CANDU - snclavalin.com · agenda 5 1. krótka historia technologii candu ® 2. candu vs. pwr 3. lokalizacja produkcji transfer technologii 4. potencjalna lokalizacja produkcji w

›- Copyright -

CANDU® Technologia Jądrowa CANDU ® Szanse i Wyzwania dla Potencjalnych Dostawców Polskich. Potencjał dla Wysokiego Poziomu Lokalizacji Produkcji oraz Niezależności Energetycznej 31 stycznia 2017 Jerzy Parkitny P. Eng. Manager Equipment and Products

›- Copyright -

› Technologia Jądrowa CANDU ® Szanse i Wyzwania dla Potencjalnych Dostawców Polskich. Potencjał dla Wysokiego Poziomu Lokalizacji Produkcji oraz Niezależności Energetycznej

› 31 stycznia 2017

› Jerzy Parkitny P. Eng. › Manager Equipment and Products

A world leader Founded in 1911, SNC-Lavalin is one of the leading engineering and construction groups in the world and a major player in the ownership of infrastructure. From offices in over 50 countries, SNC-Lavalin’s employees provide EPC and EPCM services to clients in a variety of industry sectors, including mining and metallurgy, oil and gas, environment and water, infrastructure and clean power. SNC-Lavalin can also combine these services with its financing and operations and maintenance capabilities to provide complete end-to-end project solutions.

- Copyright - © [2016] SNC-Lavalin Group and its member companies. All rights reserved. Unauthorized use or reproduction is prohibited. 3

Safety First Remember that all SNC-Lavalin meetings begin with a Health & Safety moment. Safety doesn’t happen by accident. SAFETY FIRST


AGENDA

5

1. Krótka Historia Technologii CANDU ® 2. CANDU vs. PWR 3. LOKALIZACJA PRODUKCJI TRANSFER

TECHNOLOGII 4. POTENCJALNA LOKALIZACJA PRODUKCJI w

POLSCE 5. Kwalifikacja Dostawców 6. CANDU Odpowiedni System dla Polski

Krótka Historia Technologii CANDU ®

Background and history on CANDU technology

7

What is CANDU? = CANada-Deuterium-Uranium Power System • Brzmi jak "Can Do" – “Kanadyjczycy mogą wykonać to zadanie” • Opracowany od 1945 do 1995 roku, z wykorzystaniem zasobów kanadyjskich i

współpracy międzynarodowej • Wykorzystuje naturalne paliwa uranowe. Wzbogacone paliwo nie było dostępne

w Kanadzie, w czasie wojny, Kanada pracowała nad reaktorami NU. • Używa ciężkiej wody jako chłodziwa reaktora i moderatora • CANDU jest reaktorem typu kanałowego – najlepszy system dla NU i ciężkiej

wody • Projekt ten został rozpoczęty przed końcem drugiej wojny światowej. W tym

czasie Kanada była krajem rozwijającym się. • Około 1955 roku, prowincja Ontario wykorzystywała elektrownie wodne. Nie

miała oleju, węgla, brak gazu – a więc, nie było wyboru, tylko atom. • Wielu brytyjskich, francuskich i innych naukowców przeniosło się do Kanady, aby

uniknąć wojny – zaczęli pracować nad kanadyjskim programem energetyki jądrowej. Lew Kowarski nadzorował budowę pierwszego reaktora jądrowego w Kanadzie (ZEEP) Chalk River Laboratories w 1945 roku.

8

• Podstawową decyzją było użycie naturalnego paliwa uranowego.

• Po tym, zdecydowano się użyć ciężkiej wody jako moderatora – Lepsze niż Grafit.

• Ciężka woda pochłania neutrony znacznie mniej prawdopodobnie niż zwykła woda,

więc podtrzymanie reakcji łańcuchowej neutronów z ciężką wodą jest znacznie łatwiejsze. Pozwala to na pracę reaktorów CANDU z uranem naturalnym (bez wzbogacania).

• Atomic Energy of Canada (AECL) chciał wykorzystać zbiornik ciśnieniowy do pierwszej demonstracji. Pomysł ten nie został zaakceptowany przez zakłady energetyczne – chcieli “Big Reactors”.

• Zbiornik ciśnieniowy tego typu przy użyciu ciężkiej wody byłby zbyt duży dla możliwości produkcyjnych w Kanadzie. (Niemiecki projekt w Argentynie jest tego dowodem).

• Projektanci zmienili CANDU na reactor typu kanałowego.

Background and history on CANDU technology


The CANDU® Highlights › średniej wielkości reaktor jądrowy dla średniej wielkości sieci

elektroenergetycznych – 700 MWe

› wysoki potencjał dla lokalizacji produkcji (wysoka wartość dodana) względna prostota krytycznych urządzeń obiegu reaktora

› elastyczność cyklu paliwowego – potencjał dla wykorzystania przetworzonego wypalonego uranu i toru. Doskonała wydajność energetyczna – Współczynnik wykorzystania mocy zainstalowanej: 88% na całym świecie. Możliwość przeprowadzania przeglądów eksploatacyjnych w dogodnym czasie / Load following capability

› Niezależność energetyczna – brak potrzeby wzbogacania uranu

› Zwiększony stopień bezpieczeństwa – nieodłączne kwestie odpowiadające na obawy związane z katastrofą elektrowni jądrowej Fukushima

› Możliwość wymiana paliwa w trakcie pracy reaktora na pełnej mocy

› Systemy sterowania reaktorem, system wyłączenia reaktora oraz urządzenia pomiarowe mieszczą się w chłodnym, nisko-ciśnieniowym systemie MODERATORA (niemożliwe jest wysunięcie prętów kontrolnych pod wpływem wysokiego ciśnienia).

> Technologia CANDU jako paliwo wykorzystuje uran naturalny. Ważnym aspektem przy wyborze typu elektrowni jądrowej jest fakt, czy może być ona zasilana różnymi rodzajami paliwa

Reaktory jądrowe CANDU mogą wykorzystywać następujące paliwa: – zużyte paliwo z reaktorów lekkowodnych – uran naturalny – uran nieznacznie wzbogacony (SEU) – uran z odzysku (RU) – paliwo MOX (mixed oxides) – mieszanina uranu i plutonu – tor


ZAKRES MOŻLIWYCH CYKLÓW PALIWOWYCH CANDU


CANDU 6: Lifetime Capacity Factor Wspólczynnik Wykorzystania Mocy

0.0%10.0%20.0%30.0%40.0%50.0%60.0%70.0%

80.0%

90.0%

100.0%

72.7% 77.9%

80.0%

93.9% 95.0% 96.1%

84.80% 89.60% 93.60% 90.60% 90.50%

New Build Delivery Record

12

Eksploatacja Nazwa Elektrowni

Status

1996 Cernavoda Unit 1, Romania

w ramach budżetu/ na czas

1997 Wolsong Unit 2, South Korea






2002 Qinshan Phase III Unit 1, China

poniżej budżetu/ 6 tyg. przed terminem

2003 Qinshan Phase III Unit 2, China

poniżej budżetu/ 4 tyg. przed terminem

2007 Cernavoda Unit 2, Romania


Wolsong, Korea

Cernavoda, Romania

Qinshan, China

- Copyright- © [2015] SNC-Lavalin Inc. and its member companies. All rights reserved. Unauthorized use or reproduction is prohibited.

CANDU vs. PWR

14

CANDU vs. PWR

› 380 małych prętów / rurek › Ciężka woda › Dwa oddzielne obiegi (chłodziwo &

moderator) moderator reaktorowy) (brak boru)

› Jeden duży zbiornik › Lekka woda › Jeden wspólny obieg (chłodziwo =

(obecność boru)

© [2016] SNC-Lavalin Group and its member companies. All rights reserved. Unauthorized use or reproduction is prohibited.


CANDU® CODES and STANDARDS

CANDU

PWR (USA) PWR ( AREVA)

All Nuclear Class equipment is designed and manufactured to the requirements of ASME Code Section III (Nuclear Code). Some unique CANDU equipment (calandria,pressure tubes, calandria tubes) are designed and manufactured to CSA N285.0 Class 1(with references to ASME Sec III, Class 1)

All Nuclear Class equipment is designed and manufactured to the requirements of ASME Code Section III ( Nuclear Code)

All Nuclear Class equipment is designed and manufactured to the requirements of RCC-M French Nuclear Code

Refer to STP-NU-051-1 “CODE COMPARISON REPORT For Class 1 Nuclear Power Plant Components” http://files.asme.org/STLLC/33774.pdf

Discuss: Application of the ASME Nuclear Code on recent CANDU projects in Romania and Argentina

http://files.asme.org/STLLC/33774.pdf


CANDU vs. PWR

- uran naturalny

- krótkie wiązki prętów paliwowych (0,5 metra)

- wymiana paliwa przy stałej pracy elektrowni

- usuwanie uszkodzonego paliwa podczas

pracy elektrowni (brak konieczności wyłączenia

elektrowni)

- uran wzbogacony

- długie wiązki prętów paliwowych (3,8 metra)

- konieczność wyłączenia elektrowni w celu

wymiany paliwa

- możliwość usunięcia uszkodzonego paliwa

jedynie podczas wyłączenia reaktora

CANDU: Najniższe zużycie uranu

0

5

10

15

20

25

17

CANDU oszczędza 30% uranu by dostarczyć TWh w porównaniu z typowym PWR

Saving ~30.0 %

CANDU Typical

PWR Typical

Mg N

U / T

Wh

3.25%~ 4.5% 0.71% U-235 Enrichment


CANDU vs. PWR

CANDU & PWR – podobieństwa •paliwo w postaci dwutlenku uranu w rurkach wyłożonych cyrkonem •podobne wytwornice pary •szczelny budynek reaktora •obiekty pomocnicze / generator (prądnica) •CANDU vs. PWR – różnice CANDU PWR

Paliwo – uran naturalny 235 U – uran wzbogacony

Oddzielny obieg chłodzenia i moderowania wody ciężkiej

Wspólny obieg chłodzenia oraz moderowania lekką wodą

Rozproszony rdzeń reaktora (oddzielne pręty paliwowe)

Zintegrowany rdzeń reaktora chłodzenia w jednym zbiorniku ciśnieniowym


KORZYŚCI ZWIĄZANE Z CYKLEM PALIWOWYM ORAZ INNE ASPEKTY CANDU®

•Fizyka reaktorowa moderator w postaci ciężkiej wody/obieg pierwotny ciepła łagodniejsze spektrum (termiczne) zmniejszona pasożytnicza absorpcja neutronów wysoki poziom gospodarki neutronami Wymiana paliwa podczas pracy reaktora niski przyrost reaktywności najwyższy poziom utylizacji uranu Proste i małe pręty paliwowe umożliwiają dostawę paliwa w trakcie pracy reaktora stale ulepszany projekt łatwe przejście z jednego paliwa na jego inny rodzaj Uniwersalny projekt rur ciśnieniowych zdolność do zasilania mieszanką różnych paliw nieznaczne zmiany w projekcie reaktora (w niektórych przypadkach bez zmian) w celu stosowania różnych rodzajów paliw

CANDU ® LOKALIZACJA PRODUKCJI TRANSFER TECHNOLOGII


NUCLEAR EQUIPMENT LOCAL SUPPLY UNIQUE CANDU® OPPORTUNITY

SCOPE

PWR CANDU

Project management of new plant construction (which can account for up to 15% of overall project value)

Supply of raw materials (eg, steel, cement, etc.); On-site erection / installation (‘mechanicals’): Supply chain management; Specialist equipment supply (instrumentation & control, and electrical);

Limited

Limited

Electrical, on-site installation; Supply of large forgings for Nuclear Steam Supply Systems (NSSS); NO NOT REQUIRED

(forging size much smaller)

Supply of other forgings and castings for the nuclear island: NO HIGH Specialist component supply (valves, pumps, cables, etc.); NO LIMITED Manufacture of nuclear island equipment, including steam generators, pressurizers, major HXs and Pressure vessels, primary circuit pipework, and its engineering support (with qualification and investment);

NO HIGH

Manufacture of reactor pressure vessel (RPV) / Calandria (with qualification and investment);

NO HIGH

BOP Large Equipment / HX , Pumps. Turbine , Generator NO HIGH


CANDU – TRANSFER TECHNOLOGII Czynniki, które sprawiają, że transfer technologii CANDU jest łatwiejszy niż transfer technologii PWR:

› Ciśnieniowe urządzenia jądrowe (wysoka wartość dodana): fizyczny rozmiar i waga w zakresie zdolności przemysłowej rozwiniętych gospodarek (przykład: Korea Południowa, Rumunia, Argentyna).

› Pełny cykl paliwowy, od wydobycia uranu (w niektórych krajach) aż do produkcji paliwa i składowania lokalnie pośredniego lub końcowego zużytego paliwa jądrowego.

› Prosta Produkcja paliwa jądrowego

**Te czynniki są krytyczne, aby umożliwić samowystarczalność w energetyce jądrowej w kraju przyjmującym technologię jądrową **

› Produkcja ciężkiej wody może być zlokalizowana na życzenie (ciężka woda jest wymagana w trakcie pierwszego wypełnienia systemu oraz uzupełnienia ubytków)


CANDU – Lokalizacja produkcji (lokalnie – wyrażone w %) – Republika Południowej Korei

Korean Experience: 1983-1997

~25%

Wolsong Unit 1

~58%

Wolsong Unit 2

Wolsong Unit 3

~63%

~75%

Wolsong Unit 4

Doświadczenie Korei z technologią CANDU – 1983-1997

CANDU 6 – CANDU Critical Nuclear Equipment A Short History of Technology Transfer

24

›Pomyślna realizacja projektu CANDU Wolsong 1 doprowadziła do zakupu Wolsong 2, 3 &4. Te jednostki weszły do eksploatacji w roku 1997. ›Poziom lokalizacji na Wolsong 2 wynosił 58%, wzrastając do 62% na Wolsong 3 i 75% na Wolsong 4. ›Średnia stopa lokalizacji dla Wolsong 2, 3 i 4 w związku z tym wynosiła 65%. ›Lokalizacja Wolsong 3 i 4 › 50% dla NSP › 80% dla BOP › 90% dla turbina & generator. ›Ten poziom lokalizacji jest potencjalnie osiągalny ›w Polsce dla czterech (lub więcej) jedenostek CANDU.


CANDU – Lokalizacja produkcji (%) – Rumunia

Romanian Experience: 1983-2007 New project C 3&4

~40% (by weight)

Cernavoda Unit 1

~60% (by weight)

Cernavoda Unit 2

Cernavoda Unit 3 NEW PROJECT

TBD

TBD

Cernavoda Unit 4 NEW PROJECT

Doświadczenie Rumunii z technologią CANDU – 1983-2007 Nowy Projekt – elektrownie CANDU 3&4


Urządzenia technologii jądrowej CANDU wyprodukowane w Rumunii


CANDU Lokalizacja produkcji (%) – ARGENTYNA

Argentinean Experience 2010 till now

EMBALSE Refurbishment ***

CONUAR, FAE –manufacturing of

critical elements of the reactor,

IMPSA – steam generators under license from B&W

Canada ***

ATUCHA NEW PROJECT


›IMPSA

ARGENTYNA – lokalny przemysł CANDU

CANDU ® POTENCJALNA LOKALIZACJA PRODUKCJI w POLSCE

30

CANDU Nuclear Class Equipment POTENCJALNA LOKALIZACJA PRODUKCJI –

kolor czerwony CANDU Main Process Equipment: • Calandria / Feeders / Primary

Headers • 2 loops, carbon steel • 4 primary coolant pumps, • 4 steam generators • Pressurizer • Degasser Condenser • Major Heat Exchangers • Nuclear Tanks And Vessels

*Red font indicates high localization potential in Poland

31

CANDU SYSTEM – PODSTAWOWE WYMAGANIA materiałowe

›CANDU System Transportu Ciepła pozwala na użycie stali węglowej dla rurociągów i urządzeń jądrowych, wymagana jest jedynie ograniczona ilość stali nierdzewnej.

›Alloy 800 służy do produkcji rurek do jądrowych wymienników ciepła (wytwornice pary, wymienniki ciepła), w przeciwieństwie do stopu 600 lub 625 używanego w PWR.

›Stal nierdzewna jest stosowana w niektórych częściach wewnętrznych, gdy wymagana jest większa odporność na korozję / erozję.


CANDU 6 – CALANDRIA (REACTOR) ›

›Reaktor Calandria jest produktem przemysłu ciężkiego lub stoczni

›(potencjalny producent – stocznie)

POTENCJALNA LOKALIZACJA PRODUKCJI - Calandria

33

• Najbardziej krytycznym urządzeniem CANDU o wysokiej wartości dodanej jest Calandria (reaktor).

• Calandria jest projektowana przez CANDU Energy Inc. i produkowana przez przemysł ciężki / stocznie.

• Potencjalny producent w Polsce: Energomontaż Północ Gdynia

• Energomontaż posiada znaczne doświadczenie w produkcji konstrukcji stalowych o podobnym charakterze (w tym “liner” dla budynku reaktora dla Olkiluoto 3). Calandria Assembly • 8.46 m wide

• 8.53 m high

• 7.82 m long

• Approximate shipping weight 282 tones

• Code Class CSA N285.0 Class 1

34

• Urządzenia o wysokiej wartości dodanej

• Krytyczna częśc systemu transportu ciepła

• CSA N285.0 Klasa 1 (ASME Sec III, klasa 1)

• Zaprojektowany przez CANDU Energy

• Wyprodukowane przez przemysł ciężki, jak Babcock and Wilcox w Kanadzie, także w Korei, Rumunii i Argentynie

• Potencjał producentem w Polsce: RAFAKO, FAMET

POTENCJALNA LOKALIZACJA PRODUKCJI CANDU Feeder Header Frame Assembly

35

• Urządzenia o wysokiej wartości dodanej • Wyprodukowane przez przemysł ciężki • Projekt Babcock and Wilcox Kanada • Wyprodukowane w Kanadzie, Korei,

Argentynie. • Potencjalny producent w Polsce: RAFAKO • Steam Generator Data

o Quantity – 4

o Shipping weight: approx. 220 tones

o Material: Tubes I-800; Shell Carbon Steel

o Heat Transfer Area (per SG): 3195 m2

o Heat Transferred per four (4) SGs ; 2064 MW(th)

o Code Class CSA N285.0 Class 1(ASME Sec III, Class 1)

o Design Pressure (D2O) 11 MPa (g)

o Design temperature (D2O) 318°C

o Design Pressure (H2O) 5 MPa (g)

o Design Temperature (H2O); 265°C

Steam Outlet

Potential for Localization in Poland – Wytwornica Pary

36

• Urządzenia o wysokiej wartości dodanej

• Zaprojektowane i wyprodukowane przez producentów wg wymagań CANDU Energy

• CSA N285.0 Klasa 1 (ASME Sec III, klasa 1)

• Wyprodukowane przez przemysł ciężki, jak Babcock and Wilcox w Kanadzie, również produkowane w Korei i Rumunii.

• Potencjalni producenci w Polsce: RAFAKO, F.W.- FAKOP, FAMET

Potential for Localization in Poland – Pressurizer & Degasser Condenser

37

›Zbiorniki ciśnieniowe nuclear & non-nucler ›Klasyfikacja: CSA N285.0, klasa 1, klasa 3 i klasy 6 = ASME SEKCJA III i VIII ›Duże zbiorniki ciśnieniowe wody, materiał – stal węglowa ›Mniejsze zbiorniki (systemy D2O) - austenityczna stal nierdzewna ›Różnorodność jądrowych i niejądrowych zbiorników ›Zbiorniki są projektowane i produkowane przez producentów wg wymagań CANDU Energy ›Wyprodukowane przez przemysl cieżki , w tym wielu producentów w Kanadzie. ›również wyprodukowane w Korei, Rumunii, Chinach, Japonii ›Potencjalny producent w Polsce: RAFAKO, F.W.- FAKOP, FAMET, oraz inni dostawcy zbiorników i pojemników.

Potential for Localization in Poland – Nuclear Tanks & Vessels

CANDU ® Kwalifikacja Dostawców

39

Qualification Process Pre-Requisite

Wszyscy potencjalni Dostawcy Urządzeń Jądrowych muszą posiadać lub być w trakcie uzyskiwania: › Autoryzacja Państwowej Agencji Atomistyki › Autoryzacja Urząd Dozoru Technicznego › Certyfikacja programu zapewnienia jakości danej

organizacji zgodnie z sekcją III ASME Code (BPVC) dla komponentów zainstalowanych w obiektach jądrowych

40

CANDU Supplier Qualification Process

Istnieją trzy główne aspekty, które podlegają kwalifikacji / ocenie przez CANDU. › Program QA › Projektowanie, produkcja, kontrola, testowanie,

Handling & Możliwości wysyłki.

› Kwalifikacja produkcji Prototyp Kwalifikacja Kwalifikacja wstępna produkcji Będziemy koncentrować się na pozycji 2 = Projektowanie, produkcja, kontrola, testowanie,

41

Engineering and QA Program Assessment

Ocena QA/Inżynierii jest przeprowadzana zgodnie z obowiązującymi zasadami i normami: •ISO 9001 •ASME NCA-4000 (zastosowanie N-pieczęć lub kanadyjskie certyfikaty CSA N285.0)

•ASME NCA-3800 Material Organizations (QSC lub kanadyjskiej CSA certyfikacji N285.0)

•Wymagania Autoryzowanej Agencji Kontroli Jak ocena jest przeprowadzana • Przeglądu obecnych certyfikatów • Przegląd QA i audyt • Wstępna ocena / Survey

42

Initial Capability Assessment Zakres Oceny › Wielkośc zakładu, układ i lokalizacja › poziom zatrudnienia i kwalifikacji personelu › Obecne linie produktów i specjalności › Możliwości konstrukcyjne, zakres projektowania przez

producenta › Możliwości produkcyjne (spawanie, obróbka,

formowanie, montaż, obróbka cieplna, poszycia, czyszczenie, trawienie, inne procesy związane z produktem)

Proces › Candu zespół techniczny / QA / commercial › Przegląd wstępnych danych (Organizacja, QA Instrukcje,

informacje kontaktowe) › Przegląd fabryki

43

Product Qualifications •Kwalifikacja Prototypu : ›Cel i zakres kwalifikacji prototypów jest potwierdzeniem akceptacji procesów produkcyjnych, kontrolnych i badawczych które muszą spełnić kryteria projektowe oraz wydajności produktów końcowych

•Jak kwalifikacje prototypu są wykonywane Ocena prototypu / inspekcja / testy Badania laboratoryjne i oceny

•Kwalifikacje Prototypu są destrukcyjne i są wykonywane przed podpisaniem kontraktu.

44

Product Qualifications

•Kwalifikacja wstępna produkcji:

•Cel i zakres kwalifikacji przedprodukcyjnej stanowi potwierdzenie, że ustalone i zaakceptowane procesy są pod kontrolą i są w stanie dostarczyć produkty, które spełniają wymagania specyfikacji

•Kwalifikacje przed-produkcyjne są kombinacją badań niszczących i nieniszczących i są wykonywane po podpisaniu kontraktu

•Kwalifikacje produktów są specyficzne dla produktu i nie są ujęte w tej prezentacji

45

Qualification Process - Success Factors

•Dostępność i właściwa realizacja procesów i możliwości produkcji / kontrola wszystkich etapów projektowania i produkcji

•Korzystanie z wykwalifikowanych podwykonawców i producentów materiałów (odkuwki , wlewki, taśmy, części)

•Dostępność czasu i zasobów do wykonania prototypu

•Wykwalifikowany personel inżynieryjny, QA, produkcyjny

46

Project Schedule Long Lead Equipment Procurement

Kwalifikacja dostawców Calandria : Każdy wybrany dostawca musi przejść kwalifikacje - od 1 do 2 lat * Wytwornica Pary Kanadyjski dostawca jest kwalifikowany Lokalny dostawca musi posiadać odpowiednie kwalifikacje - od 1 do 2 lat * Głowica / Ściana Sitowa Kanadyjski dostawca jest kwalifikowany Lokalny dostawca musi posiadać odpowiednie kwalifikacje - od 1 do 2 lat * * Kontrakty mogą być podpisane od trzech do sześciu miesięcy po rozpoczęciu kwalifikacji.

CANDU® Odpowiedni System dla Polski

CANDU ADVANTAGE › Zastosowanie standardowego CANDU 37 element paliwowego,

pierwiastek uran naturalny, oferuje najbardziej ekonomiczny koszt paliwa wszystkich technologii; bez wymogu wzbogacania uranu, to oferuje największą szansę na lokalizację produkcji paliwa, jeżeli jest to interesujące dla inwestora.

› Bardzo wysoka niezawodność paliwa CANDU, zdolność do natychmiastowego usunięcia wadliwego paliwa z rdzenia, oferuje korzyści dla środowiska naturalnego CANDU, które mogłyby być uwzględnione w procesie przetargowym.

› CANDU, nie jest producentem paliwa i jest w lepszej sytuacji niż inni potencalni dostawcy, gdyż nie wykorzystuje paliwa dla zysku, aby zrównoważyć kosztorys budowy elektrowni.

48


Zalety CANDU ® # 1 Niezależność oraz Samowystarczalność Energetyczna Oznacza możliwość produkowania przez kraj – odbiorcę własnego paliwa

nuklearnego oraz możliwość wykorzystywania alternatywnych paliw jądrowych dzisiaj oraz w przyszłości.

›Istnieje kilka systemów energii jądrowej, które w ciągu dekady lub dwóch umożliwią spełnienie tych warunków. Niemniej, na dzień dzisiejszy istnieje tylko jeden system, który posiada potencjał technologiczny do spełnienia tego kryterium – jest nim technologia CANDU (Canadian Deuterium Uranium).

›Możliwość stosowania uranu naturalnego, jak również innych paliw, takich jak tor oraz paliwo wypalone w innego rodzaju reaktorach (np. PWR, który dominuje na europejskim rynku energetyki jądrowej) pozwala zapewnić niezależność energetyczną od innych krajów nie tylko na dzień dzisiejszy ale i na przyszłość.

›Dobrym przykładem wykorzystania tego kryterium jest Rumunia oraz Argentyna.


Zalety CANDU ® # 2 Wysoki stopień zaawansowania transferu technologii

umożliwia produkcję krytycznych urządzeń przez lokalny przemysł

Biorąc pod uwagę doświadczenie państw posiadających elektrownie jądrowe oraz potencjał lokalnego przemysłu zbliżony do tego w Polsce, należy rozpatrzyć rozmiar oferowanej technologii. W przypadku kluczowych urządzeń utrzymujących stały poziom ciśnienia, praktyczne ograniczenia ze strony lokalnego przemysłu stanowi rozmiar urządzeń (ich wymiary) oraz ich waga.

Wyłącznie jedna dostępna i sprawdzona technologia jądrowa umożliwia produkcję większości tych kluczowych urządzeń w Polsce. Systemem tym jest technologia CANDU.

Przykłady krajów o wysokim wskaźniku lokalizacji produkcji urządzeń CANDU stanowią kraje jak Rumunia, Korea Południowa, Chiny oraz Argentyna.

Polskie zakłady przemysłowe są dobrymi kandydatami / producentami krytycznych urządzeń dla technologii CANDU (możliwy transfer technologii i

wiedzy)


Zalety CANDU ® # 3 Czas Realizacji Budowy oraz Moc Elektrowni

› Wielkość bloku (jego moc MWe) powinna być dostosowana do istniejącej sieci elektroenergetycznej. W przypadku niespodziewanego wyłączenia duże bloki energetyczne mogą łatwo powodować destabilizację całej sieci elektroenergetycznej.

› CANDU, z ok. 740 MWe mocy znamionowej, jest idealnym rozwiązaniem dla sieci elektroenergetycznej w północnej Polsce.

› Dostawcy niektórych elektrowni jądrowych zgodnie z technologią rozważaną przez Polskę podają, że budowa zajmuje około 5 do 6 lat ? Zgodnie z już zrealizowanymi projektami lub projektami w trakcie realizacji? Możecie dojść do własnych wniosków.

› Candu wybudowała elektrownię jądrową QINSHAN Etap III w Chinach w dotychczas najkrótszym czasie – w ciągu niecałych pięciu lat.

› Cernavoda Unit 2 oddana do eksploatacji na czas / zgodnie z kosztorysem.


Zalety CANDU ® # 4 URAN NATURALNY W POLSCE (2)

›W Polsce złoża uranu występują w zagłębiu Lubin-Sieroszowice. Zawartość uranu w rudzie wynosi tam ok. 60 ppm, przy zawartości miedzi 2%. Całkowite zasoby złóż uranu to 144 000 ton. Stanowi to ekwiwalent ok. 900 GWe energii elektrycznej.

›Około 1700 ton uranu rocznie jest zrzucana na hałdy w Zagłębiu Lubin-Sieroszowice. Uran ten mógłby być ponownie wykorzystany w produkcji energii atomowej w reaktorach CANDU (bez potrzeby wzbogacania uranu). Taka ilość uranu stanowi ekwiwalent paliwa dla 10 reaktorów jądrowych o mocy 1000 MW każdy. * Source: Chajduk, E., Polkowska-Motrenko, H.,“Uranium resources in Poland - the past and present,” Institute of Nuclear Chemistry and Technology, Warsaw, Poland. . http://www.unece.org/fileadmin/DAM/energy/se/pdfs/UNFC/ws_IAEA_CYTED_UNECE_Oct12_Lisbon/12_Chajduk.pdf

http://www.mg.gov.pl/Bezpieczenstwo+gospodarcze/Energetyka+jadrowa/Najwazniejsze+informacje+o+energetyce+jadrowej/Cykl+paliwowy









Thank You Dziękuję za Uwagę

›Główne zalety CANDU to:

›Niezależność w produkcji energii jądrowej (własny cykl paliwowy)

›Wysoki wskaźnik lokalizacji produkcji

krytycznych urządzeń o “wysokiej wartości dodanej” dla elektrowni jądrowych w kraju

odbiorcy

›Technologia opracowana z myślą o sieciach elektroenergetycznych średniej wielkości

54

DISCUSSION and Questions

Our values keep us anchored and on track. They speak to how we run our business, how we express ourselves as a group, and how we engage with our stakeholders and inspire their trust.

Teamwork & excellence We’re innovative, collaborative, competent and visionary.

Customer focus Our business exists to serve and add long-term value to our customers’ organizations.

Strong investor return We seek to reward our investors’ trust by delivering competitive returns.

Health & safety, security and environment We have a responsibility to protect everyone who comes into contact with our organization and the environment we work in.

Ethics & compliance We’re committed to ethical business.

Respect Our actions consistently demonstrate respect toward our stakeholders.

Values that guide us


Documents

CANDU - snclavalin.com · agenda 5 1. krótka historia technologii candu ® 2. candu vs. pwr 3. lokalizacja produkcji transfer technologii 4. potencjalna lokalizacja produkcji w