ผลตโดยแบรนดหนงสอและสอสนบสนน

ชางเทคนค Computer Network Vol.3VoIP Solutions

ผแตง : อำนาจ มมงคลบรรณาธการบรหาร : ภรพล คชาเจรญออกแบบปก/รปเลม : วรวทย แซองภาพประกอบ : ธงชย จนทรนวลจดจำหนาย : นพไพสษฐ พรรณโภชนทนายความทปรกษา : วรากร ดวงจตร

จดพมพ และจดจำหนายโดย : สำนกพมพ บายเนเจอร พบลชชง 119/272 ม. 8 ซ.รตนาธเบศร 18 ถ.รตนาธเบศร ต.บางกระสอ อ.เมองนนทบร จ.นนทบร 11000 Tel. 0-2525-5033, 39 Fax. 0-2580-4654www.bynatureonline.com

สงวนลขสทธ ตามพระราชบญญตลขสทธ พ.ศ.2537หามลอกเลยน ไมวาสวนใดสวนหนงของหนงสอเลมนไมวาจะถายเอกสาร, พมพเฉพาะเนอหา, สแกน หรอเอา บทความไปลงในเวบไซต, นอกจากจะไดรบอนญาตเปน ลายลกษณอกษร จากสำนกพมพ บายเนเจอร พบลชชง และเครองหมายการคาทอางถงในหนงสอเลมน เปนของบรษทนนๆ

ชางเทคนค Computer Network Vol.3VoIP SolutionsISBN 978-974-377-999-2200 หนา175 บาท

นำเสนอโซลชน VoIP โดยอำนาจ มมงคลกำลงศกษา ป. โท วศวกรรมศาสตรมหาบณฑต สาขา วชาวศวกรรมการวดคม และ ปรญญาตรวศวกรรม คอมพวเตอร จากสถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจา คณทหารลาดกระบง มประสบการณดานออกแบบ เนตเวรคโซลชน และเปนวทยากรบรรยายเผยแพร ความรเกยวกบระบบเครอขาย อาทเชน Ethernet LAN, Wireless LAN, Phoneline & Powerline Networking, VoIP Networking เปนตน

ทปรกษาดาน VoIPผศ. อาจนต นวมสำราญอาจารยประจำภาควชาวศกรรมการวดคม คณะวศวกรรม ศาสตร สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง มความเชยวชาญในดาน PID Controller Design, Control Application, Computer Automation Control และมความสนใจในเรองเทคโนโลย Computer & Network เทคโนโลยการสอสารขอมลเสยงผานระบบเครอขาย ซง สามารถนำมาประยกตงานใชไดอยางหลากหลาย รวมถงในวงการคอมพวเตอรอตสาหกรรมอกดวย

คำนำ

จรงๆ แลวเทคโนโลยสอสารขอมลเสยงผานระบบอนเตอรเนตหรอ VoIP ไมใชเรองทไกลตวเราอกตอไป หลายทานคงจะเคยใชโปรแกรมประเภท Instant Massaging เชน MSN, Yahoo นอกจะใช Chat ระหวางกนแลวยงใชพดคยสนทนากนไดอกดวย ซงกถอวา เปนบรการ VoIP อกรปแบบหนงทเหมาะสำหรบผใชในบาน (Home User) ทวๆ ไป แตในหนงสอเลมน จะนำเสนอรปแบบการใชบรการ VoIP ของ Skype และ SIP ทสามารถ นำมาประยกตใชงานทงในแงของผใชในบาน และผใชในกลมขององคกรธรกจไดอยาง

มประสทธภาพ มโปรแกรมและอปกรณ VoIP ตางๆ สนบสนนมากมาย อกทงยงสามารถชวยทานหรอองคกรของทานลดคาใชจายในการ โทรศพทไดเปนอยางด

เนอหาของหนงสอเลมนไดกลาวถงพนฐานทจำเปนเกยวกบเทคโน โลย VoIP โซลชนการประยกตใชงานบรการ VoIP ของ Skype และ SIP ซงขอมลทนำเสนอไดคนควาจากแหลงขอมลตางๆ และจาก

ประสบการณทไดรบในการใชงานบรการ VoIP ทงในและ ตางประเทศ ถายทอดออกมาเปนขอความททำใหคณเขาใจ ไดงายทสด ทกๆ ขนตอนทกลาวไวในหนงสอทานสามารถนำ

ไปใชงานไดจรง

ทายทสดน ขอขอบคณสำนกพมพ ByNature ทใหโอกาสจดทำ หนงสอเลมน และขอขอบคณ พภรพล คชาเจรญ ผใหคำแนะนำ ทดยงตลอดมา และทกๆ ทานทมสวนชวยทำใหหนงสอเลมนเสรจ สมบรณดวยด คณความดของหนงสอเลมนขอมอบแด คณพอ คณแม และทานอาจารยทประสทธประสาทวชา

อำนาจ มมงคล ตลาคม 2551

บทบรรณาธการ

…โทรถก โทรฟร เรองจรงไมใชฝน

ตนทนในดานการสอสารมแนวโนมทชดเจนวา จะถกลงเรอยๆ และเทคโนโลยท ชวยใหฝนเปนจรงไดกคอ VoIP ทสามารถแปลงสญญาณเสยงและภาพวดโอ ใหเปน ขอมลในรปแบบแพกเกตทสามารถสงไปยงผใชปลายทางทอยบนเครอขายอนเตอรเนต เครอขายสาธารณะ หรอเครอขายมอถอกได แตการสอสารกนระหวางเครอขายนน จะตองอาศยผใหบรการ VoIP ดวย

บางบรการโทรฟรสำหรบสมาชกในกลมผใหบรการเดยวกน บางบรการเสยเงน หากตองอาศยเครอขายพเศษของผใหบรการ เชน การโทรผานอนเตอรเนต ไปยงเลขหมายปลายทางทเปนโทรศพทพนฐานหรอมอถอ และในทางกลบกน จะโทรกลบไปทเบอรออนไลนกได การสง SMS แตรวมๆ แลวถกลง 30-50% เมอเทยบกบอตราปกต

ระบบ VoIP ไมไดเปนเพยงอกทางเลอกหนงของการสอสารราคาถก เมอเทยบกบการใช โทรศพทพนฐานเทานน แตมนมขดความสามารถ และใหประโยชนทคมคามากกวาทคนและองคกรทวไปรบร และ หนงสอเลมนจะแสดงใหทกทานเหนประโยชนและการประยกตใช ทงกบบคคลทวไปและองคกรธรกจ ใหสามารถนำมาใชไดอยาง คมคาและมประสทธภาพครบ

ขอบคณครบภรพล คชาเจรญ

peerapon@bynatureonline.comบรรณาธการ

ทำความรจกกบระบบ Voice over IP (VoIP).......11 Voice Over IP คออะไร?.......................................................................................................12

รปแบบและการใหบรการ VoIP..................................................................................................16

โทรหากนฟรแบบ On-Net..........................................................................................................16

โทรไปตางประเทศราคาประหยดผานระบบ VoIP.......................................................................17

โทรฟรโทรประหยด ดวยบรการ Skype..................19โทรหากนฟรๆ ผานบรการ Skype...........................................................................................20

STEP 1 ดาวนโหลดและตดตงโปรแกรม Skype.....................................................................22

STEP 2 ตงชอเพอใชตดตอ......................................................................................................25

STEP 3 ทดสอบอปกรณ.........................................................................................................27

STEP 4 เพมรายชอทตองการตดตอ.......................................................................................28

โทรออกหาเพอนของยสเซอร....................................................................................................34

โทรทางไกล โทรตางประเทศ ราคาถกสดๆ................37โทรตางประเทศถกสดๆ ผานบรการ SkypeOut.....................................................................38

ขนตอนการสมครใชบรการ SkypeOut....................................................................................40

ขนตอนการโทรออกดวย SkypeOut.......................................................................................44

อกหลายบรการของ Skype กบโลกใหมของการสอสาร.........................................................45

โทรราคาประหยด (Cheap Calls)...........................................................................................45

เบอรโทรออนไลน (Online Number).....................................................................................45

บรการสง Short Message (SMS).....................................................................................46

บรการฝากขอความเสยง (Voice Mail).................................................................................47

บรการโอนสายอตโนมต (Call Forwarding)..........................................................................47

อปกรณเสรมสำหรบการใชงาน Skype....................................................................................49

USB Phone สำหรบ Skype...................................................................................................49

WiFi Skype Phone...............................................................................................................49

Pocket PC/3G Mobile.........................................................................................................51

อปกรณ WebCam...................................................................................................................51

โซลชนการประยกต ใช Skype ในองคกร..........53โทรหากนฟรดวยบรการ Skype..................................................................................54

ประชมฝายหรอระหวางสาขาดวย Skype Conference Call..................................55

จดอบรมพนกงานสาขา (Skype + VNC + PowerPoint).....................................58

โทรกลบเมองไทยราคาประหยดดวยบรการ SkypeOut................................................69

โทรถกโทรฟร กบบรการ VoIP ของคนไทย......73บรการโทรศพทผานอนเตอรเนตของไทย........................................................................74

รจกกบโปรโตคอล SIP (Session Initiation Protocol)........................................75

ผ ใหบรการการสอสารขอมลเสยงผานอนเตอรเนต (VoIP Service Provider)....78

CattelCom (บรษท กสท. โทรคมนาคม)...................................................................78

TOT (บรษท ทโอท).......................................................................................................82

TRUE (ทร คอรปอเรชน)..............................................................................................83

Ji-Net (บรษท จสมน อนเตอรเนต)............................................................................84

ThaiTelephone (บรษท แอดวานซ เทเลโฟน แอนด เทเลคอมมนเคชน จำกด)........85

องคประกอบของระบบ VoIP........................................................................................86

โปรแกรม Soft Phone.................................................................................................86

อปกรณเสรมสำหรบใชรวมกบ Soft Phone...............................................................87

อปกรณ Analog Terminal Adapter (ATA).........................................................87

อปกรณเครองโทรศพทแบบ IP (IP Phone)..............................................................88

อปกรณ Wi-Fi Phone................................................................................................88

อปกรณ Pocket PC....................................................................................................88

อปกรณ VoIP Gateway Adapter............................................................................89

อปกรณ IP-PBX หรอ SIP Server...........................................................................90

โซลชนและการตดตงใชงานระบบ VoIP

สำหรบผ ใช ในบาน.......................................................93การตดตงใชงานระบบ VoIP ดวยโปรแกรม Soft Phone....................................................94

สมครและใชบรการ VoIP ของ TOT (TOT NetCall)............................................................95

สมครและใชบรการ VoIP ของ TRUE (TRUE NetTalk)...................................................101

การตดตงใชงานระบบ VoIP ดวยอปกรณ ATA (Analog Terminal Adapter)..........109

เชอมตออปกรณ ATA รน SPA2102.................................................................................110

คอนฟกอปกรณ SPA2102 เพอใชบรการ VoIP ของ TOT NetCall..............................111

การตดตงใชงานอปกรณ VoIP Gateway............................................................................117

เชอมตออปกรณ VoIP Gateway รน SPA3102.............................................................118

คอนฟกอปกรณ SPA3102 เชอมตอระหวาง TRUE NetTalk เขากบ TOT...................119

ประยกต ใชงานระบบ VoIP ในสำนกงาน................127ตสาขาโทรศพท (PBX)............................................................................................................128

Solution 1: สรางโทรศพทสายนอกแบบ VoIP ใหแก PBX..............................................129

Solution 2: โทรหากนฟรระหวางสำนกงานดวย VoIP......................................................130

Solution 3: สรางระบบโทรศพท VoIP ดวย IP-PBX (SIP Server)...........................131

อปกรณทใช ในการสรางระบบโทรศพท VoIP.........................................................................133

ดาวนโหลดและตดตงโปรแกรม SIP Server.........................................................................134

คอนฟก SIP Server 3CX Phone System 6.0............................................................142

สรางระบบเสยงตอบรบอตโนมต (Auto attendant).........................................................146

สรางคสายนอกแบบ VoIP (SIP Trunk)..............................................................................149

สรางคสายนอกแบบ PSTN....................................................................................................153

ตดตง Soft Phone, ATA และ IP Phone ใชงานรวมกบ SIP Server 3CX................163

ทดลองใชงานระบบโทรศพท VoIP..........................................................................................171

การปรบปรงคณภาพของภาพและเสยง..................177ทำอยางไรให ไดการสอสาร VoIP ทสมบรณ...........................................................................178

จดลำดบความสำคญใหกบขอมลดวยฟงกชน QoS...............................................................179

Prioritization.........................................................................................................................179

Queuing & Scheduling.....................................................................................................181

กรณตวอยางการใชงาน QoS สำหรบระบบ VoIP...............................................................183

การเชตอพ QoS บนเครอขายสำหรบบานพกอาศย...............................................................184

การเชตอพ QoS บนเครอขายสำหรบสำนกงาน.....................................................................189

VoIP = Voice-over-Internet Protocol ภาษามนษยคอ“โทรถกโทรฟร” เหมาะสำหรบคณและองคกรของคณ

วนนโลกของเราหมนเรวจรงๆ ครบ เมอหลายปกอน ผมไดชมภาพยนตร เรองหนงทมฉากทวยรนใชคอมพวเตอรโทรศพทหาเพอน แคเอา Headphone สวมหวแลวกคยไดทนท ตอนนนบอกกบตวเองวา เดยวตองหาใหไดวา โปรแกรมตวไหนททำใหคอมพวเตอรกลายเปน โทรศพทได และนเองททำใหผมไดรจกกบคำวา VoIP เปนครงแรก และ ความตนเตนกตองหมดลงเมอคนหาขอมลแลวพบวา มนเหมาะกบ อนเตอรเนตความเรวสง แลวกตองอาศยผใหบรการ VoIP

ดวยตอนนนเนต Hi-Speed ในบานเรากยงไมแพรหลายเหมอนทกวนน และผใหบรการเครอขาย VoIP กยงไมจตเลยสกเจาในบานเรา เมอตนป 50 ผมกไดเหนบทความเกยวกบ VoIP มากขนทงใน อนเตอรเนตและนตยสารไอท โดยเฉพาะในชวงตนป 51 ทกระแสของ VoIP เรมแพรหลายอยางมากในประเทศไทย เรมไดยนไดฟงวามคน และองคกรหนมาใชระบบคยโทรศพทผานอนเตอรเนตกนมากขน มนเปนกระแสความนยมพรอมๆ กบโปรแกรม Soft Phone ทชอวา Skype ซงเจาโปรแกรมทวานมนทำงานบนเทคโนโลย VoIP นนเอง

ในชวงสองปทผานมาความเรวของอนเตอรเนตกดขนมากแลว และ พบวามผใหบรการ VoIP เกดขนแลวหลายราย ไมวาจะเปน TOT, TRUE, CAT เปนตน กเลยดงดดใหผมกลบมาสนใจมนอกครง และเมอไดรบการตดตอจากนกเขยนคอ คณอำนาจ มมงคล วาสนใจเขยนเรอง VoIP (นกเขยนคนนรใจผมเสมอ) โดยเนนในแนวโซลชนสำหรบผใชทว ไป และการประยกตใชงานในองคกรธรกจ ผมรบตอบรบโดยไมลงเลเลย เพราะคอนขางจะมนใจวา มนคอโลกใหมของการสอสาร มนกคง เหมอนกบการสอสารดวยการสงอเมลทกลายเปนเรองธรรมดาสำหรบทกคน การจะโทรศพทผานอนเตอรเนตโดยใชโปรแกรม Soft Phone กคงไมใชเรองแปลก แตสงทจะทำใหทกทานแปลกใจนนกคอ การโทร ศพทผานอนเตอรเนตในแบบพซกบพซดวยกน มนฟร! จะเสยเงนกตอเมอมการโทรไปยงโทรศพทบานหรอมอถอซงเปนบรการพเศษ

และเมอเชคอตราคาโทรตอนาทแลวพบวา มนถกมาก ไมวาจะโทร ภายในประเทศหรอตางประเทศกมอตราคาบรการทถกกวาระบบปกตมากๆ เมอไดเรยนรลกลงไปถงความสามารถของโปรแกรม Skype กพบวา มนไมไดมความสามารถแคเปน Soft Phone เทานน ยงใชเปนโปรแกรมสำหรบ Chat ไดเหมอน MSN, สามารถตดกลอง เวบแคมเพอแสดงภาพวดโอของคสนทนาไดเหมอนกบ Camfrog และทสำคญ ยงสามารถประยกตใชในการประชมในแบบ Video Conference ไดอกดวย

ความกาวหนาของเทคโนโลย VoIP ไมไดเตบโตโดยทงเครอขายโทร ศพทสาธารณะ (PSTN) แตยงคงมการพฒนาอปกรณเขามาเชอม ทงสองระบบเขาดวยกน เพอใหโทรศพทธรรมดาหรอมอถอทเราใช กนอย สามารถโทรตดตอกบเบอรออนไลนในโลกอนเตอรเนตไดดวย อกทงยงพฒนาไปไกลถงระบบต VoIP สำหรบตสาขาโทรศพททเรยก วา “IP-PBX” ทมฟงกชนการใชงานเหมอนกบต PBX ซงเปน ระบบตสาขาทนยมใชในการสรางเบอรตดตอภายในของสำนกงาน

ลองนกภาพดครบวา หากบรษทของทานมสาขาอยในตางประเทศ โซลชนเหลานจะชวยประหยดคาใชจายในดานการสอสารไดมากขนาด ไหน และทงหมดนคอโซลชนของการสอสารสำหรบองคกรธรกจท ตองการลดคาใชจาย และเพมประสทธภาพการสอสารขององคกร

“VoIP ถกพฒนามากวา 10 ป วนนมนพรอมแลว”

ภรพล คชาเจรญ : ByNature

ทำความรจกกบระบบ Voice over IP (VoIP)

ทกทานเคยไดยนคำวา “VoIP” กนบางรเปลาครบ มนเปนเทคโนโลยซงชวยในการสงสญญาณ

เสยงผานเครอขายอนเตอรเนต ทำใหเราสามารถสนทนากนไดเหมอนกบการโทรศพท

จงมศพท ใหมวา “เนตทอลค” เทคโนโลยนถกพฒนามานานกวา 10 ปแลว จนถงวนน

คณภาพเสยงไมเปนปญหาอกแลว และประสทธภาพในการทำงานกเปนทยอมรบจนกลายเปน

กระแสนยมไปทวโลก

Voice Over IP คออะไร?

สำหรบหนงสอเลมน ผมจะแนะนำยสเซอร ใหรจกกบบรการโทรศพทผานอนเตอรเนต

(VoIP) วธการตดตงใชงานระบบ VoIP ในบานและในสำนกงาน การประยกต ใชระบบ

VoIP เพอลดคาใชจายในการโทรศพทตดตอกบเพอนๆ หรอคนในองคกรของยสเซอร

รวมไปถงการโทรตดตอกบลกคาในตางประเทศ

หลงจากทระบบอนเตอรเนต ADSL ถกนำมาใชงานอยางแพรหลายในบานพกอาศย ดวยเพราะคาบรการรายเดอนทแสนถก ประกอบกบ ADSL ใหความเรวในการสอสาร ขอมลทสง ทำใหมบรการตางๆ เกดขนมากมายบนโลกอนเตอรเนต มทงบรการแบบฟรๆ แลวกแบบเสยเงน บรการดงกลาวไดแก ฟงวทยผานอนเตอรเนต, ดทวผานอนเตอรเนต, ดวดโอผานอนเตอรเนต, หองสนทนาพรอมแสดงภาพวดโอ และบรการโทรศพทผาน อนเตอรเนต (VoIP) เปนตน

12

เรมจากเรามาทำความรจกกบคำวา VoIP กนกอน...

หากจะอธบายใหเขาใจงายๆ “VoIP” หรอชอเตมๆ กคอ Voice over Internet Protocol เปนระบบทแปลงเสยงทเราพดคยกนใหเปนสญญาณดจตอลในรปแบบของ IP Package แลวสงไปยงปลายทางผานเครอขาย IP Network หรอเครอขายอนเตอรเนต เมอ IP Package เดนทางไปถงปลายทางแลวระบบกจะแปลงสญญาณดจตอลใหกลบเปนสญญาณเสยง เหมอนตนทางอกครง

การแปลงเสยงสนทนาใหเปนสญญาณดจตอลในรปแบบของ IP Package นนจะอาศย อปกรณ เชน เครองคอมพวเตอรทตดตงโปรแกรม Soft Phone, IP Phone และ Analog Terminal Adapter (ATA) ซงรายละเอยดของอปกรณเหลานผมจะอธบายในบทถดไป เพอความสะดวกรวดเรว ผมขอเรยกเครองคอมพวเตอรทตดตงโปรแกรม Soft Phone, IP Phone และ ATA รวมๆ กนวาเปน “อปกรณ VoIP” กแลวกนนะครบ

13

โทรฟรโทรประหยดดวยบรการ Skype

ถาพดถงโปรแกรม Soft Phone ตวไหนดงทสดในโลกละก คงตองขอยกให Skype

เปนเบอรหนง ดวยเพราะตวซอฟตแวร ไมไดเปนเพยงแคโปรแกรมโทรศพทธรรมดา

แตสามารถ Chat และถายทอดภาพวดโอได อกทง Skype ยงเปนผใหบรการเครอขาย

VoIP ทมบรการทหลากหลายทสดอกดวย

โทรทางไกล โทรตางประเทศ ราคาถกสดๆ

นบจนถงวนน การสอสารทางไกลดวยโทรศพทกลายเปนเรองทไมตองกงวลอก

ตอไปแลว ไมวาจะโทรหาใครประเทศไหนกลวนมอตราคาบรการทถกลงหลายเทา

ดวยการโทรผานระบบ VoIP ทม Skype ซงเปนทงผผลตโปรแกรม Soft Phone

และเปนผ ใหบรการระบบ VoIP ดวยในตว

ตารางอตราคาบรการจะอยทหวขอ What do calls cost?

โทรตางประเทศถกสดๆ ผานบรการ SkypeOut กอนหนานเราใชโปรแกรม Skype โทรหากน ซงเปนการโทรหากนแบบ PC to PC บรการแบบนฟรครบแตสำหรบผทตองการโทรผานโปรแกรมไปยงเบอรโทรศพทพนฐานหรอเบอรมอถอซงเปนแบบ PC to Phone จะตองใชบรการเสรมทเรยกวา SkypeOut ซงจะมการเกบคาบรการ แตกมอตราทถกกวามากเมอเทยบกบบรการของ กสท.

“Long distance and international calls at great low rates”

เชอไหมครบวา คณสามารถโทรจากประเทศไทยไปหาคนทอเมรกาดวยคาโทรนาทละไมถง 1 บาท เหตททำใหบรการโทรศพทผานอนเตอรเนตมนถกไดกเพราะวา ไมตองเสยคาธรรมเนยมเชอมตอสญญาณนนเอง

หากยสเซอรมญาตพนองหรอลกคาอยตางประเทศ และตองโทรตดตอหากนเปนประจำ Skype มบรการ SkypeOut ชวยใหยสเซอรลดคาใชจายในการโทรศพททางไกลไปยงประเทศตางๆ ทวโลกดวยอตราคาโทรแบบประหยด เชนโทรไปโทรศพทบานในประเทศอเมรกา, ออสเตรเลย, องกฤษ, จน ฯลฯ เสยคาใชจายเพยง $US0.024 หรอประมาณ 0.80 บาทตอนาท

(ดรายละเอยดอตราคาโทรศพทไดจาก http://www.skype.com/prices/callrates/ หรอคลกทเมน Use Skype > Prices > calling rates)

38

กอนทจะใชโปรแกรม Skype โทรออกไปยงตางประเทศนน ยสเซอรจะตองสมครใชบรการ SkypeOut ซงจะมใหเลอก2 แบบ คอ 1. Pay As You Go คอ โทรออกเทาไหร จายเทานน 2. Pay monthly คอ เหมาจายรายเดอน โทรเทาไหรกไดแบบ Unlimited

ในหวขอนผมจะสาธตวธการสมครใชบรการ SkypeOut แบบ Pay As You Go และหลงจากสมครใชบรการเสรจแลวกจะทดลองใชโปรแกรม Skype โทรออกไปหาญาตของผมทอยญปนนะครบ

รปแสดงการใชบรการ SkypeOut โทรไปยงระบบโทรศพทพนฐาน

39

โซลชนการประยกตใช Skype ในองคกร

ประโยชนประการสำคญของ Skype และถอวาเปนหวใจหลกกคอ ชวยใหผ ใชบรการ

สามารถลดคาใชจายโทรศพทสำหรบการพดคยกบกลมเพอนและคนรจก ในแง

องคกรธรกจทตองตดตอกบลกคาตางประเทศเปนประจำ หรอองคกรทมสำนกงาน

สาขาจำนวนมาก กสามารถนำบรการ Skype มาใชเพอลดตนทนการดำเนนการลงได

ในเรองของคาใชจายทเกดขนกบการโทรศพทตดตองาน ซงจรงๆ แลวเรายงสามารถ

ประยกต ใชงาน Skype ไดอยางหลากหลาย

โทรหากนฟรดวยบรการ Skype การโทรหากนฟรภายในกลมเพอนและคนรจกดวยบรการ Skype ถอวาเปนการใชงานแบบพนฐานทสด เพยงแตทกคนในกลมจะตองมเครองคอมพวเตอร (พรอมไมโครโฟนและลำโพง) และตดตงโปรแกรม Skype หรอจะอาจใชเปน WiFi Skype Phone รวมถงพวก Pocket PC/Smart Phone เชอมตอเขาสเครอขายอนเตอรเนตและออนไลนอยกสามารถโทรหากนไดฟรทนท

รปแสดงการเชอมตออปกรณตางๆ เพอใชบรการ Skype

จากรป สงเกตวาเราสามารถใชบรการ Skype โทรหากนไดทกททกเวลาไมวาจะในบาน สำนกงาน หรอนอกสถานทเพยงแคอปกรณทใชและวธการเชอมตออปกรณเขาเครอขายอนเตอรเนตแตกตางกนออกไป เชน

ใชงาน Skype ในบานหรอสำนกงาน เครองคอมพวเตอร เชอมตอเขาเครอขายอนเตอรเนตผาน ADSL Router / Wireless ADSL Router WiFi Skype Phone เชอมตอเขาเครอขายอนเตอรเนตผาน Wireless ADSL Router

54

ใชงาน Skype นอกสถานท Pocket PC/เครองคอมพวเตอร Notebook เชอมตอเขาเครอขายอนเตอรเนตผาน Wireless Hotspot เครองคอมพวเตอร Notebook + AirCard เชอมตอเขาเครอขายอนเตอรเนตผาน EDGE (DTAC, AIS) หรอ EVDO

(Hutch, CAT Telecom) Smart Phone/3G เชอมตอเขาเครอขายอนเตอรเนตผาน EDGE (DTAC, AIS) หรอ EVDO (Hutch)

ประชมฝายหรอระหวางสาขาดวย Skype Conference Call ในบางบรษท อาจจะมการจดประชมเพออพเดตขอมลขาวสาร หรอระดมความคดในการวางแผนกลยทธทางการตลาดหรอแนะนำผลตภณฑ ใหมเปนประจำทกๆ เดอน เดมทอาจจะใชการเชญพนกงานทเกยวของจากทกสารทศเดนทาง เขามาประชมกนทสำนกงานใหญ

ปกตทางบรษทจะตองเสยคาใชจายในการเดนทาง และคาทพกใหแกพนกงานผเขารวมประชม รวมทงเสยคาดำเนนงาน การประชม (คานำ, คาไฟ, คาจดเลยง ฯลฯ) รวมถงพนกงานตองเสยเวลาเดนทางมาประชมอกดวย ซงคาใชจายทงหลายทไดกลาวมา เปนตนทนดำเนนการของบรษททงสน หากยสเซอรตองการลดตนทนดำเนนการ เราสามารถประยกตใชการประชมหลายฝายผานบรการ Skype Conference Call ไดโดยไมเสยคาใชจายใดๆ เลย

55

STEP 4 ดำเนนการอบรมหลงจากเซตอพอปกรณทกอยางเสรจเรยบรอยแลว ยสเซอรสามารถดำเนนการบรรยายและจดอบรมไดทนทโดยเรมจาก

1. สงไฟล Presentation (PowerPoint) ไปใหพนกงาน ทประจำอยสาขาผานทางอเมลแลวคดลอกไฟลไปใสไวบนเครองคอมพวเตอรทตดตงโปรแกรม VNC Server และ PowerPoint

2. ออนไลนโปรแกรม Skype บนเครองคอมพวเตอรท สำนกงานสาขา และเครองวทยากร

3. ทเครองคอมพวเตอรวทยากร ดบเบลคลกไอคอนของ VNC Viewer บนเดสกทอป

4. จากนนหนาตาง VNC Viewer : ConnectionDetails จะปรากฏขนมา ท Server : ใสชอ Host-name ของ ADSL Router (WRT160N) ทยสเซอรลงทะเบยนใชงานแลวบน DynDns.org (ตามตว อยางในหวขอ “เซตอพอปกรณ ADSL Router ทสำนกงานสาขา”) แลวคลกปม OK

Server : amnatm29.dyndns.org:5900

5. จากนน VNC Viewer จะใหใส Password (รหสท กำหนดไวในขนตอนการตดตงโปรแกรม VNC Server) แลวคลกปม OK

6. หนาจอภาพของเครองคอมพวเตอรทสำนกงานสาขาจะถกดงมาแสดง และถกควบคมดวยเครองคอมพวเตอรของวทยากรทอยในสำนกงานใหญ

7. วทยากรสามารถทำ Remote Training และพดคย โตตอบกบพนกงานทสำนกงานของสาขานนๆ ได แบบเรยลไทม เหมอนกบวาไดเดนทางไปบรรยายท สำนกงานสาขานนจรงๆ ครบ

68

โทรกลบเมองไทยราคาประหยดดวยบรการ SkypeOut SkypeOut เปนบรการทชวยใหผ ใชบรการ Skype สามารถโทรออกไปตางประเทศในอตราคาโทรทประหยดมากๆตามรายละเอยดทผมไดกลาวไวแลวในบทท 2 หวงวายสเซอรยงคงจำกนไดนะครบ หวขอนขอยกตวอยางจาก ประสบการณจรงของผมเอง

เนองจากหนาทการงานทำใหตองเดนทางไปประชม และทำงานในตางประเทศประมาณ 4 -10 วน เปนประจำ แนนอน ครบวาอยตางประเทศหลายๆ วนกคงคดถงใครบางคนทอยเมองไทยเลยตองโทรกลบมาหา ครนจะใชโทรศพทมอถอโทร กโดนคา Roaming ทแสนแพง จะใชโทรศพทในโรงแรมคาบรการกแพงไมแพกน จะเดนไปหาซอ International PhoneCard กไมใชคนแถวนน (หารานไมเจอครบ) นกขนไดวามโปรแกรม Skype อยในเครอง Notebook ผมเลยใช Notebookเชอมตอ Free Wireless Hotspot ในโรงแรม แลวกทำการลงทะเบยนใชบรการ SkypeOut จากนนกใชโปรแกรม Skype โทรขามทวปกลบมาหาบดา มารดา และภรรยาทเคารพ

*หมายเหต : ราคาในตารางเปนราคาจาก Website http://www.skype.com/prices/callrates/ คำนวณเปนเงนไทย ดวยอตราแลกเปลยน $USD 1 = 34 บาท

69

ตารางอตราคาโทรศพทมายงประเทศผาน SkypeOut

ปลายทาง - คาโทรตอนาท ราคาไมรวม VAT ราคารวม VAT

Thailand (ตางจงหวด) $USD 0.113 (3.84 บาท) $USD 0.130 (4.42 บาท)

Thailand (กรงเทพ) $USD 0.062 (2.10 บาท) $USD 0.071 (2.24 บาท)

Thailand (โทรศพทมอถอ) $USD 0.115 (3.91 บาท) $USD 0.132 (4.48 บาท)

โทรถกโทรฟรกบบรการ VoIP ของคนไทย

ทผานมาผมไดนำเสนอบรการตางๆ ของ Skype ทเปนของตางประเทศ ซงหลายคนอาจจะไมสะดวกในเรอง

ของภาษา ยงมบรการโทรถกโทรฟรของไทยทคณสามารถเลอกใชบรการไดงายกวา Skype ในบทนจะนำทก

ทานไปรจกกบผ ใหบรการ VoIP ของคนไทยกนบาง

บรการโทรศพทผานอนเตอรเนตของไทยบรรดาผ ใหบรการ VoIP ไมวาจะในเมองไทยหรอในตางประเทศตางกเปดใหบรการโทรศพทผานอนเตอรเนตราคา ประหยดโดยใชโปรโตคอล SIP (Session Initiation Protocol) ซงเปนโปรโตคอลควบคมการสอสารขอมลเสยงบนระบบเครอขาย

ลกษณะของบรการนจะมสวนคลายกนกบ Skype ตรงทผใชบรการสามารถโทรตดตอหากนผานเครอขายอนเตอรเนตได และสามารถโทรไปตางประเทศไดในราคาประหยดโดยอาศย Soft Phone หรออปกรณ VoIP เชน ATA, IP Phone

นอกจากนยงมการนำบรการ VoIP ทใชโปรโตคอล SIP ไปสรางเปน SIP Trunk (โทรศพทสายนอกแบบ VoIP) ใหแกระบบตสาขาโทรศพทอตโนมตแบบ IP (IP-PBX) หรอตสาขาโทรศพทแบบอะนาลอกทวไป ทำใหผใชงานโทรศพทจาก สายใน (Extension Line) ของตสาขาสามารถโทรหากนไดฟร และสามารถโทรออกตางประเทศไดในราคาประหยดอกดวย

รปแสดงการสอสารขอมลเสยงบนระบบ VoIP ผานอนเตอรเนตโดยอาศย SIP Server

74

รจกกบโปรโตคอล SIP(Session Initiation Protocol) SIP เปนโปรโตคอลของการสงสญญาณทใช ในการสอสารขอมลมลตมเดยซงไดแก ภาพ (วดโอ) และเสยง ไปบน เครอขายอนเตอรเนต หรอกลาวไดวา คณสามารถโทรศพทผานเครอขายอนเตอรเนตไดนนเอง อกทงยงสามารถ เหนหนาคสนทนาไปพรอมๆ กบการพดคยโทรศพท ไดในเวลาเดยวกนอกดวย

โปรโตคอลนถกพฒนาขนมาโดยองคกรทมชอวา “Internet Engineering Task Force (IETF)” ซงเปนหนวยวศวกรรมอนเตอรเนตเปนผทคดคนและปรบปรงโปรโตคอลตางๆ ทใชในอนเตอรเนต ระบบ IP Phone หรอ Soft Phone ทงหลาย จะใชโปรโตคอล SIP (RFC3261) เปนมาตรฐาน

บนระบบโทรศพท VoIP จะอาศยโปรโตคอล SIP และโปรโตคอลทใชสาหรบการสงขอมลแบบเวลาจรง บนเครอขาย IP ทเรยกวา Real-time Transport Protocol (RTP) สำหรบการสอสารขอมลเสยง โดยอปกรณ VoIP ไมวาจะเปน Soft Phone, ATA และ IP Phone จะใชโปรโตคอล SIP (หรอ SIP Message) ในการ Registration, Call Setup, On Hold, Call Transfers, DTFM Signal ฯลฯ

การทำงานของระบบโทรศพท VoIP ในตอนเรมตนอปกรณ VoIP ระบบจะสงขอความลงทะเบยน (Registration Message) ไปทพอรต 5060 ของ IP-PBX เพอขอลงทะเบยนใชงาน และหลงจากทอปกรณ VoIP ลงทะเบยนใชงานเสรจเรยบรอย แลว กสามารถโทรหาอปกรณ VoIP อนๆ ในระบบไดทนท

75

ตวอยางกระบวนการทเกดขน ใช IP Phone เบอรภายใน 100 ตดตอไปยง IP Phone อกเครองทมหมายเลข 101 มดงน

รปแสดงขนตอนการ Register ของอปกรณ IP Phone ไปยง SIP Server

รปแสดงขนตอนการโทรหากนระหวาง IP Phone โดยอาศย SIP Server

76

1. เมอผใช IP Phone Ext. 100 กดหมายเลขปลายทาง Ext. 101, IP Phone Ext. 100 จะสง SIP Message INVITE: SIP:101@192.168.1.101 ไปยง SIP Server จากนน SIP Server จะสงตอ INVITE: SIP:101@192.168.101 ไปยง IP Phone Ext. 101

2. ในขณะเดยวกน SIP Server จะสง 100-Trying แจงกลบไปยง IP Phone Ext. 100 ดวยวา กำลงตดตอ Ext. 101 ใหอยนะ

3. เมอ IP Phone Ext.101 ไดรบสญญาณ INVITE แลว กจะสง 180-Ringing กลบไปยง Ext.100 ผานเครอง SIP Server เพอแจงวา IP Phone Ext.101 กำลงสงเสยง (เสยงโทรศพทดง)

4. เมอมการรบสายทเครอง IP Phone Ext. 101 จะมการสง 200-OK ไปยง SIP Server เพอใหสงตอไปยง Ext. 100 เพอแจงวา IP Phone Ext. 101 รบสายแลว

5. IP Phone Ext. 100 ตอบกลบดวยสญญาณ ACK (รบทราบ) ไปยง SIP Server และสงตอไปยง Ext. 101

6. หลงจากนน ทงสองฝายกสามารถสนทนากนไดทนท ขอมลเสยงจาก IP Phone ทงสองเครองจะสงหากนโดยตรง (ไมผาน SIP Server) ดวยโปรโตคอล RTP

7. เมอผใช IP Phone Ext. 100 วางสาย IP Phone จะสง BYE ไปยง Ext. 101

8. IP Phone Ext. 101 ตอบกลบดวย 200-OK เปนการจบการสนทนาผานระบบ VoIP

รปแสดง SIP Message จรงในขนตอนการ INVITE และไดมการรบสายเพอสนทนา

77

โซลชนและการตดตงใชงานระบบ VoIP สำหรบผใชในบาน

บรการโทรศพทผานอนเตอรเนตดวยเทคโนโลย VoIP ผ ใหบรการสวนใหญ มงเนนทำตลาดในกลมลกคาตาม

บานทใชงานระบบอนเตอรเนตความเรวสง เชน ADSL, VDSL หรอ iPStar เนองจากระบบ VoIP จำเปนต

องอาศยแบนดวดธสอสารขอมลสง ประมาณ 55 - 110 Kbps ตอการรบสายเขาหรอโทรออก 1 คสาย

(1 Voice Channel) บทนจะแสดงโซลชนและการตดตงใชงานทผ ใชสามารถทำตามไดทนท

ประยกตใชงานระบบ VoIP ในสำนกงาน

ในบทนจะกลาวถงรายละเอยดของการประยกต ใชเทคโนโลยโทรศพทผานอนเตอร

เนตหรอ VoIP สำหรบสำนกงานทตองการลดคาใชจายในการโทรศพทไปยงหมายเลข

ปลายทางทงภายในประเทศและตางประเทศ รวมถงโทรหากนฟรระหวางสำนกงาน

โดยการนำเอาอปกรณ ATA มาสรางเปนโทรศพทสายนอกแบบ VoIP ใหแกต PBX

และในตอนทายบทจะเปนการ สรางระบบโทรศพท VoIP ดวยตสาขาโทรศพทแบบ

IP (IP-PBX) ซงทานสามารถทดลองทำไดดวยตนเองตามขนตอนทอธบายไวแบบ

Step by Step

Solution 1:สรางโทรศพทสายนอกแบบ VoIP ใหแก PBXโซลชนแรกทจะนำเสนอ เหมาะสำหรบสำนกงานทมการใชโทรศพทตดตอลกคาตางประเทศเปนประจำ และการโทรแตละ ครงเปนเวลานานจนทำใหเสยคาใชจายสง เนองจากอตราคาโทรระหวางประเทศโดยทวไปราคาประมาณนาทละ 5 - 20 บาท เราสามารถนำระบบ VoIP มาประยกต ใชเพอลดคาใชจายใหลดลงเหลอเพยงนาทละ 0.75 - 1 บาท ไดครบ

ตวอยางบรษท ก. ตองโทรตดตอลกคาทอยประเทศอเมรกาเปนประจำเฉลยแลววนละประมาณ 30 นาท (เดอนละ 900 นาท) - ถาใชบรการโทรศพทระหวางประเทศของผใหบรการทวไป ราคาประมาณ 5 บาทตอนาท • 5 บาท X 900 นาท = 4,500 บาท ตอ เดอน - ถาใชบรการโทรศพทไปตางประเทศดวยบรการ VoIP ของ TOT NetCall ราคาประมาณ 1 บาทตอนาท • 1 บาท X 900 นาท = 900 บาท ตอ เดอน ประหยดเงนใหสำนกงานไดถงเดอนละ 4,500 – 900 = 3,600 บาท (ปละ 43,200 บาท) !!

สำนกงานสวนใหญมกจะมการตดตงใชงานระบบโทรศพทดวยต PBX โดยปกตสายนอกทนำมาเชอมตอเขากบต PBX กจะเปนคสายโทรศพทจากผใหบรการโทรศพทพนฐาน เชน TOT, TRUE หรอ TT&T ในโซลชนแรกนเราจะใชอปกรณ ATA สรางเปนคสายนอกแบบ VoIP โดยนำ FXS พอรตของอปกรณ ATA มาเชอมตอเขากบพอรตสายนอกของ PBX ดงรป เพอใชเปนชองทางการโทรไปตางประเทศราคาประหยด

รปแสดงการเชอมตออปกรณ ATA เขาพอรตสายนอกของต PBX

129

โทรออกไปยงเลขหมายปลายทางผานคสายนอก VoIPเราไดกำหนดบน SIP Server 3CX ใหใชหมายเลข 8 เปนหมายเลข ตดโทรออกสายนอก และเนองจากเราใชบรการ VoIP ของ TOT NetCall การโทรออกจงตองทำตามรปแบบของ TOT NetCall ดวยเชน a. โทรในเมองไทย กดหมายเลขโทรศพทไดตามปกต เชน เบอรมอถอ กด 081857XXXX, เบอรบาน กด 02322XXXX ดงนนการโทรออกแตละครงตองกด 8 แลวตามดวยรปแบบการโทรของ TOT NetCall เชน โทรในเมองไทยกใหกด 802322XXXX (เบอรบาน), 8081803XXXX (เบอรมอถอ)

b. โทรไปตางประเทศ กด 88 ตามดวย รหสประเทศ (Country Code)ตามดวย หมายเลขโทรศพท (88 + Country Code + TelephoneNumber) เชน โทรไปตางประเทศกใหกด 88865955XXXX (เบอรประเทศสงคโปร)

โทรออกไปยงเลขหมายปลายทางผานคสายนอก PSTNการโทรออกไปยงโทรศพทปลายทางผานคสายนอกแบบ PSTN ซงเราไดกำหนดบน SIP Server 3CX ใหใชหมายเลข 9 เปนหมายเลขตดโทรออก ดงนนการโทรออกกใหกด 9 แลวตามดวยหมายเลขโทรศพท ปลายทาง เชน 902741XXXX (เบอรบาน), 9081857XXXX (เบอรมอถอ)

172

การปรบปรงคณภาพของภาพและเสยง

เพอลดปญหาการสอสารขอมลเสยง Delay หรอเสยงขาดๆ หายๆ ในเวลาโทรออก

หรอรบสายเขาผานคสายนอกแบบ VoIP จงตองมการจดลำดบความสำคญการ

สอสารขอมลของโปรแกรมตางๆ ทใชบนเครอขายของสำนกงาน นนคอการใชฟงกชน

QoS (Quality of Service) บน ADSL Router โดยใหขอมลเสยงของ VoIP

มสทธพเศษในการรบสงขอมล ตดตามรายละเอยดไดเลยครบ

ทำอยางไรให ไดการสอสาร VoIP ทสมบรณ ในการรองรบการสอสารทมขนาดใหญและมขอมลจำนวนมาก ระบบเครอขายภายในบานหรอสำนกงาน จำเปนจะตองมแบนดวดธทใหญและสามารถจดการกบขอมลตางๆ ไดอยางมประสทธภาพ เพอรองรบแอพพลเคชนอยาง VoIP, Video, FTP, HTTP, Email, Gaming ใหมการสอสารทราบรน

ดงนนระบบเครอขายจำเปนจะตองมชองทางการสอสาร หรอทเรยกกนดวยภาษาเทคนควา “แบนดวดธ (Bandwidth)”มากเพยงพอสำหรบการสอสาร และตองพงคณสมบตในการจดลำดบกอนหลงการรบสงขอมลโดยอาศยฟงกชน QoS (Quality of Service) เพอกำหนดใหรบสงขอมลของ VoIP และ Video กอนขอมลจากแอพพลเคชนอน

บนระบบทไมมการกำหนดการทำงานใหกบ QoS เครอขายจะใหบรการแกแอพพลเคชนทกๆ ตวดวยความเทาเทยมกน นนหมายถงโอกาสในการสอสารขอมลทเทากน ฉะนน หากเกดกรณทระบบเครอขายมแบนดวดธไมพอ คอมชวงเวลาใดเวลาหนงทปรมาณการสอสารขอมลมความหนาแนนสง (Congestion) เกนกวาทระบบเครอขายจะรบไหว ขอมลของทกๆ แอพพลเคชนกมโอกาสทจะถก Drop หรอ Reject ไดเทาๆ กน ดงนนเครอขายทตองรองรบการสอสารแบบ VoIPไมวาจะเปน Skye หรอ SIP รวมกบแอพพลเคชนตวอนๆ (FTP, HTTP, Email ฯลฯ) ผมแนะนำใหไปคอนฟกฟงกชนQoS บน Router และบนสวตซ (Managed Switch) ดวย แตถาเครอขายของยสเซอรใชสวตซแบบธรรมดา (Un-Managed Switch) กใหคอนฟกเฉพาะท Router กไดครบ

ระบบ VoIP เปนแอพพลเคชนทตองการแบนดวดธในการสอสารคอนขางสง ตาม Voice Codec ทเลอกใชบนตวอปกรณ VoIP เชน G.711 ~ 110 Kbps, G.729a ~ 55 Kbps ตอ 1 Channel

178

จดลำดบความสำคญใหกบขอมลดวยฟงกชน QoSกลไกการทำงานของระบบ QoS แบบพนฐานจะอาศยการทำ Prioritization และ Queuing & Schedulingเหมอนเปนกฎจลาจลในการสอสารขอมลทเรากำหนดไดวา จะสงขอมลไหนกอนหลงดวยรปแบบทแนนอน การทำงานแบบ QoS น จะชวยใหเราสามารถจดการกบขอมล VoIP ใหมสทธพเศษในการรบสงเหนอขอมลอนๆและนนกจะทำใหคณภาพของเสยงชดเจนไมขาดๆ หายๆ

ลองไปดรปแบบการทำงานของ QoS กนเลยครบ

Prioritization เปนขนตอนการจดลำดบกอนหลงใหกบขอมลทวงเขามาทางพอรตรบขอมล เรมตนดวยการแบงประเภทขอมล (Clas-sifying) แลวทำการจดลำดบกอนหลงใหกบขอมล (Marking) ซงการทำ Prioritization นจะเปนการทำในเลเยอรท 3 (Layer 3 > IP Package) โดยอาศยบตขอมลขนาด 6 บตของ ToS ใน IP Package สำหรบกำหนด DiffServ Code Points (DSCP) ซงมคาตงแต 0 - 63 ถา DSCP มคานอยแสดงวาขอมลมระดบความสำคญนอย แตถา DSCP มคามาก กแสดงวาขอมลมระดบความสำคญมาก

นอกจากน Prioritization ยงสามารถทำบนเลเยอรระดบท 2 (Layer 2 > 802.1Q/P Frame) ไดเชนกน โดยอาศย บตขอมลขนาด 3 บตใน VLAN Tag เพอกำหนดระดบความสำคญของขอมล เรยกวา “Class of Service (CoS)”

รปแสดงกระบวนการทำงานของ QoS

179

อยากเกงแบบ Power User

รบซอ Vista สองขวไดแลววนน

Vol. I เกงเทคนค Vol. II เกงแกปญหา

หนงสอ Windows Vista Technical Vol. 1 / หนงสอ Windows Vista Troubleshooting Vol. 2