BURSA TİCARET BORSASI 2016-2019 STRATEJİK …...Bursa, tarihi ve doğal zenginlikleri ile geçmişten günümüze köprü olmuş, tüm zamanları birbirine bağlayan, farklı atmosferlerin

1

BURSA TİCARET BORSASI

2016-2019 STRATEJİK PLANI

SP.2016-2019/Rev.02

2

İÇİNDEKİLER

YÖNETİM KURULU BAŞKANI SUNUŞ .............................................................................................. 4

ÖZET .......................................................................................................................................................... 6

1. GİRİŞ ...................................................................................................................................................... 7

1.1. Stratejik Planlama Yaklaşımı ve Planlamada Yaşanan Süreçler ...................................................... 7

2. DURUM ANALİZİ ................................................................................................................................ 8

2.1. Bursa’ya Genel Bakış ....................................................................................................................... 8

2.2. Bursa’da Tarımsal Durum .............................................................................................................. 10

2.2.1. Arazi Varlığı ............................................................................................................................ 10

2.2.2. Üretim ve Verim Durumu ........................................................................................................ 10

2.2.3. Bursa Tarımının Türkiye Tarımı İçindeki Yeri ........................................................................ 11

2.2.4. Hayvan Varlığı ......................................................................................................................... 12

2.2.5. Bursa Hayvancılığının Türkiye Hayvancılığı İçindeki Yeri .................................................... 13

2.2.6. Su Ürünleri ............................................................................................................................... 13

2.2.7. Bursa Tarımsal Gelir ................................................................................................................ 14

2.3. Bursa Genel Veriler ........................................................................................................................ 15

2.4. Marmara Bölgesi Tarımsal Gelişmeler ........................................................................................... 23

2.5. Bursa Ticaret Borsası’nın Tarihsel Gelişimi .................................................................................. 26

2.5.1. Kuruluş Öyküsü ....................................................................................................................... 26

2.5.2. Borsa Organları ........................................................................................................................ 27

2.5.3. Borsa Meslek Komiteleri ......................................................................................................... 28

2.5.4. Borsa Meclisi ........................................................................................................................... 28

2.5.6. Borsa Yönetim Kurulu ............................................................................................................. 29

2.5.7. Borsa Genel Sekreterliği .......................................................................................................... 30

2.6. Bursa Ticaret Borsası Yasal Yükümlülükler ve Mevzuat Analizi.................................................. 30

2.7. Bursa Ticaret Borsası Faaliyet Alanları Sunulan Ürün ve Hizmetler ............................................. 34

2.8. Bursa Ticaret Borsası İstatistikleri.................................................................................................. 35

2.8.1. Üye ilişki Yönetimi .................................................................................................................. 35

2.8.2. Üye Hizmet Verileri ................................................................................................................. 36

2.8.3. Askıya Alınan Üye Sayısı ........................................................................................................ 36

2.8.4. Faal Üye Sayısı ........................................................................................................................ 36

2.8.5. Yıllara Göre Üye Sayısı ........................................................................................................... 37

2.8.6. Bursa Ticaret Borsası İşlem Hacim Miktarları ........................................................................ 37

2.9. Bursa Ticaret Borsası Organizasyon Yapısı ................................................................................... 40

3

2.10. Fiziki Yapı .................................................................................................................................... 41

2.11. Teknolojik Altyapı ........................................................................................................................ 42

2.12. İnsan Kaynakları ........................................................................................................................... 43

2.12.1. Alınan Eğitimler ..................................................................................................................... 43

2.13. Mali Kaynaklar ............................................................................................................................. 44

2.13.1. 2014 Yılı Gelir ....................................................................................................................... 44

2.13.2. 2014 Yılı Gider ...................................................................................................................... 44

2.13.3. 2015 Yılı Gelir ....................................................................................................................... 45

2.13.4. 2015 Yılı Gider ...................................................................................................................... 45

2.13.5. 2013-2014-2015 Yılı Gerçekleşen Gelir-Gider ve Müspet Fark Analiz Tablosu .................. 46

3. PAYDAŞ ANALİZİ ............................................................................................................................. 47

3.1. Paydaş Listesi ................................................................................................................................. 47

3.1.1 İç Paydaşlar ............................................................................................................................... 47

3.1.2. Dış Paydaşlar ............................................................................................................................ 48

3.2. Paydaş Beklenti Anketi Sonuçları .................................................................................................. 49

3.3. Bursa Ticaret Borsası SWOT Analizi ............................................................................................. 50

3.3.1. Güçlü Yönler ............................................................................................................................ 50

3.3.2. Gelişime Açık Yönler .............................................................................................................. 51

3.3.3. Fırsatlar .................................................................................................................................... 53

3.3.4. Tehditler ................................................................................................................................... 54

4. GELECEĞİN TASARIMI ................................................................................................................. 56

4.1. Kalite Politikası .............................................................................................................................. 56

4.2. Misyon ............................................................................................................................................ 56

4.3. Vizyon ............................................................................................................................................. 56

4.4. Temel Değerler ............................................................................................................................... 56

4.5. Bursa Ticaret Borsasının Stratejik Amaçlar Envanteri ................................................................... 56

4.6. İzleme ve Değerlendirme ................................................................................................................ 57

4.7. Stratejik Plan Revizyonları ……………………………………………………………………....57

4

YÖNETİM KURULU BAŞKANI SUNUŞ

Ülkemizde ticaret borsalarının yarattığı rekabet ortamı ile tarım ürünleri

gerçek değerini bulmakta ve tarım ürünlerinin desteklenmesiyle birlikte bu

durum devlete gelen mali yükü önemli ölçüde azaltmaktadır. Ticaret

borsalarının gelişmesi, belge düzeninin yaygınlaşması devletin vergi

gelirlerini arttırması bakımından da son derece önemli bir husustur.

Bursa Ticaret Borsası, kotasyon listesine tabi ürünlerden bazıları olan zeytin,

koza ve ipek, tekstil hammaddeleri, her türlü hububat ve bakliyat, yağlı

tohumlar, nebati ve hayvansal yağlar, çeşitli gıda maddeleri ve canlı hayvan alım satım işlemlerini

tanzim ve tescil ederek, gelirinin önemli bir bölümünü sağlamaktadır. Borsamız, aynı zamanda iştigal

alanları doğrultusunda üyelerinin bilgilendirilmesi ve tüketicinin güvenli gıda konusundaki beklentileri

doğrultusunda çeşitli çalışmalar yürütmektedir.

Bursa Ticaret Borsası`nın mülkü olan, 65 bin m²`lik alanda kurulu ET-BA Kombina sahasında, günde

300 adet büyükbaş ve iki bin adet küçükbaş hayvan kesimi yapılabilmektedir. Bursa`nın ilk Helal

Belgeli et kombinası olan tesis, 25 adet soğuk hava deposu ile günde 40 bin kilo parçalanmış et

hazırlama ve toplam bin dört yüz adet hayvan park pazaryeri kapasitesiyle, Bursa`nın hizmetindedir.

2014 yılı başından itibaren akreditasyon sürecini tamamlayan Borsamız, tüm dünya borsaları ile aynı

standartta hizmet veren beş yıldızlı akredite bir borsadır. Bugün neredeyse Cumhuriyet ile yaşıt bir

kurum olan Bursa Ticaret Borsası`nın, 2015 yılı sonu itibariyle işlem hacmi 2,1 milyar liraya, üye sayısı

ise 908è ulaşmıştır.

Borsamızın hassasiyetle yaklaştığı konuların başında gıda güvenliği gelmektedir. Bu konudaki en

önemli makro projelerinden birini “Canlı Hayvan Pazaryeri, Kesimhane ve Karkas Et Borsası” projesi

oluşturmaktadır. Bu proje ile Türkiye`ye hatta dünyaya örnek olacak bir yapının hayata geçirilmesi için

çalışmalarımız hızla devam etmektedir. Borsamız, şehirde yapılan tüm hayvancılık faaliyetlerine yön

verecek ve üreticimizin kalkınmasına ciddi manada katkı sağlayacak olan bu projeyi, Bursa Büyükşehir

Belediyesi işbirliğiyle yürütmektedir.

Borsamızın bir diğer önemli projelerinden olan Avrupa Ticaret Borsaları Birliği`ne dâhil olma süreci de,

2015 yılı son çeyreğinde tamamlanmış ve Bursa Ticaret Borsası Türkiye`de bir ilki gerçekleştirerek

Avrupa Ticaret Borsaları Birliği`nde ülkemizi ve şehrimizi temsil etme hakkı kazanmıştır.

Artık günümüzde sadece işletmelerin değil, tüm kurum ve kuruluşların da insanların zihninde bıraktığı

algı çok önemlidir. Bu durumu fark edebilen kurum ve kuruluşlar da toplum tarafından kabul görmüş

saygın bir kurum algısı yaratabilmek ve başarılı bir imaja sahip olabilmek için yoğun mesai

harcamaktadır. Başarılı olmayı hedefleyen bir kurum; kurumsal kimlik çalışmalarının yanı sıra,

doğrudan şeffaf ve dürüst bir iletişim ile yaşadığı toplumun sosyal yaşamına ve ekonomik hayatına

sunacağı akılcı projelerle bunu kolayca gerçekleştirebilmektedir.

5

Her geçen gün biraz daha karmaşık ve dinamik hale gelen dünyada, değişim için bir yol haritası

özelliğine sahip olan stratejik planlar, aynı zamanda kurumların hedeflediği başarılarına ulaşabilmesi

için son derece önemli bir anahtardır.

İşte bu düşüncelerden yola çıkılarak hazırlanan Bursa Ticaret Borsası 2016-2019 Yılı Stratejik Planı, 21.

yüzyılda kurumların sahip olması gereken vizyoner bakış açısıyla hazırlanmış titiz bir çalışmanın

sonucudur.

Bu vesileyle, stratejik planımızın hazırlık sürecinde katkı sağlayan başta değerli üyelerimiz olmak üzere,

tüm paydaş kurum ve kuruluşlarımıza teşekkürü bir borç bilir, şükranlarımı sunarım.

Özer MATLI

Bursa Ticaret Borsası

Yönetim Kurulu Başkanı

6

ÖZET

Bursa Ticaret Borsası Stratejik Planı 2016-2019 yıllarını kapsamakta ve dört (4) ana bölümden

oluşmaktadır.

İlk bölümde; stratejik planlamada yaşanan süreçler tüm detayları ile ele alınmıştır.

İkinci bölümde; Borsamızın mevcut durum analizi yapılmış ve Bursa’nın ekonomi, sanayi ve tarım

alanındaki göstergeleri tablolar üzerinden paylaşılmıştır. Ardından Bursa Ticaret Borsası`nın tarihsel

gelişimi, bağlı olduğu yasal yükümlülükleri, hizmetleri, insan kaynağı, fiziksel olanakları ve teknolojik

altyapısının ortaya konduğu kaynak ve mali analizi yapılmıştır.

Üçüncü bölümde; iç paydaşlarımızla olumlu ve olumsuz yönlerimizi, dış paydaşlarımızla hizmet

sürecimizde, dış akım kaynaklı ve kontrolümüz dışında gelişen fırsatları ve tehditleri belirlemek

amacıyla detaylı bir SWOT analizi gerçekleştirilmiştir.

Son bölümde ise; Bursa Ticaret Borsası`nın geleceğinin tasarımı üzerine çalışılmış, kalite politikası,

misyon, vizyon, ve temel değerlerimiz tanımlanmıştır. Dört yıllık olarak hazırlanan stratejik planımızın

hedef, amaç ve faaliyetleri de bu bölümde açıklanmıştır.

7

1. GİRİŞ

1.1. Stratejik Planlama Yaklaşımı ve Planlamada Yaşanan Süreçler

Bursa Ticaret Borsası`nın 2016-2019 yılları Stratejik Planı`nın yapılması sürecinde esas alınan temel

husus planın sahiplenilmesinin sağlanması olarak belirlenmiştir. Bu kapsamda planlama süreci ilk

olarak Bursa Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Üyeleri, Meclis Üyeleri ve Akreditasyon İzleme

Komitesi’ne bilgilendirme yapılarak başlatılmıştır. Stratejik Planlama çalışmalarının başlatılması

konusunda öncelikli olarak Yönetim Kurulu Kararının alınması sağlanmıştır. Bu kararda; stratejik

planlama sürecinin başladığı bilgisi, stratejik planlama çalışma grubunun teşkili ve stratejik planın üç

aylık bir sürede hazır olacağı bilgisi belirtilmiştir.

Stratejik planlama sürecinde, üç adet uzman ziyareti gerçekleştirilmiştir. Birinci ziyarette tanışma, ortak

anlayış oluşturma, bilgi aktarımı ve eğitim yapılmış ve stratejik planlama çalışma grubu kurulmuştur.

İkinci ziyarette; paydaşlarla toplantı ve durum tespiti yapılmıştır. Üçüncü ve son ziyarette ise; Borsanın

geleceğinin tasarımı çalışması yapılmıştır.

Stratejik Planlama Çalışma Grubu; Genel Sekreter, Genel Sekreter Yardımcısı, Akreditasyon

Sorumlusu, Muamelat, Muhasebe ve Mali İşler Şefi, Yönetici Asistanı ve Muamelat-İstatistik Memuru,

olarak altı kişiden oluşturulmuştur.

ADI SOYADI GÖREVİ

Fehmi Yıldız Genel Sekreter

Hande Ceylan Genel Sekreter Yardımcısı

Alper Ölmez Akreditasyon Sorumlusu

Ziya İkiz Muamelat, Muhasebe ve Mali İşler Şefi

Şenda Doğan Zeybel Yönetici Asistanı

Ayşe Parmakoğulları Muamelat-İstatistik Memuru

Stratejik planlama grubu ve Borsa çalışanlarına stratejik planlama eğitimi verilmiş, Borsanın Meclis

Üyeleri ve Yönetim Kurulu Üyeleri ile kapsamlı bilgilendirme toplantısı yapılmıştır. Böylelikle,

stratejik planın hazırlanma aşamasında elde edilecek psikolojik sermayenin, planın uygulanması

esnasında önemli avantajlar sağlayabileceği değerlendirilmiştir.

Stratejik plan; bir kurumun paydaş odaklı ve takım ruhuyla hizmet geliştirmesine, sonuç odaklı olarak

performans ölçümleri kullanmasına, etkin ve etkili kaynak yönetimi ile politikalar üretmesini

sağlamaktadır.

8

2. DURUM ANALİZİ

2.1. Bursa’ya Genel Bakış

Bursa, tarihi ve doğal zenginlikleri ile geçmişten günümüze köprü olmuş, tüm zamanları birbirine

bağlayan, farklı atmosferlerin bir arada yaşayabildiği, Ülkemizin en gelişmiş şehirlerinden biridir.

Bursa, Osmanlı`nın ilk başkenti, ortak tarihsel ve kültürel zenginliğimizin mirası olan İpek Yolu`nun

merkezidir.

Nüfusu bakımından Türkiye`nin 4. büyük kenti olan Bursa, hem ticarette hem de sanayideki

gelişmişliğini yıllardır kanıtlamıştır. Nüfus artışı bakımından Türkiye`nin en hızlı gelişen kentlerinden

biri olan Bursa`daki bu hızlı nüfus artışının en önemli sebebi, ekonominin, sanayinin ve ticaretin

oldukça gelişmiş düzeyde olmasıdır.

Bursa`da 14. yüzyılda dünya ticaret yollarının değişmesine paralel olarak 14. ve 15. yüzyıllarda

ipekböcekçiliği yetiştiriciliği ve kumaş dokumacılığı, 17. yüzyılda ticaretin sanayi ile bütünleşmesi

sonucunda 20. yüzyılda da sanayileşmenin ivme kazanmasına sebep olmuştur.

İlde, 1910 yılında ilk Anonim şirket kurulmuş, 1937 yılında Sümerbank Suni İpek Fabrikası ile 1938

yılında Merinos Fabrikası kurulmuştur. 1941 yılında havluculuk kooperatifi, 1889 yılında Bursa Ticaret

ve Sanayi Odası, 1924 yılında Bursa Ticaret Borsası, 1961 yılında da Türkiye`nin ve şehrin ilk Organize

Sanayi Bölgesi kurulmuştur.

Ekolojik zenginliğinin yanı sıra stratejik önemi, dinamik ve genç nüfus yapısı, gelişmiş sanayisi ve

ticaret altyapısı, uygun iklim koşulları ve önemli pazarlara yakınlığı, Bursa`yı yatırım anlamında daima

önemli bir cazibe merkezi haline getirmiştir.

İlin sanayisi ve ihracatında; otomotiv, tekstil, makine imalatı ve gıda sektörleri ilk sıralarda yer

almaktadır. Ayrıca tarım ve gıda sektörleri il ekonomisinde önemli bir yer tutmaktadır. Taze sebze-

meyve, dondurulmuş gıda vb. ürünler üretilmekte ve ihraç edilmektedir. Buna bağlı olarak il, özellikle

meyve suyu, alkolsüz içecekler, işlenmiş süt ürünleri, konserve, konsantre salça üretiminde ülke

genelinde önemli bir paya sahiptir. Toprak ve maden işleme sektöründe; çimento, cam imalatı ve linyit

çıkarma işlemleri gerçekleştirilmektedir. Uludağ Üniversitesi Görükle Kampüsü`nde kurulan

Teknopark`ın, Ar-Ge maliyetlerini düşürerek, Bursa sanayine önemli hizmetler vermesi ve yurtdışı

kaynaklı yüksek bilgi ve teknoloji isteyen sektörlerin gelişmesine katkı sağlayacağı öngörülmektedir.

Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı “Türkiye 81 İl Sanayi Durum Raporu” 2014 yılı verilerine göre;

Türkiye`deki sanayi işletmelerinin yüzde 31ì İstanbul, yüzde 8ì Bursa, yüzde 7`si Ankara, yüzde 5ì

İzmir, yüzde 4`ü Konya, yüzde 3`ü Gaziantep, yüzde 3`ü Denizli, yüzde 2`si Kocaeli, yüzde 2`si Adana,

yüzde 2`si Tekirdağ, yüzde 2`si Kayseri, yüzde 2`si Mersin olmak üzere toplam yüzde 71’i bu on iki

ilimizde bulunmaktadır.

9

Bölgelere göre ise; sanayi işletmelerinin yüzde 48’i Marmara Bölgesi’nde, yüzde 17’si İç Anadolu

Bölgesi’nde, yüzde 14’ü Ege Bölgesi’nde, yüzde 8’i Akdeniz Bölgesi’nde, yüzde 6’sı Karadeniz

Bölgesi’nde, yüzde 5’i Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde ve yüzde 2’si Doğu Anadolu Bölgesi’ndedir.

Bursa ilinde sanayi siciline kayıtlı sanayi işletmesi sayısı 6638’dir. Toplam sanayi işletmeleri içerisinde

yüzde 8’lik oran ile Bursa, sanayisi gelişmiş ikinci il konumundadır. Marmara Bölgesi’ndeki illerin

sanayi bakımından değerlendirilmesi yapıldığında yüzde 65 ile İstanbul ilk sırada yer almaktadır.

İstanbul ilini yüzde 17 ile Bursa, yüzde 5 ile Kocaeli, yüzde 3 ile Tekirdağ ve Balıkesir, yüzde 2 ile

Sakarya, yüzde 1 ile Çanakkale, Kırklareli, Edirne, Bilecik ve Yalova takip etmektedir. Bursa ilinde

bulunan sanayi işletmelerinin sektörel dağılımına bakıldığında;

• % 30 tekstil ürünleri imalatı,

• % 12 mobilya imalatı,

• % 8 gıda ürünleri imalatı,

• % 7 kauçuk ve plastik ürünleri imalatı,

• % 7 fabrikasyon metal ürünleri imalatı (makine ve teçhizatı hariç),

• % 7 başka yerde sınıflandırılmamış makine ve ekipman imalatı,

• % 7 motorlu kara taşıtı, römork ve yarı römork imalatı,

• % 4 giyim eşyası imalatı, kürkün işlenmesi ve boyanması,

• % 3 diğer madencilik ve taşocakçılığı,

• % 2 ağaç ve mantar ürünleri imalatı (mobilya hariç),

• % 2 kimyasalların ve kimyasal ürünlerin imalatı,

• % 2 diğer metalik olmayan mineral ürünlerin imalatı,

• % 2 ana metal sanayi,

• % 1 kâğıt ve kâğıt ürünleri imalatı,

• % 1 kayıtlı medyanın basılması ve çoğaltılması,

• % 1 elektrikli teçhizat imalatı,

• % 1 içecek imalatı,

• % 1 madeni yağ geri kazanım sektörleri oluşturmaktadır.

Bursa ilinde faaliyet gösteren sanayi işletmelerinin; yüzde 50’si mikro ölçekli, yüzde 38’i küçük ölçekli,

yüzde 10’u orta ölçekli ve yüzde 2’si de büyük ölçekli işletmelerdir.

Türkiye'nin önemli sanayi merkezlerinden biri olan Bursa, aynı zamanda tarım ve hayvancılık şehridir.

İldeki tarım-sanayi ilişkisi son derece gelişmiştir. Konserve, meyve suyu, dondurulmuş gıda, yağ, salça

gibi gıda sanayileri ildeki tarımsal üretime dayanır. İlin verimli topraklarında hemen her tür ürün

yetiştirilmektedir.

Aynı zamanda ilde hayvansal ürünler de ayrı bir gelir kaynağıdır. Bursa`da yetiştirilen başlıca küçükbaş

hayvanlar merinos ve kıvırcık koyunudur. Büyükbaş hayvancılığın da yaygın olarak yapıldığı şehirde,

hayvansal ürünleri işleyen ruhsatlı kesimhane, et işleme tesisleri, süt teşvik kod numarası almış fabrika

ve mandıralar bulunmaktadır. Hayvancılığın ıslahı yönünde Karacabey Tarım İşletmesi'nin önemli

10

katkıları olmuştur. İşletme özellikle bölge yetiştiricilerinin damızlık hayvan ihtiyaçlarını karşılamak

üzere sığır, koyun, saf kan Arap Atı ve çoban köpeği yetiştiriciliği ile hayvancılık faaliyetlerini

yürütmektedir. Bursa hayvancılığının diğer dalları tavukçuluk, arıcılık ve ipekböcekçiliğidir. Osmanlı

döneminde ipeği ile ün kazanan Bursa'da ipekböcekçiliği günümüzde yan faaliyet kolu olarak

sürdürülmekte ayrıca Marmara Denizi ile Uluabat ve İznik Gölleri`nde balıkçılık yapılmaktadır.

2.2. Bursa’da Tarımsal Durum

2.2.1. Arazi Varlığı

Toplamda 1.088.638 hektar alana sahip olan ilimizin, 343.872 hektarını tarım yapılan kültür arazisi

teşkil etmektedir. Tarım yapılan bu alanın 140.206 hektar alanı sulanabilmektedir. Sahip olduğu uygun

iklim koşulları ve yüksek verimli toprakları sebebiyle hemen her türlü bitkinin tarımına imkân veren

ilimizin, Mustafakemalpaşa, Karacabey, Yenişehir, İnegöl ve Gürsu Ovaları`nda en çok domates, soğan,

karpuz, yonca, buğday, mısır, çeltik ve ayçiçeği yanında zeytin, armut, şeftali, elma ve ceviz gibi ürünler

yetiştirilmektedir.

Arazinin Kullanım

Durumu

Alanı (ha) Toplam Araziye

Oranı (%)

Tarım Arazisi 343.872,70 31,6

Orman ve Fundalık 484.067,10 44,5

Çayır Mera 24.345,20 2,2

Su Yüzeyleri

Doğal Göl Yüzeyleri

Gölet Yüzeyleri

Baraj Rezervuar

Yüzeyleri

Akarsu Yüzeyleri

54.914,50

50.595,60

317,40

2.535,50

1.466,00

5,0

Diğer 181.438,50 16,7

T O P L A M 1.088.638,00 100

Kaynak: Kaynak: GTH Bursa İl Müdürlüğü Faaliyet Raporu, 2014

2.2.2. Üretim ve Verim Durumu

İklim ve toprak şartlarının uygunluğu, coğrafi yapısının tüketim merkezlerine yakınlığı, ulaşım

şartlarının kolaylığı, yöre şartlarında markalaşma eğilimi gösteren meyve ve sebze çeşitlerinin

üretilebilmesi, sulanabilir alanları, organik üretimin rahatlıkla yapılabileceği tarımsal yapının varlığı ile

Bursa meyve sebze ve tarla bitkileri yetiştiriciliğinde Türkiye’nin önde gelen illerinden biridir. Ayrıca

ihracata yönelik iyi örgütlenmiş, dinamik dış ticaret şirketlerinin varlığı ile ihracatta da önemli bir

merkez durumuna gelmesi sağlanmıştır.

11

2.2.3. Bursa Tarımının Türkiye Tarımı İçindeki Yeri

Ürün adı

Bursa

Üretim

Alanı

(dekar)

Bursa

Üretim

(ton)

Üretim

Miktarına

Göre Türkiye

Sıralaması

Türkiye

Üretimi

(ton)

Üretim

Miktarına Göre

Bursa/Türkiye

Oranı %

Meyve (İçecek ve Baharatlı Bitkiler Dâhil)

Armut 81.652 173.861 1 462.336 37,6 %

Şeftali (Diğer) 71.489 100.856 1 531.850 19,0 %

Ahududu 4.616 4.417 1 4.587 96,3 %

Böğürtlen 2.014 1.942 1 2.402 80,8 %

Şeftali (Nektarin) 10.054 14.523 2 76.663 18,9 %

Zeytin (Sofralık) 414.829 47.811 3 438.000 10,9 %

İncir 20.199 29.189 3 300.282 9,7 %

Elma (Granny Smith) 5.772 7.841 4 107.927 7,3 %

Çilek 30.807 43.008 4 376.070 11,4 %

Kiraz 53.117 26.621 5 445.556 6,0 %

Üzüm (Sof.Çekirdekli) 67.128 67.726 5 1.580.585 4,3 %

Sebze

Bezelye (Taze) 31.572 37.120 1 105.279 35,3 %

Domates (Salçalık) 143.156 1.230.395 1 3.914.890 31,4 %

Lahana (Brüksel) 1.225 2.140 1 2.759 77,6 %

Semizotu 706 1.780 1 5.797 30,7 %

Dereotu 653 1.227 2 4.603 26,7 %

Karnabahar 11.532 25.694 2 161.331 15,9 %

Kereviz (Kök) 1.725 3.594 2 14.791 24,3 %

Pırasa 9.140 31.626 2 223.303 14,2 %

Tere 450 751 2 8.732 8,6 %

Biber (Dolmalık) 12.867 35.449 3 391.009 9,1 %

Biber (Sivri) 31.612 69.365 3 907.126 7,6 %

Enginar 5.019 5.716 3 34.576 16,5 %

Fasulye (Taze) 33.685 52.825 3 638.469 8,3 %

Maydanoz 2.404 4.314 3 58.351 7,4 %

Roka 1.020 1.555 3 8.791 17,7 %

Lahana (Kırmızı) 3.464 9.563 4 164.069 5,8 %

Kabak (Sakız) 4.753 18.723 4 299.858 6,2 %

Barbunya Fasulye (Taze) 2.990 3.047 5 77.051 4,0 %

12

Ürün adı

Bursa

Üretim

Alanı

(dekar)

Bursa

Üretim

(ton)

Üretim

Miktarına

Göre Türkiye

Sıralaması

Türkiye

Üretimi

(ton)

Üretim

Miktarına Göre

Bursa/Türkiye

Oranı %

Brokoli 2.440 3.508 5 40.818 8,6 %

Lahana (Beyaz) 7.132 22.734 5 492.610 4,6 %

Tarla Bitkileri

Bakla (Yemeklik) 2.981 754 3 6.971 10,8 %

Bezelye 1.940 517 3 2.987 17,3 %

Mısır (Silajlık) 205.039 1.042.827 4 18.563.390 5,6 %

Sorgum (Yeşil Ot) 1.252 5.022 4 59.033 8,5 %

Yulaf (Yeşil Ot) 27.823 55.222 4 1.156.553 4,8 %

Fiğ (Diğer ) (Dane) 2.450 573 4 5.786 9,9 %

Bakla (Hayvan Yemi) 1.000 400 5 7.956 5,0 %

Yem Şalgamı 2.400 8.915 5 319.970 2,8 %

Kaynak: GTH Bursa İl Müdürlüğü Faaliyet Raporu, 2014

İlimizin; armut, şeftali, ahududu, böğürtlen, bezelye (taze), domates (salçalık), lahana (Brüksel) ve

semizotu üretimi Türkiye üretimi sıralamasında birinci durumdadır. Nektarin, dereotu, karnabahar,

kereviz (kök), pırasa, tere üretimi ise Türkiye üretimi sıralamasında ikinci sıradadır. Türkiye’de marka

haline gelen Gemlik tipi sofralık zeytin, Bursa siyahı inciri ve deveci armudu ihracatı nedeniyle de

ulusal pazarda haklı bir seviyeye ulaşmıştır.

2.2.4. Hayvan Varlığı

İlin Hayvan Varlığı Dağılımı(2014) Miktar (Baş)

Koyun 356.049

Keçi 109.296

Manda 1.198

Sığır Toplamı 191.955

Kültür Irkı 141.773

Melez 41.766

Yerli 8.416

At 1.973

Tavuk (Yumurta) 4.134.030

Tavuk (Broiler) 4.873.950

Kaz-Ördek-Hindi 108.031

Arı Kovanı (Eski) 1.690

Arı Kovanı (Yeni) 67.257


13

2.2.5. Bursa Hayvancılığının Türkiye Hayvancılığı İçindeki Yeri

Ürün Bursa Türkiye Türkiye

Sıralaması

Bursa/Türkiye

Oranı (%)

Büyükbaş (sığır) Hayvan

Sayısı

191.955 14.122.847 26 1,4 %

Küçükbaş Hayvan Sayısı 465.345 41.462.349 36 1,1 %

Manda Sayısı 1.198 121.826 26 1,0 %

Tavuk (broiler) 4.873.950 199.976.150 11 2,4 %

Tavuk (yumurta) 4.134.030 93.751.470 7 4,4 %

Arı Kovan Sayısı (adet) 68.947 7.060.973 35 1,0 %


İlimizde çayır ve mera varlığı yetersiz olduğundan özellikle büyükbaş hayvancılıkta açık ve kapalı

ahırlarda entansif yetiştiricilik yapılmaktadır.

Büyükbaş hayvancılık faaliyetleri son yıllarda önemli aşama kaydetmiştir. Tekstil sektöründeki

gerilemeye bağlı olarak müteşebbislerimiz özellikle süt hayvancılığı konusunda arayış ve yatırımlara

yönelmiştir. Ülkemiz pazarında süt mamulleri bakımından ilk sıralarda yer alan büyük entegre tesislerin

işleyeceği sütlerinde yine bölgemizden sağlanması en büyük temennimiz durumundadır.

Büyükbaş hayvan varlığı içerisinde kültür ve kültür melezi oranı yüzde 96 gibi çok yüksek bir

seviyededir.

HAYVANSAL ÜRÜNLER ÜRETİMİ

2014

Kırmızı Et (ton) 11.917

Kanatlı Et(ton) 41.041

B.Baş Süt (ton) 490.000

K.Baş Süt(ton) 9.472,5

Yumurta (adet) 842.799.006

Bal (ton) 952

Balmumu (ton) 40,2

Yün, Kıl, Tiftik (ton) 378,9


2.2.6. Su Ürünleri

Su Ürünleri Üretimi

2014 (kg)

1) İç Sular Balık Üretimi

-Avcılık 854.213

-Yetiştiricilik 276.600

2) Deniz Avcılığı 3.837.985


14

2.2.7. Bursa Tarımsal Gelir

İlimizin ürün grupları itibariyle tarımsal geliri aşağıda verilmiştir.

Meyve Ürünleri Geliri 1.341.194.130 TL

Sebze Ürünleri Geliri 1.235.106.810 TL

Tarla Ürünleri Geliri 743.827.520 TL

Hayvan Ürünleri Geliri 1.214.361.372 TL

Su Ürünleri Geliri 16.492.840 TL

TOPLAM 4.550.982.672 TL


15

2.3. Bursa Genel Veriler

16

17

18

19

20

21

22

23

2.4. Marmara Bölgesi Tarımsal Gelişmeler

MARMARA BÖLGESİ - GENEL BİLGİLER

Kaynak: TÜİK

2002 2014 Artış

Bitkisel Üretim Değeri 4,7 Milyar TL 13,7 Milyar TL 188%

Hayvansal Üretim Değeri 3,4 Milyar TL 12,7 Milyon TL 272%

TOPLAM 8,1 Milyar TL 26,4 Milyar TL 223%

MARMARA BÖLGESİ`NİN TARIMSAL ÜRETİM DEĞERİ

Yüzölçümü 7,2 Milyon hektar

Toplam Tarım Alanı 2,3 Milyon hektar

Tarla Alanı 1,7 Milyon hektar

Nadas Alanı 94 Bin hektar

Sebze Alanı 133 Bin hektar

Meyve-bağ Alanı 370 Bin hektar

Süs Bitkileri Alanı 71 Bin hektar

ÇKS’ ye Kayıtlı Alan 1,6 Milyon hektar

Kayıtlı Çiftçi Sayısı 239 Bin kişi

MARMARA BÖLGESİ`NİN

TARIMSAL İHRACATI

2002 ihracatı 1,3 Milyar $

*2015 ihracatı 4,8 Milyar $

Artış 4 Kat*2015 Aralık Ayı itibariyle

24

MARMARA BÖLGESİ’NDE – BİTKİSEL ÜRETİM

Kaynak: TÜİK

ÜRÜNLER2002 ÜRETİM

(TON)

2014 ÜRETİM

(TON)

DEĞİŞİM

(%)

Toplam Tarla Ürünleri 6,9 Milyon 13,8 Milyon 100

Toplam Sebze 5 Milyon 5 Milyon -

Toplam Meyve- Bağ 1,5 Milyon 1,8 Milyon 16

Mısır (Silajlık) 228 Bin 3,8 Milyon 1592

Buğday 2,6 Milyon 2,8 Milyon 8

Domates 2,2 Milyon 2,6 Milyon 19

Ayçiçeği 528 Bin 726 Bin 38

Şeftali 162 Bin 254 Bin 56

Armut 68 Bin 174 Bin 157

Yonca (Yeşil Ot) 47 Bin 155 Bin 230

Fiğ (Yeşil Ot) 26 Bin 142 Bin 449

Fasulye (Taze) 34 Bin 57 Bin 68

Hıyar 35 Bin 45 Bin 28

Kiraz 1.261 8 Bin 533

MARMARA BÖLGESİ’NDE – BİTKİSEL ÜRETİM

İLLER

BİTKİSEL

ÜRETİM

DEĞERİ (TL)

TOPLAM TARLA

ÜRÜNLERİ

(TON)

TOPLAM SEBZE

ÜRETİMİ

(TON)

TOPLAM MEYVE

ÜRETİMİ

(TON)

Balıkesir 2 Milyar 2,2 Milyon 844 Bin 247 Bin

Bilecik 498 Milyon 241Bin 296Bin 73 Bin

Bolu 693 Milyon 700 Bin 28 Bin 38 Bin

Bursa 3 Milyar 2,3 Milyon 2,2 Milyon 622 Bin

Çanakkale 1,9 Milyar 2,2 Milyon 835 Bin 435 Bin

Düzce 605 Milyon 256 Bin 19 Bin 68 Bin

Edirne 1,7 Milyon 1,8 Milyon 153 Bin 33 Bin

İstanbul 349 Milyon 288 Bin 100 Bin 7 Bin

Kırklareli 804 Milyon 798 Bin 54 Bin 11 Bin

Kocaeli 423 Milyon 410 Bin 88 Bin 56 Bin

Sakarya 1,4 Milyar 1,4 Milyon 195 Bin 233 Bin

Tekirdağ 1,3 Milyar 1,7 Milyon 182 Bin 44 Bin

Yalova 214 Milyon 19 Bin 31 Bin 56 Bin

Kaynak: TÜİK-2014

25

MARMARA BÖLGESİ HAYVANCILIĞINDA GELİŞMELER

Cinsi 2002 2014DEĞİŞİM

(%)

TOPLAM SIĞIR SAYISI 1,1 Milyon 1,8 Milyon 69

Kültür ırkı sığır sayısı 506 Bin 1,3 Milyon 156

Kültür ırkı sığırın oranı %46 %71 -

KÜÇÜKBAŞ

SAYISI

Koyun 1,9 Milyon 2,7 Milyon 42

Keçi 573 Bin 898 Bin 57

TOPLAM 2,5 Milyon 3,6 Milyon 46

KANATLI 58 Milyon 83 Milyon 43

MANDA 16 Bin 20 Bin 26

ARI KOVANI (Adet) 356 Bin 376 Bin 90

BAL ÜRETİMİ (Ton) 6 Bin 9 Bin 54

SÜT ÜRETİMİ (Ton) 1,4 Milyon 2,6 Milyon 81

Kaynak: TÜİK

MARMARA BÖLGESİ’NDE – HAYVANSAL ÜRETİM

İLLER

HAYVANSAL

ÜRETİM

DEĞERİ

(TL)

SIĞIR

SAYISI

(Baş)

MANDA

SAYISI

(Baş)

KOYUN

SAYISI

(Baş)

KEÇİ

SAYISI

(Baş)

KANATLI

SAYISI

(Adet)

ARI

KOVANI

SAYISI

(Adet)

BAL

ÜRETİMİ

(TON)

SÜT

ÜRETİMİ

(TON)

Balıkesir 3,8 Milyar 545 Bin 25 Bin 816 Bin 212 Bin 32 Milyon 153 Bin 3 Bin 791 Bin

Bilecik 241 Milyon 40 Bin 5 84 Bin 52 Bin 1,2 milyon 16 Bin 179 44 Bin

Bolu 985 Milyon 140 Bin 1648 99 Bin 37 Bin 33 milyon 18 Bin 221 153 Bin

Bursa 1,6 Milyar 192 Bin 1198 356 Bin 109 Bin 9 Milyon 69 Bin 748 269 Bin

Çanakkale 1,5 Milyar 212 Bin 480 429 Bin 232 Bin 5 Milyon 62 Bin 1240 340 Bin

Düzce 312 Milyon 50 Bin 3375 12 Bin 981 8 Milyon 48 Bin - 48 Bin

Edirne 996 Milyon 163 Bin 237 286 Bin 61 Bin 306 Bin 51 Bin 687 272 Bin

İstanbul 526 Milyon 64 Bin 10 Bin 72 Bin 16 Bin 1,7 Milyon 68 Bin 722 83 Bin

Kırklareli 1,1 Milyar 155 Bin 1581 316 Bin 98 Bin 355 Bin 47 Bin 632 263 Bin

Kocaeli 666 Milyon 113 Bin 1913 84 Bin 27 Bin 8,1 Milyon 52 Bin 503 109 Bin

Sakarya 1,1 Milyar 179 Bin 1269 58 Bin 19 Bin 24 Milyon 69 Bin 663 208 Bin

Tekirdağ 1,1 Milyar 154 Bin 561 244 Bin 66 Bin 780 Bin 59 Bin 572 233 Bin

Yalova 77 Milyon 11 Bin - 19 Bin 6 Bin 43 Bin 39 Bin 361 13 Bin

Kaynak: TÜİK-2014

26

2.5. Bursa Ticaret Borsası’nın Tarihsel Gelişimi

2.5.1. Kuruluş Öyküsü

Bursa Ticaret Borsası Bursa Zahire Borsası ismi altında ve aşağıda yazılı muvakkat encümen üyeleri

idaresinde 11 Eylül 1924 tarihinde kurulmuştur.

Reis Değirmenci Halil Ali Paşa Zade İbrahim Bey

Aza Zahire Tüccarlarından Mecit Ağa

Aza Un Tüccarlarından Filibeli Salih Bey

Aza Un Tüccarlarından Vidinli Ali Efendi

Aza Değirmenci Kazım Bey

Aza Değirmenci Hamdi Efendi

Aza Değirmenci Ömer Ağa

Zahire Borsası, kuruluşu zamanında belediyeye ait bulunan Yeni Tahal’da ve o zamana kadar esnaf

lonca odası olarak kullanılmakta bulunan geniş bir mağaza ve bitişiğindeki küçük bir depoda faaliyete

başlamıştır. Zahire Borsası’nın personel kadrosu başlangıçta kâtip, üç kolcu ile komiserden oluşmuştur.

1924 Yılı Temmuz ayı sonuna kadar görevde olan bu muvakkat encümen 1 Ağustos 1925 tarihinde

yapılan seçimde aynı kişilerin ekseriyetle kazanmaları üzerine Borsa Encümeni mahiyetini almıştır. O

tarihte yürürlükte bulunan Borsa Talimatnamesi gereğince, Borsanın mahalli Ticaret ve Sanayi Odası’na

bağlı bir müessese olmasından dolayı teşkil olunan Borsa Encümeni’ne Oda Meclisi’nden seçilmiş iki

üye de katılmıştır.

15 Aralık 1926 tarihinde ikinci seçimle Borsa Encümeni kurulmuştur. Borsa Talimatnamesi gereğince

bu tarihten itibaren Borsa Encümeni’ne Ticaret ve Sanayi Odası Meclisince seçilmiş iki üye ile birlikte

Mıntıka Ticaret Müdürü de üye olarak toplantılara iştirake başlamıştır.

1 Haziran 1926 tarihinde Bursa Ticaret ve Sanayi Odası Meclisi’nden seçilmiş Müteşebbis Heyet ile

Zahire Borsası’na ilâveten Bursa'da bir ikinci borsa olarak Bursa Koza Borsası kurulmuştur.

27

MÜTEŞEBBİS HEYETİ

Reis İpek ve Kumaş Fabrikatörü Hacı Sabri Bey

Reis V. Kumaş Tüccarlarından Hacı Etem Efendi

Aza Kavaf Etem Efendi

Aza Attar Necip Efendi

Aza Bat Pazarı Tüccarlarından Hacı Abdullah Efendi

Zahire Borsası’nda olduğu gibi, Koza Borsası Talimatnamesi gereğince Borsa Encümeni’ne, Oda

Meclisi’nden seçilmiş iki üye ile Mıntıka İktisat Müdürü de dâhil edilmiştir.

1928 takvim yılı başından itibaren Zahire Borsası ile Koza Borsası Ticaret Vekâleti`nin emirleriyle

Bursa Ticaret ve Zahire Borsası adı altında birleştirilmiş ve o tarihe kadar ayrı ayrı tutulan hesap ve

muamelatlar birleştirilerek tek encümen ile idare edilmeye başlanmıştır.

1943 Yılı Eylül Ayı’ndan itibaren 4355 sayılı Kanuna intibakının yapılmasına başlanılmış ve intibak

yılsonunda tamamlanarak, Borsa 1944 yılı başından itibaren Bursa Ticaret Borsası adı ile yeni

hüviyetini kavuşmuştur.

Ekim 1951 tarihinden itibaren yapılan çalışmalar ile Borsa, 13 Kasım 1952 tarihinden itibaren 5590

Sayılı Kanuna intibak ettirilmiştir.

01 Haziran 2004 Tarihi itibariyle 5174 Sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar

Kanunu yürürlüğe girmiş olup, borsa faaliyetleri bugün de bu kanun hükümlerince yürütülmektedir.

2.5.2. Borsa Organları

Oda, borsa ve Birlik organları ile şubelerinin seçimleri, 5174 sayılı Kanunda yazılı esas ve usullere göre,

elektronik ortamda Bakanlık ve Birlik bünyesinde düzenlenen ortak veri tabanında Birliğe bağlı oda ve

borsa meslek gruplarına göre seçme ve seçilme niteliklerini haiz olan üyeleri gösteren oda, borsa ve

Birlik veri tabanından alınan güncel üye listeleriyle yargı gözetiminde yapılır. Borsanın organları;

a) Meslek Komiteleri

b) Meclis

c) Yönetim Kurulu

d) Disiplin Kurulu

28

2.5.3. Borsa Meslek Komiteleri

Borsa meslek komiteleri, meslek gruplarınca dört yıl için seçilecek beş ve yedi kişiden oluşmaktadır.

Asıl üyeler kadar da yedek üye seçilmektedir. Komite, kendi üyeleri arasından dört yıl için bir başkan,

bir başkan yardımcısı seçmektedir. Mesleklerin gruplandırılmasında uyulacak esaslar ile meslek

komitelerinin üye sayılarının tespiti ile diğer hususlar Birlikçe hazırlanacak yönetmelikle

düzenlenmektedir.

1. Meslek Grubu: Canlı Hayvan - Et - Yün - Yapağı - Deri

2. Meslek Grubu: Zeytin - Zeytinyağı – Yağlı Tohumlar

3. Meslek Grubu: Kabzımallar - Yaş Sebze/ Meyve - Kuru Meyve

4. Meslek Grubu: Zahire - Hububat

5. Meslek Grubu: Un ve Unlu Mamuller

6. Meslek Grubu: Koza - İpek - İplik - Dokumacılar

7. Meslek Grubu: Çeşitli Gıda Maddeleri

2.5.4. Borsa Meclisi

Borsa meclisi, meslek gruplarınca dört yıl için seçilecek üyelerden oluşmaktadır. Meslek komiteleri beş

kişiden oluşan gruplarda ikişer, yedi kişiden oluşan gruplarda üçer meclis üyesi seçilmektedir. Ayrıca

aynı sayıda yedek üye seçilmektedir. En az yedi meslek grubu kurulamayan borsalarda meclisler

borsaya kayıtlı olanların kendi aralarından seçecekleri on dört üye ile kurulmaktadır. Ayrıca aynı sayıda

yedek üye seçilmektedir. Meclis, kendi üyeleri arasından dört yıl için bir başkan, bir veya iki başkan

yardımcısı seçmektedir. 1943 yılından bugüne Borsa Meclis Başkanları;

Ragıp Armağan 1943 – 1946

Fahri Batıca 1946 – 1947

Muhittin Dinçsoy 1947 – 1947

İhsan İpeker 1947 – 1948

M. Nuri Urgancıoğlu 1948 – 1949



Necati Örgen 1954 – 1959

Ali Ferruh Yücel 1959 – 1960

Muhsin İpeker 1960 – 1963

29

İsmail Üstenci 1963 – 1972

Şükrü Saraçoğlu 1973 – 1974

Alaattin Sütman 1975 – 1978

Hasan Adanur 1978 – 1981

Mustafa Sevi 1981 – 2001

Ekrem Ulukardeşler 2001 – 2007

Bahri Yenidünya 2008 - 2013

Mehmet Aydın 2013 - Devam Ediyor

2.5.6. Borsa Yönetim Kurulu

Borsa yönetim kurulu, dört yıl için seçilen, meclis üye sayısı yirmiden az olan borsalarda beş kişiden

oluşmaktadır. Meclis; kendi üyeleri arasından yönetim kurulunun başkanını, asıl ve yedek üyelerini tek

liste halinde seçmektedir. Yönetim kurulu, kendi üyeleri arasından dört yıl için bir veya iki başkan

yardımcısı ve bir sayman üye seçmektedir. Borsanın kuruluşundan bugüne Yönetim Kurulu Başkanları;

Zahire Borsası Muvakkat Encümeni Zamanında

Hacı Ali Paşazade İbrahim Bey 1924

Uncu Şehbaszade Ahmet Efendi 1926

Koza Borsası Zamanında

Hacı Sabri Bey 1926 – 1927

Ticaret ve Zahire Borsası Zamanında

Hacı Sabri Bey 1927 – 1929

Hafız Halit Bey (Berksun) 1929 – 1936

Değirmenci Kazım Akun 1936 – 1938


Süleyman Egel 1939 – 1940

Fahri Batıca 1940 – 1941

Ragıp Armağan 1941 – 1943

30

Ticaret Borsası Adını Aldıktan Sonra



A. Tevfik Evrim 1951 – 1959

Mehmet Uslu 1959 – 1960

Necati Örgen 1960 – 1963

Alaattin Sütman 1963 – 1972

Zeki Ersöz 1973 – 1973

Mustafa Haktanırlar 1973 - 1973

Rıza Aydın 1973 - 2013

Özer Matlı 2013 - Devam Ediyor

2.5.7. Borsa Genel Sekreterliği

5174 Sayılı yasanın 74. Maddesi gereği, Odalar ve borsaların işlerini yürütmek üzere bir genel sekreter

görevlendirilmektedir.

Muharrem Özuysal 1960 – 1973

Metin Özkan 1973 – 1975

Nurşen Günaydın 1987 - 2013

Fehmi Yıldız 2013 – Devam Etmektedir

2.6. Bursa Ticaret Borsası Yasal Yükümlülükler ve Mevzuat Analizi

5174 Sayılı “Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği İle Odalar ve Borsalar Kanunu” ülkemizdeki Ticaret

borsalarının tanımını; “Ticaret borsaları, 5174 Sayılı Kanunda yazılı esaslar çerçevesinde borsaya

dâhil maddelerin alım satımı ve borsada oluşan fiyatlarının tespit, tescil ve ilânı işleriyle meşgul olmak

üzere kurulan kamu tüzel kişiliğine sahip kurumlardır” biçiminde yapmıştır.

İlgili kanunda borsaların kuruluşu, çalışma alanları, şubeleri, kayıt zorunluluğu, ehliyet, temsil ve imza

yetkisi konuları açıklanarak görevleri aşağıdaki biçimde belirlenmiştir.

a) Borsaya dâhil maddelerin, borsada alım satımını tanzim ve tescil etmek.

b) Borsaya dâhil maddelerin borsada oluşan her günkü fiyatlarını usulü dairesinde tespit ve ilân

etmek

31

c) Alıcı ve satıcının, teslim ve teslim alma ile ödeme bakımından yükümlülüklerini, muamelelerin

tasfiye şartlarını, fiyatlar üzerinde etkili şartları ve ihtilaf doğduğunda ihtiyari tahkim usullerini

gösteren ve Birliğin onayıyla yürürlüğe girecek genel düzenlemeler yapmak.

d) Yurt içi ve yurt dışı borsa ve piyasaları takip ederek fiyat haberleşmesi yapmak, elektronik ticaret

ve internet ağları konusunda üyelerine yol göstermek.

e) Kanunun 51 inci maddesinde tanımlanmış, aşağıdaki belgeleri düzenlemek ve onaylamak.

• Eksper raporları.

• Analiz raporları.

• Borsaya dâhil maddelerin fiyatlarına ilişkin belgeler.

• Makbuz senedi, varant ve malı temsil eden diğer senetler.

• Teamüller hakkında istenen belgeler.

• Fatura onayları.

• Borsaya kayıtlı olanların tatbik imzalarının onayı.

• Vadeli satış ve alivre sözleşmelerindeki imzaların onayı.

• Borsaya kayıtlı olanlara ait kayıt ve sicil suretleri.

• Borsaya dâhil mallara ve borsa işlemlerine dair istenecek diğer belgeler.

• Borsaya dâhil maddelerin ölçülmesi ve tartılması için gerekli tesisatı olan borsalarca bu

konuda verilecek hizmetler.

• Gerekli tesisatı bulunan borsalarca verilecek depolama ve muhafaza hizmetleri.

• Yerli malı belgesi

• Diğer hizmetler

f) Borsaya dâhil maddelerin tiplerini ve vasıflarını tespit etmek üzere laboratuar ve teknik bürolar

kurmak veya kurulmuşlara iştirak etmek.

g) Bölgeleri içindeki borsaya ilişkin örf, adet ve teamülleri tespit etmek, Bakanlığın onayına sunmak

ve ilân etmek.

h) Borsa faaliyetlerine ait konularda ilgili resmî makamlara teklif, dilek ve başvurularda bulunmak;

üyelerinin tamamı veya bir kesiminin menfaati olduğu takdirde bu üyeleri adına veya kendi

adına dava açmak.

i) Rekabeti bozucu etkileri olabilecek anlaşma, karar ve uyumlu eylem niteliğindeki uygulamaları

izlemek ve tespiti halinde ilgili makamlara bildirmek.

j) Mevzuatla bakanlıklara veya diğer kamu kurum ve kuruluşlarına verilen işlerin, bu Kanunda

belirtilen kuruluş amaçları ve görev alanı çerçevesinde borsalara tevdii halinde bu işleri

yürütmek.

k) Üyelerinin ihtiyacı olan belgeleri vermek ve bunlara ilişkin gerekli hizmetleri yapmak.

l) Yurt içi fuarlar konusunda yapılacak müracaatları değerlendirip Birliğe teklifte bulunmak.

32

m) Sair mevzuatın verdiği görevlerle, ilgili kanunlar çerçevesinde Birlik ve Bakanlıkça verilecek

görevleri yapmak.

Kanunda ayrıca, ticaret borsalarının organlarının;

a) Meslek Komiteleri

b) Meclisler

c) Yönetim Kurulları ve

d) Disiplin Kurullarından meydana geldiği vurgulanarak, bu organların her birinin oluşumları ve

görevleri ayrı ayrı verilmiştir.

Borsaya tâbi maddeler ve alım satımları; ticaret borsalarında yeterli arz ve talebi bulunan, dayanıklı ve

stoklanabilir nitelikteki misli mallar, numune veya tipler üzerinden toptan alınıp satılmaktadır. Tipi

tespit edilmemiş olan mallarla misliyattan olup, yerel ihtiyaçları karşılayan maddeler ile canlı veya

kesilmiş hayvanlar da borsaya tâbi maddeler arasına alınabilmektedir. Döviz ve kıymetli madenler bu

Kanun kapsamı dışındadır.

Borsa işlemlerinin tescili, borsaya tâbi maddelerin en az miktarları üzerinde yapılan alım satım

muamelelerinin borsalara tescili zorunludur. Elektronik ticaret yoluyla yapılan satışlar da bu madde

kapsamındadır.

Ayrıca; Maliye Bakanlığı’nın 164 ve 185 sayılı tebliği kapsamında borsa tescil işlemleri yapılmaktadır.

Mera Fon Yönetmeliği kapsamında alım tescili yapılan küçükbaş ve büyükbaş canlı hayvanların mera

fon ücretleri tahsil edilerek Bakanlığa gönderilmektedir.

Borsada alım satım yapanlara ilişkin kurallar kanunda verilirken, Borsaların gelirleri liste halinde

sunularak, bütçe konusunda kurallar açıklanmıştır.

5174 sayılı kanunda borsalarla ilgili son olarak, Ürün İhtisas Borsaları hakkında açıklamalar yapılmıştır.

Bu çerçevede;

✓ Şartlar yerine getirildiğinde ve Bakanlıkça izin verildiğinde, Anonim Şirket Statüsünde Ürün

İhtisas Borsaları kurulabileceği,

✓ Ticaret borsalarının, kurulmuş veya kurulacak ürün ihtisas borsalarına ortak olabileceği

veya aralarındaki sözleşme uyarınca, bunların acentesi olarak çalışabileceği,

✓ Ürün ihtisas borsalarının yönetim kurulunun bir üyeliği için Bakanlıkça atama yapılacağı,

✓ Ürün ihtisas borsaları ve ticaret borsalarının, lisanslı depo işletmeciliği yapan şirketler

kurabileceği ve ortak olabileceği gibi konulara açıklık getirilmektedir.

33

5174 Sayılı “Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği İle Odalar ve Borsalar Kanunu” ile ilgili aşağıdaki tüm

ikincil mevzuat;

✓ “Borsa Muamelat Yönetmeliği”,

✓ “Odalarda/Borsalarda Kullanılacak Belge ve Defterler hakkında Yönetmelik”,

✓ “Organ Seçimleri Yönetmeliği”,

✓ “Kayıt Ücreti ile Yıllık Aidat Yönetmeliği”,

✓ “Oda ve Borsa Şubeleri ve Temsilcilikleri Yönetmeliği”,

✓ “Ticaret Borsalarına Tabi Maddeler ve Bu Maddelerin Alım veya Satımlarının Tescili

Hakkında Yönetmelik”,

✓ “Ticaret Borsalarında Alım Satım Yapan Aracılar Hakkında Yönetmelik”,

✓ “Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği”,

✓ “Ürün İhtisas Borsaları Genel Yönetmeliği”,

✓ “Genel Sekreter Yönetmeliği”

Ticaret Borsalarının görev ve belgelendirme hizmetlerinin uygulama yöntemlerini ortaya koymaktadır.

Ancak, kanunla kurulmuş olmakla beraber aynı zamanda birer hizmet kuruluşu da olan borsalarda, diğer

hizmet kuruluşlarında olduğu gibi, sunulan tüm hizmetlerde üyelerin memnuniyeti çok önem

kazanmaktadır. Çağdaş hizmet anlayışı da zaten bunu gerektirmektedir.

Bursa Ticaret Borsası;

✓ Çağdaş yönetim anlayışı ile yönetilen,

✓ Hizmetlerini, üyelerinin ihtiyaç ve beklentileri doğrultusunda geliştiren,

✓ Kayıt dışılığın engellenmesi ve serbest piyasa koşullarının oluşmasına katkı sağlayan,

✓ Üyelerinin katma değerli faaliyetleriyle, bölgesel ekonomik kalkınmada önemli rol üstlenen,

bir borsacılık anlayışıyla hizmet vermeyi ve bu hizmetin sağlıklı biçimde verilmesi için,

yönetim anlayışı ve örgütleme biçimini sürekli geliştirmeyi hedeflemektedir.

34

2.7. Bursa Ticaret Borsası Faaliyet Alanları Sunulan Ürün ve Hizmetler

Ticaret Borsaları, 5174 Sayılı Kanunda yazılı esaslar çerçevesinde borsaya dâhil maddelerin alım satımı

ve borsada oluşan fiyatlarının tespit, tescil ve ilânı işleriyle meşgul olmak üzere kurulan kamu tüzel

kişiliğine sahip kurumlardır.

Ticaret Borsalarının; piyasa fiyatlarının oluşumu, fiyat istikrarı, piyasadaki belirsizlikleri azaltması,

riskin dağıtılması ve paylaşılması yanında makro ekonomik planlar için sağladığı veri bankaları ile ülke

ekonomisine verdikleri katkılar önemli fonksiyonlarıdır.

Bu bağlamda Bursa Ticaret Borsası`nın sunmuş olduğu hizmetler ve bu hizmetlere bağlı faaliyetler iki

temel süreçte incelenmektedir. Bu süreçler üyelere sunulan hizmetler ve bu hizmetlerin sürekli

geliştirilmesi ve desteklenmesi için gerekli olan destek faaliyetleridir. Hizmet faaliyetlerini kendi içinde

iki başlık altında incelenmektedir.

Standart Hizmetler: Kanun ve yönetmelikler aracılığıyla Borsalara verilmiş görevlerdir. Bu

hizmetlerin uygulanması aşamasında Bursa Ticaret Borsası hiçbir şekilde inisiyatif kullanmaz ve kanun,

yönetmelik, iç yönergelere göre hareket etmektedir.

Geliştirici Hizmetler: Borsanın ulaşmak istediği nokta, hedefleri ve kurumsal kimliği doğrultusunda

çağın gereklerine uyarak üyelerin her türlü beklentisinin önüne geçmek için yapılan hizmetlerdir.

Bu tarz hizmetler, üye memnuniyetini, üyelerinin ihtiyaç ve beklentilerini karşılamaya yönelik olarak

sunduğu hizmetler olup sürekli geliştirilmesi gerektiği için Bursa Ticaret Borsası`nda bu tür hizmetler

geliştirici hizmetler olarak adlandırılmaktadır.

Destek Faaliyetlerini de kendi içinde iki bileşene ayrılmaktadır.

Geliştirici Destek Faaliyetleri: Toplam kalite yönetimi, proje geliştirme, araştırma geliştirme ve

kurumsal yönetişim gibi konuları içeren faaliyetlerdir.

Özellikle çağdaş yönetim anlayışı içerisinde, gelişmiş ve sürekli uygulanabilen stratejik destek

faaliyetleri büyük önem taşımaktadır.

Standart Destek Faaliyetleri: Yönetimsel kararların alınması, örgütlenme biçimin düzenlenmesi ve

tüm faaliyetlerin planlanması gibi konuları içeren idari ve mali işler adı altında yürütülen faaliyetlerdir.

Bu çerçevede, Bursa Ticaret Borsası`ndaki tüm süreçler ve faaliyetler bütüncül biçimde sunulmaktadır.

35

ANA

SÜREÇ SÜREÇ FAALİYET

Hiz

met

ler

Standart Hizmetler

Tescil İşlemleri

İstenen ve Onaylanan Belgeler

Ürün Fiyatlarının İlanı

Sicil İşlemleri

Geliştirici Hizmetler

Üye İletişim Ağı

Politika ve Temsil

İş Geliştirme, Eğitim, Bilgi, Danışmanlık ve

Destek

Canlı Hayvan Park ve Pazar Alanı

Des

tek

Faa

liy

etle

ri

Geliştirici Destek Faaliyetleri

Çağdaş Yönetim (Kurumsal Yönetişim,

Kurumsallaşma, ISO

9001, TOBB Oda/Borsa Akreditasyon Sistemi)

Araştırma ve Geliştirme

Proje Geliştirme

Bilişim Teknolojileri Yönetimi

Standart Destek Faaliyetleri

Mali ve İdari İşler

Haberleşme ve Yayınlar

Üye İlişkileri Yönetimi

2.8. Bursa Ticaret Borsası İstatistikleri

2.8.1. Üye ilişki Yönetimi

2012 2013 2014 2015

Üyelere yönelik yazışma (tebligat, bildiri vb) sayısı 575 683 871 928

Üyelere yönelik bilgilendirme, tanıtım vb etkinliklere

katılan sayısı

55 570 700 820

Üyelere yönelik genel duyuru sayısı 28 57 85 104

Kurum ile ilgili yayımlanan makale sayısı 2 3 5 7

Kurumca düzenlenen toplantı sayısı 0 5 8 10

Kurumca üyelerin katılımının sağlandığı farklı

kurumların düzenlediği toplantı sayısı

0 3 4 2

Kurumca düzenlenen eğitim sayısı 0 0 2 1

Kurumca stant açılan fuar sayısı (yurt içi) 0 1 2 1

Kurumca üyelerin katılımının sağlandığı fuar sayısı

(yurt dışı)

0 0 0 1

Personelin katılımının sağlandığı eğitim saati

(TOBB dahil)

25 28 42 30

36

2.8.2. Üye Hizmet Verileri

2012 2013 2014 2015

Alım - Satım Tescil Adedi

18.605

(İşlem Hacmi

910.039.006,72)

17.915

(İşlem Hacmi

1.089.323.459,10)

17.646

(İşlem Hacmi

1.617.582.826,18)

14.104

(İşlem Hacmi

2.091.345.276,44)

Fatura Onayı Adedi 887 1.160 1.134 741

Faaliyet Belgesi 6 10 15 21

Canlı Hayvan Park

Pazaryeri Mezbahada

Kesilen Hayvan Sayı

Adedi

79.078 71.156 84.304 71.695

2.8.3. Askıya Alınan Üye Sayısı

YIL

1.

MESLEK

GRUBU

2.

MESLEK

GRUBU

3.

MESLEK

GRUBU

4.

MESLEK

GRUBU

5.

MESLEK

GRUBU

6.

MESLEK

GRUBU

7.

MESLEK

GRUBU

TOPLAM

2012 33 4 21 2 1 6 6 73

2013 9 3 4 0 4 5 2 27

2014 7 3 4 1 0 4 0 19

2015 12 8 5 7 6 13 7 58

2.8.4. Faal Üye Sayısı

YILLAR

1.

MESLEK

GRUBU

2.

MESLEK

GRUBU

3.

MESLEK

GRUBU

4.

MESLEK

GRUBU

5.

MESLEK

GRUBU

6.

MESLEK

GRUBU

7.

MESLEK

GRUBU

TOPLAM

2012 237 90 46 43 40 62 51 569

2013 234 116 60 66 53 74 74 677

2014 260 162 92 82 60 73 103 832

2015 291 180 131 80 53 62 111 908

37

2.8.5. Yıllara Göre Üye Sayısı

2.8.6. Bursa Ticaret Borsası İşlem Hacim Miktarları

MADDE ADI 2012 2013 2014 2015

HUBUBATLAR (Arpa, Buğday, Çeltik, Darı, Çavdar Mısır,

Pirinç, Yulaf )

12.779.481,57 TL 31.751.687,11 TL 106.450.839,83 TL 96.633.219,78 TL

HUBUBAT MAMULLERİ (Buğday Kepeği, Unlar, Bulgur, İrmik,

Makarna, Nişasta, Razmol, Buğday Kırığı,

Bonkolite, Arpa Ezmesi)

26.401.177,88 TL 29.711.247,77 TL 29.576.282,20 TL 68.565.416,57 TL

BAKLİYAT (Fasulye, Mercimek, Nohut, Fiğ )

1.001.711,68 TL 1.203.206,29 TL 5.838.037,76 TL 7.795.066,33 TL

YAĞLI TOHUMLAR (Haşhaş Tohumu, Soya Fasulyesi, Ayçiçeği

Yağlık, Anason, Ayçiçeği, Ayçiçeği

Tohumluk, Susam, Keten Tohumu)

23.270.112,25 TL 48.626.694,42 TL 38.834.849,17 TL 68.101.072,31 TL

KÜSPELER (Ayçiçeği Küspesi, Mısır Küspesi, Pancar

Küspesi, Pirina)

6.474.300,99 TL 3.716.136,34 TL 15.671.502,28 TL 47.228.541,13 TL

NEBATİ YAĞLAR (Ayçiçekyağı, Mısırözü, Zeytinyağı, Nebati

Margarin)

76.229.732,94 TL 89.969.032,09 TL 112.139.161,01 TL 162.740.559,63 TL

HAYVANİ YAĞLAR (Tereyağı, Krema, Kaymak, Böbrek Yağı,

Kavram Yağı, Sarma Yağı, Kuyruk Yağı, İç

Yağı)

3.365.538,36 TL 4.413.369,18 TL 11.337.081,62 TL 14.717.643,53 TL

ÇEŞİTLİ GIDA MADDELERİ ( Soğan, Patates, Peynirler, Yoğurt, Süt,

Yumurta, Bal, Pekmez, Tahin, Turşu,

Konserve, Sarımsak,)

101.833.247,66 TL 98.531.941,22 TL 155.762.110,18 TL 186.654.422,53 TL

237

9046 43 40

62 51

569

234

116

60 66 5374 74

677

260

162

92 8260 73

103

832

291

180

131

8053 62

111

908

0

100

200

300

400

500

600

700

800

900

1000

1. MeslekGrubu

2. MeslekGrubu

3. MeslekGrubu

4. MeslekGrubu

5. MeslekGrubu

6. MeslekGrubu

7. MeslekGrubu

Toplam

2012 2013 2014 2015

38

MADDE ADI 2012 2013 2014 2015

ET (Küçükbaş Et, Büyükbaş Et, Kümes

Hayvanları Eti)

114.252.990,34 TL 95.330.860,75 TL 86.230.173,74 TL 137.789.637,00 TL

ZEYTİN 356.102.027,50 TL 406.422.226,02 TL 597.038.606,54 TL 753.757.084,47 TL

YAŞ ve KURU MEYVELER (Ceviz, Kestane, Hurma, Kuru İncir, Kuru

Üzüm, Kuru Erik, Kuru Elma, Leblebi,

Kabak Çekirdeği, Fındık Çeşitleri, Taze

Fındık, Badem, Fıstık Çeşitleri, Kuru Kayısı)

4.468.188,43 TL 4.311.784,11 TL 11.220.217,60 TL 7.294.764,25 TL

ORMAN MAHSÜLLERİ (Ceviz Ağacı, Kereste, Tomruk, Adaçayı,

Sahlep, Ihlamur, Defne Yaprağı )

5.389.014,89 TL 7.250.282,61 TL 6.800.281,46 TL 9.423.722,13 TL

TEKSTİL HAMMADDELERİ (İpek Kozası, Pamuk, Pamuk İpliği, Yün

İpliği, Viskon İpliği, Viskon Elyafı,

İpekböceği Tohumu)

6.612.130,19 TL 11.798.519,44 TL 28.794.651,17 TL 28.577.986,20 TL

YÜN ve YAPAKLAR (Merinos Yapak, Yerli Yapak, İthal Yapak,

Yün)

-- -- -- --

CANLI HAYVAN ( Sığır, Dna, Koyun, Kuzu, Keçi, Oğlak, Piliç,

Tavuk, Manda, İnek, Toklu, Koç, Boğa,

Düve)

142.699.188,20 TL 170.482.343,07 TL 214.479.761,63 TL 225.448.711,67 TL

HAM DERİLER (Sığır, Koyun, Kuzu, Keçi Derileri.)

1.132.519,49 TL 1.025.517,06 TL 452.655,23 TL 1.997.529,75 TL

ÇEŞİTLİ MADDELER ( Baharat, Sabun, Yaş Sebze ve Meyveler,

Muhtelif Meyve Kuruları ve Kabukları,

Muhtelif Tohumlar )

28.027.644,35 TL 84.778.611,62 TL 196.956.614,76 TL 274.619.899,16 TL

TOPLAM 910.039.006,72 TL 1.089.323.459,10 TL 1.617.582.826,18 TL 2.091.345.276,44 TL

YIL

YILLIK İŞLEM

HACİMLERİ

(TL)

ARTIŞ ORANI

%

2000 173.536.051,03 0,00

2001 267.938.697,48 54,40

2002 362.171.879,61 35,17

2003 410.533.188,60 13,35

2004 475.717.490,65 15,88

2005 496.146.942,54 4,29

2006 579.773.868,50 16,86

2007 642.384.591,09 10,80

2008 690.265.442,52 7,45

2009 713.416.863,07 3,35

2010 891.295.639,30 24,93

2011 962.139.870,03 7,95

2012 910.039.006,72 -5,42

2013 1.089.323.459,10 19,70

2014 1.617.582.826,18 48,49

2015 2.091.345.276,44 29,29

39

962.139.870,03910.039.006,72

1.089.323.459,11

1.617.582.826,18

2.091.345.276,44

1,00

500.000.001,00

1.000.000.001,00

1.500.000.001,00

2.000.000.001,00

2.500.000.001,00

2011 2012 2013 2014 2015

İŞLEM HACİMLERİ KARŞILAŞTIRMASI

% -5,42

% 29,29

% 48,49

% 19,70

40

2.9. Bursa Ticaret Borsası Organizasyon Yapısı

41

2.10. Fiziki Yapı

Borsa Merkez (İdare) Çalışma Alanı

Uzun Çarşı, Borsa Sokak, No:3/1 Osmangazi/BURSA

✓ Toplam 500 m² alan sahip

✓ Hizmet Alanı (Çalışma Ofisleri)

✓ Meclis Toplantı Salonu

✓ Fuaye ve Sergi Alanı

✓ 4 Adet Mobil Tescil Aracı

Bursa Canlı Hayvan ve Et Borsası

Ankara Yolu, 9. Km. Deliçay Mevkii ET.BA Kombinası, Yıldırım/BURSA

✓ Toplam 60.000 m² alan sahip

✓ Kapalı ve yarı açık Canlı Hayvan Park Pazar yeri,

✓ Mezbaha (Küçükbaş ve Büyükbaş Hayvan Kesim Yeri)

✓ Soğuk Hava Depoları

✓ Kapalı ve açık toplantı salonu

✓ İdari bina

✓ Sosyal Tesisler

İznik Tescil Bürosu/Temsilciliği:

Belediye İşhanı, Kat: 3 İznik/BURSA

✓ Toplantı Salonu

✓ Fuaye alanı

42

2.11. Teknolojik Altyapı

IBM Blade Server üzerine kurulu;

✓ Blade şase

✓ 1 Adet Lan Switch

✓ 1 Adet San Switch

✓ 3 Adet Sunucu

✓ 1 Adet Veri Depolama Birimi (IBM System Storage/12 Adet 300 GB SAS HDD)

✓ Güvenlik Duvarı Yazılımı (Check Point)

✓ Otomatik Tape Kütüphanesi

✓ Antivirüs Yazılımı

✓ 17 Adet Kullanıcı Bilgisayarı

✓ 1 Adet Renkli Yazıcı

✓ 1 Adet Renkli Fotokopi

✓ 1 Adet Renksiz Fotokopi Makinası

✓ 3 Adet Nokta Vuruşlu Yazıcı

✓ 4 Adet Renksiz Laser Yazıcı

✓ 1 Adet Projeksiyon Cihazı

✓ 1 Adet 10 KvA Güç Kaynağı

✓ 1 Adet 3 KvA Güç Kaynağı

✓ 5 Adet Wireless Access Point

✓ 3 Adet Windows Server 2008 Sngl OLP NL

✓ 1 Adet SQL Server Standart Edtn. 2008 Sngl OLP NL

✓ 20 Kullanıcılı Office Standart 2007 Sngl OLP NL

43

2.12. İnsan Kaynakları

PERSONEL

ADI SOYADI GÖREVİ

GÖREV

SÜRESİ

EĞİTİM

DURUMU

YABANCI

DİL

1 Fehmi Yıldız Genel Sekreter 3 Lisans İngilizce

2 Hande Ceylan Genel Sekreter Yardımcısı 2 Yüksek Lisans İngilizce

3 Ziya İkiz Muamelat, Muhasebe ve

Mali İşler Şefi 30 Lise .... - ….

4 Şenda Doğan Zeybel Yönetici Asistanı 6 Lisans .... - ….

5 Alper Ölmez Kalite, Bilgi İşlem ve Sicil

Memuru 15 Ön Lisans .... - ….

6 Murat Neziroğlu Muamelat ve İstatistik

Memuru 24 Lise .... - ….

7 Faruk Bahtiyar Muamelat Memuru 20 Lise .... - ….

8 Güngör Yıldırır Muamelat Memuru 13 Lise .... - ….

9 İsmail Dalkılıç Muamelat Memuru 13 Lise .... - ….

10 Ayşe Parmakoğulları Muamelat ve İstatistik

Memuru 7 Lise .... - ….

11 İsmail Can Muamelat Memuru 2 Lisans .... - ….

12 Ali Tetik Genel İdare Görevlisi 20 İlkokul .... - ….

2.12.1. Alınan Eğitimler

Genel ve Uzmanlıklara Göre Eğitimler

Katılan

Personel Sayısı

1 Etkili İletişim, Beden Dili ve Diksiyon 10

2 Takım Çalışması ve Motivasyon 7

3 Yenileşim Yönetimi 7

4 ISO 9001 Temel Eğitim, İç Tetkik Eğitimi ve

Dokümantasyon Eğitimi 7

5 İyiden Mükemmele 2

6 Süreç Yönetimi ve İyileştirilmesi 3

7 Yalın Üretim ve 3. Göz İstatistik 4

8 İş Yaşamında İnsan İlişkileri ve Etkili İletilim 2

9 Protokol Kuralları 2

10 Mazeret Yok 2

44

2.13. Mali Kaynaklar

2.13.1. 2014 Yılı Gelir

GELİRİN NEVİ FASIL TUTARI

Kayıt Ücretleri 23.715,00 TL

Yıllık Aidatlar 88.382,87 TL

Muamele Tescil Ücretleri 1.347.181,38 TL

Yapılan Hizmetler Karşılığı Alınan Ücretler 234.613,79 TL

Belge Bedelleri 12.882,50 TL

Faiz Gelirleri 784.575,62 TL

Kira Gelirleri 584.234,00 TL

Sair Gelirler 10.900,00 TL

2014 Yılı Gerçekleşen Gelir 3.086.485,16 TL

2.13.2. 2014 Yılı Gider

GİDERİN NEVİ FASIL TUTARI

Personel Giderleri 711.067,99 TL

Dışarıdan Sağlanan Fayda ve Hizmetler 252.631,02 TL

Basın ve Yayın Giderleri 63.954,55 TL

Genel Yönetim Giderleri 20.112,46 TL

Seyahat ve Yol Giderleri 25.037,62 TL

Birlik Aidatı, Kanuni Aidat Pay ve Fonlar 272.223,50 TL

Eğitim ve Fuar Giderleri 64.182,30 TL

Bağış ve Yardımlar 187.030,50 TL

Vergi Resim ve Harçlar 111.133,86 TL

Finansman Giderleri 2.122,00 TL

2014 Yılı Gerçekleşen Gider 1.709.495,80 TL

45

2.13.3. 2015 Yılı Gelir

GELİRİN NEVİ FASIL TUTARI

Kayıt Ücretleri 14.650,00 TL

Yıllık Aidatlar 89.116,82 TL

Muamele Tescil Ücretleri 1.684.135,99 TL

Yapılan Hizmetler Karşılığı Alınan Ücretler 239.353,24 TL

Belge Bedelleri 8.825,00 TL

Faiz Gelirleri 1.023.033,79 TL

Kira Gelirleri 743.056,49 TL

Sair Gelirler 500,00 TL

2015 Yılı Gerçekleşen Gelir 3.802.671,33 TL

2.13.4. 2015 Yılı Gider

GİDERİN NEVİ FASIL TUTARI

Personel Giderleri 786.350,23 TL

Dışarıdan Sağlanan Fayda ve Hizmetler 330.869,73 TL

Basın ve Yayın Giderleri 44.725,94 TL

Sabit Kıymetler Gideri --.--

Kira Giderleri 62.098,74 TL

Genel Yönetim Giderleri 19.306,18 TL

Seyahat ve Yol Giderleri 47.028,13 TL

Birlik Aidatı, Kanuni Aidat Pay ve Fonlar 307.333,82 TL

Eğitim ve Fuar Giderleri 153.863,42 TL

Bağış ve Yardımlar 28.610,00 TL

Vergi Resim ve Harçlar 113.355,46 TL

Finansman Giderleri 838,00 TL

2015 Yılı Gerçekleşen Gider 1.894.379,65 TL

46

2.13.5. 2013-2014-2015 Yılı Gerçekleşen Gelir-Gider ve Müspet Fark Analiz Tablosu

YIL 2013 YILI

GERÇEKLEŞEN

GİDER

2014 YILI

GERÇEKLEŞEN

GİDER

2013-2014

GERÇEKLEŞEN

GİDER

DEĞİŞİM %

2015 YILI

GERÇEKLEŞEN

GİDER

2014-2015

GERÇEKLEŞEN

GİDER

DEĞİŞİM %

TOPLAM 1.521.530,87 TL 1.709.495,80 TL 12,35 1.894.379,65 TL 10,82

YIL 2013 YILI

GERÇEKLEŞEN

GELİR

2014 YILI

GERÇEKLEŞEN

GELİR

2013-2014 YILI

GERÇEKLEŞEN

GELİR

DEĞİŞİM %

2015 YILI

GERÇEKLEŞEN

GELİR

2014-2015 YILI

GERÇEKLEŞEN

GELİR

DEĞİŞİM %

TOPLAM 2.705.668,83 TL 3.086.485,16 TL 14,07 3.802.671,33 TL 23,20

YIL

2013 YILI

GERÇEKLEŞEN

MÜSPET FARK

2014 YILI

GERÇEKLEŞEN

MÜSPET FARK

2013-2014 YILI

GERÇEKLEŞEN

MÜSPET FARK

DEĞİŞİM %

2015 YILI

GERÇEKLEŞEN

MÜSPET FARK

2014-2015 YILI

GERÇEKLEŞEN

MÜSPET FARK

DEĞİŞİM %

MÜSPET

FARK

(ARTAN

GELİR)

1.184.137,96 TL 1.376.989,36 TL 16,29 1.908.291,68 TL 38,58

TL2.705.668,83 TL3.086.485,16

TL3.802.671,33

TL0,00

TL1.000.000,00

TL2.000.000,00

TL3.000.000,00

TL4.000.000,00

2013 2014 2015

Gelir

Gelir

1.521.530,87 TLTL1.709.495,80

TL1.894.379,65

0,00 TL

500.000,00 TL

1.000.000,00 TL

1.500.000,00 TL

2.000.000,00 TL

2013 2014 2015

Gider

Gider

1.184.137,96 TL

1.376.989,36 TL

1.908.291,68 TL

0,00 TL

500.000,00 TL

1.000.000,00 TL

1.500.000,00 TL

2.000.000,00 TL

2.500.000,00 TL

2013 2014 2015

Müspet Fark Müspet Fark

47

3. PAYDAŞ ANALİZİ

Paydaşlar; kuruluşun ürün ve hizmetleri ile ilgisi olan, kuruluştan doğrudan veya dolaylı, olumu ya da

olumsuz yönde etkilenen veya kuruluşu etkileyen kişi, grup veya kurumlardır. Paydaşlar, iç ve dış

paydaşlar ile yararlanıcılar/müşteriler olarak sınıflandırılabilir.

İç paydaşlar; borsa çalışanları, yöneticileri, üyeleri, borsanın bağlı olduğu üst kuruluş (TOBB) iç

paydaşlara örnektir. Bu örneklerden de anlaşılacağı üzere iç paydaşlar; borsayı etkileyen ve borsadan

etkilenen kişi, kurum ve kuruluşları ifade etmektedir.

Dış paydaşlar; borsa faaliyetiyle ilgili olan diğer kamu ve özel sektör kuruluşları, örneğin; Türkiye

Odalar ve Borsalar Birliği`ne bağlı Oda/Borsalar, İl/İlçe Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlükleri,

Ziraat Odaları, Vergi Daireleri, Ticaret İl Müdürlüğü, Belediyeler, Valilik gibi kurumları ifade

etmektedir.

3.1. Paydaş Listesi

Bursa Ticaret Borsası`nın paydaşları; Bursa Ticaret Borsası Yönetimi, Stratejik Plan Çalışma Ekibi ve

Paydaş Toplantısı yardımıyla aşağıdaki şekilde belirlenmiştir. Ayrıca paydaşlarımızın etki ve

önemlerinin belirlenmesinde de aşağıdaki Paydaş/Etki Önem Matrisi'nden yararlanılmıştır.

Paydaş Etki/Önem Matrisi

Etki

Önem Zayıf Güçlü

Önemsiz İzle İşbirliği Yap

Önemli

Çıkarlarını gözet,

çalışmalara dâhil et Birlikte çalış

3.1.1 İç Paydaşlar

Paydaş Adı

Borsa Yönetim Kurulu

Borsa Meclis Kurulu

Borsa Meslek Komiteleri

Borsa Çalışanları

Borsa Üyeleri

Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği

48

3.1.2. Dış Paydaşlar

PAYDAŞ ADI ÖNCELİK

T.C. Bursa Valiliği İşbirliği Yap

Bursa Büyükşehir Belediyesi ve Şirketleri Birlikte Çalış

İlçe Belediyeleri İşbirliği Yap

İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü Birlikte Çalış

Bursa Ticaret ve Sanayi Odası İşbirliği Yap

İlçe Oda ve Borsaları İşbirliği Yap

Ziraat Odaları İşbirliği Yap

Bursa Veteriner Hekimler Odası İşbirliği Yap

Bursa Ziraat Mühendisleri Odası İşbirliği Yap

Gümrük ve Ticaret İl Müdürlüğü İşbirliği Yap

Bursa Kasaplar Odası İşbirliği Yap

Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi İşbirliği Yap

Uludağ Üniversitesi Veteriner Fakültesi İşbirliği Yap

Uludağ Üniversitesi Rektörlüğü İşbirliği Yap

BEBKA İşbirliği Yap

TKDK İşbirliği Yap

KOSGEB İşbirliği Yap

KGF İşbirliği Yap

Uludağ İhracatçılar Birliği İşbirliği Yap

İŞKUR İzle

TSE İşbirliği Yap

Bursa İl Emniyet Müdürlüğü İzle

Kamu Bankaları İşbirliği Yap

Özel Bankalar İşbirliği Yap

BESOB İşbirliği Yap

PERDER İşbirliği Yap

Bursa Kent Hali İşadamları Derneği İşbirliği Yap

TİGEM Karacabey Tarım İşletmesi Müdürlüğü İşbirliği Yap

Bursa Vergi Dairesi Başkanlığı İşbirliği Yap

Vergi Daireleri İşbirliği Yap

S.S. Yeşil Çevre Arıtma Tesisi Kooperatifi İzle

İstanbul Ticaret Üniversitesi Bursa Kampüsü İşbirliği Yap

Bahçeşehir Üniversitesi Bursa Kampüsü İşbirliği Yap

Bilgi Üniversitesi Bursa Kampüsü İşbirliği Yap

SİAD’lar İşbirliği Yap

İl Milli Eğitim Müdürlüğü İşbirliği Yap

TÜİK İşbirliği Yap

Kozabirlik İşbirliği Yap

Marmarabirlik İşbirliği Yap

Tarihi Çarşı Hanlar Birliği İzle

Üretici ve Yetiştirici Birlikleri İzle

Gıda ve Yem Kontrol Merkez Araştırma Enstitüsü Md. İşbirliği Yap

Bursa Zirai Karantina Müdürlüğü İşbirliği Yap

Görsel ve Yazılı Basın İşbirliği Yap

49

3.2. Paydaş Beklenti Anketi Sonuçları

Bursa Ticaret Borsası iç ve dış paydaşlarına Paydaş Beklenti Anketi uygulanmış ve geçerli olan 79 adet

anket yapılan analize dâhil edilmiştir. Anketin sonuçları (sorulara karşılık aritmetik ortalamalar) sorulan

sorular kapsamında paydaş beklenti anket analizleri aşağıdaki tabloda açıklanmıştır.

Anket Soruları Sayı Aritmetik

Ortalama

Standart

Sapma

1. Bursa Ticaret Borsası görevleri ve yetkileri hakkında ne kadar

bilgi sahibisiniz? 79 3,2025 1,18083

2. Bursa Ticaret Borsası’nın sunduğu hizmetler hakkında ne

ölçüde bilgi sahibisiniz? 79 3,2025 1,18083

3. Ulusal konularda sorumlu, tarafsız ve objektif tavır alıyor. 79 3,7089 1,23155

4. Bursa TB, Bursa ekonomisini geliştirme ve hareketlendirme

yönünde faaliyetlerde bulunuyor. 79 3,7342 1,19517

5. Bursa TB, üyelerinin sorunlarını çözme yönünde girişimlerde

bulunuyor 79 3,5823 1,20477

6. Bursa TB, il tarımının önündeki engelleri kaldırma ve

geliştirme yönünde faaliyetlerde bulunuyor 79 3,3924 1,14822

7. Bursa TB, üyelerini ulusal ve uluslararası platformda temsil

ediyor ve tanıtıyor 79 3,8101 1,08694

8. Bursa TB, üyelerinin ihtiyacı olan belgeleri sunabiliyor 79 4,0633 1,15849

9. Bursa TB, üyelerini ticaret ve girişimcilik konularında

eğitiyor, destekliyor ve teşvik ediyor 79 3,5316 1,16394

10. Bursa TB, üyelerini Bursa Ticaret Borsası’nın faaliyetleri

konusunda sürekli bilgilendiriyor 79 3,6203 1,23313

11. Bursa TB, çevrenin korunması ve kontrolüne önem veriyor 79 3,4810 1,08440

12. Bursa TB, basın ve Halkla ilişkiler konusunda çalışıyor 79 3,6456 1,06263

13. Bursa TB, kamu yararını ön planda tutarak üyelerinin

menfaatini koruyor 79 3,7722 1,12032

14. Bursa TB, yurt içi ve Yurt dışı fuar ve sergilere katılmayı

teşvik ve organize ediyor 79 3,7215 1,20827

15. Bursa Ticaret Borsası İle kurumunuz arasındaki ilişkiler ne

ölçüde başarılı yürümektedir? 79 3,6582 1,24947

Bu sonuçlara göre; tüm sonuçlar; “3-4 aritmetik ortalama düzeyinde”, yani sorulan sorulara; “yüksek

düzeyde= büyük ölçüde katılıyorum” ve “4-5 aritmetik ortalama düzeyinde”, yani sorulan sorulara; “çok

yüksek düzeyde = büyük ölçüde katılıyorum” şeklinde cevap verildiği görülmektedir.

50

Buna göre, “4-5 aritmetik ortalama düzeyinde”, yani sorulan sorulara; “çok yüksek düzeyde = büyük

ölçüde katılıyorum” şeklinde cevap verilen konu “Bursa Ticaret Borsası`nın üyelerinin ihtiyacı olan

belgeleri sunabiliyor” olmasıdır. Diğer tüm konulara ise, yukarıda görüleceği üzere; “büyük ölçüde

katılım sağlandığı” belirtilmiştir.

3.3. Bursa Ticaret Borsası SWOT Analizi

Bursa Ticaret Borsası paydaşlarıyla yapılan toplantılar neticesinde elde edilen bulgular ile Kurum İç

Analizinin (Güçlü-Zayıf (Geliştirmeye Açık Yönleri/SW); Borsanın yapısı, insan kaynakları, kurum

kültürü, teknolojisi, mali durumu gibi hususlar dikkate alınarak incelenmesine ilaveten Borsanın Makro

(PEST Analizi) ve Mikro (Fırsat-Tehdit/OT) Dış Çevre Analizleri neticesinde aşağıdaki SWOT Analizi

elde edilmiştir. Belirtilen hususların hepsi ve özellikle “gelişmeye açık alanlar”, Stratejik Hedef ve

Faaliyet tablosu hazırlanırken değerlendirilmeye alınmıştır.

SWOT Analizinde paydaşlardan elde edilen hususların bazılarının Borsa görev ve faaliyet alanlarının

dışında bulunmakta, bazıları ise Borsa’nın bazı paydaşlarının görev tanımlarında olmasına rağmen,

Borsa’dan beklentiler dâhilinde değerlendirildiği görülmektedir. Anılan nitelikteki konular yine de

aşağıdaki listede muhafaza edilerek, paydaşlarla ilerideki dönemlerde yapılacak çalışmalarda paydaşlara

da iletilmek üzere değerlendirilmeye alınmıştır.

3.3.1. Güçlü Yönler

Bursa Ticaret Borsası`nı geliştiren, ileriye götürebilecek, kurumun kendisine ait göstergeler aşağıdaki

gibi belirlenmiştir:

• Stratejik plan çalışmalarına verilen önem doğrultusunda kurumsallaşma çabalarına verilen önem

ve gelişme potansiyeli

• Bursa tarım ve hayvancılığına önem ve değer veren bakış açısı

• Bursa İli Hayvan Sağlığı Zabıtası Komisyon üyeliği

• Bursa İli Toprak Koruma Kuruluna üye olması

• Kurumsal kimlik ve güvenilirlik

• Aidatların web sitesinden sorgulanabilmesi

• Kurumun güçlü ve köklü geçmişi

• Akredite olunması

• Avrupa Ticaret Borsaları Birliği`ne üye olması

• Kalite yönetim sistemi belgesine sahip olunması

• STK’lar ile ortak çalışmaların varlığı

• Yeniliklere ve iletişime açık bir yönetimin olması

• Güçlü mali yapısı

51

• Üyelere yerinde hizmet verilmesi

• Katılımcı yöntemle yapılan planlama faaliyetleri

• Yönetim ile çalışanlar arası uyumluluk

• Güçlü bir arşive sahip olunması

• Kamu kurumları ile güçlü ve etki yaratabilecek ilişkiler

• Tarım ürünlerinin ticaretini yapan firmalar ile direkt iletişim içinde olunması

• Hayvan pazarı ve mezbaha hizmetleri

• Merkezi konumda hizmet binasının varlığı

• İnternet sitesinin etkin kullanılması ve güncel olması

• Güçlü bir meclis ve yönetim kuruluna sahip olunması

• Kırmızı et sektörü için kesim ve depolama imkânlarına sahip olması

• Ziraat Odası-Tarım İl Müdürlükleri ile ortak çalışmalar yürütmesi

• Tarım İl Müdürlüğü ile etkin çalışmaları

• İşlem hacminin yüksekliği

• TOBB merkezi yapısı ile güçlü ilişkiler

• Kaliteli hizmete ve üye memnuniyetine önem verilmesi

3.3.2. Gelişime Açık Yönler

Kurumumuzun gelişime açık yönleri; önlem alınmadığı takdirde Bursa Ticaret Borsası`nın varlığını

sona erdirebilecek, gelişimini durdurabilecek içeriye ait göstergelerdir. Bulgular ciddiyetle

değerlendirilmeli gerektiği takdirde mutlaka aksiyonlar alınmalıdır.

• Sektörel bazda Bursa’nın ve Borsanın denetleyebileceği bir ürün pazarının olmaması

• Üyelere dönük yeterince eğitim düzenlememesi

• Hizmet binasının borsacılık faaliyetleri için yetersizliği

• Hizmetlerin sadece üyeler ile sınırlı olması

• İhracatı geliştirecek adımların atılmaması

• Üyeleri ile bütünleşen ve üyelere yön gösterecek projelerin üretilememesi

• Uluslararası pazarda ihtiyaç duyulan malzemeleri araştıracak pazar araştırmalarının

yapılamaması ve üyelerin yönlendirilememesi

• Meslek odaları ile iletişiminin yetersizliği

• Üyelerin borsayı yeterince sahiplenmemesi

• Tanınırlık düzeyinin yetersizliği

• Dış ticaret konusunda üyelerine sağladığı hizmetlerin yetersizliği

• Paydaşlarla iletişim yetersizliği

52

• Sivil Toplum Kuruluşlarıyla yeterince etkin ve beraber çalışılamaması

• Yeterince tanıtım yapılmaması

• Üyelere sunulan bazı hizmetlerden üyelerin yeterince haberdar edilmemesi

• Borsa web sitesinde AB proje ve hibeleri ile ilgili yeterli bilgi bulunmaması

• E-devlet uygulamalarına geçilirken Borsa tarafından sunulan hizmetlerin bu çalışmalara

adapte olamaması

• Üreticinin haklarının yeterince korunamaması

• AB hibeleri ve IPARD desteklemelerinin ihtiyaç sahiplerine ulaştırılmasındaki yetersizlikler

• Kamu kurumları ile iletişim yetersizliği ve tanınırlığın azlığı

• Pazar bulma konusunda üyelerine yeterince destek verilmemesi

• Mesleki eğitimi geliştirici çalışmaların yeterince yapılamaması

• Üye bilgilerinin güncellenmesindeki yetersizlikler

• Sosyal sorumluluk projelerinin yetersizliği

• AR-GE çalışmalarındaki yetersizlikler

• Koza, ipek gibi ürünlerde yeterince söz sahibi olamaması

• Dağ yöresinden Borsaya ilginin artırılmasına yönelik çalışmaların eksikliği

• Tarım kapsamlı genel ve özel toplantıların sayısındaki yetersizlikler

• Uluslararası pazarlara üyelerini açma faaliyetlerindeki yetersizlikler

• Hayvan park pazar yerine yapılan yatırımın diğer kotasyon maddeleri içinde yapılmaması

• Üye sayısının potansiyele göre az kalması

• Gıda güvenliği ve helal gıda gibi konularda üyelere yeterince destek verilmemesi

• Bazı ürünler bazında fiyat belirleyici bir konumda olunmaması

• Sektörlerde gerekli olacak nitelikli eleman temini konusunda eğitim kurumlarıyla yapılan

çalışmaların yetersizliği

• Alternatif ürünler üretmesi konusunda yabancı pazar araştırtmalarının yapılamaması ve üyelerin

bu alanda yeterince yönlendirilememesi

• Yurtdışı fuarlara üyelerin götürülmesi faaliyetlerinin daha da artırılması

• Hazırlanan Süt Analiz Laboratuarı projesine yeterince il birliği ile beraber destek sağlanamaması

• Satış salonunun olmaması

• Üyelerin eğitimine yönelik yeterince etkinlik yapılamaması

• Borsanın ve faaliyetlerinin yeterince tanıtılamaması

• Tarım alanlarının küçülmesine ait stratejiler geliştirilememesi

• Zirai ilaçların insan sağlığına olumsuz etkilerine ait yeterli bilinçlendirme faaliyetlerinin

yapılamaması

53

• Organik tarıma geçişle ilgili stratejilerin yeterince oluşturulamaması

3.3.3. Fırsatlar

Bursa Ticaret Borsası`nı geliştiren, ileriye götüren, çevresel, dışarıya ait göstergeler aşağıdaki gibi

belirlenmiştir:

• Üye sayısının Bursa ili potansiyeline göre artmaya müsait olması

• İlin iklim, yeraltı ve yerüstü kaynakları açısından elverişli bölgede olması

• Hamidiye Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi (gıda kontrol, tarım makineleri, peyzaj, bahçe

bitkileri bölümleri)

• E-arşiv ve e-belge yönetim sistemine geçilecek olması

• Ulaşımda elverişli bir yerde olunması (hızlı tren, Körfez geçişi, İzmir otobanı vb.)

• Hızlı tren projesinde ilin elverişli konumu

• Yakında liman olması

• İstanbul’a yakınlık

• Bursa`nın yerel ulusal gıda markalarına sahip olması

• Tarıma dayalı sanayinin yem, salça, konserve, meyve suyu vb. var olması

• Tarım ve hayvancılık yapılabilecek alanların bolluğu

• Gıda izlenebilirliği faaliyetlerinin yaygınlaşması

• Bursa`da tarım fuarının yapılması

• TOBB’un güçlü kurumsal kimliği

• Bursa`da kooperatiflerin varlığı

• İle ait marka ürünlerin çokluğu

• IPARD desteklemelerinin Bursa’daki varlığı

• Bursa’nın ürün çeşitliliğinin fazlalığı

• Eğitim düzeyi nispeten yüksek çiftçilerin varlığı

• Bursa`nın tarım ve hayvancılığa elverişli bir konumda olunması

• Ulusal ve uluslararası bağlantılara sahip olunması

• Bölgede genç nüfusun elverişliliği

• Lobi yapabilecek güce sahip olunması

• Şehirde gübrenin enerjiye dönüştürülmesine yönelik çalışmalar

• Tarihi ve turistik zenginliklere sahip olunması

• Güçlü eğitim kurumlarının varlığı

• İldeki tarımsal ürün çeşitliliği

• İlde teknokent olması

54

• Büyükşehir Belediyesi statüsünde olunması

• Gemlik serbest bölgesinin varlığı

• Ürün ve yemde KDV`nin düşecek olması

• Sebze ve meyvede ürün izlenebilirliğinin sağlanmasına yönelik mevzuatlardaki gelişmeler

• Fuar ve pazarlamada bölgenin önemli ve güçlü bir konumda olması

• İlden çıkarılan Bakanlar vasıtasıyla Hükümet düzeyinde siyasi nüfusa sahip olunması

• Organik tarıma geçiş

• Şehrin coğrafi işaretli ürünlere sahip olması

3.3.4. Tehditler

Bursa Ticaret Borsası`nın varlığını sona erdirebilecek, gelişimini durdurabilecek, önlem alınması

gereken çevresel - dışarıya ait göstergeler aşağıdaki gibi belirlenmiştir:

• Üye çiftçinin ileriye dönük ne yetiştireceğini bilmemesi

• İmar planlarının siyasi etkenlerle düzenlenmesi ve dolayısıyla toprakların tarım dışı

kullanımında artış

• Yeraltı su kaynaklarının sanayi tarafından kirletilmesi, tüketilmesi, daraltılması

• Birinci derece deprem bölgesinde olunması

• Tarım arazilerinin sanayi arazilerine dönüştürülmesi

• Dünyadaki değişimlerin hızına tam olarak ayak uydurabilecek şekilde Borsayı yeni hizmet

alanlarına taşıyabilecek yeniliklerin yetersizliği

• Üreticilerin yeniliklere kapalı olması

• Küresel ısınma ve iklim değişikliklerinin tarımı olumsuz etkilemesi

• İthalata bağımlılık

• Arazi toplulaştırması ile ilgili mevzuattaki eksiklikler

• Dış ülkelerle ilişkilerdeki zorlukların yansımaları

• Yüksek girdi maliyetleri nedeniyle üretimden vazgeçme eğilimi

• Bursa’ya kazandırılmak istenen kent kimliği konusundaki tutarsızlıklar

• Ulusal tarım politikalarında yerel farklılıkların yeterince dikkate alınamaması

• Et sektörünün içinde bulunduğu zor durum

• Kayıt dışı ekonominin yarattığı haksız rekabetten işini doğru yapan üyelerin olumsuz

etkilenmesi

• Tarım ürünlerinde arz-talep dengesinin tam olarak oluşturulamaması

• Tarım ve hayvancılıkta girdi maiyetlerinin yüksekliği

• Bursa’nın sanayi mi, yoksa tarım kenti mi olacağı konusundaki kafa karışıklıkları

55

• Tarımsal sulama alanlarının kirlenmesi

• Kırsal alanda tarım nüfusunu korumak için desteklerin azlığı

• Doğaya zarar verebilecek mermer ve taş ocaklarının ruhsatlarının daha dikkatli verilmesi

• Ovanın yapılaşmaya açılması

• Tarım alanlarının küçülmesi

• Zirai ilaçların insan sağlığına olumsuz etkileri

56

4. GELECEĞİN TASARIMI

4.1. Kalite Politikası

➢ İlgili yasal mevzuatlar çerçevesinde vereceğimiz hizmetleri; çağdaş ve vizyoner bakış açısıyla,

zamanında ve kaliteden ödün vermeden sunmak,

➢ Belirlenen hedeflere ulaşmak için Kalite Yönetim Sisteminin kuralları çerçevesinde sistemimizin

etkinliğini artırarak sürekli iyileştirmek,

➢ Tüm Borsa birimlerinin ortak katılımı ve kalite anlayışıyla üye memnuniyetini en üst seviyeye

çıkarmak ve bunu sürdürülebilir kılmaktır.

4.2. Misyon

Kuruluş yasasında belirlenen görev tanımı çerçevesinde, çağdaş ve vizyoner bakış açısıyla tarım

ürünleri için gerekli rekabet ortamını oluşturarak, Bursa ve Marmara Bölgesi`nde gıda, tarım ve

hayvancılık sektörlerinde güçlü ve etkin tarım ürünleri piyasası oluşturmak ve gıda, tarım ve

hayvancılık sektörlerine ivme katacak profesyonel borsacılık anlayışıyla, üyelerinin dünya

standartlarında ürün ve hizmet sunmalarına katkı sağlayacak bir kurum olmak.

4.3. Vizyon

Güçlü kurum kültürüyle, ulusal ve uluslararası piyasalarda aktif görev alarak Bölgesinde ve Türkiye`de

Tarım Borsacılığı alanında sektörün nabzını tutan, küresel borsacılık anlayışıyla tarımın ve tarımsal

ticaretin gelişmesine katkı sağlayan referans bir kurum olmak.

4.4. Temel Değerler

➢ Kalite ve üye odaklı hizmet anlayışı

➢ Güçlü, güvenilir kurum kültürü

➢ Çağdaş, evrensel, yenilikçi, teknolojik hizmet anlayışı

➢ Şeffaf, net, dürüst iletişim

➢ Yaşadığı çevreye karşı saygılı, duyarlı ve sosyal sorumluluk bilincine sahip bir kurum olmaktır.

4.5. Bursa Ticaret Borsasının Stratejik Amaçlar Envanteri

Stratejik Amaç 1: Üyelerin ticari performansının, memnuniyetinin arttırılması ve sürdürülebilir

kılınmasına yönelik faaliyetler

Stratejik Amaç 2: Bursa`da tarım ve hayvancılık sektörlerinin gelişimine katkı sağlamak

Stratejik Amaç 3: Kaynak yönetiminin geliştirilmesi

Stratejik Amaç 4: Kurumsal kapasiteyi geliştirmek ve sürdürülebilir kılmak amacıyla, borsanın

personel ve teknolojik yapısını güçlendirmek ve kurum imajını arttırmak

57

4.6. İzleme ve Değerlendirme

Stratejik planın izlenmesi ve takip edilmesi, kritik başarı faktörlerinden bir tanesidir. Bu çerçevede,

Borsa’nın dört yıllık vizyonunu yansıtan stratejik planda yer alan temel öge, amaç ve hedefleri

gerçekleştirmeye dönük proje ve faaliyetlerin uygulanabilmesi için hedefler bazında sorumluların

kimler/hangi birimler olduğu, bunların ne zaman gerçekleştirileceği, gibi hususlar belirlenmiştir.

Faaliyetler, 3 ayda bir gerçekleştirilen Akreditasyon İzleme Komitesi tarafından gözden geçirilmekte,

ilerlemeyen faaliyetlere ilişkin önlemler ve yapılması gereken faaliyetler kararlaştırılmaktadır.

Ayrıca, stratejik plan amaç ve hedefleri, Borsa’nın misyonu ve vizyonu doğrultusunda, Akreditasyon

İzleme Komitesi tarafından gözden geçirilmekte ve revize edilmesi gereken hususlara ilişkin tavsiye

kararlar alınmaktadır. Söz konusu tavsiyeler, bir sonraki Yönetim Kurulu Toplantısı’nda

değerlendirilerek planın gerekli durumlarda revize edilmesi sağlanmakta ayrıca stratejik planın genel

durumu ile ilgili de Yönetim Kurulu’na bilgi verilmektedir.

4.7. Stratejik Plan Revizyonları

1) Organizasyon Şeması Revizyonu (10.08.2016 Rev.01)

2) Amaç ve Hedefler; 2.2.2. Hedef performansının iletilen sorunların %50’si ile ilgili girişimde

bulunulması şeklinde revizyonu ve Kaynak Yönetimine 3.1.5. maddesinin eklenmesi. (05.12.2017

Rev.02)

Ekler: Stratejik Plan Amaç-Hedef-Faaliyet, Maliyet-Bütçe Kalemleri, Performans Kriterleri ve Hedef

Sorumluları Tabloları

58

1- Üyelerin Ticari Performansının, Memnuniyetinin Arttırılması ve Sürdürülebilir Kılınmasına Yönelik Faaliyetler

STRATEJİK

AMAÇ

STRATEJİK

HEDEFLER FAALİYETLER

PERFORMANS

GÖSTERGELERİ

HEDEF

PERFORMANS

SORUMLU

BİRİM TAKVİM BÜTÇE

1. ÜYELERİN

TİCARİ

PERFORMANSININ,

MEMNUNİYETİNİN

ARTTIRILMASI VE

SÜRDÜRÜLEBİLİR

KILINMASINA

YÖNELİK

FAALİYETLER

1.1. Üyelerin

Ticari

Performansına

Katkıda

Bulunmak

1.1.1. Hedef Pazarlara

Yönelik Yurt Dışı Fuar

Organizasyonu

Düzenlemek

Üye ile Ziyaret

Edilen Yurt Dışı

Fuar Sayısı

Yılda 2 Kez

(En Az 15 Üye)

Genel

Sekreterlik HER YIL

2016: 35.000 TL

2017: 40.000 TL

2018: 45.000 TL

2019: 50.000 TL

1.1.2. Hedef Pazarlara

Yönelik Yurt İçi Fuar

Organizasyonu

Düzenlemek

Üye ile Ziyaret

Edilen Yurt İçi Fuar

Sayısı

Yılda 1 Kez Genel

Sekreterlik HER YIL

2016: 10.000 TL

2017: 10.000 TL

2018: 15.000 TL

2019: 15.000 TL

1.1.3. Üyelerin Ticari

Performansını

Arttırmaya Yönelik

Eğitimler Vermek

Eğitim Sayısı

Katılımcı Sayısı

Yılda 3 Kez

(En Az 20

Katılımcı)

Genel

Sekreterlik HER YIL

2016: 10.000 TL

2017: 15.000 TL

2018: 20.000 TL

2019: 20.000 TL

1.1.4 Hibe

Programları, Mevzuat

Değişiklikleri Tarımsal

Desteklemeler ile

Bilgilendirme

Toplantıları

Toplantı Sayısı Yılda 2 Kez Genel

Sekreterlik HER YIL

2016: 5.000 TL

2017: 5.000 TL

2018: 7.000 TL

2019: 10.000 TL

1.1.5. Olası yeni

girişimcileri

destekleyecek

KOSGEB Uygulamalı

Girişimcilik Eğitimleri

ve Hibe Programları

Eğitimleri

-KOSGEB ile ortak

eğitim sayısı

- Hibe ve kredi

imkânlarından

faydalanan şahıs ve

kuruluşların sayısı

-Yılda 1’er kez

-Yılda en az 1

Kişi/İşletme

Genel

Sekreterlik HER YIL

2016: 4.000 TL

2017: 5.000 TL

2018: 6.000 TL

2019: 7.000 TL

1.1.6. Üyelerin

Ürün/Hizmet Satın

Almalarını

Kolaylaştırmak İçin

Firmalarla Anlaşmalar

Yapmak (Banka,

Akaryakıt, Lojistik,

Konaklama vb.)

Anlaşma Sayısı 3 Anlaşma Genel

Sekreterlik 2016-2019 --.--

59

STRATEJİK

AMAÇ

STRATEJİK


PERFORMANS

GÖSTERGELERİ

HEDEF

PERFORMANS

SORUMLU


1. ÜYELERİN

TİCARİ

PERFORMANSININ,

MEMNUNİYETİNİN

ARTTIRILMASI VE

SÜRDÜRÜLEBİLİR

KILINMASINA

YÖNELİK

FAALİYETLER

1.2. Üye

İlişkilerini

Geliştirmek ve

Üye

Memnuniyetini

Arttırmak

1.2.1. Üyelerle

Diyalogumuzu

Geliştirmek,

Datalarımızı

Güncellemek ve Varsa

Sorunları Kısa Sürede

Çözmek Adına Yüz

Yüze ya da Telefon ile

İletişime Geçmek

İletişime Geçilen

Üye, çözüme

Kavuşturulan Sorun

Sayısı

-İletişime Geçilen

Üye; %80,

-Güncellenen

Veri; %80

- İletilen

Sorunların

Çözüm

Oranı;%50

Tüm

Birimler HER YIL --.--

1.2.3. Üyelerimize

Kurumsal Hediye

Yaptırılması

Üye Sayısı Faal Tüm

Üyelere

Genel

Sekreterlik HER YIL

2016: 40.000 TL

2017: 40.000 TL

2018: 50.000 TL

2019: 60.000 TL

1.2.4. Yönetim

ve/veya Genel

Sekreterlik Düzeyinde

Üye Ziyareti

Ziyaret Edilen Üye

Sayısı

Üye Sayısının

%20’si

Üst Yönetim

Genel

Sekreterlik

HER YIL --.--

1.2.5. Yemekli

Organizasyon

Düzenlenmesi

Organizasyon Sayısı Yılda 1 Kez Genel

Sekreterlik HER YIL

2016: 50.000 TL

2017: 60.000 TL

2018: 65.000 TL

2019: 70.000 TL

1.2.6. Yüksek

Düzeyde Vergi ve

Tescil Ücreti Ödeyen,

Ihracat Yapan,

Teknoloji Geliştiren

Üyeleri Ödüllendirmek

Ödül Töreni

Düzenlemek 1 Kez

Genel

Sekreterlik 2016-2019 150.000 TL

1.2.7. Üye

Memnuniyet

Anketinin Yapılması

-Memnuniyet Oranı

-Anket Sayısı

-Borsa Hizmetlerine

İlişkin Bildirilen

Sorunların

Çözümlenme Oranı

-%70

-Toplam Üyesi

Sayısının %30’u

-%80

Tüm

Birimler HER YIL

2016: 0 TL

2017: 0 TL

2018: 20.000 TL

2019: 0 TL

60

2- Bursa`da Tarım ve Hayvancılık Sektörlerinin Gelişimine Katkı Sağlamak

STRATEJİK AMAÇ STRATEJİK


PERFORMANS

GÖSTERGELERİ

HEDEF

PERFORMANS

SORUMLU


2. BURSA’DA TARIM

VE HAYVANCILIK

SEKTÖRLERİNİN

GELİŞİMİNE KATKI

SAĞLAMAK

2.1 BTB Canlı

Hayvan ve Et

Borsası

Kurulması

2.1.1. Projelendirme

Çalışmaları

Projelendirme

Çalışmalarının

Tamamlanması

2017 Yılı

Üst Yönetim

Genel

Sekreterlik

2016-2019 2016: 100.000,00 TL

2017: 300.000,00 TL

2.1.2. İnşaat

Çalışmaları

(Kamulaştırma

çalışmaları

Tamamlanması

Halinde)

-İnşaat Çalışmalarına

Başlanması

-İnşaat Çalışmalarının

Tamamlanması

2018 Yılı

2019 Yılı

Üst Yönetim

Genel

Sekreterlik

2016-2019 --.--

2.2 İlimizdeki

Tarım, Gıda ve

Hayvancılık

Sektörlerinde

Mevcut

Sorunların

Çözümüne ve

Üretim

Verimliliğinin

Arttırılmasına

Destek Olmak

2.2.2. Bölge Tarımını

Etkileyen Problemleri

En Etkili Biçimde

Kilit Karar Alıcıları

ile Görüşerek

Çözümüne Öncülük

Etmek

İletilen Sorunların

İlgili Karar Alıcılarına

İletilmesi

İletilen sorunların

%50’si ile ilgili

Girişimde

Bulunulması

Üst Yönetim HER YIL --.--

2.2.3. Sektör

Paydaşları İle

Toplantı ve Bilgi

Paylaşımı

Toplantı ve Bilgi

Paylaşımı Sayısı Yılda 1 Kez

Genel

Sekreterlik HER YIL

2016: 5.000 TL

2017: 5.000 TL

2018: 7.000 TL

2019: 10.000 TL

61

3- Kaynak Yönetiminin Geliştirilmesi

STRATEJİK

AMAÇ

STRATEJİK


PERFORMANS

GÖSTERGELE

Rİ

HEDEF

PERFORMANS

SORUMLU


3. KAYNAK

YÖNETİMİNİN

GELİŞTİRİLMESİ

3.1 Borsanın

Fiziksel

Kaynaklarının

Yönetilmesi

3.1.1. Doğanbey Kentsel

Dönüşüm Alanında Bulunan 33

Adet Dairenin Borsa Mali

Kaynaklarına Katılması (Tapu

Tesliminden Sonra)

Borsa Mali

Kaynaklarına

Katılması

Satılması/Kiraya

Verilmesi

Üst Yönetim

Genel

Sekreterlik

2016-2019

2016: 5.000 TL

2017: 0 TL

2018: 0 TL

2019: 0 TL

3.1.2. SMÖ Binaların

Tamamlanmasına Müteakip Borsa

Mali Kaynaklarına Katılması

Borsa Mali

Kaynaklarına

Katılması

Satılması/Kiraya

Verilmesi

Üst Yönetim

Genel

Sekreterlik

2016-2019 --.--

3.1.3. Doğanbey Kentsel

Dönüşüm Alanında Borsa İdari

Binası Olarak Yapılacak Binanın

Kullanıma Elverişli Olması

Halinde Borsa’nın Taşınması

Gerçekleşme

zamanı

2019 Yılı Sonuna

Kadar

Üst Yönetim

Genel

Sekreterlik

2016-2019 500.000 TL

3.1.4. İznik Temsilciliğinde

Bulunan Yerlerin Borsa Mali

Kaynaklarına Katılması

Borsa Mali

Kaynaklarına

Katılması

Satılması/Kiraya

Verilmesi

Üst Yönetim

Genel

Sekreterlik

2016-2019

2016: 2.000 TL

2017: 0 TL

2018: 0 TL

2019: 0 TL

3.1.5. ET.BA Kombina Sahası

Kentsel Dönüşüm ve Gelişim

Alanı – Arsa Satışı Karşılığı Gelir

Paylaşım İşi

Borsa Mali

Kaynaklarına

Katılması

İhaleye Çıkılması ve

İnşaat Sürecinin

Başlaması

Üst Yönetim 2018-2019 2018-2019: 20.000 TL

3.2 Finansal

Kaynakların

Etkinliğinin

Arttırılması

3.2.1. Üye Sayısı, Tescil İşlem

Hacminin, Tescil Gelirlerinin ve

Geçmiş Dönem Aidat Tahsilat

Miktarının Artırılması

- Yeni Üye Sayısı

- İşlem Hacmi

- Tescil Geliri

- Geçmiş Dönem

Tahsilat Miktarı

- Yılda en az 50

- Bir önceki yıla

oranla en az % 10

Artış

- Bir önceki yıla

oranla en az % 7

Artış

-Borcun En Az

%10’u

Tüm

Birimler HER YIL

2016: 2.500 TL

2017: 0 TL

2018: 3.500 TL

2019: 0 TL

62

4- Kurumsal Kapasiteyi Geliştirmek ve Sürdürülebilir Kılmak Amacıyla, Borsanın Personel ve Teknolojik Yapısını Güçlendirmek ve

Kurum İmajını Arttırmak



PERFORMANS

GÖSTERGELERİ

HEDEF

PERFORMANS

SORUMLU


4. KURUMSAL

KAPASİTEYİ

GELİŞTİRMEK VE

SÜRDÜRÜLEBİLİR

KILMAK

AMACIYLA,

BORSANIN

PERSONEL VE

TEKNOLOJİK

YAPISINI

GÜÇLENDİRMEK

VE KURUM İMAJINI

ARTTIRMAK

4.1. Borsanın

Teknolojik

Altyapısının

Güçlendirilmesi

4.1.1. Borsa Web Sitesinin

Üyeler Tarafından Daha Etkin

Kullanılmasına Yönelik

Yenilemelerin Yapılması

Web Sayfasının

Güncellenmesi En Az Yılda Bir Kalite HER YIL

2016: 10.000 TL

2017: 8.000 TL

2018: 9.000 TL

2019: 10.000 TL

4.1.2. Web Sayfasının

İngilizce Dil Desteğinin

Sağlanması

İngilizce Web

Sitesinin Hazırlanması 2016 Sonuna Kadar Kalite 2016 2016: 5.000 TL

4.1.3. Kullanıcı

Bilgisayarlarının ve

Yazılımlarının Yenilenmesi

Güncel Donanım ve

Yazılımların Satın

Alınması

Bilgisayar ve

Yazılımların

Yenilenmesi

Kalite 2016-2019 75.000 TL

4.1.4. Elektronik

Belge/Doküman ve Arşiv

Sistemini Kurmak

Elektronik arşiv

yönetim sistemi

kurulması

Borsa arşivinde

mevcut evrakların

%80’inin

elektronik ortama

aktarılması

Kalite 2016-2019 100.000 TL

4.2. Borsa

Çalışanlarının

Yetkinliklerinin

Geliştirilmesi

ve

Memnuniyetini

n Arttırılması

4.2.1. Personelin Belirlenen

İhtiyaçları Doğrultusunda Dış

Kaynaklı Eğitim Hizmeti

Alınması

Eğitim Sayısı

Her yıl en az 2

farklı konuda

eğitim almasının

sağlanması

Genel

Sekreterlik

Kalite

HER YIL

2016: 10.000 TL

2017: 15.000 TL

2018: 15.000 TL

2019: 20.000 TL

4.2.2. TOBB, Valilik,

Üniversiteler, Kamu Kurum

ve Kuruluşları vb. tarafından

düzenlenen eğitimlere borsa

personelinin katılım sağlaması

Eğitim Sayısı Yılda en az 2

Genel

Sekreterlik

Kalite

HER YIL

2016: 5.000 TL

2017: 8.000 TL

2018: 10.000 TL

2019: 13.000 TL

4.2.3. Personel Performans

Sisteminin kurulması Yapılabilirlik analizi 2 yıl

Genel

Sekreterlik 2016-2018 --.--

4.2.4. Personel Memnuniyet

ve Motivasyonunun

Artırılması İçin Sosyal

Faaliyetlerde Bulunulması

Faaliyet Sayısı Yılda en az 2 Genel

Sekreterlik HER YIL

2016: 5.000 TL

2017: 7.000 TL

2018: 10.000 TL

2019: 12.000 TL

4.2.5. Personel Memnuniyet

Anketinin Yapılması

-Memnuniyet Oranı

-İyileştirilen Alan

Sayısı

En az %80

En az 1 Kalite HER YIL --.--

63



PERFORMANS

GÖSTERGELERİ

HEDEF

PERFORMANS

SORUMLU


4. KURUMSAL

KAPASİTEYİ

GELİŞTİRMEK VE

SÜRDÜRÜLEBİLİR

KILMAK

AMACIYLA,

BORSANIN

PERSONEL,

TEKNOLOJİK

YAPISINI

GÜÇLENDİRMEK

VE KURUM İMAJINI

ARTTIRMAK

4.3. Borsanın

Kurum İmajını ve

Tanınırlığını

Arttırmak

4.3.1. Sosyal Sorumluluk

Projesi Geliştirmek veya

Projelere Katkı Sağlamak

Gerçekleşen Proje En az 1 proje

gerçekleştirmek

Üst Yönetim

Genel

Sekreterlik

2016-2019 300.000 TL

4.3.2. Yazılı ve Görsel

Basınla İlişkileri Geliştirmek

İçin Faaliyetlerde Bulunmak

Bir araya Gelme

Sayısı Yılda en az 1 Genel

Sekreterlik HER YIL

2016: 2.000 TL

2017: 3.000 TL

2018: 3.500 TL

2019: 4.000 TL

4.3.3. Borsanın Basında Yer

Alma Sıklığını ve Haber

Etkinliğini Arttırmak

Ulusal, Bölgesel ve

Yerel Basında Yer

Alma Sayısı

Yılda en az 700

haber sayısı Genel

Sekreterlik HER YIL --.--

4.3.4. Borsanın Tanınırlığını

artırmak için Sosyal Medya

ve Web Sayfasının daha

etkin kullanılması

- Web Sayfası

Tıklanma Sayısı

-Sosyal Medya

Paylaşım Sayıları

- Web Sayfası 1500

Tıklama Sayısı

-250 paylaşım

Genel

Sekreterlik

Kalite

HER YIL --.--

4.3.5. Borsa Faaliyetlerini

İçeren

2 Ayda Bir E-Bülten

Yayınlamak

E-Bülten Sayısı

Yılda 6 Adet

Genel

Sekreterlik

Kalite

HER YIL --.--

Documents

BURSA TİCARET BORSASI 2016-2019 STRATEJİK …...Bursa, tarihi ve doğal zenginlikleri ile geçmişten günümüze köprü olmuş, tüm zamanları birbirine bağlayan, farklı atmosferlerin