• เอกสารประกอบการสอน นศ321 ส�อส�งพมพ : ทฤษฎสญญะวทยาในการออกแบบ | 1

ส า ข า ว ช า น เ ท ศ ศ า ส ต ร บ ร ณ า ก า ร | ค ณ ะ ศ ล ป ศ า ส ต ร | ม ห า ว ท ย า ล ย แ ม โ จ

กฎหมายสอสงพมพ

ตามพระราชบ''ตจดแจงการพมพ พ.ศ.2550 o ทมาของกฎหมาย

o สาระสาค'

นศ 321 สอสงพมพ [CA 321 Printed Media]

รวมรวม/เรยบเรยง โดย อาจารยณฏฐพงษ สายพณ

บทท 8

นศ321 ส�อส�งพมพ : กฎหมายส�อส�งพมพตามพระราชบญญตจดแจงการพมพ พ.ศ.2550 | 2

“กฎหมายสอสงพมพตามพระราชบ''ตจดแจงการพมพ พ.ศ.2550” การผลตส�อส�งพมพประเภทใดๆ กตาม มความเก�ยวของกบกฎหมายอยางหลกเล�ยงไมได ผ ประกอบการวชาชพส�อท�นาเสนอขอมล ขาวสาร และสารสนเทศตางๆ ผานส�อส�งพมพ โดยเฉพาะหนงสอพมพ ท�มผลกระทบตอเสรภาพและการทางาน สาหรบกฎหมายท�เก�ยวของกบส�อส�งพมพน :นมการใชพระราชบญญตท�เก�ยวของบงคบใชอย ซ�งกวาจะมาเปนพระราชบญญตจดแจงการพมพ พ.ศ.2550 ฉบบน : ท�รวมถงส�อส�งพมพอเลกทรอนกสดวย ผประกอบวชาชพส�อไดใชความพยายามอยางย�งเพ�อปลดแอกหนงสอพมพจากการควบคมอนเขมขนของรฐนบต :งแตมหนงสอพมพเกดข :นในประเทศไทย รฐไดใชอานาจในการออกกฎหมายและระเบยบตางๆ มาควบคมส�อในทกยคทกสมย โดยเฉพาะอยางย�งพระราชบญญตการพมพ พ.ศ.2484 มผลบงคบใชมายาวนานถง 60 กวาป อานาจรฐสามารถควบคมหนงสอพมพอยางเขมงวด ถอวาเปนกฎหมายกระทบตอเสรภาพและการทาหนาท�ของหนงสอพมพ ขดตอหลกการประชาธปไตยและปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน ซ�งนานาชาตลงนามยอมรบขอตกลงรวมกน ในบทน :จะเปนการกลาวถงประเดนเก�ยวกบขอบงคบใชทางกฎหมายกบส�อส�งพมพในมาตราตางๆ ซ�งเปนส�งท�นกนเทศศาสตรควรตระหนกรและทาความเขาใจเพ�อใหสามารถนาไปประกอบใชในวชาชพไดในอนาคต

ทมาของกฎหมาย

แนวคดสทธและเสรภาพของประชาชน สทธและเสรภาพในการแสดงความคดเหนของบคคลและส�อมวลชน สทธและเสรภาพในการเขาถงขอมลขาวสาร สทธและเสรภาพสวนบคคล บญญตรบรองและคมครองปรากฏอยในรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ.2550 ฉบบปจจบน อกท :งพระราชบญญตการพมพ พ.ศ.2484 อนเปนกฎหมายท�จากดสทธและเสรภาพ คาส�งของคณะปฏรปการปกครองแผนดน ฉบบท� 5 ลงวนท� 6 ตลาคม พ.ศ.2518 และคาส�งของคณะปฏรปการปกครองแผนดน ฉบบท� 36 ลงวนท� 21 ตลาคม พ.ศ.2519 ไดประกาศใชมานานแลว บางมาตราไมสอดคลองกบรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกไทยฉบบปจจบน รวมถงสถานการณท�นานาประเทศสนใจเร�องเสรภาพของประชาชน ในฐานะท�ประเทศไทยเปนสมาชกหรอมความสมพนธรวม จงตองใหความสนใจและความสาคญแกประเดนเหลาน :น นอกจากน : กฎหมายท�เก�ยวของกบการพมพอ�นๆ ซ�งมผลบงคบใชอกหลายฉบบ รองรบเพยงพอตอการคมครองประโยชนของรฐและประชาชนแลว สมควรยกเลกกฎหมาย พระราชบญญตการพมพ พ.ศ.2484 และคาส�งคณะปฏรปดงกลาว แลวใหมกฎหมายวาดวยการจดแจงการพมพ เพ�อวางหลกเกณฑใน

นศ321 ส�อส�งพมพ : กฎหมายส�อส�งพมพตามพระราชบญญตจดแจงการพมพ พ.ศ.2550 | 3

การจดแจงการพมพ เปนหลกฐานใหทราบวาผ ใดเปนผพมพ ผ โฆษณา บรรณาธการ หรอเจาของกจการหนงสอพมพ ประชาชนสามารถตรวจสอบได และผ ท�ไดรบความเสยหายจากการปฏบตหนาท�ส�อมวลชนของหนงสอพมพสามารถฟองรองดาเนนคดผพมพ ผ โฆษณา บรรณาธการ หรอเจาของกจการหนงสอพมพได ยอนหลงไปดท�มาของกฎหมายฉบบน : จะพบวากวาจะมาเปนพระราชบญญตจดแจงการพมพฉบบน : ผประกอบวชาชพส�อไดใชความพยายามอยางย�ง เพ�อปลดแอกหนงสอพมพจากการควบคมอนเขมขนของรฐนบต :งแตมหนงสอพมพเกดข :นในประเทศไทย รฐไดใชอานาจในการออกกฎหมายและระเบยบตางๆ มาควบคมส�อในทกยคทกสมย โดยเฉพาะอยางย�งพระราชบญญตการพมพ พ.ศ.2484 มผลบงคบใชมายาวนานถง 60 กวาป อานาจรฐสามารถควบคมหนงสอพมพอยางเขมงวด ถอวาเปนกฎหมาย กระทบตอเสรภาพและการทาหนาท�ของหนงสอพมพ ขดตอหลกการประชาธปไตย และปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน ซ�งนานาชาตลงนามยอมรบขอตกลงรวมกน พระราชบญญตการพมพ พ.ศ.2484 ถกคดคานนบต :งแตวนประกาศใช นกหนงสอพมพ และสมาคมนกหนงสอพมพแหงประเทศไทยเรยกรองอยางจรงจงเม�อ พ.ศ.2495 โดยการต :งคณะกรรมการคมครองสทธเสรภาพของนกหนงสอพมพแลวย�นบนทกตอรฐบาล จอมพล ป.พบลสงคราม ใหยกเลกกฎหมาย แตไมเปนผล ท :งรฐยงออกขอบงคบเพ�มเตมอก อาท ในป พ.ศ.2500 รฐบาลจอมพลสฤษดJ ธนะรชต ประกาศคณะปฏวตฉบบท� 17 ลงวนท� 27 ตลาคม พ.ศ.2501 ในป พ.ศ.2519 พลเรอเอกสงด ชะลออย คาส�งของคณะปฏรปการปกครองแผนดน ฉบบท� 5 ลงวนท� 6 ตลาคม พ.ศ.2519 และคาส�งของคณะปฏรปการปกครองแผนดนฉบบท� 36 ลงวนท� 21 ตลาคม พ.ศ.2519 และคาส�งของคณะปฏรปการปกครองแผนดนฉบบท� 42 ลงวนท� 21 ตลาคม พ.ศ.2519 มาใชควบคกบพระราชบญญตการพมพ พ.ศ.2484 สงผลใหหนงสอพมพในชวงเวลาดงกลาวตกอยภายใตการควบคมของรฐอยางเบดเสรจ ภายหลงคาส�งของคณะปฏรปการปกครองแผนดนฉบบท� 42 ลงวนท� 21 ตลาคม พ.ศ.2519 ซ�งเปนประกาศท�ใหอานาจรฐส�งปดโรงพมพไดทนท ถกยกเลกในป พ.ศ.2533 รฐบาลพลเอกชาตชาย ชณหะวณ แตยงคงมประกาศเหลออกหลายฉบบท�ยงไมถกยกเลกใชบงคบ อกท :งพระราชบญญตการพมพ พ.ศ.2484 ท�รฐยงคงยดไวเปนเคร�องมอในการควบคมหนงสอพมพ ในป พ.ศ.2540 รฐบาลนายชวน หลกภย และฝายหนงสอพมพประชมรวมกน จนบรรลขอตกลงและมมตใหยกเลกกฎหมายฉบบน :โดยส :นเชง เน�องจากขดตอรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ.2540 และหลกการเสรภาพตามระบอบประชาธปไตย หลงจากน :นรฐบาลพนตารวจโท ดร.ทกษณ ชนวตร ดาเนนการตอ แตยงไมสามารถบรรลแนวทางการยกเลก จนกระท�งมาถงสมยรฐบาลพลเอกสรยทธ จลานนท ไดนากลบมาพจารณาและดาเนนการเร� องน :ตออกคร :ง โดยสมาคมนกขาวนกหนงสอพมพแหงประเทศไทย เปนฝายหนงสอพมพนาเสนอตอรฐบาลในเร�องน :

นศ321 ส�อส�งพมพ : กฎหมายส�อส�งพมพตามพระราชบญญตจดแจงการพมพ พ.ศ.2550 | 4

ทายท�สดการตอสอนยาวนานเพ�อเรยกรองสทธและเสรภาพของหนงสอพมพไดรบการตอบสนอง ท�ประชมสภานตบญญตแหงชาต (สนช.) ม นายมชย ฤชพนธ ประธาน สนช. เปนประธานการประชม มมตเปนเอกฉนท 80 : 0 เสยง เหนชอบรางพระราชบญญตจดแจงการพมพ ในวาระ 3 เพ�อประกาศใชเปนกฎหมายตอไป ท :งน : พระราชบญญตดงกลาวถอเปนการพลกประวตศาสตรวงการส�อมวลชน รฐประกาศยกเลกพระราชบญญตดงกลาวถอเปนการพลกประวตศาสตรวงการส�อมวลชน รฐประกาศยกเลกพระราชบญญตการพมพ พ.ศ.2484, 2485, 2488 รวมท :ง คาส�งประกาศคณะปฏรปการปกครองแผนดนฉบบท� 5 ลงวนท� 6 ตลาคม พ.ศ.2519 ซ�งถอเปนยาขมของส�อมวลชน เพราะใหอานาจเจาหนาท�ส�งปดหนงสอพมพไดโดยไมตองใชอานาจศาล แลวประกาศใชพระราชบญญตจดแจงการพมพ พ.ศ.2550 แทน มผลบงคบใชมาถงปจจบน ประเดนเสรภาพ : อานวยความสะดวกมากกวาควบคมบงคบ ตอบสนองหลกการเสรภาพในการแสดงความคดเหนและความรบผดชอบของหนงสอพมพ พระราชบญญตจดแจงการพมพ พ.ศ.2550 มจดเดนท�แตกตางจากพระราชบญญตการพมพ พ.ศ.2484 หรอพระราชบญญตการพมพฉบบอ�นๆ ในประเดนการสนบสนนเสรภาพหนงสอพมพและส�อส�งพมพ รวมถงหนงสอพมพออนไลนและส�อส�งพมพออนไลนในอนาคต มากกวาการควบคมบงคบ ตามอานาจรฐบาล ซ�งขดตอการรบรองสทธและเสรภาพของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย ตามระบอบประชาธปไตย พระราชบญญตจดแจงการพมพ พ.ศ.2550 มหลกการคอ เพยงแคแจงตอทางการใหทราบในการทาหนงสอพมพหรอส/อส/งพมพ ตางจากกฎหมายในอดตตามพระราชบญญตการพมพ พ.ศ.2484 ตองขออนญาตตอทางการในการพมพ เจาของบรรณาธการ บรรณาธการผพมพโฆษณาตองถกสนตบาลตรวจสอบประวตยอนหลง กอนไดรบการอนญาตใหทาหนงสอพมพหรอส�อส�งพมพ อนเน�องมาจากรฐบาลทกยคทกสมยตองการควบคมส�อมวลชนอยางเบดเสรจ หนงสอพมพเปนส�อมวลชนท�มอทธพลทางความคดของคนในสงคมสงมาก อกท :งยงเปนผ กาหนดวาระขาวสาร (Agenda setter) ของสงคม ยอมทาใหทกรฐบาลตองใสใจในการควบคม เพ�อไมใหหนงสอพมพวพากษวจารณรฐบาลจนส�นคลอนเสถยรภาพทางการเมอง พระราชบญญตฉบบน 1จงเปล/ยนแนวคดจากการควบคม มาเปน

สงเสรมเสรภาพและอานวยความสะดวกแกหนงสอพมพ หากตองการลงโทษหนงสอพมพ ภาครฐและภาคประชาชนสามารถใชกฎหมายจากดเสรภาพ อาท ประมวลกฎหมายอาญาวาดวยความรบผดฐานหม�นประมาท ดหม�น และประมวลกฎหมายแพงและพาณชยวาดวยความรบผดชอบเร�องละเมดฟองรองเอาผดหนงสอพมพ ท :งยงใชกระบวนการทางสภาการหนงสอพมพ หรอกระบวนการเครอขายผบรโภคในการรองเรยนความผดของหนงสอพมพ ซ�งเพยงพอตอการจากดสทธและเอาผดได

นศ321 ส�อส�งพมพ : กฎหมายส�อส�งพมพตามพระราชบญญตจดแจงการพมพ พ.ศ.2550 | 5

ประเดนหลกการสาคญท/พระราชบญญตจดแจงการพมพ พ.ศ.2550 เดนอกประการหน/งคอ ความรบผดชอบของหนงสอพมพ เม�อยกเลกการพมพ หรอเปล�ยนแปลงเจาของ บรรณาธการ หรอบรรณาธการผพมพโฆษณาของหนงสอพมพหรอส�อส�งพมพ ผพมพโฆษณาจะตองแจงตอเจาหนาท�ใหทราบภายใน 30 วน นบจากวนยกเลกกจการ ทาใหฐานขอมลของหนงสอพมพปรบปรงทนสมยตลอดเวลา ตดตาม ตรวจสอบได แตกตางจากอดตท�เม�อมผ ประสงคทาหนงสอพมพหรอส�อส�งพมพกจะตองขออนญาตจด “ช�อหนงสอพมพ” หรอ “หวหนงสอพมพ” จดท :งไวเฉยๆ กได บางคร :งช�อหนงสอพมพซ :ากน บางช�อฉบบเปด/ปดเฉพาะวาระ จงทาใหเจาหนาท�หรอประชาชนไมสามารถแยกแยะตดตามตรวจสอบส�อมวลชนกบผ ท�แฝงตวในนามส�อมวลชนออกจากกนได ความรบผดชอบของส�อมวลชนเชนน :เปนความโปรงใส เปดโอกาสใหสงคมตรวจสอบการทางานตามระบบประชาธปไตย ยอมทาใหวชาชพไดรบความเช�อถอศรทธาจากประชาชนระยะยาว

ประเดนเปรยบเทยบรายละเอยด : ความแตกตางระหวางพระราชบญญตจดแจงการพมพ พ.ศ.3445

กบพระราชบญญตการพมพ พ.ศ.3676

ลาดบ พรบ.จดแจงการพมพ พ.ศ.2550 พรบ.การพมพ พ.ศ.2484

1 แนวคดเสรนยมในระบบประชาธปไตย มรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ.2550 ซ�งเดม พ.ศ.2540 รองรบเสรภาพส�อมวลชน

แนวคดอานาจนยมในระบบประชาธปไตย

2 เนนการดแล และกากบ สงเสรม และความรบผดชอบมากกวาการควบคม

เนนการควบคม ตรวจตรา จบกม มากกวา

3 จดเดนพรบ. คอ เปนการสงเสรมการทางานและอานวยความสะดวกใหหนงสอพมพเปนเพยงการแจงใหรฐทราบในการทาหนงสอพมพหรอส�อส�งพมพ การไมทาหนงสอพมพหรอยกเลกตองแจง หลกคอ “ทากแจง เลกกตองแจง”

จดเดนพรบ. คอ ตองขออนญาตทางราชการเม�อจะพมพ ทาหนงสอพมพ ทาส�อส�งพมพ และมคณสมบตตามกฎหมาย

4 บรรณาธการตองสญชาตไทย หรอสญชาตท�มความสมพนธประเทศกบไทย และเจาของตองมบคคลสญชาตไทยถอหน 70% และกรรมการ คนไทยสามในส�สวน เพ�อสงวนอาชพส�อสาหรบ คนไทย

ตองขออนญตทางราชการในการเปนบรรณาธการ ผพมพโฆษณา เจาของ และมคณสมบตตามกฎหมาย ซ�งอาจจะอนญาตหรอไมกได

นศ321 ส�อส�งพมพ : กฎหมายส�อส�งพมพตามพระราชบญญตจดแจงการพมพ พ.ศ.2550 | 6

ลาดบ พรบ.จดแจงการพมพ พ.ศ.2550 พรบ.การพมพ พ.ศ.2484

5 ผบญชาการตารวจแหงชาตมอานาจในการส�ง หามนาเขาส�อส�งพมพท�หม/นประมาทกษตรย

และ ราชวงศ ผลกระทบตอความม�นคงของชาต และศลธรรมอนดของประชาขน

เจาพนกงานการพมพมหนาท�ควบคมดแลหนงสอพมพหรอส�อส�งพมพ คอ รมต.มหาดไทย อธบดกรมตารวจ เจาหนาท�ตารวจและทหาร กาหนดประเดนส�งหามกวางๆ

6 นายกรฐมนตรเปนผ รกษากฎหมายฉบบน : มอานาจแตงต :งเจาหนาท� ผบญชาการตารวจแหงชาตมอานาจรบและทาลายส�งพมพตองหาม ไดแก หม�นกษตรย กระทบความม�งคงของรฐ/ความสงบเรยบรอยและศลธรรมอนดของประชาชน

รฐมนตรกระทรวงมหาดไทยเปนผ รกษากฎหมายฉบบน : อธบดกรมตารวจเปนผออกคาส�ง หามการส�งเขา นาเขาท�ขดตอความสงบเรยบรอยและศลธรรมอนดของประชาชน ในราชกจจานเบกษา ฝาฝน พก/ถอนใบอนญาต งดเปนบรรณาธการ/ เจาของ อทธรณตอรฐมนตรมหาดไทย/ผวาราชการจงหวด 7 วน คาส�งรฐมนตรมาดไทยเปนท�ส :นสด

7 ตองอาศยกระบวนการยดตธรรม ใหศาลตดสน ไมใชรฐมนตรกระทรวงมหาดไทยเปนผพพากษา ยกเวนในภาวะสงครามท�จะตองใหความรวมมอกบทางราชการ

เจาพนกงานการพมพ สามารถใหความเหนวาการโฆษณาใดอาจจะขดตอความสงบเรยบรอยหรอศลธรรมอนดของประชาชน อาจจะตกเตอน สงหนงสองดการเปนผพมพ ผ โฆษณา ส�งปดแทนพมพ รวมถงกรณเหตฉกเฉน เหตคบขน ภาวะสงคราม ขอตรวจขาวกอนได เจาพนกงานการพมพสามารถส�งหามขายหรอจายแจก ยดส�งพมพและแมพมพ พก/ถอนใชใบอนญาต ส�งงดการเปนผโฆษณา บรรณาธการและเจาของ โดยสามารถอทธรณตอรฐมนตรกระทรวง มหาดไทยภายใน 7 วน คาส�งของรฐมนตร ถอเปนเดดขาด และเจาพนกงานการพมพ ไมตองรบผดชอบคาเสยหายอนเกดจาก คาส�งน :น อนเปนกฎหมายท�มลกษณะ ควบคมเดดขาด อานาจนยม

นศ321 ส�อส�งพมพ : กฎหมายส�อส�งพมพตามพระราชบญญตจดแจงการพมพ พ.ศ.2550 | 7

ลาดบ พรบ.จดแจงการพมพ พ.ศ.2550 พรบ.การพมพ พ.ศ.2484

8 เม�อยกเลกหรอเปล�ยนแปลง ตองแจงใหทราบภายใน 30 วน เปนความรบผดชอบของผพมพ ผ โฆษณา

ยกเลกพมพกตองแจง แตไมมขอมลการตดตาม

9 คณสมบตของผพมพ ผ โฆษณา อายไมต�ากวา 20 ป

คณสมบตของผพมพ ผ โฆษณาบรรลนตภาวะ ถ�นท�อยในไทย ไมขาดสทธ/ถกจาคก/ถกพก/ถอนใบอนญาต ตองแจงแกเจาหนาท�

10 ขอเลขรหสหนงสอ ISBN ไดท�หอสมดแหงชาต และสงสองฉบบไปท�หอสมดแหงชาต ภายใน 30 วน

ไมตองขอเลขรหสหนงสอ แตตองสงสองฉบบไปท�หอสมดแหงชาตภายใน 7 วน หากละเลยปรบไมเกนสองรอย

11 ระบเพ�มเตมส�งพมพอ�นใดในหลกสตรการเรยนการสอน รวมส�อส�งพมพอเลกทรอนกสเพ�อขายหรอใหเปลา

เนน ส�งพมพ กบหนงสอพมพ

12 โทษปรบและโทษทางปกครองสงมาก ทาใหเกดความรบผดชอบ โทษทางปกครองปรบ 1-3 หม�น ผดตอเน�องใหปรบรายวน 1-3 พน สวนโทษทางอาญา ต�าสด จาคกไมเกด 6 เดอน ปรบไมเกน 1 หม�น สงสดไมเกน 5 ป ปรบ 5 แสน ถง 5 ลาน ผดตอเน�องปรบวนละ 5 หม�น ถง 2.5 แสน

เนนโทษอาญาจาคก และโทษปรบเลกนอย เม�อทาผดเน�องจากเปนกฎหมายลาสมยเกน 60 ป

13 เจาหนาท�ของรฐท�มากากบดแลคอ กระทรวงวฒนธรรม

เจาหนาท�ของรฐท�มากากบดแลคอ กระทรวงมหาดไทย และภายหลงเพ�มเตม

กระทรวงกลาโหม ซ�งหมายถงทหาร 14 หนงสอพมพตองย�นแบบจดแจงการพมพ : ช�อ

สญชาต ถ�นท�อยของผพมพ ผ โฆษณา บรรณาธการหรอเจาของกจการ

ตองแจงแกเจาพนกงานการพมพ : ช�อ สญชาต อาย อาชพ ถ�นท�อย งานท�เคยทา ช�อหนงสอพมพ วตถประสงค ระยะเวลาออก ภาษา ท�ต :งหนงสอพมพ ท�ต :งโรงพมพ เพ�อขออนญาตทางราชการ

15 ช�อหนงสอพมพไมซ :ากบหนงสอพมพท�จดแจงแลว

ไมไดกาหนด ทาใหจดช�อหนงสอซ :าซอนมาก

นศ321 ส�อส�งพมพ : กฎหมายส�อส�งพมพตามพระราชบญญตจดแจงการพมพ พ.ศ.2550 | 8

ลาดบ พรบ.จดแจงการพมพ พ.ศ.2550 พรบ.การพมพ พ.ศ.2484

16 สงเสรมประชาธปไตยแทจรง หากหนงสอพมพหรอส�อส�งพมพ มการกระทาผดใหใชกฎหมายหม�นประมาทละเมดจดการ รวมท :งสงเสรมใหหนงสอพมพ ส�อมวลชน และส�อส�งพมพมความรบผดชอบ ตรวจสอบกนเอง และตรวจสอบโดยสาธารณชน

ลดรอนเสรภาพ หากกระทาผดตองจดการเดดขาดตามพระราชบญญตการพมพ พ.ศ.2484 รฐและรฐบาลมหนาท�ตรวจสอบ ปดก :น ควบคมใหหนงสอพมพและส�อส�งพมพเปนไปตามท�รฐตองการ

17 ปญหา : เจาหนาท�ไมคอยอยากดแล การจดแจงยากในระยะแรก

ปญหา : เจาพนกงานการพมพส�งปดไวกอน เซนเซอรไวกอน รฐมนตรมหาดไทย วนจฉยแทนศาลได

18 ยดแนวคดรฐธรรมนญเปนหลกการ กรณเหตคบขน ฉกเฉน สงคราม ส�งงดเปนผพมพ ผ โฆษณา หรองดใชแทนพมพ กาหนดเวลาหรอไมกได ถายงใชอยตองถกปรบไมเกนสองรอย

19 ยดแนวคดรฐธรรมนญเปนหลกการ อธบดกรมตารวจสามารถส�งเม�อมเหตจาเปน ความสงบเรยบรอย ฉกเฉน สงคราม ขอตรวจขาว

สาระสาค'

สาระสาคญ พระราชบญญตจดแจงการพมพ พ.ศ.2550 มรายละเอยดใหมดงน : หมวดท/วไป มาตรา 5 พระราชบญญตน :ไมใชบงคบกบส�งพมพดงตอไปน : คอ (1) ส�งพมพของสวนราชการ หรอหนวยงานของรฐ (2) บตร บตรอวยพร ตราสาร ส�งพมพ และรายงานซ�งใชกนตามปกตในการสวนตว การสงคม การเมอง และการคา หรอส�งพมพท�มอายงานใชงานส*น เชน แผนพบ หรอแผนโฆษณา (3) สมดบนทก สมดแบบฝกหด หรอสมดภาพระบายส (4) วทยานพนธ เอกสารคาบรรยาย หลกสตรการเรยนการสอน หรอส�งพมพอ�นทานองเดยวกนท�เผยแพรในสถานศกษา

นศ321 ส�อส�งพมพ : กฎหมายส�อส�งพมพตามพระราชบญญตจดแจงการพมพ พ.ศ.2550 | 9

มาตรา 5 วงเลบ (4) แตกตางจากพระราชบญญตการพมพ พ.ศ.2484 มาตรา 4 และมาตรา 6 ประเดนดงกลาวเกดข :นจากกรณศกษา สภาการหนงสอพมพแหงชาตไดรบเร�องรองเรยนจากนกศกษาภาควชานเทศศาสตร คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร มหาวทยาลยบรพา ซ�งเปนผจดทาหนงสอพมพ “ลานมะพราว” หนงสอพมพฝกปฏบตการของนกศกษาวาถกตารวจในพ :นท�เตอนใหหนงสอพมพลานมะพราวจดทะเบยนใหถกตองตามพระราชบญญตการพมพ พ.ศ.2484 และต :งขอสงเกตวาอาจจะเกดจากการนาเสนอขาวตารวจในทองท�ต :งดานตรวจโดยรอบมหาวทยาลยบรพา เปนเหตใหตารวจไมพอใจ และการนาเสนอขาวนสตลารายช�อคดคานการนามหาวทยาลยออกนอกระบบ (เวบไซตคมชดลก, 30 เม.ย. 2550) รวมถงกรณหนงสอพมพ “จนทรเกษมโพสต” หนงสอพมพฝกปฏบตการของนกศกษาโปรแกรมนเทศศาสตร คณะวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฏจนทรเกษม ถกฟองหม�นประมาทจากผ บรหาร ไมไดจดหวหนงสอพมพตามกฎหมายเชนกน (เวบไซตคมชดลก, อางแลว) ภายหลงการตความ หนงสอพมพฝกปฏบตจงระบวาเปนสวนหน�งของหลกสตรการเรยนการสอน จงไมจาเปนตองจดหวหนงสอพมพ หมวด 1 ส/งพมพ มาตรา 7 ผพมพหรอผ โฆษณาส�งพมพท�พมพและเผยแพรในราชอาณาจกร ตองมคณสมบตและไมมลกษณะตองหาม ดงตอไปน :

(1) มอายไมต�ากวา 20 ปบรบรณ (2) มถ�นท�อยประจาในราชอาณาจกร (3) ไมเปนคนไรความสามารถหรอคนเสมอนไรความสามารถ (4) ไมเคยตองโทษตามคาพพากษาถงท�สดใหจาคก เวนแตพนโทษมาแลวไมนอยกวา 3 ป หรอ

เปนความผดโดยประมาณหรอความผดลหโทษ ในกรณนตบคคลเปนผพมพโฆษณา กรรมการ ผจดการ หรอผแทนอ�นของนตบคคลส*น ตองมคณสมบต และไมมลกษณะตองหามตามวรรคหน�งดวย

มาตรา 7 (1) ระบอายชดเจนของผพมพหรอผ โฆษณา ในขณะท�พระราชบญญตการพมพ พ.ศ.2484 ระบวาบรรลนตภาวะ มาตรา 7(4) ใหโอกาสผพมพหรอผ โฆษณา ท�ไดรบโทษและกลบมาทาหนาท� เม�อพนโทษแลวเกน 3 ป ในขณะท�พระราชบญญตการพมพ พ.ศ.2484 ไมมระบ มาตรา 7/1 ในส�งพมพท�เปนหนงสอท�ไมใชหนงสอพมพและพมพข*นในราชอาณาจกร ใหแสดงขอความดงตอไปน*

(1) ช�อของผพมพและท�ต*งโรงพมพ

นศ321 ส�อส�งพมพ : กฎหมายส�อส�งพมพตามพระราชบญญตจดแจงการพมพ พ.ศ.2550 | 10

(2) ช�อและท�ต*งของผโฆษณา (3) เลขมาตรฐานสากลประจาหนงสอ ท�หอสมดแหงชาตไดออกใหเปนขอความตามวรรคหน�งให

พมพไวในลกษณะท�เหนไดชด และบรรดาช�อตาม (1) และ (2) มใหใชช�อยอ หรอนามแฝง ส�งพมพตามวรรคหน�งใหหมายความรวมถงส�งพมพท�บนทกดวยวธการอเลกทรอนกสเพ�อขาย หรอใหเปลาดวย มาตรา 7/1 (3) ใชความทนสมยของเทคโนโลยบารโคด (Barcode) เขามาชวยบนทกฐานขอมลหนงสอใดๆ ท�ตพมพตองขอเลขมาตรฐานสากลประจาหนงสอ ซ�งในอดตเพยงแตสงสาเนาหนงสอไปท�หอสมดแหงชาตเทาน :น นอกจากน : ส�งพมพยงครอบคลมไปถงส�งพมพอเลกทรอนกสในอนาคต มาตรา 7/2 ใหผพมพสงส�งพมพตามมาตรา 7/1 จานวน 2 ฉบบ ใหหอสมดแหงชาตภายในสามสบวน

มาตรา 7/2 กาหนดระยะเวลาภายใน 30 วน ท�ตองสงส�งพมพท�ตพมพ 2 ฉบบไปยงหอสมดแหงชาต ขณะท�พระราชบญญตจดแจงการพมพ พ.ศ.2484 กาหนดภายใน 7 วน มาตรา 7/3 ใหผบญชาการตารวจแหงชาตมอานาจออกคาส�ง โดยประกาศในราชกจจานเบกษา หามส�งเขาหรอนาเขาเพ�อเผยแพรในราชอาณาจกร ซ�งส�งพมพใดๆ ท�เปนการหม�นประมาท ดหม�น หรอแสดงความอาฆาตมาดรายพระมหากษตรย พระราชน รชทายาท หรอผสาเรจราชการแทนพระองค หรอจะกระทบตอความม�นคงแหงราชอาณาจกร หรอความสงบเรยบรอย หรอศลธรรมอนดของประชาชน โดยจะกาหนดเวลาหามไวในคาส�งดงกลาวดวยกได การออกคาส�งตามวรรคหน�ง หามใหนาขอความท�มลกษณะเปนการหม�นประมาท ดหม�น หรอแสดงความอาฆาตมาดรายพระมหากษตรย พระราชน รชทายาท หรอผสาเรจราชการแทนพระองค หรอจะกระทบตอความม�นคงแหงราชอาณาจกร หรอความสงบเรยบรอย หรอศลธรรมอนดของประชาชนแสดงไวดวย ส�งพมพท�เปนการฝาฝนวรรคหน�ง ใหผบญชาการตารวจแหงชาตมอานาจรบและทาลาย มาตรา 7/3 ใหอานาจหนาท�แกผบญชาการตารวจแหงชาต ในการส�งหามนาเขาส�งพมพท�ขดตอกฎหมายในประเดนหม�นพระบรมเดชานภาพ กระทบความม�นคงของชาต และศลธรรมอนดของประชาชน รวมถงใหรบและทาลาย ขณะท�พระราชบญญตการพมพ พ.ศ.2484 ใหอานาจแกรฐมนตรกระทรวงมหาดไทยแตงต :งเจาพนกงานการพมพกบเจาหนาท�อ�นมาดแล ไดแก อธบดกรมตารวจหรอผ รกษาการแทน และไมไดระบประเดนส�งพมพท�ส�งหามนาเขาอยางชดเจน

นศ321 ส�อส�งพมพ : กฎหมายส�อส�งพมพตามพระราชบญญตจดแจงการพมพ พ.ศ.2550 | 11

หมวด 2 หนงสอพมพ มาตรา 2 หนงสอพมพซ� งพมพข*นภายในราชอาณาจกร ตองจดแจงการพมพตามบทบญญตแหงพระราชบญญตน* ผย�นจดแจงการพมพหนงสอพมพตองย�นแบบการจดแจงการพมพและหลกฐานตองมรายการ ดงตอไปน*

(1) ช�อ สญชาต ถ�นท�อยของผพมพ ผโฆษณา บรรณาธการหรอเจาของกจการหนงสอพมพแลวแตกรณ

(2) ช�อของหนงสอพมพ (3) วตถประสงคและระยะเวลาออกหนงสอพมพ (4) ภาษาท�หนงสอพมพจะออกใช (5) ช�อและท�ต*งโรงพมพหรอสถานท�พมพ (6) ช�อและท�ต*งสานกงานของหนงสอพมพ

เม�อพนกงานเจาหนาท�ไดรบแบบการจดแจงการพมพและหลกฐานตามวรรคสองแลว ใหรบจด

แจงและออกหนงสอสาคญแสดงการจดแจงใหแกผย/นจดแจงโดยไมชกชา เวนแตผ ย�นจดแจงยงดาเนนการไมถกตองหรอครบถวนตามมาตรา 9/2 มาตรา 9/3 มาตรา 9/4 หรอมาตร 9/5 ใหพนกงานเจาหนาท�แนะนาใหผ ย�นจดแจงดาเนนการใหถกตองและครบถวนทกเร�องในคราวเดยวกนภายใน 15 วน นบแตวนท�ไดรบแบบการจดแจงดาเนนการใหถกตองและครบถวนทกเร�องในคราวเดยวกนภายใน 15 วน นบแตวนท�ไดรบแบบการจดแจงการพมพและหลกฐานการจดแจง เม�อไดดาเนนการถกตองและครบถวนใหรบจดแจงพรอมออกหนงสอสาคญแสดงการจดแจงใหแกผแจงโดยพลน มาตรา 9 ตองย�นแบบจดแจงการพมพโดยมหลกฐานตามกฎหมายระบ พนกงานเจาหนาท�ใหรบจดแจงและออกหนงสอแสดงการจดแจงภายใน 15 วน ขณะท�พระราชบญญตการพมพ พ.ศ.2484 ตองขออนญาตในการพมพตอเจาพนกงานการพมพและไมระบระยะเวลาการอนญาต และตองทาทะเบยนส�งพมพแสดงเม�อขอตรวจ ซ�งเปนลกษณะการควบคมมากวาการสงเสรม มาตรา 9/1 ในหนงสอพมพใหแสดงขอความ ดงตอไปน*

(1) ช�อของผพมพและท�ต*งโรงพมพ (2) ช�อและท�ต*งของผโฆษณา (3) ช�อของกองบรรณาธการหนงสอพมพ (4) ช�อและท�ต*งของเจาของกจการหนงสอพมพ

นศ321 ส�อส�งพมพ : กฎหมายส�อส�งพมพตามพระราชบญญตจดแจงการพมพ พ.ศ.2550 | 12

ขอความตามวรรคหน�งใหพมพไวในลกษณะท�เหนไดชด และบรรดาช�อตามวรรคหน�ง มใหใชช�อยอหรอนามแฝง มาตรา 9/2 ช�อของหนงสอพมพตองไมมลกษณะดงตอไปน*

(1) ไมพองหรอมงหมายใหคลายกบพระปรมาภไธย พระนามาภไธย พระปรมาภไธย พระนามาภไธยยอ หรอ นามพระราชวงศ

(2) ไมพองหรอมงหมายใหคลายกบราชทนนาม เวนแตราชทนนามของตน ของบพการ หรอของผส�อสนดาน

(3) ไมซ�ากบช�อหนงสอพมพท�ไดรบการจดแจงไวแลว (4) ไมมคาหรอความหมายหยาบคาย

มาตรา 9/2 ระบการจดแจงการพมพตองไมจดช�อหนงสอพมพซ*าซอนกบรายช�อหนงสอพมพท�ไดรบจดแจงไวแลว ซ�งในอดตไมไดระบ และไมตดตามตรวจสอบ จงมหนงสอพมพจดช�อซ*ากนจานวนมาก มาตรา 9/3 บรรณาธการหนงสอพมพตองมคณสมบตและไมมลกษณะตองหาม ดงน*

(1) มอายไมต�ากวา 20 ปบรบรณ (2) มสญชาตไทย หรอสญชาตแหงประเทศซ�งมสนธสญญากบประเทศไทย (3) มถ�นท�อยประจาในราชอาณาจกร (4) ไมเปนคนไรความสามารถหรอเสมอนคนไรความสามารถ (5) ไมเคยตองโทษตามคาพพากษาถงท�สดใหจาคก เวนแตพนโทษมาแลวไมนอยกวา 3 ป

หรอเปนความผดโดนประมาท หรอความผดลหโทษ ผซ� งไมมสญชาตไทยผใดประสงคจะเปนบรรณาธการหนงสอพมพ ตองไดรยอนญาตตามหลกเกณฑ วธการ และเง�อนไข ท�กาหนดไวในกฎกระทรวง มาตรา 9/4 เจาของกจการหนงสอพมพท�เปนบคคลธรรมดา ผพมพ หรอผโฆษณา ตองมคณสมบตและไมมลกษณะตองหาม ดงน*

(1) มอายไมต�ากวา 20 ปบรบรณ (2) มสญชาตไทย (3) มถ�นท�อยประจาในราชอาณาจกร (4) ไมเปนคนไรความสามารถหรอเสมอนคนไรความสามารถ (5) ไมเคยตองโทษตามคาพพากษาถงท�สดใหจาคก เวนแตพนโทษมาแลวไมนอยกวา 3 ป

หรอเปนความผดโดนประมาท หรอความผดลหโทษ

นศ321 ส�อส�งพมพ : กฎหมายส�อส�งพมพตามพระราชบญญตจดแจงการพมพ พ.ศ.2550 | 13

มาตรา 9/3 และมาตรา 9/4 กาหนดอายของบรรณาธการ เจาของกจการ ผพมพ หรอผโฆษณาชดเจน รวมถงสญชาตไทยหรอสญชาตท�มความสมพนธกบไทย ท*งยงใหโอกาสผพมพหรอผโฆษณาท�ไดรบโทษและกลบมาทาหนาท� เม�อพนโทษแลวเกน 3 ป ขณะท�พระราชบญญตการพมพ พ.ศ.2484 ไมมระบ และตองขออนญาตเปนบรรณาธการผพมพ ผโฆษณา หรอเจาของตอเจาพนกงานการพมพ ซ�งอาจจะขออนญาตหรอไมกได มาตรา 9/5 เจาของกจการหนงสอพมพท�เปนนตบคคล ตอมบคคลซ�งมสญชาตไทยถอหนไมนอยกวา 70 % ของหนท� งหมด และตองมกรรมการไมนอยกวาสามในส�ของจานวนกรรมการ ท*งหมดเปนผมสญชาตไทย หามมใหบคคลใดถอหนแทนบคคลซ�งมไดมสญชาตไทยในนตบคคลท�เปนเจาของกจการหนงสอพมพตามวรรคหน�ง เจาของกจการหนงสอพมพท�เปนนตบคคลสญชาตไทยถอหนหรอมกรรมการเปนผมสญชาตไทยนอยกวาจานวนท�กาหนดไวในวรรคหน�ง ใหพนกงานเจาหนาท�เพกถอนการจดแจง ท*งน* ตามหลกเกณฑและวธการท�กาหนดในกฎกระทรวง มาตร 9/5 เจาของตองมบคคลสญชาตไทยถอหน 70 เปอรเซนต และกรรมการคนไทยสามในส�สวน เพ�อสงวนอาชพส�อสาหรบคนไทย และไมใหบคคลใดถอห นแทนบคคลท�ไมไดมสญชาตไทยท�เปนเจาของกจการหนงสอพมพ หากไมเปนไปตามเกณฑ พนกงานเจาหนาท�เพกถอนการจดแจง ประเดนน :ไมปรากฏในกฎหมายเดม มาตรา 11 ผพมพ ผโฆษณา บรรณาธการ หรอเจาของกจการหนงสอพมพ ผใดเลกเปนผพมพ ผโฆษณา บทบรรณาธการ หรเจาของกจการหนงสอพมพ ตองแจงใหพนกงานเจาหนาท�ทราบเพ�อยกเลกหรอเปล�ยนแปลง ภายใน 30 วนนบต�งแตวนท�เลก มาตรา 11 ตองแจงพนกงานเจาหนาท�ทราบ หากมการเปล�ยนแปลงผพมพ ผ โฆษณา บรรณาธการ หรอเจาของกจการหนงสอพมพ เพ�อยกเลกหรอเปล�ยนแปลงภายใน 30 วน ขณะท�พระราชบญญตการพมพ พ.ศ.2484 ระบภายใน 15 วน

นศ321 ส�อส�งพมพ : กฎหมายส�อส�งพมพตามพระราชบญญตจดแจงการพมพ พ.ศ.2550 | 14

หมวดท/ 3 บทกาหนดโทษ สวนท/ 1 โทษทางปกครอง ซ�งผ ฝาฝนตองระวางโทษปรบไมเกน 1-3 หม�นบาท และถาการกระทาผดซ�งมโทษปรบทางปกครองเปนความผดตอเน�องและพนกงานเจาหนาท�ส�งลงโทษปรบ รายวนอกวนละไมเกน 1-3 พนบาท สวนท/ 2 โทษอาญา มความผดต :งแตจาคกข :นต�าคอไมเกน 6 เดอนหรอปรบไมเกน 1 หม�นบาท หรอท :งจาท :งปรบ สวนโทษสงสดกาหนดใหจาคกไมเกน 5 ป หรอปรบต :งแต 5 แสนถง 5 ลานบาท และใหศาลส�งใหเลกการใหความชวยเหลอหรอสนบสนน หรอส�งใหเลกการรวมประกอบธรกจ หรอส�งใหเลกการถอหนหรอการเปนหนสวนแลวแตกรณ หากฝาฝนไมปฏบตตามคาส�งตองระวางโทษปรบวนละ 5 หม�นบาท ถง 2.5 แสนบาท ตลอดเวลาท�ยงฝาฝนอย บทเฉพาะกาล

หนงสอพมพหรอผ ใดเปนผพมพ ผ โฆษณา บรรณาธการ หรอเจาของกจการหนงสอพมพ ซ�งไดแจงความแกเจาพนกงานการพมพตามพระราชบญญตการพมพ พ.ศ.2484 อยกอนวนท�พระราชบญญตน :ใชบงคบ ใหถอวาหนงสอพมพดงกลาวเปนหนงสอพมพท� ไ ดจดแจงการพมพตามบทบญญตแหงพระราชบญญตน :แลว กรณศกษา : ส/อส/งพมพไมจดแจงการพมพ

วธ.แจงจบ “ไทยเรดนวส” ช 1ทาผดพรบ.จดแจงฯ ดาน “อธบดกรมศลป” เตอนแคเชอดเปนตวอยางน.ส.พ.อ/น

ท�มา : สมาคมนกขาว นกหนงสอพมพแหงประเทศไทย

นศ321 ส�อส�งพมพ : กฎหมายส�อส�งพมพตามพระราชบญญตจดแจงการพมพ พ.ศ.2550 | 15

เม�อวนท� 19 มกราคม นายธระ สลกเพชร รฐมนตรวาการกระทรวงวฒนธรรม (วธ.) เปดเผยวา ตนไดรบรายงานจาก นางวลาวณย ทรพยพนแสน ผ อานวยการสานกหอสมดแหงชาต วา เม�อวนท� 14 มกราคม ท�ผานมา สานกหอสมดแหงชาต กรมศลปากร ไดดาเนนการแจงความท�กองบงคบการปราบปราม เพ�อดาเนนคดกบ นายสมยศ พฤกษาเกษมสข บรรณาธการผพมพ ผ โฆษณา หนงสอพมพไทยเรดนวส กรณหนงสอพมพฉบบดงกลาวตพมพและวางจาหนาย โดยไมไดมการย�นขอจดทะเบยนการพมพตามมาตรา 11 ของ พระราชบญญตจดแจงการพมพ พ.ศ. 2550 ท�บญญตไววา หนงสอพมพซ�งพมพข :นภา ยในราชอาณาจกร ตองจดแจงการพมพ ตามบทบญญต แหงพระราชบญญตน : เม�อไมปฏบตตาม มโทษทางอาญา ในมาตรา 25 ผ ใดออกหนงสอพมพโดยพนกงานเจาหนาท�ยงไมไดรบจดแจงตามมาตรา 11 ตอง ระวางโทษ จาคกไมเกน 6 เดอน ปรบไมเกน หน�งหม�นบาท หรอท :งจาท :งปรบ นอกจากน : หนงสอพมพ ฉบบดงกลาวยงกระทาความผดใน มาตรา 9 ซ�งกาหนดวา ใหผพมพ สงส�งพมพ ตามมาตรา 8 จานวน 2 ฉบบ ใหกบหอสมดแหงชาต ภายใน 30 วน นบต :งแตวนท�เผยแพรซ�งขณะน :ทางสานกหอสมดแหงชาตยงไมไดรบหนงสอพมพดงกลาว

นายธระ กลาวตอวา นอกจากน :กรมศลปากรยงไดเตรยมแจงความดาเนนคดกบนตยสารอก จานวน 4 ฉบบ ท�ยงไมไดย�นขอจดทะเบยนกบกรมศลปากร และไดมการแอบอางวาไดจดแจงการพมพแลว ท�สาคญเปนการเผยแพรภาพ และเน :อหาท�ไมเหมาะสม ไดแก นตยสารซรายสปดาห นตยสารดารานางแบบ นตยสาร CUTE และนตยสาร Happy girl

นายเกรยงไกร สมปชชลต อธบดกรมศลปากร กลาววา ภายหลงสานกหอสมดแหงชาตไดดาเนนการแจงความดาเนนคดกบหนงสอพมพไทยเรดนวสแลว หลงจากน :จะเปนหนาท�ของเจาหนาท�ตารวจในการดาเนนการเรยกตวบรรณาธการมาสอบสวน และรบทราบขอกลาวหา ซ�งตนเหนวาการดาเนนการดงกลาวจะเปนตวอยางของการเอาผดกบหนงสอพมพ และนตยสารท�ไมมาขอจดแจงการพมพ และตอจากน : ทางกรมศลปากร จะมการเขมงวดในการตรวจสอบมากข :น

นศ321 ส�อส�งพมพ : กฎหมายส�อส�งพมพตามพระราชบญญตจดแจงการพมพ พ.ศ.2550 | 16

ภาคผนวก : พระราชบญญตจดแจงการพมพ พ.ศ.2550

นศ321 ส�อส�งพมพ : กฎหมายส�อส�งพมพตามพระราชบญญตจดแจงการพมพ พ.ศ.2550 | 17

นศ321 ส�อส�งพมพ : กฎหมายส�อส�งพมพตามพระราชบญญตจดแจงการพมพ พ.ศ.2550 | 18

นศ321 ส�อส�งพมพ : กฎหมายส�อส�งพมพตามพระราชบญญตจดแจงการพมพ พ.ศ.2550 | 19

นศ321 ส�อส�งพมพ : กฎหมายส�อส�งพมพตามพระราชบญญตจดแจงการพมพ พ.ศ.2550 | 20

นศ321 ส�อส�งพมพ : กฎหมายส�อส�งพมพตามพระราชบญญตจดแจงการพมพ พ.ศ.2550 | 21

นศ321 ส�อส�งพมพ : กฎหมายส�อส�งพมพตามพระราชบญญตจดแจงการพมพ พ.ศ.2550 | 22

นศ321 ส�อส�งพมพ : กฎหมายส�อส�งพมพตามพระราชบญญตจดแจงการพมพ พ.ศ.2550 | 23

นศ321 ส�อส�งพมพ : กฎหมายส�อส�งพมพตามพระราชบญญตจดแจงการพมพ พ.ศ.2550 | 24

บรรณานกรม

ศนยศกษากฎหมายและนโยบายส�อมวลชน. 2556. คมอการสอนวชากฎหมายส/อมวลชนและวชาจรยธรรม

ส/อมวลชน. กรงเทพมหานคร : บรษท จรลสนทวงศการพมพ จากด. สภาการหนงสอพมพแหงชาต. 2555. ขอบงคบวาดวยจรยธรรมแหงวชาชพหนงสอพมพสภาการหนงสอพมพ

แหงชาต พ.ศ.2541. (ระบบออนไลน) แหลงท�มา : http://www.presscouncil.or.th/th2/content/view/4/8/. (19 พฤศจกายน 2555)

สมาคมนกขาว นกหนงสอพมพแหงประเทศไทย. 2556. วธ.แจงจบ “ไทยเรดนวส” ช 1ทาผดพรบ.จดแจงฯ ดาน

“อธบดกรมศลป” เตอนแคเชอดเปนตวอยางนสพ.อ/น. (ระบบออนไลน) แหลงท�มา : http://www.tja.or.th/index.php?option=com_content&view=article&id=1349:2010-01-20-04-26-32&catid=49:2552&Itemid=26. (20 กนยายน 2558)