Upload
renee-janssen
View
215
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
College 2 NIP
Trends in arbeid” Senioren in de instroom of is het uitstroom?
College 2 NIP, Eindhoven, 30 oktober 2009
Joost van Genabeek
30 oktober 2009College 2 NIP
Ontwikkelingen op de arbeidsmarkt
• De beroepsbevolking in Nederland wordt ouder (en
vrouwelijker en kleurrijker)
• De instroom van jongere werknemers neemt af (in
verhouding tot de vervangingsvraag)
• De potentiële beroepsbevolking wordt kleiner (niet
gelijk verdeeld over het land)
30 oktober 2009College 2 NIP
Groene en grijze druk van 1950 tot 2050
0
10
20
30
40
50
60
70
80
1950 1970 1980 1990 2000 2010 2020 2030 2040 2050
30 oktober 2009College 2 NIP
30 oktober 2009College 2 NIP
Consequenties van ontwikkelingen op de arbeidsmarkt
• De arbeidsparticipatie moet omhoog
• Werkenden moeten langer doorwerken
• Arbeidsmarktpositie oudere werknemers moet
verbeteren
• Werkenden moeten meer uren gaan maken (vrouwen)
• Arbeidsproductiviteit moet ook omhoog
30 oktober 2009College 2 NIP
Ontwikkeling netto arbeidsparticipatie 55 plus (CBS statline, 2008)
26%28% 29%
31%34% 35% 36% 38% 38% 38%
40%43%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007
30 oktober 2009College 2 NIP
Situatie ouderen (55-65 jaar) in 2008CBS statline, 2009)
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
mannen vrouwen 55-60 60-65
werkend werkloos VUT WAO/WIA niet werkend
30 oktober 2009College 2 NIP
Percentage zelfstandigen onder de werkenden 2002 – 2008 (CBS statline, 2009)
12%13% 13% 13% 13% 13% 13%
0%
2%
4%
6%
8%
10%
12%
14%
16%
18%
2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008
30 oktober 2009College 2 NIP
Percentage zelfstandigen onder de werkenden naar leeftijd 2008 (CBS statline, 2009)
4%
9%
15% 15%
20%
13%
0%
5%
10%
15%
20%
25%
15-25 25-35 35-45 45-55 55-65 totaal
30 oktober 2009College 2 NIP
Effecten van ontwikkelingen arbeidsmarkt
• Gezondheid en vitaliteit worden minder (nemen af met leeftijd)
• Chronisch ziekten (diabetes, COPD en astma) en leefstijlgebonden
aandoeningen nemen toe (Bupa UK Health Insurance)
• Psychische klachten zullen onder werknemers met 5% stijgen
(idem)
• Hartklachten stijgen met 11% (idem)
• Diabetes stijgt tot 2025 met 80% (van 740.000 naar 1,3 miljoen;
RIVM)
• Ziekteverzuim en arbeidsongeschikheid gaan (weer) toenemen
30 oktober 2009College 2 NIP
Vitaliteit van de beroepsbevolking o.b.v. NEA
41%
33%
14%
12%
35%
35%
15%
14%
35%
30%
18%
17%
31%
26%
20%
23%
32%
19%
23%
25%
34%
29%
18%
18%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
<25 jaar 25-34 jaar 35-44 jaar 45-54 jaar >55 jaar Totaal
NEA 2005-2006: Vitaliteit naar leeftijd
dooraandoeningbeperkt
niet-gezond énniet-vitaal
gezond óf vitaal
gezond énvitaal
30 oktober 2009College 2 NIP
Verzuim en vitaliteit beroepsbevolking o.b.v. NEA
59%
24%
13%4%
47%
28%
18%
8%
45%
24%
21%
10%
31%
19%
25%
24%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
gezond én vitaal gezond óf vitaal niet-gezond én niet-vitaal
door aandoeningbeperkt
NEA 2005-2006: Verzuim naar vitaliteit
Meer dan 20werkdagen
T/m 20werkdagen
T/m 5werkdagen
Geen verzuim
30 oktober 2009College 2 NIP
Ziekteverzuim percentage naar leeftijdsklasse (2005)
1,6
3,4
4,3
5,4
6,1
0
1
2
3
4
5
6
7
15-25 25-35 35-45 45-55 55-65
30 oktober 2009College 2 NIP
Werk is veranderd
30 oktober 2009College 2 NIP
Net zoals de maatschappij
ChipsChips
30 oktober 2009College 2 NIP
Wat verandert er aan het werk?
• Verdienstelijking
• Nieuwe technologieën
• Flexibilisering van arbeid
• Upgrading en downgrading
30 oktober 2009College 2 NIP
Aandeel sectoren in de werkgelegenheid o.b.v.
CPB scenario ‘transatlantic market’
30 oktober 2009College 2 NIP
Nieuwe technologieën
• Virtualisering, automatisering, robotica en veiligheidstechnologie
Maken mogelijk:
Grotere afstand tussen persoon en risicovolle activiteiten en materialen;
Veiligere arbeidsomstandigheden; Minder fysiek en meer cognitief presteren.
30 oktober 2009College 2 NIP
Kansen voor oudere werknemers
• Minder fysieke belasting van werk door: Verdienstelijking van de economieNieuwe technologieën
• Ervaring van ouderen: omgang met psychische belasting
• Verandering van het werk:job craftingjob carving
Zelfstandigheid
30 oktober 2009College 2 NIP
Dank voor uw aandachtWilt u meer weten? Dr. Joost van Genabeek
TNO Kwaliteit van Leven - ArbeidPostbus 7182130 AS Hoofddorp
T 023 554 95 43
E-mail: joost.vangenabeek@ tno.nl
Website: www.tno.nl