Vrz osnova na ~lenot 20 od Zakonot za izmenuvawe i dopolnuvawe na Zakonot za za-dol`itelno kapitalno finansirano penzisko osiguruvawe (“Slu`ben vesnik na Re-publika Makedonija” broj 113/2005), Zakonodavno-pravnata komisija na Sobranieto na Republika Makedonija, na sednicata odr`ana na 12 januari 2006 godina, go utvrdi pre~isteniot tekst na Zakonot za zadol`itelno kapitalno finansirano penzisko osiguruvawe.

Pre~isteniot tekst na Zakonot za zadol`itelno kapitalno finansirano penzisko osiguruvawe gi opfa}a Zakonot za zadol`itelno kapitalno finansirano penzisko osiguruvawe (“Slu`ben vesnik na Republika Makedonija” broj 29/2002), Zakonot za iz-menuvawe na Zakonot za zadol`itelno kapitalno finansirano penzisko osiguruvawe (“Slu`ben vesnik na Republika Makedonija” broj 85/2003), Zakonot za izmenuvawe i dopolnuvawe na Zakonot za zadol`itelno kapitalno finansirano penzisko osiguru-vawe (“Slu`ben vesnik na Republika Makedonija” broj 40/2004), Zakonot za izmenuva-we i dopolnuvawe na Zakonot za zadol`itelno kapitalno finansirano penzisko osi-guruvawe (“Slu`ben vesnik na Republika Makedonija” broj 113/2005), vo koi e ozna~e-no vremeto na nivnoto vleguvawe vo sila i Odlukata na Ustavniot sud na Republika Makedonija (“Slu`ben vesnik na Republika Makedonija” broj 29/2003).

Br. 10-4690/2-05 Pretsedatel na 12 januari 2006 godina Zakonodavno-pravnata komisija na Skopje Sobranieto na Republika Makedonija, Cvetanka Ivanova, s.r.

Z A K O N

ZA ZADOL@ITELNO KAPITALNO FINANSIRANO PENZISKO OSIGURUVAWE

(Pre~isten tekst)

GLAVA I

OP[TI ODREDBI

^len 1 (1) So ovoj zakon se ureduva zadol`itelno kapitalno finansirano penzisko osi-

guruvawe, osnovawe i rabotewe na penziski fondovi i dru{tva za upravuvawe so penziski fondovi, kako del od sistemot na penziskoto i invalidskoto osiguruva-we.

(2) Penziskite fondovi i dru{tvata od stavot 1 na ovoj ~len se osnovaat so cel da primaat pridonesi od osigurenicite obvrzani vrz osnova na zakon, da gi vlo`uvaat vo finansiski instrumenti i da vr{at raspredelba na akumuliranite sredstva sog-lasno so zakon.

(3) So ovoj zakon se osnova Agencija za supervizija na kapitalno finansirano penzisko osiguruvawe (vo natamo{niot tekst: Agencija) koja izdava dozvoli za os-novawe i odobrenija za upravuvawe so penziski fondovi na dru{tva za upravuvawe so penziski fondovi, vr{i supervizija vo istite i vr{i drugi raboti i funkcii

1

soglasno so ovoj zakon.

^len 2

(1) Nikoj osven dru{tvo osnovano soglasno so ovoj zakon ne mo`e da vr{i rabo-ti na marketing ili da nudi penziski fond, penziska {ema ili sli~en penziski aran`man, nitu da gi koristi zborovite “Dru{tvo za upravuvawe so penziski fon-dovi”, “Penziski fond”, “Penziska {ema” ili sli~ni zborovi, na makedonski ili na drug jazik, vo svojot naziv.

(2) Zabranata od stavot (1) na ovoj ~len ne se odnesuva na Fondot na penziskoto i invalidskoto osiguruvawe na Makedonija do obemot na funkciite koi toj gi izvr-{uva soglasno so Zakonot za penziskoto i invalidskoto osiguruvawe i ovoj zakon.

^len 3

Oddelni izrazi upotrebeni vo ovoj zakon go imaat slednovo zna~ewe: 1) “Dru{tvo za upravuvawe so penziski fondovi” e akcionersko dru{tvo koe

upravuva so penziski fond, poznato kako Univerzalno dru{tvo za upravuvawe so penziski fondovi.

2) “Penziski fond” e otvoren investicionen fond osnovan i upravuvan od stra-na na dru{tvo za upravuvawe so penziski fondovi.

3) “Agencija za supervizija na kapitalno finansirano penzisko osiguruvawe” e agencija na koja i e doverena supervizija na raboteweto na dru{tvata koi upravuvaat so penziskite fondovi i na penziskite fondovi.

4) “^ uvar na imot” e institucija na koja i e doverena odgovornosta za ~uvawe na sredstvata na penziski fond i vr{i drugi raboti utvrdeni vo ovoj zakon. ^uvar na imot na doma{nite sredstva e banka koja ima dozvola izdadena od Narodnata banka na Republika Makedonija, a sub-~uvar na imot gi ~uva sredstvata nadvor od terito-rija na Republika Makedonija i mo`e da bide banka ili specijalizirana depozi-tarna institucija koja ima dozvola izdadena od nadle`en organ i e ovlastena za ta-kva dejnost soglasno so zakonite na mati~nata dr`ava.

5) “Povrzano lice” vo odnos na odredeno pravno lice ili fizi~ko lice e: a) poedine~en akcioner ili grupa akcioneri koi poseduvaat najmalku 20% od ak-

ciite so pravo na glas ili iako poseduvaat pomal procent, mo`at da vlijaat po-sredno ili neposredno vrz odlu~uvaweto vo toa pravno lice;

b) bilo koe drugo pravno lice vo koe prvoto pravno lice, posredno ili nepo-sredno, poseduva najmalku 20% od akciite so pravo na glas ili iako poseduva pomal procent, mo`e da vlijae posredno ili neposredno vrz odlu~uvaweto na toa pravno lice;

v) bilo koe drugo pravno lice vo koe eden akcioner, posredno ili neposredno, pose-duva pove}e od 30% od akciite so pravo na glas i vo ist vremenski period istiot ak-cioner poseduva, posredno ili neposredno, pove}e od 30% od akciite so pravo na glas vo prvoto pravno lice;

g) fizi~ko lice ili lica koi imaat neposredna ili posredna kontrola, ili se kontrolirani od ili se pod zaedni~ka kontrola na pravnoto lice;

d) ~len na upraven odbor, nadzoren odbor ili ~len na drug organ na upravuvawe ili nadzor na pravnoto lice i

|) vo vrska so licata navedeni vo ovaa to~ka, bilo koj ~len na potesnoto semejs-

2

tvo ili srodnik zaklu~no so vtor stepen na krvno srodstvo. 6) “^ len na penziski fond” e fizi~ko lice koe sklu~ilo dogovor za ~lenstvo vo

penziski fond ili vo ~ie ime e otvorena smetka vo penziski fond vo slu~aite utvrdeni vo ovoj zakon i negovoto ~lenstvo trae se do ostvaruvaweto pravo na pen-zija.

7) “Prenos na sredstva” e prenesuvawe na sredstvata od smetkata na ~lenot {to e otvorena vo eden penziski fond, vo drug penziski fond so koj upravuva drugo dru{tvo za upravuvawe so penziski fondovi.

8) “Agent”, vo smisla na ovoj zakon, e lice koe vr{i raboti na marketing na pen-ziski fondovi i sklu~uvawe na dogovori za ~lenstvo.

GLAVA II

DRU[TVA ZA UPRAVUVAWE SO PENZISKI

FONDOVI

^len 4 Dru{tvo za upravuvawe so penziski fondovi se osnova i raboti soglasno so Za-

konot za trgovski dru{tva, dokolku so ovoj zakon poinaku ne e uredeno (vo nata-mo{niot tekst: dru{tvo).

^len 5

Dru{tvoto mo`e da se osnova i da raboti samo vo forma na akcionersko dru{-tvo.

^len 6

Nazivot na sekoe dru{tvo mora da gi sodr`i zborovite “dru{tvo za upravuvawe so penziski fondovi”.

^len 7

(1) Edinstvena dejnost na dru{tvoto e upravuvawe so penziski fondovi, nivno pretstavuvawe pred treti lica i drugi dejnosti povrzani so upravuvaweto so pen-ziski fondovi.

(2) Za period od deset godini, smetano od datumot koga }e zapo~ne uplatata na pri-donesot vo zadol`itelno kapitalno finansirano penzisko osiguruvawe soglasno so ~lenot 58 stav (4) na ovoj zakon, dru{tvoto mo`e da osnova i da upravuva samo so eden penziski fond.

(3) Po istekot na rokot od stavot (2) na ovoj ~len, dru{tvoto mo`e da upravuva so pove}e od eden penziski fond na na~in i postapka propi{ani od Agencijata, po prethodna soglasnost od Ministerstvoto za trud i socijalna politika. Agencijata go utvrduva brojot na penziski fondovi so koi mo`e da upravuva edno dru{tvo i ograni~uvawata za tie slu~ai, osigurenicite koi mo`at da se za~lenat vo penziski fond, na~inot na prenesuvawe na sredstva me|u penziski fondovi so koi upravuva isto dru{tvo i drugi pra{awa za koi Agencijata smeta deka se od zna~ewe, vrz os-nova na uslovite i stepenot na razvienost na kapitalno finansiranoto penzisko osiguruvawe i finansiskiot pazar.

3

^len 8

Dru{tvoto za upravuvawe so penziski fond naplatuva nadomestok pod uslovi i na na~in utvrdeni vo ovoj zakon.

^len 9

(1) Osnova~kiot kapital na dru{tvoto ne mo`e da se zgolemuva preku javna emi-sija na akcii.

(2) Akciite na dru{tvoto se obi~ni akcii na ime. (3) Dru{tvoto ne mo`e da izdava prioritetni akcii. (4) Akcionerite na dru{tvoto, soglasno so nivnoto u~estvo vo kapitalot na

dru{tvoto, imaat ednakva polo`ba vo dru{tvoto. So statutot na dru{tvoto ne mo-`at da se davaat pove}e prava ili povolnosti na oddelni akcioneri ili da im se ograni~uvaat pravata ili da se nalo`uvaat dopolnitelni obvrski.

^len 10

(1) Osnova~kiot kapital na dru{tvoto iznesuva najmalku 1.500.000 evra vo de-narska protivvrednost po sreden kurs na Narodnata banka na Republika Makedo-nija na denot na uplatata.

(2) Akcionerite na dru{tvoto se dol`ni vo rok od 45 rabotni dena da go zgole-mat akcionerskiot kapital na dru{tvoto za 1.000.000 evra preku vlogovi, koga sredstvata na penziskiot fond so koj upravuva toa dru{tvo nadminat 100.000.000 evra i vo sekoj iden slu~aj koga sredstvata na penziskiot fond }e se zgolemat za natamo{ni 100.000.000 evra. Evrata se presmetuvaat vo denarska protivvrednost po sreden kurs na Narodnata banka na Republika Makedonija na denot na uplatata.

^len 11

(1) Osnova~kiot kapital na dru{tvoto se uplatuva samo vo pari~ni sredstva. (2) Osnova~kiot kapital na dru{tvoto se uplatuva vo celost pred upisot na

dru{tvoto vo trgovskiot registar. (3) Sudot kade {to se vodi trgovskiot registar e dol`en da ja izvesti Agencija-

ta za sekoja promena na osnova~kiot kapital na dru{tvoto vo rok od tri dena od izvr{eniot upis.

(4) Osnova~kiot kapital se uplatuva na smetka otvorena vo banka ili vo filija-la na stranska banka ovlastena da raboti na teritorijata na Republika Makedoni-ja.

^len 12

(1) Osnova~kiot kapital na dru{tvoto ne smee da poteknuva od zaemi i krediti, nitu da bide optovaren na bilo koj na~in.

(2) Osnova~kiot kapital na dru{tvoto mora da poteknuva od zakonski izvori i da bide odano~en soglasno so propisite na Republika Makedonija i propisite na zemjata vo koja sekoj stranski akcioner e osnovan kako pravno lice.

^len 13

(1) Dru{tvoto e dol`no vo sekoe vreme da go odr`uva iznosot na akcionerskiot ka-

4

pital, no ne pomalku od edna polovina od iznosot na osnova~kiot kapital od ~lenot 10 stav 1 na ovoj zakon, pri {to e dol`no da odr`uva likvidni sredstva vo iznos ne pomal od procentot od osnova~kiot kapital, koj go utvrduva Agencijata.

(2) Dokolku dojde do zgolemuvawe na akcionerskiot kapital soglasno so ~lenot 10 stav (2) na ovoj zakon, dru{tvoto e dol`no vo sekoe vreme da go odr`uva iznosot na akcionerskiot kapital, no ne pomalku od edna polovina od zgolemeniot iznos na toj kapital.

(3) Dru{tvoto e dol`no vedna{ da ja izvesti Agencijata za sekoe namaluvawe na akcionerskiot kapital pod iznosite utvrdeni vo stavovite 1 i 2 na ovoj ~len.

(4) Agencijata mo`e da go ukine odobrenieto za upravuvawe so penziski fond na dru{tvoto dokolku po namaluvawe na kapitalot od stavovite (1) i (2) na ovoj ~len pod baraniot iznos dru{tvoto nema da izvr{i zgolemuvawe na kapitalot do bara-niot iznos, vo rok {to samata }e go opredeli, no ne pokratok od tri meseci i ne podolg od 12 meseci.

^len 14

(1) Dru{tva za upravuvawe so penziski fondovi mo`at da osnovaat doma{ni i stranski pravni lica.

(2) Osnova~ite koi }e dr`at 51% od osnova~kiot kapital na dru{tvoto se banki, osiguritelni dru{tva, dru{tva za upravuvawe so penziski fondovi i drugi finan-siski institucii, kako i drugi pravni lica koi posredno ili neposredno, posedu-vaat pove}e od 50% od akciite so pravo na upravuvawe na tie institucii.

(3) Isto pravno lice mo`e da bide akcioner samo vo edno dru{tvo za upravuva-we so penziski fondovi.

(4) Povrzani pravni lica mo`at zaedno da bidat akcioneri samo vo edno dru{-tvo za upravuvawe so penziski fondovi.

(5) Dokolku dojde do naru{uvawe na vospostavenite odnosi utvrdeni so stavovi-te (3) i (4) na ovoj ~len, poradi organizacioni, statusni promeni, promeni vo sops-tvenosta ili pravnata polo`ba na pravnite lica od tie stavovi, pravnite lica se dol`ni da izvr{at soodvetno usoglasuvawe vo rok od {est meseci.

^len 15

(1) Osnova~ na dru{tvo za upravuvawe so penziski fondovi e pravno lice {to gi ispolnuva slednive uslovi:

a) da ima kapital najmalku vo iznos od 20.000.000 evra vo denarska protivvred-nost po sreden kurs na Narodnata banka na Republika Makedonija na denot na pri-javuvawe za dozvola;

b) da ima najmalku tri godini postoewe; v) da e vo kontinuitet solventno vo negovoto rabotewe vo Republika Makedoni-

ja ili vo stranstvo; g) da ima postojan menaxerski tim sostaven od kompetentni, stru~ni i iskusni

lica. (2) Dokolku kako osnova~ se javi stranska finansiska institucija pokraj uslo-

vite od stavot (1) na ovoj ~len, mora da ima rejting prepora~liv za investirawe spored renomirani me|unarodni kreditni rejting agencii, najmalku za period od edna godina pred da se prijavi kako osnova~.

(3) Agencijata poblisku gi propi{uva uslovite od ~lenovite 14 i 15 na ovoj za-

5

kon.

^len 16 (1) Sekoe steknuvawe ili prenos na akciite na dru{tvoto podle`i na prethodna

soglasnost od Agencijata, vo sprotivno se smetaat za ni{tovni. (2) Dru{tvoto go dostavuva do Agencijata baraweto za soglasnost za steknuvawe

ili prenos na akcii od imeto na liceto koe ima namera da se stekne so akcii ili da gi prenese akciite.

(3) Agencijata dava soglasnost za steknuvawe ili prenos na akciite na dru{tvo-to vo rok od 30 dena od denot na dostavuvaweto na baraweto od stavot (2) na ovoj ~len, ako baratelot gi ispolnuva zakonskite uslovi da stane osnova~ na dru{tvo.

(4) Obvrskata od stavot (1) na ovoj ~len ne se odnesuva i na transakcii so akcii

koga po izvr{enata transakcija, kupuva~ot ili so nego povrzanoto lice, zaedni~ki ne steknale pove}e od 3% od akcionerskiot kapital na dru{tvoto.

(5) Edno dru{tvo ne smee da kupuva akcii od drugo dru{tvo za upravuvawe so penziski fondovi.

(6) Dru{tvata ne smeat da se spojuvaat, pripojuvaat, delat ili na drug na~in da se reorganiziraat.

^len 17 (1) Upravniot odbor na dru{tvoto e sostaven od najmalku tri ~lena. (2) Nadzorniot odbor na dru{tvoto e sostaven od najmalku tri ~lena. (3) Za ~len na upraven odbor i nadzoren odbor mo`e da se imenuva lice koe, pokraj

uslovite predvideni vo Zakonot za trgovski dru{tva, gi ispolnuva i slednive uslovi: a) da ima visoko obrazovanie; b) da ima rabotno iskustvo od najmalku pet godini vo oblasta na pravoto, bankars-

tvoto, smetkovodstvoto, osiguruvaweto, upravuvawe so sredstva i investirawe, upra-vuvawe so penziski fondovi ili finansiski uslugi i

v) da ne mu e izre~ena merka na bezbednost zabrana na vr{ewe na profesija, dej-nost ili dol`nost vo oblastite navedeni vo to~kata (b) na ovoj stav.

^len 18

(1) ^len na upraven odbor, na nadzoren odbor odnosno generalen direktor ili direktor vo dru{tvoto ne mo`e da bide ~len na upraven odbor ili na nadzoren od-bor ili da raboti kako generalen direktor ili direktor vo:

a) drugo dru{tvo za upravuvawe so penziski fondovi; b) stranski menaxer koj e izbran da upravuva so sredstvata na penziskiot fond; v) ~uvar na imot vo koj se ~uvaat sredstvata na penziskiot fond; g) sekoe lice {to ima status na povrzano lice so subjektite od to~kite a), b) i v)

na ovoj stav. (2) Zabranata od stavot (1) na ovoj ~len se odnesuva i na licata koi se vraboteni

ili povrzani po osnov na dogovor za delo so subjektite od stavot (1) na ovoj ~len. (3) Liceto od stavovite (1) i (2) na ovoj ~len e dol`no da gi ispolnuva uslovite

od ovoj ~len od denot koga }e bide imenuvano za ~len na upraven odbor ili nadzo-ren odbor na dru{tvoto. Ovie uslovi liceto ne e dol`no da gi ispolni vo vremeto na prijavuvawe za dozvola za osnovawe na dru{tvo ili barawe na soglasnost za

6

~lenstvo vo upravniot ili nadzorniot odbor.

^len 19 (1) Dru{tvoto e odgovorno pred ~lenovite na penziskiot fond za {tetite koi se

rezultat na neizvr{uvawe, nepravilno ili nesovesno izvr{uvawe na zada~ite i obvr-skite utvrdeni vo ovoj zakon, vo vrska so upravuvaweto i pretstavuvaweto na oddelen penziski fond, osven ako slabite i nesoodvetni rezultati se dol`at na okolnosti na koi dru{tvoto ne mo`elo da vlijae i koi ne mo`ele da bidat promeneti od strana na dru{tvoto i vo slu~aj na najvisok stepen na sovesnost.

(2) [tetite od stavot (1) na ovoj ~len, nastanati poradi neizvr{uvawe, nepra-vilno ili nesovesno izvr{uvawe na zada~ite i obvrskite, ne smeat da se pokrivaat od sredstvata na penziskiot fond.

(3) Prenesuvawe na izvr{uvaweto na oddelni obvrski na treto lice ne go oslo-boduva dru{tvoto od odgovornost.

^len 20

(1) Dru{tvoto ne smee da gi koristi svoite sredstva za: a) steknuvawe ili prezemawe akcii i drugi hartii od vrednost ili vlogovi vo

drugi pravni lica, vklu~uvaj}i i drugi dru{tva za upravuvawe so penziski fondo-vi osven dr`avni zapisi i obvrznici izdadeni od Republika Makedonija;

b) davawe zaemi i obezbeduvawe na garancii ili drugi obezbeduvawa osven onie propi{ani so ovoj zakon;

v) sklu~uvawe dogovori za zaemi i krediti i izdavawe obvrznici, vo vkupna vrednost koja nadminuva odreden procent od sopstveniot kapital, koj procent go utvrduva Agencijata ili

g) kupuvawe ili prodavawe hartii od vrednost, dokolku so vakvoto trguvawe bi se onevozmo`ilo kupuvawe ili prodavawe hartii od vrednost so sredstvata na penziskiot fond ili dokolku kupuvaweto ili prodavaweto hartii od vrednost so sredstvata na penziskiot fond bi se realiziralo po ponepovolni uslovi za penziskiot fond.

(2) Po isklu~ok od stavot (1) to~ka a) na ovoj ~len, dru{tvoto mo`e da gi upo-trebuva svoite sredstva za kupuvawe akcii vo subjekt {to vr{i raboti na eviden-cija, trguvawe so dolgoro~ni hartii od vrednost, marketing ili drugi administra-tivni dejnosti za dru{tvoto, pod uslov toj subjekt da gi izvr{uva uslugite isklu-~ivo za toa dru{tvo. Dokolku subjektot prestane da gi ispolnuva uslovite od ovoj stav, dru{tvoto e dol`no da gi otu|i akciite vo subjektot vo rok od tri meseci.

(3) Dokolku dru{tvoto ima namera da kupi akcii vo drugi subjekti soglasno so stavot (2) na ovoj ~len, vkupniot kapital za tie kupuvawa zaedno so cenata platena za site prethodni kupuvawa na akcii koi gi poseduva dru{tvoto ne mo`e da nadmi-ne 10% od vkupniot iznos na akcionerskiot kapital na toa dru{tvo na datumot na kupuvaweto.

^len 21

(1) Dru{tvoto e dol`no da vodi celosna, to~na i a`urna evidencija za individu-alnite smetki na sekoj ~len na penziskiot fond, za uplatenite pridonesi i prene-senite sredstva za ~lenot, brojot na smetkovodstveni edinici na smetkata i vred-nosta na smetkata na ~lenot, kako i drugi podatoci utvrdeni so zakon.

(2) Dru{tvoto e dol`no da gi arhivira i ~uva, soglasno so zakon, site dokumenti

7

i druga evidencija vo vrska so penziskiot fond so koj upravuva, a osobeno: a) podatocite za ~lenovite i za prethodnite ~lenovi vklu~uvaj}i ime, prezime i

adresa, edinstven mati~en broj i iznosot na individualnata smetka vo momentot na napu{tawe na penziskiot fond;

b) podatoci za site kupeni i prodadeni sredstva za penziskiot fond so koj upra-vuva, datumot na transakciite, identitetot na drugata dogovorna strana i realizi-rana cena.

(3) Site dokumenti i druga evidencija moraat da se ~uvaat za period od 50 godi-ni.

(4) Po istekot na vremeto od deset godini od sozdavaweto na nekoj dokument ili evidencija, istiot mo`e da se ~uva edinstveno kako elektronski zapis.

(5) Vo slu~aj dru{tvoto da prestane da upravuva so penziski fond, obvrzano e da postapi soglasno so odredbite od stavovite (2) i (3) na ovoj ~len.

(6) Agencijata ja propi{uva sodr`inata i na~inot za vodewe, arhivirawe i ~u-vawe na evidencijata od stavovite (1) i (2) na ovoj ~len.

^len 22

Dru{tvoto nazna~uva nadvore{en ovlasten revizor so dobri referenci, koj ne smee da bide povrzano lice so dru{tvoto ili so akcioneri na dru{tvoto, stranski-ot menaxer na fondovi ili ~uvarot na imot. Ist nadvore{en ovlasten revizor mo`e da izvr{i najmnogu tri posledovatelni godi{ni revizii za isto dru{tvo.

GLAVA III

OSNOVAWE NA DRU[TVA ZA UPRAVUVAWE SO PENZISKI FONDO-

VI, IZDAVAWE DOZVOLA ZA OSNOVAWE I ODOBRENIE ZA UPRAVU-VAWE SO

PENZISKI FOND

^len 23 (1) Dru{tvo za upravuvawe so penziski fondovi se osnova vrz osnova na dozvola

od Agencijata, a po osnovaweto, od Agencijata dobiva odobrenie za upravuvawe i administrirawe so penziski fond.

(2) Vo trgovskiot registar mo`e da se izvr{i upis na dru{tvoto samo ako toa ima dozvola od Agencijata izdadena soglasno so uslovite propi{ani so ovoj zakon.

(3) Agencijata poblisku gi propi{uva na~inot i postapkata za dobivawe dozvo-la za osnovawe i odobrenie za upravuvawe so penziski fond.

^len 24

Barawe za dozvola za osnovawe dru{tvo se dostavuva do Agencijata istovremeno so barawe za odobrenie za upravuvawe so penziski fond, soglasno so ovoj zakon.

^len 25

(1) Na po~etokot na kapitalno finansiranoto penzisko osiguruvawe, Agencija-ta izdava dozvoli za osnovawe dru{tva vrz osnova na javen tender.

(2) Agencijata izdava dozvoli za osnovawe samo na dve dru{tva za period od de-

8

set godini. Vo toj period drugi dozvoli mo`at da se izdavaat samo vrz osnova na ~len 39 od ovoj zakon.

(3) Uslov za izdavawe na prvite dve dozvoli e najmalku tri ponuduva~i uspe{no da ja pominale pretkvalifikacionata faza uredena so ~len 28 na ovoj zakon i vo pretkvalifikacionata faza da se podneseni najmalku tri prijavi so dokumentaci-ja.

(4) Agencijata poblisku ja propi{uva postapkata za izdavawe dozvoli po iste-kot od po~etniot period od deset godini, vo rok od osum godini smetano od datumot koga }e zapo~ne uplatata na pridonesot vo zadol`itelno kapitalno finansirano penzisko osiguruvawe soglasno so ~lenot 58 stav (4) na ovoj zakon, po prethodna soglasnost od Ministerstvoto za trud i socijalna politika.

(5) Pri propi{uvawe na postapkata od stavot (4) na ovoj ~len, Agencijata }e gi ima predvid uslovite i stepenot na razvienost na kapitalno finansiranoto pen-zisko osiguruvawe i finansiskiot pazar, za potrebata od javen tender, ograni~uva-wa na brojot na dozvoli {to }e se izdavaat, vo slu~aj na ograni~uvawa kolkav }e bide brojot na dozvoli i na kolku godini }e se izdavaat dozvolite.

(6) Agencijata i odgovornite lica na Agencijata imaat celosna odgovornost za spro-

veduvawe na zakonska, fer, uredna i transparentna postapka na javniot tender.

^len 26 (1) Javniot tender za prvite deset godini se sproveduva vo dve fazi i toa, vo pr-

vata faza pretkvalifikacija na ponuduva~i i vo vtorata faza izbor na dve ponudi vrz osnova na ponudenite nadomestoci {to se naplatuvaat soglasno so ~lenot 98 stav (1) to~ka a) na ovoj zakon i izdavawe na dozvoli na izbranite ponuduva~i.

(2) Dokolku brojot na ponuduva~i koi ja pominale pretkvalifikacionata faza e pomal od tri, tenderot se zapira za period od {est meseci. Tenderot povtorno se otvora vo rok od 30 dena po istekot na posledniot den od utvrdeniot period.

(3) Prijavata so dokumentacija se podnesuva od strana na liceto ili licata koi bi bile osnova~i na dru{tvo. Vo slu~aj da ima pove}e lica koi imaat interes da nasta-pat kako eden ponuduva~, prijavata so dokumentacija se podnesuva zaedni~ki od imeto na site lica.

^len 27

(1) Javniot tender se objavuva vo “Slu`ben vesnik na Republika Makedonija”, najmalku vo dva dnevni vesnika vo Republikata i najmalku vo dve ugledni me|una-rodni finansiski spisanija.

(2) Agencijata mo`e so dogovor da ovlasti druga stru~na institucija da sprovede del ili celata postapka na tenderot. Ova ne ja osloboduva Agencijata od odgovor-nost za postapkata na tenderot.

^len 28

(1) Odluka za ponuduva~ite koi ja pominale pretkvalifikacionata faza donesu-va Agencijata, isklu~ivo vrz osnova na uslovite od ~lenot 30 na ovoj zakon.

(2) Agencijata vedna{ gi izvestuva site ponuduva~i za odlukata od stavot (1) na ovoj ~len.

(3) Agencijata mo`e da izbere konsultantska firma so golem me|unaroden ugled

9

za da pomogne pri ocenuvaweto na prijavite so dokumentacija vrz osnova na ovoj za-kon i da pomogne vo izborot na ponuduva~i koi }e ja pominat pretkvalifikaciona-ta faza.

^len 29

(1) Vo pretkvalifikacionata faza, zainteresiranite do Agencijata dostavuvaat prijava na tender potpi{ana od ovlasteni potpisnici na site lica koi bi bile osnova~i, vo forma propi{ana od Agencijata i dokumentacija vo vrska so barawe-to za dozvola za osnovawe na dru{tvo i za odobrenie za upravuvawe so penziski fond, i toa:

a) nacrt na statut na dru{tvoto ; b) nacrt na statut na penziskiot fond so koj }e upravuva; v) nacrt na dogovor so ~uvar na imot; g) potpi{ana izjava od ovlasteni potpisnici na site lica koi bi bile osnova~i,

deka dokolku dobijat dozvola }e osnovaat dru{tvo i penziski fond soglasno so ovoj zakon;

d) spisok na osnova~ite i podatoci za povrzanosta na pravnite lica i objasnuva-wa za karakterot na takvata povrzanost;

|) za site lica koi bi bile osnova~i, zavereni kopii od osnova~kite akti i sta-tutite na dru{tvata i izvadok od registarskiot sud vo koj se registrirani, imiwa i adresi na ~lenovi na upravnite odbori i zavereni kopii od poslednite tri fi-nansiski izve{tai revidirani od nadvore{en ovlasten revizor, kako i sekoj do-polnitelen dokaz potreben za da se poka`e deka se ispolneti uslovite od ~lenot 15 stavovi (1) i (3) na ovoj zakon;

e) dokumenti so koi se potvrduva deka na datumot na prijavuvawe na tenderot, osnova~ite koi }e dr`at 51% od osnova~kiot kapital na dru{tvoto imaat golemo iskustvo vo upravuvawe so sredstva i imaat rejting prepora~liv za investirawe spored renomirani me|unarodni kreditni rejting agencii, najmalku za period od edna godina pred da se prijavat kako osnova~i;

`) dokaz za potekloto na finansiskite sredstva {to }e bidat uplateni na ime osnova~ki kapital na dru{tvoto;

z) spisok na kandidati za ~lenovi na upravniot odbor i na nadzorniot odbor na dru{tvoto zaedno so izjavi so koi tie se soglasni da gi izvr{uvaat ovie funkcii dokolku ponudata uspee, i da gi zadovolat site uslovi propi{ani so ovoj zakon vklu~uvaj}i povlekuvawe od bilo koja funkcija {to pretstavuva konflikt na in-teresi i e zabraneta so ovoj zakon, kako i opis na nivnite stru~ni kvalifikacii i na prethodnoto profesionalno iskustvo;

y) podatoci za lica so posebni ovlastuvawa i odgovornosti koi se predlaga da bidat odgovorni za investicionite odluki;

i) uverenija deka na licata koi se ~lenovi na organite na rakovodewe i upravu-vawe na dru{tvoto ne im e izre~ena merka na bezbednost zabrana na vr{ewe na profesija, dejnost ili dol`nost vo oblasta na pravoto, bankarstvoto, smetkovods-tvoto, osiguruvaweto, upravuvawe so sredstva i investirawe, upravuvawe so penzi-ski fondovi ili finansiski uslugi;

j) plan za implementirawe na osnovaweto na dru{tvo i penziski fond, kako i organizacionen plan za strukturata na dru{tvoto;

k) programa za investicionata strategija na penziskiot fond i

10

l) drugi dokumenti potrebni za pretkvalifikacijata koi gi propi{uva Agenci-jata.

(2) Podnesenite dokumenti, vklu~uvaj}i go i dokumentot od stavot (1) to~ka (b) na ovoj ~len, ne smeat da sodr`at izjava za nadomestok {to se naplatuva soglasno so ~lenot 98 stav (1) to~ka a) na ovoj zakon.

(3) Nekompletnite i nenavremenite prijavi so dokumentacija nema da se zemat za razgleduvawe i se vra}aat na podnositelite so naveduvawe na pri~inite za niv-noto vra}awe.

^len 30

Agencijata donesuva odluka za ponuduva~ite koi }e ja pominat pretkvalifika-cionata faza vrz osnova na dokumentite i podatocite od ~lenovite 29 i 31 na ovoj zakon vrz ~ija osnova pravi ocena za ispolnuvawe na slednive uslovi:

a) od dokumentite i primenite podatoci proizleguva deka dokolku se izdade doz-vola, vo predlo`enoto dru{tvo }e bide uplaten osnova~kiot kapital propi{an so ovoj zakon;

b) od dokumentite i raspolo`livite podatocite proizleguva deka ponuduva~ite raspolagaat so finansiski sredstva za taa namena;

v) od dokumentite i raspolo`livite podatocite proizleguva deka ponuduva~ite gi ispolnuvaat uslovite za osnova~i od ~lenovite 14 i 15 na ovoj zakon;

g) od dokumentite i raspolo`livite podatoci proizleguva deka licata predlo-`eni za ~lenovi na upraven odbor i na nadzoren odbor i licata odgovorni za inve-sticionoto upravuvawe, gi ispolnuvaat uslovite utvrdeni so ovoj zakon;

d) dokumentite podneseni soglasno so ~len 29 na ovoj zakon ako sodr`at odredbi

ili ako vo tie dokumenti se propu{teni odredbi so koi bi mo`ele da se zagrozat interesite na ~lenovite na penziskiot fond ili tie interesi ne se vo dovolna me-ra za{titeni;

|) ponuduva~ite doka`ale deka obezbedile ili }e obezbedat navremeno sklu~u-vawe dogovori za finansisko smetkovodstvo i revizija na dru{tvoto soglasno so ovoj zakon;

e) deka predlo`eniot naziv na idnoto dru{tvo ili nazivot na penziskiot fond nema da gi dovede vo zabluda ~lenovite na fondot, idnite ~lenovi i bilo koe dru-go lice koe bi mo`elo da ima kontakti so dru{tvoto i penziskiot fond;

`) deka raboteweto na dru{tvoto i na penziskiot fond }e se vr{i soglasno so standardite na upravuvawe so penziski fondovi i dobrite delovni obi~ai i

z) od dokumentite i od podatocite proizleguva deka idnoto dru{tvo nema da vr{i drugi dejnosti osven onie za koi e ovlasteno vrz osnova na ovoj zakon i koi se direkt-no povrzani so upravuvaweto so penziski fond.

^len 31

(1) Vo rok od 30 dena od denot na priemot na prijavite so dokumentacija za pret-kvalifikacija, Agencijata mo`e da pobara dostavuvawe na dopolnitelni dokumen-ti i podatoci, osven dokumenti od koi mo`e da se pretpostavi visinata na nadome-stokot koj }e se naplatuva od strana na dru{tvoto.

(2) Agencijata mo`e, dokolku smeta za potrebno, da ispita oddelni fakti vo vr-ska so prijavite so dokumentacija. Vo vrska so toa Agencijata mo`e:

11

a) da se obrati do drugi nadle`ni regulatorni i supervizorski organi i insti-tucii vo Republika Makedonija i vo stranstvo i

b) da pribira dokumenti i podatoci od drugi izvori.

^len 32 (1) Agencijata nema da odobri ponuduva~ da ja pomine pretkvalifikacionata

faza vo slu~aj, ako: a) ne se ispolneti uslovite od ~lenot 30 na ovoj zakon ili b) ne e vo interes na osigurenicite koi bi mo`ele da se za~lenat vo iden penzi-

ski fond koj }e se osnova soglasno so ovoj zakon. (2) Na site ponuduva~i koi bile odbieni vo pretkvalifikacionata faza Agen-

cijata im dostavuva obrazlo`ena pismena odluka za odbivaweto. Odlukite za odbi-vawe od ovoj stav se dostapni na javnosta po prethodno barawe.

^len 33

(1) Na ponuduva~ite koi ja pominale pretkvalifikacionata faza Agencijata im dostavuva pismeno barawe za podnesuvawe na ponuda. Ponuduva~ite se dol`ni da ja dostavat ponudata vo forma, na na~in i postapka propi{ani od Agencijata.

(2) Ponudata se dostavuva zaedno so deloven plan koj gi sodr`i podatocite pro-pi{ani od Agencijata i poedinosti za site nadomestoci i provizii {to }e se nap-latuvaat soglasno so ovoj zakon.

(3) Izbor na ponuduva~ na koj se izdava dozvola se vr{i isklu~ivo vrz osnova na konkurentnosta na predlo`eniot nadomest {to se naplatuva soglasno so ~lenot 98 stav (1) to~ka a) na ovoj zakon.

(4) So izborot od stavot (3) na ovoj ~len se izbiraat dva ponuduva~i koi ponudi-

le najnizok nadomest, vo postapka i na na~in propi{ani od Agencijata. Vo slu~aj da ima pove}e od dva ponuduva~i koi ponudile ist najnizok nadomest, pri izborot }e se zemat predvid i rezultatite od pretkvalifikacionata faza.

(5) Na site ponuduva~i koi podnele ponuda na javniot tender, Agencijata im do-stavuva pismena odluka za izbranite ponuduva~i.

(6) Nezadovolnite ponuduva~i koi ja pominale pretkvalifikacionata faza, a ne bile izbrani, imaat pravo na `alba do vtorostepenata Komisija na Vladata na Republika Makedonija.

^len 34

(1) Dozvolite za osnovawe se izdavaat istovremeno na dva ponuduva~i po kone~-nosta na odlukata od ~lenot 33 stav (6) na ovoj zakon, vo postapka i na na~in propi-{ani od Agencijata.

(2) Istovremeno so izdavaweto na dozvolata, na ponuduva~ite od stavot (1) na ovoj ~len se izdava uslovno odobrenie za upravuvawe so penziski fond.

^len 35

(1) Ponuduva~ite na koi im e izdadena dozvola za osnovawe i uslovno odobrenie za upravuvawe so penziski fond, dol`ni se da osnovaat dru{tvo soglasno so ten-derskata dokumentacija i vrz osnova na Zakonot za trgovskite dru{tva i ovoj za-

12

kon. Dru{tvoto mora da bide osnovano vo rok od tri meseci od priemot na dozvola-ta, a od opravdani pri~ini Agencijata mo`e da go prodol`i rokot za najmnogu tri meseci.

(2) Dokolku ponuduva~ite na koi im e izdadena dozvola za osnovawe ne osnovaat dru{tvo vo rokot opredelen so stavot (1) na ovoj ~len, po istekot na toj rok Agen-cijata }e ja odzeme dozvolata za osnovawe.

(3) Vo slu~aj od stavot (2) na ovoj ~len Agencijata izdava nova dozvola za osnova-we na dru{tvo na tretorangiraniot ponuduva~ soglasno so ~lenot 33 stav (3) od ovoj zakon.

^len 36

(1) Dru{tvoto ja izvestuva Agencijata za osnovaweto i upisot vo trgovskiot re-gistar vo rok od 30 dena od izvr{eniot upis. Dru{tvoto e dol`no da dostavi zave-reni kopii od osnova~kite akti i statutot na dru{tvoto, poslednite verzii na do-kumentite od ~lenot 29 stav (1) to~ki (b) i (v) na ovoj zakon, kopija od uslovnoto odobrenie od ~lenot 34 stav (2) na ovoj zakon i drugi dokumenti vo vrska so rabote-weto so penziskiot fond propi{ani od Agencijata.

(2) Po ispolnuvawe na uslovite predvideni vo ~lenot 35 stav (1) na ovoj zakon i stav 1 na ovoj ~len uslovnoto odobrenie za upravuvawe so penziski fond stanuva polnova`no.

(3) Dru{tvoto ne mo`e da otpo~ne so aktivnosti na upravuvawe so penziski fond, kako i marketing i ispituvawe na javnoto mislewe pred datumot utvrden od Agencijata, pred dobivawe na dozvolata za osnovawe, odobrenieto za upravuvawe so penziski fond i pred upisot vo trgovskiot registar.

^len 37

Site izmeni na akcionerite, ~lenovite na upravniot i nadzorniot odbor, lica-ta so posebni ovlastuvawa i odgovornosti ili izmeni i dopolnuvawa na dokumen-tite i podatocite navedeni vo ~lenot 29 na ovoj zakon, podle`at na prethodno odo-brenie od strana na Agencijata, osven ako promenite se nadvor od kontrolata na dru{tvoto, a toa gi prezelo site potrebni merki za spre~uvawe na tie promeni. Agencijata gi ceni takvite promeni soglasno so odredbite od ~lenovite 30 i 32 na ovoj zakon.

^len 38

(1) Agencijata mo`e da povle~e ili ukine odobrenie za upravuvawe so penziski fond od istite pri~ini zaradi koi odbiva barawe soglasno so ~lenot 29 na ovoj za-kon, na barawe od dru{tvoto ili zaradi grubo kr{ewe na odredbite na ovoj zakon, i osobeno poradi neispolnuvawe na uslovite od ~lenot 30 na ovoj zakon.

(2) Pred da go povle~e ili ukine odobrenieto za upravuvawe so penziski fond, Agencijata }e go povika dru{tvoto i }e mu dade mo`nost da gi otstrani nezakoni-tostite i nepravilnostite vo raboteweto vo rok opredelen od Agencijata, osven do-kolku smeta deka takvata mo`nost bi bila vo sprotivnost so interesite na ~lenovi-te na penziskiot fond ili na javniot interes.

(3) Agencijata vedna{ }e go izvesti dru{tvoto za odlukata za povlekuvawe ili ukinuvawe na odobrenieto za upravuvawe so penziski fond.

(4) Protiv odlukata na Agencijata od stavot (1) na ovoj ~len dru{tvoto ima pra-

13

vo na `alba do vtorostepenata Komisija na Vladata na Republika Makedonija. @albata ne go odlo`uva izvr{uvaweto na odlukata na Agencijata od stavot (1) na ovoj ~len.

(5) Agencijata poblisku ja ureduva postapkata za povlekuvawe ili ukinuvawe na odobrenie za upravuvawe so penziskiot fond od stavot (1) na ovoj ~len.

^len 39

(1) Dru{tvoto na koe mu e povle~eno ili ukinato odobrenieto za upravuvawe so penziski fond vrz osnova na ~len 38 od ovoj zakon, prodol`uva da raboti pod nadzor na Agencijata, vo postapka propi{ana od Agencijata zaradi za{tita na interesite na ~lenovite na penziskiot fond po prethodna soglasnost od Ministerstvoto za trud i socijalna politika. Ovaa sostojba trae do momentot koga nekoe drugo dru{tvo }e go prezeme upravuvaweto so toj penziski fond. Vo slu~aj koga Agencijata smeta deka se zagrozeni ili bi mo`ele da bidat zagrozeni interesite na ~lenovite na penziskiot fond, taa mo`e da prezeme neposredna kontrola vrz toj fond.

(2) Vo slu~aj koga odlukata za ukinuvawe na odobrenie za upravuvawe so penzi-ski fond stane kone~na, Agencijata e dol`na da objavi nov javen tender soglasno so ovoj zakon i da izdade nova dozvola za osnovawe i odobrenie za upravuvawe so penziskiot fond.

(3) Na tenderot od stavot (2) na ovoj ~len ne mo`at da se javat postojnite dru{-tva, akcionerite vo tie dru{tva, ili akcionerite vo dru{tvoto ~ie{to odobre-nie bilo ukinato.

(4) Za sproveduvawe na tenderot od stavot (2) na ovoj ~len Agencijata poblisku }e ja uredi postapkata i izborot na najdobrata ponuda.

(5) Vo slu~aj na neuspe{en tender, Agencijata }e gi prefrli ~lenovite na toj penziski fond vo penziski fondovi upravuvani od drugi dru{tva, na na~in utvr-den od Agencijata.

GLAVA IV

PENZISKI FONDOVI

^len 40 (1) Penziski fond pretstavuva otvoren investicionen fond, {to se osnova i ra-

boti soglasno so Zakonot za investicionite fondovi, dokolku so ovoj zakon poina-ku ne e uredeno. Penziskiot fond go so~inuvaat sredstvata od pridonesite na ~le-novite na toj fond i prinosite od investiranite pridonesi.

(2) Sopstvenici na penziskiot fond se negovite ~lenovi i nivnite poedine~ni sopstveni~ki prava se opredeleni od iznosot na sredstvata na nivnite smetki, sog-lasno so ~lenot 67 na ovoj zakon.

(3) Sredstvata na penziskiot fond se celosno odvoeni od sredstvata na dru{tvoto koe upravuva so toj fond.

14

^len 41

So penziski fond upravuva dru{tvo koe go pretstavuva i zastapuva penziskiot fond pred treti lica.

^len 42

Sedi{teto na penziskiot fond se nao|a vo sedi{teto na dru{tvoto koe upravuva so toj penziski fond.

^len 43 (1) Nazivot na sekoj penziski fond zadol`itelno gi sodr`i zborovite “Otvoren

penziski fond”. Nazivot na penziskiot fond ne smee da go sodr`i zborot “Makedonija” nitu

kratenka ili drug zbor izveden od toj zbor.

^len 44 Sredstvata na penziskiot fond ne mo`at da bidat predmet na pobaruvawa, nitu

vrz tie sredstva mo`e da bide sprovedeno izvr{uvawe od strana na, ili od imeto na doveritelite na dru{tvoto.

^len 45 Statutot na penziskiot fond sodr`i: a) podatoci za osnovnite principi i posebni ograni~uvawa pri investiraweto,

osven onie propi{ani so zakon; b) na~inot na presmetuvawe na brokerskite provizii neposredno povrzani so

prodavawe i kupuvawe na sredstvata na penziskiot fond i nivno odbivawe od sme-tkite na ~lenovite na fondot;

v) odbivawa od sredstvata na penziskiot fond zaradi pla}awe na nadomestoci na dru{tvoto;

g) poedinosti za na~inot na vodewe na smetkovodstvoto na penziskiot fond; d) na~in na informirawe na ~lenovite na penziskiot fond i dnevniot vesnik vo

koj se objavuva informativniot prospekt na penziskiot fond i |) drugi podatoci od zna~ewe za penziskiot fond. Agencijata dava soglasnost na statutot na penziskiot fond.

GLAVA V

AGENCIJA ZA SUPERVIZIJA NA KAPITALNO FINANSIRANO PENZISKO OSIGURUVAWE

^len 46

(1) Agencija za supervizija na kapitalno finansirano penzisko osiguruvawe se osnova zaradi vr{ewe supervizija na raboteweto na dru{tvata za upravuvawe so penziski fondovi i penziskite fondovi.

(2) Agencijata ima svojstvo na pravno lice. (3) Organi na Agencijata se upraven odbor i direktor. (4) Agencijata ima statut. (5) Sedi{teto na Agencijata e vo Skopje.

15

(6) Agencijata za svojata rabota odgovara pred Vladata na Republika Makedoni-ja.

(7) Celta na osnovaweto na Agencijata e za{tita na interesite na ~lenovite na penziskite fondovi i pottiknuvawe na razvojot na kapitalno finansiranoto pen-zisko osiguruvawe.

^len 47

(1) Agencijata gi vr{i slednive raboti: a) sproveduva aktivnosti za pribirawe ponudi na tender, izdava, povlekuva i odzema

dozvoli za osnovawe na dru{tva i odobrenija za upravuvawe so penziski fond; b) vr{i supervizija na raboteweto na dru{tvata i penziskite fondovi so koi

tie upravuvaat, a osobeno go kontrolira zakonitoto rabotewe na istite; v) vr{i supervizija na raboteweto na pravnite lica koi se ~uvari na sredstvata

na penziskite fondovi i na stranskite menaxeri na sredstva na penziskiot fond vo vrska so raboteweto so tie sredstva;

g) go promovira, go organizira i go pottiknuva razvojot na kapitalno finansi-ranoto penzisko osiguruvawe vo Republika Makedonija, vo sorabotka so Mini-sterstvoto za trud i socijalna politika;

d) ja razviva svesta na javnosta za celite i principite na dru{tvata i na penzi-skite fondovi, za pridobivkite od ~lenuvawe vo penziski fond, za pravata na ~le-novite na penziski fondovi i za drugi pra{awa vo vrska so sistemot na penziski fondovi;

|) dava predlog za pokrenuvawe na prekr{o~ni i krivi~ni postapki pred nadle-`en organ protiv dru{tva za upravuvawe so penziski fondovi, ~uvari na imot na penziski fondovi, stranski menaxeri na sredstva i drugi lica vo slu~aj na povreda na odredbite na ovoj zakon i na drugi zakoni;

e) gi sledi i gi razgleduva finansiskite izve{tai na penziskite fondovi i na dru{tvata;

`) vodi registar na agenti; z) zaradi obezbeduvawe na efikasna supervizija i regulativa na zadol`itelnoto

kapitalno finansirano penzisko osiguruvawe i na finansiskiot sektor, sorabotuva so Ministerstvoto za finansii, Narodnata banka na Republika Makedonija, Komisi-jata za hartii od vrednost na Republika Makedonija i so drugi organi i institucii vo zemjata i vo stranstvo. Obemot, sodr`inata i formata na sorabotka podetalno me|u-sebno gi ureduva Agencijata so nadle`nite organi i institucii;

y) sorabotuva so Fondot na penziskoto i invalidskoto osiguruvawe na Makedo-nija vo delot na ovlastuvawata {to mu se dovereni na toj fond so ovoj zakon;

i) donesuva akti soglasno so ovoj zakon; j) donesuva interni upatstva za svojata rabota i izgotvuva stru~ni upatstva, pri-

ra~nici i sli~no, vo vrska so kapitalno finansiranoto penzisko osiguruvawe; k) inicira donesuvawe na propisi i drugi akti vo vrska so dru{tvata i so penzi-

skite fondovi; l) se za~lenuva i u~estvuva vo doma{ni i me|unarodni organizacii, koga takvo-

to u~estvo e vo interes na makedonskiot penziski sistem i q) vr{i drugi raboti soglasno so ovoj zakon. (2) Aktite i propisite koi Agencijata gi donesuva soglasno so ovoj zakon se ob-

javuvaat vo “Slu`ben vesnik na Republika Makedonija”.

16

^len 48

Agencijata ima aktivna procesna legitimacija i e ovlastena da u~estvuva, nepo-sredno ili posredno, vo bilo koja postapka {to e pokrenata protiv dru{tvo i pro-tiv drugo lice ili lica pravno povrzani so dru{tvata, koga toa e potrebno zaradi za{titata na interesite na ~lenovite na penziskite fondovi.

^len 49

(1) Do Agencijata mo`at da se podnesat poplaki od ~lenovi na penziski fondovi ili porane{ni ~lenovi na penziski fondovi protiv dru{tvoto, za dejstvija i aktivnosti prezemeni od strana na toa dru{tvo koi ne se vo soglasnost so zakon i so aktite na toa dru{tvo.

(2) Do Agencijata mo`e da se podnese poplaka od ~len na penziski fond protiv drugi lica so koi penziskiot fond i dru{tvoto imale delovni ili dogovorni od-nosi, vo slu~aj koga ~lenot veruva deka negovite interesi kako ~len na penziskiot fond bile o{teteni kako rezultat na kr{ewe na zakonot od toa lice vo pogled na delovnite ili dogovornite odnosi.

(3) Agencijata mo`e da se obrati do dru{tvoto protiv koe primila poplaka za-radi razjasnuvawe na slu~ajot, dokolku toa nema da na{teti na interesite na pod-nositelot na poplakata.

(4) Agencijata vodi evidencija na poplakite protiv dru{tvata soglasno so sta-vot (3) na ovoj ~len i za toa objavuva statisti~ki podatoci vo svojot informativen prospekt.

^len 50

(1) Upravniot odbor na Agencijata e sostaven od pet ~lena imenuvani od Vlada-ta na Republika Makedonija.

(2) Za ~len na upravniot odbor mo`e da bide imenuvano lice koe gi ispolnuva slednive uslovi:

a) da e dr`avjanin na Republika Makedonija; b) da ima visoko obrazovanie i v) da ima iskustvo od najmalku pet godini relevantno za penziski fondovi vo ob-

lasta na ekonomijata, finansiite, smetkovodstvoto, investiraweto, osiguruvawe-to, aktuarskata nauka ili pravoto.

(3) Mandatot na ~lenovite na upravniot odbor trae sedum godini i tie mo`at

povtorno da bidat imenuvani. ^lenovite na upravniot odbor mo`at da bidat raz-re{eni od strana na Vladata na Republika Makedonija i pred istekot na mandatot, samo vo slu~aj na uslovite predvideni vo ~lenot 51 stav (6) od ovoj zakon.

(4) Po isklu~ok od stavot (3) na ovoj ~len, vo prviot mandat na konstituirawe na upravniot odbor dva ~lena se imenuvaat na tri godini, dva na pet godini i eden na sedum godini.

(5) Koga nekoj ~len na upravniot odbor }e prestane da ja vr{i dol`nosta pred istekot na mandatot, na negovo mesto se imenuva drugo lice do istekot na mandatot na ~lenot koj se zamenuva.

(6) Upravniot odbor:

17

a) donesuva statut na Agencijata; b) donesuva akt za vnatre{na organizacija na rabotata i sistematizacija na rabot-

nite mesta na Agencijata; v) donesuva godi{na programa za rabota na Agencijata i ja sledi nejzinata rea-

lizacija; g) usvojuva godi{en izve{taj za rabotata na Agencijata. (7) Na aktite od to~kite a), b) i g) od stavot (6) na ovoj ~len soglasnost dava Vla-

data na Republika Makedonija.

^len 51 (1) So Agencijata rakovodi direktor. Direktorot na Agencijata ima zamenik na

direktorot. (2) Direktorot na Agencijata i zamenikot na direktorot, na predlog na mini-

sterot za trud i socijalna politika, go imenuva i go razre{uva Vladata na Repub-lika Makedonija.

(3) Direktorot na Agencijata: a) ja pretstavuva i zastapuva Agencijata; b) odgovara za nejzinoto rabotewe soglasno so pravata i dol`nostite utvrdeni

vo ovoj zakon; v) organizira i obezbeduva zakonsko izvr{uvawe na aktivnostite od delokrugot

na Agencijata; g) predlaga na upravniot odbor donesuvawe na akti od negova nadle`nost; d) gi izvr{uva odlukite na upravniot odbor i |) vr{i i drugi raboti koi mu se dovereni so ovoj zakon, statutot ili drug akt na

Agencijata. (4) Za direktor na Agencijata i zamenik na direktorot mo`e da bide imenuvano

lice koe gi ispolnuva slednive uslovi: a) da e dr`avjanin na Republika Makedonija; b) da ima visoko obrazovanie vo oblastite navedeni vo to~ka v) na ovoj stav; v) da ima iskustvo od najmalku {est godini relevantno za penziski fondovi vo

oblasta na ekonomijata, finansiite, smetkovodstvoto, investiraweto, osiguruva-weto, aktuarskata nauka ili pravoto;

g) da ima rabotno iskustvo od najmalku ~etiri godini na rakovodni funkcii vo oblastite od to~kata v) na ovoj stav i

d) da ne mu e izre~ena merka na bezbednost zabrana na vr{ewe na profesija, dej-nost ili dol`nost.

(5) Mandatot na direktorot na Agencijata i na zamenikot na direktorot e sedum godini, so mo`nost za povtoren izbor.

(6) Direktorot na Agencijata i zamenikot na direktorot mo`e da bide razre{en pred istekot na mandatot vo slu~aj:

a) na grubo zapostavuvawe na rabotnite dol`nosti; b) koga e osuden za krivi~no delo; v) koga mu e izre~ena merka na bezbednost zabrana za vr{ewe na profesija, dej-

nost ili dol`nost na rakovodno lice vo institucijata; g) na nepo~ituvawe na zabranite od ~lenot 52 i obvrskite od ~lenot 55 na ovoj

zakon;

18

d) na dolgotrajna te{ka bolest, koja go spre~uva vo izvr{uvaweto na obvrskite; |) ako ja izgubil delovnata sposobnost i e) na negovo barawe. (7) Direktorot na Agencijata i zamenikot na direktorot rabotata }e ja vr{at

profesionalno. (8) Zamenikot na direktorot go zamenuva direktorot vo slu~aj koga toj e otsuten

ili koga poradi bolest i drugi pri~ini ne e vo mo`nost da ja vr{i svojata funkci-ja, so site negovi ovlastuvawa i odgovornosti vo rakovodeweto. Zamenikot vo so-rabotka so direktorot vr{i raboti od nadle`nost na direktorot {to toj }e mu gi doveri.

(9) Licata so posebni ovlastuvawa i odgovornosti, vraboteni vo Agencijata, koi u~estvuvaat vo noseweto na odlukite so va`no vlijanie na dru{tvata, pen-ziskite fondovi i ~lenovite moraat da imaat visoko obrazovanie i rabotno iskustvo od najmalku tri godini vo oblasta na upravuvaweto so penziski fondo-vi, ekonomijata, finansiite, smetkovodstvoto, investiraweto, osiguruvaweto, aktuarskata nauka ili pravoto.

^len 52

(1) Direktorot, zamenikot na direktorot i vrabotenite vo Agencijata ne smeat: a) da primaat bilo kakvi nadomestoci ili pla}awa, da prifa}aat nekakva funk-

cija ili vrabotuvawe, ili da vr{at uslugi ili da steknuvaat akcii vo: 1) dru{tvo ili vo penziski fond so koj toa dru{tvo upravuva; 2) ~uvar na imotot na penziski fond ili 3) bilo koe povrzano lice so licata od potto~kite 1) i 2) na ovaa to~ka; b) da vr{at bilo kakva politi~ka funkcija. (2) Ograni~uvawata propi{ani vo stavot (1) to~ka a) na ovoj ~len va`at i za

vreme od edna godina po prestanokot na funkcijata direktor na Agencijata i zame-nik na direktorot.

^len 53 (1) Zaradi izvr{uvawe na svoite dol`nosti Agencijata e ovlastena: a) da gi dobiva na uvid site dokumenti na dru{tvoto i elektronskata evidencija

vo vrska so negovoto rabotewe i so raboteweto na penziskiot fond so koj upravu-va;

b) da gi dobiva na uvid site dokumenti i elektronska evidencija od to~ka a) na ovoj stav od ~uvar na imot i od stranski menaxer na penziski fondovi;

v) da dobiva informacii od ~lenovi na upraven odbor i na nadzoren odbor i dru-gi lica vraboteni vo dru{tvoto, vo negoviot ~uvar na imot ili vo stranskiot me-naxer na penziski fondovi, vo vrska so aktivnostite na dru{tvoto ili na penzi-skiot fond;

g) da bara pismeni i li~no potpi{ani izjavi od licata navedeni vo to~kata v) na

ovoj stav. (2) Direktorot na Agencijata mo`e da ovlasti lice da vleze vo slu`benite pro-

storii na : a) dru{tvo zaradi kontrola i uvid vo zakonitosta vo raboteweto na toa dru{tvo

i na penziskiot fond so koj upravuva i kontrola na primenata na statutot i drugi-

19

te akti na toa dru{tvo; b) ~uvar na imot i stranski menaxer na sredstva zaradi uvid i kontrola vo zako-

nitosta na raboteweto i vo primenata na potpi{anite dogovori so odnosnoto dru{tvo.

(3) Dru{tvoto, ~uvarot na imot i stranskiot menaxer na sredstva dol`ni se na liceto ovlasteno za kontrola da mu gi stavat na raspolagawe site knigi, dokumen-ti i drugi evidencii vo vrska so raboteweto na dru{tvoto, penziskiot fond so koj upravuva toa dru{tvo, stranskiot menaxer na sredstva i ~uvarot na imot.

(4) Vidot i obemot na kontrolata se utvrduva so re{enieto za kontrola {to go donesuva direktorot na Agencijata.

(5) Liceto ovlasteno za kontrola izgotvuva zapisnik i istiot go dostavuva do Agencijata. Dokolku Agencijata utvrdi nepravilnosti vo raboteweto ili vo vode-weto na delovnite knigi, so re{enie }e mu nalo`i na dru{tvoto, na ~uvarot na imot ili na stranskiot menaxer na sredstva, istite da gi otstrani vo opredeleni-ot rok.

(6) Soglasno so stavot (5) na ovoj ~len dru{tvoto, ~uvarot na imot ili stran-skiot menaxer na sredstva se dol`ni vo opredeleniot rok da gi otstranat ne-pravilnostite i da dostavat izvestuvawe do Agencijata za otstranetite nepra-vilnosti so prilo`eni dokazi deka nepravilnostite se otstraneti ili isprave-ni. Dokolku dru{tvoto ne gi otstrani nepravilnostite, Agencijata mo`e da go odzeme odobrenieto za upravuvawe so penziski fondovi na toa dru{tvo.

(7) Dokolku Agencijata pri vr{eweto na kontrolata vo raboteweto na dru{tvo-to i upravuvaweto so penziskite fondovi utvrdi deka postojat raboti ili dela koi se kaznivi spored zakon, direktorot ili lice ovlasteno od nego podnesuva pri-java za poveduvawe na postapka pred nadle`en organ.

^len 54

Agencijata objavuva izve{taj za sostojbite vo zadol`itelnoto kapitalno fi-nansirano penzisko osiguruvawe vo Republika Makedonija za prethodnata godina, vo “Slu`ben vesnik na Republika Makedonija” vo rok od {est meseci po istekot na kalendarskata godina. Izve{tajot sodr`i podatoci za zadol`itelnoto kapi-talno finansirano penzisko osiguruvawe, ocena na izvr{uvaweto na propisite vo oblasta na zadol`itelnoto kapitalno finansirano penzisko osiguruvawe, podato-ci vo vrska so raboteweto na Agencijata i drugi pra{awa za koi Agencijata smeta deka se od zna~ewe za zadol`itelnoto kapitalno finansirano penzisko osiguruva-we.

(2) Agencijata podnesuva izve{taj za svojata rabota za prethodnata godina do Vla-data na Republika Makedonija vo rok od {est meseca po istekot na kalendarskata godina. Izve{tajot za rabotata na Agencijata gi sodr`i podatocite od stavot (1) na ovoj ~len i podatoci vo vrska so raboteweto na site dru{tva i penziski fondovi i drugi podatoci po sopstveno nao|awe ili po barawe od Vladata na Republika Make-donija. Izve{tajot za rabotata na Agencijata se usvojuva od Vladata na Republika Makedonija i istiot se dostavuva za informirawe na Sobranieto na Republika Ma-kedonija.

^len 55

20

(1) ^lenovite na upraven odbor, direktorot, zamenikot na direktorot, ovlaste-nite lica i drugi vraboteni vo Agencijata ne smeat da oddavaat nikakvi informa-cii {to gi dobile pri vr{eweto na funkciite ili ovlastuvawata vrz osnova na ovoj zakon.

(2) Obvrskata za doverlivost na informaciite ne se odnesuva na slu~ai vo koi tie informacii se otkrivaat vrz osnova na ovlastuvawa utvrdeni vo ovoj zakon i pravosilna sudska odluka.

(3) Obvrskata za doverlivost na informaciite od stavot (1) na ovoj ~len ne se odnesuva na slu~ai koga davaweto na informacii go vr{i Agencijata:

a) vrz osnova na pismeno barawe od Ministerstvoto za trud i socijalna politi-ka ili drugo ovlasteno lice od ministerot, koga toa barawe e neophodno za izvr-{uvawe na negovite slu`beni zada~i;

b) vrz osnova na pismeno barawe od doma{en ili me|unaroden organ ili organi-zacija so cel da se dade pomo{ vo izvr{uvaweto na funkciite na tie organi, do-kolku se sli~ni na funkciite na Agencijata;

v) vo forma na zaklu~na informacija vo vrska so penziskite fondovi ili so dru{tvata, pod uslov informacijata da e izgotvena od strana na ovlasteni lica soglasno so ovoj zakon, i zaklu~okot da e izgotven na na~in koj ne ovozmo`uva otkrivawe na podatoci za ~len na penziski fond, za raboteweto na dru{tvoto, na ~uvarot na imotot ili menaxerot na sredstvata i

g) vrz osnova na pismena dozvola od dru{tvoto ili od ~lenot na koj se odnesuva-at podatocite.

^len 56

(1) Buxetot na Agencijata vo vrska so dejnostite utvrdeni vo ovoj zakon se done-suva zaedno so Buxetot na Republika Makedonija.

(2) Vo buxetot na Agencijata se utvrdeni platite na vrabotenite vo Agencijata. Platite na direktorot na Agencijata, zamenikot na direktorot i na licata so poseb-ni ovlastuvawa i odgovornosti mora da se sli~ni so platite vo finansiskiot sektor, vklu~uvaj}i gi platite vo dru{tvata za upravuvawe so penziski fondovi.

(3) Raboteweto na Agencijata, soglasno so ovoj zakon, se finansira od nadome-stoci {to Agencijata gi naplatuva od dru{tvata, vklu~uvaj}i gi osobeno slednive:

a) mese~en nadomest na tovar na dru{tvata najmnogu do 2,5% od vkupnite prido-nesi uplateni vo prethodniot mesec vo penziskite fondovi so koi upravuvaat;

b) nadomest za tenderska dokumentacija; v) nadomest za dozvola za osnovawe na dru{tvo i za odobrenie za upravuvawe so

penziski fond; g) nadomest za obezbeduvawe na formulari; d) nadomest za obuka, organizirawe na ispiti i davawe dozvoli na agentite; |) nadomest za zapi{uvawe vo registarot na agenti koj ne mo`e da bide povisok

od administrativnite tro{oci na zapi{uvaweto; e) nadomest za vr{ewe na uslugi i `) drugi nadomestoci utvrdeni od Agencijata. (4) Visinata na nadomestocite od stavot (3) na ovoj ~len ja utvrduva Agencijata,

na koja soglasnost dava Vladata na Republika Makedonija i istite se objavuvaat vo “Slu`ben vesnik na Republika Makedonija”.

21

(5) Vo slu~aj prihodite od nadomestocite od stavot (3) na ovoj ~len da ne gi po-krivaat planiranite rashodi, nedostigot na prihodi se finansira od Buxetot na Republika Makedonija.

(6) Revizija na raboteweto na Agencijata vr{i Zavodot za dr`avna revizija na Republika Makedonija.

^len 57

(1) Ministerstvoto za trud i socijalna politika vr{i nadzor na zakonitosta na raboteweto na Agencijata.

(2) Ministerstvoto za trud i socijalna politika mo`e da zapre izvr{uvawe na akt na Agencijata, ako ne e vo soglasnost so ovoj zakon ili ako e protivustaven.

GLAVA VI

^LENUVAWE VO PENZISKI FONDOVI

I PLA]AWE NA PRIDONESI

^len 58 (1) Osigurenicite koi prv pat po 1 januari 2003 godina pristapile vo zadol`i-

telno penzisko i invalidsko osiguruvawe, soglasno so ~len 131 od Zakonot za pen-ziskoto i invalidskoto osiguruvawe, dol`ni se da se za~lenat i da pla}aat prido-nesi vo penziski fond po sopstven izbor sé dodeka imaat svojstvo na osigurenik vo zadol`itelnoto penzisko i invalidsko osiguruvawe.

(2) Osigurenicite koi prv pat pristapile vo zadol`itelno kapitalno finansi-rano penzisko osiguruvawe po datumot utvrden vo stavot (4) na ovoj ~len dol`ni se da se za~lenat vo penziski fond vo rok od tri meseci smetano od datumot na pri-stapuvawe vo zadol`itelnoto penzisko i invalidsko osiguruvawe.

(3) Osigurenicite koi bile vklu~eni vo zadol`itelnoto penzisko i invalidsko osiguruvawe pred 1 januari 2003 godina mo`at da se za~lenat i da pla}aat pridone-si vo penziski fond po sopstven izbor i izborot treba da go napravat najdocna do datumot utvrden vo stav (4) na ovoj ~len. Agencijata mo`e od opravdani pri~ini da go prodol`i rokot za izbor najmnogu za 12 meseca.

(4) Za osigurenicite od stavovite (1) i (3) na ovoj ~len uplatata na pridonesot za zadol`itelno kapitalno finansirano penzisko osiguruvawe po~nuva od datumot na izdavawe na prvata kontinuirana emisija na dr`avni obvrznici, no ne podocna od {est meseci od toj datum. Datumot koga }e zapo~ne uplatata na pridonesot go utvrdu-va Vladata na Republika Makedonija i go objavuva vo “Slu`ben vesnik na Republika Makedonija”.

(5) ^len na penziski fond mo`e slobodno da premine i da se za~leni vo drug penziski fond, osven vo slu~aite navedeni vo ~lenot 62 na ovoj zakon.

(6) Agencijata e dol`na da gi informira gra|anite za kategoriite osigurenici koi se obvrzani da se za~lenat vo penziski fond, za osigurenicite koi mo`at da se za~lenat po sopstven izbor vo penziski fond, za faktorite koi treba da se zemat predvid pri odlu~uvaweto dali osigurenik da se za~leni vo penziski fond i za od-lukite {to treba da se donesat pri prvoto vrabotuvawe, odnosno pri zapo~nuvawe so vr{ewe na dejnost.

(7) Pridonesite na osigurenicite koi ne se za~lenile vo penziski fond, a bile

22

obvrzani na toa, se ~uvaat na posebnite smetki vo penziskite fondovi, do momen-tot koga osigurenikot stanuva ~len na penziski fond. Agencijata vremeno gi ras-poreduva ovie osigurenici vo penziski fond od momentot na nivnoto pristapuva-we vo zadol`itelno penzisko i invalidsko osiguruvawe.

(8) Pri raspredelbata na osigurenicite vo penziskite fondovi soglasno so sta-vot (7) na ovoj ~len, Agencijata obezbeduva brojot na osigurenicite da bide pro-porcionalen so vkupnata vrednost na sredstvata na sekoj oddelen penziski fond, na datumot {to go utvrduva Agencijata.

(9) Osigurenicite od stav (1) na ovoj ~len koi nema da potpi{at dogovor za ~lenstvo vo rok tri meseci od datumot na pristapuvawe vo zadol`itelnoto penzi-sko i invalidsko osiguruvawe, po istekot na toj rok stanuvaat ~lenovi na penzi-skiot fond vo koj bile raspredeleni soglasno so stavovite (7) i (8) na ovoj ~len.

(10) Agencijata ja ureduva postapkata na raspredelba na osigurenici vo penzi-ski fondovi.

^len 59

(1) Osigurenik steknuva ~lenstvo vo penziski fond so potpi{uvawe dogovor za ~lenstvo so dru{tvoto koe upravuva so toj penziski fond.

(2) Formata na dogovorot za ~lenstvo od stavot (1) na ovoj ~len e ednakva za site ~lenovi na penziskiot fond so koj upravuva toa dru{tvo.

(3) Agencijata ja ureduva standardiziranata forma na dogovorot za ~lenstvo za site penziski fondovi.

(4) Vo slu~aj koga osigurenik prv pat potpi{al dogovor za ~lenstvo vo penziski fond i dotoga{ ne bil ~len na nitu eden penziski fond, ima pravo na ednostrano raskinuvawe na dogovorot po pat na pismen podnesok dostaven do dru{tvoto vo rok od osum rabotni dena od datumot na potpi{uvaweto na dogovorot za ~lenstvo. Vo takov slu~aj dogovorot ne proizveduva pravno dejstvo. Osigurenikot ne mo`e da stekne ~lenstvo vo penziski fond pred istekot na osmiot raboten den od potpi{u-vaweto.

(5) Dru{tvoto koe upravuva so penziskiot fond vedna{ po istekot na rokot od osum rabotni dena po potpi{uvaweto na dogovorot za ~lenstvo od stavot (4) na ovoj ~len, vospostavuva individualna smetka na ~lenot koj go potpi{al dogovorot.

(6) Agencijata gi utvrduva datumite za sekoja godina na koi osigurenicite mo-`at da steknat ~lenstvo vo penziski fondovi i na koi mo`e da se vr{i prenos na sredstvata od eden vo drug penziski fond (datum na prenos). Datum na prenos mora da bide datum na procenka. Osigurenik mo`e da stane ~len na penziski fond samo na tie datumi.

(7) Dru{tvo ne mo`e da odbie za~lenuvawe na osigurenik vo penziskiot fond so koj upravuva, osven vo slu~aj toj osigurenik da ne gi ispolnuva uslovite propi{a-ni so Zakonot za penziskoto i invalidskoto osiguruvawe.

(8) Osigurenik vo isto vreme mo`e da bide ~len samo vo eden penziski fond i vo toj penziski fond mo`e da ima samo edna smetka.

(9) Agencijata mo`e da gi uredi uslovite pod koi otkako edno dru{tvo soglasno so ~lenot 7 na ovoj zakon mo`e da upravuva so pove}e od eden penziski fond, osigu-renik po isklu~ok od stavot (8) na ovoj ~len mo`e da bide ~len na pove}e od eden penziski fond, so koi penziski fondovi upravuva isto dru{tvo.

(10) Agencijata poblisku gi ureduva na~inot i postapkata za ~lenstvo vo penzi-

23

ski fond soglasno so ovoj ~len.

^len 60 (1) Uplatata na pridonesite za penzisko i invalidsko osiguruvawe ja vr{i ob-

vrznikot za pla}awe na pridones na smetkata na Fondot na penziskoto i invalid-skoto osiguruvawe na Makedonija, soglasno so Zakonot za penziskoto i invalid-skoto osiguruvawe. Od sredstvata ostvareni po osnov na nenavremeno i necelosno pla}awe na pridones uplateni za zadol`itelno kapitalno finansirano penzisko osiguruvawe, Fondot na penziskoto i invalidskoto osiguruvawe na Makedonija prenesuva 50% na individualnata smetka na ~lenot na penziskiot fond. Drugite 50% ostanuvaat vo prihodite na Fondot na penziskoto i invalidskoto osiguruvawe na Makedonija.

(2) Fondot na penziskoto i invalidskoto osiguruvawe na Makedonija gi prenesu-va pridonesite na ~lenovite na penziskite fondovi na smetkite na izbranite pen-ziski fondovi, vedna{, a najdocna vo rok od pet rabotni dena od priemot na prido-nesite, pod uslov vo istiot rok da bile primeni i soodvetni podatoci soglasno so zakon, koi mu ovozmo`uvaat na Fondot na penziskoto i invalidskoto osiguruvawe na Makedonija da ja izvr{i taa obvrska.

^len 61

(1) Dokolku osigurenik koj e ~len na eden penziski fond (postoen penziski fond) saka da stane ~len na penziski fond upravuvan od drugo dru{tvo (iden pen-ziski fond), toj ~len potpi{uva vremen dogovor za ~lenstvo so dru{tvoto koe upravuva so idniot penziski fond soglasno so ~lenot 59 na ovoj zakon. Dru{tvoto koe upravuva so idniot penziski fond e dol`no da go dostavi vremeniot dogovor za ~lenstvo do Fondot na penziskoto i invalidskoto osiguruvawe na Makedonija vo rok od osum rabotni dena po potpi{uvaweto na vremeniot dogovor.

(2) Vo rok od osum rabotni dena od priemot na vremeniot dogovor za ~lenstvo, Fondot na penziskoto i invalidskoto osiguruvawe na Makedonija do ~lenot na penziskiot fond ispra}a pismeno izvestuvawe deka go primil vremeniot dogovor za ~lenstvo, zaedno so formular. Vo izvestuvaweto jasno treba da bide predo~eno deka za prefrluvawe od postojniot penziski fond vo idniot penziski fond ~lenot e dol`en da plati pari~en nadomestok, soglasno so ~lenot 98 stav (1) to~ka v) na ovoj zakon i deka prefrluvaweto mo`e da se izvr{i edinstveno dokolku osigure-nikot koj saka da pristapi vo idniot penziski fond go popolni i vrati formula-rot {to e sostaven del na pismenoto izvestuvawe, vo rok od osum rabotni dena od priemot na istoto, so {to potvrduva deka e soglasen da go plati propi{aniot pa-ri~en nadomestok i da premine vo idniot penziski fond.

(3) Dogovorot za ~lenstvo stanuva polnova`en i proizveduva pravno dejstvo od denot na primawe na formularot od stavot (2) na ovoj ~len vo Fondot na penzisko-to i invalidskoto osiguruvawe na Makedonija.

(4) Fondot na penziskoto i invalidskoto osiguruvawe na Makedonija gi izvestu-va dru{tvoto koe upravuva so postojniot penziski fond i dru{tvoto koe upravuva so idniot penziski fond za ~lenot koj preminal vo idniot penziski fond, vo rok od osum rabotni dena po priemot na uredno popolnetiot formular, soglasno so stavot (2) na ovoj ~len.

24

(5) Za vreme od denot koga ~lenot sklu~il vremen dogovor za ~lenstvo do denot koga dru{tvoto koe upravuva so idniot penziski fond }e go primi izvestuvaweto od stavot (4) na ovoj ~len, nitu dru{tvoto koe upravuva so idniot penziski fond, nitu povrzani lica so toa dru{tvo, nitu agenti i vraboteni ne smeat da mu prista-pat i da ostvarat kontakt so toj ~len, ili da stapat vo govorna ili pismena komu-nikacija so nego, a vo vrska so idniot penziski fond, postojniot penziski fond, ili bilo koe pra{awe povrzano so ~lenuvawe vo penziski fondovi.

(6) ^lenstvoto vo postojniot penziski fond prestanuva na prviot nareden datum za prenos od denot koga e primen uredno popolnetiot formular soglasno so stavot (4) na ovoj ~len i na istiot datum zapo~nuva ~lenstvoto vo idniot penziski fond.

(7) Agencijata podetalno gi ureduva: a) postapkata i prodol`uvaweto na rokovite za sklu~uvawe na vremeniot dogo-

vor za ~lenstvo vo penziski fond od objektivni pri~ini; b) podatocite i sodr`inata na formularot {to go izdava Fondot na penziskoto

i invalidskoto osiguruvawe na Makedonija za ~lenovi koi imaat namera da premi-nat vo drug penziski fond i

v) drugi pra{awa povrzani so sklu~uvawe na vremeniot dogovor za ~lenstvo vo penziski fond.

^len 62

(1) ^len na penziski fond ne mo`e da premine vo drug penziski fond vo rok od dve godini smetano od datumot koga }e zapo~ne uplatata na pridonesot vo zadol`i-telno kapitalno finansirano penzisko osiguruvawe soglasno so ~lenot 58 stav (4) na ovoj zakon.

(2) Agencijata mo`e da otstapi od rokot utvrden vo stavot (1) na ovoj ~len, vo slu~aite utvrdeni vo ~lenot 98 stav (3) na ovoj zakon.

^len 63

(1) Vo slu~aj na preminuvawe na ~lenot od eden vo drug penziski fond soglasno so ~lenot 61 na ovoj zakon, sredstvata na toj ~len se prenesuvaat od postojniot vo idniot penziski fond na prviot nareden datum na prenos.

(2) Sredstvata {to se predmet na prenesuvawe se sostojat od iznosot na smetkata na ~lenot na penziskiot fond na datumot na prenos, namaleni za nadomestocite soglasno so ~lenot 98 stav (1) to~ka v) na ovoj zakon.

(3) Dru{tvoto koe upravuva so postojniot penziski fond go izvestuva dru{tvo-to koe upravuva so idniot penziski fond za pridonesite na ~lenot uplateni vo po-stojniot penziski fond, za prenesenite sredstva za toj ~len i za pridonesite na toj ~len {to gi uplatuval vo penziskite fondovi vo koi ~lenuval vo minatoto.

(4) Agencijata poblisku go ureduva prenosot na sredstvata me|u penziskite fon-dovi so koi upravuvaat razli~ni dru{tva i vidot na podatocite {to se dostavuva-at soglasno so stavot (3) na ovoj ~len.

^len 64

Dokolku ~lenot na eden penziski fond prestane da upla}a pridonesi vo penzi-skiot fond pred penzioniraweto, toj prodol`uva da bide ~len na penziskiot fond sé do smrtta ili do negovoto penzionirawe i gi ima istite prava kako drugite ~le-novi na toj fond vrz osnova na ovoj zakon, vklu~uvaj}i go i pravoto na preminuva-

25

we, soglasno so ~lenot 63 na ovoj zakon.

^len 65 (1) Koga ~len na penziski fond }e stekne pravo na invalidska penzija, soglasno so

~lenot 132-v od Zakonot za penziskoto i invalidskoto osiguruvawe, vkupniot iznos na sredstvata od smetkata na toj ~len se prenesuva vo Fondot na penziskoto i inva-lidskoto osiguruvawe na Makedonija, osven vo slu~aite utvrdeni so ~lenot 90 na ovoj zakon. Po priemot na izvestuvaweto od Fondot na penziskoto i invalidskoto osigu-ruvawe na Makedonija deka ~lenot steknal pravo na invalidska penzija, dru{tvoto koe upravuva so toj penziski fond e dol`no da gi prefrli sredstvata od smetkata na toj ~len vo Fondot na penziskoto i invalidskoto osiguruvawe na Makedonija, na pr-viot nareden datum na prenos po denot na priemot na izvestuvaweto.

(2) Vo momentot na prenos na sredstvata soglasno so stavot (1) na ovoj ~len, dru{-tvoto koe upravuva so toj penziski fond e dol`no da go identifikuva ~lenot ~ii sredstva se prenesuvaat, da dostavi kopija od izvestuvaweto za izvr{enoto prenesuva-we na sredstvata do Fondot na penziskoto i invalidskoto osiguruvawe na Makedoni-ja. Po izvr{eniot prenos na sredstvata, dru{tvoto ja zatvora individualnata smetka na ~lenot.

(3) Odredbite od stavovite (1) i (2) na ovoj ~len soodvetno se primenuvaat i na vremeno raspredelenite osigurenici od ~lenot 58 stav (7) na ovoj zakon.

^len 66

(1) Vo slu~aj na smrt na ~len na penziski fond ~ii ~lenovi na semejstvoto imaat pravo na semejna penzija soglasno so Zakonot za penziskoto i invalidskoto osigu-ruvawe, Fondot na penziskoto i invalidskoto osiguruvawe na Makedonija vedna{ go izvestuva dru{tvoto koe upravuva so toj penziski fond, za smrtta na toj ~len. Na prviot nareden datum na prenos po denot na priemot na izvestuvaweto dru{-tvoto go prenesuva vkupniot iznos na sredstva od smetkata na po~inatiot ~len vo Fondot na penziskoto i invalidskoto osiguruvawe na Makedonija, osven vo slu~a-ite utvrdeni so ~lenot 91 na ovoj zakon.

(2) Na denot na prenos na sredstvata soglasno so stavot (1) na ovoj ~len, dru{-tvoto e dol`no da go identifikuva po~inatiot ~len ~ii sredstva treba da se pre-nesat. Po izvr{eniot prenos na sredstvata, dru{tvoto ja zatvora individualnata smetka na ~lenot.

(3) Vo slu~aj koga po~inatiot ~len na penziski fond nema ~lenovi na semejstvoto koi imaat pravo na semejna penzija soglasno so Zakonot za penziskoto i invalidskoto osiguruvawe, sredstvata od smetkata na toj ~len stanuvaat del na ostavinska masa na ostavitelot i so tie sredstva se postapuva soglasno so Zakonot za nasleduvawe. Do to-ga{ smetkata na ~lenot ostanuva otvorena i tie sredstva se pretvoraat vo smetko-vodstveni edinici i se investiraat na ednakov na~in kako i drugite sredstva na pen-ziskiot fond, od strana na dru{tvoto. Po izvr{eniot prenos na sredstvata dru{tvo-to ja zatvora individualnata smetka na po~inatiot ~len.

(4) Odredbite od stavovite (1), (2) i (3) na ovoj ~len soodvetno se primenuvaat i na vremeno raspredelenite osigurenici od ~lenot 58 stav (7) na ovoj zakon.

^len 67

(1) Sredstvata od smetkata na ~lenot na penziskiot fond se del od negoviot li-

26

~en imot. Pravata na koristewe i na raspolagawe so tie sredstva ne mo`at da se ostvarat sé do denot na negovoto penzionirawe, smrt ili invalidnost soglasno so ovoj zakon.

(2) Nad sredstvata od individualnata smetka na ~len na penziski fond ne mo`e da se sprovede izvr{uvawe, nitu mo`e tie sredstva da se koristat vo postapka na poramnuvawe ili ste~aj.

(3) Sredstvata na smetkata na ~len na penziski fond ne mo`at da se davaat vo za-log, asignacija ili da se prenesuvaat vo polza na treti lica, osven koga toa e izre~no dopu{teno so ovoj zakon. Pravnite dela vo vrska so ovoj stav se ni{tovni.

(4) Odredbite od stavovite (1), (2) i (3) na ovoj ~len soodvetno se primenuvaat i na sredstvata na individualnata potsmetka na posebnata smetka vo penziskiot fond od ~lenot 68 stav (2) na ovoj zakon.

^len 68 (1) Sredstvata od pridonesite uplateni vo Fondot na penziskoto i invalidsko-

to osiguruvawe na Makedonija za koi Fondot ne mo`e da utvrdi na kogo pripa|aat se ~uvaat na neidentifikuvanata smetka vo Fondot dodeka ne se utvrdi sopstveno-sta na tie sredstva. Sredstvata od pridonesite uplateni vo Fondot na penziskoto i invalidskoto osiguruvawe na Makedonija za koi ima nedoslednosti za pridru`-nite podatoci, se ~uvaat na neraspredelenata smetka so individualni potsmetki vo Fondot, sé dodeka tie nedoslednosti ne bidat razre{eni.

(2) Posebnata smetka vo penziskiot fond se sostoi od individualni potsmetki za sekoj osigurenik i sredstvata na ovaa smetka se sobrani od pridonesi soglasno so stavot (7) od ~len 58 na ovoj zakon. Ovie sredstva, se pretvoraat vo smetkovods-tveni edinici i se investiraat na ednakov na~in kako i drugite sredstva na penzi-skiot fond, od strana na dru{tvoto.

(3) Agencijata poblisku gi ureduva: a) postapkata na deponirawe i povlekuvawe na sredstvata na tie smetki; b) nadomestocite {to gi naplatuvaat dru{tvata vo vrska so sredstvata na tie

smetki; v) na~inot na rasporeduvawe na prinosite od tie sredstva na smetkite na ~lenovite

na penziskite fondovi; g) izvestuvawata i podatocite {to treba da se dostavuvaat i d) drugi pra{awa vo vrska so uplatenite pridonesi, a nepreneseni vo soodveten

penziski fond.

GLAVA VII

FUNKCII NA FONDOT NA PENZISKOTO I INVALIDSKOTO OSI-GURUVAWE NA MAKEDONIJA

^len 69

Fondot na penziskoto i invalidskoto osiguruvawe na Makedonija vo edinstvena postapka na sobirawe na pridonesite za penzisko i invalidsko osiguruvawe sog-lasno so Zakonot za penziskoto i invalidskoto osiguruvawe, za potrebite na kapi-talno finansiranoto penzisko osiguruvawe gi vr{i slednive raboti:

a) gi prima pridonesite za ~lenovite na penziskite fondovi od obvrznicite za pla}awe na pridones za penzisko i invalidsko osiguruvawe;

27

b) sekoj raboten den vr{i sramnuvawe na pridonesite so podatocite dobieni od obvrznicite za pla}awe na pridones za penzisko i invalidsko osiguruvawe i utvrde-nite podatoci vo evidencijata na Fondot na penziskoto i invalidskoto osiguruva-we na Makedonija;

v) gi prenesuva pridonesite na ~lenovite na penziskite fondovi na smetkite na izbranite penziski fondovi kaj ~uvarot na imot, vedna{, a najdocna vo rok od pet rabotni dena od priemot na pridonesite, pod uslov vo istiot rok da bile primeni i soodvetni podatoci soglasno so zakon, koi mu ovozmo`uvaat na Fondot na penzi-skoto i invalidskoto osiguruvawe na Makedonija da ja izvr{i taa obvrska. Dokol-ku ovie uslovi ne se ispolneti, Fondot na penziskoto i invalidskoto osiguruvawe na Makedonija postapuva soglasno so ~lenot 68 stavovi (1) i (2) na ovoj zakon;

g) dostavuva podatoci na dru{tvata vo vrska so izvr{eniot prenos na pridone-site soglasno to~ka v) na ovoj stav;

d) vodi potpolna i a`urna evidencija za individualnite smetki na ~lenovite od koja se gleda sostojbata na pridonesite uplateni za ~lenovite vo sekoj penziski fond;

|) prima podatoci od Agencijata za ~lenovite na penziskite fondovi i za penzi-skite fondovi {to tie gi izbrale, soglasno so ovoj zakon;

e) vodi i odr`uva baza na podatoci utvrdeni so ovoj ~len i vr{i mese~no sramnuva-we na tie podatoci i

`) podgotvuva i dostavuva do Agencijata redovni zbirni izve{tai na barawe na Agencijata, zaradi izvr{uvawe na nejzinite funkcii.

^len 70

Vladata na Republika Makedonija gi propi{uva na~inot i postapkata na izvr-{uvawe na funkciite na Fondot na penziskoto i invalidskoto osiguruvawe na Makedonija utvrdeni vo ~lenot 69 na ovoj zakon.

^len 71

(1) Fondot na penziskoto i invalidskoto osiguruvawe na Makedonija e dol`en da obezbedi kompjuterski softver koj }e bide kompatibilen so softverot koj voo-bi~aeno se koristi vo Republika Makedonija, za da im ovozmo`i na obvrznicite za pla}awe na pridones za penzisko i invalidsko osiguruvawe dostavuvawe na podato-cite i kontrola na presmetanite plati i pridonesi po elektronski pat.

(2) Vladata na Republika Makedonija gi propi{uva na~inot i postapkata na iz-vr{uvawe na funkciite na Fondot na penziskoto i invalidskoto osiguruvawe na Makedonija, soglasno so stavot (1) na ovoj ~len.

^len 72

Fondot na penziskoto i invalidskoto osiguruvawe na Makedonija sorabotuva so Agencijata, dru{tvata i so drugi nadle`ni organi zaradi obezbeduvawe na efikas-no funkcionirawe na penziskoto i invalidskoto osiguruvawe.

^len 73

(1) Ministerstvoto za trud i socijalna politika vr{i nadzor nad raboteweto i zakonitosta na raboteweto na Fondot na penziskoto i invalidskoto osiguruvawe na Makedonija za funkciite dodeleni so ovoj zakon.

28

(2) Ministerstvoto za trud i socijalna politika mo`e da zapre izvr{uvawe na akt na Fondot na penziskoto i invalidskoto osiguruvawe na Makedonija dokolku smeta deka istiot ne e vo soglasnost so ovoj zakon ili deka e protivustaven.

GLAVA VIII

MARKETING NA PENZISKI FONDOVI

^len 74 (1) Nikoj ne smee na drugo lice da nudi bilo kakvi podaroci so cel da go navede

da se za~leni vo nekoj penziski fond ili da ostane ~len vo nekoj penziski fond. (2) Nikoj ne smee na drugo lice da nudi bilo kakvi podaroci so cel da go navede

da prisustvuva ili da ostane na mesta kade {to se vr{i marketing na penziski fond.

(3) Nikoj ne smee da nudi bilo kakvi podaroci na rabotodavec ili na so nego po-

vrzani lica, so cel da go pottikne ili nagradi dokolku gi navede ili im nalo`i na negovite vraboteni, da se za~lenat vo nekoj penziski fond.

(4) Nikoj ne smee da nudi bilo kakvi podaroci na sindikat ili druga organizaci-ja, kolektivno telo ili na lica povrzani so taa organizacija ili telo, so cel da go pottikne ili nagradi dokolku gi navede ili im nalo`i na negovite vraboteni, da se za~lenat vo nekoj penziski fond.

(5) Podarok vo smisla na ovoj ~len zna~i, no ne se ograni~uva na pari~ni nagra-di, pla}awe na pari~en nadomest za predvremeno prekinuvawe na ~lenstvo vo drug penziski fond, podaruvawe na podvi`ni i nedvi`ni stvari, umetni~ki dela, orga-nizirawe izlo`bi ili pretstavi, ili drugi ~inewa koi voobi~aeno treba da se platat, osven onie pla}awa koi neposredno proizleguvaat od ~lenstvo vo penziski fond.

^len 75

(1) Licata od stavot (3) na ovoj ~len ne smeat da davaat pogre{ni i neto~ni in-formacii za penziski fond ili za dru{tvoto koe upravuva so toj fond ili infor-macii koi mo`at da gi dovedat vo zabluda ~lenovite na penziski fond, licata koi imaat pravo da stanat ~lenovi na penziski fond i licata koi vo idnina bi imale pravo da stanat ~lenovi na penziski fond, nitu so usni izjavi, pi{an materijal, preku oglas i bilo kakov drug reklamen materijal.

(2) Licata od stavot (3) na ovoj ~len ne smeat da davaat nikakvi izjavi ili pred-viduvawa za idnite investicioni rezultati na penziski fond, na ~lenovite na toj fond i na licata koi bi mo`ele da se za~lenat vo toj fond vo idnina, osven izjavi vo forma i postapka propi{ana od Agencijata.

(3) Licata od stavovite (1) i (2) na ovoj ~len se: a) penziski fondovi i dru{tva za upravuvawe so penziski fondovi; b) povrzani lica so licata od to~ka a) na ovoj stav i v) agenti ili vraboteni vo dru{tvata i vo povrzanite lica. (4) Zaradi obezbeduvawe fer i objektivno informirawe na javnosta, Agencijata

gi odobruva site materijali za marketing pred nivnoto objavuvawe ili emituvawe. Agencijata donesuva upatstva za sodr`inata na reklamite i za drugiot pi{an pro-motiven materijal na penziskite fondovi i na dru{tvata.

29

(5) Dokolku Agencijata smeta deka nekoja reklama ili drug pi{an materijal mo-`e da predizvika zabluda, mo`e so re{enie da go zabrani ili odlo`i negovoto ob-javuvawe ili distribucija i da naredi objavuvawe na izmena na toj materijal vo rok koj samata }e go opredeli.

^len 76 (1) Zabraneto e vr{ewe marketing na penziski fond na lice vo negovite rabot-

ni prostorii. (2) Lice so posebni ovlastuvawa i odgovornosti ne smee na vraboten da mu rek-

lamira penziski fond. ^len 77

(1) Dru{tvo mo`e da sklu~i dogovor za ~lenstvo ili vremen dogovor za ~lenstvo so fizi~ko lice samo preku svoj agent.

(2) Agentot zadol`itelno prisustvuva pri sklu~uvaweto na dogovorot za ~lens-tvo ili na vremeniot dogovor za ~lenstvo vo penziski fond i e dol`en da go pot-pi{e takviot dogovor.

(3) Raboti na marketing na penziski fondovi mo`e da vr{i lice po negovoto za-pi{uvawe vo registarot na agenti.

(4) Agentot mo`e da vr{i raboti na marketing na penziski fondovi so koi upravuva samo edno dru{tvo. Agentot e dol`en odnovo da se registrira, za da vr{i vo idnina raboti na marketing na penziski fondovi so koi upravuva drugo dru{-tvo.

(5) Povtornoto registrirawe od stavot (4) na ovoj ~len ne mo`e da se izvr{i pred istekot na edna godina od datumot koga toa lice prestanalo da bide agent na nekoe dru{tvo, osven ako liceto prestanalo da bide agent na toa dru{tvo poradi odzemawe na dozvolata na toa dru{tvo.

(6) Vo registarot na agenti mo`e da bide zapi{ano lice koe gi ispolnuva sled-nive uslovi:

a) da e dr`avjanin na Republika Makedonija; b) da ne mu e izre~ena merka na bezbednost zabrana na vr{ewe na profesija, dej-

nost ili dol`nost vo oblastite na ekonomijata, finansiite, osiguruvaweto, ban-karstvoto i pravoto;

v) da ima zavr{eno najmalku sredno obrazovanie i g) da polo`ilo ispit za agenti pred Agencijata. (7) Agencijata e dol`na da zapi{e lice vo registarot na agenti vo rok od eden

mesec od priemot na urednoto barawe, pod uslov da gi ispolni uslovite od stavot (6) na ovoj ~len. Barawe za zapi{uvawe vo registarot, od imeto na agentot se pod-nesuva od strana na dru{tvoto.

(8) Agencijata mo`e da go izbri{e od registarot na agenti sekoe lice koe ne gi po~ituva odredbite na ovoj zakon.

(9) Agencijata gi propi{uva na~inot i postapkata za polagawe na ispitot za steknuvawe svojstvo na agent i na~inot i postapkata za zapi{uvawe na liceto vo registarot na agenti.

(10) Agencijata im izdava uverenie za steknuvawe svojstvo agent na licata koi }e go polo`at ispitot. Formata i sodr`inata na uverenieto ja propi{uva Agenci-jata.

^len 78

30

(1) Vo slu~aj dru{tvoto preku li~en kontakt ostvaren od strana na svoj vrabo-ten, pretstavnik ili agent na toa dru{tvo ili povrzano lice so toa dru{tvo, da izvr{i vlijanie na nekoj ~len da go prekine ~lenstvoto vo penziski fond so koj upravuva drugo dru{tvo i da stane ~len na penziski fond so koj upravuva prvoto dru{tvo, toa mora da doka`e deka vo vremeto na ubeduvaweto na toj ~len, ne mo`e-lo razumno da se o~ekuva deka takvoto preminuvawe e sprotivno na interesite na toj ~len.

(2) Vo slu~aj dru{tvo preku li~en kontakt ostvaren od strana na svoj vraboten, pretstavnik ili agent na toa dru{tvo ili povrzano lice so toa dru{tvo, da izvr-{i vlijanie na lice od ma{ki pol postaro od 50 godini ili na lice od `enski pol postaro od 45 godini da se za~leni vo penziski fond vo rok od edna godina smetano od datumot utvrden vo ~lenot 58 stav (3) na ovoj zakon, dru{tvoto mora da e vo so-stojba da doka`e deka vo vremeto na ubeduvaweto, ne mo`elo razumno da se pretpo-stavi deka ~lenuvaweto na toa lice vo toj penziski fond e vo sprotivnost so inte-resite na toa lice.

(3) Pod li~en kontakt vo smisla na stavovite (1) i (2) od ovoj ~len se podrazbira li~na sredba, telefonski razgovor ili li~no adresirana korespondencija me|u vra-boteno lice, pretstavnik ili agent na dru{tvoto i liceto vo pra{awe ili drugo so nego povrzano lice.

^len 79

Se zabranuva primenata na postapki na marketing na penziski fondovi {to se sprotivni na javniot moral i {to mo`at da na{tetat na zadol`itelnoto kapital-no finansirano penzisko osiguruvawe.

^len 80

Agencijata poblisku gi ureduva na~inot i postapkata za marketing na penziski-te fondovi.

GLAVA IX

RABOTEWE SO SMETKI I PROCENKA

NA SREDSTVATA NA PENZISKITE FONDOVI

^len 81 (1) Pridonesite, prenesenite sredstva i site prinosi od nivnoto investirawe

se rasporeduvaat na individualni smetki koi glasat na ime na ~lenovite na penzi-skite fondovi.

(2) Evidencijata na individualnite smetki vo penziskiot fond ja vodi dru{tvoto koe upravuva so toj fond.

^len 82 (1) Za evidencija na individualnite smetki i sredstvata na penziskite fondovi

se koristat smetkovodstveni edinici. (2) Pri vr{eweto na procena, edna smetkovodstvena edinica pretstavuva pro-

porcionalen del vo vkupnite neto sredstva na toj penziski fond. (3) Vrednosta na vkupniot broj smetkovodstveni edinici na penziskiot fond se-

31

koga{ e ednakva na vkupnata vrednost na neto sredstvata na toj fond, presmetana soglasno so ~lenot 83 na ovoj zakon.

(4) Sredstvata od stavot (1) na ovoj ~len mo`at da se pretvorat i vo delovi od smetkovodstvena edinica, a vrednosta na sredstvata od individualnata smetka na ~lenot na penziskiot fond isto taka, mo`e da se izrazi vo del od smetkovodstvena edinica.

^len 83

(1) Vrednosta na sredstvata na penziskiot fond se utvrduva vrz osnova na pazar-nata vrednost na sekoe poedine~no sredstvo.

(2) Vrednosta na neto sredstvata na penziskiot fond se utvrduva so namaluvawe na obvrskite na penziskiot fond, osven obvrskite kon ~lenovite na penziskiot fond, od vrednosta na sredstvata na penziskiot fond.

(3) Na~inot na procena na sredstvata na penziskite fondovi i presmetuvawe na vrednosta na nivnite neto sredstva poblisku go propi{uva Agencijata, po pret-hodno mislewe od Komisijata za hartii od vrednost na Republika Makedonija.

^len 84

(1) Pretvoraweto na sredstvata od pridonesite vo smetkovodstveni edinici se vr{i na prethodno utvrdeni datumi (datumi na procena), vrz osnova na vrednosta na smetkovodstvenite edinici na toj datum. Datumot na procena sekoga{ e vo pos-ledniot raboten den sekoj mesec. Agencijata propi{uva pokratki rokovi na datum na procena, dokolku kapitalno finansiranoto penzisko osiguruvawe i finansi-skiot pazar nametnuvaat potreba.

(2) Vrednosta na edna smetkovodstvena edinica na prviot datum na procena po pr-vata uplata na pridonesi vo penziski fond poblisku ja propi{uva Agencijata.

(3) Sé do pretvoraweto na pridonesite vo smetkovodstveni edinici, istite se ~uvaat na posebna smetka na penziskiot fond. Kamatata na tie sredstva pretstavu-va prihod na penziskiot fond.

^len 85 (1) Vrednosta na neto sredstvata na penziskiot fond se presmetuva na sekoj da-

tum na procena, za {to vedna{ se izvestuva Agencijata. (2) Na sekoj datum na procena se presmetuva i vrednosta na smetkovodstvenata edi-

nica na toj penziski fond, za {to dru{tvoto vedna{ ja izvestuva Agencijata. (3) Presmetkite od stavovite (1) i (2) na ovoj ~len gi vr{i dru{tvoto i tie se

predmet na kontrola na Agencijata.

^len 86 (1) Na krajot na mart i septemvri sekoja godina dru{tvoto koe upravuva so nekoj

penziski fond e dol`no da go utvrdi prinosot za prethodnite 36 meseci, soglasno so stavot (2) na ovoj ~len. Vo slu~aj eden penziski fond da ne primal pridonesi za period od 36 meseci, a primal pridonesi za period od 12 meseci, na krajot na mart i septemvri }e se utvrdi prinosot za 12 meseci, ili ako primal pridonesi za 24 me-seci, za toj vremenski period. Podatocite za prinosot se dostavuvaat do Agencija-ta koja mo`e javno da gi objavuva.

(2) Prinos na penziski fond pretstavuva razlika me|u vrednosta na smetkovods-tvenata edinica na posledniot datum na procena vo mesecite utvrdeni vo stavot (1)

32

na ovoj ~len i vrednosta na edinicata na posledniot raboten den vo mesecot na krajot na 12, 24, ili 36-mese~en period, vo soodnos so vrednosta na edinicata na posledniot raboten den vo mesecot na krajot na 12, 24, ili 36 mese~en period, vo zavisnost od konkretniot slu~aj. Prinosot se izrazuva vo procenti.

^len 87

Agencijata poblisku gi ureduva: a) Metodologijata na presmetuvawe na prinosot na penziskite fondovi i meto-

dite za zaokru`uvawe na tie vrednosti. b) Datumot na koj dru{tvoto e dol`no da ja izvesti Agencijata za vrednosta na

neto sredstvata na penziskiot fond, preciznata metodologija za utvrduvawe na da-tumite na krajot na mart i septemvri so ~ija sostojba }e se pravat presmetkite, me-todologijata za procenata, vrednosta na smetkovodstvenata edinica, prinosot na odnosniot penziski fond i za na~inot na takvoto izvestuvawe.

^len 88

(1) Smetkovodstvoto na dru{tvata i na penziskite fondovi se vr{i vo soglas-nost so zakonite i so me|unarodnite smetkovodstveni standardi.

(2) Agencijata poblisku go propi{uva smetkovniot plan, formata i sodr`inata na osnovnite finansiski izve{tai, dopolnitelnite izve{tai za penziskite fon-dovi, kako i sodr`inata na oddelnite smetki vo smetkovniot plan za penziskite fondovi.

GLAVA X

ISPLATA NA PENZII

^len 89 (1) Koga ~len na penziskiot fond }e stekne pravo na starosna penzija spored Za-

konot za penziskoto i invalidskoto osiguruvawe, celiot iznos na akumuliranite sredstva na negovata smetka }e se iskoristi, so pravo na li~en izbor na ~lenot, za:

a) kupuvawe na penziski anuitet koj se ispla}a do krajot na `ivotot od posebna institucija ovlastena za ovaa cel ili

b) programirani povlekuvawa obezbedeni od dru{tvoto koe upravuva so penzi-skiot fond kade {to toj bil ~len na denot na penzioniraweto.

^len 90

Dokolku akumuliranite sredstva na ~len na penziski fond se pove}e od iznosot potreben za isplata na invalidskata penzija soglasno so Zakonot za penziskoto i invalidskoto osiguruvawe, ~lenot na penziskiot fond mo`e namesto taa invalid-ska penzija, da izbere da ostvari pravo soglasno so ~lenot 89 na ovoj zakon.

^len 91

Dokolku akumuliranite sredstva na ~len na penziski fond se pove}e od iznosot potreben za isplata na semejnata penzija soglasno so Zakonot za penziskoto i inva-lidskoto osiguruvawe, korisnikot na semejna penzija mo`e namesto taa semejna penzija, da izbere da ostvari pravo soglasno so ~lenot 89 na ovoj zakon.

33

^len 92

(1) Koga ~len na penziski fond nema da stekne pravo na starosna penzija spored Zakonot za penziskoto i invalidskoto osiguruvawe, zaradi toa {to nema navr{eno penziski sta` najmalku 15 godini, mo`e da kupi mese~en penziski anuitet dokolku iznosot na anuitetot e ednakov ili pogolem od 40% od najniskiot iznos na penzija.

(2) Koga presmetaniot iznos na penziskiot anuitet od stavot (1) na ovoj ~len e pomal od 40% od najniskiot iznos na penzija, penziskiot fond na ~lenot naedna{ }e mu gi isplati akumuliranite sredstva na negovata smetka.

^len 93

Obezbeduvaweto na penziski anuiteti i programirani povlekuvawa se vr{at soglasno so zakon.

GLAVA XI

OBVRSKI ZA IZVESTUVAWE I INFORMIRAWE

^len 94

(1) Sekoe dru{tvo e dol`no, najdocna do 31 mart sekoja tekovna godina, da objavi informativen prospekt za penziskiot fond so koj upravuva so vistiniti i to~ni podatoci so sostojba na 31 dekemvri prethodnata godina.

(2) Informativniot prospekt za penziski fond gi sodr`i slednive podatoci vo vrska so fondot i dru{tvoto koe upravuva so toj fond:

a) imiwata na ~lenovite na upravniot odbor i na nadzorniot odbor na dru{tvo-to;

b) imiwata i adresite na akcionerite i nivnoto u~estvo vo kapitalot na dru{-tvoto;

v) imeto i sedi{teto na ~uvarot na imot i podatoci za eventualni promeni na ~u-varot na imot napraveni prethodnata godina i pri~inite za takvite promeni;

g) osnovnite principi na investiraweto za periodot od stavot (1) na ovoj ~len i samoograni~uvawata pri investiraweto osven ograni~uvawata utvrdeni vo ovoj za-kon;

d) nadomestocite {to se naplatuvaat od ~lenovite na penziskiot fond; |) podatocite navedeni vo ~lenot 95 stav (3) na ovoj zakon; e) brojot na ~lenovite na penziskiot fond; `) neto vrednosta na sredstvata na penziskiot fond na posledniot datum na pro-

cena pred 31 dekemvri i z) drugi podatoci za raboteweto na dru{tvoto i upravuvaweto so penziskiot

fond {to mo`e da gi propi{e Agencijata zaradi obezbeduvawe na transparent-nost.

(3) Podatocite se objavuvaat vo forma na bro{ura najmalku vo eden dneven ves-nik {to se distribuira na celata teritorija na Republika Makedonija.

(4) Formata na informativniot prospekt ja propi{uva Agencijata. (5) Dru{tvoto e dol`no da mu ovozmo`i uvid vo informativniot prospekt i

statutot na penziskiot fond so koj upravuva soglasno so ~lenot 45 na ovoj zakon, na

34

sekoe lice koe }e se prijavi za ~lenstvo vo penziskiot fond so koj upravuva toa dru{tvo, pred potpi{uvaweto na dogovorot za ~lenstvo.

(6) Dru{tvoto e dol`no, po barawe od ~len na penziskiot fond, da ovozmo`i uvid vo informativniot prospekt i statutot na penziskiot fond so koj upravuva.

^len 95

(1) Dru{tvoto e dol`no redovno, a najmalku edna{ vo {est meseci da gi infor-mira vo pismena forma ~lenovite na penziskiot fond za sostojbata na sredstvata na nivnite individualni smetki, za datumite na uplata na pridonesite i na preno-sot na sredstvata za ~lenot na toj fond vo tekot na odnosniot period i za pretvo-raweto na pridonesite i prenesenite sredstva vo smetkovodstveni edinici.

(2) Po barawe od ~len na penziski fond, vo sekoe vreme, dru{tvoto e dol`no vo rok od osum rabotni dena od priemot na takvoto barawe, na ~lenot da mu dostavi izvestuvawe za vrednosta na sredstvata na negovata smetka.

(3) Najmalku edna{ godi{no, dru{tvoto e dol`no da dostavi podatoci do sekoj ~len na penziski fond so koj toa upravuva za vrednosta i u~estvoto na sredstvata na penziskiot fond investirani vo oddelen vid na sredstva, vklu~uvaj}i i podatoci za izdava~ot na odnosnata hartija od vrednost, na posledniot datum na procena pred 31 dekemvri sekoja godina. Obvrskata za davawe podatoci za izdava~ite na hartii od vrednost se odnesuva na vlo`uvawa vo hartii od vrednost koi pretstavuvaat najmalku 1% vo vrednosta na sredstvata na penziskiot fond. Isto taka, dru{tvoto e dol`no da dostavi podatoci za vkupniot iznos na brokerski provizii koi gi platile dru{tvoto i negovite stranski menaxeri na sredstva na penziskiot fond, vo periodot od posled-niot izve{taj i za prose~niot iznos na takvite tro{oci po edna smetkovodstvena edinica na toj fond.

(4) Podatocite od stavovite (1) i (3) na ovoj ~len se dostavuvaat do ~lenovite na penziskiot fond besplatno. Dru{tvoto mo`e da naplati nadomestok za izvestuvawe-to od stavot (2) na ovoj ~len, no samo do visinata na tro{ocite za pe~atewe i po{ten-skite tro{oci.

(5) Podatocite od stavovite (1) i (3) na ovoj ~len se dostavuvaat po potreba i vo pokratki vremenski periodi opredeleni od Agencijata. Agencijata poblisku gi propi{uva vidot i periodot na koj se odnesuvaat podatocite, na~inot i formata na prika`uvawe na istite i postapkata za nivno dostavuvawe.

^len 96

(1) Dru{tvoto e dol`no na Agencijata da i gi dostavuva slednive informacii: a) trimese~ni nerevidirani i godi{ni revidirani finansiski izve{tai za

dru{tvoto; b) trimese~ni nerevidirani osnovni finansiski izve{tai i dopolnitelni iz-

ve{tai i godi{ni revidirani finansiski izve{tai i dopolnitelni izve{tai za penziskiot fond;

v) podetalni podatoci za steknuvawe i prenos na sredstvata na penziskiot fond so naveduvawe na sekoe poedine~no sredstvo, datumot i cenata na transakcijata i brokerskata ku}a;

g) za tro{ocite, kako {to se brokerskite provizii, nadomestocite za ~uvar na imotot, proviziite za agentite {to vr{at raboti na marketing i drugi tro{oci soglasno so ovoj zakon;

35

d) podatoci na akcionerite na dru{tvoto vklu~uvaj}i imiwa i adresi; |) imiwa na ~lenovite na organite na upravuvawe i visinata na nadomestocite

za nivnoto rabotewe; e) primerok od informativniot prospekt soglasno so ~lenot 94 na ovoj zakon; `) podatocite od ~lenot 95 stavovite (1) i (3) na ovoj zakon; z) podetalni podatoci za brojot na ~lenovite na penziskiot fond, brojot na ~le-

novite koi se za~lenile vo penziskiot fond vo tekot na godinata; brojot na onie koi preminale vo drugi penziski fondovi, brojot na po~inati ~lenovi i brojot na penzioniranite ~lenovi i

y) drugi podatoci na barawe na Agencijata. (2) Podatocite od stavot (1) na ovoj ~len se dostavuvaat edna{ godi{no, a po po-

treba i vo pokratki vremenski periodi opredeleni od Agencijata. Agencijata pob-lisku gi propi{uva vidot i periodot na koj se odnesuvaat podatocite, na~inot i formata na prika`uvawe na istite i postapkata za nivno dostavuvawe.

(3) Po isklu~ok od stavot (2) na ovoj ~len, podatocite od stavot (1) to~ka v) na ovoj ~len se dostavuvaat edna{ mese~no, a po potreba i vo pokratki vremenski per-iodi opredeleni od Agencijata. Agencijata poblisku gi propi{uva vidot i perio-dot na koj se odnesuvaat podatocite, na~inot i formata na prika`uvawe na istite i postapkata za nivno dostavuvawe.

^len 97

(1) Podatocite za sproveduvawe na nadle`nostite na Fondot na penziskoto i invalidskoto osiguruvawe na Makedonija utvrdeni so ovoj zakon, me|usebno }e se razmenuvaat me|u Fondot i dru{tvoto vrz osnova na dogovor.

GLAVA XII

NADOMESTOCI I PROVIZII

^len 98 (1) Dru{tvoto mo`e da gi naplatuva edinstveno slednive nadomestoci: a) nadomestok od pridonesite vo vid na opredelen procent od uplatenite prido-

nesi, pred nivnoto pretvorawe vo smetkovodstveni edinici; b) mese~en nadomestok vo visina od 0,05% od vrednosta na neto sredstvata na

penziskiot fond, za pokrivawe na tro{ocite na dru{tvoto, za upravuvaweto so penziskiot fond. Presmetkata na nadomestokot se vr{i na sekoj datum na procena na sredstvata na penziskiot fond i se naplatuva na pettiot raboten den vo mese-cot po procenata i

v) nadomestok od sredstvata na smetkata na ~len na penziskiot fond vo slu~aj na prenos na sredstvata vo drug penziski fond, pod uslov ~lenot koj preminuva da bil ~len vo postojniot fond pokratko od 24 meseci pred da premine vo idniot fond. Maksimalniot iznos na pari~niot nadomestok i na~inot na naplata poblisku go utvrduva Agencijata po prethodna soglasnost od Ministerstvoto za trud i socijal-

36

na politika. (2) Nadomestocite od stavot (1) to~ka v) na ovoj ~len vedna{ se prenesuvaat od sme-

tkata na penziskiot fond na smetkata na dru{tvoto koe upravuva so toj fond. (3) Nadomestokot od stavot (1) to~ka v) na ovoj ~len ne se naplatuva vo slednive

slu~ai: a) ako dru{tvoto koe treba da izvr{i prenos na sredstva od eden penziski fond

vo drug penziski fond gi zgolemilo ili izvestilo za zgolemuvawe na nadomestoci-te od stavot (1) na ovoj ~len, vo periodot od {est meseci pred datumot na takviot prenos na sredstvata;

b) ako Agencijata doka`e deka liceto se za~lenilo vo toj penziski fond kako pos-ledica na marketing i reklamni aktivnosti sprotivni na odredbite na ovoj zakon ili

v) ako nad dru{tvoto koe upravuva so toj penziski fond e otvorena ste~ajna po-stapka ili odobrenieto za upravuvawe so toj penziski fond mu e povle~eno ili ukinato.

^len 99

(1) Nadomestocite od ~lenot 98 stav (1) na ovoj zakon dru{tvoto gi naplatuva vo ist procent od site ~lenovi na penziskiot fond.

(2) Po isklu~ok od stavot (1) na ovoj ~len, nadomestokot od ~lenot 98 stav (1) to~ka b) na ovoj zakon mo`e da se namali za ~lenovi na penziski fond koi bile ~lenovi na toj penziski fond za vremenski period utvrden od strana na Agencija-ta. Namaluvaweto na nadomestokot se pravi na ednakov na~in za da ne se pravi raz-lika me|u ~lenovite koi bile ~lenovi vo istiot penziski fond vo ist vremenski period.

^len 100

(1) Dru{tvoto e dol`no da gi izvesti site ~lenovi na penziskiot fond za sekoj predlog za zgolemuvawe na procentot na nadomestocite od ~lenot 98 stavot (1) to~-ka a) ili b) na ovoj zakon za zgolemuvawe na procentot ili apsolutniot iznos na nadomestokot od ~lenot 98 stav (1) to~ka v) na ovoj zakon, najmalku {est meseci pred nivnoto voveduvawe.

(2) Izvestuvaweto od stavot (1) na ovoj ~len se vr{i vo pismena forma i se dostavu-va do sekoj ~len na penziskiot fond i do Agencijata. Izvestuvaweto se objavuva i naj-malku vo eden dneven vesnik vo Republikata.

(3) Ako osigurenik sklu~i vremen dogovor soglasno so ~lenot 61 na ovoj zakon zadol`itelno mu se stava na uvid primerok od izvestuvaweto od stavot (1) na ovoj ~len, {to bilo prateno ili treba da se prati do ~lenovite na penziskiot fond vo vrska so zgolemuvaweto na nadomestocite. Vo toj slu~aj ne se primenuvaat odred-bite od ~lenot 98 stav (3) to~ka a) na ovoj zakon, vo odnos na toj ~len na penziskiot fond.

(4) Dru{tvoto ne mo`e da gi zgolemi nadomestocite od ~lenot 98 na ovoj zakon vo vrska so penziskiot fond so koj upravuva vo tekot na deset godini od datumot na prvata uplata na pridones od bilo koj ~len na toj penziski fond.

^len 101

(1) Brokerskite provizii vo vrska so transakcii na steknuvawe ili prenos na sredstvata na penziskiot fond se pla}aat od sredstvata na penziskiot fond.

37

(2) Dru{tvoto e dol`no da vr{i kontrola na proviziite {to se ispla}aat na brokerski ku}i od sredstvata na penziskiot fond so koj upravuva toa dru{tvo, za-radi sigurnost deka tie provizii se potpolno konkurentni so proviziite {to gi naplatuvaat drugi brokerski ku}i za sli~ni transakcii.

(3) Zaradi obezbeduvawe na konkurentnosta od stavot (2) na ovoj ~len dru{tvoto izbira doma{ni brokerski ku}i vrz osnova na najniska provizija vo postapka i na na~in propi{ani od Agencijata.

(4) Agencijata dava soglasnost na dogovorot sklu~en me|u dru{tvoto i broker-skite ku}i. So dogovorot dru{tvoto do Agencijata go dostavuva i tarifnikot za brokerski provizii.

^len 102

(1) Fondot na penziskoto i invalidskoto osiguruvawe na Makedonija naplatuva nadomestoci za vr{ewe na nadle`nostite {to mu se dovereni so ovoj zakon.

(2) Nadomestocite od stavot (1) na ovoj ~len gi utvrduva Fondot na penziskoto i invalidskoto osiguruvawe na Makedonija po prethodna soglasnost od Vladata na Republika Makedonija, kako procent od pridonesite na sekoj penziski fond, so koj upravuva dru{tvoto.

(3) Nadomestocite od ovoj ~len se na tovar na dru{tvoto. (4) Iznosot na nadomestokot {to se naplatuva za sekoj penziski fond soglasno

so ovoj ~len e ednakov za site penziski fondovi i ne mo`e da bide povisok od 0,8 % godi{no.

(5) Agencijata go ureduva na~inot i vremeto na pla}awe na nadomestocite na Fondot na penziskoto i invalidskoto osiguruvawe na Makedonija.

^len 103

Site drugi tro{oci vo vrska so upravuvawe so penziski fond {to ne se pokrie-ni so provizii, nadomestoci ili dava~ki utvrdeni vo ovoj zakon, se na tovar na dru{tvoto koe upravuva so toj penziski fond.

GLAVA XIII

INVESTIRAWE NA SREDSTVATA NA PENZISKITE FONDOVI

^len 104 (1) Sredstvata na penziskite fondovi se investiraat soglasno so odredbite na ovoj

zakon so cel ostvaruvawe na najvisok prinos edinstveno vo polza na ~lenovite na pen-ziskiot fond, vrz osnova na slednive principi:

a) sigurnost na sredstvata na penziskiot fond; b) diversifikacija na rizikot od investiciite i v) odr`uvawe na adekvatna likvidnost.

38

(2) Investirawe izvr{eno zaradi nekoi drugi celi pretstavuva povreda na ob-vrskite na dru{tvoto.

^len 105

(1) Vrz osnova na odredbite od ~len 106 i 107 na ovoj zakon, sredstvata na penzi-skiot fond mo`at da se investiraat samo vo slednive vidovi instrumenti:

a) bankarski depoziti vo banki koi imaat dozvola izdadena od Narodnata banka na Republika Makedonija, dokolku nosat kamata;

b) obvrznici i drugi hartii od vrednost {to gi izdala ili za koi garantira Na-rodnata banka na Republika Makedonija;

v) sertifikati za depozit, komercijalni zapisi i obvrznici izdadeni ili garan-tirani od banki koi imaat dozvola izdadena od Narodnata banka na Republika Ma-kedonija;

g) hartii od vrednost vrz osnova na hipoteka izdadeni od banki koi imaat dozvo-la izdadena od Narodnata banka na Republika Makedonija;

d) obvrznici i drugi hartii od vrednost {to gi izdava ili za koi garantira Re-publika Makedonija;

|) akcii izdadeni vrz osnova na odobrenie od Komisijata za hartii od vrednost na Republika Makedonija od doma{ni akcionerski dru{tva koi ne se zatvoreni investicioni fondovi i koi kotiraat na oficijalniot pazar na berzata na dolgo-ro~ni hartii od vrednost ili na drug organiziran pazar na hartii od vrednost vo Republika Makedonija {to go kontrolira Komisijata;

e) obvrznici izdadeni vrz osnova na odobrenie od Komisijata za hartii od vred-nost na Republika Makedonija, od doma{ni akcionerski dru{tva koi ne se banki i koi kotiraat na oficijalniot pazar na berzata na dolgoro~ni hartii od vrednost ili na drug organiziran pazar na hartii od vrednost vo Republika Makedonija {to go kontrolira Komisijata ;

`) komercijalni zapisi izdadeni od prvoklasni akcionerski dru{tva vo Repub-lika Makedonija koi ne se banki;

z) dokumenti za udel i akcii na investicioni fondovi vo Republika Makedonija koi rabotat vrz osnova na Zakonot za investicioni fondovi;

y) obvrznici i drugi hartii od vrednost izdadeni od stranski vladi i centralni banki na dr`avite-~lenki na Evropskata unija, Japonija ili SAD;

i) dol`ni~ki hartii od vrednost koi imaat rejting prepora~liv za investirawe spored me|unarodni kreditni rejting agencii, izdadeni od nedr`avni, stranski kompanii ili banki od dr`avite-~lenki na EU, Japonija ili SAD;

j) akcii izdadeni od stranski kompanii ili banki koi imaat rejting prepora~-liv za investirawe spored me|unarodni kreditni rejting agencii, so koi se trguva na glavnite berzi vo dr`avite-~lenki na EU, Japonija ili SAD;

k) dokumenti za udel, akcii i drugi hartii od vrednost izdadeni od ovlasteni investicioni fondovi so sedi{te vo dr`ava-~lenka na EU, Japonija ili SAD {to investirale prete`no vo akcii koi kotiraat na berzite vo tie dr`avi i

l) drug vid na vlo`uvawe soglasno so aktite na Agencijata, pod uslov toa da ne e vo sprotivnost so ~lenot 108 na ovoj zakon, po prethodno mislewe na Komisijata za hartii od vrednost.

(2) Trguvaweto so hartiite od vrednost na penziskite fondovi se vr{i isklu-~ivo na regulirani sekundarni pazari na kapital, osven vo slu~aj na dr`avni har-

39

tii od vrednost i kratkoro~ni hartii od vrednost koi mo`at da se steknat nepo-sredno od izdava~ot, kako i dokumenti za udel i akcii na investicioni fondovi koi mo`at da se steknat neposredno od otvoren ili zatvoren investicionen fond ili od dru{tvata koi upravuvaat so niv.

(3) Sredstvata na penziskite fondovi mo`at da se koristat za investirawe vo instrumenti koi gi ispolnuvaaslovite propi{ani od Agencijata za:

a) uslovite {to treba da gi ispolnat reguliranite sekundarni pazari na kapi-tal kade {to se trguva so sredstvata od penziskite fondovi;

b) kvalitetot na akciite, obvrznicite i drugi instrumenti vo koi se vlo`eni sredstvata na penziskite fondovi i

v) dr`avite ili grupite na dr`avi vo koi mo`at da se investiraat sredstvata na penziskite fondovi.

(4) Dru{tvoto ja izvestuva Agencijata za instrumentite vo koi planira da gi in-vestira sredstvata na penziskiot fond so koj upravuva, a Agencijata vodi eviden-cija na dozvoleni finansiski instrumenti za investirawe na sredstvata na penzi-skite fondovi.

^len 106

(1) Agencijata gi propi{uva najvisokite iznosi na vlo`uvawa vo edna kompani-ja, odnosno trgovsko dru{tvo ili vo eden instrument, vo koi mo`at da se investi-raat sredstvata na eden penziski fond, po prethodno mislewe na Komisijata za hartii od vrednost na Republika Makedonija.

(2) Agencijata go propi{uva najvisokiot iznos na nekoj vid instrument vo koj mo`e da bidat vlo`eni sredstvata na penziskiot fond, po prethodno mislewe na Komisijata za hartii od vrednost na Republika Makedonija.

(3) Agencijata ne mo`e da propi{uva najniski iznosi vo koi zadol`itelno mora da se vlo`at sredstvata na penziskite fondovi.

(4) Agencijata ne mo`e da vr{i namaluvawe na iznosite od stavovite (1) i (2) na ovoj ~len i na iznosite od ~lenot 107 na ovoj zakon, osven po prethodno izvestuva-we upateno do site dru{tva za upravuvawe so penziski fondovi najmalku edna go-dina pred takvoto namaluvawe.

(5) Agencijata mo`e da propi{e pred datumot koga }e zapo~ne uplatata na pri-donesot vo zadol`itelno kapitalno finansirano penzisko osiguruvawe soglasno so ~lenot 58 stav (4) na ovoj zakon ograni~uvawa na vlo`uvawata na oddelni vidovi instrumenti razli~ni od ograni~uvawata utvrdeni vo ~lenot 107 na ovoj zakon, koi }e va`at vo rok propi{an od Agencijata, no ne podolg od pet godini smetano od datumot koga }e zapo~ne uplatata na pridonesot vo zadol`itelno kapitalno finansirano penzisko osiguruvawe soglasno so ~lenot 58 stav (4) na ovoj zakon.

(6) Aktite na Agencijata od stav (5) na ovoj ~len ne mo`at da bidat celosno ili delumno ukinati bez prethodno pismeno izvestuvawe {to Agencijata e dol`na da go dostavi do site dru{tva za upravuvawe so penziski fondovi najmalku edna godi-na pred ukinuvaweto.

^len 107

Vlo`uvawata vo oddelni vidovi instrumenti soglasno so ~lenot 105 stav (1) to~ki a) do l) na ovoj zakon podle`at na slednive ograni~uvawa:

a) najmnogu 20% od vrednosta na sredstvata na penziskiot fond mo`at da se vlo-

40

`uvaat vo instrumenti na stranski izdava~ nadvor od Republika Makedonija. Vo ramkite na ova ograni~uvawe najmnogu 5% od vrednosta na sredstvata na penziski-ot fond mo`at da se vlo`uvaat vo instrumenti navedeni vo ~lenot 105 stav (1) to~-ka i) na ovoj zakon i najmnogu 5% od vrednosta na sredstvata na penziskiot fond mo`at da se vlo`at vo instrumenti navedeni vo ~lenot 105 stav (1) to~ki j) i k) na ovoj zakon;

b) najmnogu 80% od vrednosta na sredstvata na penziskiot fond mo`at da se vlo-`at vo instrumenti navedeni vo ~lenot 105 stav (1) to~ki b) i d) na ovoj zakon;

v) najmnogu 60% od vrednosta na sredstvata na penziskiot fond mo`at da se vlo-`at vo instrumentite od ~lenot 105 stav (1) to~ki a), v) i g) na ovoj zakon;

g) najmnogu 40% od vrednosta na sredstvata na penziskiot fond mo`at da se vlo-`at vo instrumentite navedeni vo ~lenot 105 stav (1) to~ki e) i `) na ovoj zakon;

d) najmnogu 30% od vrednosta na sredstvata na penziskiot fond mo`at da se vlo-`at vo instrumentite navedeni vo ~lenot 105 stav (1) to~ka |) na ovoj zakon i

|) najmnogu 20% od vrednosta na sredstvata na penziskiot fond mo`at da se vlo-`at vo instrumentite navedeni vo ~lenot 105 stav (1) to~ka z) na ovoj zakon.

^len 108

Sredstvata na penziskite fondovi ne smeat da se investiraat vo slednive vido-vi instrumenti:

a) akcii, obvrznici i drugi hartii od vrednost koi ne kotiraat na oficijalen pazar ili so koi javno ne se trguva;

b) instrumenti so koi ne mo`e pravno da se raspolaga; v) materijalni dobra koi retko kotiraat na organizirani pazari i ~ija procena

e nesigurna, kako na primer antikviteti, umetni~ki dela i motorni vozila; g) nedvi`en imot i kakov bilo udel vo nedvi`en imot osven hartii od vrednost

izdadeni vrz osnova na hipoteka i posredno vlo`uvawe preku investicioni fondo-vi;

d) akcii, obvrznici i drugi hartii od vrednost izdadeni od: 1) akcioner na dru{tvoto; 2) ~uvar na imot na penziskiot fond i 3) povrzani lica so subjektite navedeni vo potto~kite 1) i 2) na ovaa to~ka; |) fju~ers-dogovori, opciski dogovori, forvard dogovori i drugi derivativni

instrumenti i e) drugi instrumenti uredeni od Agencijata po prethodno mislewe na Komisija-

ta za hartii od vrednost na Republika Makedonija, vo koi vlo`uvaweto bi bilo sprotivno na interesite na ~lenovite na penziskite fondovi.

^len 109 (1) Vo slu~aj na kr{ewe na odredbite od ovoj zakon kako rezultat na promena na pa-

zarnite ceni, promeni na deviznite kursevi na stranskite valuti, promeni na organi-zacionite ili ekonomskite odnosi me|u subjektite vo koi se vlo`eni sredstva na pen-ziski fond, drugi okolnosti nadvor od neposrednata kontrola na odnosnoto dru{tvo, toga{ toa e dol`no vedna{ da ja izvesti Agencijata, da zapre so vlo`uvawe vo toj in-strument i da prezeme merki za usoglasuvawe na investicionite aktivnosti na penzi-

41

skiot fond, so odredbite na ovoj zakon. (2) Po isklu~ok od stavot (1) na ovoj ~len, dru{tvoto ne e dol`no vedna{ da pre-

zeme merki za korigirawe na pre~ekoruvawata na investicionite ograni~uvawa utvrdeni vo ovoj zakon, dokolku poedine~noto pre~ekoruvawe ne e pogolemo od 20% od ograni~uvaweto i zbirot na site pre~ekoruvawa ne nadminuva 5% od neto vrednosta na sredstvata na penziskiot fond.

(3) Dru{tvoto e dol`no da izvr{i usoglasuvawe na investicionata aktivnost na penziskiot fond so koj upravuva so uslovite od ovoj zakon vo rok od {est meseca sme-tano od datumot na storenoto prekr{uvawe ili od datumot na procena na sredstvata na penziskiot fond koga stanalo jasno deka postoi prekr{uvawe na ovoj zakon, vo za-visnost od toa koe dejstvie prvo nastapilo.

(4) Na barawe na dru{tvoto, dostaveno vo rok od 30 dena po datumot na storeno-to prekr{uvawe na ovoj zakon, Agencijata ima pravo da go prodol`i rokot od sta-vot (3) na ovoj ~len za najmnogu {est meseca, ako toa prodol`uvawe e neophodno za-radi za{tita na interesite na ~lenovite na penziskiot fond.

^len 110

Dru{tvoto ne smee: a) da gi prodava sredstvata na penziskiot fond na samoto sebe, ~uvarot na imot,

stranskiot menaxer na sredstva i povrzano lice so nekoe od ovie lica, osven po pat na transakcija na reguliran i institucionaliziran sekundaren pazar;

b) da kupuva so sredstvata na penziskiot fond sredstva od licata navedeni vo to~kata a) na ovoj stav, osven po pat na transakcija na reguliran i institucionali-ziran sekundaren pazar i

v) da gi koristi sredstvata na penziskiot fond za odobruvawe zaemi i garancii.

^len 111 (1) Dru{tvoto, akcionerite na dru{tvoto, ~uvarot na imot, menaxerite na

sredstvata, ~lenovite na upravniot i na nadzorniot odbor i koe bilo lice vklu~u-vaj}i gi vrabotenite vo Agencijata koi kako rezultat na slu`bena polo`ba dobile informacija za investiraweto na sredstvata na penziskiot fond ili za planirano investirawe, a takvata informacija ne bila oficijalno objavena na pazarot i mo-`ela da vlijae na cenite na kotiranite instrumenti, dol`ni se informacijata da ja ~uvaat strogo doverlivo kako delovna tajna.

(2) Licata od stavot (1) na ovoj ~len ne smeat neposredno ili posredno da ja ko-ristat doverlivata informacija od stavot (1) na ovoj ~len, so cel steknuvawe ko-rist preku prodavawe i kupuvawe hartii od vrednost za sebe ili za drugi, osven za penziskiot fond.

(3) Dru{tvoto e dol`no da ja nadomesti {tetata {to direktno mu bila nanesena na penziskiot fond od strana na dru{tvoto, direktorite, licata so posebni ovla-stuvawa i drugite vraboteni, kako rezultat na kr{ewe na odredbite od ovoj zakon, a osobeno odredbite od ~lenovite 104 do ~len 114 na ovoj zakon.

^len 112

(1) Dru{tvoto e dol`no da upravuva so sredstvata na penziskiot fond i ne smee da ja prenesuva odgovornosta za toa na drugi.

(2) Po isklu~ok od stavot (1) na ovoj ~len, dru{tvoto mo`e upravuvaweto so

42

sredstvata na penziskiot fond vo stranstvo da go doveri na menaxer ili na mena-xeri na sredstva so sedi{te vo stranstvo, dokolku istite imaat zakonsko ovlastu-vawe za toa soglasno so zakonite na mati~nata dr`ava.

(3) Vo slu~aite od stavot (2) na ovoj ~len, so statutot na dru{tvoto se ureduvaat kriteriumite i na~inot za prenesuvawe na upravuvaweto so sredstvata na penzi-skiot fond vo stranstvo.

(4) Dru{tvoto e dol`no da ja izvestuva Agencijata za promeni na stranskiot me-naxer na sredstva, no ne e dol`no da bara odobrenie za toa.

(5) Agencijata poblisku go ureduva prenesuvaweto na upravuvaweto so sredstva-ta na penziskiot fond na menaxer na sredstva so sedi{te vo stranstvo.

^len 113

(1) Dru{tvoto mo`e da se zadol`uva od imeto i za smetka na penziskiot fond isklu~ivo zaradi podobruvawe na likvidnosta na penziskiot fond.

(2) Vkupniot iznos na pozajmenite sredstva ne smee da nadmine odreden procent od vrednosta na sredstvata na penziskiot fond {to poblisku go propi{uva Agen-cijata, no najmnogu do 5%.

^len 114

Zaradi za{tita na interesite na ~lenovite na penziskiot fond Agencijata mo-`e da vovede dopolnitelni ograni~uvawa vo vrska so investiraweto, po prethodna soglasnost od Ministerstvoto za trud i socijalna politika.

GLAVA XIV

^UVAR NA IMOT

^len 115

(1) Dru{tvoto e dol`no da izbere edinstven ~uvar na imot, na kogo ja doveruva odgovornosta za ~uvawe na sredstvata na penziskiot fond.

(2) Dokolku penziskiot fond ima sredstva nadvor od teritorijata na Republika Makedonija, ~uvarot na imot izbira i sub-~uvar na imot za ~uvawe na tie sredstva, koj e banka ili specijalizirana depozitarna institucija, ima dozvola za rabota izdadena od nadle`en organ vo zemja nadvor od Republika Makedonija i e ovlastena za takva dejnost soglasno so zakonite na dr`avata kade {to }e vr{i ~uvawe na sredstva na penziski fond. Izbraniot sub-~uvar na imot mora da ima rejting pre-pora~liv za investirawe spored renomirani me|unarodni kreditni rejting agen-cii. Agencijata poblisku gi propi{uva kriteriumite za rangirawe na sub-~uvarot na imot.

(3) Site instrumenti vo koi se vlo`eni sredstvata na penziskiot fond mora da se ~uvaat od strana na ~uvar na imot.

(4) ^uvarot na imot mo`e da vr{i uslugi na ~uvawe na sredstva za pove}e penzi-

ski fondovi, no e dol`en ~uvaweto na sredstvata, raboteweto vo vrska so tie sredstva i evidencijata na penziskite fondovi da gi vr{i oddelno za sekoj penzi-ski fond, odvoeno od drugite komintenti i odvoeno od sopstvenite sredstva, rabo-

43

tewe i evidencija.

^len 116 (1) ^uvar na imot na doma{nite sredstva e banka koja ima dozvola izdadena od

Narodnata banka na Republika Makedonija. (2) Za vr{ewe raboti na ~uvawe na sredstva na penziski fondovi, bankata mora

da gi ispolni slednive uslovi: a) da ima minimalen kapital od 20.000.000 EVRA vo denarska protivvrednost po

sreden kurs na Narodnata banka na Republika Makedonija, soglasno so definicija-ta za kapital vo Zakonot za bankite;

b) da ne e akcioner vo dru{tvoto koe upravuva so penziskiot fond ~ij imot go ~uva, nitu akcioner vo nekoe povrzano lice so dru{tvoto i da nema nikakva kapi-talna povrzanost me|u ovie lica i

v) ~lenovite na organite na ~uvarot na imotot i drugite vraboteni vo ~uvarot na imot da ne se ~lenovi na upravniot odbor ili nadzorniot odbor, generalen di-rektor, direktor ili drugi vraboteni vo dru{tvoto koe upravuva so penziskiot fond ~ii sredstva gi ~uva i da ne se vo isti takvi odnosi so drugi lica koi se povr-zani lica so dru{tvoto.

^len 117

(1) ^uvarot na imotot na penziski fond gi vr{i slednive raboti: a) gi ~uva bezbedno hartiite od vrednost koi pretstavuvaat sredstva na penzi-

skiot fond; b) hartiite od vrednost koi pretstavuvaat sredstva na penziskiot fond kako

elektronski zapisi gi vodi na posebna smetka vo Centralniot depozitar za hartii od vrednost;

v) gi ~uva dokumentite za poramnuvawe vo vrska so uplatata na pari~ni sredstva na bankarskata smetka na penziskiot fond i isplatata na pari~ni sredstva od ban-karskata smetka na penziskiot fond;

g) raboti kako posrednik za poramnuvawe, prodava ili kupuva hartii od vred-nost vrz osnova na nalozi od dru{tvoto i gi sobira i napla}a prihodite od di-videndi, kamati i site drugi prihodi koi proizleguvaat od vlo`uvawata na sredstvata na penziskiot fond;

d) osiguruva deka dogovorite vo vrska so investiciono steknuvawe i prenesuva-we na sredstvata na penziskiot fond se vo soglasnost so zakon, statutot na penzi-skiot fond i nalozite za transakciite na dru{tvoto i deka tie nalozi se vo sog-lasnost so zakon;

|) sorabotuva i vr{i nadzor na sub-~uvarite na imot i e) presmetuva i upla}a danoci. (2) Nadomestot na ~uvarot na imot go pla}a dru{tvoto od sopstvenite sredstva.

^len 118 (1) ^uvarot na imot dol`en e vedna{, prvo usno, a potoa i pismeno, da ja izvesti

Agencijata vo slu~aj na somnevawe ili za nepo~ituvawe na dogovorot za ~uvawe na imot vo koj toj e dogovorna strana, zakonot ili za dejstvie sprotivno na interesi-te na ~lenovite na penziskiot fond.

44

(2) Obvrskata od stavot (1) na ovoj ~len podednakvo se odnesuva za nezakonitosti ili za drugi dejstvija izvr{eni od strana na dru{tvoto i na drugo lice.

(3) ^uvarot na imot podnesuva izve{tai do Agencijata vo vrska so svoite aktiv-nosti na sekoi {est meseca ili vo pokratki vremenski periodi. Agencijata pob-lisku gi propi{uva periodot, formata, kako i vidot na podatocite koi treba da bidat sodr`ani vo izve{taite.

^len 119

(1) Dru{tvoto i ~uvarot na imot mora postojano da imaat dogovor za ~uvawe na imotot. Ovoj dogovor zadol`itelno sodr`i:

a) posebni funkcii, obvrski i dol`nosti na ~uvarot na imot vklu~uvaj}i ja i negovata odgovornost za evidencija i poramnuvawe;

b) stepen na odgovornost za sub-~uvari na imot i v) nadomest na ~uvarot na imot. (2) Izborot na ~uvarot na imot i dogovorot od stavot (1) na ovoj ~len podle`i na

prethodna pismena soglasnost od Agencijata.

^len 120 (1) So dogovor ne mo`e da se ograni~i zakonskata odgovornost na ~uvarot na

imot i takvite odredbi vo dogovor za ~uvawe imot se ni{tovni. (2) ^uvarot na imot odgovara za {tetite nastanati zaradi neizvr{uvawe, nepra-

vilno ili nesovesno izvr{uvawe na dol`nostite i istite ne mo`at da se pokriva-at od sredstvata na penziskiot fond.

(3) ^uvarot na imot ne mo`e da ja prenese svojata odgovornost soglasno so stavot (2) na ovoj ~len i vo slu~aj koga izvr{il prenesuvawe na nekoi dol`nosti na sub-~uvar na imot soglasno so ~lenot 115 stav (2) na ovoj zakon.

(4) Vo slu~aj koga ~uvar na imot e banka i taa ili so nea povrzani lica se akcio-neri vo drugo dru{tvo koe upravuva so penziski fondovi, bankata e dol`na da pre-zeme merki za obezbeduvawe potpolna doverlivost na podatocite.

^len 121

(1) Otkazniot rok za raskinuvawe na dogovorot za ~uvawe na imot ne mo`e da bide pokus od {est meseca, osven vo slu~aite navedeni vo ~lenot 122 na ovoj zakon. Dogovor-nata strana koja saka da go raskine dogovorot e dol`na da dostavi pismeno izvestuvawe do drugata strana i za toa vedna{ da ja izvesti Agencijata, naveduvaj}i gi i pri~inite za raskinuvawe na dogovorot.

(2) Izborot na drug ~uvar na imot se vr{i edinstveno po prethodna pismena sog-lasnost od Agencijata, vrz osnova na obrazlo`eno barawe so potrebnite podatoci za predlo`eniot ~uvar na imot koe do Agencijata go dostavuva dru{tvoto.

^len 122

(1) Vo slu~aj na ~uvarot na imot da se odzeme dozvolata od strana na Narodnata banka na Republika Makedonija zaradi neizvr{uvawe ili nesovesno izvr{uvawe na obvrskite od dogovorot za ~uvawe na imotot ili vo slu~ai na ste~aj ili likvi-dacija nad ~uvarot na imot:

a) dru{tvoto e dol`no vedna{ da gi izvesti ~uvarot na imot i Agencijata deka

45

go raskinuva dogovorot za ~uvawe na imot; b) dru{tvoto e dol`no vedna{ da izbere nov ~uvar na imot i da dobie pismena

soglasnost za toa od Agencijata i v) dokolku dru{tvoto ne postapi soglasno so to~kite a) i b) na ovoj stav, Agen-

cijata mo`e so re{enie da izdade naredba za promena na ~uvarot na imot ili da nazna~i nov ~uvar na imot.

(2) Agencijata mo`e da mu nalo`i na dru{tvoto promena na ~uvarot na imot i vo slu~aj koga negovata finansiska i organizaciona struktura bitno se vlo{ila i pretstavuva zakana za sigurnosta na sredstvata {to se ~uvaat kaj toj ~uvar na imot.

(3) Narodnata banka na Republika Makedonija ili druga nadle`na institucija e dol`na vedna{ da ja izvesti Agencijata za vlo{uvawata na finansiskata i orga-nizacionata struktura na bankata {to vr{i raboti na ~uvawe na imot, za koe ima soznanie i smeta deka toa bi mo`elo da gi zagrozi interesite na ~lenovite na pen-ziskiot fond. Obemot, sodr`inata i formata na izvestuvaweto podetalno me|u-sebno gi ureduva Agencijata so Narodnata banka na Republika Makedonija i so drugi nadle`ni institucii.

^len 123

(1) Sekoja promena na ~uvarot na imot se vr{i na na~in {to }e obezbedi nepre-kinato izvr{uvawe na uslugite na ~uvawe na sredstvata na penziskiot fond.

(2) Vo slu~aj na raskinuvawe na dogovor za ~uvawe na imot, ~uvarot na imot e dol`en da gi predade sredstvata {to mu bile dadeni na ~uvawe i celokupnata evi-dencija na penziskite fondovi i dokumentacija vo vrska so izvr{uvaweto na obvr-skite soglasno so ~lenot 117 na ovoj zakon na noviot ~uvar na imot, vo rok koj }e go dogovorat, no ne podocna od 30 rabotni dena po sklu~uvawe na dogovorot me|u no-viot ~uvar na imot i dru{tvoto.

^len 124

Nad sredstvata na penziskiot fond, deponirani soglasno so odredbite od ovoj zakon, ne smee da se sprovede izvr{uvawe vo postapka protiv ~uvarot na imot, tie sredstva ne pretstavuvaat del od sredstvata na ~uvarot na imot protiv koj e otvo-rena postapka na ste~aj ili likvidacija i ne smeat da bidat predmet na bilo kakvo poramnuvawe.

GLAVA XV

GARANCII

^len 125

(1) Od Buxetot na Republika Makedonija se uplatuvaat sredstva vo penziski fond pod slednive uslovi:

a) ako sredstvata na penziskiot fond se namalile kako rezultat na krivi~no de-lo izmama, kra`ba ili pronevera. Obvrskata od ovoj stav ne se odnesuva na zaguba-ta na vrednosta na sredstvata na penziskiot fond vo slu~aj na investirawe spro-tivno na ovoj zakon ili na zaguba pri~ineta od izmama i kra`ba vo subjekt vo ~ii hartii od vrednost se investirani sredstva na penziskiot fond;

46

b) sredstvata na dru{tvoto koe upravuva so penziskiot fond ne se dovolni za po-krivawe na zagubata od to~ka a) na ovoj stav;

v) agencijata dostavuva do ministerot za finansii pismen izve{taj so predlog

za uplata na buxetski sredstva, vo koj potvrduva deka ne e verojatno zagubata vo penziskiot fond da bide pokriena vo narednite {est meseca, i deka se ispolneti drugite uslovi od ovoj ~len i

g) izve{tajot na Agencijata od to~ka v) na ovoj stav se objavuva vo javnosta, vo rok od pet rabotni dena po dostavuvaweto na istiot do ministerot za finansii.

(2) Uplatata na buxetski sredstva ne e uslovena so pokrenuvawe formalno obvi-nenie protiv lice za krivi~no delo soglasno so ovoj ~len.

(3) Vo slu~aj na ispolnuvawe na site uslovi od stavot (1) na ovoj ~len, od Buxe-tot na Republika Makedonija }e bidat prefrleni sredstva vo penziskiot fond vedna{ po priemot na izve{tajot od stavot (1) to~ka v) na ovoj ~len.

(4) Vo penziskiot fond }e bidat uplateni sredstva vo visina od 80% od iznosot na zagubata na datumot ili na datumite na namaluvaweto, usoglasena za prose~nite rezultati na site penziski fondovi, presmetani za period od datumot na namaluva-weto do datumot na uplatata na sredstvata.

(5) Vo slu~aj koga Agencijata predlo`ila vo Izve{tajot soglasno so stavot (1) to~ka v) na ovoj ~len, da se izvr{i uplata na sredstva vo penziskiot fond, toj pen-ziski fond ne smee da prima novi ~lenovi se dodeka ne bidat uplateni buxetskite sredstva. Ova ograni~uvawe }e se primenuva i na odredbite od ~lenovite 58 do 62 na ovoj zakon.

(6) Vedna{ po izdavaweto na izve{tajot od stavot (1) to~ka v) na ovoj ~len Agen-cijata e dol`na pismeno da gi izvesti site ~lenovi na penziskiot fond za mo`no-sta od uplata na buxetski sredstva vo penziskiot fond i deka bi bilo sprotivno na nivnite interesi da go napu{tat penziskiot fond pred takvata uplata.

^len 126

(1) Vo slu~aj na uplata na sredstva od Buxetot na Republika Makedonija, Agen-cijata go ukinuva odobrenieto na dru{tvoto za upravuvawe so penziskiot fond ka-de {to se uplateni sredstvata, dokolku smeta deka dru{tvoto e vinovno za nastana-tata zaguba.

(2) Vo slu~aj na uplata na sredstva od Buxetot na Republika Makedonija, Agen-cijata e dol`na da gi prezeme site razumni merki za pronao|awe i vra}awe na na-malenite sredstva i da pobara vra}awe na namalenite sredstva i nadomest na {te-ta od licata koi se neposredno odgovorni ili od lica koi neosnovano se steknale so korist od tie sredstva na penziskiot fond.

(3) Vo obem vo koj Agencijata e vo mo`nost da gi pronajde i vrati namalenite sredstva ili pobara vra}awe na namalenite sredstva i nadomest na {tetata soglas-no stav 2 na ovoj ~len, tie sredstva }e bidat upotrebeni za vra}awe na uplatenite sredstva od Buxetot na Republika Makedonija vo iznos ednakov na iznosot koj bil uplaten od Buxetot na Republika Makedonija zgolemen za kamata vo visina na eskontna stapka na Narodnata banka na Republika Makedonija. Vi{okot na sreds-tvata po vra}aweto na sredstvata vo Buxetot na Republika Makedonija se upla}aat vo penziskiot fond od koj bile namaleni sredstvata, po prethodna proverka dali

47

penziskiot fond se u{te postoi i ima ~lenovi. Dokolku penziskiot fond pove}e ne postoi ili nema ~lenovi, vi{okot na sredstvata se upla}a vo Buxetot na Repub-lika Makedonija.

(4) Agencijata poblisku go propi{uva na~inot i rokot na vra}aweto na uplate-nite sredstva vo penziskiot fond od Buxetot na Republika Makedonija.

(5) Vo slu~aj da se ispolneti uslovite za uplata od Buxetot na Republika Make-

donija, a na dru{tvoto ne mu e ukinato odobrenieto za upravuvawe so penziski fond, dru{tvoto e dol`no na Agencijata da i gi prenese svoite prava za prezema-we pravni dejstva vo odnos na namaluvaweto na sredstvata na penziskiot fond. Vo sprotivno Agencijata vedna{ ja odzema dozvolata na toa dru{tvo.

GLAVA XVI

KAZNENI ODREDBI

a) Krivi~ni dela

^len 127

(1) Odgovorno lice vo dru{tvo za upravuvawe so penziski fond koe{to so la`-no prika`uvawe ili prikrivawe na fakti, so doveduvawe vo zabluda ili na drug nezakonit na~in izdejstvuva da se donese odluka vo dru{tvoto za nezakonito kori-stewe ili investirawe na sredstvata od penziski fond, pa poradi toa }e bide pre-dizvikana {teta vrz sredstvata od penziskiot fond, }e se kazni so zatvor od edna do pet godini.

(2) Ako poradi deloto od stavot (1) na ovoj ~len, nastapila {teta vrz sredstvata od penziski fond od golemi razmeri, storitelot }e se kazni so zatvor od edna do deset godini.

^len 128

(1) Odgovorno lice vo ~uvar na imot koe{to so neizvr{uvawe ili nepravilno izvr{uvawe na svoite zakonski obvrski svrzani so bezbedno ~uvawe na hartiite od vrednost koi pretstavuvaat sredstva na penziski fond, predizvika {teta na tie sredstva, }e se kazni so pari~na kazna ili so zatvor do tri godini.

(2) So kaznata od stavot (1) na ovoj ~len }e se kazni i odgovorno lice vo ~uvar na imot koe }e dozvoli sproveduvawe na dogovor za investiciono steknuvawe ili pre-nos na sredstvata na penziskiot fond za koj znael deka e nezakonit, pa poradi toa }e nastapi {teta vrz tie sredstva.

(3) Ako poradi deloto od stav (1) i (2) na ovoj ~len nastapila {teta vrz sredstva-ta od penziskiot fond od golemi razmeri, storitelot }e se kazni so zatvor od edna do pet godini.

^len 129 Odgovorno lice vo dru{tvo za upravuvawe so penziski fondovi ili drugo prav-

no lice {to vr{i raboti svrzani so zadol`itelnoto kapitalno finansirano pen-zisko osiguruvawe, koe{to so pre~ekoruvawe ili neizvr{uvawe na svoite ovla-

48

stuvawa }e povredi, odzeme ili ograni~i pravo na ~len na penziski fond {to mu pripa|a spored zakon, }e se kazni so pari~na kazna ili so zatvor do tri godini.

b) Prekr{oci

^len 130

(1) So pari~na kazna od 100.000 do 300.000 denara }e se kazni za prekr{ok dru{-tvo za upravuvawe so penziski fondovi, ako:

1) vr{i dejnosti {to ne se predvideni vo ~lenot 7 stav (1) od ovoj zakon; 2) osnova pove}e od eden penziski fond za vreme od deset godini po datumot koga

}e zapo~ne uplatata na pridonesot vo zadol`itelno kapitalno finansirano pen-zisko osiguruvawe soglasno so ~lenot 58 stav (4) na ovoj zakon, sprotivno na ~le-not 7 stav (2) od ovoj zakon;

3) ne go zgolemi akcionerskiot kapital soglasno so ~lenot 10 stav (2) od ovoj za-kon;

4) ne go uplati kapitalot na na~in propi{an so ~lenot 11 od ovoj zakon; 5) osnova~kiot kapital poteknuva od izvori {to ne gi dopu{ta ~lenot 12 stavo-

vi (1) i (2) od ovoj zakon; 6) ne go odr`uva i ne go zgolemi uplateniot kapital i ne odr`uva likvidni

sredstva vo iznos ne pomal od procentot od osnova~kiot kapital soglasno so ~le-not 13 od ovoj zakon;

7) ne izvr{i soodvetno usoglasuvawe vo rok od {est meseci soglasno so ~lenot 14 stav (5) od ovoj zakon;

8) ne pobara soglasnost za sekoe steknuvawe ili prenos na akcii soglasno so ~lenot 16 stav (1) od ovoj zakon;

9) kupi akcii na drugo dru{tvo za upravuvawe so penziski fondovi ili se reor-ganizira, sprotivno na ~lenot 16 stavovi (5) i (6) od ovoj zakon;

10) gi koristi svoite sredstva za nameni zabraneti so ~lenot 20 od ovoj zakon; 11) ne gi ispolnuva barawata predvideni vo ~lenot 21 od ovoj zakon; 12) ne nazna~i nadvore{en ovlasten revizor so dobri referenci soglasno so

~lenot 22 od ovoj zakon; 13) izvr{i izmeni bez prethodno odobrenie od Agencijata soglasno so ~lenot 37

od ovoj zakon; 14) ne ovozmo`i pristap do knigite, dokumentite i druga evidencija na ovlaste-

noto lice koe vr{i kontrola vo ime na Agencijata soglasno so ~lenot 53 stav (3) od ovoj zakon;

15) ne gi ispolnuva obvrskite od ~lenot 63 stavovi (1) i (3) na ovoj zakon; 16) ne gi prenese vo Fondot na penziskoto i invalidskoto osiguruvawe na Make-

donija sredstvata od smetkata na ~len na penziski fond koj steknal pravo na inva-lidska penzija soglasno so ~lenot 65 od ovoj zakon;

17) ne gi ispolnuva svoite obvrski vo slu~aj na smrt na ~len na penziskiot fond predvideni vo ~lenot 66 od ovoj zakon;

18) sredstvata od smetkata na ~len na penziski fond gi dade vo zalog, asignacija ili gi prenese vo polza na treti lica sprotivno na ~lenot 67 stav (3) od ovoj zakon;

19) dava ili objavuva pogre{ni informacii za fondot, koi mo`at da gi dovedat vo zabluda postojnite ili idnite ~lenovi na fondot ili dava izjavi ili predvidu-

49

vawa za idnite investicioni rezultati za penziski fond vo smisla na ~lenot 75 stavovi (1) i (2) od ovoj zakon;

20) vr{i marketing na penziski fond na lice vo negovite rabotni prostorii sprotivno na ~lenot 76 od ovoj zakon;

21) primenuva postapki na marketing na penziski fondovi zabraneti so ~lenot 79 od ovoj zakon;

22) ne gi rasporeduva pridonesite, prenesenite sredstva i prinosot od investi-ciite na individualnite smetki na ~lenovite na penziskite fondovi i ne vodi evidencija soglasno so ~lenot 81 od ovoj zakon;

23) ne gi pretvora sredstvata od pridonesi i prenesenite sredstva vo smetko-vodstveni edinici soglasno so ~lenot 82 od ovoj zakon;

24) vr{i procena na sredstvata na penziski fond sprotivno na pravilata sodr-`ani vo ~lenot 83 od ovoj zakon;

25) ne vr{i presmetka na neto sredstvata na fondot i na vrednosta na smetko-vodstvenata edinica na sekoj datum na procena, soglasno so ~lenot 85 stavovi (1) i (2) od ovoj zakon;

26) ne go utvrdi prinosot za penziskiot fond so koj upravuva soglasno so ~lenot 86 od ovoj zakon;

27) ne gi po~ituva barawata vo vrska so objavuvawe informativen prospekt so-dr`ani vo ~lenot 94 stavovi (1), (2), (3) i (4) od ovoj zakon;

28) ne mu ovozmo`i uvid vo informativniot prospekt i vo statutot na svojot fond na sekoe lice koe }e se prijavi za ~lenstvo vo toj fond ili na svoj ~len spro-tivno na ~lenot 94 stavovi (5) i (6) od ovoj zakon;

29) ne ja ispolnuva obvrskata za redovno informirawe na ~lenovite na penzi-skiot fond soglasno so ~lenot 95 od ovoj zakon;

30) ne dostavuva informacii i podatoci na Agencijata i na Fondot na penzisko-to i invalidskoto osiguruvawe, ili dostavuva pogre{ni informacii i podatoci soglasno so ~lenovite 96 i 97 od ovoj zakon;

31) napla}a nadomestoci na na~in i vo iznosi {to ne se predvideni vo ~lenovi-te 98 i 99 od ovoj zakon;

32) ne gi izvesti Agencijata i site ~lenovi na penziskiot fond za sekoja prome-na na visinata na nadomestocite, na na~in i vo rokovi predvideni vo ~lenot 100 od ovoj zakon;

33) ne obezbedi celosna konkurentnost na proviziite soglasno so ~lenot 101 od ovoj zakon;

34) nadomesti tro{oci sprotivno na ~lenot 103 od ovoj zakon; 35) investira sredstva od penziskiot fond sprotivno na principite, celite, in-

strumentite i ograni~uvawata predvideni vo ~lenovite 104 - 109 od ovoj zakon; 36) prodava, kupuva ili koristi sredstva sprotivno na ograni~uvawata od ~le-

not 110 na ovoj zakon; 37) go doveri upravuvaweto so sredstvata na penziskiot fond ili ja prenese od-

govornosta za toa vrz drug, sprotivno na ~lenot 112 od ovoj zakon; 38) se zadol`uva sprotivno na celite i ograni~uvawata od ~lenot 113 na ovoj za-

kon; 39) ne izbere ~uvar na imot na kogo ja doveruva odgovornosta za ~uvawe na sreds-

tvata od penziskiot fond ili nema postojano dogovor so ~uvar na imot soglasno so ~lenovite 115 stavovi (1) i (2) i 119 od ovoj zakon;

50

40) izbraniot ~uvar na imot ne gi ispolnuva uslovite od ~lenot 116 na ovoj za-kon;

41) ne ja izvesti Agencijata koga saka da go otka`e dogovorot za ~uvawe na imot soglasno so ~lenot 121 od ovoj zakon;

42) ne gi ispolni obvrskite predvideni vo ~lenot 122 stavovi (1) to~ki a) i b) i (2) od ovoj zakon;

43) ne obezbedi neprekinato izvr{uvawe na uslugite za ~uvawe na sredstvata na penziskiot fond soglasno so ~lenot 123 stav (1) od ovoj zakon i

44) ne gi prenese svoite prava za prezemawe pravni dejstvija na Agencijata sog-lasno so ~lenot 126 stav (5) od ovoj zakon.

(2) Ako so prekr{okot od stavot (1) na ovoj ~len e pribavena pogolema imotna

korist ili e predizvikana pogolema imotna {teta, dru{tvoto za upravuvawe so penziski fondovi mo`e da se kazni so pari~na kazna do dvaesetkratniot iznos od pribavenata imotna korist ili predizvikanata imotna {teta.

(3) Pokraj kaznata za prekr{ok od stavot (1) na ovoj ~len na dru{tvoto za upra-vuvawe so penziski fondovi mo`e da mu se izre~e i merka na bezbednost zabrana za vr{ewe na dejnosta upravuvawe so penziski fond vo traewe do pet godini, a za pre-kr{ok od stavot (2) na ovoj ~len ili za povtoren prekr{ok, ovaa merka se izrekuva zadol`itelno.

(4) So pari~na kazna od 30.000 do 50.000 denara }e se kazni za prekr{ok od stavot (1) na ovoj ~len i odgovorno lice vo dru{tvoto za upravuvawe so penziski fondovi.

(5) Ako prekr{okot od stavot (1) na ovoj ~len e storen od koristoqubie, odgo-vornoto lice vo dru{tvoto za upravuvawe so penziski fondovi mo`e da se kazni do dvojniot iznos na maksimalno propi{anata kazna od stavot (4) na ovoj ~len.

(6) Pokraj kaznata za prekr{ok od stavovite (4) i (5) na ovoj ~len na odgovornoto lice mo`e da mu se izre~e i merka na bezbednost zabrana na vr{ewe dol`nost ge-neralen direktor, direktor i ~len na upraven ili nadzoren odbor vo dru{tvo za upravuvawe so penziski fondovi, vo traewe do edna godina.

^len 131

(1) So pari~na kazna od 50.000 do 200.000 denara }e se kazni za prekr{ok dru{-tvo za upravuvawe so penziski fondovi, ako:

1) ne postapi spored barawata predvideni vo ~lenot 36 od ovoj zakon; 2) ne dostavi kopija od dogovorot za ~lenstvo do sekoj ~len, ili ne go izvesti

Fondot na penziskoto i invalidskoto osiguruvawe na Makedonija soglasno so ~le-not 59 stav (5) od ovoj zakon;

3) odbie za~lenuvawe na osigurenik koj gi ispolnuva uslovite propi{ani so Za-konot za penziskoto i invalidskoto osiguruvawe vo smisla na ~len 59 stav 7 od ovoj zakon;

4) ne go dostavi vremeniot dogovor za ~lenstvo do Fondot na penziskoto i invalid-skoto osiguruvawe na Makedonija vo rokot predviden so ~lenot 61 stav (1) od ovoj za-kon;

5) ne gi obezbedi pravata na ~lenot na penziski fond koj prestanal da upla}a pri-donesi vo fondot pred penzioniraweto soglasno so ~lenot 64 od ovoj zakon;

6) sklu~uva dogovor za ~lenstvo ili vremen dogovor za ~lenstvo so fizi~ko lice bez posredstvo na agent sprotivno na ~lenot 77 stav (1) od ovoj zakon;

51

7) vodi vnatre{no smetkovodstvo sprotivno na zakonite na Republika Makedo-nija i na me|unarodnite smetkovodstveni standardi vo smisla na ~lenot 88 od ovoj zakon i

8) postapuva sprotivno na ~lenot 125 stav (5) od ovoj zakon. (2) Ako so prekr{okot od stavot (1) na ovoj ~len e pribavena pogolema imotna

korist ili e predizvikana pogolema imotna {teta, dru{tvoto za upravuvawe so penziski fondovi mo`e da se kazni so pari~na kazna do desetkratniot iznos od pribavenata imotna korist ili predizvikanata imotna {teta.

(3) Pokraj kaznata za prekr{ok od stavot (1) na ovoj ~len na dru{tvoto za upra-vuvawe so penziski fondovi mo`e da mu se izre~e i merka na bezbednost zabrana za vr{ewe na dejnosta upravuvawe so penziski fond vo traewe do tri godini, a za prekr{ok od stavot (2) na ovoj ~len ili za povtoren prekr{ok ovaa merka se izre-kuva zadol`itelno.

(4) So pari~na kazna od 10.000 do 30.000 denara }e se kazni za prekr{ok od stavot (1) na ovoj ~len i odgovorno lice vo dru{tvoto za upravuvawe so penziski fondovi.

(5) Za prekr{ok od stavot (1) na ovoj ~len storen od koristoqubie na odgovorno-

to lice mo`e da mu se izre~e pari~na kazna do dvojniot iznos na maksimalno pro-pi{anata kazna od stavot (4) na ovoj ~len.

(6) Pokraj kaznata za prekr{ok od stavovite (4) i (5) na ovoj ~len na odgovornoto lice mo`e da mu se izre~e i merka na bezbednost zabrana na vr{ewe dol`nost ge-neralen direktor, direktor i ~len na upraven ili nadzoren odbor vo dru{tvo za upravuvawe so penziski fondovi, vo traewe do edna godina.

^len 132

(1) So pari~na kazna od 100.000 do 300.000 denara }e se kazni za prekr{ok ~uvar na imot, ako:

1) ne gi vr{i ~uvaweto na sredstvata, raboteweto vo vrska so tie sredstva i evi-dencijata na penziskite fondovi poodelno za sekoj penziski fond, odvoeno od dru-gite komintenti i odvoeno od sopstvenite sredstva, rabotewe i evidencija soglas-no so ~lenot 115 stav (4) od ovoj zakon;

2) ne gi ispolnuva uslovite od ~lenot 116 na ovoj zakon; 3) ne gi ispolnuva nadle`nostite od ~lenot 117 na ovoj zakon; 4) ne mu ovozmo`i pristap do knigite, dokumentite i drugata evidencija na ov-

lastenoto lice koe vr{i kontrola vo ime na Agencijata soglasno so ~lenot 53 stav (3) od ovoj zakon;

5) ne ja izvesti vedna{ Agencijata vo slu~aj na kr{ewe na dogovorot za ~uvawe na imot, zakonot ili za dejstvie sprotivno na interesite na ~lenovite na penzi-skiot fond, izvr{eno od strana na dru{tvoto ili na bilo koe drugo lice soglasno so ~lenot 118 od ovoj zakon;

6) gi pokriva {tetite od sredstvata na penziskiot fond sprotivno na ~lenot 120 stav (2) od ovoj zakon.

7) ne obezbedi potpolna doverlivost na podatocite soglasno so ~lenot 120 stav (4) od ovoj zakon;

8) ne ja izvesti Agencijata koga saka da go otka`e dogovorot za ~uvawe na imot soglasno so ~lenot 121 od ovoj zakon i

9) vo slu~aj na raskinuvawe na dogovorot za ~uvawe imot, ne gi ispolni obvrski-

52

te od ~lenot 123 stav (2) na ovoj zakon; (2) Ako so prekr{okot od stavot (1) na ovoj ~len e pribavena pogolema imotna

korist ili e predizvikana pogolema imotna {teta, ~uvarot na imot mo`e da se kazni so pari~na kazna do dvaesetkratniot iznos od pribavenata imotna korist ili predizvikanata imotna {teta.

(3) Pokraj kaznata za prekr{ok od stavot (1) na ovoj ~len na ~uvarot na imot mo-`e da mu se izre~e i merka na bezbednost zabrana za vr{ewe na dejnosta ~uvawe imot vo traewe do pet godini, a za prekr{ok od stavot (2) na ovoj ~len ili za po-vtoren prekr{ok, ovaa merka se izrekuva zadol`itelno.

(4) So pari~na kazna od 30.000 do 50.000 denara }e se kazni za prekr{ok od stavot (1) na ovoj ~len i odgovorno lice vo ~uvarot na imot.

(5) Ako prekr{okot od stavot (1) na ovoj ~len e storen od koristoqubie, odgo-vorno lice vo ~uvarot na imot mo`e da se kazni do dvojniot iznos na maksimalno propi{anata kazna od stavot (4) na ovoj ~len.

(6) Pokraj kaznata za prekr{ok od stavovite (4) i (5) na ovoj ~len, na odgovorno-

to lice mo`e da mu se izre~e i merka na bezbednost zabrana na vr{ewe dol`nosta generalen direktor, direktor i ~len na upraven ili nadzoren odbor ili drug organ vo ~uvar na imot, vo traewe do edna godina.

^len 133

(1) So pari~na kazna od 100.000 do 300.000 denara }e se kazni za prekr{ok Fon-dot na penziskoto i invalidskoto osiguruvawe na Makedonija, ako:

1) ne gi upla}a pridonesite vo penziskite fondovi izbrani od strana na ~lenovite vo procenti i rokovi opredeleni so ~lenovite 60 i 69 stav (1) to~ka v) od ovoj zakon;

2) ne gi ispolnuva obvrskite predvideni vo ~lenot 68 stavovi (1) i (2) od ovoj za-kon i

3) ne im dostavuva na dru{tvata podatoci vo vrska so uplatata na pridonesite soglasno so ~lenot 69 stav (1) to~ka g) od ovoj zakon.

(2) So pari~na kazna od 30.000 do 50.000 denara }e se kazni za prekr{ok od stavot (1) na ovoj ~len i odgovorno lice vo Fondot na penziskoto i invalidskoto osiguru-vawe na Makedonija.

^len 134

(1) So pari~na kazna od 30.000 do 50.000 denara }e se kazni za prekr{ok odgovor-no lice vo Agencijata ako vr{i i drugi funkcii sprotivno na ~lenot 52 od ovoj za-kon.

(2) Pokraj kaznata od stavot (1) na ovoj ~len na odgovornoto lice mo`e da mu se izre~e merka na bezbednost zabrana na vr{ewe dol`nost odgovorno lice vo Agen-cijata, za vreme do edna godina.

^len 135

(1) So pari~na kazna od 100.000 do 300.000 denara }e se kazni za prekr{ok pravno lice koe se prijavilo na javen tender i vo podnesenata dokumentacija prilo`ilo ne-to~ni podatoci sprotivno na ~lenot 29 od ovoj zakon.

53

(2) So pari~na kazna od 30.000 do 50.000 denara }e se kazni za prekr{ok od stavot (1) na ovoj ~len i odgovorno lice vo pravnoto lice - u~esnik na javen tender.

^len 136

So pari~na kazna od 30.000 do 50.000 denara }e se kazni za prekr{ok fizi~ko li-ce, ako:

1) stane ~len na pove}e od eden penziski fond, sprotivno na ~lenot 59 stav (8) od ovoj zakon, osven vo slu~aite koga e toa dopu{teno soglasno so ~lenot 59 stav (9) od ovoj zakon i

2) kako agent na dru{tvo za upravuvawe so penziski fondovi ne se pridr`uva kon obvrskite i ograni~uvawata predvideni vo ~lenot 77 stavovi (2), (3), (4) i (5) od ovoj zakon.

GLAVA XVII

PREODNI I ZAVR[NI ODREDBI

^len 137 (1) Agencijata po~nuva so rabota od denot na imenuvawe na direktorot. (2) Vladata na Republika Makedonija vo rok od 30 dena od denot na vleguvawe vo

sila na ovoj zakon }e gi imenuva direktorot i zamenikot na direktorot. (3) Vladata na Republika Makedonija vo rok od 60 dena od denot na vleguvawe vo

sila na ovoj zakon }e gi imenuva ~lenovite na upravniot odbor na Agencijata. (4) Agencijata vo rok od 30 dena od denot na imenuvawe na ~lenovite na upravniot

odbor }e donese statut. (5) Agencijata gi donesuva propisite za sproveduvawe na ovoj zakon vo rok od

180 dena od denot na po~nuvawe so rabota na Agencijata.

^len 138 (1) Osigurenicite koi prv pat pristapuvaat vo zadol`itelnoto penzisko i inva-

lidsko osiguruvawe po 1 januari 2003 godina, a pred datumot na izdavawe na dozvo-lite za osnovawe na dru{tva, se dol`ni da se za~lenat vo penziski fond do datu-mot utvrden vo ~lenot 58 stav (4) na ovoj zakon.

(2) Osigurenicite koi prv pat pristapuvaat vo zadol`itelnoto penzisko i inva-lidsko osiguruvawe po datumot na izdavawe na dozvolite za osnovawe na dru{tva, a pred datumot utvrden vo ~lenot 58 stav (4) na ovoj zakon, se dol`ni da se za~lenat vo penziski fond najkasno do tri meseci smetano od datumot utvrden vo ~lenot 58 stav (4) na ovoj zakon.

^len 139

54

Osigurenicite koi bile opfateni vo zadol`itelnoto penzisko i invalidsko osiguruvawe pred 1 januari 2003 godina, a koi po 1 januari 2003 godina ne bile op-fateni vo toa osiguruvawe, mo`at da se za~lenat vo penziski fond po sopstven iz-bor vo rok od tri meseca po nivnoto povtorno pristapuvawe vo zadol`itelnoto penzisko i invalidsko osiguruvawe.

^len 140

(1) ^uvar na imot na penziskite fondovi vo period od pet godini, smetano od da-tumot koga }e zapo~ne uplatata na pridonesot vo zadol`itelno kapitalno finan-sirano penzisko osiguruvawe soglasno so ~lenot 58 stav (4) na ovoj zakon, }e bide Narodnata banka na Republika Makedonija.

(2) Po istekot na ~etiri godini od vr{eweto na ulogata ~uvar na imot na penzi-skite fondovi od strana na Narodnata banka na Republika Makedonija, Agencijata }e izvr{i ocena dali bankite vo Republika Makedonija se spremni za vr{ewe na ulogata ~uvar na imot na penziski fondovi i }e ja izvesti Vladata na Republika Makedonija i Narodnata banka na Republika Makedonija. Vrz osnova na ocenata }e se utvrdi dali, po istekot na pette godini, Narodnata banka na Republika Makedo-nija i ponatamu }e bide ~uvar na imot na penziski fondovi ili taa uloga }e ja pre-zemat bankite vo Republika Makedonija.

^len 141

(1) Na Narodnata banka na Republika Makedonija kako ~uvar na imot na sreds-tvata na penziskite fondovi soodvetno }e se primenuvaat odredbite za uslovite i na~inot na vr{ewe na ulogata ~uvar na imot na ovoj zakon, osven odredbite od ~le-novite 116, 117 stav (1), 118 stav (3), 119 stav (2), 121, 122 i 123 na ovoj zakon.

(2) ^len na Sovetot na Narodnata banka na Republika Makedonija ili vraboten vo Narodnata banka na Republika Makedonija ne mo`e da bide ~len na organi na upravuvawe ili vraboten vo dru{tvoto.

(3) Vo periodot utvrden vo ~lenot 140 stav (1) na ovoj zakon, nema da se primenu-va ograni~uvaweto od ~lenot 108 stav (1) to~ka d) potto~ka 2) na ovoj zakon.

(4) Narodnata banka na Republika Makedonija vo vr{eweto na ulogata ~uvar na imot na penziskite fondovi gi vr{i slednive raboti:

a) gi ~uva bezbedno sredstvata na penziskiot fond; b) za ~uvawe na sredstvata na penziskiot fond, vo svoe ime, a za smetka na penzi-

skiot fond otvora posebna smetka vo Centralniot depozitar za hartii od vred-nost na koja gi vodi investiranite sredstva vo doma{nite hartii od vrednost, po-sebni smetki vo banki koi imaat dozvola od Narodnata banka na Republika Make-donija za investirani sredstva vo bankarski depoziti i posebna smetka vo sub~u-var na imot za investiranite sredstva vo stranskite hartii od vrednost;

v) otvora i vodi posebni denarski i devizni smetki kaj sebe za poramnuvawe na transakciite za investirawe na sredstvata na penziskiot fond i gi ~uva dokumen-tite za poramnuvawe vo vrska so uplatata i isplatata na pari~ni sredstva na i od tie smetki;

g) raboti kako posrednik za poramnuvawe vrz osnova na nalozi od dru{tvoto, gi sobira i napla}a prihodite od dividendi, kamati i site drugi prihodi koi proiz-leguvaat od vlo`uvawata na sredstvata na penziskiot fond;

d) osiguruva deka finansiskite instrumenti navedeni vo nalozite za investira-

55

we dobieni od dru{tvoto se sodr`at vo evidencijata od ~lenot 105 stav (4) na ovoj zakon i deka realizacijata na transakciite e vo soglasnost so nalozite;

|) sorabotuva i vr{i nadgleduvawe na sub~uvarot na imot; e) prosleduva presmetki, isplati i barawa za namaluvawe, osloboduvawe i po-

vrat i pla}awe na danok do i od dru{tvata i `) gi prosleduva izvestuvawata za korporativnite nastani do dru{tvata.

^len 142 1) Na Narodnata banka na Republika Makedonija vo vr{ewe na ulogata ~uvar na

imot na penziskite fondovi nema da se primenuvaat odredbite vo vrska so na~inot na vr{ewe na kontrola od ~lenovite 47 i 53 na ovoj zakon.

(2) Kontrola na izvr{uvaweto na ulogata ~uvar na imot na sredstvata na penziski-te fondovi od strana na Narodnata banka na Republika Makedonija }e se vr{i vo sog-lasnost so odredbite na Zakonot za Narodnata banka na Republika Makedonija (“Slu`ben vesnik na Republika Makedonija” broj 3/2002, 51/2003 i 85/2003).

^len 143

(1) Na dogovorot za ~uvawe na imot sklu~en me|u dru{tvoto i Narodnata banka na Republika Makedonija kako ~uvar na imot na penziski fondovi, soglasno ~lenot 119 stav (1) na ovoj zakon, prethodna soglasnost dava Agencijata.

(2) Dokolku dru{tvoto ne postapuva soglasno so dogovorot za ~uvawe na imot,

Narodnata banka na Republika Makedonija kako ~uvar na imot na penziski fondo-vi ja izvestuva Agencijata koja prezema merki soglasno so ~lenot 38 na ovoj zakon vo rok koj ne mo`e da bide podolg od 90 dena.

(3) Po isklu~ok, od opravdani pri~ini Agencijata mo`e da go prodol`i rokot od stavot (2) na ovoj ~len, po prethodna soglasnost od Narodnata banka na Republi-ka Makedonija.

(4) Dokolku vo rokot od stavot (2) na ovoj ~len dru{tvoto ne gi ispolni svoite obvrski od dogovorot, Agencijata go ukinuva odobrenieto za upravuvawe so penzi-ski fond na dru{tvoto i prezema neposredna kontrola na sredstvata na penziski-ot fond.

(5) So prezemaweto na neposrednata kontrola na sredstvata na penziskiot fond, Agencijata gi prezema site prava i obvrski na dru{tvoto od dogovorot za ~uvawe na imot do izborot na novo dru{tvo.

^len 144

(1) Za vr{ewe na rabotite na ~uvar na imot na penziski fondovi, Narodnata banka na Republika Makedonija i Agencijata razmenuvaat informacii i podatoci.

(2) Dinamikata, sodr`inata i formata na podatocite i informaciite od stavot (1) na ovoj ~len dogovorno se ureduvaat me|u Narodnata banka na Republika Make-donija i Agencijata.

^len 145

56

Dokolku, soglasno so ~lenot 140 stav (2) na ovoj zakon, Narodnata banka na Republi-ka Makedonija ulogata na ~uvar na imot na penziski fondovi ja prenese na banka, sreds-tvata na penziskiot fond i celokupnata evidencija i dokumentacija vo vrska so rabo-tite koi Narodnata banka na Republika Makedonija gi vr{i kako ~uvar na imot na pen-ziski fondovi, se prenesuvaat na noviot ~uvar na imot na penziski fondovi vo rok koj }e go dogovorat Narodnata banka na Republika Makedonija i noviot ~uvar na imot na penziski fondovi, no ne podocna od 30 rabotni dena po sklu~uvawe na dogovorot me|u noviot ~uvar na imot na penziski fondovi i dru{tvoto.

^len 146

Odredbite od ~lenovite 90 i 91 na ovoj zakon se primenuvaat po istekot na pet godini smetano od datumot koga }e zapo~ne uplatata na pridonesot vo zadol`itel-no kapitalno finansirano penzisko osiguruvawe soglasno so ~lenot 58 stav (4) na ovoj zakon.

57