De regelgeving EPB- werken - Bruxelles EnvironnementSeminarie Duurzame Gebouwen –EPB 2017 –6 oktober 2017 DEFINITIES –Benaming N 18 Functies 4 FUNCTIONELE DELEN DE EPB-METHODE

Seminarie Duurzame Gebouwen – EPB 2017 – 6 oktober 2017

Evoluties van de nieuwe berekeningsmethode, in

voege getreden op 1 juli 2017Wat zijn de voornaamste wijzigingen aan de berekeningsmethode in

het kader van de toepassing van de nieuwe Europese richtlijnen?

6 oktober 2017

Seminarie Duurzame Gebouwen

Pierre WILLEM

écorce sa

De regelgeving "EPB-werken"


DOELSTELLINGEN VAN DE PRESENTATIE

N De belangrijkste evoluties van de EPB-methode uiteenzetten

N De oorzaak van deze evoluties uitleggen en toelichten hoe er

rekening mee wordt gehouden in de methode PEV max

2


FUNCTIONELE DELEN (FD)

Definities

Vereenvoudigingsregels

DE METHODE

EPB-eisen

INHOUDSOPGAVE 3


DEFINITIES – Benaming

N 18 Functies

4

FUNCTIONELE DELEN DE EPB-METHODE EPB-eisen

Logeerfunctie Keuken

Kantoor Handel

Onderwijs Gemeenschappelijk

Gezondheidszorg:

Met verblijf

Zonder verblijf

Operatiezalen

Sport:

Sporthal / sportzaal

Fitness / Dans

Sauna / zwembad

Bijeenkomst:

Hoge bezetting

Lage bezetting

Cafetaria / refter

Technische ruimten

Andere

Onbekend


DEFINITIES – Bijzonderheden

N 18 verschillende functies, elk bepaald op basis van

onderscheiden energetische kenmerken.

N De belangrijkste criteria die een waarde hebben met

betrekking tot de functie, zijn:

N de bezettingstijden (uur/dag en dag/week)

N de instelwaarden van de binnentemperatuur

N de interne winsten door apparatuur en personen

N de jaarlijkse nettobehoeften voor sanitair warm water

N de hoeveelheid in te brengen vocht voor de lucht per m³

N het aantal gebruiksuren per maand (overdag/‘s nachts)

N de werkingstijd van de ventilatie

N het comfortniveau van de verlichting

5


Logeerfunctie

Onderwijs

Kantoor Gemeen-schappelijk

Sport


DEFINITIES – Bijzonderheden

N 4 FD’s vertonen specifieke kenmerken t.o.v. bepaalde

technische criteria

N Functie "Gemeenschappelijk"

• geen typische waarde voor de meeste criteria.

waarden variëren volgens de functies van de

betreffende FD’s

N Functie "Onderwijs"• het totale verbruik (verwarming, koeling, SWW,

verlichting, hulpapparatuur) = 0 in juli en augustus.

• de productie van elektriciteit door een fotovoltaïsche

installatie wordt het hele jaar door geregistreerd.

N Functie "Technische ruimten"• Het verbruik voor de verwarming en de koeling = 0

gedurende het hele jaar.

N Functie "Sauna / zwembad"• Het verbruik voor de koeling = 0 gedurende het hele jaar.

6

BBHR

21/12/16

Bijl.XIII-EPN§ 5.1



FUNCTIONELE DELEN (FD)

Definities

Vereenvoudigingsregels

DE METHODE

EPB-eisen

INHOUDSOPGAVE 7


VEREENVOUDIGINGSREGELS

N Begrenzing, door scheidingsconstructies, van

aangrenzende ruimten met dezelfde functie

N Definitie van aangrenzende ruimten:

• NR-ruimten van dezelfde energiesector

• waarin dezelfde activiteit wordt verricht of die

dezelfde functie hebben

• die naast of boven elkaar gelegen zijn*

N De EPBA groepeert aangrenzende ruimten op basis van

een sluitende verantwoording

8

* Eventueel via tussenliggende circulatieruimten (gangen, trappen, ...) of

aangrenzende ruimten. In dit geval wordt de circulatieruimte bij dit FD gevoegd.

Ruimten zonder onderlinge toegang kunnen eveneens worden gegroepeerd.



VEREENVOUDIGINGSREGELS

N Het begrip "voorafgaande vereenvoudiging"

9

Sourc

e/B

ron

: S

PW

-DG

O4



VEREENVOUDIGING

N Vereenvoudigingsregel

Indien een of meerdere kleine FD’s aan een groter FDgrenzen, mogen deze FD’s worden samengenomen alsvolgende voorwaarden vervuld zijn:

• elk FD heeft een brutovloeroppervlakte * ≤ 20 % vandie van het grootste FD, EN

• als het om verscheidene FD’s gaat, moet de somvan de brutovloeroppervlakten ≤ 25 % van devloeroppervlakte van het grootste FD

Opmerkingen:• Het is niet toegelaten samen te voegen met een FD

"Technische ruimten";• De FD’s "Gemeenschappelijk" kunnen worden

samengevoegd zonder dat de oppervlaktevoorwaarden moeten worden nageleefd

10

* Bruto-oppervlakte of vloeroppervlakte zoals gedefinieerd in bijlage 2 van het BBHR van 26/01/17, §2.1.

BBHR

26/01/17

Bijl.1_

gebouwind. § 4



VEREENVOUDIGING – Voorbeeld - Donderberg 11

Bijeenkomst lage

bezetting

Keuken

Kantoor

Technische ruimten

Gemeen-

schappelijk

Bijeenkomst

Refter

VOOR DE VEREENVOUDIGING

Sourc

e/B

ron

: ©

AA

C A

rchitectu

re, to

ut

dro

it r

éserv

é/A

llere

chte

nvoorb

ehouden

OnderwijsAndere

Sport - Sporthal

- sportzaal



VEREENVOUDIGING – Voorbeeld - Donderberg 12

Bijeenkomst lage

bezetting

Keuken

Kantoor

Bijeenkomst

Refter

Onderwijs

Sport - Sporthal

- sportzaal

NA DE VEREENVOUDIGING


Sourc

e/B

ron

: ©

AA

C A

rchitectu

re, to

ut

dro

it r

éserv

é/A

llere

chte

nvoorb

ehouden


DE FUNCTIONELE DELEN (FD)

DE BEREKENINGSMETHODE

De EPB-eenheid

De referentie

EPB-eisen

INHOUDSOPGAVE 13


EPBE – Energetische boomstructuur

N …

14

Berekening van de nettobehoeften van het FD

Logeerfunctie

Onderwijs


Sport

Sourc

e/B

ron

: energ

ie+

Sourc

e/B

ron

: C

ST

C


/ Système partagés

/ UPEB

/ Chauffage

/ Refroidissement

/ Humidification

/ Ventilation

/ ECS

/ PS

/ PV



N …

15

S nettobehoeften van de FD’s van de ES

Berekening van de brutobehoeften van de ES

Rekening houden met de systemen

Logeerfunctie SE2

Onderwijs SE1

KantoorES1

Gemeen-schappelijk ES1

Sport ES1



/ UPEB

/ Chauffage

/ Refroidissement

/ Humidification

/ Ventilation

/ ECS

/ PS

/ PV



N …

16

S brutobehoeften in PE

van de ES van de EPBE

Berekening van de brutobehoeften

(omgezet in PE) – bezuiniging PV/WKK

De methode laat niet toe de energieprestatie per FD te berekenen Het berekende PEV voor de eenheid is afhankelijk van de aanwezige functies

Logeerfunctie

Onderwijs


Sport



/ Chauffage

/ Refroidissement

/ Humidification

/ Ventilation

/ ECS

/ PS

/ PV


EPBE – Verwarming – Nettobehoeften

N Binnentemperatuur Qi,heat,fct f

Niet noodzakelijk continue verwarming

gemiddelde binnentemperatuur kan variëren volgens

de combinatie

• van het conventionele bezettingsprofiel

• van de inertie

17

BBHR

21/12/07

Bijl._XIII

§5.2-5.3



EPBE – Verwarming – Nettobehoeften

N Binnentemperatuur Qi,heat,fct f

Niet noodzakelijk continue verwarming

gemiddelde binnentemperatuur kan variëren volgens

de combinatie

• van het conventionele bezettingsprofiel

• van de inertie

18

Continu

BBHR

21/12/07

Bijl._XIII

§5.2-5.3

Sourc

e/B

ron

: E

nerg

ie+

La t° intérieure diminue

lentement en raison de l’inertie

ZELFDE PRINCIPE VOOR DE NETTOBEHOEFTEN VOOR DE KOELING


Discontinu


EPBE – Verlichting 19

Forfaitaire methodevoor het volledige FD

Gedetailleerde methodeper ruimte

30 W/m² FD "Handel"20 W/m² alle andere FD’s

LichtefficiëntieWaarde bij ontstentenis:

L=500

Werkelijk geïnstalleerd vermogenRekening houden met de regeling:

- volgens de bezetting - volgens het daglicht

LichtefficiëntieVolgens de optische kenmerken

.N2, .N4, .N5



EPBE - SWW – Nettobehoeften 20

BBHR

21/12/07

Bijl._XIII

§5.10 bad/douche keukenspoelbak andere

Overeenkomstig het aantal

tappunten

Overeenkomstig het aantal

opgediende maaltijden

volgens de oppervlakte

voor de bereiding van de

maaltijden en die van de

bediende FD’s

Overeenkomstig de

oppervlakte van het FD

Alleen als er een SWW-tappunt voorhanden is



EPBE - SWW – Nettobehoeften

N Impact van het SWW

N 𝑄𝑤𝑎𝑡𝑒𝑟,𝑏𝑎𝑡ℎ + 𝑄𝑤𝑎𝑡𝑒𝑟, 𝑠𝑖𝑛𝑘 + 𝑄𝑤𝑎𝑡𝑒𝑟,𝑜𝑡ℎ𝑒𝑟

21



EPBE – SWW – Nettobehoeften

N Impact van het SWW

N 𝑄𝑤𝑎𝑡𝑒𝑟,𝑏𝑎𝑡ℎ + 𝑄𝑤𝑎𝑡𝑒𝑟, 𝑠𝑖𝑛𝑘 + 𝑄𝑤𝑎𝑡𝑒𝑟,𝑜𝑡ℎ𝑒𝑟

22

Grote schommeling overeenkomstig het aantal tappunten



• Jaarlijks elektriciteitsverbruik van ventilatoren = product

N van het aantal uren dat de ventilatoren in bedrijf zijn

Tabel [7]

N van het effectieve vermogen

N weging voor een eventuele regeling

• Type berekening:

N op basis van waarden bij ontstentenis

inachtneming van het effectieve vermogen (constant en

afhankelijk van het soort hygiënische ventilatie)

N of op basis van het geïnstalleerde vermogen

inachtneming van het effectieve vermogen met een

reductiefactor voor de regeling

De relevante waarden moeten voor alle ventilatoren

die het FD bedienen worden samengeteld.

EPBE – Hulpenergieverbruik 23

BBHR

21/12/07

Bijl._XIII

§8.1




DE BEREKENINGSMETHODE

De EPB-eenheid

De referentie

EPB-eisen

INHOUDSOPGAVE 24


NR EPB-referentie-eenheid - Principes

Concreet, vergelijking van

• de NR EPB-eenheid zoals ontworpen

• met deze zelfde NR EPB-eenheid maar uitgerust met

referentietechnologieën.

Deze fictieve referentie-eenheid bezit alle kenmerken van de

NR EPB-eenheid die niet worden gezien als rechtstreeks

samenhangend met de energie-efficiëntie ervan.

25

Sourc

e/B

ron

: G

uid

e P

EB

, U

Lg-C

IFF

UL

en S

PW

-DG

O4

≤ …[%] .


werkelijke eenheid referentie-eenheid



N De EPB-software voert twee berekeningen uit:

N berekening van het karakteristieke jaarlijkse PEV op basis

van de ingevoerde geometrische en technologische

gegevens;

N berekening van het karakteristieke jaarlijkse PEV:

• op basis van de kenmerken van de eenheid die niet

rechtstreeks samenhangen met de energie-efficiëntie

ervan

• op basis van voorgedefinieerde referentieparameters

• door rekening te houden met bepaalde ‘aanmaningen’,

zoals m.b.t. het percentage beglaasde oppervlakte.

26




N Kenmerken van het werkelijke gebouw die niet rechtstreekssamenhangen met de energie-efficiëntie (3 categorieën):

N Identieke geometrie• volume• oppervlakten• oriëntaties

N Identieke verdeling van de functies• bezettingsfractie• instelwaarden voor de temperatuur voor de

verwarming en eventueel voor de koeling• interne warmtewinsten• nettobehoefte SWW

N Identiek prestatie-/comfortniveau• aantal SWW-kranen• aanwezigheid van een SWW-circulatielus• bevochtiging van de ventilatielucht• ventilatiedebiet groter dan het wettelijke minimum• verlichtingsniveau

27




N Belangrijkste kenmerken van het referentiegebouw

N Vormfactor

28

DrempelwaardeBBHR

21/12/07

Bijl._XIII

Bijl._C.2.4


Verliesoppervlakte van het beschermde

volume waarin het FD zich bevindt (Vvol)



N Belangrijkste kenmerken van het referentiegebouw

N Interne winsten / transmissieverliezen

N Zonnewinsten

29

BBHR

21/12/07

Bijl._XIII

Bijl._C.2.4

Sourc

e/B

ron

: V

EA

–epn-c

urs

us

Corr

ectie

facto

rtransmission

Gains solaires


Sourc

e/B

ron

: V

EA

–epn-c

urs

us


NR EPB-referentie-eenheid – Verwarming

N Samenvatting (voor referentieberekening)

30

Waarden waarmee rekening wordt gehouden voor de berekening van dereferentie-eenheid

! referentie-eenheid ≠ eis! (weging)


U-waarden 0,5 W/m²K voor de opake scheidingsconstructies | 2 W/m²K voor de transparante

scheidingsconstructies

Zontoetredings-factoren

Vaste waarde voor de transparante scheidingsconstructies (volgens de functies)

Zonneweringen Aanwezig voor bepaalde functies

Beschaduwing Waarde bij ontstentenis

Bouwknopen Methode B zonder niet-aanvaarde bouwknopen

Dichtheid v50 = 12 m³/h.m²

VentilatieGebalanceerde ventilatie zonder warmteterugwinning – aantijd verbonden aan de functie (voor extra debieten: rekening houden met een eventuele warmteterugwinning met een rendement

van 40 %)

Binnentemperatuur Identieke instelwaarde voor de binnentemperatuur per functie

Bezettingsperiode Identieke bezettingsperiode per functie

Thermische capaciteit

110 kJ/K per m² gebruiksoppervlakte - gebruiksfactor van de zonnewinsten voor niet continu verwarmde FD’s

Internewarmtewinsten

Forfait gerelateerd aan de functie, interne warmtewinsten via verlichting, interne warmtewinsten via ventilatoren


NR EPB-referentie-eenheid

N Totale primaire prestatiefactor

= het totale rendement van de installatie, inclusief

de omrekening in PE

N Verwarming en bevochtiging

N SWW

31

Baden en douches

Spoelbakken

Andere

BBHR

21/12/07

Bijl._XIII

Bijl._C.2.7

TAB[42]




Verlichting, niet-lineaire evolutie van de referentiewaarden volgens FD en

verlichtingssterkte (bijv.: "Gezondheidszorg met verblijf")

32

BBHR

21/12/07

Bijl._XIII

Bijl._C.4.2.1

Sourc

e/B

ron

: V

EA

–epn-c

urs

us




N Bewuste ventilatie: ventilatieverliezen

N Het beschouwde mechanische ventilatiesysteem is:

• Systeem D

• Warmteterugwinning met een rendement van 40 %

(voor het deel boven het minimale hygiënische debiet)

• Factor rp (regeling van de ventilatiegroep) = 0,85

• Bypass in de zomerperiode

33


BBHR

21/12/07

Bijl._XIII

Bijl._C.2.5

Gebalanceerde ventilatie zonder warmteterugwinning voor het minimale

hygiënische debiet gedurende de tijd verbonden aan de functie

Warmteterugwinning (40 %) uit het bijkomende

debiet



DE METHODE

EPB-eisen

INHOUDSOPGAVE 34

Y


PEV

N Definitie van het PEV

N Het PEV van de EPB-eenheid dat moet worden nageleefd, is

afhankelijk van de oppervlakte van de functionele delen in deze

EPB-eenheid!

N Belang van het samennemen!Opgelet: de meetstaat van de scheidingsconstructies en ruimten

kan complex worden!

35

Het PEV geldt voor de

EPB-eenheid; er is geen

enkele afzonderlijke

evaluatie op het niveau van

de FD's.

OPMERKING: naarmate de gegevens voor de FD’s en hun oppervlakten worden ingevoerd, past de EPB-software de voor de NR EPBE na te leven waarde aan.



PEV – Donderberg 36

FunctiesPEVmax/Espec ann

prim PF

Oppervlakte [m²]

Identificatie Vereen-voudiging

Gemeen-schappelijk

Bijeenkomst Lage bezetting 0,90 418,25 485,74 698,29

Onderwijs Midden 0,60 319,65 319,65741,52

Onderwijs Rechts 0,60 259,33 306,08

Bijeenkomst Cafetaria/refter 0,90 183,80 183,80 183,8

Sport – Sporthal / sportzaal 0,90 159,05 159,05 159,05

Andere 0,90 94,71 94,71 94,71

Keuken 0,90 55,80 55,8 55,8

Technische ruimten 4 (BV+1) 0,60 46,75 - -

Kantoor 0,60 44,29 - -

Technische ruimten 3 0,60 10,37 - -



Gemeenschappelijk 0,90 328,34 328,34 -

PEV max / Espec ann prim 0,79 0,802 0,78



TE ONTHOUDEN VAN DE PRESENTATIE

N Belangrijke EPB-wijzigingen op het vlak van

N de opdeling van de EPB-eenheden (FD)

• Definities

• Vereenvoudigingsregels

N de berekening van de EPB-eisen, voornamelijk inzake het

PEV

N PEV: wens tot een dimensionale eis te komen die kan variëren

volgens de betreffende FD’s, met name wegens de bepaling van

de SWW-behoeften

N Berekening van de referentie gecodificeerd door de

aanwezigheid van ‘aanmaningen’ die verplichten een coherent

ontwerp te realiseren ter beperking van de NE.

37


TOOLS, WEBSITES, BRONNEN

N Gids Duurzame Gebouwen

www.gidsduurzamegebouwen.brussels 9 thema’s > Energie

N Infofiches - Energie

2017 Evoluties van de regelgeving EPB-werkzaamheden

38

http://www.guidebatimentdurable.brussels/

http://document.environnement.brussels/opac_css/elecfile/IF_Evolutions2017_AE15_FR.pdf


CONTACT

Pierre WILLEMProjectingenieur

écorce saRue de Fragnée 67A

4000 LIEGE

[email protected]

04/226.91.60

39

mailto:[email protected]

Documents

De regelgeving EPB- werken - Bruxelles EnvironnementSeminarie Duurzame Gebouwen –EPB 2017 –6 oktober 2017 DEFINITIES –Benaming N 18 Functies 4 FUNCTIONELE DELEN DE EPB-METHODE