BOLU İ

İŞ SAĞ

Risk

L MİLLİ 

ĞLIĞI V

k Değerl

B

 

 

EĞİTİM

 

E GÜVE

 

 

 

 

 

 

 

lendirm

 

 

 

 

 

 BOLU, 201

M MÜDÜ

ENLİĞİ B

mesi Reh

14

ÜRLÜĞÜ

BİRİMİ 

 

hberi 

Ü 

i  

İÇİNDEKİLER 

  Konu                                                                                                  .  Sayfa No 

 

    1. İlgili Mevzuat  1 

    2. Risk Değerlendirmesi  3 

    3. Risk Değerlendirme Döngüsü  5 

      I. Birinci Adım Tehlikelerin Tespit Edilmesi  5 

      II. İkinci Adım Risklerin Analizi  7 

      III. Üçüncü Adım Kontrol Tedbirlerinin Belirlenmesi  9 

      IV. Dördüncü. Adım Kontrol Tedbirlerinin Uygulanması  11 

    V. Beşinci Adım İzle ve Tekrar Et  11 

    4. Risk Analizlerinin Kayda Alınması  13 

    5. Risk Analizleri Tablosunun Doldurulması  16 

    6. Kontrol Listeleri Listesi  17 

  7. Ek Listesi  18 

 

 

1  

1. İLGİLİ MEVZUAT 

1739 sayılı Millî Eğitim Temel Kanunu. 

Okul Öncesi Eğitim Kurumları Yönetmeliği, 

İlköğretim Kurumları Yönetmeliği,  

MEB Orta Öğretim Kurumları Yönetmeliği 

Yaygın Eğitim Kurumları Yönetmeliği, 

Özel Öğretim Kurumları Yönetmeliği, 

3308 sayılı Meslekî Eğitim Kanunu, 

4904 sayılı İŞKUR Kanunu, 

4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu, 

4857 sayılı İş Kanunu, 

6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu 

Asbestle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelik 

Askerî İşyerleri ile Yurt Güvenliği için Gerekli Maddeler Üretilen İşyerlerinin Denetimi, Teftişi 

ve Bu İşyerlerinde İşin Durdurulması Hakkında Yönetmelik 

Balıkçı Gemilerinde Yapılan Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelik 

Biyolojik Etkenlere Maruziyet Risklerinin Önlenmesi Hakkında Yönetmelik 

Büyük Endüstriyel Kazaların Önlenmesi ve Etkilerinin Azaltılması Hakkında Yönetmelik 

Ekranlı Araçlarla Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelik 

Elle Taşıma İşleri Yönetmeliği 

Gebe veya Emziren Kadınların Çalıştırılma Şartlarıyla Emzirme Odaları ve Çocuk Bakım 

Yurtlarına Dair Yönetmelik 

Gemi Adamlarının İkamet Yerleri, Sağlık ve İaşelerine Dair Yönetmelik 

Geçici veya Belirli Süreli İşlerde İş Sağlığı ve Güvenliği Hakkında Yönetmelik 

Kadın Çalışanların Gece Postalarında Çalıştırılma Koşulları Hakkında Yönetmelik 

Kanserojen veya Mutajen Maddelerle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında 

Yönetmelik 

Kimyasal Maddelerle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelik 

Kişisel Koruyucu Donanımların İşyerlerinde Kullanılması Hakkında Yönetmelik 

Maden İşyerlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği 

Sağlık Kuralları Bakımından Günde Azami Yedi Buçuk Saat veya Daha Az Çalışılması Gereken 

İşler Hakkında Yönetmelik 

Sağlık ve Güvenlik İşaretleri Yönetmeliği 

Tehlikeli ve Çok Tehlikeli Sınıfta Yer Alan İşlerde Çalıştırılacakların Mesleki Eğitimlerine Dair 

Yönetmelik 

Tozla Mücadele Yönetmeliği 

Ulusal İş Sağlığı ve Güvenliği Konseyi Yönetmeliği 

Yapı İşlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği 

Çalışanların Gürültü ile İlgili Risklerden Korunmalarına Dair Yönetmelik 

Çalışanların Patlayıcı Ortamların Tehlikelerinden Korunması Hakkında Yönetmelik 

Çalışanların Titreşimle İlgili Risklerden Korunmalarına Dair Yönetmelik 

Çalışanların İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimlerinin Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik 

Çocuk ve Genç İşçilerin Çalıştırılma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik 

İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği 

2  

İş Güvenliği Uzmanlarının Görev, Yetki ve Sorumluluk ve Eğitimleri Hakkında Yönetmelik 

İş Hijyeni Ölçüm, Test ve Analizi Yapan Laboratuvarlar Hakkında Yönetmelik 

İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetleri Yönetmeliği 

İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetlerinin Desteklenmesi Hakkında Yönetmelik 

İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulları Hakkında Yönetmelik 

İş Sağlığı ve Güvenliği Risk Değerlendirmesi Yönetmeliği 

İşyeri Bina ve Eklentilerinde Alınacak Sağlık ve Güvenlik Önlemlerine İlişkin Yönetmelik 

İşyeri Hekimi ve Diğer Sağlık Personelinin Görev, Yetki, Sorumluluk ve Eğitimleri Hakkında 

Yönetmelik 

İşyerlerinde Acil Durumlar Hakkında Yönetmelik 

İşyerlerinde İşin Durdurulmasına Dair Yönetmelik 

 

 

 

 

3  

2. RİSK DEĞERLENDİRMESİ 

 

6331  sayılı  Kanunun  4.  Maddesinde  işveren  yükümlülükleri  arasında  Risk 

değerlendirmesinin yapılması gerektiği açıkça belirtilmiştir. Risk değerlendirmesinin nasıl yapılacağı 

da “Risk Değerlendirmesi Yönetmeliği”nde gösterilmiştir. Risk değerlendirmesi çalışma ortamında var 

olan  tehlike  ve  riskleri  tanımlamak  ve  gerekli  olan  önleyici  ve  koruyucu  tedbirleri  geliştirmek  için 

yapılan bir dizi çalışmalardır. Risk değerlendirmesi, hem muhtemel risklerin tanımlanması hem de bu 

risklerin  ortadan  kaldırılması  veya  en  aza  indirgenmesi  için  tedbirlerin  alınması,  belgelenmesi  ve 

seçilen  tedbirlerin  gözden  geçirilmesini  kapsar.  Risk  değerlendirmesi,  uygun  önleyici  tedbirlerin 

seçilmesi ve uygulanmasında da faydalı olur. Bu rehber  içeriğinde verilen örnek Risk Kontrol Listesi, 

çalışma  koşullarını  değerlendirme  konusunda  bağımsız  uygulamalar  geliştirilmesi  için  bir  model 

niteliğindedir. Risk değerlendirmesinde kullanılan en basit ve yaygın yöntem kontrol listeleridir.  

 

Kontrol  listelerinde  verilen  örnekler  ve  iş  sağlığı  ve  güvenliği  kontrol  listelerini  bir  dizi 

talimatlar  olarak  değerlendirilmelidir.  Bu  itibarla,  her  okul  bu  kontrol  listelerine  dayanarak  kendi 

içerisindeki  riskleri  analiz  edebilir. Ancak  verilen  kontrol  listelerinin  okula  özel  risk  öğelerini  tam 

olarak kapsamadığı konular varsa gerektiğinde kontrol  listeleri amaca uygun  şekilde sorular  ilave 

edilerek genişletilip kullanılabilir. 

 

Unutulmamalıdır ki;  idareciler, öğretmenler, diğer çalışanlar ve öğrencilerin her birinin okul 

içindeki sağlık ve güvenliği sağlamak yönünde ayrı görev ve sorumlulukları vardır. Amaç, bu görev ve 

sorumlulukların gereği olarak beklenmeyen ve istenmeyen kaza ve olayları önlemeye yetecek ölçüde 

tedbirlerin bulunup bulunmadığını tespit etmek ve hangi konularda iyileştirmeler gerekiyorsa gerekli 

işlem ve tedbirleri buna göre uygulamaya koymaktır. 

 

Risk değerlendirilmesinin gerçekleştirilmesi ve yenilenmesi 

  6331  sayılı  kanun  kapsamında  tüm  kurumların  1  Ocak  2013  tarihinden  itibaren  bir  risk 

değerlendirmesini  hazırlaması  gerekiyordu.  Bununla  birlikte  risk  değerlendirmesi  bulunan 

kurumlarında  belirli  hallerde  risk  değerlendirmelerini  güncellemeleri  gerekmektedir.  Bu  şartlar 

altında risk değerlendirmeleri 

1. Yeni bir iş yapılacaksa veya hiç risk değerlendirmesi yapılmamışsa, işin yapılacağı yerde, 

2. Kullanılan teknoloji düzeyinde değişiklik olduğu zaman, 

3. Mevzuat değişikliği olmuşsa veya yeni bir mevzuat yürürlüğe girmişse, 

4. Kullanılan ekipmanla ilgili bir değişim söz konusu ise, 

5. Yeni bir teknik kullanılacaksa, 

6. Kullanılan cihazların veya tesislerin/alanların/binaların kullanım amacı değişmişse, 

7. Yeni bir makine veya üretim aracı alınmışsa, 

8. Yeni bir madde kullanılacaksa, 

9. İş organizasyonunda veya iş akışında önemli değişikliklerin olması durumunda, 

10. Kazalar, kazaya ramak kalmalar, işe bağlı sağlık sorunları ortaya çıktıktan hemen sonra ve 

çalışma  şartlarını,  faaliyetleri  etkileyen  durumlar  ortaya  çıkmışsa  periyodik  olarak  risk 

değerlendirmesi, 

yapılmalıdır. 

 

 

4  

İSG Form ve Belgeleri; 

 

İş  Sağlığı  ve  Güvenliği  çalışmalarının  çeşitli  aşamalarında  ihtiyaç  duyulabilecek  belgeler, 

yapılan çalışmalarla  ilgili kayıtlarınızı tutmak,  iş sağlığı ve güvenliği alanında yapılanları ve eksiklikleri 

kontrol  etmek,  böylece  İSG  konusunda  okulun  kendi  durumunu  ve  kaydettiği  aşamaları  izlemeye 

imkan tanımak üzere oluşturulmalıdır. 

Formlarla  ilgili  beklenen  ise  okullarımızın/kurumlarımızın  birimlerinde  formlarda 

belirtilmeyen  eksikliklerin  bulunması  halinde  güncelleme  tekliflerinin  yapılması.  Yapılan  teklifler 

önlem alınması konusunda yeni yaklaşımları karşımıza getirecektir. 

 

 

İlk adımd

tehlikele

durumla

 

 

Tehlike k

i. G

 

ii. Ç

1. Ça

2. Fiz

3. Ça

iş a

4. İş v

da kurumlar

erle  ilgili  fot

a ilgili bütün 

‟kaynağı oluşt

Genel kullan

1. Stan

2. Gen

3. Yetk

4. Yete

5. Bilgi

Çalışma orta

lışma tezgah

iksel, kimyas

lışılan malze

araçları seçim

ve üretim pro

5

İzle ve

I. BİRİ

da bulunan t

toğraflar  çek

bilgiler kayd

‟ 

TEHLİKE Nbirlikte ge

turabilecek u

nım alanların

ndartların gö

el olarak kul

kisiz kullanım

ersiz ve emni

sizlik. 

amlarına ilişk

hı ve tezgahta

sal ve biyoloj

me, makine,

mi, tüm bu a

osesleri tasa

T

5. Adım 

e Tekrar Et.

3. RİSK DEĞ

NCİ. ADIM T

tüm tehlikel

kilmelidir.    T

edilmelidir.

NEDİR?: İnsaerçekleşmesi

unsurlar aşağ

a ve okulun f

zetilmediği t

lanım alanla

mlar veya yetk

yetsiz apara

kin olarak; 

a yapılacak iş

jik etkiler, 

, ekipman, te

raçların doğr

rımı, iş akışı 

4. Adım 

Kontrol Tedbirlerini Uygula

5 

ERLENDİRM

 

TEHLİKELERİN

 

er tespit edi

Tespit  edilen

nların yaralane sebep ola

ğıda belirtilm

fiziksel yapıl

tesisat, yapı, 

rının uygun 

kisiz yapılan 

tlar, 

ş’e uygun olm

esis ve bunla

ru kullanılma

ve çalışma s

1. Adım Tehlikelerin 

Tespit Edilmes

ME DÖNGÜSÜ

N TESPİT EDİ

ilmeli ve kay

n  her  bir  te

anması, sağlıabilecek kayn

miştir: 

arına ilişkin o

malzeme ve

planlanmam

işler, 

mayan tasar

arın aktarılma

aması ve bak

saatleri ve bu

i

3. Adım 

Kontrol Tedbirlerin

Belirle

Ü 

İLMESİ 

ıt altına alın

ehike  için  ye

ğının bozulmnak, durum v

olarak; 

e ekipmanlar

ması, 

ım ve teçhiza

ası/taşınmas

kım/onarım y

unların toplu

2. A

RiskDeğerle

i 

malıdır. Tesp

eni  bir  kayıt

ması veya buveya işlemdi

r, 

at, 

sı açısından t

yetersizliği, 

ca etkisi, 

Adım

klerin ndirilmesi

 

pit edilen 

t  açılarak 

nların r.  „

tasarım, 

6  

5. Talimatların, işaretlerin ve eğitimlerin yetersiz kalması ve/veya kişisel koruyucuların eksik 

olması, 

6. İş ve işlem yapanların emniyet tedbirlerini almaması ihmal etmesi. 

 

Okul İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulunun(İSGK) İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetimi konusunda beklenen çalışmalar(EK‐3) 

1. Acil Çıkışlar  23. Merdivenler 

2. Kazalar  24. Birimler 

3. İlkyardım  25. Tehlikeli maddeler ve kimyasallar 

4. Okul saatleri dışında okulun kullanımı 26. Bölüm içinde tehlikeli maddelerin 

organizasyonu 

5. Bina hizmetleri  27. Taşıma 

6. Sağlık ve güvenlik kontrolleri  28. Basınçlı sistemler 

7. Raporlama  29. Duman ve Tozların uzaklaştırılması 

8. Gözetim  30. Elektrik 

9. Laboratuar ve atölyeler  31. Kaynak ve Lehim İşleri 

10. Ziyaretçiler 32. Teknik geziler, stajlar ve işletmelerde beceri 

eğitimi 

11. Eğitim & öğretim faaliyetleri  33. Yükleniciler 

12. Risk değerlendirmesi  34. Gürültü ve Titreşim 

13. Alet ve teçhizatın güvenli kullanımı  35. Aydınlatma 

14. Alet ve teçhizatın bakımı  36. Ortam Sıcaklığı 

15. Topraklamalar  37. Havalandırma 

16. Okulun fiziki yapısı  38. Yerleşim Planı 

17. Kullanıcı kontrolleri  39. Düzenlilik ve Temizlik 

18. Ölçüm ve testler 40. Yaya ve Araç Trafiği ile Açık Alan Çalışma 

Yerleri 

19. Büro çalışmaları  41. Yangın talimatları 

20. Lazerler, Mikrodalga ve X‐Ray ışınlı Cihazlar  42. Özürlüler 

21. Kişisel Koruyucu Donanımlar  43. Güvenlik ve Sağlık İşaretleri vb… 

22. Yüklerin Taşınması   

 

 

Tespit  e

kullanıla

kontrol t

 

 

 

 Belirlen

L  Tipi M

Örne

Örne

Örn

 

edilen  tehlik

bileceği  gib

tedbirleri de 

‟

en riskler ris

Matris  Yönte

ek Tehlike Ka

ek Tehlike 1 

ek Risk 1: Ze

kelerin  riskl

i  deneyimle

kayda geçiri

‟ 

RİSK  NEDgelme  olyaralanma

sk değerlend

mi  açıklanac

aynağı 1 : Ze

: Zem

eminin bozul

II. İKİNCİ AD

eri  belirlenm

rde  kullanıla

ilerek risk de

DİR?:  Tehlikeasılığı  ile  oa veya sağlık

dirme yöntem

caktır.  Önce

emin 

minde çökme

ması sonucu

7 

 

DIM RİSKLER

melidir.  Bu 

abilmektedir

erecesi hesap

eli  bir  olayıolay  veya k bozulmasın

mlerinden bi

elikle  olayın 

e var.  

u takılma, dü

RİN ANALİZİ

aşamada  y

r.  Riskler  be

planmalıdır.

n  veya  marmaruziyet ın ciddiyet d

ri seçilerek d

meydana  g

üşme 

yasal  mevzu

elirlenirken  h

ruziyet  durudurumununerecesinin b

değerlendiril

elme  sıklığın

uat  veya  st

hali  hazırda 

umunun  meyn  yol  açabibirleşimidir. 

lmelidir. Bu 

na  ve  olay 

andartlar 

bulunan 

ydanaileceği „

rehberde 

meydana 

 

 

 

geldikten

meydana

 

 

olay mey

 

puanlam

 

 

Örn

Örn

n sonra orta

a gelme ihtim

  Olasıl

1  Heme

2  Çok az

3  Az (Ör

4  Sıklıkl

5  Çok sı

ydana geldiğ

  Şiddet

1  İş saat

2  İş gün

3  Hafif y

4  Ciddi y

5  Bir vey

ması yapılmal

ek Olasılık 1

ek Şiddet 1 

aya çıkacak d

mali göz önü

ık 

en hemen hiç

z ( örneğin y

rneğin ayda 

a (Örneğin h

klıkla (Örneğ

ği takdirde na

t 

ti kaybı yok, 

ü kaybı yok, 

yaralanma, y

yaralanma, u

ya daha fazla

lıdır. Belirlen

1 :  Geçiş yolu

:  Kişi düştüğ

Rİ

durumun şidd

nde bulundu

ç 

ılda bir kez, s

bir veya yılda

aftada bir ve

ğin her gün, h

asıl bir sonuç

hemen gide

kalıcı etkisi o

yatarak tedav

uzun süreli te

a kişinin ölüm

nen Olasılık v

u üzerinde o

ğü zaman aya

İSK = OL

8 

detine göre 

urularak; 

sadece anor

a birkaç kez)

eya ayda birk

haftada birk

ç doğacağına

rilebilen, ilk 

olmayan aya

vi gerekir 

edavi, mesle

mü 

 

 

ve Şiddet’in ç

 

 

lmasından d

akta tedavi g

LASILIK 

1 ile 5 arası

mal durumla

) 

kaç kez) 

aç kez, norm

a göre ise; 

yardım gere

akta tedavi 

ek hastalığı, u

çarpımı ile de

olayı sıklıkla 

görür. Kısa ve

 

x ŞİDDE

nda bir değe

arda) 

mal çalışma şa

ktiren 

uzuv kaybı. 

e Risk Derece

 

kaza meyda

eya uzun sür

ET 

er verilmelid

artlarında) 

esi elde edili

ana gelebilir. 

reli bir etki o

ir. Olayın 

r. 

(4) 

luşmaz (2) 

 

 

9  

    Şiddet 

 

  1  2  3  4  5 

Olasılık

 

1  Anlamsız  Düşük  Düşük  Düşük  Düşük 

2  Düşük  Düşük  Düşük  Orta  Orta 

3  Düşük  Düşük  Orta  Orta  Yüksek 

4  Düşük  Orta  Orta  Yüksek  Yüksek 

5  Düşük  Orta  Yüksek  Yüksek Tolere 

Edilemez 

 

 

‟ 

RİSK  DEĞERLENDİRMESİ  NEDİR?:  Tehlikelerden  kaynaklanan  riskin büyüklüğünü  tahmin  etmek  ve  mevcut  kontrollerin  yeterliliğini  dikkatealarak  riskin  kabul  edilebilir  olup  olmadığına  karar  vermek  için  kullanılansüreçtir.  „

 

III. ÜÇÜNCÜ ADIM KONTROL TEDBİRLERİNİN BELİRLENMESİ 

 

Yapılan risk derecelendirmesi sonucunda elde edilen değere göre bir eylem planı hazırlanmalıdır ve 

belirlenen tedbirler kayıt altına alınarak, tedbiri uygulayacak kişinin sorumluluğuna verilmeli ve işin 

bitirilmesi için riskin derecesi ve kurumun imkanları dahilinde bir tarih belirlenmesi gerekmektedir.  

 

3.1 Risk Derecelendirmesi Ne Anlama Gelmektedir? 

 

  Açıklama 

Tolere Edilemez 

Belirlenen risk kabul edilebilir bir seviyeye düşürülünceye kadar iş başlatılmamalı eğer devam eden bir faaliyet varsa derhal  durdurulmalıdır.  Alınan  önlemlere  rağmen  riski düşürmek mümkün olmuyorsa, faaliyet engellenmelidir. 

Yüksek 

Belirlenen  risk  azaltılıncaya  kadar  iş  başlatılmamalı  eğer devam  eden  bir  faaliyet  varsa  derhal  durdurulmalıdır. Risk  işin devam etmesi  ile  ilgiliyse acil önlem alınmalı ve bu  önlemler  sonucunda  faaliyetin  devamına  karar verilmelidir. 

Orta Belirlenen  riskleri  düşürmek  için  faaliyetler başlatılmalıdır. Risk azaltma önlemleri zaman alabilir. 

Düşük 

Belirlenen  riskleri  ortadan  kaldırmak  için  ilave  kontrol proseslerine  ihtiyaç olmayabilir. Ancak mevcut kontroller sürdürülmeli  ve  bu  kontrollerin  sürdürüldüğü denetlenmelidir. 

Anlamsız Belirlenen  riskleri  ortadan  kaldırmak  için  kontrol prosesleri  planlamaya  ve  gerçekleştirilecek  faaliyetlerin kayıtlarını saklamaya gerek olmayabilir. 

 

 

 

 

Kontrol t

O

 

 

Problem

kuralları

kaydettiğ

 

Ö

S

T

tedbiri belirl

Kaynağında 

1. Bert

2. İkam

3. Mak

4. Tekn

Ortama yöne

1. Tecr

2. Hava

3. Orga

4. Kişis

‟

mlerle  sistem

nızı  iyileştirm

ğinizi görebi

1. Makine

2. Elektrik

3. Fizikse

Örnek Tedbir

Sorumlu Pers

Tarih   

enirken şu a

korunma: 

araf etme (T

me etme (Teh

kina koruyucu

nik tedbirler 

elik koruma:

rit (Çalışanlar

alandırma (o

anizasyonel D

el Koruyucu 

‟ 

Ri To Bü Kü

so

matik  bir  şe

me  yönünde

lirsiniz. 

e güvenliği 

k tesisatı güv

l alanlara kar

r 1  :  Zem: Duru

sonel1 : Ahm

: 21 K

şamalar taki

Tehlikeyi tam

hlikeliyi tehli

ular (Koruyu

 

rı o bölümde

otomatik hav

Düzenlemele

Donanımlar

skin bertarafoplu önlemleüyük risk küçüçük bütçeyleonuca ulaşma

kilde  uğraşa

e  bu  çabala

venliği 

rşı güvenlik

minde seviyeum düzeltilinc

met Yapar/Te

Kasım 2014 (

10 

ip edilmelidi

mamen ortad

kesizle veya 

cu kapaklar,

en uzak tutm

valandırma, i

er(Organizas

r 

f edilmesi riser bireysel önçük riske göree iyi bir sonuaya tercih ed

arak,  okul  v

arın  sonuç  v

e farkı giderilceye uyarı işar

eknisyen (pe

bir aylık bir s

r. 

an kaldırma)

daha az teh

 otomatik em

a) 

klimlendirme

yon şeması, 

skin azaltılmanlemlerden öe önceliklidiruca ulaşmak,dilir. 

veya  çalışma

vermesiyle  iş

melidir. (Berretlemelerinin

rsonel adı so

süre uygun g

) 

likeliyle deği

mniyet şalter

e vb.) 

çalışanları gö

asından önceönce gelir. r.  büyük bütçe

a  ortamında

ş  sağlığı  ve 

rtaraf) n yapılması.(O

oyadı, bölüm

görülmüştür)

ştirme) 

rleri vb.) 

örev tanımla

eliklidir. 

eyle değersiz

a  sağlık  ve 

güvenliğind

rganizasyone

mü yazılmalıd

) 

 

 

arı vb.) 

z bir  „güvenlik 

de  aşama 

l) 

ır) 

 

 

 

Bu adım

ya da ya

 

 

Son adım

doğurup

yapılarak

alınan te

 

 

Örne

Örnek

4. Kimyas

5. Yangın

6. Çalışma

7. İşin org

8. Kişisel 

9. Alet ve

10. Ölçüm 

IV

da belirlenen

ptırılır. 

mda alınan te

p  doğurmad

k  tedbirlerin

edbirlerin de

ek Düzeltme

k Önleyici Fa

sal alanlara k

 ve patlamay

a düzeni (atö

ganizasyonu 

koruyucu do

e teçhizat 

ve testler v.

. DÖRDÜNCÜ

n tehlikeye k

V

edbirlerin uy

ığı  kontrol 

n etkinliği de

vamlı olarak

 1   : Zem

aaliyet Sonu

karşı güvenlik

ya karşı güve

ölye, sınıf, la

ve yönetimi

onanımlar 

b. gibi konul

Ü. ADIM KO

karşı, önlem 

V. BEŞİNCİ A

ygulanıp uygu

edilir.  Oluşa

enetlenmelid

k takip edilme

minde seviye 

cu : Zeminde

11 

k 

enlik 

boratuvar iç

 

larda ayrı ayr

NTROL TEDB

tedbiri belirl

 

ADIM. İZLE V

ulanmadığı k

an  yeni  du

dir. Eğer yete

esi sağlanma

farkı giderild

e seviye fark

i yerleşim) 

rı değerlend

BİRLERİNİN U

lenen tarihe 

VE TEKRAR ET

kontrol edilir

rum  için  ye

erli değilse y

alıdır. 

di. 

kı giderildi. 

irmelerin yap

UYGULANMA

kadar sorun

T 

. Alınan tedb

eniden  bir 

yeni  tedbirle

pılması gere

ASI 

nlu tarafından

birin yeni bir

risk  değerle

er alınmalı, y

kir. 

n yapılır 

 

r tehlikeyi 

endirmesi 

yeterli  ise 

 

 

 

Periyodi

soruların

 

Ayrıca id

Örne

k olarak; 

1. Okul İş

2. İSGK Yı

3. Mevcu

4. Bir son

5. Okulun

6. Okula y

7. Her eğ

mi? 

8. İSGK sa

9. Okul sa

10. Sağlık v

11. Acil çık

12. İlk yard

13. Öğrenc

14. İş kıyaf

15. E‐okul 

16. Okul sa

17. Bina iç

18. Okulda

19. İSGK ge

20. Büro ça

21. Merdiv

22. Okul iç

na da sürekli 

darecilerimiz

1. Çalışan

2. Risk de

3. Acil du

4. İş Sağlı

5. İş Sağlı

6. Organi

7. Görev y

ek Önleyici Fa

 Sağlığı Güve

ıllık toplantıl

t eğitim öğre

nraki öğretim

n fiziksel yap

yeni gelen öğ

itim öğretim

ağlık ve güve

atın alma kom

ve güvenlik i

kışlar belirlen

dım persone

cilere ve öğre

fetleri ve bar

da kan grup

aatleri dışınd

i ve dışı elekt

a kullanılan a

erekli testler

alışmaları me

venler kontro

çinde buluna

 cevap aranm

in aşağıdaki 

n temsilcisi se

eğerlendirme

rum ekibi ol

ğı ve Güvenl

ğı ve Güvenl

zasyon yapıs

yetki ve soru

aaliyet Sonu

enliği Kurulu 

arını yapmış

etim yılı kaza

m yılı öğrencil

ısı iş güvenliğ

ğretmenlerin

 yılı sonunda

enlik ile ilgili e

misyonlarınd

le ilgili Resim

ndi mi? 

linin ismi pan

etmenlere ai

retlerde kan 

ları sınıf öğre

da okulun kul

trik, su ve ga

alet ve teçhiz

ri yaptırmış m

eslek hastalığ

ol ediliyor m

n yüklenicile

malı. 

faaliyetleri g

eçimi, 

e ekibi kurulm

uşturulması,

liği Kurulu ol

liği onaylı de

sının oluşturu

umlulukların 

ucu 1 : Zemin

12 

(İSGK) Aylık 

 mı? 

a kayıt sistem

lerin kullana

ği açısından 

ne İş Sağlığı v

a öğretmenle

eğitim ve sem

da İSGK üyes

m ve afişlerde

nolara asıldı 

it kan grubu 

grupları yazı

etmenleri ta

llanımının na

az işleri takip

zat TSE Stand

mı? 

ğı açısından 

u? 

er OSGK ile k

gerçekleştirm

ması, 

, 

uşturulması,

efterin tutulm

ulması, 

belirlenmes

nde seviye fa

toplantıların

mi incelenmiş

cakları KKD l

gözden geçir

ve Güvenliği 

er istatistikse

miner düzen

i görevli mi?

en istifade ed

mı? 

listesi var m

ılmış mı? 

rafından işle

asıl olacağı b

p ediliyor mu

dardına uygu

bilgilendirilm

oordineli çal

mesi kanuni z

, 

ması, 

si, 

arkı giderildi.

nı yapmış mı

ş mi? 

er belirlenm

rilmiş mi? 

eğitimi veril

el analiz yapa

ledi mi? 

 

dildi mi? 

ı? 

nmiş mi? 

elirlenmiş m

? 

un mu? 

miş mi? 

ışıyor mu? 

zorunluluktu

? 

miş mi? 

miş mi? 

arak OSGK y

mi? 

r. 

 

a verdi 

 

 

H

değerlen

tehliken

işlenmel

sonra  uy

işlenmel

Örne

Örne

8. Çalışan

9. Makine

10. Makine

11. Makine

12. Kişisel 

13. İş Sağlı

14. İş Sağlı

15. İş Sağlı

16. Etiketle

17. Acil top

18. Disiplin

19. Yangın

20. Operat

21. Alarm v

22. Kullanı

Karnes

23. Dış ala

24. Tehlike

25. Basınçl

26. Trafik i

27. Duyuru

28. Çalışma

Her bir  tehli

ndirme  anali

in riski belir

i ve  ilgili kiş

ygulanan  ted

idir. 

ek Tehlike Ka

ek Tehlike 2 

n personelin 

e talimatların

e operasyon 

e yerleşimler

Koruyucu Do

ğı ve Güvenl

ğı ve Güvenl

ğı ve Güvenl

eme ve işare

planma yerle

n Kurulu oluş

 sistemlerini

tör belgelerin

ve tahliye ta

lan tehlikeli 

si)’lerin hazır

n ve çevre d

eli ve tehlikes

lı tüp alanlar

şaret ve yön

u ve iletişim 

a alanlarının

4. RİS

ike  tespit ed

iz  formu  her

lenmeli, der

inin sorumlu

dbirin  uygun

aynağı 2 : Bil

: Bilg

genel sağlık 

nın hazırlanm

noktaları ve

rinin gözden 

onanımların 

liği uyum lev

liği afişleri be

liği talimatla

etleme yapılm

eri ve yönlen

şturulması, 

n kontrol ed

nin kontrol e

tbikatlarının

kimyasalları

lanması 

üzenlemeler

siz atık alanla

rının belirlen

n levhalarının

panolarının a

 duvar ve ze

SK ANALİZLER

dilmeli,  fotoğ

r  bir  tehlike 

ecelendirilm

uluğuna veril

n  olup  olma

lgisayar masa

isayar sanda

13 

muayenesin

ması, 

e koruyucular

geçirilmesi,

belirlenmes

vhalarının be

elirlenmesi,

rının oluştur

ması, 

ndirme işaret

dilmesi, 

edilmesi, 

n yapılması,

n analizi ve M

rinin incelenm

arının oluştu

mesi, 

n asılması, 

aktif kullanıl

minlerinin ko

RİNİN KAYD

ğraflanmalıd

  için  ayrı  bi

melidir. Kontr

lerek  iş bitiş

adığı  yeniden

ası ve Sanda

alyesi kırık m

nden geçirilm

rının gözden

i, 

lirlenmesi, 

rulması, 

tlerinin belirl

MSDS(Kimya

mesi, 

urulması, 

ması, 

ontrol edilm

A ALINMASI

dır. Aşağıda  v

r  sayfa olara

rol ve düzelt

 tarihi belirle

n  derecelend

lye 

asa ergonom

mesi, 

geçirilmesi, 

enmesi, 

sal Madde G

esi, 

I(EK‐1) 

verilen örne

ak  doldurulm

tme tedbirle

enmelidir. T

dirilerek  değ

mi şartlarına 

Güvenlik Ver

eğe uygun o

malıdır.  Tesp

eri belirlener

üm  işlemler 

ğerlendirilere

uygun değil.

i 

larak  risk 

pit  edilen 

ek forma 

bittikten 

ek  forma 

 

  

 

 

 

 

Örne

sonu

Örne

ergo

Örne

oluş

Ö

ek Risk 2: Sa

ucu bel ağrıla

ek Olasılık 2 

onomi şartlar

ek Şiddet 2 :

abilir (4) 

Örnek Tedbir

ndalyenin de

arının oluşma

:  Sınıf içeris

rından dolay

:  Kişi düştüğ

r 2  : Sand: Mas

engesini kay

ası 

sinde yılda bi

ı bel ağrıları 

ü zaman aya

dalye tamir esa ergonomi 

14 

betmesi vey

irkaç kez kaz

meydana ge

akta tedavi g

edilmeli edileşartlarına uy

a kırılması so

za meydana g

elmesi (5) 

örür. Uzun s

emiyorsa yenygun olanıyla

onucu düşme

gelebilir. Anc

ürede mesle

nisiyle değişta değiştirilme

e, hatalı kull

 

cak uzun vad

ek hastalığı 

tirilmeli (Tekeli (Teknik) 

 

 

 

anım 

dede 

knik) 

 

 

 

S

T 

Örne

Örne

Kulla

etme

Sorumlu Pers

Tarih   

k Düzeltme 

ek Önleyici Fa

nıcının ergon

Düzeltilm

Düzeltilm

ektedir.) 

Düzeltilm

 

sonel2 : Ahm

: 7 Ka

2   : Sand

aaliyet Sonu

nomi şartları

miş Olasılık: 1

miş Risk: 5 (D

miş Risk Skor

met Yapar/Te

asım 2014 (1

dalye ve mas

ucu 2 : Donan

ına uygun da

1 

Doğru kullanm

ru: 1 * 5 = 5 (

15 

eknisyen (pe

5 Günlük bir

sa ergonomi 

nımsal olarak

avranış sergil

mama sonuc

(Düşük) (Tak

 

rsonel adı so

r süre uygun 

şartlarına uy

k ergonomi ş

leyip sergilem

cu meslek ha

kip Edilmelidi

oyadı, bölüm

görülmüştür

ygun olarak d

şartları gider

mediği takip 

stalığı riski d

r) 

mü yazılmalıd

r.) 

düzeltildi. 

rilmiştir. 

edilmelidir. 

devam 

 

 

 

 

 

ır) 

 

  R

tablo  Ris

şekilde 

gerçekle

 

Risk analizi s

sk  analizinin

tabloya  iş

eştirilmekted

5. RİSK AN

sonunda eld

n  genel  görü

şlenmelidir. 

ir.) 

NALİZLERİ TA

e edilen  tüm

ünümü  veren

(Bu  tablo

16 

ABLOSUNUN

m veriler  risk

n  bir  çıktı  o

oda  Risk 

DOLDURULM

k değerlendi

olacaktır.  Ted

Skoru  hes

MASI(EK‐2) 

irmesi  tablos

dbirler  uygu

aplaması  p

suna  işlenm

landıktan  so

program  ta

elidir. Bu 

onra  aynı 

arafından 

 

17  

6. KONTROL LİSTELERİ LİSTESİ 

Aşağıda listesi verilen kontrol listeleri risk değerlendirmesi sırasında kontrol edilecek bölümleri 

göstermektedir. Burada verilen kontrol listeleri sadece rehber amaçlı olup burada bahsi geçen 

tehlikeler okulun fiziki durumu ve şartlarına göre arttırıp azaltılabilir. (Kontrol Listeleri EK‐4) 

  KONTROL NO  KONTROL LİSTESİ ADI  .  KULLANACAK OKUL 

  KL – 01   OKUL ORTAK KULLANIM ALANLARI   (Tüm Okullar) 

  KL – 02   ACİL PLAN   (Tüm Okullar) 

  KL – 03   OKUL BAHCELERİ   (Tüm Okullar) 

  KL – 04   KANTİN VE KAFETERYA   (Tüm Okullar) 

  KL – 05   GENEL TEMİZLİK   (Tüm Okullar) 

  KL – 06   SINIFLAR   (Tüm Okullar) 

  KL – 07   KORİDORLAR   (Tüm Okullar) 

  KL – 08   TOPLANTI SALONU   (Tüm Okullar) 

  KL – 09   MÜZİK ODASI   (Tüm Okullar) 

  KL – 10   SANAT ODASI   (Tüm Okullar) 

  KL – 11   ISLAK HACİMLER(WC VE DUŞLAR)   (Tüm Okullar) 

  KL – 12   SPOR SALONLARI   (Tüm Okullar) 

  KL – 13   YÜZME HAVUZU   (Tüm Okullar) 

  KL – 14   KAZAN DAİRELERİ   (Tüm Okullar) 

  KL – 15   OKUL DIŞI AKTİVİTELER   (Tüm Okullar) 

  KL – 16   OKUL ARAÇLARI VE SERVİSLER   (Tüm Okullar) 

  KL – 17   LABORATUAR   (Tüm Okullar) 

  KL – 18   ERGONOMİ‐BEDENSEL İŞLER   (Tüm Okullar) 

  KL – 19   ERGONOMİ‐BÜRO İŞLERİ   (Tüm Okullar) 

  KL – 20   AYDINLATMA   (Tüm Okullar) 

  KL – 21   TEHLİKELİ YÜZEYLERE SAHİP NESNE VE AKSAMLAR   (Tüm Okullar)  

  KL – 22   KONTROLSÜZ HAREKETE GEÇEBİLECEK NESNELER   (Tüm Okullar) 

  KL – 23   SOĞUK/SICAK MADDE VEYA ARAÇLARLA TEMAS   (Tüm Okullar) 

  KL – 24   İÇ İKLİM KOŞULLARI   (Tüm Okullar) 

  KL – 25   YÜKSEKTE ÇALIŞMA   (Tüm Okullar) 

  KL – 26   ELEKTRİKLİ TESİSAT VE EKİPMANLAR   (Tüm Okullar) 

  KL – 27   EKRANLI ARAÇLAR VE BİLGİSAYARLAR   (Tüm Okullar) 

  KL – 28  BASINÇLI KAPLAR VE TESİSATLAR   (Tüm Okullar) 

  KL – 29   BASINÇLI GAZ TÜPLERİ   (Tüm Okullar) 

  KL – 30   YANGIN VE PATLAMA   (Tüm Okullar) 

  KL – 31   GÜRÜLTÜ VE TİTREŞİM   (Tüm Okullar) 

  KL – 32   KİMYASAL GÜVENLİK   (Tüm Okullar) 

  KL – 33   KİMYASAL ATIKLAR   (Tüm Okullar) 

  KL – 34   EL ALETLERİ VE EKİPMANLARI  (Tüm Okullar) 

  KL – 35   ATÖLYELER  (Mesleki ve Teknik Eğitim Okulları) 

  KL – 36   TAŞLAMA TAŞI   (Mesleki ve Teknik Eğitim Okulları) 

  KL – 37   KAYNAK‐KESİM‐ KAPLAMA   (Mesleki ve Teknik Eğitim Okulları) 

  KL – 38   VİNÇLER VE KALDIRMA MAKİNALARI   (Mesleki ve Teknik Eğitim Okulları) 

  KL – 39  İŞ İSTASYONU VEYA TEZGAHI   (Mesleki ve Teknik Eğitim Okulları) 

  KL – 40   MAKİNALARIN HAREKETLİ PARÇALARI   (Mesleki ve Teknik Eğitim Okulları)

18  

7. EK LİSTESİ 

 

EK 1 : Risk Analizi Formu (WORD Dosyası) 

EK 2 : Risk Değerlendirme Formu (EXCEL Dosyası) 

EK 3 : OKUL İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KURULUNUN(İSGK) İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ YÖNETİMİ 

KONUSUNDA BEKLENEN ÇALIŞMALAR 

EK 4 : KONTROL LİSTELERİ