M U

DU THC VTTINH DUThnh phn: TriglyxeritHn hp cc aldehyt, este, ruTnh cht:Khng bay hiBay hi

GI TR DINH DNG V KINH T DU THC VT1. Gi tr dinh dng2. Gi tr kinh tSn xut du thc vt l mt nghnh quan trng trong Cng nghip thc phm. Cng nghip dc: sn xut vitamin, dung mi khi ch thuc vin CN m phm: kem dng da cao cp CN khc: sn xut x phng v cc cht ty ra,cht to mng, sn , vecni, cc vt liu chng v cch m, glyxerin, B hoc kh du c dng lm thc n gia sc, lm nguyn liu sn xut protein thc phm, sn xut nc chm, mt s kh du dng lm thuc tr su, phn bn.

Chng 1. HO HC DU THC VT1.THNH PHN C BN CA DU THC VT1.1. Triglyxerit

1.2. Acid bo - Cng thc tng qut : R- (CH2)n -COOH s cacbon t 16 n 22 thng thng la 16 n 18 - Axit bo cha no:acid oleic, mt ni i (omega 9) axit bo a khng bo ha: Acid linoleic (omega 6) v acid linolenic (omega 3).1.3. Glyxerin

1.4. Photphatit (Phospholipit) -0,25 n 2% so vi tng lng du

c im: - Ha tan tt trong du v trong a s cc dung mi hu c, ha tan km trong axeton - D b oxyha - Khi ch bin nguyn liu cha du, photpholipit se kt hp vi gluxit tao thanh nhng san phm co mau sm.ng dng: cht nh ho trong cc sn phm dng nh tng, trong cng nghip bnh ko

1.5. Sp chim t l 0,5-1,3 % trong du, l cht bn vng v kh tiu ho, sp lm du b c gim gi tr du thnh phm1.6. Nhng cht khng beo, khng xa phong hoa - caroten - Phytosterol, chim gn 1 % so vi du (-tocopherol hay vitamin E)1.7. Nhng hp cht co cha nit: trn 90 % hp cht co cha nit la protein 1.8. Cac gluxit, Nguyn t khoang (cht tro) 2. CC TNH CHT V CH S QUAN TRNG CA DU THC VT2.1. Tnh cht l hc Khng tan trong nc, tan nhiu trong dung mi hu c Khi lng ring ca phn ln cc loi du thc vt nh hn 12.2. Tnh cht ho hc Phn ng thu phn

b. Phn ng oxyha Phn ng oxi ho xy ra do s tip xc ca oxi vi du thc vt gy nn s i kht ca du khi ch bin v bo qun. Ni i C=C gc axit khng no ca cht bo b oxi ha bi oxi khng kh to thnh peroxit, cht ny b phn hy thnh anehit c mi kh chu. a/s- CH2 CH = CH CH2 - + O2 - CH2 CH CH CH2 Lipoxydaze O - O Peroxyt

Hn ch s i hng du: hn ch s thu phn hoc oxi ho bo qun nhit thp trnh tip xc du vi O2 bo qun ni ti a vo du cc cht c bn cht phenol( tocoferol - vitamin E), cc cht chng oxi ho khc butiloxit, butiloxitoluen,

c.Phn ng x phng ho2.3. Cc ch s ho hc quan trng- Ch s axit: ch s axit cng cao cht lng du cng km Ch s peroxyt: Ch s peroxyt c trng cho s i ca cht bo.Ch s peroxyt cng cao du cng km phm cht.

Chng 2. NHNG NGUYN LIU CHA DU THC VT2.1.PHN LOI NGUN NGUYN LIU DU THC VTCc loi cy ngn ngy hng nm: lc vng, hng dng, u tng.Cc loi cy lu nm nh da, c, sNhm nguyn liu c du kh ( ch s Iod >130): tru , lai, lanh, gai s dng ch yu sn xut cht to mng( sn, vc ni, cht cch m)Nhm nguyn liu c du bn kh : ch s Iod 100-130: lc vng, hng dng, u tngNhm nguyn liu du khng kh: ch s Iod

2.2. MT S NGUYN LIU DU THC PHM

a. Ht lc: 40 45% du. Thnh phn cc acid bo chnh - Acid oleic: 50 69 %.- Acid Linoleic: 13 33%.- Acid Palmitic: 6 11%.

Du lc c dng vi mc ch dng lm du thc phm (chin, xo, rn), dng trong sn xut hp, ngoi ra cn c dng trong cng nghip dc. Trong du lc cha cc vitamin nhm B,100g du lc c ti 40-50mg tocoferon. lc d b nhim nm mc to c t aflotoxin. Cht aflatoxin trong lc mc khi vo c th s tch ly gan gy ung th gan.

b. Ht u tng Hm lng du 18-22 %, photphatit kh cao 3- 5%Thnh phn cc acid bo chnh: - axit linoleic: 51-57 % - Oleic: 23-29 %Lipid ca t dip, phi v v ht rt khc nhau v thnh phn v tnh cht . V vy khi ch bin ht u tng vi mc ch ly du thc phm c cht lng cao v kh du lm bt u thc phm th khng nhng ch tch v ht m cn tch c phi

c. Ci da Hm lng du trong ci da ti l 36 %, ci kh l 65-72 %.Thnh phn cc acid bo ch yu l axit bo no, a. xit bo khng no rt t :- lauric 45-51 %- miristic 16-20 %- palmitic (7,5%-10 %). Du da cha hm lng axit bo d bay hi cao 19-23 %. Du da dng vo mc ch thc phm , sn xut margarin v l nguyn liu tt sn xut x phng.Cc axit bo khng no rt t nn nhit thng, du da th rn.

d. Ht vng Nhn ht vng cha 35 56% du Thnh phn acid bo chnh ca du l:- Acid oleic: 35 48%.- Acid linoleic: 37.7 48.4%.

Du c mi thm c trng, gi tr dinh dng cao, lm gim lng cholesterol trong mu.

Du vng c lng axt bo cha no, c nhm ng phn cis cao nht trn 80% v nhm ngphn trans thp nht 0,7%.

x lnh, du vng c u im hn du liu v n kh ng c li.

e. Bng

Du nhn ht khong 35% . Thnh phn axit bo ch yu trong du: - axit linoleic ( 40-48 %)- oleic ( 30-35 %)- palmitic (20-25 %).

Du bng c hm lng axit bo cha no cao nn dng lm du thc phm c gi tr dinh dng cao, s dng lm du xalt.

Mi p du c mu en sau khi tinh luyn c mu hi xanh do cha sc t carotenoid v c bit l gossipol l mt c t, gy bnh ng rut cho ngi v gia sc,

f. Cm go Hm lng du 16%Thnh phn axit bo ch yu: a. oleic (40-50%), axit linoleic ( 26-40%), axit palmitic (13-18 % )Du cm go cha nhiu Vitamin E, -oryzanol, l mt cht chng oxi ho c th ngn nga cc cn au tim, v Phytosterols (hp cht gim hp thu cholesterol)g. Ht ci du Hm lng du 40-45 % Thnh phn axit bo ch yu: oleic (44 -70 %), linoleic (14-19 %) Ht cy ci du c cht c trng l thioglucozit, cht ny b thy phn di tc dng ca enzym glucozidase, khi thy phn glucozit ng thi to ra tinh du ci allyl, v ng v cay c trng ca bt ci chnh l v ca tinh du allyl

h. Ng Du ng c khai thc t phi ng, hm lng du trong phi t 30-50 %Thnh phn ch yu l axit bo khng no: axit linoleic 43-47 %, oleic 37-40 %, palmitic 11,75 %Du ng cha hm lng Tocoferol ( VTM E) caoi. Du Qa c Tht qu c cha du 46-66 %(du ci) thnh phn axit bo ch yu :axit oleic 39-51 %, axit palmitic 32-47 %, Du ci mu hng, c nhit thng, lng khi nhit trn 40C Nhn c ( du nhn) hm lng du 45-53 %, thnh phn acid bo ch yu acid lauric 46-52 %, acid miristic 14-17 %, oleic 14-16 %. Du nhn mu trng v c li khi nhit di 25C.Du ci dng lm thc phm , c cha nhiu caroten

k.Qa oliu hm lng du trong tht qu t 40 70%, trong nhn t 40 50%. Thnh phn acid bo l:- Acid oleic: 70 80%.- Acid Linoleic: 4- 15%. Cht chng xy ho polyphenol c kh nng ngn nga ung th, lm tng cholesterol HDL tt cho tim mch, gim cholesterol c hi LDL, v ng thi gim cc cht bo c hi cho mu, lm gin n ng mch, gip h huyt p. Du oliu dng lm du thc phm, xalat, trong dc v m phm

h. Ht hng dng Hm lng du 50 % Acid bo ch yu: linoleic(46%-62%), oleic (24%-40%), palmitic(3,5%-6,4 %)

l. ao ln ht (iu): Ham lng du trong nhn khoang 47%, axit beo chu yu la axit oleic 74%, du nhn hat iu c s dung lam thc phm

2.3. GIA CNG NGUYN LIU TRC KHI BO QUN 2.3.1 Lm sch: ngha ca qu trnh lm schi vi bo qun- Gim m, nhit khi ht - Tiu dit cc vi sinh vt v mt s cn trng - Lm gim th tch d tr ca khoi vi ch bin- ht c ln tp cht v c gy h hng thit b, lm gim cht lng kh du v lm tiu tn nng lng v ch- ht ln tp cht hu c lm cho hiu sut thu hi du thp i v cht lng du xu b. Cc phng php lm schPhng php lc Tch tp cht da vo tnh cht kh ng hc Phng php c st Dng sc ht t trng nam chm tch nhng tp cht st

2.3.2. Sy ht: m an ton, ph thuc vo hm lng du, nu hm lng du cng cao m an ton thp v ngc li. Lc m an ton

2.4.3. Cc ch bo qun ht+ bo qun ht trng thi khng kh kh : sy ht n m an ton ri nhp kho kn.+ iu kin lnh : nhit thp hot ng ca vi sinh vt, cn trng b hn ch v tiu dit.+ bo qun trong iu kin tng cng s trao i khng kh trong kho : qut khng kh vo khi ht lm gim nhit v m khi ht. + bo qun trong iu kin kn + bo qun bng ho cht C c lc cao vi vi sinh vt d s dng t nguy him cho ngi v sc vt, kh nng thot c cao t nh hng n cht lng nguyn liu, khng n mn vt liu xy dng kho v thit b dng c, kh n, kh chy. Cc ho cht thng dng bo qun ht l dicloetan(C2H4Cl2), Bromua metyl (CH3Br), hi cacbon tetraclorua(CCl4).

Chng 3. CNG NGH KHAI THC DU THC VT3.1. SN XUT DU BNG PHNG PHP P3.1.1. S sn xut du bng phng php p3.1.2 Thuyt minh qui trnh a. Bc tch v Mc ch v tm quan trng hm lng du trong v t 1-2 %, v c tnh ht du nn khng tch v trong qu trnh p v ht du li lm hiu sut tch du gim Cht lng du xu v thnh phn ch yu ca lipid v l sp. V l ni tp trung nhiu cht mu nh chlorophyl, xanthophyl, nu khng tch v th trong qu trnh chng sy v p, di nh hng ca nhit v lc p cc cht s tan vo du lm cho du c mu sm. V cn lm gim cht lng kh du Tch v to iu kin thun li cho nghin cn nhn nh mng cn thit. mt s loi nguyn liu v dnh lin ht hoc nhn b ( ci du) ngi ta ch bin c v.

Phng php tch vPhng php ph v v ht do ma st Ph v do s va p ca ht ln b mt rn Pha v vo nguyn liu da vao lc ct Ph v v ht dng lc nn p b. Nghin , cn thnh bt Mc ch v nhim v ca qu trnh nghin Ph v cu trc t bo nguyn liu cha du nhm gii phng du dng t do v khi p du d dng thot ra. To cho bt c kch thc ng u thch hp vi qu trnh ch bin tip theo Yu cu v cht lng bt nghin :- bt phi mng mn v kch thc ng u: dng ry T l v ln trong bt cng t cng tt Thit b nghin :- My nghin a cu to gm 2 a, trn mi a c nhng rnh, nguyn liu ri vo gia 2 a, 1 a c nh v 1 a quay. My nghin ba cu to gm nhiu l ba, nguyn liu p vo cc l ba, c ct v p nh ra My nghin rng : My nghin trc

c. Hp v chng sy bt Mc ch chng sy bt nghin + To iu kin cho bt nghin c s bin i v tnh cht l hc ca phn ho nc v phn bo Hp v chng sy lm thay i mt phn v ho hc nn cht lng sn phm tt hn Protein bin tnh v nhit nn tnh do ca bt p c tng cng. Gia nhit lm cho nht ca du gim, du linh ng v d dng thot ra khi p : nhit tng nht gim. Trong nhiu trng hp lm cho mt s thnh phn khng c li nh cc c t b bin i chuyn thnh nhng cht khng c Lm bc bt mt phn cht gy mi di nh hng ca hi nc v nhit cao : cc terpen cun theo nc bay hi. Lam v hoat h thng enzym khng chiu c nhit cao tn tai trong bt nghin, Lam cho m cua bt nghin c iu chinh

Ch chng sy bao gm nhit v m khi chng, nhit v m khi sy, tc khuy v thi gian chng sy. Ch chng sy cn ph thuc vo thnh phn ho hc ca nguyn liu . Nguyn liu m thnh phn ho nc nhiu th m cn chng s cch kh xa m ban u. Nhit chng sy ph thuc vo thnh phn ho hc ca nguyn liu v mc ch s dng ca kh du. Thi gian chng sy: c nhiu nhn t nh hng n thi gian chng sy trong quyt nh l cng o trn v chiu cao lp bt Cc phng php chng sy Chng sy bng thit b chng sy cng nghip: lm m bt bng nc, hi nc hoc hn hp ca chng. Hn hp hi nc a vo phi dng tia. Sy kh nguyn liu: dng hi gin tip nng nhit ca nguyn liu Chng sy di p sut cao: Bt c lm m n m thch hp ni hi ring, sau c a vo thit b kn chu p sut gia nhit. Chng sy trong iu kin chn khng

Mun at c ng nht cua bt chng sy cn co nhng bin phap sau: Lng bt nghin a vao ni chng sy phai lin tuc n inh lng bt chng sy ra khoi ni. m cua bt nghin a vao ni chng sy phai n inh. Vic lam m giai oan chng phai ng u. Lng nhit cung cp phai u ln va n inh d. Ep du Hiu sut p ph thuc vo : c tnh k thut bt p: mc nghin nh ca bt, t l v ln trong bt, nhit , m, tnh do, tnh n hi ca bt chng sy iu kin tin hnh qu trnh p : c cu my p, p lc p, nhit p v thi gian p. p sut chuyn ng ca du trong cc ng mao qun ng knh ng dn du v s lng cc ng ny phi ln sut trong qu trnh p B mt t do ca nguyn liu du thot ra khi p phi ln

- Thi gian p phi ln - nht cua du phai be e. Lc : cho du chay vao b cha lng s b cac tap cht ln, sau o bm ln may loc khung ban tach cn huyn phu.- Nhit loc thich hp khoang 45 65 oC - Du sau lc gi l du th, yu cu cht lng du th nh sau :+ hm lng cn 5 mg KOH phi tin hnh tinh luyn ngay

f. X l kh du

3.2. SN XUT DU BNG PHNG PHP TRCH LY3.2.1. Bn cht ho l ca qu trnh trch ly Trich ly du la phng phap dung dung mi hu c hoa tan du co trong nguyn liu rn iu kin xac inh. Vi vy, ban cht cua qua trinh trich ly la qua trinh khuch tan, bao gm khuch tan i lu va khuch tan phn t.Trch ly l mt qu trnh ngm chit lm :+ Chuyn du t trong ni tm nguyn liu vo dung mi c thc hin bng khuych tn phn t.+ Chuyn du t b mt nguyn liu vo dung mi ch yu bng khuych tn i lu.Qa trnh thot du ca nguyn liu khi trch ly xy ra nh sau + Dung mi thm t cc phn t trch ly v du t do nm trn b mt cc phn t bt s tan vo dung mi.+ Dung mi thm su vo bn trong cc phn t to ra mixen. + Sau khi y cc khe vch t bo ra ngoi, mixen chim y cc khe vch trng v ho tan du trn lp b mt, tip tc thm su vo cac lp bn trongho tan du phn b trong cc ng mao dn.+ Du cng vi mixen thot ln trn b mt bt qua lp khuych tn bao xung quanh n. Cui cng du chuyn ng i lu t b mt bn ngoi ca lp khuych tn vo dng mixen chuyn ng.

+ Qa trnh ho tan du vo dung mi din ra cho n khi t n s cn bng nng mixen cc lp bn trong v lp b mt ngoi ca nguyn liu3.2.2. S cng ngh trch ly dua. Trich ly: - Du tan vo dung mi thnh dung dch gi l mixen Lam sach mixen: lng, loc va li tm. Mc ch: + tp cht tng tc vi mixen gy kh khn cho qu trnh chng ct tch dung mi + mixen di tac ng cua nhit khi chng ct thu hi dung mi se co phan ng tng tac vi mixen lam giam phm cht du, tao ra cn rn ong kt b mt cac thit bi truyn nhit b tri trong h thng chng ct. du trich ly co cht lng tt va keo dai tui tho cua h thng chng ct cn phai lam sach cac tap cht hoa tan va khng hoa tan trong mixen trc khi em chng ct. - Sau khi lm sch mixen phi t tiu chun : nng mixen 30 %, hm lng cn 0,007 %.

b. Chng ct mixen: nhm muc ich tach dung mi ra khoi du - Cho mixen tip xc trc tip vi hi nc hoc truyn bng dn nhit qua b mt kim loi c un nng bng hi. Hi nc tip xc trc tip vi mixen phi l hi qu nhit, cn un nng b mt truyn nhit th dung hi bo ha. - Nhit a vo thit b ct dung mi 80oC c.Tch dung mi: tch dung mi ra khi b du n mc ti a bng cch un nng b - Hi nc c s dng bao gm hi qu nhit trc tip nhit 200-250oC v hi bo ha gin tip vi p sut 0,4-0,5 MPa v nhit 150-180oC.d. Ngng t v phc hi dung mi: chuyn hi t trng thi kh v trng thi lng l ngng t.c. Sy b du: tach dung mi ra khoi b du, dung hi qua nhit trc tip hoc hi bao hoa gian tip, nhit thng 150 n 180oC- B sau sy c hm lng du 0,5-1,5 %, hm lng dung mi < 1 % v m 6-10 %

3.2.3. Dung mi trch ly Yu cu :+ Ho tan tt du v khng ho tan cc hp cht khc ca ht.+ Co nhit si thp d dang tach ra khoi du trit .+ Khng ph hu thit b trong qu trnh sn xut.+ Sau khi chng ct khng mi v l trong du v nhng sn phm c i vi c th.+ Khng ho tan nc, Khng tc dng vi nc bt k im si no.+ Khng to thnh hn hp n vi khng kh v kh chy+ Khng b bin i thnh phn v tnh cht ho hc khi bo qun+ t c v r tin

Cac loai dung mi - Propan v butan: - Ru etilic: thng dung nng 96%v trich ly.- Axton: cac nguyn liu co cha nhiu phtphatit vi no chi hoa tan du ma khng hoa tan phtphatit.- Freon-123.2.4.Cc yu t nh hng n hiu sut v vn tc trch ly:+ Mc ph v cu trc t bo + Kch thc v hnh dng cc phn t bt + m ca nguyn liu trch ly: u tng 14 %, bng 4,3 % + Nhit trich ly: nht ca du + T l dung mi v nguyn liu+ Vn tc chuyn ng ca dung mi

3.2.5. Cc phng php trch lya.Trch ly gin on : hay cn gi l phng php ngm chitNhc im ca phng php ny l qu trnh ngm chit ko di, nng mixen thp.b. Trch ly lin tc : u im ca phng php l nng mixen cao hn, gim t l gia lng dung mi v nguyn liu trch ly; mixen thu c sch hn do c t lc bi lp nguyn liu trch ly.- Nhc im ca phng php l h s s dng dung tch c ch ca thit b thp ( khng qu 45 %) v c th to thnh hn hp chy n ca dung mi v khng kh ngay trong thit b, h thng tun hon dung mi phc tp, phi dng 1 s lng bm ln.

Trong cng nghip c khi dng hn hp c 2 phng php ngm v ti. Qu trnh trch ly chia lm 2 giai on : giai on 1 l ngm nguyn liu trong dng dung mi chuyn nggiai on 2 l ti nguyn liu trch ly bng mixen long v dung mi sch.3.2.6.Cc loi thit b trch ly:a. Thit b dng vit ng: Lm vic theo nguyn l ngm nguyn liu trong dng dung mi chy ngc chiu vi chiu chuyn ng ca nguyn liu.+ u im : chim t din tch, cu to n gin, d thao tc.+ Nhc im : do c s khu trn nguyn liu nn mixen b c lm phc tp qu trnh lc, vic tho nguyn liu b bt trong vit xon gp nhiu kh khn.b. Thit b loi bng ti: Lm vic theo nguyn l ti nhiu chng, nng mixen thu c cao hn

c. Thit b thng quay kiu bung: Lm vic theo nguyn l ti nhiu chng i dng (nguyn liu i ngc chiu vi dung mi ). H s dung tch lm vic c ch ln.3.2.7.So snh PP Trch ly v PP pu im + Ly c trit lng du c trong nguyn liu+ C kh nng ly c d dng lng du c trong nguyn liu t du + C th c kh ho v t ng ho hon tonNhc im+ hm lng tp cht nhiu hn du p nht l nhng tp cht tan trong du ( dung mi ho tan du v cc hp cht khc).+ Sau khi lm sch vn cn mt lng nh dung mi lm nh hng n cht lng du.i vi nguyn liu nhiu du c th kt hp 2 phng php : p v trch ly

3.3. SN XUT DU BNG PHNG PHP ENZYM3.3.1 C s l thuyt ca vic ng dng enzym trong khai thc du thc vt.Cht chnh v t bo l cellulose Cc thnh t bo c kt dnh vi nhau bng cht dnh t bo trong thnh phn c pectin. Cht bo khng tn ti c lp m cn lin kt cht ch vi cc cht khc nhau v bn vng. tch c du ra khi nguyn liu , cn ph v cu trc thnh t bo, phn ct cc mi lin kt ca du vi cc cht khc lm cho du d thot ra.

Bng1. Hm lng polysacharide trong thnh t bo ca mt s ht du

3.3.2. S qui trnh- Thy phn: Da vo thnh phn polysacharide c trong thnh t bo nguyn liu la chn cc enzym thch hp - lng: nhit 50-60oC - ly tm tch du- ra du nhiu ln bng nc nng - s du3.3.3. Cc yu t nh hng n hiu sut thu hi du- Loi enzym - mn nguyn liu- Nng enzym v nng c cht- Nhit thy phn - pH mi trng - Tc khuy - Thi gian thy phn

3.3.4. Mt s ch phm enzym ng dng trong cng nghip khai thc du.Ch phm enzym Cellulast 1,5L Ch phm enzym pectinex Ultra SP-L Ch phm enzym Gamanas 1,0L Ch phm enzym Termamyl Ch phm enzym Neutrase 0,5L 3.3.5. u im ca sn xut du thc vt bng phng php enzymNng cao hiu sut thu hi du.Nng cao cht lng ca du thDi tc dng ca nhit , mt phn cc cht c mi bay ra, cht lng du tt hn.Ch s axit thp hn.

Chng 4. K THUT TINH CH DU THC VT4.1. NGHA MC CH YU CU CA QA TRNH TINH LUYN DU 4.1.1. ngha.Tinh luyn l k thut ca c s ch bin du thc phm nh m ta c th bin cc du th sau khi p hoc trch ly thnh du tinh luyn t quy cch4.1.2. Mc ch Loi cc tp cht trong du sn phm c cht lng tt dng lm thc phm4.1.3.Yu cu: - V mu sc : cng nht cng tt, thng l mu vng nht n trng. - V mi v : khng c mi v ban u ca du th v khng mang mi v l vo du.

- V thnh phn cn loi tr c cc tp cht n mc thp nht ng thi cng khng c li nhng tp cht sinh ra trong qu trnh tinh luynm bo cc yu cu v sinh cng nghip thc phm - Yu cu cht lng, cm quan v cc ch s l ha phi t c nh tiu chun quy nh cho du thc phm.- Trong qu trnh tinh luyn hn ch s tn tht mc thp nht cc cht c gi tr dinh dng nh l tocopherol, cht chng oxi ha t nhin c trong du gip cho du thc vt sau khi tinh luyn c bo qun tt hn. 4.2. TINH LUYN C HC4.2.1. Phng php lng: s khc nhau v t trng ca cc tp cht v du phn ly.

Nhit lng cn tt nht trong pham vi 30-50C, thi gian lng khoang 1- 1,5 gi4.2.2. Phng php ly tm: Phng php ny l dng lc ly tm- Li tm thng (4000 - 10000 vong/phut), tap cht la protein, photphatit nho hn 0,5 % - Li tm siu tc (12500 45000 vong/phut). tap cht la protein, photphatit nho hn 0,1 %4.2.3. Phng php lc: Tch cc cht rn khi du bng cc mng lc Lc nng l qu trnh lm sch du nng khi cc tp cht khng tan phn tn trong du, nhit 55-60OC , tc loc nhanh nhng co mt s tap cht hoa tan trong du nhit cao nh phc photpholipit, mt s hp cht co nit va gluxit. Loc ngui tach cac tap cht noi trn, lc ngui nhit 20-25C .

4.3. TINH CH HA HC

4.3.1. Tch sp: da vo nhit kt tinh ca sp- Cho sp kt tinh thnh nhng tinh th sau tin hnh lc hoc ly tm - Kt tinh nhit 8-12oC 4.3.2. Thu ho : a. Muc ch: tch cc tp cht ho nc, ch yu trong du l photpholipit- photpholipit lm cho du b c v l cht rt d b oxy ho lm cho du phm cht km. - Khi cho nc vo du, phn a nc ca photpholipit gp nc n hp th nc v to thnh phc kt ta v tch ra khi du

(Dng 1) Phn cc yu(Dng 2) Phn cc mnh (Lexitin)

b. Tin hnh: Du th c np vo thit b thu ho v c un nng nhit 40-50oC - cho t t nc hoc dung dch NaCl( mui nng 0,3 %, lng dung dch mui n cho vo chim 0,5-5 % lng du cn thu ha, khuy u, thi gian 15-20 pht phn ng chm. - Photpholipit hp th nc to kt ta lng xung. - Sau khi cho ht tc nhn thu ho tip tc khuy thm 10 pht to cho qu trnh lng kt ta c tt - lng 40-60 pht ri tho cn thu ho, cn thng ln nhiu du, x l thu hi du v photphatit.- Du sau khi thuy hoa co chi s axit nho hn 0,1 0,4 % do cac thanh phn hao nc co tinh axit trc khi thuy hoa a c loai ra.

4.3.3 Trung ho bng kim a. Mc ch: Qu trnh trung ho l tch cc axit bo t do v cc tp cht c tnh axit c trong du Yu cu:- Tac nhn trung hoa phai nhanh chong phan ng vi axit beo t do, khng tac dung vi du trung tinh- Hn hp nhanh chong phn lp va phn lp trit , du trung tinh d dang tach ra khoi cn- Khng tao thanh dung dich nhu tng bnb. Nguyn tc: Dng cc bazo hoc mui ca bazo mnh (NaOH, KOH, Na2CO3) trung ho cc axt bo t do v cc tp cht c tnh axit c trong du, cc mui kim to thnh (x phng) khng tan trong du nhng c th tan trong nc v c th tch ra khi du bng cch lng hoc ra nhiu ln . R-COOH + NaOH = R-COONa + H2O

- Hiu qua trung hoa bng kim c anh gia bng chi s axit cua du sau khi trung hoa.- Trong khu trung ho iu kin k thut c nh hng ln n hiu sut du tinh l nng kim, lng kim d so vi l thuyt, nhit trung ho, nu nng kim qu c xy ra phn ng : CH2OCOR1 CH2OH CH2OCOR2 + NaOH = CHOH + RCOONa CH2OCOR3 CH2OHlm tn hao du trung tnh.

- Lng NaOH (kim) trung ho tnh theo cng thc :X = (D.A .40)/56,1X : lng kim rn (g)A : Ch s axit ca du ( mg KOH/g)D : s lng du trung ho (kg)40: Khi lng phn t NaOH56,1: Khi lng phn t KOH- Trong cng nghip ngi ta dung NaOH rn 92 %, nh vy lng NaOH rn cn dung trung hoa la:X = ((D.A .40)/56,1).100/92- NaOH khng nhng kt hp vi axit beo ma no con kt hp vi nhng cht khac trong du, vi vy phai tinh n h s kim d X = .((D.A .40)/56,1).100/92

c. Qa trnh trung ho c tin hnh nh sau : - Du c un nng n nhit t 30-90oC tu thuc vo loi du ( ch yu l ch s axit ca du) v nng kim. - Kim c phun dng tia ti u ln trn mt du va cho va khuy to phn ng gia kim v axit bo. - Cho dung dch mui n NaCl c nng 3-4 % ( dung dch NaCl xc tin nhanh vic phn ly cn x phng ra khi du) . Sau khi ht NaCl tip tc khuy 15-20 phut phn ng xy ra hon ton - lng t 6- 8 gi. Sau lng cn xa phong lng xung va du se ni ln trn, tin hnh ra.Trung ho du bng Na2CO32R- COOH + Na2CO3 = 2 R- COONa + CO2 + H2O

u im: tn tht du trung tnh t v Na2CO3 khng x phng ho du trung tnh Nhc im: do hin tng suc CO2 lam cho cac hat xa phong ni ln trn mt thoang cua du em trung hoa, t o gy kho khn cho qua trinh lng tach cac cn xa phong ra khoi du Thng dng dung dch Na2CO3 trung ho du khi du c axit b 4.3.4. Ra du:a. Mc ch: nhm loi b cn x phng ra khi du.- Nguyn tc da vo tnh cht x phng tan tt trong nc m khng tan trong du v vy ngi ta dng nc ra,ra du bng nc nng nhit cao.

b. Tin hnh :Du c khuy nh v un nng n 90-95oCPhun dung dch nc mui nng 8-10 % c un si mc ch x phng kt lng tt lng 40-60 phtTin hnh ra nhiu ln bng nc thng, nc phi c un si v nc ngui gy hin tng keo lm nc kh tch ra khi du. Lng nc ra mi ln bng 15-20 % trng lng du. Sau mi ln ra lng 40-60 pht.Th bng dung dch phenolphtalein 1 % c mu hng nht l ht cn x phng. Thu hi nc ra vo b thu hi du. Sau khi ra ht cn x phng, tin hnh sy du.X l cn x phng nh sau: cho cn x phng vo thit b x l, un ln n nhit 80-90oC, rc u mui ht( 8-10% theo khi lng cn). lng yn tnh trong 10-12 gi, du s ni ln trn

4.3.5. Sy: Nu sy ap sut thng, nhit sy khoang 105-110oC, con sy chn khng thi nhit se thp hn Du sau sy phi t m

Tin hnh : du c un nng n 90-105oC, cho lng cht hp ph vo 0,5-4 % so vi trng lng duKhuy 20-30 pht, sau lm ngui, tch cn hp ph bng my lc p qu trnh hp ph c tt:- La chn cc cht hp ph c hot tnh cao - du trc khi ty mu cn c thu ho trung ho v sy kh. - m ca du trc khi ty mu 0,1-0,05 % - Cht hp ph phi m bo khTy mu trong chn khng

4.3.7 Kh muia. Mc ch: Loi b cc cht gy mi v lm gim hm lng axit bo t do c trong du.b. Nguyn l: Da vo s chnh lch v nhit bay hi ca cc cu t trong du bng cch dng hi nc qu nhit xc vo du iu kin nhit v chn khng thch hp li cun cc cht mi, axit bo t do cn ln trong du d. Cc yu t nh hng n qu trnh v kt qu kh mi.* Mc chn khng.* Nhit kh mi:* Lu lng hi phun trc tip vo du:Hi dng kh mi phi m bo cc yu cu sau:+ Hi phi tht kh + Phi l hi trung tnh: khng c mi v l, khng ln khng kh (hay ln rt t) trnh gy cho du c mi v l hay b oxi ha nhit cao.+ p lc hi phi giao ng trong khon 8-12kg/cm2* nh hng ca phm cht nguyn liu

Du c kh mi c ly ra bng bm chuyn n thit b kh khLm ngui xung 50-60 0CT y s c bm vo cc bn cha thnh phm.Du sau khi tinh luyn gi l du tinhDu tinh luyn cn phi t cc ch tiu sau (Nu kim tra khng t du c tun hon hi lu li).

Bng 2. Ch tiu cht lng du sau tinh luyn