Upload
hathuy
View
222
Download
3
Embed Size (px)
Citation preview
1
Brains & Analysis
De spagaat van de ECB
De belangrijkste voorspelling van afgelopen weekend was: ‘Zowel de aandelen
als de grondstoffen zitten in een capitulatiefase. Een dergelijke fase gaat ge-
paard met grote uitslagen en is vaak kenmerkend voor het naderen van een be-
langrijke bodem. Correcte korte termijn voorspellingen zijn in een dergelijke fase
bijna onmogelijk. Maar wij zetten ons geld op de spoedige start van een mid-
dellange termijn opwaartse beweging van meer dan 15%. Voorlopig koersdoel
SPX 1250’.
Stijgingen en dalingen wisselen elkaar nog steeds af en voldoen aan onze visie
van een ‘stuiter’ effect die horen bij een uitgerekt bodempatroon dat al ruim 2
maanden de markten tussen hoop en vrees laten bewegen. De weekresultaten
op de beurzen liepen afgelopen week sterk uiteen. Forste winsten in Europa
(rond de 6%) en kleine verliezen in Amerika (SPX – 0,40%).
Hierin zien we opnieuw signalen van een naderende climax in
de huidige impasse die spoedig de start moet inleiden van
een opgaande trendmatige beweging voor de rest van dit
jaar.
Lees verder bij GannTrader Technische visie op pag. 4.
"Human nature never changes and that is why prices swing from the one extreme level to the other.
People get too hopeful and optimistic when prices are high.
Then when prices reach extreme low, they get too blue, too pessimistic and over-sell."
W.D. Gann
Jan van Gemeren Copyright & Disclaimer Niets uit deze publicatie mag worden verveelvoudigd en/of openbaar worden gemaakt.
Bankgegevens: Rabo Bank, Rekening nr. 10.89.91.547 , t.n.v. P.J. van Gemeren te Stramproy (Nederland) o.v.v. BA en uw email-
adres (eventueel zonder @) Buitenland: IBAN:NL02RABO0108991547 BIC/SWIFT: RABONL2U. Abonnementen: kwartaal 119
Euro, halfjaar 199 Euro, jaar 329 Euro Combinatie met WaveRider: kwartaal 199 Euro, halfjaar 329 Euro, jaar 549 Euro.
3 oktober 2011
Nummer 39
Fundamenteel
Technisch
Psychologie
(2x per maand)
Tradingoverzicht
AEX / DAX / SPX
Goud/Olie/Dollar
Modelportefeuille
Gann/Elliott/Cycli
Intermarket
Klik hier om dagelijks bijgewerkte grafieken te zien van GannTrader van AEX/
DAX/SPX/Goud/Olie/Dollar (via internet).
2
Brains & Analysis
Nu het in Griekenland en de andere Europese probleemlanden steeds slechter gaat, terwijl de Noord-
Europese landen (relatief) goed presteren, komt de ECB steeds meer in een lastig parket als het gaat om het
bepalen van het rentetarief voor één eurozone (komende donderdag). Zo werd deze week bekend dat de
ECB behoorlijk verdeeld is over een mogelijke renteverlaging, die ervoor zou moeten zorgen dat de economi-
sche groei wordt gestimuleerd (wat nogal twijfelachtig is, gezien de reële rente al negatief is).
Zo is de Europese inflatie in september toegenomen volgens een eerste schatting van Eurostat naar 3 pro-
cent (augustus: 2,5%), ruim boven het belangrijkste ECB rentepercentage van 1,50%. Gezien de doelstelling
van de ECB (een inflatie net iets onder de 2 procent), zou een renteverhoging eerder gewenst zijn (wat eco-
nomisch en politiek gezien moeilijk te verkopen zijn). Wel zal de inflatie de komende tijd waarschijnlijk wat
afnemen, als gevolg van de dalende grondstofprijzen. Vol-
gens het Duitse bureau voor de statistiek is de Duitse infla-
tie in dezelfde maand gestegen tot 2,6 procent op jaarbasis
- het hoogste niveau in 3 jaar tijd. Door deze oplopende
inflatie in de grootste economie van de eurozone wordt het
moeilijk voor de ECB om de rente te verlagen, iets waar de
markt toch wel wat hoop op heeft. Als deze hoop de komende week verder toeneemt, kan de teleurstelling
(en koersreactie) komende donderdag des te groter zijn.
Wat wel een meevallend Europees cijfer was, was dat de werkloosheid in de Eurozone in augustus onveran-
derd op 10,0% is gebleven. De laagste werkloosheid werd geregistreerd in Oostenrijk (3,7%), Nederland
(4,4%) en Luxemburg (4,9%). De hoogste werkloosheid werd vooral aangetroffen in de probleemlanden
Spanje (21,2%), Griekenland (16,7%) en Letland (16,2%). Vergeleken met een jaar geleden daalde de werk-
loosheid in 16 lidstaten, steeg in 10, en bleef onveranderd in één lidstaat. De werkloosheid daalde vooral in
de Oost-Europese lidstaten, maar nam juist toe in probleemlanden als Griekenland (van 12,1% naar 16,7%),
Cyprus (6,2% naar 7,2%) en Spanje (van 20,4% verder omhoog naar 21,2%).
In Portugal, waar de werkloosheid 12,3% bedroeg in augustus (0,1 procentpunt lager dan een jaar geleden)
en de jeugdwerkloosheid 26,9% is, gaat het langzaamaan beter. Zo is het begrotingstekort eind juni afgeno-
men tot 8,8 procent, vergeleken met 9,3 procent eind maart. Hoewel dit een afname is, iets waar de Grieken
3
Brains & Analysis
alleen maar van kunnen dromen, is het wel een lichte tegenvaller dat het begrotingstekort niet verder is af-
genomen, aldus de Portugese premier Coelho deze week. In de nog enkele resterende maanden van dit jaar
dienen de Portugezen hun begrotingstekort terug te dringen naar 5,9 procent om te kunnen voldoen aan de
doelstellingen van het IMF en de EU die als voorwaarden gelden voor de noodlening. Ondanks dat het begro-
tingstekort wel iets is afgenomen, is het tempo waarmee dit gebeurd dus wel erg traag, wat het gevaar in-
houdt dat ook Portugal binnenkort niet aan zijn doelstellingen kan voldoen. Portugese staatsobligaties zijn
afgelopen week gestegen, maar met een rentepercentage van 10,93% (10jarig) is een teruggang naar de ka-
pitaalmarkt voorlopig uitgesloten.
Ook Italië (waar de werkloosheid 7,9% bedraagt, en de jeugdwerkloosheid 27,6% is) heeft grote moeite om
het begrotingstekort substantieel terug te dringen, zo bleek deze week. In de eerste zes maanden is het te-
kort met 0,1 procentpunt afgenomen tot 5,3 procent, terwijl de doelstelling voor dit jaar op 3,8 procent ligt,
en het tekort in 2013 geheel moet zijn weggewerkt. Om het tekort toch verder terug te dringen heeft Italië
nu het plan opgepakt om voor 40 miljard aan staatseigendommen en emissierechten te verkopen. Het is voor
de Italianen te hopen dat ze meer succes met hun privatisering hebben dan de Grieken. Deze laatste maak-
ten deze week bekend dat de privatiseringen dit jaar maar 4 miljard opbrengen, een miljard minder dan ver-
wacht en met een hoop meer verzet dan eerder aangenomen. Het is met deze feiten dan ook geen verrassing
dat de rente op Italiaanse staatsleningen deze week bij de uitgifte van 8 miljard euro het hoogste niveau
sinds de introductie van de euro bereikte. Bestaande staatsleningen op de secundaire markt, waar de ECB
zich ook toont als koper, noteren onderhand 5,54%, beduidend onder het hoogtepunt bereikt eerder dit jaar.
In Spanje, de jeugdwerkloosheid kampioen van Europa met 46,2% werkloos, heeft de regering deze week de
banken een doekje voor het bloeden gegeven. Zo hebben de spaarban-
ken NCG Banco, Catalunya Banc en Unnim Banc een kapitaalinjectie
gekregen van 4,75 miljard euro. Deze kapitaalinjectie was nodig door-
dat deze banken niet aan de strengere kapitaaleisen van 10 procent
kernkapitaal voldeden. En hoewel vorige week nog bekend werd dat
Spaanse banken voor 124,7 miljard euro aan slechte leningen hebben,
staat de Spaanse bankensector er (blijkbaar) 'goed' voor. Zo meldde de
Spaanse centrale bank deze week dat de herfinancieringsplannen voor
4
Brains & Analysis
de bankensector al voor 96,4 procent zijn doorgevoerd, en dat hiervoor
maar 13,4 miljard nodig was. Met nog een klein half miljard is de Spaan-
se overheid dus, naar haar idee, klaar met de plannen voor de banken-
sector en staat deze er weer 'goed' voor.
Naast Spanje heeft ook Frankrijk serieuze plannen voor een kapitaalin-
jectie voor de banken. Tenminste, dat was de Franse overheid van plan
in het weekend van 11 september zo meldden verscheidene media deze
week. Een voorwaarde voor de kapitaalinjectie (van 10 tot 15 miljard) was echter wel dat de vijftal banken
allen zouden instemmen, iets waar BNP Paribas een stokje voor stak, waardoor het plan niet doorging en de
overige banken (Société Générale, Crédit Agricole, BPCE en Crédit Mutuel) ook geen extra kapitaal kregen.
Ondanks de Griekse blootstelling van deze banken, blijkt het probleem dus nogal mee te vallen, als we de
banken zelf mogen geloven. Wellicht dat de Europese politici dat ook geloven, waardoor ze er zo op hameren
dat een verhoging van het Europese noodfonds 'geheel niet' nodig is. Helaas weten we ook dat, als politici
iets hard ontkennen, er achter de schermen wel degelijk aan wordt gewerkt.
GannTrader Technische visie
Forse stijgingen en dalingen wisselen zich af maar per saldo zien we al sinds begin augustus een per saldo zij-
waartse beurs waarbij de SPX grofweg fluctueert tussen de 1100 – 1200. De laatste maanden was de SPX re-
latief gezien het sterkst maar de afgelopen twee weken zien we dat de Europese beurzen meer veerkracht
beginnen te tonen. De weekresultaten van afgelopen week tonen dit duidelijk aan. Forse winsten (tot +6%) in
Europa en kleine verliezen op Wall Street. Een dergelijke divergentie geeft aan dat beleggers voorzichtig aan
‘bodemvissen’ doen.
Ook technisch is de recente relatieve sterkte van Europa te verklaren. Zowel in de AEX als in de DAX zien we
vanaf de top in april een mooie duidelijke neerwaartse afgeronde 5 golf waarbij belangrijke lows geplaatst
zijn op 12- en 23 september. Het Elliott beeld in de SPX is wat rommeliger en balanceert tussen een ‘failure 5’
golf op 22 september (1114) en een nog niet afgeronde 5 golf die geplaatst dient te worden tussen de 1073
en 1102.
“Nee,” zei de Irakese minister van informatie, “er zijn geen Amerikanen in Irak. Alles gaat goed, niks
aan de hand.”, terwijl Amerikaanse tanks Bagdad al hadden bereikt.
5
Brains & Analysis
Zoals u weet focussen we al lange tijd op de belangrijke cycli datum rond 4 oktober. Samen met de vorige
cycli low van 6 september interpreteerden we deze beide cycli lows al geruime tijd als een breed bodempa-
troon met fractioneel hogere- of lagere lows onder de bodem van 9 augustus. We achten de kans behoorlijk
groot dat in de loop van deze week alle negatieve krachten van de afgelopen maanden zijn uitgeput en de
weg vrij is voor een meer trendmatige opwaartse beweging richting eind van dit jaar waarbij het koersdoel in
de SPX boven de 1250 ligt.
Deze week en dan vooral in het begin van de week is de kans groot dat we nog een climax zien in de daling
vooral in de SPX. In de SPX zien we thans de contouren van een dalend wigpatroon een dergelijk patroon
wordt in Elliott termen ook wel een Ending Diagonal (ED)genoemd. In bijgaande grafiek ziet u deze ED ingete-
kend. Het ultieme koersdoel voor de ED ligt tussen de 1061 -1087. We mikken erop dat dit patroon de ko-
mende dagen wordt afgerond richting onze cyli low datum van 4 oktober en dat dit dan de setup wordt voor
een maandenlange herstelbeweging die de SPX dient op te stuwen tot boven de 1250. Idealiter is zelfs een
koersdoel haalbaar rond de 1300.
Veel leesplezier toegewenst en succes met uw beleggingen. Jan van Gemeren
Cycle low
rond 4 okt.
6
Brains & Analysis
Trading-overzicht
De tabel geeft een overzicht van
de belangrijkste conclusies uit
onze analyses en mogelijke
trading suggesties.
Brains & Analysis is een analyse-
rapport. De analyses zijn vooral
bedoeld om u een volledig beeld
te geven van de technische posi-
tie van enkele indices en
commodities waarbij gebruik
wordt gemaakt van een brede
range van geavanceerde analyse-
technieken.
De prognosehorizon is een tot
drie maanden. Betrek bij uw
beleggingsbeslissingen altijd uw
eigen inzicht en vergeet NOOIT
een stoploss te plaatsen.
Koers 30 sep. 280,18 5502,02 1131,42
KT Trend
(afgelopen 5 dagen) UP UP Down
LT Trend
(afgelopen 30 dagen) Down Down Down
Weerstand 296 5870 1231
Steun 260 4950 1114
Koersdoelzone 300 6000 1250-1300
Positie Neutraal Neutraal Neutraal
Stop-loss
3 oktober: De Europese beurzen lijken inmiddels hun bodem te hebben geplaatst. De SPX dient in de loop
van de week de bodem te plaatsen zowel op basis van patroon– als cycli analyse. De komende maanden mik-
ken we op een duidelijk opgaande beweging waarbij de koersen van de diverse indices kunnen stijgen met
10– 20%.
Potentiële draaidagen Belangrijke low 12 september—
4 oktober
Bijzonderheden:
7
Brains & Analysis
Hoewel we heel goed weten dat wij ook maar ge-
woon van vlees en bloed zijn, werden we in de
afgelopen week toch licht gekwetst. Wetenschap-
pers stelden namelijk vast dat het niet zo veel uit-
maakt of nu een specialist, deskundige of zelfs
goeroe spreekt over de volgens hem of haar beste
keuze of dat een aap met pijltjes gooit en daar-
mee de keuze bepaalt.
Maar het had nog gekker gekund, want de uit-
komst van het onderzoek had ook kunnen zijn dat
een inktvis betere voorspellingen kan maken dan
specialisten. Voetballers moeten het dan maar
even met de inktvis doen, wij als beleggingsana-
listen nemen het op tegen de aap.
Kredietcrisis
Soms zijn uitkomsten van onder-
zoeken schokkend, maar gewoon
even stilstaan bij ontwikkelingen
die ons de laatste 20 jaar zijn over-
komen bezorgen een gezond denkend mens ook
al kippenvel.
Laten we ons goed realiseren dat deze hele kre-
dietcrisis begonnen is door de kansarmen in de
Amerikaanse maatschappij de kans te geven een
hypotheek te verkrijgen. Om deze vaak laagge-
schoolde en soms ook nog werkloze Amerikanen
een financiële kans te geven heeft de Amerikaan-
se regering in de late jaren tachtig en begin jaren
negentig van de vorige eeuw een politiek ontwik-
keld die bepaalde dat een samensmelting of over-
name in de bankindustrie niet zou worden goed-
gekeurd als er niet miljarden beschikbaar zouden
komen voor hypotheekverstrekking aan kansar-
men.
Door de verwachting (van de Ameri-
kaanse regeringen) dat huizenprijzen
niet anders dan kunnen blijven stij-
gen zou het huizenbezit onder de
armen er voor moeten zorgen dat
Schaap of de aap?
8
Brains & Analysis
kansarmen zich financieel zouden kunnen opwer-
ken en zo zou een nog grotere groep mee kunnen
doen aan de consumptiedrift in de VS. Dat de
door de banken gereserveerde miljarden verloren
zouden kunnen gaan was ondenkbaar - immers de
huizenprijzen zouden blijven stijgen en daardoor
zou de verstrekte hypotheek voor een bank nooit
een probleem kunnen opleveren. De omvang van
de hypotheekverstrekking groeide maar door
toen bleek dat de huizenprijzen inderdaad door
bleven stijgen.
Alles was mogelijk in de VS (en later
ook in Europa) toen bleek dat de
verstrekte hypotheken in gebundel-
de vorm zeer eenvoudig te verko-
pen waren aan de academici die de
pensioenfondsen en verzekeraars
bestuurden. Wat die academici wel
vergaten, en de aap waarschijnlijk
niet, was dat deze hele idioterie alles te maken
had met de perceptie dat huizenprijzen zouden
blijven stijgen. Het risico dat beleggers en banken
liepen met een laag of niet geschoolde werkloze
als debiteur werd voor het gemak maar vergeten
zeker omdat S&P of Moody’s vooral grote groe-
pen slechte debiteuren in gebundelde vorm het
predicaat van oersolide gaf.
De rest weet u waarschijnlijk nog wel want dit he-
le kaartenhuis stortte in 2007 plots in elkaar toen
de huizenprijzen in de VS stopten met stijgen en
zelfs de eerste prijsdalingen werden ingezet. In de
eerste kwartalen van deze kredietcrisis waren het
vooral de laatst verstrekte hypotheken waar di-
rect op moest worden afgeschreven, maar inmid-
dels hebben Amerikaanse banken en dus ook be-
leggers nog nauwelijks hypotheken op de boeken
staan die als veilig kunnen worden omschreven.
Want of er is overwaarde maar de kredietnemer
heeft dienst genomen in het leger van werklozen
of er is zelfs geen overwaarde
maar een tekort terwijl de krediet-
nemer een baan heeft die niet
eens genoeg oplevert voor de ter-
mijnbetalingen (die vaak in eerste
instantie bij de verstrekking van
de hypotheek werden uitgesteld).
Noch analisten noch apen worden
gelukkig van deze situatie waarin duidelijk is ge-
worden dat de knapste koppen bij regeringen,
banken en beleggers eigenlijk de grootste dom-
oren waren.
Omdat de Amerikaanse consument nu geconfron-
teerd is geraakt met zijn eigen onhoudbare finan-
ciële situatie is de consumptie in de VS flink onder
druk komen te staan en hebben allerlei beleggin-
gen daardoor schade opgelopen. Deze situatie is
9
Brains & Analysis
nu overigens ook geldig voor Europa en treft be-
leggers maar vooral gehefboomde banken mid-
scheeps.
Banken die nergens risico’s meer zagen en beleg-
gers ’s morgens voor de deur hadden staan met
de vraag waar het geld in “belegd” kon worden
waren (en zijn!) veel te agressief gefinancierd. Tot
2007 waren waardestijgingen van beleggingen
met 5% vaak door de financiering al goed voor
een verdubbeling van het ingelegde eigen vermo-
gen van de bank maar het werkte uiteindelijk ook
de andere kant op. Dalingen van 5-10% beteken-
de het volledig verdampen van het ingelegde ei-
gen vermogen. Banken kunnen en willen nu geen
enkel nieuw risico meer op de balans opnemen.
Hypotheken worden nu verstrekt onder voor-
waarden waar een zeer beperkt maximaal risico
voor de bank kan worden berekend echter door
de nieuwe strenge regels is niets meer financieer-
baar (VS en Europa) wat tegen oude prijzen wordt
aangboden. Prijsdalingen op de huizenmarkt zijn
het gevolg en noch wij noch de aap zien daar snel
een einde aan komen.
Huizenmarkten
De achilleshiel is de huizenmarkt in ons financiële
systeem en dan vooral de oude perceptie dat de-
ze Westerse huizenmarkt ook nog eens perpetu-
eel in waarde stijgt. Op basis van de waarde van
onze huizen worden hypotheken verstrekt en
vaak wordt daardoor een stukje eigen vermogen
vrijgemaakt voor consumptie waardoor de econo-
mische groei kan blijven voortduren. Maar van dit
alles is nu al enkele jaren geen sprake meer. Geen
extra eigen vermogen en dus geen extra con-
sumptie maar vaak nog wel een maximale hypo-
theek op basis van de laatste topprijzen. Terwijl
het zo eenvoudig is om nu weer na de VS te kijken
willen we u eerst de laatste ontwikkelingen op de
Ierse huizenmarkt voor leggen. De Ierse huizen-
markt bereikte in het voorjaar van 2007 zijn hoog-
tepunt. In de afgelopen week kwamen Ierse auto-
riteiten met hun verwachtingen voor de nabije
toekomst en ligt er dus voor de aap weer een
kans. In Ierland was de situatie zo schrijnend dat
de overheid een nationaal vangnet heeft moeten
oprichten (National Asset Management Agency)
die al voor €71mrd aan commercieel vastgoed
heeft moeten opkopen uit handen van de failliete
10
Brains & Analysis
banken. Naast deze enorme bedragen in vastgoed
heeft de NAMA ook nog eens ongeveer 20% van
de onverkochte voorraad nieuwe huizen in bezit.
Maar omdat er alleen maar reddingsacties zijn
geweest in Ierland is het land zelf aan de bedel-
staf van de EMU en IMF geraakt en is er nog geen
enkel stukje goed nieuws geweest in de laatste 4
jaar.
De Ierse huizenmarkt noteerde in augustus 2011
43% onder de topprijzen van februari 2007. De
appartementen in de hoofdstad noteren nu prij-
zen die zelfs 57% (!) onder de topprijzen van 2007
liggen.
En na 4 jaar ellende hoorden wij in de afgelopen
week dat de voorzitter van de NAMA de actuele
situatie op de Ierse huizenmarkt “cloudy” noem-
de, zeg maar wolken met later onweer en hagel.
Een schele aap zou nu zo maar eens een pijltje
kunnen gooien in
het vakje van prijs-
stijgingen. Maar wat
te doen als dé des-
kundige zegt dat het
voorlopig “cloudy”
blijft.
De huizenmarkt
blijft het probleem
waar alles mee zal
vallen of zal opstaan. Maar niet alleen in Ierland
maar ook in Nederland kan de aap ons bij de
staart grijpen. U kent al lang onze ideeën over de
Nederlandse huizenmarkt en ook Jaap van Duijn
(niet Jaap Aap!) deed als oud-Robeco topman re-
cent weer wat boude uitspraken. De inmiddels
realistischer geworden Van Duijn raadde afgelo-
pen week de starters aan om lekker thuis te blij-
ven wonen of voorzichtig te starten met het hu-
ren van een huisje of kamertje in plaats van het
“goedkoop” toeslaan op de huizenmarkt. Met de
opendagen die makelaars in den lande organise-
ren wordt het tegenwoordig op onthutsende wij-
ze duidelijk dat halve straten te koop staan. De
laatste weken stijgt het aanbod van huizen op
Funda bijna parabolisch!
Verwacht u nu van ons dat wij enthousiast gaan
worden? Nee, driewerf nee! Die schele aap kan
ons opnieuw te pak-
ken nemen maar wij
kunnen maar één
manier bedenken
hoe dat zou lukken.
De Nederlandse hui-
zenmarkt heeft baat
bij veel leencapaci-
teit en die is er niet
door strengere re-
11
Brains & Analysis
gelgeving en benauwde banken.
Wij zien alleen kans voor een aap om ons te ver-
slaan met onze visie als de directievoorzitter van
ABN Amro zijn gezonde verstand terug krijgt.
Zalm, die zijn laatste stukje geloofwaardigheid
met een glimlach achterliet in Wognum (DSB!),
zou de huizenmarkt helpen door af te zien van
een beursgang van ABN Amro. Met de winsten
van deze bank zou een nationale hypotheekbank
opgericht kunnen worden die starters op soepele
manier voorziet van een hypotheek. Of het ver-
standig zou zijn om weer soepeltjes hypotheken
te gaan verstrekken betwijfelen wij, maar de aap
zou ons met deze streek kunnen verslaan. Voorlo-
pig weten en zien wij niet anders dan ellende op
de nationale huizenmarkt en heeft niets van de
tijdelijke acties van de overheid iets structureels
positief kunnen veroorzaken. Hoe veel gezond
verstand is er voor nodig om voorbij de prietpraat
van de makelaars te komen en een
minimale extra daling van 20% van de
huizenprijs te voorzien. Een gemiddel-
de aap moet waarschijnlijk mee gaan
in onze conclusie.
Het gevolg van al die huizenellende is
dat het consumentenvertrouwen
scherp gaat dalen en dat de idee gaat
post vaten dat de overheid de zaak
niet ten goede kan keren waardoor het sentiment
onder de consumenten nog verder verslechtert.
Zeker in Nederland dat zich de wereldkampioen
van de hypotheken mag noemen.
Een bevestiging van het afkalvende consumenten-
vertrouwen kregen we recent toen bleek dat het
vertrouwen in september daalde naar -30 terwijl
in augustus -20 opgetekend werd. De helft van de
ondervraagde Nederlandse consumenten was
ronduit negatief over de stand van de economie
en de actuele situatie laat zich vergelijken met
2008.
In de VS is de situatie ook nog steeds ernstig als
het gaat om de huizenmarkt maar voorzichtige
verbeteringen tekenen zich af. Zo is de voorraad
huizen waar de banken mee in hun maag zitten
voorzichtig aan het verminderen. Huizen die nog
niet officieel te koop worden aangeboden, maar
waar banken wel degelijk beslag hebben laten leg-
12
Brains & Analysis
gen, vertegenwoordigen momenteel ongeveer 5
maanden aan transacties en dat is terug van 6
maanden aan verkopen in juli 2010. Die 5 maan-
den aan transacties vertegenwoordigen 1.6mln
huizen die dus verkocht moeten worden naast de
officiële voorraad aan te koop staande huizen.
Prijzen op de Amerikaanse huizenmarkt dalen nog
steeds maar een daling van de “grijze voorraad” is
zonder meer positief te noemen.
De prijzen van woningen in de 20 grootste steden
van de VS daalden in juli (publicatie 27-09-2011)
ruim 4% op jaarbasis. Momenteel worden er in de
VS 5 miljoen huizen op jaarbasis verkocht en dat
laat zich vergelijken met 7.25 miljoen in 2005. In
de afgelopen 3 jaar daalde de gemiddelde prijs in
de 20 grootste steden met 14.2% met Miami als
koploper met een daling van 24%. Het beste was
de familie Ewing af want in Dallas daalde de hui-
zenprijs in de afgelopen 3 jaar met slechts 5%.
Hoe gaat die aap Schaap verslaan?
De vraag is dus waar gaat het gezonde verstand
het verliezen van de manipulatie of echte verras-
singen. Beter gezegd, waar gaan zaken plaatsvin-
den die niet kunnen en moeten?
Aanschaf Huidige 1-10-11
Datum Koers Aantal Koers Waarde Rendement
Grange Resources 18-10-10 $0,70 16359 $0,40 4.730,75 -40,98%
RBS RICI Agri Certificaten 10-01-11 12,49 1280 9,94 12.723,20 -20,41%
Barrick 18-10-10 $47,82 509 $46,65 17.688,36 1,08%
Royal Dutch Shell 25-10-10 22,58 775 23,18 17.964,50 2,66%
Boskalis 25-10-10 31,01 564 23,24 13.107,36 -25,06%
ZKB Gold ETF Euro 01-11-10 985,60 35 1.195,08 41.827,80 21,25%
1.75% Infl.linked Bundesanleihe 09/20 08-11-10 109,42 159 112,20 17.839,80 2,54%
Kinross Gold 06-12-10 $19,20 1208 $14,78 13.300,24 -23,96%
Yamana Gold 06-12-10 $12,69 1828 $13,66 18.601,37 6,33%
Unibail-Rodamco 28-03-11 150,10 116 134,55 15.607,80 -10,36%
Vastned Retail 28-03-11 51,77 338 35,87 12.124,06 -30,71%
Cash 53.889,27
Totaal € 239.404,51 -4,24%
MSCI World Index (EUR) 18-10-10 89,769 84,52 -5,85%
Defensief
Speculatief
Brains & Analysis portefeuille
De Brains & Analysis portefeuille. Voor de berekening van het rendement zijn de transactiekosten, bewaarloon, of rentevergoedingen niet meegenomen.
13
Brains & Analysis
Met de stelling dat wat niet kan echt niet kan ma-
ken we het volgende lijstje:
Conclusie
Het is in september heel snel bergafwaarts ge-
gaan met de prijzen van aandelen en edele meta-
len. Wij vermoeden ook dat veel beleggers zich
aan het einde van het derde kwartaal hebben te-
ruggetrokken uit diverse hedgefunds waardoor er
juist in de afgelopen week flinke verkoopdruk
was. Europa wringt zich in bochten en moet daar
mee stoppen en nu krachtige daden stellen waar-
bij de ECB betrokken moet raken.
Het lijkt wel alsof politici en CB-ers (Centrale ban-
kiers) ons op de knieën voor hun tronen willen
hebben om ons vervolgens te laten smeken om
vrachtwagens vol met verse euro’s. Klappen als
het Duits parlement voor de Griekse meesterop-
lichter Papa stemt gaat ons makelijker af dan te
discussiëren over de oprichting van een instantie
die gesteund door de ECB de Europese banken
toestaat hun rommelbeleggingen in te leveren.
TARP (Troubled Asset Relief Program) heeft in de
VS verlichtend gewerkt en zou dat ook doen in de
EMU.
Toch komen we voorlopig niet verder dan te dis-
cussiëren over dat in en in slechte Griekenland.
Nu weten we ook wel dat een klappend Europees
parlement helemaal niets zegt. Kaddafi kan daar
inmiddels over meepraten want zijn klappende en
kussende Europese vrienden van vorig jaar zitten
hem sinds dit voorjaar achter de broek aan. Met
Papandreou jr. kan dit ook zo maar gebeuren.
Met Papa moeten we trouwens over een lange
adem beschikken want de nieuwste voorstellen
rond de herschikking van de Griekse schulden be-
helzen een omwisseling van korte leningen naar
leningen met een looptijd van 100 jaar.
14
Brains & Analysis
Maar zoals de aap ook al weet kan er in Euroland
tegenwoordig veel, getuige de nieuwe staatsobli-
gaties die Portugal de ECB in onderpand heeft ge-
geven en die al in 9999 (geen typefout) aflosbaar
zijn. Schrikken doen we ook niet meer van Ierse
banken die obligaties aan zichzelf uitgeven
(omdat niemand ze wil kopen) en vervolgens deze
obligaties gebruikt als onderpand op leningen die
de ECB daarop verstrekt.
Laten we afsluiten met te stellen dat wat niet kan
echt niet kan. Wij weten, samen met de aap, dat
met de huidige hoeveelheid beschikbaar geld er
geen oplossing kan komen voor de kredietcrisis
die heel Europa dreigt te verlammen. Maar we
moeten als volk blijkbaar smeken om het nieuwe
geld dat zeker geldontwaarding maar ook de op-
lossing gaat opleveren. We waarschuwen bankiers
maar alvast dat naast het nieuwe geld veel ban-
ken genationaliseerd zouden kunnen gaan wor-
den en dat daardoor veel bankiers in één keer zo
maar tot een grijs ambtenaartje verworden zon-
der A8, vlotte blonde secretaresse of gegaran-
deerde bonus maar wel met een vette ambtena-
ren-CAO.
Laten we positief afsluiten door een grafiek te
“stelen” van een Amerikaanse vermogensbeheer-
der die deze week liet zien dat wat moet gebeu-
ren gaat gebeuren, hoe hard daar soms tegenaan
wordt geschopt door allerlei manipulatieve krach-
ten. In de grafiek ziet u de laatste 4 grote correc-
tie in de zilverprijs over elkaar gelegd. Van de da-
ling van de zilverprijs in 2004, 2006 en 2008 is een
index gemaakt en u ziet dat we dit vaker hebben
gezien en daar vertrouwen we ditmaal ook ge-
woon op.
Goud en zilver hebben wat ons betreft nog steeds
niets van hun glans verloren en goud dat dit jaar
met 13% is gestegen in euro’s lijkt dat alleen maar
te bevestigen.
15
Brains & Analysis
Economisch overzicht
Het Amerikaanse consumentenvertrouwen (als gemeten door zowel de Confe-rence Board als de Universiteit van Michigan) is iets hoger uitgekomen in
september.
Het Nederlandse consumentenvertrouwen is in september toegenomen tot –0,5 (augustus: -3,3). Ondernemers werden vooral positiever over hun orders en voorraad, maar pessimistischer over de werkgelegenheid in hun branche.
De Europese inflatie is fors hoger uitgekomen op 3,0% in september volgens een eerste schatting van Eurostat.
In een tweede raming van het ministerie van Handel is de Amerikaanse econo-mische groei in tweede kwartaal uitgekomen op 1,3% (was: 1,0%).
16
Brains & Analysis
Economisch overzicht
De Europese werkloosheid is in augustus uitgekomen op 10,0%, onveranderd ten opzichte van juli.
De Europese rentetarieven blijven laag, maar zijn op weekbasis nauwelijks veranderd. Komende donderdag komt de ECB met haar rentebesluit.
De Amerikaanse Fed heeft haar officiële ‘Operation Twist’ kalender bekendge-maakt, en zal op 3 oktober beginnen met de eerste aankoop van rond de
2,5mrd dollar aan langlopende staatsobligaties. Op 12 andere handelsdagen in oktober zal de Fed ook de aankopen doen.
17
Brains & Analysis
Korte uitleg om in te loggen
Login via www.ganntrader.org/cms. In het hoofdmenu klik op ‘GannTrader forum, u krijgt dan het onder-
staande scherm te zien
OF ga rechtstreeks naar het forum http://www.ganntrader.org/forum/index.php
Klik links boven op ‘Inloggen’
Vul uw gebruikersnaam in (= volledig emailadres) en uw wachtwoord (dus identiek aan de login van het
klantensysteem). Afhankelijk van uw PC configuratie en software zullen uw login gegevens al of niet
worden onthouden en worden gebruikt bij uw volgende login.
Klik op inloggen en klik na inloggen (het overzichts scherm dat dan verschijnt) op ‘forum Brains &
Analysis’
Als abonnee op Brains & Analysis heeft u exclusief toegang tot het Brains & Analysis forum. Wij adviseren u
om regelmatig een kijkje te nemen omdat hier meerdere malen per week korte updates en analyses worden
geplaatst. U heeft ook de mogelijkheid om beleggingsvragen te stellen aan Jan van Gemeren / Ype Schaap
en Jos Magendans. Of in contact te treden met mede abonnees van Brains & Analysis.
18
Brains & Analysis
AEX Dag
De AEX heeft een prima week achter de rug en steeg op weekbasis met 5,80%. De signalen voor een mooie
opgaande beweging stapelen zich op. Eerst hadden we de ‘hook reversal’ op 23 september en deze week
zagen we een fraaie ‘breakaway gap’ (zie blauw pijltje). Vanaf de bodem op 23 september kunnen we ook
Elliottmatig een reeks opwaartse 5 golfjes tellen wat eveneens bullish is (alleen zichtbaar in intraday
grafieken). In de SPX lijkt de neerwaartse correctie nog niet geheel afgerond wat de Europese beurzen nog
even kan afremmen maar de signalen in de AEX en ook de DAX wijzen onmiskenbaar op een per saldo verder
stijgende markt de komende maanden. Vooral in het begin van deze week verwachten we enige zwakte
gezien de cycli low rond 4 oktober. Maak gebruik van deze zwakke dagen om longposities op te bouwen. De
komende maanden mikken we op een stijging richting 300.
19
Brains & Analysis
DAX index Dag
Een vergelijkbaar beeld als in de AEX zien we in de DAX. Een forse weekstijging van maar liefst 5,90% en een
opwaartse ‘krachtexplosie’ middels een ‘breakaway gap’ waaraan vooraf ging een ‘hook reversal’. Gezien de
cycli low deze week (rond 4 oktober) en doordat de SPX nog even de huidige dalingsgolf lijkt te moeten af-
maken verwachten we vooral in de eerste helft van deze week enige neerwaartse druk. Het gegeven dat de
Europese beurzen sinds vorige week duidelijk positief divergeren met de Amerikaanse beurzen zie ik als een
voorbode voor een mondiale opwaartse beweging zowel in de aandelen- als grondstoffenmarkten. Maak ge-
bruik van zwakke dagen deze week om longposities op te bouwen. De komende maanden mikken we op een
stijging richting 6000.
20
Brains & Analysis
Standard & Poor 500 Dag
De SPX blijft heen en weer stuiteren. In het begin van de week zagen we een high op 1196 waarna de index
op het laagste punt van de week afsloot op 1131. Op weekbasis viel de schade mee met -0,40% maar afgezet
tegen de forste winsten in Europa (rond de 6%) een uiterst zwakke prestatie. Technisch is dit wel te
verklaren. De SPX hield zich kranig in de afgelopen maanden t.o.v. de Europese beurzen. De Europese beur-
zen konden hierdoor hun correctiebeweging eerder afronden (vooral in de DAX is een fraaie daling in 5 gol-
ven te tellen). Het patroon in de SPX is meer complex en balanceert tussen een ‘failure 5’ op 1114 en nog een
fractioneel lagere low (tussen de 1073 –1102) alvorens de weg meer overtuigend naar boven in te slaan. Als
we al deze ‘wijsheid’ combineren met de naderende belangrijke cycli rond 4 oktober dan is onze conclusie
dat in de loop van deze week de low in de SPX wordt geplaatst en dat vervolgens alle wereldbeurzen
synchroon lopen om overtuigend een opwaartse beweging in te zetten waarbij de koersen tussen de
10 – 20% kunnen stijgen in de rest van 2011. Het koersdoel voor de SPX ligt tussen de 1250 – 1300.
21
Brains & Analysis
Bezoek onze nieuwe website (www.ganntrader.org )
Uitgebreide info over:
Ons GT Team
Alle GT Abonnementen/Cursussen/Software
FAQ
Via Home page toegang tot uw produkten
Via Home page toegang tot het exclusieve GannTrader forum
Klik op een % en u ziet een kleine intraday grafiek
van de desbetreffende index
Publicatie van voorbeeld edities van onze analyse abonnementen
Gratis GannTrader Magazines
Publicatie van columns door onze analisten.
U kunt reacties plaatsen op deze columns
22
Brains & Analysis
SPX/DAX/AEX lange termijn weekcharts
23
Brains & Analysis
SPX
Prognose Tijd– en Prijsbodem
24
Brains & Analysis
SPX
Elliott analyse/ Koerspatronen
25
Brains & Analysis
Relatieve performance SPX / Olie / Goud / Dollar vanaf 1 januari 2010
Relatieve performance SPX / Olie / Goud / Dollar vanaf begin maart 2009
26
Brains & Analysis
Standard & Poor 500 Dag
Koersdoel zone Steun Weerstand Trend 1 maand Trend 6 maanden
1114 1231 Zijwaarts down
27
Brains & Analysis
Goud Dag
Koersdoel zone Steun Weerstand Trend 1 maand Trend 6 maanden
Dubbele top 1580 1920 Down UP
28
Brains & Analysis
Olie Dag
Koersdoel zone Steun Weerstand Trend 1 maand Trend 6 maanden
76 90 Zijwaarts Down
29
Brains & Analysis
Dollar Dag
Koersdoel zone Steun Weerstand Trend 1 maand Trend 6 maanden
LT trendomkeer 76 79 UP Zijwaarts
30
Brains & Analysis
Goud ontwikkelt zich relatief
t.o.v. Zilver voor de:
Korte termijn
Opwaarts
Lange Termijn
Neerwaarts
Goud ontwikkelt zich relatief
t.o.v. de SPX voor de:
Korte termijn
Zijwaarts
Lange Termijn
Opwaarts
Olie ontwikkelt zich relatief
t.o.v. de SPX voor de:
Korte termijn
Zijwaarts
Lange Termijn
Zijwaarts
31
Brains & Analysis
Missie Brains & Analysis
B&A is een analyserapport. Wij geven de abonnees een kijkje in het toekomstige koersverloop a.d.h.v. onze
analyses die het hele spectrum omvatten van beleggingdisciplines (fundamenteel, technisch, sentiment, psy-
chologie). De abonnee kan met deze bagage ZELF zijn beleggingsacties invullen (logisch denk ik want iedere
belegger is anders en heeft zijn eigen risicoprofiel). Daarom gaan ook zoveel beleggers de fout in met het
blind volgen van adviezen van anderen. Wat voor een andere belegger goed werkt hoeft voor u helemaal niet
te werken. Succesvol beleggen kan je LEREN van 'oude rotten in het vak' en niet met het blind volgen van een
'goeroe'. Zie ook onze missie (plaatje en tekst) op http://www.ganntrader.org/nl/
De beperkte adviezen die wij geven zijn van een geheel ander kaliber. Ze zijn bedoelt om minder ervaren be-
leggers een houvast te geven om zelfstandig te leren beleggen en heel belangrijk ook vaak voor meer ervaren
beleggers om meer gedisciplineerd te handelen via money management regels.
Discipline en verantwoordelijkheid nemen voor je eigen beslissingen zijn de fundamenten van succesvol be-
leggen. Combineer dit met goed je beleggingshuiswerk doen en succes is verzekerd
Disclaimer
GannTrader streeft naar een zorgvuldige controle van de informatie die zij publiceert, zodat de informatie
actueel, nauwkeurig, feitelijk juist en dus betrouwbaar is. Ondanks deze voortdurende aandacht voor de
kwaliteit van haar berichtgeving kan GannTrader niet garanderen dat de informatie steeds correct of volle-
dig is en aanvaardt GannTrader geen enkele aansprakelijkheid voor eventuele onjuistheden.
Beleggen brengt risico met zich mee. De afnemer van de informatie is verantwoordelijk voor de keuze en het gebruik van de informatie. De door GannTrader vermelde informatie bevat geen aanbieding van effecten in welke jurisdictie dan ook, noch een aanbeveling van GannTrader met betrekking tot de aan- of verkoop van effecten. Aan de verstrekte informatie kunnen geen rechten worden ontleend. Alle door GannTrader afgebeelde gegevens, waaronder begrepen teksten, foto's, illustraties, grafisch materi-aal, (handels)namen, logo's, waren- en dienstmerken, zijn in eigendom of licentie bij GannTrader en worden beschermd door auteursrecht, merkenrecht en/of enig ander intellectueel eigendomsrecht. De (intellectuele) eigendomsrechten gaan op geen enkele wijze over op (rechts)personen die toegang hebben tot onze infor-matie.
De inhoud van onze publicaties mag slechts worden gebruikt voor niet-commerciële privé‚-doeleinden Het is de gebruiker van de informatie niet toegestaan deze te vermenigvuldigen, door te sturen, te distribueren, te verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van GannTrader.
32
Brains & Analysis
GannTrader biedt een brede range van analyserapporten aan beleggers.
De rapporten zijn alle toonaangevend in hun analysemethodiek.
GannTrader Brains & Analysis is een uitgebreid professioneel wekelijks analyserapport
(plus midweekse rapport)waarbij het accent ligt op zowel Technische Analyse (Waar en
Wanneer kopen/verkopen) als Fundamentele Analyse (Vlijmscherpe achtergrond-
artikelen) en verder ook nog Psychologische aspecten (Ken jezelf als belegger)
WaveRider is een uitgebreid wekelijks analyserapport (15- 20 pagina's). Aan de hand van
analysemethodieken ontwikkeld door Gann en Jim Sloman gecombineerd met enkele
unieke astrologische analyses die onze analist Tjerk zelf heeft ontwikkeld, krijgt u iedere
week een diepgaande opbouwende analyse voorgeschoteld. Het accent ligt op
tijdanalyses. Waar zullen de markten een draaipunt maken (van stijgend naar dalend of
omgekeerd)?
De Zon, de Maan en Uw Beleggingen' is een 2-wekelijks analyserapport dat bijzonder
waardevol is voor zogenaamde Swingtraders. Onze analist Elmer Hogervorst heeft zich
gespecialiseerd in een beleggingstechniek van Robert Taylor die gebaseerd is op de
zwaartekracht. Net zoals hierdoor eb en vloed ontstaat heeft zwaartekracht ook invloed
op de emoties van mensen. Zoals bekend hebben emoties (hebzucht, angst etc.) invloed
op het gedrag van beleggers en dus ook op financiële markten.
GannTrader Optiecursus
De cursus Berekend Beleggen is een unieke combinatie van leren beleggen met geavan-
ceerde optieconstructies en over de schouder meekijken van Jan van Gemeren, een erva-
ren optiebelegger en voormalig vermogensbeheerder. Het is een 'rustige' strategie die
maandelijks wordt opgebouwd en regelmatig wordt bijgesteld. Iedereen kan het maar het
is belangrijk bepaalde inzichten te hebben, goed money-management te beheersen en
regelmatig de positie aan te passen. U kunt ieder moment starten met de cursus
Meer info op www.ganntrader.org