Boyun Ağrıları

Uzm. Fzt. Kağan YÜCEL - Ufuk Üni. SHMYO Öğrt. Grv.

Epidemiyoloji□ Kronik ağrı sıralamasında, bel

ağrılarından sonra ikinci sırayı oluşturur.

□ Genel populasyonda her 3 kişiden biri hayatlarının bir döneminde çeşitli nedenlere bağlı olarak gelişen boyun ağrılarından şikayet eder.

□ Kadınlarda ve işçilerde daha sık görülür.

□ Görülme sıklığı yaşla birlikte artar.

Anatomi□ 7 servikal vertebra ve 8

servikal spinal sinir vardır.□ 1. servikal sinir, oksiput ile

atlas arasından çıkar. □ Diğer 7 servikal sinir ilgili

vertebranın üstünden çıkar.

□ 8. sinir C7-T1 arasından çıkar.

Anatomi

□ Atlasın gövdesi yoktur.□ Atlanto-occipital eklem

: fleksiyon (10o)-ekstansiyon (25o)

Anatomi

□ Axis’de dens axis bulunur.

□ C2-C7 vertebralar arasında Luschka Eklemleri bulunur. (Unkovertebral eklem, nörosantral eklem)

□ Doğuşta yoktur. 10 yaşına doğru gelişir. □ Bu eklem disk dejenerasyonuna eşlik

ederek dejenere olur ve intervertebral foramenle çok yakın komşuluklarından dolayı intervertebral kanalda daralmaya neden olabilir.

Anatomi□ Axisin odontoid

çıkıntısı ile atlas arasında atlantoaksiyal eklem vardır.

□ Atlanto-aksiyal eklem : rotasyon (90o)

□ En hareketli omurlar C4-C6 arasıdır.

Anatomi

□ Medulla spinalisten çıkan ventral motor ve dorsal duyusal kökler birleşerek spinal sinirleri oluşturur.

Boyunda ağrıya duyarlı yapılar□ Ligamanlar□ Sinir kökleri□ İntervertebral disk (anulus fibrosusun dış

katları)□ Faset eklemleri□ Eklem kapsülleri□ Kaslar□ Dura

Boyun Ağrısı Nedenleri I. Mekanik:❑ Servikal Sprain❑ Servikal Strain❑ Servikal Disk Herniasyonu❑ Servikal Spondiloz❑ Servikal Spinal Stenoz

II. Romatolojik:

□ Ankilozan Spondilit□ Reiter Sendromu□ Psöriatik Artrit□ Enteropatik Artrit□ Romatoid Artrit□ Fibromyalji

III: Enfeksiyöz:

□ Vertebral Osteomyelit□ Diskit □ Herpes Zoster□ Epidural, intradural ve subdural abseler

IV: Endokrinolojik ve Metabolik:

□ Osteoporoz□ Osteomalazi□ Paratiroid hastalıkları□ Paget hastalığı

V.Tümörler:

□ Benign tümörler□ Malign tümörler

Servikal Sprain ve Strain

□ Boyun ağrısının en sık görülen nedenleridir.

□ Strain kas kaynaklı, sprain ise ligaman kaynaklı travmalara bağlı ortaya çıkar

Servikal Sprain ve Strain□ Travmalar ve kötü

postür sonucu boyunda lokal ağrı ve tutukluk görülür.

□ Boynu uygun olmayan postürde uzun süre tutmak, yatarak televizyon seyretmek ve yastıksız yatmak gibi nedenler servikal straine yol açabilir.

Fizik Muayene

□ Kas spazmı nedeniyle servikal lordoz düzleşir.

□ Boyun hareketleri ağrılı ve kısıtlıdır.

Whiplash yaralanmaları□ Servikal sprain ve strainin en

sık karşılaşılan nedeni whiplash (kamçı) yaralanmalarıdır.

□ Tipik mekanizması, öndeki araçta oturan bir kişinin başının, arkadan başka bir aracın çarpması sonucu önce fleksiyona sonra da hiperekstansiyona zorlanması ile boyunda indirek bir travmanın olmasıdır.

Klinik

□ Boyun ağrısı ve tutukluğuna ilaveten baş ağrısı, görme bulanıklığı, kulak çınlaması, çift görme, omuz ve interskapular bölgede ağrı görülebilir.

Radyoloji

□ Servikal grafilerde servikal lordozun düzleştiği görülür.

Servikal Spondiloz□ Spondiloz, intervertebral disklerdeki ve

vertebra gövdesindeki dejeneratif değişiklikleri kapsar.

□ Osteoartrit ise apofizer (faset) ve unkovertebral eklemlerdeki dejeneratif değişiklikleri kapsar.

□ Yaşlanma, mikro veya makro travmalar, mesleki aktiviteler ve genetik yatkınlık dejeneratif değişikliklere katkıda bulunur.

□ Normal yaşlanma süreci içinde gelişen servikal spondilotik değişiklikler her zaman ağrıya neden olmazlar.

Servikal Spondiloz Patofizyoloji□ İlerleyen yaşla birlikte, intervertebral

diskteki sıvı miktarı ve elastisite azalır, bu da intervertebral diskte yırtıklara ve çatlaklara neden olur.

□ Disk biyomekanik bozukluklara bağlı olarak çöker ve anulus dışa doğru bombeleşir.

□ Ligamanlar elastik özelliklerini kaybederler ve traksiyon spurları (çıkıntıları) gelişir.

□ Faset eklemlerin kıkırdağını kaybetmesi, sklerotik hale gelmesi ve osteofit gelişmesi ile ortaya çıkan dejenerasyon sonucunda spurlanma gelişir.

□ Servikal spondilozda, sinir kökü kompresyonu sonucu radikülopati, spinal kord basısına bağlı myelopati ve vertebral arter etkilenmesine bağlı vertebrobaziler sendrom gelişir.

Sinir kökü basısı- radikülopati

MS basısı- miyelopati

□ Omur cisminin ön kenarındaki osteofitler, özofagusa bası yaparak yutma güçlüğüne neden olabilirler.

□ Omur cisminin arka kenarındakiler ise omurilik basısına (miyelopati) neden olabilirler.

□ Faset eklem üzerindeki osteofitler, yumuşak doku, damar ve sinire bası yapabilirler.

□ Unkovertebral (Luşka) eklem veya faset eklem artrozunda, servikal sinir kökleri irrite olarak radiküler kökenli ağrılara neden olurlar.

□ Özellikle bu bölge osteofitlerinin vertebral arter ve dolayısıyla baziller artere basısı ile ‘vertebrobaziler yetmezlik’ bulguları ortaya çıkabilir. Boynu döndürürken ve ekstansiyonda iken baş dönmesi, göz kararması ve baygınlık hissi ortaya çıkar.

□ Radikülopati sinir kökü basısına bağlı gelişen duysal, motor veya refleks bozukluğudur (kökün innerve ettiği kaslarda zayıflık, duyu kayıpları ve tendon reflekslerinde azalma).

Servikal Spinal Stenoz□ Spinal stenoz; sinir kökü kanalının, spinal

kanalın ve intervertebral foramenlerin kritik bir değerin altında daralmasıdır.

□ Nörojenik bağırsak, mesane disfonksiyonu, yürüme bozuklukları, impotans, seksüel fonksiyon bozuklukları görülebilir.

□ Bacakta güçsüzlük veya spastisite olabilir.

□ Genellikle servikal spinal stenoz sinsi ilerler, fakat konjenital veya gelişimsel stenoz varlığında, akut büyük santral disk herniasyonu gibi yer kaplayan oluşumlar için çok az yer olduğu için akut olarak da ortaya çıkabilir.

Fizik Muayene

□ Servikal ROM kısıtlılığı (özellikle ekstansiyon)

□ Radikülopati bulguları

□ Myelopati bulguları

Tanı□ Servikal grafi:

Unkovertebral eklemleri, faset eklemleri, foramenleri, intervertebral disk aralıkları değerlendirilebilir.

□ MRG: Spinal kanalın ve foramenlerin spinal kord, tekal sak ve sinir kökleri ile olan ilişkilerini görüntüler.

Tedavi

□ Medikal Tedavi:□ Fizik tedavi ve rehabilitasyon□ Servikal ortezler

Servikal Disk Bozuklukları□ İnternal disk

bozukluğu, disk herniasyonu ve dejeneratif disk hastalığı, boyun fıtığı klinikte en sık karşılaşılan servikal disk bozukluklarıdır.

□ İntervertebral diskler omurlar arasında yastık görevi görür. Diskin su içeriği gençlerde %88 iken, yaşlılarda %70’den azdır.

□ İntervertebral disk, ortada nukleus pulposus ve

nukleus pulposus etrafında konsantrik şekilde yerleşmiş anulus fibrosus lamellerinden oluşmaktadır.

Nukleus pulposus içi su dolu balon gibi, gelen yüklenmelere göre şekil alarak, bu yükleri dağıtır. Öne

eğilmede arkaya, arkaya eğilmede öne, lateral eğilmelerde karşı yöne doğru yer değiştirir.

Servikal diskin en dış anulus katmanı innerve olur ve ağrı kaynağıdır.

□ İntervertebral diskler, elastik özellikleri ile şok absorbe edici olarak görev alırlar.

□ İntradiskal basınç nedeniyle vertebraları birbirinden uzak tutarlar ve bir çeşit süspansiyon görevi görerek, buraya gelecek yükleri eşit olarak dağıtmaktadırlar.

Servikal disk herniasyonu

□ Bulging (Taşma)

□ Protrüzyon:

□ Ekstrüde disk:

□ Sekestre disk:

Servikal Disk Dejenerasyonu□ Disk dejenerasyonu, yaşlanma sürecinin

normal bir sonucudur.□ Yaşa bağlı disk değişiklikleri semptomatik

dejeneratif disklerden ayırt edilemez.□ Radyolojik olarak tespit edilen

dejeneratif disk değişiklikleri doğal yaşlanma sürecinin bir parçasıdır ve semptomlara neden olmayabilir.

Radiküler ağrı

□ Derin, künt, keskin, yanıcı, elektrik çarpar tarzda olabilir.

Radikülopati Klinik□ Radikülopati ağrısı genellikle

omuz, kol ve ele yayılabilir.□ Servikal radiküler ağrıda en sık

tutulan bölge interskapular alandır.

□ Ağrı oksiputa, omuza veya kola da yayılabilir.

□ Boyun ağrısı radikülopatide olmak zorunda değildir ve sıklıkla yoktur.

□ Radikülopatide üst ekstremitede hissizlik veya ağrı ile birlikte güçsüzlük olabilir.

teşekkür ederim...