AKILLIYM ÇÜNKÜ TEKNOLOJİ BAĞIMLISI DEĞİLİM

Hülya Eçen Çalışkan

Bilecik Belediyesi

31.10.2016 ÇALIŞKAN 2016 1

Bilişim Çağının Dahi Çocukları

AKILLIYIM ÇÜNKÜ TEKNOLOJİ BAĞIMLISI DEĞİLİM PROJESİ•Projemiz 7 Mart 2016 tarihinde Yeşilay haftasında başlamış olup, amacımız Çocuklarda ve Gençlerde Teknoloji bağımlılığı içeriğinde tüm Bağımlılık türleri ve öğeleriyle etkin mücadele etmektir.

31.10.2016 ÇALIŞKAN 2016 2

•Akıllıyım Çünkü teknoloji Bağımlısı Değilim projemiz kapsamında yaklaşık 300 çocuk Mahalle Konaklarında ve Okullarda ders dışında hafta içi ve hafta sonlarında Zeka Oyunları eğitimi almıştır

31.10.2016 ÇALIŞKAN 2016 3

• Projemiz Bağımlılıkla mücadelede ÖNLEYİCİ bir yaklaşım ve faaliyet olarak planlanmış ve ilk sonuçlarını almıştır.

Proje kapsamında toplam 8 ayrı kurs noktasında Zeka Oyunları eğitimi alan öğrencilerimiz önce kendi aralarında iyi oldukları oyunlarda yarışmışlardır.

• Planlandığı üzere; Sıra onları mahalleler ve okullar bazında yarıştırma sürecine gelmiştir.

• Toplam 84 öğrencimizi yarışmalara tabi tutarak her oyunun 1.,2. ve 3. sü tespit edilmiş ve ardından ilk 3’e giren öğrencilerimiz Akıl Oyunları Kampı ile ödüllendirerek kampa götürülmüştür.

31.10.2016 ÇALIŞKAN 2016 4

AKILLIYIM ÇÜNKÜ TEKNOLOJİ BAĞIMLISI DEĞİLİM PROJESİ• Bu süreçte yapmış olduğumuz çalışmalarımız Sn. Başkanımızın

onaylarıyla bilimsel olarak 3. Teknoloji Bağımlılığı Kongresine Tebliğ olarak sunulmuş ve kabul olmuştur.

• Akıllıyım Çünkü Teknoloji Bağımlısı Değilim Projemizi ve araştırmalarımızı Bilişim Çağının Dahi Çocukları başlığıyla İstanbul’da düzenlenen 3. Uluslararası Teknoloji Bağımlılığı kongresinde konuşmacı olarak yer alıp katılımcı dünya ülkelerine sunma ve paylaşma onurunu yaşadık.

31.10.2016 ÇALIŞKAN 2016 5

ÇOCUKLARDA VE GENÇLERDE TEKNOLOJİ BAĞIMLILIĞI ETKİSİNİN ELİMİNE EDİLMESİ

• Bilişim Çağının Dahi Çocukları anne karnında

teknolojiyi hissetmekte ve daha dünyaya

gözlerini ilk açtıkları andan itibaren

teknolojinin zararlarına maruz kalmaktadırlar

31.10.2016 ÇALIŞKAN 2016 6

• Ana kucağında başlayan teknoloji

(telefon, tablet,bilgisayar, televizyon,

video vb.) bağımlılık dürtüleri

çocuklarda kalıcı davranış değişikliklerine

yol açmakta ve ne yazık ki

Bağımlılık kazanmış nesiller yetişmektedir

31.10.2016 ÇALIŞKAN 2016 7

• Bilindiği üzere Bağımlılık , “Bir şeyin veya bir kimsenin gücü ve etkisi al-tında bulunma durumu” şeklinde tanımlamaktadır (TDK, 2013)

• Bağımlılık, “Ciddi duygusal, zihinsel ya da fizyolojik reaksiyonlara neden olan bir maddeye alışkanlık durumu, bir eylemi bırakma ya da uygulama konusunda kişinin kendi-sini, dürtülerini kontrol edememe durumu” olarak da tanımlanabilir (Byun vd., 2009)

31.10.2016 ÇALIŞKAN 2016 8

•Çocuklarımızın Bilişim Çağının muhteşem gelişimden faydalanırken yakalandıkları teknoloji bağımlılığının yanı sıra sağlığa zararlı olan diğer bağımlılık türlerine karşıda da savunma mekanizmaları zayıftır. Sağlığa zararlı olan bu maddelerin en tehlikelileri tütün mamulleri, alkol ,uyuşturucu maddeler ve kumardır.

31.10.2016 ÇALIŞKAN 2016 9

• Bilişim çağının çocuklarını teknolojinin ve bağımlılık türlerinin etkilerinden korumak ve bu dezavantajı avantaja dönüştürerek Dahi Çocuklar yetiştirmek amacıyla

31.10.2016 ÇALIŞKAN 2016 10

• Türkiye Bağımlılıkla Mücadele Eğitim Programı (TBM) kapsamında, Hedef gruba (anaokul- ilkokul-ortaokul- lise) madde,sigara-tütün,alkol, kumar ve çağımızın bağımlılık unsuru teknoloji bağımlılığı detayında, farkındalık ve bilinç oluşturarak önleyici faaliyetler yapılması amaçlanmıştır.

31.10.2016 ÇALIŞKAN 2016 11

•Akıllıyım Çünkü Teknoloji Bağımlısı Değilim projesi kapsamında gözlemler ve uygulama faaliyetleri gerçekleştirilmiştir.

31.10.2016 ÇALIŞKAN 2016 12

BAĞIMLILIK

Bağımlılık kişinin kullandığı bir nesne

üstünde kontrolünü kaybetmesi ve

onsuz bir yaşam sürememeye

başlamasıdır

31.10.2016 ÇALIŞKAN 2016 13

BAĞIMLILIK ÖĞELERİ

• 1. Şiddetli arzu (Craving) ve devamında gelen talep /öfori (mutluluk ve haz) duygusu;

• 2. Yaşam bağımlı olunan davranış etrafında merkezileşir;

• 3.Bağımlı olunan davranış sonucu ortaya çıkan sorunlar;

• 4. Fiziksel tahammül ve yoksunluk;

31.10.2016 ÇALIŞKAN 2016 14

• 06-15 YAŞ GRUBU ÇOCUKLARDA BİLİŞİM

TEKNOLOJİLERİ KULLANIMI VE MEDYA ,2013

İSTATİSTİKLERİ TUİK VERİLERİ

• Bilgisayar Kullanımına ortalama 8 yaşında başlanıyor

• İnternet kullanımına ortalama başlama yaşı 9

• Çocukların % 24,4 ‘ü kendi kullanımına ait bilgisayara sahip

• Çocukların %60,5 ‘i bilgisayar, %50,8 ‘i internet, %24,3’ü cep telefonu

kullandı.

31.10.2016 ÇALIŞKAN 2016 15

• 06-15 YAŞ GRUBU ÇOCUKLARDA BİLİŞİM

TEKNOLOJİLERİ KULLANIMI VE MEDYA ,2013

İSTATİSTİKLERİ TUİK VERİLERİ

• Çocukların %45,6’sı hemen her gün internet kullandı.

• Ödevler % 84,8 İnternetten Yapıldı

• İnternet kullanım yerlerine göre %65,6 ile ev ilk sırada

• Her on çocuktan dokuzu hemen her gün TV izledi %92,5

31.10.2016 ÇALIŞKAN 2016 16

• 06-15 YAŞ GRUBU ÇOCUKLARDA BİLİŞİM

TEKNOLOJİLERİ KULLANIMI VE MEDYA ,2013

İSTATİSTİKLERİ TUİK VERİLERİ

• İnternet dışında basılı ortamda gazete okuma oranı %16,6

• Gazetede en çok %40,9 ile TV, magazin, eğlence yazıları okundu

• Cep Telefonu kullanımına ortalama başlama yaşı 10

31.10.2016 ÇALIŞKAN 2016 17

TEMEL GÖSTERGELER

31.10.2016 ÇALIŞKAN 2016 18

ZEKA

• Bilgi edinmeye yönelik işlevlerin tümü. Öğrenme, anlama,

ilişkileri kavrama gücü, ayırt edebilme, algılama, yeni

durumlara uyma, çözümleme, eleştirme yeti ve

yeteneklerinin tamamı.

31.10.2016 ÇALIŞKAN 2016 19

ZEKA OYUNU

• Zeka oyunları, çocukların eğlenirken zekasını geliştirmesi, yeni fikirlere

yatkın olması ve zihnini açık tutması için oluşturulmuş oyunlardır.

• Çocuklar bu oyunlar sayesinde yeni zihinsel yetenekler kazandığı gibi, var

olan zihinsel ve bilişsel yeteneklerini de geliştirirler. Zeka oyunları

çocuklara çabuk karar verme, farklı fikirler üretme, sonraki aşamaları

öngörme ve olasılık hesaplama gibi mantığını etkili bir şekilde kullanma

yeteneği kazandırır.

31.10.2016 ÇALIŞKAN 2016 20

ZEKA OYUNLARININ TARİHİ

• Zeka oyunlarının bir çoğu Çin, Hindistan gibi doğu bilgelerinin ortaya çıkardığı ve zamanla tüm Dünya’ya yayılmış oyunlardır.

• Zeka oyunlarının en yaygını satrançtır.

31.10.2016 ÇALIŞKAN 2016 21

ZEKA OYUNLARI ÇEŞİTLERİ

• 1- Akıl oyunları(Sudoku ve türevleri, Apartman ve türevleri,amiral battı)

• 2- Hafıza oyunları(Fark bulmaca, Eş bulmaca, Saklı objeleri bulma, Resim hatırlama, Zingo

• 3- İşlem oyunları(Kendoku, Futoşiki, Kakuro, Kapsül )• 4- Sözcük oyunları(Kelime Avı, Kelime yerleştirme, Resfebe, Tabu, Dixit )• 5- Mantık yürütme oyunları(ip ucu oyunları Doğrucu – Yalancı gibi )• 6- Strateji oyunları(Bu guruptaki oyunlara Satranç, Go, Reversi, Mangala,

Koridor (Quoridor), Üç taş, Dokuz taş vb.)• 7- Mekanik oyunlar(Tangram, Kapla, Lego, Pentamino, Tetramino, Birim

küpler vb.)• 8- Karma oyunlar(Kibrit oyunları, Kap Aktarma, Rush Hour, Hoppers,

Boncuk oyunu, Satranç Problemleri)

31.10.2016 ÇALIŞKAN 2016 22

GEREÇ VE YÖNTEM

*Araştırmamızda; Telefon ve bilgisayar bağımlılığı yüksek olan farklı

yaşlarda olmak üzere; toplam 24 kişi; 12 İlkokul öğrencisine 3 farklı zeka

oyunu ve 12 ortaokul öğrencisine 4 farklı zeka oyun öğretildi. Her oyunu

stratejisini anlamaları için haftada 2 kez 1,5 saat toplamda 12 saat tekrar

edilerek oynamaları sağlandı.

• Aile içi iletişimin kuvvetlenmesi ve evdeki teknoloji bağımlılığından

uzaklaşmaları için 3 İlkokul ve 3 ortaokul öğrencisine 2 ay süresince

evlerinde oynamaları için 3 farklı oyun verildi.

31.10.2016 ÇALIŞKAN 2016 23

BULGULAR

• Sosyodemografik Form uygulaması ve İnternet bağımlılık ölçeği

ile tespitleri yapılan -7-10 ve 11-14 yaş arasındaki toplam 24

öğrenciye ; 12 saat eğitim verilmiş , pekiştirilerek oyunları

öğrenmeleri sağlanmıştır.

31.10.2016 ÇALIŞKAN 2016 24

BULGULAR

• Zeka Oyunları Eğitimine başlamadan önce ve eğitim bittikten sonra;

aynı ortam ve koşullarda yaş gruplarına göre yapılan ön test ve son

testler ile hafıza ve dikkat gelişimlerinin arttığı tespit edilmiştir.

• Çeşitli yayın evlerine ait olan Testler 20 sorudan oluşup cevaplama

süresi 30dk’dır.Her soru 5 puandır,Yanlış cevaplar doğru cevapları

götürmez.Sonuçlar test değerlendirme cevap anahtarına göre

değerlendirilmiştir. Aynı yaş grupları istatistiksel olarak aritmetik

ortalama yöntemiyle grafiklendirilmiştir.

31.10.2016 ÇALIŞKAN 2016 25

BULGULAR

• Farklı yaş gruplarında olmalarına rağmen grup arkadaşlarını incitmeden oyun oynadıkları.

• Çocukların oyun oynarken birbirleriyle rekabet içinde oldukları ,birbirlerini taklit ettikleri ve başarısız olanların gayret göstererek oyunu tekrar oynamak istedikleri gözlemlendi. Aileleriyle oyun oynadıklarında dikkatlerinin oyun üzerine yoğunlaştığı telefon ve tablet,bilgisayar vb. cihazlardan uzak durdukları tespit edildi.

31.10.2016 ÇALIŞKAN 2016 26

SONUÇ

• Toplam 24 öğrenciye sosyodemografik form ve internet bağımlılık

ölçeği uygulaması yapılmıştır. Örnek grupta bulunan İlkokul

öğrencilerinin % 66.66’sı ve Ortaokul öğrencilerinin %83.3’ü telefon

ve tablet kullanıcısı olarak internet bağımlısı çıkmıştır.

31.10.2016 ÇALIŞKAN 2016 27

SONUÇ

• Gözlem ve uygulamaya konu olan örnek gruplarda bulunan

çocukların hırçınlıklarının azaldığı, kurallara uymak için çaba

gösterdikleri, zeka oyunları öğrenirken disiplin sağlanması açısından

kendilerine verilen ödül ve cezaları algılayarak kabullendikleri,

kendilerine verilen görevleri eksiksiz yaptıkları, telefon ,internet,

bilgisayar kullanımlarına konulan sınırlamalara uyum gösterdikleri,

ebeveynlerinin konu hakkında bilinçlendikleri gözlemlenmiştir.

31.10.2016 ÇALIŞKAN 2016 28

SONUÇ

• Hedef grup üzerinde bağımlılıkla mücadele eylem planları hakkında

farkındalık sağlamıştır.

• Çocuklar ve Gençler aileleriyle kaliteli zaman geçirerek, aile içi

iletişimleri güçlenmiştir.

• Ayrıca 11 Mahallede; konaklarda ve 3 ilkokul da yaklaşık 300 öğrenci

Akıl Oyunları eğitimi almaya başlanmıştır yapılan turnuvalar ile Teknoloji

bağımlılığı ve diğer bağımlılıklardan uzaklaştırılmaları sağlanmıştır. Eğitim

–Öğretim yılının sonu için “ AKIL OYUNLARI KAMPI” ile Ekolojik yaşam

içinde çocuklarımız ve gençlerimiz yarışmalar sonrasında tatlı bir rekabet

ile doğa ile baş başa eğitim ortamında ödüllendirilmeleri sağlanmıştır.

31.10.2016 ÇALIŞKAN 2016 29

SABIRLA DİNLEDİĞİNİZ

İÇİN

TEŞEKKÜRLER31.10.2016 ÇALIŞKAN 2016 30

HÜLYA EÇEN ÇALIŞKAN

BİLECİK BELEDİYESİSAĞLIKLI KENTLER BİRLİĞİ

BAĞIMLILIKLA MÜCADELE ÇALIŞTAYI

STRATEJİ GELİŞTİRME MÜDÜRÜ/SKB PROJE KOORDİNATÖRÜ

25-26-27 EKİM 2016

31.10.2016 ÇALIŞKAN 2016 31

31.10.2016 ÇALIŞKAN 2016 32