bbiillgg

ii

tudem 6. sýnýf10 Sosyal Bilgiler Öðreniyorum

Mercek Altýnda

Çevre KirliliðiBütün dünyada ve ülkemiz-

de doðal çevrenin bilinçsiz þekil-de kullanýmý ayrýca fosil yakýt-lar adý verilen petrol, doðalgaz,kömür gibi madenlerin sanayive enerji üretimi için tüketimikirliliðe yol açar. Bu durumbitki ve hayvan türlerini tehditeder. Ayný zamanda ciddi sað-lýk sorunlarýnýn baþlamasýna veekolojik dengenin bozulmasýnayol açar.

BBiill iiyyoorr mmuussuunnuuzzBaþarýlý bir insanda olmasý

gereken özellikler:• genel kültür • geniþ bakýþ açýsý• farklý fikirlere saygý • çok yönlülük• olaylar arasýnda baðlantý

kurmak• gözlem yapabilmek• ileri görüþlülük

Yukarýda verilen gazete haberiniokurken sorunla ilgili,

• Neden oldu?

• Ýnsanlar nasýl tepki gösterdi?

• Nasýl sonuçlar doðurabilir?

• Çözümü için neler yapýlabilir?

• Baþka yerlerde de ayný sorun yaþanýyor mu?

sorularýný yanýtlama ihtiyacý duya-rýz. Bu bizim bir durum ya da olaykarþýsýnda farklý bakýþ açýsý geliþ-tirebildiðimizi, olaylara çok boyutluyaklaþabildiðimizi gösterir.

Bir insanýn bakýþ açýsý bulun-duðu toplumun kültürel özellikleri,eðitim ve öðretim yaþamýnda ka-zandýklarý, ailesinden aldýðý deðer-lerle geliþip þekillenir. Olaylara yak-laþýrken de elde ettiði bu kazaným-larla hareket eder. Ancak öðrenmeinsan yaþadýðý sürece devam edenbir durumdur. Yani belli bir eðitim dö-nemini tamamlamak artýk bir þeyöðrenilmeyeceði anlamýna gelmez.Bu durum zaman içinde olaylarabakýþ açýsýný da deðiþtirebilir.

Bir olaya çok boyutlu yaklaþa-bilmek, olaylarý sorgulamak, eleþ-tirmek olaylarýn analizini yapabilmek-le saðlanýr. Olaylarýn bir tek sonucu

olduðunu düþünmemek gerekir. Birolayýn birden çok nedeni ve sonucuolabileceði ve bu sonuçlarýn yeniolaylara yol açabileceði düþünül-melidir.

Bu konu ile ilgili aþaðýdakitabloyu inceleyin.

Hak ihlallerinin yaþanmasý be-raberinde ne tür sorunlar yaratýr?

Güllük KKörfezi’nde kkorkutan ggörüntü

Muðla-Milas’ýn Güllük beldesi sahil-lerinde görülen balýk ölüleri site yöneti-cileriyle tatilcileri korkuttu. Güllük SahilGüvenlik Komutanlýðý ile zabýta ekipleriinceleme baþlatýrken, ölü balýklarýn yanýsýra ölü martýlara da rastlanmasýnýn aþýrýdeniz kirliliðinden kaynaklandýðý önesürüldü. Güllük Körfezi, bu yýlýn ocakayýnda da balýk çiftliklerindeki topluçipura ölümleriyle gündeme gelmiþti.

Oba Tatil Sitesi yöneticisi Sabri Gözar, Oba Koyu’nda sahile vuranölü levrek, kefal ve martýlar için Sahil Güvenlik Komutanlýðý’nýndenizden, zabýtanýn karadan inceleme yaptýðýný anlattý: “Sabah saatle-rinden itibaren koya gelen katý atýk ve pisliklerin içinde ölü kefal, lev-rek ve martýlarý görünce heyecanlandýk. Saatlerce site iþçileriyle bir-likte kirliliði temizlemeye çalýþtýk. Daha önce de yaþanan balýk ölüm-leri bizi korkuttu. “Ölü balýk ve martýlardan numune alýnýrken denizkirliliðinin yaklaþýk 3 kilometrelik sahil þeridine yayýldýðý belirtildi.

Radikal

BÝR OLAYA ÇOK BOYUTLU BAKABÝLMEK

baskýcý yönetim

neden

neden

sonuç

neden

neden

yasalarýn yetersizliði

Hak Ýhlali

hoþgörüsüzlük

ayrýmcýlýk

Atatürk baþarýlý bir insanda bulunmasýgereken tüm özellikleri taþýyordu.

bbiillgg

ii

tudem 6. sýnýf

Mercek Altýnda

Olgu - OlayOlgu gerçekleþmiþ olan her

þeydir. Olmuþ olan her þeyolgu kabul edilir. Olay ise in-sanlarý ilgilendiren sosyal, eko-nomik, kültürel vb. alanlardameydana gelen oluþumlardýr.Örneðin Anadolu’nun Türklertarafýndan fethedilmesi olaydýr.Anadolu’nun Türkleþmesi ol-gudur.

Mercek Altýnda

Aþaðýda olgu belirten ifa-deler verilmiþtir.

Caz, ilk kez New Orleans’ta1900’lü yýllarýn baþýnda ge-liþmeye baþladý. Kökeni olanBlues, Afrikalýlarýn halk müziðiidi.

William Gilbert Dünya’nýnküresel bir mýknatýs olduðunuve pusulanýn ibresinin Dünya’nýn manyetik kutbunu göster-diðini bulur.

18. yüzyýlda ilk dikiþ maki-nesi üretildiðinde terziler tepkigöstermiþtir.

Bir konu ile ilgili genel, herkes-çe kabul edilen, bilimsel yöntemler-le kanýtlanabilen bilgiye olgu denir.Bu tanýmdan da yola çýkarak olgu-larýn kiþisel düþünceyi yansýtmadý-

ðýný, herkesçe kabul edilen bilgilerolduðunu söyleyebiliriz.

Bu konuyu örneklendiren aþa-ðýdaki metni okuyun.

Sosyal Bilgiler Öðreniyorum 11

OLGU MU GÖRÜÞ MÜ?

Çizgi DDünyada SSerüvenler

Resimlerle bir þeyler anlatmakoldukça eski bir gelenektir. Kökeniantik Mýsýr uygarlýðýnýn hiyeroglifyazýsýna dek uzanýr. Resimlerle biröykü anlatmak geleneði Eski Yunandönemine ait vazolarýn üzerine iþlen-miþ resimlerle anlatýlan öykülerde dekarþýmýza çýkar. Çinliler de ipek kumaþ-lar üzerine çizdikleri resimlerle öykü-ler anlatýrlardý. Bu tarihi örnekler bir anlamda çizgi romanýn ilkörnekleridir denilebilir.

... Günümüz çizgi romanýnýn öncüleri ilk olarak 19. yüzyýlýn orta-larýnda o zamanýn gazete ve dergilerinde görülür.

Modern çizgi romanýnýn ilk örneklerinin Avrupa’da ortaya çýk-masýna karþýn, olgunlaþmasý Amerika’da olmuþtur. 1896’da NewYork World gazetesinde çýkan Yellow Kid (Sarý Çocuk) isimli çizgidizisi çizgi romanýn baþlangýcý olarak kabul edilir.

Bilim ÇÇocuk // TTÜBÝTAK

Iþýðýn ÝÝzi FFotoðraf

Bu konuda eldeki ilk güvenilir bil-giler Aristoteles dönemine aittir. Aris-toteles’in (MÖ 384-322) Güneþ tutul-masýný, sýk aðaçlý bir bölgede yaprak-larýn arasýndan geçen ýþýðýn yerdeoluþturduðu görüntülerden izlediðibiliniyor. Bazý kaynaklarda da Çinli fi-lozof Mo Ti’nin (MÖ 470-391) karan-lýk bir odanýn duvarýna karþý, duvar

deliðinden gelen ýþýðýn dýþarýda bulunan ýþýklý nesnenin tümüyle baþaþaðý bir yansýmasýný oluþturduðunu gözlemlediði kayýtlýdýr.Leonardo’nun ýþýk ve görüntüyle ilgili tanýmý, aslýnda bir fizikkuralýdýr. Küçük bir delikten geçen ýþýk, delikten geçerken kýrýlarakkaranlýk odanýn karþý yüzeyine ters olarak düþer.

Popüler TTarih

Verilen alýntýdaki ifadelere dik-kat edin belirtilen ifadelerde katýl-madýðýnýz bir cümle var mý? Buifadelerin bir araþtýrma sonucu ol-

masý bilimsel nitelik taþýdýðýný kanýt-lar. Bu nedenle bu ifadeler olgubildirmektedir. Olgu belirtilen ifadeler-le ilgili aþaðýdaki alýntýyý okuyun.

Fotoðrafçýlýðýn tarihçesinin veril-diði bu parçada da sunulan bilgilerbelgelerle kanýtlanarak ifade ediliyor.

Siz de gazete, kitap veya der-gilerden olgu ifade eden bilgilerbulun.

Olgu Nedir?

bbiillgg

ii

tudem 6. sýnýf12 Sosyal Bilgiler Öðreniyorum

Mercek Altýnda

Aþaðýda görüþ belirten ör-nek ifadeler verilmiþtir.

• Futbol, basketboldan da-ha heyecanlý bir spordur.

• Fethiye, Türkiye’nin en gö-rülmeye deðer tatil yöre-sidir.

• Bence tüm savaþlarýn ne-deni sýnýr sorunlarýdýr.

BBiill iiyyoorr mmuussuunnuuzzÝhtiyaçlar ve YanýtlarÝnsanlarýn ihtiyaçlarý ile

görüþleri arasýnda baðlantývardýr. Örneðin hayatta enönemli þey nedir? sorusu kiþi-den kiþiye farklýlýk gösterebilir.Çok susuz kalan bir kiþi busoruya “sudur” diye yanýt ve-rirken, anne olmayý çok is-teyen bir kiþi “çocuk” olarak ya-nýt verebilir.

Görüþler üzerinde yaþaný-lan coðrafyanýn da önemli birrolü vardýr. Örneðin doðu böl-gelerimizin mutfaðýnda et ye-mekleri en fazla tercih edilenve sevilen yemekler arasýnda yeralýrken, Ege Bölgesi’nde ot ye-mekleri insanlarýn en çok ter-cih ettikleri yemekler arasýn-dadýr ve bölge insanlarýna gö-re daha saðlýklý ve lezzetli ola-rak kabul edilir.

Doða vve BBiz

Birçok insan doðasýz bir yaþamýn ola-bileceðini düþünemez. Çünkü insanlarýnçoðu dýþarýda olmayý çok sever. Dýþarýdagüneþ ýþýnlarýnýn sefasýný süreriz ya dakendimizi rüzgara býrakýveririz. Bir göldeyüzmek, bir aðaca týrmanmak veya or-manda çýkan ilk ahududularý yemek ol-dukça zevklidir. Dýþarýda her zaman gö-rülebilecek ve yaþanacak bir þeyler vardýr.

Eðer dünyayý daha dikkatli bir þekilde gözlemlersek her zaman ilginçdurumlarla karþýlaþýrýz.

Doða/Tudem

Yiyeceðin ÝÝnanýlmaz DDönüþümü

Yemek yemek bir ülke hakkýnda bilgiedinmek için harika bir yoldur. Ýtalya’yý ne-fis makarna yemekleriyle keþfettim. Maca-ristan’ý leziz gulaþý ve Ekvator’u da insanýnaðzýnýn suyunu akýtan ceviþ yemeðiyle taný-dým. Seyahat etmenin zihni geniþlettiðinisöylerler ama bence ayný zamanda tat almaduyularýnýzý da geliþtiriyor!

Ýnsan VVücudu/Tudem

Güzel OOyun

Pele, futbolu “güzel oyun” olarak taným-lardý. Sevenlerinde uyandýrdýðý heyecan vesadakat duygularý bu basit sporun uzun yýl-lar yaþayacaðýný gösteriyor. Dinanizmi yük-sek bir spor olduðu için futbol, oyuncularýnnefes kesen becerilerini insanýn yüreðinihoplatan gerilim dolu 90 dakikalýk bir oyun-la seyircilerine kolayca sunuyor. Ama futbolbir spor olduðu kadar oyunculardan teknikdirektörlerden ve hakemlerden, kahramanlar

ve kötü karakterler yaratan bir dramadýr ayný zamanda.

Futbol/Tudem

Kiþiden kiþiye deðiþen, kiþilerinkendine özgü düþüncelerini belir-ten ifadelere görüþ denir. Herkes ay-

ný fikri savunmak zorunda deðildir.Farklý görüþlere katýlabileceðinizgibi karþý da çýkabilirsiniz.

Parçada anlatýlanlar herkesiçin geçerli bilgiler mi? Örneðinherkes aðaca týrmanmaktan zevkalýr mý? Herkes ahududu severmi?

Kiþisel görüþlerin aktarýldýðý buifadeler görüþ bildirmektedir.

Görüþ belirten ifadeleri örnek-lendiren aþaðýdaki metni oku-yun.

Bu parçada bir kültürü yiyecek-leri ile tanýmaktan söz ederken yazarkiþisel düþüncelerini ifade etmiþtir.

Bunlar görüþ bildirmektedir.

Aþaðýda görüþ ifadelerini ör-neklendiren bir metin verilmiþtir.

Aþaðýda görüþ belirten bir metin verilmiþtir.

Görüþ Nedir?

bbiillgg

ii

tudem 6. sýnýf Sosyal Bi lg i ler ÖðreniyorumSosyal Bi lg i ler Öðreniyorum 1313

Mercek Altýnda

Kaynak Belirtmek

Bilimsel bir araþtýrma ya-pýldýðýnda gereken önemli birbaþka çalýþma da kaynak be-lirtilmesidir. Bu durum eser sa-hibinin haklarýnýn koruma altý-na alýnmasýný saðlar. Yazarýnemeðine saygý duyulmasý ba-kýmýndan da önemlidir.

BBiill iiyyoorr mmuussuunnuuzzYüzyýlýn Deneyi

Dünyanýn en büyük nük-leer araþtýrma laboratuvarýCERN’de yüzyýlýn en büyükdeneyi yapýlýyor.

Bilim insanlarý evrene dairen büyük sýr olan “Big Bang”(büyük patlama) teorisiningeçerliliðini kanýtlamaya çalý-þacaklar.

Kommagene KKrallýðý

MÖ 1. yüzyýldan MS 8. yüzyýla kadar Adý-yaman ve civarýnda hüküm sürdüler. Asurlu-lardan ayrýlarak baðýmsýz devlet kurdular. Enönemli krallarý olan Antiochos dönemindeNemrut Daðý’ndaki heykellerin yapýmýna baþ-ladýlar. Kralýn bu heykelleri yaptýrma amacý il-ginçtir. O batýlýlarýn ve doðulularýn dinlerinibirleþtirmeyi hedeflemiþtir. Nemrut Daðý’ný iseonun merkezi yapmayý düþünmüþtür. Bu hey-kelleri de bu dini temsil etmek amacýyla yaptýr-mýþtýr.

Samsat KKalesi EEfsanesi

Kommagene ülkesinin baþkenti Sam-sat’ta oturan bir kral var. Kralýn güzelkýzýna her ülkeden talipler gelir, hepside geniþ topraklar sonsuz paralar sunarkýzýn babasýna kýzýyla evlenmelerineizin versin diye. Kral içme suyu proble-mi bulunan þehre suyu kim öncegetirirse kýzýný ona vereceðini söyler.

Yarýþmacýlar birbirleriyle çekiþerekgeceli gündüzlü düþünerek çalýþýrlar. Birgün þehir halký, yakýnlarýna kadar uza-nan ve her gün ilerleyen dev su kanallarýgörür. Arkasýndan þehre hayat veren su-lar akmaya baþlar. Arsamenia’nýn gençprensi, su kanallarýný yaparak prensesleevlenir.

www.wikisource.org

ADIM ADIM ARAÞTIRMA TanýmBilimsel AAraþtýrma: Sosyal ve

fiziksel olgular hakkýnda yeni

gerçekleri keþfetme, yeni iliþ-

kilere ve sonuçlara ulaþmak

için sistematik, planlý ve ba-

zen kontrollü olarak yapýlan

bilimsel bir çalýþmadýr. Bilim-

sel araþtýrma sonunda elde

edilen bilgilerin deney yoluyla

test edilmesi ve incelemeye

tabi tutulmasý, bilim insanlarý

tarafýndan araþtýrýlýp doðrulu-

ðunun kabul edilmesi gerekir.

www.mobildepo.com

Adýyaman’a ait efsanelerden biri aþaðýda verilmiþtir.

Selin sosyal bilgiler dersinden bir ödev almýþtý.

Araþtýrma basamaklarýný kullanarak bir

rapor hazýrlamasý gerekmekteydi. Tarihi ve

mitolojiyi çok seven Selin, geçen yaz git-

tikleri Adýyaman gezisinde kendisini

çok etkileyen Nemrut Harabeleri ile

ilgili araþtýrma yapmaya karar verdi.

Önce kütüphaneye gidip kitaplarý

inceledi. Adýyaman tarihi ve bu

eserlerin yapýldýðý dönem olan

Kommagene Krallýðý ile ilgili kitap-

lar buldu. Daha sonra Ýnternet’ten

resimler araþtýrdý.

Edindiði tüm dökümanlarý düzenleyip aþaðýdaki bilgilere ulaþtý.

araþtýrmanýn sonuçlandýrýlmasý

kaynaklarýn incelenmesi

kaynak aranmasý ve sýnýflandýrýlmasý

konunun belirlenmesi

Aþaðýda verilen araþtýr-ma basamaklarýný inceleyin.

www.wikipedia.org

eettkkii

nnlliikk

20 Sosyal Bilgiler Öðreniyorum tudem 6. sýnýf

Aþaðýdaki ifadeleri inceleyin. Olgu ve görüþ ifadelerini bulup etiketlere yazýn.

Yetiþkin bir insanda 206 tanekemik bulunur. Saat Kulesi, Ýzmir’in herkes

tarafýndan mutlaka görülmesigereken bir tarihi eseridir.

Bir imparator penguen yav-rusu denizde kendi baþýna yiye-cek bulamaz. Suya dayanýklýhâle gelinceye kadar anne vebabasý tarafýndan beslenir.

Herkesin en çok sevdiðimevsim yazdýr. Denizde yüz-mek yýlýn yorgunluðunu atmayýsaðlar.

Karagöz ve Hacivat bir göl-ge oyunudur. Deriden kesilenve tasvir adý verilen þekillerin ar-kadan ýþýklandýrýlmasý temelinedayanýr.

Sesi büyüleyici olan yan flütdinleyicileri adeta farklý bir bo-yuta taþýr.

Bir halk ozaný olan Aþýk Vey-sel þiirlerinde yurt, insan vedoða sevgisini konu almýþtýr.

Yýldýz Kenter, sahne perfor-mansýyla bütün izleyicileri etki-ledi.

Yapraklarýn altýna býrakýlanyumurtalardan çýkan týrtýllar ken-dilerine koza oluþturur. Bir süresonra kozadan çýkarak kele-bek hâline gelirler.

Olgu vve GGörüþ

Sosyal BBilgiler ÖÖðreniyorumKazaným 11 : Yakýn çevresindeki bir örnekten yola çýkarak bir olayýn çok boyutluluðunu fark eder.Kazaným 22 : Olgu ve görüþü ayýrt eder.

tudem 6. sýnýf Sosyal Bilgiler Öðreniyorum 21

Aþaðýdaki metni okuyun, çalýþmayý tamamlayýn.

MMeekkttuuppllaarrýýnn MMuuhhttaarrddaa NNee ÝÝþþii VVaarr??

Ülkemizdeki hak ihlalleriyle ilgili baþvurularBaþbakanlýk Ýnsan Haklarý Baþkanlýðý’na (ÝHB) yapýlýyor.Ýnsan haklarý il ve ilçe kurullarýndan gelen müracaat-lar baþkanlýk müfettiþleri tarafýndan incelenip araþtýrýlýyor.Uyuþmazlýklar çözüme kavuþturuluyor. Her kesimdeninsanýn temsilcisi olduðu insan haklarý kurullarýnda 14binden fazla kiþi gönüllü olarak çalýþýyor. Yurdun dörtbir yanýndan gelen baþvurular memleketten insan hak-larý manzaralarý sunuyor. Bunlardan biri:

ÝHB’ye baþvuran kiþi 73 yaþýnda yurt dýþýndan

emekli olan bir kiþi, yaklaþýk 12 senedir bir köyde ikâ-

met ediyor. Kendisi, haftanýn tek günü köye gelen pos-

tacýnýn mektuplarý muhtara teslim etmesinden þika-

yetçi. Ona göre, mektuplardaki neþe ve hüznü sadece

muhtar görmüyor. Gelen mektuplar deste hâlinde köy

kahvehanesindeki masalara býrakýlýyor. Böylece her-

kes kime nerden mektupgelmiþ öðrenmiþ oluyor.Mektuplarýn konutlarateslim edilmesini talepeden bu kiþiye cevap,köyün baðlý olduðu ilçe-nin PTT Merkez Müdür-lüðünden gelir.

Buna göre, köye mek-tup daðýtýmý müdürlüðeverilen talimatla haftada bir gün yapýlmakta ve vatan-daþlarýn müracaatlarý doðrultusunda mektuplar köymuhtarlýðýna býrakýlmaktadýr.

Mektuplarý, þikâyetten sonra evine teslim edilenvatandaþ “Ýnsan haklarý ihlaline uðrayan sadece bendeðilim. Bu genel bir sorun. Gönderilen mektuplarevlere kadar getirilmeli.” diyor.

Mektuplarýn muhtarlýða teslim edilmesineden þikayet konusu olmuþtur?

Bu sorunu yaþayan kiþinin hangi hak-larý ihlal edilmiþtir?

1 2

Mektuplarýnýz düzenli olarak adresi-nize ulaþýyor mu?

Siz ayný sorunu yaþýyor olsaydýnýz nasýlbir çözüm yoluna baþvururdunuz?

3 4

eettkkiinnlliikk

Haklarýmý ÖÖðreniyorum

Sosyal BBilgiler ÖÖðreniyorumKazaným 44 : Bir soruna getirilen çözümlerin hak, sorumluluk ve özgürlükler temelinde olmasý gerektiðini savunur.Kazaným 55 : Sosyal Bilgilerin, Türkiye Cumhuriyet’nin etkin bir vatandaþý olarak geliþimine katkýsýný fark eder.

26 Sosyal Bilgiler Öðreniyorum

tteesstt

11

tudem 6. sýnýf

1. I. 1948’de Birleþmiþ Milletler Antlaþmasý’ný imzala-yan uluslar Ýnsan Haklarý Evrensel Bildirge-si’ni onaylamýþtýr.

II. Demokrasi halkýn toplumsal yaþamda etkili ol-duðu, seçme ve seçilme haklarýna sahip oldu-ðu bir düþünce biçimidir.

III. Cumhuriyet Döneminde ilan edilen MedeniKanun ile kadýnlar temel hak ve özgürlüklere sahip olmuþtur.

IV. Ýnsanlar temel haklarýnýn bilincinde olmadýðý sürece toplumsal geliþme saðlanamaz.

Verilen ifadelerden hangileri “görüþ” belirtmek-tedir?

A. yalnýz IV B. I ve IIC. I, II ve III D. II, III ve IV

2.

Verilenlerle ilgili,I. Olgu belirtmektedir.

II. Konuya, kiþisel görüþle açýklýk getirmektedir.III. Neden sonuç iliþkilendirmesi yapýlmýþtýr.ifadelerinden hangileri söylenebilir?

A. yalnýz I B. I ve IIIC. II ve III D. I, II ve III

3.

Bu ifadelerin,I. eleþtiri

II. olguIII. görüþkavramlarýndan hangilerini örneklendirdiðisöylenebilir?

A. yalnýz I B. yalnýz IIC. I ve II D. I, II ve III

4. I. Karmaþýk bir að þeklinde yeryüzüne yayýlmýþolan Ýnternet, binlerce bilgisayarý birbirine bað-ladý.

II. Bu teknoloji ABD’nin füze saldýrýlarýndan ko-runmanýn bir yolu olarak kullanýlmak üzere bu-lundu.

III. Ýnsanlar Ýnternet’i kullandýkça Ýnternet’in bü-yüklüðü her geçen yýl ikiye katlanýyor.

Verilen ifadelerden hangileri “olgu” bildirir?

A. yalnýz I B. I ve IIC. II ve III D. I, II ve III

5. I. devletler arasý çýkar çatýþmalarýnýn artmasý–sa-vaþlarýn yaþanmasý

II. hýzlý nüfus artýþýnýn olmasý–iþsizliðin artmasýIII. doðal yaþam alanlarýnýn azalmasý–çevre kirlili-

ðinin yaþanmasýIV. fosil yakýtlarýn aþýrý kullanýlmasý–çarpýk kentleþ-

menin olmasýYukarýdaki ifadelerden hangilerinde neden so-nuç iliþkisi yanlýþ verilmiþtir?

A. I ve II B. II ve IIIC. III ve IV D. II, III ve IV

6. I. doðar IV. bütünII. özgür ve eþit V. haklar

III. insanlar VI. yönündenNumaralanmýþ sözcüklerden kurallý ve anlamlýbir cümle oluþturulduðunda doðru sýralamanasýl olmalýdýr?

A. IV - III - V - VI - II - IB. I - II - IV - V - III - VIC. IV - I - VI - III - V - IID. VI - V - IV - I - III - II

Denizlerde 21.000’in üzerinde deðiþikbalýk türü vardýr. Hemen hemen hep-si pullarla kaplýdýr ve suda hareketetmek için yüzgeçlerinden ve güçlükuyruklarýndan faydalanýr. Solunumyapabilmeleri için sudaki oksijeniemen solungaç adlý yarýklarý vardýr.

Ýlk posta hizmetleri 1464’te Fran-sa Kralý 11. Lui döneminde baþ-ladý. Elli yýl sonra Ýngiltere’de kraltarafýndan kraliyet mektuplarýnýtaþýmak için posta hizmetleri dü-zenlendi. Hýzla yol alan posta ara-balarý bu hizmeti yerine getiriyor-lardý.

Çözümlü Test

Nilgün

Caddemize üst geçit yapýlmasýnýtalep ettik.

Otobüs seferlerinin artýrýlmasý içindilekçe verdik.

Sibel

Berk

Geçmiþte kurulan Türk devletleri ileilgili ödev hazýrladým.

Sývýlarýn kaldýrma kuvveti ile ilgilideney yaptým.

tudem 6. sýnýf Sosyal Bilgiler Öðreniyorum 27

tteesstt 11

7. I. dilekçe vermeII. askere gitme

III. vergi vermeIV. yerleþme ve seyahatVerilenlerden hangileri devlete karþý olan so-rumluluklardandýr?

A. yalnýz I B. II ve IIIC. I, II ve IV D. II, III ve IV

8.

Verilen kavram ile aþaðýdakilerden hangisi ara-sýnda iliþki kurulamaz?

A. yoksul insanlar için para toplanmasýB. çevre kirliliðine karþý önlem alýnmasýC. doðal afetlerde maðdur insanlara yardým edil-

mesiD. alt yapý hizmetlerinin yerine getirilmesi

9. Aþaðýdaki tabloda hangi cümleler yanlýþ veril-miþtir?

A.

B.

C.

D.

10.

Verilen öðrencilerin çalýþmalarýndan hangilerisosyal bilgiler dersi ile ilgilidir?

A. Ece ve Filiz B. Filiz ve SinemC. Sinem ve Ece D. Filiz, Sinem ve Ece

11.

Yukarýdaki tabloyu tamamlamak için,I. Ýnternet

II. ansiklopediIII. kütüphanekaynaklarýndan hangileri kullanýlabilir?

A. yalnýz I B. I ve IIC. II ve III D. I, II ve III

12.

Nilgün, Sibel ve Berk’in isteklerinin yerine ge-tirilmesi için baþvurduklarý kurumlar arasýndaaþaðýdakilerden hangisi yer almaz?

A. belediye B. muhtarlýkC. emniyet müdürlüðü D. kaymakamlýk

vatandaþ olma sorumluluðu

Olgu Görüþ

Türkiye’nin yükseltisibatýdan doðuya gidil-dikçe artar.

Ýnsanlar en çok komedifilmlerinden hoþlanýr.

Sinema güzel sanatla-rýn bir dalýdýr.

Bursa’nýn mutlaka görül-mesi gereken yeri Ulu-dað’dýr.

Matematik, fen ve geo-metri pozitif bilimlerarasýndadýr.

Herkes seyahat etmeyisever.

Þiir, roman ve hikaye-den daha güzel biredebi türdür.

Türkiye’de en uzun gün-düz 21 Haziran’dayaþanýr.

Ece

Sinem

Filiz

Kaynak Araþtýrmasý

Ýnternet’in toplumsal hayatta yolaçtýðý deðiþimler ile ilgili araþtýrmayaptým.

Mahallemizdeki yeþil alanlarýn artýrýlma-sý için topladýðýmýz imzalarý teslim et-tik.