äçcarya-räsa-prabandhaù

çrémat-prabodhänanda-sarasvaté-viracitaù

Text : (ed.) Haridas Das. Nabadwip : Haribol Kutir, 1946. Entered, Jagat 2003-12-12. The poem is written mostly in rhyming pajjhaöikä meter. The exceptions, which usually mark a change in theme, are given in bold.

--o)0(o--

äçcarya-räsa-prabandhaù

jayati jayati rädhäpäìga-saìgé-bhujaìgé- kavalita üru-bädhä-mürcchito’nanya-sädhyaù | tad-adhara-sudhayoccair jévitaù çyäma-dhämä

tad-ativiña-viñaìgenaiva kaçcit kiçoraù ||1||

jayati jayati våndäraëya-candro’ticitron- mada-rasa-maya-räsolläsa-sambhränta-mürtiù | pramada-madana-lélä-mohanaù çyäma-dhämä nirupama-sukha-sémäbhéra-rämäbhirämaù ||2||

asti mahädbhuta-våndäraëyaà

santata-vähi-mahä-rasa-vanyam | parama-manohara-parama-supuëyaà

rasa-maya-sakala-dhäma-mürdhanyam ||3||

sakala-guëänäà sphurad-atibhümi projjvala-cintämaëi maya-bhümi | çruti-durgama-tåëa-mätra-vibhüti

sphéta-mahä-sukha-sindhv-anubhüti ||4||

prakåti-pare paripürëänande mahasi mahädbhuta-hari-rasa-kande |

bhräjamänam akhilojjvala-ramyaà madhura-viçada-hari-bhäva-sugamyam ||5||

mukhya-rasätmaka-paramäkäraà vimala-manoja-béja-ruci-säram |

mäyä-vidyä-päram apäraà rädhä-mädhava-nitya-vihäram ||6||

rädhä-madhupati-cäru-padäìkair

aìkita-matula-sudhä-rasa-paìkaiù | svaccha-suçétala-mådula-suväsaà

bibhrad-avani-talam adbhuta-bhäsam ||7||

kvacana paräga-puïja-kamanéyaà kvaca makaranda-püra-ramaëéyam |

kvacana galita-kusumaiù kåta-çobhaà kva ca maëi-karpüra-raja-ruciräbham ||8||

santata-phala-kusumädi-vicitraiù koöi-mahäsura-pädapa-jaitraiù | gulma-latä-tarubhiù supavitrair

maëòitam éça-juñäm api citraiù ||9||

kusumita-pallavita-druma-valli- sphuöita-kadambaka-kiàçuka-malli |

smera-kumuda-karavéra-viräji prahasita-ketaka-campaka-räji ||10||

vikasita-kuöaja-kunda-mandäraà

suphalita-panasa-püga-sahakäram | hari-caraëa-priya-tulasé-vipinaiù

çobhamänam üru-parimala-masåëaiù ||11||

vilasaj-jäté-yüthikam atulaà vikaca-sthala-paìkaja-baka-vaïjulam |

santata-santänaka-santänaà vara-hari-candana- candana-vipinam ||12||

pärijäta-vana-paramämodaà

rädhä-kåñëa-janita-bahu-modam | kuruvaka-maruvaka-mädhavikäbhir

damanaka-däòima-mälatikäbhiù ||13||

çephalikayä nava-mälikayä çobhitam api bahuvidha-jhiëöikayä | lalita-lavaìga-vanair atimadhuraà

nava-punnäga-näga-ruci-ruciram ||14||

stavakita-navakäçoka-vanäli smera-çiréña-parisphuöa-päëöali |

bandhuram abhinava-bandhuka-vipinaiù çobhitam abhitas tilaka-mlänaiù ||15||

nija-nija-vibhavaiù pratipadam

adhikaà vilasad-ananta-jäti-taru-latikam | niravadhi-vardhi-madhura-guëa-sindhu

suvicira-nindita-koöira-bindu ||16||

väpé-küpa-taòägair lalitaà maëimaya-keli-mahédhara-mahitam |

räsocita-maëi-kuööima-räjaà raïjayad eka-vimala-rasa-räjam ||17||

rakta-kanaka-karpüra-parägaà

bibhrad-ravijä-pulina-subhägam | rädhä-mädhava-keli-nikuïjaà

dadhad-atimaïjura-guïjad-ali-puïjam ||18||

mada-kala-kokila-païcama-rägaà sthira-cara-nikara-mürcchad-anurägam |

mada-çikhaëòi-kåta-täëòava-raìgaà cakita-cakita-parilola-kuraìgam ||19||

parama-vicitrataräkåtir-rävaiù

khaga-paçubhir bahubhir bahu-bhävaiù | çobhitam api pcuka-säré-nicayair

vara-dampatyoù sva-pada-vineyaiù ||20||

atyadbhutatama-åtu-ñaöka-çri çraàsitanaiù çreyasi vipina-çri |

manda-sugandha-suçétala-marutä juñöam amåta-yamunämbhasi viçatä ||21||

ädya-viçuddha-mahä-rasa-rüpaà

khelad-eka-vara-manmatha-bhüpam | sändränanda-parama-rasa-käñöhaà rädhä-nägara-bhäva-gariñöham ||22||

adhi-lalitädika-sulalita-bhävaà

prakaöita-sahaja-rasavad-anubhävam | nikhila-nigama-gaëa-durgama-mahima-

premänanda-camatkåti-séma ||23||

çärada-candra-kara-khacitaà sphéta-rasämbudhi-vécé-nicitam |

adhira-janané-mukham ujjvala-veçaù ko’pi kiçoras tatra praviveça ||24||

mahä-camatkära-nidhäna-rüpa- viläsa-bhüñädibhir atyapürvaù | räsotsaväya praviçan pradoñe

våndävanaà nandati kåñëa-candraù ||25||

rasa-maya-lélaù kuvalaya-nélaù sakala-yuvati-mohana-guëa-çélaù |

kuïcita-keça-sakala-kaleçaù péta-paöäïcita-påthu-kaöi-deçaù ||26||

makaräkåti-maëi-kuëòala-dolaù sphurad-atiruci-kallola-kapolaù |

muktä-ratna-vicitra-nicolaù smara-rasa-madhura-vilocana-khelaù ||27||

ratna-tilaka-ruci-raïjita-bhälaù

snigdha-capala-kuöilälaka-jälaù | kalita-lalitatara-bahu-vidha-mälaù

keli-kalä-rabhasätirasälaù ||28||

pramudita-vadana-manohara-häsaù kambu-kaëöha-taöa-padaka-viläsaù |

viracita-yuvati-vimohana-cüòaç citra-mälya-kåta-barhäpéòaù ||29||

pénorasi lasad-uru-maëi-häraù

sphuöad-aìgada-kaìkaëa-dhäraù | subhaga-nitamba-raëan-maëi-rasanaù

parihita-räsocita-vara-vasanaù ||30||

maëi-maïjéra-maïju-ruta-caraëaù prasåmara-pädoìgada-maëi-kiraëaù |

çravaëa-viräjita-ratna-vataàsaù kara-dhåta-maëi-maya-mohana-vaàçaù ||31||

rädhänusmåti-muhur-utpulakaù

sakala-rasika-vara-nägara-tilakaù | pratyaìgädbhuta-suñamä-sindhuù

pratipada-vardhita-vardhi-madana-rasa-sindhuù ||32||

prodvelädbhuta-madhurima-sindhuù prakaöa-mahä-rasa-maya-guëa-sindhuù |

matta-mataìgaja-laìgima-gamanaù parama-rasaika-nimajjita-bhuvanaù |

käçméräguru-candana-liptaù çyäma-tanur maëi-bhüñaëa-déptaù ||33||

tribhaìgé-vinyäsa-sthita-tanu-kadamba-druma-tale yadä rädhä-nämäìkita-madhura-saìketa-muralém |

nidhäya çré-bimbädhara-vara-puöe nägara-gurur jagau gopyo’dhävann abhikam abhi tarhy eva vivaçäù ||34||

atha népa-kalpa-taru-müla-gataù kalilta-tribhaìga-lalitäìga-yutaù |

aruëädhare nihita-veëu-varaù kalam ujjagau sa rasika-pravaraù ||35||

çrutvä mädhava-muralé-ninädaà

tat-kñaëam ujjhita-guru-jana-vädam | dhvany-abhimukham anudhävitavatyaù pratidiçam abhinava-gopa-yuvatyaù ||36||

käçcid vyatyastämbara-bharaëäù käçcana nüpuraika-yuta-caraëäù |

aparä aïjitaika-vara-nayanäù kä api parihåta-nija-pati-çayanäù ||37||

snänam athodvartanam anulepaà névi-nibandhana-märjana-lepam |

kurvatyotijaväd yayur aparäù käçcid athärdha-prasädhita-cikuräù ||38||

käçcid gurvädiñu bhuïjäneñv api parviveñaà hitvä yäne |

cakrur matim atikhaëòita-lajjäù kevala-väàçika-saìgama-sajjäù ||39||

käçcana hära-grathane saktäù

sütra-kar:a yayur atyanuraktäù | mugdhä dugdhävartana-niratä

yayur aparä api hari-rasa-bharitäù ||40||

loka-veda-vidhi-kåta-samupekñä düra-dalita-gåha-dehäpekñäù |

prema-mahägraha-gäòha-gåhétä harim abhisasrur vraja-pura-vanitäù ||41||

gaëòa-lola-maëi-kuëòala-suñamäù

mukta-kavara-bhara-vigalita-kusumäù | vipula-nitamba-stana-bhara-vikaläs

tanu-ruci-prakaöékåta-bahu-capaläù ||42||

upari vinirmita-çata-çata-candramä madhya-racita-cala-hema-giréndräù | bhuvi vihita-sthala-paìkaja-valanä rejur diçi diçi tä vraja-lalanäù ||43||

nüpura-käïcé-valaya-ghaöänäà

jhaìkåta-mukharita-sakala-diçänäm |

jaìgama-kala-kalatäyita-vapuñäà reje räjiù sä vraja-sudåçäm ||44||

yuvatiñu yä nija-pati-sambhuktä

daiväd antar-gåha-yätäs täù | gopair dåòhatara-pihite dväre

pratihata-gatayaù petur agäre ||45||

açubhaà puruñäntara-saìga-kåtaà kåtvä hari-virahärtyä nihatam |

parama-mahä-maìgala-sunidänaà cakrur madhupati-madhura-dhyänam ||46||

çuddha-mahä-rasa-cid-ghana-dehä hari-para-bahir-antara-sakalehäù | sapadi präptäù preñöha-padäntaà

täç ca tadä ruciräs tu nitäntam ||47||

evaà vraja-vara-yuvaté-våndaiù çyäma-kiçoraù prema-madändhaiù |

hari-gatir indirayäpi na dåñöä präpi madana-rasa-mätra-niviñöäù ||48||

na loka-veda-vyavahära-mätraà na geha-deha-draviëätmajädi |

yaträvidaàs tä na patho’patho vä sa ko’pi jéyäd iha kåñëa-bhävaù ||49||

çré-våñabhänor niñkuöa-yätä

tad-duhitä tribhuvana-vikhyätä | rädhety anupama-rasa-maya-mahimä

çuddha-mahä-rati-madhurima-sémä ||50||

sva-sva-vibhava-sucamatkåta-tanubhiù puruñottama-çaktibhir amitäbhiù |

dürataräd api kåta-däsyäçä sakala-parama-sukha-kåta-parihäsä ||51||

äçaiçavam ati-mugdha-präyä çyämikädi-kalanäkula-käyä |

sahaja-mahädbhuta-hary-anurägä saàvyavahära-mätra-savirägä ||52||

svapnekñita-ramaëätma-samädhiù pralapita-saïjanitätyupalabdhiù |

kñaëam atikampä kñaëam atipulakä jaòavat kñaëam äçrita-sakhyakä ||53||

vilasati nava-ghana ägata-mürcchä

sabhaya-sabhaya-vékñita-çikhi-pucchä | kñaëam atyärtyä susvara-ruditä

kñaëam api bahuçaù kñiti-tala-luöhitä ||54||

kñaëam utsåjati sakaläbharaëaà kñaëam ati gåhëaty älé-caraëam |

kñaëam abhidhäya yämi yamunäm iti nigadati väcyo’sau mama nama iti ||55||

kñaëam ullasitä sahasoru-hasitä vitata-bhujocchäyä-çleña-ratä |

kñaëam abhidadhaté kåta-käku-natir dhåñöopäli na lajjaya meti ||56||

mädhava-näma-rüpa-guëa-gänaiç

citra-paöädiñv äkåti-likhanaiù | pratimuhur api cäçväsa-vacobhiù

katham api yäpita-samayälébhiù ||57||

sä çruti-gata-hari-muralé-sukalä vikalä dhävad-upekñita-sakalä |

çyäma-milana-rasa-sambhrama-valitä pratimuhur udyat-pulakair nicitä ||58||

rasa-garimojjvala-gaurava-rakñä- käraëa-viracita-bahutara-çikñä |

väritavaty api manmatha-vivaçäm älis täà dhåta-päëiù sahasä ||59||

täsu sakala-gokula-vanitäsu

praëaya-mahä-sambhrama-militäsu | prekñya na jévauñadha-nija-käntäà präpa harir virahätula-cintäm ||60||

çrutväpi veëu-ninädaà sva-sakhé-janena sammäna-rakñaëa-kåte bahu-datta-çikñä |

rädhä samägatavaté na yadä tad-eka- präëas tadä harir abhüd uru-duùkha-cintaù ||61||

darçita-loka-veda-bahu-bhétiù

priya-vinivartita-yuvaté-vitatiù |

samavadad atyanuräga-rasändhä hari-pada-kåta-dåòha-jéva-nibaddhä ||62||

viñam iva sakala-viñayam apahäya

tvat-padam äçritam atula-sukhäya | preñëöhatamäkhila-marma-kåpäçéà

mä vada mä vada niñöhura-väëém ||63||

sakalendriya-manasäm anivåttiù priya bhavataiva håtäkhila-våttiù | ko nv iha lokaù kaù para-lokaù

kva tadä smaraëaà kva nu vä karaëam ||64||

yady anivåttià praviçati lokaù paramäsahya-naraka-nikaraukaù | ko’pi tad api kim u tava caraëäçäà

praty api kurute hanta jihäsäm ||65||

tvac-caraëämbuja-makarandäçä yad dhådi samabhüt sahaja-viläsä |

darçaya parama-mahä-bhaya-lobhän ahaha svätmani bhavati viçobhä ||66||

pati-suta-geha-svajana-dhanädyaà

tyaktaà väntavad akhilam avadyam | punar api duùsaham api tat-smaraëaà

tava yadi na kåpä varam iha märaëam ||67||

tvat-pada-paìkaja-rajasä dhanye tyaktvä tanum iha våndäraëye |

präpsyämas tväà dhruvam abhirämaà tyaja duravagraha nägara kämam ||68||

premotkaëöhya-sagadgadam itthaà

vraja-taruëé-mukha-candra-samuttham | pétvä vacana-sudhä-rasa-säraà

rädhä-patir idam avadad udäram ||69||

candrävalé-prabhåti-sarva-vidagdha-gopé- vånde’pi saàmilitavaty atimanmathändhe |

çré-rädhikä-viraha-déna upekñya pürvaà paçcäd ananya-viñayä nyayunak priyärthe ||70||

atinirbharatara-mad-bhävavatér

näham upekñe katham api bhavatéù |

kintu vinä mama jévana-rädhäà kåntati kim api ca näntara-bädhäm ||71||

tad-dayitä racayata bahu-yatnaà

sä mama kaëöha-vibhüñaëa-ratnam | milati yathä na cireëa bhavatyaù

sädhu tathä vidadhatv atimatyaù ||72||

atha sa vicärya vraja-vanitäbhiù käpi nipuëa-matir atimuditäbhiù |

prahitä drutam upavana-gata-rädhaà samupetyäha valat-smara-bädhäm ||73||

çré-våñabhänu-bhavana-maëi-maïjari

rädhe jana-nayanämåta-lahari | kväpi na loke kväpi tulä te

vraja-jana-bhägyät param iha jäte ||74||

ayi mayi kåpayäpäìgam udaïcaya seçvara-viçvaà mad-vaçatäà naya |

senhäveça-galaj-jala-nayane kñaëam avadhänaà kuru mama vacane ||75||

parama-rase tava yad api nimagnaà

kvacid api bhavati mano nahi lagnam | tad api mahä-karuëärdra-prakåte

çravaëaà dehi manäì mama gadite ||76||

ekaù çyämala-divya-kiçoraù çréça-pramukha-mano-maëi-coraù |

asti vraja-våndävana-sevé taà labhate käpi na devé ||77||

kamalädika-vara-taruëé-våndaiù

satata-vimågyaù kåta-nirabaddhaiù | sa tava padämbuja-parimala-lubdhaù

ñaö-pada iva vibhrämyati mugdhaù ||78||

rädhe tasya tu tattva-rahasyaà tvac-chruti-müle çaàsyam avaçyam |

yat kenäpi kadäpi manäg api nädåçyata paräbhavadåçäpi ||79||

kevala-käma-rasätmaka eña

kevala-madhura-kiçoraka-veñaù |

kevala-gopa-yuvati-rati-tåñëaù para-madhurimëä nämnä kåñëaù ||80||

käm api gopém api kämayate

na khalu ramädyä ramaëér manute | gokulam akhilam asau dina-rajanér

vicinoti kva nu kä nava-ramaëé ||81||

valataç chalato'nyair api yogaiù sädhita-gopa-vadhü-sambhogaiù | niravadhi kämämbodheù päraà

gacchann asti kaç ca eväram ||82||

tatra tu snigdha-janänugrahatas tasyäkäräntaram api dadhataù |

präpya rahasi nava-taruëé-nikaöaà tan-nija-rüpam udaikñi prakaöam ||83||

kià bahunä bahunägara-rétes tasyäpy aikñi çiçutvänukåteù |

gopyotsaìge'dhara-rasa-laulyaà kuca-korakam anu kara-cäïcalyam ||84||

sa hi nava-kiçoré-darçaà

vraja-véthyädiñv akåta-vimarçam | luïcita-kaïcuka-kuca-yuga-mardaù çliñyati cumbati sahasä mattaù ||85||

sutayä milati milaty api vadhvä

milati bhaginyäpy atha pathi ruddhä | tad api mahä-mohana-vadanekñä-

sthagitäs tasthur vallava-mukhyäù ||86||

käçcid vaçayati käma-kaläbhiù kä api nåtya-géta-vidyäbhiù | käçcana taralékurute muralé-

vädana-khuralébhir vana-mälé ||87||

käçcana tat-pati-veça-vinodaiù käçcid graha-bhétyädy-apanodaiù |

käçcana dütikayä bahu-mänaiù käçcid vaàçé-häraëa-dharaëaiù ||88||

käçcit svayam anunayanair dhanyä

dyüta-jitäs tat-patitas tv anyäù |

äkarñati käçcana manträdyaiù käçcana céra-hära-haraëädyaiù ||89||

vama-bhuvi puñpävacayana-saktäù

käçcana cauryäropäd bhuktäù | anyäç citrekñaëa-kutukena

bhéñaëa-jantu-rüpa-bhajanena ||90||

deva-naöé-rüpa-caraëena mohayaténdra-jäla-racanena | anyä sa nayan yamunä-päraà ratim evätaramättodäram ||91||

gokula-kulaja-vadhüöikayä saha

na kayä saìgatir asya babhüva ha | unmada-madana-rasaika-prakåtes

tad api mano’sya na nirvåtim ayate ||92||

sa kadäcin nava-våndä-vipinaà präviçad ekaù smara-rasa-sadanam | kväpi kadamba-tale smara-khinnaù

suptas tat-praçamana-nirviëëaù ||93||

svapne darçanam asya tvam agä lélä-khela-parädbhuta-rasadä | kim api ca lajjä-nata-vadanä

sä gaditavaté madhuraà sa-viläsä ||94||

kià kathaye tväà jévita-nätha rädhä tvat-premaiva nanätha |

tvaà tu vraja-yuvatébhir viharasi mäà nija-käntäà naiva smarasi ||95||

ity äkarëya parama-rasa-säraà

tvad-vacanämåtam asamodäram | yävat prarudan padayoù patati

tävaj jägarito bhuvi luöhati ||96||

tad-avadhi paramäviñöaù sa yuvä vrajam atha våndävanam anyad vä |

rädhä rädhety avirata-jäpaù präöati rädhädhyäyuru-täpaù ||97||

prathamoddeçaà tava susakhétaù çrutvä tad-bhävaà ca pratétaù |

anyopäyair milanam apaçyan veëu-ravais tv ähvayad atihåñyan ||98||

taà tu mahä-mohana-muralé-dhvanim

äkarëyaiva loka-nigamädhvani | dåòhatara-heya-dhiyo vraja-vanitä

äyayur asyäntikam api na matäù ||99||

api na kaöäkña-nirékñaëam äsu tvat-praëayé kurute’nuratäsu |

aniçamyaivädbhuta-rasa-bhävaà khinnas tvat-pada-nüpura-rävam ||100||

paçyann api sa na paçyati kiïcit çåëvann api na çåëoti sa kiïcit | tväm anu cintayate vraja-näthaù

santata-vihita-tvad-guëa-gäthaù ||101||

kväsi preyasi hä hä rädhe mayy anukampäà kuru puru-bädhe |

småtvä mäm upayähi tvaritaà våndä-vipinaà kuru sukha-bharitam ||102||

athavä sahaja-suvatsala-hådaye

näyäsyasi katham anugata-sadaye | tiñöhasi kuïje kväpi nilénä

rétir iyaàtava surasa-dhuréëä ||103||

evaà pralapati bahudhä kåñëas tvat-saìgama-rasa-mätra-satåñëaù |

tväm upanéya dhyänät purataù sa bhavati rasamaya-ceñöä-nirataù ||104||

candrävalyädy-akhila-manojïa- vraja-vara-rämä api sa rasajïaù |

kåta-cäöüktéù paçyati na dåçä çvasiti paraà tava rati-rasa-satåñä ||105||

nänya-taruëyä värtäù kurute

nänyädattaà pibati na bhuìkte | anyäsparçana-darçana-virucis

tvat-paratäyäm äste sa çuciù ||106||

vilasaty atikaruëaà tava bandhur dhåta-bäñpaugho yuvati mukhenduù |

sthira-cara-sattväny api cakrandur våndä-vipinam açru-jala-sindhuù ||107||

çoñaà neñyati hari-vapur uñmä

tava våndävanam atha ruci-räçmä | keli-giris te dravatäà yäyät

plävitam akhilaà väçrair bhüyät ||108||

sakalaà çrémad-våndä-vipinaà sakalaà gokulam api ca vyasanam | parama-durantam adya samupaiti

sakala-präëa-dhane pariñédati ||109||

tad-uru-nitambe na kuru vilambaà cala sakhi kåta-mat-päëy-avalambam | mada-kala-kädambaka-nikurambaà

tava gati-bhaìgyä bhajatu viòambam ||110||

atha durdharatara-manmatha-bädhä kim api gaditum açakan nahi rädhä |

tad-dayitälir bahu-rasa-valitä giram atilalitäm avadal lalitä ||111||

cala sundari kià bahu-vacanena vayam atitåptäù kåñëa-guëena | yair anubhütaàtasya na caritaà

tac-chravaëaà kuru tad-guëa-bharitam ||112||

vakrima-çäli-çyämala-vapuñaù kävasthä åju-çucitäyäà manasaù |

kåtrima eva prema-vikäras tasya måñä vä tvad-vyähäraù ||113||

paçya düti bahu-vallabha eña

vraja-pura-taruëé-mohana-veçaù | veëu-dhvani-håta-gopé-våndaù

katham iha sakhyä mama sukha-gandhaù ||114||

manute yadi dayitä-gaëa-mukhyäà sa mama sakhéà nija-paramäbhikhyäm |

tat katham ädau na tayä militaà präptänujïo’nyäbhir na yutaù ||115||

tad alam alaà kapaöaika-pareëa

prakaöita-mithyä-prema-bhareëa |

tena dina-dvayam ekébhavatä punar atha paramaudäsyaà bhajatä ||116||

kià cäsmäkaà kaëöha-gateñu

präëeñv anyäà vraja-vara-tanuñu | rädhä-bhartä katham iva çayanaà

neñyati dhanyam api kåta-karuëam ||117||

lakñmé-tat-pati-mohany api kä vraja-bhuvy asmat-sakhy-anucarikä |

bhavituà yogyä saha tat-patinä yä nirlajjä kåta-rati-kalanä ||118||

gatvä sarvam idaà tvaà varëaya

kämuka-mukuöa-maëià sakhi sukhaya | sa sukhaà viharatu saha-bahu-rämas

tädåça-nikaöaà na vayaà yämaù ||119||

kréòati sa bahu-kapaöa-näöikayä mugdha-vraja-pura-yuvaté-ghaöayä | sumukhi vayaà tanurägam ananyaà

bibhratam eva bhajämo dhanyam ||120||

rädhaikäntika-bhävo na bhavet sa yadi tadä syäà saìgati-vibhave |

astu niräço mama tu sakhéyaà tädåça-rati-håd gamayatu samayam ||121||

tata ägatya tayä parikathite sakale rädhälé-jana-lapite | gopé-veça-sthagita-samäjaù

svayam acalac chré-vraja-yuvaräjaù ||122||

düté-giräpi ca yadä våñabhänu-putré naivägatä rasa-viläsa-vidhau vidagdhä | gatvä tadä svayam asau yuvaté-suveças

täà prema-vihvala-tanuà harir äninäya ||123||

drutam iva sa gato rädhä-rämaù tad-guëa-caritaiù paramäbhirämaù |

çirasi nihita-tac-caraëa-parägaù präha lalitam ativalad-anurägaù ||124||

ahaha mahädbhuta-bhägya-vipäke

tava padam atidurlabham api näke |

adya dåçätitåñä paridåñöaà spåñöaà jani-phalam akhilaà juñöam ||125||

tava pada-paìkaja-nakha-maëi-candra-

jyotiù-prasaräd diçi diçi sändraù | ssvänandämåta-sindhur apäraù

syandata evädbhuta-rasa-säraù ||126||

äçcaryä te rüpa-camatkåtir äçcaryä te rucir ucchalati |

äçcaryä te madhura-vayaù-çrér läsyair harir api mürcchati sa-çréù ||127||

janmani janmani däsyä api te

däsya-padäçäà kä na hi kurute | ästäm aparaà çyäma-raso’pi

tvat-pada-kamale labhyaù ko’pi ||128||

kO,yam aho mama bhägya-viçeñaù phalito galitas tarko’çeñaù |

yad iha mayä gatayä hari-kärye präpi paraç cintämaëir ärye ||129||

ramayäpy atidurlabha-pada-rajasäà mågyo niravadhi gokula-sudåçäm |

våndävana-vidhur api tava däsé bhägya-kaläyäç ciram abhiläñé ||130||

näpekñä mama mohana-räje

taddhita-hetoù kåtim api na bhaje | yan me tvat-saìgäd anyad akämyaà

tad api tad uktaà kathaye ramyam ||131||

ayi vara-sundari nägari rädhe kuru hari-vacane hådayam abädhe |

yan mama mukhataù çravaëa-puöena svaditaà tväà vaçayeta rasena ||132||

payasa iva drava-bhävaù sahajaù

praëaya-mahaughas tava mayi sunijaù | sumukhi tad adya kim evam asäraà

mayi kuruñe guëa-doña-vicäram ||133||

tava rasa-puñöi-kåte vraja-rämä murali-raveëa håtä abhirämäù |

tatra våthä kim udghaöaya doñaà bhavatu präëeçvari bhaja toñam ||134||

gopa-kiçoryas tvad-bhrama-bhuktäù

käçcana thutkåtyätha tyaktäù | çrutvä käçcid anuttama-rüpäs

tyaktä anubhüyänurüpäù ||135||

anyä daça-païcaikébhüya kñipta-hriyo mäà raha änéya |

päëau péta-paöe vä dhåtvä mattäù sakåd adhara-madhu pétvä ||136||

ekä käpi taväste yogyä

vraja iti düté-jana-väg-bhaìgyä | käcana käcana bhuktvä tyaktä

sämpratam atra vayaà suviraktäù ||137||

hari hari käma-mahämbudhi-päraà kä vä neñyati mäà sa-vikäram | sthitavän evam aharniçam antaç

cintä-tatim amilan nija-käntaù ||138||

tvad-vana-madhya-suptam atividhuraà tvaà mä bodhitavaty asi madhuram |

svätmänaà çré-rädhä-nämnéà prakaöita-mac-cintätiga-dhämném ||139||

svapne jägaraëe vä preyasi

pürvam api tvaà hådi me sphurasi | bahir idam anupalabhya tava rüpaà

bambhramémi kåta-mithyäropam ||140||

sahajäd eva tu divyä muralé svayam adhigäyati näma-guëäléù |

tava paramädbhuta-madhurima-bharitä dina-niçi na mayä kñaëam api rahitä ||141||

gäyati muralé mama kim apürvaà

santatam iti vismita-dhér abhavam | ahaha purä karuëä-mayi samprati

dhanyatamäà staumy aniçam amuà prati ||142||

anayä sahaja-tvad-guëa-rasayäpy adya kåtäs tvayi käku-pracayäù |

dustara-käma-kadana-dalanäya preyasi katham api tava milanäya ||143||

tvan-nämaika-parä mama muralé svayam äyan mugdhä kulaöälé | tatra na kuru mayi doñäropaà

nanu rasa-rüpam api tyaja kopam ||144||

tvat-saìgama-rasa-nirasaj-jévaù praëayini çaìkä-rahito’téva |

déna-dayärtaù kutukita-hådayaù khelämy ähåta-gopé-nicayaù ||145||

suprasanna-vadanäà na nirékñe

tväà yadi kåta-maj-jévana-rakñe | ko nu tadä mama kautuka-kämaù käyäder api våtti-virämaù ||146||

kñänti-sneha-kåpä-maya-prakåte nija-bhåtye mayi déne praëate | karëa-jäpam api kurvaty älé-

nikare neñyäpy ägaù-paöalé ||147||

atha hata-bhägyatame mayi rädhe näçu prasédasy amad-aparädhe | tvat-padakäìkita-våndä-vipine

käpi daçä syän mama måga-nayane ||148||

çrutvaivaà hari-väkya-kadambä neñyasi yadi cala tiñöha sukhaà vä |

mama tu bhavatyäù çré-pada-kamaläd itara-pade dhés tanur api na calä ||149||

säçru sa-gadgadam iti nigadantaà käntä-veça-dharaà nija-käntam |

vismaya-mükäsv äliñu rädhä präha sarasam idam anurägäddhä ||150||

çyämala-gopa-kiçori tvayi me kåñëa ivätmä prétià cakame |

kva sthitavay asi kälam iyantaà puëyais tava mukham aikñi sukäntam ||151||

präyas tévrataränudhyätaù

kåñëas tvaà mama susakhé-bhütaù |

idam atibhadrataraà yad açaìkaà sädhu nidhäsye priyatamam aìkam ||152||

yadi mama katham api tädåça-veçaù småti-patham eyän nija-hådayeçaù |

barhottaàsä vädita-vaàçä sukhayiñyasi mäà tvaà tad-veçä ||153||

yad api parärdhän harir aparädhän

akåta tathäpi kñamate rädhä | yat te vadana-candra-saundaryaà

svam api mamäkréëäd äçcaryam ||154||

ehy ehi sphuöa-néla-saroruha- sukumäräìgi sakhém upagüha | snehottarale mäà hari-viraha-

prabhavaù çämyatu bata tanu-dähaù ||155||

ity uktväséd våñabhänu-sutä sapadi vivåddha-praëayävaçatä | präëa-patià pulakäïcita-gäträ

parirabhyäste mukulita-neträ ||156||

atha parirabhya hariù paricumban mukham arasayad api cädhara-bimbam |

kuca-mukule nakharäìkura-däyé kåñëo’bhüt punar iti vä kusmäyé ||157||

jïätaà jïätam aho rasa-bharitaà

dhürta-maëe tava skalaà caritam | iti sahasita-rädherita-håñöaù

kuïja-gåhäntaù sapadi praviñöaù ||158||

kalita-yuvati-veço mäniném etya rädhäà harir anunaya-käku-vyäkulokti-prapaïcaiù | sapadi sahaja-våddha-préti-dattäìga-saìgäà

sa jayati parihåñyan gäòham äliìgya käntäm ||159||

atha sahajojjvala-bhävojjåmbhaù priyayä lambhita-bhuja-parirambhaù |

prakaöa-tanuù sa çyäma-kiçoras tan militaç calito rati-coraù ||160||

tau rasa-mürté rädhä-kåñëau çré-våndävana-räsa-satåñëau |

atiçuçubhäte mohana-veçau pratipada-viracita-keli-viçeñau ||161||

gaura-çyämala-mohana-mürté

niravadhi-vardhi-madana-rasa-pürté | nirupama-nava-täruëya-praveçau räsa-viläsocita-vara-veçau ||162||

veëé-cüòä-racita-sukeçau

mitha udbhavad-atimadanäveçau | aruëa-péta-paöa-vara-paridhänau

diçi diçi visarad-dépti-vitänau ||163||

rati-rati-näyaka-koöi-viläsau madhura-viloka-paraspara-häsau |

mitha äçleñita-nija-tanu-deçau pulaka-mukula-kula-satatonmeñau ||164||

mitha uru-vidha-kåta-narmäläpau nava-nava-nirmita-keli-kaläpau |

vividha-bhaìgi-gati-vijita-marälau nüpura-rasanä-kvaëita-rasälau ||165||

rucirändolana-subhuja-måëälau gala-doläyamäna-vara-mälau |

mitha utpulaka-bhujä-kalitäàsau savya-tad-anya-bhujämbuja-vaàçau ||166||

mitha ékñita-mukha-candra-sahäsau

çruta-püra-niraterita-vaàçau | druta-käïcana-marakata-ruci-caurau sarvädbhutatama-divya-kiçorau ||167||

nitya-madhura-våndävana-kelé

çuddha-mahä-rasa-pürëa-guëälé | kalita-muraja-vara-täla-suvéëair nåtya-géta-vara-vädya-pravéëaiù | rädhä-kåñëa-rasaika-prathanaiù

sahitau surasollasitäli-janaiù ||168||

maëimaya-peöikäntar-upanihitaà räsa-viläsopakaraëa-jätam | ädäyätiharña-bhara-bharitäs

tat-sevaika-parä anuyätäù ||169||

çuddhojjvala-prema-rasaika-çakti- tadvat-svarüpau sukha-sära-räçé |

tau naù kiçorau gaura-nélau kheläyatäà citra-manoja-lélau ||170||

gatvä täv atha våndäraëyaà

sva-gati-purastäd utsava-çünyam | paricaraëollasita-vraja-yuvaté-

madhye rejatur adbhuta-dépté ||171||

käçcana cakruù pada-saàvähaà käçcana bhejuù suratotsäham |

käçcana gandhair vyälapann aparäù kaëöhe nidadhur mälä ruciräù ||172||

cakrur athaikä bhåkuöi-viläsaà

vidadhuù käçcana rati-parihäsam | käçcana mådu mådu vidadhur vyajanaà

kä api cakrur bhüñä-racanam ||173||

näga-valli-dalam ujjvala-candraà dattavaté käpy adhimukha-candram |

nava-nava-käma-kalävirbhävaà vyaïjitavatyaù käçcana bhävam ||174||

mådu mådu véëädy-atiniravadyaà

väditavatyaù käçcana vädyam | käçcana saïjagü rasänurägä

madhuram udaïcita-païcama-rägäù ||175||

bahu-vidha-hastaka-gati-léläbhiù käçcana valitä nåtya-kaläbhiù |

priyayor upari supuccha-cchatraà käçcana jagåhuù parama-vicitram ||176||

vara-nägarikä-vara-nägarayor

unmada-madana-rasa-prahasitayoù | präpya tayoù kara-padmät pramadäù

kam api prasädaà vyalasan pramudäù ||177||

chittvä chittvä véöaka-bhedän lalita-lavaìga-kramuka-cchedän | rasika-mithunam upayojitavatyaù

käçcana käçca patad grahavatyaù ||178||

karpürädi-suväsita-çétaà bhåìäreëa salilam upanétam |

kåtvä priya-mithunena nipétaà svaà vidadhuù käçcana suprétam ||179||

äpuù käçcana kaëöhaga-mäläù sväbharaëäni ca kä api bäläù | vara-tämbüla-suvéöakam anyäç

carvitam eva tu käçcana dhanyäù ||180||

ekäù snigdhäliìganam äpuù kara-dhåtyaiva käçca paryäpuù |

käçcana karëa-kathäbhir muditäù käçcit kvacana çläghana-mahitäù ||181||

atha suratotsuka-rämä-våndaà

durdhara-kämärtibhir atyandham | dåñövätyutkaöa-bhäva-vikäraà

rädhä nija-patim avadad udäram ||182||

abaläù priya viñama-smara-bädhäs täà tu na ditset truöim api rädhä |

tac chåëu kathayämy ekam upäyaà ramayasi yena yuvati-samudäyam ||183||

känta kadäcin mama saàkalpaù samabhüdakåta-vicäro’nalpaù |

bahu-rüpaà tväm ramayitum urubhir bahubhé rüpair bahu-vidha-ratibhiù ||184||

atyutkaëöhäbhara-bhävanatas

tvan-mad-rüpa-stomodayataù | kelaya uru-vaidagdhyä vihitä

mänasa-pürtiù käpy ata uditäù ||185||

priya-sakhi kià nu karoñéty uktvä gätre mama kara-ghätaà kåtvä | sakhyä bhagna-samädhir nayane

unmélyähasam akhiläkalane ||186||

sampraty api ca muhürtaà dhyätvä kurve bahu-rüpaà rasayitvä | rüpais tair abhirüpair nägara

gokula-yuvati-gaëais tvaà vihara ||187||

çaiçava iñöa-yoga-mäyädän mama saìkalpa-siddhim atirasadä | tvam ananyänuräga-patir abhavas

tad astu sukha-sémänubhavaù ||188||

atha citrekñaëa-kutukini ramaëe smayavati cätha rahasyäligaëe |

kiïcit smita-ruci mohana-vadanaà dadhyau rädhä mukulita-nayanam ||189||

prakaöäù priyatama-mürtér madhurä

dåñöä lobhäd atikäma-dhurä | kåtvä svam api ca sä tävantaà

vyasåjac cumbita-parirabdhaà tam ||190||

atha kalita-priya-päëi-sarojä rädhätéva-vivåddha-manojä |

maïjula-kuïja-vilokana-kapaöäd gahana-vanaà sahasaiva praviñöä ||191||

sa bahu-rüpa-harir aramata täbhiù

prathamojjvala-rasa-rabhasa-yutäbhiù | rasika-çiromaëir atirasikäbhir

madhurima-räçir adhika-madhuräbhiù ||192||

prathama-samägama-hré-bhaya-valitä dürät tüñëém ästhita-vinatäù |

käçcana ninye çayanam udäraù sänunayaà kåta-bähu-prasäraù ||193||

kim api karomi na te bhaja çayanaà svajane kim idam aho saìkucanam | päyaya kim api vaco’måtam atulaà

svékuru gandha-mälya-tämbulam ||194||

käm api dhanyäm ity anunéya smita-ruci-ruciräà sahasänéya |

çayanaà neti sagadgada-vacanäm alam äçliñyäcumbat pramanäù ||195||

nidrä-vyäja-vimudrita-nayänaà

vadanaà cumbitam anyäù çayanam | präptäù svasya hasann uru-pulakaù

paryarabhata nava-nägara-tilakaù ||196||

neti-vacana-racanä api cänyäù kara-kamale dhåtavän atidhanyäù |

änéyäìkam asau kusumälém aracayad alaka-caye vanamälé ||197||

käçcana hära-latärpaëa-kapaöäd

unmada-kara-mådita-stana-sughaöäù | sukham api duùkham iväbhinayantér vékñya hariù sa jahäsa lasantéù ||198||

kuca-mukulädau kåta-nakha-likhanaù

pétädhara-dala-kåta-rada-dalanaù | täsäm uttambhita-puru-madanaù

sa harir akhelac cumbita-vadanaù ||199||

sahasä névé-bandhana-militaà sambhrama-yuta-yuvaté-kara-vidhåtam |

atidurdhara-madanätyuttarälaà tad ativireje hari-kara-kamalam ||200||

reme madhupatir atha lalanäbhir

bahuvidha-surata-baddha-racanäbhiù | rati-rasa-rabhasollasita-tad-üruù

sparçana-bahu-parpäöé-cäruù ||201||

ucchåìkhala-rati-khelä-çräntaù pronmada-rati-rabhasodyata-käntaù |

tan-mukha-vékñaëa-kåta-parihäsaù smera-mukho’modata saviläsaù ||202||

itthaà viharati rädhä-ramaëe

valad-abhimäne yuvati-vitäne | täni pidhäya saka-rüpäni

käpi vijahre rädhä-jäniù ||203||

änéya gopa-taruëér muralé-raveëa rädhäm api pracura-käkubhir ägamayya |

täsäà sva-kÿpta-rati-santatijäbhimäna- çäntyai kåpänidhir atha priyayaika äsét ||204||

kåñëam adåñövä gopyo'navadhau

sapadi nimagnäù çoka-payodhau | hä nätheti vyäkula-vacanäç

ceruù parito vihvala-karaëäù ||205||

cinmayam antar-udita-hari-rüpaà mürtam iväcyuta-surata-sarüpam |

våndä-vipina-latä-taru-våndaà täù papracchur nija-sukha-kandam ||206||

bho açvattha-plakña-vaöä vaù

kià dåñöo harir änata-bhävaù | sa hi naç corita-hådayo yätaù

prema-hasita-dåka-çara-saìghätaù ||207||

bho bhoç campaka-keçara-näga priyakäçoka-bakula-punnäga | jambü-kuravaka-panasa-rasäla

kramuka-kütaja-baka-täla-tamäla ||208||

ahaha mahänto yüyaà sadayä vayam api viraha-vyäkula-hådayäù |

kathayata mänavaté-håta-mäna- smita-vadanasya hareù padavéà naù ||209||

ayi sakhi mädhavi mälati malli

jäti yüthi nélini çephäli | mä gopayata gopa-kula-tilakaà

kåta-kara-saàsparçaà kila rasikam ||210||

ayi kalyäëi tulasi hari-caraëä- mbuja-dayite tvaà kuru vaù karuëäm |

kväste vada no jévita-bandhuù sakala-kalä-nidhi-rati-rasa-sindhuù ||211||

atha käçcana hari-lélä-lalitä

anukåtavatyo mitha ävalitäù | atyäveçäd vismåta-dehäù

käçcana bhejur madhura-tad-éhäù ||212||

druma-latikäù punar api påcchantyah kuïjaà kuïjaà muhur abhiyäntyaù | dadåçuù kva ca pada-paìktià lalitäà

dhvaja-vajräìkuça-padmädi-yutäm ||213||

jïätvä hari-pada-cihnaà rämä mågayantyas tair atyabhirämäù |

anyä api pada-lakñma-çreëér dadåçur ivädbhuta-madhurima-veëéù ||214||

çré-rädhäyä iti nirdhäraà kåtvä bahu-vidha-vihita-vicäram |

ücus tat-paìkaja-yugale valad-atibhävä rasa-bhara-vahale ||215||

antarhite dayitayä saha kåñëa-candre

gopyo mahä-niviòa-çoka-tamobhir andhäù | påñövä muhur druma-latä anukåtya léläà

dåñövä padäni tu tayoù samavarëayaàs täù ||216||

kåñëa-padäìkaà paçyata kämaà rädhä-pada-lakñmyäpy abhirämam | sakhya idaà khalu darçitam anayä

dénatam äsv atinirbhara-kåpayä ||217||

preñöhatamäàsärpita-bhuja-valliù paramojjvala-rasa-kalpaka-valliù | rädhä dhruvam iha lélä-gatibhiç

calitä mådu mådu nüpura-rutibhiù ||218||

gantum açaktäm atra tu käntäà skandhe kåtvä capala-dågantäm | udavahad atipulakita-sarväìgaù

projjåmbhita-rati-raìga-taraìgaù ||219||

skandhädavaropyätra tu käntäà prärthita-puñpäà calad-alakäntäm |

preyasy-arthe harir ullasitaù kusumäny avacitavän atha paritaù ||220||

upaviçyätha sa utpulakoru-

dvaya-madhyaga-dayitäm aticäruù | gumphitavän kusumair vara-veëéç cakre cänyäbharaëa-çreëéù ||221||

sakhyaù paçyata maïjula-kuïje

dhruvam iha guïjan-madhukara-puïje | präviçatäà tau surata-satåñëau

mada-kala-mürté rädhä-kåñëau ||222||

paçyata paçyata kiçalaya-çayanaà saphalékurutädyaiva ca nayanam | surata-vimardäd viluitam ékñyaà

truöita-kusuma-kaïcuka-çikhi-pakñam ||223||

itthaà parama-mahä-rasa-dhämnor bahuvidha-padakair bahu-madhurimëoù |

täù samalaìkåta-susthala-jätaà vékñya vékñya sukham äpur amätam ||224||

çré-rädhäpi svapadaika-rasä budhvä tä atikaruëä-vivaçä |

ruñöeväha priyam atikåpaëaà tvaà cala nahi me çakyaà calanam ||225||

bhéta-bhéta iva mådu mådu vadati skandhaà mama ciram äroheti |

äkñipad eva racita-bahu-lélaà sä nija-patim api satvara-çélam ||226||

sa catura-cüòämaëir älakñya

preyasyä hådgatam avilakñyaù | tat-kñaëam abhavat sä tu tadaiva

präptavaté khalu mürcchanam eva ||227||

harir api prakaöaù pulaka-yutäbhyäà täm utthäpyäliìgya bhujäbhyäm | akåta tad-uktaù punar antardhià

vhihita-tad-aìga-sparçi-samåddhim ||228||

dåñövä täm atha nija-jévätuà dénatamäm iva påñövä hetum |

çrutvä tan-mukhataù sva-hitärthä väcas tä abhavaàs tu kåtärthäù ||229||

sva-sväminyä punar api sahitäù

kälindéye puline yätäù | drañöuà rädhä sahita-vihäraà

saàjagur ärtäù kåñëam udäram ||230||

çrutvä bahuvidha-kätara-vacanaà täsäà rädhä-praëayä-racanam |

ävir äsa harir atula-viläsaù pramadä-sadasi sudhä-rasa-häsaù ||231||

rädhayä sahaja-vatsalätmanä svékåte vraja-viläsiné-gaëe |

svätma-bhäva-kåta-bhäva-vaibhavaiù präduräsa rasikendra-çekharaù ||232||

käcit suvalita-lalita-prakäëòaà sväàse nyadhita kåñëa-bhuja-daëòam |

käcana bhuvi patitätipraëayäç caraëam avåta nija-veëé-latayä ||233||

taptä hari-pada-paìkaja-yugalaà

käcana nidadhävadhi-kuca-mukulam | anyä nimiñita-netra-yugeëa

priya-mukham apibat tarña-bhareëa ||234||

aparä punar apagamanäd bhétä kara-yugalena praëaya-parétä |

çré-hastämbujam atiçaya-ruciraà samadhåta nägara-mauleù suciram ||235||

käpi vilocana-randhreëälaà

kåtvä hådi parirabhya rasälam | yogéväste paramänandä-

måta-hrada-magnä ciram aspandä ||236||

çré-rädhä-rasa-poñaëa-niratäs tat-sukha-sindhu-nimajjana-muditäù |

priyayor léläà gopa-yuvatäç citrataräm avatäritavatyaù ||237||

sa harir vraja-nava-yuvati-samäje

tad-uru-nicolopari saàreje | säìga-saìga-nija-käntä-sahitas

täsäm äsa saparyä-muditaù ||238||

bahu-väg-bhaìgyä vraja-nava-sudåçäà sahaja-prema-vivecaka-manasäm |

prétaù svärasikaà nija-bhävaà prakaöitavän atha virahäbhävaà ||239||

vrajäìganäbhir militaù sa kåñëaù

çré-rädhayätéva viräjamänaù | täsäm uru-prema-kathäbhitåpto

räsotsavayolläsito babhüva ||240||

atha karpüra-püra-ruci-rucire yamunä-laharé-çékara-çiçire |

unmada-madhukara-kokila-kére vahad-atiparimala-malaya-samére ||241||

paritaù sphuöa-nava-kairava-naline vipula-kalinda-sutä-vara-puline |

adbhuta-kalpa-tarubhir atisubhage keli-susädhana-varñibhir anaghe ||242||

bahu-dépini divi çärada-candre para-rasa-bhäji caräcara-vånde |

dräghéyasi tad-rajané-yäme dhunvati dahnur adbhuta-nava-käme ||243||

sura-nara-kinnara-gandharvädyair

valite nirmita-géta-suvädyaiù | nabhasi racita puru-citra-vitäne

vilasati bahu-vidha-divya-vimäne ||244||

saìgétaka-para-pära-gatäbhir bahu-vidha-nåtya-kalä-tulitäbhiù |

gaura-tanu-cchavi-bharita-haridbhiù kåñëa-sudhäbdhi-préti-saridbhiù ||245||

näöyocita-bhüñaëa-vasanäbhiù kaöi-taöa-baddha-rasanäbhiù |

harñotpulakita-tanu-latikäbhiù citräruëa-nava-kaïculikäbhiù ||246||

jaghanändolita-veëi-latäbhiù

ratna-tilaka-raïjita-bhäläbhiù | samaëi-kanaka-mauktika-näsäbhiù

mådula-kapola-vicalad-alakäbhiù ||247||

muktä-paìkti-dyuti-daçanäbhiù surucira-cibuka-danta-vasanäbhiù | muñöimeya-kåçatara-madhyäbhiù

smara-nåpa-siàhäsana-jaghanäbhiù ||248||

baddha-paraspara-cäru-karäbhiù kaìkaëa-gaëa-jhaìkåti-ruciräbhiù |

bhräjad-graiveyaka-häräbhiç caraëa-raëita-maëi-maïjéräbhiù ||249||

vraja-nagarojjvala-vara-taruëébhir

nirmala-rasa-maëi-vara-khanibhiù | yuga-yuga-madhye smara-saàrambhi- çréman-nägara-kaëöha-dhåtäbhiù ||250||

racite’tyadbhuta-maëòala-räje varñati kusumaà siddha-samäje | rädhä-kåñëonmada-rasa-bhäsaù

präduräsa paramädbhuta-räsaù ||251||

rati-rasa-para-séma-çré-tano rädhikäyäç caraëa-kamala-labdha-prauòha-tädätmya-bhävaiù |

vyaraci rucira-räsaç citra-tat-tat-kalaughair vraja-nava-taruëénäà maëòalair mädhavena ||252||

atha saàvavådhe so’dbhuta-räsaù

pronmada-madana-koöi-kåta-häsaù | unmada-rädhika unmada-kåñëaù

pronmada-yuvati-gaëonmada-tåñëaù ||253||

sakala-nigama-gaëa-sucamatkäraù sakaleçvara-gaëa-racita-vicäraù |

paramäçcarya-prema-vikäraù paramänanda-mahotsava-säraù ||254||

kåñëa-rasaika-sphurad-ulläsaù

paramäkäça-gata-dhvani-bhäsaù | daça-dik-prasåmara-vara-paöa-väsaù

parama-mahä-parimala-bharitäçaù ||255||

bhüñaëa-vasana-tanu-cchavi-varña- prollasad-akhila-bhuvana-rati-harñaù |

keli-camatkåti-paramotkarñaù sakala-pumartha-prathita-nikarñaù ||256||

sarabhasa-cakra-bhramaëa-viläsaù

smara-vaça-yuvati-paraspara-häsaù | prakaöonmada-nava-manmatha-koöiù

prakaöa-mahädbhuta-rati-paripäöiù ||257||

kiìkiëi-nüpura-valaya-ghaöänäà véëä-veëu-täla-murajänäm |

premottära-madhuratara-gäna- praëayi-samutthita-tumula-svänaù ||258||

gagana-sthagita-sagaëa-çarad-induù stambhita-sura-sutädika-sindhuù |

sukha-vihvala-khaga-måga-paçu-jätiù pulaka-valita-taru-vallé-vitatiù ||259||

drava-maya-vigalad-giri-päñäëaù surasa-pavana-kåta-sakhy-abhimänaù |

mürcchita-mukta-névi-sura-vanitaù khacara-våñöa-kusumoghair nicitaù ||260||

procchalad-atula-mahä-rasa-jaladhir

bhagna-munéçvara-parama-samädhiù | keli-kalotsava-parama-prathimä

kåñëa-prema-samunnati-sémä ||261||

smaronmadair gokula-sundaré-gaëaiù samutthito räsa-viläsa-sambhramaù |

sémä parä prema-camatkåténäà sa ko’pi rädhä-rasikasya jéyät ||262||

täsäà räsa-rabhasa-vaça-manasäà vipula-pulaka-paripürita-vapuñäm |

priya-parirambhonmada-madanänäà kim api na saàvåta-kuca-vasanänäm ||263||

mukta-veëi-vigalat-kusumänäà taralita-muktävali-rasanänäm |

pracalita-kuëòala-gaëòa-taöänäà viçlatha-névi-prakaöa-jaghanänäm ||264||

truöita-cäru-kuca-kaïculikänäà

chinna-mälya-maëi-hära-saräëäm | çrama-jala-pürita-sakala-tanünäà

mliñöa-vilepäïjana-tilakänäm ||265||

priyatama-paricumbita-vadanänäà priyatama-nakharollikhita-kucänäm | priyatama-bhuja-yuga-kalita-galänäà

priyatama-måñöa-çrama-salilänäm ||266||

rädhä-sandhita-kaïculikänäà rädhä-grathita-rucira-névénäm | rädhä-snehaikätmya-dhanänäà

çata-guëa-vardhi-parama-suñamäëäm ||267||

mädhava-madhurädhara-madhupänäà muhur atidurdhara-madana-madänäm |

parakäñöhäà gata unmada-lalitaù ko’pi sukhämbho-nidhir ucchalitaù ||268||

gäyanténäà dayita-mithunaà sänurägaiù surägair nåtyanténäà pramada-madanoddäma-lélä-kaläbhiù | çré-rädhäyäç caraëa-kamala-sneha-tädätmya-bhäjäà

räsa-kréòä-sukham anupamaà vallavénäà babhüva ||269||

tatra yadä surataika-satåñëau maëòala-madhye rädhä-kåñëau |

militau nanåtatur athavä kramaçaù ko’pi tad äséd räse surasaù ||270||

vädya-géta-para-yuvaté-vånde

pürëa-camatkåti-paramänande | tad adarçayata sunägara-mithunaà

sva-sva-suçikñä adhirasa-naöanam ||271||

rädhä-tat-priyayor abhavaàs tä ekaikäìge’dbhuta-rasa-valitäù | calana-vibhaìgé-rati-suviciträ

vékñya vékñya ciram anukåta-citräù ||272||

saìgétaka-bahu-bhaìgé-säraà kam api vihäraà paramodäram | rädhä-tan-nägarayor madhuraà

dåñövä mürcchad vanam api suciram ||273||

rasa-maya-nåtya-kalädbhuta-saìgé tuìgita-nava-rati-raìga-taraìgé | rädhä-mädhavayo rati-lalitaà

ko’pi viläsaù samabhùd uditam ||274||

alaka-cibuka-kuca-kara-saàsparçé névi-dharaëa-madhurämåta-karñé |

parama-citra-parirambhaëa-cumbaà çuçubhe tal-lalitaà rasa-jåmbham ||275||

mürcchitam aluöhad gopé-våndaà

mürcchitam apatat khaga-paçu-våndam | mürcchäm äpa latä-taru-våndaà

sarvam amürcchat tatra rasändham ||276||

atha rasikendraù çrita-nija-käntaù sutumula-räsa-kréòä-çräntaù |

aviçad väri sagopé-våndaù kariëé-gaëa-våta iva kalabhendraù ||277||

tatra racita-paramädbhuta-keliù çuçubhe sa rasika-maëòala-mauliù |

rädhä-pakña-vraja-yuvatébhiù paryukñita udvasita-mukhébhiù ||278||

kréòitvä bahu salilottérëaù

punar anyämbara-bhüñaëa-pürëaù | kuìkuma-liptaù priyayä déptaù

kuïja-çayanam adhi sa sukhaà suptaù ||279||

evam apäraà çärada-rajanér akhilä eva vraja-nava-taruëéù |

änéyäraci rädhä-patinä räso nava-nava-rati-vaça-matinä ||280||

parama-rasa-samudrojjåmbhaëasyätikäñöhä

parama-puruña-lélä-rüpa-çobhätikäñöhä | parama-vilasad-ädya-prema-saubhägya-bhümä

jayati para-pumarthotkarña-sémä sa räsaù ||281||

çuddha-bhäva-spåhävatyä matyä kåñëaika-dattayä | adbhuto’yaà mayä räsa-prabandhaù prakaöékåtaù ||282||

yathä-sphürti mayä räsa-viläso rädhikä-pateù | varëitaù sva-mude tena muditäù santu sädhavaù ||283||

iti çré-prabodha-sarasvaté viracitaù äçcarya-räsa-prabandhaù |

imaà räsa-prabandhaà yo gäyet kåñëänurakta-dhéù | luöhanti tat-pada-tale pumarthäù sarva uttamäù ||284||

--o)0(o--