CUMHURİYET DÖNEMİ CUMHURİYET DÖNEMİ ŞAİR TOPLULUKLARIŞAİR TOPLULUKLARI

HAZIRLAYAN HAZIRLAYAN Hatice CANSIZOĞLUHatice CANSIZOĞLU

(1923- 1940 / 1940-… )(1923- 1940 / 1940-… )

TEMEL SORUTEMEL SORU

GELECEĞE

İZ BIRAKANLAR KİMLERDİR?

GEÇMİŞTEN

KAZANIMLARKAZANIMLAR

ŞAİRLAERİNŞİİRE

DÖNEMLERİNİYANSITTIKLARINI

BİLİR.

ŞİİRİNSADECE

DUYGULARIYANSITMADIĞINI

GÖRÜR.

CUMHURİYET DÖNEMİ

ŞAİRLERİNİ VE

ŞİİRLERİNİ TANIR.

ŞİİRSEVGİSİGELİŞİR.

ÜNİTE SORULARIÜNİTE SORULARI• CUMHURİYET DÖNEMİNDE CUMHURİYET DÖNEMİNDE

HALKIMIZIHALKIMIZI HANGİ SANATÇILAR DAHA HANGİ SANATÇILAR DAHA ÇOK ETKİLEMİŞTİR?ÇOK ETKİLEMİŞTİR?

• BU DÖNEMDE SOSYAL VE SİYASAL BU DÖNEMDE SOSYAL VE SİYASAL OLAYLAR ŞİİRE YANSIMŞ MIDIR?OLAYLAR ŞİİRE YANSIMŞ MIDIR?

• BU DÖNEMDE YENİ ŞİİR SÖYLEYİŞLERİ BU DÖNEMDE YENİ ŞİİR SÖYLEYİŞLERİ OLUŞMUŞ MUDUR?OLUŞMUŞ MUDUR?

Cumhuriyet döneminde hangi şair toplulukları Cumhuriyet döneminde hangi şair toplulukları oluşturulmuştur?oluşturulmuştur?

Şairlerimiz hangi konuları hangi biçimlerle Şairlerimiz hangi konuları hangi biçimlerle söylemişlerdir?söylemişlerdir?

• BEŞ HECECİLERBEŞ HECECİLER

BEŞ HECECİLERBEŞ HECECİLER

Faruk Nafız Çamlıbel, Yusuf Ziya Ortaç,

Enis Behiç Koryürek, Halit Fahri Ozansoy ,

Orhan Seyfi Orhon

Halit FahriHalit Fahri OZANSOYOZANSOY

Faruk NafizFaruk NafizÇAMLIBEL ÇAMLIBEL

Enis Enis Behiç Behiç KORYÜREKORYÜREKK

Yusuf ZiyaYusuf Ziya ORTAÇORTAÇ

BEŞ HECECİLERBEŞ HECECİLER• **Hecenin beş şairi adıyla da anılan bu sanatçılar milli edebiyat akımından Hecenin beş şairi adıyla da anılan bu sanatçılar milli edebiyat akımından

etkilenmiş ve şiirlerinde hece veznini kullanmışlardır.etkilenmiş ve şiirlerinde hece veznini kullanmışlardır.• *Şiirde sade ve özentisiz olmayı ve süsten uzak olmayı tercih etmişlerdir.*Şiirde sade ve özentisiz olmayı ve süsten uzak olmayı tercih etmişlerdir.• *Beş hececiler şiire birinci dünya savaşı ve milli mücadele döneminde *Beş hececiler şiire birinci dünya savaşı ve milli mücadele döneminde

başlamışlardır.başlamışlardır.• *Beş hececiler ilk şiirlerinde aruz veznini kullanmışlar daha sonra heceye *Beş hececiler ilk şiirlerinde aruz veznini kullanmışlar daha sonra heceye

geçmişlerdir.geçmişlerdir.• *Şiirde memleket sevgisi, yurdun güzellikleri, kahramanlıklar ve yiğitlik gibi *Şiirde memleket sevgisi, yurdun güzellikleri, kahramanlıklar ve yiğitlik gibi

temaları işlemişlerdir.temaları işlemişlerdir.• *Hece vezni ile serbest müstezat yazmayı da denediler.*Hece vezni ile serbest müstezat yazmayı da denediler.• *Mısra kümelerinde dörtlük esasına bağlı kalmadılar yeni yeni biçimler aradılar.*Mısra kümelerinde dörtlük esasına bağlı kalmadılar yeni yeni biçimler aradılar.• *Nesir cümlesini şiire aktardılar ve düzyazıdaki söz dizimini şiirlerde de görülmesi *Nesir cümlesini şiire aktardılar ve düzyazıdaki söz dizimini şiirlerde de görülmesi

beş hececiler de çok rastlanan bir özelliktir.beş hececiler de çok rastlanan bir özelliktir.• *Beş hececiler şu sanatçılardan oluşmuştur: *Beş hececiler şu sanatçılardan oluşmuştur: • Faruk Nafız Çamlıbel, Yusuf Ziya Ortaç,Faruk Nafız Çamlıbel, Yusuf Ziya Ortaç,• Enis Behiç Koryürek, Halit Fahri Ozansoy ,Enis Behiç Koryürek, Halit Fahri Ozansoy ,• Orhan Seyfi OrhonOrhan Seyfi Orhon          

YEDİ MEŞALECİLERYEDİ MEŞALECİLER

Ziya Osman Seba, Sabri Esat Siyavuşlugil,

Kenan Hulusi, Yaşar Nabi Nayır,

Cevdet Kudret Solok, Muammer Lütfi

Vasfı Mahir Kocatürk

ZİYA OSMAN SABAZİYA OSMAN SABA

YEDİ MEŞALECİLERYEDİ MEŞALECİLER•           Yedi meşaleciler, milli edebiyatçıların gerçekten uzak, duygusal Yedi meşaleciler, milli edebiyatçıların gerçekten uzak, duygusal

memleketçiliklerine karşı olarak doğarlar.memleketçiliklerine karşı olarak doğarlar.• *Yedi Meşale adında ortak bir şiir dergisi çıkararak, Türk şiirine *Yedi Meşale adında ortak bir şiir dergisi çıkararak, Türk şiirine

yeni bir ufuk açmaya çalıştılar.yeni bir ufuk açmaya çalıştılar.• *İlkelerini samimilik, içtenlik, canlılık ve devamlı yenilik şeklinde *İlkelerini samimilik, içtenlik, canlılık ve devamlı yenilik şeklinde

açıkladılar.açıkladılar.• *Beş hececileri eleştirdiler ve onlara karşı çıktılar.*Beş hececileri eleştirdiler ve onlara karşı çıktılar.• *Batı edebiyatını özellikle Fransız edebiyatını kendilerine örnek *Batı edebiyatını özellikle Fransız edebiyatını kendilerine örnek

alıp, izleyeceklerini söylemelerine rağmen beş hececilerin alıp, izleyeceklerini söylemelerine rağmen beş hececilerin yolundan gitmişlerdir.yolundan gitmişlerdir.

• *Topluluk şu sanatçılardan oluşmuştur: *Topluluk şu sanatçılardan oluşmuştur: • Ziya Osman Seba, Sabri Esat Siyavuşlugil,Ziya Osman Seba, Sabri Esat Siyavuşlugil,• Kenan Hulusi, Yaşar Nabi Nayır, Cevdet Kudret Solok, Muammer Kenan Hulusi, Yaşar Nabi Nayır, Cevdet Kudret Solok, Muammer

Lütfi ve Vasfı Mahir KocatürkLütfi ve Vasfı Mahir Kocatürk  

Orhan Veli

Melih Cevdet Anday

Oktay Rıfat Horozcu

GARİPLER(1.YENİLER)GARİPLER(1.YENİLER)

GARİPLERGARİPLER• 1940'ta Garipçiler adıyla çıkan topluluğun ortaya koyduğu bir 1940'ta Garipçiler adıyla çıkan topluluğun ortaya koyduğu bir

sanat anlayışıdır.sanat anlayışıdır.• * Şiirde her türlü kurala ve belirli kalıplara karşı çıkmışlardır.* Şiirde her türlü kurala ve belirli kalıplara karşı çıkmışlardır.• *Şiirde ölçü, kafiye ve dörtlüğe karşı çıkmışlardır.*Şiirde ölçü, kafiye ve dörtlüğe karşı çıkmışlardır.• *Şiirde şairaneliği, mecazlı söyleyiş ve sanatları kabul *Şiirde şairaneliği, mecazlı söyleyiş ve sanatları kabul

etmediler.etmediler.• *Süslü, sanatlı dile karşı çıkıp sade bir dil kullandılar.*Süslü, sanatlı dile karşı çıkıp sade bir dil kullandılar.• *Şiirde o güne kadar işlenmedik konuları ele aldılar.*Şiirde o güne kadar işlenmedik konuları ele aldılar.• *Konuşma dili ile günlük sıradan konuları işlediler.*Konuşma dili ile günlük sıradan konuları işlediler.• *İşledikleri konular günlük hayattan sıradan insanların *İşledikleri konular günlük hayattan sıradan insanların

problemleri, yaşama sevinci ve hayattaki bazı garipliklerdir.problemleri, yaşama sevinci ve hayattaki bazı garipliklerdir.• *Halk deyişlerinden yararlanmışlar, toplumsal yergiye yer *Halk deyişlerinden yararlanmışlar, toplumsal yergiye yer

vermişlerdir.vermişlerdir.• Garipçiler: Orhan Veli, Melih Cevdet Anday, Oktay Rıfat Garipçiler: Orhan Veli, Melih Cevdet Anday, Oktay Rıfat

Horozcu’nun oluşturduğu bir topluluklardır.Horozcu’nun oluşturduğu bir topluluklardır.

2.YENİLER (sürrealistler)2.YENİLER (sürrealistler)• 1950′li yıllarda “1950′li yıllarda “Birinci YenicilerBirinci Yeniciler“in “in şiirşiirine tepki olarak doğ ine tepki olarak doğ

muştur. muştur. Garip akımıGarip akımına tepki olarak doğmakla birlikte, şi irde na tepki olarak doğmakla birlikte, şi irde biçimsel özgürlüğü sürdürdüler. Onlar gibi biçimsel özgürlüğü sürdürdüler. Onlar gibi sür realizmsür realizm akımından etkilendiler.akımından etkilendiler.

• ÖZELLİKLERİÖZELLİKLERİ::1. Basit söyleyişi, şiir saymadılar.1. Basit söyleyişi, şiir saymadılar.2. Hayali önemsediler, anlam ve 2. Hayali önemsediler, anlam ve söz sanatlarısöz sanatların dan n dan yararlandılar, yoruma açık şiiri hedeflediler.yararlandılar, yoruma açık şiiri hedeflediler.3. Şiiri 3. Şiiri akılcılıkakılcılıktan ve anlamdan uzaklaştırdılar.tan ve anlamdan uzaklaştırdılar.4. 4. GerçeküstücülükGerçeküstücülük etkisiyle etkisiyle soyutlamasoyutlamalara gittiler.lara gittiler.

Cemal Süreyya, Edip Cansever, Sezai Karakoç, Turgut Uyar, İlhan Berk, 

MAVİCİLERMAVİCİLER• * * Atilla İlhanAtilla İlhan'ın 1952-1956 yıllarında çıkardığı 'ın 1952-1956 yıllarında çıkardığı

derginin adı olan "MAVİ" nin etrafında derginin adı olan "MAVİ" nin etrafında toplanan Orhan Duru, Ferit Edgü gibi toplanan Orhan Duru, Ferit Edgü gibi sanatçıları oluşturduğu guruptur.Bu sanatçıları oluşturduğu guruptur.Bu sanatçılar, Garip Akımı'na ve Orhan Veli'ye sanatçılar, Garip Akımı'na ve Orhan Veli'ye karşı çıkmış, şairane bir sanat anlayışının karşı çıkmış, şairane bir sanat anlayışının temsilcisi olmuşlar. temsilcisi olmuşlar.

• *Daha sonra mavi dergisi Özdemir *Daha sonra mavi dergisi Özdemir Nutku'nun yönetimine geçti ve Atilla İlhan'ın Nutku'nun yönetimine geçti ve Atilla İlhan'ın savunduğu toplumsal geçekçiliğin (sosyal savunduğu toplumsal geçekçiliğin (sosyal realizmrealizm) sözcüsü oldu.Dergi Nisan 1956'da ) sözcüsü oldu.Dergi Nisan 1956'da çıkan 36. sayıdan sonra (son mavi) kapatıldı.çıkan 36. sayıdan sonra (son mavi) kapatıldı.

• * Garip akımına tepki olarak çıkmıştır.* Garip akımına tepki olarak çıkmıştır.• * Şiirin basit olamayacağını zengin * Şiirin basit olamayacağını zengin

benzetmeli, içli, derin olması gerektiğini benzetmeli, içli, derin olması gerektiğini savunmuşlardır. savunmuşlardır.

TOPLUMCU GERÇEKÇİLERTOPLUMCU GERÇEKÇİLER• ToplumcuToplumcu gerçekçi gerçekçi şiirşiir, , serbest nazımserbest nazım

özellikleriözellikleri taşır. taşır.- - ToplumcuToplumcu gerçekçi şiir, ideolojik içerikli bir gerçekçi şiir, ideolojik içerikli bir şiirdir.şiirdir.- - ToplumcuToplumcu gerçekçi şiir, o güne kadar gerçekçi şiir, o güne kadar görülmemiş, denenmemiş bir görsellik, görülmemiş, denenmemiş bir görsellik, karmaşık biçimli teknikler barındıran bir şiirdir.karmaşık biçimli teknikler barındıran bir şiirdir.- Politik bir içerik taşıması şiirin etkileme ve - Politik bir içerik taşıması şiirin etkileme ve belirleme gücünü yükseltmiştir.belirleme gücünü yükseltmiştir.- Şiirdeki paralel, simetrik akışlar ve kırılmalar - Şiirdeki paralel, simetrik akışlar ve kırılmalar Rus şair Mayakovski'den gelen yansımalardır. Rus şair Mayakovski'den gelen yansımalardır. - Materyalist ve Marksist bir dünya görüşü - Materyalist ve Marksist bir dünya görüşü üzerinde temellendirilmiştir.üzerinde temellendirilmiştir.

TOPLUMCU GERÇEKÇİLERTOPLUMCU GERÇEKÇİLER• ToplumcuToplumcu gerçekçi edebiyat, halkçılık, köycülük kavraları gerçekçi edebiyat, halkçılık, köycülük kavraları

ile hümanist bir düşünce etrafında şekillenen bir ile hümanist bir düşünce etrafında şekillenen bir edebiyattır.edebiyattır.- - ToplumcuToplumcu gerçekçi anlayışın ekseninde "insan, toplum gerçekçi anlayışın ekseninde "insan, toplum ve üretim ilişkileri" vardır.ve üretim ilişkileri" vardır.- Toplum için sanat anlayışı vardır.- Toplum için sanat anlayışı vardır.- Sanatkâr toplumun ruh mühendisidir. - Sanatkâr toplumun ruh mühendisidir. --ToplumcuToplumcu gerçekçi edebiyat eğitsel bir işlevle yüklüdür. gerçekçi edebiyat eğitsel bir işlevle yüklüdür. Sosyalist bireyselliğin geliştirilmesi bu edebiyatın ana Sosyalist bireyselliğin geliştirilmesi bu edebiyatın ana amacıdır. amacıdır. -Sanat her türlü dinsel ve töresel bağlardan kurtulmalıdır. -Sanat her türlü dinsel ve töresel bağlardan kurtulmalıdır. --ToplumcuToplumcu gerçekçi edebiyat, programa dayalı ve tezi gerçekçi edebiyat, programa dayalı ve tezi olan bir edebiyattır. olan bir edebiyattır. --ToplumcuToplumcu gerçekçi edebiyata iyimser bir bakış açısı gerçekçi edebiyata iyimser bir bakış açısı egemendir. egemendir. --ToplumcuToplumcu gerçekçi edebiyatta insanı belirleyen en temel gerçekçi edebiyatta insanı belirleyen en temel öge kollektivizmdir.öge kollektivizmdir.- - Nazım HikmetNazım Hikmet, Beşir Fuat, Hoca Tahsin Efendi, Abdullah , Beşir Fuat, Hoca Tahsin Efendi, Abdullah Cevdet, Ercüment Behzat Lav ve Kadro dergisi yazarları Cevdet, Ercüment Behzat Lav ve Kadro dergisi yazarları (Şevket Süreyya Aydemir, (Şevket Süreyya Aydemir, Vedat Nedim Vedat Nedim TörTör ) bu edebiyat ) bu edebiyat anlayışının öncüleridir.anlayışının öncüleridir.

HİSARCILARHİSARCILAR• Hisarcılar”, Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı şiir ekollüne bağlı Hisarcılar”, Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı şiir ekollüne bağlı

olan şair ve yazarlar topluluğudur. olan şair ve yazarlar topluluğudur. HisarcılarHisarcılar ilk şiirlerini Çınaraltı  ilk şiirlerini Çınaraltı dergisinde,dergisinde,Garip akımınaGarip akımına karşı bir duruş sergileyerek yayınladılar.  karşı bir duruş sergileyerek yayınladılar. Daha sonra 1950 yılında yayınlanmaya başlayan ve 1980 yılına Daha sonra 1950 yılında yayınlanmaya başlayan ve 1980 yılına kadar aralıklı olarak 277 sayı çıkarılan Hisar dergisi etrafında kadar aralıklı olarak 277 sayı çıkarılan Hisar dergisi etrafında toplandılar.toplandılar.

• Mehmet ÇınarlıMehmet Çınarlı, , İlhan Geçerİlhan Geçer, , Mustafa Necati Mustafa Necati KaraerKaraer gibi şairler,  gibi şairler, kuruculuğunu yaptıkları Hisarcılar akımının ilk temsilcileridir. kuruculuğunu yaptıkları Hisarcılar akımının ilk temsilcileridir. Daha çok sanatçının bağımsız olmasını ve Yaşayan Türkçe'yi Daha çok sanatçının bağımsız olmasını ve Yaşayan Türkçe'yi savunmuşlar, Garip akımına karşı çıkmışlardır. Yenileşmek için, savunmuşlar, Garip akımına karşı çıkmışlardır. Yenileşmek için, geleneklerin tümüyle yok sayılmasını doğru bulmamışlardır. Şiir geleneklerin tümüyle yok sayılmasını doğru bulmamışlardır. Şiir ve öykü dalında Türk edebiyatına yeni örnekler kazandırmışlardır.ve öykü dalında Türk edebiyatına yeni örnekler kazandırmışlardır.Mehmet Çınarlı, Hisar dergisinin Aralık 1980 tarihli 277. veda Mehmet Çınarlı, Hisar dergisinin Aralık 1980 tarihli 277. veda sayısında dile getirdiği: sayısında dile getirdiği: "Hisar'ın savaşı, yabancı kopyası "Hisar'ın savaşı, yabancı kopyası olmayan, gelenkelerinden bağlarını koparmayan, politik ve olmayan, gelenkelerinden bağlarını koparmayan, politik ve ideolojik baskılara boyun eğmeyen bir sanatı, halkın konuştuğu ideolojik baskılara boyun eğmeyen bir sanatı, halkın konuştuğu dille konuşan bir edebiyatı koruyup geliştirme savaşı idi."dille konuşan bir edebiyatı koruyup geliştirme savaşı idi."

KAYNAKLARKAYNAKLARhttp://antolojicom.blogspot.com/http://www.aof.anadolu.edu.tr/kitap/IOLTP/2275/http://www.aof.anadolu.edu.tr/kitap/IOLTP/2275/unite07.pdfunite07.pdfhttp://www.mizahcafe.com/357/cumhuriyet-donemi-http://www.mizahcafe.com/357/cumhuriyet-donemi-ileilehttp://turkoloji.cu.edu.tr/YENI%20TURKhttp://turkoloji.cu.edu.tr/YENI%20TURK%20EDEBIYATI/%20EDEBIYATI/necati_tonga_cumhuriyet_donemi_turk_edebiyati_divnecati_tonga_cumhuriyet_donemi_turk_edebiyati_divan_siiri_tartismalari.pdfan_siiri_tartismalari.pdfhttp://www.sanal-turk.com/edebiyat-turkce-f46/http://www.sanal-turk.com/edebiyat-turkce-f46/cumhuriyet-donemi-airleri-ve-ozellikleri-t3295.htmcumhuriyet-donemi-airleri-ve-ozellikleri-t3295.htmhttp://www.webilgi.com/turkce/10773-cumhuriyet-http://www.webilgi.com/turkce/10773-cumhuriyet-donemi-sairleri-eserleri-kimlerdir.htmldonemi-sairleri-eserleri-kimlerdir.htmlhttp://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/12/850/10775.pdf12/850/10775.pdfhttp://www.frmtr.com/turk-dili-ve-edebiyati/1446059-http://www.frmtr.com/turk-dili-ve-edebiyati/1446059-cumhuriyet-donemi-turk-edebiyati-sairleri-siir-cumhuriyet-donemi-turk-edebiyati-sairleri-siir-ozellikleri.htmlozellikleri.htmlhttp://www.kitapambari.com/ambar/product.php?http://www.kitapambari.com/ambar/product.php?productid=39566 productid=39566

BİTİŞBİTİŞ• SUNUMUMU İZLEDİNİZ İÇİN SUNUMUMU İZLEDİNİZ İÇİN

• TEŞEKKÜR EDERİM.TEŞEKKÜR EDERİM.