1

2

6

7

Bình Định quê hương tôi

Không phải ngẫu nhiên mà Bình Định được gọi là miền đất văn đất võ. Người xưa nói “Địa linh

sanh nhơn kiệt” và cũng cho rằng “Thời thế tạo anh hùng”. Quê tôi có lẽ nằm cả trong hai trường hợp ấy.

Vùng đất ở miền Trung Trung Bộ nằm giữa Phú Yên và Quảng Ngãi, một bên là biển, một bên là núi có Quốc lộ 1 và đường sắt thông thương nối liền Bắc Nam ấy đã có từ ngàn xưa mà đầu tiên mang tên là nước Lâm Ấp. Đến đời nhà Lê theo với cuộc Nam tiến, người Việt mới bắt đầu có mặt, tạo dựng nên Bình Định ngày nay.

Ven bờ biển Bình Định có đến 33 đảo lớn nhỏ nằm trải dài từ thành phố Quy Nhơn đến huyện Phù Mỹ. Các sông trong tỉnh đều bắt nguồn từ những vùng núi cao của sườn phía Đông dãy Trường Sơn có độ dài ngắn, không lớn nhưng lại có độ dốc cao nên thường xảy ra lũ lụt rất mạnh gây ngập úng kéo dài nhiều ngày. Các sông lớn được biết đến như sông Kôn, sông Lại Giang, sông La Tinh và sông Hà Thanh đã hợp lưu với các sông nhỏ, suối chằng chịt nhiều địa phương

8

trong tỉnh. Bên cạnh đó là hệ thống hồ, đầm nằm rải rác trong toàn tỉnh mà nổi tiếng có đầm Trà Ô, Đề Ghi, Thị Nại.

Bình Định không thiếu những chứng tích lịch sử như thành Hoàng Đế, thành Thị Nại, tháp Chàm. Các nơi thờ phụng như nhà thờ Chánh Tòa, các chùa như chùa Long Khánh, Sơn Long, Thập Tháp, Nhạn Sơn, Linh Phong, chùa Hang, tu viện Nguyên Thiều. Những ngôi đền thờ các bậc danh nhân chí sĩ như Đào Duy Từ, Tăng Bạt Hổ, Mai Xuân Thưởng. Các khu di tích như Chi bộ Vạn Đức, Chiến thắng Chợ Cát, đèo Cù Mông, đèo Nhông Dương Liễu. Các danh lam thắng cảnh như Ghềnh Ráng - Tiên Sa, Hầm Hô, bãi biển Quy Hòa, núi Bà, bãi biển Nhơn Lý Cát Tiến, đầm Thị Nại, bán đảo Phương Mai, suối khoáng nước nóng Hội Vân, hồ Núi Một, Cù lao Xanh, mũi Vi Rồng, cầu Thị Nại. Những danh lam thắng cảnh, những chứng tích lịch sử do từ thiên nhiên cấu tạo hoặc do từ con người tạo thành đã làm nổi bật lên một Bình Định không thể nào quên với người ngoại tỉnh hay khách nước ngoài.

Và một vài phác họa như thế để thấy rằng quê tôi cũng chưa phải là nơi được thiên nhiên ưu đãi nên cuộc sống của người dân vốn cần cù nhẫn nại, đồng thời với bản chất hiền lành, chất phác nhưng lại luôn luôn yêu chuộng võ nghệ, luôn luôn nung nấu một tinh thần kiên cường bất khuất mà trong quá trình

9

lịch sử đã chứng minh một cách hùng hồn như Tam Kiệt Tây Sơn (Nguyễn Nhạc, Nguyễn Huệ, Nguyễn Lữ), như các Dũng tướng Trần Quang Diệu, Bùi Thị Xuân, các danh nhân như Đào Tấn, Nguyễn Đăng Lâm, Tăng Bạt Hổ, Mai Xuân Thưởng, Bác sĩ Phạm Ngọc Thạch, Ngô Mây, Diệp Trường Phát, Bàn thành tứ hữu (Hàn Mặc Tử, Chế Lan Viên, Yến Lan, Quách Tấn), Xuân Diệu…

Ngoài tinh thần thượng võ, sáng chữ thơ văn, Bình Định còn nổi lên với một nền văn hóa đa dạng, phong phú với các loại hình nghệ thuật như Bài chòi, Hát bộ, nhạc võ Tây Sơn, hò Bá trạo, cùng với các lễ hội như Đống Đa, Cầu ngư, các dân tộc miền núi…

Quê tôi không chỉ có danh lam thắng cảnh, không chỉ có anh hùng nữ kiệt, không chỉ có phong phú nghệ thuật, mà còn có cả những đặc sản có tiếng về ẩm thực như rượu Bàu Đá, cà chua nước lợ, bánh tráng nước dừa, bún Song Thằn, bánh hỏi, nem chả, bánh ít lá gai, bánh tráng Trung Thành, cá bò gù… mà nếu như được thưởng thức một lần chắc chắn không thể quên được.

Bình Định là tâm hồn, là hơi thở, là cuộc sống kể từ khi tôi mở mắt chào đời nên đã thấm sâu vào trong từng buồng tim thớ phổi. Nên dù có phải xa quê nhưng hành trang mang theo suốt cả cuộc đời vẫn nặng trĩu tình quê.

10

Một mẹ mười conVùng đất Bình Định với Quy NhơnCó mười huyện cùng chung lưng đấu cậtĐã làm nên một quê hương bất khuấtTừ xứ nghèo của ven biển miền TrungNhư cùng mẹ cha có các con chungMỗi huyện mang riêng cho mình tính chất.

Đất Tây Sơn vốn là vùng võ họcDân tự hào có thị trấn Phú PhongVùng địa linh tạo thế đứng anh hùngLưu chiến sử vua Quang Trung kiệt xuất.

Phù Cát khô cằn sỏi đá mênh môngLấy danh nhân Ngô Mây làm thị trấnTô đắp giang sơn vốn người hào kiệtYêu quê hương chí khí chẳng lay sờn.

11

Về Hoài Nhơn ai nhớ ai thươngXứ dừa Tam Quan làm nên thị trấnPhố Bồng Sơn đêm đèn sao lấp lánhLà hai nơi nên danh phận Hoài Nhơn.

Tuy Phước ta có thị trấn Diêu TrìNhà ga đưa tiễn khách đến khách điQuê mở mang thêm rộng đường lớn chợHạnh phúc như đang độ tuổi xuân thì.

Ở Phù Mỹ vùng đất rộng bao laHai thị trấn là Bình Dương, Phù MỹĐất trời riêng đã dành cho kỳ vĩDuyên dáng vô cùng đẹp tuyệt quê hương.

Miền An Nhơn cũng có hai thị trấnBình Định kiên cường, Đập Đá xưa nayPhố thị đẹp đôi từ xưa đã cóChung thủy trọn đời tên mãi còn đây.

Ghé Hoài Ân về thăm Tăng Bạt HổThị trấn lấy từ tên tuổi danh nhânNgười anh hùng đã hy sinh cứu nướcLàm rạng danh thêm địa chí Hoài Ân.

12

Vĩnh Thạnh lại là huyện ở vùng caoĐồi núi chập chùng cằn khô sỏi đáRừng giăng núi tiếp Gia Lai, An Lão Dân kiên trung bất khuất đã tự hào.

An Lão trời quê nắng gió mịt mờCuộc sống dân sinh lên đèo xuống dốcNắng gội mưa chan trui rèn sức vócĐem mồ hôi cùng tắm mát tâm người.

Miền Vân Canh núi chập chùng sỏi đáNgười như người vắt cạn từng giọt mồ hôiThừa khổ thiếu vui đắp vá rã rờiNhưng vẫn kiên trì đi trên hạnh phúc.

Mười huyện như mười đứa con sáng giáLàm rạng danh cho đất Tổ quê hươngVốn là miền của hải bạc, kim sơnĐẹp vô cùng quê Quy Nhơn - Bình Định.

13

Phù Cát quê tôi - 1Cát Phù đích thực quê tôi

Thùy dương cát trắng lở bồi quanh nămGọi cha kêu mẹ hỏi thăm

Người đi múc ánh trăng rằm điểm tô.

Quê hương sỏi đá cằn khôMồ hôi vắt cạn, dư đồ mở mang

Điểm tô cuộc sống huy hoàng Biên cương lãnh thổ thếp vàng châu pha.

Lung linh đất đã nở hoaNgô Mây thị trấn đậm đà tình quê

Ra đi ai cũng muốn vềDựng xây các xã đề huề thăng hoa.

14

Cát Tân nhớ lắm phải quaCát Trinh xinh đẹp vào ra Cát TườngCát Khanh, Cát Hiệp thông thương

Cát Lâm, Cát Khánh một đường về đây.

Cát Sơn, Cát Hải bên nàyCát Thành, Cát Tiến dựng xây sắc hồng

Cát Nhơn, Cát Thắng một lòngCát Minh chung cuộc một vòng quê tôi.

Cho tròn mười bốn Cát thôiĐó là Phù Cát quê tôi bây giờ

Quê hương đất mẹ tuổi thơNuôi tôi khôn lớn, đất chờ sinh sôi.

Dư đồ Bình Định quê tôiVững yên thạch trụ cái nôi sinh tồn

Việt Nam non nước vuông trònTự do độc lập núi sông Tiên Rồng.

15

Phù Cát quê tôi - 2Phù Cát quê tôi có cát phùMột vùng sỏi đá gió vi vuQuy Nhơn phố cổ trời in bóngBình Định thành xưa khói tỏa mù.

Ngàn dặm ru tình, tình vẫn nhớTrăm năm đáp nghĩa, nghĩa còn ruBà con ai nhớ về quê cũThăm lại giùm tôi xứ cát phù.

Phù Cát quê tôi - 3Trời văn đất võ của Tây Sơn Gánh vác Nam bang chí chẳng sờnPhù Cát chung tay cùng cả nước Sài Gòn góp sức với non sông.

Dựng xây độc lập lòng cương quyếtPhát triển tự cường dạ sắt sonSử Việt muôn đời ghi nhớ mãiNgàn năm Bình Định vững như đồng.

16

Tình non nướcTình quê trĩu nặng chẳng phôi phaNon nước vơi đầy lệ xót xaNặng gánh giang san bền nhuệ khíOằn vai đất Tổ vững can quaSắt son bền chí nhờ ơn mẹHào hiệp ghi lòng nhớ nghĩa chaVạn thuở Rồng Tiên xanh nét sửMuôn đời con cháu kết đơm hoa.

Tình quêSáu mươi năm cách biệt quê nhàCảnh cũ người xưa vẫn mặn màBến nước con đò reo tiếng hátLũy tre bờ giậu đượm tình caRa đi vẫn nhớ hồn quê mẹVề lại càng thương nghĩa đất chaVạn lý đêm dài soi bóng nguyệtChừng như thấy được tấm lòng ta.

17

Bình Định quê tôi(Phổ nhạc: Hoàng Châu)

Quê tôi nghèo cát bụi mù khơiVùng đất cằn khô thoáng ngậm ngùiMưa nắng bao ngày phơi sỏi đáNgười người vắt cạn giọt mồ hôi.

Ruộng đồng bồi lở nát thân tôiĐưa mắt nhìn xa cuối cuộc đờiKhoai sắn độn cơm chưa vững dạTháng năm dài mộng ước buông trôi.

Những mong gian khó sẽ dần quaQuê cũ tình xưa vẫn đậm đàNhư biển Đông dạt dào sóng vỗNhư Trường Sơn sắc biếc không phai.

Đan thanh sử sách mãi lên ngôiNam hùng nữ kiệt quyện vào nhauBình Định muôn đời đó, của tôiBình Định muôn đời đó trong tôi.

20

Về thăm Bình Định - 1(Trích hồi ký năm 2000, Hoàng Châu phổ nhạc)

Chiều nay anh đưa em vềNgắm nhìn Bình Định quê anhNghe tình quê hương thắm thiếtĐường phố vui, Quy Nhơn ngời vọng.

Đồi tháp xưa tĩnh lặng Nguyên ThiềuCầu Bà Di ai đi xa nhớAn Nhơn về lúa rợp chân đêDừa Tam Quan mênh mông bát ngát.

Nhớ người thân thôn cũ đợi ngày nàoTình quê dạt dào bài ca thương nhớBình Định muôn đời quyện ánh saoCâu hò, tiếng hát, nụ cười xôn xao.

21

Gió chiều lên lồng lộng biển xanhThuyền tàu vui tung hoa sóng nướcCá khoang đầy từng nhịp bước nhanhSông trăng thanh bình vang tiếng hát.

Phù Cát ơi! Nơi xưa còn vọngLời hát ru trĩu nặng quê nhàNào cùng anh thăm khu di tíchTây Sơn hùng đuổi giặc năm xa.

Tình quê ơi dù có xa muôn trùngNhớ nào quên nơi đất mẹ trùng phùngAnh đưa em về Bình Định miền TrungQuê hương anh đó, mặn mà thủy chung.

24

Dòng máu“Ai về Bình Định mà coiCon gái Bình Định múa roi đi quyền”Câu ca dao cũ lưu truyềnĐến bây giờ vẫn còn nguyên hào hùng.

Quê em kiệt liệt nữ trungTiếng miền An Thái, danh hùng Hoài Nhơn...Thuận theo dòng nước sông KônThơm hương sữa mẹ, ngọt hồn quê hương.

Mưu sinh giữa cuộc đời thườngVẫn theo một nắng hai sương như ngườiVẫn vui tiếng nói tiếng cườiDân ca Trung Bộ hát lời thân thương.

Giản đơn giữa cuộc bình thườngNhưng trong tâm chí kiên cường dưỡng nuôiTrước bao nghịch cảnh không lùiĐã mang dòng máu bà Bùi Thị Xuân.

25

Đất văn đất võVùng đất nối giữa hai miền Nam BắcNằm dưới chân dọc theo dải Trường SơnNúi đã xanh mà biển lại xanh hơnBiển với núi tạo nên vùng đất sử.

Nhiều chứng nhân làm lên từ quá khứDanh thơm còn lưu mãi đến ngàn sauViệc văn chương từng nhả ngọc phun châuĐường võ nghiệp lại long trời lở đất.

Ôi người xưa đã chung lưng đấu cậtĐể bây giờ có Bình Định - Quy NhơnLẫy lừng nghe đến Tam kiệt Tây SơnSáng danh nhớ lại Bàn thành tứ hữu.

Một dải đất của miền Trung cố cựuGóp kỳ công thêm rực sáng quê hươngCháu con dù lưu sống ở tha phươngVẫn huyết quản dòng đất văn đất võ.

26

Ghềnh ráng

Biển một bên mà đá một bên

Thiên nhiên sao khéo vẽ nên ghềnh

Nhạt nhòa bóng lẻ cơn triều xuống

Thấp thoáng thuyền xa mực nước lên.

Nghe tiếng thơ xưa về lãng đãng

Mơ hồ người cũ nổi bồng bềnh

Dư âm còn đọng trong trời đất

Biển một bên mà đá một bên.

27

Dừa Tam QuanVào một thời cũng chưa hẳn là xưaDừa Tam Quan hằn sâu trong ký ứcThuở tôi còn đứa trẻ con rắn mắtEm ngây thơ tóc vừa chớm đuôi gà.

Ngồi bên nhau nghe tiếng sóng vỗ xaNhìn gió biển chải tóc dừa xào xạcDừa Tam Quan trải dài ra bát ngátĐứng thành rừng không ai tưới vẫn xanh.

Chưa một lần gọi nhau tiếng em, anhNhưng trong mắt như nước dừa ngọt lịmTuổi ngây thơ một thời xưa quý hiếmĐã không còn theo năm tháng trôi qua.

Em bây giờ đã là của người taTôi bây giờ chỉ là tên lãng tửDừa Tam Quan vẫn còn thương dấu cũKỷ niệm xưa không một chút phai nhòa.

28

Tiếng trống chầuNếu có về thăm Quy Nhơn - Bình ĐịnhĐừng quên coi đặc phẩm của quê hươngThưởng thức từng những kép độc, đào thươngNhìn điệu bộ qua lời ca tiếng hát.

Nghệ thuật của quê miền Trung có khácChẳng cung đình cũng không hẳn dân caKết hợp chung theo chiều hướng hài hòaTạo lập mới cho mình riêng thế đứng.

Người xưa đã dày công lao xây dựngBằng tình yêu, bằng khí tiết nho giaTruyền lưu đời mỗi lúc mỗi vang xaSay đắm biết bao người mê Hát bộ.

Tôi từ lúc xa quê hương xứ sởHành trang mang theo cả tiếng trống chầuCho dù đang lưu sống ở nơi đâuVẫn nghĩ nhớ về từ nôi Hát bộ.

29

Bánh ít lá gaiEm về Bình Định quê tôi

Làm dâu cha mẹ, làm người địa phươngHòa theo cuộc sống đời thường

Quen mùi bánh hỏi, quen hương khoai mài.

Ghiền ăn bánh ít lá gaiGiữa chen nhân đậu, bọc ngoài nếp thơm

Khéo tay dậy sớm, thức hômGói bằng lá chuối hình khom nóc chùa.

Lá gai bánh ít đã ưaTừ khi cái thuở còn chưa lấy chồng

Yêu anh giữ kín trong lòngCòn yêu đặc sản nên không chối từ.

Làm dâu đã mấy năm dưThơm hương bánh ít vẫn như buổi đầu

Bánh tuy ít, nghĩa tình sâuNên đi đâu cũng lâu lâu nhớ về.

30

Đặc sảnVề chơi Bình Định ít hao tàiĐã biết đâu còn phải hỏi aiBánh tráng Trung Thành ghi chắc nịchChả nem Chợ Huyện nhớ lâu dàiRượu ngon muốn uống thăm Bàu ĐáVị ngọt thèm ăn hỏi lá gai...Đặc sản vẫn nhiều hơn thế nữaVề chơi Bình Định ít hao tài.

Anh hùng áo vảiAnh hùng áo vải đất Tây SơnCứu khốn phò nguy giải oán hồnDẹp loạn hoành thương an quốc thổTrừ gian trở giáo định biên cương.Vì dân bão táp lòng không nảnBởi nước phong ba chí chẳng sờnThanh sử ngàn năm lưu dấu ấnMuôn đời Tổ quốc mãi ghi ân.

31

Thác cá bayDịp nào ghé lại Quy NhơnMời anh về thăm Phú MỹVừa là địa danh hùng vĩVừa là căn cứ Cần Vương.

Thiên nhiên dành tặng quê hươngGom thu kỳ hoa mỹ thạnhSuối reo nước nguồn róc ráchNam nồm cá vượt vũ môn.

Dấu xưa dựng lũy xây đồnNghĩa binh cụ Mai Xuân ThưởngMột đời nuôi cao chí hướngDiệt thù cứu nước phò vua.

Anh về Phú Mỹ hay chưa?Nhớ thăm Hầm Hô cá vượtChiêm ngưỡng ơn người thuở trướcThơm danh Bình Định - Quy Nhơn.

32

Qua cầu Thị NạiNối thành phố về khu Nhơn HộiVượt qua đầm rút ngắn đường điNghe biển xanh sóng vỗ thầm thìĐón gió mát trùng dương thổi lại.

Đêm nay cầu đèn giăng phố trảiBên kia cầu công nghiệp vào caHai bên cầu biển rộng bao laTrôi thấp thoáng thuyền ai mấy chiếc.

Đi giữa cầu như người dị biệtNgược xuôi đường ai lạ ai quen?Đứng ra ngoài khỏi cuộc bon chenCũng hơi thở người trong xã hội.

Về nhà em hình như lạc lốiĐường cũ giờ không giống ngày xưaĐứng trên cầu mỏi mắt xa đưaNgỡ ngàng tìm chưa ra định hướng.

33

Nữ kiệt

Dưới trướng minh vương chẳng kẻ hèn

Vào sanh ra tử đã mấy phen

Quang Trung đại đế từng xưng tán

Quang Diệu tướng quân cũng tỏ tên!

Việc nước chưa yên trời có thấu?

Lòng dân mới định đất sao ghen?

Ngàn năm thanh sử Bùi Đô đốc

Hậu thế soi gương sáng trước đèn.

34

Đá Vọng PhuSừng sững đứng nhô cao trên đỉnh núiTay dắt con hướng mặt ngó biển ĐôngMòn mỏi theo năm tháng đợi tin chồngTrong tuyệt vọng hóa thân thành tượng đá.

Truyền thuyết xưa nghe quen mà vẫn lạAi có về Phù Cát tất nhìn raẤn tích còn ghi trên dãy núi BàSự chung thủy đã trở nên huyền thoại.

Từ muôn xưa đã mưa dầm nắng gộiVẫn kiên gan với tháng đợi năm chờCòn trong tâm có được chút nào mơCòn tin tưởng người xưa ngày trở lại.

Quê hương tôi đã trung trinh, khí kháiĐất như người nên có đá Vọng PhuGiữa đời thường vừa thực vừa hưĐến Phù Cát một lần coi cho biết.

35

Trước tháp ChàmVề Quy Nhơn không thấy được tháp ChàmUổng một chuyến đi tham quan Bình ĐịnhTám cụm tháp nằm rêu phong cổ kínhTrải dài từ Phú Lộc đến Dương Long.

Em đang nhìn nghe thấy được gì khôngTiếng của tháp đang thì thầm trong đó?Không phải đâu! Chỉ là lời của gióTự ngàn xưa đã mở cửa thông quan.

Đưa thiêng liêng về đến chốn nhân gianHòa nhập lại thành vô biên ý sốngNên chẳng phải tháp là điều mơ mộngMà dư âm của Bình Định ngày xưa.

Em về đây vào giữa lúc mùa mưaNên đã thấy có nhiều người đến viếngNhưng không sao - Khi có em hiện diệnThấy em vui - Bình Định cũng vui rồi.

36

Về thăm Bình Định - 2Quy Nhơn một chuyến du hànhDanh lam thắng cảnh chớ đành bỏ quaNày là Ghềnh Ráng - Tiên SaNày là bãi biển Quy Hòa - Cát Tiến.

Hầm Hô - Nước nóng Hội VânHồ Núi Một, mũi Vi Rồng, Phương MaiNúi Bà có một không haiKìa đầm Thị Nại cầu dài bắc ngang...

Trọn tình một chuyến tham quanHết xem thắng tích, về thành phố chơiThưởng mùi bánh ít lá gaiRượu Bàu Đá một vài chai mua về.

Được đi một chuyến thỏa thêQuy Nhơn - Bình Định còn mê tới giàDù tôi không tiện nói raThì em cũng hiểu quê ta thế nào.

37

Tiếng gọi của quê“Anh về Bình Định thăm cha,Phú Yên thăm mẹ, Khánh Hòa thăm em”Ca dao lời hát ru êmNhẹ đưa con được sâu thêm giấc nồng.

Tôi đi từ Tây sang ĐôngNuôi lời ru lớn theo dòng thời gianTừ khi xa xóm xa làngCâu ca dao thấy thêm càng thiết thân.

Quê chưa về lại một lầnNhưng quê vẫn giữ trong ngần ấy nămVẫn đầy ăm ắp trong tâmNhư là từ lúc xa xăm thuở nào.

Đêm nghe tiếng gió lao xaoTưởng như là tiếng thì thào của quêVượt qua đèo Cả, An Khê...Người quê hương chẳng thấy về thăm quê.

38

Quê tôi Bình ĐịnhBình Định, Bình Định quê tôiTrùng dương cát trắng lở bồi quanh nămCằn khô, sỏi đá thăng trầmMồ hôi vắt cạn ruột tằm nhả tơ.

Nhớ xưa bom đạn trăng mờMây treo đỉnh núi hững hờ bóng aiChiến tranh hai cuộc kéo dàiNát thân tứ đại miệt mài gió sương.

Đồ Bàn hận, Chiêm Quốc vươngXóa tan triều đại một phương lấy chồngTình yêu thắm thiết ruộng đồngMở trang sử mới nối dòng Nam bang.

39

Việt Nam nay đã mở mangBa miền nối lại Bắc Nam một nhàBình Định nặng gánh quan hàHai đầu xa thẳm mẹ cha đất Rồng.

Bình Định đẹp tựa dòng sôngTrời văn đất võ đẹp dòng sử caQuê hương cẩm tú ngọc ngàĐịa linh nhân kiệt bao la núi rừng.

Quang Trung Nguyễn Huệ anh hùngCờ đào áo vải một vùng hiên ngangĐánh cho giặc Mãn quy hàngHọ Bùi Đô đốc sử vàng ghi danh.

Biết bao tướng sĩ trung thànhNgựa voi xung trận tiến nhanh Bắc HàDựng cờ độc lập hoan caCũng từ Bình Định mở ra thái bình.

40

NgờMột tối về thăm quê xứ emLung linh trăng trải mộng bên thềmTam Quan đất cũ cây rung nhẹPhù Cát đồng xưa gió thổi êmThấp thoáng duyên ai vờn trước cửa Mơ màng dáng ngọc nép sau rèmNgỡ ngàng trong thực ngờ hoang tưởngĐể lúc dời chân gợi nhớ thêm.

41

Có dịp về thăm

Em còn có nghĩ đến quê hương

Từ lúc xe hoa đi lấy chồng

Phù Cát huyện xưa dừa trĩu quả

Bồng Sơn đất cũ lúa đơm bông

Đường làng vẫn nhớ người chân đất

Ngõ phố chưa quên khách má hồng

Nhân dịp về thăm nơi cắt rốn

Hẳn nhiên khác lạ ngẩn ngơ trông.

42

Về Bình ĐịnhĐường làng mỏi gót năm dài

Ai về Bình Định nhớ hoài tình quêHai mùa khoai sắn đi về

Oằn vai trĩu nặng theo nghề ruộng nương.

Dân sinh một nắng hai sươngĐã từng giữa cuộc đời thường trở trăn

Vượt qua bao nỗi khó khănĐể bây giờ có mặt bằng vươn cao.

Cam go của những năm nàoĐã theo dĩ vãng đi vào cổ xưaDù cho tháng nắng ngày mưa

Vẫn cao thành quả những mùa bội thu.

Việc công cho chí việc tưThị thành, thôn đã coi như một nhà

Bình Định giờ đã khác xaVề thăm một chuyến đã là ước mong.

43

Nhớ thăm Thị NạiVề Quy Nhơn ghé thăm Thị NạiThú vị sao một chuyến du hànhĐủ thấy nơi vùng đất địa linhĐang phát triển trên đà đổi mới.

Từ thôn quê đến nơi đô hộiMọi thành phần chung sức dựng xâyQuê hương đất võ cũng nơi nàyMàu tráng lệ rộng đường Thị Nại.

Những bàn tay chuyên cần năng nổCó được từ trí tuệ thông minhĐã chung lo đổi mới quê mìnhNên cuộc sống vui tươi xán lạn.

Trong đời thường ấm no đầy đủVẫn cưu mang ấm áp tình quêVề Bình Định một chuyến vui ghêKhông thể không ghé thăm Thị Nại.

44

Ai đi cũng vềBình Định đất võ tuyệt vờiDanh lam thắng cảnh là nơi tìm vềQuy Nhơn lý tưởng say mêBiển xanh sóng vỗ miền quê ngọt ngàoGhềnh Ráng - Sơn Thạch tự hàoTrập trùng hang đá với bao trữ tìnhTừ trên sườn núi ngắm nhìnBức tranh thủy mặc mang hình núi sôngQuy Hòa thơ mộng mênh môngĐất trời ban tặng tầng không mát lànhĐầm Thị Nại dưới nắng hanhCùng tháp Thầy Bói uốn quanh khu rừngBiển Nhơn Lý đẹp vô cùng

45

Cát Tiến - Nhơn Hội đón mừng tham quanCồn Cát hải đảo reo vangXen vào lấp lánh cát vàng bao laĐàn yến ở các nơi xaBay về làm tổ món quà thiên nhiênHòn Khô che chắn nối liềnLàng chài Nhơn Hải thần tiên diệu kỳCù lao Xanh khung cảnh uy nghiYên bình cuộc sống, ai đi cũng vềMũi Vi Rồng ghềnh đá thật mêBao đời truyền thuyết tái tê lòng ngườiHầm Hô cuộc sống reo cườiLòng dân kiêu hãnh rạng ngời quê cha.

46

Thanh bình trên đất mẹMấy mươi năm xa quêNhớ lời ru của mẹVùng ký ức lắng ngheTừng nhịp võng đong đưa.

Rực rỡ ánh nắng trưaXen câu hò vẫn đợiNối nhịp sống xanh ngờiTrăm ngàn thương nỗi nhớ.

Yêu cánh đồng muôn thuởYêu bến nước đầu làngYêu những chiều khói lamTỏa lên trời cao rộng.

Tiếng sáo diều mênh môngBay vút giữa tầng khôngẤm áp tận cõi lòngThanh bình trên đất mẹ.

47

Nón tựa vầng trăngNón lá Gò Găng đẹp tuyệt vờiLàm duyên e ấp màu xinh tươiBản sắc đậm đà hồn nước ViệtNhư là cổ tích đẹp muôn đời.

Nối nhịp ấm tình khoe dáng duyênBao cô thanh nữ nón che nghiêngNắng mưa dầu dãi đều chung bướcDấu ấn quê nhà giữ nét riêng.

Có dịp về quê ghé Tân NghiCác em các chị tuổi xuân thìĐầm ấm quây quần bên ánh điệnMũi kim chằm nón rất tinh vi.

Nếu về quê mẹ ghé Gò GăngGởi mua chiếc nón tựa vầng trăngNgười về kẻ ở đều lưu luyếnSài Gòn - Bình Định xa mà gần.

48

Quê mình đẹp lắmQuê mình đẹp lắm anh ơiTrời văn đất võ rạng ngời còn đâyHòa bình kiến tạo dựng xâyNước non nghìn dặm ngất ngây hữu tìnhMời anh ở lại quê mìnhBốn bề sông núi in hình Tây SơnMột thời áo vải không sờnChung tay xây dựng đẹp hơn vạn lầnQua cầu Nhơn Hội Thi NhânHành trình phát triển muôn phần yêu thươngMời anh ở lại quê hươngCánh cò bay lả thân thương rợp đồngĐất trời bát ngát mênh môngNiềm vui tràn ngập lòng không muốn dời.

50

51

Tình tự riêng tôi

Nói đến Quê Cha, ai không cưu mang trọn kiếp. Nhắc đến Đất Mẹ, ai không khắc khoải

một đời. Bởi nơi đó là quê hương nguồn cội cho ta có mặt trong đời, là huyết thống truyền lưu nuôi dưỡng châu thân, mọi mạch máu cùng chảy về tim cho con tim biết thở, biết nói, biết cười, biết đón nhận, lắng nghe mọi buồn vui an lành, hạnh phúc, niềm thương nỗi nhớ cho đến cả những ray rứt khổ đau.

Những ai sống nơi chôn nhau cắt rốn, được hít thở không khí nồng ấm Quê Cha, hưởng trọn tình thương ngọt ngào Đất Mẹ dù cho nghèo khó hay đủ đầy, thấy vậy mà thật diễm phúc. Còn những ai xa nhà xa quê, công có thành danh có toại hay bị đập giũa giữa diêm phù, với các cụm từ “phiêu bạt giang hồ”, “tang bồng hồ thỉ”, chi chí cuộc đời, nghe sao mà phiêu bồng cuộc lữ quá. Theo tôi và riêng tôi, vẫn là khách thổ tha phương, không phải quê hương của mình, chỉ có Quê Cha Đất Mẹ là nhất và chỉ có quê hương mình là nhất. Đồng cảm hay không thì tùy và là của quý vị chứ không phải của tôi.

52

Để thương để nhớ, để mang vào lòng, để giữ trong tim, trên mọi nẻo đường đã, đang, sẽ đi và phải sống, cho đến cuối đời. Vẫn biết khả năng hạn hẹp, hiểu biết thô thiển, chữ nghĩa đơn sơ, bởi có học nhiều đâu mà biết, có thông minh tài trí gì đâu mà thượng thừa, trong lúc, vốn mang cái ngu cái dốt thâm căn, lại dính chất củ mì bột nhứt bột nhì cõi cằn gốc rạ, còn chi mà nói quê mùa, chơn chất. Tuy nhiên, tôi không ngại viết những gì đối với quê hương tôi, viết xuất phát từ tình tự của mình chứ không bởi khởi động từ đâu hay bất cứ ai, hơn nữa, viết về quê hương mình, có gì phải ngại. Cho nên tôi đã viết Non nước Việt Nam, tất cả mọi tỉnh thành Việt Nam Hành trình quê mẹ, Việt Nam thi sử hùng ca,... Mới viết thêm Tỉnh nhà Bình Định hay Quê hương Bình Định, và một vài vị anh hùng kiệt hiệt, anh thư tuyệt luân của lịch sử.

Sẽ còn viết nếu sức khỏe cho phép, chữ chưa cạn, bút chưa mòn. Đây là tình tự của riêng tôi. Nếu được đón nhận xin cảm ơn, nếu chưa hay không đón nhận, tôi nào dám vọng cầu.

Trân trọng.

17-12-2015 TNT Mặc Giang

53

Vua Trần Nhân Tông và Huyền Trân Công Chúa

Vua Trần Nhân TôngVua Trần Nhân TôngĐệ nhất quân vương đất trời NamAn dân, an quốc, bình thiên hạQuốc Tổ, Quốc Tông, đã định banVua Trần Nhân TôngVua Trần Nhân TôngXứng danh bậc nhất đấng minh quânQuốc ngoại, hai phương đều khiếp víaQuốc nội, một phương vững như thầnVua Trần Nhân TôngVua Trần Nhân TôngPhía Bắc, tan xương giặc Nguyên MôngPhía Nam, Chiêm Thành xin quy phụcRạng danh bậc nhất thời Nhà TrầnXuyên qua lịch sử huy hoàngThảm nhung tô thắm giống dòng Việt NamQuê hương cẩm tú danh lam

54

Son vàng thếp ngọc, sắt chàm châu phaNăm ngàn năm, đất nước taVững như bàn thạch, một nhà Việt NamNăm ngàn năm, dân tộc taBắc Nam Trung, quyện câu ca muôn đờiDù cho vật đổi sao dờiViệt Nam muôn thuở, không dời đổi thayDù cho Nam Bắc Đông TâyViệt Nam sông núi, không lay bụi hồngDòng lịch sử, năm ngàn năm văn hiếnNước non này, trang lẫm liệt hùng anhTrời, còn ê ẩm màu xanhĐất, còn e úng ngọn ngành thấp caoNgàn năm Bắc thuộc lộn nhàoTrăm năm Tây thuộc cào cào lăn quayNgoại lai, ngoại nhập, biết tayXâm lăng, xâm thực, mặt mày nát tanSách, không còn chỗ luận bànSử, không còn chỗ sử vàng đẹp hơnNay, ta nhắc vua nhà TrầnTự Phật Hoàng, hiệu Nhân Tông

55

Làm vua, hơn các vuaXuất gia, thành Sư TổTrúc Lâm Đầu Đà, núi Yên TửGiác Hoàng Điều Ngự, nước Đại NamDân Việt tôn xưng “Đức Cù Đàm”Dòng Thiền Việt Nam khai Phật tíchTa bỗng nhớ, hỡi Huyền Trân Công ChúaTuyệt giai nhân, với nét ngọc cành vàngNhớ câu “Cây quế giữa rừng”Tiếc thay không tựa bách tùng kiêu saBởi nghe lời dạy vua chaBởi thương cuộc sống cửa nhà muôn dânBắc, còn nghiệt ngã phong trầnNam, yên bờ cõi, gá thân ngọc ngàNay, ai sinh ra, lớn lên, trưởng thànhĐang sống hay xa những tỉnh miền TrungMiền thùy dương nhưng khô cằn sỏi đáLúa mòn gốc rạĐèo xéo ruộng đồngSông dài biển rộngMuối mặn mềm môi

56

Xa xa bóng núi lưng đồiTrăng ngàn vòi vọi, dõi soi sao mờCó nhớ không Châu Ô, Châu LýCó nhớ ai sắc nước hương trờiĐêm dài ngày ngắn chơi vơiAi nghiêng nắng đổ mưa rơi tháng ngàyCảm thôi, đã quý thương thayHuống chi sương gió bụi bay bốn mùaBảy trăm năm trước, đèn khi mờ khi tỏBức rèm thưa, nhòa dấu lệ trăng khuyaGiọt dài, giọt ngắn chia lìaGiọt khô, giọt ướt, đầm đìa mắt mơBảy trăm năm sau, xây điện ngọc bệ thờKhói hương trầm, linh linh hồn Công ChúaXin chắp tay, chân thành dâng luyến nhớ

57

Đàn Nam Ai, hòa điệu lý hò khoanHuyền Trân dấu ấn thấm sonNhân Tông triện ngọc không mòn thời gianTâm nguyền, tâm hạnh, tâm đanMuôn đời ghi nhớ, hò khoan, khoan hòSông Gianh, còn đó con đòBến Hải, còn đó ai cho ấm lòngThu Bồn, còn đó ước mongHương Giang còn đó, chờ trông ai vềNước non, nặng một lời thềNon non nước nước không hề chia xaQuê hương gấm vóc sơn hàMuôn đời rạng rỡ một nhà Việt Nam.

14-11-2008 TNT Mặc Giang

58

Đức Thánh Trần Hưng Đạo Đại Vương

Hưng Đạo Đại Vương - Trần Quốc TuấnTrần Quốc Tuấn - Hưng Đạo Đại VươngMột danh tướng kiệt xuất nhất đời TrầnMột danh tướng kiệt xuất nhất Việt NamMột danh tướng ba lần đại phá Nguyên - MôngTrong an quốc dân, ngoài vững sơn hàSinh vi Trung Thần - Tử tôn Đức Thánh

Hưng Đạo Đại Vương - Trần Quốc TuấnTrần Quốc Tuấn - Hưng Đạo Đại Vương“Binh thư yếu lược”,

chính là kim chỉ nam Binh pháp“Vạn Kiếp tông bí truyền thư”, chính là

kỹ chiến thuật Binh thư“Hịch tướng sĩ”, kế sách lược trận đồ

điều binh khiển tướngKhông những ba lần mà ngàn lần

hễ xuất quân là đại thắng

59

Đánh đuổi ngoại xâm, bảo vệ nước nhàXây dựng thái bình, hát khải hoàn ca

Hưng Đạo Đại Vương - Trần Quốc TuấnTrần Quốc Tuấn - Hưng Đạo Đại VươngSống, mang mệnh lãnh đạo

chỉ huy thao lược phi thườngChết, để lại di ngôn di chúc đời đời kinh bang tế thế“Khoan thư sức dân,

sâu gốc bền rễ, giữ nước thượng sách”Không những thời Trần mà thời thời

dõng dạc trụ vũ định banĐất nước trời Nam, là của nước Việt NamMỗi tấc đất, mỗi địa dư, vùng trời,

vùng biển, biên cương, lãnh thổLà của con dân Việt Nam,

không biến đổi, không lung lay đâu được

Hưng Đạo Đại Vương - Trần Quốc TuấnTrần Quốc Tuấn - Hưng Đạo Đại VươngNgười là bậc đại phu văn võ song toànNgười là bậc đại sĩ tài đức vẹn toànMạng Tướng Nhân:

60

Thương dân thương quân, chỉ ra con đường sángMạng Tướng Nghĩa: Trọng việc nước nhẹ việc nhà, vì việc lớn bỏ việc nhỏ,

vì việc chung gác chuyện riêngMạng Tướng Chí: Lượng định quốc gia, thời thế,

cuộc đời, làm được gì, đi tới đâuMạng Tướng Dũng: Đi đầu, dẫn đầu, cầm đầu,

đứng đầu, xông pha, và nhận lãnhMạng Tướng Khí: “Muốn hàng, chém đầu Thần trước”. Đầu Thần

chưa đứt, quân giặc tan hoangMạng Tướng Tín: Một lần Tín vạn lần Thành, một bất tín vạn tất vongBao nhiêu tướng kiệt xuất con nhà tướngBao nhiêu tài đức dung hòa tải nhân vănMuôn vạn vì tinh tú không thể sáng hơn trăngBóng đêm đen tan biến khi vầng dương xuất hiệnMột tiếng nói ngân hà còn xao xuyếnMột xuất xử vũ trụ còn lăn quay“Nhứt ngôn ký xuất, tứ mã nan truy”Nhứt cử hùng binh, vạn thù khiếp phục

61

Này này nhé lần trang sách cũTheo lối mòn tìm dấu tích xưaÔ kìa trang sử đẹp chưaLộng trang sử ngọc cho vừa lòng taÔ kìa trang sử Ông ChaLộng trang sử ngọc cho ta thỏa lòngLựa là núi núi sông sôngQuốc Tông Quốc Tổ Quốc Phong đây rồiLựa là vật đổi sao dờiViệt Nam vĩnh trụ muôn đời Việt Nam

“Vạn Kiếp núi lồng hình kiếm dựngLục Đầu vang dội tiếng quân reo”Bạch Đằng một trận tan phương BắcBa lần đại phá nát Nguyên MôngViệt Nam dòng giống Lạc HồngViệt Nam sông núi tang bồng hồ aiViệt Nam lịch sử phương đàiKết trang sử ngọc nối dài thiên thuNam thanh nữ tú có dưAnh hùng kiệt hiệt anh thư kiêu kỳMừng thay Tiên Tổ Tông TyQuý thay tạo nước non này Việt Nam

62

Đã thừa thắng cảnh danh lamLại thừa gấm vóc thiết ngàm sắt sonĐã thừa tình tự keo sơnLại thừa nghĩa khí thiệt hơn không màngCấu thành Tổ quốc giang sanCấu thành Dân tộc Việt Nam kiêu hùng

Một ngàn năm hỡi giặc thù phương BắcMột ngàn năm bị quét sạch tiêu maNguyên Mông đừng hòng xâm chiếm nước taHàng trăm trận chưa xong huống hồ ba trận

Hỡi quân tướng của Thành Cát Tư HãnDẫu bách chiến bách thắng khắp Đông TâyTrung Đông, Âu Á, giẫm nát dấu giàyNhưng vó ngựa tan tành trước Đại Việt

Lần thứ nhất kéo tàn binh thống thiếtTại Hưng Hóa đã tha mạng một lầnLần thứ hai vẫn ngang ngược hung tànTại A Lỗ, Hàm Tử, Chương Dương, Vạn Kiếp: Quân Nguyên Mông đã kinh hồn bạt vía

63

Lần thứ ba, lại cuồng si ngấp nghéHỡi bọn giặc phương Bắc Nguyên MôngCác ngươi là Tàu Phù mà kim cổ không thôngNhứt là một, nhị là hai, tam là baNhứt quá tam là gì, nói mau cho biết

Trận Vân Đồn, Bạch Đằng giang, Ải Nội Bàng, núi gầm biển thét

Tướng sĩ Nam, toàn quân Nam, toàn dân Nam, nhất quyết ra tay

Hưng Đạo Vương - Bình Bắc Đại Nguyên Soái thống lãnh thị uy

Phó tướng Ô Mã Nhi, Phàn Tiếp bị bắt sống, tái mét mặt mày

Còn Chủ tướng Thoát Hoan, chui trốn ống đồng, kéo lôi về nước

Ba lần chống ngoại xâmGieo vạn sầu phương BắcBa lần phá Nguyên MôngReo chiến thắng huy hoàngLò cừ nung nấu sử vàng

64

Cổ kim thời thế xuất trang anh hùngCon thoi đập giũa thủy chungNhững bậc cái thế vô cùng hiển soiVạn năm còn chiếu rạng ngờiTriệu năm còn tỏa đời đời ngưỡng tônNgàn xưa khó kiếm ai hơnNgàn sau khó sánh dấu son phi thườngThánh Trần Hưng Đạo Đại VươngLinh linh hiển hiển đường đường nghiêm nghiêm

Này người phương BắcSử kia còn lưuBia kia còn khắcNgươi không nhớ saoĐúng ra ta không muốn nhắcBởi sử nhà ngươi quá tủi nhục đi rồiQuân dân nhà ngươi quá xấu hổ tuyền đàiNgươi đừng có ngang tàn hống háchNgươi đừng có dương dương tự đắcTa nói cho ngheViệt Nam ta thêm một lần quét sạch nhà MinhViệt Nam ta thêm lần nữa quét sạch Mãn ThanhThời đại hôm nay

65

Đừng dở trò gây hấn quá quắtĐừng bá quyền bá đạo sai lệchViệt Nam ta yêu chuộng hòa bình

tương quý tương lânViệt Nam ta tôn trọng thái hòa nhân nghĩa nhân vănChứ Việt Nam ta, ngàn vạn lần không:Không chấp nhậnKhông khoanh tayKhông cúi đầuKhông khiếp nhượcMà nhất dạ tâm đanMuôn muôn người như mộtTriệu triệu người như mộtKhẳng khái, cương quyết, đồng loạt, nhất tềĐánh đuổi mọi thế lực bạo tànQuét sạch mọi bóng dáng ngoại xâm Dù bất luận giai đoạn nàoDù bất luận thời kỳ nàoTất cả mọi người Việt Nam chúng taThêm một lần tuyên ngôn

mà Lịch đại Tổ Tiên đã tuyên ngônThêm một lần tuyên xưng

mà Lịch đại Ông Cha đã tuyên xưng

66

Tổ quốc Việt Nam là của Dân tộc Việt NamQuê hương Việt Nam là của Người dân Việt NamNăm ngàn năm trước, lịch sử huy hoàngNăm ngàn năm sau, truyền trao thế hệĐất nước này, Dân tộc này đã trụ vũ Đại Nam

Cờ bay khói quyệnSông núi hồn thiêngLinh linh ứng ứngNon nước ba miềnBắc Nam Trung mà trống mà chiêngTrung Nam Bắc mà son mà sắtMuôn nước ra sôngMuôn sông ra biểnBiển trông về nguồnLựa là nước nước non nonNăm ngàn năm trước huy hoàng Việt NamLựa là sắt chạm pha chàmNăm ngàn năm nữa Việt Nam muôn đờiViệt Nam sông núi rạng ngờiTuyên xưng bất tận tuyệt vời Việt Nam.

10-12-2015 TNT Mặc Giang

67

Vua Quang Trung Nguyễn Huệ

Một bậc anh hùng kiệt hiệt Một nhà quân sự lỗi lạc Một vị tướng lãnh phi thường Một nhà vua trẻ nhưng đường đường chính

chính nhất trong các triều đại vua chúa Việt Nam.

Vua Quang Trung - Vua Quang TrungNgười anh hùng áo vải Tây SơnĐệ nhất tướng tài nước Việt NamĐánh Nam, dẹp Bắc yên thiên hạThống nhất giang sơn hưởng thái bình

Vua Quang Trung - Vua Quang TrungNgười anh hùng áo vải Tây SơnĐệ nhất Quân Vương đất trời NamĐường đường chính chính uy lẫm liệtThống nhiếp quốc gia sống thái hòa

68

Vua Quang Trung - Vua Quang TrungĐệ nhất anh hùng trong anh hùngĐệ nhất Quân Vương trong Quân VươngĐệ nhất tướng tài trong danh tướngKim khó bì, cổ cũng khó hơn

Hàng ngàn lời ngợi ca vẫn chưa cạnHàng vạn lời xưng tụng vẫn chưa toànHàng muôn lời tôn vinh vẫn chưa vẹnMà hàng triệu hàng triệu con ngườiHàng triệu hàng triệu trái timNhất nhất như như,

cúi đầu ngưỡng phục kính dâng.

Tràng giang con chữ, con chữ sẽ hếtTràng giang trang giấy, trang giấy sẽ đầyMực cạn, bút mòn, mắt mờ, tay kiệtSử xanh xanh sử, xanh sử sử xanhHuy hoàng kiệt xuất, kiệt xuất huy hoàngQuang Trung Nguyễn Huệ -

Nguyễn Huệ Quang TrungMuôn đời trang sử vẫn đan thanhTrời còn e ấp màu xanh

69

Đất còn trồi trụt ngọn ngành thấp caoKhông trung chi chít vì saoThái hư trống rỗng đổ vào chỗ khôngXin vang vọng tên Người -

Nguyên soái Uy Quốc CôngCa vang dội tên Người -

Bắc Bình Vương Nguyễn HuệHát vang dội tên Người -

Đại Hoàng Đế Quang TrungOai phong lẫm liệt kiêu hùngRạng danh sử Việt soi chung nước nhàĐịa cầu còn quốc còn giaCòn non còn nước còn nhà Việt NamPhi thường thay người anh hùng áo vảiKiệt xuất thay người của đất Tây Sơn“Trăm năm bia đá cũng mònNgàn năm “bia sử” vẫn còn xanh xanh”Mới là nét sử đan thanhMới là trang sử vinh danh tôn thờTa đi trong mộng trong mơToàn non nước Việt dựng cờ tung bayNgưỡng suy phủ phục tỏ bàyQuang Trung Nguyễn Huệ trời mây ngút ngàn

70

Mở lịch sử tìm trang sách cũQuay thời gian tìm dấu tích xưaBốn lần tiến công vô NamChúa Nguyễn Ánh chạy rã giòCầu viện ngoại thuộc quân XiêmMột trận tan tành Xoài MútThế còn đất Bắc - Chúa Trịnh Vua LêHay nói rõ hơn Cái nạn Nam Bắc triều - Nam Bắc phân tranhKéo dài gần ba trăm nămNước Sông Gianh biết bao lần sâu cạnNgười Việt Nam chồng chất biết bao lầnXương như núi âm vang hồn tử sĩMáu như sông tức tưởi chốn tuyền đàiTrăm năm xưa ngấn lệ đẫm cay cayTrăm năm sau vẫn ngậm ngùi thương tiếcĐất Tây Sơn xuất hiện anh hùng tam kiệtDẹp Nam - bình Bắc chớp nhoáng tức thìBa trăm năm dai dẳng cuốn phăng điCho Tổ quốc giang sơn hát con tàu thống nhấtLại còn Lê Chiêu ThốngHỡi Chiêu Thống cuối triều LêGiặc phương Bắc ngàn năm không nhớ sao hè

71

Đừng loạn động kéo Tàu Phù về giày mả TổVua Càn Long không nhớ Việt Nam ta ba lần đại phá Nguyên MôngGiặc Đại Hán nhà ngươi đừng có hòngĐừng mượn cớ thêm một lần xâm chiếmHàng chục vạn quân ThanhCầm đầu Tôn Sĩ NghịÙn ùn kéo quân sangTại Phú Xuân, Nguyễn Huệ đăng đàn Lên ngôi Hoàng Đế, đặt hiệu Quang TrungChỉ tay phương Bắc, dõng dạc tuyên bố:Chỉ trong mười ngày sẽ quét sạch giặc BắcKéo quân dân về, ca khúc khải hoàn Hẹn ngày mùng Bảy, ăn Tết tại Thăng LongQuả thật như vậyTiến quân như thầnDiệt giặc như thầnTrận Ngọc Hồi, tướng Hứa Thế Hanh tử trậnTrận Đống Đa, Sầm Nghi Đống

tuẫn tiết không toàn thâyTôn Sĩ Nghị vứt bỏ cả ấn tín,

chạy hớt hãi xanh tái mặt màyVua Càn Long và triều đình ôm đầu khóc rống

72

Viết tới đâyTôi bỗng nhớ một bài hát

quen thuộc tự thuở nào:“Lẳng lặng mà nghe chuyện

Vua Quang Trung giết giặcTại trận Đống Đa,

quân Thanh chết trên mười vạnQuân ta. Xông pha. Một tay. Hai tay.Lẳng lặng mà nghe chuyện

Vua Quang Trung giết giặcTại trận Đống Đa,

quân Thanh chết trên mười vạnQuân ta. Xông pha.

Một tay. Hai tay. Một chân,...”Và cứ thế, cứ thế...Quá khứ đã đi quaLịch sử đã đi quaVua Quang Trung băng hà khá sớmTuổi bốn mươi mái tóc còn xanhMột vùng Lưỡng Quảng thôi đành

73

Nếu không, sử Việt còn xanh kiêu kỳNgọc Hân Công Chúa tràn miNgập sâu sóng lệ sầu bi khép mànThêm cô Công Chúa Càn LongKéo mành đứt chỉ khóc trang anh hùngQuang Trung ơi hỡi Quang TrungNgười đi cuốn cả thủy chung đi rồiXa xa bóng núi lưng đồiCuối trời mờ mịt mây trôi lững lờNgọc Hân chìm mộng trong mơNâng vành tang trắng gởi bờ thiên thuTôi xin khép lại trang anh hùng hào kiệtTôi kính quý thương Người se chỉ của NgườiNhìn những tượng đài thiết dựng khắp nơi nơiThầm ngưỡng phục, ngưỡng vọng, ngưỡng tônVà vô cùng luyến tiếcNgười anh hùng áo vải Tây SơnMở ra triều Nguyễn Tây SơnĐại Hoàng Đế Quang Trung - Nguyễn Huệ.

8-12-2015

74

Trưng Nữ Vương Hai Bà Trưng: Trưng Trắc & Trưng Nhị

(Sinh năm 14 sau Tây Lịch, tại đất Mê Linh - Trầm mình tuẫn tiết tại Hát Giang năm 43, Mùng 06-02-năm Quý Mão - Hai Bà Trưng Trắc - Trưng Nhị cùng chưa tròn 30 tuổi)

- Đời đời nhớ ơn Trưng Nữ Vương- Đời đời tôn thờ Hai Bà Trưng và tất cả Nữ Quân,

Nữ Tướng của Hai Bà:a) Vùng Vĩnh Phúc, Phú Thọ ngày nay dựng đền

thờ 35 Nữ Tướngb) Vùng Hà Tây, Hòa Bình, Bắc Ninh thờ hơn 30

Nữ Tướngc) Người Tày, người Nùng Việt Bắc, người Choang

Quảng Tây truyền lưu nhiều truyền thuyết kỷ niệm Tổ Tiên xưa tham gia và tử trận trong cuộc khởi nghĩa của Hai Bà.

- Đương nhiên, không quên tất cả đấng nam nhi đã phủ phục dưới trướng Hai Bà, bởi, vì nợ nước hiến thân mình, vì thù nước phải hy sinh, sẵn sàng đứng dưới cờ, không hổ mặt mày râu.

- Dấu ấn điểm son đất nước Việt Nam ta tiên phong nam nữ bình quyền, tôn trọng pháp nước luật nước đã 2000 năm trước - ngay từ thời kỳ quân chủ xa xưa.

75

Trưng Nữ Vương - Trưng Nữ VươngNữ kiệt anh thư của đất nước Việt NamPhất lên ngọn cờ đầu tiên đánh đuổi ngoại xâmToàn quân toàn dân nhất tề đứng dậyQuật khởi quật cường chiến thắng vẻ vangThiết lập Triều ca, đóng đô tại Mê LinhVùng đất Phong Châu, xưng hiệu Trưng VươngNữ Vương duy nhất năm ngàn năm lịch sử Việt NamLà một trong những nữ vương đầu tiên trên thế giới

Trưng Nữ Vương - Trưng Nữ VươngNữ kiệt anh thư của đất nước Việt NamHai Bà thuộc dòng dõi Vua HùngTính đến nay đã hai ngàn nămCon của Lạc tướng Mê LinhHai chị em sinh đôiChị là Trưng TrắcEm là Trưng NhịSinh ra Cha mất sớmMẹ là Man Thiện một mình nuôi dưỡng Tay ẵm tay bồng tay nâng tay đỡHọc văn học võ luyện kiếm luyện cungTrưng Nữ Vương - Trưng Nữ Vương

76

Chị là Trưng Trắc, em là Trưng NhịNgay từ nhỏ đã hun đúc tôi rèn

luyện thần luyện khíLập thân lập chí nữ kiệt anh thưChứ không núp rèm liễu yếu đào tơKhông cần trâm anh kẹp tóc mộng mơLỡ duyên lỡ thì nổi trôi bến nướcHai chị em hiệp tâm hẹn ướcHai chị em hiệp ý nguyện thề Chị mà đứng lênEm liền tấn phátEm mà trỗi dậyChị quyết ra tayNêu cao chí khí chờ ngàyLuyện binh rèn tướng tỏ bày sắt sonBinh đao khí giới sáng choangMuôn người như một nức lòng đợi trôngĐợi ngày giải phóng non sôngGiải ách giải nạn đã còng tấm thânĐợi ngày đánh đuổi Bắc xâmĐánh tan bọn giặc gian tham bạo tànCùng nhau trỗi nhịp hòa vangMở trang lịch sử huy hoàng nước Nam

77

Trưng Nữ Vương - Trưng Nữ VươngCó thề nào mà không nguyện ướcCó hẹn nào mà không chờ trôngTrông sao núi trả về sôngSông trả về biển, biển mong về nguồnTrông sao tròn kết thành vuôngVuông tròn một khối sắt son một thànhMuôn màu biến cả màu xanhMàu xanh hy vọng trong thanh thái hòaCả nước hát bản hùng caCả nước quật khởi cứu nhà Việt NamCả nước quyết chống ngoại xâmCả nước diệt giặc đánh tan quân thùCả nước cùng đứng dưới cờÙn ùn dưới trướng tôn thờ Nhị Trưng

Trưng Nữ Vương - Trưng Nữ VươngNước Âu Lạc đã bị cái nạn đô hộ Bắc xâm111 năm trước Tây lịch đến năm 39 sau Tây lịchTính ra, đã kéo dài một trăm năm mươi nămCó nhiều cuộc nổi dậy của nam nhiNhưng nhỏ bé, đơn phương, yếu thế, bất thànhTrời nghiêng đất ngửa điêu linh

78

Con dân Âu Lạc nát mình trầm khaMột thế kỷ rưỡi can quaMuôn dân thống khổ, muôn nhà tan hoangBồ hòn ngậm đắng bồ hònTrái ấu gai góc, cái hồn nghe đauCái đau tràn ngập biển dâuCái nhục nghẹn cổ ê đầu bức xươngMay nhờ Trắc Nhị Trưng VươngNếu không ủ mặt tư lường hồn ai

Trưng Nữ Vương - Trưng Nữ VươngSinh ra tại Mê LinhLớn lên tại Mê LinhLuyện binh tại Mê LinhXuất binh tại Mê LinhĐóng đô tại Mê LinhXưng Vương cũng tại Mê LinhHai Bà tuổi còn xuânKhởi binh vào mùa xuânDẹp giặc không đầy nămGiành độc lập ba nămChói lọi tựa vầng trăngMở ra truyền thống xuân

79

Bà Triệu chiến thắng mùa xuân (xuân 248, thắng quân Ngô)

Lý Bí chiến thắng mùa xuân (xuân 542, thắng giặc Lương)

Lập tên nước là Vạn XuânNgô Quyền chiến thắng mùa xuân

(xuân 939, kết thúc ngàn năm Bắc thuộc)Lê Hoàn chiến thắng mùa xuân

(xuân 981, thắng giặc Tống)Lý Thường Kiệt cũng mùa xuân

(xuân 1077, thắng giặc Tống)Trần Hưng Đạo đại thắng mùa xuân

(xuân 1288, đại thắng Nguyên Mông)Vua Quang Trung đại thắng mùa xuân

(xuân 1789, đại phá Mãn Thanh)Xuân ơi xuân hỡi là xuânNon sông nước Việt cùng xuân kiêu kỳXuân ơi xuân đẹp xuân thìCùng non nước Việt khởi đi thái hòaXuân đi xuân đến xuân hoaXuân tươi xuân thắm kết tòa Vạn Xuân

Trưng Nữ Vương - Trưng Nữ VươngĐất Mê Linh sản sinh hai nữ kiệt

80

Nước Vua Hùng xuất hiện hai Nữ VươngThanh đan sử, sử đan thanh bất tuyệtLịch sử muôn đời kính kính thương thươngHai Bà hiệu triệu tuyên ngônHai Bà lưu lại tuyên ngôn vô bờ:“Một, xin rửa sạch nước thùHai, xin dựng lại nghiệp xưa họ HùngBa, kêu oan ức lòng chồngBốn, xin vỏn vẹn sở công lệnh này”.Chí đã tỏ bàyLòng đã khẳng quyếtGiờ đã ra tayMột sống hai chếtOai phong thay bậc anh thư tuyệt thếLẫm liệt thay bậc nữ kiệt anh hùngNgàn xưa gương sáng soi chungNgàn sau chiếu rọi vô cùng Trưng Vương

Trưng Nữ Vương - Trưng Nữ VươngChị xưng danh hiệu Trưng VươngEm là Trưng Nhị hiệp tương cấu thànhCỡi voi lẫm liệt hùng anhTrống chiêng vang dội cung tên vang rền

81

Cùng bao Nữ tướng xuất chinhCùng bao Tráng kiệt tung hoành gươm đaoMịt mờ khói lửa chiến bàoTên bay gươm vút ào ào thét vangĐánh cho bọn giặc hung tànThất điên bát đảo, kinh hoàng liệt oanhĐánh cho bọn giặc tan tànhTơ hào ra bụi, tơ mành ra troTô Định cút chạy có cờQuân binh tán loạn vắt giò khóc thanBàn bà thứ thiệt nước NamĐàn bà thứ dữ nước Nam, lạy BàKhông, không cần lạy chi BàBọn bay phải trả sơn hà cho TaKhông, không cần lạy riêng TaBọn bay cút khỏi nước nhà Việt NamKhông, không cầu lụy xin vanBọn bay xéo khỏi nước Nam tức thìĐể Ta đổ quách sân siĐể Ta xây lại Kinh Kỳ Việt Nam

Một năm khôi phụcKiến thiết Triều ca

82

Một năm chấn chỉnhBảo vệ sơn hàNữ tướng Thánh Thiên,

đóng Hợp Phố, phòng mạn BắcNữ tướng Đô Dương,

giữ Cửu Chân, phòng mạn NamNữ tướng Lê Chân,

thủ An Biên, chưởng quản Nội BộNữ tướng Bát Nàn,

dũng lược có thừa, chỉ huy Tiền PhươngNữ tướng Thiều Hoa, gan dạ kiên cường,

lãnh ấn Tiên PhongNữ tướng Phật Nguyệt, tài ba thủy lục,

Đô đốc Thủy BinhNữ tướng Ngọc Trinh, tham mưu tổng bộ,

đôn đốc Ba QuânEm Ta, Trưng Nhị “Bình Khôi”

trấn thủ Thành ĐềnCòn Ta, ngự trị Kinh Đô Mê Linh Lãnh đạo toàn nước, toàn quân, toàn dânMột năm rưỡi, tức mười tám tháng trườngBinh binh đao đao chống đỡ Hán quân Mã ViệnMột năm rưỡi, tức mười tám tháng trường

83

Máu máu xương xương tràn ngập đỏ thắm quê hương

Hai Bà trầm mình tuẫn tiết tại dòng Hát Giang

Việt Nam gánh chịu thời kỳ thứ hai Bắc thuộcSóng Hát Giang nhấp nhô xào xạcNước Hát Giang man mác trời mâyHai Bà phưởng phất đó đâyHồn bay khắp nước non này Việt NamHai Bà hy hiến sắt sonChưa ba mươi tuổi thanh xuân mất rồiHồn bay lên núi khóc đồiXuống sông khóc biển sóng nhồi đảo xaHồn bay dõi bóng sơn hàVận non vận nước cửa nhà trầm khaNgàn năm tưởng nhớ Hai BàMuôn năm tôn quý phụng thờ tiếc thươngTrưng Vương tuyệt thế Trưng VươngTên Người ghi khắp nẻo đường Việt Nam.

12-12-2015 TNT Mặc Giang

84

Bà Triệu - Triệu Thị Trinh- Tên thật: Triệu Thị Trinh, hoặc Triệu Thị

Chinh, Triệu Trinh Nương, còn có tên: Triệu Ẩu, Nhụy Kiều Tướng Quân, Lệ Hải Bà Vương.

- 19 tuổi, Bà thu phục con voi trắng một ngà dữ dằn, phá hại mùa màng, giết hại dân lành. Chính con voi này, Bà đã cỡi mỗi khi ra trận. Cũng năm 19 tuổi, Bà đã vào rừng lập chiến khu tại Sơn Tùng, hàng ngàn tráng sĩ xin theo, học kỹ chiến thuật, rèn binh bày trận. Và chính nơi đây là trung tâm cuộc khởi nghĩa vào năm 248, thời kỳ Bắc thuộc lần thứ hai.

- Bà tuẫn tiết ngày 21 tháng 02 năm Mậu Thìn 248 tại núi Tùng, Thanh Hóa, lúc bấy giờ Bà mới 23 tuổi.

- Bà sinh tại huyện Nông Cống, Thanh Hóa. Nhưng về năm sinh, tôi xin đánh dấu hỏi ở đây: Nhiều sử sách, bài viết đã ghi nằm trên tủ sách và tài liệu trên mạng, rõ ràng rằng: “Triệu Thị Trinh - Bà Triệu (225 - 248)”; Lại rõ ràng rằng: “Bà Triệu Thị Trinh sinh ngày 02 tháng 10 năm 226 (Bính Ngọ)”. Điểm này xin dành cho những bậc Thức giả và các nhà Sử học.

Trân trọng.

85

Nhớ về Bà Triệu nước taNửa đầu thế kỷ thứ ba diệt TàuTên Bà rực sáng minh châuThoi đưa không đổi sắc màu thời gianĐọc kỹ sử sách rõ ràngTruyền trao dấu ấn thếp vàng điểm sonVừa mới mười chín trăng trònMà lưu đậm nét kiêu hùng tuyệt luânHăm ba đang độ thanh xuânMà lưu đậm nét non sông nước nàySơn Tùng còn mãi xưa nayHàng năm mở hội tỏ bày nhớ ơnƠn Bà cao cả ngàn cânKhắc ghi tưởng nhớ ân cần nêu gươngCái gương Nữ Kiệt đường đườngAnh thư nước Việt phi thường mấy aiCái gương tuổi mới hoa càiHai ngàn năm sử không phai bụi mờCái gương tuổi mộng ươm mơMà cả Đất nước phụng thờ ngưỡng tônCái gương tuổi ngọc chưa trònMà cả Dân tộc bảo tồn truyền lưu

86

Sánh cùng quân tử trượng phuCó trang oanh liệt Nữ Lưu Lạc Hồng

Tất cả cùng một lòng yên lặngTất cả cùng một dạ nhớ ghiTừng chữ của Bà, ngân hà xao xuyếnTừng lời của Bà, vũ trụ ngất ngâyCon tạo ngưng layCon quay thôi độngHuống gì ếch nháiĐáy giếng thổi bộngHuống gì giun dếLải nhải lao chaoVũ trụ thắp trăng saoThái hư soi tinh tú

Trên trái đất này, ai nổi bật nhất trong hàng nữ giới

Hiệp nhất đồng tình, đó là Nữ Kiệt Việt NamKhắp nhân loại này,

ai oanh liệt nhất trong hàng nữ giớiHiệp ý nhìn nhau, đó là Anh thư nước Việt

87

Hãy công bằng nói ra cho biếtHãy công tâm nói thiệt cho ngheÔ hay, truyền tụng thành vèSao không lên tiếng, e dè thế saoÔ hay, tục ngữ ca daoMà không há biết, thảo nào mù uMù u mù ủ mù ùCho lòe chút sáng bớt ngu tối òmTối òm tối ỏm tối omCon đom đóm thắp chập chờn đêm đenXin thêm chút nữa ánh đènĐèn dầu cũng quý vén rèm hoang vu

Xin mạn phép tuyên xưng ngôn tựXin chân thành tuyên đọc ngôn từLời Bà Triệu trả lời Cha hỏi:- “Lớn lên con sẽ làm gì?”- “Thưa Cha, Lớn lên, con đánh đuổi giặc Như Bà Trưng Trắc, Trưng Nhị”Lúc 19 tuổi đẹp hơn sonCó người gạ hỏi việc chồng con

88

Bà nói:“Tôi muốn cưỡi cơn gió mạnhChém cá kình giữa Biển ĐôngĐánh đuổi quân NgôCởi ách nô lệHá chịu cúi đầu làm tì thiếp người ta ư.”

Nhìn trông lên cả thái hưThử xem có đẹp được như thế nàyNhìn trông lên khắp trời mâyThử xem vũ trụ tỏ bày nghe saoRằng, không có chỗ còn caoHuống chi lởm chởm gió vèo tả tơiRằng, không còn chỗ tuyệt vờiHuống chi cát bụi lở bồi trần gianCàn khôn ê ẩm khôn cànKhó ghi khắc nổi son vàng Triệu Trinh

Đồng dao phát độngRừng núi vọng vang:“Có Bà Triệu tướngVâng lệnh Trời raTrị voi một ngà

89

Dựng cờ mở nướcLệnh truyền sau trướcTheo gót Bà Vương.”

Sá gì quân giặc NgôHỡi Tàu phù phương BắcKhông mặt mày tái métKhông bủn rủn tay chânSợ hớt hãi lượng phầnTrước uy phong lẫm liệtNghe tên Bà đã khiếpNhắc tên Bà đã runThấy bóng Bà rợn hồnTướng, binh nhũn hơn búnThảng thốt vội vang câu:“Hoành qua đương hổ dịĐối diện Bà Vương nan”Cầm giáo đánh hổ dễ dàngGặp Bà ơi hỡi vô vàn khó khăn

Ô kìa, ô kìa kìaHãy nhìn trông Bà Triệu:Mặc giáp đồng, đồng sáng loáng

90

Cài trâm vàng, vàng hoàng kimMang guốc ngà, ngà Trinh TriệuCỡi voi trắng, trắng Triệu TrinhVoi một ngà, uy quắc thướcMột mình Bà, vũ bão khinhXông pha ra ngoài chiến trậnNhư đi vào chỗ không ngườiKhói lửa bụi bay mù mịtNhụy Kiều rực rỡ tinh khôiSá gì Bắc quân lang sóiSá gì chồn cáo Ngô binhXâm thực bạo tàn đỉa đóiThất điên bát đảo hồn kinhMột trận dẹp tan quân giặcMột trận sạch bóng quân thùBà Triệu oai phong lẫm liệtDanh Bà truyền tụng thiên thu

91

Sơn Tùng tuẫn tiết đời Trinh TriệuHăm ba tuổi ngọc rạng Triệu TrinhNúi sông lan tỏa hồn sông núiGấm vóc quê hương tuyệt bóng hìnhBà đi nhật nguyệt lung linhBà đi trời đất nghiêng mình tiếc thươngSử vàng ghi khắc tấm gươngNgàn năm chói lói tư lường thẩm sâuBiển kia dù cạn biển dâuSông kia dù cạn trên đầu nguồn khôDanh Bà tuyệt diệu như mơXin ghi khắc mãi tôn thờ muôn nămTên Bà chạm ngọc thếp vàngXin ghi trên khắp nẻo đường quê hươngHình Bà muôn kính ngàn thươngPhụng thờ chiêm bái khói hương muôn đời“Dù cho vật đổi sao dời”Nhưng Bà còn mãi rạng soi vô cùng.

14-12-2015 TNT Mặc Giang

92

Quê hương Bình Định

Đất Bình Định, đất địa linh nhân kiệtNgười Bình Định, người khí tiết anh hùng Đã từ xưa nhiều thế kỷ Cha ÔngĐến hôm nay và đàn em thế hệ

Đất Bình Định sản sinh con nhà “võ”Người Bình Định mang bản chất nhà “văn”Một với hai luyện thành khối tinh anhCùng góp sức thắm tô dòng lịch sử

Máu Bình Định đã thấm từng trang sửXương Bình Định đã chồng tựa non caoTan vào đất cho Quê Mẹ rạt ràoCấu thành nước cho Quê Cha vĩnh trụ

Tiếng Quê hương hát ngàn lần chưa đủTiếng Tổ quốc ca vạn lần không dưDù ngợi ca tràn ngập cả thái hưVẫn còn trống như không trung lồng lộng

93

Bình Định ơi, quê hương mình đẹp quáQuy Nhơn ơi, thành phố của mến yêuNghe thật nhiều và nhắc đến bao nhiêuCàng thấm thía tình Quê Cha Đất Mẹ

Ve réo rắt mỗi ngày hè rát cổCạn kiệt rồi thân chết bám vỏ câyĐợi mùa hè năm tới lại bay bayTiếp tục réo tự tình vang tích sử

Tiếng Quê hương viết ngàn lần con chữTiếng Tổ quốc viết vạn lần từng trangVẫn óng ánh như lịch sử huy hoàngVẫn lung linh tựa hồn thiêng sông núi

Bình Định ơi, đây Quê Cha Đất MẹCủa miền Trung non nước Việt anh hùngHãy truyền lưu thế hệ kết tương dungCùng cả nước Việt Nam an vĩnh thế.

3-12-2015

94

Quy Nhơn hai mươi mốt xã - phường

Quy Nhơn ơi, thành phố mến yêuThành phố hai mươi mốt xã - phườngThành phố thân thương của người Bình ĐịnhKhông tấp nập, đông người, ồn ào, náo độngMà chơn phương, đôn hậu, chất phác, hiền hòaMột khi đến, muốn ở không vềMột khi đi, muốn dừng chân lạiAi chưa biết xin một lần để biếtAi biết rồi cơ cảm những hoài mongMời gọi nhau đi:Phường Đống Đa, Nhơn Bình,

Nhơn Phú, Quang TrungNgười anh hùng áo vải Tây SơnXin gọi mãi tên Người, một bậc kỳ vĩ cổ kim Có một không hai tinh ba kiệt xuấtNào phường Ghềnh Ráng,

Trần Quang Diệu, Bùi Thị XuânBao quanh phố thị cho Quy Nhơn kiều diễmPhường Trần Hưng Đạo, Lý Thường Kiệt,

Lê Lợi, sử xanh đan kín

95

Đan kín sử xanh của nước Việt kiêu hùngNăm ngàn năm qua, xanh sử sử xanhNăm ngàn năm sau, lộng vàng xanh sửMời gọi nhau đi, và đi nữa chứPhường Lê Hồng Phong, Trần Phú,

vần vũ Ngô MâyPhường Nguyễn Văn Cừ, Hải Cảng,

Thị Nại sóng vỗ đong đầyCầu Thị Nại vượt vịnh Quy Nhơn,

băng ra Phương Mai bán đảoCầu Thị Nại, một cây cầu đáng nóiMột cây cầu vượt biển dài nhất Việt NamTrên vút chân mây, dưới thét sóng gầmCho Quy Nhơn cấu thành địa vực

trời cao biển rộngĐảo Phương Mai, mỏi mắt trùng dương hát sóngQuay vào bờ, phố phường châu thị gió vangQuy Nhơn tăng vẻ đẹp thiên nhiên

lộng lẫy huy hoàngMột trong những thành phố ven biển đẹp nhất Của gấm vóc quê hương non sông nước ViệtMười sáu phường đã được nêu danh để biếtCòn năm xã với tên gọi là gì

96

Từ từ sẽ kể, đừng vội mà chiQuy Nhơn tôi xin chân thành chào đónĐảo Phương Mai bên kia đầm Thị Nại Có ba xã nối một chữ NhơnNhơn Hải, Nhơn Hội, Nhơn Lý đẹp khôngVâng, rất đẹp tam Nhơn: Hải - Hội - LýXa hơn nữa, Cù Lao Xanh tuyệt mỹMang tên một xã là xã Nhơn ChâuTrời xanh gối đầu, vươn chân duỗi biểnSao gọi là Cù Lao XanhBởi trời xanh, mây xanh, biển xanh, nước xanhCây xanh, lá xanh, sỏi xanh, đá xanhCái gì cũng xanh mà không gọi xanh thì gọi gì đây nhỉQuy Nhơn còn một xã nữa là xã Phước MỹVị trí ở đâu, xin kể nốt nhau ngheMời đi qua cho trọn vẹn đi hèDạ, Phước Mỹ nằm xa nhất ngoại ô thành phốVà, thế là hết Quy Nhơn ta đóGìn giữ nhau nghe, năm xã, mười sáu phườngNhắc nhở nhau nghe, để nhớ để thươngQuy Nhơn ơi, thương nhớ mãi trong đời.

3-12-2015

97

Nỗi niềm cố quậnBình Định ơi quê hương ta đóNơi chôn nhau cắt rốn chào đờiVòng tay Mẹ ôm ấp nằm nôiVòng tay Cha nâng niu khôn lớnQuê tôi nghèo hai mùa mưa nắngĐất khô cằn bươn chải quanh nămCơm độn khoai vật lộn nặng oằnNhai dẻo miệng bột nhì bột nhứtDù ra sao quê hương là nhấtĐi đến đâu cũng nhớ nhung vềGiấu trong lòng giữ trọn tình quêMỗi lần nhớ càng thêm da diếtAi xa quê mỗi người tự biếtNhớ vô vàn khắc khoải khôn nguôiBởi quê hương nung đúc thành ngườiNgay sỏi đá còn đau gốc cộiKhi xa quê mà ai không nhớ

98

Nhắc nhau nghe hay giấu trong lòngBiết quá rồi chưa cạn hoài mongMuốn về thăm nghìn trùng vạn lýCó nghe câu “lá rụng về cội”Lại nghe câu “diệp lạc quy căn”Ô kìa trông một ánh sao băngRơi, biến mất giữa lòng vũ trụThế riêng ta thì sao đây nhỉKiếp tha phương đành đoạn vậy thôiBao nhớ thương chồng chất cả đờiVẫn mong mỏi về thăm một chuyếnNếu dĩ lỡ như đò vĩ tuyếnMột ngày kia từ tạ vô chừngMắt xa mờ hướng vọng không trungThân tan biến hồn bay cố quận.

4-12-2015

99

Phù Cát quê tôiAi ai cũng kể quê tôiCho tôi xin kể quê tôi chút màQuê mùa hai tiếng “dẫy na”Phù Cát - Bình Định ấy là quê tôiDưới ven bờ biển lợ lờiTrên len vách núi ru hời Trường SơnQuê nghèo nói thiệt nào hơnĐất cày sỏi đá mỏi mòn nắng mưaHè thì oi bức dư thừaĐông thì rét buốt gió lùa lạnh cămXưa thời ăn độn quanh nămNay thời hơi đỡ nhưng quằn tấm thânThật ra một kiếp phong trầnNơi đâu cũng có phong trần thế thôiChào đời Phù Cát quê tôiNgô Mây thị trấn mặn mòi tình quê

100

Cát Tân ngõ lối đưa vềCát Trinh nguyên vẹn đề huề nghĩa ânCát Hanh tình tự tương lânCát Hiệp hòa nhuận cơ phần lại quaCát Lâm còn đó kia màCát Sơn đây nữa đậm đà biết baoCát Minh lay động trăng saoCát Khánh biển lộng rạt rào hồn aiCát Thành gối mộng phương đàiCát Hải mờ tỏa dấu hài đêm mơCát Tiến sẵn đó bao giờCát Nhơn trông ngóng đợi chờ đã lâuCát Thắng bắc nhịp qua cầuCát Tường mời gọi đi đâu cũng vềCho tròn Phù Cát tình quêHồng êm bếp lửa vỗ về đời tôi.

4-12-2015

101

An Lão mình ơiTình An Lão thâm sâu như núiNghĩa An Lão thăm thẳm như nonTrải qua năm tháng không mònThời gian đập vỗ vẫn còn khắc ghi

Ghi để nhớ Trấn thì An LãoKhắc để thương Thị thể Lão AnQuê mình cứ thế cưu mangTình quê cứ thế trên đàng dựng xây

Xã An Hòa bờ cây xanh láXã An Tân sỏi đá sơn khêĐi đâu cũng nhớ trở vềSống đâu cũng nhớ tình quê thắm tình

Xã An Hưng của mình anh nhớXã An Vinh từ thuở em thươngBước đi chưa hết nẻo đườngMuốn về xây đắp quê hương đợi chờ

102

Xã An Dũng dựng cờ quật khởiXã An Trung đi tới vẹn toànLàng trên xóm dưới sắt sonHy sinh cống hiến trăng tròn rạng soi

Xã An Toàn nhớ hoài thương mãiXã An Quang bao ải không quênQuê nhà một mái ấm êmĐắng cay gian khổ gởi thềm thiên thu

Xã An Nghĩa mây mờ giăng mắcChín xã cùng ghi khắc tình quêNăm năm tháng tháng đề huềBốn mùa qua lại vỗ về có nhau

Đan tay bắc nhịp cầu tình tựĐan tâm mang gìn giữ nơi nơiGian truân nào sá chi trờiSống sao cho trọn một đời thế thôi.

5-12-2015

103

Hoài Nhơn tình tựQuê mình huyện Hoài NhơnSon thì thật là sonSắt thì thật là sắtThời gian bia đá chẳng mòn

Kia, thị trấn Bồng SơnKhổ không khổ nào hơnVui không vui nào sánhTròn trăng mới quý trăng tròn

Đây, thị trấn Tam QuanLệ ngấn nhuộm bên đàngIn sâu bờ mi thẳmPhong trần chưa thỏa gian truân

Hoài Sơn nhớ Hoài ChâuHoài Tân thương Hoài HảiTự tình tô thắm mãiTóc xanh bạc trắng mái đầu

104

Hoài Mỹ nhớ Hoài ThanhHoài Xuân thương Hoài ĐứcChỉ quê hương là nhấtDựng xây cuộc sống an bình

Anh đi Tam Quan NamEm đi Tam Quan BắcChung tay cùng xây đắpHòa reo điệp khúc cung đàn

Ai về Hoài Châu BắcAi về Hoài Thanh TâyĐừng bao giờ đánh mấtTình quê chan chứa đong đầy

Nhớ hoài nhớ Hoài HươngThương hoài thương Hoài PhúThương thương nhau Hoài HảoNhớ nhớ lưu dấu bên đường

Hoài Nhơn tươi thắm chan hòaNghĩa tình sâu nặng quê taDựng xây vun bồi tô thắmAn vui hạnh phúc nhà nhà.

5-12-2015

105

Tuy Phước quê mìnhQuận nhà Tuy Phước quê mìnhNhớ thương như bóng in hìnhSinh ra lớn lên từ đóNgẫm hoài vẫn thấy xinh xinh

Thị trấn Tuy Phước hữu tìnhBăng qua mấy độ nhục vinhThăng trầm bao phen thành bạiĐá vàng đan kết sử xanh

Còn kia thị trấn Diêu TrìNhà ga đưa tiễn đến điThời gian con thoi đưa đẩyNhớ ai ngơ ngẩn mà chi

Phước Hưng, Phước Thắng, Phước HòaTrần lao đá mới đơm hoaCây khô trổ bông mới đẹpHồng êm bếp lửa mái nhà

106

Phước Sơn, Phước Hiệp, Phước QuangGiàn bầu giàn bí bắc ngangHàng ngô hàng khoai xanh thắmẤm no hạnh phúc xóm làng

Phước Thuận, Phước Nghĩa, Phước AnTình sâu nghĩa nặng chứa chanTương dung tương thân tương áiSẻ chia tươi đẹp đôi đàng

Và đây Phước Mỹ, Phước ThànhTay em tay chị tay anhDắt dìu cùng nhau đi tớiDựng xây sức sống an lành

Nói chung Tuy Phước quê mìnhMột câu như bóng in hìnhMột câu tình sâu nghĩa nặngSuốt đời không thuở nào quên.

5-12-2015

107

Nhớ về Phù MỹNhớ về Phù Mỹ quê taTừ nơi đất ấy sinh ta ra đờiNhớ từ cái thuở nằm nôiSống đâu cũng nhớ một đời không quênNhà tranh vách lá lạnh tênhLàng trên xóm dưới giậu phên không càiNói về thị trấn có haiMột là Phù Mỹ hai là Bình DươngMỹ Cát lưu dấu bên đườngMỹ An ghi khắc tình vương nặng tìnhMỹ Chánh in bóng nhớ hìnhMỹ Châu trìu mến như mình với taMỹ Đức vừa mở câu caMỹ Hiệp vọng lại chan hòa niềm vuiMỹ Trinh nhoẻn miệng mỉm cườiMỹ Thành tán trợ đẹp tươi quê mìnhMỹ Hòa một đóa xinh xinh

108

Mỹ Lộc “tát nước đầu đình” ươm mơMỹ Phong ru gió ơ hờMỹ Lợi chiếc lá phất phơ treo cànhMỹ Thọ nơi đó quê anhMỹ Thắng quê chị trăng thanh đêm rằmMỹ Quang là chính quê emCòn quê tôi nữa mang tên Mỹ TàiChữ “Mỹ” đếm một đếm haiCùng là Phù Mỹ hoa cài kết trâmTình quê hai tiếng thì thầmIn sâu tâm khảm đêm nằm vọng mơNhớ từ cái thuở còn thơCuối đời đi nữa không hề lãng quên.

7-12-2015

109

Thương quá An NhơnHuyện An Nhơn có hai thị trấnBịnh Định thành sử tích khắc ghiĐập Đá bao thuở thầm thìKhi về càng nhớ khi đi càng buồn

Xã Nhơn Thành tiếng chuông mỗi sớmXã Nhơn Mỹ chuông vọng canh khuyaNhơn Hòa sao nỡ cách chiaNhơn Hậu sao nỡ bên kia bên này

Nhơn Thọ ơi vẫy tay chào đónNhơn Hạnh ơi thấp thoáng mà chiHết lòng tận tụy nhau điChung lưng đấu cật cũng vì tình quê

110

Nhơn Phúc thương con đò đứng đợiNhơn Hưng mến nghĩ tới chạnh lòngBiết bao vương vấn hoài mongBiết bao kỷ niệm chờ hong nắng vàng

Lửa hồng êm Nhơn Phong, Nhơn KhánhMái quê nhà Nhơn Lộc, Nhơn TânĐông qua se lạnh chờ XuânThu đi hiu hắt ngóng trông Hạ về

Về đây cho trọn tình quêVề đây cho ước vẹn thề An Nhơn.

7-12-2015

111

Thăm viếng Tây SơnDanh Tây Sơn, đã rạng danh lịch sửTiếng Tây Sơn, đã rạng tiếng oai hùngViếng Tây Sơn, ta tự khép khiêm cungThăm Tây Sơn, ta nghiêng mình ngưỡng phục

Tôi sẽ viết một bài riêng nghiêm túcTôi sẽ viết một bài riêng ngợi caGiờ chỉ nêu toàn bộ xã huyện nhàĐể cùng biết Tây Sơn địa dư chí

Đất Tây Sơn một vùng đất thứ dữMột vùng đất xứng danh đất địa linhMột vùng đất kỳ vĩ đã sản sinhVăn võ kỳ tài, anh hùng hào kiệt

Roi Thuận Truyền nghe qua đã phát khiếpVõ An Thái nhắc tới muốn thất kinhQuyền An Vinh bủn rủn cả tay chân“Dữ dẫy na”, đụng vô rồi sẽ biết

112

Nhưng đã nói chỉ viết địa dư chíThị trấn Phú Phong gối núi kê rừngXã Tây Giang, Tây Thuận nằm hướng TâyXã Bình Thành, Bình Tây quay hướng Bắc

Về phía đông, xã Bình Hòa, Bình ThuậnXã Tây An bên cạnh xã Tây VinhCùng soi bóng có Bình Nghi, Tây BìnhCùng tắm mát dòng sông Kôn xanh biếc

Về phía nam, xã Tây Xuân, Tây PhúThêm Vĩnh An và một nữa Bình TườngĐẹp tuyệt vời vùng đất của Tây SơnTô đậm nét quê hương ta gấm vóc

Thăm để biết mảnh hình hài sông núi Viếng để nhìn châu thể nước Việt NamCùng thương yêu con cháu giống Lạc HồngCùng bảo bọc và truyền trao thế hệ.

7-12-2015

113

Thương nhớ Hoài ÂnHoài Ân nơi của chúng mìnhQuê Cha đất Mẹ ta sinh ra đờiCưu mang từ thuở nằm nôiĐến khi khôn lớn cả đời nhớ thươngNhớ từng mảnh ruộng mảnh vườnNhớ làng nhớ xóm bên nương nắng vàngNhớ từng lối nhỏ băng ngangĐến con đường lớn cái quan đi vềThương nhiều tình tự hương quêNhớ nhiều kỷ niệm không hề phôi phaGiờ cùng nhắc lại quê ChaNgẫm thương quê Mẹ canh gà điểm sươngNhớ Tăng Bạt Hổ đường đườngĐặt tên thị trấn nêu gương oai hùngCứu nước là sự nghiệp chungThương nước ai cũng tận cùng hiến dâng

114

Xứng danh là huyện Hoài ÂnNhắc nhau như thể thương thân chính mìnhÂn Nghĩa, Ân Đức tôn vinhÂn Phong, Ân Tín nghiêng mình nhớ ơnÂn Mỹ, Ân Hảo, Ân SơnTam ân như một sắt son đong đầyÂn Tường Đông, Ân Tường TâyXây cầu bắt nhịp chung tay nhịp nhàngÂn Hữu, Ân Thạnh, Đắk MangHãy cùng Bok Tới dọc ngang ngẩng đầuQuê Cha ân nghĩa thâm sâuĐất Mẹ công đức hỏa châu sáng ngờiHoài Ân quê của ta ơiBảo ban gìn giữ đời đời không quên.

7-12-2015

116

Nhưng, lại chữ nhưng để cùng nương níuBởi đi đâu cũng không phải quê mìnhNên trở về trên mảnh đất ta sinhVà sống với tình quê hong ấm lạnh

Ông Cha ta trải bao đời đã gánhAnh em ta cùng trân quý để gồngLại còn em còn chị những chờ trôngChung sức sống dựng xây và đắp đổi

Sức lực tàn nhưng chân tay không mỏiThân thể nhũn nhưng lòng dạ không mònVì đất Mẹ, ta trang trải tấm sonVì quê Cha, ta vun bồi chất sắt

Đã Vĩnh Kim thì làm sao không sắtĐã Vĩnh Hiệp thì làm sao không sonVĩnh Hòa, Vĩnh Hảo, Vĩnh Thịnh, Vĩnh SơnVĩnh nối vĩnh cho Vĩnh Quang mới thỏa

Cùng nắm tay chân thành dâng một đóaĐóa hoa thơm xin hiến tặng tình quêSống tin yêu cho trọn vẹn ước thềVà tô thắm tình quê hương tươi đẹp.

7-12-2015

117

Vân Canh ta đóĐất Vân Canh kê rừng ôm núi ngủNgười Vân Canh thoảng mộng ngó canh thâuNhững giọt cay đong giọt đắng cơ cầuNhững giọt khổ chang giọt đau thống nỗi

Mặc cơ cực thì làm sao không khổĐắp gian truân hỏi chi nữa không đauMàu thời gian dẫu thay đổi úa màuSắc không gian vẫn nhuộm đầy sẫm tím

Ruộng nhìn vườn khốc khô cùng đan kínMạ nhìn lúa nứt nẻ đá đeo bôngĐổ mồ hôi tắm nước mắt đèo bồngTrải bốn mùa cõi cằn phơi gốc rễ

118

Quê mình khổ vốn từ lâu như thếQuê mình nghèo vốn từ thuở mới sinhHoa khổ đau trỗ trên cây cực hìnhNhưng thương lắm hỡi quê Cha đất Mẹ

Nơi cắt rốn cất tiếng kêu khe khẽNơi chôn nhau đáp tiếng vọng thầm thìCuộc đời này dù đến cỡ nào điChỉ có đất Mẹ quê Cha là nhất

Anh đã trải biết bao nhiêu cung bậcTôi kinh qua bao ngõ ngách thế trầnChị đã thừa bao thống nỗi gian truânVà em nữa, cam go đâu có thiếu

Anh chị em ta hát bài ca đồng điệuTrên quê hương gai góc đá đơm bôngMáu vẫn tươi ươm từng giọt máu hồngĐổ tâm lực thắm tô màu tươi đẹp

119

Bóng thời gian hững hờ đôi cánh khépBóng không gian đưa vẫy cuối khung trờiVành môi khô xin gắn vạn nụ cườiNụ cười của người Vân Canh ta đó

Canh Hòa kia em đợi chờ đầu ngõCanh Thuận đây chị thổi bếp hồng êmCanh Hiệp thương, anh chân cứng đá mềmCanh Liên nhớ, tôi vững tay chèo chống

Canh Vinh nằm gối đêm khuya mơ mộngCanh Hiển bừng giấc điệp luống ngỡ ngàngQuê hương mình sẽ vượt thoát gian nanNgười Vân Canh sẽ hiệp tương trỗi dậy

Núi khép rừng vạn bàn tay chào vẫyRừng khép núi vạn con người hòa caQuê hương ta trỗi bản nhạc trường caCa hát mãi huyện Vân Canh đổi mới.

7-2015

120

Miền Trung quê hương tôi - 1

Quê hương tôi đó ở miền TrungĐồng ruộng vắt ngang núi chập chùngĐất xéo lưng đèo ven biển cả An lành san sẻ, khổ chia chung

Miền Trung sỏi đá lượn quanh đèoTình tự đeo lòng dạ đẳng đeoẨn nét thùy dương miền cát trắng Phong ba chẳng động đá đưa vèo

Miền Trung tôi đó tự xưa nayHùng dũng hiên ngang chẳng đổi thayGóp sức huy hoàng trang sử ViệtNam nhi nữ kiệt nước non này

121

Miền Trung tôi đó nói sao vừaLối dọc đường ngang lối dọc dừaKhai mở từ thời khai mở nướcMiền Trung nước Việt trung trinh chưa

Ai về thăm lại đất miền TrungGởi nhớ giùm tôi nhớ lạ lùngNhớ những đường làng quanh xóm nhỏNhớ thuở chia xa nhớ lạ lùng

Miền Trung gió nắng lộng thùy dươngĐèo Cả giăng ngang mắc đoạn đườngĐèo Hải Vân xanh mây nước biếcĐi về vương vấn những yêu thương.

7-2004

122

Miền Trung quê hương tôi - 2

Miền Trung quê hương tôiRuộng quắn khô cằn, đất cày lên sỏi đáMột nắng hai sương, giọt mồ hôi lã chãCơm độn ngô khoai, từ thuở mới chào đờiNhững khó nghèo, đập giũa con người tôiTheo thời gian, thường già hơn trước tuổiMiền Trung quê hương tôiMiền thùy dương, biển ngàn khơi gió gọiSóng điệp trùng, xô đẩy kéo bờ xaDãy Trường Sơn nghiêng rừng thấp mặn màĐèo cao cả vắt đỉnh đồi dịu vợiVừa lớn lên đã nghe tiếng Mẹ gọiBước vào đời lại thẩm thấu lời ChaNhớ không con, luôn thương nước thương nhàDù có trải thời kỳ nào cũng vậyMiền Trung quê hương tôiĐất hẹp người đông nên đi đâu cũng thấyMang nặng vác đau nhưng miệng thắm môi cườiMột bước đến rồi, muôn bước sẽ không nguôiKhổ cực trăm chiều, nhưng giàu tình giàu nghĩa

123

Sống đậm đà, ngọt ngào như đường lau vị míaLòng thanh tao, hiền dịu như dừa nõn hương cauMắt hằn sâu, luôn chứa đựng một màuTâm dũng khí, nhuộm thanh thiên sông núiMiền Trung quê hương tôiĐất khô cằn một đời cặm cụiSỏi đá mòn đập giũa gian laoSóng nhấp nhô lòng chẳng xôn xaoBiển gầm thét không hề khiếp phụcLại nhớ câu, sông có khúc người có lúcLại nghe câu, khi lên dốc lúc xuống đèoĐá dẫu mòn nhưng lòng dạ đẳng đeoSông dù cạn nhưng muôn đời không đổiMiền Trung quê hương tôiMột nguyện ước, vẹn câu thề mãi mãiHai truân chuyên, trọn gánh vác hy sinhBa gian lao, rèn đức tính trung trinhBốn khó nhọc, luyện can trường nghị lực Trên đồi dốc hay tận cùng đáy vựcVẫn ngẩng đầu, và bước tới hiên ngangMỗi bước đi là lẫm liệt đàng hoàngKhông khép nép, hay gục đầu cúi mặtMiền Trung quê hương tôi

124

Vốn khổ nghèo nên không e khúc ngặtGiẫm chông gai nên không ngại gió sươngCàng gian truân càng bảo bọc hỗ tươngCàng hiểm hóc càng giẫm mềm sỏi đáMiền thùy dương, ôi mến thương chi lạSóng rạt rào, ôi ngát đượm tình quêNúi ven non, ấp ủ vẹn ước thềSông ven biển, cưu mang tình non nướcAi có về miền TrungCho tôi xin gởi trướcThăm con người, và thăm cả miền TrungHẹn lòng hai chữ thủy chungTrọn tình non nước tận cùng mới thôiCho tôi mang cả cuộc đờiĐể thương để nhớ ai người miền Trung!

7-2005

125

Bình Định quê tôi Bình Định quê tôi, đất cày lên sỏi đáMỗi năm hai mùa, một nắng một mưaBiển réo trùng khơi, rừng khua gió núiDòng máu miền Trung, dũng khí có thừa

Nhớ thuở nào tháp Chàm Chiêm quốcNhớ thuở nào nhà Nguyễn Tây SơnNgược thời gian không thể nào hơnXuôi thời gian rạng soi sử sách

Quy Nhơn ơi, Vân Canh, Tuy PhướcPhù Cát ơi, Vĩnh Thạnh, Hoài NhơnPhù Mỹ ơi, Hoài Ân, An LãoĐá hay vàng, thử mấy sắt son

126

Đèo Cù Mông, xuôi Nam, thẳng tiếnĐèo An Khê, vắt vảnh cao nguyênSông Hà Thanh xuyên thành ra biểnSông Lại Giang thẳng tắp Thái Bình

Nhớ không anh, đất cày sỏi đáNhớ không em, vùng đất nằm nôiDừa Tam Quan, củ mì, của “nẫu”“Nẫu” ra sao, “Nẫu” cũng là Bình Định, quê tôi!

Thành phố Quy Nhơn 3-2007

127

Quê hương là tất cảNhớ quê hương cuối phương trời thăm thẳmThương quê nhà biền biệt tận trời quêMấy “mư” năm xa xứ “dẫn” chưa “dề”Chắc “diên” số phiêu du “dì” sao lạc

Tiếng “dìa quảy” nghe “nẫu” nói man mácTiếng “dô trỏng” nghe “nẫu” nói loanh quanhNhư bếp hồng tí tách mái nhà tranhCả gia đình ấm nồng cùng thôn xóm

Mới “hầu” nào mà mấy “mư” năm đằng đẳngMới “hầu nãy” mà hơn nửa cuộc đờiChuỗi thời gian quay “dút” bóng con thoiSao không chậm “dà” ráng chờ tui “dới”

Đèo Hải “Dân”, “dẫn” ngàn đời cách trởPhá Tam Giang, “dẫn” muôn “thở” điệp trùngKiếp tha phương chừng như mẫu số chungĐi đã khó “dìa” lại càng thống “nẫu”

128

“Thiền diễn” xứ bao giờ “dìa” bến cũDòng sông xưa có đợi chiếc đò ngangHay ra đi là “dĩnh diễn” biệt tămHun hút mãi bốn phương trời phiêu bạt

“Hống hẳn” đâu, dù đất trời không gặpHãy nhìn kia bốn biển “dẫn” thông thươngTình quê hương, không có nẻo, có đườngKhông có gì cản trở cách ngăn được

Ừ, phải “rầu”, non đi cùng “dới” nướcQuốc “dới” gia, “dà” núi gắn liền sôngThì quê hương máu chảy khắp châu thânBất cứ đâu cũng hình hài đất Mẹ

Chưa “dìa” thăm xin gởi ngàn “nẫu” nhớ“Dìa” thăm “rầu” ôm ấp “dạn” mến thươngMang quê hương đi trên khắp nẻo đườngBởi đất Mẹ quê Cha là tất cả.

8-2012 Mặc Giang

129

Tặng “ngừ” Xứ NẫuHôm nay tui “diết” tui chơiDành riêng Xứ Nẫu cạn lời chưa “thâu”Hôm nay tui “diết” lần đầuTặng “ngừ” Xứ Nẫu trọn tàu tình quêBao năm xa cách chưa “dìa”Nào ai thống “nẫu” sao khuya chạnh lòngCảm thông hoài niệm ước mongNăm năm tháng tháng “trâu” dòng thời gianXót xa treo đèo Cù Mông Bồng Sơn mù khói mịt mùng Bình KhêBình Khê còn có An KhêBao lần giã biệt một đi không “dìa”An lão xương thịt chưa lìaTam Quan máu lệ đầm đìa chìm sâuPhù mỹ trắng mấy mùa cauPhù Cát trắng mấy bờ lau cát “dàng”Hoài Ân nào họ nào hàngHoài Nhơn bè bạn xóm làng thân thươngTuy Phước còn đó “dấn dương”

130

Vân Canh Thị Nại ngấn sương đêm dàiVĩnh Thạnh mòn cả đôi “dai”An Nhơn Bình Định phương đài rạng danhQuy Nhơn phố thị trong lànhGò Găng nón lá nghiêng “dành” nắng reoPhú Phong lên dốc xuống đèoThượng truyền An Thái roi “dèo” gió bayHà Thanh sông nước sóng laySông Kôn sông Cái ai hay “nẫu” niềmMột mai gõ cửa hoàng tuyềnMồ hoang cỏ mọc truân chuyên “thâu rầu”Ô hay gối mộng kê đầuAi “ngừ” Xứ Nẫu cơ cầu cảm thươngÔ hay cát bụi “den” đườngAi “ngừ” Xứ Nẫu tư lường có nhau.

8-2012 Mặc Giang

131

Đẽo gọt “nẫu na”“Chiến sĩ một đi không trở lại”Còn tui một bước cũng chưa “dìa”Không lẽ đất trời xa cách mãiHèn chi “dũ” trụ như thế kia

Ngày thì đổ nắng sống lao chaoĐêm đến hư “dô” lộng ngàn saoNhấp nháy giữa muôn trùng tinh túPhất phơ ngọn gió động đưa “dèo”

Nẫu ơi như thế có buồn khôngChớ hỏi sông sâu đã nghẹn lòngSóng “dỗ” đôi bờ tơi tấp mãiBọt bèo đá lở tấp rêu phong

132

Nói chi chua xót nẫu “dẫy nà”Nhìn đi hổng biết lòng “nẫu na”Chút tình cố quận quên sao đượcDù cho đánh “đẩu” cả Ta Bà

“Chiến sĩ một đi không trở lại”Còn tui một bước cũng chưa “dìa”Khó hơn trấn thủ ngàn quan ảiTận cuối phương trời đếm sao khuya

Nhớ quê nhớ xứ nước non nhà“Nẫu” niềm cứ đẽo gọt lòng taỪ, cứ đẽo đi cho tới thỏaMai kia có chết cũng không pha.

8-2012 Mặc Giang

133

Nào “dẹn” ước thề“Ngừ” con Xứ Nẫu xa quêRa đi lâu lắm chưa “dề”Nhớ nhung gởi “đầu” núi thẳm“Nẫu” niềm gác đỉnh sơn khê

Ai “ngừ” Xứ Nẫu tui ơiRa đi một kiếp trong đờiĐã mòn dần ba “dạn” sáuNgày “dìa”, thăm thẳm chìm sâu

Đừng buồn trách nẫu chi naTrách chi cũng thế “thâu nà”Đâu phải dứt tình đoạn nghĩaBởi “dì” thời thế can qua

Năm năm “rầu” lại “mừ” nămXót xa cứ thế nặng “quằng”Hai “mư”, ba “mư” năm nữaBiển sâu cá lặn biệt tăm

134

Nhưng mà tui “dẫn” là tui“Ngừ” con Xứ Nẫu suốt đờiTấc lòng là son là sắtKhông hề “đẩu” bậc thay “ngâu”

Nói cùng “ngừ” nẫu của tuiDù cho “dật đẩu” sao dờiDù cho đá “bầu” cát lởLò cừ cứ thử đi coi “Dài” hàng cho thắm tình quêDẫu cho tui “chửa” có “dề”Nhưng tui là gang là thépSắt son nào “dẹn” ước thề.

8-2012 Mặc Giang

135

Cho nẫu hỏi thămCó ai “dìa” Xứ NẫuCho tui gởi lời thăm“Nẫu” xót xa biền biệtNiềm thương nhớ muôn trùng

Có ai “dìa” Xứ NẫuNhắn tất cả “ngừ” thânXin đừng ai hờn “dẫu”Thương cảm “nẫu” cho cùng

Ai sống ở phương xaMới biết “nẫu” nhớ nhàMới biết tình cố quậnGọt giũa nát lòng ta

Ai sống ở quê “ngừ”Mới biết “nẫu” khôn nguôiThấm sâu hồn cô lữÍt tiếng nói khô “cừ”

136

Một đi chưa “dìa” lạiNăm năm rồi “mừ” nămHai “mư” ba “mư” nămNói sao nữa chi hè

“Thâu rầu” tình quê cũXin đừng trách “nẫu na”Bởi quốc quốc gia giaBởi non non nước nước

Xưa có cầu Ô ThướcNay không phải Sông NgânNên “tui” chịu cơ phầnCùng những ai thống “nẫu”!!!

8-2012 Mặc Giang

137

Chôn chặt “nẫu” niềm Đã lâu lắm “tui” chưa “dìa” Xứ NẫuThăm gia đình thăm lại những “ngừ” thânThăm chùa xưa quê cũ đãi phong trầnTheo thời gian bao kẻ còn “ngừ” mất

Thăm mồ mả Ông Bà toàn ụ đấtTrải nắng mưa bao tàn tạ tháng ngày Tiết Thanh minh “dun” đắp lại thương thayKéo nhau đi khắp làng trên xóm “dứ”

Nào ai biết ra đi là biệt xứMột ra đi “hổng” có hẹn ngày “dề”“Hổng” phải tui chê cái khổ nhà quêBởi thời thế nên “đạng” đành nông “nẫu”

138

Tui xuất thân từ quê nghèo Xứ Nẫu Con nhà quê chân lấm “dới” tay bùnNghèo giàu chi trời đất chẳng bao dungNên đành “đạng” tạ từ nơi cố quận

Tui đâu nỡ, quên chôn nhau cắt rốnTui đâu bạc, đâu cạn nghĩa cạn tìnhCực chẳng đã “trâu nẩu”, “dới” linh đinh“Dới” non nước nghẹn lòng hồn sông núi “Thở” trời đất “nẩu” cơn gió bụiXin mượn câu đã học tự “thở” nàoCho “ngừ” con Xứ Nẫu dạ nao naoChôn niềm đau cho đến ngày nhắm mắt.

8-2012 Mặc Giang

139

Ngừ “nẫu” quê tui

Đừng có chọc quê tiếng “nẫu na”Nghe hơi lơ lớ kệ “ngừ” ta“Dậy” mà thắm đượm tình quê “nẫu”Dù ở nơi đâu “dẫn” đậm đà

Ai “ngừ” Xứ Nẫu quê tui ơiBảo bọc nhau nghe khổ lắm “rầu”Tuế nguyệt phong sương đày mấy độTang thương biến hải đọa đầy vơi

Chỉ nghe tiếng “nẫu” nhớ thương “rầu”Đã mấy “mư” năm bộ ít đâuNhớ chỗ chôn nhau nơi cắt rốnNhớ nguồn nhớ cội đẫm mưa ngâu

Chỉ nghe tiếng “nẫu” biết ai “rầu”Củ sắn củ mì gốc rễ sâuBột nhứt bột nhì nhai dẻo miệngPhát âm là biết chạy đi đâu

140

“Thâu rầu”, “ngừ nẫu” của tui ơiBình Định, Quy Nhơn, nhớ quá “rầu”Thị Nại, “Tháp Đâu”, mộ “Mặc Tử”Sông Thanh sông Cái sóng đầy “dơi”

Tiếng sóng xa “xâu” tựa sóng lòng“Nẫu” thương “nẫu” nhớ “nẫu” hoài mongCó đêm chợt tỉnh mòn mi mắtCho đến xế chiều đợi nắng hong

Ai có xa quê mới cảm thôngTháng năm năm tháng nước “trâu” dòngTóc xanh đập dũa phơi đầu bạcẤp ủ tình quê nguội lửa hồng

“Thâu na” đừng nói nữa chi đau Biết đến bao giờ “dìa” lại đâuAi ngỡ ra đi là biệt xứThương không “ngừ nẫu” của tui ơi!

8-2012 Mặc Giang

141

“Ngừ” con Xứ Nẫu“Ngừ” con Xứ Nẫu xa quêĐi đâu lâu quá chưa “dìa” là saoBộ không ruột xót lòng càoMột năm còn nhớ, biết bao năm “rầu”Bộ chờ bạc trắng mái đầuTới ngày xuống lỗ mới mau “dọt dìa”Hay là bỏ xác quê “ngừ”Chết khó nhắm mắt khóc “cừ” sao đây“Ngừ” con Xứ Nẫu thương thayMột đi biền biệt xéo giày tâm canNhớ từ khoai sắn khoai lang Bột nhì bột nhứt lẹ làng chấm chaoLại còn bánh tráng cuốn rauBánh xèo toàn bột mau mau no lòngBánh đúc một chén là xongLá giang bồ ngót thanh trong thơm lừngKể ra “thâu” nhớ quá chừng“Lẫu” đâu phải “nẫu” quay lưng đâu “nà”Bởi non bởi nước mà raBởi thời bởi thế trầm kha muôn trùngNhìn nhau hổ mặt “anh hùng”

142

“Anh thư” cũng “dậy” cùng chung phận nầyĐể nghe ngọn gió heo mayĐẩy đưa tê tỉ đọa đày hồn đau Để nghe mòn mỏi con tàuSon mờ sắt nhạt thịt thau thân tànNhiều khi nghĩ nhớ mênh mangBỗng dưng giọt lệ hai hàng nhẹ rơiCó gì xấu hổ “ngừ” ơiXa quê xa cả một đời ít sao“Nẫu niềm” thẩm thấu mới đau“Dẫy na” “thâu” nhé “thâu rầu” cố nhân.

8-2012 Mặc Giang

143

Ai về Xứ NẫuAi “dìa” Xứ Nẫu cho “tui” hỏiQuê “nẫu” hôm nay như thế nào“Tui” đã ra đi từ “thở” nhỏNhưng lòng trĩu nặng dạ nao nao

Nẫu ơi, Bình Định quê “tui” ơiMắm muối ngô khoai nên nặng lờiNhưng “nẫu” đi đâu lòng “nẫu” cũngThương quê nhớ xứ mặn mềm “mâu”

“Tui” nhớ làm sao Xứ Nẫu nèAi “ngừ” thương “nẫu” cảm cùng ngheRa đi biệt xứ “nẫu” đâu muốnQuặn thắt tâm can khổ quá hè

144

Ai “dìa” Xứ Nẫu nhắn giùm “na”Tiếng quốc kêu sương có đậm đàNhư “nẫu” đã mềm cơn thống “nẫu”“Dận” non “dận” nước ngập trầm kha

“Tui” “diết” “đâu” lời của “nẫu” chơiNếu ai không hiểu cứ chê “cừ”Nhưng lòng của “nẫu” không lay chuyểnDẫu núi non nghiêng cát lở “bầu”.

5-8-2012 Mặc Giang

145

“Nẫu” niềm của nẫu Nẫu mang thân phận tha phươngNăm “mư” năm đã nhớ thương “dô dàn”Nhớ quê nhớ xóm nhớ làngThương cha thương mẹ họ hàng bà conQuê nghèo một nắng hai sương“Mẫu” năm lũ “lục” nhiễu nhương muôn phầnXa “xâu” mưa Sở mây TầnNẫu thì biền biệt phù “dân” phương ngànNhớ thời tuổi trẻ chơi “quang”Chạy quanh đường đất dọc ngang quê nghèoNẫu ơi, Xứ Nẫu eo “xèo”“Cẫu” cằn sỏi đá đẳng đeo tháng ngàyCơm canh dưa muối thương thayNgô khoai độn bữa dạ dày còn “kiêu”

146

Không vì nghèo khổ bỏ điBởi thân lưu lạc “dậy” thì thế “thâu”Năm “mư” năm đã “nẩu trâu”Còn bao năm nữa “nẫu” ơi “nẫu” àXin đừng có trách “nẫu na”“Ngừ” con Xứ Nẫu thiết tha nặng tìnhChẳng qua “dận” nước lênh đênh“Ngừ” con Xứ Nẫu “dặn” mình tha phươngChẳng qua “dận” nước tang thương“Ngừ” con Xứ Nẫu “đạng” trường trầm khaXa quê, xa xứ, xa nhàXa cha, xa mẹ, xa bà, xa conNhớ thương nuốt ngậm bồ hònĐắng cay tràn ngập tâm hồn nẫu ơi!!!

5-8-2012 Mặc Giang

147

Chim Lạc Hồng đậu trên cây Tổ quốc

Chim Lạc Hồng đậu trên cây Tổ quốcNăm ngàn năm văn hiến của Tiên RồngDòng máu đào tươi thắm nhuận non sông Dùng xương thịt xây thành trì đất nước

Chim Lạc Hồng đậu trên cây Tổ quốcTừ Hùng Vương đến thế kỷ hôm nayTừ hôm nay băng thế kỷ tương laiKhông biến thể không lung lay đâu được

Năm ngàn năm đời sau qua thuở trướcTiếp nối nhau dòng lịch sử kiêu hùngMột tấc đất mọi miền là của chungTừ rừng núi đến đồng bằng biển cả

148

Giữ đất Mẹ, gìn quê Cha rạng rỡViệt Nam này sông núi của Tổ TiênAnh chị em ta thạch trụ như kiềngMỗi tấc đất là thành đồng vách núi

Bao thế hệ tiền nhân đã đi trướcBao thế hệ con cháu nối theo sauTừ Nam Quan cho đến Mũi Cà MauĐâu đâu cũng là quê hương gấm vóc

Từ đất liền, đến vùng trời vùng biểnVượt Trường Sơn, ra thấu khắp Biển ĐôngTừ Hoàng Sa, Trường Sa, Phú Quốc, Côn SơnTận cao nguyên, trung du,

thượng du, Việt Bắc

Đền Hùng Vương, ngát trầm hương nghi ngútHuế, Sài Gòn, Hà Nội,

vang vọng trổi hùng caTừ Nam Quan, Cà Mau,

đến vùng sâu, vùng xaHội Diên Hồng quyết đồng tuyên bất khuất

149

Anh có biết, Chị có biết, và Em có biếtViệt Nam này sông núi của uy linhNăm ngàn năm Văn Hiến thật anh minhĐất phương Nam, người Việt Nam bất diệt

Anh có biết, Chị có biết, và Em có biếtViệt Nam này, Dân tộc tuyệt chơn phươngKhí hùng anh luôn lẫm liệt phi thườngQuyết đánh đuổi mọi quân thù xâm lược

Anh có biết, Chị có biết, và Em có biếtViệt Nam này là dòng giống Rồng TiênBắc Nam Trung như một nối ba miềnMãi sừng sững hiên ngang cùng trời đất

Anh và tôi, hãy tiến ra phía trướcChị và Em, gìn giữ khắp hậu phươngNắm chặt tay quét sạch lũ ngông cuồngHát khúc khải hoàn bài ca chiến thắng

150

Anh và tôi, mọi tuyến đầu dũng lượcChị và Em, tiếp sức khắp nẻo đườngDiệt tham tàn, diệt cường bạo tai ươngĐể kiến tạo hòa bình cùng thế giới

Chim Lạc Hồng đậu trên cây Tổ quốcBắc Nam Trung một cội tỏa ba miềnNhứt hô bá ứng chấn động tam thiênDị khẩu đồng âm băng ngàn vũ trụ

Chim Lạc Hồng đậu trên cây Tổ quốcBắc Nam Trung ba nhánh phủ ba miềnViệt Nam này, muôn thuở giống Rồng TiênTrao thế hệ đến muôn đời vĩnh trụ.

8-2012 TNT Mặc Giang

151

Khấn nguyện quốc TổCùng khấn nguyện trước bàn thờ quốc Tổ Xin chứng tri cho con cháu Lạc HồngĐồng tâm hiệp lực bảo vệ núi sôngĐánh đuổi ngoại xâm bảo toàn đất nước

Cùng khấn nguyện trước bàn thờ quốc TổGia hộ cho con cháu của Rồng TiênDù ở nơi đâu trên khắp mọi miềnKhẩn thiết lắng nghe hồn thiêng réo gọi

Cùng khấn nguyện trước bàn thờ quốc TổKhí hồn thiêng che chở núi sông nàyGiặc thù truyền kiếp hống hách quá tayLấn biển lấn đảo đất liền biên giới

Cùng khấn nguyện trước bàn thờ quốc TổDòng giống Rồng Tiên, con cháu Vua HùngBất khuất kiên trinh, xâm thực cáo chungBất luận bạo cường, thời nào cũng thế

152

Dòng lịch sử năm ngàn năm bất khuấtViệt Nam này vẫn sừng sững hiên ngangThế thế tiền nhân nhất dạ tâm đanThời thời hậu bối một lòng quyết chí

Đất nước ta hễ gặp thời nguy biếnQuê hương ta hễ gặp lúc nguy vongTriệu triệu con tim tất cả một lòngTriệu triệu bàn tay nhất tề đứng dậy

Này Tàu thực, liệu hồn không tránh khỏiMột ngàn năm Bắc thuộc nhớ hay chưaDân tộc Việt Nam dũng lược có thừaChí khí hùng anh mài son luyện sắt

153

Quyết đánh đuổi bọn giặc thù phương BắcQuyết bảo vệ toàn vẹn khắp giang sơnSông núi quê hương thạch trụ vững bềnMột tấc không mòn một ly không suyễn

Khi càn khôn chia quốc gia giới tuyếnViệt Nam này như trụ vũ định banNăm ngàn năm trước tuyệt thế huy hoàngNăm ngàn năm sau tuyệt kỳ rạng rỡ

Giặc phương Bắc đừng dở trò quái gởBao nhiêu lần cuốn chạy không nhục saoHồn phách tiêu ma hớt hãi kêu gàoNay nếu tái diễn tan tành đâu khác

154

Giặc phương Bắc đừng dở trò bạo ngượcMộng bá quyền sẽ ác mộng đảo điênDân tộc Việt Nam nộ khí xung thiênTấc đất Phương Nam mồ chôn quân Bắc

Giặc phương Bắc đừng dở trò hống háchMộng bá quyền sẽ chuốc lấy mộng vongDân tộc Việt Nam không suyễn tơ hồngGiặc Tàu tan tác Tàu Ô Tàu Lá

Dân tộc Việt Nam đồng thanh quyết thệNgười người Việt Nam nhất dạ tâm đanTàu thực kia đừng dở thói hung tànĐừng có trách ta ra tay nữa nhé.

8-2012 TNT Mặc Giang

155

Vua Ngô Quyền Một trận Bạch Đằng - kết thúc ngàn năm Bắc thuộc

Bạch Đằng giang xóa tan ngàn năm Bắc thuộcVua Ngô Quyền xây dựng thiết lập triều caTiếp ngàn xưa bao đời lịch sử Ông ChaNối ngàn sau Việt Nam non nước một nhà

Bạch Đằng giang xóa tan ngàn năm Bắc thuộcVua Ngô Quyền kết thúc ách nạn can quaMột ngàn năm nhục nhằn đau khổ trầm khaMột ngàn năm tang thương máu lệ không nhòa

Bạch Đằng giang xóa tan ngàn năm Bắc thuộcVua Ngô Quyền đời đời lịch sử hoan caCứu quê hương ngàn năm đô hộ mịt mờĐưa núi sông trả về non nước Việt Nam

156

Bạch Đằng giang ơi Bạch Đằng giangNước sóng triều quét sạch xâm lăngNước triều dâng ngập tràn phương BắcDân Việt Nam rửa hận căm hờn

Bạch Đằng giang ơi Bạch Đằng giangQuân dân Nam bố trận phục binhDưới lòng sông đóng cọc sáng quắcTrận Bạch Đằng quét sạch ngàn năm

Tướng Hoằng Thao chết ngay trận chiếnQuân Nam Hán chết nghẹt lòng sôngVua Nam Hán ôm mặt khóc ròngKéo bại binh cuốn chạy hàng hàng

Ngô Quyền vương thiết lập vương triềuChín trăm năm từ thuở Trưng VươngĐến hôm nay hơn ngàn năm nữaNước Việt Nam lịch sử năm ngàn

157

Hơn ngàn năm khắc ghi để nhớHưng Đạo vương đại phá Nguyên MôngBình Định vương chiến thắng Nhà MinhBắc Bình vương đại thắng Mãn ThanhTất cả đều giặc Bắc xâm lăng

Việt Nam ta đã quyết lâu rồi“Hịch tướng sĩ” còn đó sáng ngời“Nam quốc sơn hà” há quên ư“Bình Ngô đại cáo” tuyên ngôn xuấtHỡi Bắc phương tự biết hổ ngươi

Thế giới nào chấp nhận nhiễu nhương Nhân loại nào chấp nhận hoang đườngThời đại này đâu thời thượng cổQuá ra rồi ở lỗ ăn lông

Cũ rích rồi xâm thực xâm lăngCũ rích rồi bá đạo bá quyềnCũ rích rồi giành dân chiếm đấtTham vọng nhiều trả lại cuồng ngông

158

Năm ngàn năm lịch sử huy hoàngNăm ngàn năm dòng giống Lạc HồngNăm ngàn năm Dân tộc kiêu hùngKế thế truyền muôn thuở soi chung

Năm ngàn năm lịch sử huy hoàngNăm ngàn năm toàn vẹn núi sôngNăm ngàn năm con cháu Tiên RồngMãi trường tồn muôn thuở Việt Nam.

18-12-2015 TNT Mặc Giang

159

Vua Lê Thái Tổ Anh hùng áo vải Lam Sơn

(Sinh ngày 19-9-1385 tại Thanh Hóa. Băng hà ngày 22-8 năm Quý Sửu 1433. 49 tuổi.)

Mười năm kháng chiến chống quân MinhLê Lợi khởi nghĩa đất Lam SơnAnh hùng áo vải nêu chí khíToàn dân hợp lực cứu núi sông

Mười năm kháng chiến chống quân MinhLê Lợi khởi nghĩa đất Lam SơnLãnh đạo toàn quân dân cả nướcTháo tung xiềng xích bọn Bắc xâm

Mười năm kháng chiến chống quân MinhMười năm ngập khói lửa trường chinhToàn thể quân dân đồng quật khởiĐập tan bè lũ bọn Bắc phương

160

Trả ta sông núi nước Nam taĐất nước Việt Nam là một nhàDòng giống Lạc Hồng son sắt tuyệtMuôn năm trổi khúc vạn hùng ca

Trả ta sông núi nước non nàyTa nói thực xâm nghe biết đâyVũ trụ dẫu sao dời vật đổiViệt Nam muôn thuở chẳng lung lay

Anh hùng áo vải ra tayMười năm kháng chiến tiếc thay quân thùNhà Minh mà tối âm uNgàn năm cút chạy mịt mù há quênBọn bay sao sánh Nguyên MôngBa lần tan xác tại sông núi nàyBọn bay muốn nhục nữa đâyTa cho thêm một keo này, chừa nghe Nghe vẻ nghe veNghe vè nước ViệtLưu truyền cho biết

161

Vốn tự xưa nayĐến tận ngày maiKhông hề thay đổiTừ khi vũ trụ Trời đất định banĐất nước trời Nam Là của dân NamDòng giống Lạc HồngHùng Vương dựng nướcCháu con giữ nướcTruyền nối muôn đờiLịch sử sáng ngờiTô son điểm sắtQuê hương gấm vócLiền biển liền bờLiền núi liền sôngBiên cương lãnh thổSông ngòi biển cảCho tới đảo xaTổ quốc sơn hàLà của Đại ViệtNói thêm để biết

162

Nhắc nhở nhau ngheNghe vẻ nghe veNghe vè nước ViệtCon cháu Bách ViệtDòng giống Lạc HồngCon cháu Tiên RồngNgàn năm văn hiếnCờ bay khói quyệnSông núi hồn thiêngQuốc gia hưng vongThất phu hữu tráchDiên Hồng hội nghịTất cả một lòngVì núi vì sôngRa tay bảo vệNăm ngàn năm sửLẫm liệt oai hùngĐánh đuổi ngoại xâm Kiên cường bất khuấtAnh hùng kiệt xuấtLiệt nữ phi thườngQuân giặc kinh hồn

163

Thất điên bát đảoBao phen cuốn chạyBao thuở tiêu maĐã quá biết màSao còn kiếm chuyệnNói ra một tiếngTứ mã nan truyKhông lệch một ly Không sai một tấcDân ta chơn chấtTrọng đức hiếu sinh Trọng nghĩa hòa bìnhTương lân chung sốngAi mà gây hấnBá đạo bá quyềnXâm thực xâm lăngĐừng hòng bén mảngCoi chừng mất mạngVỡ mộng tiêu tùngDân tộc anh hùngViệt Nam ta đóCứng, cứng hơn đá

164

Vững, vững hơn đồngSắc, sắc hơn gươmBén, bén hơn giáoĐồng thanh tuyên cáoDõng dạc tuyên ngônGhi nhớ liệu hồnTrách ta quá trễNghe vè nghe vẻNghe vẻ nghe veNghe vè nghe vẻNghe vẻ nghe ve

Này này nhé, hãy nhìn kia

Vương Thông trốn không dám ló đầu raĐóng chặt cửa thành “Đông Quan” trông ngóngChờ viện binh từ bổn quốc tiếp việnChia hai cánh theo hai ngả kéo sangCánh Mộc Thạnh xuất phát tại Vân NamCánh Liễu Thăng từ Quảng Tây khởi tấnQuân ta đợi sẵn, bày binh bố trậnDụ hổ xuống núi, dụ cọp lìa rừng

165

Hổ biến thành cáo, cọp biến thành chồnẢi Chi Lăng, tướng Liễu Thăng tử trậnQuân mất tướng thành một đám hỗn độn Hớt hãi kinh hoàng hồn phách tiêu tanThảng thốt kêu la tháo chạy quy hàngBỏ nhung phục, giả dân lành ẩn biệt Tướng Mộc Thạnh vốn ma đầu giảo quyệtNằm án binh bất động rồi hẵn hayLiễu Thăng thắng thì ăn cướp ban ngàyLiễu Thăng bại thì cướp đêm chẳng muộnBa mươi sáu chước, cuốn tròn quay cuộnAi tiểu nhân quân tử khá hiển bàyVương Thông hết đường thưa gởi thiệt ngayXin đầu hàng, bó tay, vô điều kiệnViệt Nam ta thật vô cùng rộng lượngThuận quy hàng và thả hết tù binhBan thí quân nhu đưa tiễn thân tìnhGhi dấu ấn tù hàng binh thế giớiĐất trời Nam đã bình yên một cõiPhương trời Nam quét sạch bóng quân thù“Nam quốc sơn hà, Nam đế cư”Lê Lợi lên ngôi vua Lê Thái Tổ

166

Đất nước trời Nam, dân Nam ở“Bình Ngô đại cáo” khắp Đông TâyNăm ngàn năm sử đẹp thayTô son điểm sắt cao dày muôn nămTự hào Dân tộc Việt NamHô to vang dội Việt Nam muôn đời.

17-12-2015 TNT Mặc Giang

167

mục lục

Mai Nhật Thu

1. Bình Định quê hương tôi ................................... 5

2. Một mẹ mười con............................................... 8

3. Phù Cát quê tôi - 1 ........................................... 11

4. Phù Cát quê tôi - 2 ........................................... 13

5. Phù Cát quê tôi - 3 ........................................... 13

6. Tình non nước ................................................. 14

7. Tình quê ........................................................... 14

8. Bình Định quê tôi ............................................ 15

9. Về thăm Bình Định - 1 .................................... 18

10. Dòng máu ......................................................... 22

11. Đất văn đất võ ................................................. 23

12. Ghềnh Ráng ..................................................... 24

13. Dừa Tam Quan ................................................ 25

168

14. Tiếng trống chầu .............................................. 26

15. Bánh ít lá gai .................................................... 27

16. Đặc sản ............................................................. 28

17. Anh hùng áo vải .............................................. 28

18. Thác cá bay ...................................................... 29

19. Qua cầu Thị Nại .............................................. 30

20. Nữ kiệt ............................................................. 31

21. Đá Vọng Phu ................................................... 32

22. Trước tháp Chàm ............................................. 33

23. Về thăm Bình Định - 2 .................................... 34

24. Tiếng gọi của quê ............................................. 35

25. Quê tôi Bình Định ........................................... 36

26. Ngờ ................................................................... 38

27. Có dịp về thăm ................................................. 39

28. Về Bình Định ................................................... 40

29. Nhớ thăm Thị Nại ........................................... 41

30. Ai đi cũng về .................................................... 42

31. Thanh bình trên đất mẹ .................................. 44

32. Nón tựa vầng trăng .......................................... 45

33. Quê mình đẹp lắm ........................................... 46

169

TNT Mặc Giang1. Tình tự riêng tôi ............................................... 49

2. Vua Trần Nhân Tông và Huyền Trân Công Chúa ............................. 51

3. Đức Thánh Trần Hưng Đạo Đại Vương ........ 56

4. Vua Quang Trung Nguyễn Huệ ....................... 65

5. Trưng Nữ Vương Hai Bà Trưng: Trưng Trắc & Trưng Nhị .................................. 72

6. Bà Triệu - Triệu Thị Trinh ............................... 82

7. Quê hương Bình Định .................................... 90

8. Quy Nhơn hai mươi mốt xã - phường ............. 92

9. Nỗi niềm cố quận............................................. 95

10. Phù Cát quê tôi ................................................ 97

11. An Lão mình ơi ................................................ 99

12. Hoài Nhơn tình tự ......................................... 101

13. Tuy Phước quê mình ...................................... 103

14. Nhớ về Phù Mỹ .............................................. 105

15. Thương quá An Nhơn ................................... 107

16. Thăm viếng Tây Sơn ...................................... 109

17. Thương nhớ Hoài Ân .................................... 111

18. Vĩnh Thạnh thắm tô ...................................... 113

170

19. Vân Canh ta đó .............................................. 115

20. Miền Trung quê hương tôi - 1 ........................ 118

21. Miền Trung quê hương tôi - 2 ........................ 120

22. Bình Định quê tôi ......................................... 123

23. Quê hương là tất cả ....................................... 125

24. Tặng “ngừ” Xứ Nẫu ....................................... 127

25. Đẽo gọt “nẫu na” ........................................... 129

26. Nào “dẹn” ước thề ......................................... 131

27. Cho nẫu hỏi thăm .......................................... 133

28. Chôn chặt “nẫu” niềm .................................. 135

29. Ngừ “nẫu” quê tui ......................................... 137

30. “Ngừ” con Xứ Nẫu ......................................... 139

31. Ai về Xứ Nẫu ................................................ 141

32. “Nẫu” niềm của nẫu....................................... 143

33. Chim Lạc Hồng đậu trên cây Tổ quốc .......... 145

34. Khấn nguyện quốc Tổ ................................... 149

35. Vua Ngô Quyền - một trận Bạch Đằng Kết thúc ngàn năm Bắc thuộc ....................... 153

36. Vua Lê Thái Tổ Anh hùng áo vải Lam Sơn ............................ 157

171

Chịu trách nhiệm xuất bản Giám đốc - Tổng Biên tập

đinh thị thanh thủy

Chịu trách nhiệm nội dungPhó Giám đốc - Phó Tổng Biên tập

nguyễn tư tường minh

Biên tập : Trần Thị ly Sửa bản in : Sơn ca Trình bày : Mạnh hải Bìa : nguyên uyên

nhÀ XuẤt BẢn tỔng hỢP thÀnh Phố hỒ ChÍ minh62 nguyễn Thị Minh Khai, Quận 1, Thành phố hồ chí Minh

ĐT: (08) 38 225 340 - 38 296 764 - 38 247 225Fax: 84.8.38222726 - Email: tonghop@nxbhcm.com.vn

Sách online: www.nxbhcm.com.vn - Ebook: www.sachweb.vn

nhÀ SÁCh tỔng hỢP 1

62 nguyễn Thị Minh Khai, Quận 1, Thành phố hồ chí Minh đt: 38 256 804

nhÀ SÁCh tỔng hỢP 286 - 88 nguyễn Tất Thành, Quận 4, Thành phố hồ chí Minh đt: 39 433 868

in số lượng 1.500 cuốn. Khổ 13 x 19 cm Tại: Xí nghiệp in Fahasha - 774 Trường chinh, P.15, Q. Tân Bình

XnĐKXB số: 48-2016/cXBiPh/58-302/ThTPhcMQĐXB số: 05/QĐ-ThTPhcM-2016 ngày 08/01/2016

iSBn: 978 - 604 - 58 - 4759 - 6in xong và nộp lưu chiểu quí i năm 2016.

thực hiện liên kết: ông Phạm Văn Xua

Địa chỉ: 30/10 KP Tân lập, P. Đông hòa, thị xã Dĩ an, tỉnh Bình Dương

Mai Nhật Thu - Mặc giang