1

PGS.TS. TRẦN THỊ HƯƠNG (Khoa TLGD)ThS. NGUYỄN KỶ TRUNG (Khoa TLGD) Trường ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP.HCM

2

Tập huấn 4 ngày (23/6 – 26/6/2014)

SÁNG: 8g – 11g30 Nghỉ giải lao: 9g30 – 9g50

CHIỀU: 13g30– 16g30Nghỉ giải lao: 15g – 15g20

Nắm vững những vấn đề cơ bản về GDHN và chương trình HĐGDHN ở trường trung học

Nắm vững cách thức thiết kế kế họach tổ chức họat động GDHN ở trường THCS, THPT

Phân tích, nhận xét thực trạng HĐGDHN ở trường THCS, THPT

Thiết kế và triển khai kế họach HĐGDHN theo chủ đề trong chương trình HĐGDHN THCS, THPT

Có ý thức, trách nhiệm cao trong việc tổ chức HĐGDHN có hiệu quả ở nhà trường

3

4

Những vấn đề cơ bản trong chương trình HĐGDHN

Những vấn đề chung về GDHN

Thiết kế và tổ chức HĐGDHN

Các PP học tập tích cực:đàm thọai, thực hành, làm việc theo nhóm nhỏ

Đánh giá sản phẩm: mỗi nhóm thiết kế và triển khai kế họach HĐGDHN theo chủ đề

5

Trần Thị Hương (2014) Tài liệu học tập (bản PPT) Bộ GD&ĐT (2013) – Đổi mới giáo dục hướng nghiệp

trong trường trung học (Tài liệu tập huấn VVOb) Bộ GD&ĐT (2006) - Tài liệu bồi dưỡng GV thực hiện

chương trình, sách giáo khoa THCS, THPT - HĐGDHN Bộ GD&ĐT (2006) - Hoạt động giáo dục hướng nghiệp

(Sách giáo viên), Nxb Giáo dục Nguyễn Hải Châu (chủ biên, 2007), Giới thiệu giáo án

họat động giáo dục hướng nghiệp 11, Nxb Hà Nội. Trần Trọng Hà (2006), Giới thiệu giáo án hướng

nghiệp 10, Nxb Hà Nội Các trang web về giáo dục; www.vvob.be/vietnam

6

Phần 1Những vấn đề chung về

giáo dục hướng nghiệp ở nhà trường phổ thông

7

Thầy/cô hãy chia sẻ những kinh nghiệm, thuận lợi, khó khăn… trong thực tế họat động giáo dục hướng nghiệp ở các trường THCS, THPT

Mong đợi của T/C từ khóa tập huấn này là gì?

8

HƯỚNG NGHIỆP LÀ GÌ? Bình diện xã hội

hệ thống tác động của xã hội => giúp thế hệ trẻ chọn nghề phù hợp

với hứng thú, năng lực, sở trường cá nhân và đáp ứng nhu cầu nhân lực xã hội

9

Bình diện nhà trường phổ thông HN là hệ thống biện pháp tác động của nhà trường (chủ đạo) => giáo dục học sinh chọn nghề, tự quyết định nghề nghiệp tương lai trên cơ sở phân tích khoa học về năng lực, hứng thú của bản thân và nhu cầu nhân lực của xã hội

10

là một hệ thống điều khiển các động cơ chọn nghề của học sinh

là một quá trình giáo dục liên tục… mang tính xã hội rộng rãi

11

C: chủ thể điều khiển P: phương pháp, phương

tiện Đ: đối tượng K: kết quả T: thông tin nhu cầu của

nền kinh tế, sự thích ứng nghề nghiệp

N: các nghiên cứu xã hội học và kết quả thống kê

12

K

N

Ñ

P

C

T

Diễn tả sơ đồ?

QĐ truyền thốngHN gắn với khâu chọn

nghềPhạm vi: – Trường phổ thông

Đối tượng: – học sinh THCS, THPT

QĐ mới HN gắn với quá trình phát

triển nghề nghiệp gồm:– Chọn nghề– Thích ứng nghề Phạm vi– Trường phổ thông– Trường DN, THCN, CĐ, ĐH– Các cơ sở sản xuất KD Đối tượng:– Học sinh PT– Học sinh học nghề và TCCN– Sinh viên CĐ và ĐH– Người lớn tuổi khi đổi nghề

hoặc chuyển nghề13

Hướng nghiệp cho ai ?

Cho 4 đối tượng kể trên

Hướng nghiệp vào lĩnh vực nào?

Hướng học sinh đi học nghề là chủ yếu

Ai làm công tác hướng nghiệp?

Hướng nghiệp là trách nhiệm của toàn xã hội

14

15

–Giai đoạn 1: Giáo dục và tuyên truyền nghề

–Giai đoạn 2: Tư vấn nghề

–Giai đoạn 3: Tuyển chọn nghề

–Giai đoạn 4: Thích ứng nghề

=> Giai đoạn 1 và 2: nhà trường phổ thông=> Giai đoạn 3 và 4: các trường dạy nghề,

CĐ, ĐH và các cơ sở SXKD

16

17

Ñònh höôùng ngheàCaùc ngheà

vaø yeâu caàu cuûa chuùng

Tö vaán ngheà

Thò tröôøng

lao ñoäng

Phaåm chaát, naêng löïc,

hoaøn caûnh caù nhaân

Tuyeån choïn ngheà

1. Thông tin về nghề cho học sinh?◦ Về thế giới nghề nghiệp theo phân loại

nghề◦ Về nghề cụ thể hiện có trong cả nước

và địa phương◦ Hệ thống trường lớp đào tạo nghề của

Nhà nước, tư nhân◦ Thông tin về thị trường lao động

18

19

Loại nghềĐối tượng lao động chủ yếu

Tính liên thông giữa các bậc đào tạo

Dạy nghềTrung học

chuyên nghiệpCao đẳng,

Đại học

Người – Thiên nhiên

Các tổ chưc hữu cơ, các quá trình sinh vật và vi sinh vật

Trồng lúa, chăn nuôi, thú y, trồng rừng, nuôi trồng thuỷ sản…

Cán bộ trung cấp nông nghiệp, lâm nghiệp, thuỷ sản, trung cấp thú y…

Kĩ sư nông nghiệp, lâm nghiệp, thuỷ sản, bác sĩ thú y, cử nhân sinh học…

Người- Kĩ thuật

Các hệ thống thiết bị kĩ thuật, năng lượng, các đối tượng vật chất, nguyên vật liệu

Thợ rèn, thợ nguội, thợ tiện, thợ điện, thợ xây, công nhân vô tuyến điện…

Kĩ thuật viên cơ khí(cán bộ trung cấp cơ khí)Kĩ thuật viên điệnKĩ thuật viên vô tuyến điện…..

Kĩ sư cơ khí, kĩ sư điện, kĩ sư vô tuyến, kĩ sư xây dựng…

20

Người-Người

Con người, nhóm, tập thể

Nhân viên bán hàng, hộ lí, y tá, cô nuôi dạy trẻ…

Trung cấp thương mại, y tá trung cấp, giáo viên tiểu học, giáo viên dạy nghề…

Cử nhân Cao đẳng Sư phạm, cử nhân Đại học Sư phạm, Bác sĩ, Cán bộ tổ chức…

Người-Dấu hiệu

Những dấu hiệu ngôn ngữ, con số, mã số, công thức, sơ đồ, bản vẽ…

Nhân viên thủ quỹ, kế toán, nhân viên văn thư lưu trữ, kĩ thuật viên lập trình máy tính….

Cán bộ trung cấp kế toán, văn thư, lưu trữ,….

Cử nhân kinh tế, biên tập viên…Kĩ sư công nghệ thông tin

Người-Nghệ thuật

Các hình ảnh nghệ thuật, các bộ phận và các thuộc tính của chúng.

Thêu, sơn mài, dệt thảm, công nhân can vẽ bản đồ

Hoạ sĩ trung cấp, nhạc sĩ, kĩ thuật viên kiến trúc…

Hoạ sĩ, nhạc sĩ, nhà văn, nhà thơ….

2. Giáo dục nghề nghiệp? Tạo điều kiện cho HS làm quen với 1 số nghề

cơ bản, phổ biến của địa phương và XH Tìm hiểu xu thế phát triển các ngành nghề Những đặc điểm, yêu cầu tâm sinh lý do ngành,

nghề đòi hỏi Tạo điều kiện ban đầu để HS phát triển năng

lực tương ứng với hứng thú NN đã hình thành Giáo dục HS thái độ lao động đúng đắn, uốn

nắn những biểu hiện lệch lạc trong dự định chọn nghề

21

3. Tuyên truyền nghề nghiệp? Làm cho HS chú ý đến những nghề đang

phát triển có nhu cầu cấp thiết về nhân lực Giới thiệu các gương lao động dũng cảm,

sáng tạo => điều chỉnh hứng thú, động cơ chọn nghề

của HS

22

Tư vấn nghề là gì?một hệ thống biện pháp tâm lý – giáo dục=> Đánh giá toàn bộ năng lực thể chất và trí

tuệ của HS=> Đối chiếu các năng lực đó với những yêu

cầu do nghề đặt ra, có cân nhắc đến nhu cầu nhân lực của địa phương và xã hội

=> cho HS lời khuyên về chọn nghề có căn cứ khoa học

23

Chẩn đoán những thuộc tính và phẩm chất quan trọng về mặt nghề nghiệp

Đối chiếu cấu trúc tâm lý của nhân cách và của hoạt động nghề nghiệp

Xác định con đường tiếp tục phát triển nhân cách theo xu hướng chọn nghề

24

• Tư vấn sơ bộ: áp dụng ở các trường PT• Tư vấn chuyên sâu:

đòi hỏi phải có một số thiết bị cũng như đội ngũ các nhà tư vấn có trình độ cao

=> Yêu cầu đối với nhà tư vấn: Có kiến thức về:- Thế giới nghề nghiệp- Nhân cách- Kinh tế (hoặc y học, giáo dục học) Có các phương pháp đánh giá

25

26

Các kiểu tư vấn nghề

Caùc kieåu tö vaán ngheà

Tö vaán thoâng tin

höôùng daãn

Tö vaán chaån ñoaùn

Tö vaán y hoïc

Tö vaán hieäu chænh

27

Tư vấn thông tin hướng dẫn: nhằm giới thiệu nội dung nghề HS định chọn

Tư vấn chẩn đoán: nhằm bộc lộ hứng thú, thiên hướng, năng lực, phẩm chất nghề chuyên biệt của cá nhân trên cơ sở nghiên cứu và đo đạc nhân cách toàn diện

Tư vấn y học: nhằm bộc lộ sự phù hợp giữa trạng thái sức khoẻ của cá nhân với yêu cầu của nghề lựa chọn

Tư vấn hiệu chỉnh: tiến hành trong trường hợp ý định nghề nghiệp của cá nhân không phù hợp với khả năng và năng lực thực tế của họ

28

Nhà trường PT có thể cung cấp tư liệu về đặc điểm nhân cách của học sinh khi ra trường

góp ý kiến cho việc tuyển sinh vào các trường đào tạo nghề và tuyển chọn người lao động được thuận lợi, chính xác, khoa học

29

GDHN có ý nghĩa như thế nào?1. Ý nghĩa giáo dục2. Ý nghĩa kinh tế3. Ý nghĩa xã hội

30

Về giáo dục:–Giúp HS hiểu biết về thế giới nghề nghiệp–Hình thành nhân cách nghề nghiệp cho HS–Giáo dục HS thái độ đúng đắn đối với lao

động–Tạo ra sự sẵn sàng tâm lí đi vào lao động

nghề nghiệp=> đào tạo HS trở thành những người lao

động có năng lực thích ứng với một lĩnh vực NN theo xu thế phân công lao động xã hội

31

Ý nghĩa kinh tế: – Góp phần phân luồng học sinh sau tốt nghiệp

các cấp, – Giảm ách tắc giao thông, tai nạn lao động– Giảm sự thuyên chuyển nghề, đổi nghề- Sử dụng hợp lý tiềm năng lao động trẻ tuổi nâng cao năng suất lao động xã hội- Đồng bộ và chuyên môn hóa đội ngũ lao động

nghề nghiệp, phân bố lại lực lượng lao động xã hội

- Là phương tiện quản lí công tác kế hoạch hoá phát triển kinh tế, xã hội trên cơ sở khoa học

32

Ý nghĩa xã hội

- Giúp học sinh tự giác đi học nghề => Khi có

nghề sẽ tự tìm việc làm- Giảm tỉ lệ thất nghiệp, giảm tệ nạn xã hội, giảm

tội phạm- điều chỉnh sự phân công lao động xã hội, tạo

ra sự cân bằng trong việc phân bố lực lượng

dân cư- HN kết hợp chặt chẽ với lao động sản xuất và

dạy nghề có tác dụng làm ổn định đời sống xã

hội

33

Ý nghĩa tổng quát của GDHN: - Đối với học sinh:

giúp HS đánh giá đúng khả năng bản thân, điều chỉnh xu hướng chọn nghề và chọn nghề phù hợp với năng lực, hứng thú …

- Đối với xã hội:giúp cho việc phân công lao động XH, sử dụng nguồn nhân lực một cách tối ưu, đào tạo đồng bộ đội ngũ người lao động phù hợp với cơ cấu lao động xã hội ở từng thời kỳ để phát triển kinh tế – xã hội…

34

Hoạt động dạy học các bộ môn văn hoá Hoạt động dạy nghề phổ thông và lao động

sản xuất Hoạt động giáo dục hướng nghiệp Hoạt động tham quan, ngoại khoá, giao lưu

trong và ngoài nhà trường

35

Các con đường GDHN có mối quan hệ khăng khít, hỗ trợ lẫn nhau

cần phải tiến hành đồng bộ Hoạt động GDHN là con đường chính, có tầm

quan trọng đặc biệt:- Cung cấp cho HS những thông tin NN, hệ

thống đào tạo và thị trường lao động một cách có hệ thống, có chủ đích

HS biết được năng lực cá nhân, điều kiện và truyền thống gia đình để định hướng lựa chọn nghề, chọn hướng đi sau khi tốt nghiệp một cách có ý thức, có cơ sở khoa học

36

Trình bày các hình thức GDHN và đánh giá việc thực hiện các hình thức GDHN ở trường học của Thầy/Cô đang công tác.

Đánh giá chung thực trạng HĐGDHN ở trường Thầy/Cô (ưu điểm, hạn chế, nguyên nhân)

37