Chapter 3 requirement gathering

Thu thThu thaap yêu cp yêu caauu

GV Phi Loan - BM HTTT - Khoa CNTT - HUI 1

Nô i dung Stakeholder

Cac ky thuat thu thap yeu cau

1. Interviewing

2. Questionaires

3. Document analysis

4. Observation

5. JAD (Joint Application Design)

6. Prototype


A major aspect of requirements engineering is the elicitation of requirements from the customer.


Stakeholder

Stakeholders là những cá nhân hoặc tổchức tham gia vào dự án;họ là những người có thể bị ảnh hưởng tích cực hoặc tiêu cực bởi kết quả của dự án; họ cũng có thể là người ảnh hưởng trong toàn bộdự án và kết quả của nó.


Phan loa i stakeholder1. Customers (ngươ i tai trơ dự an hay mua san pham)

2. Users (ngươ i tương tac trực tiep hay gian tiep sa n pham)

3. Requirements analysts (ngươ i viet yeu cau va lam viec vơ i đoi phat trien phan mem)

4. Developers (ngươ i thiet ke, thực thi va ba o tri san pham)

5. Testers (ngươi kiem tra xem san pham co thực thi như mong muon)

5GV Phi Loan - BM HTTT - Khoa CNTT - HUI

Phan loa i stakeholder6. Documentation writers (ngươ i ta o ra ra so tay ngươ i

dung, he thong trơ giup)

7. Project managers (ngươ i la p ke hoa ch cho dự an va qua n l{ đo i phat trie n phan mem)

8. Legal staff ( ngươ i ba o đa m sa n pha m phu hơp vơ i lua t va quy che)

9. Manufacturing people (ngươ i pha i xay dựng sa n pha m co chưa phan mem)

10. Sales, marketing, field support, help desk, va nhưng ngươ i khac se lam vie c vơ i sa n pha m va khach hang.


Interview La ky thuat trực tiep va đơn gian

Pho ng van đe thu nhan tư cac ca the thao tac va cac van đe trong he thong hien hanh, chinh sach, nhu cau va mong muon trong he thong mơ i

Questionnaire khong the thay the cho interview.


Mô t sô hươ ng dan đê pho ng van thanh công

Cac bươc tiên hanh Cac gơi y

La p kê hoa ch pho ng van - La p li ch he n va gia i thich muc đi ch pho ng van vơ i ngươ i đươc phong van- Chua n bi agenda, cac cau ho i,..

Giư thai đo trung la p (neutral)

Tranh ho i cac cau ho i gay a nh hương đên ngươ i đươc pho ng van

Lăng nghe va ghi tom tăt la i

Ta p trung nghe ngươ i đươc pho ng van, ghi chep la i hoă c ghi am la i (nêu đươc cho phep)

Xem la i kêt qua pho ng van Xem la i trong vong 48 giơ , nêu phat hiê n co cau ho i can thong tin phu -> gă p gơ la i ngươ i đươc pho ng van

Nên phong van nhiêu loa i ngươ i khac nhau


Phan loa i cau ho iLoai cau hoi Vi du

Closed-ended questions

How many telephone orders are received per day?How do customers place orders?

Open-ended questions

What do you think about the current system?What are some of the problems you face on a daily basis?How do you decide what types of marketing campaigns to run?

Probing questions

Why?Can you give me an example?Can you explain that in a bit moree detail?


Interview: Context free question La cau hoi co the dung cho bat kz dự an nao

đang kha o sat.

La cac cau hoi chung ve ba n chat cu a dự an va moi trương ma sa n pha m se đươc dung.

Đươc dung trong moi giai đoa n khac nhau cu a cuoc phong van.


Cac da ng cau ho i context free Opening Questions: khi băt đau pho ng van, cau ho i

context free se giup khởi đau cuo c pho ng van va vươt qua đươc cac lung tung ban đau.

Redirection: co the đươc dung đe chuyen hươ ng pho ng van khi no i dung cuo c đoi thoai ra ngoai chu đe hay qua sau khong can thiet, đưa cuo c đoi thoai ve lai vi tri trung lap đe hươ ng đen chu đe mong muon.

Closing: dung đe ket thuc cuo c pho ng van “Is there anything else you would like to tell me?” cho ngươ i đươc pho ng van (interviewee) cơ hoi đươc chu đo ng va chia xe cac thong tin khac.


Lam the nao đe thực hien interview Pha i chuan bi mo t danh sach cac cau ho i context free

trươc khi pho ng van. Co the đăt cung 1 hay 2 cau ho i cho ngươ i đươc pho ng van (interviewee) đe tim ra điem khac biet.

Thong qua cau ho i context free đe giup ngươ i tham gia pho ng van co hieu biet chung

Khong ban tam vao cau tra lơ i “right/wrong”. Nhieu cau ho i dung gay an tương hơn la đe thu nhan dư lieu, dung đe thu thap chi tiet hơn yeu cau đang khao sat.


Cac chiên lươc pho ng van Top-down: băt đau băng cac cau hoi tong quat

roi tien đen cau hoi cu the

Bottom-up: ngươc la i


Questionaires Thương dung khi can thu tha p thong tin va {

kien tư so đong.


So sanh questionaire va interview


Đăc tinh Questionaires Interviews

Information richness Medium to low High

Time require Low to moderate Can be extensive

Expensive Moderate Can be high

Chance for follow-up and probing

Good Limited

Confidentiality Interviewee is known to interviewer

Respondent can beunknown

Involvement of subject

Interviewee is involved and committed

Respondent is passive, no clear commitment

Potential audience Limited numbers Can be quite large

Chon ngươi tham gia phiêu điêu tra

Cho n ngươi đa i dien cho moi nhom

Khong pha i ai nha n phieu đieu tra cũng đeu hoan tat no, trung binh chi thu la i đươc 30 – 50% phieu đieu tra băng giay hay email, chi 5-30% phieu đieu tra qua Web.


Thiêt kê phiêu điêu tra Thươ ng dung cau ho i da ng closed-ended

Cau ho i pha i đươc viet ro rang va khong nen chưa qua nhieu khoa ng trong de gay hie u nham

Hai da ng cau ho i:

Hươ ng { kien (opinion): thương yeu cau ngươi tra lơi (respondent) phai cho biet mư c đo ma ho đong tinh hay phan đoi vơi cau hoi.

Vd: Network problems are common

Hươ ng so lieu (fact-oriented): cau tra lơi la 1 gia tri cu the

Vd: How often does a network problem occur: once an hour, once a day, or once a week?


Thiêt kê phiêu điêu tra Phai hieu ro la thong tin thu thap đươc tư phieu đieu

tra se đươc phan tich va dung như the nao, tranh tinh trang phan phoi phieu đieu tra xong roi mơ i phat hien phieu đieu tra co van đe

Cac cau ho i pha i tương đoi đong nhat ve đinh dang, ngươ i tra lơ i khong can pha i đo c hươ ng dan moi cau ho i trươc khi tra lơ i.

Nen đe cac đong nghiep xem la i phieu đieu tra va test thư trươ c khi phan phoi.


Good questionaire design Begin with nonthreatening and interesting questions

Group items into logically coherent sections

Do not put important items at the very end of the questionaire

Do not crows a page with too many items

Avoid abbreviations

Avoid biased or suggesstive items or terms

Number questions to avoid confusion

Pretest the questionaire to identify confusing questions


Giam sat phiêu điêu tra Ky thua t chung đe ca i thien ty le tham gia cu a ngươ i tra

lơ i:

Gia i thich ro rang tai sao can thực hien phieu đieu tra, va tai sao ngươi tra lơi đươc chon

Xac đinh ngay phieu đieu tra can đươc thu hoi lai

Cho 1 khich le đe ngươi tra lơi hoan tat phieu đieu tra

Mo t so ky thua t khac:

Giao tan tay phieu đieu tra

Gă p rieng nhưng ai khong tra la i phieu đieu tra sau 1 hay 2 tuan

Cư giam sat vien cho tưng nhom ngươi tra lơi


Document analysis Thươ ng đươc cac đo i dự an sư dung đe tim hieu he

thong cũ.

Hau het cac he thong đeu co tai lieu va mo hinh kem theo.

Cac tai lieu thươ ng dien ta he thong 1 cach chinh quy (formal system) nhưng he thong thực (real system) lai khac xa cung cap nhưng chi so cho biet cai gi can đươc thay đo i trong he thong mơ i.

Vi du: nhưng bieu mau nao ma hien tai khong dung đen thi nen loa i bo đi trong he thong mơ i


Document analysis Khi ngươ i dung tự tao bieu mau rieng đe dung hay bo

sung them thong tin vao nhưng bieu mau co săn cua to chưc he thong cũ can pha i thay đo i

Khi ngươ i dung pha i truy xuat đen nhieu report khac nhau đe co đươc thong tin ho can dung thong tin can đươc đi nh da ng lai trong he thong mơ i


Observation Đươc dung đe thu thap thong tin cua he thong cũ

Cho phep nha phan tich thay đươc hien thực hơn la chi nghe tư nhưng ngươi đươc pho ng van hay tra lơ i.

Nhieu nghien cưu cho thay: nha qua n l{ thươ ng khong nhơ ho lam như the nao va ho dung thơ i gian ra sao.

Nha phan tich như anthropologist (nhan loai ho c) quan sat mo i hoa t đong nghiep vu cua to chưc.

Đe co the quan sat đươc cong viec thong thươ ng hang ngay, khong nen gay chu { hoăc căt ngang cong viec cua mo i ngươ i.


ObservationQuan sat thương ho trơ them cho thong tin

phong van. Vi tri văn phong, trang tri noi that,.. se cho manh moi ve quyen lực, a nh hưởng cu a 1 ngươi đen to chư c , co the ung ho hay bac bo thong tin co đươc tư pho ng van.

Vi du : nha phan tich co the trở nen hoai nghi vơi 1 ai đo khi tuyen bo la thương xuyen sư du ng he thong cũ nhưng may tinh khong bao giơ đươc ba t moi lan nha phan tich ghe thăm.


Joint Application Design (JAD)


Joint Application Design (JAD)

JAD xuat hien vao cuoi như ng năm 1970, đươc dung như 1 ky thua t đe phat trien yeu cau cu a 1 he thong va trong cac giai đoa n đau cu a dự an phan mem.

Mu c đich: ta p hơp ban lanh đa o dự an va ngươi dung cuoi trong cơ che cu a 1 hoi tha o (workshop), đe cung thong nhat (consensus) vơi nhau cac yeu cau cu a he thong.


JAD va phương phap cuBăng cach ket hơp workshop va nhan ma nh

tinh than cong tac (spirit of partnership)

Băng cach ket hơp cong nghe va nhu cau nghiep vu trong 1 quy trinh thong nhat, lă p la i va hieu qua

JAD giup thu tha p yeu cau he thong nhanh hơn, chinh xac hơn cac phương phap co đien.

gia m 1 cach đang ke thơi gian, chi phi va loi cho dự an.


Dư an nao nên dung JADLien quan đen nhieu nhom ngươi dung

khac nhau

Rat quan trong đen sự thanh cong trong tương lai cu a to chưc.

La dự an mơi cu a to chưc

Co trở nga i trong dự an cũ hay moi quan he giưa he thong va to chưc


Ai tham dự JAD? Executive Sponsor

Facilitator

User ( tư 3 – 5)

IT Representative

Scribe ( 1 hay 2)

Observer ( 2 hay 3)



Executive Sponsor La ngươi cu a to chưc khach hang va co quyen

quyet đi nh toi cao ve dự an (CEO, ngươi lanh đa o dự an)

Facilitator lam viec vơi sponsor đe khởi đong dự an, nhưng sponsor mơi la ngươi quyet đi nh chinh, khong pha i la facilitator.


Trach nhiem cu a Executive sponsor Nhan trach nhiem cao nhat ve cac chưc năng cua he

thong.

Giai quyet cac xung đot ve chinh sach băng cach đưa ra cac quyet đi nh cuoi

Cong bo ket qua cua quy trinh JAD.

Xac lap vision cho dự an

Bao đam cho đo i dự an tiep ca n va lam viec đươc vơ i cac chuyen gia nghiep vu.

Tao ra sự hơp tac va ho trơ cua khach hang đoi vơi đoi dự an


Vai tro cu a executive sponsor Lam cho khach hang tin tưởng vao quy trinh JAD

Trong luc đi nh hươ ng JAD, sponsor quan tam đen ca đo i, bieu lo thai đo hơp tac va ho trơ.

Sponsor cũng to ra tin ca y vao facilitator, gia m thieu đươc sự đoi khang ban đau cu a đa i die n khach hang.

Sponsor chi la thanh vien cu a JAD va thươ ng khong tham dự vao cac cuo c ho p JAD, chi can ghe qua đe bie u lo sự quan tam hơp tac.


Đă c tinh cua JAD Tranh pha m vi dự an bi phinh ra (creep).

Nha n biet sơm cac van đe cu a to chưc hay như ng răc roi chinh tri .

Ba o đa m tat ca thanh vien tham gia dự an va cac nha qua n l{ chinh đeu chap nha n cac ky thua t cu a JAD.

Chia cac dự an lơn thanh cac phan co the qua n l{ đươc.


So sanh cac ky thuat thu thap yêu cau


Prototype


Prototype La 1 quy trinh lă p cho phep nha phan tich va ngươ i dung

cung xay dựng 1 phien ba n “nhap” cu a he thong thong tin dựa vao cac pha n hoi tư phia nguơ i dung.

Dựa vao nhưng thong tin cơ ba n thu tha p đươc tư cac ky thua t khac, nha phan tich thiet ke nhanh 1 phien ba n ban đau va đe ngươ i dung view and test, đưa ra cac thong tin pha n hoi (feedback): thay đo i yeu cau trươ c đo hay bo sung them cac yeu cau mơ i.

Nha phan tich thiet ke la i prototype va quy trinh ngươ i dung cha y thư feedback ca i tien prototype lă p la i cho đen khi nha phan tich năm ro yeu cau cu a he thong


Khi nao nên dung prototypeKhi yeu cau cu a ngươi dung khong ro rang,

nhat la vơi như ng he thong mơi

Cac stakeholder va ngươi dung rat quan tam đen he thong đang phat trien

Yeu cau ve thiet ke qua phư c ta p, cac bieu mau chi tiet can đươc xem xet

Co săn cac tool va data rat thua n tien đe xay dựng prototype.


Ưu - khuyết của Prototype Ưu điểm:

- Người sư dụng sớm hình dung ra chức năng và đặc điểm củahệ thống.

- Cải thiện sự liên lạc giữa nhà phát triển và người sư dụng.

Nhươc điểm:

- Khi prototype không chuyển tải hết các chức năng, đặc điểmcủa hệ thống phần mềm thì người sư dụng có thể thất vọng vàmất đi sự quan tâm đến hệ thống sẽ đươc phát triển.

- Prototype thường đươc làm nhanh, thậm chí vội vàng, theokiểu "hiện thực - sưa" và có thể thiếu sự phân tích đanh giá mộtcách cẩn thận tất cả khía cạnh liên quan đến hệ thống cuối cùng.


Những rủi ro của prototype

Mặc dù prototype làm giảm rủi ro của dự án phần mềm nhưng no cũng co những rủi ro riêng của nó:

Người dung qua quan tam đến giao diện bên ngoài của hệ thống như thế nào, không tập trung vào các chức năng.

Người dùng sẽ suy luận ra việc thực thi của sản phẩm cuối cùng từ việc thực thi của prototype.

Chu { đến các hoạt động của prototype, nó có thể làm tốn nhiều sự nổ lực: đội phát triển làm thêm giờ, tập trung đưa ra các prototype


Documents

Chapter 3 requirement gathering