BOYA TEKNOLOJİSİ EĞİTİM KURSU

11

BOYA TEKNOLOJİSİ EĞİTİM KURSUBOYA TEKNOLOJİSİ EĞİTİM KURSU

AHMET HACIOĞLU

Ekim 2004Ekim 2004

22

BOYA VE KOMPONENTLERİ

• Boya sıvı bir malzeme olup, bir alt yapıya

uygulandığında katıya dönüşen ve işe yarar bir

fonksiyonu olan malzemedir.

Bu tarifte dikkate değer terimler;

• SIVI• KATI YA DÖNÜŞÜM• İŞE YARAR BİR FONKSİYON

33

BOYA VE BOYANIN KOMPONENTLERİ

Modern Modern boyanınboyanın 3 ana 3 ana komponenti komponenti vardırvardır..

%50%50

KATIKATI

%30%30

%20%20

Uçucu solventlerUçucu solventler

Bağlayıcı-Binder-ReçineBağlayıcı-Binder-Reçine

PigmentlerPigmentler

44

PİGMENT-BAĞLAYICI ORANLARI

BAĞLAYICI

PARLAK BOYA 7-18

SOLVENT

YARI PARLAK 18-36

PİGMENT

MAT VEYA ASTAR TİPİ 30-45

BAĞLAYICI

%50

MODİFİYE ÇİNKOMODIFIED ZINC

SOLVENT

%78

ETHYL SİLİKAT ÇİNKOETHYL SILICATE ZINC

PİGMENT%84

SU BAZLI ÇİNKOWATER BASED ZINC

55

BAĞLAYICIDİĞER TERİMLER: BINDER-REÇİNE-POLİMER-FİLM TEŞKİL EDİCİ

• BOYANIN TEMEL MALZEMESİ… (OLMAZSA-OLMAZ…!)

– VERNİKLERDE PİGMENT YOKTUR.

– %100 KATI BOYA LARDA SOLVENT YOKTUR.

BOYA GENELLİKLE BAĞLAYICISININ İSMİ İLE ANILIREPOXY-VINYL-ALKYD

HER BAĞLAYICININ KENDİNE HAS ÖZELLİLLERİ, VE ZAFİYETLERİ VARDIR.

– DİRENÇ ÖZELLİĞİ; MESELA KİMYASALLARA, TUZLU SUYA, SOLVENTLERE – FİZİKSEL ÖZELLİKLERİ, MESELA; SERTLİK, ESNEKLİK V.S– KÜR OLMA VEYA KURUMA ÖZELLİKLERİ.– FİYATI

BAĞLAYICI VE PİGMENTLER, BOYANIN KATI KISMINI TEŞKİL EDERLER,

BUNLARIN HACİMCE YÜZDESİ BOYANIN KAPLAMA GÜCÜNÜ BELİRLER.

66

BELİRLEYİCİ TERİMLER

MONOMERPOLİMERİZASYONPOLİMERKOPOLİMER

MONOMER KİMYASAL OLARAK REAKTİF TEK BİR BİRİM.MİSAL: 1 TEK KIRMIZI TUĞLA (1 KİMYASAL ÜNİTE)

POLİMERİZASYON BİRÇOK TEK KIRMIZI TUĞLA KULLANARAK BİR TUĞLA DUVAR İNŞA ETME İŞLEMİ.

POLİMERMİSAL: KIRMIZI TUĞLA DUVAR.

COPOLİMERMİSAL: KIRMIZI VE SİYAH TUĞLALARDAN İNŞA EDİLMİŞ BİR DUVAR.

VINYL CHLORIDE BOYA-

VINYL CHLORIDE MONOMERİ VE VINYL ACETATE MONOMERLERİNİN POLİMERİZASYONU İŞLEMİ SONUCU ELDE EDİLMİŞ BİR COPOLİMERDİR.

77

PİGMENTLER

• PİGMENTLERİN BOYADA BİRÇOK ÖNEMLİ FONKSİYONLARI VARDIR.

1- RENK– TEBEŞİRLEŞME--SOLMA ( CHALKING FADING)– FİYAT– REFLEKTANS– ÖRTÜCÜLÜK (HIDING)

2- RENK PİGMENTİ OLMAYANLAR– PARLAKLIK VEYA PARLAKLIK EKSİKLİĞİ– KUVVETLENDİRİCİ ( ÇİMENTO HARCINDAKİ KUM GİBİ)– PÜRÜZLENDİRİCİ( TEXTURE) KAYMAZ ZEMİN ( NON-SKİD)– DİRENÇ ÖZELLİKLERİ ( METALDEN SERT PİGMENTLER.)

3-DİĞER PİGMENTLER– KOROZYON DİRENCİ

– METALİK ÇİNKO TOZU– KROMATLAR– KIRMIZI KURŞUN ( SÜLYEN) , DEMİR OKSİT, ÇİNKO SÜLFAT V.S.

– REOLOJİ PİGMENTLERİ. ( SIVININ DAVRANIŞINI DÜZENLEYENLER.)– AKMAYA DİRENCİ ARTTIRMA. ( SAG RESISTANCE)– ÇÖKME ÖNLEYİCİ. ( NON-SETTLİNG.)– KALINLIK VERİCİ . (BODY.)

88

PİGMENTLERPİGMENTLER

MSDS ‘TE VE OSHA LİSTELERİNDE İNSAN SAĞLIĞINA ZARARLI ETKİLERİ OLDUĞUSAPTANMIŞ PİGMENTLER.

KURŞUN PİGMENTLERİ

ANTİKORROZİF PİGMENTLER.

KURŞUN KIRMIZISI, KURŞUN MAVİSİ, KURŞUN KROMAT

RENK PİGMENTLERİKURŞUN KROMATLARI

KROM SARISIKROM YEŞİLİKROM ORANGE

KURŞUN MOLİBDADLARIMOLY ORANGE

HEXAVALENT KROMATLAR

ÇİNKO KROMAT-STRONSİYUM KROMAT°CADMİYUM SARISI, SİYAH VE PORTAKALI( ORANGE)°KRİSTAL SİLİKA

99

SOLVENTLER

KURU BOYANIN BİR PARÇASI DEĞİL PAHALI BİR ATIK MADDE, UYGULAMAYI KOLAYLAŞTIRMAK YEGANE AMACI.

BOYALARDA ÜÇ ANA GURUP SOLVENT MEVCUT.

1-TRUE-GERÇEK SOLVENTLER: BAĞLAYICIYI ÇÖZENLER.

2-LATENT SOLVENT: KENDİSİ BAĞLAYICIYI ÇÖZEMEZ, ANCAK GERÇEK BİR SOLVENTLE KARIŞTIRILDIĞINDA, ONUN ÇÖZME GÜCÜNÜ ARTTIRIR.

3-DİLUENT- SEYRELTİCİ SOLVENTLER: GERÇEK SOLVENT DEĞİLDİRLER, LATENT VE GERÇEK SOLVENTLERE KATILARAK MALİYETİ DÜŞÜRÜRLER.

SOLVENT SEÇERKEN; TOKSİKLİK, UÇUCULUK, ALEV ALMA ÖZELLİĞİ, KOKU, UYUŞMA,MEVCUT ÇEVRE KANUNLARI DİKKATE ALINIR.

1010

SOLVENT-TİNER

SOLVENT BAĞLAYICIYI ÇÖZER, BÖYLECE UYGULAMA İÇİN UYGUN SIVI KONDİSYONUNU YARATIR.

HER BAĞLAYICI İÇİN KENDİSİNE ÖZEL AYRI BİR SOLVENT TİPİ GEREKLİDİR.

SOLVENTLER UYGULAMADAN SONRA UÇARLAR VE KURU BOYA FİLMİNİN BİR PARÇASI DEĞİLDİRLER.

SOLVENT UÇMASI ZAMANINA ETKİ EDEN FAKTÖRLER;

1- KURUMA DERECESİ.2- FLASH POİNT ( EMNİYET.) (Alev Alma sıcaklığı.)3- UYGULAMA.

UYGUN OLMAYAN SOLVENT KULLANILMASININ ETKİLERİ;1- GEÇİMSİZLİK. (Vinyl-White sprit kötü-flop-- Cellosolve+Su No no.

AF Ketons are good.)2- KURUMA DERECESİ.3- UYGULAMA-OVERSPRAY-AKMA ( SAG)4- KURU BOYA FİLMİNİN DİRENCİ ÖZELLİKLERİ.5- FİYAT

1111

DİKKATE ALINMASI GEREKLİ EMNİYET KURALLARI

FLASH POINT PARLAMA NOKTASI: SIVIDAN LEL (LOWER EXPLOSION LIMIT)MİKTARINA UYGUN YETERİNCE BUHAR ÇIKMASINI SAĞLAYABİLECEK SICAKLIK.

FLASH POINT’İ UYGULAMA ESNASINDAKİ ORTAM SICAKLIĞINDAN, DÜŞÜKBOYALARLA YAPILAN BOYAMA İŞLEMİ, YÜKSEK FLASH POİNT’Lİ BOYALARA NAZARAN DAHA FAZLA TEHLİKE ARZ EDER.

MİSAL : WHİTE SPİRİT F.P 38 CETHYL ALCOHOL F.P 18 C

KAPALI ALANLARDA BOYAMA İŞLEMİ YAPARKEN DAİMA İYİ BİR HAVALANDIRMA TEMİN EDİLMELİDİR.

TAZE HAVA, HAVALANDIRILAN BÖLGENİN EN ALT SEVİYESİNE (LOWEST POİNT.)GÖNDERİLMELİ VEYA EMİŞ AĞZI ( SUCKER) DAİMA EN ALT BÖLGEYEYERLEŞTİRİLMELİDİR.

SOLVENT BUHARLARI HAVADAN AĞIRDIR.

HAVALANDIRMA 3 SEBEPTEN ŞARTTIR.

1- YANGIN VEYA PATLAMAYI ÖNLEMEK.2- BOYACI İÇİN TAZE HAVA TEMİN ETMEK.3- BOYANIN UYGUN BİR ŞEKİLDE KÜR OLMASI, KURUMASI.

1212

İLAVE EMNİYET KURALLARI 1 Cİ KISIM

DUMAN (FUMES):

HERHANGİBİR TİP DUMANI NEFES ALMAK SIHHATLİ DEĞİLDİR.BOYANIN KAYNAK ESNASINDA YANMASI NETİCESİ OLUŞAN DUMAN TOKSİK OLUP,ÖZELLİKLE BOYA KLORİNLER VE AĞIR METALLER İÇERİYORSA, İNSAN SAĞLIĞINA CİDDİ TERS ETKİLERİ VARDIR.

MESELA:VİNİL, VE KLOR KAUÇUK BOYALAR,KIRMIZI KURŞUN VEYA KROMAT ASTARLARI, SARI, ORANGEVEYA PARLAK KIRMIZI SONKATLAR, İNORGANİK ÇİNKOVEYA GALVANİZLENMİŞ METAL.

ÖZELLİKLE COAL TAR ( KÖMÜR KATRANI),KREOSOT, PHENOL İHTİVA EDEN BOYALARLADERİ TEMASINDAN KORUNMALI.KUMLAMA TOZU, ATOMİZE BOYA NIN NEFES YOLUYLA VÜCUDA GİRİŞİ ENGELLENMELİ.

BOYA UYGULAMACILARI VE DİĞER GÖREVLİLER, KENDİLERİNİ, UYGUN MASKE, İŞ GÖZLÜĞÜ,ELDİVEN, ELBİSE VE HAVALANDIRMA YÖNTEMLERİ İLE KORUMALIDIR.

BOYA İLE ISLANMIŞ, LEKELİ ELBİSE VE TULUMLAR TEMİZLERİ İLE DEĞİŞTİRİLMELİDİR

1313

İLAVE EMNİYET KURALLARI 2 Cİ KISIM

1-YANGIN VE PATLAMAKAPALI ALANLARDAKİ BOYAMA OPERASYONLARINDA EXP-PROOFMOTOR VE AYDINLATMA SİSTEMLERİ KULLANILMALIDIR.

SOLVENT BUHARLARININ BİRİKMESİNİ ENGELLEYECEK BİRHAVALANDIRMA TEMİN EDİLMELİDİR.

BOYANIN SEÇİMİ YAPILIRKEN DAİMA FLASH POINT’İ , ORTAM SICAKLIĞINDAN DAHA YÜKSEK OLAN BOYA TERCİH EDİLMELİDİR.

2- SOLVENT BUHARLARIEMA İMALATINDA SEÇİLEN SOLVENT TİPLERİNDE TÜM AVRUPA SAĞLIK VE EMNİYET KURALLARINA UYMAKTA, ANCAK SOLVENT BUHARLARINI, BOYA TOZLARINIAEROSOLLERİ NEFES ALMAK HİÇ BİR ZAMAN SIHHİ BİR DAVRANIŞ DEĞİLDİR.- UYGUN MASKE KULLANINIZ. (İYİ BİR HAVALANDIRMAYA İLAVE OLARAK)

- HAVA BESLEMELİ MASKE KULLANINIZ. (İYİ BİR HAVALANDIRMA YOKSA)

- GÖZLERİNİZİ KORUYUNUZ.

- CİLDİN (DERİNİN) TAMAMINI ÖRTECEK, KORUYACAK ŞEKİLDE GİYİNİNİZ.

1414

BOYANIN SIVI FORMDAN KATI FORMA DÖNÜŞÜMÜ

BOYA ESAS OLARAK YA KURUR VEYA KÜR OLUR.

SOLVENT UÇMASI

MEKANİZMASI

BAĞLAYICI UYGUN BİR SOLVENTTE ÇÖZÜNMÜŞ, PİGMENTLERİSE BAĞLAYICI SOLUSYONUNDA DİSPERSE OLMUŞTUR.

UYGULAMADAN SONRA SOLVENT UÇAR, BÖYLECE BOYA SIVIFORMDAN KATI FORMA DÖNÜŞÜR.

SOLVENTİN YENİDEN ORTAMA VERİLMESİ İLE BOYA FİLMİTEKRAR ÇÖZÜNEREK İLK HALİNE DÖNÜŞÜR.

MİSALLER:

* VİNİLLER

* COAL TAR ( KÖMÜR KATRANLI) BOYALAR.

* KLOR KAUÇUK BOYALAR.

* SHELLAC TÜREVLERİ.

* ZEHİRLİ BOYALARIN ÇOĞU.

1515

SOLVENT UÇMASI İLE KURUMA

POLİMER SOLVENTTE ÇÖZÜLÜR PİGMENTLENDİRİLİR. UYGULAMADAN SONRA SOLVENT UÇARPİGMENTLENDİRİLMİŞ POLİMERİYENİDEN TEŞEKKÜL EDER. ( BOYA FİLMİ.)

POLİMER + SOLVENT + PİGMENT BOYA

BOYA UYGULAMASI SOLVENTİNUÇMASI

PİGMENTLİ POLİMER

PİGMENTLİ POLİMER + SOLVENT ÇÖZÜNMÜŞ BOYA FİLMİ

DAHA KUVVETLİ-DAHA SERT-DAHA SAĞLAM POLİMER SEÇİLDİKÇEÇÖZÜNME DAHA ZOR OLACAKTIR.

VİNİL KLORÜR POLİMERİ İÇİN;20 C DE ÇÖZÜNÜNEBİLEN POLİMER SADECE %20

KLOR KAUÇUK POLİMERİ İÇİN,20 C DE ÇÖZÜNEBİLEN POLİMER SADECE %30 DUR.

DÜŞÜK SICAKLIKLARDA ÇÖZÜNEBİLİRLİK DAHA AZ OLMAKLA BİRLİKTEBOYA UYGULANABİLİR (SPRAY) VİSKOZİTEDEDİR.

1616

SOLVENT UÇMASI İLE KURUYAN BOYALARDA

AVANTAJLARAVANTAJLARTEK KOMPONENTLİTEK KOMPONENTLİ

KURUMA ESNASINDAKİ SICAKLIK KURUMA ESNASINDAKİ SICAKLIK FARKLILIKLARINA DAHA AZ DUYARLIFARKLILIKLARINA DAHA AZ DUYARLI

TEKRAR BOYANABİLME TEKRAR BOYANABİLME TOLERANSI YÜKSEKTOLERANSI YÜKSEK

MAHZURLARMAHZURLARDÜŞÜK KATI MADDE (DÜŞÜK KATI MADDE (HACİMCEHACİMCE) ) İSTENEN KALINLIĞI ELDE İSTENEN KALINLIĞI ELDE ETMEK İÇİN KALIN BİR ISLAK ETMEK İÇİN KALIN BİR ISLAK FİLM UYGULAMASI GEREKLİ.FİLM UYGULAMASI GEREKLİ.

YÜKSEK FİYAT VİNİL, KLOR KAUÇUKYÜKSEK FİYAT VİNİL, KLOR KAUÇUKSOLVENTLE TEMASTA TEKRAR SOLVENTLE TEMASTA TEKRAR ÇÖZÜNME.SOLVENT DİRENCİ ÇÖZÜNME.SOLVENT DİRENCİ ZAYIF.TEKRAR BOYANABİLİRLİK AMA, ZAYIF.TEKRAR BOYANABİLİRLİK AMA, ÇOK KATLI SİSTEMLERDE SONRADAN ÇOK KATLI SİSTEMLERDE SONRADAN ÜZERİNE KAT ATMA ESNASINDA, ÜZERİNE KAT ATMA ESNASINDA, SOLVENT BLİSTERİNG, VE SOLVENT BLİSTERİNG, VE DELAMİNATİON RİSKİ YÜKSEKDELAMİNATİON RİSKİ YÜKSEK

SICAKLIK-VİSKOZİTE İLİŞKİSİ, KÜR SICAKLIK-VİSKOZİTE İLİŞKİSİ, KÜR TİPİ BOYALARDAN DAHA KRİTİK.TİPİ BOYALARDAN DAHA KRİTİK.

1717

COALESCENCE YOLU İLE KURUMA

LATEX BOYALAR

KATI POLİMER SUDA DİSPERSE OLMUŞTUR. SU UÇUNCA(BUHARLAŞINCA) POLİMER PARÇALARI BİR ARAYA GELİR VE FİLM OLUŞTURUR.

- COALESCENT AGENT BU PROSESE YARDIM EDER.- HIZLI KURUR, AMA NİHAİ SERTLİĞİNİ BİR KAÇ GÜN ,İÇİNDE ALIR- DÜŞÜK SICAKLIK TAMAMLANAMAYAN BİR BİRLEŞMEYE SEBEP OLUR.- BONDİNG İŞLEMİNİN TAMAMLANAMASI, LATEX BOYALARIN ÇOĞUNDAYÜKSEK DERECEDE PERMEABİLİTY ( SU GEÇİRME) YE SEBEP OLUR.

1818

KİMYASAL REAKSİYON YOLU İLE BOYANIN KATI FİLM OLUŞTURMASI

BOYANIN İÇİNDEKİ SOLVENT UÇTUKTAN SONRA, BAĞLAYICI KİMYASAL OLARAK REAKSİYONA GİREREK, ÇÖZÜNMEYEN BİR BOYA FİLMİ TEŞKİL EDER.

1- ORTAMDAKİ BİR AJANLA REAKSİYONA GİRENLER.

OKSİJEN

ULTRA VİOLE-GÜNEŞ IŞIĞI

MİSALLER: -YAĞLI BOYA ( Bezir yağı+ Oksijen+ UV) Polimerize bezir- Vernikler.- Alkyd boyalar.- Epoxy Esterleri- Yağ modifiye Üretanlar ( Isosiyanat su ile reaksiyona girer.)

KURUMAYA ETKİ EDEN FAKTÖRLER:

A- BOYA KALINLIĞIB- SICAKLIK

C- HAVALANDIRMA. ( VEYA TABİİ HAVA SİRKÜLASYONU. ) O2D- GÜNEŞ UV

E- REÇİNE-BAĞLAYICININ CİNSİHAVA İÇİNDEKİ RUTUBET

MİSALLER: INORGANİK ÇİNKOÇİMENTOLU BOYALARKETİMİN KÜR EPOXY LER.

1919

KİMYASAL REAKSİYON YOLU İLE BOYANIN KATI FİLM OLUŞTURMASI

TERİMLER:

KURUMA: SOLVENT UÇMASI. (GERİYE DÖNÜŞÜMLÜ.)

KÜR : KİMYASAL REAKSİYON. ( GERİYE DÖNÜŞÜMSÜZ.)

BOYA KÜRLENECEKSE, KÜRLENME İŞLEMİNDEN ÖNCE SOLVENTİ UÇMALIDIR.

KÖTÜ HAVALANDIRMA V.S GİBİ BİR SEBEPTEN SOLVENT UÇMADAN, KÜRLENME İŞLEMİ BÜNYEDEKİ SOLVENTLE BİRLİKTE OLUŞURSA, BOYA BEKLENEN PERFORMANSI GÖSTERMEZ.

KİMYASAL REAKSİYONUN DERECESİ.KİMYASAL REAKSİYONUN TAMAMLANMASI İÇİN GEREKLİ HIZ VEYA ZAMAN ANLAMINDADIR

- KİMYASAL KÜRLENME SICAKLIĞIN BİR FONKSİYONUDUR. SICAKLIK ARTINCA KÜRLENME HIZLANIR, DÜŞÜNCE KÜRLENME YAVAŞLAR.

- HER KİMYASAL REAKSİYONUN KENDİNE HAS PATİKÇE KABUL EDİLEBİLİR. SICAKLIK-KÜR HIZI İLİŞKİSİ VARDIR.

2020

KİMYASAL REAKSİYON - İKİ KOMPONENT

BOYA İKİ KOMPONENTLİ OLARAK, KULLANICIYA SUNULUR. KULLANILACAĞI ZAMANİKİ KOMPONENT KARIŞTIRILIR, ALT YAPIYA TATBİK EDİLİR VE BİR KATI BOYA FİLMİ OLUŞUR.

MİSALLER: EPOXY - EPOXY VE AMIN GURUBUÜRETAN - İSOSİYANAT VE ALKOLPOLYESTER - PEROKSİT VE SİTİRENWASH PRİMER - FOSFORİK ASİT VE VİNİL BUTİRAL

KÜRLENME DERECESİ BOYA CİNSİNE GÖRE FARKLI OLMAKLA BİRLİKTE,

- KATI MADDE ORANI- SICAKLIK- BOYA KALINLIĞININ BİR FONKSİYONUDUR.

TERİMLER:INDUCTION TİME:

KOMPONENTLERİ KARIŞTIRDIKTAN SONRA, REAKSİYONUN BAŞLAMASI VE HOMOJEN BİR KONDİSYON İÇİN BEKLENMESİ GEREKLİ ZAMAN.

POT LİFE: KOMPONENTLER KARIŞTIKTAN VE KİMYASAL REAKSİYON BAŞLADIKTAN SONRA BOYANIN JELLEŞMEDEN ÖNCE KULLANILABİLECEĞİ ZAMAN DİLİMİ. POT LİFE SICAKLIĞIN BİR FONKSİYONUDUR.

2121

İKİ KOMPONENTLİ BOYALARIN AVANTAJLARI

1- YÜKSEK KATI MADDE ORANIGENEL OLARAK FİLM KALINLIĞI SINIRLAMASI YOK.

2- ÇOK ÖZEL KİMYASAL DİRENÇLİ BOYALAR İMAL EDEBİLME İMKANISUYA-KİMYASALLARA-SOLVENTLERE KARŞI

3- ÇOK ÖZEL FİZİKSEL DİRENÇLİ BOYALAR İMAL EDEBİLME İMKANI.ÇOK SERT-ÇOK SAĞLAM-ELASTOMERİK

4- GENİŞ BİR YELPAZEDE, DEĞİŞİK ADEZYON ÖZELLİKLİ BOYALAR İMALİ

DEZAVANTAJLARI

1- İKİ KOMPONENTLİ

2- POT-LIFE SINIRLAMASI

3- SICAKLIK SINIRLAMASI. (ORTAM, ALT YAPI,BOYA.)

2222

GÖRÜNÜM VEYA KOZMETİK FAKTÖRLER

A- PARLAKLIK (GLOSS)

PARLAK,YARI PARLAK, SATEN,MAT, ÖLÜ MAT.

ÖLÇÜM SCALASI 100 MAX. 0 MAT.

B- GLOSS RETENTİON ( PARLAKLIĞIN KALICILIĞI)

BELİRTİLEN SÜRE SONUNDA ÖLÇÜLEN PARLAKLIKYÜZDE İLE ÖLÇÜLÜR

C- RENK VE RENK KALICILIĞIBİRÇOK BOYADA ZAMANLA RENK ATMASI OLUR,

- BAĞLAYICI SARARIR- TEBEŞİRLEŞME- BAĞLAYICIDA YÜZEYSEL BOZUNMA- PİGMENTİN ORİGİNAL RENGİNİ DEĞİŞTİRMESİ

D- REFLECTANCE ( IŞIĞI YANSITMA-ÖRTÜCÜLÜK)

BEYAZLIĞIN ÖLÇÜMÜDÜR. SAF BEYAZ 100, KESİN SİYAH0 KABUL EDİLİR.

En yansıtıcı boya beyazdır. Ama Beyaz Güverte-Körlüğe sebep olabilir.Siyah ısıyı ençok absorblayan renktir. ( ikinci en kötü Yeşildir.)İkinci en iyi renk Kırmızıdır. Bu nedenle birçok güverte boyası kırmızıdır

2323

AĞIRLIK VE HACİMAĞIRLIK VE HACİM

A- DENSİTY-YOĞUNLUK 1 LİTRENİN AĞIRLIĞI KİLO LİTRE

B- KATI MADDE YÜZDESİ : UÇUCU OLMAYAN KOMPONENTLERİN AĞIRLIKÇA YÜZDESİ.

C- HACİMCE KATI: UÇUCU OLMAYAN KOMPONENTLERİN HACİMCE YÜZDESİ.* KAPLAMA GÜCÜ VE BOYANIN GERÇEK MALİYETİNİ HESAPLAMAK İÇİN GEREKLİ.* İSTENEN KURU FİLM KALINLIĞINI ELDE ETMEK İÇİN GEREKLİ, ISLAK FİLM KALINLIĞININ TAYİNİ İÇİN GEREKLİ* EMA TEKNİK BÜLTENİNDE , BELİRTİLEN KALINLIK İÇİN , TEORİK KAPLAMA VE HACİMCE KATI MADDE ORANI BELİRTİLMEKTEDİR.

ÖLÇÜLEN KURU FİLM KALINLIĞI * 100 DFT*100HACİMCE KATI= =

ÖLÇÜLEN ISLAK FİLM KALINLIĞI WFT

VOC-VOLATİLE ORGANİC COMPONENTS-UÇUCU ORGANİK MADDELERVOC-VOLATİLE ORGANİC COMPONENTS-UÇUCU ORGANİK MADDELER1 LT BOYADAKİ GRAM CİNSİNDEN SOLVENT MİKTARI.HAVA KİRLİLİĞİNE ETKİSİ BÜYÜK- KISITLAMALAR VAR.GENEL OLARAK IP VOC AZALTMA ÇALIŞMALARI MEVCUT KANUNLARIN ÖNÜNDE.

2424

HACİMCE %50 KATI MADDELİ BİR BOYANIN-ISLAK--KURU FİLM KALINLIĞI

UYGULANMIŞ ISLAK BOYA FİLMİNİN KOMPOZİSYONU

SOLVENT

BAĞLAYICI

PİGMENT

100

MİC.%50UÇUCU MADDE

%50 UÇUCUOLMAYAN MADDE

KURUMUŞ (KÜR OLMUŞ) BOYA FİLMİNİN KOMPOZİSYONU

50MİC.

BAĞLAYICI

PİGMENT

ANAHTAR KAVRAM: HACİMCE KATI MADDE---- ISLAK-KURU FİLM TAYİNİ

---- KAPLAMA GÜCÜ TAYİNİ

---- BİR LİTRE FİYATI YANINDA GERÇEK MALİYETİN HESAPLANMASI

2525

BAZI REÇİNELERİN BAĞLAYICI OLARAK KULLANILDIKLARINDA AVANTAJLARI

REÇINE TIPI KİMYASAL

DDİRENÇ

SOLVENTLERE

DAYANIMI

SICAKLIĞA

DAYANIMI

TEKRAR BOYANABİLME

ALKYD LER

ZAYIF ORTA ORTA İYİ

KLOR KAUÇUK İYİ ZAYIF ZAYIF MÜKEMMEL

VİNYL İYİ ZAYIF ZAYIF MÜKEMMEL

EPOXY İYİ-MÜKEMMEL İYİ ORTA ZAYIF

POLYURETHANE MÜKEMMEL İYİ ZAYIF ZAYIF

ZINC SILICATE ZAYIF MÜKEMMEL MÜKEMMEL ZAYIF

2626

BOYA SPESİFİKASYONU

SPESİFİKASYONU ANLAMADA MEYDANA GELEN BELİRSİZLİKLER

- NET OLMAYAN İFADELERLE YAPILAN, BAKIM ONARIM YÜZEY VE BOYAMA ANLAŞMALARI.

- KUMLAMA DIŞINDAKİ TEMİZLİK METODLARININ, MEVCUT YÜZEYE BAĞLI OLARAK DEĞİŞKEN OLMASI

- BOYA SİSTEMİNİN PERFORMANSI VE ÖMRÜ İLE İLGİLİ, Şantiye ŞARTLARININ ÇOĞU MÜTEAHHİT TARAFINDAN TAM ANLAŞILAMAMIŞ OLMASI.

SONUÇ:- BİLİNEN GELENEKSEL METODLAR, DÜŞÜK BASINÇLI SU İLE YIKAMA, KAZIMA

GEVŞEK BOYALARIN KALDIRILMASINDAN SONRA, YENİ SİTEMİN TATBİKATI- SPOT TAMİRLERDE, TUZLU, PASLI, NEMLİ YÜZEYE RULO İLE BOYA UYGULANMASI- FULL BOYANIN ,, AŞINMIŞ, TOZLU ESKİ

BOYA ÜZERİNE TATBİK EDİLMESİNEDEN ÖNLENMELİDİR:- KOROZYON ÇOK CİDDİ VE METAL DEĞİŞİMİ GEREKTİRİYORSA, KORROZYONU

ÖNLEMEK GEREKLİLİĞİ ÇOK NETTİR.

BU KONUDAKİ ENGEL NEDİR:

PARA---------> İYİ İŞİN BİR MALİYETİ VARDIR. (GOOD JOB COST MONEY.)

2727

BOYA SPESİFİKASYONU

Müteahhit İÇİN EN BÜYÜK ENGEL MALİYETTİR., ÇÜNKİ HENÜZ MEYVASINI ALMADIĞI BİR KONUYA YATIRIM YAPMAKTADIR. İŞTE BU NOKTADA BOYA FİRMASININ ÜNVANI VE İKNA GÜCÜ, MAL SAHİBİNİN KARARININ HANGİ YÖNE GİDECEĞİNİ DİREK OLARAK ETKİLER.

BOYANIN ERKEN BOZUNMASINDASORUMLULUK DAĞILIMI:

1- MAL SAHİBİ- Yüzey hazırlığı standartlarını yeterince incelemeden verilen kararlar.2- MÜTAHHİT - Mal sahibine aydınlatıcı ve en doğru bilgiyi verememek.

a-Ekipman yeterli değil b-Eğitimli eleman eksikliği.3- BOYA TEMİN EDEN FİRMA; Teorik olarak iyi-Pratik olarak en iyi formül

İyi yüzey hazılığı tavsiyesi-gözlem-kontrol-.Mütaehhit ve mal sahibinin gözünde, boya firmasının mesuliyeti nasıl görülmektedir.?Compromise---Yolu kısaltmak--Belirsizlik- Uncertainty----gibi etkiler.

BAKIM ONARIM’ DA TEMEL ZORLUKLAR

- SINIRLI ZAMAN- İSKELE GEREKLİLİĞİ-vs- HAVA ŞARTLARINDAKİ BELİRSİZLİK, BAHAR VE KIŞ AYLARI

- TAMİR ÖNCELİĞİ SIRASI, KAYNAK İŞLERİ V.S-

2828

PAS

KAFAMIZDAN GEÇEN BAZI SORULAR:1- PAS ÜZERİNE DİREK UYGULANAN, PASI HAPSEDEN, NÖTRALİZE EDEN VE ÜZERİNEUYGULANACAK BOYADAN TAM PERFORMANS ALMAMIZI TEMİN EDEN BİR BOYAVARMI ? CEVAP=HAYIR2- ISLAK VEYA RUTUBETLİ YÜZEYE KUVVETLE YAPIŞAN BİR BOYA MEVCUTMU ? CEVAP=HAYIR

BU CEVAPLARIN ANLAMINI KAVRAYABİLMEK İÇİN PASI GERÇEKTE NE OLDUĞUNA BİR GÖZ ATALIM.

PAS = DEMİR OKSİT + DEMİR OKSİT KOMPLEXLERİ + RUTUBET-SU + TUZTUZ = SANAYİ ORTAMINDA SÜLFATLAR, DENİZ ORTAMINDA KLORÜRLERPAS KONVERTERLERİ- DEMİR OKSİTİ FOSFATA ÇEVİREBİLİR AMA TUZ NE OLACAK..?BİLHASSA TUZ ALT YAPIYA İYİCE PENETRE OLMUŞSA KİMYASAL OLARAK TAM BİR NÖTRALİZE MÜMKÜN OLMUYOR.O HALDE PASI YÜZEYDEN FİZİKSEL OLARAK ALMALIYIZ.MEVCUT MEKANİK METODLARA BİR GÖZ ATALIM.

1- KAZIMA VE TEL FIRÇA ETKİSİZ2- MOTORLU TAŞLAMA-DİSKİNG PİTLERDE SINIRLI ETKİLİ3- HPFWW 3000-10,000 PSİ (200-700 KG SQCM) KOROZYONA ETKİLİ DEĞİL 14000 PSI (1000 KG SQCM BİLE PASI ALMAYA YETERLİ DEĞİL.4- HPFWW WİTH GRİT SLURRY BLASTİNG 1500-3000 PSI(100-200KG SQCM.) İYİ (TUZ VE PASI ALIR) BOYADAN ÖNCE MOTORLU TEL FIRÇA İLE FLASH RUST TEMİZLENMELİ5- BLASTİNG - GRİTLEME EN İYİ NETİCE AMA ÇOK TOZLU-ÇEVRE

2929

PAS-DEVAMI

PROBLEM: BAZEN ESKİ METALDE, KUMLAMADAN SONRA YÜZEY HEMEN KARARIR (KOYU KAHVE VEYA SİYAH). BU DURUM HALA PÜRÜZLÜ METAL YÜZEYDE HAPSOLMUŞ TUZ ZERRECİKLERİNİN HAVADAKİ RUTUBETLE BİRLİKTE KORROZYONASEBEP OLDUĞUNUN İŞARETİDİR.

İDEAL ÇÖZÜM: TATLI SU İLE BİRDAHA YIKAMA VE SÜPÜRME

PRATİKTE SIKÇA YAPILAN HATA : KARARMIŞ ALANLAR TEKRAR KUMLANIR VE KISA BİR SÜRE İÇİNDE BOYANIR.

GENİŞ ALANLAR KOMPLE KUMLANIRSA: GENELDE BİR PROBLEM YAŞANMAZ.

SPOT KUMLAMADA : İYİ YAPILMAZSA SPOT TEMİZLİĞİN FAYDASINDAN ÇOK ZARARI OLABİLİR.--> SPOT ALANLARIN CİVARINDAKİ SAĞLAM BOYAYA ZARAR VERME, SPOT ALAN KUYRUĞU PROBLEMİ, NOZUL FANI V.S

ÇÖZÜM : SPOT YAPILACAK ALANLAR ÖNCEDEN GEOMETRİK DÖRTGENLER HALİNDE İŞARETLENİR. KÜÇÜK HASARLAR KUMLAMA İLE DEĞİL, MOTORLU ZIMPARA İLE ALINIR.

3030

ISLAKLIK-NEM

BOYA ISLAK YÜZEYE UYGULANABİLİRMİ ?NEDEN?

BAZI BOYALAR RUTUBETE DİĞER BOYALARDAN DAHA TOLERANSLIDIR, ANCAK ÖZELLİKLEİSTENMEDİKÇE ( ÖZEL FOMÜLLER HARİÇ) BOYA ISLAK YÜZEYE UYGULANDIĞINDA, BÜYÜK BİRADEZYON ( ALT YAPIYA YAPIŞMA ) KAYBI OLUŞUR.

RH= %85 VEYA T ÇELİK-DP>= 3 C

KURU YÜZEY TARİFİ NEDİR ?

BOYALARDA İSTENEN İYİ ÖZELLİKLER

A- SU ÇEÇİRMEZLİK-WATER IMPERMEABİLİTY. -->AL PİGMENTASYON-EPOXY-COAL TARB- AŞINMAYA DİRENÇ- ABRASION RESISTANCE--> SAF EPOXY--COAL TAR

C- ADHESION-ALT YAPIYA YAPIŞMA.---> EPOXY- COAL TAR

SONUÇ: MAL SAHİBİNİN NE İSTEDİĞİ TAM OLARAK ANLAŞILMADIKÇA, SPESİFİKASYONUN GERÇEK BİR TEMELİ OLAMAZ.ÇOKLUKLA , KABUL EDİLEBİLİR ATÖLYE, YÜZEY BLASTİNG HAZIRLIĞI METODU, İYİ KALİTE BİR ANTİKOROZİF SİSTEM, UZUN ÖMÜRLÜ BİR SİSTEM, MÜŞTERİYİ TATMİN EDİCİBİR SONUÇ VERECEKTİR.

3131

KOROZYON VE KATODİK KORUMA

OKSİDASYON REAKSİYONU-METALİK KOROZYON

Demir madeniISI

DEMİR METALİ

OKSİJEN SU

PASDEMİR OKSİTKİMYASAL OLARAKDEMİR MADENİNEBENZER BİR YAPI

DEMİR OKSİT

GERİ DÖNÜŞÜMLÜREAKSİYON

STABİLNON-STABİL

LOW ENERGY

HİGH ENERGY

DEMİR ATOMU ( Fe) Demir iyonu ( Fe++) + 2e ( elektron)

Metal atomunun metal iyonuna dönüşümü.---Anodik Reaksiyon

Ortamda bir elektrolit var ise--Deniz suyu-tatlı su--Oksijen elektrokimyasal olarak hydroksile döner.1-

2- Oksijen O2 + Su ( 2 H2O) + Elektronlar ( 4e) Hidroksil iyonları (4 OH-) Katodik reak

3232

KOROZYON VE KATODİK KORUMA

Korozyon elektrokimyasal bir reaksiyondur.

HER ZAMAN BİR ANOD BİR KATOD VARDIR VE ELEKTRONLAR ANOTTAN KATODA GÖÇ EDERLER.

ANOD HER ZAMAN KOROZYONUN OLDUĞU NOKTADIR.

EĞER AKIM VE-VEYA POTANSİYEL FARKI FAZLA İSE KOROZYONDA FAZLA OLUR.

ANODU ÖRTMEK SURETİYLE, KOROZYON REAKSİYONUNU DURDURAN BOYA ETKİLİ BİR KOROZYON ÖNLEYİCİDİR.

BOYALAR AYNI ZAMANDA BÜNYESİNDE TAŞIDIKLARI KORROZYON İNBİTÖRLERİ YARDIMIYLA(MESELA ÇİNKO KROMAT) DA KOROZYONU ENGELLERLER. ANCAK YÜKSEK PERFORMANSLI BOYALAR BÜNYELERİNDE KOROZYON İNHİBİTÖRLERİ İHTİVA ETMEZLER.

3333

KOROZYON-DevamıKOROZYON-Devamı

ANOD

Fe ++

DEMİR BAKIR

VOLTS

ANOD

DEMİR ÇİNKO

Zn ++

ANOD

ELEKTRONS

- VOLTSVOLTS

DEMİR MENEVİŞ

Fe ++

MİLL SCALE

MILL SCALE/MENEVİŞ

METAL/DEMİRKATOD

ANOD

3434


GALVANİK SERİ

METALLER NÖTRAL TOPRAK VE SU DENİZ SUYUBAKIR/BAKIR SULFAT KALOMELREFERANS ELEKTROD-VOLTS YARIM CELL

REFERANS ELEKTROD-VOLTS.

HAM DEMİRİ KORUR

MAGNEZYUM -1.75 -1.6ÇİNKO -1.1 -1ALUMINYUM -1.0-0.8 -1.0 İLA 0.75

HAM DEMİR -0.5 İLA -0.8 -0.6 İLA 0.7HAM PASLI DEMİR - 0.2--0.5 ----------------DÖKÜM DEMİR -0.5 -0.6- -0.7KURŞUN -0.5 -0.2- -0.25BETON İÇİNDEKİ HAM DEMİR -0.2 ----------NİKEL ALAŞIMLARI 0 İLA - 0.2 0 İLA -0.2

DEMİR KENDİSİNİ FEDA EDERREFERANS HÜCRE ÇEVRE ŞARTLARINA BAĞLI OLARAK POTANSİYEL FARKI DEĞİŞİR,AMA MUKAYESELİ SIRA AYNI KALIR.

3535


DENEYTUZLU JELLO TEPSİSİNE 3 ADET ÇİVİ KOYUNUZ.

F.F VE KFERRO CYNATE İHTİVA EDEN

+POTASYUM FERRO CYANATE

+PHENOL PHTALEIN

DEMİR İYONLARI İLE MAVİYE DÖNER -- ANOD

OH İYONLARI İLE KIRMIZIYA DÖNER -- KATODTUZLU JELLO

ÇİNKO BAKIR

ÇİVİÇİVİ

ÇİVİANODE

ANODE

KATOD

KATOD

ANOD

ANOD

KATOD

3636


KOROZYON HÜCRESİKOROZYON HÜCRESİ 4e- +2 H2O +O2 4 OH- ALKALİ

ANOD

ELEKTRON AKIŞIKOROZYON AKIMI

ELEKTRON AKIŞIKOROZYON AKIMI

KATOD

KATOD

Fe Fe2 +2e- Fe++ +2 OH-

Fe(OH)2 + O2 PAS

MENEVİŞ VEYA KÖTÜ KALİTE BOYASU İÇİNDEKİ METAL

İYONMETAL

ORTAMSUYU

+ TUZ

2 Fe(OH)2 + O2------> Fe2O3 2 H2O Pas kırmızı

3737


KOROZYON AKIMI; DENİZ SUYUNA DALDIRMA HALİNDE GÖZ ÖNÜNE ALINDIĞINDA

KATOD’TA // -4 e + H2O + O2 4 OH- ALKALİ

1- Boyanın iyi bir alkali direnci olmalı.2- Boyanın suya direnci olmalı. ( Suyla teması kesersek korozyon olayı mümkün değildir.)3- Boya Elektrik geçirimsiz ( NON-Conductive) olmalı, böylece elektronlar boyanın içinde seyahat edememeli.

KATOD’TA YÜKSEK BİR POTANSİYEL FARKI VAR İSE;

2e- + 2 H+ H2 GAZI ÇIKIŞI

BOYA NE KADAR NON KONDUKTİF İSE, HİDROJEN GAZI OLUŞUMU İHTİMALİ O KADAR AZ OLUPBOYANIN YÜZEYDEN ATMASI İHTİMALİ AZALIR

ALKALİ DİRENÇLİ, SUYA DİRENÇLİ, ELEKTRİK DİRENÇLİYETERİ KALINLIKTA EN AZ 200 MİC. DFT.

3838

KOROZYONUN HIZLANDIĞI DURUMLAR


FARKLI METALLER

KAYNAK

METALGERİLMESİ

SOĞUK

SICAK

ALUMINYUMPASLANMAZBAKIR

FARKLI SICAKLIKLAR

YARAHAPSOLMUŞ TUZ

ASİDİK DENİZ SUYU BİRİKİNTİSİ

KIRILMIŞ MENEVİŞ

LAMİNE ÇELİK / MENEVİŞ İLE

PİTTİNG HATTI

240 VOLT,40 AMPKAYNAK AKIMI

STRAY AKIMI, POWER FROM SHORE

3939


-- GERİLİM ALTINDAKİ METAL, KESİM YERLERİ,KAYNAKLAR, CİVATALAR, RİVETLER, EKSTRA KORUMAYA İHTİYAÇ GÖSTERİRLER.

-- TAVSİYE; GERİLİM ALTINDAKİ METALE EKSTRA KESTİRMA BOYA UYGULA.

-- İKİ FARKLI METALİN DİREKT KONTAĞINI KESMEYE ÇALIŞ.

-- BOYA İŞLEMİNE BAŞLAMADAN ÖNCE TÜM SUDA ÇÖZÜNEBİLEN TUZLARI, ASİTLERİ VE DİĞER KİRLİLİKLERİ, YÜZEYDEN UZAKLAŞTIR.

-- KOROZYONUN SUYA VE OKSİJENE İHTİYACI VARDIR; BAKIM ONARIM BOYASINDA, BOYA MA İŞLEMİNDEN ÖNCE TÜM PİTTİNGLERİN, SCALE (TABAKA PASLAR) VE GEVŞEK PASLARIN , YÜZEYDEN UZAKLAŞTIRILDIĞI VE/VEYA TEMİZLENDİĞİNDEN EMİN OLUNMALIDIR.

4040


STRAY AKIMI KOROZYONU

STRAY AKIMI ÇOK CİDDİ VE HIZLI BİR KOROZYONA SEBEP OLUR

GENELLİKLE TOPRAK ALTI METAL KONSTRÜKSİYONLARDA GÖRÜLÜR.SU İÇİNDEKİ METAL BORULAR, ÇELİK YAPILAR- BARGE LAR V.S

KAYNAĞI İYİ TOPRAKLANMAMIŞ, DC YÜKSEK VOLTAJ HATLARIDIR.

BOYAMA İŞLEMİ , GENELLİKLE BÖYLE BİR KOROZYON PROBLEMİNDE İYİ BİR ÇÖZÜM DEĞİLDİR.

*** YÜKSEK VOLTAJ ENERJİ HATLARI

*** DC KAYNAK TRANSFORMATÖRLERİ

*** TOPRAKALTI ENERJİ HATLARI

*** DİĞER ESRARENGİZ KAYNAKLAR.

4141


STRAY AKIMI KOROZYONU

STRAY AKIMI ÇOK CİDDİ VE HIZLI BİR KOROZYONA SEBEP OLUR

TAMAMEN İNSULE EDİLMİŞ BİR KABLO KULLANMADAN, ASLA TOPRAKLAMA YAPMA,TOPRAKLAMAYI ENERJİ KAYNAĞINDA YAP.

4242


+STRAYAKIMI

KAYNAK TRANSFORM.

KAYNAK KABLOSU

+STRAYAKIMI

YANLIŞ DOĞRU

DOĞRUYANLIŞ

4343


POTANSİYEL FARKI VE KOROZYONUN DERECESİ ARASINDAKİ İLİŞKİ

DENİZ SUYU İÇİNDEKİ ÇELİĞİN POTANSİYEL FARKI REF. AG/AG CL

MİLİVOLTS

-300-400-500-600-700-800-900-1000-1100-1200-1300-1400

CİDDİ BİR KOROZYONARTIŞI BÖLGESİ

KATODİK KORUMA YOK

NORMAL POTANSİYEL

METAL DENİZ SUYU İÇİNDEKORUMA ALTINDA

HAFİF KOROZYON

DOĞRU KORUYUCU POTANSİYEL

ÇİNKO ANOD KULLANILIYOR

ARTAN AŞIRI KORUMA HALİ

MAGNEZYUM ANOD ÇOK FAZLAAKIM MEYDANA GETİRİYOR

ARTAN ALKALİ KONDİSYON

KALKERİMSİ DEPOZİTLERBLİSTERİNG

ARTAN HYDROJEN GAZI ÇIKIŞIADEZYON KAYBIKABARMA,KALKMA,FLAKINGPAS TABAKASI KALDIRMA

Documents

BOYA TEKNOLOJİSİ EĞİTİM KURSU