çAlişan insanlarin enerji gereksinimleri ve

ERCİYES ÜNİVERSİTESİERCİYES ÜNİVERSİTESİ

ENDÜSTRİ MÜHENDİSLİĞİENDÜSTRİ MÜHENDİSLİĞİ

ÇALI AN NSANLARIN Ş İÇALI AN NSANLARIN Ş İENERJ İENERJ İ

GEREKS N MLER VE İ İ İGEREKS N MLER VE İ İ İVÜCUT KONUMU - VÜCUT KONUMU -

ENERJ L K Sİ İ Ş İ İENERJ L K Sİ İ Ş İ İ

İŞ BİLİMİNE İŞ BİLİMİNE GİRİŞGİRİŞ

YUNUS TEPELİ YUNUS TEPELİ 10303154941030315494

SERKAN ALAN SERKAN ALAN 1030315381 1030315381

FURKAN KOCAMAN FURKAN KOCAMAN 10303153961030315396

HAZIRLAYANLAR:HAZIRLAYANLAR:

Konu BaşlıklarıKonu Başlıkları

ÇALIŞAN İNSANLARIN ENERJİ GEREKSİNİMLERİÇALIŞAN İNSANLARIN ENERJİ GEREKSİNİMLERİGirişGirişEnerji GereksinimiEnerji GereksinimiBeslenme RejimiBeslenme RejimiSürekli Performans Sınırı, SPSSürekli Performans Sınırı, SPSEnerji Çevriminde Oksijenin ÖlçülmesiEnerji Çevriminde Oksijenin ÖlçülmesiKalp Atış Frekansının Zorlanma ile İlişkisiKalp Atış Frekansının Zorlanma ile İlişkisiKalp Atış Frekansı ve Dinamik ZorlanmaKalp Atış Frekansı ve Dinamik ZorlanmaKalp Atış Frekansı ve Statik İşKalp Atış Frekansı ve Statik İşPsikolojik Nedenlerle Kalp Atış Frekansında DeğişimPsikolojik Nedenlerle Kalp Atış Frekansında DeğişimKlimatik Koşullar ve Kalp Atış FrekansıKlimatik Koşullar ve Kalp Atış FrekansıÖzel Çalışma Koşullarında KAFÖzel Çalışma Koşullarında KAF

Sıcak ortamda Ağır İşSıcak ortamda Ağır İş Tarımda Ağır İşTarımda Ağır İş Tekstil sektöründe Ağır İşTekstil sektöründe Ağır İş

VerimVerimİşte Harcanan Enerji ve Performansa İlişkin Örneklerİşte Harcanan Enerji ve Performansa İlişkin ÖrneklerVÜCUT KONUMU – ENERJİ İLŞKİSİVÜCUT KONUMU – ENERJİ İLŞKİSİGirişGirişFarklı Konum – Farklı EnerjiFarklı Konum – Farklı EnerjiAynı İş – Farklı EnerjiAynı İş – Farklı EnerjiAynı Konumda Sürekli Tekrarlayan İşler ve Doğurduğu SorunlarAynı Konumda Sürekli Tekrarlayan İşler ve Doğurduğu Sorunlar

GİRİŞGİRİŞ

İnsan organizması sistem tekniği açısından “açık sistem”dir, çevresiyle sürekli bir madde ve enerji alış verisi içerisindedir.

Besin maddeleri + O2 = ATP + Isı + Madde çevrimi yan

ürünleri

GİRİŞGİRİŞ

ATP (Adenozintrifosfat ): vücudun herhangi bir fiziksel aktivitesi veya

normal metabolizma faaliyetleri için gerekli enerjiyi sağlar.

GİRİŞGİRİŞ

ATP hemen hemen her dokuda ani gereksinim duyulacak enerji deposu olarak bulunur.

GİRİŞGİRİŞ

•Bir diğer enerji kaynağı ise kreatin fosfattır.Bir diğer enerji kaynağı ise kreatin fosfattır.

GİRİŞGİRİŞÇok fazla enerji harcandığında enerji açığını kapatan en önemli kaynak Çok fazla enerji harcandığında enerji açığını kapatan en önemli kaynak glikozdur.glikozdur.Glikoz kan dolaşımı sayesinde hücrelere ulaşır ve pirüvik aside indirgenerek Glikoz kan dolaşımı sayesinde hücrelere ulaşır ve pirüvik aside indirgenerek oksijen varsa aerob glikolizoksijen varsa aerob glikoliz, yoksa , yoksa anaerob glikolizeanaerob glikolize dönüşür. dönüşür.

GİRİŞGİRİŞ

GİRİŞGİRİŞ

İlk 2-3 kasılma için gerekli enerjiyi ATP sağlar.Bunu ATP(Adenozintrifosfat) ADP(adenozindifosfat)’ye dönüşürken, kasın ilk kasılması için gerekli enerjiyi sağlar.

GİRİŞGİRİŞ

Başlangıçta ATP deposu tamamen kullanılınca enerji bakımından zengin olan kreatinfofat(KP) deposu anaerobik parçalanma ile ATP’nin yeniden oluşturulması sağlanır.

ENERJİ GEREKSİNİMİENERJİ GEREKSİNİMİ Alınan enerjinin harcanana göre azlığı yada çokluğu, zayıflık veya şişmanlığa neden olur.Ekonomileri gelişmiş ülkelerde yağ ve şekerin normal ihtiyaçtan %100 daha fazla alındığı ve şişmanlığa yol açtığı tespit edilmiştir.

Bu ülkelerdeki başka sağlıksız gelişmede alkol tüketimidir.Bu ülkelerdeki başka sağlıksız gelişmede alkol tüketimidir.

ENERJİ GEREKSİNİMİENERJİ GEREKSİNİMİİdeal ağırlık (kg) = Boy (cm) – 100 (1868’de Broca tarafından yapılan öneridir.)

ENERJİ GEREKSİNİMİENERJİ GEREKSİNİMİ

İnsanın 24 saatlik enerji gereksinimi 3 farklı çevrimden oluşur.

Temel çevrim Serbest Zaman Çevrimi İş Çevrimi

ENERJİ GEREKSİNİMİENERJİ GEREKSİNİMİTEMEL ÇEVRİM: Yemeğini 12 saat önce yemiş olan denekle ölçülür.Nötr bir klimatik ortamda hareket etmeden yatan kişinin bir günde harcadığı enerji olarak tanımlanır.Nötr ortam:Sıcaklık 22-25 ̊C,nem oranı %50-60, rüzgar hızı<0,1 m/s dir.

Temel çevrimde harcanan enerjinin organlara dağılımı: – %26 İskelet kaslarında– %26 Karaciğerde– %18 Beyinde– %9 Kalpte– %7 Böbreklerde– %14 Diğer organlarda

ENERJİ GEREKSİNİMİENERJİ GEREKSİNİMİ• (TÇ) enerjisinin kisisel yaklasık değeri:

(E) TÇ = 280 + 21.B + 58.m – 28.Y kJ/24 h (K) TÇ = 2750 + 8.B + 40.m – 20.Y kJ/24 h B: boy (cm) ; m: ağırlık (kg) ; Y: yaş (yıl)

Kadınlar ve erkekler arasında temel çevrimde farklılık olmasının sebebi; kadınlarda yağ miktarının kas kütlesine oranının erkeklere göre daha büyük olmasıdır.

ENERJİ GEREKSİNİMİENERJİ GEREKSİNİMİTablodan da anlaşıldığı gibi kadınlarda temel çevrim biraz daha azdır. Tablodan da anlaşıldığı gibi kadınlarda temel çevrim biraz daha azdır.


Erkeklerde bu değerden yaşı 30 Erkeklerde bu değerden yaşı 30 dan büyük olursa yaş başına 29 kj dan büyük olursa yaş başına 29 kj çıkarılır veya 30 dan küçükse yine çıkarılır veya 30 dan küçükse yine yaş başına 29 kj eklenir.yaş başına 29 kj eklenir.Kadınlarda ise 21 kj çıkarılır veya Kadınlarda ise 21 kj çıkarılır veya eklenireklenir..

ENERJİ GEREKSİNİMİENERJİ GEREKSİNİMİAynı kişide bir gün içinde yapılan temel çevrimi ölçmek için en Aynı kişide bir gün içinde yapılan temel çevrimi ölçmek için en dikkatli ve hassas yöntemlerle yapılan deneylerde bile ortalama dikkatli ve hassas yöntemlerle yapılan deneylerde bile ortalama değerlerde %3’lük bir standart sapma vardır.değerlerde %3’lük bir standart sapma vardır.

ENERJİ GEREKSİNİMİENERJİ GEREKSİNİMİ SERBEST ZAMAN ÇEVRİMİ

Meslek gereği yapılan işin dışındaki, günlük faliyetler için harcanan enerjidir.Temel çevrim ve serbest zaman çevriminin toplamını alınan oksijen üzerinden hesaplamak mümkündür.1 kg için dakikada yaklaşık 0,004 litre oksijene ihtiyaç vardır.Ortalama 70 kg kütleli bir kişi dakikada 0,28 litre oksijen alır, bir günde alınan oksijen 403 litredir.403 litre oksijenin yaktığı besinin vereceği enerji 8200 kj’dur.

ENERJİ GEREKSİNİMİENERJİ GEREKSİNİMİ İŞ ÇEVRİMİ

Günlük yaşamımızda yaptığımız işin ağırlığına göre temel çevrim ve serbest zaman çevrimi dışında da enerji harcarız.İşte bu çevrim iş çevrimidir.






BESLENME REJİMİBESLENME REJİMİ

Çok hafif işte çalışan işçi 11700, Çok hafif işte çalışan işçi 11700, çok ağır işte çalışan işçi günde çok ağır işte çalışan işçi günde 20100 kj enerji harcamaktadır.20100 kj enerji harcamaktadır.Peki bu enerji Peki bu enerji

nasıl alınmalıdır?nasıl alınmalıdır?


Bu enerjinin günde beş öğün Bu enerjinin günde beş öğün beslenmeyle alınması beslenmeyle alınması önerilmektedir.önerilmektedir.3 ana 2 ara öğün vardır.3 ana 2 ara öğün vardır.Kahvaltı, öğle yemeği, ve akşam Kahvaltı, öğle yemeği, ve akşam yemeği ana öğündür.yemeği ana öğündür.


Gereksinim duyulan enerjinin %25’i kahvaltı ile alınır.

BESLENME REJİMİBESLENME REJİMİGereksinim duyulan enerjinin %30’u Gereksinim duyulan enerjinin %30’u öğleöğle yemeğiyemeği ile alınır. ile alınır.

BESLENME REJİMİBESLENME REJİMİGereksinim duyulan enerjinin %25’u Gereksinim duyulan enerjinin %25’u akşam yemeğiakşam yemeği ile alınır. ile alınır.

KAYSERİ MANTISI

BESLENME REJİMİBESLENME REJİMİAkşam yemeğinden bir kesitAkşam yemeğinden bir kesit

Öğrencilerin vazgeçilmezi maklube Kayseri yağlaması


Gereksinim duyulan enerjinin %20’side ara öğünden sağlanır.


Düzenli beslenmek için öğünler arasındaki Düzenli beslenmek için öğünler arasındaki saatlere dikkat etmek gerekir. saatlere dikkat etmek gerekir.

SÜREKLİ PERFORMANS SINIRISÜREKLİ PERFORMANS SINIRI

Sürekli performans sınırı, Sürekli performans sınırı, enerji sunumunun ve enerji sunumunun ve gereksiniminin dengede gereksiniminin dengede kaldığı, çok fazla yorulmadan kaldığı, çok fazla yorulmadan ve özel molalara gereksinim ve özel molalara gereksinim göstermeden göstermeden 8 saatlik8 saatlik bir bir vardiya boyu yapılabilen vardiya boyu yapılabilen enen büyük işibüyük işi ifade eder ifade eder..


Sürekli performans sınırı erkeklerde Sürekli performans sınırı erkeklerde 8600 kj8600 kj, kadınlarda ise , kadınlarda ise 5800 kj5800 kj değerleri literatürde kabul görmüş değerleri literatürde kabul görmüş maksimummaksimum değerlerdir. değerlerdir.

Bu değerler şu koşullar çerçevesinde Bu değerler şu koşullar çerçevesinde geçerlidir.geçerlidir.


1.1.İş esnasında göreve İş esnasında göreve katılan kas kütlesi toplam katılan kas kütlesi toplam kas kütlesinin kas kütlesinin 1/6-1/7’sinden fazla 1/6-1/7’sinden fazla olmalıdır.olmalıdır.Bu sınır iki kolun Bu sınır iki kolun kütlesinden fazla, iki kütlesinden fazla, iki bacağın kütlesinden azdır.bacağın kütlesinden azdır.

SÜREKLİ PERFORMANS SINIRISÜREKLİ PERFORMANS SINIRITablo’dan da anlaşılacağı üzere çok az enerji harcanan bir iş, işe katılan enerji kütlesi az olunca kas yorulması açısından ağır iş sınıfına girebilecek; tersi ise hafif iş sınıfına girecektir.


2.2.Yapılan iş Yapılan iş dinamik kas işidinamik kas işi olmalıdır. olmalıdır. Statik kas işi ile enerji çevrimi Statik kas işi ile enerji çevrimi arasında bir ilişki ortaya arasında bir ilişki ortaya konulmamalıdır.konulmamalıdır.


3. 3. Klimatik koşullar işi zorlaştırıcı, enerji Klimatik koşullar işi zorlaştırıcı, enerji harcamayı artırıcı harcamayı artırıcı olmamalıdır.olmamalıdır.4.4. Mental yüklerin enerji iş çevrimine Mental yüklerin enerji iş çevrimine etkisini görmek bugüne kadar mümkün etkisini görmek bugüne kadar mümkün olmamıştır.olmamıştır.Bir işi o işi yapanı nasıl zorladığını Bir işi o işi yapanı nasıl zorladığını incelerken incelerken tek kritertek kriter enerji harcama enerji harcama alınacaksa, yukarıdaki alınacaksa, yukarıdaki 4 madde4 madde dikkate dikkate alınmalıdır.alınmalıdır.

SÜREKLİ PERFORMANS SINIRISÜREKLİ PERFORMANS SINIRIİşe katılan kas kütlesine ve işin cins ve ağırlığına İşe katılan kas kütlesine ve işin cins ve ağırlığına göre harcanan enerji değerlerigöre harcanan enerji değerleri


SPS her iş gören için geçerli SPS her iş gören için geçerli sabit birsabit bir sınır değildirsınır değildir, , kişiden kişiyekişiden kişiye, , fizyolojikfizyolojik özelliklerineözelliklerine, , kondisyon durumunakondisyon durumuna göre farklılıklar gösterir.göre farklılıklar gösterir.


Statik işlerde SPS’nı benzer şekilde ifade Statik işlerde SPS’nı benzer şekilde ifade edebilmek olası değildir.edebilmek olası değildir.Deneylere dayanan bir sonuç olarak statik Deneylere dayanan bir sonuç olarak statik işlerde uygulanabilen işlerde uygulanabilen maksimum kuvvetinmaksimum kuvvetin % 15’i% 15’i sürekli performans sınırı olarak sürekli performans sınırı olarak kabul edilir.kabul edilir.

Documents

çAlişan insanlarin enerji gereksinimleri ve