba ta, mga mang ga ‐ga wang pang kul tu ra at iba pa, iti na ‐ta yo ang mga or ga no ng ka pang ya ‐ri hang pam pu li ti ka kung saan umii ‐ral ang lo kal na ka pang ya ri hang de ‐mok ra ti ko at isi na sa ga wa ang lib ‐reng pa ma ma ha gi ng lu pa sa mga nag bu bung kal.

Ma hig pit ang ug nay ng mga Pu ‐lang man di rig ma sa ma sang ka ni ‐lang pi nag si sil bi han. La gi si lang han dang ala min ang pa nga ngai la ‐ngan at ka hi li ngan ng ma ma ma yan, at tu pa rin ang ma hi hi rap at pe lig ro ‐song tung ku lin sa pag si sil bi sa ba ‐yan. Ki la la rin si la ng ma sa na ka ni ‐lang mga ta ga pag tang gol, ka tu ‐wang, tit ser, duk tor, at ga yun din, mga mang-aa wit at ar tis ta, na la ‐ging nag si sil bi sa ka ni lang ka ga li ‐ngan at pa nga ngai la ngan. La ging du mu du log ang ma ma ma yan sa BHB upang hi ngin ang ka ni lang pa yo o tu long tu wing nag ha ha nap si la ng ka ta ru ngan o kung kai la ngan ng mga ta ga pa ma gi tan.

Ka sa ma ang BHB, ma la la ki ang na ka mit ng sam ba ya nang Pi li pi no sa nag da ang 51 taon—mu la sa pa ki ki ‐ba ka la ban sa Chico River Dam project at iba pang man da ram bong ng ka li ka san, hang gang sa pa ki ki ba ‐ka la ban sa mga ba se mi li tar ng US; mu la sa ma gi ting na pa ki ki ba ka la ‐ban sa dik ta du rang US-Marcos, sa pag ba bag sak sa re hi meng Estra da at sa ka sa lu ku yang pa ki ki ba ka la ban sa ti ra ni ko at te ro ris tang re hi meng US-Du ter te.

Gi nu gu ni ta na tin nga yong araw ang ika-51 ani ber sar yo ng Ba gong

Huk bong Ba yan sa git na ng pag ha ‐rap ng sam ba ya nang Pi li pi no at ma ‐ma ma yan ng buong daig dig sa pan ‐dem ya ng Covid-19. Ka ya ta ma la ‐mang na ipag di wang ng BHB ang araw na ito sa pa ma ma gi tan ng mu ‐ling pag pa pa ti bay ng pa na ta na mag ling kod sa ba yan at pag pa pa ki ‐los sa mga pwer sa ni to, ka sa ma ang mga re bo lu syo nar yong or ga ni sa ‐syong ma sa, sa isang kam pan ya sa pam pub li kong ka lu su gan pa ra pi gi ‐lan ang pag ka lat ng lub hang na ka ‐ha ha wang sa kit at tu lu ngan ang mga na ha wa han.

Ina ta san din ng Par ti do ang mga ka sa pi ni to sa mga syu dad na isu ‐long ang ka tu lad na mga kam pan ‐yang ma sa, ha bang igi ni gi it ang ka ‐hi li ngan pa ra sa ma ra mi hang pag-eek sa men at iba pang mga hak ‐ba nging pang ka lu su gan. Lag pas sa sak law ng pam pub li kong ka lu su gan, da pat dal hin ng sam ba ya nang Pi li pi ‐no ang pag ki los sa la ra ngan ng pam ‐pu li ti kang pa ki ki ba ka. Ka sing-im por ‐tan te na la ba nan ang mi li ta ris tang mga pag hi hig pit ng re hi meng Du ter ‐te at ipa na wa gan ang pag pa pa tal sik kay Du ter te pa ra pa pa na gu tin si ya sa kri mi nal na pag sa bo ta he sa sis te ‐ma ng pa nga nga la ga sa pam pub li ‐kong ka lu su gan.

Sa pag la ban sa pan dem yang Covid-19, da pat hu ma law ang sam ‐ba ya nang Pi li pi no ng mga aral at inspi ra syon sa mga ta gum pay at mga na ka mit ni la sa pa ma ma gi tan ng sa ma-sa mang pag ki los. Sa ka bi la ng sob rang ka pal pa kan ng gub yer ‐nong Du ter te, ti yak na ma pa ngi ngi ‐ba ba wan ng sam ba ya nang Pi li pi no ang Covid-19 kung si la ay mag ka kai ‐sa, tu lad na na ka mit ni la ang ma ra ‐ming ta gum pay sa re bo lu syo nar yong pa ki ki ba ka pa ra sa pam ban sa at pan li pu nang pag la ya.

La long na gi ging kai la ngang isu ‐long ng sam ba ya nang Pi li pi no ang pam ban sa-de mok ra ti kong re bo lu ‐syon da hil sa di na ra nas ni lang pa pa ‐la lang mga an yo ng pang-aa pi at pag sa sa man ta la. Sa ila lim ng pa sis ‐tang re hi meng Du ter te, la long lu mu ‐lub ha ang kri sis ng ma la ko lon yal at ma lap yu dal na sis te ma.

instagram.com/prwcnewsroom

@prwc_info

[email protected]

Espesyal na Isyu | Agosto 28, 2020

ANG

Ang Ang Bayan ay inilalathala

dalawang beses bawat buwan

ng Komite Sentral ng Partido

Komunista ng Pilipinas

ANG BAYAN Agosto 28, 2020 3

NAGDURUSA NGAYON ANG daig dig sa pan dem yang Covid-19. Na la lan tad ang ka bi gu ang tu mu gon sa pan dem ya, ang pag ka bu lok ng pam pub li kong sis te mang pang ka lu su gan sa mga ban sang in dustri ya li sa do at di in dustri ya li sa do du lot ng pri ba ti sa syon at pag ka kal tas ng bad yet sa ila lim ng kaa yu sang neo li be ral. Ang pag sul pot ng Covid-19 at iba pang or ga nis mong lu mi pat sa tao mu la ha yop ay nag la lan tad din sa epek to ng wa lang pa kun da ngang pang wa wa sak ng ka gu ba ‐tan du lot ng ma la ki hang ka pi ta lis tang ag ri kul tu ra at pag ha ha yu pan.

Ang ma pa nu pil na hak ba ngin na ipi na tu pad pa ra pi gi lan ang pag ka lat ng Covid-19 ay nag du du lot ng hi git pang pag hi hi rap sa ma sang anak pa ‐wis. Ang mga lockdown (pag sa sa ra ng mga la ba san at pa su kan ng isang lu gar) na ipi na pa tu pad sa buong mun do ay nag ku long sa 2 bil yong ma ma ma yan sa ka ni lang mga ta ha ‐nan, at nag pa hin to sa ope ra syon ng mga pa ga wa an, mall, transpor ta syon at iba’t ibang empre sa. Nag du lot ito ng pan sa man ta lang ma la wa kang di ‐semple yo (na maaa ring ma ging per ‐ma nen te) re sul ta ng pag ti gil ng lo kal na pro duk syon at in ter na syu nal na da loy ng ka la ka lan at sup lay.

La lo pang pi na ba ba gal ng pan ‐dem yang Covid-19 ang pan da ig di ‐gang eko nom ya. Pe ro ba go pa man ni to, ilang taon nang du ma ra nas ang pan da ig di gang ka pi ta lis tang sis te ma ng is tag na syon ma ta pos ang ha los isang de ka da ng ma ta ga lang dep re ‐syon ma ta pos ang kri sis pam pi nan ‐sya noong 2008. Inaa sa han ng mga su mu su bay bay di to na hi git pang la ‐la la ang kri sis sa pi nan sya du lot ng pag pa pa tung-pa tong ng utang at pa tu loy na pag da us dos ng pro duk ‐syo n.

Ang ka buuang utang sa daig dig sa unang kwar to ng 2020 ay inaa sa ‐hang su mi rit sa di pa naaa bot na taas na $257 tril yon, 322% ng GDP ng daig dig. Ang pan da ig di gang

utang ng mga gub yer no ay $70 tril ‐yon. Ang ka buuang utang ng US at Eu ro pe ay 383% ng ka ni lang GDP, ha bang ang sa Chi na ay ha los 310%. Su mi rit ang pan da ig di gang utang da hil sa ma ba bang si ngil sa in te res at ma lu lu wag na kun di syon sa pi ‐nan sya na iti nak da ng mga na nga ‐nga si wa sa pi nan sya ng mga es ta do sa tang kang pa sig la hin ang pro duk ‐syo n. Ga yun pa man, ang pan da ig di ‐gang eko nom ya ay lu ma ki la mang nang $28 tril yon mu la noong kri sis pam pi na sya noong 2008, ha bang ang pan da ig di gang utang ay lu ma ki nang $84 tril yon sa pa re hong pa na ‐hon.

Noong na ka ra ang taon, mas ma ba gal nang 2.9% ang pag la go ng pan da ig di gang GDP mu la 3.6% sa na ka li pas na taon. Ang eko nom ya ng US ay lu ma ki la mang nang 2.3%; ang UK at France nang 1.3%; Ja pan nang 1%; at ang Ger many nang 0.6% la ‐mang. Na ta ta ngi ang pag la ki ng eko nom ya ng Chi na nang 6.1% noong na ka ra ang taon, ba ga man ito na ang pi na ka ma ba gal doon si mu la 1990. Inaa sa han ng mga eko no mis ‐tang bur ges na di la la go o ki ki tid ang pan da ig di gang eko nom ya nga yong taon, sa ha rap ng pag pa pa tin di ng kri sis bu nga ng epek to ng Covid-19.

Ang ma ba gal na pag-u sad ng eko nom ya sa mga nag da ang taon, sa ka bi la ng ma ba bang si ngil sa in ‐

te res at pag la ki ng utang, ay re sul ta ng pa tu loy na pag-i ral ng sa li gang prob le ma ng ka pi ta lis tang la bis na pro duk syo n. May la bis na sup lay sa ha los la hat ng mga su sing ka la kal pa ngu na hin na ang la ngis, na tu ral gas, ba kal, sa sak yan, me mory chip (mga piye sang elektro ni ko), smart ‐pho ne, te le bi syo n, te la, ka suo tan, mais, tri go, bi gas at iba pa.

Hin di ka yang pa la wa kin ang pro duk syon nang hin di nag da rag dag sa sob rang sup lay ng ka la kal, na hu ‐mi hi la sa pre syo at an tas ng ka pi ta ‐lis tang tu bo, at nag re re sul ta sa pag ka bang ka ro te at mga pag sa sa ra. Ang pag tang gi ng Sau di Ara bia na ba wa san ang ka ni lang pro duk syon ng la ngis noong maa gang ba ha gi ng taon ay hu ma tak pa ba ba sa pre syo ni to tu ngong $30 ba wat ba ri les, at da hil di to, na pi li tang tu mi gil ng pro ‐duk syon ang mga kum pan ya ng US na nag pop rod yus ng sha le oil. Sa Ger many, ang pro duk syon ng mga ma ki nar ya at sa sak yan ay na ba wa ‐san da hil sa ma ba bang de mand, na nag re sul ta sa 5.3% na pag bag sak sa pro duk syon ng in dustri ya noong na ‐ka ra ang taon. Sa Chi na, ang ma li li it na pa ga wa an ng ba kal ay ipi na sa ra si mu la 2016 upang pi gi lan ang pag ‐la bis ng sup lay na hu ma ha tak pa ba ‐ba sa ki ta ng ma la la king nag ma ma ‐nu pak tu ra ni to.

Hin di na wa wa la ang ta kot ng ma la la king bang ko na sa sad sad nga yong taon o sa ma la pit na hi na ‐ha rap ang sis te mang pam pi nan sya tu lad ng na ga nap noong 2008. Ma ‐la mang na mang ya ya ri ito re sul ta ng ka wa lan ng ka ka ya han ng mga kor ‐po ra syong na ngu ngu tang (tu lad ng mga kum pan ya sa la ngis, mga nag ‐

1. Umi ig ting na kontra dik syon sa git na ng tu mi tin ding pandaigdigang kri sis sa eko nom ya at pan dem ya

Ang lu ma la lang kri sis sa ban sa ay ma hig pit na na ka ug nay sa pa ma ‐la gi ang kri sis ng pan da ig di gang sis ‐te mang ka pi ta lis ta. Sa buong mun ‐do, lu ma la kas ang mga pa ki ki ba kang ma sa la ban sa lub hang ma pag sa ‐

man ta lang pa ta ka ran sa eko nom ya, ko rap syon at aw to ri tar ya nis mo. La ‐long hu mu hu say ang mga kun di syon pa ra mag kon so li da ng ha nay ang mga pro le tar yong re bo lu syo nar yo, pa la ka sin ang mga par ti do ko mu nis ‐

ta, ita as ang pan li pu nan at pam pu li ‐ti kang ka mu la tan ng uring mang ga ‐ga wa at iba pang aping uri, upang pa mu nu an ang ka ni lang mga re bo lu ‐syo nar yong pa ki ki ba ka nga yon at sa hi na ha rap.


ma ma nu pak tu ra ng sa sak yan at erop la no) na ba ya ran ang ka ni lang utang sa ha rap ng la long pag tu mal ng eko nom ya. Ma la mang mag si si ‐mu la ito sa ser ye ng mga ma bi bi ‐gong mag ba yad-u tang tu lad noong 2008. Ang pan dem yang Covid-19 ay nag pa pa bi lis sa pro se song mag bu ‐bun sod ng pag bag sak sa pi nan sya sa ha rap ng pag sa ra ng pro duk syo n, kan se la dong mga or der, restrik syon sa pag la lak bay at iba pa.

Ang is tag na syon ng eko nom ya ng mun do ay nag re sul ta sa ma la wa ‐kang pag ka si ra ng mga pro duk ti ‐bong pwer sa. Noong na ka ra ang taon, inia nun syo ng mga kum pan ‐yang US ang pla nong mag si san te ng aa bot sa 595,000, mas ma ta as nang 10% sa na ka ra ang taon. Ang mga bang ko sa daig dig ay nag si san te na ng umaa bot sa 78,000 mang ga ga wa, kung saan 82% ay mu la sa Eu ro pe. Ma hi git 100,000 mang ga ga wa na ‐man ang ti nang gal noong na ka ra ang taon ng mga kum pan ya sa pag ma ‐ma nu pak tu ra sa Ger many, ka bi lang ang Sie mens, Daim ler, Au di at Air ‐bus. Ti na ta yang aa bot sa 25 mil yong mang ga ga wa ang ma wa wa lan ng tra ba ho nga yong taon du lot ng pan ‐dem yang Covid-19.

Suk du lan ang pag du ru sa ng mga mang ga ga wa at ma sang anak pa wis sa mga sentro ng ka pi ta lis mo du lot ng epek to ng nag ta ta gal nang kri sis ng sis te mang ka pi ta lis ta. Api si la da hil sa ma ba bang sa hod, ka wa lang tra ba ho, pag ka kau tang, ka wa lan ng ba hay, pag ka gu mon sa dro ga, ka ‐wa lan ng pam pub li kong ser bi syong pang ka lu su gan, at pag ta as ng gas ‐tos sa pa mu mu hay. Ang mga mig ‐ran teng mang ga ga wa at mga refu ‐gee ay du ma ra nas ng hi git pang ma ‐pang-a ping ka la ga yan.

Ang ya man at ka pi tal ay pa tu loy na na ka ka mal at naii pon sa ka may ng ii lang mo no pol yong ka pi ta lis ta, ha bang ang pag ka bang ka ro te ng mga kum pan ya, pag sa sa nib at pag ‐bi li ng mga kor po ra syon ay pa tu loy na tu ma ta as. Noong 2018, 2,200 bil yu nar yo ang nag ma may-a ri sa ha los ka tum bas ng pag-aa ri ng 3.8 bil yong ma ma ma yan. Tu min di ang di

pag ka ka pan tay-pan tay noong na ka ‐ra ang taon kung saan mas kaun ting bil yu nar yo (2,153) ang nag ma may-a ri sa ha los ka tum bas ng pag-aa ri ng 4.6 bil yung ma ma ma yan o 60% ng po pu la syon ng daig dig. Pag-aa ri nga yon ng 1% pi na ka ma ya man sa daig dig ang 44% ng ya man ng mun ‐do, ha bang ang pi na ka ma hi rap na 56.6% ay nag ma may-a ri ng mas ma ‐ba ba pa sa 2%.

Ang nag ta ta gal nang is tag na ‐syon ng eko nom ya ay nag re re sul ta ng pa pa ig ting na tung ga lin sa pa gi ‐tan ng mga im per ya lis ta sa la ra ngan ng eko nom ya at mi li tar. Ang mga mo no pol yong ka pi ta lis ta at mga es ‐ta do ng ka ni lang mga ban sa ay nag ‐ha ha ngad na pa la wa kin ang sak law ng ka ni lang pa mu mu hu nan, implu ‐wen sya at kontrol sa daig dig.

Hi na ha mon at gi nu gu lo nga yon ng US, da ting wa lang ka ri bal na im ‐per ya lis tang ka pang ya ri han, ang nga yo’y mul ti po lar na daig dig. Sa ila lim ng gub yer nong Trump, nag ‐lun sad ito ng ma kai sang-pa nig na mga hak ba ngin sa la ra ngang eko ‐nom ya at heo pu li ti ka. La long na gi ‐ging ag re si bo ang US sa pag sa lag sa pang ha ha mon ng Chi na at Rus sia sa pa ngi ngi ba baw ni to sa eko nom ya at mi li tar.

Nag gi git gi tan sa ge ra sa ka la ka ‐lan ang US at Chi na si mu la ka ta pu ‐san ng 2018, kung saan nag pa pa taw ang ba wa't isa ng ta ri pa at kontra ‐ta ri pa sa ini lu lu was na mga pro duk ‐to. Nag ban ta na rin ang gub yer no ng US na pa ta wan ng ta ri pa ang mga pro duk tong mu la Eu ro pe, at bi ‐na ti kos na ni to ang in dustri ya ng sa sak yang Ger man, sa par ti ku lar, bi lang ban ta sa kan yang pam ban ‐sang se gu ri dad.

Ang umi ig ting na tung ga li an sa eko nom ya ay nag bu bun sod din ng umii nit na tung ga li ang mi li tar sa pa ‐gi tan ng mga ma yor na im per ya lis ‐tang ka pang ya ri han. Ha bang naii ‐wa san pa ni la ang di rek tang kumpron ta syon sa nga yon, nag lu ‐lun sad ang mga im per ya lis tang ka ‐pang ya ri han ng dig mang ag re syon at proxy war pa ra pa la wa kin at ti ya ‐kin ang sak law ng ka ni lang implu ‐

wen sya. Nag lun sad si la ng dig ma an sa Middle East (Iraq, Syria, Iran) Central Asia (Afgha nis tan) at Eas ‐tern Eu ro pe (Ukrai ne, sa Bal kans). Na ka pa na ti li ang US ng estra te hi ‐kong pre sen syang mi li tar sa buong mun do sa pa ma ma gi tan ng 800 ba se mi li tar ni to, la lu na sa Middle East at Eu ro pe bi lang pa ngontra sa implu ‐wen sya ng Rus sia.

Tu mi tin di ang bang ga an sa in ‐ter na syu nal na ka ra ga tan ha bang la long nag pa pa ki tang la kas mi li tar ang US sa ti na ta wag ni tong “Indo-Pacific” na la yong pa li bu tan ang Chi na, ha bang pi na la la kas na man ng Chi na ang pre sen sya ni to sa South Chi na Sea, ma ging sa Eas tern Africa, upang pro tek ta han ang estra te hi kong mga in te res ni to sa eko nom ya. Ang asa si na syon sa pu ‐nong upi syal mi li tar ng Iran ga mit ang pang-a ta keng dro ne ng US ni ‐tong maa gang ba ha gi ng taon ay tan da ng an tas ng ka han da an ng im ‐per ya lis tang US na paig ti ngin ang mga tung ga li ang mi li tar sa daig dig.

Lu ma la ki ang gas tu sing mi li tar. Ang pan da ig di gang bad yet sa de ‐pen sa ay tu ma as nang 4.2% noong 2019, pi na ka ma ta as sa loob ng isang de ka da. Lu ma la kas ang pa lig sa han sa pag lik ha ng ar mas sa pag si si kap ng US na ma na ti li itong nu me ro unong ka pang ya ri hang mi li tar. Ma ‐ta pos umat ras noong na ka ra ang taon mu la sa Inter me dia te-Ra nge Nucle ar Forces Tre aty ng 1987, pi ‐na ig ting ng US ang pag pa pa la kas ni ‐to ng kan yang nuk le yar na ar se nal, at pi na li pad ang isang in tercon ti ‐nen tal bal lis tic mis si le noong na ka ‐ra ang taon. Bi lang tu gon, hi git na nag si si kap ang Rus sia at Chi na sa pag pa pa un lad ng ka ni-ka ni lang ar ‐mas nuk le yar at ma ging ang ba gong he ne ra syon ng mga hyper so nic (li ‐mang ulit na mas ma tu lin sa bi lis ng tu nog) na ar mas.

Ang nag ta ta gal nang is tag na ‐syon at pro tek syu nis mo sa eko nom ‐ya ay nag du du lot ng pag la ga nap ng na syu na lis mo at pa sis mo sa US, Rus sia, Chi na at Eu ro pe, at ma ging sa Brazil, India at iba pang ban sa. Si na sa man ta la ng mga de ma go gong


pa sis ta ang dis kun ten to ng uring mang ga ga wa at ang ka ni lang ka lu ‐nus-lu nos na ka la ga yan sa eko nom ‐ya. Gu ma ga mit si la ng mga po pu lis ‐tang re to ri ka upang ma nga ko ng pro tek syon at ka sa ga na an sa mga mang ga ga wa upang ila yo ang pan sin sa ka pi ta lis tang mga ugat ng kri sis. Nang-uud yok si la ng pa na ti sis mo la ‐ban sa mga im mig rant, refu gee, re li ‐hi yo so at gru pong mi nor ya, ka ba ‐bai han, bik ti ma ng pag-a bu so sa dro ga at iba pa. Lan ta ran ni lang iti ‐na ta gu yod ang dik ta du ra at pag ha ‐ha ring mi li tar.

Ka hit pa umi ig ting ang tung ga li ‐an sa pa gi tan ng mga im per ya lis tang ka pang ya ri han, nag ka kai sa si la sa usa pin ng pag pa pa tu pad ng pa ta ka ‐rang neo li be ral sa at ra sa dong mga ban sa tu lad ng Pi li pi nas. Ang mga pa ta ka rang ito ay nag la la yong buk ‐san ang mga mi ne ral at iba pang re ‐kur song na tu ral sa da yu hang ka pi ‐ta lis tang pan da ram bong at pa hig pi ‐tin ang in teg ra syon sa mga ban sang ito sa pan da ig di gang as sembly li ne ng dam bu ha lang mga kor po ra syong mul ti na syu nal. Pi na na na ti li ni to ang di in dustri ya li sa do at at ra sa dong eko nom yang ag ri kul tu ral ng mga ban sang ito, na pa tu loy na pa laa sa sa pag-iim port at da yong pa ngu ngu ‐tang.

May mga at ra sa dong ban sa tu ‐lad ng Cu ba, Ve nezue la, Iran, Syria at ang De mocra tic Peop le’s Re pub lic of Ko rea na nag gi gi it ng pam ban ‐sang so be ran ya at so sya lis mo. Na ‐nin di gan si la la ban sa im per ya lis ‐mong US at na sa man ta la ni la ang

mga kontra dik syon sa pa gi tan ng mga ka pang ya ri hang im per ya lis ta upang ipag tang gol ang ka ni lang sa ‐ri li la ban sa ag re syong mi li tar at pang gi gi pit sa eko nom ya, at pa tu loy na paun la rin ang ka bu ha yan ng ka ‐ni-ka ni lang ma ma ma yan.

Ang nag pa pa tu loy na kri sis ng pan da ig di gang sis te mang ka pi ta lis ta ay nag lu lu wal ng pag la ban ng ma sa kap wa sa mga ban sang in dustri yal at sa at ra sa dong mga ban sa. Sa US, uma bot sa 500,000 ang nag wel ga noong na ka ra ang taon, isa sa pi na ‐ka ma la ki sa nag da ang apat na de ka ‐da. Ka bi lang di to ang 49,000 mang ‐ga ga wa sa pab ri ka ng Ge ne ral Mo ‐tors na nag lun sad ng anim na ling ‐gong wel ga, isa sa pi na ka ma ha ba sa nag da ang mga de ka da. Ang mga mang ga ga wang French sa ri les at transpor ta syong pang him pa pa wid, dray ber ng trak, at ma ging mga tit ‐ser at mang ga ga wa sa sek tor pam ‐pub li ko ay na ka wel ga si mu la pa Di ‐sye mbre noong na ka ra ang taon. Ni ‐la la ba nan ni la ang mga re por ma sa pen syo n, ka bi lang na ang pag ta ta as ng edad sa pag re re ti ro sa ma ra ming tra ba ho. Ma yor na mga wel ga ang ini lun sad ng mga mang ga ga wa sa Ger many, sa UK at iba pang ban sa, ka sa ma na ang buong-Eu ro pe na wel ga ng mga mang ga ga wa ng Amazon na nag gi gi it ng mas ma ta as na sa hod at mas mai nam na mga kun di syon sa tra ba ho.

Nag lun sad din ng mga wel ga at ma la king ki los-pro tes ta sa mga at ‐ra sa dong ban sa. Noong maa gang ba ha gi ng na ka ra ang taon, na sa 200

mil yong mang ga ga wa at mang ga ga ‐wa sa ag ri kul tu ra sa India ang nag ‐lun sad ng pam ban sang wel ga upang la ba nan ang pri ba ti sa syo n, at igi it ang pag ta as ng sa hod at per ma nen ‐teng tra ba ho. Nag lun sad din ng ma ‐yor na mga wel ga at ak syong ma sa ang mga mang ga ga wa sa Brazil, South Africa, Rus sia at iba pang ban sa sa mga usa pin tu lad ng pag ‐ta as ng sa hod, pang gi gi pit at iba pa. Du ma lu yong din ang pro tes tang ma ‐sa ng mil yong ma ma ma yan ng Hong kong, mga ban sa sa La tin Ame ‐rica, Middle East at Africa, na nag ‐pa ki ta ng pag ka dis ma ya ng ma ma ‐ma yan sa mga hak bang pang ka gi pi ‐tan, ma ba bang sa hod, pag si rit ng pre syo, lu ma la lang ka la ga yang so ‐syo -e ko no mi ko, pag su pil at ko rap ‐syon sa bu ruk ra sya.

Ang ka la ga yan sa buong daig dig ay pu ma pa bor sa kon so li da syon at pag pa pa la kas ng mga par ti do ko mu ‐nis ta sa ideo lo hi ya, pu li ti ka at or ga ‐ni sa syo n. Ma la lim na umuu gat ang mga re bo lu syo nar yong pro le tar yo sa uring mang ga ga wa at aping ma sa, at bi nu buo ni la ang mga or ga ni sa ‐syong ma sa at pi na mu mu nu an ang ka ni lang mga pa ki ki ba kang an ti-im ‐per ya lis ta at de mok ra ti ko. Sa India, tu lad ng sa Pi li pi nas, ang Marxis ta-Le ni nis ta-Maois tang par ti do ko mu ‐nis ta ay na sa una han ng dig mang ba yan, nag lu lun sad ng ar ma dong pa ki ki ba ka sa pa ma ma gi tan ng huk ‐bong ba yan, pag lu lun sad ng re por ‐ma sa lu pa at pag ta ta yo ng Pu lang ka pang ya ri hang pam pu li ti ka sa ka ‐na yu nan.

Ka tu lad ng nag da ang mga re hi ‐men, hin di bi na go ng mga pa ta ka ran ni Du ter te ang di in dustri yal at at ‐ra sa dong ba seng ag ri kul tu ral ng eko nom ya. La lu pa ni tong ni li be ra li sa ang ka la ka lan at mga pa ta ka ran sa pa mu mu hu nan upang pa bu ran ang ma la la king da yu hang ka pi ta lis ta, sa ka pin sa la an ng lo kal na pro duk syo n.

2. Pre ser ba syon ng lu bog-sa-kri sis na ma la ko lon yal at ma lap yu dal na sis te ma ang pa kay ng bru tal na ge rang pa nu nu pil ni Du ter te

NAGLULUNSAD NG MADUGONG ge rang pa nu nu pil ang re hi meng Du ter te sa ila lim ng Na tio nal Task Force-ELCAC ni to. Sa dek la ra do ni tong la yu nin na “ta ‐pu sin ang lo kal na ko mu nis tang ar ma dong tung ga li an,” ipi na tu tu pad ng re hi ‐men ang wa lang hum pay na mga ata ke la ban sa ma ma ma yan at ka ni lang de ‐mok ra ti kong mga or ga ni sa syong ma sa pa ra ip re ser ba ang nag ha ha ring sis te ‐mang ma la ko lon yal at ma lap yu dal at pa na ti li hin ang pag sa sa man ta la at pang-aa pi sa ma sang anak pa wis at pan da ram bong sa ya man ng ban sa ng ma ‐la la king da yu hang ka pi ta lis ta at ng lo kal na ma la la king bur ge syang kumpra ‐dor.


Na na na ti ling na kaa sa ang Pi li pi nas sa pag-iim port, da yu hang utang at pu hu nan. Bi na ba yo ito ng pa la gi ang de pi si to sa ka la ka lan. Pa tu loy na pi ‐nag du ru sa han ng ma ma ma yang Pi li ‐pi no ang ma ta ta as na tan tos ng di ‐semple yo, ka wa lang-ka si gu ru han sa tra ba ho, ma ba bang sa hod, nag ta ‐taa sang pre syo ng pag ka in at ba ta ‐yang mga pa nga ngai la ngan, ka hi ra ‐pan at ka wa lan ng ti ra han.

Na na na ti ling wa lang in de ‐pendyen teng in dustri ya ng ase ro ang ban sa, wa lang in dustri ya sa pag ga wa ng mga ma ki na, o ka ka ya ‐hang lu mik ha ng mga kompyu ter, ka sang ka pang de-ma ki na, sa sak yan, me di si na at iba pang pa ngu na hing ma nu pak tu ra. Ang lo kal na pag ma ‐ma nu pak tu ra ay na na na ti ling na ‐kaa sa sa ina ang kat na mga ma ki na at hi law na ma ter ya les. Ang ak ti bi ‐dad ng in dustri ya sa ka lak ha’y li mi ‐ta do sa ti na gu ri ang mga so na sa eko nom ya na hi wa lay sa iba pang ba ha gi ng lo kal na eko nom ya, na sa se mip roces sing at pag-a sem bol, at ka rug tong la mang ng in ter na syu nal na as sembly li ne ng mga kum pan ‐yang mul ti na syu nal. Sa ka bi lang ban da, sa ka lak ha’y na na na ti ling at ‐ra sa do, di me ka ni sa do, wa lang iri ‐ga syon at may ma ba bang ani ang pro duk syong ag ri kul tu ral. Ang ma ‐la ki hang pro duk syong ag ri kul tu ral na gu ma ga mit ng ilang im por ted na ka ga mi tang me ka ni kal ay isi na sa ga ‐wa la mang sa mga plan ta syong pag ‐ma may-a ri ng da yu han at na ka tu on sa pa na nim na pang-eksport.

Wa lang pag si si kap ang re hi ‐meng Du ter te na mag ta yo ng ba seng in dustri yal o lu mik ha ng kun di syon pa ra sa mo der ni sa syon ng ag ri kul ‐tu ra. Pa tu loy itong nag pa pa tu pad ng neo li be ral na mga pa ta ka ran sa eko nom ya na su mi ra sa lo kal na pro duk ti bong mga pwer sa. Noong na ka ra ang taon ay ipi na tu pad ng re hi men ang li be ra li sa syon sa pag-ang kat ng bi gas na nag ba ban tang pu ma tay sa lo kal na pro duk syon ng bi gas at mag pa la yas sa 350,000 mag sa sa ka ng pa lay. Ang im por ted na asu kal ay ipi nu pus lit at tar get ding ili be ra li sa ang pag-ang kat. Wa ‐

lang hum pay ang ma la wa kang pag ‐pa pa lit-ga mit ng lu pa ing ag ri kul tu ‐ral pa ra sa real es ta te, tu ris mo, mga pro yek tong mi na at ener hi ya at na ‐gi ging san hi ng pag pa pa la yas sa mil yun-mil yong mag sa sa ka at mang ga ga wang bu kid.

Sa ha rap ng pan da ig di gang pag ‐tu mal ng eko nom ya, pa tu loy na gu ‐me ge wang ang eko nom ya ng ban sa na na ka tu on sa eksport. Noong na ‐ka ra ang taon ay bu ma gal nang 5.9% ang pag la go ng GDP ng Pi li pi nas, pi ‐na ka ma ba ba sa na ka ra ang wa long taon. Ki na tam pu kan ito ng 8.6% na pag bag sak ng bol yum ng pro duk syon ng mga pab ri ka sa lo kal na ma nu ‐pak tu ra, at ma ba gal na pag la go sa ag ri kul tu ra nang 0.7%. Na ging ma ‐tu mal ang mga re mi tans mu la sa iba yong da gat at mga ope ra syong BPO, na si yang nag pa pa lu tang sa eko nom ya sa nag da ang mga taon. Ang de pi si to sa bad yet ng gub yer ‐nong Du ter te ay lu mo bo tu ngong ₱660.2 bil yon ni tong na ka ra ang taon, mas ma ta as nang 18.27% sa nau nang taon.

Bil yun-bil yong pi so ang wi na ‐wal das ni Du ter te upang bun da tin sa ku rap syon ang mga upi syal ng mi li tar at ma la la king bu ruk ra ta, pa ‐bu ran ang mga maa no mal yang kontra ta sa kan yang mga kro ni at pon do han ang pam ba yad utang. Bil ‐yun-bil yon ang gi na gas tos sa bat ‐bat-sa-ko rap syong mga pro yek tong imprastruk tu ra sa ila lim ng prog ra ‐mang Build, Build, Build, ka bi lang ang mga di ki na kai la ngang pag pa ‐pa la wak ng mga kal sa da sa pru bin ‐sya at mga tu lay, pan ta lan at pa li ‐pa ran, ma ging mga pro yek tong dam na mag pa pa la yas sa li bu-li bo at wa ‐wa sak sa pro duk syong ag ri kul tu ral sa ka pa ta gan.1 Upang pon do han ang

pag gas ta, pi na bi lis ng gub yer nong Du ter te ang pa ngu ngu tang tu ngong ₱43 bil yon ka da bu wan, dob le kum ‐pa ra sa nag da ang mga re hi men, at ni lug mok ang ban sa sa ba ba ya rang utang na ₱7.7 tril yon.2 Ang ka ‐buuang da yu hang utang ng ban sa ay su mi rit tu ngong $83.6 bil yon mu la $78.96 bil yon noong na ka ra ang taon, kung saan ang ma hi git sa ka ‐la ha ti ay utang ng gub yer no na nag ‐ka ka ha la ga nga yon ng $42.8 bil yon, mas ma ta as nang 7.8% kay sa sa nag da ang taon.

Hu mi git-ku mu lang 10.6 mil yong mang ga ga wang Pi li pi no (ha los 24% ng ka buuang la kas pag ga wa na 45 mil yon) ang wa la o ku lang ang trabaho. Sad yang pi na li it at di ma ‐pag ka ka ti wa la an ang mga upi syal na da tos sa di semple yo. Dag dag pa, may ro ong hu mi git-ku mu lang 12 mil ‐yong migranteng Pilipino na na ngi ‐bang-ban sa upang mag ha nap ng tra ba ho da hil sa ka ku la ngan ng mga opor tu ni dad sa ban sa. Sa ila lim ni Du ter te, na na ti ling su sing estra te hi ‐ya sa pag-emple yo ng gub yer no ng Pi li pi nas ang pag-eksport ng mu rang pag ga wa. Bu mag sak ang tau nang pag lik ha ng tra ba ho sa ila lim ng re ‐hi meng Du ter te—pi na ka ma ba ba sa loob ng ilang de ka da—at bi go itong su ma bay sa pag la ki ng pwer sa ng pag ga wa. Ang ma lub hang ka la ga yan ng ka wa lan ng ha nap bu hay ay ti na ‐ta bu nan ng mga ta ga pa nga si wa sa eko nom ya ni Du ter te na nag pa pa la ‐bas ng la bis na di ka pa ni-pa ni wa lang 5.1% tan tos ng di semple yo sa pa ma ‐ma gi tan ng pag ba go ng de pi ni syon ng di semple yo at pag tang gal ng mil ‐yun-mil yon sa lis ta han ng ka buuang

1 La long lu ma la ang ko rap syon sa

ila lim ng kri sis ng pan dem yang

Covid-19 ma ta pos ibi gay kay

Du ter te ang ka rag da gang ka ‐

pang ya ri han pa ra ga la win ang

pam ban sang bad yet. Wa lang

pag tu tu os sa daan-da ang bil ‐

yong pi song na pun ta sa distri ‐

bu syon ng sub sid yo at sa pag ‐

bi li ng ka ga mi tang me di kal at

per so nal pro tective equip ment

(PPE) na sob ra-sob ra ang pa ‐

tong sa pre syo.2 Sa ka ta pu san ng Hun yo 2020,

ang ka buuang utang ng Pi li pi ‐

nas ay na sa ₱9.9 tril yon na,

ma ta pos ang ka li wa’t ka nang

pang hi hi ram na uma bot nang

₱1.7 tril yon sa unang ha ti ng

2020 sa nga lan ng pag gas tos

pa ra ha ra pin ang Covid-19.


la kas pag ga wa ga mit ang ma ni pu la ‐syon sa es ta dis ti ka.

Iki nu kub li ng re hi meng Du ter te ang tu nay na ka la ga yan ng ka hi ra ‐pan sa ban sa sa pa ma ma gi tan ng pag ta tak da ng sob rang ba bang pa ‐man ta yan na ₱75 ka da tao ba wat araw, at sa pag sa sa bing 5.9 mil yong Pi li pi no na ang naia hon sa ka hi ra pan mu la 2015. Sa ka tu na yan, ang ara ‐wang ha la ga pa ra ma bu hay sa Pi li ‐pi nas ay na sa ₱205 ba wat tao na sa nga yon. Sak law ni to ang pang gas tos sa pag ka in, transpor ta syo n, pa ba ‐hay, ga mot at iba pang pa nga ngai ‐la ngan. Isa sa ba wat tat long Pi li pi no ang nag ti ti is sa mas ma ba ba pa. Di ba ba ba sa 12.4 mil yong pa mil yang Pi li pi no ang nag ti ti is sa ₱132 ka da tao ba wat araw. Ang ka sa lu ku yang mi ni mum na sa hod na ₱537/a raw na iti nak da sa Na tio nal Ca pi tal Re gi on ay wa la pa sa ka la ha ti ng ₱1,025 na na ka bu bu hay na sa hod pa ra sa li ma-ka ta ong pa mil ya. Mil yun-mil yong Pi ‐li pi no ang nag du ru sa sa ka wa lan ng ma ti tir han at na pi pi li tang ma mu hay sa mga ba rung-ba rong sa syu dad, sa mga bang ke ta at ila lim ng tu lay. Wa la si lang ak ses sa ma li nis na tu ‐big at kur yen te, sa ni ta syo n, ga yun ‐din sa mga pa si li dad sa pam pub li ‐kong ka lu su gan, paa ra lan at iba pang ser bi syong pan li pu nan.

Ki na ka ha rap ng ma ma ma yang Pi li pi no ang mas ma tin ding ka hi ra ‐pan sa eko nom ya sa ha rap ng pan ‐dem yang Covid-19 da hil sa ma hig pit at ma pang-a ping mga hak ba nging ipi na tu pad ng re hi meng Du ter te. Ang lockdown ng mi li tar sa Luzon at ibang ba ha gi ng ban sa ay nag ka it sa ma ma ma yan ng ka ni lang ka ra pa tang bum ya he, magtra ba ho, mag ha nap ‐bu hay o mag ha nap ng tra ba ho. Pu ‐ma tong ang mga hak bang na ito sa ga lit ng ma ma ma yan sa pag tang gi ni Du ter te na isa ra ang mga hang ga ‐nan ng ban sa sa Chi na, nang pi na ‐ya gan ni yang pu ma sok sa ban sa ang ma hi git 500,000 tu ris ta mu la Chi na noong Di sye mbre 2019 hang gang Peb re ro, ka bi lang ang ha los 5,000 mu la Wu han, ang pi nag mu lan ng Covid-19.

Ga lit din ang ma ma ma yan sa

iniu tos ni Du ter te na pag ba ba was sa bad yet pang ka lu su gan upang pa bu ‐ran ang mga dag dag sa gas tu sing mi li tar. Da hil ka pos ang pon do, na ‐sa sa gad ang sis te ma ng pam pub li ‐kong ka lu su gan, kung saan nag ku ku ‐lang ang ka ga mi tan ng mga pam pub ‐li kong os pi tal pa ra mag-ek sa men at mang ga mot sa mga pa sye nte, at pa ‐nga la ga an ang mga mang ga ga wang pang ka lu su gan upang di ma ha waan ng sa kit. Ayon sa pi na ka hu ling mga ulat, ma hi git 800 na ang na ha wa, at ma hi git 50 ang na ma tay, ka bi lang ang di ba ba ba sa 10 duk tor.

Ang mi li ta ris tang mga hak ba ‐ngin na ipi na tu pad ni Du ter te ay pi ‐na ting kad ng pag ka ka ta la ga sa da ‐ting mga he ne ral upang pa mu nu an ang kan yang task force la ban sa Covid-19. Ti nu tu gu nan ng re hi men ang pan dem ya ng Covid-19 bi lang usa ping "peace and or der" at pan ‐se gu ri dad, hi git sa usa pin na pam ‐pub li kong ka lu su gan. Kung ka ya, ha bang lu mi li pas ang mga ling go at pa tu loy na ku ma ka lat sa ban sa ang pan dem yang Covid-19, mil yun-mil ‐yon ang na gu gu tom at na li li ga lig. Na ka tak dang su mam bu lat ang ka ni ‐lang mga pro tes ta, la lu na sa ha rap ng ka bi gu an ng re hi men na tu gu nan ang pang-a raw-a raw na so syo -e ko ‐no mi kong pa nga ngai la ngan ng ma ‐ma ma yan, at pro tek syon pa ra sa mga mang ga ga wang pang ka lu su ‐gan, ha bang ang mga upi syal ni to'y nag pa pa sa sa sa mga pri bi le hi yo sa eko nom ya at ser bi syong me di kal.

Mag ka ka ro on ng ma tin ding epek to ang pan dem yang Covid-19 sa lo kal na eko nom ya at la lu pa itong ma lu lu bog sa kri sis. Ina an ta ba ya ‐nan na ng mga upi syal ni Du ter te sa pag pap la no ng eko nom ya ang pag ki ‐tid ng eko nom ya3, kung saan daan-da an bil yong pi so ang ma wa wa la sa pro duk syo n, transpor ta syon at tu ‐

ris mo; ga yun din sa mga re mi tans mu la iba yong-da gat. Na ka tak dang lu ma ki ang da mi ng wa lang tra ba ‐ho.4

Si na sa man ta la ng nag ha ha ring pang ka tin ni Du ter te ang kri sis ng Covid-19 upang la lu pang itu lak ang pa ka na ni tong mag pa taw ng dik ta ‐du ra. Ang igi na wad na ka pang ya ri ‐hang pang ka gi pi tan (e mer gency po ‐wers) kay Du ter te ay nag bi gay sa kan ya ng daan-da ang bil yong pi so upang lus ta yin, at ng ka pang ya ri han na kontro lin ang mga pri ba dong kum pan ya sa ta bing ng pag tu gon sa pam pub li kong ka lu su gan. Pi na la la ‐wig ni to ang mga nau nang ma ni ob ra ni Du ter te pa ra bak ba kin at aga win ang ne go syo ng mga Lo pez, Aya la at Pa ngi li nan at iba pang "o li gar ko" pa bor sa mga "Du ter te gar ko."

Sa pa ma ma gi tan ng lockdown ng mi li tar, ini la la gay ni Du ter te ang buong ban sa sa mas ma hig pit na kontrol ng mi li tar at pu lis, na la long nag pa pa ta tag sa kan yang di dek la ‐ra dong ba tas mi li tar at iti nu tu lak ang kan yang pa ka nang pa sis tang dik ta du ra. Sa ka bi lang ban da, pi ‐naiig ting din ng mga hak bang na ito ang kri sis ng nag ha ha ring sis te mang pam pu li ti ka at la lu pang nag hi hi wa ‐lay sa kan yang re hi men sa ma ma ‐ma yan.

La lu pang ki non so li da ng nag ha ‐ha ring pang ka tin ni Du ter te ang ka ‐pang ya ri han ni to noong na ka ra ang taon nang ip wes to ang mga ala gad ni Du ter te sa Se na do at Kong re so ga mit ang ma ni pu la syon ng de-kompyu ter na bi la ngan. Ang kong re ‐so ng Pi li pi nas ay ta ga pa lak pak na la mang ni Du ter te at ka sab wat ng kan yang re hi meng aw to ri tar yan.

3 Ayon sa upi syal na es ta dis ti ka,

ang eko nom ya ng Pi li pi nas ay

ku mi tid nang 16.7% sa ika la ‐

wang kwar to, ang pi na ka ma ta rik

na pag bu lu sok sa nag da ang 36

na taon. Lu mi it ito nang 0.2%

noong unang kwar to ng taon.

4 Tinatayang nasa 20.4 milyon na

ang bilang ng mga wala at

kulang ang trabaho, kabilang

ang 14 milyong walang

hanapbuhay. Sa kabila ng

pagsisikap na pagtakpan ang

tindi ng krisis ng disempleyo,

inamin ng gubyernong Duterte

na ang tantaos ng disempleyo

ay umabot na sa walang-

kapantay na 17.7%.


Epek ti bong na tang ga lan ng ka pang ‐ya ri han ang ka la bang pwer sang opo si syo n.

La lu pang na hi hi wa lay ang re hi ‐meng Du ter te sa la bas ng ban sa da ‐hil sa re kord ni to ng ma ra mi hang pag pa tay at mga pag la bag sa ka ra ‐pa tang-tao. Noong na ka ra ang taon, nag la bas ang kong re so ng US ng re ‐so lu syon na nag ba ba wal sa mga upi ‐syal ni Du ter te na pu ma sok sa ban ‐sa, par ti ku lar yaong mga iti nu tu rong res pon sab le sa di ma ka ta ru ngang de ten syon ni Sen. Lei la de Li ma. Ki ‐na lau na'y ki nan se la ang mga pa pe ‐les sa pagbya he pa tu ngong US ng ta ga hi mod at ber du go ni Du ter te na si Sen. Ba to de la Ro sa.

Sa pag-aal bu ru to, nag pa da la si Du ter te noong Peb re ro ng abi so sa US na pi na wa wa lam bi sa ang Vi si ting Forces Agree ment (VFA), at nag-as ‐tang pat ri yo ti ko. Ga yun pa man, ang pag pa pa wa lam bi sa sa VFA la mang ay hin di ma nga nga hu lu gan ng pag ‐ba ba go sa di pan tay na re la syong mi li tar sa pa gi tan ng US at Pi li pi nas. Na na na ti li ang Mu tu al Defen se Tre ‐aty ng 1951, ang Mu tu al Lo gis tics Sup port Agree ment ng 2002, ang Enhanced Defen se Coo pe ra ti on Agree ment (EDCA) ng 2014. Nag bi ‐bi gay ang mga ito sa US ng ekstra ‐te ri tor yal na ka ra pa tan sa ban sa, at gi na ga mit ng US upang pa ta ta gin ang pag ha ha ri ni to sa Pi li pi nas at ta bi ngan ang ka ni lang pang hi hi ma ‐sok mi li tar. Sa ka tu na yan, li him na na ki kiu sap ang re hi meng Du ter te sa US pa ra sa mga me nor na pag ba ba ‐go sa VFA o ne go sa syon pa ra sa ba ‐gong ka sun du an nang may mga ka ‐ti ya kan ng pam pu li ti kang su por ta at dag dag na ayu dang mi li tar.

Wa lang gi na wa si Du ter te upang kan se la hin ang ma hi git 300 eher si ‐syong mi li tar at ak ti bi dad na isa sa ‐ga wa ng mga pwer sang US sa Pi li pi ‐nas nga yong taon. Kun di da hil sa pan dem yang Covid-19, isa sa ga wa ang pag sa sa nay mi li tar na 2020 Ba ‐li ka tan sa Abril. Na ka tak da itong la ‐hu kan ng di ba ba ba sa 6,500 tro ‐pang Ame ri ka no, pi na ka ma ra mi mu ‐la nang si mu lan ang mga pag sa sa ‐nay. Pa tu loy ding su sup la yan ng US

ang AFP ng ₱45 mil yong ha la ga ng sarplas na ka ga mi tang mi li tar sa ila ‐lim ng prog ra mang Fo re ign Mi li tary Fi nancing ng De partment of Sta te. Sa ila lim ng Ope ra ti on Pacific Eag le-Phi lip pi nes, pa tu loy ding nag sa sa ‐ga wa ang US ng mga ope ra syong mi li tar sa ta bing ng "kontra-te ro ris ‐mo," na di pwe deng uri ra tin sa Kong re so ng US.

Mu la Ma yo 2017, hi nu bad na ng re hi meng Du ter te ang ba lat ka yo ni ‐tong ma ka-ka pa ya pa an, nang mag ‐pa taw ito ng ba tas mi li tar sa Min da ‐nao at ta pu sin sa esen sya ang pa ki ‐ki pag ne go sa syon sa Na tio nal De ‐mocra tic Front of the Phi lip pi nes (NDFP). Por mal ni tong ti na pos ang usa pang pang ka pa ya pa an sa pa ma ‐ma gi tan ng Procla ma ti on 360, sam ‐pung araw ma ta pos ma nga ko si Du ‐ter te kay Trump na uu bu sin ni ya ang PKP at BHB. Ka lau na'y ini la bas ni to ang Procla ma ti on 374 na nag dek la ra sa PKP, BHB at kay NDFP Chief Po li ‐tical Con sul tant Prop. Jo se Ma ria Si son bi lang mga "te ro ris ta" at ang pag sam pa ng ka so la ban sa mga na ‐bang git sa ila lim ng Hu man Secu rity Act.

Sa pag-a sang li ni sin ang ki na ‐mu mu hi ang in ter na syu nal na re pu ‐ta syon at da hil sa pre syur mu la sa in ter na syu nal at lo kal na ko mu ni dad na nag tu tu lak ng ka pa ya pa an, ina ‐ta san ni Du ter te ang mga pang kat ng da ti ni yang pa nel sa ne go sa syon pa ra sa im por mal at hin di isi na pub ‐li kong pa ki ki pag-u sap sa mga ki na ‐ta wan ng NDFP sa iba yong-da gat. Da hil la ging bu kas ang pin to ni to pa ra sa ka pa ya pa an, ti nang gap ng NDFP ang mga pa ha ging ngu nit ini li ‐naw na da pat maa lis ang mga ba la ‐kid na ini la gay ni Du ter te. Ka bi lang sa mga ito ang nag da ang prok la ma ‐syon at kau tu sang ehe ku ti bo na nag bun sod ng kan yang bru tal na ge ‐ra la ban sa ma ma ma yan.

Mu la noong nag da ang taon, tu ‐min di ang bru tal na kam pan yang pa nu nu pil ni Du ter te sa nga lan ng an ti-ko mu nis mo. Ka su nod ito ng pag la la bas ng Execu tive Order 70 noong Di sye mbre 2018 at ang pag ‐bu buo ng NTF-ELCAC noong Ma yo

2019. Ayon sa di sen yo ng NTF-ELCAC,

hi na ha bol ng pa sis tang re hi men ang ma bi lis na pag pa pa tin di ng mga open si bang mi li tar at pa sis tang te ‐ro ris mo na pi na pa nga rap ni lang ma ‐ka pi pin sa la, ma ka su su kol, mag pa lu ‐lu hod at wa wa sak sa re bo lu syo nar ‐yong ki lu san. Su sing ele men to ni to ang tu luy-tu loy na pag bom ba ng an ‐ti ko mu nis tang pa ni ni ra at pa na na ‐kot at ma la wa kang pa nu nu pil sa li ‐gal na de mok ra ti kong ki lu sang ma sa sa ka lun su ran at ka na yu nan.

Nag sa ga wa ang mi li tar, pu lis at mga death squad ni Du ter te ng mga pag pa tay, ka bi lang ang pag pas lang noong Peb re ro 2019 kay NDFP con ‐sul tant Randy Ma la yao, ang ka ma ‐kai lang asa si na syon sa li der ng Par ‐ti do na si Ju li us Gi ron (Ka Nars) at kan yang mga ka sa ma han, at puu-puo pang mga pag pa tay sa Neg ros, Sa mar, Bu kid non, Mas ba te, Sor so ‐gon at iba pang pru bin sya .5

Tu luy-tu loy na nag sa sa ga wa ng red-tag ging ang mi li tar at pu lis, ng pa ni nik tik at in ti mi da syo n, ma ra mi ‐hang pag-a res to, pag sa sam pa ng ga wa-ga wang mga ka so ba tay sa iti ‐na nim na mga ebi den sya. May ro on nang ma hi git 600 bi lang gong pu li ti ‐kal, ka ra mi han ay ina res to sa ila lim ni Du ter te. Pi na ka ma tin di sa mga ata ke ng kaa way ay ang mga ekstra ‐hu di syal na pag pas lang at mga pam ‐bo bom ba at pa nga ngan yon sa mga ko mu ni dad sa ka na yu nan upang

5 Nagpatuloy ang kampanya ng

mga pagpatay sa sunud-sunod

na pagpaslang kay Jory Porquia,

tagapagkoordina ng Bayan

Muna sa Iloilo City noong Abril

30; ang pagdukot at pagpatay

kay Carlito Badion,

pangkalahatang-kalihim ng

Kadamay noong Mayo 28; ang

brutal na pagtortyur at

pagpatay noong Agosto 10 kay

Randall Echanis, tagapangulo

ng Anakpawis Partylist at

konsultant pangkapayaan ng

NDFP; at ang pagpatay sa

aktibistang si Zara Alvarez ng

Negros noong Agosto 18.


aga win ang lu pa mu la sa mga mag ‐sa sa ka at ka tu tu bong ma ma ma yan at ipa ma ha gi ang mga ito sa mga kor po ra syon sa mi na, pag tot ro so, plan ta syon at real es ta te.

Sa ila lim ng ti na gu ri ang "who le-of-na ti on approach," inob li ga ni Du ‐ter te ang la hat ng ahen sya at lo kal na gub yer no na ma ki pag tu lu ngan sa NTF at itu on ang ka ni lang mga pag ‐si si kap sa kontra-in sur hen sya. Sa ila lim ng NTF, ha ya gang na ging sentrong tung ku lin ng buong ma ki ‐nar ya ng es ta do ang kontra-in sur ‐hen sya. Ga mit ang pon do ng ba yan, nag bu bu hos ng pon do ang re hi men sa pag sa ga wa ng kam pan ya ng di ‐sim por ma syon at ma ni pu la syon ng opin yong pub li ko sa pa ma ma gi tan ng ba ya rang mga sar bey, troll sa social me dia, ba ya rang mga ko lum ‐nis ta at es pe sya lis ta sa pam pub li ‐kong re la syo n.

Sang-a yon sa mga la yu nin ng NTF, hi na ha ngad ni Du ter te na la lu ‐pang pa ta ta gin ang kan yang ti ra ni ‐ya at te ro ris mo ng es ta do sa pag tu ‐tu lak ng mga am yen da sa Hu man Secu rity Act at pag sa sa ba tas ng Anti-Ter ro rist Law na nag pa pa la wak sa de pi ni syon ng "te ro ris mo" pa ra sak la win ang la hat ng por ma ng pag la ban at nag bi bi gay sa es ta do ng ka ra pa tang mang-a res to nang wa ‐lang man dam yen to, iku long nang wa lang ka so ang si nu man sa loob ng 14 araw o hi git pa at ali san ng pa ‐na na gu tan ang mu li tar at pu lis na sang kot sa wa lang ba ta yang pag ku ‐long.6

Sa ila lim ng NTF-ELCAC, nag ‐lun sad ang Armed Forces of the Phi ‐lip pi nes (AFP) ng to dong mga open ‐si bang mi li tar sa buong ban sa. Mu la 2017, nag buo ito ng si yam na ba ‐gong ba tal yon (mu la sa ori hi nal na tar get ni tong 10-30 ka rag da gang ba tal yon) at ipi na kat ang mga ito

pa ngu na hin la ban sa BHB. Inaa yu ‐da han ang AFP ng mi li tar ng US sa pag bu buo at pag sa sa nay ng mga ba gong yu nit na pang kom bat tu lad ng Light Reacti on Re gi ment, 1st Bri ‐ga de Com bat Team at 2nd Bri ga de Com bat Team na pa wang na ka ba se sa Fort Mag say say, kung saan nag ‐ma man ti ne ng mga pa si li dad ang US sa ila lim ng EDCA.

Sa ka buuan, may ro ong 140 ba ‐tal yong pang ma ni ob ra ang AFP, kung saan 35 ay na ka dep loy sa Luzon; 19 sa Vi sa yas; at 83 sa Min ‐da nao (19 ba tal yon sa mga er yang Mo ro, at 64 sa mga er ya ng BHB). Sa ga yon, umaa bot sa 85% o 118 ba tal yon ang na ka pa kat la ban sa BHB. Ha los 55% ng mga yu nit ng AFP na na ka pa kat la ban sa BHB ay na sa Min da nao, pa ngu na hin sa mga re hi yon sa si la ngan. Ang pi nag kum ‐bi nang pa kat ng mga tro pa ng AFP at PNP ay pi na ka ma ta as sa Sout ‐hern Min da nao, ka su nod sa Sout ‐hern Ta ga log, Eas tern Vi sa yas, North Central Min da nao, Far South Min da nao at Neg ros. Ang la yu nin ng AFP ay ikon sentra ang isang ba tal ‐yong tro pa la ban sa ba wat la ra ‐ngang ge ril ya ng BHB, sa des pe ra ‐syong du ru gin ang BHB sa pa ma ma ‐gi tan ng mga ope ra syong pa nik tik, say war at kom bat.

Sa ka bi la ng ka rag da gang mga yu nit, ba tak ang mga pwer sa ng AFP. Sa pam ban sang an tas, may mga re hi yon kung saan hin di ma ka ‐pag pa kat ng isang buong ba tal yon ang kaa way la ban sa ba wat la ra ‐ngang ge ril ya ng BHB. Sa mga er ya, hin di ka yang sak la win ng mga ba ‐tal yong pang kom bat ng AFP ang te ‐ri tor yo at po pu la syon ng la ra ngang ge ril ya, kung saan may ma la wak na la tag ng mga re bo lu syo nar yong or ‐ga ni sa syong ma sa, mga yu nit mi li ‐sya at mga or ga no ng ka pang ya ri ‐hang pam pu li ti ka na ak ti bong nag ‐lu lun sad ng mga kam pan ya at pa ki ‐ki ba kang ma sa. Nag-ii wan ito ng ma la pad na er ya sa BHB pa ra mag ‐ma ni ob ra, mag rek rut at mag pa la ‐kas ng sa ri li. Sa pa na hong nag lu ‐lun sad ang mga bri ga da o di bi syon ng AFP ng mga na ka po kus na ope ‐

ra syong mi li tar sa isa o ma ra ming la ra ngang ge ril ya sa mga er yang hang ga nan, ki nu kum bi na ni to ang ma ra ming ba tal yon na pa nan da li ‐ang hi nu got mu la sa ka ni lang mga na ka ta la gang er ya ng ope ra syo n, at nag bi bi gay sa mga yu nit ng BHB sa ibang er ya ng pu wang pa ra mag sa ‐ga wa ng ga wa ing pam pu li ti ka at pang mi li tar.

Nag sa sa ga wa ang mga yu nit ng AFP ng kun wa'y mga “com mu nity sup port prog rams” (da ting ti na ta ‐wag na Peace and Deve lop ment Ope ra ti ons) kung saan ipi nup wes to ang mga pa sis tang tro pa sa mga ko ‐mu ni dad. Gi na gam ba la ng ar ma dong pre sen sya ng mga tro pang mi li tar ang bu hay at ka bu ha yan ng ma ma ‐ma yan. Ti na ta kot ni la ang ma sang mag sa sa ka at ar bit rar yong inaa ku ‐sa han bi lang mga “ta ga su por ta ng BHB” pa ra pi li tin si lang ma ki pag tu ‐lu ngan. Nag pa pa la bas ng mga pe ‐keng pag pa pa su ko ang AFP, nag ta ‐ta yo ng mga tsek poynt at nag pa pa ‐taw ng mga hak bang pa ra kontro lin ang ga law ng ma ma ma yan. Ino ob li ‐ga ni la ang ma sa na su ma pi sa mga pwer sang pa ra mi li tar, pi ni pi lit ang mga si bil yan na magtra ba ho nang wa lang ba yad at ni la la bag ang iba pang de mok ra ti ko at si bil na mga ka ra pa tan. Na nga ngan yon at nag ‐hu hu log si la ng bom ba mu la sa him ‐pa pa wid sa ta bi ng mga ko mu ni dad na nag du du lot ng ta kot at tro ma sa si bil yang po pu la syo n, la lu na sa mga ba ta, at nag tu tu lak sa ka ni la na li sa ‐nin ang ka ni lang mga ta ha nan at sa ‐ka han.

Ka sa bay ni to, nag-oo pe ra syong say war si la ka tu lad ng ti na ta wag na “com mu nity in teg ra ti on prog ram” at “de livery of service” na bat bat sa ko rap syo n. La yu nin ng mga prog ra ‐mang ito na pag tak pan ang pa sis ‐tang pa ngil ng pa sis tang tro pa ni Du ter te. Sa ila lim ng “en hanced compre hen sive local in teg ra ti on prog ram” ni Du ter te, ipi na pa nga ko sa mga “su ren de ri” ang ₱60,000 na ka da la san ay ibi nu bul sa na man ng mga upi syal ng bri ga da at ba tal yon. Pa ra lin la ngin ang ma sa, na ngam ‐pan ya si Du te re at ipin ri sin ta ang

6 Naipatupad ang pagsasabatas

ng Anti-Terror Law sa

pamamagitan ng pagratsada

nito sa House of

Representatives noong Hunyo 3.

Nagkabisa ang batas noong

Hulyo 18.


kan yang sa ri li bi lang ta ga pag su long ng re por ma sa lu pa sa des pe ra syong kum bin si hin ang ma sang mag sa sa ka na “hin di ni yo kai la ngan ang BHB.”

Buong da has ang kam pan yang pa nu nu pil ni Du ter te la ban sa ma ‐sang mag sa sa ka. Pi na ka ma ba ngis ang pag sa la kay sa mga lu gar na ak ‐ti bong lu ma ban ang ma ma ma yan la ‐ban sa pag pa sok ng pag mi mi na, plan ta syo n, tu ris mo, ener hi ya at iba pang ma la king pro yek to ng mga kor ‐po ra syo n. Gi na ga mit ni ya ang to do-lar gang te ro ris mo pa ra pi li ting isu ko ng ma sa ang ka ni lang de mok ra ti ‐kong mga ka ra pa tan at pa ki ki ba ka pa ra ipag tang gol ang ka ni lang lu pa at ka ga li ngan sa eko nom ya. Pa ra ipa tu pad ang pa nu nu pil, ma bi li sang nag ta yo ang AFP ng mga de ‐tatsment ng mi li tar, pa ra mi li tar at pu lis sa loob at sa pa li bot ng mga ko mu ni dad sa ka na yu nan. Ma hi git 700 na ang mga ito sa Min da nao pa la mang.

Ang to dong ge ra ng pa nu nu pil ay isang wa lang-ka ha han tu ngang tang ‐ka ng re hi meng Du ter te at ng AFP na pa ta hi mi kin ang pa ki ki ba ka ng ma ‐sang mag sa sa ka pa ra sa lu pa, pag ‐kai tan ng su por tang ma sa ang huk ‐bong ba yan at pi li tin ang mga yu nit ni to na umat ras at ma hi wa lay sa ma hi rap na te reyn, at pa da na sin si la ng na ka po kus na open si bang mi li tar na gu ma ga mit ng ma la king bi lang ng mga tro pa na may ro ong su por tang pang him pa pa wid at ar ti le ri. Nag sa ‐sa ga wa ang AFP ng mag ka ka su nod na open si ba sa pag-a sang pa gu rin ang mga yu nit ng BHB. Ang mga te ‐ro ris tang pa ma ma ra an na gi na ga mit ng AFP sa mga ope ra syon pa ra ipag ‐ka it ang ba se ay ma li naw na kontra-pro duk ti bo da hil ang ma sang mag sa ‐sa ka at mi nor ya ay la long na pu pu ‐kaw na la ba nan ang pa sis tang bru ‐ta li dad ng re hi men, at lu ma pit sa BHB pa ra ipag tang gol ang ka ni lang ka ra pa tan at ka bu ha yan.

Si mu la 2017 ay ma kai lang ulit nang nag dek la ra si Du ter te at kan ‐yang mga upi sya l-mi li tar na du du ru ‐gin ang BHB, una ay sa ka ta pu san ng 2018, su mu nod ay sa ka ta pu san ng 2019, at pag ka ta pos ay ba go

mag wa kas ang ter mi no ni Du ter te sa 2022. Ha los araw-a raw ni li lin lang ng mga ku man der ng AFP ang pub li ‐ko sa mga pa ra da ng mga “su mu ‐kong” BHB, ka da la sang gu ma ga mit ng mga da ti nang lu mang ar mas sa ka ni lang ar mo ri at pi na la la bas na mga isi nu kong ar mas. Ka ma kai lang nai si wa lat ang isang di nuk tor na la ‐ra wan ng mga diu ma no’y mga “su ‐mu ren der.” Ipi nag ya bang pa ni Du ‐ter te na ma ta ta lo ang BHB sa “la ‐long ma da ling pa na hon” da hil sa ibi ‐na li tang pag ka du rog o pag pa pa hi na ng AFP sa 15 la ra ngang ge ril ya ng BHB. La hat nang ito’y hung kag na pag ha ham bog sa ha rap ng pa tu loy na pag pa pa la kas ng BHB at pag lu ‐lun sad ng re bo lu syo nar yong ar ma ‐dong pa ki ki ba ka ka sa bay ng de mok ‐ra ti kong mga pa ki ki ba kang ma sa ng ma ma ma yang Pi li pi no pa ra wa ka san ang pag ha ha ri ng la gim ng re hi meng US-Du ter te.

Igi ni gi it ng mga or ga ni sa syong ma sa, al yan sa, un yon, insti tu syo n, kon se ho at iba pang mga por ma syon ang ka ni lang li gal at de mok ra ti kong mga ka ra pa tan. Ma si ga sig ni lang ti ‐nu tu tu lan ang kam pan yang red-tag ‐ging ng re hi men at mga pag si si kap ni to na ga win si lang ili gal. Ma ta pang ni lang ni la la ba nan si Du ter te at kan yang mga upi sya l-mi li tar ka hit pa si la ay ti ni tik ti kan, bi na ban ta ang aa res tu hin o pa pas la ngin. Ni la ba nan ng mga or ga ni sa syong es tud yan te ang tang kang pag su pil sa ak ti bis mo sa kam pus.

Akti bo ni lang ini la lan tad ang mga pa sis tang pang-aa bu so ng mga pwer sang mi li tar at pu lis ni Du ter te. Nag lu lun sad si la ng mga ki los-pro ‐tes ta la ban sa pa ma mas lang at ma ‐ra mi hang pang-aa res to. Bi na ba ti kos ni la ang pe keng “pag pa pa su ren der” sa mga si bil yan, pag pa pa sa ra sa mga paa ra lang Lu mad, pa nga ngan ‐yon at pag hu hu log ng bom ba ma la ‐pit sa mga ko mu ni dad, at iba pang pang-aa bu so sa ila lim ng kam pan ‐yang “kontra-in sur hen sya” ni Du ‐ter te. Ma hig pit ni lang ki nu kun de na ang ban ta la ban sa mid ya. Ini la lan ‐tad ni la ang pe keng “ge ra kontra dro ga” ni Du ter te at ti nu tu lig sa ang

ma ra mi hang pag pas lang sa ma hi hi ‐rap. Nag ha in si la ng mga ka so sa Inter na tio nal Cri mi nal Court pa ra li ‐ti sin si Du ter te sa kan yang mga kri ‐men la ban sa sang ka tau han.

Isi ni si wa lat ng mga de mok ra ti ‐kong pwer sa ang ka ti wa li an sa bu ‐ruk ra sya at mi li tar. Bi na ba ti kos ni la ang pag la la an ng mas ma la king pon dong pam pub li ko pa ra bun da tin ang mga sun da lo at pu lis, ha bang na na na ti ling ma li it o ba was ang bad yet pa ra sa edu ka syon at ser bi ‐syong pang ka lu su gan, ga yun din sa su por tang ag ri kul tu ral. Bi na ti kos ni la ang wa lang-ti gil na da yong pa ‐ngu ngu tang ng re hi men. Ini lan tad ni la ang hu wad na la ra wan ng pag-un lad ng eko nom ya. Bi na ti kos ni la ang pa hi rap na mga bu wis na ipi na ‐taw ni Du ter te at ang li be ra li sa syon ng im por ta syon ng bi gas. Ti nu lig sa ni la ang pag pa pa ka tu ta ni Du ter te sa US at pag ma ma nik lu hod ni ya sa Chi na.

Nag lun sad ng mga wel ga at ibang por ma ng sa ma-sa mang pag ‐ki los ang mga mang ga ga wa pa ra ma na wa gan ng dag dag na sa hod, mas maa yos na mga kun di syon sa pag ga wa at re gu la ri sa syon sa tra ‐ba ho. Nag sa ga wa ang ma sang mag ‐sa sa ka ng mga pag ki los pa ra igi it ang mas ma ba bang upa, mas ma ta as na sa hod pa ra sa mga mang ga ga ‐wang bu kid, mas ma ba bang in te res sa pau tang, ma kat wi rang pre syo sa pag bi li ng ka ni lang mga pro duk to at iba pang re por ma. Ti nu tu tu lan ni la ang ma la wa kang pag pa pa lit-ga mit ng lu pa. Ka hit ba go pa man ang pan ‐dem yang Covid-19, bi na ti kos na ni la ang kai nu ti lan ng re hi men na tu gu ‐nan ang pa nga ngai la ngan ng ma ma ‐ma yan sa pa na hon ng mga na tu ral na ka la mi dad ka tu lad ng pag pu tok ng Taal Volca no at mga lin dol sa Min da nao.

Ma sak law ang mga pwer sang pat ri yo ti ko at de mok ra ti ko, ka bi lang na ang kon ser ba ti bong opo si syong pu li ti kal, ga yun din ang may hi na na ‐kit na mga upi syal ng mi li tar at pu ‐lis, ang na ka ha nay la ban kay Du ter ‐te. Hi hig pit pa ang ka ni lang pag ka ‐kai sa sa ila lim ng isang ma la pad na


nag ka kai sang pren te ha bang tu mi ‐tin di ang kri sis sa pu li ti ka na ki na ‐ka ha rap ng nag ha ha ring re hi men. Ang su mi sid hing so syo -e ko no mi ‐kong mga kun di syon ay nag tu tu lak sa ma la wak na ma sa ng ma ma ma ‐yan na ma ra mi hang mag ba ngon sa mga pro tes ta at igi it ang pag wa wa ‐kas sa bru tal, tu ta, ti wa li at pa hi rap na re hi men.

Nag-uud yok ng ar ma dong pag ‐la ban ang pa sis mo sa ila lim ni Du ‐ter te. Ang pa nga ngai la ngang mag ‐ar mas pa ra ipag tang gol ang ka ra pa ‐tan ng ma ma ma yan ay hi git na lu mi ‐li naw sa ha rap ng mga pang-aa bu so at ma du gong pa nu nu pil ng kan yang mga ar ma dong ahen te sa buong ban sa. Sa pag su pil sa pag la ban ng

ma ma ma yan ga mit ang ar ma dong pwer sa, inuu pa tan ni ya ang ma ma ‐ma yan na lu ma ban. Ka tu lad ni Marcos noon, si Du ter te ngayon ang nu me ro unong rek ru ter ng Ba gong Huk bong Ba yan.

Na bi bi go ang to do-lar gang te ro ‐ris tang mga ata ke ng re hi meng US-Du ter te na ta ku tin o pa ta hi mi kin ang ma ma ma yang Pi li pi no. Ang pla ‐no ni tong lum pu hin ang re bo lu syo ‐nar yong ki lu san ay na ha had la ngan ng lu ma la lang kri sis sa eko nom ya at kri sis sa pu li ti ka. Ang pag pu tok ni ‐tong hu li ng pan dem yang Covid-19 ay iba yo pang su ma sag ka sa kontra ‐re bo lu syo nar yong pa ka na ni to.

Pi na ka ma la king had lang ay ang sam ba ya nang Pi li pi no na pur si gi ‐

dong isu long ang pam ban sa-de mok ‐ra ti kong re bo lu syo n. Ang tu mi tin ‐ding mga por ma ng pang-aa pi at pag sa sa man ta la na ibi nu nga ng nag pa pa tu loy na kri sis ng sis te mang ma la ko lon yal at ma lap yu dal ay tu ‐mu tu lak sa ka ni la na mag lun sad ng ar ma dong re bo lu syon at la hat ng por ma ng pa ki ki ba kang ma sa.

Kai la ngang-kai la ngan nga yon ang was tong pa mu mu no ng Par ti do upang pa pu ru lin, sag ka an at bi gu in ang pa sis tang open si ba, pa la ka sin ang re bo lu syo nar yong ini sya ti ba sa iba’t ibang sak law at an tas, at paig ‐ti ngin ang ar ma do at di ar ma dong pa ki ki ba ka. Hi git na pa bo rab le ang mga kun di syon sa pag lu lun sad at pag su su long ng dig mang ba yan.

Sa nag da ang tat long taon, ma ‐ta gum pay na na pa ngi ba ba wan ng Ba gong Huk bong Ba yan ang to dong-o pen si ba ng re hi meng Du ter te. Iba ‐yong na pan day ang ka ta ta gan at de ‐ter mi na syon ng BHB pa ra mu ling bi ‐gu in ang ba gong ta ning-sa-sa ri li ng pa sis tang re hi meng Du ter te at la hat ng mga kam pon ni ya na du du ru gin ni la ang re bo lu syo nar yong ki lu san ba go mag ta pos ang ter mi no ni Pre si ‐den te Du ter te sa Ma yo 2022.

Ang BHB ay pa tu loy na ku mi ki los sa hi git 110 la ra ngang ge ril ya sa 73 ng 81 pru bin sya sa buong ban sa. May ro on itong ilan li bong man di rig ‐mang ge ril ya. Arma do si la ng ma ta ‐ta as at ma ba babang ka lib re ng ar ‐mas na na sam sam mu la sa kaa way, pwer sang pan se gu ri dad at iba pa. Gu ma ga mit ang BHB ng mga gra na ‐da at com mand-de to na ted explo sive. Gu ma ga mit din si la ng mga ka tu tu ‐bong pa ma ma ra an at san da ta sa pa ‐

ki ki dig ma tu lad ng mga pa ti bong at su yak.

Ang mga yu nit ng BHB ay nag-oo pe reyt sa ila lim ng 14 na ku mand sa ope ra syon sa re hi yon sa ila lim ng Pam ban sang Ku mand sa Ope ra syon (Na tio nal Ope ra ti ons Com mand o NOC). Ang Pam ban sang Ku mand sa Ope ra syon ay na sa ab so lu tong pa ‐mu mu no ng Par ti do Ko mu nis ta ng Pi li pi nas sa pa ma ma gi tan ng Ko mi te Sentral at Ka wa ni hang Pam pu li ti ka at Ko mi teng Ta ga pag pa ga nap ni to at ng Ko mi syong Mi li tar ng Ko mi te Sentral.

Ma hig pit na tu ma ta li ma ang Ba ‐gong Huk bong Ba yan sa lin ya ng ma ta ga lang dig mang ba yan, pag ‐kub kob sa ka lun su ran mu la sa ka na ‐yu nan, at pag ti ti pon ng la kas sa yug to ng estra te hi kong de pen si ba sa pa ma ma gi tan ng ma la ga nap at ma ‐sin sing pa ki ki dig mang ge ril ya ba tay sa pa tu loy na lu ma la wak at lu ma la ‐

lim na ba seng ma sa. Ang pla tun ang ba ta yang por ‐

ma syon ng BHB pa ra isu long ang ma la ga nap at ma sin sing pa ki ki dig ‐mang ge ril ya ba tay sa pa tu loy na lu ‐ma la wak at lu ma la lim na ba seng ma sa sa buong ban sa. Ang ka lak han ng mga pla tung ge ril ya ay mga pwer sang ho ri son tal na na ka pa kat sa mga la ra ngang ge ril ya na iti na ta ‐yo sa ba ta yang la kas-kom pan ya. Ang pa kat na ito ay nag si sil bi pa ra ma ka mit ang ta mang ba lan se ng la ‐wak at sin sin ng pa ki ki dig mang ge ‐ril ya sa an tas ng la ra ngang ge ril ya, sub re hi yon, re hi yon at ban sa.

Pi na tu na yan ng na ka ra ang ilang taon na ang mga pla tun sa mga la ‐kas-kum pan yang la ra ngang ge ril ya ay ka yang ma ka sus ti ne ng pag tu tu ‐lu ngan at pag tu tu gu nan sa mga tak ‐ti kal na open si ba, sa ba yang uma si ‐ka so sa ga wa ing mi li tar at ga wa ing ma sa, at ma ka pag pa la wak ha bang nag ko kon so li da at na ki ki pag git gi tan la ban sa mga ope ra syong kom bat, pa nik tik at saywar ng kaa way.

Ma la mang ang la bis na dis per sal ka pag inaa sa sa isang pla tun o pi na ‐li it na pla tun ang pag-a si ka so sa la ‐ra ngang ge ril yang la king distri to. Hin di sa pat ang isang pla tun pa ra

3. Hi na ha rap at mga tung ku lin sa pag su long ng dig mang ba yan

PUSPUSANG LABANAN AT bi gu in ang to tal war ng pa sis tang re hi meng Du ter ‐te at ubos-ka yang pa la ka sin ang huk bong ba yan, pa la wa kin at pa ta ta gin ang mga so na at ba seng gerilya at paig ti ngin ang pa ki ki dig mang ge ril ya. Da pat paig ti ngin ang mga tak ti kal na open si ba upang big wa san ang pi na ka ma sa hol na mga pa sis tang ber du go. Ki na kai la ngan ito upang pa pu ru lin at bi gu in ang ma la wa kang pa sis tang pag-a ta ke, pa nu nu pil at pa ni nin dak, at pa la ka sin ang ta pang na lu ma ban ng ma ma ma yan.


epek ti bong sak la win ang 60-100 bar yo sa isang la ra ngang ge ril ya nang may ta mang ba lan se ng pag ‐pa pa la wak at pag pa pa ta tag.

May mga re hi yon na gu ma wa ng ki na kai la ngang mga pag ba ba go sa ilang la ra ngang ge ril ya: ti ni pon ang lu mi it na pwer sa upang ma buo ang pi na li it o buong-la kas na kum pan ya, isi naa yos ang pa kat ng mga kad re upang pa la ka sin ang pa mu mu no sa mga iskwad at pla tun at sa la ra ‐ngang ge ril ya, at ma ta li nong nag ‐dis pu si syon ng ber ti kal na pwer sa pa ra pa tu loy na pa sig la hin ang ma ‐la ga nap at ma sin sing pa ki ki dig mang ge ril ya.

Kai la ngang mag pa ka hu say sa plek sib leng dis pu si syon ng pwer sa alin su nod sa ga bay ng iti nak dang istruk tu ra ng pwer sa pa ra sa ma la ‐ga nap at ma sin sing pa ki ki dig mang ge ril ya. Kai la ngang maa gap na na ‐ta ta sa ang la tag ng pwer sa: kung la bis na lu mi it sa isa o ilang la ra ‐ngan na san hi ng pag ki tid ng sak law ni to, o di ka ya’y ng la bis na pag ka lat ng mga yu nit at pag hi na ng sentru ‐hang la kas; kung la bis na nag ka ka ‐hi wa-hi wa lay ang ma li li it na pwer sa; o kung la bis ang kon sentra syon at naii pit sa ma ki tid na sak law ga yong may ma la wak na ba ha ging pa bo rab ‐le pang abu tin; kung may prob le ma sa kwer po ng kad re, pag ka li mi ta ng mga op syon sa ma bi sang pag ga mit ng mga ber ti kal na pwer sa at iba pa.

Ba tay sa naaa bot na ka lat at sin sin sa mga la ra ngang ge ril ya hak ‐bang-hak bang na bi nu buo ang mga ber ti kal na pwer sa sa an tas ng re hi ‐yon at sub re hi yon mu la sa pla tun, pi na la king pla tun o pi na li it na kum ‐pan ya hang gang sa ka ka ya nin nang mai ta yo ang kum pan ya. Ma gi ging sus te nab le la mang ang mga ber ti kal na pwer sa kung na ka ka mit na tin ang sa pat-sa pat na la kas at la tag sa mga la ra ngan at sub re hi yon.

Ang pag pa pa la ga nap at pag pa ‐pa sin sin ng pa ki ki dig mang ge ril ya ay na ka sa la lay hin di la mang sa la kas ng huk bo at mga tak ti ka ni to. Integ ral na sang kap ni to ang ma sin sing ga ‐

wa ing ma sa upang ma buo ang ma la ‐wak at ma ti bay na re bo lu syo nar ‐yong ba seng ma sa pa ngu na hin sa pa ma ma gi tan ng pag su su long ng ki ‐lu sang an tip yu dal at re bo lu syo nar ‐yong prog ra ma pa ra sa tu nay na re ‐por ma sa lu pa, ga yun din ng iba pang mga kam pan yang ma sa. Sa ga yon, nai ta ta tag ang de mok ra ti kong ka ‐pang ya ri hang pam pu li ti ka sa ka na ‐yu nan sa pa pa sak law nang pa pa sak ‐law na pa ra an.

Ang Ba gong Huk bong Ba yan, ma li ban sa pa gi ging pa ngu na hing pwer sang pan la ban, ay tu ma ta yo ring pa ngu na hing buong-pa na hong or ga ni sa dong pwer sa pa ra sa pag ‐pa pa tu pad ng ma sak law at ma sin ‐sing ga wa ing ma sa. Ang mga ho ri ‐son tal na pwer sa sa mga la ra ngang ge ril ya ang ba ta yang pa kat ng la kas pa ra di to.

Sa puk pu kang la ba nan at pa ki ki ‐pag git gi tan sa kaa way, hi git na lu ‐mi naw ang mga li mi ta syon ng isang pi na li it na pla tun pa ra sa isang la ra ‐ngang ge ril ya, ang ka wa lan ng buong-pa na hong mga yu nit ng BHB sa mga kum pol ng mga bar yo o mga sub di bi syon ng mga la ra ngang ge ril ‐ya na nai pauu ba ya ang pa nga nga si ‐wa sa ma hi hi nang ko mi teng sek syon at mga ba ha ging-pa na hong yu nit na ku lang sa ka ka ya han. Sa kaun ting pag hig pit ng pag su yod at pang-ii pit ng kaa way, ma da ling na bu bu wag ang ma hi hi nang ko mi teng sek syo n, na pa pa ra li sa o di ka ya’y tu ma ta li lis ang ma li li it na yu nit ge ril ya ng sek ‐syon na ku lang sa ar mas, pag sa sa ‐nay at ka ra na san, nag ka ka pu tol-pu ‐tol ang ug nay sa ma sa, nag ka ka wa ‐tak-wa tak ang ma sa, at na gi ging pa si bo sa ha rap ng pa sis tang pag-a ‐ta ke at pa nu nu pil ng kaa way.

Pa ra ma bi lis na ma pa ngi ba ba ‐wan ang ga ni tong ka la ga yan, po si ti ‐bong ka ra na san sa ilang re hi yon ang pag pa pa kat ng mga ber ti kal na pwer sa pa ra sa kag yat na pag pa pa ‐la ki ng pwer sa ng BHB sa la ra ngang ge ril ya, pag bu buo ng sis te ma ng rel ‐ye bu hang ti gat lo o tig-a nim na bu ‐wang ser bi syong pang kom bat (tour-of-duty) sa mga yu nit ng BHB

ng pi na ka naaa sa hang lo kal na pwer ‐sang ge ril ya sa lo ka li dad pa ra ihan ‐da si la sa buong-pa na hong pag ki los sa BHB, ma sin sing kam pan ya sa pro pa gan da at edu ka syon sa ha nay ng ka ba ta an pa ra sa ma ra mi hang pag re rek lu ta, pag sang kot sa mga or ga ni sa syon ng ka ba ta an sa mga usa ping de pen sa at ga wa ing mi li sya ka bi lang na ang mga ki na kai la ngang pag sa sa nay mi li tar, pag pa pa sig la ng mga kam pan yang ma sa par ti ku lar ang su sing kam pan yang an tip yu dal, puk pu kang pro pa gan da sa kaa way upang ma bi lis na na la la ba nan ang mga pa na na kot, pan li lin lang at mga ka si nu nga li ngan, at di kit at ma sin ‐sing pag sang kot ng mga na mu mu ‐nong kad re sa an tas ng la ra ngan at ma ging sub re hi yon sa mga ga wa in sa lo ka li dad.

Ang mga pla tun bi lang ba ta yang por ma syon ay bi nu bu ong may sa pat na la kas, ka ka ya han at ka sa na yan pa ra ma ka ki los nang na ka ka ta yo sa sa ri li at na ka ka pag ku sa sa pag sung ‐gab sa mga opor tu ni dad la ban sa ma hi hi nang ba ha gi ng kaa way, nag ‐pa pa ka hu say sa mga tak ti kang iskwad, may re la ti bong ma la la kas na mga iskwad at nag pa pa ka bi ha sa sa mga tak ti ka ng kon sentra syo n, pag ‐ka lat at pag li pat upang pa taa sin ang ini sya ti ba kap wa sa pu li ti ka at mi li ‐tar. Nag ma mat yag at maa gap na win awas to ni to ang la bis na kon ‐sentra syon at la bis na dis per sal na pa wang na ka pag pa pa hi na sa ini sya ‐ti ba ng pla tun at pwe deng ma ka pag ‐du lot ng pin sa la di to.

Ang mga ber ti kal na pwer sa ay nag si sil bing sentrong ti pu nan pa ra sa mga tak ti kal na open si bang na ‐nga ngai la ngan ng dag dag na la kas mu la sa mga ho ri son tal na pwer sa, nag la la an ng mas ma la king pa na hon sa pag lu lun sad ng mga tak ti kal na open si ba, pa ngu na hin ang mga ani ‐hi la ti bong ba ta yang tak ti kal na open si ba, may sa pat na sa ri ling ka ‐ka ya han pa ra sung ga ban ang mga opor tu ni dad la ban sa ma hi hi nang ba ha gi ng gu ma ga law at na ka pir ‐ming kaa way. Sa ga yon, ang mga ber ti kal na pwer sa ay pa ngu na hing


nag li ling kod sa iba yong pag pa pa sig ‐la at pag pa pa ig ting ng mga tak ti kal na open si ba sa ka ni-ka ni lang sak ‐law. Nag si sil bi ring ti pu nan at pa ‐ngu na hing pwer sa ang mga ber ti kal na pwer sa sa pa min san-min sang big was sa ulo sa kaa way kung may pa bo rab leng pag ka ka ta on.

Da pat ban ta yan ng mga ber ti kal na pwer sa na ma hu log sa pag ha ha ‐ngad ng pag bi ra sa ma ti ti gas na tar ‐get na nag bu bu nga ng ma ta gal na pag ko kon sentra hin di la mang ng sa ‐ri ling pwer sa kun di pa ti na ng mga pwer sa sa mga la ra ngang ge ril ya na umaa bot ng 4-8 bu wan o mas ma ta ‐gal pa. Nag re re sul ta ito sa ma ha ‐bang pag ba ba kan te sa mga la ra ‐ngang ge ril ya. Ang ma la king kon ‐sentra syon ay ma da li ring su mi ngaw at nag re re sul ta sa ka bi gu ang mai ‐lun sad ang ha ngad na tak ti kal na open si ba. Iba pang kon si de ra syon ang mis mong mga ka hi ra pan at di-ti yak na mga sa lik sa ma ti ti gas na tar get na bu mi bi go sa tak ti kal na open si ba. Kung su su ma hin, si na sa ‐lu ngat ni to ang lin ya ng pag pa pa la ‐ga nap at pag pa pa sin sin ng mga tak ‐ti kal na open si ba.

Ma hig pit na sa pu lin ang open si ‐ba at de sentra li sa dong ka ta ngi an ng pa ki ki dig mang ge ril ya at mag pa ka ‐hu say sa pag pa pa tu pad ni to sa mga la ra ngang ge ril ya. Mat ya gan ang pag li taw ng ilang ha tak sa sentra li ‐sa syon na na ka ka pag pa hi na o nag ‐pa pa ki tid sa ini sya ti ba. Ang mga pla tun sa mga la ra ngang ge ril ya ay na ka pai la lim sa mga ku mand ng huk bo sa te ri tor yo. May ka ka ya han ang mga ito na ku mi los nang nag sa ‐sa ri li at na ka pag ku ku sa sa pag lu lun ‐sad ng mga ka ka ya ning tak ti kal na open si ba. Kung kai la ngan, maaa ri itong isa nib sa mga tak ti kal na por ‐ma syong ng mga ber ti kal na pwer sa pa ra sa mga ti yak na pla nong tak ti ‐kal na open si ba. Tu ma as ang bi lang ng mga ani hi la ti bong tak ti kal na open si ba mu la sa ini sya ti ba ng mga iskwad at pla tung ge ril ya at ma ging ng mga iskwad o pla tun ng mga ber ‐ti kal na pwer sa na sad yang tak ti kal na iki na lat.

Ang mga yunit ng mi li syang ba ‐yan at pang kat pa nang gol-sa-sa ri li sa mga bar yo ay re ser ba pa ra sa rek rut ment sa BHB. Bi lang ak ti bong ka tu wang, nag sa sa ga wa si la ng mga ope ra syon pa ra sa in ter nal na se gu ‐ri dad, in te lid yens at pag ma mat yag, tu mu tu long sa ma sa kung may ebak wa syon o ka gi pi tan, at tu mu tu ‐long sa BHB sa pag tu pad ng mga tung ku lin ni to.

Gu ma gam pan din ang mga mi li ‐syang ba yan ng ma ha la gang pa pel sa ka lat, sin sin at pang ka la ha tang pag pa pa tin di ng mga tak ti kal na open si ba. Si la ay sup le men tar yong pwer sa at ka tu wang ng mga buong-pa na hong yu nit ng BHB pa ra sa pag lu lun sad ng mga at ri ti bong ak ‐syong mi li tar la ban sa ma hi hi nang ba ha gi ng kaa way at kung may ma ‐gan dang pag ka ka ta on, ka hit pa sa sa ri ling ani hi la ti bong mga tak ti kal na open si ba. Ang ka ba ti ran sa te ‐reyn at pag ka bi sa sa ki los ng kaa ‐way ay nag bi bi gay ng ben ta he sa mga mi li syang ba yan pa ra sa ki lu ‐sang pa sa bog ng mga com mand de ‐to na ted na bom ba la ban sa nag-oo ‐pe ra syong kaa way. Ma la ki rin ang tu long ng mga mi li syang ba yan upang gu lu hin at bi gu in ang mga ope ra syong ala-Oplan Sau ron ng kaa way. Inaa yu da han ng mga mi li ‐syang ba yan ang mga yu nit ng BHB pa ra mag buo ng mga sik re tong ru ta at ma ni ob ra, pag ma man man sa kaa ‐way at ka hi na-hi na lang mga tao, pagsasaayos ng suplay, suportang medi kal, se gu ri dad sa pag him pil at tu ma ta yo rin si lang re ser bang pwer sa na ma pag ku ku nan ng mga rek lu ta pa ra sa mga buong-pa na ‐hong yu nit ng BHB.

Kai la ngang pag pur si gi han na pa ra mi hin at pa taa sin pa ang por ‐sye nto ng ta gum pay ng mga ani hi la ‐ti bong tak ti kal na open si ba. Itong mga opensibang na ka li li pol sa kaa ‐way at na ka ka kum pis ka ng ar mas at mga ka ga mi tang mi li tar ay ma bi sang pu mi pi lay sa la kas ng kaa way, ma bi ‐lis na na ka de de mo ra li sa sa ka ni la, nag bi bi gay ng iba yong inspi ra syon sa ma sang lu ma la ban sa ka na yu nan

at ka lun su ran, na ka ka ka big ng mga kai bi gan at sim pa ti sa dor at na ka ‐nun yut ra li sa sa mga di sa gad sa ring kaa way sa uri.

Ma ha ha la gang usa pin kaug nay ni to ang kong kre tong pag ba sa at pag-a lam sa ka ta ngi an, la yu nin, tak ‐ti ka, ru ta at pad ron ng mga ope ra ‐syon ng kaa way upang pi li in ang ta ‐mang tyem po, lu gar, pwer sa at mga tak ti kang ga ga mi tin; ang pa la gi ang ka han da ang su mung gab sa lu mi li taw na mga opor tu ni dad la ban sa ma hi ‐hi nang ba ha gi ng kaa way; ma hu say na pa nik tik, pag pap la no at ku mand; pag pa pa ka hu say sa ga mit ng mga com mand-de to na ted na pa sa bog at tu luy-tu loy na pag sa sa nay mi li tar ng mga yu nit ng BHB.

Na ka pag lun sad ang BHB ng hin ‐di ba ba ba sa 710 ak syong mi li tar na may mag ka kai bang an tas noong na ‐ka ra ang taon. Ka bi lang di to ang mga ope ra syong ha ras, pag di sar ma, de ‐mo li syo n, sap per at par ti sa no, mga ak syong pu ni ti bo, reyd sa mga de ‐tatsment ng kaa way at am bus. Ka ‐lak han sa mga ak syong ito ay hin di naiu lat sa bur gis na mid ya. Hin di ba ‐ba ba sa 651 tro pa ng kaa way ang na pas lang, ha bang ma hi git 465 ang na su ga tan—ka tum bas ng 30 pla tun o da la wang ba tal yon ng tro pa ng kaa way. Na ka pag-am bag sa mga tak ti kal na open si ba ang la hat ng mga re hi yon sa ban sa. Tam pok sa ma ta ta gum pay na tak ti kal na open ‐si ba ang Ti mog Ka ta ga lu gan sa Luzon, ang Si la ngang Ka bi sa ya an at Neg ros sa Vi sa yas at ang North Central at Northe ast Min da nao sa Min da nao.

Ha wak ang mga lek syon sa pag ‐su su long ng ma la ga nap at ma sin sing pa ki ki dig mang ge ril ya ba tay sa pa ‐tu loy na lu ma la wak at lu ma la lim na ba seng ma sa, de ter mi na do ang Ba ‐gong Huk bong Ba yan na dob le hin o hi gi tan pa ang na tu rang bi lang ng mga ak syong mi li tar at sa git na ni to ay pa ra mi hin ang ma ta ta gum pay na ani hi la ti bong tak ti kal na open si ba.

Pa ra pu nu an pa ang pa nga ngai ‐langan sa ar mas ng BHB, iti na ta la ga rin ang mga ordnans at es pe syal na


yu nit ng BHB pa ra gu ma wa at mag-a yos ng maiik si at ma ha ha bang ar ‐mas, dag dag pa sa pag ga wa ng mga bom ba at iba pang san da ta.

Pa ngu na hing aa sa han di to ang la kas-kum pan yang mga la ra ngang ge ril ya at mga ber ti kal na pwer sa, mag-aam bag sa abot ng ma ka ka ya ang mga la kas-pla tung la ra ngang ge ril ya ha bang kal ku la dong ti timpla ang mga ba ha ging na sa pag ba ngon sa pin sa la at tak ti kal na pag-at ras at re ko be ri.

Sa li gang re ki si to sa ma ta gum ‐pay na pa ki ki dig mang ge ril ya ang ma ta as na an tas ng sik re tong es ti lo at pa ra an ng pag ki los ng BHB, ga ‐yun din ng re bo lu syo nar yong ma sa. Sa ga yon, la ging na ha ha wa kan ang ele men to ng sorpre sa la ban sa kaa ‐way, na pa na na ti ling bu lag at bi ngi ang kaa way, naii wa san ang mga la ‐ba nang wa la sa ating ini sya ti ba at na pa wa wa lam bi sa ang ka ni lang ben ta he sa ma bi bi gat na ar mas at tek no lo hi ya.

Nag la la kad, na ka him pil o na sa araw-a raw na ga wa in, la ging isaa ‐lang-a lang ang pag ti yak sa sik re ‐tong pag ki los. Ka bi lang di to ang pag ga mit ng mga sik re tong ru ta, pag bu buo ng maaa sa hang mga la ‐gu sang dug tu ngan, pag ga mit ng ga ‐bi at pa bo rab leng mga ka lu pa an, wa lang pad ron na pag ki los, di sip li ‐na dong pag su nod sa mga pa ta ka ran sa lig tas na ga mit ng mga elektro ni ‐kong ka ga mi tan, pag ha han da ng lam bat ng mga ma ni ob ra han na may im bak na pag ka in at iba pang pa ‐nga ngai la ngan, ma hig pit na pag su ‐nod sa mga re gu la syong an ti-dro ne at an ti-bom ba sa pag him pil, ta hi mik at di lan tad na pag-ug nay at pag ti ti ‐pon ng ma sa, mga sik re tong lu gar-pu lu ngan, pag ko ko da sa mga ta las ‐ta san, at iba pa.

Ipi na tu tu pad ng la hat ng yu nit ng BHB ang mga sa li gang pa man ta ‐yang pan se gu ri dad pa ra umi was sa pag ka ka hon ng kaa way, pe ro han da anu mang oras na mag tang gol sa sa ‐ri li sa ha rap ng mga pag-a ta ke ng kaa way. Sa li gan sa mga pwer sang ge ril ya ang pa la ging aler to at han da

sa po sib leng de pen si ba o pag lu lun ‐sad ng open si ba anu mang oras na may pag ka ka ta on.

Tu luy-tu loy na ini lu lun sad ng BHB ang mga ope ra syong kontra -pa nik tik pa ra maa gap na ma tu koy at ma lan sag ang mga lam bat-pa nik tik ng kaa way, pa ru sa han ang mga sa ‐gad sa rin at nyut ra li sa hin ang ka ya pang nyut ra li sa hin. Anu mang pag lu ‐lu wag di to ay mag bu bu nga ng pin ‐sa la sa ha nay ng BHB at ma ging sa ha nay ng re bo lu syo nar yong ma sa. Kaug nay ni to, da pat ga mi tin ng mga lo kal na or ga no ng ka pang ya ri hang pam pu li ti ka ang ka ni lang aw to ri dad pa ra mag ti pon ng ma ga ga mit na im ‐por ma syon at ibi gay sa BHB ang na ‐pa pa na hong mga ulat. Ka sa bay ni to, da pat man ma nan ng mga mi li syang ba yan at mga pang kat sa pag tang ‐gol-sa-sa ri li ang mga pwer sa ng kaa way at po sib leng tar get ng mga tak ti kal na open si ba, at mag lun sad ng mga pag sa sa nay at eher si syo kaug nay ng pan lo ob na de pen sa at pag de pen sa sa sa ri li.

Ma ha la gang la ba nan ang tak ti ‐ka ng kaa way ng pag ga mit ng ar ma ‐dong pa ni nin dak upang ob li ga hin ang mga upi syal ng ba ra ngay at tau han ni to (ta nod at iba pa) na mag bi gay ng im por ma syon la ban sa mga tar get ng pag pas lang at li ki da ‐syo n. Da pat itong nyut ra li sa hin pa ‐ngu na hin sa pa ma ma gi tan ng mga tak ti kang pa ki ki pag kai sang pren te sa mga lo kal na upi syal ga mit ang ipi nun dar na ting ma gan dang re la ‐syon sa ka ni la. Kai la ngan ang mai ‐ngat na pag sa saa lang-a lang sa pag ‐pa sya kung da pat gu ma wa ng hak ‐bang pa ma ru sa sa mga pa la ban sa ka ni la.

Ang re bo lu syo nar yong ba seng ma sa sa ka na yu nan la lu na sa mga na sa po kus ng kaa way ay na sa pa ‐ma la gi ang sit wa syong mi li ta ri sa do. Kai la ngang ipa la ga nap ang li him na pa ra an ng pag ki los na angkop sa sit wa syong mi li ta ri sa do. Na tu tu nan ng re bo lu syo nar yong ba seng ma sa ang iba’t ibang pa ra an ng pag li li him ng ug na yan sa ka ni lang ha nay, pag ‐ha han da ng mga at ra san, pag da da ‐

os ng mga pu long la bas sa ma ta at pag ma man man ng kaa way, pag ta ta ‐la ga ng mga sik re tong pa ra an ng pag ba ban tay sa se gu ri dad at iba pa.

Pa la ka sin ang pa mu mu no ng Par ti do sa BHB at sa ka buuang pag ‐su su long ng ma ta ga lang dig mang ba yan, at sa ma la ga nap at ma sin ‐sing pa ki ki dig mang ge ril ya ba tay sa pa tu loy na lu ma la wak at lu ma la lim na ba seng ma sa. Tu loy-tu loy na ita ‐as ang teo re ti kal na kaa la man sa dig mang ba yan at pa ki ki dig mang ge ril ya. Mag lun sad ng mga pag-aa ‐ral sa mga su la tin ni Mao par ti ku lar ang kan yang si nu lat na “Mga Estra ‐te hi kong Usa pin sa Pag su su long ng Pa ki ki dig mang Ge ril ya La ban sa Ha ‐pon” at una wa in paa no ito ila la pat sa kong kre tong ka la ga yan ng Pi li pi ‐nas.

Ma ha la gang tung ku lin na paun ‐la rin ang su mu su nod na es ti lo ng pa mu mu no: maa gap na pag ta ta sa at pag la la gom sa pag-u na wa sa ka ta ‐ngi an at mga tak ti ka ng kaa way mu ‐la sa mga kong kre tong ka ra na san; maa gap na pag la la gom at pag ha law ng mga lek syon mu la sa po si ti bo at ne ga ti bong ka ra na san at ma bi lis na pag pa pa la ga nap ng mga ito sa pwer sa; ma sin sing pag ba ba ha gi nan ng ka la ga yan at ka ra na san sa pa gi ‐tan ng mga la ra ngang ge ril ya at mga sub re hi yon; maa gap na pag ta ‐ta sa at pag su su ri sa ka buuang sit ‐wa syon at pag bu buo ng mga angkop na pa ta ka ran o am yen da sa da ting mga pa ta ka ran; pag lu lun sad ng mga kum pe ren syang mi li tar o pu li ti ko-mi li tar sa iba’t ibang an tas; at pag ‐sa sa nay ng ma la king bi lang ng mga kad re.

Bi na ba li kat ng Par ti do ang mga ga wa in sa pu li ti ka, edu ka syo n/i deo ‐lo hi ya at or ga ni sa syon pa ra sa pa ‐mu mu no at pag pa pa ta tag ng BHB. Nag bi bi gay ito ng gi yang pam pu li ti ‐ka sa BHB sa kag yat at ma ta ga lang mga usa pin sa pu li ti ka na ki na ha ha ‐rap ng ma ma ma yang Pi li pi no at nag la la tag ng lin ya at prog ra ma sa pag ki los. Ini lu lun sad ng Par ti do ang pu li ti ko-mi li tar na pag sa sa nay sa


iba’t ibang an tas pa ra pa la ka sin ang ka pa si dad ng mga ku man der at upi ‐syal ng BHB na pa mu nu an ang dig ‐mang ba yan sa ka ni-ka ni lang sak ‐law. Nag lu lun sad ito ng mga Marxis ta-Le ni nis ta-Maois tang pro g ‐ra ma sa edu ka syon pa ra sa na yin ang mga Pu lang ku man der at man ‐di rig ma sa si yen ti pi kong mga pa ma ‐ma ra an sa pag su su ri at pag ba ba lak. Sa or ga ni sa syo n, kai la ngang pa tu loy na pa la ka sin ng Par ti do ang mga sa ‐ngay at ko mi te ni to upang mag sil ‐bing ubod at li der ng ba wat ku mand at yu nit ng BHB at pa ta ta gin ang pag ka kai sa at di sip li na ng ka ni lang mga pwer sa.

Ang pag sa sa nay sa huk bo ay nai sa sa ga wa nang mas maik li at mas ma da las. Ipi na tu tu pad na ang pag ‐ha ha ti ng buong kur so ng pag sa sa ‐nay sa maiik ling ba ha gi (mo du le). Naii wa san ni to ang da ting sis te ma na ma ta ga lang na ti ti pon ang ma la ‐king pwer sa si na sa nay.

Ma li naw ang rekord ng BHB sa ma ta tag na pag pa pa tu pad ng mga mga pa ta ka ran at prog ra ma ng de ‐mok ra ti kong gub yer nong ba yan pa ra pa nga la ga an ang ka pa li gi ran at la ‐ba nan ang pan da ram bong ng mga da yu han sa pat ri mon ya ng ban sa. Na sa una han ito ng la ban sa ili gal na pag tot ro so, ma pa ni rang pag mi mi na, na ka la la son sa tao na pag-isprey sa ma la la king plan ta syong pag-aa ri ng da yu han, pag la ban sa mga da hi lan ng pag ba ha, pa nga nga la ga sa mga na sa pe lig rong ma wa la na mga kla se ng ha yop at ha la man.

La ging maa gap ang BHB sa pag ‐tu long sa ma sa sa ka ni-ka ni lang sak law na apek ta do ng mga ka la mi ‐dad ka tu lad ng lin dol, bag yo, pag sa ‐bog ng bul kan, pag ba ha at iba pang na tu ral na sa ku na. Pi na ki los ang mga yu nit ng BHB at re bo lu syo nar ‐yong pwer sa pa ra tu mu long sa ma ‐ma ma yan na mu ling ita yo ang ka ni ‐lang mga ba hay at sa ka han, ma ma ‐ha gi ng mga ayu dang pang ka gi pi tan, at pa ki ki pag-ug na yan at pa nga nga ‐si wa sa pag pa sok ng mga re kur so pa ra sa ma ma ma yan.

Bi lang tu gon sa pa na wa gan ng

Uni ted Na ti ons Secre tary Ge ne ral pa ra sa isang pan da ig di gang ti gil-pu tu kan sa ha rap ng pan dem yang Covid-19, nag dek la ra ng uni la te ral na ti gil-pu tu kan ang Ko mi te Sentral ng Par ti do mu la Mar so 26 hang ‐gang Abril 16. Ina ta san ng Par ti do ang BHB, la lo na ang mga yu nit me ‐di kal ni to, na mag lun sad ng kam ‐pan ya sa pam pub li kong ka lu su gan ka tu long ng mga ko mi te sa ka lu su ‐gan sa mga bar yo upang pi gi lan ang pag ka lat ng sa kit, mag bi gay ng es ‐pe syal na aten syon sa ma ta tan da at bun tis, mag-a la ga sa mga na ha ‐wa ng sa kit at ipa la ga nap ang per ‐so nal na ka li ni san at sa ni ta syon ng ko mu ni dad.

Ha bang ki na kai la ngang iti gil at iwa sang mag lun sad ng mga open si ‐ba, ki na kai la ngan ni lang ma ging ma pag ban tay at han dang de pen sa ‐han ang sa ri li la ban sa mga open si ba o ma ni ob ra ng AFP, sa ka bi la ng nau nang dek la ra syon sa ti gil-pu tu ‐kan ng AFP. Iu lat sa na ka ta ta as na mga ku mand ng BHB at na mu mu ‐nong ko mi te ng Par ti do ang la hat ng mga ata ke ng AFP.

May ti gil-pu tu kan man o wa la, pa ma la gi ang pa ta ka ran ng BHB ang ma ka ta ong pag ki la la sa la hat ng pwer sang tu mu tu long sa ma sa sa iba’t ibang kla se ng ka la mi dad. Ga ‐yun man, ang mga nag pa pang gap la ‐mang sa pag tu long sa ma sa at may in ten syong mag ha sik ng mas ma ‐bag sik pang la gim at pin sa la sa ma ‐sa na ka tum bas o hi git pa sa ka la mi ‐dad ay ubos-ka yang la la ba nan ng BHB at re bo lu syo nar yong ma sa.7

Sa da ra ting na taon, inaa ta san ng Par ti do ang BHB na iba yong

mag pa ka ta tag upang bi gu in ang estra te hi kong pla no ng kaa way na du ru gin ang ar ma dong re bo lu syo n, at la ha tang-pa nig na isu long ang dig mang ba yan. Da pat ma bi lis na pa ngi ba ba wan ang BHB ang mga in ‐ter nal na ka ku la ngan at li mi ta syon at tu luy-tu loy na pa la ka sin ang huk ‐bo upang isa ba li kat ang ma hi rap na tung ku ling abu tin ang pi na ka ma la ‐wak na ma sa at pa la ga na pin ang pa ‐ki ki dig mang ge ril ya sa mga so na at ba seng ge ril ya. Da pat pa ta ta gin ang mga sa ngay at gru po ng sa ngay ng Par ti do sa loob ng BHB hang gang sa ba ta yang an tas ng mga pla tun at iskwad, upang ita as ang ka ka ya han ng mga ito sa pa na hong na ka kon ‐sentra, at sa pa na hong na ka ka lat.

Da pat ma bi lis na pa la wa kin ang Par ti do sa pa ma ma gi tan ng pag rek ‐rut ng mga Pu lang man di rig ma at ak ti bis tang ma sa at pag bi bi gay sa ka ni la ng Ba ta yang Kur so ng Par ti ‐do. Da pat ma bi lis ding pa la wa kin ang BHB at maa gap na ibi gay ang pag sa sa nay pu li ti ko-mi li tar sa mga ba gong rek rut. Da pat paig ti ngin ang mga tak ti kal na open si ba pa ra ma ‐ka li kom ng ar mas, ma ka lik ha ng ba ‐gong mga yu nit ng BHB, big wa san ang kaa way at paa li ngaw nga win ang men sa he ng re bo lu syo n. Da pat pa la ‐wa kin ang la hat ng ti po ng li him na re bo lu syo nar yong or ga ni sa syong ma sa bi lang pag han da sa pag ba ba ‐wal sa mga ha yag na or ga ni sa syo n. Ang mga na sa pe lig rong pa ta yin ng ba ya rang ma ma ma tay-tao ng re hi ‐

7 Ginawang imposible ng

rehimeng Duterte ang

tumbasang tigil-putukan sa

pagprayoridad nito sa kontra-

insurhensya at pagpondo ng

brutal na gera sa kanayuan sa

halip na ang mga hakbang

pangkalusugan upang harapin

ang pandemyang Covid-19. Ang

kawalan ng tigil-putukan,

gayunman, ay nagbibigay sa

BHB ng dagdag na puwang

para maglunsad ng mga

taktikal na opensiba habang

lubhang binabanat ng kaaway

ang sarili sa pagpataw ng

mapanupil na hakbangin tulad

ng pagkontrol sa populasyon,

pangongotong sa mga

tsekpoynt, huwad na

proyektong CSP, at mga

operasyong pang-intelidyens at

pangsaywar na bumabawas sa

kanilang tauhan para sa

kombat.


Isu long ang dig mang ba yan! Bi gu in ang kontra re bo lu syo nar yong dig ma ng pa sis tang re hi meng US-Du ter te! Ma bu hay ang Ba gong Huk bong Ba yan! Ma bu hay ang Par ti do Ko mu nis ta ng Pi li pi nas! Ma bu hay ang pro le tar ya do at sam ba ya nang Pi li pi no!

men ay hi ni hi ka yat na su ma nib sa ki lu sang li him. Ka sa bay ni to, ang mga li gal na pwer sang de mok ra ti ko ay da pat hi ka ya ting paig ti ngin ang ka ni lang pag la ban ba go si la tu lu ‐yang ma su pil ng Anti-Ter ror Law at ng ma ra mi hang pag pa tay.

La ging ma ging han da sa pag ‐

sung gab sa mga opor tu ni dad na ilu ‐lu wal ng pag ka hi nog ng kri sis bu nga ng pandemyang Covid-19 pa ra iba ‐yong imu lat, or ga ni sa hin at pa ki lu sin ang ma la wak na ma sa sa ka na yu nan, pa bi li sin ang pag bu buo ng mas ma ‐ra ming la ra ngang ge ril ya at mga ba ‐gong yu nit ng BHB, ila gay sa una han

ng mga pro pa gan da at edu ka syon ang pam ban sa-de mok ra ti kong prog ‐ra ma, at ihan da ang isip at ka ta wan pa ra big wa san nang ma la kas ang kaa way sa pa ma ma gi tan ng ma la ga ‐nap at ma sin sing pa ki ki dig mang ge ‐ril ya ba tay sa pa tu loy na lu ma la la ‐wak at lu ma la lim na ba seng ma sa.

Documents

Biguin ang kontrarebolusyonaryong digma ng rehimeng US ... · mander ng Bagong Hukbong Bayan (BHB) sa okasyon ng ika-51 anibersaryo ng pagkakatatag ng BHB.Inaalala at ipi‐ nagdiriwang