24
cetin ceviz

Bu kitabın her hakkı saklıdır ve Artıbir Yayıncılık’a aittir. bilimleri c__etin... · 2019-08-31 · Berk, gün dönümü olarak adlandırılan böyle bir günde gündüz

  • Upload
    others

  • View
    3

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Bu kitabın her hakkı saklıdır ve Artıbir Yayıncılık’a aittir. bilimleri c__etin... · 2019-08-31 · Berk, gün dönümü olarak adlandırılan böyle bir günde gündüz

cetin ceviz

Page 2: Bu kitabın her hakkı saklıdır ve Artıbir Yayıncılık’a aittir. bilimleri c__etin... · 2019-08-31 · Berk, gün dönümü olarak adlandırılan böyle bir günde gündüz

Bu kitabın her hakkı saklıdır ve Artıbir Yayıncılık’a aittir.

Kitaba ait metin ve sorular, kaynak gösterilse bile kullanılamaz.

Kitabın hazırlanış yöntemi taklit edilemez.

FEN BİLİMLERİ / YENİ NESİL SORU BANKASI - 8

Yayını HazırlayanArtıbir Yayınları Yayın Kurulu

BaskıGüler OfsetFevzi Çakmak Mah. 10447 Sk. No:24/1Karatay/KONYA • Tel: 0.532 662 94 21Sertifika No: 34742

Baskı Tarihi: Temmuz 2019

Yayıncı Sertifikası10418

ISBN978-605-69461-3-4

ATM YAYINCILIK SAN. TİC. LTD. ŞTİFevzi Çakmak Mahallesi 10448 Sokak No: 18/1 • Karatay / KONYATel: 0332 342 65 64 • Gsm: 0532 546 12 86www.artibiryayinlari.com // [email protected]

Page 3: Bu kitabın her hakkı saklıdır ve Artıbir Yayıncılık’a aittir. bilimleri c__etin... · 2019-08-31 · Berk, gün dönümü olarak adlandırılan böyle bir günde gündüz

ÖN SÖZSevgili Öğrenciler,

Eğitimde her yıl, her sınıf çok değerlidir. Özellikle 8. sınıf için bu durum bam-

başkadır. Bu yıl gösterilecek gayretler çok daha kıymetlidir.

Bu yıl gireceğiniz sınav, “yeni nesil” olarak isim yapmış; yoruma dayalı, gün-

lük hayatla ilişkilendirilmiş, deney sonucunda çıkarım yapma, tablo ve grafik

okuma, olaylar arasında bağlantı kurma ve dikkat becerisini ölçen nitelikli so-

rulardan oluşmaktadır.

Elinizdeki kitap, tüm bu becerilerinizi geliştirmek için, nitelikli sorulardan oluş-

maktadır. Kitapta, tümü yeni nesil sorular olan konu testleri bulunmaktadır.

Yetersiz kaldığınız ya da yanlış cevapladığınız sorularda, başkasına ihtiyaç bı-

rakmayacak öneriler ve kitaptaki tüm soruların çözümleri kitabın arka bölü-

münde paylaşılmıştır. Konunun püf noktalarına, “Buraya Dikkat!” kutuların-

da vurgu yapılmıştır.

Kitabın son bölümünde 3 adet deneme sınavı bulunmaktadır. Tüm konuları

kapsayan bu deneme sınavları ile kendinizi test edebilir, çözümlerden fayda-

lanarak eksiklerinizi giderebilirsiniz.

Kitabın size; hız, beceri kazandırması ve başarı getirmesi dileğiyle....

Fen Bilimleri Yayın Kurulu

Page 4: Bu kitabın her hakkı saklıdır ve Artıbir Yayıncılık’a aittir. bilimleri c__etin... · 2019-08-31 · Berk, gün dönümü olarak adlandırılan böyle bir günde gündüz

4

İÇİNDEKİLER1. ÜNİTE : MEVSİMLER VE İKLİM

Mevsimlerin Oluşumu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8

İklim ve Hava Hareketleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14

Mevsimler ve İklim . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20

2. ÜNİTE : DNA ve GENETİK KOD

DNA ve Genetik Kod . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24

Kalıtım . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28

Mutasyon ve Modifikasyon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36

Adaptasyon (Çevre Uyumu) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40

Biyoteknoloji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42

DNA ve Genetik Kod . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46

3. ÜNİTE : BASINÇ

Katı, Sıvı ve Gaz Basıncı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50

Basınç Uygulamaları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54

Basınç . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58

4. ÜNİTE : MADDE VE ENDÜSTRİ

Periyodik Sistem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62

Fiziksel ve Kimyasal Değişimler & Kimyasal Tepkimeler . . . . . . . . . . . . 64

Asitler ve Bazlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68

Maddenin Isı ile Etkileşimi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 74

Türkiye'de Kimya Endüstrisi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80

Madde ve Endüstri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82

5. ÜNİTE : BASİT MAKİNELER

Makaralar ve Kaldıraçlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 86

Çıkrık, Eğik Düzlem ve Diğer Basit Makineler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 90

Basit Makineler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 96

Page 5: Bu kitabın her hakkı saklıdır ve Artıbir Yayıncılık’a aittir. bilimleri c__etin... · 2019-08-31 · Berk, gün dönümü olarak adlandırılan böyle bir günde gündüz

İçindekiler

6. ÜNİTE : ENERJİ DÖNÜŞÜMLERİ VE ÇEVRE BİLİMİ

Besin Zinciri ve Enerji Akışı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 100

Enerji Dönüşümleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 104

Madde Döngüleri ve Çevre Sorunları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 112

Sürdürülebilir Kalkınma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 116

Enerji Dönüşümleri ve Çevre Bilimi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 118

7. ÜNİTE : ELEKTRİK YÜKLERİ ve ELEKTRİK ENERJİSİ

Elektrik Yükleri ve Elektriklenme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 122

Elektrik Yüklü Cisimler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 128

Elektrik Enerjisinin Dönüşümü . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 132

Elektrik Yükleri ve Elektrik Enerjisi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 138

DENEME SINAVLARI

1. Deneme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 142

2. Deneme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 150

3. Deneme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 158

ÇÖZÜMLER

1. Ünite . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 168

2. Ünite . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 176

3. Ünite . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 190

4. Ünite . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 196

5. Ünite . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 208

6. Ünite . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 216

7. Ünite . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 228

1. Deneme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 238

2. Deneme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 242

3. Deneme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 246

CEVAP ANAHTARI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 252

Page 6: Bu kitabın her hakkı saklıdır ve Artıbir Yayıncılık’a aittir. bilimleri c__etin... · 2019-08-31 · Berk, gün dönümü olarak adlandırılan böyle bir günde gündüz

6

Page 7: Bu kitabın her hakkı saklıdır ve Artıbir Yayıncılık’a aittir. bilimleri c__etin... · 2019-08-31 · Berk, gün dönümü olarak adlandırılan böyle bir günde gündüz

Mevsimlerve İklim

1. ÜNİTE

Page 8: Bu kitabın her hakkı saklıdır ve Artıbir Yayıncılık’a aittir. bilimleri c__etin... · 2019-08-31 · Berk, gün dönümü olarak adlandırılan böyle bir günde gündüz

8

sTEST Mevsimlerin Oluşumu

1. Ünite

1

2. Birbölgedeyaşananmevsim,obölgeyedüşenGüneşışınlarınınyerleyaptığıaçıyaveaktardığıısıenerjisimiktarınabağlıdır.GüneşışınlarıyüzeyenekadardikgelirseGüneş'tenaktarılanenerjideokadarfazlaolur.Fazlaenerjiaktarılanbölgedahafazlaısınırvesıcaklıkyükselir.

Buna göre, bir bölgeye yaz, sonbahar, kış ve ilkbahar mevsimlerinde Güneş'ten aktarılan ısı enerjisi miktarına ait sütun grafiği aşağıdakilerden hangisi olabilir?

CCCC��

�������������������������������

����

���

��

������

����

���������������������������������

����

���

��

������

����

���������������������������������

����

���

��

������

����

���������������������������������

����

���

��

������

����

1. Fenbilimleriöğretmeni,mevsimlerinoluşmanedeniniaçıkladıktansonra,Güneşışınlarının,KuzeyveGüneyYarımKüre'leredikgeldiğikonumlarıKveLmodelleriileşekildekigibigöstermiştir.Bumodelleregöreöğ-rencilerinyorumyapmasınıistemiştir.

���������������

���������������

�������� �������

���������������

���������������

�����

�����

Bazı öğrencilerin yaptığı yorumlar aşağıdaki gibi olduğuna göre, bunlardan hangisi yanlıştır?DDDD

KmodelindeKuzeyYarımKüre'deyaz,GüneyYarımKüre'dekışmev-simiyaşanır.

A)LmodelindeKuzeyYarımKüre'dekış,GüneyYarımKüre'deyazmev-simiyaşanır.

B)

İkimodeldedeekvatorkuşağındahepyazmevsimiyaşanır.

C)DünyaKmodelindekikonumdanLmodelindekikonuma1yıldagelir.

D)

Page 9: Bu kitabın her hakkı saklıdır ve Artıbir Yayıncılık’a aittir. bilimleri c__etin... · 2019-08-31 · Berk, gün dönümü olarak adlandırılan böyle bir günde gündüz

9

Test – 1Mevsimlerin Oluşumu

3. Mevsimlerinoluşumununnedeni,Dünya'nınkendietrafındakidönmeekseninin,Güneşetrafındakidolanmadüzleminegöreeğikolmasıdır.

Buna göre Dünya'nın, Güneş etrafındaki hareketi sırasında dolanma düzlemine göre eksen eğikliği, ay-nı noktadan bakıldığında aşağıdakilerden hangisi gibi olmaz?

DDDD

��

�� ��

��

�����

����� �����

�����

�����

�����

����� �����

5. Dünya'nındönmeeksenindekieğikliknedeniy-leaynıandaDünyaüzerindekifarklıbölgelerdefarklımevsimleryaşanabilir.KuzeyYarımKüre'deyazmevsimiyaşandığısıradaGüneyYarımKü-redekışmevsimiyaşanır.BundaDünya'nınGü-neşetrafındakidolanmayörüngesiüzerindebu-lunduğuyerdebelirleyiciroloynar.

Buna göre, Kuzey Yarım Küre'de aşağıdaki mevsimlerden hangisi yaşanırken Dünya Gü-neş'e en yakın konumda olabilir?

BBBB

İlkbahar

C)

Yaz

D)

Sonbahar

A)

Kış

B)

4. DünyaüzerindekiherhangibiryeredüşenGü-neşışınlarınınmevsimleregöreyerleyaptığıaçı-lardeğişir.Buaçıyazmevsimindeenbüyük,kışmevsimindeiseenküçüktür.

Bir şehre dört mevsim, öğle vakti düşen Gü-neş ışınlarının yerle yaptığı açılar aşağıda-ki gibi olduğuna göre, bunlardan hangisi kış mevsimine ait olabilir?

AAAA��

���

��������������

��

���

��������������

��

���

��������������

��

���

��������������

Page 10: Bu kitabın her hakkı saklıdır ve Artıbir Yayıncılık’a aittir. bilimleri c__etin... · 2019-08-31 · Berk, gün dönümü olarak adlandırılan böyle bir günde gündüz

10

Test – 1 Mevsimlerin Oluşumu

6. Dünyaüzerindekibirbölgedeyaşanangecevegündüz,bubölgeyeGüneşışınlarınulaşıpulaşmamasınagö-redeğişir.Dünya'nınGüneş'ebakanyüzüherzamanaydınlık,Güneşışınlarınınulaşmadığı,arkadakalanyü-züiseherzamankaranlıkolur.Aydınlıkolanbölgelerdegündüz,karanlıkolanbölgelerdeisegeceyaşanır.Gündüzvegecelerinuzunluğuisemevsimleregöredeğişir.

Buna göre, Dünya'nın Güneş'e göre verilen aşağıdaki konumlarından hangisinde bu aydınlık ve karan-lık bölgeler hatalı çizilmiştir?

BBBB

���������������

��������������

����� �

����������� �����

������������ �����

����

��

���������������

��������������

����� �

����������� �����

������������ �����

���

���

����

��

���������������

��������������

����� �

����������� �����

������������ �����

����

��

���������������

��������������

����� �

����������� �����

������������ �����

����

��

7. Berkyaztatilinde,uluslararasıbirturşirketiileyurtdışıseyahatineçıkmıştır.Aşağıdaverilenharitadakigibiİstanbul'danönceİspanya'ya,dahasonraİspanya'danAvustralya'ya,Avustralya'dandaYeniZelanda'yagit-miştir.YeniZelanda'danTürkiye'yedönmüştür.

���������������

����������

���������� �

������

Buna göre Berk, hangi ülkeler arasındaki seyahatlerinde mevsim farklılığı yaşamıştır?DDDD

A) YalnızTürkiye'denİspanya'ya

B) Yalnızİspanya'danAvustralya'ya

C) İspanya'danAvustralya'yaveAvustralya'danYeniZelanda'ya

D) İspanya'danAvustralya'yaveYeniZelanda'danTürkiye'ye

Page 11: Bu kitabın her hakkı saklıdır ve Artıbir Yayıncılık’a aittir. bilimleri c__etin... · 2019-08-31 · Berk, gün dönümü olarak adlandırılan böyle bir günde gündüz

11

Test – 1Mevsimlerin Oluşumu

9. Dünyaüzerindekibirbölgedeyaşananmev-simde,oandaDünya'nınGüneş'eolanuzaklığıdeğil,Güneşışınlarınınobölgeyegelmeaçısıönemlidir.Güneşışınlarınınaynıaçıilegeldiğibölgelerdeaynımevsimleryaşanır.Güneşışın-larınınDünya'yaşekildekigibigeldiğibirdurum-daK,L,MveNşehirleriverilmiştir.

� �

��������������

Buna göre, bu şehirlerden hangilerinde aynı mevsim yaşanır?

AAAAA) KveL B) LveM

C) K,LveM D) K,MveN

8. KuzeyveGüneyYarımKüre'lerdeyeredikolaraksaplananbirçubuğunöğlevaktioluşangölgesininuzunlu-ğumevsimleregöredeğişir.Çubuğungölgesiyazındahakısa,kışındahauzunolur.Türkiye'deyerebuşekil-desaplananbirçubuğunK,LveMmevsimlerindeoluşangölgeboylarınaaitsütungrafiğişekildeverilmiştir.

����������

� � �

Buna göre K, L ve M mevsimlerinde Avustralya'da yere dik olarak saplanan bir çubuğun gölge boyuna ait sütun grafiği aşağıdakilerden hangisi gibi olabilir?

AAAA

����������

� � �

���� ��������������

� � �

����������

� � �

����������

� � �

10. Mevsimlerinbaşlangıcıolantarihlerdenbiriolan21Haziran'daKuzeyYarımKüre'deenuzungün-düz,enkısagece;GüneyYarımKüre'deiseenuzungece,enkısagündüzyaşanır.21Aralık'taiseKuzeyYarımKüre'deenuzungece,enkısagündüz;GüneyYarımKüre'dedeenuzungün-düz,enkısageceyaşanır.Türkiye'deyaşayanBerk,gündönümüolarakadlandırılanböylebirgündegündüzvegecesürelerinibirkartaaşa-ğıdakigibiçizerekYeniZelanda'daüniversite-deokuyanabisiilepaylaşmıştır.

����

������

Berk'in abisi de kendi yaşadığı gündüz ve ge-ce sürelerini bir karta çizerek Berk ile paylaş-tığına göre, Berk'in abisinin çizdiği kart aşa-ğıdakilerden hangisi olabilir?

CCCC����

�� ��

Page 12: Bu kitabın her hakkı saklıdır ve Artıbir Yayıncılık’a aittir. bilimleri c__etin... · 2019-08-31 · Berk, gün dönümü olarak adlandırılan böyle bir günde gündüz

12

Test – 1 Mevsimlerin Oluşumu

11. Fenbilimleriöğretmeni,dersteGüneşyerinebirelfenerikullanarakGüneşışınlarınınDünya'yagelişinişekil-dekigibimodellemiştir.Öğretmenöğrencilerinden;Güneş,Dünya'yıbuşekildeaydınlatırkenK,LveMböl-gelerindegecevegündüzsürelerineaitsütungrafiğiniçizmeleriniistemiştir.

���������������

���������������

����� ��

Buna göre, bazı öğrencilerin çizdiği aşağıdaki grafiklerden hangisi doğru olabilir?

( ���������� ) CCCC

���� �� ���������������������

� �

�������������������

� �

�������������������

� �

�������������������

� �

12. Dünyaüzerindemevsimlerinbaşlangıcıolandörttarihvardır.Bunlar21Haziran,23Eylül,21Aralıkve21Marttarihleridir.ButarihlerdeDünya,GüneşetrafındakiyörüngesindeşekildekiK,L,MveNkonumlarındanbirin-debulunur.

�����

Buna göre, bu tarihlerle konumların hatasız eşleştirilmesi aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?BBBB

K L M N

A) 21Haziran 23Eylül 21Aralık 21Mart

B) 21Mart 21Haziran 23Eylül 21Aralık

C) 23Eylül 21Aralık 21Mart 21Haziran

D) 21Aralık 21Mart 21Haziran 23Eylül

Page 13: Bu kitabın her hakkı saklıdır ve Artıbir Yayıncılık’a aittir. bilimleri c__etin... · 2019-08-31 · Berk, gün dönümü olarak adlandırılan böyle bir günde gündüz

13

Test – 1Mevsimlerin Oluşumu

13. Dünya'nınkendietrafındakidönmeekseninineğikliğifarklımevsimlerinoluşmasınanedenolur.Dünya'nınGü-neş'egörebulunduğukonumdakiekseneğikliğinebakılarakmevsimlertahminedilebilir.Dünya'nınGüneş'egörekonumuşekildekigibiolduğundaçekilenbirresimvebununlailgilibazıöğrencilerinyorumlarıaşağıdaverilmiştir.

�����

�������������������

�������������������

Buna göre, hangi öğrencinin yorumu yanlıştır?CCCC

BuandaDünyaGüneş'eenyakınkonumdaolabilir.

A)

Buandatarih21Aralıkolabilir.

B)

KuzeyYarımKüre'degündüzuzun-luğu,GüneyYarımKüre'dekigün-düzuzunluğundandahafazladır.

C)ResimKuzeyYarımKüre'deçekil-mişolabilir.

D)

14. KuzeyveGüneyYarımKüre'lerdeyazmevsim-lerindegündüzlergecelerdendahauzun,kışmevsimlerindeisegecelergündüzlerdendahauzunolur.Yıldaikikezdegündüzvegecelereşitolur.

Buna göre, gündüz ve gece sürelerinin eşit olduğu bir gün için;

I. GüneşışınlarıKuzeyveGüneyYarımKü-re'lerdeekvatoraeşituzaklıktakibölgelereyerleeşitaçıyapacakşekildedüşer.

II. Yarımkürelerdenbirindeilkbahar,diğerin-desonbaharmevsimibaşlar.

III. ÖğlevaktiekvatoraGüneşışınlarıdikolarakdüşer.

yargılarından hangileri doğrudur?DDDD

A) YalnızI B) YalnızII

C) YalnızIII D) I,IIveIII

15. Aynımiktardaışın,dikgeldiğiyüzeydedarbiralana,eğikgeldiğiyüzeydeisedahagenişbiralanadüşer.Böylecedikgeldiğiyüzey,eğikgel-diğiyüzeyegöredahafazlaısıenerjisikazandı-ğıiçin,dahafazlaısınır.Ekvatorilekutupbölge-leribunaörnekolarakverilebilir.

Ayrıcaçöller,gelenışığınbüyükkısmınısoğu-rur,azbirkısmınıyansıtır.Kutuplardakibuzullarisebununtamtersidir.Buzullar,eğikgelenışın-larınçoğunuyansıtır,azbirmiktarınısoğurur.

Buna göre, Güneş ışınlarının kutuplara gelme-sini modellemek isteyen bir öğrenci aşağıda-kilerden hangisini kullanması en uygundur?

DDDD

�� ��

����

Page 14: Bu kitabın her hakkı saklıdır ve Artıbir Yayıncılık’a aittir. bilimleri c__etin... · 2019-08-31 · Berk, gün dönümü olarak adlandırılan böyle bir günde gündüz

14

sTEST İklim ve Hava Hareketleri

1. Ünite

21. Fenbilimleriöğretmeniöğrencilerinden,havaolaylarınıgözlemleyecekleribiretkinliktasarlamalarınıistedi.

Öğrenciler,kendiaralarındabirtoplantıyaparak,heröğrencininhavaolaylarını,belirleyeceğiüçdeğişkenlegözlemlemesinekararverdiler.Öğrencileretkinliklerinibirhaftadatamamlayarakeldeettikleriverilerlebirtab-looluşturupöğretmeneteslimettiler.Öğretmentabloları,öğrencilerdenoluşturduğubirdeğerlendirmeko-misyonunaverdi.Değerlendirmekomisyonutablolarıdeğerlendirereketkinliğidoğruanlayıphatasızyapanüçöğrencinintablosuilebirdeğişkeniyanlışbelirleyereketkinliğihatalıyapanbiröğrencinintablosunusınıfpanosunaastı.

Panoya asılan tablolar aşağıdaki gibi olduğuna göre, hatalı değişkenin de olduğu tablo bunlardan han-gisidir?

DDDD

�������������������������� ��

���� ������������

�����������

���������

����

��������

��������

����

��

�����

�����

��������

����

�����

��

 ���­�

��

������������������������� ��

���� ����� ����� �����������

���������

����

��������

��������

����

� ���

��

��

����

� ���

��������

����

��������

����

��������

��

������������������������ ��

����� ���� ������������

������������

���������

����

��������

��������

����

��

��

��

��������

����

��

�����������������������������

������ ����� ����������

���������

���������

����

��������

��������

����

��

Page 15: Bu kitabın her hakkı saklıdır ve Artıbir Yayıncılık’a aittir. bilimleri c__etin... · 2019-08-31 · Berk, gün dönümü olarak adlandırılan böyle bir günde gündüz

15

Test – 2İklim ve Hava Hareketleri

2. Fenbilimleriöğretmeni,havaolaylarınıişlediğidersilaboratuvardayaparak

�����������

������������

öncedenhazırladığıgösterideneyiniyaptı.Deneyde,içindeflamanampulolanbirmasalambasınışekildekigibiaçaraklambanınüzerindeincebirkâ-ğıtşeridituttu.Budurumdaöğrenciler,kâğıtşeridinhafifhafifdalgalanarakhareketettiğinigözlemlediler.Deneyinsonundaöğretmen,budeneydennetürçıkarımlaryapılabileceğiniöğrencileresordu.

Bazı öğrenciler aşağıdaki çıkarımları yaptığına göre, bunlardan hangi-si yanlıştır?

CCCC

Isınanhavayükselir.

A)

Havadakisıcaklıkdeğişimihavaakı-mıoluşumunasebepolur.

B)

Havasıcaklığınınarttığıyerdenemoranıyükselir.

C)Havaakımı,havaiçindekimadde-leridehareketettirebilir.

D)

3. Havaolaylarıveiklim;birbirindenfarklıkavram-larolsadaaynıatmosferolaylarınınfarklızamanaralıklarındagözlemlenmesiilebelirlenir.Havaolaylarıbirkaçgünlükgözlemverileriile,iklimise30-35yıllıkgözlemverilerininortalamasıilebelirlenir.

Buna göre;

I. sıcaklık,

II. yağış,

III. rüzgâr,

IV. nem

olaylarından hangileri hem hava olayları hem de iklim araştırmalarında gözlemlenen atmos-fer olaylarındandır?

DDDDA) IveII B) IIveIV

C) I,IIveIII D) I,II,IIIveIV

4. Havaolaylarıbirkaçgünlükgözlemlerlebelirle-nir.İklimise30-35yılgibiuzunsüreligözlem-lersonucundaeldeedilenverilerinortalamasıilebelirlenir.

Buna göre, sonuca ulaşmak için geçen süre açısından, bir yerdeki hava olayları ve iklimi belirlemek aşağıdakilerden hangilerinin uğ-raş alanı olabilir?

CCCC

Havaolayları İklim

A)ÇevreveŞehirci-likBakanlığı

Okulprojeödevgrubu

B)Okulmeteoroloji

kulübüOkulperformansödevgrubu

C)Okulmeteoroloji

kulübüÇevreveŞehirci-likBakanlığı

D)Okulmeteoroloji

kulübüOkulprojeödev

grubu

Page 16: Bu kitabın her hakkı saklıdır ve Artıbir Yayıncılık’a aittir. bilimleri c__etin... · 2019-08-31 · Berk, gün dönümü olarak adlandırılan böyle bir günde gündüz

16

Test – 2 İklim ve Hava Hareketleri

5. Havadurumuraporlarıhazırlanırkengözlemlenenhavaolaylarındanbiridehavadakinemoranıdır.Sıla,ar-kadaşlarıilebirliktebiraraştırmaprojesiiçinziyaretettiğimeteorolojiistasyonundakiuzmana,havadakinemoranınıkendilerinindeölçebileceğibiryönteminolupolmadığınısordu.UzmanSıla'ya,aşağıdakiyönergeyivetabloyuvererekbiröğlevaktihavadakinemoranınıbelirleyebileceğibiretkinlikanlattı.

�����������

������������������������������������������� ��������������������

������������� ������� ��������������������

�������������������� �����������

�������� ���������������������������������� ������������ �������������������

��� ���������������� ������������������������������ �������������� ����������������������

�������� ������������������������������� ��������� ����

��������������������������������������� ������������� �������������� ������������� ������������������������� ������������������

�����������������

����������� �� ��­

�����

�����

Kuru TermometredekiSıcaklık Değeri

Islak ve Kuru Termometreler Arasındaki Sıcaklık Farkı

1°C 2°C 3°C 4°C 5°C 6°C 7°C 8°C

10°C-14°C 85 75 60 50 40 30 15 5NemOranı(%)

15°C-19°C 90 80 65 60 50 40 30 20

20°C-25°C 90 80 70 65 55 45 40 30

Sıla,uzmanınverdiğiyönergeyegöregözlemleriniyaparakeldeettiğiverileriaşağıdakitabloyakaydetti.

Kuru Termometredeki Sıcaklık (°C)

Islak Termometredeki Sıcaklık (°C)

Pazartesi 13 11

Salı 14 13

Çarşamba 17 14

Perşembe 22 15

Sıladahasonratablodakiverileregöre,bugünlerdehavadakinemoranınıbelirleyerekuzmanlapaylaştı.Uz-manSıla'nınbulduğunemoranlarınıkontrolederekdoğruolduğunubildirdi.

Buna göre Sıla'nın, bu günler için belirlediği nem oranları aşağıdakilerden hangisidir?BBBB

Pazartesi Salı Çarşamba Perşembe

A) 75 85 60 15

B) 75 85 65 40

C) 80 90 65 30

D) 80 90 70 40

Page 17: Bu kitabın her hakkı saklıdır ve Artıbir Yayıncılık’a aittir. bilimleri c__etin... · 2019-08-31 · Berk, gün dönümü olarak adlandırılan böyle bir günde gündüz

17

Test – 2İklim ve Hava Hareketleri

7. Nem,yeryüzündekisularınbuharlaşmasısonu-cundahavayakatılansubuharıdır.Sıcaklıkart-tıkçahavadakinemdeartar.Isınanhavayük-selirkeniçindekisubuharıdahavaylabirlikteyükselir.Yükselenhavayukarılardasoğukha-vakatmanlarıilekarşılaştığındayoğuşurveya-ğışolarakyeryüzünedüşer.

Buna göre, aşağıdakilerden hangisi, bu şe-kilde yoğuşma sonucu oluşan hava olayla-rından biri değildir?

AAAA

Yağmur

C)

Dolu

D)

Kırağı

A)

Kar

B)

6. Berk,internethaberlerinegözatarkenikifarklışehirde,ikifarklıbiliminsanıgrubununyayınladığıbildirilerdik-katiniçekti.Bunlardanbiri,MeteorolojiGenelMüdürlüğütarafındandüzenlenenpanelekatılanuzmanlarınya-yınladığı,aşağıdaki1.bildiriydi.DiğeriiseEnerjiveTabiiKaynaklarBakanlığıtarafındanorganizeedilenkon-feransakatılanuzmanlarınyayınladığı2.bildiriydi.

����������

����������� ��������� ����������� �����

����������� ���������������� �������

������� ������� ����������� ��������

���������������������������������������

��������������������� �� ���� � � ��

����������

���������������������������� �����������

��������������������������������������

�������������������������������������������

����������������������������������������

������������ � ���� � � ��

Buna göre, bu bildirileri yayınlayan bilim insanları için aşağıdakilerden hangisi doğrudur?AAAA

1.Bildiri 2.Bildiri

A) Meteorolog İklimbilimci

B) İklimbilimci Meteorolog

C) Meteorolog Meteorolog

D) İklimbilimci İklimbilimci

8. Berk,yarıyıltatilindeİzlanda'dayaşayanteyzesivekuzenleriniziyaretetmekistiyor.İzlanda'yailkdefagideceğiiçinyanınanetürgiysileralmasıgerektiğinibilemiyor.Bununiçin,İzlandaileil-giliinternettebiraraştırmayapmakistiyor.

Buna göre Berk, yapacağı araştırma için bilgi-sayarındaki tarayıcının arama motoruna aşa-ğıdakilerden hangisini yazması en uygundur?

BBBBA)

������������������

B) ����������������������

C) ������������������

D) ������������������

Page 18: Bu kitabın her hakkı saklıdır ve Artıbir Yayıncılık’a aittir. bilimleri c__etin... · 2019-08-31 · Berk, gün dönümü olarak adlandırılan böyle bir günde gündüz

18

Test – 2 İklim ve Hava Hareketleri

9. Dünya'dagenelolarak;sıcak,soğukveılımaniklimolmaküzereüççeşitiklimvardır.Bununlabirlikte,herböl-geninkendineözgüiklimtipivardır.

� �

Ülkemizin iklim haritası şekildeki gibi olduğuna göre, haritadaki K, L ve M iklim tipleri için aşağıdaki-lerden hangisi doğrudur?

CCCC

K L M

A) Soğukiklim Ilımaniklim Karasaliklim

B) Sıcakiklim Sıcakiklim Karasaliklim

C) Karadeniziklimi Akdeniziklimi Karasaliklim

D) Karadeniziklimi Karasaliklim Ilımaniklim

10. Karbonbazlıgazlarınatmosferesalınımınınartmasısonucuoluşanseraetkisigibietkenlerbirbölgeniniklimi-nizamanladeğiştirebilir.İklimdeğişikliği,bölgeninbitkiörtüsünü,yeryüzüşekillerinivebubölgedeyaşayancanlılarınyaşamlarınıetkileyebilir.

Berkvearkadaşlarıokuldakiöğrencileribukonudabilinçlendirmekiçinbirçalışmayapıyor.Çevrekulübüolarak,iklimdeğişikliğininsebepolabileceğitehlikeleri,bazıbölgelerineskiveyeniresimleriilegöstermekistiyorlar.

Buna göre, Berk ve arkadaşlarının aşağıdaki gibi hazırladığı resim çiftlerinden hangisi, küresel iklim değişikliğinin sebep olabileceği tehlikeleri göstermek için uygun değildir?

AAAA

Buzul

C)

Eriyenbuzul Orman

D)

Çöl

İlkbahar

A)

Sonbahar Verimlitoprakarazi

B)

Erozyona uğramışarazi

Page 19: Bu kitabın her hakkı saklıdır ve Artıbir Yayıncılık’a aittir. bilimleri c__etin... · 2019-08-31 · Berk, gün dönümü olarak adlandırılan böyle bir günde gündüz

19

Test – 2İklim ve Hava Hareketleri

12. İklim,iklimbilimcilerinuğraşalanıdır.İklimbi-limcilerbirbölgeniniklimini,obölgede30-35yılgözlenensıcaklık,nem,havabasıncı,rüzgâr,yağışveyağışşekligibihavaolaylarınınortala-masıilebelirler.

İklim bilimciler bu çalışmaları yaparken o yer ile ilgili;

I. enlem,

II. yükselti,

III. yerşekilleri,

IV. denizlereolanuzaklık

özelliklerinden hangilerini göz önünde bu-lundurur?

DDDDA) IveIII B) IIveIV

C) I,IIveIII D) I,II,IIIveIV

13. Berk,fenbilimleridersindeöğrendiğiiklimveha-vaolaylarıkonusunuakşamevdetekrareder-ken,öğrendikleriniözetolaraknotalıyor.Birbi-rinebenzerolmasınarağmenfarklıkavramlarolaniklimvehavaolaylarınıbirbirinekarıştır-mamakiçinkendinegörebazıayırtedicisoru-larhazırlayarakaşağıdakigibinotalıyor.

�����������������������

�������������������������� ������������������������������������������ ������������������������ �

��������� ���� �� ��������

����������������

�������������������������� ��������

Buna göre, bu sorulardan hangileri Berk'i her zaman doğru sonuca götürür?

DDDDA) YalnızII B) YalnızIII

C) IveIII D) I,IIveIII

11. FenbilimleriöğretmeniilkimkonusunuanlatırkenBerk,geçenyazMersin'den,memleketleriolanSamsun'ayaptıklarıkarayoluseyahatinihatırladı.Mersin'denhareketettiklerindeyeşilbitkiörtüsünüseyrederekyolal-dıktanbirkaçsaatsonradağlarınbitkiörtüsünündeğiştiğini,ormanlıkalanlarınazaldığınıveİçAnadoluBöl-gesi'ndedağlarınçölgibineredeyseağaçsızolduğunuhatırladı.SaatlersonraSamsun'ayaklaştıklarındaisedağlarınyenidenyeşilbitkiörtüsüveormanlarlakaplandığınıanımsadı.Buüçfarklımanzaraaşağıdakiresim-lerdeolduğugibigözününönündecanlandı.

Mersin Konya Samsun

Buna göre Berk, hatırladığı bu tecrübesi ile derste işledikleri konuyu ilişkilendirerek aşağıdaki çıkarım-lardan hangisini yapamaz?

BBBBA) Mersin'deAkdeniziklimi,İçAnadoluBölgesi'ndekarasaliklim,Samsun'daKaradeniziklimiyaşanır.

B) Türkiye'de,güneydenkuzeyedoğruhareketederkenbölgeleriniklimisıcak,ılımanvesoğukiklimolarakdeğişir.

C) Birbölgeniniklimi,obölgeninbitkiörtüsünüetkiler.

D) Ülkemizde,aynızamandilimindefarklıiklimleryaşanır.

Page 20: Bu kitabın her hakkı saklıdır ve Artıbir Yayıncılık’a aittir. bilimleri c__etin... · 2019-08-31 · Berk, gün dönümü olarak adlandırılan böyle bir günde gündüz

20

sTEST Mevsimler ve İklim (Karma Test)

1. Ünite

3

2. Birbölgeyeaitbirhaftalıktahminisıcaklıkvebasınçdeğerleriaşağıdakigibidir.

���������������

��������� ���� ������� �������� ��� �������� �����

������

Buna göre,

I. Bölgedesıcaklıkhaftaboyuncaartarakdevamedecektir.

II. Sıcaklığınarttığıgünlerdebasınçazalacaktır.

III. Bölgedehaftasonukesinlikleyağışolacaktır.

ifadelerinden hangileri doğrudur?AAAA

A)YalnızII B)IveII C)IveIII D)I,IIveIII

1. Işıl,yaptığıbiraraştırmada,üzerinedüşenışıkmiktarınagörerenkdeğiştirenbirkumaşınicatedildiğiniöğre-niyor.Kumaş,üzerineışıkdüştüğündeısınıyorvetuttuğuısımiktarınagörerengideğişiyor.Kumaşsoğukol-duğundakırmızı,sıcaklığıbirazarttığındasarı,sıcaklığıdahadaartarsamavirengedönüşüyor.

IşılbubilgiyikullanarakDünyayüzeyineulaşanışınlarınyeryüzündemeydanagetirdiğisıcaklıkartışınıgöre-bilmekiçinbirmodeltasarlıyor.Birtopuözelkumaşlakaplıyor.Topu,yeredikbirşekildesaplanmışçubuğageçiripkendietrafındadöndürüyor.Topuntamkarşısınagüçlüışıkyayanbirelfeneriyerleştiriyor.

�����

���

Topun kendi etrafında sürekli dönmesini sağlayan Işıl, feneri açtıktan bir süre sonra topun görünümü aşağıdakilerden hangisi gibi olabilir?

BBBB�� �� �� ��

Page 21: Bu kitabın her hakkı saklıdır ve Artıbir Yayıncılık’a aittir. bilimleri c__etin... · 2019-08-31 · Berk, gün dönümü olarak adlandırılan böyle bir günde gündüz

21

Test – 3Mevsimler ve İklim (Karma Test)

4. İsmail,mevsimlerkonusundayaptığıaraştırma-larsonrasındaaşağıdakinotlarıhazırlamıştır.

Dünya’nınGüneş’euzaklığıyılboyuncade-ğişir.ÇünküDünya’nınGüneşetrafında-kiyörüngesibasıkbirdaireşeklindedirveGüneşbubasıkdairenintammerkezindedeğildir.Dünya’nınGüneş’eenyakınoldu-ğutarih3Ocak’tır.ButarihteülkemizindebulunduğuKuzeyYarımKüre’dekışmev-simiyaşanır.GüneyYarımKüre’deiseay-nıtarihteyazmevsimiyaşanır.

Buna göre İsmail’in aldığı bu notlara bakı-larak,

I. YeryüzündekimevsimlerindeğişmesiDün-ya’nınGüneş’eolanuzaklığıiledoğrudanil-gilideğildir.

II. Dünya’nıntamamındaaynımevsimleraynıtarihlerdeyaşanır.

III. Dünya,Güneş’eyaklaştığındatümDünya’dahavalarısınır.

yargılarından hangilerine ulaşılabilir?AAAA

A) YalnızI B) IveII

C) IIveIII D) I,IIveIII

5. 21-25TemmuztarihleriarasındaİstanbulÜskü-dar’dabeklenenhavatahminitablodakigibidir.

Gününenyüksek sıcaklığı

Hava durumu

21Temmuz 27 °C Açık

22Temmuz 28 °C Bulutlu

23Temmuz 27 °C Açık

24Temmuz 27 °C Yağışlı

25Temmuz 29°C Açık

Buna göre, tablodan faydalanarak,

I. Üsküdar’ıniklimi

II. VerilentarihlerarasındaÜsküdar’dameyda-nagelecekhavaolayları

III. VerilentarihlerarasındaÜsküdar’dahavaolaylarınınyaşamıolumsuzetkileyeceği

verilenlerden hangileri kesin olarak bili-nemez?

DDDDA) YalnızI B) IveII

C) IIveIII D) I,IIveIII

3. Biröğrenci,yaşadığıbölgedehermevsimin2.ayının15’indeGüneşışınlarınınyerleyaptığıenbüyükaçılarıtespitederekaşağıdakiçizimlerioluşturuyor.

�������� ��� �������� ���

��� �� ��� ����� �� �� ��

Öğrenci bu gözleminin sonucunda,

I. MevsimlerleGüneşışınlarınınyerleyaptığıaçılararasındailişkivardır.

II. Güneş,kışmevsimindeöğlevaktibilegökyüzündekientepenoktayaulaşamaz.

III. Güneşışınlarınınyerleyaptığıaçılarabakılarakmevsimlerinadlarıkesinolarakbilinebilir.

yargılarından hangilerine ulaşılabilir?BBBB

A)YalnızII B)IveII C)IveIII D)I,IIveIII

Page 22: Bu kitabın her hakkı saklıdır ve Artıbir Yayıncılık’a aittir. bilimleri c__etin... · 2019-08-31 · Berk, gün dönümü olarak adlandırılan böyle bir günde gündüz

22

Test – 3 Mevsimler ve İklim (Karma Test)

6. Dünya'nınkendietrafındakidönmeekseni,Güneşetrafındakidolanmadüzleminegöreeğiktir.

�������������������������

������� ���

���� ������

���� ����� �����

��

Dünya'nınkendietrafındakidönmeeksenininekseninineğikolmasıbirbölgedekigece-gündüzsüresininde-ğişmesinenedenolur.DünyaKkonumundanNkonumunadoğruilerlerkenülkemizdekigece-gündüzsüre-leriarasındakideğişimyukarıdakigrafiktegösterilmiştir.

Buna göre, Dünya M konumundan L konumuna doğru ilerlerken ülkemizdeki gece - gündüz süreleri arasındaki değişim aşağıdakilerden hangisi gibi olur?

CCCC

�������������������������

������� ���

���������������������������

������� ���

��

�������������������������

������� ���

���������������������������

������� ���

��

���� ����� ����� ���� ����� �����

���� ����� ����� ���� ����� �����

Page 23: Bu kitabın her hakkı saklıdır ve Artıbir Yayıncılık’a aittir. bilimleri c__etin... · 2019-08-31 · Berk, gün dönümü olarak adlandırılan böyle bir günde gündüz

DNA ve Genetik Kod

2. ÜNİTE

Page 24: Bu kitabın her hakkı saklıdır ve Artıbir Yayıncılık’a aittir. bilimleri c__etin... · 2019-08-31 · Berk, gün dönümü olarak adlandırılan böyle bir günde gündüz

24

sTEST DNA ve Genetik Kod

2. Ünite

1

2. 8-BsınıfındabulunanİsmailDNAvegenetikkodkonusununsunumuiçinbirDNAmodelihazırlamakistiyor.Bununiçintopluiğne,düğme,iplikverenklikartlarıkullanarakbirkartonaaşağıdakiçalışmayıyapıyor.

Bu DNA modelini inceleyen sınıftaki öğrencilerin yaptığı aşağıdaki yorumlardan hangisi yanlış olur?AAAA

A) Birçifttopluiğne,düğmeverenklikartınbirleşmesiylebirnükleotidmeydanagelir.

B) RenklikartlarDNAdabulunanadenin,guanin,sitozinvetiminorganikbazlarınınyerinegeçebilir.

C) İpliklerikiDNAzincirininsarmalyapıdabirbirinebağlanmasındagörevyapmaktadır.

D) Topluiğnefosfatmolekülünü,düğmeisedeoksiribozmolekülünügösterir.

1. HücreninyönetimvekontrolmerkeziDNA'dır.AşağıdakişekildeDNA'nıngen,kromozomvenükleotidarasın-dakiilişkigösterilmiştir.

Sitoplazma

Hücre

Hücre zarı

Çekirdek

Kromozom

DNA

Adenin Guanin

Sitozin

Gen

Timin

Yukarıdaki şekle bakılarak, aşağıda verilenlerden hangisiyle ilgili bir değerlendirme yapılamaz?CCCC

A) Yönetimbirimleriarasındakibüyüklüksıralaması B)DNAdabulunannükleotidçeşitleri

C) Nükleotidinyapısıvekısımları D)DNA'nınbulunduğuhücrebölümü