Upload
others
View
3
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
“Creativiteitals noodzaak“
Beleidsplan2013-2016 vanhetNederlandsinstituut voorarchitectuur,design ene-cultuur
Inhoudsopgave
Managementsamenvatting
hoofdstuk1 Creativiteitalsnoodzaak
hoofdstuk2 Positionering 2.1 werkveld 2.2 creatieveindustrie
hoofdstuk3 Beleidenactiviteiten 3.1. uitgangspunten 3.2 erfgoed 3.3 platform 3.4 presentatie 3.5 internationaalbeleid
hoofdstuk4 CultureelOndernemerschap 4.1 doelstellingenaanpak 4.2 marketingencommunicatie
hoofdstuk5 Organisatie
hoofdstuk6 Financiën
Slot
Activiteitenbijlage
pagina7
pagina3
pagina13
1618
pagina21
2122283339
pagina43
4345
pagina50
pagina52
pagina56
pagina58
3
managementsamenvatting
Ditishetbeleidsplanvanhetinstituutvoordecreatieveindustrie,waarindrieinstitutenzijnverenigd:hetNederlandsArchitectuurinstituut,PremselaNederlandsInstituutvoorDesignenModeenVirtueelPlatform.Degroteverschuivingenindesamenlevinghebbenookenormeinvloedopdeontwerppraktijkindezedisciplines.Deopgaveverandertendaarmeeookdeantwoordenwaarmeedezeopgavehethoofdwordtgeboden.Hetisinditkrachtenvelddathetinstituutwilopereren;alseenpubliekeinstelling,diehetpubliekebelangvooropstelt.Alseeninstellingvoorarchitectuur,vormgevingene-cultuurdiedezeterreinenwilpositionerenalsmaatschappelijkekrachten.Enalseencultureleorganisatie,diecreativiteitnetzohardwilbevorderenalsdatzehaarwilvieren.
Hetgaatomhetvermogenverbandentezien,vragenteformuleren,detoekomstteverbeelden,enhetvermogentotmaken.Hetinstituutiseromdezevermogenstestimulerenendewaarderingervoortevergroten.Doorhetverzamelen,bewarenenpresenterenvanonsgeheugen(erfgoed),hetbereikenvandeprofessionelewereldenhetpubliek(presentatie),hetcreëerenvankansen,verbindingenenhetstimulerenvandesector(platform)endoorhetorganiserenvaninternationalepromotieenuitwisseling.
Architectuur,vormgeving,modeene-cultuurworden,naasthunautonomeontwikkeling,ookbevraagdophunvermogenomdimen-siestezijnvanveelgroterekwesties.Ditplangeefteenbeeldvandemeerwaardediedezebundelingbetekent,terwijlhetdeafzonderlijkedisciplinesblijftversterkendaarwaaropportuunennodig.Hetinsti-tuutwileenbijdrageleverenaandeinnovatiekrachtvanNederlanddoorzichoptewerpenalsinspirator,aanjager,denktank,partnerengeheugenvooriedereendiemeewilontwerpenaaneencreatievetoekomst.Inheteerstejaarvanhetinstituutzullenwedeverbin-dendeeninnovatievekrachtvanontwerpendecreativiteitalsleidraadnemen:CreativiteitalsNoodzaak.
Voordesector:Hetinstituutstimuleertenfaciliteertdevakgemeen-schap:hetinspireertprofessionalsophetgebiedvanarchitectuur,designene-cultuurdoorinformatietedelen,relevanteenurgenteonderwerpenteagenderenendoorvakkennisteverbindenmetmaatschappelijkevraagstukken.Hetbevordertreflectieopde
4
ontwikkelingvandevakgebiedenendeverbindingentussendedisciplinesonderling.Hetinstituutkentdebehoeftenenkansenindeverschillendedisciplinesenontwikkeltdaarvoorookprogramma’s.Hetinstituutpresenteertontwerp(ers)zowelnationaalalsinternatio-naalenheefteenhecht(inter)nationaalnetwerkvanprofessionals.
Voordeeconomie:Hetinstituutzetzichinomdedisciplinesonderlingenspecifiekmetmaatschappelijkeenzakelijkepartnersteversterken,door(inter)nationaleontmoetingenteinitiëren,gedach-tevormingteondersteuneneneconomischvruchtbarerelatiesteleggen.Hetinstituutis(inter)nationaalmatchmakertussentalentvolleprofessionals,maatschappelijkeopgavenendemarkt.
Voordesamenleving:hetinstituutiservoordesamenlevingenvooreenbreedalgemeenpubliek.Voordesamenlevingneemtheturgentevraagstukkenterhand,zoalshetcreërenvanenergiezuinigeomgevingen,hetopwaarderenvanzogenaamdeslechtebuurten,hetverbouwenvanlandbouwproductenindestadenhetoplossenvandetransportproblematiekvanvoedsel,goederenenmensen.VanuithetconceptueledenkenwaarNederlandseontwerpersgoedinzijn,kanhetinstituuteenpositievebijdrageleverenaannieuweoplos-singenvancomplexevraagstukken.
Hetinstituutneemtdekomendeperiodevolgenderollenopzich:
• vlaggenschipvoordecreatieveontwerpdisciplines;sectorinstituutenopiniërendpodium:dienstbaaraandesector,ideeënrijknaarhetpubliek.
• Hetinstituutisrelevant:hetversterktderelatietussenmaatschap-pelijkeopgavenenontwerp;tussentoptalententopprioriteit.
• Hetinstituutheeftenorganiseertcreatieveenergie:hettoontinspiratie,ambitie,nieuwsgierigheid,creativiteitenenthousiasme.
• Hetinstituutiseendo-tank,waarnietalleenietsbewaardwordt,maarwaarookietsgebrachtenzelfsgemaaktkanworden(educatie,laboratorium,meldkamer,debatcentrumenandereinterfacesvaninteractiviteit).
• HetinstituutbrengtinRotterdamenEindhoveneenhedendaagsprogrammavoortkomenduithedendaagsepresentatieopvat-tingenovereenculturelepublieksinstelling.
5
• Hetinstituutkoestertheterfgoedenkiestvooreenintegralegeschiedopvatting.Hetverzamelt,presenteertenvervulteenvoorbeeldstellende,coördinerendeenondersteunenderol.
• Hetinstituutisaltijdbijjeviasmartphone-app(s)ensocialemedia.Hetonderzoektenpresenteertdigitalecultureleverbeel-dingenenvindingen,heefteenstimulerendeenactieverolindedigitalecultuurenvoorzietinplatformsvoorUGC.
• Hetinstituutwerktalszendstationvoorinternationaleactiviteitenenverbindtcultuurexportmetvraaggerichteactiviteiten.
• Hetinstituutsteltzichzeeropenenactiefoptenopzichtevanzijninstitutionelecontextenverhoudtzichactieftenopzichtevanbeleidsdynamiek.
• Hetinstituutiseennetwerkdwarsdoordecreatieveproductie-ketenensamenleving.Hetweetwaterspeeltenlevertuniekediensten,zoalsverdiepingvanhetvakgebied,matchmaking,internationalebemiddelingenenmarkgerichteactiesvanuiteencultureleagenda.
Hetinstituutismetaldezefacetteneenboegbeeldvoorarchitec-tuur,designene-cultuur;eenpartner,makelaarinkennis,criticus,toonplekenarchiefinstellingwaareenvakpubliekgraagkomtomelkaarteontmoeten,kennisencontactentewerven,meetewerkenenproblemenoptelossenmetcollega’s.Hetisdeplekwaareengrootenbreedpubliekkennismaaktmetdelaatstetrendsenontwik-kelingen,leertoverhetNederlandseerfgoedophetgebiedvanarchitectuur,mode,e-cultuurenvormgeving,wordtuitgedaagdomtelerenennatedenkenovervormgevingendemaatschappelijkecontext,enbetrokkenwordtbijdevormgegevenomgeving.
Decreatieveindustriekannietzonderpartners.Juisteensectordiezodiversisendieinzoveeldelenvandesamenlevingactiefis,heeftbaatbijgoedepartnerschappen.Hetaantalendeverscheidenheidaanpartnersisgroot:stakeholders,opdrachtgeversenoverheden.Hetinstituutwilderelatiesmetpartnersversterken,zichtbaarmakenenuitbouwenenzalwaarnodigbovendienalsaanspreekpuntenmakelaarfungeren.
Hetinstituutstimuleertdeverbindingtussenontwerpeninnovatie.Doorontwerpers,universiteiten,bedrijvenenmaatschappelijkespelerssamentebrengen,wordtinnovatiegestimuleerdennieuwe
6
productenenconceptenontwikkeld.Metkennisenonderzoekrichthetinstituutzichverderophetontwikkelenvandevakgebiedenvandeontwerpendedisciplines.HetinstituutwerktsamenmetNederlandseeninternationalebedrijvenommetontwerperseeninnovatieagendaoptezetten.
Dedoelstellingvancultureelondernemerschapisdefinancieringsba-sisvanhetinstituutzobreedmogelijktemaken.Hetinkomstenper-centageuitdemarktenhetpubliekisin201321%tenopzichtevandeOCWsubsidie.Hetstrevenisomditpercentageteverhogen.
7
Hoofdstuk1Creativiteitalsnoodzaak
Creativiteitalseennoodzaakomschrijvenligtnietmeteenvoordehand.Integendeel,inhetalgemeentaalgebruikwordendezebegrippenalstegenstellingengebezigd.Begrijpelijk,wantcreativiteitligtopheteerstegezichtinhetdomeinvanhetmogelijke,inplaatsvanhetnoodzakelijke.Waaromzoudeneigenschappenalsvernuft,nieuwsgierigheid,combinatievermogen,intuïtieeneenlusttotexperimenteren,noodzakelijkmoetenzijn?Voorvelenzijnhetjuistdeextra’sdiehetlevenkleurgeven,alshetstriktnoodzakelijkeisgedaan.Voorsommigenzijnhetzelfskwaliteitendiemensenperdefinitiemaarinhuneigentijdmoetenontplooien.Niemandziterimmersoptewachten,omdatnogniemandvantevorenweetwathetopgaatleveren.Aanheteindvandezeredeneringmoetcreativiteitverantwoordinggaanafleggenvoordeverrassingendiezebeloofttebrengen.Ofzemoetafzienvanelkeoverheidssteun.
Hetprioritaireonderscheidtussenhetnoodzakelijkeenhetmogelijkebegintsleetsteraken.Ineentijdwaarindesamenlevingzoektnaaroplossingenvoorexistentiëlevraagstukkenzoalsklimaatverandering,economischemalaiseengrotegeopolitiekeverschuivingen,moetjezorgendatjealjecapaciteitengoedinzet.Dankomjeernietmetalleenhethoognodige.Danmoetjeallecreativiteitdieinonszitookbenutten.Enjuistdevakgebiedeninstellingbrengendiezichalscreatievedisciplinesalsindsjaarendagbewijzen.Disciplinesdieelkekeeropnieuwdemonstrerendatzehuncreativiteitookwetentoetepassen.Inhetuurvandewaarheidmoetjeallesgeven.Datgaanwedusdoen.
Ditishetbeleidsplanvanhetinstituutvoordecreatieveindustrie,waarindrieinstitutenzijnverenigd:hetNederlandsArchitectuurinstituut,PremselaNederlandsInstituutvoorDesignenModeenVirtueelPlatform.Indevoorbijeperiodewarenditdesectorinstitutenvoorrespectievelijkarchitectuur,vormgevingene-cultuur.Alledrieartistiekedisciplinesmeteensterktoegepastkarakter,maarookdisciplinesmethuneigenwerelden,processen,proceduresenpro-fessionals,diedesectorengrootmakenenkwaliteitgeven.Bovenalzijnhetdisciplinesdieslechtsbestaanbijdegratievanhetcreatievevermogenvanhunbeoefenarenenhunwildezeookmaatschap-pelijktoetepassen.
8
Metzijnbesluitomdezeinstitutenoptelatengaaninééninstituut,wildestaatssecretarisvanOnderwijs,CultuurenWetenschapbereikendatdedisciplinesmeersamenwerkeninhetbelangvande“topsectorcreatieveindustrie”,zoalsdezedoorderegeringisom-schreven.Dezesectorwordtgezienalseenmotorvandeeconomie.Vandaardathetcultuurpolitiekekadervanhetinstituutdecreatieveindustriezalzijn,dievanuitde“cultureleinvalshoek”zalmoetenwordenondersteund.
Voordebestaandeinstitutenbetekentditeenreuzenstap.Hunacti-viteitenenreputatieszijnimmersopgebouwdinenronddevakge-bieden.Datheeftookveelopgeleverd,ennietalleenvoorhuneigenwerkterreinen.NAi,PremselaenVirtueelPlatformhebbeniederophuneigenwijzeenbinnenhuneigenschaalgrootteeentoenemendemaatschappelijkeimpactlatenzien.
Hetfeitdatzijnuhunkrachtenmoetenbundeleniseentekenvandezetijd,waarinvrijwelallesophetgebiedvancultuurwordtgevraagdzichopnieuwtebewijzen.Beschermingisgeendoelmeer,maarhoogstenseenmiddel.Opzichisdezeomwentelingalingrij-pendgenoeg.Maardezeomwentelingzounietplaatsvinden,alsergeenenormeveranderingenindebuitenwereldaandegangzoudenzijn.Hetzijndezeveranderingenwaarmeeditstukbegon.
Dezeveranderingenziejeooksteedsmeerterugkomenindefundamentelewijzigingenindeopvattingenenbetekenisvandedisciplines:
• Architectuurisallangnietmeeralleendekunstvanmooiegebouwenmaken.Architectenmanifesterenzichoveralwaarhunruimtelijkorganisatievermogenenantennevoorcontextgewenstis.
• Vormgevingisallangnietmeereenkwestievanuitsluitenddingenontwerpen.Minstenszobelangrijkishetontwerpenvanprocessen,‘designthinking’,hetvertellenvanverhaleneninter-disciplinairwerken.
• E-cultuurisallangnietmeerICTalskunst.Hetrichtzichopfundamenteelentoegepastonderzoeknaarderolvandigitalemediaenemergentetechnologiënincultuurenmaatschappij,enwerktsteedsmeeralsaanjagervaninnovatie.
Terwijldedefinitiesvandezevakgebiedendusruimerworden,zijndeonderlingeverschillenkleinerdanopheteerstegezichtlijkt.
9
Degrenzentussendezedisciplineszijnporeus.Dewederzijdsebeïnvloedingisgroot.
Maarerverandertmeer.Degroteverschuivingenwaarmeeditstukbegonhebbenookenormeinvloedopdeontwerppraktijk.Sommigeontwerpdisciplinesstaanondergrotedruk,terwijlanderejuistgroeien.Sommigeontwerpersbelevengroteinternationalecarrières,terwijlan-derenzoekennaardelokalemarkt.Deopgaveverandertendaarmeeookdeantwoordenwaarmeedezeopgavehethoofdwordtgeboden.
Hetgewijzigdepolitiekelandschapzorgtvooreengrotedrukopderoutinesenhetzelfbeeldvandeontwerpendedisciplines.Aandachtvoorartistiekeautonomiemaaktplaatsvoorgebruikerswensenenverkoopbaarheid,indeveronderstellingdaarmeedichteropdewerkelijkheidtezitten,ofdezewerkelijkheidzelfscommercieelnaaronzehandtezetten.Tenslotteisdealgemeengevoeldebehoefteomdesamenlevingdrastischteinnovereneennormgewordenwaarbinnendehelecultuurwordtbeoordeeld.Depolitiekvraagtomtransparantieenverantwoordingvancultureleinstellingen.Talentenexperimentwordenvakeraangesprokenopdoelgerichtheidinonder-zoekenexperiment.Enmetresultatenwordenvaakeconomischeresultatenbedoeld.
Ondertussenblijfthetpubliekvragenominspiratie,prikkeling,kennisenvermaak.
Hetisinditkrachtenvelddathetinstituutwilopereren;alseenpubliekeinstelling,diehetpubliekebelangvooropstelt.Alseeninstel-lingvoorarchitectuur,vormgevingene-cultuurdiedezeterreinenwilpositionerenalsmaatschappelijkekrachten.Enalseencultureleorganisatie,diecreativiteitnetzohardwilbevorderenalsdatzehaarwilvieren.Hetgaatomhetvermogenverbandentezien,vragenteformuleren,detoekomstteverbeelden,enhetvermogentotmaken.Hetinstituutiseromdezevermogenstestimulerenendewaarderingervoortevergroten.
Hetinstituutbestrijktdrieterreinenwaaropditwerkkanwordenverricht.
• hetverzamelen,bewarenenpresenterenvanonsgeheugen(erfgoed).• hetbereikenvandeprofessionelewereldenhetpubliek(presentatie).• hetcreëerenvankansen,verbindingenenhetstimulerenvandesector(platform).
10
Elkvandezeterreinenvervulteenduidelijkefunctiebijhetbevorde-renvancreatiefvermogen:
Erfgoedmaaktkeuzesenbehoudthetgoede.Ofweldoordatzelftedoen,ofweldooranderentehelpendattedoenennaarzedoorteverwijzen.Doordekeuzevoorhistorischbewezenkwaliteit,helpthetinstituutdeovertuigingskrachtvanarchitectuur,vormgevingene-cultuurtevergroten.
Presentatiebrengteenzobreedmogelijkpubliek,vanprofessionalstotcultuurliefhebbers,inaanrakingmethetbestevandeontwerpendedisciplines.Doorhetvergrotenvandepubliekewaarderingcreëerthetinstituuteenmaatschappelijkdraagvlak.Hetinstituutcreëertzomedehetmaatschappelijkdraagvlakvoordedisciplinesdoorhetvergrotenvandepubliekewaardering.
Platformonderzoektenagendeert,enzorgtervoordatopvattingenenopgaveswordenaangescherpt.Hetinstituuthelptzodedisci-plineseensterkeremaatschappelijkerolopteeisenenheteigendenkvermogentevergroten.
Alsuitwerkingvandezedriehoofdmotievenwilhetinstituutdaaromindeaankomendejarendevolgenderollenopzichnemen;
1. Hetinstituutiseenvlaggenschipvoordecreatieveontwerpdis-ciplines.Ditishetcultuurpolitiekefundament:sectorinstituutenopiniërendpodiummeteeneigenagenda.Dienstbaaraandesector,ideeënrijknaarhetpubliek.
2. Hetinstituutisrelevant:hetversterktderelatietussenmaat-schappelijkekwestiesenopgavenenerzijds,enontwerpander-zijds;tussentoptalententopprioriteit.
3. Hetinstituutheeftenorganiseertcreatieveenergie:hettoontinspiratie,ambitie,nieuwsgierigheid,creativiteitenenthousiasme.
4. Hetinstituutiseendo-tank.Hetorganiseertactiviteitenomaandeeltenemen.Hetbouwtaaneenidentiteitwaarbijnietalleenietsbewaardkanworden(collectie)ofietsbekekenkanworden(museum),maarookeenplaatswaarietsgebrachtenzelfsgemaaktkanworden(educatie,laboratorium,meldkamer,debat-centrumenandereinterfacesvaninteractiviteit).
5. Hetinstituutblijftzijngebouwen(inRotterdamenEindhoven)ver-deranimerenmeteenhedendaagsprogrammadatvoortkomtuithedendaagseopvattingenoverpresentatiesbinneneenculturelepublieksinstelling.
11
6. Hetinstituutkoestertheterfgoed.Hetverzameltzowelhetexcel-lentealshetexemplarischeenbiedtonderdakaanhet(digitale)NationaalOntwerpArchief.Hetvervulteenvoorbeeldstellende,coördinerendeenondersteunenderolvoor(vergelijkbare)erf-goedinitiatievenelders.Hetinstituutgaatdoormetdigitalisering,methetstellenvannieuweonderzoeksvragen,methetvergrotenvanhetpublieksbereikenmaakteenduidelijkekeuzevoordeintegralegeschiedopvattingwaarinhetuitzonderlijkenietzonderhetalgemenekan.
7. Hetinstituutisaltijdbijjeviasmartphone-app(s)ensocialemedia.Hetonderzoektenpresenteertdigitalecultureleverbeel-dingenenvindingen,heefteenstimulerendeenactieverolindedigitalecultuurenvoorzietinplatformsvoorUGC.Alduswerkthetinstituutaannieuwevormenvanklantloyaliteit.
8. HetinstituutwerktalszendstationvoorinternationaleactiviteitenbinnendebeleidsvierhoekOC&W,BuZa,EZenOS.Hetbuiten-landbeleidverbindtcultuurexportmetvraaggerichteactiviteitenvanuitmarktverkenningenenhulpvragen.
9. Hetinstituutsteltzichzeeropenenactiefoptenopzichtevanzijninstitutionelecontextenverhoudtzichactieftenopzichtevandiversevormenvanbeleidsdynamiek.
10.Hetinstituutiseennetwerk:vanprofessionals,partners,gebruikersengeïnteresseerden,dwarsdoordecreatieveproduc-tieketenensamenleving.Hetweetwaterspeeltenlevertuniekediensten,zoalsverdiepingvanhetvakgebied,matchmaking,internationalebemiddelingenenmarkgerichteactiesvanuiteencultureleagenda.Relatiebeheergeschiedtprofessioneel,inclu-siefhetaanscherpenvanhetgastheerschapenanderevormenvanklantenbinding.Deoudemerkenzullenhierbijuitstekenddienstdoen.
Hetinstituutisvoorbeeldiginzijnintegraleaanpak.Architectuur,vormgeving,modeene-cultuurworden,naasthunautonomeontwik-keling,ookbevraagdophunvermogenomdimensiestezijnvanveelgroterekwesties.Naasthetscheppenvandegebouwdeomgevingzalarchitectuurookgaanoverhetorganiserenvanonzeleefruimteinbredezin.Naasthetmakenvanbijzondereproductenzalvormgevingookgaanoverhetslimmermakenvanonzeprocessen.Naasthetvolgenvandenieuwstetrends,zalmodeookgaanoverdetechno-logischerevolutievantextiel.Naastdeontwerpervaninteractievekunstenculturelediensten,ise-cultuurookdeverkennervannieuweterreinenenprocessenvoordecultuurinhetalgemeen.Wijwilleninheteerstejaarvanhetinstituutdeverbindendeeninnovatievekrachtvanontwerpendecreativiteittotleidraadnemen.Omdewereldvan
12
hetmogelijkeexplicietalseennoodzakelijkewereldneertezetten:CreativiteitalsNoodzaak.
Deurgentiedaarvankanmisschienhetbestewordengeïllustreerdmetdezojuistverschenenpublicatie“DestaatvanNederlandinnovatieland2012”.Hierinwordtkrachtiggewaarschuwdvoorhetverzwakkenvanonsinnovatievermogen,datalomgesignaleerdkanworden:Depublicatieleertdat“NederlandtenopzichtevanandereEuropeselandeneengoedemiddenmoteris,een‘innovatievolger’,maarzekergeengidsland.”Endetendensisdalend.Metarchitec-tuur,designene-cultuuralsspeerpuntenkanhetinstituutdezetendenshelpenkeren.HetgaatomdisciplineswaarinNederlandaandewereldtopstaat.HetinstituutwileenbijdrageleverenaandeinnovatiekrachtvanNederlanddoorzichoptewerpenalsinspirator,aanjager,denktank,partnerengeheugenvooriedereendiemeewilontwerpenaaneencreatievetoekomst.
13
Hoofdstuk2Positionering
DecultuurpolitiekeopdrachtvanstaatssecretarisZijlstrainjuni2011luidde: ‘Het NAi, Premsela en Virtueel Platform worden samenge-bracht en zullen één ondersteunende instelling voor de creatieve industrie vormen. Uitgangspunt is dat de kracht en de sterke merken van de instellingen behouden blijven, net als de zichtbaarheid van de afzonderlijke disciplines architectuur, vormgeving en nieuwe media.’ (briefstaatssecretarisZijlstraaandeTweedeKamerd.d.10-06-2011).
Dezeinstellingisper1januari2013eenfeit.Debestaandeinstel-lingenhoudenoptebestaan.Belangrijkinzo’nfusieprocesisomnietoponszelfgerichtteraken.Hetgaatimmersomeenpubliekgefinancierdeinstellingvoordepubliekezaak.Erishetafgelopenjaardushardgewerktomverschilleninonderwerp,achterban,orga-nisatiestructuur,financieelgewichtenwerkingssfeerteoverbruggenentotéénhelderemissietekomen,vanuiteenintrinsiekemotivatie.Hetdoelvandemissieisomdewisselwerkingtussenarchitectuur,design,ennieuwemedia(allenindebreedstezindeswoord)teversterken,daarwaarditleidttoteenmeerwaardeopcultureel,sociaaleneconomischgebied,enomdeafzonderlijkedisciplinesteversterkenentebenadrukkendaarwaardaturgentennodigis.
Hetinstituutvoertdaarbijvijfbesteltakenuit.
1. hetbeheertenontsluiterfgoed;2. hetverzorgteenplatformfunctievoordesector;3. hetverzorgteeninternationaalprogramma;4. hetheefteeneducatievetaaken5. hetentameertenstimuleertonderzoek.
Daarnaastprogrammeerthetinstituuteenwereldvermaardmuseum.
Hetinstituutheefteenondersteunenderolinrelatietotdesectorenarchitectuur,erfgoed,design,modeennieuwemedia.Hetinstituutvervultbesteltakenophetgebiedvanerfgoed,promotie,kennis,multidisciplinaireontwikkelingenhetbevorderenvanmeerwaarde.Degezamenlijkesectorenzijnpluriformenomvattenbedrijven,indi-viduelemakers,medialabs,festivals,kennisinstellingen,onderwijsinstellingen,cultureleinstellingen,brancheorganisatiesenfondsen.
14
Ditspectrumlaatzichschematischweergevendoor:
Overheid:deministeriesvanOnderwijs,CultuurenWetenschap,InfrastructuurenMilieu,EconomischeZaken,LandbouwenInnova-tie,BuitenlandseZaken,enlokaleoverhedenendeEU.
Kennisinstellingen:universiteiten,hogescholen,kunst-enbouwkunstacademies,TNO,RijksdienstvoorhetCultureelErfgoed,KNAW,NWO,RKD/KarelvanManderInstituut,bibliothekeneninternationaletopinstellingen.
Bedrijfsleven:FederatieCreatieveIndustrie,bouwsector,design-branche,modebranche,ICT&game-industrie,creatieveprofessio-nals,ontwerpbureaus,medialabsenhackerspaces.
Maatschappij:(internationale)cultureleinstellingen,zoalsmuseaenarchieven,zorginstellingen,milieuorganisaties,educatieveinstel-lingenen(internationale)NGO’s.
Hetinstituutbeschiktovereengroot,kwalitatiefhoogstaandenfijnmazig(inter)nationaalnetwerk.Denetwerkenvandedriefuse-rendeorganisatieswordenonderhoudenenuitgebreid.Eennieuwnetwerkdataansluitopdeontwikkelingenvandecreatieveindustrieennieuwe(inter)nationaleontwikkelingenwordtopgebouwd.Devraagiswaarvoordezepartnerskunnenrekenenophetinstituut?
Voordesector
Hetinstituutinspireertvakpubliekophetgebiedvanarchitectuur,designene-cultuurdoorinformatietedelen,relevanteenurgenteonderwerpenteagenderenendoorvakkennisteverbindenmetmaatschappelijkevraagstukken.Hetbevordertreflectieopdeontwik-kelingvandevakgebiedenendeverbindingentussendedisciplinesonderling.Hetlaatzienwelkeuitdagingenervoorcreatieveprofes-sionalszijnenopentdeuren,zodatontwerpersen(e-)kunstenaarsmethunkenniskunneninspelenopdebehoeftevanoverheden,hetbedrijfslevenenderestvandesamenleving.Hetinstituutpresenteertontwerp(ers)zowelnationaalalsinternationaalenheefteenhecht(inter)nationaalnetwerkvanprofessionals.
Uiteenconsultatievandebelangrijkstestakeholdersbleekdatzijbelanghechtenaaneenonafhankelijkinstituut,meteenduidelijkeagendavoordelangetermijn.Hetinstituutmoeteenpartnerzijnvoorbrancheorganisatiesenandereorganisaties,enmoetdaarmeeniet
15
concurreren.Daaromkiesthetinstituutvoordebehartigingvanhetbelangvande(ontwerp-)creativiteitalsmaatschappelijkekracht,enniet(perse)hetbelangvandeindividueleberoepsbeoefenaren.
Voordeeconomie
Desectorenarchitectuur,designennieuwemediazijnopdrachtge-bondenendaardoormarktgebonden.Hetinstituutzetzichinomdedisciplinesonderlingenspecifiekmetmaatschappelijkeenzakelijkepartnersteversterken.Ditdoethetinstituutdoor(inter)nationaleontmoetingenteinitiëren,prillegedachtevormingteondersteuneneneconomischvruchtbarerelatiesteleggen.Hetinstituutis(inter)nationaalmatchmakertussentalentvolleprofessionals,maatschap-pelijkeopgavenendemarkt.
Voordesamenleving
Hetinstituutiservoordesamenlevingenvooreenbreedalgemeenpubliek.Voordesamenlevingneemtheturgentevraagstukkenterhand,zoalshetcreërenvanenergiezuinigeomgevingen,hetopwaar-derenvanzogenaamdeslechtebuurten,hetverbouwenvanlandbouw-productenindestadenhetoplossenvandetransportproblematiekvanvoedsel,goederenenmensen.VanuithetconceptueledenkenwaarNederlandseontwerpersgoedinzijn,kanhetinstituuteenpositievebijdrageleverenaannieuweoplossingenvancomplexevraagstukken.
Bovendienlaathetinstituutaanhetpubliekzienhoewealssamenlevingdeeluitmakenvandeontworpenomgevingenhoewehierinvloedopkunnenuitoefenen.Wegevenalternatievenenoplossingenvoortoekomstigevraagstukkenenmakenhierbijgebruikvandenkrichtingendieinhetverledenzijnontwikkeld.Historischebronnenwordeningezetomhetactuelemaatschappelijkedebattevoeden,inperspectiefteplaatsenenerduidingaantegeven.Hierbijwordtgeschakeldtussendedisciplinesenwordendewederzijdsevoordelenoptimaalbenutomteenthousiasmeren,tereflecterenofjuisttebekritiseren.Ookwordenerverbindingengelegdmetnieuwepartners,diemisschienmindervoordehandliggen.
Naastdeondersteunendeactiviteitenvoorsectoren,economieensamenleving,heefthetinstituuteeneigenagenda.Methetbevorde-renvan(deconditiesvoor)culturelevernieuwingheefthetinstituutookexpliciettotdoelhetcreatieveonderzoektebevorderen.Alleendankanwordenwaargemaaktwatindeinleidingvanditplanbeloofdwordt.Alleendanwordenbesteltakenonderdeelvandeintrinsieke
16
motivatiedieaanhetbeginvanditstukgeschetstis.
Eénvandeessentiëleconditiesvoordeverderegroeivandemaat-schappelijkeeneconomischerelevantievandecreatieveecologieisdaterruimteisvoorfundamenteel,doornieuwsgierigheidgedreven,onderzoek.Denoodzaakendeconditiesvoordittypeonderzoekwordeninhetinstituutondersteundengetoond.Concreetgaathethieromeennetwerkvanstudio’s,medialabsenindividuelemakers,dieinverbindingstaanmetpresentatieplekken,festivals,marktpartij-enenkennisinstellingen.Hetinstituutwordtzoeeninnovatiemachinediereikttotindehaarvatenvandedisciplines,eensterkknooppuntinhetnetwerk.Hetspeelthiermeeeenactieve,flexibelerolophetgebiedvanhetversterkenvandezenetwerken,enophetgebiedvandereflectie,presentatieenverspreidingvanideëen.
Hetinstituutismetaldezefacetteneenboegbeeldvoorarchitectuur,designene-cultuur;hetinstituutiseenpartner,makelaarinkennis,criticus,toonplekenarchiefinstellingwaareenvakpubliekgraagkomtomelkaarteontmoeten,kennistevergarenencontactentewerven,meetewerkenenproblemenoptelossenmetcollega’sinhetinstituut.HetisdeplekwaareengrootenbreedpubliekkennismaaktmetdelaatstetrendsenontwikkelingenleertoverhetNederlandseerfgoedophetgebiedvanarchitectuur,mode,e-cultuurenvormge-ving.Waarhetwordtuitgedaagdomtelerenennatedenkenovervormgevingendemaatschappelijkecontext,enbetrokkenwordtbijdevormgegevenomgeving.
Werkveld
Welkwerkveldwordtzichtbaaromdezeambitiesindadenomtezetten?Hetgaateromom,tenoverstaanvaneenbreedpubliek,daadwerkelijktotcultureleproductiestekomenbinnendevierhoekvan(culturele)kennisinstellingen,overheden,bedrijfslevenenmaat-schappelijkeorganisatiesopnationaaleninternationaalniveau.
Cultureel
Hetwerkveldvanhetinstituutisbreedenspecifiektegelijk.Hetinstituutkent(inter)nationaalbelangrijkeontwerpers,architectenenICT-professionals.Hetverhoudtzichopeenprofessioneelniveautotdezeberoepsgroep.Hetbiedtheneenpodium,verdieping,histori-scheanalyseseneeninternationalefocus.Deberoepsgroepherkentzichenvoeltzicherkenddoorhetbeleidvanhetinstituut.Daarnaast
2.1
17
verhoudthetinstituutzichtot(inter)nationalecultureleinstitutenenopleidingen.Hetwerktsamen,steltinhoudelijkeagenda’svastenpubliceertenpresenteertdezeopvelewijzen.Hetinstituutadviseerthetonderwijs,biedttalenteenpodium,eniswaarnodigeentoege-voegdewaarde.
Maatschappelijk
Maatschappelijkdraagthetinstituutbijaandenationaleeninterna-tionaleagendering.Hetverhoudtzichtotdeveranderendesamen-levingopurgenteonderwerpenenrelevantesocialevraagstukken,zoalsstadslandbouw,watergebruik,internationalemigratiestromen,hetoprakenvannatuurlijkebronnenindewereldendeopkomstvannieuweenergiebronnen,entechnologischeontwikkelingen.
Hetinstituutonderhoudtnauwebandenmethetvelddoorzorg-vuldigeafstemmingensamenwerking,endooroplocatiebijdedoelgroepentewerken,zoalsinhetDesignhuisinEindhoven,inArnhemmetdeModekernendeModeBiënnale,inUtrechtbijDutchGameGardeneninAmsterdammetdemediamakersendigitaleexperimenteninhetAVRO-paviljoeninhetVondelpark.Rotterdamwordtalsarchitectuurstadbediendmeteengrootcreatiefpotentieel.Tezamenvormendezerelatiesmetdegrotestedeneenbelangrijkeinstitutionelepijlervoorhetinstituut.
Hetinstituutgaatbovendienalliantiesaanmetzorginstellingen,land-bouwbedrijven,multicultureleinstellingen,ontwikkelingsorganisatiesenanderemaatschappelijkeorganisatieomteonderzoekenhoedesignendeontwerperzichverhoudentotdeprobleemstellingenvandieinstituten.Voorarchitectuurenruimtelijkontwerpvindt,inafstemmingmethetministerievanIenMeenzelfdebewegingplaatstopzoeknaardeinzetvanontwerpkrachten-kwaliteitindeurgenteruimtelijkeontwerpopgaven.Maatschappelijkeonderwerpenwordengezamenlijkonderzochtenbevraagd.Samenzoekenwenaardemeerwaardevanontwerptenaanzienvandeurgenteopgaven.
Economisch
Hetinstituutheefteeneconomischeopgave.Teneerstemoethetbetalendebezoekerstrekkenenwilhetalliantiesaangaanmetsponsorsenhetbedrijfsleven.Daarnaastwilhetontwerpersaandeindustrieverbindenenviceversa.Kortom,hetinstituutheefteeneconomischeagendadienieuwenuitdagendisvooreencultureelinstituut.
18
Eengoede,aantrekkelijkeprogrammeringmoetzorgenvooreengrootaantalbetalendebezoekers.Daarnaastzaleenaantrekkelijkprogrammameturgenteenrelevanteonderwerpenooksponsorstrekken.Fondsenwervingstaatbovenaandeagendavanhetinstituut.Nietalleenheefthetinstituutdeculturelefondseninzijnadresboekje,ookverhoudthetzichopniveautotgroterebedrijvenuitdecreatieveindustrieenverbindthetzichaanparticulieregevers,diemeteengerichtenpersoonlijkbeleidaanhetinstituutwordengebonden.
Hetinstituutheeftookeenrolinhetbevorderenvanexperimenteelonderzoekenhettransformerenvanconceptennaardemarkt.BijarchitectuurgebeurtditnuindeStudioforUnsolicitedArchitecture(insamenwerkingmethetStimuleringsfondsvoorArchitectuur),datinmiddelsookvoordeanderedisciplinesisopengezet.Vanuitdee-cultuuronderzoekenendeverzameling“BestPractices”wordenmakersdooradvies,contactenenpromotiegestimuleerdomkans-rijkeprojectenverderteontwikkelenvoordemarkt.DedesignmarktwordtgestimuleerddoorconceptenalsLichtingendiverseinternatio-nalewedstrijdenenbeurzen.
Hetinstituutzorgtvoorvertegenwoordigingen‘matchmaking’inhetbuitenlandomopdrachtentekunnengenereren,belangstellingvancultureleinstitutentestimulerenofmedia-aandachttetrekken.Doormiddelvaneconomischemissies,internationalepresentatiesenstatelijkemanifestatiestrekthetinstituutopmetdebrancheorganisa-ties,bedrijvenendepolitiek.
Creatieveindustrie
DeRijksoverheidheeftdecreatieveindustriein2010als“topsector”benoemdenvanuitdievisiedezefusiegeïnitieerd.Hetinstituutisactiefvanuitdrieinvalshoeken:cultuur,economieensamenleving.Hetinstituutisineersteinstantieeencultureleinstelling.Vandaaruitstuurthetopculturelevernieuwingenderelatiesmetmensenmaatschappij.
Deoverheidiszichbewustvandewaardeenheteconomischbelangvandesectorenarchitectuur,design,modeene-cultuurvoorNeder-land.Hetinstituutheefteenpositievanexpertise,bemiddelingenadviestenopzichtevandecreatieveindustrie,universiteiten,musea,evenementen,erfgoed,archievenendocumentatiecentra.
Decreatieveindustriebehoorttotdenegentopsectoren,ingesteld
2.2
19
doordeNederlandseregering(2010-2012)enaangestuurddoorhetministerievanEconomischeZaken,LandbouwenInnovatie.Ditmi-nisterieheeftsamenmetdeministeriesvanBuitenlandseZakenenOnderwijs,CultuurenWetenschapeenTopteamCreatieveIndustrieingerichtomvooraldeeconomischekansenenmogelijkhedenvandecreatieveindustrievoorNederlandineenplanomtezetten.HetTopteamheefteenplanopgesteldwaarvaneenCreatiefTop(kennis)Instituut(CTI)eneenDutchCreativeIndustriesCouncil(D-CIC)deeluitmaken.DezeinitiatievenzullensamenwerkenmethethuidigeStimuleringsfondsvoorArchitectuur.Daarnaasthebbendeverschil-lendebranche-enberoepsverenigingendeFederatieDutchCreativeIndustries(FDCI)inhetlevengeroepen.DezeassisteertdesectorinhetberoepsveldendientalsaanspreekpuntenadviseurvandeoverheidendaarmeehetTopteam.HetTopteamagendeertsamenmetNWOendesector,dekennis-eninnovatieagendavoordekomendejaren.Overheid,bedrijfslevenenkennisinstitutenwerkenhieraansamen.Hetinstituutkanhierbijeenbelangrijkerolspelendoormiddelvanpresentatiesenpublieksgerichteactiviteiten,enisbetrokkenbijhetformulerenvandeagenda.
DeD-CICadviseertoverkoepelenddecreatieveindustrie.Desectorcreatieveindustrieheeftmetzijnspecifiekeritmeenkarakterbehoefteaaneenorgaandatzichgerichtenpraktischmetdesectorbezighoudt.Alsspilinditcircuitgaathetinstituutoppraktischewijzetewerkmethetleggenvanverbindingenenhetopenstellenenverspreidenvankennisennetwerken.HetinstituutkanvoorD-CICaanspreekpuntvoordecreatievesectorzijn.DoorervaringentedelenenpilotsuittezettenkunnenhetinstituutendeD-CICelkaarversterken.
NetwerkCreatieveIndustrie
Hetinstituutzalzichindezeplanperiodevanzelfsprekendookverhoudentotdenieuweinfrastructuurvoordecreatieveindustrie,zoalshethuidigeStimuleringsfondsvoorArchitectuur,deCouncilvoorCreatieveIndustrie,deFederatievoordeCreatieveIndustrieenhetTopprogrammavoordeCreatieveIndustrie.MethetStimule-ringsfondsstemthetinstituutafenadviseerthetophoofdlijnenenthema’s.MetdeCouncilwerkthetsamenendeeltheteconomischekansenenrelevantepartners.MetdeFederatietrekthetsamenopinhetDDFAprogramma(zieonderinternationaal),alsookinrelatietotagenderingvanvakgerichteonderwerpen.MetdeCouncilwordtregelmatigafgestemd;deCouncilwordtbijvoorkeurgehuisvestinhethoofdgebouwvanhetinstituut.
20
Uitditoverzichtvanmogelijkhedentotpositionering,ontstaathetbeeldvaneeninstituutdatzichexplicietopwerptalseenvandehoedersvannationalecreativiteit.Debredeinbeddinginculturelenetwerken,zakelijkenetwerken,beleidsnetwerkenenkennisnet-werkenwordtvanzingevingvoorziendooreenpro-actievehoudingenduidelijkeinhoudelijkekeuzesvooronafhankelijkheidenhetlangetermijnperspectiefvoordecreatievedisciplines.
21
Hoofdstuk3Beleidenactiviteiten
Uitgangspunten
Indithoofdstukzethetinstituuthaaractiviteitenprogrammavoordejaren2013-2016uiteen.Daarbijhebbenwijeenaantaluitgangpuntengehanteerd.Deelszijndezeinhoudelijk,deelspraktischvanaard.
Hetinstituutpositioneertzichalsplatformvoordebat,reflectieenpodiumtenaanzienvandeurgenteruimtelijkeontwerpopgaven.Dezeopgavenzijnonderdeelvandeuitgangspuntenvoordeactivi-teitenvanhetinstituut.
Visieenactiviteiten2013enverder
Dedirectievanhetinstituutwordtpasditnajaarbekend.Dedriefuserendeorganisatieshebbenervoorgekozenominditplanhunalgemenevisieophunopdrachttegeven.Dezevisieisna2013nognietspecifiekingevuld,omruimtetebiedenvoordenieuwedirecteur.Datheefttotgevolgdatookhetactiviteitenprogrammanognietvoordeheleperiodeisvastgelegd.Inditplanschetsenwedaaromeenbeeldvandebelangrijksteinhoudelijkelijnenenvandediversiteitaanactiviteitendiehetinstituutzalontwikkelen,maarpresenterenwenieteengedetailleerdplanvoordekomendevierjaar.Indebijlagevindtueeningevuldprogrammavoor2013.
Interdisciplinair
Hetinstituutisovertuigdvandekansendiedefusiebiedt:dedisci-plinesvormgeving,architectuurene-cultuurhebbenveelgemeenengroeiennaarelkaartoe.Perspectievenenthema’svragenomeeninterdisciplinairevisieenaanpak,netalsdesteedsbrederopererendeberoepspraktijken.Datblijktookaluithetgroteaantalinter-enmultidisciplinaireprojecten,activiteitenensamenwerkingendiededrieorganisatiesdeafgelopenjarenhebbenopgezet,ookgezamenlijk.Ditplangeefteenbeeldvandemeerwaardediedezebundelingbetekent,terwijlhetdeafzonderlijkedisciplinesblijftversterkendaarwaaropportuunennodig.Voordebundelinggebruikenwedetermontwerpendedisciplines;waarwijontwerperschrijvenbedoelenweprofessionalsuitalledriedevakgebieden.
3.1
22
Disciplines
Hetinstituutkentdebehoeftenenkansenindeverschillendediscipli-nes.Hetontwikkeltdaarvoorookprogramma’s:specifiekeactiviteitenwordenontwikkelddiedebijzonderekanten,vraagstukkenenactualiteitvandeverschillendesectorenbelichten.Ditzalgeldenvoor(delenvan)internationalepromotie,kennisenonderzoekenbranche-gerelateerdeactiviteiten.Hetinstituutwerktdisciplinairwaarnodigenzoektdesamenwerkingwaarditeenmeerwaardeoplevert.Juistopdeterreinenwaardedisciplinesverschillen,zalhetinstituutperkeerbekijkenofeeninterdisciplinaireaanpakeffectiefenwense-lijkis.Dathangtondermeerafvandecontextendoelstelling.
Multiplicity
Hetinstituutvindtdatdebredepolitiekeopdrachtookeenverant-woordelijkheidmetzichmeebrengt.Hetinstituutheefteenvoor-beeldwerkingopalledriedeterreinen,ookalseenactiviteitprimairopééndisciplinegerichtis.Datbetekentdatdegrafischevormge-vingendigitaleinstrumentenookbijeenarchitectuurtentoonstellingexcellentmoetenzijn,netalsbijvoorbeeldderuimtelijkeinrichtingvaneene-cultuurpresentatieofdevormgevingvanhetgebouwendepublicaties.Hetinstituutzaldeinhoudelijkeexpertisediebinnendeorganisatieaanwezigiszoveelmogelijkopdezemanierbenutten.
Degebruiker
Watindecreatievedisciplineswordtgeproduceerd,isbedoeldomtegebruiken.Wieisdiegebruiker?Waarheeftdiebehoefteaan,watwaardeerthij,waarishij(on)tevredenover?Watmisthij?Degebrui-kerisuiteindelijkdeklant.Opvallendgenoegisdegebruikervaakafweziginhetdebatbinnendevakgemeenschap.Hetinstituutwildegebruikereenmeernadrukkelijkerolgeveninhetdiscourseninhetontwerpproces.Daaromzalinalledomeinenookaandachtwordenbesteedaanditperspectief.
Erfgoed
Hetinstituutkoestertheterfgoed.Hetverzameltzowelhetexcellentealshetexemplarischeenhuisvesthet(digitale)NationaalOntwerpArchief.Hetvervulteenvoorbeeldstellende,coördinerendeenondersteunenderolvoor(vergelijkbare)erfgoedinitiatievenelders.Hetinstituutgaatdoormetdigitalisering,methetstellenvannieuwe
3.2
23
onderzoeksvragen,methetvergrotenvanhetpublieksbereikenmaakteenduidelijkekeuzevoordeintegralegeschiedopvattingwaarinhetuitzonderlijkenietzonderhetalgemenekan.
Hetgeheugenvaneensectorofdisciplinewordtgevormddoordemateriëleenimmateriëleneerslagvandepraktijkuithetverleden.Hetgaatdaarbijnadrukkelijkommeerdanfysiekerfgoed:ookkennis,expertiseennetwerkenhebbeninvloed(gehad)opdehistorische,actueleentoekomstigeontwikkelingenindeverschil-lendedisciplines.Hetinstituutbeschouwtzichzelfalshoedervanhetmateriëleénimmateriëleerfgoedvandecreatievesector:deintegralerijkdomvanideeënstromenengedachtegoedoverarchitec-tuur,vormgevingennieuwemedia.
Hetinstituutbeschouwthetgeheugendatzijbeheertalseenbelangrijkebronvoorhethedenendetoekomst.Hetbiedtgevraagdenongevraagdinspiratie,reflectie,contextenrichtingenbiedtinhouddienogsteeds(ofweer)relevantis.Desectorkanlerenvaneerderesuccessenenmislukkingen,voortbordurenopopgebouwdetraditiesenreputaties,enactueleontwikkelingenvaneencontextvoorzien.Zoalsgeschiedenisdetoekomstkaninspireren,heefthetgeheugenookhethedennodig.Zonderprikkels,vragenenstimulansblijftgeheugendoodenbetekenisloos.Hetinstituutziethetalszijntaakomhetgeheugenvandesectorvoortdurendinrelatietebrengentothetheden:inpresentaties,debatten,onderzoeken,archieven,publicatiesenopallerleianderemanieren,virtueelenfysiek.Hetinstituutontwikkeltdaarvooreenreeksinstrumenten,waarbijjuistaandewisselwerkingtussengeschiedenisenheden,tussenintegraalenspecifiek,tussenexemplarischenalgemeenaandachtwordtbesteed.
DeCollectie
Hetinstituutisdebewaarplaatsvoordefysiekearchitectuurcollectie.Hetbeheertdemeestomvangrijkehybridecollectiebouwkunstterwereld.Decollectieomvattopstukkenvanarchitectenuitbinnen-enbuitenland,eenkwalitatiefhoogstaandedoorsnedevanNederlandsearchitectuurenexemplarischevoorbeeldenvanontwerpcultuurvanhetjaar1800totheden.DeRijkscollectieteltzo’n18kilometeraanarchief:bijna600archieven,bijna1400maquettes,1300affiches,eenkleine600voorwerpenen190kunstobjecten,eenbibliotheekmet70.000titelseneenfotoarchiefmet300.000foto’s.DaarnaastheefthetinstituutdebeschikkingoverMuseumwoningSonneveld,éénvandebestbewaardewoonhuizenmetcompleetinterieurindestijlvanhet‘NieuweBouwen’.
24
Decombinatievanarchieven,verzamelingen,bibliotheekenmuseumwoningisuniekindewereld.
Hetisgeenambitieomdecollectieuittebreidenmetvormgevingene-cultuur.Teneersteomdatophetgebiedvanvormgevingaleengrootaantalanderemuseaen(archief)instellingenactiefzijn,dieuiteenlopendecollectiesvanhogekwaliteitendiversiteitbeheren.Hetnuopbouwenvaneennieuwecollectievormgevingvoegtnietvoldoendetoe,zekernietinrelatietotdekosten.
Synergieligtmetnameindegemeenschappelijketakenvaninfor-meren,adviseren,consulterenenmonitoren.HetinstituutziethetalszijntaakomcollectiesverspreidoverheelNederlandtecoördinerenenteontsluiteninhetNationaalOntwerpArchief.Daarmeeisaleenbegingemaaktophetgebiedvanvormgeving,samenmetdeRKD.Dekomendejarenzalarchitectuurdaaraanwordentoegevoegd.
Verzamelbeleidenadvisering
Watjeverzameltisnietlangereenvastgegeven.Waarvoorheenhetstrevenwaseencollectievaneenbepaaldearchitectcompleettemakenmeteentopstukuiteenbepaaldeperiode,ligtnuhetaccentnuopspecifiekethema’senopgaven.Indeafgelopenbeleidsperiodezijnstappengezetvooreennieuwverzamelbeleid(entegelijkertijdookontzameling).Hetvoornaamstedoelhiervanisomtransparanter,actieverennoggerichterteacquireren.Hetinstituuthechtaaneensoepelecollectiemobiliteiteneenruimhartigbruikleenverkeer.
Nauwverbondenmeteenmeeractievehoudinginhetverzamel-beleidisadvisering.Hetwordtsteedsbelangrijkeromalvoordatbeoogdcollectiemateriaalwordtverworven,adviestegevenovergebruikvanmaterialenenbewaarcondities.Ditisinhetbelangvanallepartijenenvoorkomtveelwerkenkostenachteraf.
Presentaties
Hetinstituutpresenteerterfgoedintentoonstellingen(vangrotemanifestatiestotkleinepresentaties,vandevasteopstellingtotwisselendetentoonstellingen)eninderandprogrammering(vandebattentotonderzoeken).DezevindenplaatsinhethoofdkwartierinRotterdam,hetDesignhuisEindhovenendaarbuiten–zowelnationaalalsinternationaal.Hetinstituuthechtaaneensoepelecollectiemobiliteiteneenruimhartigbruikleenverkeer.
25
InMuseumwoningSonneveldwordt(interieur)architectuurvoorhetpubliektoegankelijkgemaakt.Depresentatieleentzichvoorhettonenvanmeerdereontwerpdisciplines.Onderzochtwordtofdemuseumwoningookeenlaboratoriumkanzijnvoordigitalebestpracticesophetgebiedvanpublieksbegeleiding.
Publicaties
Hetinstituutpubliceerteenreeksoverdesigniconenuitdeverschil-lendesectoren.Dereeksisbedoeldterinspiratie,reflectieencontext;publicatieswordendanookbijvoorkeuruitgebrachtnaaraanleidingvanactuelegebeurtenissenofrondgrotemanifestaties,conferentiesofonderzoeken.Hetkandaarbijgaanomeenobject,eenpersoonofeenbedrijfdatgrotebetekenisheeftgehadvoordeontwerp-,architectuur-ofdigitalegeschiedenisvanNederland.In2013-2014zullenpublicatiesverschijnenoverondermeerdeNederlandsefiets,deStijlvanhetStedelijkMuseum,dejurkvanGijsBakker,BornDigitalArt,BestPractisesenTransmedia.VoordezeenvoornieuwearchitectuurpublicatieszalsamengewerktblijvenwordenmetNAi010Publishers.
Internationaleuitwisseling
Erfgoedspeeltookeenrolindeinternationalepromotieenuitwisse-ling:alsillustratiebijhedendaagsetrends,alsinspiratiebijnieuweontwikkelingenenalsduidingvanherkomstencontext.ZiemeerdaaroveronderInternationaal.
Coördinatie,conserveringenontsluiting
Hetinstituutwilvoorbeeldstellendzijnophetterreinvanarchivering,conserveringenzichtbaarheid,zoweldigitaalalsfysiek.Ookhiergeldtdeambitieomexcellentteopereren.Behalvededagelijkseconser-veringishetinstituutdaaromookactiefopnieuweterreinenenspeeltheteenrolindeontwikkelingvanduurzamedigitalearchivering.HetinstituutisonderdeelvandeCultureleCoalitieDigitaleDuurzaamheid.Dearchievenencollectie(s)vanhetinstituutwordengeïntegreerdengezamenlijkontsloten.Thesauriwordenaangepastenuitgebreid.
HetNationaalDesignArchief
InNederlandwordtopmeerdereplekkenontwerperfgoedverzameld,bewaardengepresenteerd.Hetinstituutisdeinitiatorencoördi-natorvanhetNationaalDesignArchief;hetNDAbrengtinkaart,
26
ondersteuntenontsluitdearchievenvanmusea,particulierenenarchiefinstellingenophetgebiedvanvormgevingendesign,mode,architectuurene-cultuur.HetNDAwileen(digitaal)overzichtbiedenvandezecollectiesenarchieven,zeaanelkaarkoppelenenvoorderdeninzichtelijkmaken.HetNDAiszelfgeenarchiefmaareenportaleneendienst,diedoorverwijstnaararchiefbewaarplaatsen.HetCentraalRegisterVormgevingsarchieven(CRVa)vormtdebasisvoorhetNDA.OokdecollectievanhethuidigeNAizalaanhetNDAwordengekoppeld.HetNDAismetdezedienstuniekindewereldendaarmeevoorbeeldstellend.
BijhetopzettenvanhetNDAwordtsamengewerktmeteengrootaantalinstellingen:hetRijksbureauvoorKunsthistorischeDocumentatie(RKD),hetLouisKalffInstituut,ModekernArnhem,UvABijzondereCollecties,diversearchiefinstellingen,museaenparticulierearchieven.Hetinstituutlevertmenskracht(bijvoorbeeldeencoördinatorendataverwerker)enmiddelenvoorhetNDA.
HetNDAismultifunctioneel:
• Hetisomtebeginneneencentraalverwijspuntnaardevormge-vings-,mode-,e-cultuurenarchitectuurarchieveninNederland.Hetinstituutheeftnietdeambitieomaldezearchievenzelftebewaren,maarwilwelwetenwaarzezijnenbelangstellenden,ofhetnuomprofessionalsofpubliekgaat,kunnendoorverwijzen.HetNDAbiedtdaarvoorhetinstrument.
• HetNDAiscoördinator:samenmetdeRKDbrengthetdaklozearchievenonderbijrelevantearchiefinstellingeninNederlandeninventariseertenontsluithetnieuwearchieven.
• MetdeNDAkanhetinstituutdeeigendoelstellingvanexcellentiezichtbaarmaken.Deopzet,werkingenuitvoeringvanhetNDAmoetenvoorbeeldstellendzijn:alscultureelplatform,alsdigitaalinstrumentenalsarchivistischmodel.
• HetNDAiseencommunicatiekanaalwaarmeehetinstituuthaarachterbankanbereiken,informerenenstimuleren.
• HetNDAfungeertalsaanjagervoorbehoudenbeheer:hetpubli-ceertdetop25vanbedreigdearchieven,organiseertconferentiesenmeetingsmetstakeholdersendraagt(bescheiden)bijaanhetinstandhoudenenontwikkelenvanarchievenophetgebiedvanarchitectuur,vormgevingennieuwemediainNederland,doormiddelvanpersoneleenfinanciëlebijdragenomeenarchieftereddenofanderszins.
27
DigitalArtForce
DezorgvoorhetdigitaalgeborendeelvanhetontwerpgeheugenvanNederlandisvangrootbelang.Ookhierisdeambitieomonderzoektestimulerenendecollectieopexcellentniveautebeheren,teconserverenenteontsluiten.Dearchiveringspraktijkvanhetinstituutisvernieuwend,voorbeeldvanduurzamedigitalearchiveringenerisruimtevoorexperimentenonderzoeknaarverbeteringenineennationaleeninternationalecontext.Dearchievenencollectie(s)vanhetinstituutwordengeïntegreerdengezamenlijkontsloten.Thesauriwordenaangepastenuitgebreid.HetinstituutisinitiatiefnemervanenactiefindeCultureleCoalitieDigitaleDuurzaamheidenontwikkelteenvisieomdigitaalgeborenkunstencultuurduurzaamtekunnenbewaren.Steedsmeerideeënzijndigitaal‘geboren’;wezettenonsinomookindetoekomstuithetbeginvandittijdperktekunnenputten.
BornDigitalResearch
Hetinstituutcoördineert,onderzoektenzoektoplossingenvoorduurzameborn-digitalarchiveringinNederland,zowelnationaalalsinternationaal.Wereldwijdloopthetkennisprogrammainzakedeconserveringvandigitaalgeborenkunst.CentrePompidou(Ircam),TateModernenSFMomazijndemuseadiesamenmethetinstituutkennisdelen.ZezijnaangeslotenbijdeDigitalArtForceenmethenstemthetinstituutondermeerambitiesafinzakedeinternationaleerfgoedagenda.
InNederlandisereenactieprogrammawaarinhetinstituutsamen-werktmetmetDEN,SBMKenNIMK(dearchief-encollectietakdiedoorstartinNASA).Hetinstituutvultdezeerfgoedtaakvoore-cultuurindooronderzoekencoördinatievanheterfgoedveld.Hetinstituuttoontrecenteontwikkelingeninworkshopsenlezingenophetgebiedvandigitaalcultureelerfgoedenspeeltdaarineenstimulerendeenfaciliterenderol(bijvoorbeelddoorsamentewerkenmetDENindeDISH-conferentie).
Conclusie
Deerfgoedpijlervanhetinstituutdraagtbijaandecentralemissieenpositioneringdoorhetgeheugenalsintegraalonderdeelvandehuidigepraktijkentoekomstigeontwikkelingentezien.Doordecentralefunctiealswegwijzerencoördinator,doordegecombineerdecollectie-enportalfunctie,doorhetnieuweacquisitiebeleid,doorhetgebruikvanstandaardenvoordigitaalbewarenenontsluiten,en
28
doordedatabasetechnologievanUAR.Metdezetaken,uitgevoerdvanuiteenintegralevisieopdedisciplines,blijftdeerfgoedfunctiezondertwijfelvanwereldniveau.
Platform
Hetinstituutiseenvlaggenschipvoordecreatieveontwerpdis-ciplines.Ditishetcultuurpolitiekefundament:sectorinstituutenopiniërendpodiummeteeneigenagenda.Dienstbaaraandesector,ideeënrijknaarhetpubliek.
Hetinstituutisvooreensubstantieeldeelsectorinstituut:zijheeftvandeoverheiddetaakgekregenomdeontwerpendedisciplinesteondersteunen.Nietmetgeld,dezetaakisvooreenfonds,maarmetideeën,netwerken,exposureenfaciliteiten.Wevattendezetaakindebasisinfrastructuurdusbreedenambitieusop.
Hetinstituutwildesectorstimulerendoornieuweontwikkelingentetonen,inspiratietebieden,tefungerenalsgeheugenensamenwer-kingteentameren.Datgebeurtzowelnationaalalsinternationaal(zievooractiviteiteninhetbuitenlandhethoofdstukInternationaal).Hetinstituutwerktdaarbijsamenmetprofessionals,partnersengebruikers,enbrancheorganisaties,bedrijvenenopleidingen.
Hetinstituutwildesectorfaciliteren:doorerfgoedtebewarenentebeschermen,kennistevergarenenteverspreiden,onderzoekteentamerenentefungerenalsaanspreekpunt.Hetinstituutzietzichalseenvraagbaakvoordecreatieveindustrie.Waarnodigzalhetinstituutgezamenlijkeinspanningencoördineren,bijvoorbeeldophetterreinvanerfgoedeninternationaal.Hetinstituutzetzichinomdeafstemmingenorganisatiegraadindesectorteoptimaliseren.VoorbeeldendaarvanzijndeinspanningenronddeoprichtingvandeFashionCouncil,debetrokkenheidbijdeCreativeCouncil,DutchDFA(zieinternationaal)endeMappingE-cultuur.HetinstituutbiedtbovendienonderdakaanorganisatiesalsEuropan,Archiprix,BonasendeBakemastichting.
HetInstituutstemtdeagendaafmethetveldommaximaaldraagvlakteverkrijgenenoverlaptevoorkomen.Uitrecentoverlegmetstake-holdersblijktdatpartijenhetinstituutbijvoorkeurzienfunctionerenalsplatformdatbijdraagtaandeontwikkelingvaneenlangetermijn-visievoordesectoren,datdeaansluitingtussenopleidingenenmarktverbetert,datdeagendaontwikkelingindedeelgebieden
3.3
29
coördineert,datcrossoversmetmaatschappelijkepartijenenindus-triestimuleertenkritischereflectieentameert;dateenonafhankelijkeenautonomevisiebiedt,ontwerpenderesearchstimuleertenhetDDFA-programmavoortzet(aangevuldmetnieuwemedia).
Hetinstituutisrelevant:hetversterktderelatietussenmaatschappe-lijkeissuesenopgavenenontwerp;tussentoptalententopprioriteit.Hetinstituutopereertophetsnijvlakvaneengrootaantaldiversegroepen,disciplinesenspelers,zowelcultureelalsmaatschappelijk.Decreatieveindustrieisaanwezigopvrijwelelkterreinindesamen-leving.Handelingen,keuzes,mogelijkhedenenomgevingwordenbeïnvloeddoorwatdecreatieveindustrieontwikkeltenproduceert.
Diediversiteitbiedtkansenvoordeontwerpendedisciplines.Maatschappelijkevraagstukkenvormenuitdagingenophunvakge-bied;nieuweontwikkelingenbrengenonbekendemogelijkheden.OnderdetitelPlatformwilhetinstituutprofessionalsengebruikers,opdrachtgeversenpartners,geïnteresseerdenenbeleidsmakersophetsnijvlakvanopgaveenontwerpinspirerenenstimuleren.Hetinstituutpresenteertactiefnieuweideeën,vragen,oplossingenenalternatievendiedereflectieopenhetdebatoverdeontwerppraktijkzelfstimuleren.Ookwilhetinstituuteenfaciliterenderolspeleninhetontwikkelenvansamenwerkingenuitwisselingmetpartnersbinnenenbuitendesector.
InditopzichtisookderelatiemethetministerievanInfrastructuurenMilieueenbelangrijkepijlervanhetbeleid.IndezerelatiewordtderolvanhetNAialspodiumoverdeurgenteruimtelijkeontwer-popgavenvoortgezet.HetministerievanInfrastructuurenMilieuzalinvesterenindeplatformfunctievanhetinstituut,dewebactiviteiteneneventueeldeStudioforUnsolicitedArchitecture,alsinstrumentenvoorhetbrederagenderenvanmaatschappelijkeontwerpopgaven,hetversterkenvanontwerpkrachten–kwaliteitenvoorinnovatieinontwerpopgavenenexcellenteprojecten.InsamenwerkingmetministerievanInfrastructuurenMilieuwordtdeagendavormgege-ven.Hiermeedraagthetministeriebijaandewaarborgingvandemaatschappelijkerelevantievanhetinstituut.
Ookzalhetinstituutdedialoogtussenopdrachtgeversenprofes-sionalsfaciliteren.Ineeneconomischeomgevingisaltijdsprakevaneenopdrachteneenopdrachtgever.Hetinstituutbeschouwtditalseencruciaalgebiedomcreatieveindustrietestimuleren.Juistinhetformulerenvandeopdrachtontstaatruimtevoorinnovatie.Hetisdaaromvanbelangomopdrachtgeversineenvroegstadiumaande
30
sectortebinden.Hetinstituutziethetalseenbelangrijketaakominhetsamenspelvanopdrachtgeversen–nemerseenfaciliterenderoltespelen,zowelinNederlandalsdaarbuiten(zieookhethoofdstukInternationaal).
Hetinstituutiseennetwerk:vanprofessionals,partners,gebruikersengeïnteresseerden,dwarsdoordecreatieveproductieketenensamenleving.Hetweetwaterspeeltenlevertuniekediensten,zoalsverdiepingvanhetvakgebied,matchmaking,internationalebemid-delingenenmarkgerichteactiesvanuiteencultureleagenda.
Decreatieveindustriekannietzonderpartners.Juisteensectordiezodiversisendieinzoveeldelenvandesamenlevingactiefis,heeftbaatbijgoedepartnerschappen.Voordeefficiency,inspiratieenrandvoorwaarden.Desectorwilimmersinvloeduitoefenen:opbeleidendeuitvoeringervan,opmogelijkhedenenbeperkingen,vanvindingenenpraktijken,opfinancieringenmarkt.Hetaantalendeverscheidenheidaanpartnersisgroot:stakeholders,opdrachtgeversenoverheden.Hetinstituutwilderelatiesmetpartnersversterken,zichtbaarmakenenuitbouwenenzalwaarnodigbovendienalsaanspreekpuntenmakelaarfungeren.
Hetinstituutstimuleertmetnamedeverbindingtussenontwerpeninnovatie.Doorontwerpers,universiteiten,bedrijvenenmaatschap-pelijkespelerssamentebrengen,wordtinnovatiegestimuleerdennieuweproductenenconceptenontwikkeld.HetDesignhuisinEindhovenbiedthiervooreenplatform.
Inarchitectuurene-cultuurzijndeafgelopenjareneenaantalsuccesvolleeneffectieveinstrumentenontwikkeldvoorhetmatchenvanopdrachtgeversen-nemers:vaninternationalematchmaking(architectuur)totactiviteitenalsSPRKR,HOT100,deE-cultureFairenHowdoyoudo(e-cultuur).Hetinstituutzaldezeinstrumentenverderontwikkelenenwaarmogelijkookvooranderedisciplinesinzetten.Daarbijwordtzoveelmogelijksamengewerktmetrelevantepartners.OpditmomentwordtbijvoorbeeldmetdeAVROoverlegdovereenpermanenterondetafelenspreekuurvoore-cultuurengamesindeAVRO-studio’s.
Daarnaastblijfthetinstituuthetsuccesvollelezingenprogrammauitvoeren.Dedrieorganisatieshebbeniederophuneigenterreineenreputatiedaarinopgebouwd;dezewordenwaarmogelijkgeïntegreerd.
31
Kennisenonderzoek
Hetinstituutheeftenorganiseertcreatieveenergie:hettoontinspiratie,ambitie,nieuwsgierigheid,creativiteitenenthousiasme.
Metkennisenonderzoekrichthetinstituutzichverderophetontwik-kelenvandevakgebiedenvandeontwerpendedisciplines.Doorsamenwerkingenmetuniversiteitenenhogescholenenhetorgani-serenvanlezingen,debattenenseminarsenpublicatiesbrengthetinstituutdenieuwsteontwikkelingeneninitiatievenbijdesector.Metdeonderzoekstafelsendeaansluitingmethettopteamzithetinstituutdichtopdeonderzoeks-eninnovatieagenda.HetinstituutwerktdaarbijsamenmetNederlandseeninternationalebedrijvenommetontwerperseeninnovatieagendaoptezetten.Verschillendestakeholders,vanbedrijfsleventotonderzoeksinstituten,zullenhierbijwordenbetrokken.
HetinstituutiseenpartnervoorWO,HBOenonderzoeksinstellingen,zowelnationaalalsinternationaal,voorexperimentenonderzoek.Dekoppelingenmetuniversiteiten,hetbedrijfslevenendeinternationalecontextmaaktdatdepositievanhetinstituutgeschiktisomprogram-ma’suittezettenenrelevanttemakenvoordemaatschappij.HetinstituutwilbijvoorbeeldmetNWOenTNOonderzoekenentameren,zoalshetvijfjaarlijksonderzoeknaardeeconomischewaardevandecreatieveindustrie.
Hetinstituutverbindtzichaantalentontwikkeling,voerthetHBO-convenantuit,enheeft(bijzonder)hoogleraarschappen,lectoratenenfellowships.Ditgenereerteengrotehoeveelheidkennisdiedirecttengoedekomtaandecreatieveindustrieindebreedstezin.Hetinstituutishiermeeactiefindegeheleketenvankennisontwikkeling,-toepassing,–behouden-beheer.
Deelementenvandevisieendeperspectievenuithetbeleidkomenookhierterug.ZokomthetperspectiefvandegebruikerterugindeInnovatietafelsvanhetTopteamCreatieveIndustrie,waarindevalo-risatievandeonderzoeksthema’sookaandachtisvoordegebruiker,onderanderein‘fieldlabs’voorbetrokkenindustrie,kennisinstituten,maarmetnameookvooreenbreedpubliek.
Onderwijs
Ophetgebiedvandesign,mode,e-cultuurengamingadviseerthetinstituuthethogerberoepsonderwijsviahetHBO-convenantop
32
nieuweontwikkelingenindeontwerpsector,zoalsvoorstellenvooraanpassingenvandecurricula(opdemarkt)enverhogingvandekwaliteitvanhetonderwijs.Onderzochtwordtofhetconvenantindekomendeperiodekanwordenversterktenuitgebreidmetarchitectuur.
HetinstituutiseenpartnervoorhetWOenHBOvoorexperimentenonderzoek.Dekoppelingenmethetbedrijfslevenendeinterna-tionalecontextmaaktdatdepositievanhetinstituutgeschiktisomprogramma’suittezetten.Hetinstituutambieertsamenwerkingmetuniversiteitenenonderzoeksinstellingeninternationaal.
HetmedebepalenvandeNWO-agendaisessentieelvoordegroeienontwikkelingvandesectoren.Hetinstituutwerktsamenmethettopteamomdeonderzoeksagendamedetebepaleneneventueelerinteinvesteren.HetinstituutheeftinspraakindetafelsvanSmartDesign,theBuiltEnvironment,NextFashionenICT.Zobepaaltzemededeonderzoeksagendavoordetoekomst.CLICKishierbijeenbelangrijkepartner.
Onderzoek
Hetinstituutentameertonderzoekopmeerderemanierenenmetverschillendepartners.IneersteinstantieinNederland,maarwaarmogelijkookopEuropeesofinternationaalniveau.BijvoorbeelddoorinteschrijvenopEuropesetendersophetgebiedvanonderzoekoverennaardecreatieveindustrie.Ookoveranderevormenvanontwerpendonderzoekishetinstituutblijvendingesprekmetver-schillendepartijen.Uitkomstenvanontwerpendonderzoekkunnen(dediscussieover)nieuweoplossingenophetvlakvandeurgentemaatschappelijkethema’svoeden.Vergrijzing,duurzaamheid,hetnieuwewerkenenanderethema’srakenaanalledisciplinesvanhetinstituuteninnovatieve‘oplossingen’kunnenvanuitdiversediscipli-neswordenaangedragen.
In2013enverderwordendevolgendeactiviteitenuitgevoerd:
• DePremselaLeerstoelvoorDesignCulturesaandeVrijeUniver-siteitwordtbekleeddoorTimodeRijk.DeLeerstoeliseensuc-ces:hetvakdesignculturesiseenvandemeestgewildevakkenaandeVUopditmoment.
• Vanaf2013wilhetinstituut,samenmetdeBNO,deLeerstoelCreatieveIndustrieaandeNyenrodeUniversiteitversterken.
• InsamenwerkingmetdeUniversiteitvanAmsterdamheefthet
33
instituuteenPremselaFellowvoorgrafischevormgevinggeïnstal-leerd.Dezefellowdoetonderzoekophetterreinvangrafischevormgeving.
• MetdeStudioforUnsolicitedArchitecture,(mode)vormgevingene-cultuurbiedthetinstituuteenpodiumvoorexperimenteninno-vatieophetgebiedvancomplexemaatschappelijkeenruimtelijkevraagstukken.Hoekandeontwerperconcreetbijdragenaanantwoordenenoplossingen?Hetvertrekpuntishet‘unsolicited’ideevandeontwerpers;eenvermoedenvaneenopgaveeneenzoekrichtingwaarvoorgeenopdrachtgeverengeenopgavebekendzijn.
• DeJaapBakemaFellowshipiseenbeursvan10.000eurovooronderzoekophetsnijvlakvanarchitectuur,techniekensamenle-ving,datnieuweperspectievenkanopenenopontwerp,gebruikenperceptievandegebouwdeomgeving.Hetinstituutfaciliteertdepresentatievanderesultatenendedirecteurislidvandejury.
• Hetinstituutzethetresearchprogrammavoore-cultuurvoort.Hetgaathierbijomvooruitlopendestudiesenseminarsessieswaarnieuwetrends,ontwikkelingenenduidingenaanbodkomen.IndeResearch-seriepubliceerthetinstituutoverdecreatievee-cultuurpraktijk,zoalsachiveringvandigitaalgeborenkunst.
• Hetinstituutzalookonderzoekenentamereninzakedeontwikke-lingvanhete-cultuurveldzoalsdezeisopgezetmethetbureauVeldkamp-NIPOofhetvijfjaarlijksonderzoeknaardeeconomi-schewaardevandecreatieveindustrie.
Conclusie
Platformdraagtbijaandemissieenpositioneringdooreenperfecteantennevooractueleontwikkelingentezijn,doortoegangtotzeergroteenhoogwaardigenetwerken,doorhetstelselmatigvernieuwenvandebatenuitwisselingsformats,envooraldoorrelevantie,waarbijontwerpaltijdwordtgepositioneerdophetsnijvlakvandeopgave.
Presentatie
Hetinstituutheeftenorganiseertcreatieveenergie:hettoontinspira-tie,ambitie,nieuwsgierigheid,creativiteitenenthousiasme.
Behalvemetprofessionals,partnersengebruikerslegthetinstituutookeenrelatiemetdegeïnteresseerdeleek,decultuurconsument.
3.4
34
Mensendiegeïnteresseerdzijnindevormgevingvandewereldomhenheen;zijbezoekenhetmuseumofeenlezing,kopeneenpubli-catie,lezeneenmagazineofDesign.nl.Ookvoordezedoelgroepwilhetinstituutdecreatievedisciplinesontsluiten.Hetpresenterenvandeontwerpcreativiteitinalzijnaspecteniseenbelangrijkepijlervanhetinstituut.Hiermeewordtdraagvlakvoordecreatievedisciplinesgecreëerd.
Ontwikkelingen,vragen,resultaten,successenendilemma’swordenopverschillendemanierengetoond,zowelfysiekalsvirtueel.Hetinstituutbeschiktdaarvoorovereenbreedarsenaalaaninstrumen-ten,zoalstentoonstellingen(opdehoofdlocatieinRotterdamenopanderelocaties),publicaties,lezingen,websites,apps,deMuseum-woning,(publieks)prijzenenspecifiekeactiviteiten(bijvoorbeeldMyFirstDesignCollectie).
Hetinstituutprofileertzichvanafdeeerstedagalsvernieuwendinzijncultureleproducties.Innovatieveformatsvoorevenementen,gastcuratorschappeneninteractiemethetpubliekzijnbelangrijkewaarden.
Programmering
Hetinstituutblijftzijngebouwen(inRotterdamenEindhoven)verderanimerenmeteenhedendaagsprogrammavoortkomenduitheden-daagseopvattingenovereenculturelepublieksinstelling.
HettentoonstellingsprogrammawordtgepresenteerdopdevastelocatiesinRotterdamenEindhovenenopwisselendelocatiesinbin-nen-enbuitenland.HetgebouwinRotterdamisuitermategeschiktomhetpubliektelatenzienwaardecreatieveindustrietoeinstaatis:erisruimtevoorgrotetentoonstellingenenkleinepresentaties,vooromvangrijkelezingenenbeslotenexpertmeetings,voorindividu-eelengroepsbezoek.Hetinstituutpresenteerthierzowelerfgoedalsactueleonderwerpenintentoonstellingen.
IndepermanentetentoonstellingSchatkamerzijn100topstukkenuitdeomvangrijkecollectietebewonderen:werkvaniconenuitdeNederlandsearchitectuurgeschiedeniszoalsCuypers,Dudok,Riet-veldenOud.OokdepermanentetentoonstellingStadvanNederlandblijftdekomendejarenveelbezoekerstrekken,enbiedttevenshetuitgangspuntvandiversenetwerkbijeenkomstenvoordebouwsectordieaandezetentoonstellingveelheeftbijgedragen.
35
InEindhovenprogrammeerthetinstituut,samenmetdeGemeenteEindhovenenanderepartners,eenprogrammaoverinnovatie.Strakskunnenwekokenopafstand,3D-printenalsofwekopiëren,enonzeeigenaardappelsverbouwenindekelder.Kortom,onslevenverandertdoornieuwetechniekeneninnovatievevindingen.HetDesignhuisEindhovenonderzoektenpresenteertdenieuwevindingenoptoegankelijkewijzen.Tevensishetdeplekwaarbrain-stormsessiesplaatsvindentussenontwerpersenbedrijven,enwaaruniversiteitenhunvindingenaanhetpubliektonenenuittesten.
InMuseumwoningSonneveldwordt(interieur)architectuurvoorhetpubliektoegankelijkgemaakt.Depresentatieleentzichvoorhettonenvanmeerdereontwerpdisciplines.OnderzochtwordtofdeMuseumwoningookeenlaboratoriumkanzijnvoordigitalebestpracticesophetgebiedvanpublieksbegeleiding.
Hetinstituutanimeertzijnlocatiesookinhetgratistoegankelijkegedeelte.Dehoreca,hetbuitengebiedendefoyer,zullenpermanentworden“geladen”metinteressantecontentvooreenbreedpubliek.
InhetbuitenlandpresenteerthetinstituuttentoonstellingenenactiviteitenopBiënnales,vakevenementen,bijcollega-instellingenenopculturelelocaties.Daarbijstaankwaliteit,relevantieenactualiteitaltijdvoorop.Inhoofdstuk3.5,Internationaalbeleid,gaanwedaarverderopin.
2013enverder
Hetisbelangrijkominhoudelijkmeteengoedvanstarttegaan.Daaromisvoorhetjaar2013gekozenvooreenthemajaarwaarinderol,hetbelang,endeinspiratievancreativiteitalszodanigwordtonderzocht.Alswezo’ngrootbelangaancreatieveindustrietoeken-nendatercultuurpolitiekeomwentelingenvoorwordengeforceerd,danisdevraagwaardandiecreativiteitinschuiltdiehieraanleidingtoegeeft.Deeerstetentoonstellingindegrotezaal,dienietalleeneenflinkdeelvanhetbudgetinbeslagneemt,maarookdeeerstekanstotkennismakingvanhetpubliekmethetinstituutmogelijkmaakt,moetdaarommeteenzeersterkwordenneergezet.Detentoonstellingzalgaanoverdeavonturenvancreativiteitdwarsdoordecultuurheen,metverhalenoververrassendecombinaties,intuïtiesenexperimentendieonslevenhebbenveranderd.Hiermeekomenookmeteenalledisciplinesaanbod.Erzalveelinteressanterandprogrammeringronddezetentoonstellingmogelijkzijn,waarmeeookmeteendeplatformfunctieeengeïnspireerdbeginkanmaken.
36
Internationalisering
DaarnaastishetvangrootbelanginternationaleontwikkelingeninNederlandtetonen.Datdientalsinspiratie,maarookalstoetssteenvoornationaleontwikkelingen.HetinstituutzalopverschillendemanierenkenniseninspiratieuithetbuitenlandinNederlandtonen:doortentoonstellingenenpresentaties,doorsamenwerkings-projecten,lezingenenviadigitalemedia.WaarrelevantzullengastenuithetBezoekersprogrammahierbijwordenbetrokken.LezingenwordengeorganiseerdinsamenwerkingmetondermeerZKM,Transmediale,deMobileStudiovanhetGuggenheim,HelsinkiOpenData/ForumVirumenEyebeaminNewYork.
Educatie
Hetinstituutiseendo-tank.Hetorganiseertactiviteitenomaandeeltenemen.Hetbouwtaaneenidentiteitwaarbijnietalleenietsbewaardkanworden(collectie)ofietsbekekenkanworden(mu-seum),maarookeenplaatswaarietsgebrachtenzelfsgemaaktkanworden(educatie,laboratorium,meldkamer,debatcentrumenandereinterfacesvaninteractiviteit).
Educatieiseenkerntaakvanhetinstituut.Hetiseenbelangrijkinstrumentommetnamejongerenteinteresserenvoordecultureleencreatieveaspectenvanhunleefomgeving,enzowaarderingtekwekenvoorarchitectuur,vormgevingene-cultuur.Hetinstituutonderscheidtdrieeducatieveprogramma’s:sitespecifiek(inheteigengebouweninhetDesignhuisEindhoven),gerichtoponderwijs(online)enrondspecialeactiviteiten(bijvoorbeeldalsbegeleidingbijtentoonstellingen).
Hetdoelvandeeducatieveprogramma’svanhetinstituutisomkinde-ren,jongerenenvolwassenenopeenspeelse,creatieve,ontdekkendemaniertebetrekkenbijhetmaatschappelijkdebatoverdedirecteleefomgeving.Indeeducatieveprogramma’sstaathetzelfontdekkenenontwerpenvandeomgevingendetoekomstcentraal.Erwordtgebruikgemaaktvanalleswathetinstituuttebiedenheeft:hetDoedekopdehoofdlocatie,decollectie,MuseumwoningSonneveld,expositiesinhetDesignhuisinEindhovenenreizendeexposities.
Delaatstejarenisveelaandachtvoordeopgavedieaanhetontwerptengrondslagligt.Hierbijstaathetprobleemoplossendvermogenvanarchitectuur,vormgevingene-cultuurcentraal.Hoewillenwijindetoekomstsamenleven?Hoeorganiserenwederuimteopeen
37
intelligentemanier?Creativiteitisdaarbijessentieelomtekomentotnieuwe,effectieveenleefbareoplossingen.Wemoetenopzoeknaaralternatievenindevoedselproductie,gezondheidszorg,energiebe-leid,ruimtebeslag,dagindeling,socialebindingenwaardecreatie.
MomenteelontvangthetNAi1000groepenperjaar.HetDesignhuisEindhovenisnetbegonnenmeteeneducatiefprogrammadatgoedloopt.Deambitieisom1500groepenperjaaraantetrekkenindeperiode2013-2016.Deinzetvangaming,socialmediaendetoepassingUARzalbeterwordenbenutomhetbereiktevergrotenenbezoekteverlengen.
Ookhierbijwordtwaarmogelijksamengewerktmetscholenindeverschillendesoortenonderwijs,kennispartners,brancheorganisatiesenandereorganisaties.Hetinstituutzalindeperiode2013-2016devolgendeprogramma’suitvoeren,aangevuldmetincidenteleenspecifiekeprogramma’s:
• DoeDek:eenuniekeruimteinheteigengebouw,speciaalont-worpenomzelfaandeslagtegaan:debezoeker(volwassenen,jongerenenkinderen)kanerzelfbouwen,zelfontwerpenenzelfvormgevenaanzijneigenleefwereld.HetDoedekzalwordenaangevuldmetmode,design,e-cultuurengaming.
• SpacesoupiseenonlinelesprogrammaoverarchitectuurenvormgevingvoorHAVO/VWOenVMBO.Leerlingenmakenkennismetdesignenarchitectuurviagebouwenenobjecteninhundirecteleefomgeving,zoalshuneigenhuis,destadwaarzewonenendevoorwerpendiezegebruiken.Hetontwerpprocesstaatcentraalinhetprogramma.
• Mediawijsheidisvangrootbelangvoordeontwikellingvane-cultuureducatie.DezetakenzijnbelegdbijonderandereBeeldenGeluidenKunstfactor;hetinstituutblijftbetrokkenbijdeken-nisontwikkelingenafstemmingmethetveldenpartners.
• MetMAFBorganiseerthetinstituuttrainingstrajectenencoachingvoorROC-enVMBO-leerlingen.DoorpraktijkgerichtonderwijsenmeerfocuslerendeleerlingensnelenkunnenzehunwerkpresenterenopeenfashionbattleinDenHaag,Rotterdam,AmsterdamenArnhem.
38
Publicaties
Hetinstituutpubliceerteenreeksoverdesigniconenuitdeverschil-lendesectorenonderdenoemerPremselaPress.Dereeksisbedoeldterinspiratie,reflectieencontext.Publicatieswordendanookbijvoorkeuruitgebrachtnaaraanleidingvanactuelegebeurtenis-senofrondgrotemanifestaties,conferentiesofonderzoeken.Iederepublicatieplaatsteenobjectindecontextvandeontwerpgeschiede-nis.ErzijnonderanderepublicatiesverschenenoverdeStoelvanRietveld.Vanaf2013staanondermeerpublicatiesoverPastoeendeNederlandsefietsophetprogramma.Perafleveringwordtwaarmogelijkaangehaaktbijactuelegebeurtenissen.DeseriezalookwordeningezetterbegeleidingvanhetPlatformprogramma.
Morfiseenonafhankelijktijdschriftovervormgevingdateenruimeopvattingovervormgevingwilbevorderen.Elknummerbevateenbloemlezingvanhistorischeteksten,geselecteerde(internationale)her-publicatiesenspeciaalvoorhetbladgeschrevenartikelen.Morfreiktnieuwedenkbeeldenaanovervormgevingenraakvlakkenmetanderevakgebieden.Hetbladverschijnttweekeerperjaarenwordtverspreidonderdesignstudentenineenoplagevan12.500exemplaren.
Design.nlMagazineishettijdschriftoverdesigndathetinstituutpubliceert.Hetmaaktdeinhoudvandeactiviteitenopenbaarentoegankelijk.Hetgeeftinzichtenenverdiepingaanhetbeleids-enactivteitenplanvanhetInistituutenheefteendirectelinkmetdewebsiteDesign.nl.
Conclusie
DepijlerPresentatiedraagtbijaandemissieenpositioneringdoordeuniekepublieksbenaderingwaarinzelfdoen,deelnemenengeïnspireerdwordenhandinhandgaatmetgastvrijheidengenieten.Hetaanbodiszeerdiversenvaakgemaaktdoor(gast)curatorenvangrotestatuur.Alledoelgroepenvindenaltijdietsvanhungading.Detentoonstellingenzijnmetgrotezorggemaakteneriseenzeeractieveondersteuningvanhetpublieksprogrammadoorsocialemedia.Demerkwaardenzijnoptimistisch,inspirerend,gastvrijendeskundig,deeducatieactiviteitenzijnvanwereldklasse.
39
Internationaalbeleid
Hetinstituutwerktalszendstationvoorinternationaleactiviteitenbin-nendebeleidsvierhoekOnderwijs,CultuurenWetenschap,Buiten-landseZaken,EconomischeZakenenOntwikkelingssamenwerking.Hetbuitenlandbeleidverbindtcultuurexportmetvraaggerichteactivi-teitenvanuitmarktverkenningenenhulpvragen.
Inhetovervolleprofessioneleontwerpveldisactievepromotieeenvoorwaardeomaandachttegenereren.Dieaandachtleidttotwaar-dering,reputatie,toestroomvantalent,buitenlandseopdrachteneneeninternationaleberoepspraktijk.Promotiegeschiedtviaexposities,lezingeninhetbuitenland,deelnameaanconferentiesenworskhopsensamenwerkingmetinternationalepartners.Uiteraardzalhetinsti-tuutdetakenvanhetNAiovernemenomdestatelijkeinzendingenvoordegrotebiënnalesteverzorgen,zoalsdievanVenetië,SãoPauloenShenzhen.
Debiënnalesbiedeneenuitgelezengelegenheidommondialethe-ma’saandeordetestellen,zoalssocialehuisvesting,‘unsolicitedarchitecture’enleegstand.DeinzendingenzettenNederlandseont-werpoplossingenindeschijnwerpersdielatenziendatarchitectuurinstaatiseenbijdrageteleverenaanhetoplossenvanwereldwijde,socialeproblemen.
DeNederlandseinzendingtrekttraditioneelveelinternationaleaan-dacht,wordenindepersbreeduitgemeten,enhebbennaastdeaandachtvoordeinhoud,eengunstigeconomischeeffectopdeNederlandseontwerpwereld.
Investerenindelangetermijn
Hetinstituutisrelevant:hetversterktderelatietussenmaatschappe-lijkeissuesenopgavenenontwerp;tussentoptalententopprioriteit.Voorhetinstituutisinternationalepromotieeenkerntaak.Hoediepromotiewordtgeorganiseerdisafhankelijkvanhetonderwerp,hetlanden(soms)dediscipline.Datluistertnauw:hetsuccesvaninternationaleprojectenvaltofstaatmetdeaansluitingopdelokalecontext.Grote,nationaletentoonstellingendievanuitstatelijkeoverwegingenenmeestalongeachtdelokalecontextineenlandworden‘gedropt’zijnnietaltijdhetmeestgeschikteinstrument.Zewordenvaakbeoordeeldalsvluchtigenoppervlakkigenwerkeneerderaverechts.ZekerinlandenalsChina,IndiaenBrazilië,waar
3.5
40
veellandenzichwillenpresenteren,hebbendergelijkeprojectennogmaarweinigimpact.Nederlandbeschiktbovendiennietoverdeomvangenmiddelenomindieomstandighedeneenvuisttemakenindeconcurrerentiemetrijkerelanden.
Hetinstituutzaldusvooralinzettenopslimmeinstrumenten,diegerichtzijnophetcreërenvanuitwisseling,netwerkenenreputatieopdelangetermijn.Kenmerkendaarvanzijnondermeerdat,waarmogelijk,wordtsamengewerktmetlokalepartners,datersprakeisvanuitwisselingengelijkwaardigheid(wijkunnenevenveellerenvanhenalszijvanons),datwordtaangeslotenbijprofessioneleenpubliekenetwerken(eerderdanbijambtelijkeofdiplomatiekenetwerken)endatbijvoorkeurwordtgewerktmetonderwerpendielokaalrelevantzijn.Deafgelopenjarenheefthetinstituutveelexpertiseopgebouwdmetdezemaniervanwerken,diezeereffectiefis–zowelcultureelalseconomisch.
Sectoralepromotie
Hetinstituutiseennetwerk:vanprofessionals,partners,gebruikersengeïnteresseerden,dwarsdoordecreatieveproductieketenensamenleving.Hetweetwaterspeeltenlevertuniekediensten,zoalsverdiepingvanhetvakgebied,matchmaking,internationalebemid-delingenenmarkgerichteactiesvanuiteencultureleagenda.
Naastinvesterenindelangetermijnblijftookeensectoralestrategievanbelang.Datkangaanoverdeaanwezigheidopdewereldwijde,sectoraletopevenemententothetopbouwenvannetwerkenenhetfaciliterenvan‘matchmaking’(zieookonderPlatform).
HetinstituutzalNederlandoprelevanteevenementenpresenteren,ofhetnugaatomNederlandsedesignersopdeSalonedelMobileinMilaanofdeTokyoDesignWeek,deArchitectuurBiënnalesinVenetië,ShenzhenenSaoPauloofdeshowcasesbijISEAenTransmediale.Samenmetdebranchezalwordenbekekenopwelkeevenementen,vanfashionweekstotbeurzen,hetinstituuteenpromotioneletaakheeft.Ookhierkandevormverschillen:vaneenbegeleidendepublicatietoteendebatofvaneenpubliciteitscam-pagnetoteententoonstellingofnetwerkevent.Waarmogelijkwordtdaarbijsamengewerktmetbranche-organisaties,ambassadesenconsulaten,binnen-enbuitenlandsecollega-instellingen,bedrijfsle-venenandererelevantepartners.
41
DeNederlandsee-cultuuriseeninternationaalfenomeen.Ken-merkendisdaterinNederlandeenzeerrijklandschapbestaatvanmedialabsenmediafestivalsdieduurzaamzijn(sommigenvandezebestaanal30jaar),flexibelenactueelkunnenopererenenaange-slotenzijnbijinnovatieagenda’senfundamenteelonderzoek.Hetinstituutzaldeuitkomstenenproductenvandemedialabs,makersenbedrijveninwisselwerkingmetEuropesepartnersstimuleren.DeE-cultureFair2010waseeninternationaleontmoetingenuitwisse-lingvoormensendiewerkenophetgrensvlakvancultuur,(media)technologie,onderzoekencreatieveindustrie.DeE-cultureFairwordtookindetoekomstgeorganiseerddoorhetinstituutinsamen-werkingmethetVlaamseBAMenMedienwerkNRW.Daarnaastzijnerookandereactiviteitenenpublicatiesdiemethetinternationalenetwerkwordenopgezet.Jaarlijkszijndeinternationalemediafesti-valsTransmediale(Berlijn),ArsElectronica(Linz)enISEA(in2013wordtdezegeorganiseerdinSydney)deplekkenwaarpresentaties,matchmakingenhetinternationalediscoursplaatsvinden.
DDFA
HetDDFAprogrammaismedeopgezetdoorPremselaenhetNAi.Zijzijn,samenmetdebrancheorganisaties,degrotestedenendeministeries,eigenarenvanhetprogramma.Hetinstituutheeftdeambitieomditprogrammatecontinueren.Doelvanhetprogrammaishetpositionerenvandecreatieveindustrie,internationaal,meteencultureleeneeneconomischeagendaeneendoeltreffenderandprogramma.DDFArichtzichin2013opRuslandenBraziliëenzalaandachtbestedenaandefollow-upvanactiviteiteninTurkije.HetinstituutwilmetditprogrammaelkjaarnieuwelandenbedienenendaarmeenieuweindustrieënaandeNederlandsecreatieveindustriebinden.
Bezoekersprogramma
EenbelangrijkinstrumentominternationaliseringenprofessioneleuitwisselingtebevorderenishetInternationaalBezoekerspro-gramma.Binnenditprogrammawordenbuitenlandsegastenuitge-nodigdNederlandtebezoekenomzichteinformerenoverrelevanteontwikkelingenophunwerkterrein.HetBezoekersprogrammaiszeereffectief:hetligtaandebasisvaninternationalenetwerkenensamenwerkingsrelaties,draagtbijaandepromotieenfaciliteertuitwisseling.
42
HetinstituutzalhetBezoekersprogrammavanaf2013uitvoerenvooralledisciplines.WaarmogelijkwordtaangeslotenbijrelevantemanifestatiesinNederland.In2013-2014wordtgeëxperimenteerdmethetcombinerenvanbezoekersuitverschillendedisciplines.
Statelijkerepresentatie
Creatieveindustriezaldekomendejarenintoenemendemateaanwezigzijnophetterreinvandestatelijkerepresentaties,vandeelnameaandiplomatieke-enhandelsmissies(bijvoorbeelddemis-sienaarBraziliënajaar2012)totgroteremanifestatiesbijspecialegelegenheden(bijvoorbeelddevieringvan400jaarbetrekkingenmetTurkijein2012).
Hetinstituutzal,afhankelijkvanaanleiding,contextenmiddelen,pergelegenheideenpassendeactiviteitselecterenofontwikkelendiepastbijhetbetreffendeland.Datkanvariërenvanhetpresenterenvaneenbestaandetentoonstellingtothetorganiserenvanspecialeactiviteiten(lezingen,workshops,uitwisselingofpresentaties).Omeengoedelokalereceptieteverzekerengebeurtditaltijdsamenmeteenlokalepartner.
Erfgoed
Hetinstituutheeftookeeninternationalereputatieophetgebiedvanspecifiekeerfgoedexpertise.Hetniveauvanconserveringisvoorbeeldstellend,zoalsbijvoorbeeldblijktuitdeveleverzoekentotsamenwerkingenkennisoverdracht.Ininternationaleprojectenwordtdezekennisgedeeldenuitgebreid.Zoalsbijvoorbeelddesamenwer-kingmethetMuseuCasaBrasileira(DesignMuseumSãoPaulo,dathetinstituutgevraagdheeftteadviserenoverdeinrichting,selectie,conserveringenpresentatievandearchievenvaneengrootaantalbelangrijkeBraziliaansearchitecten,ondermeervanVillanovaArtigasenPauloMendezdaRocha).
43
Hoofdstuk4Cultureelondernemerschap
Hetinstituutheefteencultureel-maatschappelijkemissieeneenuniekepositieophetgebiedvanarchitectuur,designene-cultuur.Maarhetinstituutisookeenbedrijfdatopereertineensterkconcurrerendemarkt,zowelnationaalalsinternationaal.Hetisdanooknoodzaakvoortdurendteexcellerenomdebestepositietehebben.Cultureelondernemerschapishetherkennenpluseffectiefenefficiëntpakkenvankansendiehelpenbijhetrealiserenvandemissieendedoelstellingen.Ookiscultureelondernemerschaphetoptimaliserenvandesamenhangtussenéninhoud,énpublieksbe-reikéngeldverdienen.Deeenkannietzonderdeander.Datiseenovertuigingdieiedereenvanhoogtotlaag,dwarsdoordeorganisatiemoetbelevenentoepassen.Daarmeeiscultureelondernemerschapeennoodzakelijkewaardedieintegraalonderdeelisvaniedershandelingenvanuiteengevoelvanurgentie.
Creatiefeninnovatiefzijn,enkansengrijpen.Datiswaardecrea-tieveindustrieenookhetinstituutvoorstaan.Develeactiviteitenenhethogepublieksbereikvanhetinstituutlenenzichuitstekendvoorsamenwerkingmetzakelijkeenpubliekepartners.Methetrijkelezingen-endebattenprogrammawaarindeverschillendedisciplinesarchitectuur,design,modeene-cultuurverwevenzijn,de‘augmen-tedrealityapp’UAR,debusinessclubvanhetinstituutendeveletentoonstellingeninNederlandeninternationaal.
Doelstellingenaanpak
Dedoelstellingvancultureelondernemerschapisdefinancieringsbasisvanhetinstituutzobreedmogelijktemaken.Hetinkomstenpercentageuitdemarktenhetpubliekisin201321%tenopzichtevandeOCWsubsidie.Hetstrevenisomditpercentageoptermijnteverhogen.Hierondervolgendebelangrijkstemiddelenomditdoeltebereiken.
Hetinstituutbrengtdemissieenhetprogrammabijeengrotegroeponderdeaandachtviasocialemedia,hetnetwerk,onbetaaldeenbetaaldemedia.Deinzetisdezegroepduurzaamteverbindenaanhetinstituut.DaartoeismethethoofdkantoorinRotterdameenomgevingbeschikbaardieaantrekkelijkisvoordeprofessionalen
4.1
44
de‘culturalcreative’.Zijwordenviadepublieksruimte,metcaféenboekwinkel,verleidhetmuseumenhetplatformprogrammatebezoe-kenennogeensterugtekomen.Ditlevertjaarlijksruim300.000euroaaninkomstenop.Wijwerkendaarbijactiefsamenmetvelepartijen.
HetDesignhuistrektveelbezoekersuitderegio.Zo’n25.000bezoe-kersvondenheteerstehalfjaaraldewegnaarhetmekkavanontwerpenindustrie.Hetinstituuthooptditvolgendjaarteverdubbelen.
Veelruimteninhethoofdkantoorzijnbeschikbaarvoorverhuur,di-ners,netwerkborrelsenzelfshuwelijken.Bijtentoonstellingenhoudenwijrekeningmetruimtevoorborrelsendiners.Ditlevertjaarlijksintotaaleenbijdrageaandeexploitatieopvan300.000euro.
EenbelangrijkeeenduurzamepartnerisdeBankgiroloterij.Nietalleenfinancieel:wijmakendankbaargebruikvanhunkennisinhetbereikenvaneenbreedpubliek.DeBankgiroloterijdraagtjaarlijks300.000eurobijaanhetinstituutterondersteuningvanactiviteitenronddemusealefunctie.
Hetinstituutwileenaantalpartnersmeerjarigverbindenaandemissieenhetbereikvanhetinstituut.Dezepartnerszettenzichinvooreenhoogwaardigesamenlevingenzienhetinstituutalseennatuurlijkepartnervoorhunnetwerkenkennisversterking.
Debusinessclubdieper1januari201350ledenteltiseeninformeelnetwerkwaarinbestuurdersvanveletopondernemingenindecreatievesectorelkaaropeeneenvoudigemaniervinden.Voorhetinstituutisdebusinessclubeenessentiëleschakelnaarkennisencontacten.DebusinessclubkomtregelmatigbijeeninRotterdamenopdiverseinteressantelocaties.EenvastonderdeelophetprogrammaisdeBiënnalevanVenetië.
DeVriendenverenigingheeftbijdestartvanhetinstituut1000leden.Zijzijnambassadeurseneenbronvanhistorieenkennis.
Deactiviteitenvanhetinstituutwordenondersteunddoorvelecul-turelefondsenenmarktpartijen.Alletentoonstellingen,debattenenproductenzoalsdemobieleappUARzijnhieropafgestemdmeteengoedeantennevooractualiteitenrelevantie.
Eendragenderolincultureelondernemerschapzijndemedewerkersvanhetinstituut.Zijzijndebesteambassadeursmethunpassievoorhetvakendeinstelling.
45
Marketingencommunicatie
Hetnieuweinstituutheeftpassie,isextravert,betrokken,resultaat-gericht,gastvrijenisgerichtopdemensendemaatschappij.Hetinstituutinformeert,stimuleert,luistertenisnietconservatief,maarjuistfrisensophisticated.
Hetbereikenvandeprofessionelewereldenhetpubliekiseenbe-langrijkedoelstellingvanhetnieuweinstituut.Hetgoedorganiserenvandemarketingencommunicatieishiervoorcruciaal.Uiteindelijkrichtenalonzegezamenlijkeinspanningenzichophetvergrotenvanhetmaatschappelijkdraagvlakenhetzichtbaarmakenvandekansenendeverbindingenindeverschillendedisciplines.Daarvoorhanterenweindemarketingendecommunicatievanhetnieuweinstituuteenaantaluitgangspunten:
• Herkenbaarheid• Show,don’ttell• Vrijepubliciteitensocialmedia• Metenisweten• Medewerkerszijnambassadeurs
Communicatiedoelen2012-2013
Deprimairedoelenzijndatonzedoelgroepen:• wetenvandefusieenvanhetnieuweinstituut(kennis)• wetenwaarhetnieuweinstituutvoorstaat(kennis)• eenaantalconcreteactiviteitenkennendiehetnieuweinstituut
uitvoert(kennis)• positiefstaantenopzichtevanhetnieuweinstituut(houding)• vertrouwenhebbenindeprofessionaliteiteneffectiviteitvanhet
nieuweinstituut(houding)• positiefschrijvenensprekenoverhetnieuweinstituut(gedrag)• hetnieuweinstituut(blijven)bezoeken(gedrag)
Doelgroepen
Debelangrijkstedoelgroepenvandenieuweorganisatiezijn:• professionals:makers/ontwerpersinbreedstezinvanhetwoord,
wetenschappers,theoretici• culturalcreative’s/cultuurconsumenten• jongeren(viaonderwijsinstellingen)• toeristen• stakeholders
4.2
46
• beleidsmakers• financiëleopdrachtgevers• medewerkers• secundairedoelgroep:persenvakmedia.
Herkenbaarheid
Dedriehuidigeorganisatieszijnbinnenhunwerkveldsterkemerken.Hetdoelisomdiekrachtnaardenieuweorganisatieteleiden.Geziendegekozenkenmerkenvandenieuweorganisatie,zoalsnieuwsgierig,sociaal,fris,open/benaderbaarenextravert,zaldenieuweorganisatieeenhierbijpassendecommunicatiestijlhantereninderichtingvanin-enexternedoelgroepen.Daarbijblijvendedrieafzonderlijkedisciplinesherkenbaar,zodatdevakgemeenschappenenstakeholderszichthuisblijvenvoelenenzichblijvenherkennenindenieuweorganisatie.
Show,don’ttell
Opditmomentwerkendecommunicatiemedewerkersalnauwsamenomtezoekennaardegemeenschappelijkekrachtenindecommunicatievandeverschillendefusiepartners.Daarbijisheteerstedoelomtezorgendatonzedoelgroepenwetenwathetnieuweinstituutisenwaarhetvoorstaat.Debestemanieromdattebereikenisviadeinhoudenvolgenshetprincipeshowdon’ttell.Degemeenschappelijkeplannenvooractiviteitentoontdekrachtvandesamenwerkingnationaaleninternationaal.Vervolgenszaldestrategieeropgerichtzijnomdepositieveervaringenteverspreiden.
Vrijepubliciteitensocialmedia
Onzecommunicatierichtzichvooralophetgenererenvanvrijepubli-citeit;anderenmoetenonzekrachtzienenbenoemen.Daarbijkunnenwegebruikmakenvandegoedecontactendiedeafgelopenjarenzijnopgebouwdmetdemedia.Devormingvanhetnieuweinstituutiseengoedmomentomdiecontactenaantehalenentevoorzienvandeinformatiediezenodighebbenvoorgoedgeïnformeerdeberichtgeving.
Datgeldtookvoordeinzetvandesocialmedia.Hetwerkveldvanhetnieuweinstituutleentzichbijuitstekvooreensterkecommunicatieviadesocialmediaendeindividuelefusiepartnershebbenhierookveelervaringmee.Diekrachtengaanwegemeenschappelijkinzettenvooreensterkeonlinestrategie.
47
Marketingstrategie
Allesomonsheenisontworpen.Vanstoeltotstad.Indefysiekewereldendedigitalewereld.Dekwaliteitencreativiteitervanbepalenhetsucces.Veleprofessionalszettenzichdaarvoorin.Hetnieuweinstituutwileenbrugslaantussendeprofessionalenhetpubliek.Zijhebbenmetelkaareengroteinvloedopdekwaliteitvandesamenleving.Voorprofessionalsishetnieuweinstituutdeplekvoorverdieping,debatenontmoeting.Voorhetpubliekishetdeplekvoorinspiratieenverwondering.Maarookvanbewonderingvoordegroteontwerpersenontwerpenuithetverleden,hedenentoekomst.
Marketingencommunicatiemoetenondersteunenbijhetbehalenvandedoelstellingenvanhetnieuweinstituut.Hetdoelisomdedriehuidigesterkemerkenduidelijkteleidennaardenieuweorganisatie.Datbereikenwedoordezegroependuidelijkteinformerenoverdefusieenwatdegevolgenzijnvoordeactiviteitenenprojectenwaarbijzijbetrokkenzijn.Daarnaastzoekenwedesynergieinverschillende(nieuwteontwikkelen)activiteitenwaardoordenieuweorganisatiezichnationaaleninternationaalnogbrederensterkerkanprofileren.Voordezeprojectenwordenapartecommunicatieplannenenmarketingplannenontwikkeldomdedoelgroepentebundelenendebezoekersaantallentevergroten.
Doelstellingen
DeinzetvanMarketingenCommunicatieisbijtedragenaaneengrotenaamsbekendheid,eenpositiefenopenimagoeneenhoogpublieksbereik.Dezehelpeninhetrealiserenvandemissie.
Dedoelstellingenophetgebiedvanpublieksbereik,bekendheidenpubliciteitzijn:• hetnieuweinstituutheefthetimagovaneenopen,inspirerende
toegankelijke,stimulerendecultureleontmoetingsplaats• hetnieuweinstituutveroverteenplekindetop200vannationale
cultuurmerkenin2016• hetbezoekcijferwordtverhoogdmet7,5%in2016.Hetnieuwe
instituutstreeftnaar150.000bezoekersinRotterdamin2013meteengroeinaar200.000in2016.
• Dezedoelstellingenwordenbereiktdoordezichtbaarheidenbekendheidvanhetnieuweinstituutvanafhetbeginstevigtepositioneren.Nieuwebezoekerswordenuitgenodigdenhuidigebezoekerskerenterug.Perdoelgroepbiedthetnieuweinstituuteenpassend,kwalitatiefhoog,gevarieerdenaantrekkelijkaanbod.
48
Marketingmix
Onlineenofflinemix(websites,mailings,nieuwsbrieven,brochures,flyers,posters,advertenties,socialmedia,publicaties,gadgets,visitekaartjes,stickers)metnadrukopsocialmediaenfreepublicity.Debestaandemiddelenmixzalvooreendeelgeïntegreerdworden.ViasocialmediazethetnieuweinstituutmeteensterkmedianetwerkeneenaantrekkelijkeomgevinginRotterdam(enelders)inopeenbreedengrootbereik.Deze‘kennissen’wordenverleidomhettentoonstellingenprogrammatebezoeken,lezingenbijtewonenenaandiscussiesdeeltenemen.Dooreenaantrekkelijkprogrammaeneenprettigeomgevingstrevenwenaarherhaalbezoeken.Wewillendebezoekersaanonsbinden.DaarnaastisonsdoelomhetaantalVriendenteverhogen.Ookopbedrijfsniveaustrevenwenaarhechteenduurzamerelaties.ViadeBusinessCircleenpartnersbouwenweaanlangdurigesamenwerkingen.
Metenisweten
Communicatieenmarketingkansnelabstractworden.Wekunnengelukkiggebruikmakenvanveelkennisenervaringindebestaandeorganisaties.Lopende(publieks)onderzoekengaanwecombineren(zonodiguitbreiden)omuiteindelijkinzichtelijketekunnenmakenwatheteffectisvanonzeinspanningenenwaarweverbeteringenkunnenaanbrengen.
Ambassadeurs
Essentieelishetmerkendemerkwaardenwaaronderdeverschil-lendeactiviteitenplaatsvinden.Hetmerkvanhetnieuweinstituutstaatvoorpositievewaarden.Diewordenuitgedragendoordemede-werkers,maarookdooronzevriendenenpartners.Demedewerkerszijnbelangrijkeambassadeursvandeorganisatie.Vandaardatookeendeelvanonzeenergiezichrichtophetinformerenenbetrokkenhoudenvandemedewerkerstijdenshelefusieprocesendaarna.Daarbijzalerspecifiekeaandachtuitgaannaarhetvermogenomverbindingenteleggenmetdepartnersvanhetnieuweinstituut:overheid,kennisinstellingen,bedrijfslevenenmaatschappelijkeorganisaties.Ditvraagtvandemedewerkers,hetmanagementteamenvanhetteammarketingencommunicatieinhetbijzonder,devaardigheidomhetdoenenlatenvandeeigenorganisatietevertalennaardebelevingswereldvandevriendenendepartners.
49
1januari2013:Operationeelmarketing-encommunicatieplan
Opbasisvandebovenstaandeuitgangspuntenzijnweopditmomenteenoperationeelplanvoormarketingencommunicatieaanhetopstellen.Ditplanisop1januari2013gereedenbevatminimaaldevolgendeonderdelen:• decommunicatiecampagnerondhetnieuweinstituutende
positionering;• hetprofessionaliserenensamenbrengenvandemedia-benadering;• hetontwikkelenvaneengemeenschappelijkeonlinestrategie;• hetvastleggenvanindicatorenwaarmeewehetsuccesvande
inzetkunnenmetenenonzeinspanningenkunnenbijsturen.
50
Hoofdstuk5Organisatie
Infebruarivanditjaartekendendedriepartijendeaktevanoprich-tingStichtingNiadec;injuniwordtdefusiedefinitief,waarnaper1januaridenieuweorganisatieeenfeitis.Destructuurvandenieuweorganisatieisafgeleidvandetakenzoalsbeschreveninvoorgaandehoofdstukken.Erisgekozenomdestructuurzoeenvoudigmogelijktemaken,metzoweinigmogelijklagen.Denieuweorganisatiebestaatuitvierafdelingen:erfgoed,presentatie,platformenbedrijfs-voering.
Denieuweorganisatieheeftééndirecteur.Momenteellooptdeprocedurevoordewervingenselectie.Hetprofieldathiervoorisopgesteldrichtzichopeenstevigeinhoudmetverbindendekwali-teiten.Naarverwachtingzalaankomendnajaardenieuwedirecteurbekendwordengemaakt.
Denieuweorganisatieheefteenmanagementteamdatbestaatuit6leden:dedirecteurendehoofdenvanErfgoed,Presentatie,Platform,BedrijfsvoeringenMarketingCommunicatie.Denieuweorganisatieiseenlijnorganisatiemethorizontaalsterkeverbindingenviaprojecten,eenprogrammaoverleg,eenlangetermijnagendaenperiodiekethema’s.
Toezicht
DenieuweorganisatieheefteenRaadvanToezicht.Begin2012iseennieuweRaadvanToezichtsamengesteld.OmkwaliteitencontinuïteittekunnenwaarborgenbestaatdezedeelsuitledenvandeRadenvanToezichtvanhetNAi,PremselaenVirtueelPlatform.Na2012zullendeRadenvanToezichtvanhetNAi,PremselaenVirtueelPlatformwordenontbonden.
Personeel
Hetkapitaalvandenieuweorganisatiewordtbehalvedoordeprach-tigetentoonstellingenoffantastischedienstverlening,ookbepaalddoordemensendiedezeondernemingmaken.Vanuitdezege-dachtezijnerdeafgelopenperiodebelangrijkestappengezetindeuitwerkingvandefusievoorpersoneel.Gedurendehetheletraject
51
isintensiefoverlegmetpersoneelsvertegenwoordigingenvandedrieinstellingen.Dezezomerkrijgenallewerknemersduidelijkheidoverhunnieuwedienstverbandendearbeidsvoorwaardenvandenieuweorganisatie(vanaf2013enverder).
Cultuur
Erwordtveelenergiegestokenindecultuurvandenieuweorgani-satie.Meteencompactteamwordteentrajectopgezetomdeorga-nisatiecultuuractieftevoeden.Begin2013wordtdittrajectverderuitgerold.Deafgelopenmaandenzijnwerkgroepenactiefgeweest.Dezewerkgroepenzijnsamengesteldlangsdelijnenvandenieuweorganisatiestructuur.Indewerkgroepenwordtdeuitrolvandefusievoorbereid,zowelpraktischalsinhoudelijk.
52
Hoofdstuk6FinanciënBegroting2013-2016
Debegrotingvanhetinstituutiseenfinanciëleweerslagvanhetbovenstaandeactiviteitenplan.IndebegrotingzijnconformopdrachtvanOCWde3disciplinesafzonderlijkbegroot.Daarnaastisinzichte-lijkgemaaktwelkeactiviteitendiscipline-overstijgendzijn(Multi-disc).Dezegezamenlijkeactiviteitenbedragen10%vandetotaleOCWbijdrageenzijnuitsluitendingevuldopactiviteitenlasten.Mogelijkesynergieinbeheerlastenisniettotuitdrukkinggebrachtbehoudensdedirecteur/bestuurder.
Debegrotingisconservatiefopgesteld,projectenkunnenalleendoorgangvindenwanneerdefinancieringdaarvangegarandeerdis.MetfinanciëleonzekerhedenzoalsdebijdragevanhetministerievanInfrastructuurenMilieuendefinancieringvanhetDesignhuisinEindhovenisgeenrekeninggehouden.Alsblijktdatdezefinancieringwijzigtwordtditverwerktindebegrotingvandebetreffendediscipline.
Debegrotingisopgesteldmetalsuitgangspuntdatdevolledigesubsidieaanvraagzalwordentoegekend.Debegrotingvanhetinstituutbestaatvanuitdeaardvandefunctievooreengrootdeeluitbeheerkostenenvastelasten.Ditzijnonderanderegebouwkosten,enpersoneelskostenvoorhetbeheervandecollectieenontvangstvanpubliekop362dagenvanhetjaar.
Eenindicatiedaarvoorisdeverhoudingbeheer-versusactiviteiten-lasten.Voorhetinstituutkomtdezeuitop28%.Desamenstellinghiervanisinonderstaandetabelopgenomen.Eenindicatorvoordematewaarindeorganisatiekanbijsturenisdeverhoudingvasteenvariabelelasten.TenopzichtvandeOCWbijdrageisdeze37%.Alsdefinitievoorvastelastengeldtdatdezenietbinnen1jaarbeïnvloedbaarzijn.
53
Bijlagebegroting2013-2016
54
55
56
SlotFinanciënBegroting2013-2016
Eenfusietussendrieinstellingeniszeldengemakkelijkenisookinhetgevalvanditnieuweinstituutgeensinecure.Verschilleninopvat-ting,achterban,plaatsvanvestiging,schaalgrootte,juridischebasisenindividuelekaraktersmoetenwordenoverwonnenomvervolgensoptegaanineenorganisatiemeteendragendegedachte,missieenintrinsiekemotivatie.Tegelijkertijdmoethetpubliekvoldoendevanzichzelfindenieuweorganisatieterugherkennenomhetinstituuther-nieuwdvertrouwentegeven.Ditalleskosttijd,endietijdisgenomen.Inmiddelszijnweinditproceseenheeleindgevorderd.OnlangsheeftdenieuwestichtingNiADEC(NederlandsInstituutvoorArchitectuur,DesignenE-Cultuur)statutengedeponeerdwaarinallekernwaardenvandeverdwijnendestichtingengoedzijngewaarborgdeneenactievemissiestaatgeformuleerd.EennieuweRaadvanToezichtisgeformeerdwaarindeverschillendeorganisatieszijnvertegen-woordigdenooknieuwbloedisopgenomen.Ookzijninmiddelsallemedewerkersineenprocesvanwederzijdsekennismakingenzelfsalintegratiegekomen.Metditbeleidsplanwordtditprocesvoorzienvanzijninhoudelijkefundament.Eenverhaalomintegeloven.Tochiseenordentelijkofzelfsinspirerendfusieprocesweinigwaardindienhetnietaansluitopverwachtingenenbehoeftenbijdetoe-komstigebezoekers,partnersengebruikersvanhetinstituut.Omdatzijindeallereersteplaatsafkomstigzijnuitdedriedisciplines,zalhetnieuweinstituutduidelijkmoetenmakendatzevoordiedisciplinesveelkunnenbetekenen.Dearchitectuurwereldheeftperspectief,waarderingenwerknodigenzalnaarhetinstituutkijkenvanuitdieinvalshoek.Dedesignwereldwilzijnmaatschappelijkeemancipatieeneconomischegroeivaninhoudelijkefundamentenvoorzien.DewereldvanE-Cultuurheeftbehoefteaanerkenningvanzijngroeivanuiteenartistiekenichenaareencultureledimensieinbredezin.Hetmogeduidelijkzijndathetinstituutindezedynamiekzijndienstenzalbewijzen.Maarzoalseerderopgemerktleidtdezedienstbaarheidaaneencultureledynamiekmeteenooktotdeoverkoepelendeagendavanhetinstituut.Hetgaatomdeondersteuningvandisciplinesdietegelijkertijdtezameneenzwarebijdrageleverenaanhetcreatievevermogenvandesamenleving.Erontstaateenkritischemassadie
57
tebelangrijkwordtomsteedsalleenteherleidentotdebestaandedisciplines.Hetinstituutmoetinstaatwordengeachtzichookalspositievekrachtteontwikkelenwaarmeedezecreativiteitwordtgestimuleerddwarsdoordedisciplinesensectorenheen.HiermeekomenwemeteenookaandegrensvanhetbegripCreatieveIndustrie.Creativiteitvolgtniethetwerk,maarwerkvolgtuiteindelijkaltijddecreativiteit.Hetisgeenspecifiekekwaliteitvaneensector,maareengeneriekekwaliteitvaneensamenlevingdiedevernieuwingnietschuwt.Hetisdezevernieuwingdiedesamenlevingnunodigheeftendievanuitdienoodzaaktotmissievanhetinstituutzalworden.Creativi-teitkruiptwaarhetnietgaankan.Engelukkigmaar.
58
Activiteitenbijlage2013-HetInstituutvoorArchitectuur,DesignenE-cultuur
Activiteitenbijlage2013HetInstituutvoorArchitectuur,DesignenE-cultuur
•••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••
1.Erfgoed Hetinstituutheefteenzeerbelangrijkeenomvangrijkeerfgoedtaak.Coördinatie,onderzoekenarchiveringvanhetfysiekeendigitaleerfgoedvanarchitectuur,vormgeving,mode,e-cultuurengamesko-meninverschillendevormenaanbod.Metalsduidelijkuitgangspuntdatdebeheer&bewaarfunctieenacquisitievandestukkengerichtisoparchitectuurennietopdedisciplinesdesign,modeene-cultuur.Hetarchiefmetdevermaardearchitectuurcollectiesvormeneenbelangrijkbronvoorveleactiviteiteninhetinstituut.Hetarchiefishiermeeeenvandegrotepijlersvoordeorganisatie.
Archieven,collecties,bibliotheek• Acquisitie• Inventarisatie/ontsluiting• Beheerenbehoud• Bruiklenen• Toegankelijkheid/raadpleegbaarheid
Coördinatie,ontsluitingenDigitalisering• NationaleDesignArchief• DigitaliserenArchitectuurCollectie• Datacleaning• CultureleCoalitieDigitaleDuurzaamheid• DigitalArtForce
Collectieinformatiesysteem• Adlib• Archivista• E-depot• UAR• Carare
1.1
1.2
1.3
59
Activiteitenbijlage2013-HetInstituutvoorArchitectuur,DesignenE-cultuur
Dienstverlening• Studiezaal• Fotobestellingen• Rondleidingen• Advies
Specialeprojecten• Implementerennieuwacquisitiebeleid,zoalsvastgelegddoorNAi
in2012• Ontwikkelinguniformestandaarde-depotmodelvoorarchitec-
tuur,vormgevingene-cultuurengoodpractiseontwikkelenvoorduurzamedigitaleopslag
• BijdragenaanPresentatie&PlatformzoalsdeWisselsSchat-kamer,StadvanNederland,beheerMuseumwoningen,MyfirstDesignCollectieendeThen/Nowlezingen
• Bijdragenaan(inter)nationaletentoonstellingen,zoalsdeHermitageTentoonstelling.
• Bijdragenaaninternationalevertegenwoordigingvoordigitaalerfgoedvoorarchitectuur,vormgevingene-cultuur.
• uitgavenPremselaPress• ArchitectuurMonografieën
•••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••
2.PresentatiePresentatieisverantwoordelijkvoorhetprogrammerenvandepublieksfaciliteitenvanhetnieuweinstituut.HetgaatinRotterdamomviermuseumzalen,2auditoria,eenDoeDek,eenworkshopruimteenandereeducatieveruimtesenverderallepubliekstoegankelijkeruimtenvanhetgebouw.InEindhovenbeschikthetinstituutoverhetDesignhuis,waarermeerderemalenperjaartentoonstellingenwordengeorganiseerdismCapitalDendegemeenteEindhoven.
HoofdlocatieRotterdamTentoonstellingenzaal1• Inzaal1wordentweetotdrietentoonstellingengeorganiseerd,
waarvantenminste1tentoonstellingdearchitectuuralsinvalshoekneemt,entenminste1tentoonstellingovereenonderwerpgaatdatraaktaanarchitectuur,designene-cultuur.Deprogrammakeu-zeisaltijdeenweerslagvaneenoptimumtusseninhoud(actueelenrelevant),publieksbereik(30.000–50.000pertentoonstelling)
1.4
1.5
2.1
60
Activiteitenbijlage2013-HetInstituutvoorArchitectuur,DesignenE-cultuur
eneenverdienmodel(substantiëlebijdragenvanderden).• Deopeningstentoonstellingin2013gaat,naardetitelvanhet
beleidsplan,overCreativiteitalsNoodzaak.Dezetentoonstellingmarkeertnaarhetbredepubliekmeteendeinzetvanhetnieuweinstituutvoordekomendejaren.Zijrichtzichophetbelangvanhetontwerp(indebredezindeswoords)vooronzesamenleving.Zeonderstreeptderolvancreativiteitdiezichnietineensectorlaatvangenmaardwarsdoordedisciplinesenmaatschappelijketerreinenhaarwegvindt.
• Nadeopeningstentoonstellingstaatvooralsnogeenmono-grafischetentoonstellingovereenbelangwekkendearchitect/ontwerpergepland.Dekeuzevandeontwerpermoetnogdefi-nitiefwordenbepaald.OptieszijneenoverzichtvandeactuelebetekenisvanGaudi(mbttechniek,ambachtenhergebruik)of(samenhangendmetdeambitietothetverwervenhethuncol-lectie)VanEycken/ofHertzberger.
Tentoonstellingenzaal3• Inzaal3wordenin2013drietotviertentoonstellingengeorga-
niseerd,dieafwisselendruimtebiedenaanarchitectuur,designene-cultuurafzonderlijkofaantentoonstellingenwaarindezedisciplinessamenkomen.
• Dekomendemaandenwordteenprogrammalijnenpotentiëleprogrammeringvanzaalvastgesteld.Hetdoelgroephiervoorisdegroepprofessionalsdieinhetnieuweinstituutideeënwilhalenvoordeeigenpraktijk.Detentoonstellingenzullendusinnovatiefmoetenzijnmaardienenookinteressanttezijnvooreenbrederpubliek.
• DetentoonstellingoverLeleinzaal3staattotenmet2febuari2013.Rekeninghoudendmetaf-enopbouwisvanafmediofebruarieenvolgendetentoonstellingmogelijk.Deomloopsnel-heidvanZaal3tentoonstellingenishoog.•Voorbeeld: Er is contact met Pastoe om te kijken of in aanvul-ling op de Pastoe tentoonstelling in de Kunsthal (voorjaar 2013) in zaal 3 een tentoonstelling kan worden geprogrammeerd over interieur/wonen.•Voorbeeld: Er wordt gekeken of in 2013 (en mogelijk de volgende jaren) in samenwerking met Archiprix een tentoonstel-ling kan worden geprogrammeerd rondom deze architectuurprijs. Deze ambitie vloeit voort uit het onderdak bieden van deze organisatie in het nieuwe instituut. •Voorbeeld: Met het medialab V2_ wordt gesproken om presen-taties en showcases (Testlab) met enige regelmaat op zaal 3 te organiseren.
2.2
61
Activiteitenbijlage2013-HetInstituutvoorArchitectuur,DesignenE-cultuur
Vastepresentaties• DeSchatkamerwordtgecontinueerdenindienmogelijkverder
ontwikkeld.Bijdevoorbereidingvantoekomstigewisselsvanobjecten(deeerstestaatgeplandinapril2013)wordtbekekenoferdesignobjectenuitdecollectievanhetNAikunnenwordenopgenomenindeschatkamer.HetisdeambitieomgelijkmetdewisseltebekijkenofaudioaandeSchatkamerkanwordentoegevoegd.
• DeStadvanNederlandwordtgecontinueerd(totenmet2016).Ervindteenwisselplaatsindecember2012.
• DeopenstellingvanMuseumwoningSonneveldwordtgeconti-nueerdenvormtopditmomentaleengeïntegreerdepresentatievanarchitectuurenvormgeving.Demuseumwoningwordtin2013geprogrammeerdopbasisvaninteresseenbudgetvanexternepartners.Verbredingendigitaliseringvandepresentatievandemuseumwoningismogelijkindienvanuitvormgevingene-cultuurhiervoorcapaciteitenbudgetbeschikbaarwordtgesteld.Quamarketingzaldemuseumwoningnadrukkelijkerbijhetdesignpubliekwordengepositioneerd.
Educatie:• Architectuuronderwijsprogramma’svoorhetPOenVOworden
in2013gecontinueerd.Dezeprogramma’szijnreedsontwikkeld.Verbredingvandezeprogramma’srichtingdesignisgoedmo-gelijk,indiencapaciteitenbudgetvanuitdezedisciplinehiervoorbeschikbaarwordengesteld.Verbredingrichtinge-cultuuriseenambitieindetoekomsthiervoordienenmiddelengeworventewordenenafstemmingmoeterkomenmetdee-cultuureducatiepartijen(mediawijsheidprogrammaenkunstfactor).
• HetDoeDekwordtgecontinueerdendeactiviteitenrichtenzichopdeverschillendedisciplinesafhankelijkvanbudgetencapa-citeit.Hetdoedekiseenkrachtiginstrumentomdeeducatievefunctieinhetgebouwopeenspeelseeninnovatievemanieruittedragen.Dehuidigeopstellingbiedtuiteenlopendemogelijkhedenvoorschoolklassen,individuelebezoekersenkinderpartijen.
• Kinder-enfamilieactiviteitenenderondleidingenvooronderwijsenpubliekzijngerichtopdekennisoverdrachtvandedisciplinesdaarbijvolgenderondleidingengrotendeelsdetentoonstellings-programmering.Tevenszijnerrondleidingengerichtopeenkijkjeachterdeschermen(hetdepot),hetgebouwendeomgeving
2.3
2.4
62
Activiteitenbijlage2013-HetInstituutvoorArchitectuur,DesignenE-cultuur
UrbanAugmentedReality• OnderhoudenbeheervanUAR,deArchitectuurapplicatie• ContentontwikkelingregulieretoepassingUAR,insamenwerking
metstedelijkepartners• Specialetoepassingen,ontwikkeldmetincidentelepartners,zoals
UARondergrond.Publieksactiviteitensponsoren,vriendenclubenCircle• Hetnieuweinstituuthechteengrootbelangaanhetduurzaam
bindenvandoelgroepenaanhetinstituut.Voordezedoelgroepenwordtookeenopmaatgesnedenprogramma’saangeboden.Behalvedealgemenepublieksactiviteitenzijnditextra’sindevormvanontvangsten,bijzondereontmoetingen,rondleidingenenexcursies.Kernvandezakelijkeaanpakisdatbijalleactiviteitenwordtgekekennaarverdienvermogen.Erzijnvoordetentoonstellingszalen,DoeDekenplatformdiverseactiviteitenenfinancieringstechniekentebedenken.
• Hetnieuweinstituutverzorgtjaarlijksookdiverseexplicietafge-sprokentegenprestatiesvoorhaarsponsoren.Devormeninten-siteitvandezetegenprestatieswordenelkjaaropnieuwinoverlegmetdesponsorenvastgesteld.Daarwaarhetlezingenbetreft,valtdeorganisatiebinnenhetreguliereprogrammavanlezingenendebatten.Daarnaastbetrefthetdeorganisatievanprijsvragen(aldannietmeteenpubliekkarakterindevormvaneenopen-bareuitreikingofeententoonstellingvandeprijsinzendingen),beslotenexpertmeetingsmetdesponsorenenkinderdagen.
ZomerprogrammeringRotterdam• Inhetkadervandezomerprogrammeringwordengedurendede
zomermaandenopenbarezomeractiviteitengeorganiseerddieineersteinstantiezijngerichtzijnopeenalgemeenpubliek(Rotter-dammersendecultuurconsument).Hetgaatomactiviteitendieeenbalansbiedentusseninhoudensfeer(seriousfun)enhetpubliekarchitectuur,vormgeving,modeene-cultuuropeenanderemanierlaatervaren.Denkhierbijaanpresentatieseninstallatiesophetdekenterrasvanhetinstituut,filmvertoningenenevenementenalsBringYourOwnBuilding.Waarmogelijksluitendeactiviteitenaanoprelevanteactualiteiten,zoalsdeDagvandeArchitectuurofdeOperadagen.Doelvandezeactiviteitenismeernieuwebezoekerstetrekken(cultuurconsumentenenRotterdammers),nieuwebe-zoekerseeneerste,laagdrempeligekennismakingtebiedenendebekendheidvanhetinstituuttevergroten.Indezomerprogramme-ringwordtverbredingopgezocht,doordeactiviteitentegaanrichtenoppopulairecultuurenarchitectuur,vormgevingene-cultuur.
2.5
2.6
2.7
63
Activiteitenbijlage2013-HetInstituutvoorArchitectuur,DesignenE-cultuur
EindhovenDesignhuis• HetDesignhuisEindhoveniseensamenwerkingvanhetinstituut,
CapitalDendeGemeenteEindhoven.Zijhebbenelkaargevon-denomNederlandsdesigntepresenterenentonenineenstadwaarindesignonderwijs,technischeontwikkelingenbedrijfslevenelkaarvinden.TevenstoonthetDesignhuisinternationaleontwik-kelingenophetgebiedvandesignenmode.HetDesignhuisEindhovenorganiseertpresentatiesenexperimentenophetgebiedvandesigneninnovatie,onderzoekenpresentatie.Focizijnsmartdesign,builtenvironment,nextfashion,opendesign,designerfgoed.
•••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••
3PlatformPlatformverzorgtalleactiviteitendiebedoeldzijnvoordeondersteu-ningenversterkingvandesector,metlezingen&debatten,dialoog,workshops,netwerkverbindingen,matchmaking,exposureenonder-steunendefaciliteiten.
LezingenendebatteninRotterdam• lezingen,debattenenpresentatiesoverarchitectuur,design,
e-cultuurenmodeindebreedstezinvanhetwoordkomenwekelijksaanbod.Hiervoorwordtdevastedonderdagavondinhetauditoriumbenuten,afentoe,anderelocaties.Hetgaatom40-50activiteiten,waaronder2lezingenvaneeninternationaalgerenommeerdearchitect.Delezingenendebattenvormeneenbelangrijkgelegenheidvoorvakgenotenenspecialistenuitbinnen-enbuitenlandommetelkaarindiscussietegaanoverurgenteenactuelekwestiesenontwikkelingenbinnendearchitectuur,design,mode,gamingene-cultuurenhunbeteke-nisbinneneenbredere,maatschappelijkecontext.DragendegedachtevandelezingenendebattenisdeinnovatieagendaArchitectureofConsequence,decrossoversmetdetopsectorenenderesearchagendavandekennisinstellingenzoalsTNO,Rathenau,KNAW.Bezoekersgaannaarhuismetnieuwe(envaakookpraktische)ideeën.Dedonderdagavondisdaarmeedewekelijkseboostvoordevakgemeenschap
2.8
3.1
64
Activiteitenbijlage2013-HetInstituutvoorArchitectuur,DesignenE-cultuur
Studio• DeStudiowordttottenminste1april2013gecontinueerden
verbreedmetdedisciplinesvormgevingene-cultuur.Deverbre-dingisopditmomentalgerealiseerdviahetStimuleringsfondsArchitectuur.
HOT100• hetjaarlijksetalentprogrammavoormediastudentenafkomstigvan
kunstacademies,CMDopleidingenenWOkenteenaantalfacet-ten;dejaarlijkseselectievandehonderdbesteafgestudeerdetalenten,depublicatievandecatalogusmethetwerk,dework-shopswaarmedia-vraagstukkenvandecultuursectorwordenvoorgelegdenopgelostbijPICNICenvervolgensdehot100clubeennetwerkvanalumniwaargedurendehetjaarberoepopwordtgedaanvoorhetvindenvanantwoordenopuitdagendevragen.
Matchmaking• Hetnieuweinstituutcontinueertdematchmakingactiviteiten,die
zijngerichtophetinternationaalpromotenvanhetNederlandsearchitectuurtalent.Deinzetisomtenminste3opgaventemat-chenmetNederlandsearchitecten.SpeerpuntlandenzijnChina,India,BrazilëenRusland.
DebatesOnTour• DeDebatesOnTourwordengecontinueerd.Waardethematiek
endelokalesituatiehieromvragenwordtverbredingtussendedriedisciplines
Prijzen• BakemaFellowshipwordtgecontinueerda10.000europer
stipendiumperjaar.• Rotterdamdesignprijs• dePremselaPublieksprijs• DeBestPractiselintjesregen
PremselaLeerstoel• DePremselaLeerstoelvoorDesignCulturesisingesteldaan
deVU.TimodeRijkbekleedtdezeLeerstoeltotenmet2012.In2013zaldeLeerstoelwordengecontinueerd.Hetvakdesigncul-turesiseenvandemeestsuccesvollevakkenaandeVUopditmoment.
3.2
3.3
3.4
3.5
3.6
3.7
65
Activiteitenbijlage2013-HetInstituutvoorArchitectuur,DesignenE-cultuur
OntwikkelingNationaleInnovatieagenda• HetinstituutwerktsamenmetNederlandseeninternationale
bedrijvenommetontwerperseeninnovatieagendaoptezetten.WezijnbegonnenmetDSMenwillendestakeholdersuitbreidenmetdetextielindustrie,AKZONobelenandere.
Afstemmingencoördinatieberoepspraktijk,MBO,HBOenWO• Hetinstituutisindialoogmetdeberoepsopleidingenommet
namedestapvanonderwijsnaarberoepsveld,aansluitingentalentontwikkelingvandeprofessionalstestimulerenenaftestemmenmethetwerkveldendeberoepsorganisaties.HetHBOconvenant,clubHot100,Lichtingendejongearchitectendag(i.s.m.deBNA)zijnvoorbeeldenvandeinstrumentendiehiervoorwordeningezet.Deinstrumentenwordenindialoogmetdepartnersenstakeholdersingezet.
MyfirstDesignCollectie• MyFirstdesigncollectieiseencursusvoorjongeprofessionals
vanverschillendecultureleachtergrondendiedesignwillenver-zamelen.Partnerszijndemuseametdesigncollecties,ontwerp-studio’senvormgevers.ViamediapartnerEigenHuis&Interieurwordendeelnemersgeworven.Deelnemersbetaleneenfee.
PublicatiesOnderzochtwordtinwelkematedeverschillendepublicatieserieswordensamengevoegddanwelblijvenbestaanomdatzeeenspeci-fiekedoelgroepbedienen:• MORF• PremselaPress,deboekenseriebelichtdegeschiedenisen
onderzoektdetoekomstvandesign.• VPresearch,deonderzoekpublicatiesophetgebiedvangaming,
mediacultuurenvraagstukkenzoalseerderzijnverschenenoverOwnership,BornDigitalArt.
• Architectuurpublicatiesmetdeweerslagvanresearchenuitkom-stenvanhetplatformprogramma.
Publieksevenementenennetwerkactiviteitenvanenmetderden,hetinstituutislandelijkbijdeverschillendedoelgroepenactiefoplocatieaanwezig.• DeelnameaanpublieksevenementenvanderdeninRotterdam,
zoalsMuseumnacht,Museumweekend,IFFR,DEAFen24UurCultuurenlandelijkdeUitmarkt.
• DeFashionweekinAmsterdamendeModeBiënnaleinArnhemzijndenationalemode-evenementenwaarhetnieuweinstituut
3.8
3.9
3.10
3.11
3.12
66
Activiteitenbijlage2013-HetInstituutvoorArchitectuur,DesignenE-cultuur
samenwerktmetdepartnersinArnhem,defashioncouncilenModintaanhetprogrammaenaanLichting.
• Dedesignweek,HetinstituutmanifesteertzichtijdensdedesignweekinEindhovenvanuithetdesignhuismaarookophetSTRPterrein.
• PICNIC,hetinstituutblijftdejaarlijksesamenkomstenverkiezingvande‘beste’100afgestudeerdeict-creatieven(deHOT100)organiserenbijdestakeholdersdiesamenkomentijdenshetPICNICfestivalinAmsterdam.
• AVROPaviljoenAmsterdam(Vondelpark),eentabled’hôtevanhetinstituutvoorzietwekelijksinteressantediscussie,werkluchesenspreekurenophetgebiedvane-cultuurengaming.
• DutchGameGardenflexplek;inhethartvandeNederlandsegamewereldophetNeudezalhetInstituuteenzetelbekledenomvanuitdewandelgangenendegamewerkvloerverslagtedoenoverdemeestrecenteontwikkelingentevensiserruimtevoorhethoudenvandespreekuren.
• DriemaandelijkseborrelmetsprekerinhetinstiuutnR’damenofhetDesignhuisEindhoven
• Samenwerking/Afstemmingculturelepartnerinstellingen:Berlageinstituut,AIR,V2_,WORM,voorheenMontevideo,MOTI,Mar-res,Instellingenmuseumpark,DEN,SICA,CentraalMuseum,Mediamatic.
• AfstemmingBeroepspraktijkenCreatieveIndustrie:BNO,BNA,BNI,DGA,FashionCouncil,CreativeCouncil,CLICK,FederatieCreatieveIndustrie,TopteamCreatieveIndustrie,DutchCreativeResidencyNetwork.Universiteiten,CCAA,Synthens,AgentschapNL,StimuleringsfondsArchitectuur,design,e-cultuur.
Spreekuur(SPRKR)• SPRKRiseenvraagbaakvoorallee-cultuurvraagstukkenenhet
documenterenvande‘lessonslearned’(dievoortkomenuitdespreekuren)opdewebsite.Bijhetbeantwoordenvandevragenwordenerexterneexpertsenjongetalenteningezetomdevragenzoscherpmogelijktebeantwoorden.
•••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••
3.13
67
Activiteitenbijlage2013-HetInstituutvoorArchitectuur,DesignenE-cultuur
4.InternationaliseringInternationaalbezoekersprogramma• Hetinternationaalbezoekersprogrammawordtgecontinueerd.
Dehuidigesamenwerkingmetvormgeving(hetvoorbepaaldeaangelegenhedensamenuitnodigenvangasten,ofhetbiedenvaneendagprogrammaaanelkaarsgasten)wordtvoortgezetene-cultuursluitzichhierbijaan.
• Erwordtvoorbijdehuidigesamenwerkingonderzochtofermeermogelijkis,hieroverzijnnualgesprekkengaande.Vooralsnogwordtgedachtaaneengemeenschappelijkprogrammavooreendeelvandebezoekers;eenanderdeelvandebezoekersblijftsectorspecifiekenwordtdoordebetreffendedisciplinezelfverzorgd.Hiertoewordtdekomendewekeneenvoorstelgedaan.
• HetbezoekersprogrammawordtgefinancierduitvoormaligeHGISmiddelen.Continueringvanhetbezoekersprogrammaishiervanafhankelijk.BijBuZa(financiervanhetbezoekers-programma)wordtnamensdenieuweorganisatiestrakséénaanvraagingediend.
Internationaletentoonstellingenstatelijkemanifestaties• Hetnieuweinstituutcontinueertdeinternationalereizendepre-
sentaties.Deintensiteitisafhankelijkvandeinteressevanbuiten-landsepartnersendebeschikbaarheidvanexternefinanciering.
• Indetweedehelftvan2013wordteenreizendetentoonstellinggeorganiseerdoverdegeschiedenisvandeNederlandsearchi-tectuurindeHermitageinSt.Petersburg.DezetentoonstellingkanlaterookinRotterdamtezienzijnen/ofgaanreizen.
• Deambitieisomin2013tenminsteéénmultidisciplinaireinter-nationalepresentatieterealiserenmetHGISmiddelen,metdezemiddelenwordenookandereactiviteitenontwikkeldgerichtopdeverbeteringvandeInternationaledialoogenrepresentatievandeNederlandsevormgevinginalhaardimensies.
• Gezamenlijkedeelnameaanbiënnalesenfestivalsvindtplaats,daarwaardebiënnaleenhetfestivalzichhiertoeleent,lees:ookmultidisciplinairevanopzetis.Daarnaastzijnerdespecifiekepresentaties;destatelijkeArchitectuurmanifestatiesArchitectuurBiënnale,SalonedeMobile,IstanbulBiennale,ISEA,ArsElectro-nicaenTransMedialeinBerlijn.
• Netwerkactiviteitenzoals‘HowDoYouDo”endee-culturefairblijvenineuropeesverbandbestaan;ditzijnaantrekkelijkeinstrumentenomcreatieveprofessionalsinternationaalaanelkaartebinden.
4.1
4.2
68
Activiteitenbijlage2013-HetInstituutvoorArchitectuur,DesignenE-cultuur
• Continueringvandeinternationalepresentatiesin2013isafhan-kelijkvanfinancieringvanOCWenvandeconcreteinteressevanbuitenlandsepartners.HiervoorishetICBbeleidkaderstellend.
DutchDFA• HetDutchDFAprogrammawordtvoortgezetenuitgebreidmete-
cultuurengamingwanneerexternefinancieringhiervoorbeschik-baarkomt.Bijvoortzettingwordtingezetopgemeenschappelijkepresentaties,lezingen,netwerkmomenten,matchmaking(inDDFA-context)enhetontwikkelenvanmarktkansen.DutchDFAzouvoorarchitectuurvooraleengoedeondersteuningzijnvoorhetmatchmakingprogramma,voordee-cultuurzalhetmetnameeenversterkingbetekenenvoordegame-industrieendelabsmetmarktproducten.
InternationaalNetwerk• Hetinstituutisactiefverbondenaandiverseprofessionelenetwer-
keneninternationaleagenda’szoalsICOM,Iffaca,ASEF,ISEA,designcouncil,InternetofThingsenanderewerkverbanden.DezenetwerkenversterkendeagendaenprofessionaliseringvandedisciplinesenstimulerendeinternationaleuitwisselingvanKennisenontwikkeling.
4.3
4.4