Upload
oyundariubuns
View
1.230
Download
2
Embed Size (px)
Citation preview
ХАВДАР TUMOR , CANCER
АГУУЛГА
Хавдар гэж юу вэ?Хавдарын шалтгаан эмгэг жам Хавдарын эрсдэлт хүчин зүйлХавдрын үеийн сувилгааХавдараас урьдчилан сэргийлэх арга зам
Хавдар аль ч эрхтэн эдэд үүсдэг эмгэг
ургалт бүхий хэв шинжит эмгэг үйл явц төдийгүй
бие даасан хүнд хэлбэрийн архаг явцтай хэсэг бүлэг өвчин
ХАВДАР ҮҮСЭХ ШАЛТГААН
Канцероген, коканцероген, канцерогенез, хавдар үүсгэж байгаа хүчин зүйлийг
канцероген гэнэ. Канцерогенны үйлчилгээг идэвхижүүлж,
хавдар үүсэх үйл явцыг сэдээх нөлөө бүхий хүчин зүйлийг коканцероген гэнэ.
Канцероген хүчин зүйл үйлчилснээс хавдарын эс үүсэж, идэвхижин, хяналт зохицуулгагүй эд эсийн хэт үржих эмгэг үйл явцыг канцерогенез гэнэ.
ШАЛТГААН Онковирус
, Эсийнмолекул түүний генийн бүтэцийг гэмтэл үүсгэх замаар нөхцөлдөн хавдар . / үүсгэж байна гэж үздэг
/Онковирусын онол
Онковирус Умайн хүзүүний хорт хавдар Хамар залгиурын хавдар болон бусад
.эрхтэн эдийн зарим хавдар үүсгэдэг
ХАВДАРЫН ЭМГЭГ ЖАМ
I үе - санаачлах үе Инициаци
II үе - хавдрын эсийн идэвхижилийн үе
Промаци
III үе – хавдрын эсийн үсрэнгүй үржлийн үе
Прогрессия
Хавдрын төрөл ба эрсдэлт хүчин зүйлс
Хавдрын төрөл Эрсдэлт хүчин зүйл
Элэгний хавдар
Вирусийн шалтгаантай элэгний архаг үрэвсэл
Элэгний хатуурал, цирроз
Удаан хугацаагаар афлатоксинд хордсон (хөгц
мөөгөнцрөөр бохирлогдсон газрын самар, улаан буудай, шар буурцаг, будаа гэх мэт)
Ходоодны хавдар
Хелико бактер (H. Pylory)
Ходоодны архаг шархлаа
Зохисгүй хооллолт: жимс, ногоо бага хэрэглэх, хооллох дэглэм үл баримтлах, нөөшлөсөн, давсалсан, утсан, шарсан бүтээгдэхүүн
Хорт зуршил: Тамхи, архи
Улаан хоолойн хавдар
Тамхи татах (янжуур, дүнсэн болон ороомол навчин, зажилдаг тамхи)
Хүйс: эрэгтэйчүүдэд 3 дахин илүү тохиолдоно
Зохисгүй хооллолт: жимс, ногоо бага хэрэглэх, хэт халуун
хоол, цай - Архи хэтрүүлэн хэрэглэх
Уушигны хавдар Тамхи татах (янжуур, дүнсэн болон ороомол навчин, зажилдаг
тамхи), дам тамхидалт, Цацраг туяа
Умайн хүзүүний хавдар
Удамшил, Хүний папиллом вирус
Бэлгийн замын халдварт өвчин: Хламидийн халдвар, ДОХ,
Бэлгийн олон хавьтагчтай байх , Хэт эрт бэлгийн харьцаанд орох
Жимс, хүнсний ногоо бага хэрэглэх
Хөхний хавдар
Сарын тэмдэг эрт ирэх, цэвэршилт оройтох
Нас: дааврын түвшин өөрчлөгдөх (анхны сарын тэмдэг), жирэмслэлтийн тоо, цэвэршилтийн нас
Өөх тос ихтэй хоол хэрэглэх, Таргалалт, Хөдөлгөөний хомсдол Удамшил
Умайн хавдар
Эстроген даавар орлуулах эмчилгээ, Сарын тэмдэг эрт ирэх,
цэвэршилт хожуу явагдах, Олон удаа үр хөндүүлэх
Бүдүүн гэдэсний хавдар
Удамшил , Полип, ур
Өөх тос ихтэй, эслэг багатай хоол хүнс
Архаг колит, шархалсан колит, Таргалалт,
Нас: 50-аас дээш
Түрүү булчирхайн хавдар
Бүх эрчүүд эрсдэлтэй: нас, арьсны өнгө,
Өөх тос ихтэй хоол хэрэглэх
Удамшил
Селен /химийн элемент/-ий дутал
Бөөрний хавдар
Тамхи татах (янжуур, дүнсэн болон ороомол навчин, зажилдаг тамхи) эрсдлийг 40% нэмэгдүүлдэг.
Таргалалт
Хоол: Ялз болгосон мах
Ажил, мэргэжил: азбест, органик уусгагчидтай ажиллах
Нас: 50-70 нас
Давсагны хавдар
Тамхи татах (янжуур, дүнсэн болон ороомол навчин, зажилдаг тамхи)
Ажил, мэргэжил: будаг, уусгагч бодис
Давсагны архаг үрэвсэл
Амны хөндийн хавдар
Тамхи татах (янжуур, дүнсэн болон ороомол навчин, зажилдаг тамхи)
Архи хэтрүүлэн хэрэглэх
Амны хөндийн архаг үрэвсэл
А аминдэмийн дутал
Шинэ жимс, хүнсний ногоог бага хэрэглэх
Төвөнхийн хавдар
Тамхи татах (янжуур, дүнсэн болон ороомол навчин, зажилдаг тамхи)
Зохисгүй хооллолт
Дархлааны тогтолцоо сулрах
Архи хэтрүүлэн хэрэглэх
Ажил, мэргэжлийн нөлөө: тоос, будаг, шохой
Хүйс: эрчүүдэд 4-5 дахин их тохиолдоно.
Нас: 60-аас дээш
Арьсны хавдар
Наранд хамгаалалтгүй удаан шарах
Арьсны өнгө зүс
Ажил, мэргэжлийн онцлог
Хавдарын үеийн сувилахуйн тусламж
Орчин Хооллолт Хувцаслалт Сэтгэл зүй
Сэргийлэх арга замТАМХИНААС ТАТГАЛЗАХ – идэвхтэй тамхичид тамхиа
хаях. дам тамхидалтаас сэргийлэх, амьдарч буй орчин, ажлын байрандаа тамхи татахгүй байхыг зөвлөх.
ХООЛ ТЭЖЭЭЛ – А, С, Е аминдэм, бета-каротин, эслэг зэрэг хавдрын эсрэг бодисоор баялаг шинэ жимс ногоо, ялангуяа ногоон навчит болон шар өнгийн ногоо, жимсний хэрэглээг нэмэгдүүлэх.
Өөх тос ихтэй хүнсний хэрэглээг хязгаарлах
Утсан, шарсан, давсалсан, даршилсан, нөөшилсөн бүтээгдэхүүнийг бага хэрэглэх
Хэт их идэхээс зайлсхийх
Зохистой хооллох, дасгал, хөдөлгөөнийг тогтмол хийх замаар биеийн жингээ хянаж
таргалалтаас сэргийлэх
Согтууруулах ундааг хязгаарлах Тамхигүй орчинг дэмжих
Амьдралын эрүүл хэв маягыг дэмжих орчинг бүрдүүлэхэд анхаарах
Хорт хавдрыг эрт оношлож эмчлэх нь амьдрах хугацааг уртасгах, сэтгэл хангалуун чанартай амьдрах боломжийг олгоно.
Àíõààðàë òàâüñàíä áàÿðëàëàà