Ngày Khoa học Đức | TP Hồ Chí Minh | 01.03.2017 | 1

VNU Univ. of Science334 Nguyễn Trãi, Thanh Xuân Trung, Thanh Xuân, Hà Nội, Vietnam

Cách ‘Tiếp cận ba bên’ cho Dự án nghiên cứu về n ớc của BMBF/MOST

ở Cần ThơGS.TS.Bùi Duy Cam & GS. TS. K. U. Rudolph

Chủ nhiệm dự án AKIZ VN, nguyên Hiệu trưởng ĐHKHTN-ĐHQGHN Chủ nhiệm dự án AKIZ Đức, Giám đốc viện IEEM@UW/H

Tiếp cận ba bên trong Dự án nghiên cứu về n ớc ở Cần Thơ | 01.03.2017 | 2

Những điểm t ơng đồng và khác biệt giữa Việt Nam và CHLB Đức

Việt Nam CHLB Đức

Bắc – Nam cho đến 1976 chia cắt Đông – Tây cho đến 1990

2,000 đến 12,000 VND/m³ phí n ớc, n ớc th i 50,000 đến 250,000 VND/m³(= 0.10 đến 0.50 €/m³) (= 2 đến 10 €/m³)

1750 US$ GDP bình quân đầu ng ời 2017 45,408 US$

2,000 mm/a, mùa mưa l ng m a 800 mm/a, 4 mùa

11,109 m³/ngưi. năm n ớc 1,900 m³/ngưi. năm

325,000 km² diện tích 357,000 km²

84.2 tr (2007) và 95.1 tr (2017) dân s 82.3 tr (2007) và 82.6 tr (2017)

Tiếp cận ba bên trong Dự án nghiên cứu về n ớc ở Cần Thơ | 01.03.2017 | 3

Phục hồi Môi tr ờng và Công nghiệpkể từ khi th ng nh t n ớc Đức 1989

1991Hóa ch t công nghiệp gây ô nhiễm khu vực

2007360 ngành công nghiệp trong vùng; Bayer s n xu t Aspirin ti đây

Tiếp cận ba bên trong Dự án nghiên cứu về n ớc ở Cần Thơ | 01.03.2017 | 4

Năm 2006 một phái đoàn đại biểu bao gồm các đại diện c a Bộ KHCN , Bộ Xây Dựng và Bộ TNMT sang thăm các khu công nghiệp tại Hoa Kỳ và Liên minh Châu ÂU.

Mô hình Xử lý nước thải cho khu công nghiệp “GKW-Bitterfeld” đã được được ch ng minh là một mô hình thích hợp nhất để đầu tư và xây dựng.

B i c nh lịch sử của AKIZ

Đoàn quyết định khuyến khích và hỗ trợ một dự án trọng điểm vê quản lý nước thải KCN bền vững tại Việt Nam.

Tiếp cận ba bên trong Dự án nghiên cứu về n ớc ở Cần Thơ | 01.03.2017 | 5

The lesson learned from Bitterfeld and elsewhere:Bài học kinh nghiệm từ Bitterfeld và các nơi khác:

Ch t l ng mà kém thì s đắt !

Dự án tiền AKIZ được IB c a Bộ Giáo Dục và Nghiên C u CHLB Đ c (BMBF) va Ngân hàng tái thiết CHLB Đ c (KfW) phi hợp bảo trơ vào năm 2007: Phát hiện ch có 3 trong s 48 Nhà máy XLNT đa được đưa vào vận hành là phù hợp với các tiêu chuẩn xả thải c a VN.

Đó là lý doAKIZ đã c gắng

“Liên kết ba bên”:

1. Việt Nam & Đ c

2. Lý thuyết & Thực hành

3. Công nghệ & kinh tế

Tiếp cận ba bên trong Dự án nghiên cứu về n ớc ở Cần Thơ | 01.03.2017 | 6

Ngay cả những nước mạnh nhất và lớn nhất với các cơ sở hạ tầng khoa học và công nghệ tiên tiến nhất vẫn cần hợp tác nghiên c u và phát triểnvới những nước khác.

Lý do là việc nghiên c u như vậy cần nhiều tiền và trí tuệ hơn mà một quc gia khó có thể đáp ng được (chẳng hạn như trong du hành v tru hoặc công nghiệp máy móc tự động) hoặc các vấn đề không thể giải quyết mà không có những giải pháp được phi hợp trên phạm vi toàn cầu (ví dụ nước và nghiên c u bền vững).

MOST và BMBF đang thc đẩy hợp tác song phương tiến triển với các dự án như AKIZ đã tạo ra một chuỗi giá trị mới trong các dịch vụ nước, để chia sẻ đầu vào công việc cng như những giá trị gia tăng một cách bền vững.

Các dự án nghiên c u do MOST và BMBF tài trợ được hỗ trợ bởi Văn phòng Hợp tác nghiên c u Việt-Đ c vê phát triển bền vững nằm trong Trung tâm Việt Đ c, ngay cạnh DAAD.

Vì sao chúng tôi c gắng “Liên kết ba bên”1. Liên kết giữa Việt Nam và Đức

Tiếp cận ba bên trong Dự án nghiên cứu về n ớc ở Cần Thơ | 01.03.2017 | 7

Vì sao chúng tôi c gắng “Liên kết ba bên”2. Liên kết giữa lý thuyết và thực hành

"Lý thuyết" là lĩnh vực nghiên c u cơ bản để ch ng minh những gì là ĐÚNG. Nghiên c u ng dụng sẽ tạo ra các giải pháp thực tiễn T T.

Nghiên c u ng dụng cần phải cân nhắc làm thế nào để tổ ch c và thành công với việc triển khai thực tế c a các khái niệm và công nghệ tiên tiến, đặc biệt là trong phát triển bền vững bao gồm quản lý nước.

Sự hợp tác giữa các trưng đại học và các viện nghiên c u với các công ty kinh doanh thương mại và c a tất cả các ngành công nghiệp khác nhau là cần thiết trong nghiên c u ng dụng nhằm mục tiêu tạo ra các giải pháp thực tiễn, vì lợi ích c a ngưi dân, kinh tế và môi trưng.

Tiếp cận ba bên trong Dự án nghiên cứu về n ớc ở Cần Thơ | 01.03.2017 | 8

Nghiên c u về nước và phát triển bền vững có đặc trưng là các vấn đề và giải pháp đòi h i những kỹ năng c a nhiều lĩnh vực khoa học riêng biệt.

Lý do là gần như tất cả những giải pháp về khoa học và công nghệ đều cần nhiều th hơn là trang thiết bị hữu hình. Các giải pháp sáng tạo là rất cần thiết để đảm bảo cho các công nghệ được bảo trì và duy trì hoạt động liên tục trong các điều kiện làm việc tự nhiên và kinh tế xã hội tại nơi chng được sử dụng.

Với AKIZ, trọng tâm được đặt vào công nghệ (công nghệ xử lý quá trình thích hợp và giải pháp xây dựng tiết kiệm) và kinh tế (hướng tới hiệu quảcao và quản lý các cơ sở xử lý nước thải một cách tt nhất có thể cng như đảm bảo vn đầu tư xây dựng và khả năng đảm bảo nhu cầu tài chính một cách bền vững).

Vì sao chúng tôi c gắng “Liên kết ba bên”3. Liên kết giữa kinh tế và công nghệ

Tiếp cận ba bên trong Dự án nghiên cứu về n ớc ở Cần Thơ | 01.03.2017 | 9

Những thành tựuchung của AKIZ:

1. Góp phầngiảm thiểu ô nhiễm

môi trưng

2. Hỗ trợcông nghiệp Việt Đ ctrong phát triển ngành

kinh doanh nước

3. Phi hợpvới chính quyền trungương và địa phương

cải thiện khung thểchế về nước

TP 2

Loi b các h p ch t

Độc hiHST

Uni Stuttg.

HUS

TP 3

Thu hồi

Năng l ngPassavant

E + E

LUH

SIWRRVAWR

TP 4

Thu hồi cách p

ch t có giá trị

Enviro-Chemie

TU DA

HUCEVGU

TP 5

Quan trắc

Gi i pháp, phòng thí nghiệm

LAR

IEEM.

VIICCTU

TP 6

Gi i phápqu n lý

Bùnth i

Passavant-Roediger

TU BS

IERVAST

TP 1

Gói thầu phụ

TU Dresden

Uni Bielefeld

HS Bremerhaven

Panning Consult.

GWP

Nhà máy thí điểmTP = Tiểu dự ánUA = Gói thầu phụ

TP 1Gi i pháp qu n lý cho AKIZ

IEEM, VNU-HUS & NEU

TP 1Điều ph i

IEEM, VNU- HUS

Đ i tácViệt Nam

Nhà máy xửlý n ớc th i

tập trung

Tiếp cận ba bên trong Dự án nghiên cứu về n ớc ở Cần Thơ | 01.03.2017 | 10

Công Ty Hệ Thng Kỹ Thuật HST

Được đồng tài trợ từ Tổ ch c Hợp tác Quc tế CHLB Đ C (GIZ), nhà máy sản xuất thuc trừ sâu ở Trà Nóc (tham gia dự án AKIZ) đã xây dựng một lò đt rác thải độc hại để loại b bùn độc hại tách ra từ nước thải bị ô nhiễm.Điều này đã giảm được 180.000 đơn vị độc ch t (tương đương với lượng chất hữu cơ có ch a halogen AOX) thải ra nước và môi trưng so với trước kia.

AKIZ Kết qu thứ 1: Gi m thiểu ô nhiễm môi tr ờng

Tiếp cận ba bên trong Dự án nghiên cứu về n ớc ở Cần Thơ | 01.03.2017 | 11

AKIZ Kết qu thứ 2: Phát triển kinh doanh n ớc

Passavant E&E

với công nghệ đặc biệt chuyên sâu c a dự án AKIZđã giành được hợp đồng xây dựng và vận hành chìakhóa trao tay cho Nhà máy c p n ớc Thủ Đức (trị giá hơn 60 triệu EUR)

Tiếp cận ba bên trong Dự án nghiên cứu về n ớc ở Cần Thơ | 01.03.2017 | 12

Rohbau-Abnahme IZ Wasserwerk Tot Not in HCMC 2014 (EPC-Auftrag an AKIZ Partner Passavant E+E)

AKIZ Kết qu thứ 3: Khung thể chế về n ớcĐược tài trợ bởi Ngân hàng thế giới WB, Bộ KH&ĐT cùng với Bộ Xây dựng, Bộ Tài chính đã ch định các chuyên gia AKIZ nghiên c u và xây dựng phương pháp tính phí nước thải theo một “lộ trình hướng tới phục hồi chi phí“ đ xây dựng một dự th o Thông t liên tịch về cách tính phí n ớc th i tại Việt Nam.

Dựa trên các kết quả c a AKIZ vàchương trình c a GIZ về phát triển năng lực cho các hệ thng về nước, Nghị định mới đã được ban hành.

Đáng tiếc là sau khi các hoạt động dự án kết thc, Nghị định c 25 không ổn địnhđã được đưa trở lại.

Tiếp cận ba bên trong Dự án nghiên cứu về n ớc ở Cần Thơ | 01.03.2017 | 13

Từ AKIZ đến TAKIZ: Giám sát hỗ tr phát triển ngành n ớcGing như ở tất cả các nước,sự phát triển c a ngành nước và phát triển bền vữngđược thc đẩy bởi việc thực thi các tiêu chuẩn môi trưng và cung cấp hợp lệ theo pháp luật VN.Các tiền đề cho việc thực thi và phát triển kinh doanh nước làgiám sát kỹ thuật và tài chính việc xử lý nước thải và xả thải

Do đó, BMBF đã triển khaidự án TAKIZ (= Chuyển giao AKIZ)để thực hiện giám sát và phổ biến

hơn nữa các kết quả c a AKIZ.

Một trong những bài học kinh nghiệm:CH T L NG T T XNG VI CHI PHÍvà công tác giám sát giúp việc này trơ nên

minh bạch.

Tiếp cận ba bên trong Dự án nghiên cứu về n ớc ở Cần Thơ | 01.03.2017 | 14

Đó là t t c những gì chúng tôi có thể làm

Cảm ơn tất cả các nhà tài trợ cho dự án AKIZ và tất cả các

đi tác Việt Nam cng như các đi tác công nghiệp và hàn lâm

ở CHLB Đ c!

B. D. Cam và KU RudolphĐHKHTN-ĐHQGHN và IEEM, Witten