48
Biosphere โลกของสิ่งมีชีวิต ผศ.ดร.เครือมาศ สมัครการ วิชาหลักชีววิทยา

Biosphere · Biosphere. เขตสิ่งมีชีวิต (Biomes) ที่พบในแต่ละภูมิภาคของ โลกมีหลากหลาย

  • Upload
    others

  • View
    6

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Biosphere · Biosphere. เขตสิ่งมีชีวิต (Biomes) ที่พบในแต่ละภูมิภาคของ โลกมีหลากหลาย

Biosphereโลกของสงมชวต

ผศ.ดร.เครอมาศ สมครการ

วชาหลกชววทยา

Page 2: Biosphere · Biosphere. เขตสิ่งมีชีวิต (Biomes) ที่พบในแต่ละภูมิภาคของ โลกมีหลากหลาย

Biosphere (โลกของสงมชวต หรอ ชวมณฑล หรอ ชวภาค)

• Biosphere หรอ Ecosphere• หมายถง สวนของพนผวโลก (พนดน/หน

นา) และบรรยากาศของโลกทมสงมชวตอาศยอย

• เปนโลกของสงมชวตซงเปนระบบนเวศทใหญทสด

• ซงประกอบดวยระบบนเวศตางๆ ซงในระบบนเวศ (Ecosystem) ประกอบดวยกลมสงมชวต (Community) และสงมชวต (Organism) ชนดเดยวกนทอาศยอยรวมกน เรยกวา ประชากร (Population)

Page 3: Biosphere · Biosphere. เขตสิ่งมีชีวิต (Biomes) ที่พบในแต่ละภูมิภาคของ โลกมีหลากหลาย

• บรรยากาศ : พชจะดดซบแกสคารบอนไดออกไซด และผลตแกสออกซเจนออกมา

วฏจกรนา : ตนไมและพชอนๆ

ชะลอการไหลของนาฝนทไปยง

แมนา

ทาหนาทเปนตวควบคมภาวะนา

ทวมตามธรรมชาต

ดน : ใบและพชทตายแลว

เพมสารอาหารลงในดน สวน

แมลงและสตวโพรงทอาศย

อยในดนชวยใหดนหายใจได

(เกดการแลกเปลยนแกส

ระหวางดนและบรรยากาศ)

Page 4: Biosphere · Biosphere. เขตสิ่งมีชีวิต (Biomes) ที่พบในแต่ละภูมิภาคของ โลกมีหลากหลาย

Biosphere

เขตสงมชวต (Biomes) ทพบในแตละภมภาคของโลกมหลากหลาย

เนองจากความแตกตางของลกษณะทางภมประเทศ ลกษณะทางอทกวทยา และภมอากาศ ซงเปนปจจยสาคญทกาหนดใหดนมสมบตแตกตางกน

สงผลใหพบสงมชวตทมความเฉพาะแตกตางกนไป เกดเปนเขตสงมชวตทหลากหลาย

เชน ปาฝนเขตรอน ปาผลดใบเขตอบอน ปาสน ทะเลทราย ทงหญาสะวนนา หรอเขตทนดรา เปนตน

Page 5: Biosphere · Biosphere. เขตสิ่งมีชีวิต (Biomes) ที่พบในแต่ละภูมิภาคของ โลกมีหลากหลาย

ประเภทของเขตสงมชวต (Biomes)

ประเภทของเขตสงมชวตบก

ประเภทของเขตสงมชวตในนา

Page 6: Biosphere · Biosphere. เขตสิ่งมีชีวิต (Biomes) ที่พบในแต่ละภูมิภาคของ โลกมีหลากหลาย

อณหภมเฉลยทวโลกในชวงป ค.ศ. 1880-2020 (พ.ศ. 2423-2563) จากการประมาณการณ

โดยอาศยขอมลภาคพนดนเทานน

Page 7: Biosphere · Biosphere. เขตสิ่งมีชีวิต (Biomes) ที่พบในแต่ละภูมิภาคของ โลกมีหลากหลาย

ปรากฏการณเรอนกระจก หรอ Greenhouse Effects คอ สงทชวยควบคมอณหภมของโลก

เปรยบเหมอนกระจกในเรอนเพาะชา (Greenhouse) ทเกบกกความรอนไว เปนสงทจาเปนทสดตอสงมชวตบนโลก และเปนหนงในกระบวนการทางธรรมชาตของโลกซงเปนผลของการดดซบความรอนของแกสทอยในชนบรรยากาศ (เรยกวา Greenhouse gases เพราะแกสเหลานมความสามารถเกบกกความรอนในชนบรรยากาศระดบลาง)

Page 8: Biosphere · Biosphere. เขตสิ่งมีชีวิต (Biomes) ที่พบในแต่ละภูมิภาคของ โลกมีหลากหลาย

ปรากฏการณเรอนกระจก แบงเปน 2 ประเภท คอ

1. ปรากฏการณเรอนกระจกตามธรรมชาต

2. ปรากฏการณเรอนกระจกทเกดจากการกระทาของมนษยเปนตวกระตน

Greenhouse gases 100-yr (GWP) as CO2

Carbon dioxide CO2 1

Methane CH4 23

Nitrous oxide N2O 296

Hydrofluorocarbons HFCs 150 – 11,700

Perfluorocarbons PFCs 6,500 – 9,200

Sulphur hexafluoride SF6 23,900

Page 9: Biosphere · Biosphere. เขตสิ่งมีชีวิต (Biomes) ที่พบในแต่ละภูมิภาคของ โลกมีหลากหลาย

ตวแปรของภมอากาศทสาคญ คอ

• ปรมาณฝน

• อณหภม

• ปรมาณแสงแดด

ผลกระทบทเกดขน

Page 10: Biosphere · Biosphere. เขตสิ่งมีชีวิต (Biomes) ที่พบในแต่ละภูมิภาคของ โลกมีหลากหลาย

ผลกระทบทเกดขน

สงผลกระทบตอ

• ความหลากหลาย ทางชวภาพ ทรพยากรปาไม และระบบนเวศ

• การเกษตร

• ทรพยากรนา

•โครงสรางพนฐาน และ การตง

ถนฐานของมนษย

• สขภาพของมนษย

Page 11: Biosphere · Biosphere. เขตสิ่งมีชีวิต (Biomes) ที่พบในแต่ละภูมิภาคของ โลกมีหลากหลาย

ผลกระทบของภาวะโลก

รอนตอความหลากหลาย

ทางชวภาพ

Page 12: Biosphere · Biosphere. เขตสิ่งมีชีวิต (Biomes) ที่พบในแต่ละภูมิภาคของ โลกมีหลากหลาย

ผลกระทบตอความหลากหลายทางชวภาพ และระบบนเวศ

• ผลตอสรรวทยา

• ผลกระทบตอชพลกษณ

• ผลกระทบตอการแพรกระจาย

• การเกดชมชพใหม

• การรบกวนหรอการเปลยนแปลงสงมชวต

• การเปลยนแปลงการใชประโยชนทดน

Page 13: Biosphere · Biosphere. เขตสิ่งมีชีวิต (Biomes) ที่พบในแต่ละภูมิภาคของ โลกมีหลากหลาย

ผลกระทบตอปาไม ความหลากหลายทางชวภาพ และระบบนเวศ

• หากอณหภมเฉลยโลก เพมขนเพยง 1o C อาจมผลกระทบตอองคประกอบพนธไมในปาถง 1 ใน 3 ของโลก

ปาบางชนดอาจสญสลาย ศตรพชคกคาม และเกดไฟปาเพมขน

• สงมชวตในพนทระบบนเวศธรรมชาต จะเปลยนแปลงองคประกอบ และการกระจายตว เพอตอบสนองตอ

สภาวะความเปนอยใหมทเกดขน

• พนทชมนา อาจลดลงเนองจากอตราการระเหยทเรวขน จะสงผลตอแหลงอาศย และขยายพนธของพชและสตว

Page 14: Biosphere · Biosphere. เขตสิ่งมีชีวิต (Biomes) ที่พบในแต่ละภูมิภาคของ โลกมีหลากหลาย

พนทขวโลกเหนอ

• ผลจากภาวะนาแขงขวโลกละลายเพราะโลกรอน สงผลตอ

การดารงอยของพชและสตวจานวนมากทเคยถกปกคลม

ดวยนาแขงตลอดทงปเปลยนแปลงไป

• เมอนาแขงละลายมากขนเรอย โดยเฉพาะในชวงกอนฤด

ใบไมผล จงทาใหพชทเคยถกนาแขงปกคลมอย ไมม

นาแขงปกคลม ทาใหพชเรมกระบวนการสงเคราะหแสง

และกลบมาเตบโตขนอกครง

ผลกระทบตอความหลากหลายทางชวภาพ และระบบนเวศ

Page 15: Biosphere · Biosphere. เขตสิ่งมีชีวิต (Biomes) ที่พบในแต่ละภูมิภาคของ โลกมีหลากหลาย

ผลกระทบตอความหลากหลายทางชวภาพ และระบบนเวศ

สายพนธตางถน (Alien species) ใน Svalbard ประเทศนอรเวย

• ในอดตพนทแถบอารกตกมฤดการเจรญเตบโตของพชทสน และ

อณหภมทคอนขางตา จงเปนสภาวะทไมเหมาะสมตอการเจรญและ

การสบพนธของพชตางถน

• ปจจบนเมออณหภมสงขน และจานวนประชากรมนษยทเพมขน จง

ทาใหมสงมชวตสายพนธตางถนมากขน

• ใน Svalbard ไดมการจดทะเบยนพนธพชตางถนจานวน 51 ชนด

ซงเปนพชทสามารถดารงชพอยไดถง 11 ป

• จงไดมการจากด การเจรญเตบโตและการแพรกระจาย ของพช

เหลานน แตอยางไรกตามพบวามพช 3 ชนดทมศกยภาพในการ

แพรกระจายรกรานไปสพชพนธธรรมชาตในพนทได

http://www.npolar.no/en/themes/climate/climate-change/ecosystems/land.html

Page 16: Biosphere · Biosphere. เขตสิ่งมีชีวิต (Biomes) ที่พบในแต่ละภูมิภาคของ โลกมีหลากหลาย

โรค ปรสต และศตรพช

• ในฤดรอนทอากาศอนขนทาใหมปรสตชนดใหมๆ และ

ศตรพชชนดอน ๆ จะเกดขนในบรเวณพนทแถบอารกตกได

• สงผลกระทบตอสงมชวตในทองถน เชน กวางขนาดใหญ

ในSvalbard ประเทศนอรเวย มความสมบรณลดลงเมอม

ปรมาณปรมาณปรสตสงขน

ผลกระทบตอความหลากหลายทางชวภาพ และระบบนเวศ

Page 17: Biosphere · Biosphere. เขตสิ่งมีชีวิต (Biomes) ที่พบในแต่ละภูมิภาคของ โลกมีหลากหลาย

ผลกระทบตอความหลากหลายทางชวภาพ และระบบนเวศ

ผลกระทบทคาดวาจะเกดขนกบ

ระบบนเวศของประเทศนามเบย

อณหภมของอากาศคาดวาจะเพมขนโดยเฉลย 2ºC - 6ºC ใน

อก 96 ปขางหนา

สงผลใหนาระเหยไดสงขนทาใหนาในประเทศลดลง

การเปลยนแปลงของปรมาณนาฝนและอณหภมจะสงผล

กระทบตอความหลากหลายทางชวภาพและระบบนเวศของ

นามเบย

Page 18: Biosphere · Biosphere. เขตสิ่งมีชีวิต (Biomes) ที่พบในแต่ละภูมิภาคของ โลกมีหลากหลาย

การเปลยนแปลงวงจรชวตของสงมชวต

• อณหภมเฉลยของโลกเพมมากขนจงทาใหวงจรชวตของยงลายเปลยนไป

• คารบอนไดออกไซดในนาทเพมสงขน ทาใหลกนอยยงลายฟกตวเรวขนจากเดม 7 วนกลายเปน 5 วน ทาให

ยงลายเพมจานวนประชากรไดเรวขน

• ทาใหยงลายออกหากนในชวงกลางคนถง 5 ทม

Page 19: Biosphere · Biosphere. เขตสิ่งมีชีวิต (Biomes) ที่พบในแต่ละภูมิภาคของ โลกมีหลากหลาย

ผลกระทบตอพช

ตน Haleakala silversword ซงโดยปกตอาศยอยบนภเขา

ไฟในฮาวายเพยงแหงเดยวเทานน แตเมอรปแบบของ

สภาพอากาศแปรปรวนจงทาใหสภาพแวดลอมแหงแลง

และอบอนเกนกวาทตนกลาใหมจะงอกและอยรอดได อก

ทงพชทมอายมากกาลงจะตาย

• จงอาจสงผลใหตน Haleakala silversword อาจสญพนธ

ได

สภาพแวดลอมของการดารงชพเปลยนไป

Page 20: Biosphere · Biosphere. เขตสิ่งมีชีวิต (Biomes) ที่พบในแต่ละภูมิภาคของ โลกมีหลากหลาย

ผลกระทบตอพช

ตน Quiver มปรมาณเพมขนในแถบอฟรกาใต

เนองจากมการเคลอนยายมาจากทางเหนอลงมาทาง

ใตเพอหนปญหาความรอนสง และการขาดนา

สภาพแวดลอมของการดารงชพเปลยนไป

Page 21: Biosphere · Biosphere. เขตสิ่งมีชีวิต (Biomes) ที่พบในแต่ละภูมิภาคของ โลกมีหลากหลาย

ผลกระทบตอพช

สภาพภมอากาศทแหงจะทาใหปรมาณตนสน Ponderosa

ลดลง และมการเคลอนยายไปสพนททระดบความสงท

สงขน และอาจจะไปแทนทตนสน fir

เกดปญหาไฟไหม และการแพรระบาดของโรค แมลงปกแขง

และดวงตนสนหวกลม (the round-headed pine beetle)

Fir

Ponderosa

Page 22: Biosphere · Biosphere. เขตสิ่งมีชีวิต (Biomes) ที่พบในแต่ละภูมิภาคของ โลกมีหลากหลาย

ผลกระทบตอสตว

• พชและสตว กาลงเคลอนยายถนทอยขนไปทางละตจดทสงขน

หรอ ขนไปทางขวโลกทมอากาศเยนกวา ซงสตวทไดรบ

ผลกระทบแลว ไดแก หมขวโลก เสอดาวหมะ และ นก dotterel

• ในอนาคต หมขวโลก เสอดาวหมะ อาจมชวตอยในถนฐานเดม

แถบอารกตกขวโลกเหนอไมได เนองจากธารนาแขงละลายอยาง

รวดเรว ทอยอาศยลดลง ทงปรมาณพนทและคณภาพ

• จานวนหมขวโลกจะลดลงถง 30% ภายในป 2593

Page 23: Biosphere · Biosphere. เขตสิ่งมีชีวิต (Biomes) ที่พบในแต่ละภูมิภาคของ โลกมีหลากหลาย

ผลกระทบตอสตว

• การอพยพของ British comma butterfly ขนไปทางเหนอ 137 ไมลในชวง 2 ทศวรรษทผานมา

• การอพยพของ Geometrid moths butterfly ซงอพยพถนทอยขนไปบนเนนเขาสงเปนระยะทาง 59 เมตร

ภายในระยะเวลา 42 ป

British comma butterfly Geometrid moths butterfly

Page 24: Biosphere · Biosphere. เขตสิ่งมีชีวิต (Biomes) ที่พบในแต่ละภูมิภาคของ โลกมีหลากหลาย

ผลกระทบตอสตว

• การอพยพของตวพอสซม (Mountain pygmy possum)

ในประเทศออสเตรเลยซงไดรบผลกระทบจากอากาศทรอน

ขนในฤดหนาว จงออกจากการจาศลเพอหาเหยอเปนอาหาร

และอพยพเพอหนจากความอดอยาก

Page 25: Biosphere · Biosphere. เขตสิ่งมีชีวิต (Biomes) ที่พบในแต่ละภูมิภาคของ โลกมีหลากหลาย

ผลกระทบตอสตว

มการอพยพของนกและแมลงในชวงฤดรอน

ซงเปนการอพยพตามแหลงอาหาร และการ

สรางรงทอยอาศยในชวงเวลาทแตกตางจากท

เคยเปนมาในศตวรรษท 20 เปนเวลาหลายวน

หรอหลายสปดาห

Page 26: Biosphere · Biosphere. เขตสิ่งมีชีวิต (Biomes) ที่พบในแต่ละภูมิภาคของ โลกมีหลากหลาย

ผลกระทบตอสตว

พบการอพยพของนกกระเรยนอพยพหลายพนตว

อาศยอยในพนทลมนาทหบเขาฮลา (Hula Valley) ใน

อสราเอล ซงเปนการอาศยอยชวคราวในชวงอพยพหน

หนาว เเทนทจะเดนทางตอไปตามเสนทางอพยพ

ประจาป ซงไปสนสดทพนทราบของแอฟรกา

ทงนเนองจากหบเขาฮลาเปนพนทชมนา เขยวชอม

และเยนกวาแอฟรกา (ซงมสภาพแหงแลงทรนแรง)

*นกทกชนดทพยายามเดนทางจากทางตะวนตกเฉยงเหนอจาก

ยโรปตอนกลาง ยโรปตะวนออก และ เอเชยตะวนตก เพอไปยง

แอฟรกา ซงเสนทางตองผานอสราเอล

Page 27: Biosphere · Biosphere. เขตสิ่งมีชีวิต (Biomes) ที่พบในแต่ละภูมิภาคของ โลกมีหลากหลาย

ผลกระทบตอสตว

• ในภมภาคทอยในละตจดสง ซงนกมแนวโนมเพมปรมาณมากขน จะทาใหความหลากหลายของหนาทใน

ระบบนเวศนอยลงเมอเทยบกบทเขตรอนและเขตกงเขตรอน

• เชน การอพยพของนกกระจบ (Dartford warblers) ในองกฤษซงอพยพขนไปทางเหนอทาใหประชากร

นกกระจบทางใตมปรมาณลดลง

• การอพยพหนขนไปอยบนทสงขนของสตวบางชนดเพอหาพนททมสภาวะทเหมาะสมตอการอยอาศย เชน

กระรอก ตวชปมงก (Chipmunk) หน

Page 28: Biosphere · Biosphere. เขตสิ่งมีชีวิต (Biomes) ที่พบในแต่ละภูมิภาคของ โลกมีหลากหลาย

ผลกระทบตอสตว

การขาดแคลนอาหาร

• ทงหญาไดรบผลกระทบจากภาวะโลกรอน

• ซงผลกระทบรวมถงอตราการระเหยของนาสง

เนองจากอณหภมทสงขน เกดภยแลงบอยและรนแรง

• ปรมาณนาฝนลดลง

• ปรมาณไนโตรเจนในหญาอาหารสตวลดลง

• ความเขมขนไนโตรเจนในพชตาทาใหไมเหมาะสมตอ

การยอยอาหารของสตว สงผลใหความแขงแรง

สมรรถนะและสขภาพของสตวลดลง

Page 29: Biosphere · Biosphere. เขตสิ่งมีชีวิต (Biomes) ที่พบในแต่ละภูมิภาคของ โลกมีหลากหลาย

ผลกระทบตอสตว

การสญพนธของสตวครงบกครงนา

ในชวงสองทศวรรษทผานมาอาจเกดการสญพนธมากกวา 160 ชนดซงสวนใหญเกดขนในอเมรกากลาง

สบเนองมาจากการเปลยนแปลงสภาพอากาศ ทาใหสภาวะทอยอาศยเปลยนแปลงไป ภาวะมลพษ และ มสงมชวต

อนรกราน

Monteverde harlequin frog Golden toad

Page 30: Biosphere · Biosphere. เขตสิ่งมีชีวิต (Biomes) ที่พบในแต่ละภูมิภาคของ โลกมีหลากหลาย

ผลกระทบตอสตว

ความเสยงตอการสญพนธ

เชน นกชนดตางๆในองกฤษทอาจสญพนธ ไดแก

Common scoter

Slavonian grebe

Page 31: Biosphere · Biosphere. เขตสิ่งมีชีวิต (Biomes) ที่พบในแต่ละภูมิภาคของ โลกมีหลากหลาย

ผลกระทบตอระบบนเวศแนวปะการง

Page 32: Biosphere · Biosphere. เขตสิ่งมีชีวิต (Biomes) ที่พบในแต่ละภูมิภาคของ โลกมีหลากหลาย

ผลกระทบตอระบบนเวศแนวปะการง

• ปญหาปะการงฟอกขาวและการระบาดของโรคตดเชอ

ทวความรนแรงมากขน

• CO2 ทถกดดซมเขาสมหาสมทรจากชนบรรยากาศ

ไดเรมลดอตราการแขงตวหน (calcification) ในการ

สรางแนวปะการง และสงมชวตทเกยวของกบแนว

ปะการง โดยการเปลยนองคประกอบของนาทะเลจาก

คา pH ทลดลง ซงกระบวนการนเรยกวา acidification

ในมหาสมทร

Great barrier reef ประเทศออสเตรเลย

Page 33: Biosphere · Biosphere. เขตสิ่งมีชีวิต (Biomes) ที่พบในแต่ละภูมิภาคของ โลกมีหลากหลาย

อณหภมนาทะเลทสงขน อาจสงผลกระทบตอการ

ไหลเวยนของกระแสนาอน กระแสนาเยนในมหาสมทร

ทาใหการไหลเวยนของกระแสนาชาลง (หรอหากชาลงมาก

การไหลเวยนของกระแสนาอาจหยดได และจะสงผลตอ

อณหภมอบอนในพนทแถบประเทศยโรป) สตวนาทอาศย

ในมหาสมทรจะไดรบผลกระทบจากการเปลยนแปลงของ

กระแสนา ซงจะสงผลตอระบบนเวศและการประมง

ผลกระทบตอระบบนเวศและการประมง

Page 34: Biosphere · Biosphere. เขตสิ่งมีชีวิต (Biomes) ที่พบในแต่ละภูมิภาคของ โลกมีหลากหลาย

ผลกระทบตอระบบนเวศและการประมง

การเคลอนทของสงมชวตในทะเล Baring ระหวางป พ. ศ. 2525 ถง พ.ศ. 2549

การเปลยนแปลงโดยเฉลยอยหางจากทอยอาศยเดมใน ป พ. ศ. 2525 ประมาณ 19 ไมล (เสนสแดง)

ปหมะ (snow crab) เคลอนทหนนาทะเล

ทมอณหภมสงขนในประเทศนอรเวยขนไปทาง

เหนอประมาณ 311 ไมล

Page 35: Biosphere · Biosphere. เขตสิ่งมีชีวิต (Biomes) ที่พบในแต่ละภูมิภาคของ โลกมีหลากหลาย

ผลกระทบตอพชและการเกษตร

• ฝนไมตกตองตามฤดกาล ภยแลง นาทวม การรกของ

นาเคม

• การเปลยนแปลงสภาพฝน จะมผลตอความชมชนใน

ดน

• เกดโรคระบาดของแมลงศตรพชและโรคพช การ

แพรกระจายของวชพชรายแรงเขาสพนท

• อณหภมทสงขนจะมผลตอการเจรญเตบโตของพช

• ผลผลตตกตาหรอไมไดผลเทาทควร ซงในประเทศไทย

ไดสารวจพบผลกระทบทมตอผลผลตขาวและขาวโพด

ในบางพนทของประเทศ

อณหภม

สงเกนไป

ภย

แลงฝน

ไมปกต

ขาดความ

อดม

สมบรณ

โรค/

แมลง

นาทวม

หนาดนถกชะลาง

Page 36: Biosphere · Biosphere. เขตสิ่งมีชีวิต (Biomes) ที่พบในแต่ละภูมิภาคของ โลกมีหลากหลาย

ผลกระทบตอพชและการเกษตร

• ผลผลตตกตาหรอไมไดผลเทาทควร

Page 37: Biosphere · Biosphere. เขตสิ่งมีชีวิต (Biomes) ที่พบในแต่ละภูมิภาคของ โลกมีหลากหลาย

คาดการณผลกระทบจากการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศตอผลผลตทางการเกษตร

Page 38: Biosphere · Biosphere. เขตสิ่งมีชีวิต (Biomes) ที่พบในแต่ละภูมิภาคของ โลกมีหลากหลาย

ผลกระทบตอสขภาพมนษย

Page 39: Biosphere · Biosphere. เขตสิ่งมีชีวิต (Biomes) ที่พบในแต่ละภูมิภาคของ โลกมีหลากหลาย

ปจจยทมผลกระทบตอสขภาพมนษย

ผลกระทบทเกดขนกบมนษย มสาเหตมาจากองคประกอบ 3 ประการ ไดแก

1) Exposure (การสมผส) คอ การสมผสระหวางคน หรอกลมคน ซงการตดตออาจเกดขนในครงเดยวหรอเกดขนซา ๆ และอาจเกดขนในพนทเดยวหรอบรเวณพนททางภมศาสตรทกวางขน

การสมผสดงกลาว ไดแก

* ปจจยทางชวภาพ

* ปจจยทางจตวทยาสงคมหรอทางกาย

* ปจจยความเครยดทไดรบผลกระทบจากการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ

Page 40: Biosphere · Biosphere. เขตสิ่งมีชีวิต (Biomes) ที่พบในแต่ละภูมิภาคของ โลกมีหลากหลาย

ปจจยทมผลกระทบตอสขภาพมนษย

ผลกระทบทเกดขนกบมนษย มสาเหตมาจากองคประกอบ 3 ประการ ไดแก

2) Sensitivity (ความไว) คอ ความไวของคนหรอชมชนไดรบผลกระทบไมวาจะเปนทางลบหรอทางบวกจากความแปรปรวน หรอการเปลยนแปลงของสภาพภมอากาศ

3) Adaptive capacity (ความสามารถในการปรบตว) คอ ความสามารถของคนหรอชมชนเพอปรบตวใหเขากบอนตรายหรอความเสยงทอาจเกดขน เพอใชประโยชนหรอเพอตอบสนองตอผลกระทบนน

Page 41: Biosphere · Biosphere. เขตสิ่งมีชีวิต (Biomes) ที่พบในแต่ละภูมิภาคของ โลกมีหลากหลาย

ปจจยทมผลกระทบตอสขภาพมนษย

สภาพแวดลอมทางธรรมชาต และ โครงสรางทถกมนษยสรางขน เชน ระบบนเวศถกทาลาย • ความยากจนซงเกดจากการเผชญกบภยพบต • ภาวะขาดสารอาหารทสงขน • มอาหารจากด ราคาอาหารสงขน • อาศยอยในบรเวณทระบบนเวศชายฝงทเสอมโทรมและ

โครงสรางพนฐานดานนาไมเพยงพอและมสภาพนาเนาเสย อาจมความเสยงตอผลกระทบตอสขภาพจากพายรนแรง

• ทาใหมอตราปวยทสงขน เชน เมออณหภมเฉลยของโลกเพมมากขน ทาใหวงจรชวตของยงลายเปลยนไป เกดโรคไขเลอดออกระบาดรนแรงมากขน

Page 42: Biosphere · Biosphere. เขตสิ่งมีชีวิต (Biomes) ที่พบในแต่ละภูมิภาคของ โลกมีหลากหลาย

ทมา : WWF Thailand, 2005 (See www.wwfthai.org); ผศ.ดร.กาพล รจวทย. 2548

ทมา: http:/ /www.sc.mahidol.ac.th/usr/?p=51

การระบาดของโรคตดตอ เชน โรคมาลาเรย และไขสมองอกเสบจะ

ระบาดในบรเวณกวาง เนองจากอณหภมทอนขน ฝนตกมากขนเปน

ปจจยเหมาะสมสาหรบยงหรอแมลงซงเปนสอ/พาหะของโรคมากขน

โดยเฉพาะโรคมาลาเรย

คาดการณวาเมออณหภมของโลกเพมสงขนอก 1-3 ºC ประชากรของโลก

ประมาณ 45 % จะอยอาศยในพนทซงเหมาะสมตอการแพรกระจาย

ของโรคมาลาเรย

ผลกระทบตอสขภาพของมนษย

การเปลยนแปลงสภาพภมอากาศอาจสงผลตอสขภาพของมนษยได 2 วธหลก

1) โดยการเปลยนความรนแรง หรอ ความถของปญหาสขภาพ

2) โดยการสรางปญหาสขภาพทเปนประวตการณ หรอไมคาดคด หรอภยคกคาม

ดานสขภาพทไมเคยเกดขนมากอนในสถานทนน (โรคอบตใหม)

Page 43: Biosphere · Biosphere. เขตสิ่งมีชีวิต (Biomes) ที่พบในแต่ละภูมิภาคของ โลกมีหลากหลาย

การระบายความรอนออกจากรางกาย

ผลกระทบตอสขภาพของมนษย

โดยทวไปรางกายมนษยเมอสมผสกบความรอนจะเกดการลาเลยงเลอดไปยงผวหนงมากขนซงจะทาใหเสนเลอดฝอย

เปดเพมขน ทาใหเลอดสมผสกบอณหภมภายนอกทเยนกวา (ซงเปนสาเหตทพบวาคนทออกกาลงกายจะเกดอาการตวแดง)

แตหากรางกายขาดนากจะสามารถระบายความรอนไดนอยลง

Page 44: Biosphere · Biosphere. เขตสิ่งมีชีวิต (Biomes) ที่พบในแต่ละภูมิภาคของ โลกมีหลากหลาย

รางกายไมสามารถขบเหงอ

• ท wet bulb temperature (WBT) ทอณหภมสงกวา 35 ºC ความรอนและความชนสง จะทาใหรางกายมนษยไมสามารถลดความรอนในรางกายโดยการขบเหงอออกมาได

• ผปวยทมนาหนกตวนอยจะมอาการรนแรงเมออยในสภาวะดงกลาว 6 ชวโมง

• เชน กรณใน Bandar Mahshahr ในอหราน ในชวงเดอนกรกฎาคม คา WBT 46 ºC และความชนรอยละ 50

ผลกระทบตอสขภาพของมนษย

Page 45: Biosphere · Biosphere. เขตสิ่งมีชีวิต (Biomes) ที่พบในแต่ละภูมิภาคของ โลกมีหลากหลาย

ปอดปอดบวม และการทางานของปอดความลมเหลวเนองจากความรอน

สมอง - ระบบไหลเวยนโลหตในสมองตาลง

- สวน hypothalamus ควบคมอณหภมของรางกาย หากอณหภมสงมากเกนไป จะทาใหสารเคมในสมองเสยสมดล ทาใหเสยการตดสนใจ และนาไปสความหงดหงด นาไปสความเหนอยลาเนองจากการทางานของสมองชะลอลง

- อาการวงเวยนศรษะและปวดศรษะหากไดรบความเครยดจากความรอนทไมรนแรงมากนก แตอาการทรนแรงทสด คออาการทเกดจาก Heat stroke(คลนความรอน)

ผลกระทบตอสขภาพของมนษย

Page 46: Biosphere · Biosphere. เขตสิ่งมีชีวิต (Biomes) ที่พบในแต่ละภูมิภาคของ โลกมีหลากหลาย

ระบบกลามเนอและกระดก

อเลคโตรไลตในรางกายเสยสมดล สงผลใหกลามเนอกระตกและปวดในบรเวณโดยรอบ เชน กลามเนอขาและแขน

หวใจ

หลอดเลอดขยายตวและกวางขนในความพยายามทจะหลงความรอน

ความดนโลหตลดลงเปนผลใหหวใจเตนเรวขนเพอปรบความดนโลหตทเหมาะสมอกครง

ผลกระทบตอสขภาพของมนษย

ตบออน

เกดความไมสมดลของฮอรโมนกลคาฮอนซลน เนองจากรางกายปรบสภาพ

ตอการสญเสยพลงงาน

ตบ

เนอเยอตบไดรบความเสยหาย และความสามารถของรางกายในการเผาผลาญ

อาหารและเปลยนเปนพลงงาน ลดลง

Page 47: Biosphere · Biosphere. เขตสิ่งมีชีวิต (Biomes) ที่พบในแต่ละภูมิภาคของ โลกมีหลากหลาย

ไต- โดยปกตไตจะขบของเสยผานการถายปสสาวะ แตเมอรางกายมการขบเหงอ และ

สญเสยความชมชนรางกายมาก จะทาใหระบบขบถายพยายามเกบของเหลวไวในรางกาย ไตจงมแนวโนมทจะสะสมสารพษ เชน ยเรย และ แอมโมเนย ปรมาณมากขน

- เนองจากหากมการขบเหงอมากเกนไป จะสามารถทาใหของเหลวและเกลอแรในรางกายหมดลง และหากไมมของเหลวเขามาทดแทน ในขณะทยงมความรอนอยในเลอด จะสงผลใหอวยวะจะคอยๆหยดทางาน และทาใหถงแกความตายได

ผวหนง

- การไหลเวยนโลหตสงขนเพอตองการขบความรอนออกจากรางกาย

- การขบเหงอปรมาณมากอาจทาใหเกดอาการผนขนบรเวณผวหนงได และหากทอเหงอ

อดตนทาใหเกดอาการระคายเคองและแดงขน เนองจากรางกายพยายามขบเหงอออกสผวหนง

ผานบรเวณโดยรอบทอเหงอ

ผลกระทบตอสขภาพของมนษย

Page 48: Biosphere · Biosphere. เขตสิ่งมีชีวิต (Biomes) ที่พบในแต่ละภูมิภาคของ โลกมีหลากหลาย