BİREYSELLEŞTİRİLMİŞ EĞİTİM PROGRAMLARI

özel eğtim semineri 2008-istanbul

1

BİREYSELLEŞTİRİLMİŞ EĞİTİM PROGRAMLARI


2

Tanımı BEP’i gerekli

kılan nedenler Kimlerin BEP’e

ihtiyacı var BEP’in yararları Bep’in

aşamaları

BEP’in yasal dayanakları

BEP geliştirme birimi ve görevleri

BEP nasıl değerlendirilir

BEP’te ilerlemeyi engelleyen nedenler


3

BEP

Bireyselleştirilmiş eğitim programı özel gereksinimli bireyin gelişim veya ona uygulanan programın gerektirdiği disiplin alanlarında (öz-bakım, akademik beceriler, sosyal beceriler, iletişim vb.) eğitsel gereksinimlerini karşılamak üzere uygun eğitim ortamlarından (okul, özel eğitim okulu, özel sınıf, İş okulu, vb.) ve destek hizmetlerden (kaynak oda, sınıf-içi yardım, dil ve konuşma terapisi, fiziksel rehabilitasyon vb.) en üst düzeyde yararlanmasını öngören yazılı dokümanlardır.


4

BEP;

Bir özel eğitim programıdır. Özel eğitim gerektiren birey için

geliştirilmiş ve ailesi tarafından onaylanmış bu program; bireyin, ailenin, öğretmenin gereksinimleri doğrultusunda hazırlanmıştır ve hedeflenen amaçlarda verilecek destek eğitim hizmetlerini içerir.


5

Özel eğitim gerektiren öğrencinin, normal sınıf düzeyinde belirlenmiş beklentilerinden farklı olarak belirlenen bir süre içinde öğrenme beklentilerinin, ihtiyaçlarının, ilgilerinin ve performansının bir özetidir.


6

BEP;

Normal okul programındaki değişiklikleri ve uyarlamaları içeren ve her özel eğitim gerektiren öğrenci için hazırlanan yazılı bir plandır.

Özel eğitim gerektiren öğrencinin gelişimini gözlemek ve iletişim kurmak için öğretmenlere yardımcı olan bir araçtır.


7

Okul personeli ve destek hizmetleri veren kişilerin birlikte geliştirdikleri, uygulandıkları ve gelişmeleri izledikleri, gerektiğinde düzeltilebilen ve değiştirilebilen esnek bir çalışma programıdır.


8

BEP’i Gerekli Kılan Nedenler

Aynı ortamda yaşayan çocuklar bile farklıdır. Örneğin, aynı yaş grubunda olup aynı sınıfta eğitim gören çocukların bedensel gelişimleri ve davranışsal özellikleri farklılık gösterebilir.

Ayrıca, çocukların kendi içindeki özellikleri ve davranışları da farklıdır. Örneğin, bir kişi spor etkinliklerinde çok başarılı; ancak sanatsal faaliyetlerde başarısız olabilir.


9

Neden BEP (devam)

Programın daha etkili olmasını sağlayabilmek için öğrencilerin aileleri ya da velileriyle erken, sürekli ve anlamlı ilişkiye girilmelidir.

Öğrencide meydan gelen değişikliklerin genellenebilirliği ve farklı ortamlarda gerçekleştirilmesi önemli olduğundan bu ortamlarda gerekli düzenlemelerin yapılması önemlidir.


10

Neden BEP (devam)

Hafif derecede zihin engelli bireylere oranla daha yavaş olmakla birlikte tüm ileri derecede zihin engelli bireyler de öğrenebilirler.

Öğrenciye evde ya da toplumda kendisinden beklenen davranışlar olarak nitelendirilen günlük yaşamında gerekli olan beceriler öğretilmelidir.


11

Neden BEP (devam)

Çocuklarda, dil, problem çözme, zihinsel süreçler, davranışsal özellikler ve öğrenme özellikleri birbirinden farklılık gösterebilir.

Ayrıca, belirtilen bu özellikler her kişide aynı şekilde gelişmez ve bu gelişme de diğer kişilerden farklılık gösterir.

Bireylerin zayıf ve güçlü yönleri kendi içinde farklı ilerler.


12

573 sayılı Özel Eğitim Hakkında Kanun Hükmünde Kararname’nin 4. Madde (f) bendinde “özel eğitim gerektiren bireyler için bireyselleştirilmiş eğitim planı geliştirilmesi ve eğitim programlarının bireyselleştirerek uygulanması esastır” diyerek BEP yasal olarak zorunlu hale getirmiştir.

Yasal Dayanaklar


13

Eğitim programları

Madde: 68 (1)Özel eğitime ihtiyacı olan bireylerin

devam ettiği okul ve kurumlarda Bakanlıkça hazırlanan genel ve mesleki eğitim programları ile özel eğitim okul, kurum ve sınıflarında içerikleri öğrencilerin özelliklerine göre hazırlanmış özel eğitim programları uygulanır.


14

ÖEH Yönetmeliğinin 69. Maddesinde BEP;

(1)Bireyselleştirilmiş eğitim programı, özel eğitime ihtiyacı olan bireylerin gelişim özellikleri, eğitim performansları ve ihtiyaçları doğrultusunda hedeflenen amaçlara yönelik hazırlanan ve bireylere verilecek destek eğitim hizmetlerini de içeren özel eğitim programıdır.

72. Maddede BEP Birimi, 73-74. Mad. BEP biriminin görevleri tanımlanmaktadır.


15

Madde:69

(3) Bireyselleştirilmiş eğitim programı, Özel Eğitim Değerlendirme Kurulu ve BEP geliştirme biriminin işbirliğiyle hazırlanır.


16

Kimlerin BEP’e İhtiyacı Vardır?

Aynı yaş grubundaki çocuklara sağlanan eğitim olanaklarından yararlanmasını engelleyen özel eğitim gereksinimi olan bireylerin,

Engeli ya da yetersizliği, eğitimsel performansını olumsuz olarak etkileyen bireylerin,


17

Gereksinimlerinin karşılanması için özel düzenlenmiş destek eğitime gereksinim duyulan bireylerin

Bireyselleştirilmiş eğitim programına ihtiyacı var demektir.


18

BEP’in Yararları Bireye uygun eğitim hizmetlerinin

sunulması,

Bireye uygun ve gerçekçi amaçların belirlenmesi,

Bu amaçlarının karşılanıp karşılanmadığını ortaya koymak olarak sıralanabilir.

Ayrıca, BEP yararları, ebeveyn, çocuk, öğretmen ve toplum açısından da sıralanabilir.


19

Öğrenci açısından; öğrencinin engelinden kaynaklanan farklı gereksinimlerin neler olduğu belirlenir ve sağlanacak özel eğitim hizmetleriyle öğrencinin bilgi ve beceri eksiklerinin nasıl giderileceği açığa kavuşturulur.

BEP sürecinde öğrenmeyi daha anlamlı hale getirecek teknikleri öğrenmiş öğretmenlerin katılımı sağlanarak, çocuğun eğitiminde becerilerin geliştirilmesi ve öğretimde farklı düzenlemelerin yapılması sağlanır.

BEP’in Yararları(devam)


20

Anne-baba açısından; ebeveynle okul personeli arasında iletişim aracı görevi görür ve çocuğun gereksinimleri, nelerin sağlanabileceği ve karşılaşılacak sonuçların neler olabileceği konusunda her iki tarafta da eşit söz hakkı sağlar.

Ebeveynlerle okul arasındaki görüş farklılıklarının çözümlenmesi konusunda önemli yarar sağlamaktadır.



21

Öğretmen açısından; öğretmenin çocuğun hedeflenen amaçlar doğrultusunda ilerlemesini belirlemede değerlendirme aracı olarak işlev görmesine olanak sağlar.

Sınıf ortamı, sınıf dışından danışmanlarla ve diğer disiplinlerden gelen kişilerle paylaşılarak sınıf öğretmenin alternatifler geliştirmesini sağlar.

Öğretmeninin günlük ders planı hazırlamasına yardımcı olur.



22

Toplum açısından; gelişmiş toplumlarda engelli çocuklara normal çocuklara verilen hakların verilmesi sağlanmıştır.

Ayrıca, engelli çocukların karşı karşıya bulundukları problemlerin çok yönlü bir yapıya sahip oldukları ve engelli çocukların eğitim gereksinimleriyle bu gereksinimlerin karşılanma düzeyleri arasında uçurum olduğu fark edilmiştir.



23

BEP Nasıl Hazırlanır?

BEP Süreci 7 Temel Aşamadan Oluşur:

1.Bireyselleştirilmiş eğitim programını hazırlayacak ekibin oluşturulması,

2.Çocuğun eğitsel performans düzeyinin belirlenmesi


24

devam

3.Uygun eğitim ortamları ve bu ortamlarda sunulacak destek hizmetlerin belirlenmesi

4.Uzun ve kısa dönemli amaçların belirlenmesi

5.Bireyselleştirilmiş öğretim programının hazırlanması


25

devam

6.Uygun öğretim materyalleri ve öğretim yöntemlerinin belirlenmesi

7.BEP’in uygulanması, izlenmesi ve değerlendirilmesi için sorumluların belirlenerek zaman çizelgesinin hazırlanması ve değerlendirme biçimine karar verilmesi.


26

1.Bireyselleştirilmiş eğitim programını hazırlayacak ekibin oluşturulması

Okul müdürü yada görevlendireceği müdür yardımcısı

Sınıf öğretmeni Özel eğitim öğretmeni Rehber öğretmen İlgili branş öğretmenleri Aile


27

2.Çocuğun eğitsel performans düzeyinin belirlenmesi

Ayrıntılı değerlendirme sonuçlarına dayalı olarak hazırlanan, öğrencinin yapabildikleri ve yapamadıklarının betimlenmesidir.

İlerlemelerin görülebilmesi için performans düzeyinin betimlenmesi son derece önemlidir, çünkü bu betimlemeler değerlendirme sonuçlarının açık ve anlaşılır hale gelmesini sağlar.

Ayrıca, öğrencinin belirli gereksinimlerini tanımlamayı ve öncelik sırasına dizmeyi sağlar.


28

(devam)

Performans düzeyinde yer alması gereken bilgiler:

1. Belirli bir alanda öğrencinin düzeyini akran grubu ile karşılaştıran bilgiler.

2. Öğrencinin program alanlarına göre yapabildikleri ve yapamadıklarını belirten bilgiler

3. Öğrencinin belirli bir müfredat programına katılımını gösteren bilgiler


29

Performans düzeyi yazarken kullanılacak bileşenler

Öğrencinin yetersizliğinin genel eğitim programına katılımını nasıl etkilediğine ilişkin bilgi

Öğrencinin sahip olduğu özür ya da eğitim yaşantıları nedeniyle gerçekleştiremediği beceri alanlarına ilişkin bilgiler

Öğretim amaçlarını belirlemek için mantıksal ipuçları


30

Öncelikli Becerilerin Seçimi

Öğrenci için işlevsel ve sık kullanılacak beceriler Pek çok ortamda gerçekleştirilebilecek beceriler Diğer bireyleri gözleyerek öğrenebileceği

beceriler Öğrencinin kendine güvenini artırmasını

sağlayacak beceriler Başka becerilerin

gerçekleştirilebilmesi/öğretilebilmesi için önkoşul olabilecek beceriler


31

Uzun ve Kısa Dönemli Amaçlar

Uzun dönemli amaç: Öğrencinin bir öğretim dönemi ya da bir öğretim yılı sonunda gerçekleştirmesi istenen davranışlardır. Yıllık amaçlar da denilebilir.


32

Uzun dönemli amaçların seçiminde dikkat edilecek faktörler

Öğrencinin önceki başarısı Öğrencinin varolan performans

düzeyi Öğrencinin tercihleri Seçilen amaçları uygulanabilirliği Öğrencinin öncelikli gereksinimleri Amaçların kazanımı için ayrılan

zaman


33

Kısa dönemli amaçlar ve yazımı

Öğrencinin varolan performans düzeyi ile uzun dönemli amaç arasında kalan ve daha kısa sürede gerçekleştirilen amaçlardır.


34

Kısa dönemi amaçları ögeleri

Birey Beklenen davranışın tanımlanması Davranışın koşullarının belirlenmesi

Sözel istekler ya da yönergeler Yazılı istekler ya da yönergeler Materyaller Gereksinim duyulan yardım düzeyi Çevresel ortam ve uyarlamalar


35

(devam) Kabul edilebilir performans için ölçüt

belirlemek Zaman sınırını belirlemek Yeterli sayıda doğru cevap yüzdesi ya

da oranını belirlemek Kabul edilecek en az doğru oranını

belirlemek Belirleyici öğeyi tanımlamak Ölçütlerin kombinasyonunu sağlamak.


36

Uygun amaç yazımı

Amaçlar işlevsel olmalı Gerçekçi ve başarılabilir olmalı Edinim düzeyindeki davranışlarla

sınırlandırılmamalı


37

BEP GELİŞTİRME BİRİMİ

Madde:72 (1)Özel eğitime ihtiyacı olan öğrencilerin eğitimlerini eğitimlerini sürdürdükleri okul ve kurumlarda eğitim performansları ve ihtiyaçları doğrultusunda BEP lerini hazırlamak amacıyla BEP geliştirme oluşturulur.


38

BEP Geliştirme Birimi;

Kurum müdürü veya görevlendireceği müdür yardımcısının başkanlığında,

Gezerek özel eğitim görevi verilen öğretmen, Aile, Özel eğitim gerektiren öğrenci,


39

devam Rehber öğretmen-psikolojik danışman, Eğitim programları hazırlamakla görevli öğretmen,

Özel eğitim gerektiren öğrencinin sınıf öğretmeni Hazırlanan programın içeriğine uygun branş

öğretmeni,

gerektiğinde özel eğitim değerlendirme kurulundan bir üyenin katılımı sağlanır.


40

Bep Geliştirme Birimi Üyelerinin Görevleri Nelerdir?Madde: 73-74

Başkan,1.Birimde görev alacak üyeleri belirleyerek BEP

geliştirme birimini oluşturmak.

2. Üyelerin katılımını sağlamak.

3.Bireyselleştirilmiş eğitim programı geliştirilmesi, uygulanması, izlenmesi ve değerlendirilmesi sürecinde, bireyin gereksinimleri doğrultusunda kurum içi düzenlemeleri yapmak.


41

4. Bireyselleştirilmiş eğitim programı geliştirilmesi sürecinde yapılan çalışmaları, değerlendirmeleri izler, gereksinim duyulan araç-gerecin geliştirilmesi veya sağlanması için özel eğitim hizmetleri kurulu ile eşgüdümlü çalışmak.


42

Bep Geliştirme Birimi Üyelerinin Görevleri Nelerdir?

Gezerek Özel Eğitim Görevi Verilen Öğretmen:

Kurumun olanaklarına ve bireyin gereksinimlerine göre hazırlanan bireysel eğitim planlarını, kaynaştırma uygulamaları yapılan kurumlar ile özel eğitim kurumlarında uygular.

1.Değerlendirme ölçeklerinin geliştirilmesinde görüşünü bildirir.

2.Gerektiğinde bireye, aileye, öğretmene ve kuruma bilgi verir.


43


Öğretmen:1.Bireyselleştirilmiş eğitim programlarının

hazırlanmasında, uygulanmasında ve değerlendirilmesinde etkin görev alır.


44

2.Planlanan eğitim programlarını uygulamaya dönüştürür.

3.Bireyin gelişimine göre yeni bireysel eğitim programı önerileri hazırlar.


45


Aile:1.Bireyselleştirilmiş eğitim programının

geliştirilmesi sürecinde gereksinimleri iletir.


46

2.Çocuğu ile ilgili hedeflerini ve planlarını belirtir.

3.Eğitim programının uygulanması sırasında çalışmalara etkin bir şekilde katılır, gerektiğinde eğitim araç gereç desteği sağlar.


47


Özel Eğitim Gerektiren Birey:

1.Bireyselleştirilmiş eğitim programlarının hazırlanışı sırasında kendi gereksinim ve isteklerini belirtir.


48

2.Çalışmalara etkin biçimde katılır.

3.Değerlendirme sonrasında çıkan eğitim önlemi ve yöneltme kararında isteğini belirtir.


49


Rehber Öğretmen Psikolojik Danışman:

1.Bireyin özel eğitim gereksinimleri doğrultusunda görüşünü belirtir ve bireye rehberlik yapar.

2.Bireyin gelişimini izler.


50


Eğitim Programları Hazırlamakla Görevlendirilen Öğretmen:

1.Bireyselleştirilmiş eğitim programlarının hazırlanmasında, uygulanmasında ve değerlendirilmesinde etkin görev alır.


51

2.Değerlendirme ölçekleri geliştirir. Gereksinim duyulan araç-gerecin geliştirilmesi veya sağlanması için başkan ile eş güdümlü çalışır.

3.Bireyin gelişimine göre yeni bireyselleştirilmiş eğitim programı önerileri hazırlar.

4.Gerektiğinde bireye, aileye, öğretmene danışmanlık yapar


52

BEP NASIL DEĞERLENDİRİLİR?

BEP geliştirme birimi, üyelerin değerlendirme raporlarını alır ve BEP’ in amaçları doğrultusunda, bireydeki ilerlemeyi değerlendirir.


53

devam

Bu değerlendirmeye göre, ilerleme kaydedilmişse BEP’ in sonraki amaçları belirlenir. Öngörülen süre içerisinde bireyselleştirilmiş eğitim programının uzun dönemli amaçları doğrultusunda ilerleme kaydedilememişse, ilerlemeyi sınırlandıran ya da engelleyen nedenler belirlenir.


54

Bep Planında İlerlemeyi Engelleyen Nedenler

1.Öğrenciden kaynaklanan nedenler;

2.Öğretim ile ilgili nedenler;

3.Ortamdan kaynaklanan nedenler;


55

devam

4.Destek hizmetleri ile ilgili nedenler;

5.Anne-babanın (yatılı kurumlarda ise grup ve etüd öğretmenlerinin) öğretim sürecindeki yeri ile ilgili nedenler;

6.BEP geliştirme birimi ile ilgili nedenler;


56

devam

7.Eğitim personeli ile ilgili nedenler;

8. Ekip ile ilgili nedenler;

9.Yerleştirme kararı ile ilgili nedenler.


57

T.C. BAHÇELİEVLER KAYMAKAMLIĞI

BAHÇELİEVLER REHBERLİK ARAŞTIRMA MERKEZİ MÜDÜRLÜĞÜ

T.C.

.İSTANBUL İLİ, Bahçelievler İLÇESİ

............................................................. OKULU

Bireyselleştirilmiş Eğitim Programı FORMU

I)-ÖĞRENCİNİN KİMLİK VE OKUL BİLGİLERİ

Çocuğun Adı Soyadı: T. C Kimlik No: Rapor Numarası: Rapor Tarihi:

OKULU: SINIFI:

1-Öğrencinin Eğitsel Tanısı Nedir?

2-Öğrencinin Tıbbi Tanısı Nedir?

3-Öğrenci bu kumrumda kaç yıldır eğitim almaktadır?

4-Öğrenci Sınıf tekrarı yapmış mıdır? Yaptı ise tekrar ettiği sınıfı yazınız.

5-Kaynaştırma Programına yönlendirilen Rehberlik ve Araştırma Merkezinin Adı:

6-Öğrenci kaçıncı sınıfta kaynaştırma programına yönlendirilmiştir?

II)-ÖĞRENCİNİN BAŞLANGIÇTA VAROLAN PERFORMANS DÜZEYİ YAPABİLDİKLERİ YAPAMADIKLARI

ALANLAR/DERSLER (tek tek belirtilmelidir.) (Maddeler halinde yazılacaktır)

(Maddeler halinde yazılacaktır)


58

III)-BİREYSELLEŞTİRİLMİŞ EĞİTİM PROGRAMI

UZUN DÖNEMLİ AMAÇLAR KISA DÖNEMLİ AMAÇLAR YÖNTEM/TEKNİK (ARAÇ)

ÇALIŞMAYA BAŞLAMA VE BİTİŞ TARİHLERİ

ALA

NLA

R/D

ERSL

ER

(tek

tek

belir

tilm

elid

ir.)



IV)-ÇALIŞMA DAVRANIŞI

Ev ödevi yapma alışkanlığı

Çalışma esnasındaki dikkat süresi

Çalışmaya isteklilik düzeyi

Çalışma esnasındaki olumsuz davranışları

not edilecektir.

V)-EK DESTEK EĞİTİM HİZMETLERİ

1-Öğrenci bu yıldan daha önce özel eğitim hizmetleri ve özel eğitim destek hizmetlerinden yararlanmakta mıdır?

2-Öğrenci bu yıl özel eğitim almakta mıdır? Özel eğitim alıyorsa gittiği kurum adını yazınız v e aşağıdaki bölümü eksiksiz doldurunuz .

Hizmet Türü Hizmeti verenin Adı Soyadı Başlama ve Bitiş Tarihi Saati (aylık ek ders süresi)

Matematik

Türkçe


59

VI) – HAZIRLANAN BEP’E UYGUN VERİLEN EĞİTİM SONUCU ÖĞRENCİNİN YILSONUNDAKİ DEĞERLENDİRİLMESİ

Her alan için konulan kısa döneli amaçlar maddeler halinde yazılacaktır. Her maddenin karşısında

yapıyor ise +, yapamıyor ise -, ile tik atılmalıdır.

yapıyor ise +, yapamıyor ise -,

Açıklamalar: BU KISMA ÇOCUKLA İLGİLİ OLAN AKSAKLIKLAR, DERSE GELEMEME, GELMEDİĞİ DERSLERİN HANGİ TARİHTE NASIL TAMAMALANDIĞI,

AİLENİN ÇALIŞMALARA EVDE DESTEK DÜZEYİ, AİLE DESTEK VEREMİYORSA nedeni maddeler halinde not edilmelidir. Bu notlar kurumumuzun çocuğun gelişiminin neden yavaş olduğunu neden ailenin katılımının az olduğunu anlamamıza yardımcı olacaktır.

BEP GELİŞTİRME KOMİSYON ÜYELERİ

Sınıf öğretmeni Branş Öğretmeni Veli Okul Rehber Öğretmeni Müdür Yrd. Kurum Müdürü NOT-1: Tüm imzalar siyah kalemle atılmalı ve eksik olmamalıdır. NOT-2: Form üst yazı ile birlikte yıl sonunda gönderilmelidir.


60

BİREYSELLEŞTİRİLMİŞ ÖĞRETİM PLANI

(BÖP)


61

BİREYSELLEŞTİRİLMİŞ ÖĞRETİM PLANI NEDİR? BÖP;öğrencinin performansına

uygun olarak belirlenen kısa dönemli amaçların öğretiminin öğretimsel amaçlar şeklinde yazılmasıdır.

BÖP;Öğrenci için öğretilmesi gereken kısa dönemli amaçların nasıl öğretileceğini açıklayan yazılı dökümandır.


62

BÖP’ÜN ÖGELERİ NELERDİR?

1.Öğrenci2.Ölçülebilir kısa dönemli amaç3.Süre4.yöntem-teknik5.Başlangıç performans düzeyi6.Öğretim süreci7.değerlendirme


63

Örnek böpBİREYSELLEŞTİRİLMİŞ ÖĞRETİM PLANI DEĞERLENDİRME FORMU

ÖĞRENCİNİN ADI SOYADI: BAŞLAMA TARİHİ:

KISA DÖNEMLİ HEDEF: BİTİRME TARİHİ:

ARAÇ-GEREÇ:

DAVRANIŞLARBAŞLANGIÇ

DEĞERLENDİRMESİ

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15

SINIF ÖĞRETMENİ BİRİM SORUMLUSU

OKUL MÜDÜRÜ


64

İLGİYLE DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜRLER


65

KAYNAKÇA

573 SKHK ve Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği.

Yrd.Doç.Dr.Oğuz GÜRSEL, Anadolu Üniversitesi, Eğitim Fakültesi

Documents

BİREYSELLEŞTİRİLMİŞ EĞİTİM PROGRAMLARI