44
Centrum voor Onderwijs en Leren De jonge onderzoeker in het VWO vakgerichte onderzoeksdidactiek WON-traject regio Zuid 2015-2016 zesde bijeenkomst 16 maart 2016 Vincent Jonker Centrum voor Onderwijs en Leren / Freudenthal Instituut Universiteit Utrecht

De jonge onderzoeker in het VWO - Universiteit Utrecht · 2016. 3. 16. · “Wat waren ook al weer de criteria voor een ... § "Ik denk dat de leerlingen die ‘opgegroeid’ zijn

  • Upload
    others

  • View
    1

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: De jonge onderzoeker in het VWO - Universiteit Utrecht · 2016. 3. 16. · “Wat waren ook al weer de criteria voor een ... § "Ik denk dat de leerlingen die ‘opgegroeid’ zijn

Centrum voor Onderwijs en Leren

De jonge onderzoeker in het VWO

vakgerichte onderzoeksdidactiek

WON-traject regio Zuid 2015-2016zesde bijeenkomst

16 maart 2016

Vincent JonkerCentrum voor Onderwijs en Leren / Freudenthal Instituut

Universiteit Utrecht

Page 2: De jonge onderzoeker in het VWO - Universiteit Utrecht · 2016. 3. 16. · “Wat waren ook al weer de criteria voor een ... § "Ik denk dat de leerlingen die ‘opgegroeid’ zijn

Centrum voor Onderwijs en Leren

DE ACTUALITEIT

Page 3: De jonge onderzoeker in het VWO - Universiteit Utrecht · 2016. 3. 16. · “Wat waren ook al weer de criteria voor een ... § "Ik denk dat de leerlingen die ‘opgegroeid’ zijn

Centrum voor Onderwijs en Leren

Page 4: De jonge onderzoeker in het VWO - Universiteit Utrecht · 2016. 3. 16. · “Wat waren ook al weer de criteria voor een ... § "Ik denk dat de leerlingen die ‘opgegroeid’ zijn

Centrum voor Onderwijs en Leren

Page 5: De jonge onderzoeker in het VWO - Universiteit Utrecht · 2016. 3. 16. · “Wat waren ook al weer de criteria voor een ... § "Ik denk dat de leerlingen die ‘opgegroeid’ zijn

Centrum voor Onderwijs en Leren

Page 6: De jonge onderzoeker in het VWO - Universiteit Utrecht · 2016. 3. 16. · “Wat waren ook al weer de criteria voor een ... § "Ik denk dat de leerlingen die ‘opgegroeid’ zijn

Centrum voor Onderwijs en Leren

Page 7: De jonge onderzoeker in het VWO - Universiteit Utrecht · 2016. 3. 16. · “Wat waren ook al weer de criteria voor een ... § "Ik denk dat de leerlingen die ‘opgegroeid’ zijn

Centrum voor Onderwijs en Leren

Page 8: De jonge onderzoeker in het VWO - Universiteit Utrecht · 2016. 3. 16. · “Wat waren ook al weer de criteria voor een ... § "Ik denk dat de leerlingen die ‘opgegroeid’ zijn

Centrum voor Onderwijs en Leren

PROGRAMMA

Page 9: De jonge onderzoeker in het VWO - Universiteit Utrecht · 2016. 3. 16. · “Wat waren ook al weer de criteria voor een ... § "Ik denk dat de leerlingen die ‘opgegroeid’ zijn

Centrum voor Onderwijs en Leren

Programma zesde keer

1. Epiloog2. Evaluatie invullen3. Presentaties4. Beoordeling mbt je leerling5. Beoordeling mbt jezelf6. Afronding

Page 10: De jonge onderzoeker in het VWO - Universiteit Utrecht · 2016. 3. 16. · “Wat waren ook al weer de criteria voor een ... § "Ik denk dat de leerlingen die ‘opgegroeid’ zijn

Centrum voor Onderwijs en Leren

EPILOOG1

Page 11: De jonge onderzoeker in het VWO - Universiteit Utrecht · 2016. 3. 16. · “Wat waren ook al weer de criteria voor een ... § "Ik denk dat de leerlingen die ‘opgegroeid’ zijn

Centrum voor Onderwijs en Leren

Epiloog

§ het schoolklimaat

§ de leerling die pubert/worstelt en boven komt

Page 12: De jonge onderzoeker in het VWO - Universiteit Utrecht · 2016. 3. 16. · “Wat waren ook al weer de criteria voor een ... § "Ik denk dat de leerlingen die ‘opgegroeid’ zijn

Centrum voor Onderwijs en Leren

Bouwstenen voor een leerlijn ‘leren onderzoeken’

1. Variatie in typen onderzoek (keuzemenu)

2. Opbouw in onderzoekstaken van eenvoudig naar complex (schema taakcomplexiteit)

3. Opbouw in mate van zelfsturing(schema begeleidingsstrategieën)

Page 13: De jonge onderzoeker in het VWO - Universiteit Utrecht · 2016. 3. 16. · “Wat waren ook al weer de criteria voor een ... § "Ik denk dat de leerlingen die ‘opgegroeid’ zijn

Centrum voor Onderwijs en Leren

Maak je eigen driehoek

Observatie Beschrijvend:- puur beschrijvend- vergelijkend- definiërend - evaluerend

Methode van data verzame-ling

Interview / enquête

Verklarend:exploreren (komen tot theoretische vooronderstellingen)

Functie van het onder-zoek

Analyse tekst- of beeld-materiaal

Verklarend:toetsen (toetsen van verwachtingen)

Literatuur-onderzoek (‘informatieve’ literatuur)

Experimenteel onderzoek

Veldonderzoek

Soort onderzoek

Diagram typering onderzoek: keuzemenu

Page 14: De jonge onderzoeker in het VWO - Universiteit Utrecht · 2016. 3. 16. · “Wat waren ook al weer de criteria voor een ... § "Ik denk dat de leerlingen die ‘opgegroeid’ zijn

Centrum voor Onderwijs en Leren

Taakcomplexiteit Eenvoudig Complexer Complex Inhou-delijk

Abstractie van het onderwerp

Toegepast: praktisch probleem

Toegepast: om maatschappelijk probleem

Fundamenteel: algemene theorievorming

Breedte van het onderwerp

Beperking tot één context of niveau

Beperkt aantal contexten en niveaus

Meer dan twee verschillende contexten en niveaus

Aantal inhoudsdomeinen

Eén inhoudsdomein

Twee inhoudsdomeinen uit één of twee schoolvakken

Meer dan twee inhoudsdomeinen uit meerdere schoolvakken

Onder-zoeks-matig

Aantal soorten onderzoek

Eén soort Twee soorten, bedoeld voor verschillend facet van vraagstruct.

Twee soorten, mede bedoeld om triangulatie te bereiken (conclusie steviger maken)

Aantal methoden van dataverzameling

Eén methode Twee of meer methoden, bij verschillend aspect vraagstruc

Twee of meer methoden, mede bedoeld om triangulatie te bereiken (conclusie steviger maken)

Complexiteit van de bronnen

Bronnen aangereikt en eenduidig te interpreteren

Bronnen zelf zoeken en benaderen, lastig te vinden en te bereiken en/of multi-interpretabel

Bronnen zelf zoeken en benaderen, onduidelijke kans op vindbaarheid en bereikbaarheid en multi-interpretabel

Page 15: De jonge onderzoeker in het VWO - Universiteit Utrecht · 2016. 3. 16. · “Wat waren ook al weer de criteria voor een ... § "Ik denk dat de leerlingen die ‘opgegroeid’ zijn

Centrum voor Onderwijs en Leren

Feedbackstrategie VoorbeeldDocent-sturing

Aanreiken Een complete vraagstelling aanreiken

Uitleg geven Exemplarisch inhoudelijke correcties in schrijfproduct aanreiken

Hard-op denkend voordoen Laten zien welke afwegingen jij als docent maakt

Gedeelde sturing

Hints geven Een enkele aanwijzing geven om leerlingen op ideeën te brengen

Benoemen in hoeverre aan criteria is voldaan

Bij een uitgewerkt werkplan geef je als feedback dat het activiteitenoverzicht compleet is (voldaan), maar dat de tijdsinschatting niet reëel is (niet voldaan).

Probleem (her-) formuleren In andere woorden weergeven waar de leerlingen mee zitten.

Leerling-sturing

Leerlingen laten benoemen in hoeverre aan criteria is voldaan

“Wat waren ook al weer de criteria voor een goed experiment en hoe verhoudt jullie plan zich tot die criteria?”

Leerlingen zelf laten evalueren (vragenderwijs).

Open vraaggesprek: wat gaat goed? Wat gaat niet goed? Wat is het probleem? Wat is daarvan de oorzaak? Hoe zou je dat aanpakken?

Leerlingen zelf initiatief laten nemen voor bespreking voortgang / producten

Alleen feedback op eigen verzoek. Leerlingen dragen wel agendapunten aan.

Welke mate van sturing kies je in de begeleiding?

Page 16: De jonge onderzoeker in het VWO - Universiteit Utrecht · 2016. 3. 16. · “Wat waren ook al weer de criteria voor een ... § "Ik denk dat de leerlingen die ‘opgegroeid’ zijn

Centrum voor Onderwijs en Leren

§ De trend die alle trends overleeft

Page 17: De jonge onderzoeker in het VWO - Universiteit Utrecht · 2016. 3. 16. · “Wat waren ook al weer de criteria voor een ... § "Ik denk dat de leerlingen die ‘opgegroeid’ zijn

Centrum voor Onderwijs en Leren

http://www.p-reviews.be/1/

Page 18: De jonge onderzoeker in het VWO - Universiteit Utrecht · 2016. 3. 16. · “Wat waren ook al weer de criteria voor een ... § "Ik denk dat de leerlingen die ‘opgegroeid’ zijn

Centrum voor Onderwijs en Leren

EVALUATIES INVULLEN2

Page 19: De jonge onderzoeker in het VWO - Universiteit Utrecht · 2016. 3. 16. · “Wat waren ook al weer de criteria voor een ... § "Ik denk dat de leerlingen die ‘opgegroeid’ zijn

Centrum voor Onderwijs en Leren

Aspecten leerrendement

Onderzoekende houdingOnderzoekskundige kennis/inzichtDenkvaardighedenReflectief vermogenSamenwerkingsvaardighedenUitvoerende vaardighedenNog meer?

Page 20: De jonge onderzoeker in het VWO - Universiteit Utrecht · 2016. 3. 16. · “Wat waren ook al weer de criteria voor een ... § "Ik denk dat de leerlingen die ‘opgegroeid’ zijn

Centrum voor Onderwijs en Leren

Evaluatie: is er iets geleerd

§ Dank voor de persoonlijke reflecties

§ En ook nog een standaardformulier: nu eerst maar even invullen.

Page 21: De jonge onderzoeker in het VWO - Universiteit Utrecht · 2016. 3. 16. · “Wat waren ook al weer de criteria voor een ... § "Ik denk dat de leerlingen die ‘opgegroeid’ zijn

Centrum voor Onderwijs en Leren

vraag 6

§ Vraag 6 werd per ongeluk dezelfde vraag als 5.

§ 6 moet zijn: "Ik zie mogelijkheden om samen met collega's die in dezelfde jaarlaag lesgeven te overleggen over ieders bijdrage aan de leerlijn 'onderzoeken."

Page 22: De jonge onderzoeker in het VWO - Universiteit Utrecht · 2016. 3. 16. · “Wat waren ook al weer de criteria voor een ... § "Ik denk dat de leerlingen die ‘opgegroeid’ zijn

Centrum voor Onderwijs en Leren

PRESENTATIES3

Page 23: De jonge onderzoeker in het VWO - Universiteit Utrecht · 2016. 3. 16. · “Wat waren ook al weer de criteria voor een ... § "Ik denk dat de leerlingen die ‘opgegroeid’ zijn

Centrum voor Onderwijs en Leren

Presentaties onderzoek

§ Gerrie – Ne – standaardtaal§ Rebecca – En – schrijfvaardigheid§ Annemie – En – huidige aanpak§ Sorinela – Gs – multiculti§ Marieke – Wi – pythagoras§ Oscar – Lo – ...§ Harrie – Fr - ...

Page 24: De jonge onderzoeker in het VWO - Universiteit Utrecht · 2016. 3. 16. · “Wat waren ook al weer de criteria voor een ... § "Ik denk dat de leerlingen die ‘opgegroeid’ zijn

Centrum voor Onderwijs en Leren

WAARDEREN EN BEOORDELEN

4

Page 25: De jonge onderzoeker in het VWO - Universiteit Utrecht · 2016. 3. 16. · “Wat waren ook al weer de criteria voor een ... § "Ik denk dat de leerlingen die ‘opgegroeid’ zijn

Centrum voor Onderwijs en Leren

Waarderen en beoordelen

§ 3 rubrics

Page 26: De jonge onderzoeker in het VWO - Universiteit Utrecht · 2016. 3. 16. · “Wat waren ook al weer de criteria voor een ... § "Ik denk dat de leerlingen die ‘opgegroeid’ zijn

Centrum voor Onderwijs en Leren

gerrie

Page 27: De jonge onderzoeker in het VWO - Universiteit Utrecht · 2016. 3. 16. · “Wat waren ook al weer de criteria voor een ... § "Ik denk dat de leerlingen die ‘opgegroeid’ zijn

Centrum voor Onderwijs en Leren

hild

Page 28: De jonge onderzoeker in het VWO - Universiteit Utrecht · 2016. 3. 16. · “Wat waren ook al weer de criteria voor een ... § "Ik denk dat de leerlingen die ‘opgegroeid’ zijn

Centrum voor Onderwijs en Leren

patrick

Page 29: De jonge onderzoeker in het VWO - Universiteit Utrecht · 2016. 3. 16. · “Wat waren ook al weer de criteria voor een ... § "Ik denk dat de leerlingen die ‘opgegroeid’ zijn

Centrum voor Onderwijs en Leren

Page 30: De jonge onderzoeker in het VWO - Universiteit Utrecht · 2016. 3. 16. · “Wat waren ook al weer de criteria voor een ... § "Ik denk dat de leerlingen die ‘opgegroeid’ zijn

Centrum voor Onderwijs en Leren

Rol docent§ Leer-/groei bevorderend§ Denk-/werkproces ondersteunend

§ Product (= deel leerresultaat) beoordelend

Page 31: De jonge onderzoeker in het VWO - Universiteit Utrecht · 2016. 3. 16. · “Wat waren ook al weer de criteria voor een ... § "Ik denk dat de leerlingen die ‘opgegroeid’ zijn

Centrum voor Onderwijs en Leren

Kwaliteitskenmerkenonderzoeksverslag

Interne geldigheid§ Past onderzoeksopzet bij onderzoeksvraag§ Relatie deelvragen en onderzoeksvraagExterne geldigheid § Geen eenzijdig beeld door eenzijdige keuze van objecten van

onderzoekBetrouwbaarheid§ Nauwkeurige metingen, herhaalbaar onderzoekTransparantie§ controleerbaar

Aanvaardbaarheid§ Geen schade/lijden toebrengen

Toegankelijkheid§ Helder weergegeven verslaglegging/presentatie

Page 32: De jonge onderzoeker in het VWO - Universiteit Utrecht · 2016. 3. 16. · “Wat waren ook al weer de criteria voor een ... § "Ik denk dat de leerlingen die ‘opgegroeid’ zijn

Centrum voor Onderwijs en Leren

In groepjes

§ Nu zoveel mogelijk per 'vakcluster'§ Wat gebruik je als beoordeling?§ Hoe ga je om met:

• Onderzoekende houding• Denkvaardigheden

• Reflectief vermogen• Samenwerkingsvaardigheden• Uitvoerende vaardigheden

• ...

Page 33: De jonge onderzoeker in het VWO - Universiteit Utrecht · 2016. 3. 16. · “Wat waren ook al weer de criteria voor een ... § "Ik denk dat de leerlingen die ‘opgegroeid’ zijn

Centrum voor Onderwijs en Leren

Vuistregels leerzame feedback De feedbackgever1. Weet dat (specifieke, realistische en oprechte) positieve feedback

motivatie en leerrendement bevordert en gedraagt zich daarnaar2. Weet heel goed aan welke eisen een taak moet voldoen, zowel

inhoudelijk als onderzoekskundig, en geeft aandacht aan beide aspecten.

3. Zorgt ervoor dat de feedback specifiek en doelgericht is4. Zorgt ervoor dat feedback leerling- en leeftijdsadequaat is5. Neemt de leerling als informatiebron serieus6. Vraagt leerling naar, en benoemt zelf voortgang (ook zijwegen)

en sterke kanten van lerende die die voortgang bevorderden7. Onderzoekt samen met de leerlingen wat de volgende stap is en

hoe die eruit ziet8. Zorgt dat de feedback aansluit bij het niveau van de leerling,

maar hem/haar ook uitdaagt (zie volgende dia) 9. Weet dat (specifieke, realistische en oprechte) positieve feedback

motivatie en leerrendement bevordert en gedraagt zich daarnaar

Page 34: De jonge onderzoeker in het VWO - Universiteit Utrecht · 2016. 3. 16. · “Wat waren ook al weer de criteria voor een ... § "Ik denk dat de leerlingen die ‘opgegroeid’ zijn

Centrum voor Onderwijs en Leren

Feedback VANUIT de zone van naaste ontwikkeling

Meedenken, suggereren, vragen op zo’n manier dat je § het denken ontlokt dat grensverleggend is

voor de leerling. Niet de bekende weg wijzen, maar b.w.v.s. een ‘lokroep vanuit de verte’ laten horen,

§ als het ware piketpaaltjes slaat in de z.v.n.o.§ en dan vanuit die verte de leerling uitnodigt /

uitdaagt om naar dat piketpaaltje op weg te gaan

Page 35: De jonge onderzoeker in het VWO - Universiteit Utrecht · 2016. 3. 16. · “Wat waren ook al weer de criteria voor een ... § "Ik denk dat de leerlingen die ‘opgegroeid’ zijn

Centrum voor Onderwijs en Leren

BEOORDELING MBT JEZELF (EN DE CURSUS)

5

Page 36: De jonge onderzoeker in het VWO - Universiteit Utrecht · 2016. 3. 16. · “Wat waren ook al weer de criteria voor een ... § "Ik denk dat de leerlingen die ‘opgegroeid’ zijn

Centrum voor Onderwijs en Leren

Beoordeling mbt jezelf (en de cursus)

§ Jullie zijn allemaal heel eerlijk geweest

§ Hier enkele quotes uit de verschillende documenten

Page 37: De jonge onderzoeker in het VWO - Universiteit Utrecht · 2016. 3. 16. · “Wat waren ook al weer de criteria voor een ... § "Ik denk dat de leerlingen die ‘opgegroeid’ zijn

Centrum voor Onderwijs en Leren

§ "Het succes van een onderzoeksopdracht hangt toch sterk samen met de inhoud ervan "

Page 38: De jonge onderzoeker in het VWO - Universiteit Utrecht · 2016. 3. 16. · “Wat waren ook al weer de criteria voor een ... § "Ik denk dat de leerlingen die ‘opgegroeid’ zijn

Centrum voor Onderwijs en Leren

§ "Ik denk dat de leerlingen die ‘opgegroeid’ zijn met WON over een aantal jaren een andere houding laten zien dan de leerlingen die nu in vwo5 zitten."(minder achteroverleunend)

Page 39: De jonge onderzoeker in het VWO - Universiteit Utrecht · 2016. 3. 16. · “Wat waren ook al weer de criteria voor een ... § "Ik denk dat de leerlingen die ‘opgegroeid’ zijn

Centrum voor Onderwijs en Leren

§ "binnen ieder vak leerlingen leren om te onderzoeken hoe de inhouden in elkaar zitten"

Page 40: De jonge onderzoeker in het VWO - Universiteit Utrecht · 2016. 3. 16. · “Wat waren ook al weer de criteria voor een ... § "Ik denk dat de leerlingen die ‘opgegroeid’ zijn

Centrum voor Onderwijs en Leren

§ "dat de 'w' van vwo binnen de dagelijkse lespraktijk tot zijn recht kan komen "

Page 41: De jonge onderzoeker in het VWO - Universiteit Utrecht · 2016. 3. 16. · “Wat waren ook al weer de criteria voor een ... § "Ik denk dat de leerlingen die ‘opgegroeid’ zijn

Centrum voor Onderwijs en Leren

brugklas

6 vwo

won-lessenje eigen vakinhoud

Als je eigen verwondering niet aan de basis staatvan (de didactiek van) een 'onderzoekende houding' dan verwordt (pre-)academische vorming tot een 'lege doos' en haalt weinig tot niets uit.

Page 42: De jonge onderzoeker in het VWO - Universiteit Utrecht · 2016. 3. 16. · “Wat waren ook al weer de criteria voor een ... § "Ik denk dat de leerlingen die ‘opgegroeid’ zijn

Centrum voor Onderwijs en Leren

Relatieprofielwerkstuk

en onderzoekende houding

§ Door de vakken te benadrukken worden PWS de plek waar 'het' kan gebeuren

§ Dan krijgt beoordeling van 'onderzoekende houding' ook direct een (verplichte) plek

Page 43: De jonge onderzoeker in het VWO - Universiteit Utrecht · 2016. 3. 16. · “Wat waren ook al weer de criteria voor een ... § "Ik denk dat de leerlingen die ‘opgegroeid’ zijn

Centrum voor Onderwijs en Leren

AFRONDING6

Page 44: De jonge onderzoeker in het VWO - Universiteit Utrecht · 2016. 3. 16. · “Wat waren ook al weer de criteria voor een ... § "Ik denk dat de leerlingen die ‘opgegroeid’ zijn

Centrum voor Onderwijs en Leren

Afronding§ Website blijft voorlopig nog even§ Dropbox, had het zin? § Boek, er zijn plannen voor uitgave bij uitgever§ Train de Trainer (Jan, Tina, Gerrie)§ Certificaten (wellicht gezamenlijke bijeenkomst, nog slechts idee)

§ Plezier!