COĞRAFİ KONUM -I-1.

Şekilde verilen X ve Y noktaları ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?A) İkisi de batı boylamlarındadır.B) Aralarında 6 saat zaman farkı vardır.C) İkisi de Kuzey Yarımküre'dedir.D) Aralarında 90° lik meridyen farkı vardır.E) X'te Güneş doğduktan 6 saat sonra Y'de doğmaktadır.2.

21 Mart günü X noktasında Güneş doğduktan 2 saat sonra taralı aralıklardan hangisinde doğar?A) I B) II C) III D) IV E) V3. Aşağıdaki şekilde 21 Mart'ta 30° Batı meridyeni üzerinde yer alan bir merkezde, Güneş'in ufuk düzlemi üzerindeki konumu gösterilmiştir.

Aynı tarihte, Türkiye'nin en doğusunda Güneş'in ufuk düzlemi üzerindeki konumu, aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?

4. İki meridyen arası mesafe Ekvator'dan kutuplara doğru daralır.

Buna göre, yukarıda coğrafi koordinatları verilen taralı alanların doğu-batı uzunlukları eşit olduğuna göre, sırasıyla yerel saat farkı en fazla ve en az olan taralı alanlar aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?A) V-I B) II-III C) IV-VD) I-IV E) II-V5. Aşağıdaki yer profilinde verilen X-Y noktalan arasındaki uzaklık ile Y-Z noktalan arasındaki yerel saat farkı aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?

X-Y Y-ZA) 1110 km 80'B) 2220 km 80'C) 222 km 100'D) 888 km 60'E) 111 km 80'

6. Aşağıdaki tabloda dört farklı merkezin boylam dereceleri verilmiştir.Merkezler Boylam Derecesi

X 10° DoğuY 110° BatıZ 70° DoğuT 80° Batı

Buna göre, hangi iki merkez arasındaki yerel saat farkı en fazladır?A)Y-T B)T-X C)Y-XD)X-Z E) Y-Z7. Aşağıdaki Dünya profili üzerinde verilen noktalardan hangilerinin yerel saati yıl boyunca Londra'nın yerel saati ile aynıdır?

A) Yalnız II B) I ve III C) I, II, IVD) Yalnız V E) I, III, V8. Yarımküreleri farklı, enlem dereceleri aynı olan iki merkezde;I. Çizgisel hızII. YerçekimiIII. Gece-gündüz süre farkıIV. Ekvator'a olan uzaklıkV. Kutup Yıldızı'nın görünüm açısıgibi özelliklerden hangisinin ortak olduğu söylenemez?A) I B) II C) III D) IV E) V9. Ege Denizi ile Karadeniz karşılaştırıldığında Ege Denizi'nde;I. Tuzluluk oranı yüksektir.II. Karadeniz'e doğru alt akıntı vardır.III. Kıta sahanlığı geniştir.IV. Deniz ürünü çeşitliliği fazladır.V. Kıyısının gerçek uzunluğu daha fazladır.özelliklerinden hangileri enlem etkisi ile açıklanamaz?A) I ve IV B) II ve III C) III ve VD) I, IV ve V E) III ve IV10. Aşağıda, Güney Yarımküre'deki üç ayrı akarsuyun aşağı kesimlerinin enlem değerleri ve donma süreleri verilmiştir.

Akarsu Enlem Donma Süreleri (Gün)

I. 60° Kuzey 62II. 65° Kuzey 70

III. 70° Kuzey 94Buna göre, akarsuların aşağı kesimlerindeki donma sürelerinin farklı olması aşağıdakilerden hangisiyle açıklanır?A) Bulunduğu yarımküreB) Özel konumC) EnlemD) YükseltiE) Karasallık11. Kuzey Yarımküre'deki bazı iklim bölgelerinde, yükseltiye bağlı bitki kuşaklarının değişimi şekildeki gibidir.

Bu şekiller incelendiğinde, aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?A) Orman üst sınırı Ekvator'dan kutuplara doğru azalır.B) Ekvatoral bölgede deniz seviyesine yakın yerlerde genelde geniş yapraklı ormanlar vardır.C) Her üç bölgede de dağ çayırlarına rastlanır.D) Akdeniz Bölgesi'nde yetişen tüm bitkiler Ekvatoral Bölge'de de yetişmektedir.E) İğne yapraklı ormanlar soğuğa dayanıklıdır.12. Aynı enlem üzerinde doğu-batı doğrultusunda hareket eden bir gözlemci aşağıda verilenlerden hangisinin kesinlikle değişmediğini gözlemler?A) Yerel saatlerinB) Yıllık yağış miktarınınC) Günlük sıcaklık farklarınınD) Gündüz süresininE) Doğal bitki örtüsünün13. Ekvator'dan kutuplara gidildikçe Güneş ışınlarının düşme açısı küçülür. Buna enlem etkisi denir.Buna göre, aşağıdakilerden hangisi enlem etkisi ile açıklanamaz?A) Ekvatordan kutuplara gidildikçe bitki örtüsünün kuşaklar oluşturmasıB) Ekvator'da kalıcı karlara rastlanmasıD) Kızıldeniz'in Baltık Denizi'nden tuzlu olmasıC) Tarım üst sınırının kutuplara gidildikçe alçalmasıE) Kutup yönünden gelen rüzgârların sıcaklığı düşürmesi14. Dünya profili üzerinde işaretli noktalarla ilgili aşağıdaki yorumlardan hangisi yanlıştır?

A) X ve Z'nin yerel saatleri aynıdır.B) Z ve Y'nin arasında 55° lik boylam farkı vardır.C) P'nin yerel saati kesin olarak hesaplanamaz.D) Yerel saati en ileri olan K'dır.

E) Y'nin Başlangıç meridyenine uzaklığı 1665 km.dir.1. E 2. D 3. C 4. A 5. B6. E 7. E 8. E 9.C 10. C11. D 12. D 13. B 14. E

COĞRAFİ KONUM -II-1.

Yukarıdaki şekilde görüldüğü gibi yeryüzünde iklim tiplerinin ve bitki örtülerinin kuşaklar oluşturmasında ki etken aşağıdakilerden hangisidir?A) YükseltiB) Okyanus akıntılarıC) Karasallık-denizellikD) Yer şekilleriE) Enlem2. Tarımın yükselti sınırı, sıcaklıkla yakından ilişkilidir. Eşit yükseltideki yerlerde, sıcaklık ortalaması fazla olan bölgeler, hem tarım ürünü çeşidinin çokluğu hem de tarım olanakları bakımından elverişlidir.

Buna göre, yukarıdaki Dünya haritası üzerinde işaretli noktalardan hangisinde tarımın yükselti sınırı daha düşük ve tarım ürünü çeşidi daha azdır?A) I B) II C) III D) IV E) V3. Yer profilinde coğrafi koordinatları verilen X ve Y noktalarının ortak olan özelliği aşağıdakilerden hangisidir?

A) Başlangıç meridyenine olan uzaklıklarıB) Çizgisel hızlarıC) Gece-gündüz süre farklarıD) Sıcaklık ortalamalarıE) Yerel saatleri4. Kuzey Yarımküre'de aynı enlemde yer alan iki noktanın aşağıda verilen özelliklerinden hangisinin kesinlikle aynı olduğu söylenir?A) Tarım ürünlerinin olgunlaşma süresiB) Güneş'in aynı anda, ufuk düzlemi üzerindeki yükseltisiC) Akarsuların taşıdığı su miktarıD) Başlangıç meridyenine uzaklıklarıE) Kuzey kutup noktasına olan kuş uçuşu uzaklıkları5. Türkiye ile ilgili aşağıda verilenlerden hangisi enlemin etkisi ile açıklanamaz?A) Aynı anda farklı mevsim özelliklerinin yaşanmasıB) Dört mevsimin belirgin olarak yaşanmasıC) Cisimlerin gölgesinin kuzeye düşmesiD) Akdeniz'in Karadeniz'den daha tuzlu olmasıE) Kış aylarında Sinop'ta gecelerin Ankara'dan daha uzun

olması6. Aynı boylam üzerinde yer alan noktalarda;I. Güneş ışınlarının düşme açısıII. Yerel saatleriIII. Güneş'in doğuş-batış saatleriIV. Gündüz uzunluklarıV. Saat dilimlerigibi özelliklerden hangileri yıl boyunca aynıdır?A) Yalnız I B) III-IV C) I-IIID) IV-V E) II-V7. I. Bitkilerin geniş ve iğne yapraklılar olarak kuşaklaraayrılmasıII. Dağ yamacında yükseldikçe bitki örtüsünün çeşitlilik göstermesiIII. Kıyı Ege ile İç Batı Ege'de bitki örtüsünün farklılık göstermesiYukarıda verilenlerden hangilerinde enlem etkisinden söz edilebilir?A) Yalnız I B) I-II C) II-IIID) I-III E) Yalnız III8. Aşağıda Afrika kıtasının coğrafi koordinatları gösterilmiştir.

Taralı bölgelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?A) II ve III nolu bölgelerin izdüşüm alanları eşittir.B) I nolu bölgeden Yengeç Dönencesi geçer.C) II nolu bölgenin tamamı yıl içinde Güneş ışınlarını iki defa dik açıyla alır.D) II ve III nolu bölgeler tropikal kuşakta yer alır.E) I ve II nolu bölgelerin çizgisel hızları eşittir.9. 20° Doğu meridyeninde yerel saat 16:20 iken, saati 18:00 olan yer hangi meridyen üzerindedir?A) 40° Doğu B) 45° Doğu C) 60° DoğuD) 70° Doğu E) 90° Doğu10. Meridyenler arasındaki mesafe Ekvator'dan kutuplara gidildikçe daralır.

Buna göre, yukarıdaki dünya haritasında işaretli doğrultulardan hangisinde ok yönünde gidildiğinde en büyük yerel saat farkı yaşanır?A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 511. X kenti 10° Batı boylamında yer almaktadır. Y kentinin yerel saati X kentine göre 120 dakika ileridir.Yalnızca bu bilgilere dayanarak Y kenti ile ilgili olarak;I. Boylam derecesiII. X kentine olan kuş uçuşu uzaklığıIII. Başlangıç meridyenine göre zaman farkıIV. Tarih değiştirme çizgisi ile boylam farkıV. X kenti ile boylam farkı bilgilerinden hangisine ulaşılamaz?

A) I B) II C) III D) IV E) V12. Aşağıdakilerden hangisi özel konum etkisine örnek gösterilebilir?A) Bitki örtüsünün kutuplara gidildikçe kuşaklar oluşturmasıB) Türkiye'de yer şekillerinin engebeli olmasıC) Türkiye'de 1500 m.ye kadar yetiştirilebilen buğdayın, Norveç'te 800 m.ye kadar yetiştirilmesiD) Hatay'ın Güneş ışınlarını Sinop'tan daha büyük açılarla almasıE) Baltık Denizi'nde tuzluluk oranının az olması13. Türkiye'de batıdan doğuya gidildikçe yükselti artışına bağlı olarak sıcaklık azalır.Aşağıdakilerden hangisi yukarıda verilen duruma benzer bir yargıdır?A) Ekvator'dan Kutuplara doğru gidildikçe daimi kar sınırının deniz seviyesine yaklaşmasıB) Deniz suyu sıcaklığının Akdeniz'den Karadeniz'e doğru azalmasıC) Akdeniz'deki kalıcı kar alt sınırının Karadeniz'dekinden yüksek olmasıD) Aynı tarım ürününün İzmir'de Van'dan önce olgunlaşmasıE) Ege Bölgesi'nde güneyden kuzeye doğru sıcaklığın azalması14. I. Dağların uzanış yönüII. Gündüz süresiIII. Yeraltı zenginlikleriYukarıdakilerden hangileri özel konumdan etkilenmez?A) Yalnız I B) II-III C) I-IIID) I-II E) Yalnız II15. Küre üzerinde Ekvator'a kadar ok yönünde hareket eden bir kişi aşağıdakilerden hangisinin arttığını söyleyemez?

A) Çizgisel hızB) Paralel dairelerinin çaplarıC) Güneş ışınlarının yere düşme açısıD) Gurup ve Tan süreleriE) Sıcaklık ortalamaları16. Kış mevsiminde aşağıda verilen illerden hangisinin yerel saati ile ulusal saat arasındaki fark en fazladır?A) Antalya B) Van C) SinopD) Kırklareli E) Nevşehir1. E 2. E 3. E 4. E 5. A6. E 7. A 8. E 9. B 10. C11. B 12. B 13. D 14. E 15. D16. B

TÜRKİYE’NİN COĞRAFİ KONUMU1. Bir ülkenin; kıtalara, okyanuslara, denizlere, boğazlara, ticaret yollarına göre konumu ile yer şekilleri, yükseltisi, yeraltı ve yerüstü zenginlik kaynakları özel konumunu belirler.Buna göre, aşağıdakilerden hangisi Türkiye'nin özel konumuyla açıklanamaz?A) Avrupa ile Asya kıtalarını birbirine bağlayan köprü konumunda olmasıB) Üç tarafının denizlerle çevrili olması

C) Yükseltisinin batıdan doğuya doğru artmasıD) Farklı iklim özelliklerinin görülmesiE) Batıda Güneş'in daha geç doğması2.

Yukarıda koordinatları verilen taralı alanlardan hangisinde Türkiye topraklarının bir bölümü yer alır?A) I B) II C) III D) IV E) V3. Erzurum'dan Rize'ye doğru hareket eden bir kişi aşağıdakilerden hangisinin düzenli bir şekilde değiştiğini gözlemleyemez?A) Çizgisel hızın azaldığınıB) Gece-gündüz süreleri arasındaki farkın arttığınıC) Güneş ışınlarının düşme açısının küçüldüğünüD) Yükseltinin azaldığınıE) Şafak ve gurup süresinin arttığını4. Aşağıdakilerden hangisi, matematik konumla çelişen bir durumdur?A) Sivas'tan Samsun'a gidildikçe kış sıcaklık ortalamalarının artmasıB) Adana'da yaz sıcaklığının İstanbul'dan fazla olmasıC) Mersin'de kış sıcaklığının Zonguldak'tan fazla olmasıD) Ağrı'da Güneş'in İzmir'den önce doğmasıE) Deniz suyundaki tuz oranının Akdeniz'den Marmara'ya doğru azalması5.

Türkiye özel konumu aynı kalmak şartıyla Güney Yarımküre'de yer alsaydı aşağıdaki yorumlardan hangisini yapmak mümkün olmazdı?A) En uzun gündüzü 21 Aralık'ta yaşardı.B) Akdeniz'in su sıcaklığı Karadeniz'den az olurdu.C) Kuzeyi ile güneyi arasındaki uzaklık 666 km olurdu.D) Doğusu ile batısı arasındaki yerel saat farklı artardı.E) Karadeniz'de turizm sezonu Akdeniz'den uzun olurdu.6. Özel konumu etkileyen faktörlerden biri de yükseltidir. Türkiye'de batıdan doğuya doğru gidildikçe yükselti artmaktadır.Aşağıdakilerden hangisi bu duruma bağlı olarak ortaya çıkan sonuçlardan değildir?A) Sıcaklığın azalmasıB) Tarım ürünlerinin daha geç olgunlaşmasıC) Gerçek sıcaklık değerleri ile indirgenmiş sıcaklık değerleri arasındaki farkın artmasıD) Yerel saatin daha ileri olmasıE) Karın yerde kalma süresinin artması7. Bir ülkenin; denizlere, dağlara, komşu ülkelere, önemli geçitlere, ticaret yollarına göre bulunduğu yere özel konum denir.Buna göre, aşağıdakilerden hangisi Türkiye'nin özel konum sonuçlarından değildir?

A) Doğu Anadolu Bölgesi'nin ekonomisinde hayvancılığın önemli olmasıB) Marmara Bölgesi'nde hidroelektrik potansiyelin düşük olmasıC) İç Anadolu Bölgesi'nde yıllık yağış miktarının az olmasıD) Doğu Anadolu'da yağışın İç Anadolu'dan fazla olmasıE) Torosların güney yamaçlarında karların erken erimesi8. I. En az yağış alan bölgenin İç Anadolu olmasıII. Büyükbaş hayvancılığın Doğu Anadolu'da yaygın olmasıIII. Akdeniz'in Ege Denizi'ne göre daha tuzlu olmasıYukarıda verilenlerden hangileri Türkiye'nin özel konumunun sonuçları arasında yer alır?A) Yalnız I B) II-III C) I-IID) Yalnız III E) I-III9.

Türkiye kış mevsiminde 30° Doğu, yaz mevsiminde ise 45° Doğu meridyeninin yerel saatini ortak saat olarak kullanılır.Haziran ayında hangi ok yönüne gidilirse, yerel saat ile ulusal saat arasındaki fark artar?A) I B) II C) III D) IV E) V10.

Yukarıda bazı şehirlerde aynı anda Güneş'in ufuk düzlemi üzerindeki yükseltileri verilmiştir.Buna göre, bu şehirlerin doğudan batıya doğru sıralanışı aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?A) Bingöl-Adıyaman-Ağrı-OsmaniyeB) Osmaniye-Ağrı-Bingöl-AdıyamanC) Ağrı-Bingöl-Adıyaman-OsmaniyeD) Adıyaman-Ağrı-Osmaniye-BingölE) Ağrı-Adıyaman-Bingöl-Osmaniye11. Herhangi bir yerin Ekvator'a ve Başlangıç Meridyeni'ne göre konumuna matematik konum denir.Aşağıdakilerden hangisi Türkiye'nin matematik konumuyla açıklanır?A) II. ve III. saat dilimlerinde bulunmasıB) İklim çeşitliliğinin fazla olmasıC) Stratejik öneminin fazla olmasıD) Gelişmekte olan ülkeler gurubuna girmesiE) Deprem riskinin yüksek olması12. I. Ankara'da Güneş'in Erzincan'dan sonra doğmasıII. Güney kıyılarımızda deniz turizminin erken başlamasıIII. Iğdır’da pamuğun yetiştirilmesiIV. İzmir'de gerçek sıcaklık ile indirgenmiş sıcaklık arasındaki farkın az olmasıYukarıdaki yargılardan hangileri sadece enlemin etkisi ile ilgilidir?A) Yalnız I B) II-IV C) Yalnız IIID) Yalnız II E) III-IV

13. Şekilde Türkiye'nin coğrafi koordinatları verilmiştir.Coğrafi koordinatlara bakılarak Türkiye ile ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisine ulaşılamaz?

A) Türkiye'nin orta kuşakta yer aldığınaB) Türkiye'nin kuzeyi ile güneyi arasında 6° lik enlem farkı olduğunaC) Yer şekillerinin çok engebeli olduğunaD) Güneyinde sıcaklık ortalamasının yüksek olduğunaE) 2. ve 3. saat diliminde topraklarının olduğuna14. Türkiye 36°-42° Kuzey paralelleri arasında yer alır.Aşağıdakilerden hangisi bu durumun sonuçları arasında yer almaz?A) Güneyinden esen rüzgârların sıcaklığı artırmasıB) öğle vakitleri gölge yönünün kuzeyi göstermesiC) En uzun gündüzlerin Haziran ayında yaşanmasıD) Ortalama yükseltisinin fazla olmasıE) Güneyinden kuzeyine doğru sıcaklık ortalamalarının azalması15. Güneş ışınlarının yere düşme açısı küçüldükçe atmosferdeki tutulma oranı artar.

Yukarıdaki Türkiye haritasında belirtilen illerden hangisinde yıl boyunca güneş ışınlarının atmosferdeki tutulma oranı en azdır?A) İzmir B) Antalya C) SivasD) Adapazarı E) Iğdır16. Ege kıyılarından doğuya doğru gidildikçe aşağıdaki değişikliklerden hangisine rastlanılmaz?A) Sıcaklık azalır.B) Yıllık sıcaklık farkı artar.C) Ormanlar azalır.D) Yağış miktarları azalır.E) Kar yağışları azalır.1. E 2. E 3. D 4. A 5. D6. D 7. E 8. C 9. E 10. C11. A 12. D 13. C 14. D 15. B16. E

DÜNYA’NIN ŞEKLİ VE HAREKETLERİ -I-1. Aşağıdaki tabloda bazı paralellerin uzunlukları verilmiştir.Paralel Uzunluk (km)

90° 060° 20.00030° 34.0000° 40.000

Buna göre, tabloda verilenlerden faydalanılarak hangisine ulaşılamaz?A) Paralel dereceleriyle paralel uzunlukları arasında ters orantı vardır.B) 0° paraleli en uzun paraleldir.C) Paralellerin uzunlukları kutuplara doğru küçülür.

D) 60° paralelinin uzunluğu 30° paralelinin uzunluğundan azdır.E) Paralel derecesi büyük olan, en uzun paraleldir.2. Aşağıdakilerden hangisi Dünya'nın şeklinin sonuçlarından biri değildir?A) Dönencelerin sınırlarıB) Dünya'nın yarısının aydınlık, yarısının karanlık olmasıC) Harita çiziminde hatalar meydana gelmesiD) Yer çekiminin kutuplarda fazla, Ekvatorda az olmasıE) Güneş ışınlarının düşme açısının Ekvatordan kutuplara doğru değişim göstermesi3. 30° ve 60° Kuzey ve Güney enlemlerinde dinamik kökenli basınç merkezlerinin oluşum nedeni aşağıdakilerden hangisidir?A) Dünyanın şekliB) Eksen hareketiC) Yörüngenin şekliD) Yörünge hareketiE) Eksen eğikliği

4. Dünya kutuplardan basık, Ekvator'dan şişkindir. Dünya'nın bu şekline "Geoid" denir.

Aşağıda verilenlerden hangisi Dünya'nın şeklinin geoid olmasının bir sonucudur?A) Meridyen sayısının 360 tane olmasıB) Paralel sayısının 180 tane olmasıC) Dünya'nın batıdan doğuya doğru dönmesiD) Dünya'nın kendi ekseni etrafındaki dönüşünü 24 saatte tamamlamasıE) Ekvator yarıçapının kutuplar yarıçapından fazla olması5. I. Kayaların fiziksel çözülmesiII. Batıda yerel saatin geri olmasıIII. Meltem rüzgârlarıIV. Günlük sıcaklık farklarıV. Doğu'da Güneş'in erken doğmasıDünya ekseni etrafında hareketini batıdan doğuya doğru yaptığına göre yukarıda verilen yargıların hangileri dönüş yönüne bağlı olarak oluşur?A) I ve II B) II-III C) III-IVD) Yalnız III E) II-V6. Ekvator'dan kutuplara gidildikçe çizgisel hız azalır.Buna göre, Kuzey Yarımküre'de bulunan X noktasına göre Y noktasının çizgisel hızı daha fazla ise X noktası için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?A) Ekvator'a daha uzaktır.

B) Güneş ışınlarını daha dar açı ile alır.C) Yerçekimi daha azdır.D) Enlem derecesi daha büyüktür.E) Gece-gündüz süre farkı daha fazladır.7. Dünya'nın şekli nedeniyle çizgisel hız ve yerçekimi kuvveti kutuplara gidildikçe değişir.

Yukarıdaki Dünya haritası üzerinde belirtilen noktaların hangisinde yerçekimi, hangisinde çizgisel hız en azdır?Yerçekimi Çizgisel hızA) E BB) C EC) B DD) C AE) D C8.

Boylam EnlemA 10° Doğu 80° KuzeyB 20° Batı 60° GüneyC 40° Doğu 40° KuzeyD 70° Batı 10° Güney

Yukarıda coğrafi koordinatları verilen noktaların çizgisel hız grafiği aşağıdakilerden hangisidir?

9.

Yukarıdaki şekilde Ekvator'dan kutuplara doğru gidildikçe kalıcı kar alt sınırında meydana gelen değişiklik gösterilmiştir.Bu durumun temel nedeni aşağıdakilerden hangisidir?A) Yörüngenin elips şeklinde olmasıB) Ekvator ile Ekliptik arasındaki açıC) Günlük hareketD) Yıllık hareketE) Dünya'nın şekli10. Çizgisel hız enleme göre değişir.Buna göre, yandaki haritada numaralanmış yerlerin hangisinde çizgisel hız X noktasına göre sırasıyla en az ve en fazladır?

A) I-II B) II-III C) I-IIID) III-IV E) I-IV11. Aşağıdakilerden hangisi Ay'da atmosferin olmamasının bir sonucudur?A) Yüzeyinde sıcaklık farklarının çok olmasıB) Gece-gündüz sürelerinin 15 er gün olmasıC) Dünya'dan bakıldığında hep aynı yüzünün görülmesiD) Ay'daki çekim gücünün, Dünya'nın 1/6'sı kadar olmasıE) Deprem oluşmaması12.

Yukarıdaki grafikte Dünya etrafındaki turlarını aynı anda başlayıp, aynı anda tamamlayan beş uçağın hız grafiği verilmiştir. (Uçakların yerden yükseklikleri aynıdır.)Buna göre, aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?A) V. uçağın Ekvatora uzaklığı en fazladır.B) II. ve IV. uçakların Ekvator'a uzaklıkları aynıdır.C) III. uçak Ekvatora en yakındır.D) I. uçağın kat ettiği yol V. uçaktan daha kısadır.E) II. uçak Ekvatora I. uçaktan daha yakındır.13. Yandaki dünya profili üzerinde işaretli noktalardan hangisinde Gurup ve Tan süresi diğerlerine göre daha uzundur?

A) I B) II C) III D) IV E) V

1. E 2. A 3. B 4. E 5. E6. C 7. D 8. B 9. E 10. C11. A 12. D 13. A

DÜNYA’NIN ŞEKLİ VE HAREKETLERİ -II-1. Güneş ışınlarının büyük açılarla düştüğü yerlerde tutulma azalır, sıcaklık artar.

Buna göre, 21 Haziran'da tutulmanın en az olduğu yer işaretli noktalardan hangisidir?A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 52. Güneş ışınlarının Ekvatora dik geldiği 21 Mart ve 23 Eylül tarihlerine gece-gündüz eşitliği anlamına gelen ekinoks adı verilir. Mart ekinoksu ayın 21. günü gerçekleşirken Eylül ekinoksu ayın 23. günü gerçekleşir.Bu durumun temel sebebi nedir?A) Kara ve denizlerin farklı dağılmasıB) Yer ekseni ile yörünge düzlemi arasında 23° 27' lık açının olmasıC) Dünya yörüngesinin elips olmasıD) Dünya'nın kutuplardan basık, Ekvatordan şişkin olmasıE) Dünya’nın kendi etrafındaki dönüş hızının değişmesi3.

Dünya'nın Güneş etrafında dönerken izlediği yol (yörünge) elips şeklindedir.Aşağıdakilerden hangisi Dünya'nın yörüngesinin elips değil de daire şeklinde olması halinde gerçekleşecek olgulardandır?A) Yarımkürelerde aynı anda aynı mevsimin yaşanmasıB) Mevsim sürelerinin eşit olmasıC) Paralel uzunluklarının eşit olmasıD) Yerel saat farkının olmamasıE) Çizgisel hızın her yerde aynı olması4. Yıl içerisinde değişen birçok özellik eksen eğikliği ile açıklanabilir.Aşağıdakilerden hangisinin yıl içerisindeki değişimi eksen eğikliği ile açıklanamaz?A) Gece-gündüz süreleriB) Güneş ışınlarının düşme açısıC) Dünya'nın güneşe uzaklığıD) Aydınlanma çemberinin yeriE) Musonların esiş yönü5.

Gündüz süresi değişim grafiği sembolik küre üzerinde işaretli noktalardan hangisine aittir?A) I B) II C) III D) IV E) V6. Aşağıda Dünya üzerinde yer alan bir A merkezinin bazı özellikleri verilmiştir:- Mayıs ve Temmuz aylarında Güneş ışınlarını dik açı ile almaktadır.- Doğu-batı uzantılı dağların yıl içinde kuzey ve güney yamaçlarında ısınma olur.- Haziran ayında cisimlerin gölge yönü güneyi göstermektedir.A merkezinin bulunduğu yer aşağıdaki seçeneklerin hangisinde doğru olarak gösterilmiştir?

7.

Dünya'nın şekildeki konumda olduğu tarih için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?A) Dönencelerde öğle vakti gölge oluşmaz.B) Türkiye en kısa geceyi yaşar.C) Aydınlanma Çemberi kutup dairelerinden geçer.D) Ekvator'da gece-gündüz eşitliği yaşanır.E) Bu tarihten sonra Kuzey Yarım Küre'de geceler uzamaya başlar.8.

Tabloda numaralarla gösterilmiş olan tarihlere ait coğrafi özelliklerden hangisi yanlış verilmiştir?A) I B) II C) III D) IV E) V9. Eksen eğikliği 35° olsaydı aşağıdakilerden hangisi değişmezdi?A) Tropikal kuşağın sınırıB) Orta kuşağın sınırıC) Ekvator düzlemi ile ekliptik arasındaki açıD) Kutup kuşağının sınırıE) Türkiye'nin coğrafi koordinatları10. Yörünge düzlemi ile Ekvator düzlemi arasındaki 23° 27' lık açı olmasaydı aşağıdakilerden hangisi gerçekleşmezdi?A) Türkiye'de sürekli bahar koşulları yaşanırdı.B) Ekvator çevresi bugünkünden sıcak olurdu.C) Kutuplar çevresi bugünkünden soğuk olurdu.D) Türkiye'de kışlar daha soğuk olurdu.E) Güneş ışınları sürekli Ekvator'a dik açıyla ulaşırdı.11. 21 Mart tarihinde aynı yarımkürede ve aynı boylamda yer alan üç merkeze yerel saatle 12:00 de güneş ışınlarının düşme açısı, aşağıdaki grafikte verilmiştir.

Merkezler için aşağıdaki yorumlardan hangisine ulaşılamaz?A) I. merkez dönenceler dışındadır.B) II. merkezde gölge yıl içinde iki defa sıfır olur.C) III. merkezde gündüzler sürekli 12 saattir.D) I. merkezde yıl içinde gölge yönleri değişir.E) II. merkez, I. ve III. merkezler arasında yer alır.12. Aşağıdaki yer profilinde verilen noktalarla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) En uzun gündüz A'da yaşanır.B) C'de gece-gündüz süresi eşittir.C) D'deki gündüz süresi B'den uzundur.D) En kısa gündüz E'de yaşanır.E) Güneş ışınları öğlen vakti B'ye dik gelir.13. Aydınlanma çizgisi eksen eğikliğinden dolayı yıl içinde 66° 33' kutup daireleri ile 90° kutup noktaları arasında yer değiştirir. Bu durum Dünya üzerinde Ekvator hariç her enlemde gece-gündüz sürelerinin değişmesine neden olur.Ekvatorda yıl boyunca gece-gündüz süresinin eşit olması aşağıdakilerden hangisiyle ilgilidir?A) Eksen eğikliğinin 23° 27' olmasıylaB) Işınların yılda iki kez dik düşmesiyleC) En uzun paralel olmasıylaD) Çizgisel hızın en fazla olmasıylaE) Aydınlanma çizgisinin Ekvatoru sürekli iki eşit parçaya bölmesiyle14. Eksen eğikliği aşağıda verilen özel enlemlerden hangisinin yerini belirlemez?A) Kuzey Kutup Dairesi B) Oğlak DönencesiC) Güney Kutup Dairesi D) EkvatorE) Yengeç Dönencesi1. C 2.C 3. B 4. C 5. B6. C 7. A 8. D 9. E 10. D11. D 12. C 13. E 14. D

HARİTA BİLGİSİ -I-1. Haritada 6 cm2 yer kaplayan bir göl ikinci haritada 24 cm2 gösteriliyorsa, ikinci haritayla ilgili olarak;I. Ölçeği daha büyüktür.II. Ayrıntı daha fazladır.III. Kullanılan kağıt daha küçüktür. yargılarından hangileri doğrudur?A) I-II B) II-III C) I, II ve IIID) Yalnız III E) I-III2. 1/800.000 ölçekli bir haritada 16 cm olarak gösterilen bir akarsu aşağıda ölçekleri verilen haritalardan hangisinde daha uzun gösterilir?A) 1/200.000 B) 1/1.000.000C) 1/1.200.000 D) 1/1.600.000E) 1/3.200.000

3. Haritanın ayrıntıyı gösterme gücü ölçeğine bağlıdır.Aşağıdaki çizik ölçeklerden hangisi ile çizilen Türkiye fiziki haritasında ayrıntı daha fazladır?

4. 1/1.000.000 ölçekli haritanın çizik ölçeği aşağıdakilerden hangisidir?(Çentikler arası 1 cm.dir.)

5. İki şehir arasındaki uzaklık 500 km.dir.Bu uzaklık 1/2.500.000 ölçekli haritada kaç cm ile gösterilir?A) 20 B) 25 C) 2 D) 250 E) 2,56. Aşağıda bir yörenin haritası verilmiştir.

Kıyıda yer alan K ve L noktaları arasındaki kuş uçuşu uzaklık yaklaşık kaç km.dir?A) 10 B)20 C)30 D) 40 E) 807. Türkiye'nin doğusu ile batısı arasındaki kuş uçuşu uzaklık yaklaşık 1500 km.dir.Bu uzaklık bir Dünya haritasında 25 cm ile gösterilmişse haritanın ölçeği aşağıdakilerden hangisidir?A) 1/10.000.000 B) 1/600.000C) 1/2.000.000 D) 1/6.000.000E) 1/60.000.0008. Aşağıda Türkiye'nin iki farklı boyuttaki kağıtlara çizilmiş haritaları gösterilmiştir.

Haritaların çizildiği kağıtların boyutları dikkate alınırsa, aşağıdaki ölçeklerden hangisinin bu haritalara ait olduğu söylenebilir?

I. Harita II. HaritaA) 1/200.000 1/400.000B) 1/8.000.000 1/4.000.000C) 1/400.000 1/800.000D) 1/1.600.000 1/4.800.000E) 1/1.000.000 1/250.0009. Harita çiziminde kuşbakışı görünüş elde edebilmek için yerden yükselmek gerekir. Yerden yükseklere çıkıldıkça ayrıntılar azalır, hata oranı artar.Buna göre, aşağıdaki ölçeklerden hangisinde İzmir'in haritası daha ayrıntılı çizilir?A) 1/2.000.000 B) 1/1.500.000 C) 1/800.000

D) 1/500.000 E) 1/200.00010. Mersin'i gösteren iki ayrı fiziki haritadan I. si 1/10.000, II. si 1/50.000 ölçeklidir.Bu iki haritayla ilgili aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır?A) I. haritanın ayrıntısı daha fazladır.B) II. harita duvarda daha az yer kaplar.C) Aynı ili gösterdiğinden iki haritanın da ayrıntısı aynıdır.D) Coğrafi koordinatlar iki haritada da değişmez.E) İzohipsler arasındaki yükselti farkı I. de az, II. de daha fazladır.11. Aşağıda beş farklı bölgenin koordinatları verilmiştir.Bölgeler Enlemleri Boylamları

I 22°-24°K 33°-35°BII 38°-40°G 21°-23°DIII 75°-77°G 16°-18° DIV 8°-10°K 82°-84°BV 62°-64°G 10°-12°D

Bu bölgelerin haritalarının aynı boyuttaki kağıtlara, kağıdın tamamını kaplayacak şekilde çizilmesi istenmektedir.Buna göre, hangi bölgenin haritasının daha büyük ölçekli olacağı söylenebilir?A) I B) II C) III D) IV E) V12. Aynı boyuttaki kağıtların tamamını kaplayacak biçimde çizilen aşağıdaki bölgelere ait haritalardan hangisinin ölçeği daha küçük olur?A) Marmara Bölgesi B) Ege BölgesiC) Karadeniz Bölgesi D) İç AnadoluE) Akdeniz13. Bir harita çiziminde ölçek ve lejantın belirlenmesi aşağıdakilerden hangisine bağlıdır?A) Kullanım amacınaB) YükseltisineC) Coğrafi konumunaD) Yerel saat farkınaE) Kuşbakışı görünüşüne14. I. Uzunluk hesaplanabilir.II. Alan hesaplanabilir.III. Konum belirlenebilir.IV. Yön bulunabilir.V. Eğim hesaplanabilir.Yukarıdaki bilgilerden hangilerine ulaşmak için bütün haritalardan yararlanılamaz?A) Yalnız I B) Yalnız V C) I-IID) II-III E) I, II-III15. I. 1/200.000II. 1/400.000III. 1/100.000Yukarıda verilen ölçeklerle çizilen aynı bölgeye ait üç haritanın ayrıntıları gösterme gücünün fazladan aza doğru sıralanışı aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?A) I-II-III B) II-III-I C) III-I-IID) II-I-III E) I-III-II16. Coğrafi koordinatları verilen alanların haritası 1/200.000 ölçeği ile çizilirse hangisinde ayrıntı daha fazla olur?

17. I. Haritalarda kullanılan küçültme oranıdır.II. Haritalar yapılırken kullanılan çizim yöntemidir.

III. Haritalarda kullanılan işaretleri gösteren bölüme denir.Yukarıda harita ile ilgili verilen tanımlar aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?

I II IIIA) Ölçek Projeksiyon LejantB) Projeksiyon Plan ÖlçekC) Plan Ölçek KrokiD) Harita Kroki LejantE) Ölçek Lejant Harita1. A 2. A 3. C 4. D 5. A6. D 7. D 8. B 9. E 10. C11. C 12. D 13. A 14. B 15. C16. C 17. A

HARİTA BİLGİSİ -II-1. Aşağıda bir yöreye ait izohips haritası verilmiştir.

Haritada işaretli P ve R noktalan arasındaki yükselti farkı kaç metredir?A) 40 B)80 C)120 D) 160 E) 2002.

Yukarıdaki izohips yöntemiyle çizilen topografya haritasında, hangi noktaların yükseltisi birbirine eşittir?A) I ve II B) II ve III C) III ve IVD) IV ve V E) I ve V3.

Yukarıda verilen izohips haritaları sırasıyla aşağıda verilen yer şekillerinden hangisine aittir?A) Haliç Boğaz Vadi Falez DeltaB) Delta Delta Doruk Haliç VadiC) Haliç Vadi Doruk Delta FalezD) Falez Delta Doruk Vadi HaliçE) Vadi Haliç Delta Doruk Falez4. Aşağıdaki haritada eşyükselti eğrileri 100 metre aralıklarla çizilmiştir.Bu haritada K ile gösterilen nokta hangi yükseltiler arasındadır?

A) 100-200 m B) 200-300 mC) 300-400 m D) 400-500 mE) 500-600 m5. Aşağıda 25 metrede bir geçirilen eşyükselti eğrileriyle çizilmiş bir topografya haritası verilmiştir.

Haritada gösterilen yerle ilgili olarak aşağıdakiler-den hangisine ulaşılamaz?A) Tepeler arasındaki yükselti farkınaB) İki tepe arasındaki kuş uçuşu uzaklığaC) Hangi yarımkürede olduğunaD) Batı-doğu doğrultusundaki profilineE) Eğimin yer yer farklı olduğuna6.

Heyelan oluşumu eğim, kayaç türü ve yağış miktarıyla ilgilidir.Bunlardan yalnız eğim faktörü dikkate alındığında yukarıdaki izohips haritasında gösterilen yamaçlardan hangisinde heyelan olasılığı daha fazladır?A) I B) II C) III D) IV D) V7.

Yukarıdaki izohips haritasından yararlanılarak aşağıdaki bilgilerden hangisine ulaşılamaz?A) X-Y arasındaki yükselti farkınaB) İzohipslerin aralık değerineC) A noktasının derinliğine

D) X-Z arasındaki kuş uçuşu uzaklığaE) Z noktasının yükseltisine8. Bir Türkiye fiziki haritasında Adapazarı Ovası yeşil, Iğdır Ovası sarı, Başkale Ovası kahverengi ile gösterilmiştir.Buna göre, fiziki haritada ovaların farklı renklerle gösterilmesi aşağıdakilerden hangisini kanıtlar?A) Toprak yapısının farklı olduğunuB) Yükseltilerinin farklı olduğunuC) Değişik bölgelerde bulunduklarınıD) Ekonomik etkinliklerin farklı olduğunuE) Yüz ölçümlerinin farklı olduğunu9.

Yukarıda eşyükselti eğrileriyle gösterilen haritada işaretlenen,I. yolun eğimi % 12II. yolun eğimi % 6III. yolun eğimi % 3 iseBu yolların uzunlukları aşağıdakilerden hangisi gibi olabilir?

I II IIIA) 2 km 4 km 8 kmB) 3 km 6 km 9 kmC) 12 km 6 km 3 kmD) 4 km 2 km 1 kmE) 8 km 4 km 2 km10.

Yukarıda verilen haritalardan hangisi renklendirme yöntemiyle çizilirse sadece yeşil renk tonları kullanılır?A) V B) IV C) III D) II E) I11.

Yukarıdaki izohips haritası renklendirme yöntemiyle yapılsaydı, hangi bölümde bütün renkler kullanılırdı?A) I B) II C) III D) IV E) V12.

Yukarıda izohips yöntemiyle çizilen harita, tarama

yöntemiyle çizilirse kaç numaralı doğrultuda çizgiler daha kısa, kalın ve sık olur?A) I B) II C) III D) IV E) V13.

Şekildeki izohips (eşyükselti) haritasında verilen numaralı yerlerden hangisinde eğim daha fazladır?A) I B) II C) III D) IV E) V1. B 2. E 3. D 4. B 5. C6. A 7. C 8. B 9. A 10. E11. B 12. D 13. E

ATMOSFER VE SICAKLIK-I-1. Gerçek sıcaklık ile indirgenmiş sıcaklık arasındaki fark yükselti ile doğru orantılıdır.Buna göre, aşağıda verilen kentlerden hangisinde gerçek sıcaklık ile indirgenmiş sıcaklık arasındaki fark daha azdır?A) İzmir B) Uşak C) KonyaD) Malatya E) Erzurum2.

Yukarıda bir bölgenin Temmuz ayı indirgenmiş izoterm haritası verilmiştir.Buna göre, haritadaki bilgilere dayanarak aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?A) Haritadaki en yüksek sıcaklık ile en düşük sıcaklık arasındaki fark 3°C den fazladır.B) Güneye doğru gidildikçe sıcaklıklar artmaktadır.C) Z noktasının sıcaklığı 17°-18°C arasındadır.D) Y noktasının yüksekliği X noktasından fazladır.E) En yüksek sıcaklık 22° C den azdır.3.

Gerçek Sıc. (°C) İndirgenmiş Sıc. (°C)I 18 24II 30 32III 26 32IV 12 22Yukarıdaki tabloda gerçek ve indirgenmiş sıcaklık değerleri verilen merkezlerden hangilerinin yükseltisi aynıdır?A) I, II B) II, IV C) I, IIID) II, III E) I, IV4. 1800 m yüksekliğindeki bir yerde hava sıcaklığı 10° C olarak ölçülmüştür.Aynı anda diğer şartlar eşitse deniz seviyesinde hava sıcaklığı kaç °C dir?A)-3 B)0 C)1 D) 9 E) 195. Dünya yıllık izoterm haritaları incelendiğinde Kuzey Yarımküre'nin Güney Yarımküre'ye göre daha sıcak olduğu görülür.I. Sıcak okyanus akıntılarının varlığıII. Karaların daha fazla yer kaplaması

III. Bitki örtüsünün gürlüğüIV. Denizel etkilerin içerilere kadar sokulabilmesiV. Güneş ışınlarının düşme açısı Yukarıdakilerden hangileri bu durumun nedenidir?A) I, V B) II, IV C) Yalnız VD) III, V E) Yalnız II6. Aşağıda Güney Yarımküre'yi Kuzey Yarımküre'den ayıran bazı özellikler verilmiştir :I. 45° enlemine kadar Kuzey Yarımküre, 45° enleminden sonra ise Güney Yarımküre daha sıcaktır.II. Kuzey Yarımküre'ye göre Güney Yarımküre'de izotermler paralellere daha fazla uygunluk gösterir.Yukarıda verilenler Güney Yarımküre'nin aşağıdaki özelliklerinden hangisinin sonucudur?A) Okyanus akıntılarının etkili olmasıB) Denizlerin oranının Kuzey Yarımküre'ye göre daha fazla olmasıC) Okyanus akıntılarının sola doğru sapmasıD) Güneş ışınlarının yıl içinde atmosferde aldığı yolun daha kısa olmasıE) Soğuk çöllerin daha az olması7. Denizellik etkileri azalıp, karasallık etkileri arttıkça, nem oranı azalır, ısınma ve soğuma artar.Merkez Gündüz GeceI 21 °C 7°CII 18°C -4°CIII 26°C 3°CIV 23°C -2°CV 28°C 1°CTabloda beş merkezin gece-gündüz sıcaklıkları gösterilmiştir.Bu merkezlerden hangisinde denizellik etkileri daha belirgindir?A) I B) II C) III D) IV E) V8.

Yukarıda Dünya profili üzerinde gösterilen taralı alanlardan hangisinin bakı yönü yıl boyunca kuzey yamaçtır?A) I B) II C) III D) IV E) V9. Bir kıtada aynı enlem üzerindeki doğu ve batı kıyıları arasında 10°C lik sıcaklık farkı ölçülmüştür.Bu farklılığın temel nedeni aşağıdakilerden hangisidir?A) YükseltiB) Okyanus akıntılarıC) DenizellikD) KarasallıkE) Ekvator'a uzaklık10. Kuzey Yarımküre'de kuzeyden esen rüzgarlar sıcaklığı düşürürken, güneyden esen rüzgarlar sıcaklığı artırır. Güney Yarımküre'de ise durum tam tersidir.Buna göre, aşağıda verilen alanlarda esen rüzgarlardan hangisi ulaştığı yerde sıcaklığı düşürür?

11. Atmosferdeki nem oranı arttıkça sıcaklık farkı azalır.

Buna göre, haritada işaretlenmiş noktaların hangilerinde sıcaklık farkı daha fazladır?A) I, II B) II, III C) III, IVD) II, IV E) IV, V12.

Yukarıdaki haritada gösterilen adadaki noktalardan hangisine kış mevsiminde denizden esen rüzgarların sıcaklığı arttırması beklenir?A) I B) II C) III D) IV E) V13. Yükseldikçe atmosferin içindeki nem miktarı azalır. Nemin az olduğu yerlerde hava çabuk ısınır ve soğur.

Buna göre, yukarıdaki şekilde gösterilen tepelerden hangisinde gün içindeki ısınma ve soğuma daha hızlıdır?A) S B) L C) M D) N E) K14. Aşağıdaki açıklamalardan hangisinin her koşulda ve her ortamda doğru bir açıklama olduğu savunulamaz?A) Nem sıcaklığı tutar.B) Nemliliğin fazla olduğu yerde sıcaklık farkı azdır.C) Nemin olmadığı yerde hava çabuk ısınıp çabuk soğur.D) Nemin fazla olduğu yerde bitki örtüsü gürdür.E) Nemin fazla olduğu yerler insan yaşamına uygundur.15. Akdeniz Bölgesi'nde dağların güney yamaçlarındaki sebzeler kuzey yamaçlarından daha önce olgunlaşır.Bu durumun yaşanmasında aşağıdakilerden hangisinin etkili olduğu söylenebilir?A) Bakı B) Eksen eğikliğiC) Eğim D) Eksen hareketiE) Yükselti16. Aşağıdakilerden hangisi atmosferin etkilerinden biri değildir?A) Meteorolojik olayların görülmesiB) Doğrudan ışık almayan yerlerin aydınlanabilmesiC) Göktaşlarının parçalanmasıD) Tektonik depremlerin meydana gelmesiE) Güneşten gelen zararlı ışınların tutulması1. A 2. D 3. C 4. E 5. E6. B 7. A 8. C 9. B 10. D

11. D 12. C 13. E 14. E 15. A16. D

ATMOSFER VE SICAKLIK-II-1. Troposfer Güneş'ten gelen ışınlarla değil daha çok yerden yansıyan ışınlarla ısınır.Aşağıdakilerden hangisi yukarıdaki yargıyı destekleyen örneklerden biridir?A) Yerden yükseldikçe sıcaklığın her 200 m de 1 °C düşmesiB) Sonbahar aylarının ilkbahar aylarına göre daha sıcak olmasıC) Gündüzlerin gecelerden daha sıcak olmasıD) En yüksek sıcaklıkların, ışınların en dik geldiği tarihten sonra yaşanmasıE) Gün içinde en yüksek sıcaklıkların saat 12:00 de değil de 13:00 veya 14:00 te yaşanması2.

Yukarıdaki şekilde görülen dağın kuzey yamacı, Güneş ışığını doğrudan görmediği halde tamamen karanlık değildir.Aşağıdakilerden hangisi bu durumu en iyi açıklar?A) Dünya'nın kendi çevresinde batıdan doğuya doğru dönmesiB) Yerin yörüngesinin elips olmasıC) Atmosferin Güneş ışığını dağıtıp yansıtmasıD) Güneş ışığını büyük açıyla almasıE) Atmosferin alttan ısınması3.

Yukarıdaki haritada gösterilen merkezlerdeki sıcaklık değerleri;- Çanakkale'de 20°C -Ankara'da 15,5°C- Erzurum'da 10°C dir.Bu merkezlerdeki sıcaklıkların farklı olması aşağıdakilerden hangisiyle açıklanır?A) Ekvator'a uzaklık B) BakıC) Enlem D) RüzgarlarE) Yükselti4. Bir gözlemci ulaştığı yerde;I. Havanın çabuk ısınıp soğuduğunuII. Sıcaklık farkının arttığını, gözlemlemiştir.Buna göre, gözlemcinin ulaştığı yer, aşağıdakilerden hangisi olamaz?A) Sivas B) Trabzon C) AnkaraD) Gaziantep E) Edirne5. Yükseklere doğru çıkıldıkça sıcaklık azalırken, sıcaklık farkı artar.Buna göre, sıcaklık farkının yüksek kesimlerde daha fazla olmasının temel sebebi nedir?A) Basıncın azalmasıB) Nemin azalmasıC) Doğal bitki örtüsünün cılız olması

D) Troposferin kalınlığının azalmasıE) Atmosfer yoğunluğunun azalması6. Atmosfer yerküreyi çevreleyen gaz örtüşüdür.Atmosferin kalınlığı bugünkünden daha fazla olsaydı;I. Işınların atmosferdeki enerji kaybıII. Güneş ışınlarının atmosferde aldığı yolIII. Dünya'ya ulaşan enerjiIV. Sıcaklık ortalamasıYukarıdakilerden hangilerinde artış olurdu?A) II ve IV B) I ve IV C) I ve IID) III ve IV E) I ve III7. Ekvator'dan kutuplara doğru gidildikçe, güneş ışınlarının düşme açısı daralır.I. Mersin'de denize girme süresinin İstanbul'dan daha uzun olmasıII. Adana'da meyvelerin İzmir'den önce olgunlaşmasıIII. Doğu Karadeniz'de yıllık sıcaklık farkının Akdeniz'den az olmasıIV. Bitki örtüsünün kutuplara doğru kuşaklar oluşturmasıgibi özelliklerden hangileri yukarıda verilen durum ile açıklanamaz?A) Yalnız I B) I, II C) Yalnız IVD) Yalnız III E) III, IV8. Şekilde bir dağ yamacında yer alan a bölümünde karın geç yağdığı, erken eridiği, b bölümünde ise karın erken yağdığı ve geç eridiği gözlemlenmiştir.

a ve b bölümlerindeki bu farklılığın nedeni aşağıdakilerden hangisidir?A) Sıcaklığın yıl içinde değişmesiB) Sıcaklığın gün içinde değişmesiC) Sıcaklığın yükseklere çıkıldıkça azalmasıD) Güneşi gören yamaçların daha çabuk ısınmasıE) Bütün dağların zirvesinde kalıcı karların olması9. I. Ovaya yağmur yağarken aynı anda dağlara kar yağmasıII. Türkiye'de güneyden esen rüzgarların sıcaklığı artırmasıIII. Yoğunlaşmanın belli bir yükseklikte oluşmasıIV. Sıcaklığın Ekvator'dan kutuplara doğru azalmasıYukarıda verilenlerden hangileri yükseltinin sıcaklık üzerindeki etkisine örnek gösterilir?A) I ve II B) II ve IV C) II ve IIID) III ve IV E) I ve III10. Atmosferde sürekli olarak bulunmasına karşın miktarı yere ve zamana göre en çok değişen gaz su buharıdır. Su buharının fazla olduğu yerde ısınma ve soğuma yavaş gerçekleşir, sıcaklık farkları az olur.Buna göre, aşağıdaki merkezlerden hangisinde sıcaklık farkının daha fazla olması beklenir?A) Antalya B) Mersin C) MardinD) İzmir E) İstanbul11.

Güneş'e dönük olan yamaçlar, yıl boyunca diğer yamaçlardan

daha sıcaktır.Buna göre, yukarıdaki topografya haritasında işaretli noktalardan hangisinde yıl boyunca sıcaklık değerleri daha fazladır?A) I B) II C) III D) IV E) V12. özel konum şartları aynı olmak koşulu ile Kuzey Yarım-küre'de güneye, Güney Yarımküre'de ise kuzeye dönük yamaçlar daha sıcaktır.

Güney Yamaç (°C) Kuzey Yamaç (°C)I 12 4II 16 22III 18 10IV 22 28V 28 24Yukarıdaki tabloda özel konum şartları aynı olan beş ülkenin aynı saatte güney ve kuzey yamaçlarında ölçülen sıcaklıkları gösterilmiştir.Bu ülkelerden hangileri Güney Yarımküre'de yer alır?A) I ve II B) II ve III C) II ve IVD) III ve V E) I ve V13.

Yukarıdaki haritada gösterilen A noktasındaki sıcaklığın B noktasından, C noktasındaki sıcaklığın ise D noktasından fazla olması aşağıdakilerden hangisiyle açıklanır?A) Ekvator'a olan uzaklıkB) Karaların ve denizlerin ısınma özelliğiC) Havadaki nem oranıD) Akıntıların niteliğinin farklı oluşuE) Yükseklik14. Aşağıdaki şekil 23 Eylül günü Dünya'nın Güneş karşısındaki konumunu göstermektedir.

Bu tarihte X ve Y noktalarına güneş ışınları aynı açı ile düştüğü halde X noktasının Y ye göre daha sıcak olması;I. Güneş'in aynı anda doğmasıII. Isı birikiminin fazla olmasıIII. Deniz seviyesine göre daha alçak olmasıIV. Işınların atmosferde uğradıkları kayıpların fazla olması gibi etmenlerden hangilerinin sonucudur?A) I ve II B) I ve III C) II ve IIID) Yalnız II E) Yalnız IV1. A 2. C 3. E 4. B 5. B6. C 7. D 8.C 9. E 10. C11. E 12. C 13. D 14. D

BASINÇ VE RÜZGARLAR -I-1. Atmosferdeki gazların ağırlıklarının yeryüzüne yaptığı etkiye basınç denir.Aşağıdakilerden hangisinin artması halinde basıncın artması beklenemez?

A) Isınma B) Yoğunluk C) SoğumaD) Yerçekimi E) Atmosferdeki gaz oranı2. Sıcaklık ile basınç ters orantılıdır.Buna göre, aynı gün içinde aşağıdakilerden hangisinde basınç değerinin en düşük olması beklenir?A) Sabaha karşıB) Öğleden sonraC) Gün batımıD) öğlene doğruE) Gece yarısı3. Aşağıda verilen Dünya profili üzerinde işaretli merkezlerden hangileri termik kökenli sürekli basınç alanlarıdır?

A) I ve IV B) II ve III C) Yalnız IIID) Yalnız V E) III ve V4. Kuzey Yarımküre'de yer alan bir merkezin izobar haritası verilmiştir.

Bu haritaya bakılarak aşağıdaki bilgilerden hangisi bulunamaz?A) Bölgedeki yükseltilerin eğimiB) İki merkez arasındaki uzaklıkC) En yüksek ve en düşük basınç değerleri arasındaki farkD) Rüzgarın esiş yönüE) Alçak ve yüksek basınç alanlarının konumu5. Sıcaklık arttıkça basınç azalır. Buna göre;I. Ekvator'un sürekli alçak basınç alanı olmasıII. 30° enlemlerindeki basınç değerlerinin 60° enlemlerinden fazla olmasıIII. Kutupların sürekli yüksek basınç alanı olmasıIV. Yükseklere çıkıldıkça basınç değerinin azalmasıgibi özelliklerden hangileri basınç-sıcaklık arasındaki ilişkiyle çelişir?A) Yalnız II B) I, II ve III C) II ve IVD) I ve IV E) II, III ve IV6. Aşağıda sürekli basınç merkezleri arasında oluşan sürekli rüzgarlar şematize edilmiştir.

Sürekli rüzgarların Kuzey Yarımküre'de hareket yönlerinin sağına, Güney Yarımküre'de hareket yönlerinin soluna sapmasının nedeni aşağıdakilerden hangisidir?

A) Kara ve Denizlerin dağılışıB) Dünya'nın ekseni etrafındaki dönüş yönüC) Dünya'nın yıllık hareketiD) Dünya'nın yörüngesinin şekliE) Eksen eğikliği7. Kutuplarda yıl boyunca alçalıcı hava hareketi görülür. Aşağıdakilerden hangisi bu durumun bir sonucudur?A) Rüzgarın daha şiddetli esmesiB) Buzul örtülerinin daha kalın olmasıC) Yağış miktarının az olmasıD) Yerçekiminin fazla olmasıE) Yıllık sıcaklık farkının az olması8.

Yukarıda Kuzey Yarımküre'de yer alan farklı iki bölgedeki basınç merkezleri verilmiştir.Buna göre, bu basınç merkezleri ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?A) I. bölgede atmosfer yoğunluğu daha azdır.B) II. bölgede hava hareketi çevreden merkeze doğrudur.C) I. bölgede hava hareketi merkezden çevreye doğrudur.D) Her iki bölgede rüzgar hareket yönünün sağına sapar.E) I. bölgede alçalıcı, II. bölgede yükselici hava hareket görülür.9. Rüzgar yüksek basınçtan alçak basınca doğru eser. Buna göre, aşağıdaki rüzgar yönlerinden hangisi yanlış gösterilmiştir?

10. Rüzgarlar; enlemin etkisine bağlı olarak oluştukları merkezlerin sıcaklık koşullarını ulaştıkları yerlere taşırlar.

Yukarıda şekil I ve şekil II de esme yönleri gösterilen rüzgarların sıcaklık üzerindeki etkisi aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?

1 2 3 4A) Azaltır Azaltır Yükseltir AzaltırB) Yükseltir Azaltır Azaltır YükseltirC) Azaltır Yükseltir Yükseltir AzaltırD) Yükseltir Yükseltir Yükseltir AzaltırE) Azaltır Yükseltir Azaltır Yükseltir11. Aşağıdaki şekilde A noktasına yıl içinde belli yönlerden esen rüzgar sayıları verilmiştir.Bu merkezin rüzgar frekans gülü aşağıdakilerden hangisi olabilir?

12. Sürtünmenin etkisi göz önüne alınmadığında aşağıdaki basınç merkezlerinden hangisinde ok yönünde esen rüzgarın hızının daha fazla olması beklenir?

13. "Kuzey Yarımküre'de Avrupa'nın ve Kanada'nın batısında etkili olurlar. Güney Yarımküre'de ise 50°-60° enlemleri arasında kesintisiz olarak eserler."Yukarıda özellikleri verilen rüzgar aşağıdakilerden hangisidir?A) Kutup Rüzgarı B) Batı RüzgarıC) Alizeler D) Muson RüzgarıE) Meltemler14. Aşağıdaki yerel rüzgarlardan hangisinin sıcaklık özelliği enlem-sıcaklık arasındaki ilişkiyle açıklanamaz?A) Föhn B) Samyeli C) LodosD) Hamsin E) Sirocco1. A 2. B 3. A 4. A 5. C6. B 7. C 8. A 9. D 10. C11. B 12. A 13. B 14. A

BASINÇ VE RÜZGARLAR -II-1. Yükselti ile basınç ters orantılıdır.

İzohips haritalarında verilen yerlerden hangisinde basıncın daha fazla olduğu söylenir?

A) I B) II C) III D) IV E) V2. Termik basınç alanlarının oluşmasında Dünya'nın şekli etkili olurken, dinamik basınç alanlarının oluşmasında Dünya'nın eksen hareketi etkili olmaktadır.

Buna göre, yukarıdaki dünya şekli üzerinde verilen merkezlerden hangileri termik, hangileri dinamik kökenlidir?

Termik Basınç Dinamik BasınçAlanları Alanları

A) I-II III-VB) III-IV I-II-IIIC) I-III-V II-IVD) II-V IV-V-IE) I- III II-V3. Sürekli rüzgarlarla ilgili olarak aşağıda verilen bilgilerden hangisi doğru değildir?A) Sıcaklık ve yağış değerlerini etkilerler.B) Sürekli basınç merkezlerinin etkisiyle oluşurlar.C) Yönlerinde sapmalar oluşur.D) Güneydoğu Asya ülkelerinde etkilidir.E) Etki alanları geniştir.4.

Yukarıdaki I. şekil Kuzey Yarımküre'de yer alan yüksek basınç merkezini göstermektedir.Aşağıdakilerden hangisinin etkisi dikkate alınmazsa bu basınç merkezi şekil II deki gibi olurdu?A) Yer şekilleriB) Dünya'nın eksen hareketiC) Dünya'nın şekliD) Kara ve deniz dağılışıE) Okyanus akıntıları5.

Yukarıda üç merkeze ait rüzgar frekans gülleri verilmiştir.Buna göre, bu merkezlerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?A) 1. merkeze kuzeyden esen rüzgarın hızı daha fazladır.B) 2. merkezde rüzgar en fazla doğu ve batıdan esmiştir.C) 3. merkez çevresi açık bir ovadadır.D) 1. merkez kuzey-güney doğrultusunda bir vadide yer alır.E) 2. merkezin kuzey ve güneyi dağlarla çevrilidir.6. Arjantin'de güneyden esen rüzgarlar sıcaklığı düşürürken, Türkiye'de aynı yönden esen rüzgarlar sıcaklığı artırır.Bu farklılığın sebebi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Sürekli rüzgarların sapmaya uğramasıylaB) Denizden uzaklıklarının farklı olmasıylaC) Yer şekillerinin özellikleriyleD) Matematik konumlarıylaE) Yağış özellikleriyle7. Rüzgarın hızını etkileyen faktörlerden biri de basınç farkıdır.

I II III IV V

AB 830 mb

1013 mb

1013 mb

1008 mb

1008 mb

YB 832 mb

1018 mb

1040 mb

1048 mb

1018 mb

Diğer koşulların eşit kabul edildiği yukarıdaki beş merkezden hangisinde rüzgarın hızı daha fazladır?A) I B) II C) III D) IV E) V8. Rüzgarların esiş yönü, rüzgarın sıcaklığını etkileyen önemli bir faktördür.

Yukarıda koordinatları verilen bölgelere esen rüzgarların sıcaklığa etkisi aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?

I II IIIA) Arttırır Arttırır AzaltırB) Azaltır Arttırır AzaltırC) Azaltır Azaltır ArttırırD) Arttırır Azaltır AzaltırE) Azaltır Arttırır Arttırır9. 1. Tropikal kuşakta kıtaların doğu kıyılarının batı kıyılarından fazla yağış almasını sağlarlar.2. Orta kuşak karalarının batı kıyılarının fazla yağış almasını sağlarlar.3. Gün içindeki sıcaklık ve basınç farkına bağlı olarak oluşurlar.Yukarıda verilen rüzgar özellikleri aşağıdakilerden hangisinde doğru eşleştirilmiştir?

1 2 3A) Kutup Batı LodosB) Alize Muson KutupC) Meltem Föhn YıldızD) Alize Batı MeltemE) Bora Siroko Mistral10.

Yukarıda verilen basınç alanlarından hangileri yüksek basınç özelliği taşır?A) I ve III B) II ve V C) II ve IVD) Yalnız I E) III ve V11. Muson rüzgarları; mevsimlik olup yazın denizden karaya, kışın ise karadan denize doğru eserek ulaştıkları yerlerin iklimini etkiler.

Buna göre, haritada işaretlenmiş noktaların hangisinde muson rüzgarları etkilidir?A) I B) II C) III D) IV E) V12.-Yüksek basınç alanlarında havanın hareketi merkezden çevreye doğrudur.- Alçak basınç alanlarında havanın hareketi çevreden merkeze doğrudur.- Yüksek basınç alanlarında atmosfer yoğunluğu daha fazladır.

Buna göre, yukarıda verilen basınç merkezlerinden hangilerinde yükselici hava hareketleri görülür?A) Yalnız I B) II ve III C) I ve IVD) Yalnız IV E) II ve IV13.

Yukarıdaki haritada Akdeniz çevresinde etkili olan yerel rüzgarları göstermektedir.Bu rüzgarlarla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?A) Sirocco Kuzey Afrika çöllerinden geldiği için sıcaktır.B) Lodos sıcak karakterli olmasına rağmen Türkiye'nin güney kıyılarına yağış getirebilir.C) Bora ve Mistral enleme bağlı olarak sıcaklığı düşürür.D) Samyeli ve Föhn karalar üzerinden geldiği için kuru karakterlidir.E) Poyraz ve karayel deniz üzerinden geldiği için sıcaklığı artırır.1. B 2. C 3. D 4. B 5. A6. D 7. D 8. B 9. D 10. B11. B 12. E 13. E

NEM VE YAĞIŞLAR -I-1. Aşağıdaki tabloda beş merkezdeki hava kütlelerinin sıcaklık ve nem özellikleri verilmiştir.Sıcaklık (°C)

Mutlak nem (gr/m3)

Doyma miktarı (gr/m3)

Bağıl nem (%)

30° 5 30,4 16,420° 5 17,3 28,810° 5 9,4 53,70° 4 4,85 100+

-10° 5 2,3 100+Bu tabloya göre aşağıdakilerden hangisi söylenemez?A) Sıcaklık azaldıkça nem açığı azalır, bağıl nem artar.B) 20°C sıcaklıktaki havanın doyma miktarı 30°C sıcaklıktaki havanın doyma miktarından azdır.

C) 0° ve-10°C sıcaklıktaki hava kütlelerinin bağıl nemi % 100 ü geçmiştir.D) 30°C deki havanın bağıl nem oranı en azdır.E) Bağıl nem sıcaklıkla doğru, doyma miktarı ile ters orantılıdır.2. Aşağıda verilen nemle ilgili açıklamalardan hangisi doğru değildir?A) Mutlak nem sıcaklıkla doğru orantılıdır.B) Bağıl nem mutlak nemle doğru, sıcaklıkla ters orantılıdır.C) Nem oranı yüksek olan yerlerde sıcaklık farkı azdır.D) Nemlilik kıyı kesimlerden iç kesimlere, alçak yerlerden yüksek kesimlere doğru azalır.E) 1 m3 havanın taşıyabileceği en fazla nem miktarına bağıl nem denir.3.

Yukarıda üç farklı hava kütlesinin maksimum ve mutlak nem miktarları verilmiştir.Buna göre, bu hava kütlelerinin bağıl nem oranlarının fazladan aza doğru sıralanışı aşağıdakilerin hangisinde verilmiştir?A) I > III > II B) II > I > III C) I = II = III D) I > II > III E) III > II > I4. Sıcaklık arttıkça bağıl nem azalır.I. 8°CII. 10°CIII. 16°CIV. 22°CBuna göre, bağıl nemin sadece sıcaklığa göre değiştiği varsayılırsa, yukarıda sıcaklığı zamana göre değişen bir yerin bağıl nem grafiği aşağıdakilerden hangisi gibi olmalıdır?

5.I. Bölge II. Bölge

Mutlak nem (gr/m3)

Bağıl nem (%)

Bağıl nem (%)

1 10 30 602 10 40 803 10 70 204 10 10 805 10 90 40Yukarıda mutlak nem miktarları eşit, ancak nem oranları farklı hava kütlelerinin II. bölgeye geldiklerinde, bağıl nemlerinin

değişimi gösterilmiştir.Buna göre hangi hava kütlesi, II. bölgede daha çok soğumuştur?A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 56. Nem oranının yüksek olduğu bir bölge için aşağıda-kilerden hangisi söylenemez?A) Buharlaşma şiddeti azdır.B) Güneşten gelen enerjinin bir bölümü tutulduğundan sıcaklık fazla yükselmez.C) Geceleri yerin ısı kaybı önlendiğinden fazla soğuma olmaz.D) Basınç merkezleri arasındaki fark artacağından rüzgarın şiddeti de artar.E) Günlük ve yıllık sıcaklık farkları az olur.7.Sıcaklık (°C)

Mutlak Nem (gr/m3)

Maksimum Nem (gr/m3)

20°C 16 17,310°C 5 11,40°C 2 3,8

Yukarıda sıcaklık, mutlak ve maksimum nem değerleri verilmiştir.Bu verilerden aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?A) Sıcaklık arttıkça maksimum nem artmıştır.B) Mutlak nem sıcaklıkla doğru orantılı artmıştır.C) 0°C de kar yağmaktadır.D) 20°C de bağıl nem en yüksektir.E) 10°C deki bağıl nem oranı yaklaşık % 43,8 dir.8.Bölge Sıcaklık Mutlak nemI 0°C 4 gr/m3

II 4°C 4 gr/m3

III 10° C 4 gr/m3

IV 13° C 4 gr/m3

V 16° C 4 gr/m3

Yukarıdaki tabloda beş bölgedeki sıcaklık değerleri ile 1 m3 havadaki nem miktarları verilmiştir.Buna göre, hangi bölgede nem açığı en fazladır?A) I B) II C) III D) IV E) V9. Alçalan hava kütlesinin bağıl neminin azalmasına yol açan etken aşağıdakilerden hangisidir?A) SoğumaB) Yağışın azalmasıC) IsınmaD) Rüzgar şiddetinin azalmasıE) Yer şekillerinin sadeleşmesi10.

1 m3 havanın içerisindeki nemin gram cinsinden değerine mutlak nem denir.Yukarıda Dünya haritası üzerinde işaretli yerlerden hangisinde mutlak nem fazladır?A) I ve III B) II ve IV C) III ve VD) I ve IV E) II ve V11. I. Sıcaklığın düşmesi II. Havanın alçalmasıIII. Sıcak ve soğuk hava kütlelerinin karşılaşmasıIV. Nemli havanın sıcak karaya doğru hareket etmesi

Yukarıdakilerden hangileri havanın doyma noktasına ulaşmasını sağlayan etkenlerden değildir?A) I ve II B) I ve III C) II ve IVD) III ve IV E) II ve III12.

Yağışın yıl içinde mevsimlere göre dağılışı yağış rejimini ifade eder.Haritadaki merkezlerden hangi ikisinin yağış rejimi benzerdir?A) I ve II B) II ve III C) III ve IVD) IV ve V E) II ve IV13. Yağış oluşumunda denize uzaklık, yükselti, dağların uzanışı ve hava kütleleri gibi faktörler etkilidir.

Buna göre, Dünya haritası üzerinde işaretli yerlerden hangisi yukarıdaki koşullar dikkate alındığında diğerlerinden daha az yağış alır?A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 51. E 2. E 3. D 4. A 5. D6. D 7. C 8. E 9. C 10. C11. C 12. E 13. C

NEM VE YAĞIŞLAR -II-1. Aşağıdaki grafikte mutlak nem miktarları aynı olan, beş hava kütlesinin doyma noktasına ulaşmak için ihtiyaç duyduğu nem miktarları verilmiştir.

Buna göre, kaç numaralı hava kütlesinin bağıl nemi en azdır?A) I B) II C) III D) IV E) V2. Belli bir sıcaklıkta havanın taşıyabileceği en fazla nem miktarına maksimum nem denir. Sıcaklık ile maksimum nem arasında doğru orantı vardır.Buna göre, aşağıda verilenlerden hangisinin gerçekleşmesi durumunda havanın nem açığının azalacağı söylenebilir?A) Bir yamaç boyunca alçalma olmasıB) Sıcaklığın artmasıC) Karadan denize doğru rüzgar esmesiD) Buharlaşma şiddetinin artmasıE) Hava kütlesinin yükselmesi3. Mutlak Nem Maksimum NemI. 15gr/m3 30 gr/m3

II. 20 gr/m3 30 gr/m3

III. 25 gr/m3 30 gr/m3

Bağıl nem; mutlak nemin maksimum neme oranıdır. Mutlak

ve maksimum nem miktarları birbirlerine yaklaşırlarsa hava doyma noktasına yaklaşır ve nem açığı azalır.Buna göre yukarıda mutlak ve maksimum nemleri verilen merkezlerin nem açığı en az olandan en fazla olana doğru sıralanışı aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?A) I-II-III B) II-I-IIIC) III-II-I D) I-III-IIE) III-I-II4.

Yukarıda hareket yönü gösterilmiş bir hava kütlesi için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?A) Sıcaklığı azalır.B) Bağıl nemi artar.C) Nem açığı artar.D) Yağış oluşma ihtimali artar.E) Maksimum nem miktarı azalır.5. Belirli bir sıcaklıktaki hava içinde bulunan nemin, havanın taşıyabileceği en fazla nem miktarına olan oranına bağıl nem denir.

Havanın bağıl nemi yüksek ise buharlaşma az, düşükse buharlaşma fazla olur.Buna göre yukarıdaki merkezlerden hangisinde buharlaşma daha az olur?A) I B) II C) III D) IV E) V6. Bağıl nem sıcaklıkla ters orantılıdır. Kutuplarda sıcaklık düşük olmasına rağmen yağışın fazla olmamasının nedeni aşağıda verilenlerden hangisidir?A) Havanın yükselici hareket yapmasıB) Buharlaşmanın az, mutlak nemin yetersiz olmasıC) Havanın nem taşıma kapasitesinin çok fazla olmasıD) Yer şekillerinin sade olmasıE) Farklı karakterde hava kütlelerinin karşılaşması7. Bir bölgede yağışı artıran faktörler arasında aşağıdakilerden hangisi bulunmaz?A) Denizden karaya doğru esen rüzgarlarB) Dağ sıralarının kıyıya paralel uzanmasıC) Isınan havanın yükselici hareket yapmasıD) Sıcaklıkları farklı hava kütlelerinin karşılaşmasıE) Bir kıyı boyunca etkili olan soğuk su akıntısı8. Denizden karaya doğru esen rüzgarlar genelde yağışa neden olurlar.Aşağıdakilerden hangisi bu genellemeye uymaz?

9.

Yukarıdaki Dünya haritasında işaretli merkezlerden hangilerinde yağış miktarı diğerlerine göre daha fazladır?A) I ve IV B) I ve III C) II ve VD) I ve II E) III ve IV10. Bulut, yükselerek soğuyan havadaki nemin yoğunlaşarak (su zerreleri kümesine dönüşüp) görülür hale gelmesine denir.Aşağıdakilerden hangisi bulutların etkilediği durumlardan biri değildir?A) Gece-gündüz süre farklarını arttırmalarıB) Güneşlenme süresini azaltmalarıC) Güneş ışınlarının kırılma ve yayılmalarına yol açmalarıD) Yerin ısı kaybını azaltmalarıE) Sıcaklık farkını azaltmaları11. Aşağıda yağış oluşum şekilleri verilmiştir.

Buna göre, aşağıdakilerden hangisinde yukarıdaki yağış oluşum şekillerinin en fazla görüldüğü iklim tipleri doğru olarak eşleştirilmiştir?

I II IIIA) Ekvatoral İç Anadolu Ilıman OkyanusalB) Ilıman Okyanusal Karadeniz AkdenizC) Ekvatoral Muson Ilıman OkyanusalD) Akdeniz Karasal Step iklimiE) Sert karasal Ekvatoral Muson12. Sis, bir yoğunlaşma biçimidir.

Yukarıda şekil I de sis oluşmasına rağmen şekil II de sis oluşmaz.Bu durumun temel sebebi nedir?A) Bağıl nemin artmasıB) Isınan havanın nem taşıma kapasitesinin artmasıC) Karaların erken soğumasıD) Buharlaşmanın az olması

E) Nem açığının azalması13. Aynı bölgede bulunmalarına rağmen Muğla'nın İzmir'den daha fazla yağış alması aşağıdakilerden hangisiyle ilişkilidir?A) Yer şekilleriyle B) BoylamlaC) Karasallıkla D) EnlemleE) Bitki örtüsüyle14. Akdeniz ve Karadeniz kıyılarında denizler üzerinden gelen hava kütleleri yamaç (orografik) yağışlarını oluşturur.

Yukarıdaki hava hareketlerinden hangisi yamaç (orografik) yağışına örnek oluşturur?A) I B) II C) III D) IV E) V1. D 2. E 3. C 4. C 5. D6. B 7. E 8. A 9. D 10. A11. C 12. B 13. A 14. D

İKLİM TİPLERİ -I-1. Doğal bitki toplulukları ile iklim özellikleri arasında çok sıkı ilişki vardır.Buna göre,I. StepII. SavanIII. TundraIV. Makigibi doğal bitki örtülerinden hangileri Orta ve Soğuk kuşaklarda görülmez?A) Yalnız II B) III ve IV C) I ve IVD) Yalnız III E) I ve II2. I. Batı Rüzgarları → Ilıman Okyanus İklimII. Alizeler → Ekvatoral İklimIII. Denize uzaklık → Karasal İklimIV. Muson Rüzgarları → Savan İklimiV. Alçalıcı Hava Hareketleri → Çöl İklimiYukarıdaki maddelerde bir iklim ve bu iklimin oluşumunda etkili olan unsur verilmiştir.Hangisinin doğru olduğu söylenemez?A) I B) II C) III D) IV E) V3. Bir bölgede yaz ve kış sıcaklıkları arasındaki fark fazlaysa iklim karasal, az ise iklim denizeldir.Buna göre aşağıdaki sıcaklık grafiklerinden hangisinde iklim denizel olarak nitelendirilebilir?

4.

Yukarıda sıcaklık grafikleri verilen merkezlerden I. si Tropikal, II. si Orta ve III. sü ise Kutup kuşağında yer almaktadır.Orta kuşaktaki merkezde yıllık sıcaklık farkının daha fazla olmasında aşağıdakilerden hangisinin temel etken olduğu söylenebilir?A) Doğal bitki örtüsünün zengin olmasıB) Güneş ışınlarının düşme açılarının yıl içinde belirgin olarak değişmesiC) Arazinin engebeli ve dağlık olmasıD) Yağış miktarının az ve rejiminin düzensiz olmasıE) Kara ve denizlerin dağılımının düzensiz olması5. Savan ikliminde yağış miktarı fazla olmasına rağmen, hakim doğal bitki örtüsü orman değildir.Bu durumun nedeni iklimin hangi özelliği ile ilgilidir?A) Yağış biçimiB) Yıllık sıcaklık farkıC) Yağış rejimiD) Yer yapısı ve yer şekilleriE) Etrafındaki karaların etkisi6.

Yukarıda sıcaklık ve yağış grafiği verilen iklimle ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi doğru bir bilgi değildir?A) Yıllık sıcaklık ortalaması 20°C nin üzerindedir.B) Her mevsim düzenli yağış alır.C) Yıllık sıcaklık farkı azdır.D) Cephe yağışları görülür.E) Yıllık yağış miktarı 2000 mm nin üzerindedir.7.

Büyük iklim bölgelerinin birçok özelliği birbirinden farklı olmasına rağmen, ortak olan özellikleri de bulunmaktadır.Aşağıdakilerden hangisi haritada gösterilen iklim bölgelerine ait ortak bir özelliktir?A) Yağış rejimlerinin düzensiz olmasıB) Matematik konumlarına bağlı olarak oluşmalarıC) Deniz etkisine kapalı olmalarıD) Yıl boyunca alçalıcı hava hareketinin görülmesiE) Nüfus ve yerleşmelerin az olması8.

Yukarıdaki Dünya haritasında işaretli olan noktaların hangi ikisi arasındaki sıcaklık farkının nedeni okyanus akıntılarıdır?A) I ve II B) II ve III C) III ve IVD) I ve V E) I ve IV9.

Yukarıda Kuzey Yarımküre'de yer alan bir makro klimanın sıcaklık ve yağış grafiği verilmiştir.Bu makro klima için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?A) Kışları kurak geçer.B) En fazla yağışı yazın alır.C) Yıllık yağış miktarı 1500 mm civarındadır.

D) Bitki örtüsü yüksek boylu otlardır.E) Orta kuşakta etkilidir.10.

Yukarıdaki Dünya haritasında işaretlenmiş olan yerlerde;I. Atacama ÇölüII. Namib ÇölüIII. Büyük Kum Çölü bulunur.Okyanus kenarında olmalarına rağmen bu çöllerin oluşması aşağıdakilerden hangisi ile açıklanabilir?A) Güney Yarımküre'de bulunmalarıB) Yıl boyunca alçalıcı hava hareketlerinin görülmesiC) Sıcak su akıntılarının etkisinde kalmalarıD) Sıcak Kuşak'ta bulunmalarıE) Termik kökenli basınç merkezlerinin etkisi11. I. Ekvatoral iklimII. Ilıman okyanus iklimiIII. Akdeniz iklimiIV. Step iklimiV. Savan iklimiYukarıda verilen iklim tiplerinden hangilerinde yaz kuraklığı diğerlerinden daha fazladır?A) III ve IV B) I ve III C) IV ve VD) I ve II E) III ve V1. A 2. D 3. C 4. B 5. C6. D 7. E 8. D 9. E 10. B11. A

İKLİM TİPLERİ -II-1.

Yukarıda aylık sıcaklık ve yağış ortalamalarının gösterildiği iklim ile ilgili verilen aşağıdaki bilgilerden hangisi doğrudur?A) Yıllık sıcaklık farkı azdır.B) Yağış rejimi düzenlidir.C) En yüksek sıcaklıklar Temmuz ve Ağustos aylarındadır.D) Yıllık yağış miktarı 800 mm civarındadır.E) Yazlar kurak ve sıcaktır.2. Aşağıda verilen iklim-doğal bitki örtüsü eşleştirmelerinden hangisi yanlıştır?A) Ekvatoral-Geniş yapraklı ormanB) Muson-Karışık gür ormanC) Akdeniz-MakiD) Tundra-İğne yapraklı ormanE) Ilıman okyanusal-Çayır ve orman3.

Yukarıdaki haritada belirtilen X ve Y taralı alanlarında etkili olan iklim tiplerinin aşağıdaki özelliklerinden hangisinin benzer olduğu söylenebilir?A) Yağış rejimleriB) Doğal bitki örtüsüC) Kış yağışları oranıD) Kış sıcaklık ortalamasının 0°C nin üstünde olmasıE) Yaz sıcaklığı ortalamaları4. Soğuk iklim tiplerinin görüldüğü yüksek enlemlerde, özellikle yaz mevsiminde gündüz ve güneşlenme süresinin çok uzun olmasına karşın, hava sıcaklıklarının pek yükselmediği gözlenmektedir.Soğuk kuşak iklimlerinde gözlenen bu durumun oluşmasında etkili olan temel unsur aşağıdakilerden hangisidir?A) Meridyen aralıklarının kutuplara gidildikçe daralmasıB) Güneş ışınlarının aydınlattığı alanın dar olmasıC) Dünya'nın şekli nedeniyle ışınların düşme açısının küçülmesiD) Dünya'nın kutuplardan basık olmasıE) Kutuplarda soğuk rüzgarların etkili olması5.

Yukarıda sıcaklık ve yağış grafiği verilen bir bölgede doğal bitki örtüsü bozkırlardan (step) oluşmaktadır.Bu bölgede orman yerine bozkır bitkilerine rastlanması aşağıdakilerden hangisiyle açıklanabilir?A) Sıcaklığın 0° nin altına düşmesiyleB) Yağış yetersizliğiyleC) İnsanların ormanları tahrip etmesiyleD) Toprağın yağmuru zemine sızdırmasıylaE) Kireçli toprakların yaygın olmasıyla6.

Yukarıdaki haritada numaralandırılan noktaların hangisinde etkili olan iklim özellikleri birbirine en yakındır?A) I ve II B) II ve V C) I ve IVD) III ve IV E) II ve III7. Yaz mevsiminde kurak, kış mevsiminde yağışlı olan ve don olayının görülmediği Akdeniz iklimi, Dünya'da birçok ülkede etkili olmaktadır.Buna göre aşağıda aylık ortalama sıcaklık ve yağış değerlerinin yıl içindeki dağılımı verilen iklimlerden hangisinin Güney Yarımküre'de Akdeniz iklimine ait olduğu

söylenebilir?

8.-Yıllık sıcaklık ortalaması 0°C nin altındadır.- Doğal bitki örtüsü tundralardır.- Yıllık yağış toplamı 250 mm den azdır.

Yukarıda özellikleri verilen iklim tipi haritadaki taralı yerlerin hangisinde etkili olmaktadır?A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 59. Akdeniz iklim tipi aşağıdaki yerlerin hangisinde görülmez?A) İtalya-İspanya kıyılarıB) Hollanda-İngiltere kıyılarıC) Cezayir-Tunus kıyılarıD) Suriye-Lübnan kıyılarıE) Türkiye-Yunanistan kıyıları10.-Sıcaklık yıl boyunca 0°C nin altındadır.- Havanın mutlak nemi az olduğu için yağış miktarı düşüktür.- Doğal bitki örtüsünden yoksundur.Yukarıda bazı özellikleri verilen iklim tipi aşağıdakilerden hangisidir?A) Tundra iklimiB) Sert Karasal İklimC) Orta kuşağın kara iklimiD) Çöl iklimiE) Kutup iklimi11. Aşağıdaki yerlerin hangisinde sert karasal iklim görülmez?A) Mısır B) Norveç C) KanadaD) Alaska E) Finlandiya12. Bir gözlemci gittiği yerde kışların soğuk, kar yağışlı, karın yerde kalma süresinin 80-90 gün olduğunu, yazların sıcak ve kısa sürdüğünü görmüştür.Buna göre, gözlemcinin gittiği yer ile ilgili aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?A) Doğal bitki örtüsünün geniş yapraklı orman olduğunaB) Mevsimlik basınç değişiminin fazla olduğunaC) Tarım için elverişli olmadığınaD) Nemliliğin az olduğunaE) Gezici cephelerin etkisinde kaldığına13.

Türkiye'de, Karadeniz Bölgesi ile Marmara Bölgesi'nin kuzey kıyılarında görülen iklim özellikleri yukarıdaki Dünya haritasında işaretlenmiş olan yerlerden hangilerinde görülür?A) 3 ve 4 B) 2 ve 3 C) 1 ve 2D) 4 ve 5 E) 1 ve 314. Alaska, İskandinavya yarımadaları ve Sibirya'da aşağıdaki iklim tiplerinden hangisi etkili olur?A) Tundra B) Savan C) MusonD) Karasal E) Akdeniz1. C 2. D 3. D 4. C 5. B6. C 7. C 8. A 9. B 10. E11. A 12. A 13. C 14. A

TÜRKİYE İKLİMİ -I-1. I. Cephesel yağışların görülmesiII. Doğusuna gidildikçe sıcaklık ortalamasının azalmasıIII. Güney kıyılarının kuzey kıyılarından sıcak olmasıIV. Aynı anda farklı mevsim özelliklerinin yaşanmasıV. Dağların güney yamaçlarındaki karın kuzey yamaçlara göre daha erken erimesiYukarıda Türkiye'nin iklimi ile ilgili verilen özelliklerden hangileri özel konum ile açıklanabilir?A) II ve IV B) I, II ve V C) II ve VD) I ve III E) Yalnız II2. Aşağıdaki haritada Akdeniz iklim kuşağında yer alan bazı yöreler gösterilmiştir.

Doğal bitki örtüsünün maki olmasına karşın, taralı alanlarda iğne yapraklı ağaçların da yer aldığı gözlenir. Bu durumun, yörenin hangi özelliğinin bir sonucu olarak ortaya çıktığı söylenebilir?A) Yüzölçümünün geniş olmasının.B) Arazinin engebeli bir yapıda olmasınınC) Bölgenin karstik özellikte olmasınınD) Yükselti değerlerinin farklılık göstermesininE) Yaz kuraklığının belirgin olmasının3. I. Gözlemci bulunduğu yörede yazların yağmurlu, kışların kar yağışlı geçtiğini,II. Gözlemci ise bulunduğu yörede yıllık sıcaklık farkının az, yağışların mevsimlere daha düzenli dağıldığını söylemektedir.

Buna göre, I. ve II. gözlemci haritada numaralanmış yörelerin hangisinde bulunmaktadır?

I. Gözlemci II. Gözlemci

A) 1 2B) 2 3C) 4 5D) 1 5E) 3 24. Bir coğrafi bölümün çeşitli yöreleri arasında iklim ve bitki örtüsü bakımından farklılık görülebilir.

Yukarıdaki haritada gösterilen yerlerden hangisinde bu farklılık diğerlerine göre daha azdır?A) I B) II C) III D) IV E) V5. Yıllık yağış miktarı Kars'ta 550 mm, Hakkari çevresinde 800 mm iken Iğdır’da 300 mm.dir.Doğu Anadolu Bölgesinde yer alan bu illerde yıllık yağış miktarının önemli farklılıklar göstermesi aşağıda verilenlerden en çok hangisiyle ilgilidir?A) Yükselti değerleriyleB) Doğal bitki örtüleriyleC) Yer şekillerinin engebeliliğiyleD) Enlem değerleriyleE) Denize olan uzaklıklarıyla6.

Yukarıda üç farklı merkezde toplam yağışın mevsimlere göre oransal dağılışı gösterilmiştir.Merkezlerin maksimum yağış dönemleri dikkate alındığında grafiklerin aşağıdaki illerden hangilerine ait olduğu söylenebilir?

I II IIIA) Van Ankara AntalyaB) Antalya Rize AnkaraC) Zonguldak Antalya RizeD) Rize Adana KonyaE) Konya Diyarbakır İzmir7. Türkiye'de kuzeyden esen rüzgarlar sıcaklığı düşürür. Güneyden esenler ise sıcaklığı artırır.

Bu olgunun tam tersinin olabilmesi için Türkiye'nin coğrafi konumunun şekilde işaretli yerlerden hangisindeki gibi olması gereklidir?A) I B) II C) III D) IV E) V8. Aşağıda üç ilin sıcaklık ortalamaları ve yükseltileri verilmiştir.

Sıcaklık (°C) Yükselti (m)Ankara 11,7 900Konya 11,5 1025Kastamonu 9,8 800Yukarıdaki bilgilere göre aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) Sıcaklık ortalaması en düşük il Kastamonu'dur.B) Yükseltileri farklı olmasına rağmen Konya ve Ankara'nın sıcaklık ortalamaları birbirine yakındır.C) Gerçek sıcaklıkla indirgenmiş sıcaklık arasındaki en büyük fark Kastamonu'dadır.D) Deniz seviyesine indirgenmiş sıcaklığı en yüksek olan il Konya'dır.E) Ankara'nın sıcaklık ve yükseltisi Kastamonu'dan fazladır.9. Akdeniz ikliminin etkili olduğu bölgelerde yazların kurak geçmesinin temel nedeni aşağıdakilerden hangisidir?A) Dinamik yüksek basıncın etkili olmasıB) Rüzgarların karadan esmesiC) Gündüz süresinin uzun olmasıD) Doğal bitki örtüsünün maki olmasıE) Kuzeyden gelen hava kütlelerinin etkisinde kalması10. Türkiye'de iklim bölgeleri ana özellikleriyle Akdeniz, Karadeniz ve Karasal (iç bölge) iklimler olarak üçe ayrılır. Buna göre farklı iklim bölgelerinin belirlenmesinde aşağıdakilerden hangisinin etkisi yoktur?A) Yer şekillerinin çeşitlilik göstermesiB) Üç tarafının denizlerle çevrili olmasıC) Yükseltinin fazla olmasıD) Asya ve Avrupa kıtasında toprakların yer almasıE) Doğuya doğru yükseltinin artması11. Yağışın dağılışını etkileyen koşullardan biri de yeryüzü şekilleri ve dağların uzanış doğrultusudur.Buna göre, Türkiye'de en az yağış alan yer ve nede-Oİ aşağıdakilerden hangisidir?A) Güneydoğu Anadolu Bölgesi, yükseltinin az olmasıB) Ege Bölgesi, dağların denize dik uzanmasıC) Marmara Bölgesi, hem Asya'da hem de Avrupa'da topraklarının bulunmasıD) İç Anadolu Bölgesi, etrafının dağlarla çevrili olmasıE) Doğu Anadolu Bölgesi, yükseltiden dolayı mutlak nemliliğin az olması.12. Aşağıdaki tabloda üç il merkezinde ölçülen sıcaklık ve yağış değerleri verilmiştir.

İller Sıcaklık Ort. (°C) Yıllık Yağış Ort. (mm)Ocak Temmuz

Rize 7 23 2430Antalya 10 28 1030Kars -12 18 550Buna göre aşağıdakilerden hangisi tablodan çıkarılacak bir sonuç olamaz?A) Yıllık sıcaklık farkı Kars'ta en fazladır.B) Rize'de yağış rejimi daha düzenlidir.C) Kış ılıklığı Antalya'da en fazladır.D) Kars'ta kış yağışları kar şeklindedir.E) Rize'de yıllık sıcaklık farklı Antalya'dan azdır.13. Haritada Türkiye'deki bitki topluluklarının dağılışı gösterilmiştir.

Bitki türlerinin dağılışına bakılarak aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?A) İç Anadolu Bölgesi'nin büyük bir kesiminde küçük baş

hayvancılık yapılabilir.B) Marmara Bölgesi'nde, Akdeniz, Karadeniz ve Karasal iklim özellikleri görülür.C) Bitki örtüsünün dağılışı enleme uyumludur.D) Tuz Gölü ve çevresinde yağış ortalaması azdır.E) Yükseltinin fazla olduğu yerlerde Alpin çayırları görülmektedir.14. Yağış miktarının buharlaşmadan fazla olduğu yerlerde günlük ve yıllık sıcaklık farkı az olur.Buna göre aşağıdaki bölümlerden hangisinde günlük ve yıllık sıcaklık farkı daha azdır?A) Doğu Karadeniz BölümüB) Orta Fırat BölümüC) Orta Kızılırmak BölümüD) İç Batı Anadolu BölümüE) Ergene Bölümü15. Aşağıda verilen kentlerden hangisinde yağışın en çok düştüğü dönemler aynıdır?A) Elazığ-Kars B) Ardahan-BitlisC) Konya-Rize D) İzmir-AntalyaE) Erzurum-İstanbul1. A 2. D 3. E 4. D 5. A6. B 7. E 8. C 9. A 10. D11. D 12. B 13. C 14. A 15. D

TÜRKİYE İKLİMİ -II-1. Aşağıda Türkiye'nin iklim özellikleri ile ilgili verilen bilgilerden hangisi matematik konum ile açıklanamaz?A) Türkiye'nin kıyı bölgeleri arasında görülen sıcaklık farkıB) Yazın Sinop'tan Mersin'e gidildikçe sıcaklığın artmasıC) Türkiye'de Akdeniz iklim özelliklerinin görülmesiD) Kış mevsiminde cephe yağışlarının etkisinde kalmasıE) Türkiye'nin iç kesimlerinde yağışın az olması2. Bir ülkede iklimin çeşitli olmasında özel konumun doğrudan etkisi vardır.Türkiye'nin tamamında karaların deniz seviyesinde ve engebesiz olduğu düşünülürse aşağıdakilerden hangisi yanlış olur?A) Gerçek alan ile izdüşüm alan arasındaki fark az olur.B) Tropik ürünler yaygın olarak yetiştirilir.C) Ulaşım ağı daha fazla gelişir.D) Ekili dikili alanlar daha geniş olur.E) Güneyden kuzeye doğru sıcaklıklar azalır.3.

Yukarıda Türkiye'nin yıllık güneşlenme süresi haritası verilmiştir.Buna göre Akdeniz Bölgesi'nde güneşlenme süresinin Karadeniz Bölgesi'nden fazla olmasında;I. Denize göre konumII. YükseltiIII. Dağların uzanış doğrultusuIV. EnlemV. Bulutluluk oranıgibi faktörlerden hangileri etkili olmuştur?A) I ve II B) II ve III C) III ve IVD) IV ve V E) V ve III

4. Aşağıdaki haritalarda, Türkiye'de yıllık güneşlenme süreleri ile indirgenmiş yıllık ortalama sıcaklıkların dağılışı gösterilmiştir.

Bu haritalardaki bilgilerle ilgili olarak aşağıdaki yorumlardan hangisi doğrudur?A) Güneşlenme süresi ile sıcaklık arasında ters orantı vardır.B) Güneşlenme süresi azaldıkça sıcaklık artmaktadır.C) Güneşlenme süresi arttıkça sıcaklık artmaktadır.D) Güneşlenme süresi kıyılarda fazla iç kesimlerde azdır.E) Sıcaklık dağılışı dağların uzanış yönünden etkilenmiştir.5.

Yukarıda Türkiye'nin Temmuz ayı indirgenmiş izoterm haritası verilmiştir. Buna göre aşağıdakilerden hangisi söylenirse yanlış olur?A) En düşük sıcaklıklar kuzey kıyılarda görülür.B) En yüksek sıcaklıklar Güneydoğu Anadolu'da görülür.C) Türkiye'nin doğusunda sıcaklık değerlerinin dağılışı enleme uyar.D) Türkiye'nin güneyi ile kuzeyi arasında yaklaşık 10°C lik sıcaklık farkı vardır.E) Doğu Anadolu'da sıcaklık değerlerinin dağılışında yükseltinin etkisi önemlidir.6. Türkiye'nin indirgenmiş Ocak ayı sıcaklık dağılımını gösteren bir haritada aşağıdakilerden hangisinin etkisi ortadan kaldırılmıştır?A) Matematik konum B) YükseltiC) Karasallık D) DenizellikE) Nemlilik7.Kentler Afyon Ş. Urfa VanYükselti 1000 m 800 m 1600 mİndirgenmiş sıcaklık 16°C 22°C 17°CYukarıda yükseltileri ve deniz seviyesine indirgenmiş sıcaklıkları verilen kentlerin gerçek sıcaklık değerleri aşağıdakilerden hangisidir?

Afyon Ş. Urfa VanA) 9°C 11°C 20°C

B) 11°C 18°C 9°CC)21°C 26°C 25°CD)11°C 20°C 11°CE) 9°C 20°C 11°C8. Rüzgarlar geldikleri yere göre sıcak, soğuk, nemli ve kuru gibi farklı özellikte eserler.Türkiye'yi etkileyen rüzgarlardan hangileri sıcaklığı arttırırken yağış oluşumuna da neden olur?

A) 1 ve 3 B) 1 ve 2 C) Yalnız 3D) Yalnız 4 E) 3 ve 49.

Türkiye'de etkili olan rüzgarların bazıları yukarıdaki şekilde gösterilmiştir.Numaralı yerlere hangi rüzgarların isimleri yazılırsa doğru olur?

I II IIIA) Poyraz Karayel LodosB) Föhn Karayel LodosC) Samyeli Karayel PoyrazD) Karayel Poyraz LodosE) Samyeli Föhn Karayel10. Türkiye'nin kuzey kıyıları ile güney kıyıları arasındaki yıllık ortalama sıcaklık farklarının oluşmasında aşağıdakilerden hangisi etkili olmuştur?A) Bitki örtüsü B) Akarsu ağıC) Enlem D) Denize göre konumE) Toprak türü11.

Yukarıdaki harita Türkiye'de yıllık sıcaklık farklarının dağılışını göstermektedir.Ege Bölgesi'nden Doğu Anadolu'ya doğru gidildikçe sıcaklık farklarının artmasında;I. EnlemII. KarasallıkIII. Denize uzaklıketmenlerinden hangilerinin etkisinden söz edilemez?A) Yalnız I B) I ve II C) Yalnız IID) Yalnız III E) I ve III12.-Yağış rejimi düzenlidir.- En fazla yağış sonbaharda düşer.- Bulutlu gün sayısı fazladır.

Özellikleri verilen iklim aşağıdakilerden hangisidir?A) Akdeniz iklimi B) Karadeniz iklimiC) Erzurum-Kars iklimi D) Marmara iklimiE) İç Anadolu iklimi13. Aşağıda, Türkiye'nin yıllık yağış dağılışını gösteren harita verilmiştir.

Bu haritayla ilgili aşağıdaki açıklamalardan hangisi yanlıştır?A) Yağışın en fazla olduğu yerler genelde kıyı bölgeleridir.B) En az yağış alan yerler arasında Tuz Gölü çevresi ve Iğdır Ovası bulunur.C) Güney kıyılardan kuzey kıyılara doğru gidildikçe yağış düzenli olarak azalır.D) Marmara Bölgesi'nde yağış ortalaması 300-500 mm.yi bulan alanlarda vardır.E) Doğu Anadolu Bölgesi'nin güney kesimlerinde yağış ortalaması 1000 mm üzerinde olan yerler vardır.1. E 2. B 3. D 4. C 5. E6. B 7. B 8. C 9. D 10. C11. A 12. B 13. C

İÇ KUVVETLER1. Yeryüzü iç ve dış kuvvetler tarafından şekillendirilmektedir.Aşağıdakilerden hangisinin oluşumu, iç kuvvetler ile ilgili değildir?A) Yerkabuğunun blok halinde yükselmesiB) Kırıklı dağların ve fay hatlarının oluşmasıC) Jeosenklinallerde tortulların kıvrılmasıD) Kayaların kimyasal yolla çözünmesiE) Volkanizmanın oluşması2. Türkiye'de linyit yataklarının çok geniş alanlarda bulunması aşağıdakilerden hangisine kanıt olabilir?A) Yüzölçümünün geniş olmasınaB) Bitki örtüsünün çeşitliliğineC) Orta kuşakta bulunduğunaD) Genç oluşumlu olduğunaE) Yüksek düzlüklerin geniş yer kapladığına3. I. Karbonik asitli suların içinde eriyik halde bulunan kireç; karbondioksit gazının uçması sonucu çökelirse ......... oluşur.II. Magmanın yerin derinliklerinde uzun bir zaman katılaşmasıyla ......... oluşur.III. Bitkisel maddelerin çok uzun süre basınç altında kalıp başkalaşmasıyla ......... oluşur.Yukarıdaki cümlelerde boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangisi yazılabilir?

I II IIIA) Traverten Granit Maden kömürüB) Kalker Mermer PetrolC) Traverten Bazalt ŞistD) Konglomera Mermer ElmasE) Andezit Traverten Tebeşir4. Türkiye III. zaman sonu IV. zaman başında epirojenezle toptan yükselmeye uğramıştır.

Aşağıdakilerden hangisi bu epirojenik hareketin sonucunda oluşmamıştır?A) Ortalama yükseltisi artmıştır.B) Kıyı seviyesinde değişmeler olmuştur.C) Akarsularının akış hızı artmıştır.D) Yüksek düzlükler geniş yer kaplamıştır.E) Kuzeyde ve güneyde kıvrım dağları oluşmuştur.5. Aşağıda yer yuvarlağının katmanları gösterilmiştir.

Buna göre bu katmanların özellikleri ile ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır?A) Mantonun sıcaklığı iç çekirdeğin sıcaklığından daha fazladır.B) Yerkabuğu daha yoğun ve kalın olan manto üzerinde yer alır.C) En yoğun ve en ağır olan iç çekirdeğin kalınlığı 1258 km.dir.D) Mantonun üst kısmında yer alan magma deprem ve volkanizma gibi olayların oluşumuna neden olur.E) Yerin iç kısımlarına doğru sıcaklık ve yoğunluk artar.6. Aşağıdaki yüzey şekillerinden hangisinin oluşumunda volkanizma faaliyetleri de etkili olmuştur?

7. Volkanizma olaylarının etkili olduğu bir yörede aşağıdakilerden hangisinin görülmesi beklenemez?A) Tüf platolarıB) Krater gölleriC) Kaldera ve maar çukurlarıD) Maden çeşitliliğiE) Delta ovaları8.

Yukarıda bazı dağ oluşum şekilleri gösterilmiştir.Buna göre aşağıda verilen dağlar ve oluşum şekilleri eşleştirilmelerinden hangisi yanlıştır?A) Toroslar-KıvrımdağB) Erciyes-Volkanik dağC) Bozdağlar-KırıkdağD) Köroğlu Dağları-KırıkdağE) Süphan-Volkanik dağ9.

Yukarıdaki yer şekillerinin oluşumunda;I. Epirojenik hareketlerII. KırılmaIII. Gel-gitIV. Kıvrılmahareketlerinden hangileri etkili olmuştur?A) Yalnız IV B) I ve IV C) I ve IIID) Yalnız II E) III ve IV10. Türkiye'deki dağ kuşakları ana hatlarıyla doğu-batı doğrultusunda uzanırlar.Dağların uzanış doğrultusunu etkileyen temel faktör aşağıdakilerden hangisidir?A) Kıtaların kuzey-güney yönlü yaptıkları sıkıştırmalarB) Kıtaların doğu-batı yönlü yaptıkları baskıC) Yüzey şekillerinin genç, yeni oluşmuş olmasıD) Yarımada durumunda olmasıE) Ortalama yükseltisinin fazla olması11. Kalker, jips, kayatuzu gibi eriyebilen kayaçların bulunduğu alanlarda mağara tavanlarının çökmesi sonucu çöküntü (göçme) depremleri oluşur.Türkiye'nin jeolojik yapısı düşünüldüğünde aşağıdaki alanların hangisinde çöküntü depremleri daha fazla görülebilir?A) Doğu Karadeniz B) Dicle BölümüC) Antalya Bölümü D) Yukarı SakaryaE) Erzurum-Kars12.

Aşağıda verilenlerden hangisi yukarıdaki Dünya haritasında verilen taralı alanların ortak özelliklerinden biri değildir?

A) Deprem riski fazladır.B) Haliç kıyı tipi görülür.C) Volkanizma fazladır.D) Tarım toprakları mineralce zengindir.E) Sıcak su kaynakları fazladır.13. Aşağıdaki haritada derecelerine göre, etkili olan deprem alanları gösterilmiştir.

Buna göre aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?A) Sıradağların yaygın olduğu alanlar I. derecede deprem bölgesidir.B) Konya ve çevresi deprem bakımından tehlikenin en az olduğu alandır.C) Ege Bölgesi'nin büyük çoğunluğu I. derece deprem bölgesidir.D) Fay hatlarının geçtiği alanlarda deprem tehlikesi daha fazladır.E) Şanlıurfa-Mardin arası deprem tehlikesi az olan yerlerdendir.14.

Yukarıda gösterilen yer şeklinin yandaki harita üzerinde işaretli alanlardan hangisinde bulunduğu söylenemez?A) I B) II C) III D) IV E) V15. Aşağıdakilerden hangisinin dağılışı ile kırık (fay) hatlarının dağılışı arasında paralellik görülmez?A) DepremlerB) VolkanizmaC) Ilıca ve kaplıcalarD) Jeotermal enerjiE) Kıvrım dağları1. D 2. D 3. A 4. E 5. A6. B 7. E 8. D 9. D 10.A11. C 12. B 13. A 14. E 15. E

DIŞ KUVVETLER -I-1. Kayaların kimyasal yapıları bozulmadan parçalanması olayına "fiziksel çözülme" denir.Fiziksel çözülmenin belirgin olarak görüldüğü bir yer için aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?A) Bulutlu gün sayısı fazladır.B) Yağış rejimi düzenlidir.C) Ormanlar geniş yer tutar.D) Sıcaklık farkı fazladır.E) Ilıman iklim görülür.2. Toprak oluşumunun geciktiği bir coğrafi alan için, aşağıdakilerden hangisi söylenemez?A) Kimyasal çözülme yetersizdir.B) Sıcaklık farkları fazladır.C) Ilıman iklime sahiptir.D) Bitki örtüsü cılızdır.

E) Seyrek nüfusludur.3. Sıcaklık ortalamalarının yüksek, sıcaklık farklarının az ve yağışın fazla olduğu yerlerde aşağıdaki toprak türlerinden hangisi yaygındır?A) Podzol B) StepC) Çernozyum D) LateritE) Kestane renkli4. Aşırı yağışlar toprakların yıkanmasına neden olduğundan tuz ve kireç oranı azalır.I. Sert karasal iklimII. Ekvatoral iklimIII. Çöl iklimiIV. Akdeniz iklimiV. Muson iklimiBuna göre, yukarıda verilen büyük iklim tiplerinden hangilerinin etkili olduğu alanlarda bu tür topraklara daha çok rastlamak mümkündür?A) I ve III B) Yalnız III C) II ve IVD) I, III ve IV E) II ve V5.

Yukarıda verilen şekillerin coğrafi özellikleri ve oluşumlarıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?A) I. şeklin oluşmasında gelgit etkili olmuştur.B) II. şeklin oluşmasında denizin sığ olması ve akarsuyun bol alüvyon taşıması etkili olmuştur.C) I. şekil okyanusa kıyısı olan yerlerde görülür.D) II. şekil kutup sınırlarına yakın yerlerde buzulların etkisiyle oluşur.E) İkisinin oluşumunda da dış kuvvetler etkili olmuştur.6. Akdeniz Bölgesi'nde kalkerli arazi üzerinde aşağıdaki topraklardan hangisi görülür?A) Terra-rossa B) PodzolC) Laterit D) ÇernozyumE) Step7.

- Günlük sıcaklık farkının fazla olduğu yerlerde mekanik (fiziksel) parçalanma fazladır.- Yağışın ve nemin fazla olduğu yerlerde kimyasal ayrışma fazladır.Buna göre, aşağıdakilerden hangisinde işaretli bölgelerdeki çözülme türü doğru verilmiştir?

Fiziksel Parçalanma Kimyasal AyrışmaA) II, III,IV IB) II, IV I, IIIC) I, III II,IVD) III, IV I, IIE) II, III I, IV8. İğne yapraklı ormanların yaygın olduğu soğuk-nemli bölgelerin yıkanmış topraklarına genel olarak podzol topraklar denir.

Buna göre haritada işaretli bölgelerin iklim özellikleri göz önüne alınırsa hangilerinde podzol topraklar görülür?A) I B) II C) III D) IV E) V9. Aşağıda verilen yer şekillerinden hangisini oluşturan dış kuvvet diğerlerinden farklıdır?

10. Eğimi ve akış hızı fazla olan akarsular için aşağıda verilenlerden hangisi söylenemez?A) Rejimleri düzenlidir.B) Akış hızları fazladır.C) Aşındırma güçleri fazladır.D) Enerji potansiyelleri fazladır.E) Denge profiline ulaşmamışlardır.11. Türkiye'de "Heyelan"a en fazla Doğu Karadeniz Bölümü'nde ve ilkbahar mevsiminde rastlanır.Aşağıdakilerden hangisi heyelanın en fazla ilkbaharda görülmesinin temel nedenini oluşturur?A) Bitki örtüsünün henüz oluşmamış olmasıB) Kar erimelerine bağlı olarak toprağın suya doymasıC) Yıllık yağış miktarının fazla olmasıD) Tabakaların eğimli duruşuE) Akarsu seviyelerinin yükselmesi12. Bir yamaç boyunca toprağın ana kaya ile birlikte kütlesel hareketine heyelan denir.Aşağıdakilerden hangisi heyelanı etkileyen şartlardan değildir?A) Fazla eğim B) Şiddetli yağışC) Bitki örtüsü D) YerçekimiE) Kaya ve toprağın cinsi13. Türkiye'de yağış miktarının ve yamaç eğiminin fazla olduğu bölgelerde heyelan olayları artmaktadır.

Buna göre haritada işaretli alanların hangisinde heyelan olaylarının daha fazla oluştuğu söylenebilir?A) I B) II C) III D) IV E) V14. Rüzgar erozyonunun etkili olduğu bir yöre için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) Yağış rejimi düzenlidir.B) Fiziksel ufalanma yaygındır.C) Bitki örtüsü fakirdir.D) Tahıl tarımı yaygındır.E) Yarı kurak bir iklime sahiptir.15. Erozyonun şiddetli olduğu yerler genellikle dağlık alanlardır.Buna göre aşağıdakilerden hangisinde erozyon şiddetinin fazla olacağı söylenemez?A) Hakkari BölümüB) Yukarı Kızılırmak BölümüC) Güney MarmaraD) Menteşe YöresiE) İç Batı Anadolu16. Aşağıdakilerden hangisi toprak erozyonunun sonuçlarından biridir?A) Akarsu havzalarının genişlemesiB) Tarım arazilerinin verimsizleşmesiC) Kıyılarda haliç oluşumunun hızlanmasıD) Yamaçlardaki bitki örtüsünün canlanmasıE) Yeraltı zenginliklerinin azalması17. Türkiye'deki tarım alanlarının büyük bir bölümünde toprak erozyona uğramaktadır. Aşağıdakilerden hangisi erozyonu önlemek için alınması gereken tedbirlerden değildir?A) Ağaçlandırmanın arttırılmasıB) Yamaçların taraçalandırılmasıC) Tarlaların eğime dik sürülmesiD) Rüzgar hızını azaltacak setlerin yapılmasıE) Tarımda nadas yönteminin teşvik edilmesi1. D 2. C 3. D 4. E 5. D6. A 7. B 8. D 9. E 10. A11. B 12. C 13. A 14. A 15. C16. B 17. E

DIŞ KUVVETLER -II-1.

Türkiye haritasında taralı alanlarda erozyonun fazla olmasının nedenlerinden biri aşağıda verilenlerden hangisidir?A) Yağış rejimiB) Karstik araziC) Bitki örtüsüD) Yer şekillerinin eğimiE) Nüfus yoğunluğu2. Aşağıda Çoruh Nehri'nin farklı kesitlerinden alınmış akım grafikleri verilmiştir.

Buna göre aşağıdaki yargılardan hangisine varılamaz?A) Akarsu farklı iklim bölgelerinden geçmektedir.

B) Düzensiz rejime sahiptir.C) Kış döneminde akarsuyun debisi azalmıştır.D) Akarsu en yüksek debiye ilkbahar mevsiminde ulaşmıştır.E) Akarsuyun aktığı bölge kapalı havzadır.3. I. Sığ kıyıların olmasıII. Dalga biriktirmesinin etkili olmasıIII. Okyanusun kıyısında bulunmasıIV. Gel-git genliğinin az olmasıV. Kıta sahanlığının geniş olmasıYukarıdakilerden hangisi Tombolo (Saplı ada) oluşumunda gerekli olan koşullardan biri değildir?A) V B) IV C) III D) II E) I4.

Bir bölgedeki akarsuyun içinden aktığı yatağın durumu yukarıdaki gibi ise, o bölge ile ilgili olarak;I. Engebe azdır,II. Akarsuların rejimi düzenlidir.III. Yatak eğimi azdır.IV. Baraj yapımına uygun değildir. yargılarından hangilerine ulaşılamaz?A) Yalnız II B) III ve IV C) I ve IID) Yalnız III E) I ve IV5.

Yukarıda gösterilen akarsu vadisi I. şekilden II. şekle dönüşmüştür.En son aşama ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?A) Aşındırma faaliyeti zayıflamıştır.B) Enerji potansiyeli azalmıştır.C) Akarsu menderesler oluşturmuştur.D) Derine aşındırma, yan aşındırmaya göre daha fazladır.E) Yamaç eğimleri azalmıştır.6. Kar ve yağmur sularının yeryüzündeki geçirimli kayaçlardan toprağa sızıp birikmesi ile oluşan sulara yeraltı suları denir.Buna göre, Türkiye'de yer alan aşağıdaki bölümlerden hangisinde yeraltı suları daha fazladır?A) AntalyaB) Yukarı FıratC) Doğu KaradenizD) Çatalca-KocaeliE) Yukarı Sakarya7. Ortalama yükseltileri fazla olan yerler genç yapıdaki arazilerdir. Aşağıda verilen vadi profillerinden hangisinin diğerlerine göre daha genç oluşumlu olduğu söylenebilir?

8. Akarsuların biriktirme kesitlerine bakılarak debi (akım) ve rejim hakkında bilgi edinilebilir.

Buna göre yukarıdaki üç farklı akarsuyun biriktirme kesitlerine bakılarak aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir?A) I. akarsuyun debisi yüksek, rejimi düzensizdir.B) II. akarsuyun rejimi düzenlidir.C) III. akarsuyun debisi az, rejimi düzenlidir.D) II. akarsuda debi üç kez yükselmiştir.E) III. akarsuda debi fazla, rejim düzensizdir.9.

Yukarıda bir akarsuyun bir yıl içindeki akım grafiği verilmiştir. Bu akarsuyun biriktirme yaptığı yerde oluşan kesiti aşağıdakilerden hangisi olabilir?

10. Yanardağların etkin olduğu bölgelerde gaz basıncının etkisiyle yeraltındaki suların fışkırarak yeryüzüne çıktığı sıcak su kaynaklarına gayzer denir.

Buna göre, Türkiye'deki volkanların etkin olduğu

düşünülürse yukarıdaki haritada işaretlenmiş merkezlerin hangilerinde gayzerlerin görülme olasılığı en fazladır?A) I ve II B) Yalnız II C) III ve IVD) Yalnız V E) Yalnız I11. Aşağıdaki şekilde oluşan sarkıt, dikit ve sütun gibi şekiller aşağıdaki özelliklerden hangisine sahip olan arazilerde yaygındır?

A) Killi arazilerdeB) Eğimli, engebeli arazilerdeC) Kalkerli arazilerdeD) Bozkır bitki örtüsünün yaygın olduğu arazilerdeE) Akarsu akımının fazla olduğu arazilerde12.

Yukarıda dış kuvvetlerin etkisiyle meydana gelmiş yer-şekilleri gösterilmiştir.Buna göre yer şekillerinin oluşum özellikleri dikkate alınırsa hangi ikisinin aynı iklim bölgesinde oluşması daha kolaydır?A) I ve II B) II ve III C) I ve IVD) I ve III E) III ve IV13. Buzulların oluşturduğu aşındırma ve biriktirme şekillerinden hangisi Türkiye'de görülmez?A) Sirk gölü B) Fiyord C) Takke BuzuluD) Moren E) Buzul vadisi1. C 2. E 3. C 4. A 5. D6. A 7. B 8. C 9. D 10. C11. C 12. A 13. B

DIŞ KUVVETLER -III-1. Aşağıda dünya haritasında bazı akarsular verilmiştir.

Herhangi bir akarsu değişik iklim bölgelerinden geçiyorsa bu tip akarsulara "Karma rejimli akarsular" adı verilir.Buna göre aşağıdaki akarsulardan hangisi bu tip akarsulara örnek olamaz?A) Missisipi B) Tuna C) AmazonD) Nil E) Obi2. Bir akarsuyun akımını etkileyen en önemli faktörler sıcaklık ve yağış koşullarıdır.Buna göre, sıcaklık ve yağış grafikleri verilen akımı etkileyen diğer faktörleri birbirine yakın olduğu beş ülkeden hangisinde

bulunan bir akarsuyun yıllık akım miktarı daha fazladır?

3. Deniz suyunun donması ile oluşan buz tabakalarına Bankiz denir.Aşağıdaki ülkelerden hangisinin kıyılarında Bankiz oluşumuna rastlanabilir?A) Türkiye B) İtalya C) MısırD) Kanada E) Tunus4.

Dış kuvvetlerden rüzgarlar, yarı kurak ve kurak iklim bölgelerinde, toprağın kuru ve taneli olduğu yerler ile bitki örtüsünden yoksun alanlarda etkilidir.Buna göre haritada işaretli yerlerin hangilerinde rüzgarın şekillendirici etkisi en azdır?A) I ve II B) I ve III C) II ve IIID) III ve IV E) I ve V5. Aşağıdaki izohips eğrileriyle gösterilen bir adadan denize ulaşan beş tane akarsu vardır. Buna göre haritada gösterilen akarsulardan hangisinin ağız kısmında delta oluşumu daha zordur?

A) I B) II C) III D) IV E) V6. I. DeltaII. TaraçaIII. HaliçIV. MenderesYukarıdaki yer şekillerinin hangilerinin oluşumunda gel-git genliğinin yüksek olması etkilidir?A) I ve II B) II ve IV C) I ve IVD) Yalnız III E) Yalnız IV7. Zeminin geçirgen olduğu karstik alanlar yeraltı suları

bakımından zengindir.

Bu özelliğe bağlı olarak yukarıda verilen taralı alanlardan hangisinin yeraltı suları bakımından daha zengin olduğu söylenebilir?A) I B) II C) III D) IV E) V8. Aşağıda beş farklı merkezin aylık ortalama sıcaklık değerleri verilmiştir.Buna göre bu merkezlerin hangisinde kimyasal çözünme en fazladır?

9. Sularını açık denize ulaştırabilen akarsuların havzalarına açık havza, iç deniz ya da göle dökülenlerin havzalarına ise kapalı havza denir.

Yukarıdaki Türkiye haritasında havzaların genel dağılımları gösterilmiştir.Buna göre aşağıdaki seçeneklerden hangisi yanlıştır?A) Türkiye sekiz havzaya ayrılmıştır.B) En küçük kapalı havzalar Van gölü ile Göller Yöre-si'dir.C) Kapalı havzaların oluşumunda yer şekilleri, denizden uzaklık, kuraklık gibi etmenler önemlidir.D) Marmara, Ege havzasında yer alan akarsuların rejimleri düzenli, debisi fazladır.E) İç Anadolu kapalı havzasında akarsuya rastlanılma-maktadır.

10.

Yukarıdaki haritada numaralandırılmış hangi iki yer arasındaki sıcaklık farkının nedeni sıcak ve soğuk su akıntılarıdır?A) I ve II B) II ve III C) III ve IVD) II ve V E) I ve V11. Gel-git etkisinin fazla olduğu bir kıyıda aşağıdaki yer şekillerinden hangisinin oluşması daha kolaydır?

12.

Yukarda gösterilen kaynak çeşidinin yaygın olarak görüldüğü bölgede aşağıdaki yer şekillerden hangisi görülmez?A) Peri bacası B) Obruk C) PolyeD) Uvala E) Mağara13. Aşağıdaki yer şekillerinin hangisinin Türkiye'de görülmemesi özel konumdan çok matematik konumla ilgilidir?A) Haliç B) Gayzer C) BarkanD) Peneplen E) Fiyord1. C 2. C 3. D 4. B 5. E6. D 7. D 8. A 9. D 10. E11. A 12. A 13. E

TÜRKİYE'NİN YÜZEY ŞEKİLLERİ -I-1. Bitki örtüsünün seyrek olması nedeniyle erozyonun fazla olduğu yerlerde akarsuların taşıdığı yük miktarı fazlalaşır. Böyle yerlerde yapılmış barajların kullanılma ömrü uzun olmaz.Aşağıdaki bölgelerden hangisinde baraj gölleri için böyle bir tehdidin daha fazla olduğu söylenilebilir?A) Doğu Anadolu B) Marmara C) Ege

D) Karadeniz E) Akdeniz2. Türkiye akarsuları incelendiğinde genellikle;I. Akış hızlarının fazla olduğuII. Dik ve derin vadilerden aktığıIII. Denge profiline ulaşmadıklarıgörülür.Yukarıdaki özelliklerin ortaya çıkmasındaki temel faktör aşağıdakilerden hangisidir?A) Dağların doğu-batı yönde uzanmalarıB) Yükseltinin ve engebenin fazla olmasıC) Akarsuların boylarının uzun olmasıD) Akarsuların açık havza özelliği taşımasıE) Çok sayıda fay hattının bulunması3. Türkiye'de heyelanların oluşumunda eğim, yağış, tabakaların uzanışı, kayacın cinsi ve yapısı gibi faktörler etkili olmaktadır.Bu koşullar dikkate alındığında heyelanların Türkiye'de en az görülmesi gereken bölümü aşağıdakilerden hangisidir?A) Doğu Karadeniz B) Yıldız DağlarıC) Konya D) AntalyaE) Erzurum-Kars4. Orta Karadeniz'de kıyı ile iç kısımlar arasında büyük sıcaklık farkları görülmezken, Doğu Karadeniz'de bu fark oldukça fazladır.Bölümlerin aşağıdaki özelliklerinden hangisi bu farklılığın oluşmasında etkili olur?A) Yer şekilleriB) Bitki örtüsüC) Yağış miktarıD) Akarsu rejimleriE) Yaz sıcaklık değerleri5. Ege Bölgesi'nde yer alan;I. Kaz, Madra, Yunt, Aydın dağları HorstII. Büyük Menderes, Küçük Menderes, Gediz, Bakırçay ovaları ise graben olarak adlandırılır.Horst ve Grabenlerin oluşumunda aşağıdaki yer hareketlerinden hangisi etkili olmuştur?A) Deniz ilerleme ve gerilemeleriB) KırılmalarC) Buzul hareketleriD) Yükselme ve alçalmalarE) Kıvrılmalar6.

Haritada işaretli yerlerden hangisinde rüzgârın şekillendirici etkisi daha belirgindir?A) I B) II C) III D) IV E) V7. Türkiye, üç tarafı denizlerle çevrili bir yarımadadır.Aşağıdakilerden hangisi Türkiye'yi çevreleyen denizlerle ilgili doğru bilgi değildir?A) Kıyılarında delta oluşumu fazladır.B) Akdeniz'de tuzluluk oranı eh fazladır.C) Kuzeye gidildikçe deniz suyunun sıcaklığı azalır.D) Tutulan toplam balık miktarları aynıdır.E) Boğazlarda alt ve üst akıntılar görülür.8. Aşağıdakilerden hangisi Türkiye'deki akarsuların genel özellikleri arasında yer almaz?

A) Denge profiline ulaşmamışlardır.B) Ulaşımda yararlanılmaz.C) Rejimleri genelde düzensizdir.D) Eğimleri ve akış hızları azdır.E) Enerji potansiyelleri yüksektir.9. Nil, Missisipi, Amazon ve Kongo gibi nehirlerle kıyaslandığında Türkiye'deki akarsuların boyları kısa ve havzaları dardır.Bu durumun en önemli nedeni aşağıdakilerden hangisidir?A) Yağış rejiminin düzensiz olmasıB) Bitki örtüsünün gür olmasıC) Yaz kuraklığı nedeniyle buharlaşmanın fazla olmasıD) Akarsular üzerinde baraj yapılmasıE) Yer şekillerinin engebeli ve yükseltinin fazla olması10. Türkiye'deki dağların doğu-batı yönlü uzanması aşağıdakilerden hangisi üzerinde etkili olmamıştır?A) Kuzey-güney yönlü ulaşımdaB) İç bölgelerle kıyı bölgeleri arasındaki yağış miktarındaC) Kıyı şekillerindeD) Kuzey ve güney kıyılardaki ısınma farkındaE) Kara ve demiryollarının uzanış doğrultusunda11. Göller yöresi, Batı ve Orta Toroslar'da karstik şekillerin sık görülmesi, aşağıdakilerden hangisine kanıttır?A) Mekanik çözülmenin hızlı olduğunaB) Eriyebilen kayaçların varlığınaC) Akarsu aşındırmasının etkili olduğunaD) Volkanik arazi olduğunaE) Rüzgâr aşındırmasının etki olduğuna12. Aşağıdaki göllerden hangisi heyelan set gölü özelliği taşır?A) Manyas B) Ulubat C) BeyşehirD) Eğridir E) Tortum13. Türkiye kıyılarının şekillenmesinde iç ve dış kuvvetler etkindir.

Türkiye haritasında taralı alanların kıyı şekilleri aşağıdakilerden hangisinde yanlış eşleştirilmiştir?A) 1-Fiyord tipi kıyıB) 2-Enine kıyıC) 3-Boyuna kıyıD) 4-Ria tipi kıyıE) 5-Dalmaçya tipi kıyı14. Gediz, Bursa, Menderes ovalarının deniz seviyesinden yükseltisi, Erzurum, Yüksekova ve Başkale Ovaları'nın yükseltisinden azdır.Bu genelleme Türkiye’deki ovalarla ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisinin doğruluğunu kanıtlar?A) Ovalar genellikle kuzeyde bulunur.B) Batıdan doğuya gidildikçe ovaların ortalama yükseltisi artmaktadır.C) Ovaların tamamı tektonik olaylar sonucu oluşmuştur.D) Ovalarda üretilen ürün çeşidi aynıdır.E) Doğudaki ovalar batıdaki ovalara göre daha geniş bir alan kaplar.15. Türkiye'de platoların yükseklikleri farklıdır. Bu nedenle platolar üzerinde yapılan ekonomik etkinlikler de farklılıklar göstermektedir.

Buna göre, aşağıdaki platolardan hangisinde büyükbaş hayvancılığın daha fazla yapıldığı söylenebilir?A) Çatalca-Kocaeli B) GaziantepC) Kars-Ardahan D) ObrukE) Taşeli16. İç Anadolu Bölgesi'nde birden fazla kapalı havza bulunmaktadır.Bu durumun nedeni aşağıdakilerden hangisidir?A) Yüzölçümünün büyük olmasıB) Etrafının yüksek dağlarla çevrili olmasıC) Volkanik arazilerin geniş yer tutmasıD) Bozkırların geniş yer tutmasıE) Yer şekillerinin engebesiz olması17. Aşağıdaki haritada Türkiye'de kırık hatlarının en yoğun olduğu alanlar gösterilmiştir.

Haritada gösterilen yerlerle ilgili aşağıda verilen özelliklerden hangisi yanlıştır?A) Depremlerin en yoğun olduğu alanlardır.B) Sıcak su kaynakları yaygındır.C) Türkiye'nin yüksek alanlarıdır.D) Genç yapılı arazilerdir.E) Kaplıca ve ılıcalar yaygındır.1.A 2. B 3.C 4. A 5. B6. E 7. D 8. D 9. E 10. D11. B 12.E 13. A 14. B 15.C16. B 17. C

TÜRKİYE'NİN YÜZEY ŞEKİLLERİ -II-1. Türkiye'de akarsuların genel olarak yatak eğimleri fazladır. Buna göre, aşağıdakilerden hangisi bu durumun ortaya çıkardığı sonuçlardan değildir?A) Alüvyon taşıma güçleri fazladır.B) Enerji potansiyelleri yüksektir.C) Ulaşımda kolaylık sağlarlar.D) Akış hızları fazladır.E) Mekanik aşındırmaları fazladır.2.

Orojenez sonucunda oluşmuş Horst ve Grabenler haritadaki taralı alanlardan hangisinde görülür?

A) I B) II C) III D) IV E) V3. Toprak oluşumunda etkili olan en önemli faktörlerden biri de çözünmeye uğrayan ana kayanın özelliğidir.

Yukarıdaki Türkiye haritasında işaretlenen yerlerdeki topraklardan hangisinin oluşumunda ana kaya etkili olmamıştır?A) I B) II C) III D) IV E) V4. Yükseltinin fazla olduğu ovalarda tarım ürünlerinin çeşitliği azdır.Aşağıda verilen ovaların yükseltileri dikkate alınırsa hangisinde tarım ürünü çeşitliliğinin daha az olduğu söylenebilir?A) Menemen B) Çukurova C) SilifkeD) Başkale E) Altınbaşak5. Akdeniz Bölgesi'nde mağara, obruk, polye, lapya gibi yer şekillerine sıkça rastlanır.Akdeniz Bölgesi'nin hangi özelliği bu yer şekillerinin oluşumuna neden olur?A) Ortalama yükseltisinin fazla olmasıB) Rüzgâr aşındırmasının etkili olmasıC) Karstik arazinin geniş yer kaplamasıD) Çok sayıda göl bulunmasıE) Kıta sahanlığının dar olması6. Aşağıdakilerden hangisi üzerinde Türkiye'nin yer şekillerinin etkisi yoktur?A) Kısa mesafelerde iklim değişikliğiB) Kıyı ile iç kesimler arasında ulaşım güçlüğüC) Kıyı ile iç kesimler arasında yağış miktarının farklı olmasıD) Akdeniz kıyılarında yazların sıcak ve kurak geçmesiE) Ege kıyılarında denizin Akdeniz kıyılarına göre sığ olması7. Aşağıdaki ovalarımızdan hangisi oluşum bakımından delta ovası özelliği taşımamaktadır?A) Adapazarı ovası B) Bafra ovasıC) Çukurova D) Silifke ovasıE) Menemen8. Çözünebilen kayaçların bulunduğu alanlarda meydana gelen oluşumlardan biri de karstik göllerdir.Buna göre, Türkiye'de aşağıda verilenlerden hangisinde karstik göl oluşumu daha fazladır?A) Antalya BölümüB) Adana BölümüC) Yukarı Sakarya BölümüD) Orta Fırat BölümüE) Ergene Bölümü9.

Türkiye'nin yeryüzü şekilleri düşünüldüğüne yukarıdaki haritada oklar doğrultusunda ilerleyen nemli hava kütlelerinden hangisinin iç kısımlara sokulma ihtimali daha fazladır?A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 510.

Yukarıdaki yer şekillerinden hangileri Türkiye'de görülmez?A) I ve IV B) II ve III C) Yalnız IIID) I ve II E) I ve III11.

Doğu Anadolu'da kış mevsimindeki yağışlarının kar şeklinde düşmesi, yukarıda yıllık akım grafiği verilmiş akarsuyun;I. Kış aylarında akımın en düşük düzeye inmesiII. İlkbaharda akımının maksimum düzeye ulaşmasıIII. Kimyasal erimenin artmasıIV. Rejiminin düzenli olmasıgibi özelliklerinden hangilerinin ortaya çıkmasında etkilidir?A) I ve II B) I ve III C) II ve IIID) III ve IV E) Yalnız IV12. Akarsuların taşıdığı maddeyi, denize ulaştırdığı yerlerde falez (yalıyar) oluşumu görülmez.

Buna göre, taralı kıyılardan hangisinde falez oluşması beklenmez?A) I B) II C) III D) IV E) V13. Türkiye okyanuslara kıyısı olmadığı için kıyılarında gel -git genliği azdır.Türkiye kıyılarında gel-git olayı daha etkili olsaydı aşağıdaki ovalardan hangisinin oluşması beklenemezdi?A) Antalya Ovası B) AltınbaşakC) Adapazarı Ovası D) ÇukurovaE) Amik Ovası14. I. Marmara'da Kapıdağ YarımadasıII. Akdeniz ve Karadeniz kıyılarında falezlerin oluşmasıIII. Marmara'da Büyük ve Küçük Çekmece göllerinin oluşmasıYukarıda verilenlerden hangileri dalga ve akıntıların biriktirmesi sonucunda oluşmamıştır?A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve IID) II ve III E) I ve III15.

Yukarıda verilen taralı alanlarda oluşmuş yüzey şekilleri aşağıdakilerden hangisinde yanlış eşleştirilmiştir?

16.

Eğim ve yağış arttıkça heyelan ve toprak kaymaları artar. Buna göre, harita üzerinde numaralanmış bölgelerden hangisinde heyelan ve toprak kaymalarına daha fazla rastlanır?A) I B) II C) III D) IV E) V

1.C 2. A 3.C 4. D 5. C6. D 7. A 8. A 9. A 10. C11. A 12. D 13. D 14. B 15. E16. D