Upload
others
View
6
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
Dr. Öğr. Üyesi Ahmet ÇİFCİ
BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ
DEVRE TEORİSİ DERSİ
THEVENİN VE NORTON TEOREMLERİ
17.11.20182/14
THEVENİN TEOREMİ
• Bir elektrik devresi herhangi bir noktasına göre bir gerilim kaynağı ve ona
seri bağlı bir dirençle gösterilebilir. Elde edilen devreye Thevenin eşdeğeri
denir.
• Devrenin belirlenen iki noktasındaki gerilim değeri Thevenin eşdeğerindeki
gerilim kaynağının değeridir.
• Eşdeğer devredeki gerilim kaynağına seri bağlı direncin değeri, devrenin
belirlenen iki noktasına göre eşdeğer direncinin değeridir.
Eşdeğer direnç bulunurken devredeki gerilim kaynakları kısa
devre, akım kaynakları ise açık devre kabul edilir.
Devre Teorisi, Dr. Öğr. Üyesi Ahmet ÇİFCİ
17.11.2018 3/14
ÖRNEK SORU
Şekildeki devrenin Thevenin
eşdeğerini bulunuz.
3 Ω’luk dirençten geçen akım;
20
2 + 3= 4 𝐴 ’dir.
3 Ω’luk direnç üzerindeki gerilim, 4 . 3 = 12 V’tur. Verilen devrenin A-B
noktalarına göre eşdeğer devresi,
RA-B= 2//3 =2.3
2+3= 1,2 Ω
Devre Teorisi, Dr. Öğr. Üyesi Ahmet ÇİFCİ
17.11.2018 4/14
Verilen devrenin, A-B noktalarına göre Thevenin eşdeğeri;
Şekildeki devrenin Thevenin
eşdeğerini bulunuz.
Cevap :
Devre Teorisi, Dr. Öğr. Üyesi Ahmet ÇİFCİ
17.11.2018 5/14
Şekildeki devrenin Thevenin
eşdeğerini bulunuz.
Cevap :
Şekildeki devrenin Thevenin
eşdeğerini bulunuz.
Cevap :
Devre Teorisi, Dr. Öğr. Üyesi Ahmet ÇİFCİ
17.11.2018 6/14
ÖRNEK SORU
Şekildeki devrede, 4 Ω’luk dirençten
geçen akımı Thevenin teoreminden
yararlanarak bulunuz.
4 Ω’luk direnç devreden çıkarılır ve
devrenin bu noktalara göre Thevenin
eşdeğeri bulunur.
Devre Teorisi, Dr. Öğr. Üyesi Ahmet ÇİFCİ
17.11.2018 7/14
4 Ω’luk direnç üzerinde;
𝑈3Ω =10
2 + 3. 3 = 6 𝑉 gerilim vardır.
1 Ω’luk dirençten akım akmadığı
için üzerinde gerilim düşmez.
𝑈𝐴−𝐵 = 6 − 2 = 4 𝑉 olur.
Devre Teorisi, Dr. Öğr. Üyesi Ahmet ÇİFCİ
17.11.2018 8/14
A-B noktalarına göre devrenin eşdeğer direnci;
RA-B= (2//3) =2.3
2+3= 1,2 Ω
𝑅𝐴−𝐵 = 1,2 + 1 = 2,2Ω
Devrenin Thevenin eşdeğeri
bulunduktan sonra, daha önce
çıkarılan 4 Ω’luk direnç tekrar
devreye eklenir. 4 Ω’luk dirençten
geçen akım;
𝐼4Ω =4
2,2 + 4= 0,64 𝐴 olarak bulunur.
Devre Teorisi, Dr. Öğr. Üyesi Ahmet ÇİFCİ
17.11.2018 9/14
Şekildeki devrede 3 Ω’luk
dirençten geçen akımı
Thevenin teoreminden
yararlanarak bulunuz.
Cevap : 2 A
Ry = 2,6 Ω’luk dirençten
geçecek akımı Thevenin
teoreminden yararlanarak
bulunuz. bulunuz.
Cevap : 5,28 A
Devre Teorisi, Dr. Öğr. Üyesi Ahmet ÇİFCİ
17.11.2018 10/14
NORTON TEOREMİ
• Bir elektrik devresi herhangi bir noktasına göre bir akım kaynağı ve ona
paralel bağlı bir dirençle gösterilebilir. Elde edilen devreye Norton eşdeğeri
denir.
• Devrenin belirlenen iki noktasının kısa devre edilmesi halinde buradan
geçecek akım değeri Norton eşdeğerindeki akım kaynağının değeridir.
• Eşdeğer devredeki akım kaynağına paralel bağlı direncin değeri, devrenin
belirlenen iki noktasına göre eşdeğer direncinin değeridir.
Eşdeğer direnç bulunurken devredeki gerilim kaynakları kısa
devre, akım kaynakları ise açık devre kabul edilir.
Devre Teorisi, Dr. Öğr. Üyesi Ahmet ÇİFCİ
17.11.2018 11/14
ÖRNEK SORU
Şekildeki devrenin Norton
eşdeğerini bulunuz.
Norton eşdeğerindeki akım
kaynağının değerini bulabilmek için
A-B uçları kısa devre yapılarak
buradan geçen kısa devre akımı (Ik)
bulunur.
𝐼𝑘 =12
6 + 2= 1,5 𝐴
𝑅𝐴−𝐵 = 6 + 2 = 8Ω
Devre Teorisi, Dr. Öğr. Üyesi Ahmet ÇİFCİ
17.11.2018 12/14
Şekildeki devrenin Norton
eşdeğerini bulunuz.
Cevap :
Şekildeki devrenin Norton
eşdeğerini bulunuz.
Cevap :
Devre Teorisi, Dr. Öğr. Üyesi Ahmet ÇİFCİ
17.11.2018 13/14
Şekildeki devrede, A-B uçlarına
bağlı 2 Ω’luk dirençten geçen
akımı Norton teoremini
uygulayarak bulunuz.
Cevap : 0,2 A
Şekildeki devrenin
Norton eşdeğerini
bulunuz.
Cevap :
Devre Teorisi, Dr. Öğr. Üyesi Ahmet ÇİFCİ
17.11.2018 14/14
Şekildeki devrede, 6 Ω’luk
dirençten geçen akımı
Norton teoremini
uygulayarak bulunuz.
Cevap : 1 A
Devre Teorisi, Dr. Öğr. Üyesi Ahmet ÇİFCİ