Çaka'nın Sesi

22 Ekim 2012 Ücretsizdir www.herkesicinmimarlik.org Sayı: 1

Herkes !çin Mimarlı[email protected]

zzHerkes !çin Mimarlık Derne"i Atıl Köy Okulları Projesi’nin ilk a#aması olan ‘Çaka Tasarım Atölyesi’ni 15-16-17 Haziran tarihlerinde Ordu’da gerçekle#tirdi. Mimarlık, Peyzaj Mimarlı"ı, $ehir Bölge Planlama, !n#aat Mühendisli"i ve Sosyoloji gibi farklı alanlarda okuyan ya da yeni mezun 24 katılımcıyı bir araya getiren atölyede, Ordu !li Per#embe !lçesi Çaka Köyü kumsalında, 25 yıldır kapalı halde bulunan iki binadan olu#an okulun, yeniden i#levlendirilerek kullanıma kazandırılması amacı do"rultusunda yapıların incelenmesi ve bölgenin tanınması çalı#maları gerçekle#tirildi.

kDNDGD�ELU�×H\OHU�ROX\RU�ORDU Herkes !çin Mimarlık Derne"i Atıl Köy Okulları Projesi’nin ilk a#aması olan ‘Çaka Tasarım Atölyesi’ni 15-16-17 Haziran tarihlerinde Ordu’da gerçekle#tirdi.

Çaka kumsalında bulunan köy okulu FOTO: HAYRETTIN GÜNÇ

FOTO: EMRE GÜNDO%DU

Devamı 2.sayfada Daha detaylı bilgi için:http://herkesicinmimarlik.org/portfolio/caka

zz Herkes !çin Mimarlık Çaka'da yaptı"ı atölyenin detaylarını Yapı Endüstri Merkezi'nde (YEM) ilgililerle payla#tı Sayfa 5

zz Geçti"imiz günlerde SALT Galata'da gerçekle#tiri-len bir günlük atölye ile pro-je çalı#maları resmi olarak ba#ladı Sayfa 6-7

zz Yapılan 3 günlük atölye boyunca köyde bir çok ki#iyle görü#üldü. Uzun zamandır bo# kalan okul ile bilgiler bir araya getirildi Sayfa 6

ETK!NL!KÇaka'da Neler Oluyor?

ETK!NL!KÇaka - Bir Gün

RÖPORTAJÇakalılar ne istiyor?

GÜNCEL

Atıl Köy Okulları Projesi Nedir?zz�Herkes !çin Mimarlık ilk büyük projesi olan Atıl Köy Okulları projesi için çalı#malarını sürdürüyor. Sayfa 2,3

Okullar neden bo#?

Çakalılar anlatıyor!

Okullar #u an ne durumda?

GÜNCEL Sayfa 3

TAR!H Sayfa 8ETK!NL!K Sayfa 5

2 GÜNCELPazartesi

22 Ekim 2012Çaka'nın Sesi

Hayrettin Günç[email protected]

llÜlke genelinde sayısı binlerle ifade edilen bu boş okullar, büyük bir kullanılmayan yapı stoğu teşkil etmektedir. Bu yapıların çok azına yeniden işlev kazandırılmıştır. Atıl köy okullarının büyük çoğunluğu, geleceklerinin ne olacağı bilinmez bir şekilde, yok olmaya yüz tutmuştur.

ORDU PİLOT İL SEÇİLDİ

Herkes İçin Mimarlık, ülke ge-nelinde bir sorun olarak beli-ren atıl köy okullarından, yeni kazanımlar yaratmayı hede-flemektedir. Ordu ili bu konu-da kendi kurumları ile ürettiği projeler ve derneğin yapacağı katkılar ile bu konuda bir mo-del olacaktır. Bu bağlamda, proje hem Ordu’ya bir ya-rar sağlayacak, hem de atıl köy okulları konusunu ve bu bağlamda Ordu ilini ülke gün-demine taşıyacaktır.

Projede ağırlıklı olarak mimarlık öğrencileri ile be-raber çalışmayı hedefleyen dernek, öğrencilerin okul-da aldıkları eğitimi pratiğe geçirmelerini sağlayacaktır. Mimarlık öğrenci dışındaki katılımlara da açık olan pro-je, öğrencilerin mesleki bil-gilerini geliştirmelerinin yanı sıra, sosyal ve kültürel ilişki-lerini de güçlendirmeyi amaçlamaktadır.

Herkes İçin Mimarlık Derneği, projelendirilebilecek okul arayışıyla Nisan ayında Ordu Valiliğine’ne yaptığı başvu-ru sonucunda Vali Yardımcısı Abdullah Demir’in yönlen-dirmesiyle Ordu İl Milli Eğitim Müdür Nevzat Türkkan ve Eğitim Denetmenleri Başkanı Kerim Yılmaz ile görüştü. 2 gün boyunca yapılan gezi-lerin neticesinde pilot pro-je kapsamında çalışılacak okullar Kargı Ferhat Akbu-lat İlköğretim Okulu ve Çaka İlköğretim okulu olarak be-lirlendi

KARGI VE ÇAKA OKULLARI PROJENİN İLK AYAĞINI OLUŞTURACAK

Herkes İçin Mimarlık Derneği, projelendirileceği okulları be-lirledikten sonra çalışmalarını İstanbul’da sürdürmeye başladı. Öncelikle yapılacak projelerin takvimi belirlendi ve bu takvime istinaden spon-sorlar ve destek olacak diğer kuruluşlarla iletişime geçti. Yapıların şu anki durumu ve şartları göz önüne alınarak hazırlanan takvime göre Kargı Ferhat Akbulat İlköğretim Okulu 2012 Yaz dönemi içe-risinde, Çaka İlköğretim Oku-lu 2013 Yaz dönemi içeri-sinde tamamlanacaktı. Eş zamanlı olarak yürütülen iki projenin Çaka bölümü için 3 günlük bir tasarım atölye-si planlandı. Kargı için ise oku-lun tamamlanması için ge-rekecek malzemelerin metraj çalışmasına başlandı.

PROJEYE ÜNİVERSİTELİLERİN BÜYÜK İLGİSİ

Mayıs ayının başında projeye başlandığı derneğin internet sitesi ve sosyal medya kanalları üzerinden ilgililere duyuruldu. Çaka ve Kargı atölyeleri için gönüllülere açık bir çağrı yapıldı. Yapılan bu çağrıya, imimarlık, şehir planlama, sosyoloji, inşaat mühendisliği, kamu yönetimi, gıda mühendisliği, çalışma ekonomisi, iktisat, kimya mühendisliği, görsel sanatlar, endüstri mühendisliği, matematik, endüstriyel tasarım gibi farklı bölümlerde okuyan veya bu bölümlerden mezun olan 277 kişi başvurdu.

Gereken bütçenin de ortaya çıkmasıyla sponsor arayışına başlandı. Sponsor sürecin-de ÇEKÜL’ün girişimleriyle GYODER ve KONUTDER ile görüşüldü. STFA ve Ordu Mi-marlar Odası ile iletişime geçildi. Lojistik,yeme-içme ve kalma konularında Ordu Milli Eğitim ile yazışmalar yapıldı.

PROJE ÇAKA TASARIM ATÖLYESİ İLE RESMİ OLARAK BAŞLADI

Projenin ilk adımı olan ‘Çaka Tasarım Atölyesi’ 15-16-17 Haziran tarihlerinde Ordu’da gerçekleştirildi.

Atıl Köy Okulları yeniden hayat buluyor! ISTANBUL Herkes İçin Mimarlık Derneği, taşımalı eğitim sistemiyle yaklaşık 10 yıldır atıl kalmış olan köy okullarının yeniden değerlendirilmesi üzerine projeler üretmek amacındadır.

Projenin bir başka amacı ise, mevcut atıl durumda bulu-nan okulların yapısal, kültürel ve sosyal açıdan akademik olarak incelenmesi ve ince-lemeler sonunda yapılan çalışmaları yayınlar haline ge-tirmektir.

Herkes İçin Mimarlık, Atıl Köy Okulları Projesi’ne Ordu’nun Perşembe ilçesindeki Çaka Köyü’nde devam edecek. Geçtiğimiz Haziran ayında, Çaka Plajı’nda terkedilmiş bir okulu ve Çaka Köyü’nü ziya-ret eden dernek, şu anda bu binayı dönüştürme proje-sini tasarlıyor. Yeterli bütçe sağlandığı takdirde, Çaka pro-jesi, önümüzdeki yaz yine gönüllülerle gerçekleştirile-cek. Herkes İçin Mimarlık, ye-rel halk ve mimarlık gönüllüle-rini buluşturan dinamik proje-leriyle mimarlığı geniş kitlele-re ulaştırmayı hedefliyor.

Tasarım ve uygulama süreçlerinizin her ikisine birden dahil olmak güzel..

Merve Dünya GüzelMimarlık Öğrencisi

Başka bir ilde bir köy yaşantısı içinde zaman geçirmek, tanışmak, konuşmak, en çok da dinlemek istiyorum.

Sırma Gül MısırMimarlık Öğrencisi

Bu projenin hem biz gönüllülere hem de yöre halkına birçok faydası olduğu kanaatindeyim.

Tuncer Çağrı ÇakmurMimarlık Öğrencisi

Projeye nasıl destek olunabilir?

ll Çalışma yapılacak bölge-de kamuya bağlı çalışan per-sonelin iletişim bilgilerinin hazırlanmasıll Okulların fiziki raporlarının hazırlanması için ilgili kurum veya şahıslarla iletişime geçilmesillYapılacak çalışmalarda gönüllülerin çalışma sahasına ulaşımı ve çalışma sahasına yakın bir yapıda konaklamasında gerekli düzenlemelerin yapılmasıll Yapılacak çalışmalarda kullanılacak araç-gereç te-mininin sağlanmasıllYapılacak çalışmalarda meydana gelebilecek kaza-lara karşı ufak çaplı bir sağlık ekibinin çalışma sahasında

bulunmasının sağlanmasıllÇalışma sonucunda hazırlanacak basın bülte-ninin medya kanallarına ulaştırılması, kitapçıkların basılması ve yerel halka dağıtılmasıllÇalışma sonucunda onarılan eğitim yapılarının araç-gereç gereksiniminin karşılanması

llDaha fazla bilgi için:

[email protected]

Kargı İlköğretim OkuluFOTO: BEYzA BOYACIOĞLU

3GüncElÇaka'nın Sesi

Pazartesi,22 Ekim 2012Çaka'nın Sesi

Taşımalı eğitime geçiş sonrasında bir çok okul boş kaldı

Böyle bir sosyal projede yer almaktan mutluluk duyuyorum.

Saliha KılıçSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Öğrencisi

"Kim için mimarlık?" sorusunun cevabını net olarak içermesinden dolayı atölyede olmak isterim

Uğur Latif ÇelebiMimarlık Öğrenci

Henüz öğrenciyken hayaller var, fikirler var. Herkes İçin Mimarlık önemli. Bunun bir parçası olabilmek heyecan verici.

Seyithan ÖzerMimarlık Öğrencisi

M.Sarper [email protected]

llTürkiye’de özellikle Karadeniz, Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgelerinde coğrafi engeller yaşamı ve eğitimi devamlı olarak etkilemektedir. İklimin elverişsiz olduğu yörelerde uzun zaman yollar kapanmakta, yaşam koşulları zorlaşmaktadır. Bunun yanı sıra köyden kente göç sorunu yüzünden küçük yerleşim birimlerinde nüfus azalmaktadır.

Bu durum, buralarda yaşayan ilköğretim çağındaki öğrencilerin eğitim talebinin merkezi bir eğitim kurumunda karşılanması çözümünü gündeme getirmektedir. Bu gerçeklerden hareketle, öğrencilerin merkezi eğitim kurumlarına taşımalı olarak ulaştırılması, taşınması ekonomik olmayan ve ulaşım şartları elverişsiz olan yerleşim birimlerindeki öğrenciler için Yatılı İlköğretim Bölge Okullarının kurularak öğrencilerin bu okulların pansiyonlarına yerleştirilmesi yoluna gidilmiştir (MEB, 2002).

ORDU'DA TAŞIMALI EĞİTİM

Ordu’da 2011 yılı itibariyle toplam 456 okul, 141.642 öğrenci ve 7.219 öğretmen bulunmaktadır. Ayrıca Sosyal

Hizmetlere bağlı kreşlerde 408 çocuk ana sınıfı eğitimi görmektedir. Milli Eğitim Bakanlığı’nın 2011 verileri-ne göre, 2010-2011Eğitim Öğretim yılı itibariyle ilköğretimde taşınan öğrenci sayısı açısından iller arasında Şanlıurfa, Diyarbakır ve Samsun’dan sonra 4., taşıma oranı açısından %27.59 taşıma oranı ile 1.sıradadır.

Ordu Valiliği bu okullara ye-niden kullanımına yöne-lik doğrudan projeler üret-mektedir. Uzunisa köyün-de bulunan köy oku-lu ‘Kültür ve Sanat Evi’ ola-rak tasarlanmıştır. Bölgeye fındık toplamak için ge-len işçilerin geçici barınma alanının yanında kalan kültür ve sanat evi, fındık sezon-unda işçilerin ihtiyaçlarını karşılayabilecekleri bir yapı haline gelmiştir

Kargı İlköğretim Okulu İnşaatı tamamlandı!

istemeyen köylüler, ken-di olanaklarıyla yeni bir bi-na inşa etmeye başlamışlar. İmkansızlıklar nedeniyle inşaatın yarıda kalmasına rağmen ikinci bina eğitime açılmış ve Kargı İlköğretim Okulu’nun yetersizlik nede-niyle kapatılmasını engelle-miş. Dört senedir tamamlana-mayan ikinci okul binası, 300

yemekhane ve kütüphane olarak değerlendirmeye ka-rar verdi. Gönüllüler arasından seçilen 9 kişi ile proje yöne-ticileri Hayrettin Günç, Emre Gündoğdu ve Erdi Özenses, 24 Ağustos - 3 Eylül arası köylüler tarafından misafir edildi. 10 gün sürecek çalışmalar sırasında okulun inşaatı tamamlandı.

ll Projenin ikinci aşamasını oluşturan Kargı İlköğretim Okulu, dağ yamacına kurul-muş iki binadan oluşuyor. Es-ki okul binası okulun artan nüfusuna yetersiz kalınca, öğrencilerin başka köyler-deki okullara dağılmasını

öğrencisini sağlıksız ve te-hlikeli bir ortamda eğitim görmeye zorluyordu. HİM ekibi, projelendirilebile-cek okul arayışıyla, Ordu İl Milli Eğitim Müdürlüğü’ne başvurduğunda Kargı İlköğretim Okulu’nun duru-munu öğrendi. Dernek, köyün yarım kalmış okul binasını ta-mamlamaya, eski binasını da

Çaka'da neler oluyor?www.herkesicinmimarlik.org/portfolio/caka

4 EtkİNLİkPazartesi


Emre Gündoğ[email protected]

ll1.GÜN14 Haziran Perşembe akşamı Kadıköy’den yola çıkıldı.13 saatlik bir yolun ardından, 15 Haziran sabahı ilk olarak Ordu İMKB Anadolu Öğretmen Lisesi’nin yurtlarına yerleşildi. Perşembe’de yenilen öğle yemeğinden sonra Çaka köyüne geçip çalışmalara başlandı. Öncelikle yapıların dökümantasyonun yapılması gerektiğinden, rölöve çalışması, fotoğraf ve video kayıtları ile belgelenmesi gerçekleştirildi. Cenk Dereli, Erdem Üngür ve Ege Özgirin yürütücülüğünde gerçekleştirilen çalışmalarda, bir yandan da yapıların fiziksel durumlarına dair incelemeler yapıldı.

İlk gün yapıların döküman-tasyonu büyük ölçüde bi-tirilirken, köy halkından köy ve yapı hakkında bilgi-ler de toplanmaya başlandı. Köy halkı ile daha geniş çaplı konuşmaları ertesi güne bırakıp yerleştiğimiz yurda döndük ve akşam yemeğinden sonra gün için-de toplanan verilerin ana-lizi ile ortaya çıkan ilk fikir-lerin değerlendirilmesi gerçekleştirildi.

2.GÜN: Erkenden kalkılan ikinci günün sabahında Çaka Köyü’ne doğru tekrar yol alıp, köy kahvehanesinde köy halkı ile uzun görüşmeler yaptık. Bu görüşmeler doğrultusunda köyün ve okulun hikayesi yavaş yavaş ortaya çıkmaya başladı. Sadece kahvehanede sınırlı kalmak istemeyen ekipten bir grup köydeki evlere misafir olup, özellikle

köyde yaşayan kadınlar ile uzun görüşmeler yaptı. Bir başka grup da Çaka’daki okula 500 m uzaklıkta bulunan komşu köy Kurtuluş’un atıl köy okulunu inceledi. Öğlen yemeğinden sonra kumsalda bulunan tesiste, gün içinde yapılan görüşmeler ve izlenimler paylaşıldı. Ordu merkezde yenilen akşam yemeğinden sonra gece 03.00 kadar süren uzun bir çalışma toplantısı neticesinde, köy halkı ile yapılan görüşmeler derlendi, yapının nasıl yeniden işlevlendirileceğine dair görüşler paylaşıldı ve yapının fiziksel durumu hakkında değerlendirmeler yapıldı.

3.GÜN: Atölyenin son gününde yürütücüler sabahtan bir toplantı daha gerçekleştirip,

Herkes İçin Mimarlık Çaka’daydıORDU Herkes İçin Mimarlık Derneği Atıl Köy Okulları Projesi’nin ilk aşaması olan ‘Çaka Tasarım Atölyesi’ni 15-16-17 Haziran tarihlerinde Ordu’da gerçekleştirdi

Katılımcılar:Defne Gül Kayaoğlu, Ayşıl Coşkuner, Kübra Nur Baş, Tuğba Kılınç, Oğuzhan Saygı, Yılmaz Taha Sezgin, Süleyman Şahin, Oytun Gür Günel, Tuncer Çağrı Çakmur, Alican İnal, Selim Tanrıseven, Tuna Bayram Ekiz, Gökhan Çınar, Güzide Karadeniz, Cenk Dereli, Erdem Üngür, Ege Özgirin, Giray Çıvak, Yasemin Altun-bulak, Erdi Özenses, Kübra Saygın, Sarper Takkeci, Hakan Kaçmaz, Emre Gündoğdu

Destekçiler: ÇEKÜL Vakfı, Ordu Mi-marlar Odası, Extensa İstanbul Em-lak Yatırım ve Ticaret A.Ş, Perşembe Ceren Restaurant, Penta Beton, Yeni Yüzyıl Üniversitesi Gökhan Kılınçkıran, Mehmet Kayserilioğlu, Mehmet Özçelik, Funda Zaim, Ali Haydar Üstay, Ümit Kalpaklı, Levent Karlıbel,

zoom

Çaka Projesi için bundan sonra neler yapılacak?

ll Atıl Köy Okulları Çaka Projesi, bir yıllık bir süreç-te, iyi bir planlama ile yürüt-mek istediğimiz bir süreç. Çaka Atölyesi ise bu süre-cin başlangıcı oldu. Atölye katılımcıların bundan son-ra düzenli toplantılar ile ve sürekli iletişim halinde kala-rak bu projeyi gerçekleştire-cekler. Proje süresince böl-

ge halkı ve bölgedeki yetkili kurumlar ile de sürekli ileti-şimde kalacağımız, katılımcı bir yol izlemeyi hedefliyoruz. Ayrıca yakın zamanda atölye sürecini daha ayrıntılı bir şe-kilde anlatacağımız ve siz-lerden görüşleri de dinlem-eyi istediğimiz bir panel de gerçekleştirmeyi düşünüyo-ruz.

5ÇAKA'DA NELER OLUYOR?Çaka'nın Sesi


Çaka KumsalıFOTO: CENK HASAN DERELİ

20.04.2012 FOTO: HAYRETTiN GÜNÇ

FOTO: HAYRETTiN GÜNÇ

Çakalı balıkçılar ile röportaj FOTO: SÜLEYMAN ALi şAHiN

etki altında kalmamak için tüm katılımcılardan okul hakkındaki gelecek önerilerini yazmalarını istediler. Tek tek okunan bu öneriler duvara asılan büyük kağıtlara not edilerek, ortaya çıkan fikirler konu başlıklarına ayrılarak birleşik bir listeye yazıldı. Öğlen arasında ekip olarak son defa köye gidildi ve hem sahilin pazar günü kullanım yoğunluğuna şahit olundu, hem de köydeki ilgili kişilerden, okula dair eski fotoğrafları edindi. Köyden dönüşte, konu başlıklarından öne çıkanlar tüm grup tarafından dönüş vaktine kadar oylandı ve Pazar akşamı saat 20.00 sularında 3 gün süren bu yoğun atölye sona erdi

Nisan ayı Çaka Köyü Keşif Raporu

Emre Gündoğdu & Hayrettin Günç[email protected]

ll Ordu’nun Perşem-be ilçesine bağlı, Sam-sun-Ordu karayolu üze-rinde Fatsa ve Per-şembe ilçelerinin orta noktasındadır. Yaklaşık 200 nüfusu olan Çaka’nın halkı geçimini çoğunlukla fındık ve balıkçılıktan sağlamaktadır. Okul, 1988 yılından beri kapalı olan ve Çaka kumsalı üze-rinde konumlanmış iki yapıdan oluşan bir eğitim yapısıdır. Binalardan ilki 1968 yılında Bayındırlık tarafından sahil gazinosu olarak tasarlanmış ancak bu işlevini yerine getirme-den bir eğitim yapısına dönüştürülmüştür. Yapı bu geçmişi sebebiyle döneminde inşa edilmiş okul binalarından farklılık göstermektedir. Yapının temeli yığma taştan oluşmaktadır.

Bazı duvarları yığma tuğladan, bazı ayırıcı duvarları ise briket tuğladan oluşmuştur. Ön cephede yer alan yuvar-lak betonarme kolonlar, farklı yerlerde yükselip alçalan betonarme düz çatıyı taşımaktadır.

İkinci yapı ise dikdörtgen plana sahip daha sade bir formdadır. Bina yığma taş temele sahip olup, duvarları da yığma ateş tuğladan meydana gel-mektedir. Binanın beto-narme düz çatısı da bu duvarlara oturmaktadır.

Her iki yapının beto-narme kısımları yıllar boyunca korozyon-dan etkilenmiştir. Yapıda kullanılan malzeme kötü kalitededir. Genel olarak baktığımızda yapının te-meli ve duvarları güçlen-dirme işleminin ardından kullanılabilecek du-rumdayken, çatının

herhangi bir iyileştir-me ile düzelemeyeceği düşünülmektedir.

Proje kapsamında bu iki binanın mevcut durumlarının mo-

dern tekniklerle in-celenmesi ve gerek-en onarımın yapılması planlanmaktadır.

Onarım sonrasında sürekli kullanıma yönelik olarak yaz aylarında ülke genelinden katılımcıların, yaz ayları dışında böl-ge ve Ordu halkının değerlendirebileceği bir yapı tasarlanacaktır. Yapı çeşitli eğitim atölyeleri, kütüphane, sosyal tesis gibi çeşitli fonksiyonla-ra ve izci kampı gibi etkin-liklere imkan verebilecek şekilde tasarlanacaktır.

Mevcut yapıların tekrar değerlendirilmesi sürecinde mimarlık öğrencilerinin öncülüğünde tasarım çalışmaları yapılacaktır. Çaka Köy Okulu’nun böl-geye kazandırılması, atıl köy okullarının yeni-den değerlendirilmesi anlamında bir örnek oluşturacaktır.

Bizi arayın:Hayrettin:0536 311 48 66Emre: 0536 567 33 03

Proje ile ilgili fikirlerinizi proje ekibimize söyleyebilirsiniz!:Hayrettin Günç: 0536 311 48 66

Emre Gündoğdu: 0536 567 33 03

Daha fazla bilgi için:www.herkesicinmimarlik.org

YEM'de gerçekleşen 'Çaka'da Neler Oluyor?' sunumu büyük ilgi çekti

Çakalılar ne istiyor?

Mihriban [email protected]

llHerkes İçin Mimarlık Derneği'nin 'Atıl Köy Okulları Projesi' kapsamında 15-17 Haziran 2012 tarihlerinde Or-du ili Perşembe ilçesi Çaka Köyü'nde gerçekleştirdiği atölye çalışması, Yapı-Endüstri Merkezi'nde (YEM) düzenle-nen toplantıda ele alındı.

Çaka Atölye Yürütücüsü Cenk Hasan Dereli, bölgede yapılan çalışmalar hakkında bir özet geçti. Yapıların 25 yıldır atıl durumda bulunduğunu ve doğanın müdahale-siyle yıprandığını belirten Dereli, öncelikle görsel te-spitler yapıldığını, röleve-lerinin alındığını; yapının belleğine dair bir fikir sahibi olmak için de yerel halkla röportajlar yapıldığını anlattı. Dereli, Çaka'da yapıların fi-ziksel durumunun yanısıra bulundukları kumsalla ve köyle kurdukları ilişkinin de

Yasemin [email protected]

ll Herkes İçin Mimarlık Çaka’da gerçekleştirdiği çalışmalar sonucunda, köy-de yaşayanların kumsalda bulunan atıl okul binalarının tekrar kullanımına dair düşüncelerini topladı. Atölye katılımcılarından sosyoloji öğrencisi Yasemin Altunbulak bu düşünceleri aşağıdaki gibi özetliyor:

Bina hakkında isteklerUzun yıllardır boş kalan bu bi-na hakkında ortak istek tu-rizm yararına kullanılmasıydı. Köy halkı yaşlı olduğunu ve bina ile hususi olarak ilgilene-bilecek birilerinin olmadığını da ekleyerek dışarıdan biri-nin köye katkı sağlayacağını söylediler. Bir başka is-tekse binanın okul olarak kullanıldığı yıllarda köy içinde yaşanan canlılıktı. Yaklaşık 450 öğrencinin ve 21 öğretmenin varlığı köyde ekonomiyi etkiliyordu. O dönemde öğretmenlerin bulunduğu bölgeden ayrılamaması köye ekonomik anlamda canlılık katıyordu. Bu doğrultuda aslında köylünün beklenti-si köyün ekonomik açıdan kalkınması. Fatsa-Ordu arasına yapılan tünel ile köye araç girişlerinin de azalmasıyl

esnafın neredeyse yok olduğunu belirterek, köyü turizm ile canlandırmak is-tediklerini söylüyorlardı. Köylünün bir diğer sıkıntısı ise köy içinde inşaata izin veril-memesi. Bu da onlar için eko-nomik anlamda gerilemeye sebep oluyordu. Turizm ile değerlendirilmesi ile binanın da korunabileceğini ve devamlılık sağlayabileceğini dile getirildi.

Köy halkının en temel sorunlarından biri ekonomik kalkınma. Ekonomi, sorun olmasına rağmen aslında ken-dilerine ait fındık bahçeleri ve çocuklarının yardımları ile

önemli bir mesele olduğuna dikkat çekerek, yapısal müda-halelerin ötesinde bölgesel düzenlemeler üzerinde de durduklarını sözlerine ekledi.

Atölye katılımcılarından in-şaat mühendisliği öğrencisi Gi-ray Çıvak da, okul yapılarının fi-ziksel durumunu katılımcılarla paylaştı. Yığma ve betonar-me bölümlerden oluşan her iki yapının da kullanım ömrünü tamamladığını ifa-de eden Çıvak , çevresel ve yapısal etkilerin izleri-

nin çok net görülebildiğini kaydetti. Özellikle betonar-me kısımların kaldırılması gerektiğini söyleyen Çıvak, bu durumda çatının taşıyıcısının ne olacağının, yığma bölüm-lerinin nasıl korunabileceğinin tartıştıkları konuların başında geldiğini anlattı. Çıvak, benim-senecek yöntemde mevzuatın, yönetmeliklerin sınırlarının da belirleyici olacağını sözlerine ekledi. Sunumların ardından toplantı, soru cevap bölümüyle sona erdi.

geçim sıkıntısı yaşamadıkları anlaşılabilir. Fakat köy esnafının gelişmesi ve eski günlerdeki canlılığını tekrar-dan kazanılması isteniyor. Bu durumda akla gelen ilk şey, köy halkının pasif şekilde binanın kullanımından yarar-lanmak istemesi. Bir başkası tarafından turizm açısından değerlendirilirse köy için-de ekonomik canlılık devam edecek ve köylü bundan bir şekilde fayda sağlayacak. Bununla beraber binanın eğitim verdiği zamanlara değinildiğinde de aslında yi-ne köy ekonomisi üzerine ko-nuşuluyor. Eğitimi de turizm açısından değerlendirmek mümkün hale geliyor. Tu-rizm ve eğitime alternatif ola-rak deniz sporları ile alakalı bir yer oluşturulabilir fikri de or-taya çıktı. Bunun en büyük se-bebi, bu sayede cankurtarana da bölgede ihtiyaç duyulması karşılığında bu eksiğin gide-rilmesi ve sahil şeridinin özen-le korunmaya devam edilecek olmasıydı.

Düşüncelerinizi bize [email protected]

Çaka İlköğretim Okulu'nun bölgeye kazandırılması, atıl köy okullarının yeniden değerlendirilmesi anlamında bir örnek oluşturacaktır.

SENCE NEOLMALi?

6 ATÖLYEPazartesi


Hayrettin Günç[email protected]

ll Atölye kapsamında ön-celikle gerçekleştirdiğimiz yapıların incelenme-si çalışmalarının sonucun-da, iki yapının da betonar-me çatılarında ciddi hasarlı kısımlarının olduğunu tespit ettik. Yığma duvarlar ve be-tonarme kolonlardan olu-şan ilk yapıdaki genel ha-sar durumu daha ciddi ol-makla birlikte, yığma te-mel ve duvara sahip ikinci yapının daha sağlam du-rumda olduğu görüldü. Varolan hasarlara rağmen, 25 yıldır boş olan yapıların bir nevi güzel bir yaşlan-ma geçirmeleri ve peyzajla olan bütünleşmeleri pro-je konusunda tüm ekibi heyecanlandıran bir un-

sur oldu. Konu edindiğimiz okul yapılarından ilkinin bir tip gazino projesi ola-rak inşa edildiğini, ancak hiçbir zaman bu amaçla kullanılmayıp okul binasına dönüştürüldüğünü, ikinci yapının ise ilk binanın okul kapasitesini karşılamaması so-nucu okula da-hil edildiğini öğrendik. 87-88 eğitim öğretim yılına kadar hizmet ve-ren binaların, o yıllarda önünde yaklaşık 8-10 m kadar bir arazi bulunduğunu, an-cak zamanla denizin daha öne geldiği bilgisini edindik. O okulda okumuş insanların

aktardığına göre, bu bu-lunan araziye rağmen, kış vakti dalgaların camları kırıp sınıfa girdiği du-rumlar da yaşanırmış. Oku-lun doğadan gördüğü bu yıkıcı etkilere karşı yapıları korumak amacı ile köylüler

tarafından bir koruma derneği de kurul-

muş ancak oku-lun kapanması

ile birlikte bu dernek de kapanmış.Köy halkının bu binaların ne yönde

değerlendirilmesini

istediğimizde çıkan ana sonuç ise, turizm

yönünde bir değerlendirme yapılması oldu. Karade-niz Sahil Yolu’nun bu alan-

dan geçmeyip, Fatsa-Ordu arasını tünel ve viyadükler ile bağlaması sonucunda, büyük çoğunluğu Perşem-be İlçesi’ne bağlı bulunan bu alan doğal güzellikleri de göz önünde bulundurularak turizm bölgesi ilan edilmiş. Perşembe Belediyesi’nin yaptığı ‘yavaş şehir’ başvuru-su da bölgenin turistik ola-rak bir odak olması yönün-de yapılan bir çalışma ola-rak dikkatimizi çekti. Bölge-nin şu anda mevcut olan tu-rizm bölgelerine alternatif bir model geliştirebileceği, Çaka’da bulunan okulların da bu alternatif model içe-risinde, eğitim fonksiyonu ile birleşebilecek bir potan-siyelinin olduğu ekip içeri-sinde genel bir kabul gördü. Yapıların kullanımı ile il-gili ortaya çıkan fikirler, bi-FİKİR HARİTASI GRAFİK: ALİCAN İNAL

Müdahale Önerileri GRAFIK:ALICAN INAL

Çaka'dan geriye kalanlar ve bundan sonra yapılacaklarİSTANBUL Çaka Atölyesi sonrası elimizde birçok döküman, bilgi ve hatıra ile İstanbul’a dönmüş olduk.

861Sadece Ordu'da yer alan kullanılmayan atıl köy okullarının

sayısı

FIKIR

ÇAKA TASARIM ATÖLYESI ÇAKA’DA NELER OLUYOR?KESIF GEZISI14.04.2012

YER GÖRME

15.06.2012 17.06.2012 16.08.2012

ÇAKA-BIR GÜN29.09.2012

7ÇAKA-BİR GÜNÇaka'nın Sesi


Okulun yeniden değerlendirilmesine yönelik fikirler

rarada bulunabilecek tar-zda kullanımları öngörüp, kullanımlar hakkındaki bu fikirlerin, yapıların fiziksel durumuna yapılması gerek-en müdahaleler ile birleşe-rek tasarım sürecinde belir-leyici olacakları düşüncesi benimsendi.

ÇAKA - BIR GüN ATÖLYeSI

HIM tarafından Salt Gala-ta binasında gerçekleştiri-len ‘Çaka – Bir Gün’ atölyesin-de, 25 katılımcı tarafından Atıl Köy Okulları Çaka Projesi için bir gün boyunca tasarım çalışması yapıldı. Çaka pro-jesi için katılımcı bir tasarım süreci uygulayan Herkes İçin Mimarlık, Çaka Atölye-si sonrasında yaptığı tasarım toplantılarını Çaka – Bir Gün atölyesi ile yeni katılımcılara açtı.

Bugüne kadar toplanan ve-rilerin gruplara dağıtılarak, gün sonunda işleve ve yapısal tasarıma dair fikir-lerin beklendiği çalışmada, 25 katılımcı 5 grup halin-de çalıştı. Çaka Atölyesinde yer alan katılımcıların her bir grupta ekip başı olarak yer aldığı çalışmada, gün son-unda çıkan ürünler gruplar tarafından sunularak Mi-mar Boğaçhan Dündaralp, Berna Dündaralp ve Yılmaz Değer’in de katıldığı bir tartışma ile değerlendirildi.

İTü, ODTü, Dokuz eylül, Maltepe, Yeditepe ve Ko-caeli üniversitelerinden

katılımcıların yer aldığı atölyede yapıların, bölgede-ki eğitim ve spor kurumları, yerel tarım ve balıkçılık ve turizm fonksiyonlarını içerebileceğini öngören fikirler ortaya çıktı. Yapısal olarak özellikle ömrünü doldurmuş çatının kaldırılmasında hemfikir olan gruplar, sadece bi-nalarla sınırlı kalmayıp, iki bina arasındaki alanı değerlendirip, kumsal ilebütünleşen yaklaşımlar

ortaya koydular.

Çalışma Çaka Projesi için planladığı yol haritasını gelen yeni katılımcılara da açıklayan Herkes İçin Mimarlık’ın, katılmak is-teyenleri bir sonraki tasarım toplantısına davet etmesi ile sona erdi.

ÇAKA'YA YOLCULUK YAKINDA

Bir mimarlık öğrencisi, gönüllülük başvurusunda neden bu projede yer almak

istediğini şöyle anlatıyor:

“Okulda öğrendiğimiz mimarlığın her zaman ha-vada kaldığını, aslında çok sosyal bir meslek olmasına rağmen sa-dece belirli bir zümre tarafından anlaşıldığını düşünüyorum. Bunu da uygulama eksikliğine ve mesleğin sosyal yanından koparılmasına bağlıyorum. Burada ilk defa 1:1 ölçek-te çalışılacak. Tüm bunlar yapılırken de halk ile birebir ilişki kurulacak...”

Çaka proje ekibi Kasım ayının içerisinde Çaka'ya bir gezi daha düzenleye-cek. Yapacakları bu gezi-de Çaka halkının fikirlerini son bir kez daha alıp pro-jeye son halini verebilmek için çalışmalara başlayacak. Bu noktada Çakalıların bölge hakkında ne düşündüğünü ve binaların onlara nasıl geri kazandırılabileceğine dair fikirlerini Herkes İçin Mimarlık ekibi ile paylaşmaları büyük önem taşıyor. Çakalılar ekibi beklemeden de internet ve telefon yoluyla proje ekibine ulaşabilir ve fikirlerini akta-rabilir. Ulaşım,konaklama ve malzeme konusunda da des-teklere açık olan dernek 2013 Yaz aylarını şimdiden heye-canla bekliyor

Değerlendirme kısmında mimarlar yerel katılımın öneminin altını çizdiler

ll Yapılan bir günlük atölyenin sonunda bir jüri değerlendirilmesi yapıldı. Mimar Boğaçhan Dünda-ralp, bölgede yapılacak çe-şitli etkinliklerin hem pro-jeyi açık bir süreç haline getireceğini hem de ye-rel katılımı arttıracağını belirtti. Berna Dündaralp yapılara sahip olan Milli

eğitim Müdürlüğü ile ku-rulacak ilişkinin önemi-ne vurgu yapıp, bölge-de daha fazla zaman geçi-rilmesi gerektiğini belir-tirken, Yılmaz Değer pro-jenin Çaka’da yaşayanlar tarafından benimsenmesi-nin, projenin geleceği için önemli olduğuna vurgu yaptı.

Fikirlerinizi bize iletin:[email protected] Günç 05363114866

Düşüncelerinizi bize [email protected]

PROJE SUNUMUAralık 2012

UYGULAMA BASLANGIÇHaziran 2013

8 TARİHPazartesi


ll Uzun süre boyunca deniz kenarında eğitimini devam ettiren Çaka İlköğretim Oku-lu, doğal koşullar karşısında dayanıklı olma özelliğini yi-tirmesiyle bölgeye gelen mühendislerin bina için-de tespit ettiği çatlaklar ile boşaltılmak zorunda kaldı. İlk etapta gazino iken okula dönüştürülen bina boşaltıldı. Ardından yapılan ek bina da kapatıldı. Zaman içinde köy-de yaşayan öğrenci sayısının azalması ile taşımalı eğitim sistemi kullanılarak öğrenciler başka okullara gönderildi.Şimdi Herkes İçin Mimarlık derneği uzun süredir boş ka-lan bu okulu yerel halkın kullanımına kazandırmak is-tiyor. Bir yandan projeyi hazırlarken bir yandan da gönüllülerin kalacağı yerle-rin, okula ulaşımının ve ye-me-içme konularının or-ganize etmeye çalışıyor. Eğer bu konularda derneğe yardımcı olabileceğinizi düşünüyorsanız, proje eki-bimizle iletişime geçebilirsi-niz. Birlikte, Çaka'ya Çaka'nın değerini arttıracak bir yapı kazandırabiliriz.

Hayrettin Günç 05363114866Emre Gündoğdu 0536 567 33 03

Projenin gerçekleşmesi içinbize yardım etmek ister misiniz?İSTANBUL Herkes İçin Mimarlık, yerel halk ve mimarlık gönüllülerin desteğiyle 25 senedir boş durumda olan köy okulunu onarıp halkın kullanımına kazandırmak istiyor.

Radikal Gazetesi 23 AğUSTOS 2012

ll Süleyman: Şu aşağıdaki okul, camlı de-nize yakın olan mı daha önce yapıldı?Çakalı: Camlı olan ön-ce yapıldı. O aslında okul olarak yapılmamış. Bizim öğretmen arkadaş Hamdi Günaydın size anlatmıştır, zamanında ne maksatla yapıldığını. Turistik bir şey yapılmış oraya.

ll Oytun: Okulda kaç derslik vardı?Çakalı: İlave yapılan küçük binada 2 tane derslik vardı, diğerinde 3 ta-ne vardı.O: Peki nereden giriliyordu, arka ta-raftan mı?Çakalı: Hayır. Şimdi gördüğünüz alan bahçeden, yani yoldan gelen, oradan direkt giriş vardı, toprak ze-minden. O yürüdüğünüz istikamet direkt giriş kapısına gidiyordu.

llAlican: Nasıl, kim tarafından yapıldı okul? Yeri neden orası?Osman Bey: Vatandaş yeri oradan bağışladı onun için orada. Okulun olduğu yer vatandaşın arazisiydi. Yeri bağış okulun. De-niz daha açıktaydı. Kumsaldı. Futbol sahasından büyük bir alan vardı. A: Bağışlayan kişi de mi okul için kurulan dernekteydi?O: Evet. O zaman köylülerin bir şekilde imece usulü yaptığı bir yerdi.A: O zaman bir eğitim yapısı eksikliği vardı herhalde?O: Şimdi şöyle anlatayım. Burası yapıldığında, lise olarak Türkiye’de ikinci bir liseydi, köy lisesi. Birincisi Akdeniz’de bir yer-deydi, bir köy lisesi, ikincisi bu yapılmıştı

ll Oytun: Deniz camları kırıyormuş. Her sene bir vukuat yaşanır diyorlar.Yalçın Bey: Yani son zamanlarda, bu Karadeniz Sahil Yolu yapıldıktan sonra, deniz dolgusu ile yapıldığı için, burada yavaş yavaş deniz yükseldi. O tür dalgalar oldu, ama büyük boylusu olmadı. Zaten son dönemlerde, buraya taş döşediler, denizi enge-llediler.O: Taşların ne zaman döküldüğünü hatırlıyor musunuz?Y: Çok yakın bir zaman değil. Okul kapanmadan kısa bir dönem önce döküldü.O: Sonra tamamen boşaltıldı mı?Y: Evet, böyle atıl durumda...

Çakalılar köy okulunu anlatıyor!

Elinizde başka fotoğraflar var mı? Bize yollayı[email protected]

Documents

Çaka'nın Sesi