Upload
others
View
0
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
Yorick de Wijs (KNMI)
Veenendaal - 09 05 2019
12-5-2019
Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut
KlimaatveranderingWat kunnen we verwachten?
1
• Oorzaken en risico’s wereldwijd
• Trends en toekomst in Nederland
Klimaatverandering
12-5-2019
Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut 2
• KNMI klimaatscenario’s
• Temperatuur
• Neerslag
• Droogte
• Wind
• Rivieren
• Zeespiegel
Trends en toekomst in Nederland
12-5-2019
Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut 3
• in opdracht van ministerie• vertaling van IPCC
projecties naar Nederland• scenarios; hulpmiddel
omgaan met onzekerheden• generieke set voor brede
groep gebruikers• specials o.a. stad, extreme
neerslag en zeespiegelstijging
12-5-2019
Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut 4
KNMI’14 → ’21
Klimaatscenario’s
Temperatuur en luchtstromen
12-5-2019
Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut 5
Temperatuur G versus W
2050 2085Gemiddeld +1 +1,5 °CWarm +2 +3,5 °C
t.o.v. 1981-2010
Luchtstromen L versus H
H: wind vaker uit het westen in winter → zachter en natter Meer hogedrukgebieden en wind uit oosten in zomer→warmer en droger
• KNMI klimaatscenario’s
• Temperatuur
• Neerslag
• Droogte
• Wind
• Rivieren
• Zeespiegel
Trends en toekomst in Nederland
12-5-2019
Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut 6
Temperatuur stijgt
12-5-2019
Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut 7
Sinds 1901 is de jaargemiddelde temperatuur in Nederland toegenomen met circa 2 °C
Temperatuur Nederland in 2050 en 2085
12-5-2019
Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut 8
• KNMI klimaatscenario’s
• Temperatuur
• Neerslag
• Droogte
• Wind
• Rivieren
• Zeespiegel
Trends en toekomst in Nederland
12-5-2019
Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut 9
1951-1980: 777 MM/JAAR 1981-2010: 847 MM/JAAR
Neerslag neemt toe
12-5-2019
Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut 10
+ 9%
Neerslag Nederland in 2050 en 2085
12-5-2019
Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut 11
Neerslag in zomer
12-5-2019
Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut 12
Lichte toename of Sterke afname1981-2010
224 cm
WL
2050WH
2050
+ 1,4% - 13%
Meer extreme neerslag
Zware buien komen vaker voor en worden heviger.
Voorbeeld: 33 mm neerslag in een uur
Vroeger: 1 keer in 25 jaar
Nu: 1 keer in 15 jaar
12-5-2019
Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut 13
33 mm per uur
Herhalingstijdnu 1 keer in 15 jaar
Wat is 33 mm per uur?
12-5-2019
Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut 14
23 juni 2016
Intensiteit extreme buien neemt toe gedurende het hele jaar
12-5-2019
Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut 15
Meer extreme regen
Kockengen: 28 juli 2014:meer dan 100 mm in 1 dag
Maximum neerslag per uur in zomer(herhalingstijd 1 jaar)
Nu 2050 WH
15 mm/uur 19 mm/uur
+ 25%
• KNMI klimaatscenario’s
• Temperatuur
• Neerslag
• Droogte
• Wind
• Rivieren
• Zeespiegel
Trends en toekomst in Nederland
12-5-2019
Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut 16
Geen trend in droogte
12-5-2019
Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut 17
Trend 1950 - 2012
→ Zuid-Europa droger
→ Noord-Europa natter
→ Nederland op
grensgebied meer/minder droogte
Twee scenario’s geven meer droogte, in twee verandert er weinig
Toekomst: kans op meer droogte?
Droogte 2018
Neerslagtekort 309 mm
Huidig klimaat: eens in de 30 jaar
Hoog scenario in 2050: eens in de 15 jaar
Laag scenario in 2050: de kans neemt nauwelijks toe
12-5-2019
Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut
• KNMI klimaatscenario’s
• Temperatuur
• Neerslag
• Droogte
• Wind
• Rivieren
• Zeespiegel
Trends en toekomst in Nederland
12-5-2019
Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut 19
Wind
12-5-2019
Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut 20
Jaarlijkse maximale windsnelheid in m/s boven zeeberekend met klimaatmodel
• Grote variatie van jaar tot jaar
• Boven Noordzee: geen trend
• Boven land: afname van windsnelheid en aantal stormen sinds jaren 60. Niet door klimaatverandering, maar door toenemende bebouwing. Langs kust daalt windsnelheid niet.
Wind
12-5-2019
Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut 21
• Geen systematische verandering in windsnelheid
• Wel onderzoek naar mogelijk nieuwe bronnen van stormen: orkanen van tropische origine
Opheliatrof kust van Ierland (okt 2017)
Wat als..
• KNMI klimaatscenario’s
• Temperatuur
• Neerslag
• Droogte
• Wind
• Rivieren
• Zeespiegel
Trends en toekomst in Nederland
12-5-2019
Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut 22
Laag en hoog water
12-5-2019
Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut 23
24
Rivierafvoeren
Afvoer van de Rijn bij Lobith in 2050
• extreem scenario: in de winter + 20%; in de zomer -20%
• alle scenario’s: extremen nemen toe en komen vaker voor
12-5-2019
Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut
• KNMI klimaatscenario’s
• Temperatuur
• Neerslag
• Droogte
• Wind
• Rivieren
• Zeespiegel
Trends en toekomst in Nederland
12-5-2019
Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut 25
Stijgende zeespiegel voor Nederlandse kust
12-5-2019
Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut 26
• Mondiaal versnelling gemeten: vorige eeuw circa 2 mm/jaar, gemiddeld over 1992-2018 circa 3 mm/jaar, nu circa 4 mm/jaar
• Versnelling in de Noordzee kan nog niet worden vastgesteld vanwege de fluctuaties (ruis) in de metingen
Zeespiegel voor Nederlandse kust Zeespiegel Mondiaal
Zeespiegel Noordzee en mondiaal
Zeespiegel Nederland, 2050 en 2085
12-5-2019
Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut 28
12-5-2019
Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut 29
Zeespiegelstijging, laatste inzichten
• KNMI’14 tot 1 meter in 2100
• Met 4 °C opwarming (RPC8.5)
mogelijk zelfs tot 3 meter in 2100
Zeespiegelstijging in meters ten opzichte van 1995
Landijs smelt steeds sneller
Smelten en afkalven van landijs op de polen versterkt zichzelf →wereldwijde zeespiegel stijgt steeds sneller
12-5-2019
Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut 30
12-5-2019
Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut 31
Samengevat: duidelijke ontwikkelingen
12-5-2019
Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut 32
Samengevat: onzeker of nauwelijks wijziging
Vragen?
12-5-2019
Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut 33
12-5-2019
Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut 34
• Oorzaken en risico’s wereldwijd
• Trends en toekomst in Nederland
Klimaatverandering
12-5-2019
Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut 35
IJstijden en interglacialen
12-5-2019
Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut 36
Toename van broeikasgassen
12-5-2019
Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut 37
• Concentraties overtreffen in hoge mate de pre-industriële waarden • Toename van concentraties is hoofdzakelijk het gevolg van menselijke invloed
Methaan LachgasCO2
Broeikaseffect
12-5-2019
Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut 38
Temperatuur aan aardoppervlak
12-5-2019
Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut 39
• Wereldwijd gemiddeld
• Waargenomen en gemodelleerdmet en zondermenselijke factoren
Menselijke factoren
12-5-2019
Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut 40
Natuurlijke factoren
12-5-2019
Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut 41
Natuurlijke factoren
12-5-2019
Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut 42
+
-
Opwarming aarde
12-5-2019
Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut 43
Hitte Neerslag extremen Droogte
Bedreiging flora & fauna Overstromingen Voedselzekerheid
12-5-2019
44Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut