Bilgisayar Programlama

(4. Sunum)

İLİŞKİSEL OPERATÖRLER

İlişkisel operatörler, işlenenleri arasındaki eşitlik, eşitsizlik, büyüklük veya küçüklük türünden ilişkileri belirleyen operatörlerdir.

== Eşit Mi?

~= Eşit Değil Mi?

> Büyük Mü?

>= Büyük veya Eşit Mi?

< Küçük Mü?

<= Küçük veya Eşit Mi?

İlişkisel operatörler sonuç olarak 1 (BİR) (true) veya 0 (SIFIR) (false) değerlerini üretirler.

Eşitlik testinde 2 adet "==" işareti kullanılır. Oysa değişken atamalarında kullandığımız eşittir "=" 1 tanedir.

MATLAB komut penceresinde 3=5 yazdığımızda program hata verir. Oysa 3==5 yazdığımızda bu “3, 5'e eşit midir?" anlamına gelir, karşılaştırma yanlıştır ve MATLAB bu durum için 0 (Sıfır) sonucunu üretir.

İLİŞKİSEL OPERATÖRLERİN ÖNCELİK SIRALARI

İlişkisel operatörler aritmetik operatörlerden daha düşük bir işlem önceliğine sahiptirler.

Örneğin komut penceresinde 3+4<7-5 şeklinde çalıştırılacak bir MATLAB deyimi arka planda önce 7<2 formuna dönüştürülür ve ilişkisel test (küçüklük testi) daha sonra gerçekleştirilir.

Benzer şekilde i+j==10 gibi bir eşitlik testi, öncelikle hesaplanan i+j aritmetik işleminin sonucu ile 10 sayısı arasında gerçekleştirilir.

Yukarıdaki deyimler, karışıklığa meydan vermemek için (3+4)<(7-5) ve (i+j)==10 formlarına sokulabilirler.

Mantıksal operatörler de ilişkisel operatörler gibi sonuç olarak 1 (BİR) (true) veya 0 (SIFIR) (false) değerlerini üretirler.

MANTIKSAL MATLAB

OPERATÖRLERİ

İŞLEVLERİ

a&&b VE (AND)

a||b VEYA (OR)

~a DEĞİL (NOT)

MANTIKSAL OPERATÖRLER

A B A && B

0 0 0

0 1 0

1 0 0

1 1 1

MANTIKSAL OPERATÖRLERİN DOĞRULUK TABLOLARI

A B A || B

0 0 0

0 1 1

1 0 1

1 1 1

01

10

~AA

>> k=5;>> m=7;>> (k>6) && (m<8)

ans =

0

 

İlişkisel ve mantıksal operatörler her zaman bool tipinde (yani 1 (true) veya 0 (false) değerinde, başka bir ifadeyle sadece iki değerli) bir sonuç geriye döndürürler. Dolayısıyla if ve while deyimleri ile birlikte karar verme amacıyla kullanılabilirler.

if Deyiminin Üç Farklı Kullanım Şekli vardır:

if koşul işlem(ler)end

Bir karşılaştırma ifadesini veya mantıksal bir ifadeyi test ederek bunun sonucuna göre mümkün seçeneklerden birini icra edebilen bir komuttur.

if Şartlı Deyimi

if koşul işlem(ler)else işlem(ler)end

if koşul1 işlem(ler)

elseif koşul2 işlem(ler) else işlem(ler) end

koşul dediğimiz şey bir karşılaştırma ifadesi (a>b gibi) ya dabir mantıksal ifadedir (a&&b gibi).

Klavyeden girilen iki sayının oranını bulan ve fprintf komutuyla ekrana basan bir MATLAB düzyazı m-programı yazınız. (Programınız payda sıfır girildiğinde disp komutuyla ekrana “Uzgunum! Sifira Bolum Hatasi Var.” mesajını yazdırmalıdır.)

clc; %Komut penceresini temizle

clear; %Degiskenleri silpay = input('Lutfen Payi Giriniz: '); payda = input('Lutfen Paydayi Giriniz: ');

if payda==0

disp('Uzgunum! Sifira Bolum Hatasi Var.');else

oran=pay/payda;fprintf('Oran = %f \n',oran);

%disp(['Oran = ' num2str(oran)]);end

payda

payoran

UYGULAMA

Programınızı en az kaç kez çalıştırmalısınız?

Örnek: Kullanıcıdan klavye yoluyla alınan x ve y değerlerine göre aşağıdaki sonuçlardan birini hesaplayan bir MATLAB programını bir m-dosyası içine yazınız ve komut penceresinden dosya adı ile çalıştırınız.

x>y ise sonuc= (x-y)

x=y ise sonuc=(x+y)7

x<y ise sonuc=x*y

x=input('Lutfen x Degerini Giriniz : ');

y=input('Lutfen y Degerini Giriniz : ');

if x>y

sonuc=sqrt(x-y);

elseif x==y

sonuc=(x+y)^7;

else

sonuc=x*y;

end

disp(sonuc);

Uygulama2.m

m-dosyalarını oluşturduğunuz

MATLAB metin editörünün

program yazma stiline

müdahale etmeyiniz !!!!!

>>Uygulama2

Programınızı en az kaç kez çalıştırmalısınız?

Girilen ay numarasına göre gün sayısını hesaplayan MATLAB programını yazınız.

ay=input('Bir Ay Numarasi Giriniz (1-12)= '); if ay==1 || ay==3 || ay==5 || ay==7 || ay==8 || ay==10 || ay==12

disp('Bu Ay 31 Gunden Olusur. ');

elseif ay==2

disp('Bu Ay 28 Gunden Olusur.');elseif ay==4 || ay==6 || ay==9 || ay==11

disp('Bu Ay 30 Gunden Olusur.');else

disp('Yanlis Bir Ay Numarasi Girdiniz.');end

UYGULAMA

Programınızı en az kaç kez çalıştırmalısınız?

ayNo = input('Bir Ay Numarasi Giriniz (1-12)= ');

switch ayNo

case {1,3,5,7,8,10,12}

disp('Bu Ay 31 Gunden Olusur.');

case 2

disp('Bu Ay 28 Gunden Olusur.');

case {4,6,9,11}

disp('Bu Ay 30 Gunden Olusur.'); otherwise

disp('Yanlis Bir Ay Numarasi Girdiniz.');

end

switch Şartlı Deyimi

PROGRAMLARIMIZI ÇALIŞTIRMA

Yazdığımız programlar ya hiç çalışmazlar ya da çalışırlar ama beklediğimiz sonuçları üretmezler.

Yazdığımız bir program çalışmaz ise eğer bize bunun nedenlerini komut penceresine hatalı bölümlere ait satır ve sütun bilgilerini basarak bildirir. Ayrıca MATLAB bizlere programlarımızı yazdığımız editörün sağ tarafında turuncu çizgiler şeklinde muhtemel hatalar hakkında ipuçları da verir.

HATA AYIKLAMA (DEBUGGING) NE UMUYORDUM NE BULDUM?

m-dosyası editörünün hata ayıklamaya (debugging) yarayan fonksiyonlarını ve calışma alanı (workspace) penceresini kullanarak çalışan programınızdaki (!! BEKLEDİĞİNİZ GİBİ ÇALIŞMAYAN !!) hataları bulabilirsiniz. Bunun için herhangi bir program satırına kesme noktası (breakpoint) koymalı ve programınızı F10 tuşu ile satır satır işletmelisiniz.

HATA AYIKLAMA

Hata Ayıklama modundan komut satırında return komutunu işleterek çıkabilirsiniz. Ayrıca m-dosyasının içerisindeki kesme noktasını üzerini tıklayarak kaldırmalısınız.

K>>return

>>