30
Chương 9 PHÂN TÍCH PHƯƠNG SAI Ths. Nguyễn Tiến Dũng Viện Kinh tế và Quản lý, Trường ĐH Bách khoa Hà Nội Email: [email protected]

Chapter 1 DATA AND STATISTICSnguyentiendung.yolasite.com/resources/tkud ch09.pdf · MỤC TIÊU CỦA CHƯƠNG Sau khi học xong chương này, người học sẽ Hiểu được

  • Upload
    others

  • View
    6

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Chương 9

PHÂN TÍCH PHƯƠNG SAI

Ths. Nguyễn Tiến Dũng

Viện Kinh tế và Quản lý, Trường ĐH Bách khoa Hà Nội

Email: [email protected]

MỤC TIÊU CỦA CHƯƠNG

● Sau khi học xong chương này, người học sẽ

● Hiểu được phạm vi ứng dụng của phân tích phương

sai (ANOVA)

● Biết được cách thực hiện ANOVA một yếu tố (one-

way ANOVA)

● Nắm được quy trình thực hiện ANOVA hai yếu tố

(two-way ANOVA)

● Biết cách đọc bảng ANOVA từ Excel và SPSS

© 2013 Nguyễn Tiến Dũng 2

CÁC NỘI DUNG CHÍNH

● 9.1 Phân tích PS một yếu tố (one-way ANOVA)

● 9.2 Phân tích PS hai yếu tố (two-way ANOVA)

● 9.3 Ứng dụng Excel

© 2013 Nguyễn Tiến Dũng 3

9.1 Phân tích PS một yếu tố

● 9.1.1 Trường hợp k tổng thể có PP bình thường và

PS bằng nhau

● B1: Tính tổng chênh lệch bình phương trong từng

nhóm SS1, SS2, ... SSk và SSW

● B2: Tính tổng chênh lệch bình phương giữa các

nhóm SSG

● B3: Tính các phương sai nội bộ nhóm MSW và MSG

● MSW = SSW/(n-k)

● MSG = SSG/(k-1)

● B4: Tính chỉ tiêu KĐ F = MSG/MSW và KĐGT

● Bác bỏ H0 nếu F > Fk-1;n-k;α

© 2013 Nguyễn Tiến Dũng 4

Nhóm 1 Nhóm 2 ... Nhóm k

𝑥11 𝑥21 ... 𝑥𝑘1

𝑥12 𝑥22 ... ...

... ... ... ...

𝑥1𝑛1 𝑥2𝑛2 ... 𝑥𝑘𝑛𝑘

𝑥1 𝑥2 ... 𝑥𝑘

𝑆𝑆1 𝑆𝑆2 ... 𝑆𝑆𝑘

© 2013 Nguyễn Tiến Dũng 5

PS giữa các nhóm (MSG) và PS nội bộ nhóm (MSW)

© 2013 Nguyễn Tiến Dũng 6

● TD Trang 257 so sánh điểm học tập của 3 nhóm

SV có mức độ tự học ít, TB và nhiều.

© 2013 Nguyễn Tiến Dũng 7

9.1.2 Ứng dụng Excel

© 2013 Nguyễn Tiến Dũng 8

© 2013 Nguyễn Tiến Dũng 9

© 2013 Nguyễn Tiến Dũng 10

© 2013 Nguyễn Tiến Dũng 11

© 2013 Nguyễn Tiến Dũng 12

9.1.3 Kiểm tra các giả định của phân tích PS

● Giả định tổng thể có phân phối bình thường

● Dùng Histogram

● Dùng biểu đồ hộp và râu

● KT giả định phương sai các nhóm bằng nhau

● KĐ Levene: Phân phối Harley

© 2013 Nguyễn Tiến Dũng 13

9.1.4 Phân tích sâu ANOVA (Post-Hoc Test)

● Mục đích: phát hiện sự khác nhau là giữa các

nhóm cụ thể

● Phương pháp Tukey (HSD – Honestly Significant

Difference)

© 2013 Nguyễn Tiến Dũng 14

© 2013 Nguyễn Tiến Dũng 15

© 2013 Nguyễn Tiến Dũng 16

© 2013 Nguyễn Tiến Dũng 17

© 2013 Nguyễn Tiến Dũng 18

© 2013 Nguyễn Tiến Dũng 19

© 2013 Nguyễn Tiến Dũng 20

© 2013 Nguyễn Tiến Dũng 21

© 2013 Nguyễn Tiến Dũng 22

© 2013 Nguyễn Tiến Dũng 23

9.2 PHÂN TÍCH PHƯƠNG SAI HAI YẾU TỐ

● 9.2.1 Trường hợp có 1 quan sát trong 1 ô

● 9.2.2 Trường hợp có nhiều quan sát trong 1 ô

© 2013 Nguyễn Tiến Dũng 24

9.2.1 Trường hợp có 1 quan sát trong 1 ô

● Bước 1: Tính các TB trong từng nhóm, từng khối và TB chung

● Bước 2: Tính tổng các chênh lệch bình phươnggiữa các nhóm (SSG), giữa các khối (SSB), phần dư (SSE) và tổng các chênh lệch bình phương chung (SST).

● SST = SSG + SSB + SSE

● Bước 3: Tính các PS MSG, MSB và MSE

● Bước 4: Tính chỉ tiêu KĐ F1, F2 để KĐGT về ảnh hưởng của yếu tố thứ nhất (cột) và yếu tố thứ hai (hàng) tới biến kết quả

● Bước 5: Ra QĐ bác bỏ H0

© 2013 Nguyễn Tiến Dũng 25

9.2.2 Trường hợp có nhiều quan sát trong một ô

● B1: Tính các TB của từng nhóm, từng khối, từng ô

và TB chung của toàn bộ mẫu

● B2: Tính tổng các chênh lệch bình phương SSG,

SSB, SSI (giao nhau giữa nhóm và khối), SSE và

SST

● B3: Tính các phương sai MSG, MSB, MSI, MSE

● B4: KĐGT về ảnh hưởng của yếu tố 1 (cột), yếu tố

2 (hàng) và tương tác giữa hai yếu tố 1 và 2 tới

biến kết quả bằng chỉ tiêu KĐ F1, F2 và F3.

● B5: Áp dụng quy tắc bác bỏ H0

© 2013 Nguyễn Tiến Dũng 26

9.2.4 Ứng dụng Excel

© 2013 Nguyễn Tiến Dũng 27

© 2013 Nguyễn Tiến Dũng 28

© 2013 Nguyễn Tiến Dũng 29

Bài tập về nhà

● 2, 3, 4, 9, 10, 11

© 2013 Nguyễn Tiến Dũng 30